Historiae, vol. III, libri IX-XIX (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Latinorum Teubneriana)

" :

j

ΡΟΙΥΒΙΙ HISTORIAE VOL. ΠΙ . LIBRI ΙΧ-ΧΙΧ

ΕDΙΤΙΟΝΕΜ Α LVDOVICO DINDORFIO CVRATAM RETRACTAVIT

THEODORVS BVETTNER-WOBST

ΕΟΙΤΙΟ STEREOTYPA EDITIONIS PRIORIS (MDCCCLXXXXIII)

STVTGARDIAE ΙΝ AEDIBVS Β. G. TEVBNER I MCMLXXXV

CIP.Knrztitelanfnahme

der Dentsdlen Bibliothek

Polybius: [Historiae] Polybii Historiae Ι ed. a Ludovico Dindorfio curatam retractavit Theodorus Buettner�Wobst. Ed. stereotyp. - Stutgardiae : Teubner (Bib1iotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teuhneriana) ΝΕ: Buettner.Wob,t, Theodor [Hr.g.] νοι. 3. Libri ΙΧ - ΧΙΧ. - Ed. stereotyp. ed. 1.

(1893). - 1985. ISBN 3·519·01717·2

Das Werk ist urheberrechtlich geschίitzt. Die dadurch begrίindeten Rechte, besonders des Nachdrucks, der Wiedergabe auf photomechanischem oder 1ihnlichem Wege, der Speicherung und Auswertung in Datenverarbeitungsanlagen, bleiben, auch bei Verwertung νοη Teilen des Werkes, dem Verlag vorbehalten. Bei gewerblichen Zwecken dienender VervielfaItigung ist an den Verlag

gemaB § 54 UrhG eine Vergίitung zu zahlen, deren Hohe mit dem VerIag zu vereinbaren ist..

© Β.

G. Teubner, Stuttgart 1985

Printed ίη Germany

Gesamtherstellung: Hain·Druck GmbH, Meisenheim/Glan

PRAEFATIO. Cum

fortunae

quodam

benefieio

contigisset,

ut

IOANNES TSCffiEDELIUS, vir doctissiιnus, codieem U.r­

b i na t e m 102, librum ant.iquissίmum, memn in

accuratissiιne

comerret,

tanto

magis

mea

usmn

sententia

eo inclinavit, ut annotatio quaedam critica huic volu­ mini

adderetur,

quod

et

nate

Tschiedelii

cura

et

ea,

scripturis codicis memoratu

quae

eX

diligentia

libro

Urbi­

eήOtata

erant,

digniB ilιfra quidem adie­

ctis optiιne repraesentari poterant neql1e de legibus, secundum quas Polybii verba ίn libris tradita videntur esse examina,nda et corrigenda" el-at

disputandwn,

postquam

uberi.us fusiusque mihi cmn

in

praefationibus

voluminis primi et secundi meae editionis Polybianae tum ίη annalibus Flec)reiseni (1884, 111S8.; 1889, 133ss. 6.71ss.; 1890, plurimis

e:xposui.

Sed,

833s8.) de Polybii eiooutione ηθ

ann{}tatio

nostra

critioa

finibus latioribus circumscriberetur, enixe operam de­ diιnus, ut res leviores omitteremus et tantummodo quodammodo

augeremus et suppleremus

ea,

qUa\:)

in

editione Hult'Schii, viri amici8simi, facile possent· repe­ riri. Quae cum ita sint, quadam necessitate nos sumus coacti in annota,tione critica, iisdem notis et compendiis uti, qua,e adhibet Hultschius.

Sτιnt autem notae hae:

F : Urbinas 102 (ν. praef. Ι 70) ab Ioanne Tschie­ delio meum in usum collatus. Fl : prima manus

PRAEFATIO.

IV

F2 : secunda manus

Iι's : tertia manus.

Ff : manus recentes. S : codices

recentes

praef. Π

D

G Η Κ

Εχ

52 s.)

a

Schweighaeusero

collati

vel omnes vel complures

iis singuli sunt afferendi:

Augustanus, nunc Monacensis

Mediceus R·egιus • D

Ε

j

Υ.

Ι).

(v.

praef. Π

58 .

Regius L Oxoniensis Praeterea nonnull is locis verba erant facienda de

codicibus recentibus Regiis F et G, Vesontino, Tubin­ gensi v. Ι c. , quos omnes excussit Schweighaeuserus.

(v.

(

)

t. Π ρ. Xss. . Μ Vaticanus

Ν Ο Ρ

Q U

)

73

palimpsestus saeculi

(v.

Heysio editus Monacensis Monacensis

praef. Ι

68)2).

Χ,

ab

267 Ι saeculi XVI, ab Hultschio185 J coHati.

Peirescianus, nunc Turonensis, saeculi

Χ,

a.

Wollenbergio in usum Hultschii collatus. Escurialensis Ι, Ω, 1 1 saeeuli XVI et a.

Carolo Muellero et a Federo excussus. codex Ursini v. infra

(

Ur)

Quotiescunque litterae codicis supra est additum s velut F" , testimonium ηοη est certum, sed ex silentio, ut dicitur.

(

)

1) Quo ti escunque igitur s o l a n'ot a apposita est 8r patet o mnibus ίη r e c en tioribus c o dicibus hanc BCri­ pturam esse exaratam ; sed cum pra e t e r e a βίΙ a d dita. l e c tio unius v e l p l u rium libr o r u m r e ce.ntiu m, con­ stat scripturam �riore 1000 allatam o m nibus in c o dici­ bu s r e c en tiorιbu s ex stare exceptis iis , q u o r u m l e c tio t u m dis e rt e e s t a ddita. Itaque Β ί inveneris in annotatione: αlτιον Β, αΙτΙαν H L, est in propatulo αΙΙτιον in DGK esse scriptum , αΙτlαν in H L. 2) Paginas editionis H eysianae solemus aff erre addito ­ co mpendio Η (= H eysius).

PRΛEFATIO. Cum

v

codicis nota uncis lu.natis est inclu.sa, velu.t

aΙτιανl F (D), scriptu.ra huiu.s libri est quidem eadem

atqu.e codicis antea citati sed aut de rebus ortho­ graphicis au.t de 10σο, quo sit exaratu.m vocabu.lu.m, du.bitatio est. Ι nota post scriptu.ram addita significat versu.m exeuntem, ante scriptu.ram adiecta versu.m ίη­ euntem. * significat ίη contextu locu.m corruptu.m, in a.n­ notatione singu.las litteras erasas. *** sigώfi.cat in contextu. lacunam. significat spatiu.m u.nius litterae in lacuna 1). Ceteru.m adhibemu.s compendia haec: Be Polybiu.s ex recogu.itione Immanu.elis Bekke r i. Berolini 184 4 . Be:rι D e hiatu. in oratoribus Atticis et historicis Graecis ....disputavit Gustavus Eduardus Be n­ seler Fribergae 1841 (Nu.meri Λrabici additi significant paginas). Β W editoris coniectu.rae. (Βί adiecti sunt nu.meri Romani cu.m Λrabicis coniuncti , velu.t Ι 66, paginae praefationu.m ve1 pήmi vel secundi tomi editionis sigώfi.cantu.r). Οα Polybii ...historiaru.m libri qu.i supersunt. Isaa.­ σηΒ Cas a u b o nu s ...emendavit. Parisiis 1609. Di Polybii historia. Edidit Lu.dovicus D indorfiu.s. Lipsiae 1866 ΒΒ. (Βί adiecti sunt nu.meri Ro­ mani cu.m Λrabicis coniuncti, ve1u.t Ι 66, prae­ fationes volu.minu.m singu.loru.m editionis sigu.i­ ficantu.r). Hu coniectu.rae Fήderici Hu. ltschii vel in ίΡΒθ. editione Polybii vel alibi prolatae. (Βί adiectu.m est qu.aest. Ι vel qu.aest. Π, intelliguntu.r Qu.ae1) Ιη scriptu.ris codicis Vaticani (Μ) allatis punct& significant litteras singulas, quae nunc obscuratae dispici ηοπ p08sunt. 1·

VI

PR!.EFATIO.

�t�oD.es rolybiana.e ProgrαVlnb des Gymnasiums zu �wickαιι 1859 vel Quaest.iones Polybianae, PIU'S n Pl'ogra1n'Xί� des Gymnasiιums Ζ. ,heil. ΚJ'eu�

Rei

in Dr:esden

1869).

Ioannis Iacobi Re i ske anim.advarsionum a'd Graecos auctores νοl. Ιν, quo Polybii reliquiae pertractantUl·. Lips. 1763. Nmneri Λrabici additi significant paginas . ScΙι Polybii Megalopo1itani historiarmn quidquid superest. Recensuit ... Iohannes Schweighaueser. Lips. 1789 S8. Ur Εχ libris P.olybii Megalopolitani selecta de 1e­ gationibus... E� bibliotheca Fulvi Ur s i n i. .Δntverpia.e 1582. Soli nmneri Λrabici additi significant paginas; si vero littera α vel b adiecta est nmneris, intelleguntur Fulci Ursini e11H7ndαtiones in Polybium cet. ίη eodem opere inde a pag. 149 binis colmnnis expressae . Va Polybii ... excerpta θΧ collectaneis Constantini Augusti. Porphyrogenetae Henricus Va l e s i u s ... edidit cet. Paris. 16341). Resta.t, ut FRIDERJCO HULTSClIIO' et FRANCISCO POLANDIO, viris doctissimis, quormn alteri amicitiae,

)

(

(

)

alteri affinitatis vinculo fumissimo smn coniunctus, gratias agam quam maximas, quod ea quae modo el'ant typis expressa, diligenter perlegerunt et errata typographica, quae me fugerant, curaverunt expellenda. 1) De ωne)].dationibu8 Schweighaeuserum t. Υ ρ.

S
ΧΥΙ 88.

a nobis allatis

Scribebam Dresdae mense Februario a. MDCOCLXXXXIΠ.

Υ.

FRAGMENTA LI BRI ΝΟΝΙ. 1. ΕΧ PROOEMIO.

Varia bistoriarum genera. Cap. 1. Olympiadum ratio. Epborus. Res gestas exponit Polybius. Cap. Π. A1ia genera consulto omittit. Hoc utilissimum iudicat.

Α. OLΥΜΡ. 142, 1.

2.

RES ΙΤALIAE.

C'ap. ΙΠ. Bellum Hannibalicum. ΑρρίΠΒ Capuam, Hanni­ bal Appium obsidet. Invictus Romanorum animus. In eqwtatu praecipua vis Hannibalis. Cap. IV. Cur Capuam reliquerit Hannibal. Cap. V. Campanos de consilio ΒΠΟ monet. Hannibal acl portas. C'ap. VI. Consternatio Romae. ΜΟΒ matronarum. Gnaeus et PubliuB cos. Agrum Romanum populatur Hannibal. Cap. νπ. Hannibal recedit ab urbe. Eum persequuntur Romani. Rbegium petit Hannibal. Cap. VIΠ. Res gestae Epaminondae ad Spartam et ad Mantineam. Cap. ΙΧ. Collatae cum rebus Hannibalis ad Capuam et ad Romam. Atella urbs Romanis se tradit. Bomilcar, classi Poenorum praefectus , Tarentinis frustra tentat auxiliari.

3. RES SICILIAE. Cap. Χ. Ornamenta Syracusana Romam translata parum recto consilio Romanoτum. Invidiosum decus Romae. Verum decus Romae. Syracusanis ΒροlίίΒ privat.as domos Ul'bemque exornant. Cap. ΧΙ

4. RES ωBp.ANLΔE. Hasdrubal, Gisconis filius, iniquUB in Indibilem.

ΥΠΙ

ARGUMENTA LIBRORUM. Β. OLΥΜΡ. 142, 2. 5. RES ITALIAE.

Cap. χι.. CXLry). Frumentum a Ptolemaeo petunt Romani. Cap. ΧΠ. Ratio artis imperatoriae. In bello plura dol0 quam aperta vi geruntur. Casus fortuitus. Varia mo­ menta ad actionem pertinentia. Cap. ΧΙΠ. Silentium. ltinerum intervalla. Conversiones caeli. Locus rei gerendae. Tesserae et signa. Cap. XIV. Tres viae harum rerum discendarum. Temporum rationes nOBse debet imperator. Cap. XV. Partes diei et noctis. Cap. XVI. Ulixis Homerici peritia. Cap. XVII. Arati imperitia ad Cynaetham oppidum.. Oves pellitae. Signa duplicata. Cap. XVIII. Cleomenis error ad Megalopolim. Philippi peccata ad Melitaeam. Cap. ΧΙΧ. Nicias ΑthenienΦΒ turbatur defectu lunae. Sca­ larum commetiendarum ratio. Cap. ΧΧ. Geometriam nosse debet �erator. Polybii com­ mentarii tactici. A.rtes praeparatonae. Cap. ΧΧΙ. Varia fortuna Romanorum et Carthaginiensium. Cap. ΧΧΠ. Unus Hannibal ubique omnia gerit. De eiuB natura dissentiunt auctores. Multa contra institutum suum faciunt homines. Cap. ΧΧΙΠ. Agathocles. Cleomenes. Athenienses. Lacedae­ monii. Philippus. Cap. XXIV. Hannibal varius pro varietate temporum et amicorum.. Hannibal Monomachus saevorum consiliorum auctor. Cap. XXV. Avaritiae accusatur Hannibal. Mago Samnis avarus. Cap. XXVI. Recepta a Romanis Capua cogitur Hannibal multa durius facere.

6. RES SICΠιIAE.

Cap.. XXVIa (ΧΧΙ). Sparta duplo maior Megalopoli. Εχ circuitu urbis ηοη intellegitur magnitudo. Collibus super­ structae urbes. Cap. XXVII. �entum Romanis traditum. Urbis situs et praestantia� Oognominis urbi fluvius. Hypsas flumen. Templum 10m Atabyήi. Agrigentum colonia Rhodio­ rum.. Agathyrnenses in ltaliam translocantur.

ARGUMENTA 7.

LIBRORUM.

ΙΧ

RES GRAECIAE.

Cap. XXVIΠ-XXXI. Ch1aeneae oratio ad Lacedaemonios pro Aetolis adversus Macedones. Cap. ΧΧΧΠ-ΧΧΧΙΧ. Lycisci Acarnanis oratio ad Lace­ daemonios pro Macedonibus adversus Aetolos et Romanos. Cap. XL. Auxilium tardum inutile. Acamanum desperata coniuratio. Cap. ΠΙ Testudines aggesticiae. Porticus. Varius appa­ ratus oppugnationis. Echinum oppugnat Philippus. Cap. ΠΠ. Ρ. Sulpicius Galba. Dorimachus frustra oppugnat Philippum Echinum obsidentem. Echinenses Philippo s e tradunt. - Aegina a Romanis occupata. Publii erga captivos Aeginetas indulgentia.

8. Cap. ΠΙΠ.

9.

RES ASIAE.

Euphratis natura contraria aliis fluminibus. FRAGMENTA ΙΝΟΕΗΤΑΕ SEDIS.

Cap. XLIV (ΧΧΙ 12. 14). Nullam esse utilitatem amico­ rum ηοη benevolorum. Particularis historiae inco=oda. Cap. XLV. Varia fragmenta geographica.

FRA GMENTA. LIBRI D ECI MI. Α.

OL ΥΜΡ. 142, 1.

RES ΙΤALIAE.

3.

Cap. Ι. Ora inferioris ltaliae importuosa. Portus Tarenti eorumque opportunitas. Urbis opulentia. Hanc Fabius oppugnat.

2.

RES HISPAN1AE.

Cap. Π. Ingenium Scipionis. Νοη felix solum ille, sed et prudens. Similia Scipionis et Lycurgi instituta. Cap. ΙΠ. Laelii naπatίο de Scipione. Patrem servat Scipio. Cap. IV. Aedilitatem cum fratre petit. Somnium fingit apud matrem. Cap. V. Ambo fratres aediles creantur. Cum diis colloqui videtur Scipio. Blandus est et sagax et industrius. Cap. VI. Milites in Hispania cohortatur Scipio. Μ. Silanus collega Scipionis. Carthaginem Novam oppugnare cogitat. Cap. VΠ . Prudens Scipionis consilium. Tres duces Poe­ norum. Cap. VIΠ. Commoditates Carthaginis Novae.

χ

ARGUMENTA

LIBRORUM.

Cap. ΙΧ. Prudens Scipionis consilium perperam tribuitur fortunae. Eius epistula ad Philippum. Cartbaginem Ν0vam tendit. Cap. Χ. Situs huius urbis. Aletes metallorum argenti ίη­ ventor. Cap. ΧΙ Castra Scipionis ad Cartbaginem Novam. Λmbitus urbis. Scipio cohortatur milites. Cap. ΧΠ. ΧΠΙ. Terra et mari oppugnatur Carthago Nova. Cap. XIV. Expugnatur a Romanis. Cap. XV. Saevi mores RomanOl1llIl in expugnationibus urbium. Direptio Carthaginis Novae. Cap. XVI. Praeda aequaliter dividitur. Cap. XVΠ. Probandus hic mos. Captivos curat Scil)io. Naves captae. Cap. XVIΠ. Mago et Senatores capti. Obsides. Uxor Man­ donii et aliae captivae. Cap. ΧΙΧ. Pecunia capta. Continentia Scipionis. Laelium Romam mittit Scipio. Cap. ΧΧ. Exercitia militaria. Fervent fabrorum officinae. Xenophontis dictum. Tarraconem proficiscitur Scipio.

3.

ΕΕΒ GRAECIΛE ΕΤ MΛCEDONIAE.

Cap. ΧΧΙ. Euryleon praetor Achaeorum. Philopoemenis ίη­ genium et institutio. Polybii de Philopoemene libri tres. Cap. ΧΧΠ. Philopoemen instituitur a Cleandro. Convictu utitur Ecdemi et Demophanis. Eius ·fortitudo et mode­ ratio. Praefectus equitum. Cap. ΧΧΙΠ. Equitum exercitatio. Cap. XXIV. Dux exercitus ubique adesse debet. Demetι-ii Phalerei dictum. Cap. XXV . Res Aetolorum. Fragnιentum orationis adver­ sus Romanos. Cap. XXVI. Nemea. Philippus .Λrgis lascivus. Progι'essu aetatis in Υίιϊβ incidit.

4.

ΕΕΒ ΛΒΙΔ.Ε.

Cap. XXVΠ. Mediae provinciae praestantia. Equorum fel'ax regio. Ecbatana. Magnificentia regiae. Aenae templum. Cap. XXVIΠ Adversus .Λrsacem per deserta pergit Λnιϊo­ chus. Persarum lex de aquaeductibus. Puteos corrum­ pit .Λrsaces. Hecat�mpylon venit Antiochus. Cap. ΧΧΙΧ. In Hyrcaniam pergit. Cap. ΧΧΧ. Labi mαι:ιtis transitus. Cap. ΧΧΧΙ. In Hyrcaniam descendit A.ntiochus. Tambrax oppidum. Syrincam, caput Hyrcaniae, capit A.ntiochus.

ARGUMENTA LIBRORilll.

χΙ

Β. OL ΥΜΡ. 142, 4. 5. RES ITALIAE.

C'<φ. XXXl I.

Consules ίη insidias incidnnt. Cadit Mar­ cellus sua impl·uςlentia. Hunc mprtuum videre cupit Hannibal. Ιη Care faciendum pericu!um. Cap. ΧΧΧΙΙΙ. Hanniba!is prudentia. Cataractae portarum.

6.

RES HISPΑ},,'1ΑΕ.

Cap. XXXIV. Edeco Romanis se tradit. L'ap. XXXV. Indibilis et Mandonius deserunt Poenos. t'ap. ΧΧΧΥΙ. Difficilius est victοήa recte uti quam νίη­ cere. Iisdem institutis tuenda ac paranda ίmΡeήa. t:ap. XXXVII. Hasdrubal Scipionem exspectat. Laelius Roma redit. Indibilis Scipioni iungitur. Cap. χχχνπι Scipio rex sa!utatur. Hasdruba! ad Baecu!a. Advenit Scipio. Cap. ΧΧΧΙΧ. Aggreditur Hasdruba!em. Profugit hic PYl'e­ naeos versus. Cap. XL. Victor Scipio regem se aΡΡeΙΙaή vetat. ΕίυΒ magnitudo animi. Tarraconem l·edit.

7.

RES GRAECIAE ΕΤ MACEDONIAE.

Cap. XLI. Contl'a AtJto!os, Romanos, Attalum Achaei et alii populi ΟΡθτη pctunt a Philippo. In periculis cernitur vir fortis. Socios tuetur Philippus. Cap. XLII. Aeniani sinus oras infestat. Demetriade ho­ stium conatus obsel·vat. Tisaeus mons. Cap. XLIll. Usus signonlm per accensas faces. Veterum simplex ratio, parum utilis. Cap. XLIV. AenelLe Strategίι:a. Eiusdem ratio signa dan

8. RES ASIil. Cap. XLΥΙΠ. Aspasiacae. Oxus flUViU8. Cataracta. Flumen terram 8ubit. Cap. XLIX. ΤaΡuήa. Aήus amnis. Pugna Antiochi ad Aήum contra EuHlydemum rebellem. Antiochi virtus. · Fugantur Βactήani. EutJlydemus Zal·jaspam se recipit.

χπ

ARGUMEN'fA LIBRORUM.

AH. GU MENTUM LIBRI υΝΟΕΟΙΜΙ. Cap. ι...

1. ΕΧ PROOEMIO. Exponit Polybius, cur a praefationibus abstίnueήt.

Α. OLΥΜΡ. 143, 1. 2.

RES ITALlAE.

Cap. L Hasdrubalis adventu Romani perterrentur. Eius pugna cum Livio et Nerone cos. Vincitur a Romanis. Cap. Π. Mors et laus Hasdrubalis. Cap. ΙΠ. Victoria Romanorum et effusa laetitia.

3. RES GRAECIAE ΕΤ MACEDONlAE.

Cap. ΙΠ 7. De orationibus legatorum. Cap. Ν-νι Legatio ad Aetolos de patJe. Oratio legati Rhodii. Philippi legatorum verba. Cap. VII. Apollinis templum Thermi spoliat Philippus. Lamentatur, quod Attalum deprehendere non Ροtueήt. Cap. VIΠ. Impelitia ducum Achaeorum. Cap. ΙΧ. Philopoemen cohortatur Achaeos. Disciplinam milit.arem restituit. Cap. Χ. Philopoemenis morum simplicitas. Apud suos auctοήtas. Achaeos exercet. Cap. ΧΙ Pugna cum Machanida ad Mantineam. Philo­ poemenis acies. Cap. ΧΠ. Philopoemen hortatur suos. Machanidae acies. Committitur pugna per Tarentinos. Mercenarii Cap. ΧΙΠ. Pugnae ad Mantineam initium. tYl"annorum fortius pugnare solent. Cap. ΧΝ. Fugantuι' mercenarii Achaeorum. Pl"1ldens con­ stantia Philopoemenis. Machanidae imΡeήtίa. Cap. XV. Philopoemen reparat damnum. Phalanx Achaeo­ l"1lm post fossam locata. Lacedaemonii immittunt Βθ fossae. Cap. XVI. Eorum caedes et fuga. Consilium Philopoemenis. Cap. XVII. Machanidae reditum observat Philopoemen. Machanidas a suis exclusus. Cap. XVIΠ. Occiditur a Philopoemene. Achaei capiunt Tegeam et impune pl'aedantur Laconicam.

ΔRGUMENTA Β.

LlBRORUM.

OLYMP.

143,

ΧΙΙΙ

2.

RES ITALIΛE. Cap. XIXa. Causas rerum esse explicandas. Cap. ΧΙΧ. Laus Hannibalis. Imperatoria virtus, nu11a unquam seditio in castris Hannibalis. ΕίυΒ capitale in­ genium. 5. RES ΕΙΒΡΑΝΙΑΕ. Cap. ΧΧ. Hasdrubal ad Ilipam. M.lunium mittit Scipio ad Colchantem, regulum Hispaniae. Sociis Hispanis dif:fidit. Cap. ΧΧΙ. Magonem et Massinissam repellit. Velitationes. Cap. ΧΧΙΙ . Strategema Scipionis. Hasdrubalem aggreditur. Cap. ΧΧΙΠ. Sollertes eius motus. Cap. XXIV. Pugna ad llipam. Hasdrubal fl1gatur a Sci­ pione. Aviditas militum punita. Cap. XXIVa. Responsum quod Scipio dedit ipsum ad quietem cohortantibus. Eil1sdem cum Syphace colloquium. Hac de re Hasdrubalis verbum. Cap. χχν-XXVΠ. Seditionem sedat Scipio. Cap. XXVIΠ. ΧΧΙΧ. ΕίυΒ oratio ad seditiosos. Cap. ΧΧΧ. Νecantur auctores defectionis. Ceteris venia datur. Cap. ΧΧΧΙ . Adversus Indibilem suos hortatur Scipio. Cap. ΧΧΧΙΙ . Bellum cum Indibili. Cap. ΧΧΧΙΠ. Pugna prope Iberum amnem. Clades et fuga Indibilis. Victor Scipio Romam redit. 4.

6. RES ASIΛE. Cap. XXXIV. Euthydemus rex Bactrianorum pacem petit. Teleas Antiochi legatu8. Demetrius Euthyn.emi filius. Pacem init Antiochl1s. Indiam petit et Sophagasenum. Victor domum redit.

.A.RGUMENTU M LIBRI DUOD ECIMI. 1. RES AFRICAE. Cap. 1. Varia fragmenta geographica. Cap. Π. Lotus arbor. 2. ΤΙΜ.ΑΕΙ DE AFRICA ΕΤ CORSICA ERRORES. Cap. ΠΙ. Africae fertilitas. Animalia. Timaei levitag Animalia Corsicae. Cap. IV. Tuba greges convocant in Corsica. Bucina utuntur subulci in ltalia. Porcorum mira copia in ea regione. Bucina convocantur greges.

XIV

ARGιTMENTA LmRORUM.

8.

DE ALllS ΤΙΜ.ΑΕΙ ERRORmus.

Cap. IV". T�;mere Timaeu8 accusat Epholw:n et Tbeo­ pompum. Cap. IVb. Puerilis eiusdem narratio de Romana consue­ tudine ante urbem sacrificandi equum. Oap. ΙΥα. In rebus Libycis et Sardicis et praesertim in Italicis malus historicus. Rerum inquisitionem prorsus neglegit. Cap. IVd. Vel eorum locorum, in ql1ibus natus est, igna­ rus deprehenditur. Ri(liculus eius error de Arethusae fonte.

4.

DE

ΤΙΜΑΕΙ

ERRORmus COMMISSIS DE REBU& LOCRENSIUM.

Cap. V. Polybius bene meritus de Locrensibus. Dissensu8 Aristotelis et Timaei de origine Locxensium. Centum familiae. Phialephoros. Cap. VΙ Foedus subdolum cum Siculis. Sel'vis olim non usos Graecos contendit Timaeus. Cap. VI". Adversus hanc Timaei sententiam Aristotelis contrariam defendit Polybius. Cap. VIb. Huius rationes exponit , et quae causa fuerit Locrensibus demigrandi. Cap. VII. Partium studiosus Timaeus. Nimius in vituperando. Cap. VΠI. Aristotelem insectatur. Cap. ΙΧ. Timaei rationes de Locris. Cap. Χ. Expenduntur hae rationeR. Cap. ΧΙ Miram diligentiam ostentat 'fimaeus. Monumenta publica crepat. Consulto fuse de Timaeo agit Polybius. Cap. ΧΙ". Timaeus quilibet alius scriptor quam historicus habendus. Cap. ΧΙΙ. Veritas lumen historiae. Duo genera mendacii. Cap. ΧΙΙ". Voluntario mendacio maxime obnoxius Timaeus. Cap. XΠb. Explicatio proverbii , Locrensium promissiones. Cap. XIIc. Timaeus sua ίΡΒθ vitia in aliis historicis vituperat. Callistheni conviciatur, Demosthenem autem et ceteros eiusdem aetatis oratores laudat. Cap. ΧΠΙ. Timaei in Democharem convicia. Hunc de­ fendit Polybius. Archedicus comicus. Demochares per­ strinxit Demetιium Phalereum. Limax in pOm!J3,. Asiui in tbeatro. Cap. XIV. Decorum in omnibus οbselΎandum. Diffi dendum gerroni. Cap. XV. Timaei in Agatboclem convicia. Defenditur Agathocles, Praeclare facta tacere non debet scriptor.

ARGUMENTA LIBRORUM.

χν

Contro­ Cap. XVI. Leges Locrensium auctore Zaleuco. versia de servo. Lex Zaleuci de rei vindicatione. Cosmo­ polis maior magistratus Locrensium. Alia lex Zaleuci dicere laqueo de co110 suspenso.

5. DE CALLISTHENIS IMPERITIA. Cap. ΧΥΠ-ΧΧΠ .

6.

•

Ca11isthenis imperitia rerum militarium.

DE ΤΙΜΑΕΟ IΠSTORICO.

Cap. XXill. Ephorus et Callisthenes vindicantur a Timaei conviciis. Timoleontem laudibus effert Timaeus. Cap. XXIV. Homerus heluo iudice Timaeo. Aristoteles catillo. Timaei leve et morosum ingenium. PraesenH abest et videns ηοη videt. Cap. XXV. Phalaridis taurus Carthaginem translatus • .Agrigenti fuisse illum negat Timaeus. Historici huius imperitia. Cap. XXV". Qui ίη historia semel de industria mendax deprehenditur, nulla fide dignus est. Mos Timaei ίη concionibus aut legatorum orationibus tractandis. Νοη q uae reapse dicta sunt scribit, sed quae dici debuerant. Cap. XXYb. Historici proprium officium est revera habitos sermones et rerum causas pernoscere. Prae his falsas argumentationes et verbosas orationes nectit Timaeus. Cap. XXVo. Alios accusando auctoritatem. sibi comparat Timaeus. Idem Stratoni physico accidit. Alios repl'e­ hendere perfacile, ipsum culpa carere perarduum est. Cap. XXVd. .Athenis residens Timaeus ίη antiquorm;n com­ mentariis legendis tempus contrivit. Historiae et medi­ cinae collatio. Tres medicinae partes. Alexandriae dua;e medicorum sectae, Herophilii et Callimachii. Cap. XXVe. Tripartita similiter historia. Ad bene scriben­ (lam historiam ex libris materiam colligere ηοη satis est. Cap. ΧΧΥΙ. Huius rei exemplo sunt Ephorus et Theopompus et praesertim Timaeus. Cap. XXVg. Qui rerum narratarum experientia carent historici, legentibus prorsu8 inutile8. Cap. XXVh. Timaeus, reτηm ίmperitus, quod ipse fatetur. ΝίΒί omnes, praecipuas tamen artes et facultates proprio opel'e pl'ofiteri debent historici. Cap. ΧΧΥί. Apud Homerum magna rerum cognitio. Con­ CiOnibU8 et orationibus in historia male utitur Timaeu8. Cap. XXYk. Quomodo tractandum sit id genus dicendi, exponit Polybius. Cap. XXVI. .Ad confirmandam sententiam exempla ex Τί-

ΧΥΙ

ARGUMENTA LmRORUM.

maei historia depromit. Verba deridet, quibus ad sena­ tum Gelae loquentem TimaeuB Hermocratem inducit. Scholastica prOrSUB et puerilis oratio. Cap. XXVI". Non minUB ridicwa Timoleontis apud eun­ dem ad Graecos adhortatio. Cap. XXVIb. Sicwos et praesertim Syι-acusanos supra Graecos omnesque etiam homines extollere gestit Ti­ maeus. Cap. XXVIo. Tam fatuo histOlico idem accidit , quod in Academia eloquentiae studiosis. Cap. XXVId. Mirabilium rerum narratione falsam sibi ad­ mirationem Timaeus conciliat. Nimia eiusdem ostentatio et superbia de coloniarum descriptionibus. Cap. XXVIe. In his ipsis errores eius demonstrati sunt. Studiosis nocet magis quam prodest eius commentariol'Um studium. Cap. XXVIf. Tinιaei pragmatica historiae pars θΧ omni errorum colluvie concreta. Cap. XXVΠ. Oculi certiores testes auribus Heracliti dictum. Commodius θΧ libris discitur, certius θΧ proprio usu. Ιη hanc sententiam conveniunt Ephorus , Theopompus, Homerus. Cap. xxvm. Platonis dictum applicatur historiae. Im­ merita Timaei fama. Laus Ephori. Ne eius libros com­ pilare videatur Timaeus, his ceterisque obtrectat. Cap. XXVΠI". Qui Ρrο;ι?ria e�erientia nan'at, il1is longe praestat qui res ah aliis traditas tractant.

ARGU MENTU M LIBRI TERTII DECIMI. OLΎMP. 1.

143, 4.

RES GRAECIAE ΕΤ MACEDONIAE.

Cap. Ι". Aetolis obaera.tis leges scribunt Dorimachus et Scopas. Cap. 1. His resistit Alexander. Cap. Π. Scopas Alexandriam Βθ confert. Inexplebilis eius cupiditas. Hydropicis comparatur. Cap. m. Dolus rege indiιpιus. .Qlim aperte, non dolo, ge­ rebantur bella. EiuB rel vestigium apud Romanos. Cap. IV. Heraclidem adversus Rhodios subomat Philippus. Vita et mores :Heraclidis. Cap. V. Heraclides fallit Rhodios. Veritas triumphat de mendacio. Damocles.

ARGUMENTA LmRORUM.

XVΠ

Cap. VI. Nabis succedit Machanidae. Saevit Lacedaemone. Cap. VΠ . Novum t01'IIlenti genus. Apega, Nabidis uxor. Cap. VIΠ. Nabidis latrocinia. Origo belli cum Achaeis. 2.

Cap.

ΙΧ.

Cap.

Χ.

ΗΕΒ .ASIAE.

Gerraeis libertatem concedit Antiochus.

3. VΑΗΙΑ FRAGMENTA GEOGRAPffiCA. Loca Italiae , Graeciae, Thraciae, Dlyriae.

ARGUMENTUM LI BRI QUARTI D ECIMI. Cap. Ι". Auctoris libro tractat.

1. ΕΧ

PROOEMIO.

prooemium.

Acta

anni

ηηίηΒ

hoc

OL ΥΜΡ. 144, 1. 2.

ΗΕΒ Α ΒΟΙΡΙΟΝΕ ΙΝ AFRICA GESTAE.

Cap. Ι Scipio in Africa. Uticam obsidet. Syphacem 1'e­ conciliari sperat. Hostium explorat castra. Syphacem legationibus ludit. Castra Hasdrubalis et Syphacis. Cap. Π. Molitionem adversus Uticam simulat Scipio. Binιπl pe, legatos cum Syphace agit. Abrumpit legat.iones. Cap. m. Syphax deliberat cum Hasdrubale. Dolum parat Scipio. Vesperi signa concinunt apud Romanos. Cap. IV. Castra hostium incendit Scipio. Cap. V. Idem. (;um paucis effugiunt Syphax et Hasdrubal. Cap. VI. Victor Scipio ίη castra redit. Consternatio Poeηorιιm in urbe. Deliberant de ,ebus praesentibus. Sy­ phax Abbam se recipit profugosque colligit. Cap. VΠ. Poeni reparant vires. Celtiberi opportune ad­ veniunt. In Magnis campis castra ponunt Poeni. Cap. VIΠ. Scipio obviam it hostibus. Proelio vincit ίη Magnis campis. Celtiberi omnes pereunt. Cap. ΙΧ. Laelius et Massinissa persequuntur Syphacem. Scipio subigit oppida. Extrema Poenorum consilia. Cap. Χ. Tunetem occupat Scipio. Eius classem aggredi­ untur Poeni.

xvm 3.

ARGUMENTA LmRORUM.

RES AEGYPTI GESTAE INDE ΑΕ OLYMP.

141, 4.

Cap. ΧΙ. Agathocles assentator ptolemaei Philopatoris. Olino ptolemaei Philadelphi amica; Agathoclea, Philo­ IJatoris. Cap. ΧΙΙ. Res Aegypti duodecim annorum complexus est Ηοο in libro nal1.·at res ptolemaei et Arsinoes. auctor.

ARGUMENTUM LI BRI QU1NTI DECIlVII. OLΥΜΡ.

144,

2.

1. RE8 ITALIAE ΕΤ AFRICAE. Cap. 1. Romanis Poeni annonam intercipiunt. Legati 8οί­ l)iOnis ad Poenos. Cap. Π. Legati violantur in reditu. Cap. m. Novum belli initium. Hannibal ίη Africa. ΤΥ­ chaeuB Numida. Cap. rv. Oppida subigit Sciplo. Massinissam revocat. Legati Roma redeunt. Poenorum legatos incolumes di­ mittit Βοίρίο. Cap. V. Zamam abit Hanniba1. Εί speculatores l'emittit Scipio. Colloqui cum Scipione cupit Hannibal. Oastl'a ad Naragara. Cap. VI. νπ. Colloquium Hannibalis cum 8cipione. Han­ nibalis oratio. Cap. vm. Responsum 8οίρίοηίΒ. Cap. ΙΧ. Irrito colloquio proelio rem cernunt. ΑοίθΒ 8οίpionis. Cap. Χ. Hortatur suos Βοίρίο. Cap. ΧΙ Acies Hannibalis. HOl·tatur suos. Cap. ΧΠ. Pugna ad Zamam. Cap. xm. xrv. Pugna Scipionis cum Hannibale. Vincit Scipio. Cap. XV. ΠΙ Hannibal "ictus ηοη sua culpa. Cap. ΠΠ. Legatis Poenorum respondet 8οίρίο. Cap. xvm. Leges pacis. Cap. ΧΙΧ. Pacem suadet Hannibal. Pacis leges accipiunt Poeni.

2. RES MAOEDONIAE ΕΤ GRAECIAE. Cap. ΧΧ. Res Philippi. Oum Antiocho coniurat contl'a Ptolemaeum. Ιη eOl'Um caput recidit exit,ium. Cap. ΧΧΙ. Μοll? :1; ξ\'οras, Cianol'Um dema�o�us. Οίο pel' do­ ΙΙllη poHtαι' Pni.ιippus. Homines bl'UtlS lncautiol'es.

ARGUMENTA LIBRORUM.

ΧΙΧ

Cap. ΧΧΠ. Perfidia odiosum Βθ reddit Philippu �. Cap. ΧΧΙΠ. Dolosa legatio ad Rhodios. Deprehenditur dolus. .Aetolos nuper conciliatos denuo offendit Philippus. Pl1.1siae gaudium ίη mo!estiam conversum. Cap. XXIV . Thasum in deditionem recipit Philippus. Plel-i­ que reges, dum imperium suscipinnt, libertatis nomen cunctis ostentant.

3.

RES AEGYPTI.

Cap. XXIV&. Per narrandi rationem, qna utitur auctor, saepe fit, πΙ finis prius quam initinm dicatur. Cap. χχν. XXVa. Sosibius fa!sus tutor ptolemaei Epiphani�. Agathoc!es fa!sus tutor et perditns minister. Agathoc!ea. Tlepolemus. Cap. χχνι". Dinonem, Dinonis filinm, interficit Agathocles. Cap. XXVI. Se et pnpillnm regem commendat Macedoni­ bus. Eius oratio ad Macedones. Qιιi rident eum. Tle­ polemus commeatuum dominus. Cap. XXVΠ. Tlepolemi socrus indigne tractata. Incertus consilii Agathocles. Moeragenes, Tlepolemi amicu s , in eo est, nt flagris caedatur. Cap. XXVIΠ. Miro modo evadit. Macedones concitat ad­ versus Agathoclem. Cap. ΧΧΙΧ. Seditionem parant milites. Oenanthe mater Agathoclis. Cap. ΧΧΧ . Tumu!tus A!exandriae. Agathoc!es ίη syringem Βθ recipit. Mn!ieres et pueri noctu disc ιιrrunt cum viris. Cap. ΧΧΧΙ. PupiJlum regem ab Agathoc!e poscunt Mace­ dones. Animulam deprecatur Agathocles. Aristomenes, vilis adnlatorj dein sollers regni administer. Int<Jrcedit pro Agathocle. Agathoc!ea ubera exserit. Cap. ΧΧΧΠ. Puer rex traditur populo. Sosibius regi et regno prospicit. Agathocles et Agathoc!ea rapiιιntur acl supplicium. ('ap. ΧΧΧΠΙ . Necantur Phi!o, Agathocles, Nicon , Aga­ thoc!ea. Oenanthe , Philammon. Cap. XXXIV. Nihi! mirum ίη casu Agathoc!is , qui nulla virtute fuerat insignis. Cap. χχχν. Acc essoria disputatio narrationi subicienda ίη magnorum virorum histo ria: quales Agathoc!es Siculus et Dionysius. Cap. XXXVI. D iutius immorari narrationi calamitatum nec uti!e est nec iucιιndum. Res exaggerare est homi­ num ignorantium.

4. RES ASIAE. Cap. XX:XVΠ.

Antiochus exspectatione hominum inferior.

χχ

ARGUMENTA LIBRORUM.

A-RGUMENTUM L1BRI ΒΕΧΤ.Ι DECIMI. Α. OLΥΜΡ. 144, 3.

1. RES MACEDONIAE.

Cap. Ι. Pergamenen regionem vastatPhilippus. In templa et ΙυΙ:ΟΒ deorum saevit. Zeuxis Lydiae ab Antiocho praefectus. Cap. Π. Philippi classem persequitur Attalus cum sociis Rhodiis. Theophiliscus dux classis Rhodiae. Pugnae signum dat Philippus. Cap. !Π-ν. Pugna navalis ad Chium. Cap. VI. Attalus victor, perPhilippum interclusus a suis, aegre evadit Erythras. Philippus victus regiam victoris navem capit. Rhodii Chium redeunt. Ca'(>. VΠ. E:ritus pugnae navalis ad Chium. Cap. VIΠ. VictusPhilippus victoriam sibi vindicat. Gra­ vissima eius clades. Cap. ΙΧ. Laus Theophilisci Rhodii. Cap. Χ (1" Ib). Post proelium ad Laden licueratPhilippo Alexandriam usque na�are. Plerique homines magna concupiscunt, ώhil perfίclunt. Cap. ΧΙ Prinassum obsidetPhilippus. Cap. ΧΠ. Iasi urbis situs et origo. Diana Cindyas nun­ quam compluitur. Theopompi levitas. In narrandis mirabilibus modus tenendus. 2. REB GRAEOIAE. Cap. ΧΙΠ. Nabis, Lacedaemoniorum tyrannus, Messenen proditione capit. Zeno et Antisthenes Rhodii , historici Cap. XIV. XV. illustres. Dissentiunt a Polybio de pugna navali ad Laden. Cap. XVI. XVII. De θχΡθαιΙίοηθ Nabidis adversus Mes­ senen. Cap. XVIΠ. ΧΙΧ. De pugna ΑηΙίοcω et Scopae ad Pa­ nium (01. 145, 2. Α. Urb. 556). Cap. ΧΧ. Stilum colens Zeno negle:rit res. Ad Zenonem scripsitPolybius. 3. RES ΑΕαΥΡΤΙ Cap. ΧΧΙ. Tlepolemus administrator Aegypti. Pecuniae regiae prodigus. Superbia tumens.

ARGUMENTA LffiRORUM.

πΙ

Cap. ΧΧΠ. Sosibius, SOBibii filius, sigilli regii CUStOB. Pto­ leIl1aeus, Sosibii filius, ex aula Macp.donica redux spernit Alexandrino8.

Cap.

XXΠa

4. (χι.).

RES SYRIAE.

Gazensium fides in Ptolemaeum.

Β.

OLYMP. 144, 4.

5. RES ITALIAE.

Cap. ΧΧΙΙΙ. Laetitia Romanorum finito bello Punico. phax in triumpho ductus.

Cap.

6. RES MACEDONIAE ΕΤ GRAECIAE. XXIV. Ρ. SulpiCiUB cos. Philippus Bargyliis.

Sy­

Hiemat in Caria. Raptu vivit luporum ritu. Cap. XXV. Attalus invitatur Athenas. EodeIl1 veniunt legati Romani et Attalus. Honores huic habiti Athenis. Tribus Attalica. Cap. XXVI. Concionem per epistulam alloquitur Attalus. Eius epistula ad populum Atheniensium. Cap. XXVΠ. Philippo bellum indicunt Romani in gratiam Attali et Graecorum. Legati Romanorum ad Antiochum et Ptolemaeum. Cap. XXVIΠ. Bellum generose suscipit Philippu-s. Eius­ dem constantia. Cap. ΧΧΙΧ. Abydum petit. Huius urbis situs. Freti Her­ culei cum freto ad Abydum comparatio. Portus Abydenus. Cap. ΧΧΧ . Abydum oppugnat Philippus. Deditionis con­ ditiones respuit. Cap. ΧΧΧΙ. Desperata consilia Abydenorum. Cap. ΧΧΧΙΙ . ΧΧΧΙΠ. Phocica desperatio. Desperatio olim AcarnanuIl1, nunc Abydenorum. Cap. XXXIV. Legatus Romanorum ad Philippum. Abydo. potitur Philippus. Abydeni se ίΡΒί interimunt. Cap. XXXV. Legatio Achaeorum et Romanorum ad Rho­ dios de pace cum Philippo ineunda. Cap. XXXVI. Philopoemenis strategema adversus Nabidem. Litterae ad urbes Achaicas datae. TegeaIl1 subito con­ veniunt Achaei. Cap. XXXVΠ. Successus strategematis. Nabidis II1ercenarii caesi ab Achaeis. Scotitas. Pellene. Cap. XXXVΠI. Philippus Achaeos concitat adversus Ro­ manos.

ΧΧΙΙ

ARGUMENTA LIBRORUM.

7. RES ASIAE. Cap. ΧΧΧΙΧ. Scopas dux Pwlemaei recipit Iudaeam. Victo Scopa Antiochus potitur Palaestina. Hierosolyma.

8. FRAGMENTA INCERTAE SEDIS. Cap.

XL. Fragmenta geographica .

.A. RGUMENTUM LIBRI DUOD EVI GESIMI.

Α. OLYMP. 1. RES MA.CEDONIAE

1 45,3. ΕΤ GRAECIAE.

Cap. Ι (Χνπ 1). Τ. Quinctius et socii conveniunt CUm Philippo ad Nicaeam. Colloquium Titi et l'hilippi. ΤϊΗ postulata. Cap. Π (ΧΎΠ 2). Postulata Attali, Rhodiol'um, Achaeol'um, Aetolorum. Oratio Alexandri Aetoli adversus Phi­ CaI! ' m (ΧΎΠ 3). lippum. Βρο­ Cap. IV (ΧΎΠ 4). Cum Aetolis disceptat Philippus. lium de spolio capiunt Aetoli. Cap. V (ΧΎΠ 5). Quid sit hoc, declarat Philippus. Cum Aetolis expostulat. Cap. VI (ΧΎΠ 6). Rhodiis et Attalo respondet; mox et Achaeis. Cap. ΎΠ (ΧΎΠ 7). Scriptas conditiones petit. Titi iocus in Philippum. In posterum dllfertur colloquium. Cap. vm (ΧΎΠ 8). Sero venit Philippus. Seorsum cum Tito colloquitur. Eius conditiones. Cap. ΙΧ (ΧΎΠ 9). Im:probantur a sociis. Colloquium ad Thronium. Re8 reic�tur ad senatum Romanum. Cap. Χ (ΧΎΠ 10). Indutiae dantur Philippo. Legati mit­ tuntur Romam. Cap. ΧΙ (ΧΎΠ 1 1). Graecorum legati ad senatum Roma­ num. Compedes Graeciae. Philippi legati. Continuatur bellum cum Philippo. Cap . χπ (ΧΎΠ 12). I.ιuinctio prorogatur imperium. Cap. ΧΙΠ (XVΠ 13). Proditoris nomen non temere con­ ferendum. Aristaenus non fuit proditor. Cap. XIV (ΧΎΠ 14). Demosthenes multos inιmerito prodi­ tores nominavit. Iniquus Demosthenes.

ARGUMENTA LIBRORUM.

ΧΧΙΙΙ

Cap. χν (XVΠ 15). Quis vere proditor. Proditorum mer­ ces. Stolidissimum animal homo. Cap. ΧνΙ (XVΠ 16). Attali merita ίη Sicyonios, honoribus repensa. Cap. XVΠ (ΧνΙΙ17). Nabis pot.itur Argis. Apegae crude­ litas. Attalus. Cap. XVΠI (1). Romani milites vallos gestant in itinere. Praestat vallum Romanorum vallo Graecorum. Cap. ΧΙΧ. Π (Π. ΠΙ). Titus et Philippus in Thessalia. Cap. ΧΧΙ (IVΊ. Initium proelii ad Cynoscephalas. Cap. ΠΠ (V). Aetoli fortitel' pugnant. Cynoscephalae tumuli. Cap. XXIΠ-XXV (νΙ-ΥΊΠ). Proelium ad Cynoscephalas. Cap. ΧΧΥΙ (ΙΧ). Philippus victus a Τ. Quinctio. Cap. XXVΠ (Χ). Fugit rex Macedonum. ΕίηΒ castra spo­ liant Aetoli. Exitus proelii ad Cynoscephalas. Cap. xxvm (ΧΙ). Comparatio Inilitiae Macedonicae cum Romana. Cur Romani palmam omnibus praeripiant. Han­ nibal quibus rebus superaverit Romano8. Pyrrhi Inilitia. Cap. ΧΧΙΧ (ΧΠ). Phalanx densata. Sarisae phalangis. Cap. ΧΠ (Xill). ΗηίηΒ aciei vis propria. Cap. ΧΧΧΙ (XIV). Phalangis inco=oda. Cap. ΧΧΧΙΙ (XV). Romana acies praestat phalangi. Cap. ΧΧΧΙΠ (ΧνΙ). In Macedoniam se recipit Philippus. Chartas regias cremari iubet. In adversa fortuna re­ slpiscit. Cap. ΧΧΧΙΥ (ΧΥΙΙ). Aetolorum avaritia et iactantia. Phi­ Ερρο indutias concedit Quinctius. Aetolis suspecta Titi integrit as. Cap. χχχν (χνπι). Romanorum abstinentlam defendit. Polybins. L. Aemilii et Ρ. Scipionis ex.emplum. Cat) . XXXVI. ΧΧΧΥΙΙ (ΧΙΧ. Π). Titi et sociorum collo­ quium de pace Philippo danda. Cat). xxxvm (ΠΙ). Colloquium cum Philippo ad Tempe. (;,ψ. ΧΧΧΙ Χ (ΧΧΙΙ). Origo belli cum Aetolis et cum Αη­ tiocho. Pacem cum Philippo maturat Quinctius. C'ap. XL (ΧΧΠΙ). Dolosi suis artibus capti. Epicharmi (lict.uιn.

Cap. XLI".

2.

RES ASIAE.

Antiochus prohibetur praeternavigare. Eidem opportuna Ephesns. Cap. ΠΙ (XXIV). Attali regnum virtute partum et firma­ tum. Rhodiorum legatio ad Antiochum.

XXIV

ARGUMENTA LIBRORUM.

Β. OLΥΜΡ 146, 4. .

3. RES ITALIAE. Cap. XLll (XXV). Μ. Claudius Marcellus CΟθ. Frustra im­ pedire conatur pacem. Cum Achaeis foedus non convenit. 4. RES θR.Δ.EOIAE. Cap. XLm (XXVI). Boeoti ingrati in Titum. Brachy11as Boeotarcha. Cap. XLIV (XXVΠ). Senatusconsultum de pace cum Philippo. Cap. XLV (XXVIΠ) . Aetolorum ql1erelae. Quinctius deli­ berat cum decem legatis a senatu missis. Corinthus Achaeis redditur. Plures urbes retinent Romani. Cap. XLVI (ΧΧΙΧ). Ludi Isthmici. Senatusconsultum de libertate Graecorum per praeconem pronunciatur. Cap. XLVΠ (ΧΧΧ). .Δntiochi legatis respondet Quinctius. Res Graeciae ordinat. Cap. XLvm (ΧΧΧΙ). Legati Romani varias in partes. Cn. Cornelius convenit Philippum et Aetolos. Cap. Cap. Cap. Cap.

5. RES ASIAE. .Δntiochum convenit L. Corneliu&. L (ΧΧΧΙ)ΙΙ . Postulata Romanorum. LI (XXXIV). .Δntiochi responsum. Lll (XXXV). Smyrnaeorum et Lampsacenorum legati.

XLIX (ΧΧΧΠ).

6. RES .ΔΕθΥΡΤΙ. Cap. Lm (XXXVI). Scopas res novas molitur. Vocatnr a(l regem. Cap. LIV (XXXVΠ). Condemnatur et necatur. Cruciatus necatur Dicaearchus. Cap. LV (XXXVIΠ) . Scopae rapinae. Charimortus. .Δna­ cleteria regis. Polycrates, Cypri administrator. Ptole­ maeus Megalopolita. ARGUMENTU M LIBRI U NDEVI GESIMI.

Α. OLYMP. 146, 1.

Cap. Ι 1.

1. RES ITALIAE. Cato in H ispania muros nrbium diruit.

Β. OLΥΜΡ 146, .

2.

2. RES θR.Δ.EoIAE. Cap. Ι 2. Ingens be110 Punico captorum numerus ab Han­ nibale venumdatorum.

F R A G ME N T A L I B R I ΙΧ.

Ι. ΕΧ PROOEMIO. Hu.

Β•.

Α{ μεν ο{ιν έπιφανέσταται ΠQάξεις τών -όπό της 1 605. ΠQοειQημέvης ολυμπιάδος πεQιληψfrεισώv καl του τεΤQαετους διαστήματος, Ο φαμεν δείν ολυμπιάδα 5 νομίζειν, slIjlv α{Ίται ' πεQl δν ήμείς έν δυσ� βυβλίοις πεΙQαι16μΜrα ποιείσ&αι την έξήγηι1ιν . οvκ &γνοώ δε 2 δι6τι συμβαίνει την ΠQαγματείαv ήμών Εχειν αvστη­ Q6v τι καl ΠQός εν γένος &ΚQοατώv oIκειoiΊσ&αι κα� ΚQίvεσ&αι δια τό μονοειδες της συντάξεως. ο{ μεν 3 10 rCtQ lΧλλoι συγγQαφείς σχεδόν απαντες, εΙ δε μή γ' , ο{ πλείους, πάσι τοίς της {dΤΟQίας μέQεσι lQdJftEVOIι πολλους έφέλκονται ΠQός Εντευξιν τών -όπομνημάτων. τόν μεν rCtQ φιλήκοον δ γενεαλογικός ΤQ6πος έπι- 4 σπάται, τόν δε πολυΠQάγμοvα καl ΠΕQΙΤΤΟV δ πεQl τας 15 &ποικίας κα� κτίσεις καl συγγενείας, κα&ά που καl παQ' 'Εφ6Qψ λέγεται , τον δε πολιτικόν δ πεQl τα?;

66 11.

2 F Ιοl. 123 r, praemis80 titulo ποϊ.υ{3ίου * * (eraso foκ) του :Β- ϊ.6γου . 3. 4 'Ότι του ΤΕτραΕτους διαστήματος την ΠΕ­ ρίοδον } excerptoris π:ιΧροδον. depravatum corr. LuchtiUB ρ. 7) όϊ.υμπ:ιαδα φαμ,Εν ΕΙναι Μ 27, 9 Η. 6 inc. Μ 27, 10 Η.: ουκ &γνυιiΊ 9 κρίνEσ�αι] ήρμ,6σ�αι (ex § ο) coni. Naberus MnemoB. 1807, 233 propter hiatum (κα! ήρμ.) intolerabile, Υ. B W Fleckeis. annal. 1889, 683 et 692 POLYB. H:ιST. m. 2

2

ΕΧ PROOEMIO [01. 142, 1].

tJ66. Ο πι;ιάξεις τώυ l.ftvrov κα! π6λεαιυ καΙ δυυαι1τώυ. έφ' δυ ήμεϊ:ς ψιλώς κατηυτηκ6τες και ΠΕΙ;ΙΙ τούτου πε­ ποιημέυοι τηυ 8ληυ τάξιυ, ΠQος �υ μέυ τι γέυος, άις πι;ιοε'i:Ποv , οΙκε(αις ήι;ιμ6ι1με.ftα , τφ δ� πλε(ουι ftlQEL τώυ &ΚQοαΤώV &ψυχαγώψητον παQει1κεvάκαμεν 5 6 την &νάψναιι1ιν. τtvος δ� XdQLV τ&λλα μέι;ιη της {ι1ΤΟQ(ας &ποδοκιμάι1αυτες cdJτα τα κατα τας ΠQάξεις ΠQοειλάμε.ftα γQάφειν, έν ΕτέQοις fjft'i:V lilQηται δια πλει6ναιν , κεφαλαιαιδώς γε μην ο-όδεν έπέχει κα1 νύυ έμφάι1εαις XdQLV {ιπομνηι1αι τους &κούουτας. 10 Πολλών rftQ κα1 πολλαχώς lξηι;ιι.ftμημέvαιν τά 2 τε πεQΙ τας γενεαλογ(ας κα! μύ.ftΟ1Jς καΙ ΠΕΡΙ τας 2 &ποικtιχς, έτι δ� συγγΕνΕ(ας καΙ ΚΤ(ι1.εις, λοιπον 1) τα &λλ6Τ.(Jια δΕΊ: λέψειν άις [δια τον υύν ΠΕΙ;ΙΙ τούταιν Π(JαrμαΤliv6μενοv, δ πάυταιν lστΙν αl:ι1XΙι1Τ01', 1) τούτο 15 μη βουλ6μενον ΠQοδ-ήλαις ματαιοπονεϊ:υ, {ιπεQ τοιού- 606. ταιν δμολοψούυτα ι1vντάττει1.ftαι κα1 φQοvτ(�ειν, a δια τών ΠQογεvει1τέι;ιαιν {κανώς δεδ-ήλαιται κα! πα3 Qαδέδοται το'i:ς έπιψιυομέυοις. ταύτα μεν oiΊν παι;ιε4 λε(φ.ftη τούταιν gνεκα κα1 πλει6υαιυ Ετέι;ιαιν' δ δ� 20 πι;ιαψματικος τι;ι6πος έvεΚQtftη πι;ιώτον μεν δια το καινοποιε'i:ι1.ftαι συυεχώς κα1 καινης έξηψ-ήσεαις δε'i:­ σ.ftαι τφ μη ι1υμβατον εΊναι το'i:ς &(JXatot!; το τας 5 έπιψιυομέυας πι;ιάξcις ήμίυ lξαrrli'i:λαι, δεύτει;ιον δ� κα1 δια το πάυταιυ ώφελιμώτατον α-ότον κα1 πι;ιο 25 τού μέν, μάλιστα δ� υύν {ιπάι;ιχειυ, τφ τας έμπειι;ι(ας κα1 τέχνας έπΙ τοι1ούτον πι;ιοκοπην εΙληφέναι κα.ft' ήμας ωστε παν το πιχι;ιαπϊ:πτον έκ τών καιι;ιώυ ιbς ;Xv εΙ με.ftοδικώς δύvαι1.ftαι χεΙQ(ςειv τους φιλομα6 .ftούντας. δι6πεQ fjftE'i:t; ο-όχ οfiταις της τέι;ιψεαις ι1το- 80 Xa�6ftliVOt τών &υαψναισομέναιν άις τής ώφελεΙας τών

POLYB. mSTOR. ΙΧ 1-3.

667.

3

ΠQοοεχόντων, ταλλα παQΕντεg έπ� τουτο το μΕQος κατηνΕχitημεν. πεQ� μεν oiJv τούτων ο{ 6υνεφΙ6τcίνοντες έπιμελως ήμων τοις ύπομνήμα6Ι βεβαιότατα μαQτυQή60υσι τοις νυν λεγομΕνοις.

7

Π. RES ITALlAE.

Άυνίβας δε κύκλφ πεQιλαμβάνων τον XdQaxa 3 του Άππίου το μεν ΠQωτον ήΚQοβολίζετο κα� κατε­ πείQαζε, βουλόμενος έκκαλείσitαι ΠQος μάχην' ουδε- 2 νος δε 6υνυπακούοντος τέλος έγίνετο πολΙΟQκίrι πα10 Qαπλήσιον το ι1υμβαίνον, των μεν [ππΕων έπιφεQΟ­ μένων ταίς Ζ'λαις κα� μετα ΚQαυγής εl6ακοντιζόντων εΙς την παQεμβαλήν, των δε πεζων κατα ι1πείρας ΠQοσπιπτόντων κα� δια6παν το χαQάκωμα πειQω­ μένων. ου μην άλλ' ουδ' ως έδύνατο κινήσαι τους 3 15 'Ρωμαίους έκ τής iιπoκειμEνης ΠQοitΕι1εως, άλλα τοίς μεν ευζώνοις άπεΤQίβοντο τους προσπίπτοντας ΠQος τον xdQaxa , τοίς δε βαQΕσι των σπλων άι1φαλιζ6μενοι την έπιφΟQαν των βελω1Ι [μενον έν τάξει κατα τας σημαίας. Άννίβας δε δυσαQεστούμενοg 4 20 τοις σλοις δια το μ�ίτε παQαπεσείυ εΙς την πόλιν δύνασitαι (μήτ' έκκαλεισitαι) τους 'Ρωμαίους, έβου­ λεύετο πεQ� των ένεστώτων τί ΧQη ποιείν. έμo� δ' 5 ου μ6νοις αν δοκεί ΚαQχηδονίοις τα τότε ι1υμβαί­ νοντα παQΕχειν άΠΟQίαν, άλλ α κα� των &λλων άν- 607. 25 itQώπων τοίς πυitομΕνοιι; . τίς yftQ ουκ αν άπιστή- 6 σαι πως 'Ρωμαίοι, πολλαίς μεν ήττημένοι μάχαις ύπο 1 προσχόντων MFS, corr. Rei 483, v. Ηιι Erziihl. Zeit(. cet. xxrv 25 4 λεΥομΕνοις : des. F foI. 124r prim. Μ: 28, 11 Η. 6 F foI. 124" prim., ϊη marg. add. F� lλevσις

Ctvvίpov προς την ρύψην και ΠΕΡΙ καπύης

4

RES

ITALIAE (BELL. HA.NNIBAL.) [01. 142, 1].

Κιψχηδσνίων, σiJ τσλμωντες δε κ«τ" Π(Jόttωπσν έτι συγκ«&ίστ«σ&«ι TJσtr; υπεν«ντίσις, δμως σiJTJ' εlκειν 7 σΤσί i �c1«V σiJTJ' Εκχω(Jεtν των υπ«ί&(Jων; κ«� -ι::Ον μεν Π(JΟ τσυ Χ(Jόvσν &:VΤΙΠ«(Jηγσν μόνσν &:εΙ TJ«tr; υπω(Jεί«ις, τότε δε ,,«&itjCCVTJEf; εΙς τ" πεδίΙΧ κιx� τον 5 ΕπιφιχνΕστιχτσν τόπσν της ΊτΙΧλίιχς ΕπσλιόQκσvν την Ισχυ(!στι1την πόλιν, κύκλφ ΠQσc1μfXχσμΕνων wTJσtr; 668. των πσλεμίων, Π(Jος σi!r; σiJδ' ΕπινσήσιχνΤΕς σΤσί τ' 8 �σιxν &ντσφ&fXλμΕtv' ΚfXQχηδόνισί τ', &διαλΕίπτως νικωνΤΕς TJfXtr; μάχιχις, σ-όχ .ηττσν Ενίσις "cttQσtr; Εδυσ- 10 9 ΧQηστσυντσ των -ήττωμΕνων. δσκεt δΕ μσι (παQ)­ «ίτισν τσυτσ γησνΕναι της iUfXTJE(JfiJV Π(JσαΙQΕσΕως, το παQ' &μφσtv ttvVTJE&EfiJQijtj&fXt διότι το πα(J' 'Λν­ νίβσυ σύντιχγμιχ των ΙππΕων fXlTJtσv �ν κα� τσυ 'ΙΙικιΧν τσυς Κα(Jχηδσνίσvς καΙ τσυ λΕίπεtt&fXΙ τσυς 15 10 'ΡωμΙΧίσυς. διόΠΕ(J «ί' τε των -ήττωμΕνων (jTJQctTJσ­ πΕδων &ντιπα(JαγωγαΙ μΕΤ" TJkr; μάχας EiJ&EfiJf; κατ" λόγσν Εγίνοντσ' δι" ykQ τόπων τοιούτων &ντιπα(J­ ηγον Εν σΙς οΜεν έμελλε βλάψειν fXiJTJOiJg το των 11 υπεναvτίων Ιππικόν. τά τε πεQ� την Καπύην τότε 20 c1vμβfXίνοντ' εΙκότως iUfXTJEQOtr; &πήντα. ΤΟ μεν ykQ των 'ΡωμΙΧίων σΤQfXτόΠΕδeν Ε;ιΕνιχι 4 μεν ΠQος μάχην σύκ E.fFcfQQEt τφ δεδιΕναι τσυς των 2 πολεμίων lππεtς, έμενε δ' Εν τΥ ΠfXQεμβολfι τετολ­ μηκότως , σαφως εΙδος &βλΙΧβη την ί'ππον wTJotr; 21> 3 έσομΕνην, υφ' .ης Εν TJfXtr; μάχιχις -ήττιΧτσ. οί' τε ΚfX(J'Χηδόνιοι πάλιν εiJλόγως omc σΤ(JαΤΟΠΕδεύσfXντες ό κα.ftιστιΧlΙΤΕς F, corr. R�i 483 10 �1l �llloις σα, sed Κrebsium Die Praepos. b. ΡοΙ. Wirceburgi 1882, ρ. 76 b 11. 12 αl'ΤΙΟll FS, corr. BW, v. Fleckeis. annal. 1889, 679; το αl'ΤΙΟll pro μοι αl'ΤΙΟll Ben 2ό1

Υ.

POLYB mSTOR. ΙΧ 3-5 .

5

μετα τη� ί'ππου μένειν έδύναντο πλε{ω ΧQόvοv δια το τα μεν έν τΏ παQακειμέvrι XdJQlf ΧΟQτάι1ματα πάντα κατεψfταQκέvαι τoυ� Ψωμαίoυ� αυτού τούτου χάQΙV, τoί� δε νώτoι� οvκ έφικτον εΙναι ΤOι1αύτrι 5 μεν ϊππφ, Τ0ι10ύτoι� δ' -όπoζυγίoι� κατανύι1αι χόQτον η ΚQι&α� κoμίζoντα� έκ μαΚQού διαστήματo�· 01Jτε 4 μην ανευ των ίππέων παQασΤQατοπεδεύσαντε� l&dQ­ ('ουν πολΙΟQκείν χάQακα κα� τάφQον ΠQοβεβλημένου� τoυ� -όπεναντ{oυ�, ΠQΟ� o{)� κα! τον έξ [σου κ{ν10 δυνον αVΤΟΙ� &μφίδοξον εΙναι συν/βαινε XroQ!� των 608. ίππέων. έτι δε ΠQΟ� τoύτoι� ήγωνίων κα� τoυ� έπι- 5 κα&ισταμένΟVi; -όπάτoυ� μη παQαγεvη&έντε� έπισΤQα­ τοπεδεύσαιεν κα! πολλην &'ΠΟQ{αν σφ{ι1Ι παQαι1τή­ σαιεν, &φελόμενοι την των ΧΟQηγιων lπάQκειαν. έξ 6 15 ιhν συλλoγιζόμενo� Άννίβα� άδύνατον -όπάQχον το 669. δια τη� έκ XEιQO� β{α� λύσαι την πολΙΟQκίαν, έπ' 1λλη� έγένετο γνώμη�. {ιπέλαβε rdQ , εΙ λα&Q€Xίαν 7 πoιησάμενo� την ΠΟQείαν αΙφνιδ{ω� έπιφανείη 'coί� κατα την Ψώμην τόπoι�, ίι1ω� μεν "ν κα� πεQ! την 20 πόλιν &νύσασ&αί τι των ΧQησ{μων , έκπλήξα� τφ παQαδόξφ τoυ� ένoικoύντα�· εΙ δε μη τούτο , τoύ� 8 γε πεQ� τον 'Άππιον &ναγκάσειν η λύειν την πολΙΟQ­ κίαν, σπεύδoντ:α� τΏ παΤ:Qίδι βοη&είν, η διαΙQούντα� την δύναμιν εVκαταγων{στΟV� {ιπάQξειν κα! τoυ� 25 βoη&oύντα� κα� τoυ� &πoλειπoμένoυ� αVτων. 'Ά διιxνoη&ε!� έξέπεμψε γQιχμματ:οφόQον εΙ� την 5 4 τοίς δΕ νώτοις) τοίς δΕ Νομά.σιν Hu quaest. Π 12, τοίς νώτοις ratus orta esse ex corrupta dittographia verbi τοσου­ τοις vel τοιοvτοις proponit ο-όκ iφικτον δ ΕΙναι Rudolfus Wielandtius de Polybii archetypo Constantiae 1887 ρ. 37, τοίς δ' Εύζώνοις Β W 2*

6

RES ITALIAE [BELL. HANNIBAL.) [ΟΙ 142, 1].

Καπύην, πεcσαι,; τινα των Λι(3ύων αυτομολησαι Π(JΟι,; τουι,; 'PWfLaCoVIJ, κιΧκεί,f}εν εΙι,; την πόλιν, Π(Jονοη,f}εlι,; 2 τηι,; των γ(Jcψμάτων ιΧσφαλείαι,;' πάνυ γαι] Ύιγωνία μη ,f}εω(Jψlαντει,; αύΤ011 ιΧπΙΧλλαττόμενον οί Κιχπυιχ­ νοί, κ&πειτα δΙΙΧΤ(Jιχπέντει,; αιι,; ιΧπηλπισμένοι , πα(Jα- Ι; 3 σώσι τοίι,; 'Ρωμαίοιι,; έιχυτούι,;. &0 γ(JtXψαι,; {ιπ'/ψ τηι,; Επι(30ληι,; τ'iίι,; κιχτα την &νΙΧζυγην ιΧπέ6τειλε τον Λί­ (3υν, 'ί.'νιχ συνέντει,; την Π(Jό,f}εσιν αυτού κιχl τον χω4 (Jt6fLOV ciJ,f}ΙX(J6wr,; {ιπομένοιεν την πολΙΟ(Jκίιχν, τοίι,; δ' Εν 'Pώμrι Π(J06πεπτωκότων των πε(Jl την Καπύην, 10 διότι ΠΙΧQε6Τ(Jιχτοπεδευκωι,; 'Λννίβαι,; πολΙΟ(Jκεί ται,; δυνάμειι,; ΙΧύτων, o(J,f}ol ταίι,; διιχνοίαιι,; κιχ! πε(Jίφο(30Ι πάντει,; .η6ιχν, αιι,; καλ Π(Jοr; τά fflιx διιχτεινού6ηι,; τηι,; 5 Ενε6τηκυίαι,; Κ(Jίσεωι,;' διο κα! τιχίι,; Εξαποστολιχίι,; κιχ! τιχΤι,; ΠΙΧ(JΙΧ6κευΙΧίι,; Π(JΟι,; τούτο το fLi(JOI,; ffλοι κιχl 15 6 πάντει,; ΕνενεύκεΙ6αν, ο{ δ); Καπυανο! κομΙ6άμενοι τα ΠΙΧ(Jα τού Λίβυοι,; γ(JtXμμιχτιχ κιχl γνόντει,; την Επίνοιιχν των ΚΙΧ(Jχηδονίων, lfLCVov Επl των {ιποκει­ μένφν, Κ(Jίvοvτεr; [τι τΙΧύτην έξελέγξΙΧι την Ελπίδιχ, 7 'ΛννίβΙΧι,; DS μετα πέμπτην i}fLi(Jav τ'iίι,; πα(Jου6ίαι,;, 20 δειπνοποιη6άμενοι,; κιχl κιχταλιπων τα πυ(Jα κιχιόμενιχ, τοιαύτην Εποίη6ε την ιΧνιχζυγην ω6τε μηδένιχ 6υνεί- 609. 6 70. 8 ναι των πολεμίων τ-ο 6VfL(3ai?l()v. Χ(Jη6tXμενοι,; os τιχίι,; ΠΟ(JείΙΧΙι,; δια τηι,; Σιχυνίτιδοι,; Eve(JfOir; κιχl 6υνεχέ6Ι καl τουι,; πε(Jl την δδον τόπουι,; αω ταίι,; Π(JΟ- 25 9 ΠΟ(Jείαιι,; lξε(Jευνώμεvοι,; καl Π(JΟΚΙΧΤΙΧλαμ(3tXνων, [τι των Εν 'tfj 'Pώμrι ΤΙΧί'ι,; διιχνο{ιχιι,; πε(J� την Καπύην καl 7 post i1ttfjoMjr; Ι add .ησ F (8) 7. 8 &1tέστ. τ. λΙβ. τfj μετα την αναζυγην F (8), sed G κατ6: pro μετα ; locum uno versu transposito (v. Jacobyum PhilQl, Anz. 1874, 26) l'estituit Sc7� .

POLΥΒ. HISTOR. ΙΧ 5. 6.

7

τας έκει πράξεις σντων llafl"c διαβας τον Άνίωνα ποταμον κα� συνεγγίσας , ωστε μη πλείον τετταρά­ κοντα σταδίων αποσχων της 'Ρώμης ποιήσασfl"αι την παρεμβολήν. ofJ γενομένου κα� προσπεσόντος εΙς την 'Ρώμην, 6 5 εΙς δλοσχερη συνέβη ταραχην κα� φόβον έμπεσείν τους κατα την πόλιν, ατε τού πράγματος αΙφνιδίου 2 μ"Εν σντος κα� τελέως ανελπίστου διtt το μηδέποτε τον Άννίβαν έπ� τοσούτον απηρκέναι της πόλεως, 10 {ιποτρεχούσης δέ τινος [Χμα κα� τοιαύτης έννοίας ιΌς ούχ οΤόν τε τους έναντίους έπ� τοσουτον έγγί­ σαι κα� καταfl"αρρijσαι μη ού τών περ� Καπύην στρατοπέδων απολωλότων. διόπερ ο{ μεν α.νδρες 3 τα τείχη προκατελάμβανον κα� τους προ της πόλεως 15 εύκαίρους τόπους, α{ δε γυναίκες περιπορευόμεναι τους ναους {κέτευον τους fl"εούς, πλύνουσαι ταίς κόμαις τα τών ίερών έδάφη ' τουτο γαρ αύταίς Efl"o;; 4 έστ� ποιεΤν , σταν τις δλοσχερης την πατρ{δα κατα­ λαμβάνrι κ{νδυνος. &.ρτι δ"Ε τών περ� τον Άνν{βαν 5 20 κατεστρατοπεδευκότων κα� διανοουμένων τf] μετα ταυfl"' �μέΡlf καταπειράζειν αt'ι της της πόλεως, γίνε­ ται παράδοξόν τι κα� τυχικον σύμπτωμα προς σω­ τηρίαν τοις 'Ρωμαίοις. ο{ γαρ περι τον Γνάιον κα� 6 Πόπλιον του μεν ένος στρατοπέδου πρότερον πεποι2 5 ημένοι την καταγραφην ένόρκους εΙχον τους στρα­ τιώτας εΙς έκείνην την �μέραν ηξειν έν τοίς σπλοις εΙς την 'Ρώμην, του δ' έτέρου τότε τας καταγραφας 67 1. έποιουντο κα� δοκιμασίας. έξ ofJ συνέβη πληfl"ος 7 ανδρών αύτομάτως άfl"ροισfl"ηναι προς τον δέοντα 23 Υάϊον F (similiter peccant codices recentes ex fonto Urbinatis derivati (ν. Β 1Γ Π 59 ann. 2) : Π 11, 1. 2)

8

RES

ITALIAE (BELL. HANNIBAL.) [01. 142, 1].

καιρον εΙς την Ψώμην. oiίς δξαγαγόντες ε-fJ,f}rxρdώς οί (Iτρατηγo� καί παρεμβαλόντες προ της πόλεως 8 SΠι!dχον την δρμην τών περί τον 'AvvtfJav. οΙ γαρ Καρχηδόνιοι το μεν πρώτον αιρμηdαν, O-fJX 8λως &πελ­ πίζοντες αΙρήdειν κατα κράτος ct-fJr·Yjv την 'Ρώμην ' 610. dvv,f}caddiLcVOt δε τους .vπεναντtους παρατεταγμl­ νους καί ταχΕως διά τινος αΙχμαλώτου πυ,f}όμενο;ι το γεγονός, της μεν δΠ� την πόλιν δπιβολης &πldτη(Ιαν, την δε χώραν δδiιoυν δπιπορευόμενοι και τας 9 olxtar; Sνεπtμπραdαν. τας μεν OVv &ρχας &ναρι�- 10 μητον περιελαdάμενοι lctar; πλη,f}ος -η,f}ΡΟΙdαν εΙς την παρcμβολήν, αις ΙΧν εΙς αγραν ίiκoντες τοιαύτην 7 εΙς ην oMε�ς οΜΕποτε πολΕμιον -ηξειν fjλπιζε' μετα δε ταύτα τών -δπάτων τολμηdάντων δν δΕκα (Ιτα­ δίοις &VΤΙdτρατοπεδεύdαι dφtdΙ παραβόλως, 'AvvtfJar; 15 /Χμα μεν λε{ας πλη,f}ος ή,f}ροικώς, /Χμα δε της κατα 2 την πόλιν δλπ{δος &ποπεπτωκώς, το δε μέγΙdτον, ιfυλλoγιζόμενoς τας ήμέρας , δν αΙς fjλπιζε κατα την δξ &ρχης sπtvοιαν πυ,f}ομένους 'COVf; περί τον 'Άπ­ πιον τον περί την πόλιν κ{νδυνου fjτοι λύdαvτας 20 τηυ πολιορκtαv δλΟdχερώς παραβοη,f}ήdειν τοις δπί τfί 'Pώμrι πράγμαdιv � μέρος τι κατΙΧλιπόντας τιρ 8 πλεtοvι βοη&ήdειν κατα (Ιπουδήν' ιhν δπότερον ΙΧν ιιυμβfί, δεόντως έ;ειυ -δπειληφως δκ{νει την δύ4 ναμιυ Ικ της παρεμβολης -δπο την lω,f}ινήν. οΙ δε 25 περί τον Πόπλιου διαdπάσαvτες τας Ιπι τού προει­ ρημΕνου ποταμού γεφύρας καί (Ιυυανιχγκάιιαντες ΙΧ-fJτον δια τού �εύματoς περιχιούν την δύυαμιυ, Π6/0dlκειντο τοις Καρχηδοvtοις περί τηυ διάβασιν 16 i).fJ'Qοικώς F,

v.

BW Ι

77

POLYB. mSTOR. ΙΧ 6-8.

9

κα� πολλ1)ν παιμΊχον δυσχρηστίαν. δλοσχερες μεν 5 OVv ουδεν iδύναντο πράξαι δια το πλή&ος τών {π­ πΙων κα� την προς πάντα τ6πον ευχρηστίαν τών Νομάδων' τής δε λείας {καν6ν τι μΙρος &φελ6μενοι 5 κα� περ� τριακοοίους καταβαλ6ντες τών πολεμίων τ6τε μεν &νεχώρησαν προς την παρεμβολήν, μετα β 672. δε ταύτα νομίοαντες τους Καρχηδονίους δια φ6βον οπουδΏ ποιεΊσ&αι την {;ποχώρησιν, εϊποντο κατ6πιν ταΊς παρωρείαις. Άννtβας δε το μεν πρώτον -ήπεί- 7 10 γετο , σπεύδων iπ� το προκείμενον ' μετα δε πΙμ­ πτην ήμΙραν προσαγγελ&Ιντος αύτιji μΙνειν iπ� τής πολιορκίας τους περ� τον 'Άππιον, ουτως {;ποστας κα� προσδεξάμενος τους έπομΙνους iπιτί&εται νυκτος έτι τu οτρατοπεδείq:, κα� πολλους μεν αυτών 8 611. 15 &πέκτεινε, τους δε λοιπους έκ τής παρεμβολής έξΙ­ βαλε. τής δ' ήμΙρας iπιγενομiνης συν&εωρήοας 9 τους 'Ρωμαίους πρ6ς τινα λ6φον iρvμνον &ποκεχω­ ρηκ6τας, τού μεν έτι προσκαρτερεΊν τούτοις &πΙγνω, ποιησάμενος δε την πορείαν δια τής Δαυνίας κα� 10 20 τής Βρεττίας iπiστη τοίς κατα το 'Ρήγιον τ6ποις &νυπ6πτως, G)OTE παρ' όλίγον μεν κα� τής π6λεως κυριεύσαι, πάντας δε τους έπ� την χώραν έκπεπο­ ρευμΙνους &ποτεμΙσ&αι κα� πλείστων γενΙσ&αι 'Ρη­ γίνω ν κύριος έν iκείνrι τΏ παροvσίq:. Δοκεί δΙ μοι δικαtως l1ν τις έπισημήνασ&αι κατα 8 25 τούτον τον καιρον τάς τε Καρχηδονίων κα� 'Ρωμαίων &ρετας κα� φιλοτιμtας έν τιji πολεμεΊν. κα&άπερ γαρ 2 18 το" * (eraso ς) F, το Di Ι 52, sed v. Κreb8ium zur Rection ,ur Cαsus in d<Jr spiitere1� hist. Griicitiit ΙΙ 6 8. Monachi ] 888 et Hewlettium Americαn Journαl of Pht7ology ΧΙ 280 2 7 s. inC. Hero de repell. obsid. ρ. 323, 3 The­ venot: Άλλα καΙ Έπαμιναινδας δ Θrιμαίoς παραγΕν6μΕνος cet.

10

ΕΕΒ lTALIAE (BELL. HANNmAL.) [01. 142, 1].

Έπα,μινώνδα/ιι τον Θηβα,ίον .fJ'α,vμά�ΟV6Ι πάVΤΕg, διότι πα,Qα,'J'ΕvόμΕvοg ΕΙ!! ΤΕ'}'έα,ν μ,Ετα τι5ν 6υμμάχαιν κα,Ι .fJ'ΕαιQή6α,g του!! Δα,κεδα,ιμονίου!! α,-ότού!! ΤΕ πα,νδημΕΙ πα,Qα,'J'Ε'}'οvότα,g ΕΙ!! Μα,ντίνΕια,ν κα,Ι του!! 6υμμάχου!; ΕΙ!! τα,ύτην ή.fJ'qοικότα,g την πόλιν, ιb!! πα,qα,τα,ξομέ- 5 3 vovg τοί!! Θηβα,ίοιg, δΕιπvοποιήι1α,f1.fJ'α,ι τοΕ'!! α,{,του "rx-t}' dJqrxv πα,(>α,γγΕίλα,!! Εξ-ηγΕ την δύνα,μιν IiQΤΙ τ-η!! νυκτο!! ΕΠΙ'J'ιvομέvηg, ιb!! τ-η!! πα,Qα,τάξΕαιg XdQLV f1πεύδαιv Ε-όκα,ίQόvg τινα!! ΠQοκα,τα,λα,βέι1-t}α,ι 't'όποvg, 4 τοια,ύτην δΕ τοί!! πολλΟί!! δόξα,ν ΕVΕQ'J'α,ι1άμΕvοg 10 ΠQο-η'J'Ε, ποιούμενο!! την ΠΟ(>Εία,ν E� α,-ότην 't'Tιv 678. 5 Δα,ΚΕδα,ίμονα" ΠQΟ6μ,ίξα,g δΕ ΠΕQ� ΤQίτηv dJQrxv τπ πόλΕΙ πα,Qα,δόξαιg κα,Ι κα,τα,λα,βαιν την ΣπάQτηv Ε(>η­ μον τι5ν βοη.{}η6όνταιν, μέΧQΙ μΕν &'J'oQιXg έβιάι1α,το κα,Ι κα,τέι1ΧΕ τ-η!! πόλεαι!! του!! ΕπΙ τον ποτα,μον Ει1ΤQα,μ- 15 6 μένου!! 't'όποvg. 'J'Εvομέvηr; δΕ ΠΕQΙΠΕΤΕία,g, κα,ί τι­ vog reOτομόλοv την νύκτα, δια,πεf1όv't'οg ΕΙ!! την Μα,ν­ τίνΕια,ν κα,Ι δΙα,ι1α,φήf1α,vτοg 'Δ'}'ηf1ιλιtφ τιρ βα,6ιλεΕ' το ι1υμ,βα,ίνον, κα,Ι τι5ν βοη-t}ούvταιv πα,Qα,'J'εvομέvαιv Elr; 7 τον τ-η!! κα,τα,λήΨΕαι!! κα,ΙQόv, τα,ύτηg μ,ΕV τ-η!! Ελπίδο!! 20 &ΠΕ6φάλη, μ,ετα δΕ τα,υτα, πεQΙ τον EiJραιτα,v &(1'­ ι1τοποιη6άμ,ενο!! κα,Ι ΠQοt1α,vα,λα,βαιv την δ.ύνα,μιν Εκ τ-η!! κα,κοπα,-t}εία,g, ι3(>μα, πάλιν Εξ {,ΠΟ6ΤQοφ-ηg την 8 α,-ότην δδόν, συλλoγι�όμEνo!! f)τι ι1υμ,βήι1ΕΤα,ι τι5ν Δα,­ ΚΕδα,ιμονίαιν κα,Ι τών 6υμμάχαιν πα,Qα,βΕβοη.ι}-ηκόταιv 25 εΙ!! την ΣπιtQτηv ΕQημοv πάλιν κα,τα,λείΠΕ6-t}α,ι την 612. 9 Μα,ντίνεια,ν' δ κα,Ι συνέβη 'J'EVif1-t}fXL. διο πα,Qα,κα,5 -ή&(ιοικότα!1 F, Υ. B W 1 77 1 5 κατέιιχεν F 16 καη Ι»ι; Bothius Polybiana ρ. 56, sed illlld καΙ respondet altβn καΙ versus undevicesimi 18 0-6 διασ. F S, καΙ διαιι. Hero Dm, Υ. B W Π 58 Β. 21 πε(lΙ] noli incul«are Polybio πα(lCι� Υ. B W Fleckeis. annal. 1889, 158

POLYB. mSTOR. ΙΧ. 8. 9.

11

λέσας τους Θηβαίους; κα� χρηι1άμενος; Ενεργφ τΏ νυκτοπορεilf παρην κα! ΠΡΟι1έμΙι1γε τfι MaVTLVEtlf περ� μέσον ήμέρας;, έρήμφ τελέως; iιπαρxoύ6Ώ τών βοη{}η6όντων. ol δ' Ά,f}ηναϊoι κατα τον καιρον τού5 τον 6πουδάζοντες; μετα6χεϊν τού προς; τους; Θηβαίους; αγώνος; τοίς; Λακεδαιμονίοις; κατα την 6υμμαχίαν παρ­ η6αν. tjδη δε της; Θηβαίων πρωτοπο,,μίας; 6υναπτού6ης; προς; το τού Π06ειδώνος; (ερόν, δ κείται προ της; πόλεως; έν έπτα σταδ{οις; , ωιiπερ έπίτηδες; ιiυνεκύ10 ρη6εν [Χμα κα� τους; Άi7ηναίους; έπιφαiνει1i7αι κατα τον της; Μαντινείας; iιπερκείμενoν λόφον · εΙς; 01J!; έμβλέψαντες; ol καταλελειμμένοι τών Μαντινέων μό­ λις; έi7άρρηιiαν έπιβηναι τού τεΙχους; κα� κωλύι1αι την τών Θηβαίων εφοδον. δι όπερ εΙκότως; ο{ 6υγγραφείς 674. έπιμέμφονται τοίς; προειρημένοις; εργοις;, φά6κοντες; τφ μεν ήγεμόνι πεπρα.χi7αι πα.ν 060ν ιXyai7ΙP 6τρα­ τηγφ, κα� τών μεν iιπεναντίων κρείττω, της; δε τύ­ χης; -ηττω γΕ7'ονέναι τον Έπαμινώνδαν. 10 δε παραπλή6ιον ιiν τις; εlποι κα� περ� τών 20 κατ' Άννίβαν. κα� γαρ το πρ06βαλ6ντα τοίς; πολεμίοις; πειραi7ηναι δια τών έκ μέρους; αγώνων λύειν την πολιορκίαν, κα� το ταύτης; αποπε66ντα της; πρoιiβολης έ1Ι αvτην δρμησαι την 'Ρώμην, κιiπειτα μη καi7ικ6μενον της; προi7έιiεως; δια τας; Εκ ταvτομάτου a{.i7tg έξ iιπoστρoφης; 6υντρίψαι μεν 25 περιπετείας; τους έπομένους;, έφεδρεύσαι δε τφ κατα λόγον, εΙ συνέβη YEvl6i7at κίνημα περ� τους; την Καπύην πο­ λιορκούντας;, το δε τελευταίον μη λήξαντα της; προ18 Έπαμιμιi>νδαν: des. Hero Ι. θ. ρ. 323, 21) 25 συμ­ πι!μψαι FS, C01'r. B W monente Rei 485 ; similiter pecca­ tum est ΙΧ 42, 8 (v. ann. cr.)

10

11

12

13

9

2 3

4

12

RES ITALIAE ΕΤ SICILIAE [01. 142, 1).

.fFldcrof; clf: τ.ην τών EX.fFQroV βλάβην άΠΟι1κηψαι, μόνον OfJ δ' άvαdτάτους ποιηdαι 'Ρηγίνους, τίς ΟfJΚ tiv ΕΠΙι1ημ'ljVαιτο κα� .fFαυμάdαt τον προειρημένον EΠ� 6 τούτοις fιγεμόνα; κα� μ.ηv 'Ρωμαίους Δακεδαιμονίων 7 άμείνους u.v τις Εν τούτφ τφ καιρφ κρίνειεν. Δακε- 5 δαιμόνιοι μ�ν γαρ ττί πρώτrι ΠΡΟι1αγγελCr; dυvεκχυ­ .fFέvτες τ.ην μ�ν Σπάρτην EdrodctV, τ.ην δε Mαντίνcιαν 8 το κα.fF' αvτοvς μέρος &.πέβαλον· 'ΡωμαΙ:οι δε κα� 613. τ.ην πατρίδα διεφύλαξαν κα� τ.ην πολιορκίαν O'VΚ ελυι5αν, &.λλ' έμειναν &.ι1αλεύτως κα� PsPatrof: EΠ� 10 τών {ιποκειμένων κα� το λοιπον t1δη τε.fFαρρηκότως 9 ΠΡΟι1έκειντο τοις ΚαπυανοΙ:ς. ταύτα μεν oiιν ofJX 01Jτως τού 'Ρωμαίων η Καρχηδονίων Εγκωμtου χάριν εΙ:ρηταί μοι - τούτους μ�ν γα(! t1δη πολλάκις Επε­ ι5ημη'blάμηv - το δ� πλειον τών fιγoυμένων παρ' 1& 675. &.μφοτέροις κα� τών μετα ταύτα μελλόντων χειρtζειv 10 παρ' lκάι1ΤOΙΙ;: τας κοινας πράξεις, ί'να τών μ�ν &.να­ μιμνηι5κόμενοι, τα δ' {ιπο την iSψιv λαμβάνοντες ζηλωται γCvωvται * παράβολον εχειν τι κα� κινδυ­ νώδες, τοfJvαvτtοv &.dφαλη μ�ν την τόλμαν, .fFαυμα- 20 ιItav δ} την Επίνοιαν, &.εtμνηdΤοv δέ και καλην Εχει τηυ προαίρεσιν και κατορ.fFω.fFέvτα και διαψευι1.fFlvτα παραπληι1ίως, έ"ν μόνον (jvv νφ γένηται τα πρατ­ τόμενα. 5

6 εlσcη1ελlα F(S), πάνΤΕς &γγΕλΙα ' Hu., προσαγγΕλΙα

ΒW

γΙνωνται (0.(, [οοπ. Hu μη) τOOν δοκουντων) %αρά{1. i!x. τι κ. κινδυνOOδEς, (&λλ' δσα) το.(,ναντΙον cet. Rei 487, ΎΙνωνται (τOOν τoιoVτων, ο.(,χ 01$τως δσα δΟΚΕί) �αρά{toλoν cet. Sch1 γΙνωνται (του) 'JtClQιXfJ. Μχ. τι κ. κινδυνOOδEς dJr; τα τοι­ ctvr &σφαλη cet. Bu qnaest. Π 12, γΙνωνται (ΤOOν τοιούτων έπι{toλooν. δσον μΕν γαρ) 'JtClQιXfJ. Μχ. τι κ. κινδυνOOδες (ο.(,κ άποφΕυκτΕον, άλλα) το.(,νοιντΙον cet. BW 24 des. F ΙοΙ. 19

129r extr.

POLYB. HIST. ΙΧ

9. 10.

13

'Άτελλα, πό λιc Όπικων Ίταλίαc μεταζι, Καπύηc καί 10 & (45, s) '2 11 . Ν εαπό λεωc . τό έθνικόν . . . 'Ατελλανόc ili C Πολύ - 643, 16 , βιοc ένάττ;J

,;Ατελλανοί πα(!έδοσαν αVτοVι;".

6 '2 5.

των ταρ 'Ρωμαίων πολιορκούντων Τάραντα. 80μίλ-11 613. 5 KaC δ των Καρχηδονίων ναύαρχοc είc τό (υμμαχή­

(ειν μετα δυνάμεωι; πλδ{στηι; καί μηιΗν δυνη&είι; έπικου(!ησαι τοίι; Ινδον δια το τοvι; 'Ρωμα{ουι; calφα­ λώι; &έι1&αι τα πε(!ί την στ(!ατοπεδε{αν, [λα&εν άνα­ λώσαι; την χο(!ηΥ{αν. καί μετα πιχ(!ακλήσεωι; π(!ότε10 (!OV eφικέcθαι έκβιαCθεtc καί -δΠΟ6χέσεων μεΥάλων, ϋι1τε(!ον με&' (κετη(!{αι; τών Ινδον αποπλεucαι απη­ ναrκ ά cθη .

ΠΙ.

RES BIOll.ιlΔ.E.

ουκ έκ τών έ'ξω κοσμείται πόλιι;, άλλ' έκ τηι; 15 τών οΙκούντων ά(!ετηι;. Έκ(!{&η μεν oi'Jv δια τούτο τοίι; 'Ρωμα{οιι; τα π(!οειρημΕνα μετακoμ{�ειν εΙι; την έαυτών παΤQ{δα καί μηδεν άπολιπείν' πότερα δ' όρ&ώΙ; τούτο κιχί 6υμφε(!όντωι; αvτοίι; Ιπραξαν 11 τάναντ{α, πoλiιι; &ν εlη 20 λόγοι;, πλε{ων γε μην εΙι; το μη δεόντωι; σφ{σι πε1-3 Steph. ΒΥΖ. ρ. 142, Ι) Mein. Υ. Liv. XXVI 16, 5 7-15 Hero de repell. obsid. ρ. 321, 2 - 6 ; sed est locus initio taro depravatus, ut Polybii verba enucleari vix po�­ sint (v. ΙΧ 42) 5. 6 εΙς το συμμ.αχ1ίσειι> μετα δvvάμεως πΙείσΤ'ης] ante εΙς add. &φικόμεvος, ΠΟQEV.fJ'εlς, μεταπεμφ.fJ'εlς vel aliud simile aut routat πΙεΙσΤ'ης in πίtεvσας Sch V 36, εΙσπίtεvσας &,ς συμμαχ1ίσωι> vel μετ" δvvάμεως εΙσπίtεvσας vel εΙς τ. συμμ. μετα δvv. πίt. (εΙσπίtεvσας) Hertleinius Fleckeis. an­ na1. 1877,37, Επισπασ.fJ'ε�ς εΙς το cet. Laroroertus Fleckeis. anna1. 1888, 622 (v. Hewlettium 1. c. ρ. 467 ann.) 6 μιηδΕ Hero, corr. Sc71 1. C. 9 χρείαι> Hero, corr. Sch 1. c. 11 &πηvαrκcXσ.fTη Hero, '1)rαrκάσ.fJ''η Sch vul�o 14. 15 Fi foL '129v ίη marg. 15 Εvοικοvvτωv Hertlemius 1. c. 16 F ΙοΙ. 129r extr., ' inc. Μ. 28, 12 Η . : "Ότι Εκρl.fJ''η τοΙς �ωμαίoις, τα τώι> συρα­ κουσώι> πolvτελέστατα κατασΚEVάσματα πάvτα μετα τήι> ΙΧλω­ σιι> μετακομιςειι> εΙς τήι> ι!αvτώι> πατρίδα πάτερα cet. •

10 2

3

14

RE S SICILIAE Ε Τ mSP.ANIAE [01. 142, 1].

'ltQi1x8"at μηδ' άκμην νύν ΠQάττεσ8"αι τούτο 'toiJQ'}'ον. εΙ μ!ν '}'ttQ Εκ τοιούτων δQμη8"έντεg 'JtQoc{3t­ {3at1av την παΤQίδα, δήλον ώg εlκότωg ταύτα μΕτέ5 φεQΟV clg την οΙκείαν , δι' ών ηiJξή8"ησαν. εΙ δ' 676. άπλοvστάτοιg ΧQώμΕVΟΙ {3lotg καΙ ΠΟQQωτάτω τήg έν 5 τούτοιg πεQίττότητοg καΙ πολVΤΕλείαg άφεστωτεg 614. 8μωg έΠΕκ(/άτουν τούτων αΙει πα(/' olg iJπή(/χε πλΕϊστα και κάλλιστα τα τοιαύτα, <Jtwg 0(, νομιι1τέον 6 είναι το '}'ινόμΕνον iJ1I αiJτων άμά(/τημα; το '}'α(/ άπολιπόvταg τα των vικrbvτωv έ8"η τον των f;ττω- 10 μένων �ήλoν άναλαμ{3άνειν , π(/οσεπιδQαττομέvοvg ί1μα και τον έξακολου8"ούντα τοig τοιούτοιg φ8"όνον, δ πάντων έστι φο{3εQώτατοv ταig iJπε(/οχαig, δμολο­ '}'ούμενον tlv εtποι 'ttg είναι των π(/αττόντων παQά7 πτωμα. 0(, '}'α(/ OiJfwg δ 8"εώμεvοg ο(,δέποτε μακα- 15 (/ί�ει 'tovg τάλλόΤQια κεκτημέvοvg, ώg (έν τφ) φ8"ο­ νεϊν ί1μα καί 'ttg llcog α(,τον iJποτ(/έχ�ι των έξ 8 ιX(/Xijg άποβαλόντων. έπαν δ! και π(/ο{3αίνΏ τα τηg εiJκαι(!ίαg και πάντα t1Vvd'}'f] π(/οg α<ότον τα των ΙΧλλων, και ταύτα σvγκαλf1 ΤQόποv τινα τουg Ει1τε- 20 Qημέvοvg έπι 8"έαν , διπλάσιον γίνεται το κακόν. 9 0(, γα(/ έτι 'tovg πέλαg Ελεεϊν ι1υμ{3αίνει τουg 8"εω­ μένοvg, άλλα σφi1g αiJτούg, άναμιμvηι1κομέvοvg των 10 οΙκείων συμπτωμάτωυ. έξ ών 0(, μόνον φ8"όvοg, άλλ' οίον 6(/γή τιg ΕκκαίΕται 'ltQog τοvg εiJτvχούvταg' 25 f; '}'α(/ των Ιδίων πε(!ιπετειων άνάμνησιg ώg tlv εΙ ΠQοτ(/οπή τιg Εστι π(!οg το κατα των ΠQαξάvτωv 11 μit10g. το μ!ν oiίν τον X(/Vt10V και τον t1QYVQOV 4

16 οΣς FS , &ις Μβ Sch φ/J"OνEί MFS, φ,ιτονΕίν Ben 262, φ,ιτoνoiίν,ιτ' Hu quaest. Π 4, Αν 'tro , φ,ιτονΕίν BW (v. Hewlettium 1. c. ρ. 456)

POLYB. mST. 1Χ. 10. 1 1 .

15

ιf&('oIξειν π('οr; α{,τοvr; l:σmr; έχει τινα λόγον' oiJ rCtQ οΤόν τε τών κα&όλου π('αγμάτων &ντιποιή­ σαι1&αι μη oiJ 'tOir; μεν lXllotr; &δVΝαμIαν ενε('γαιια­ μένοvr;, σφtσι δε η}ν τοιαύτην δύναμιν έτοιμάσαν5 'tlXr;. τα δ' εκτοr; {,πά('χοντα 'tfjr; Π('ΟΕιρημένηr; δυνάμεmr; ,ην εν 'tOir; εξ &Qlfjr; τόποιr; {Χμα τφ φ&όνφ καταλιπόνται: lνδοξοτέ('αν ποιείν την ι1φετέραν πα­ 't('trJιx, μη γl!αφαίg κ,,� τύπο '!:, &λλα σεμνότητι κ,,� μεγ"λοψvχtlf κοσμούνταr; αiJτήν. oiJ μην &λλα ταύτα 67 7. μεν εlρήΙΙ,f}m μοι χά('ιν τών μεταλαμβανόντων &ε� 'tCtr; δvν"ι1τεtαr;, ί:να μη ιικvλεVοντεr; 'tCtr; πόλειr; κό­ ι1μον {,πολαμβάνωιιιν Elvιxt ταιι; έαυτώ"ν παΤl!{σι 'tCtr; &λλΟΤl!tαr; ι1vμφοράr;' 'Ρωμαίοι δΕ μΕ-cακομ{σαντεg τα προει('ημένα 'tιxir; μεν lδιmτ:ικαir; καται1κεvαίr; 'tOVr; 15 α{,τών εκόιιμηιιαν {jtovr;, το:ίr; δε δημΟι1{αιr; τα κοινα τfjr; πόλεmr;.

12

13

IV. RES mSp.A.NIΔ.E. υοτι οΙ τών Καρχηδονίων fιγεμόνεr;, κρατήι1αντεr; 1 1 615 τών {,πεναντίων, σφών αiJτών οiJκ ήδύναντο Κl!α20 τείν, κα� δόξαντεr; τον π('οr; 'Pmμo:tOVr; πόλεμον &vV- 2 ρηκέναι προι; α{,τοvr; ει1ται1ίαζον, &ει παΡ"Τl!ιβόμε­ νοι δια την έμφυτον Φοίνιξι πλεονεξίαν και φιλ­ αρχίαν. αιν -όπάρχων 'AιIrJQOvfjιxr; δ Γέι1κωνοι: είι: 3 τούτο καΚΟΠQαγμΟΙΙύνηg προήχ,f}η δια την εξουι1ίαν, 25 ιbι: τον πιι1τότ"τον τών κ"τ' Ίβηl!ίαν φίλων Άνδο­ βάλην, πάλαι μεν &ποβαλόντα την &Qχην δια Καρ­ χηδονίοvr;, αl!ΤΙ δΕ πάλιν &πειληφότα δια την Πl!οr; εκεtνοvr; E1JVOtιxv, επεβάλετο χQημάτmν πλη&οι: αΙτείν. 13

16 πόλΕως: des. σvμφοιμχς : des. F Ιοl. 130r extr. 18 Ρ 29, 20 Υa 21 χαΙ Ρ, cοπ. &El Hu

:DI 29, 17 Η.

16 4

RES ITALIAE (ARS IMPERATORIA) [01. 142, 2].

τού δε ΠΙΧQΙΧΚΟV6ιχντοι; δια το .fFΙXQQS'i:V Ιπ� τjί ΠQΟ­ ιΥεγενημένΥ πί6τει ΠQος; τουι; ΚΙΧQχηδονίουι;, ψευδή διΙΧβολην δπενέιΥΚΙΧΙ; ήνάιΥκιχσε τον 'L.tνδοβάλην δού­ νιχι ται; [ιχυτού .fFυrιχτέQΙΧΙ; εΙι; δμηQείιχν.

1 1 ''(44)

V. RES ITALIAE.

11

6 :1:8.

'Ότι οΙ 'ΡωμΙΧίΟΙ ΠQεσβευται; έξιχπέ6τειλιχν ΠQΟΙ; ΠτολεμΙΧίον, βουλ6μενοι σίτφ ΧΟQηrη.fFήνιχι δια Τ.Ο 2 μεγάλην είνιχι ΠΙΧQ' ιχυτοίι; 6πάνιν, ώι; �ν τού μεν κιχτα την 'Iτιxλtιxν {,πο τών σΤQιχτοπέδαιν Ε1πιχντοι; έφ.fFΙΧQμένου [LiXQL τών τηι; 'Ρώμηι; πυλών, έ'ξαι.fFcν 10 δε μη rcνομένηι; iπικουQίιχς;, Ε1τc κιχτα πάντιχ τα μ.έQη τής; οΙκουμένηι; πολέμαιν ένε6τώταιν κιx� σΤQΙΧ­ τοπέδαιν ΠΙΧQΙΧΚΙΧ.fFημέναιν, πλην τών κιχτ' L.tlγυπτον 8 τ6παιν. εΙι; rfxQ τοσούτον κιχτα την 'Ρώμην ΠQοεβε­ βήκει τα τηι; ένδείΙΧι; ό"J6τε τον Σικελικον μέδιμνον 15 4 πεντεκΙΧίδεκιχ δQιχχμώV {,πάQχειν. &λλ' 8μαιι; τοιιχv­ τηι; οi)6ηι; τηι; περιστά6εαιι; ουκ ήμέλουν τών πολε­ μικών. 12 Πολλην μεν lπισκέψεαιι; XQstιxv Βχει τα συμβΙΧί- 615. 67 7 νοντιχ πεQΙ ται; πολεμικαι; έπιβολάι;' Βστι δε δυνιχτον 20 έν [κάστοιι; ιχυτών εV6τoxείν, ιαν 6υν νφ τιι; ΠQάΤΤfJ 2 το πqοτε.fFέν. 8τι μεν oVv δστι τών κιχτα π6λεμον lQrrov Ελάτται τα ΠQοδήλαιι; κιχΙ μετα βίιχ(; iπιτελοv­ μενιχ τών μετα δ6λου κιx� 6υν "ιxL(JfjJ ΠQιχττομέvαιν, no.

•

4 des. Ρ 29, 81 Υa 6 Ν Ιοl. 64r 11 ΎΕ1l0μ,εBe , ΎΙlΙομ,εν'ηΙ; Hu; at non raro (v. Stichium de Ρο1. dic. genere Βϊρ. 1883, ρ. 189) inter se coniunguntur participia perfecti et aoristi, Υ. Ι 66, 10. ΙΧ 11, 3. 17, 5 14 'Π�OEβEβήΚEΙ Ν ex π�oσβEβήΚEΙ, ut videtur, 'Π�oβEβήΚEΙ coni. Hu 18 des. Ν 19 F f81. 130r extr., in marg. add. F2 οτι τό &σΤQΟ1l0μ,Sϊν 1I«� rΕοομ,ΕΤQΕΤν , τώι

ν'ηΙ; Ν Ur, ΎΙΎlloμ,εvης

στ�ατηΎώ 'Π�oσήκEι

POLYB. mSTOR. ΙΧ 1 1-13.

17

6'78. Eiyχ,E(!sr; τφ βουλομένφ κιχταμα&εrv lκ τών tίδη γε­

γον6των' 3τι γε μην α-ότών τών έν και(!φ πάλιν έυε(!γουμέυων πλείω γίυεται τα διαμα(!ταν6μενα τ-ών καΤΟ(J&ουμέvαιv, ο-όδ'); τ-ούτ-ο γνώναι χαλεπον lκ τ-ών 5 συμβαιν6υτ-αιυ. κιxl μηυ δι6τ-ι πα(Jα τ-ας τ-ών fιγoυμέυαιν &γνοίας 11 �'f&υμ{ας lπιτελείτ-αι τ-α πλείστα τών ιΧμα(Jτ-ημάτ-αιv, οΜε!ς (αν) τούτ:' &ΠΟ(Jήσειε. τ{ς oi'ιυ δ Τ(J6ποg τ-ης τοιαύτης δια&έσεαις σκοπείν fjδη πά(Jεστ-ι. τα μευ oi'ιυ &Π(Jο,ftέτ-ωg lν τοίς πολεμικοίς συμ10 βα{νO�'τα Π(Jάξεις μw ο-όδαμώς ιΧ(Jμ6ζει λέγειν, πε(JΙ­ πετε{ας δ'); καl συγκυ(!ήσεις μάλλον ' διο καl λ6γον ο-όκ Ιχοντα με&οδικου ο-όδ' εστώτα πα(Jαλειπέσ&αι ' τα δ'); κατα π(!6&εσιν Ivε(Jγούμεvα, ταύτα δηλούσ&αι ' πε(Jl &ίν δ νύν δη λ6γος. πάσης δη π(!άξεως έχούσης 15 καΙ(JΟV ώ(Jισμέvοv κα! διάστημα κα! τ6που, καl Π(Jοσ­ δεομένης τού λα&είν καl συν&ημάτ-ωυ ώ(Jισμέvαιv, [τι δ'); κα! δι' ιf}ν κα! με&' ιf}ν καl τίυι Τ(J6πφ π(!α­ χ&ήσεται, φαVΕ(JΟV ώς δ μsv εκάστου τούτωυ ε-όστοχήσας ο-όχ άμα(!τήσεται της lπιβολης, δ δ' ενος όλι20 γαι(!ήσας σφαλήσετ-αι τ-ης 3λης π(!ο&έσεαις. ουτως fι φύσις π(!ος τας &ποτυχ{ας τών έπιυοη&έντ-ων (κιxvov �ν και το τυχσυ lπο{ησε τώυ κατα μέ(Jος' Π(Jος δ'); το κατο(!&ούν μ6λις {κανα πάυτα. διο Χ(Jη μηδευος &φ(!οντιστ-είν lν ταίς τοιαύτ-αις lπιβολαις τ-ους fιγoυ25 μέυους. Ιστι δ' &(!χη μsv τών Π(Jοει(Jημέvαιv το 6ιγάυ, κα! μήτε δια xa(JCtV πα(Jαδ6ξου π(!οφαινομένης lλπίδος μήτε δια φ6βον μήτε δια 6υνή&ειαυ μήτε δια φιλοστ-ο(!γίαυ μεταδιδ6ναι μηδευ! τών έκτ6ς, α-ότοίς δε κοινού6&αι τούτοις, ιf}υ xw(!lr; ο-όχ ol6v τ-ε 9 τα μεν OfJV - 1 1 συγκυρήσsις μ&λλον Suid. άΠQο80έτως 22 Εποίησε'/! F

s.

Υ.

3

4 5 6

7

8

616. 9 10

13 2

3

18 RES ITALIAE (ARS IMPERATORI!.) [01. 142, 2].

το Π(JΟΤΕft!v ΕπΙ τέλοg &γ"γΕίV, κ"Ι τούτοιg μη Π(JόΤΕ­ (JOV, &λλ' 8τ"v δ τήg Ικά�τoν X(!Et"g ΚΙΧΙ(Jοg Επ"v"γ4, κάξrι. X(JTι δ! �ιγιXv μη μόvοv τfj γλώττrι, πολύ δ! Ι> μιΧλλοv τfj ψvχfj' πολλο! rk(J iίδη κ(!ύΨ"VΤΕg τούς λόγονς ποτ! μw δι' ιχ.fJτής τής Eπιφά�Eως, ποτ! δ! 5 κιχΙ δια τώv ΠQιχττομsvωv φ"VΕQαfJ ΕποίηιΙ"V ταfJ 679. β Ειχντών Επινοίιχς. δΕύΤΕ(!ον 8 ΕΠΕ'}'vωκΕvιχι 'tafJ ήμΕι}η�ίoνς κ,,! VVΚΤΕι}ιvαg ΠΟ(!Είιχς κceΙ τα δι"vύιΙμιχτ" τούτων, μη μόvοv κιχτα γήv, &λλα κ"ι κ"τα ftάλιχτ7 τ"v. τ(!Ιτον κιχΙ μεγι�τov, τώv Εκ τού ΠΕ(!ΙSΧΟVΤΟfJ 10 κιχι(!ώv ΙΧΕΙV έvvοιιχv κιχ! δύv,,�ftιχι τούτωv κιχτα το 8 κqtft!v EiJ�ΤΟΧΕίv. κιχ! μ/ηv οΜ! τοv τόποv 'tijfJ π(!ά­ gErofJ Εv μΙΚQψ ,f}Ετlοv, ΕΠΕιδη πολλάκι!; 'lt"Qk τούτο τα μ!v &δύvιχτ" δοκούvτ' ΕΙVΙΧΙ δνv"τά, τα δε δν9 v"τα πέφηVΕV &δύvιχτιχ. ΤΟ δε ΤΕλΕντ"ίοv ιIνvftημά- 15 τωv κ"ι ΠΙΧQιχt1vvftημάτωv, έτι δε τής ΕκλογijfJ, δι' dίv κ"ι ELE,w dίv ΕVΕQγη&ήt1ΕΤΙΧΙ το ΚQιftsv� οvκ όλιγωQητlοv. Τώv δε ΠQΟΕΙQημsvωv τα μ!v Εκ ΤQι{3ijfJ, τα 8 14 Εξ (�τo(!ίιxς, τα δε κιχτ' ΕμΠΕι(!ίΙΧV μΕftοδικηv ftEro2 (!Είτιχι. κάλλι�τov μ!v o{,v το γιvώ�'ΚEΙV ιχ.fJτΟv κceΙ 20 τας δδούς κceΙ τοv τόποv, Εφ' δv δΕί 'ltιxQ"rEVlt1,f}"t, κ"Ι τηv φύ�ιv τού. τόπον, 'lt(!OfJ δ! τούτοtfJ, δι' dίv 8 μελλΕΙ κιχΙ ELE,f}' dί11 π(!άΤΤΕΙV. δΕύΤΕ(!ΟV 8 ίιΙΤΟ(!Είν ΕπιμΕλώfJ κ((Ι (μη) πιιΙΤΕύΕΙV τοίς τνχούιΙΙ' τηv δ! τώv κιxftηγoνμεvωv πίιΙΤΙV Επί τι τώv τοιούτωv Εv 617. 4, τοίς EπoELlvOΙfJ &ΕΙ δΕί ΚΕtt1ft"ι. τ"ύτ" μ!v o{,v κιχΙ τα τούτοις πιx(!ιxπλή�ιιx δνvιχτοv lt1rofJ κ,,! δι' ΙΧ.fJτηfJ τijfJ �τ(!ιχτιαιτικijfJ 't(!t{:JijfJ 'ltE(!trtVEt1ft"" τοίς ήγονμέδ VOtfJ, τα μ!v Εξ ".fJΤΟVQγί"fJ, τα 8 Εξ ί�ΤΟQί"fJ' τα 24 τν"οiiaιν F

POLYB. HISTOR. ΙΧ 13-15.

19

δ' εκ της εμπειρ{ας προσδείται μα&ήσεως κα� .ftcro­ ρημάτων, κα� μάλιστα τών εξ &.στρολογ{ας κα� γεω­ μετρtας, ιόν το μsν έργον oiJ μέγα πρ6ς γε ταύτην την XQctav , το δs χρημα μέγα κα� μεγι1λα συνερ5 γείν δυνι1μενον προς τας προειρημένας επιβολι1ς. άναγκαι6τατον δ' αfJτου το περ� τας νυκτερινας .ftcro- 6 ρίας κα� τας ήμερινι1ς. εΙ μΒν γαρ Ι:σας εΙναι συν­ έβαινεν iXcl ταύτας, ΟfJδ' �ιJτινOς etv άσχολtας το πράγμα ΠΡ0ιJεδείτO, κοινη δ' etv .ην &πάντων ή γνώ10 ιJις · lπε� δ' ofJ μ6νον έχει τα προειρημένα προς 7 &λληλα διαφοράν, άλλα κα� προς αiJτά, δηλον ώς 680. άνι1γκη γινώιJκειν τας αiJξήιJεις κα� μειώσεις έκατέ­ ρων. πώς γαρ &ν τις εfJστοχήσειε πορε{αg κα� δια- 8 νύσματος ήμερησ{ου, πώς δε νυκτερινου , μη κατα15 νοήσας τας τών προειρημένων διαφορι1ς; κα� μην 9 ΟfJδsν προς τον δέοντα καιρον εξικέσ.ftαι δυνατον &νευ της τούτων εμπειρ{ας, &'λλα ποτε μεν {;στερείν, ποτε δε προτερείν &.νάγκη. μεltοv δε το προτερείν 10 εν μ6νοις τούτοις &μάρτημα του κα.f}υστερείν · δ μεν 1 1 20 γαρ {;περι1ρας τον ώρισμένον καιρον αfJτης &.ποτυγ­ χι1νει της ελπtδος - το γαρ γεγονος εξ &.ποστή­ ματος επιγνους α{,.ftις &.πολύεται μετ' &.σφαλεtας δ δε προλαβων τον καιρ6ν, εγγ{σας κα� γνωρισ.ftε�ς 12 OfJ μ6νον &.ποτυγχάνει της επιβολης, &'λλα κα� κιν26 δυνεύει τοίς 3λοις. κρατεί δ' επ� πι1ντων μΒν τών 1 5 &ν.ftρωπε{ων έργων δ καιρ6ς, μάλιστα δε τών πολε­ μικών. διο προχεtρως Ιστέον τφ στρατηγφ τροπας 2 ήλ{ου .ftερινας (κα� χειμερινάς), έτι δ' Ισημερ{ας καΙ τας μεταξυ τούτων αfJξήσεις κα� μειώσεις ήμερών 13 εfJστοχήσΕιΕV F

20 REI::I l'1'ALIAE (ARS IMPERATORIA) [01. 142, 2].

κα:� νυκτων' ο-Uται� γάι! (lv μόναι� δύνα:ιτο συμμΕ­ Τl!Είσ.ftα:ι nl!0� λόγον τά δια:νύσμα:τα: κα:� κα:τά γην 4 κα:� κα:τα .ft«λα:ττα:v. κα:� μην τoυ� κα:τά μέl!Ο� κα:ι­ ()oυ� &.να:γκα:ίον ΕΙδένα:ι, κα:� τoυ� τη� -ήμέl!α:� κα:ι τoυ� τη� νυκτό�, nQO� το γινώσΚΕιν πηνίκα: ποιη- 5 5 τέον κα:Ι τά� έξE'JΙέ(JσΕΙ� κα:� τά� &.να:ζυγ«�· ου yιI(J 61 8. οίόν ΤΕ τού τέλoυ� τυγχ«νΕιν μη ου τη� &.(Jχη� 6 ευστοχ-ήσα:ντα:. τoυ� μΕν ovv τη� -ήμέ(Jα:� κα:Ι(Jου� τΏ σκιίj .ftΕαι(JΕίv ουκ &'δύνα:τον, έτι δΕ τΏ κα:τά τον .f}ltov nO(JElr; κα:ι τoί� έπΙ τού κόσμου γινoμένoι� 10 7 α:υτού τούτου δια:στ-ήμα:σι' τoυ� δΕ τη� νυκτo� δυσ­ XE(Jl� , Εάν μ-ή τι� Επι τού φα:ινομένου Τ'Ώ των δώ­ δΕκα: ζφδίων οlκοvομίr; κα:� τάξΕΙ συμΠΕ(Jιφέ(Jητα:ι ' πάνυ δΕ κα:� τούτο Q�διοv τoί� τά φα:ιν6μΕνα: ΠΕ8 πολυΠ(Jα:γμοvηκ6σιv. έΠE� γάQ &.νίσων ο-όσων των 15 νυκτων 8μω� Εν πάσΏ τΏ νυκτΙ των δώδΕκα: ζφδίων 681. �ξ &.vα:φέQΕσ{Joιχι συμβΙΧίνΕΙ , φΙΧVΕl!ΟV ιb� «νιχγκα:ίον Εν τoί� ιxlιτoί� μέ(JΕσι π«ση� νυκτo� Ισιχ μέ(Jη των 9 δώδΕκα: ζφδίrσν &.vιχφέQΕσ.ftα:ι. τού δ' -ήλίου γvmQΙ­ ζομένου κα:{Jo' 1}μέ(Jα:v, ποίιχν μΟί(Jα:v ΕπέΧΕΙ, δήλον 20 ιb� δύνα:ντo� τούτου την κα:τά διάμΕΤ(JΟV ΕπιτέλλΕιν 10 &.νάγκη. λοιπον Ι)σον (lv το μΕτα τα:ύτην μέQΟ� &.vιx­ ΤEτα:λκo� φα:ίνητα:ι τού ζφδια:κού , τοσούτον EΙκo� 11 �vύσ.ftιχι τή� νυκτo� α:ΙΕί. γvm(Jιζομέvmv δΕ των ζφ­ δίων κα:ί κιχτά το πλη{Joο� κα:ι κα:τα το μέγΕ.ftο�, τοι- 25 oύτoυ� γίVΕσ{Joα:ι μΕτά τα:ύτιχ συμβΙΧίνΕΙ κιχί τoυ� κιχτα 12 μέ(JΟ� κα:Ι(Jου� τη� νυκτό�. Εν δΕ τα:ί� συννΕφέσι νυξι τΏ ι1ελ-ήV!l Π(JΟι1Εκτέοv, Eπε� διά τό μέγε{Joο� 8

11 F8 add. in marg. ση/Lεlωσltι 17 έξ lt1lltφΕρεσ(Joltι F, ι1ξlt1lltφΕρεσ(Joαι 8 , corr. Dm, Υ. B W Π 59 Β. ά1llt,lκltl01l ex ά1llt,lκltlω1l F

POLYB. mSTOR. ΙΧ 15-17.

21

ώf; lπίπαν αΜ το ταvτηf; έμφαίνεται φώf;, κα.fF' ον etv il τόπον τού κό6μου. κα� ποτ;; μΒν έκ τών περ� 13 ταf; ιtνατoλας καιρών κα� τόπων 6τοχαστέον, ποτε 14 δ;; πάλιν έκ τών περ� ταf; δvσεΙf;, κα.fFυπαρχοVσης 5 κα� περ� τούτο το μέρΟf; έννοίας lπ� τοσουτον ω6τε συμπεριφέρε6.fFαι ταίς κα.fF' ήμέραν διαφοραίf; τών ανατολών. ε6Τι δε τρόΠΟf; εύ.fFεώρηΤΟf; κα� περ� ταύ- 15 την' ορος γαρ clf; μην ώf; τύπφ, κα� προς αlσ,f}η6ιν τοιούτοι πάντεf;. Τί κα� τον ποιητην αν ΤΙf; Επαι- 16 10 νέ6ειε, διότι παρεισάγει τον 'Οδυσσέα , τον ήγεμονι­ κώτατον ανδρα, τεκμαιρόμενον Εκ τών αστρων ού μόνον τα κατα τους πλούf;, αλλα κα� τα περ� ταf; Εν τf] rf] πράξεις. {κανα γαρ κα� τα παρ&. δόξαν 2 γινόμενα (μη δυνάμενα) τυγχάνειν προνοίαf; &Κ(JΙ- 619. 15 (3oiJf; clf; το πολλην &πορίαν παρασκευάζειν κα� πολ­ λάΚΙf;, οίον 5μ(3ρων κα� ποταμών Eπιφoρα� κα� πά- 3 γων ύπερ(30λα� κα� χιόνες, [τι δ' δ καπνώδης κα� συννεφης &ηρ κα� ταλλα τα παραπλήσια ΤΟVΤΟΙf;. εΙ 4 δ;; κα� περ� ιfιν δυνατόν Εση προι;δ{σ.fFαι, κα� τού20 των όλιγωρή60μεν, πώς ούκ εΙκότως Εν τοίς πλείσΤΟΙf; dποτευξόμε.fFα δι' αV ΤΟVf;; διόπερ ούκ &φροντιστη- 5682. τέον ούδενΟf; των προειρημένων, ί'να μη τοιούτοις &λογήμασι περιπίπτωμεν OZOLf; φαo� περιπεοείν έτέ­ QOVf; τε πλείους κα� τουf; νυν υφ' ήμων λIrEo.fFat 25 μέλλονταf; vποδε{γμαΤΟf; χάριν. "ΑραΤΟf; δ των 'Αχαιών οτρατηγΟf; Επι(3αλόμενος 1 7 πραξικοπείν την των KvvaL.fFirov πόλιν, συνετάξατο ΠΡΟf; τουf; Εκ τijf;.. πόλεως αύτφ ουνεργουντας ήμέ­ ραν, Εν fι τον μεν 'Άρατον [δει νυΚΤΟf; παραγενη14 μ7ι δνν&μΕνα add.

Rei

490

22 RES ITALIA.E (ARS IMPERATORIΔ.) [01. 142, 2].

'&{ντιχ π(!ο,g τον &πο KvvtX{.fFηf: �{oντIX ποτιχμον ιbf: Επ! * π(!επίου μ{νειν ένι1χολάι1ιχντιχ μετα τi}f: δυνά2 tLcrof:, ΤΟVf: δ' ένδο&εν πε(!� μ{ι10ν ijtL{(!tXf:, δτε λάβοιεν τον κιχι(!όν, lvtX μ� tXfJτων με&' ijdVxttXf: έν {μιχτίφ δια τijf: πvληf: ΕκπΕμΨΙΧι, ΚIX� κελευι1ΙΧι Π(!ΟΕλ&όντιχ 6 ι1τήνιχι Π(!Ο τή� πόλεαιg Επ! τον ι1υντιχχ&Εντιχ τάφον, 3 τοvg δΕ λοιποvg Π(!Οι1ενηκείν ταg XEϊ:(!tXf: τοϊ:g txf]­ χουι1Ι, κοιμαιμ{vοιg κιχτα μΕι10ν ijtL{(!tXg, τοίf: ctf}tdtL{4 νοιg τη(!Είν την πύλην. ')'ΕνομΕνου δε τούτου ι1πουδΏ κιχτιχτιχχείν τοvg 'AXtXLovg Εκ τijf: lVΕδ(!tXg έδΕΙ π(!οg 10 δ την πύλην, τουταιν δΕ διιχτετιχ')'μΕναιν ΚIX� τού κιχι­ (!Ού ι1vvάΨtXVΤΟf:, δ μΕν "ΔqtXΤΟf: ,ηΚΕ ΚΙΧ! κqυφ&Ε!g 6 κιχτα τον ποτιχμον έμενΕ τηρων το ι1ύν{tημιt' ΠΕq! δε πΕμπτην ro(!tXv Εχαιν τιg π(!όβιχτιχ μΙΧλιχκα των εΙ.&ιι1μΕναιν ΠΕ(!! πόλιν τ(!Εφειν, δεη.f}ε�g έκ τού κιχι- 16 (!ού πv.f}Ειι&tXι τι τού ποιμΕvοg βιαιτικόν, έξήλ&Ε δια τijg πύληg Εν {μιχτίφ ΚIX� ι1ταg Επ! τον ιdJτoν τάφον 7 πε(!ΙΕβλ{πετο τον ποιμ{νιχ, ol δε ΠE(!� τον "Δ(!ιχτον &ποδΕδόιιf}otXι ιιφ{ιιι το ι1ύν&ημιχ νομίf1tXVΤΕg ι1πουδΏ 8 π(!οg την πόλιν ΕφΕ(!οντο πάvτεg, τιχχυ δΕ τijg πυ- 20 ληf: κλεΙΙΙ&Είι1ηg -δπο των έφειιταιταιν δια το μηδέπαι μηδ� -δπο των ένδον Ιιτοιμά(:1&ΙΧΙ, ι1υνιJfJη μη μόνον τijg π(!άξεαιg αποτυχείν τοvg ΠΕ(!! τον "Δ(!ιχτον, &λλα κιχ! τοίg Εκ τijf: πόλεαιg (:1υμπ(!άττουσιν tXlτίΟVf: 620. ')'ΕνΕ(:1&ΙΧΙ των μηίιιταιν συμπταιμάταιν' ΚtXτtXφtXVΕϊ:g 25 ')'α(! ')'ενόμενοι πιχ(!ιχχ(!ήμιχ π(!ο{Jλη&ΕVΤΕg απιJ&IXνoν. 688. 9 τί αδν Εlποι τιg liv τijf: πε(!ιπεΤΕίtXf: tXlτιοv ')'ηονΕ2 �πι πρεπιο" F (8) , �πl τήν Πω (ad δέοντα referenda) coni. Β W ι videntur enim ad iπι coqicis archetypl ascήΡta fuisse: 'ΥΡ' iπΙ � Πω , quae cum �πι ΟΟρθήΙθ cοniunΔta ita obscurata sunt, ηΙ evaseήt illud πρεπιοv)

POLYB. mSTOR. ΙΧ 17. 1β.

23

ναι j το ποιήι1αιι&αι τον ιιτρατηγον άπλούν το ι1υν­ &ημα, νέον άκμην δντα κιx� τής τών διπλών ι1υν­ &ημάτων κα� πιχρα6υν&ημάτων &κριβείας lΧπειρον. οt5τωg αϊ πoλεμικα� πράξεις Ιν μικρφ το διαφέρον 10 5 έχου6ι της Ιφ' Εκάτερα �oπης τών Ικβαινόντων. Kα� μην Κλεομένης δ Σπαρτιάτης προ&έμενος 18 δια πράξεως Ελείν την τών Μεγαλοπολιτών πόλιν, ι1υνετάξατο τοίι; το τείχος φυλάττουιιι το κατα τον Φωλεον καλούμενον νυκτος ηξειν μετα τής δυνιi10 μεως κατιt τρίτην φυλακήν' τουτον γιtρ έφύλαττον τον καιρον το τείχος ο{ ιιυμπράττοντες α{πφ. ofικέτι 2 δΕ πρoνoη&ε�ς 3τι περ� την τής Πλειάδος Ιπιτολην τελέως tίδη βραχείας εΙναι 6υμβαίνει τας νύκτας, εκίν'1'jfJε την δύναμιν εκ της Λακεδαίμονος περ� δυ15 ι1μας ήλίου. λοιπον ofι δυνάμενος καταταχείν, άλλα 3 τής ήμέρας καταλαμβανούfJης εlΚfJ κα� άλόγως βια­ ζ6μενος , αίιιχρώς Ιξέπε6ε, πολλους άποβαλων κα� ΚΙ1,δυνεύιιας τοίς 3λοις' δς εί κατα το ι1υνταχ&Εν 4, ηfιιιτ6Xηι1ε τού καιρού κα� κρατούντων τής εΙιι6δου 20 τών ιιυνεργούντων είι1ήγαγε την δύναμιν, ofικ αν διΕψεύι1&η της Ιπιβολής. Πάλιν δμοίως Φίλιππος δ βαtrιλεύς , ώς Ιπάνω 5 προείπον, ΠΡάξιν έχων εκ της τών ΜελιταΙών πό­ λεως κατα δύο τρόπους ?jμαρτε' κα� γαρ τας κλί25 μακας Ιλάττους έχων ηλ&ε της χρείας κα� τού και­ ρού διέΠΕι1ε. fJυνταξάμενος γαρ ηξειν περ� μέι1ας 6 νύκτας κατακεκοιμημένων tίδη πάντων, προ τού δέ­ οντος καιρου κινήιιας έκ Λαρίι1ης κα� προfJπει1ωυ 5 ίμμο:ινόντων F t, cOrT. F! 8 φv1.άττοvσιν F

'ΙΙ !1 FS

6 κ1.Εομέν F t, superscr.

24 RES ITALIAE (ΔRB IMPERΔTORIΔ) [01. 142, 2].

π"ος την των Μελιταιων χώ"αν, οi}τ' lπιμένειν lδυ­ νατο, δεδιαις μη π"οι}αγγελ.f1'είη τοϊς ένδον, οi}τ' άνα7 κ«μψας έτι la.f1'stv. δι6πε" άναγκα�6μενoς sl!; τοi}μ­ π"οι}.f1'εν π"ο«γειν, ήκε π"ος την πόλιν άκμην των 8 άν.f1'"ώπαιν δγ"ηγο"όταιν. 8.f1'sv οi}τε δια των κλιμ«- 5 καιν ήδυνατο {jL«�stJ.f1'aL δια την άι}υμμετ"ίαν οi}τε 684. δια τής πυλης sltJsl.f1'stv τφ μη δVναι}.f1'αι τους ένδον 621. 9 α-ότφ ι}υνε"γεϊν δια τον και,,6ν. τέλος διε"ε.f1'ίι}ας τους έν τjί π6λει κα� πολλους των {δίαιν άΠOβαλCΌν, μετ' αlι}χvνης απ"ακτος δπανήλ.f1'ε, παι}ι 1tct! τοϊς 10 allot!; πα"ηγγελκαις άπιι}τεϊν α1Jτφ κα! φυλ«τ­ τεσ.f1'αι. 19 Κα! μην Νικίας δ των 'Δ.f1'ηναίαιν στ"ατηγ6ς, δυν«μενος σΦ�ειν το πε,,! τας Συ"ι:tΚoυι}ας ι}τ,,«­ τευμα, κα! λαβαιν τής νυκτος τον ά"μ6�oντα και"ον 15 sl!; το la.f1'stv τους πολεμίους, άποχαι"ήι}ας sl!; άι}φα­ ιές, κaπειτα τήι; ι}ελήνης έκλειπουσης δειι}ιδαιμο­ νήι}ας, ως τι δεινον π"οι}ημαινουι}ης, έπέι}χε την 2 άνα�υγήν. κα! πα"α τοϊίτο ι}υνέβη κατα την lπι­ οϊίι}αν α1Jτoϊί νυκτα ποιηι}αμένου την άνα�υγήν, 20 π"οαιι}.f1'ομέναιv των πολεμίαιν, κα! το ι}τ"ατόπεδον και τους iιγεμ6νας {ιποχει,,{ους γsvitJ.f1'at τοϊς Συ"α3 κοι}{οις. κα{τοι γε πα"α των έμπεί"αιν ίι}το"ήι}ας μ6νον πε"ι τουταιν δυνατος ,ην 01Jx οίον πα"αλιπεϊν δια τα τοιαϊίτα τους {δίους και"ους, άλλα και ι}υν- 25 ε"γοϊς χ"ήι}αι}.f1'αι δια την των {ιπεναντ{αιν aγvotav' 4 iι γα" των πέλας άπει,,{α μέγιι}τον έφ6διον γ{νεται τσϊς έμπε{"οιι;; π"ος κατ6",f}αιι}ιν. 'Εκ μεν OVv άtJτ"oλoγίας μέχ"ι των π"οει"ημέ5 6 1jδύvατο F, έδύνατο Di, sed Υ. B W I 77

POL ΥΒ. mSTOR. ΙΧ 18-20.

20

νων πολυΠ(,Jαγμονητέον. πε(,J� δ'ε τf'jς των κλιμάκων συμμεΤ(,Jίας τοιούτός τίς έστιν δ Τ(,Jόπος τf'jς ,f}εω(,Jίας. έαν μΕν ra(,J δ'ιά τινος των συμΠ(,Jαττόντων oo,f}fj 6 το τού τείχους fJψος , Π(,Jόδ'ηλος ή των κλιμάκων 5 γίνεται συμμεΤ(,Jία ' οϊων ya(,J &ν δ'έκα τινων εΙναι συμβαίνΏ το τού τείχους fJψος, τοιούτων δ'ώδ'εκα δ'εήσει τας κλίμακας δ'αΨιλων iJπά(,Jχειν. την δ" 7 &πόβασιν τf'jς κλίμακος "(,JOr;; την των &ναβαινόντων συμμεΤ(,J{αν ήμίσειαν εΙναι δ'εήσει Tf'jr;; κλίμακος, ϊνα 10 μήτε πλείον &φιστάμεναι δ'ια το "lf'j,f}og των έπι­ βαινόντων εvσύντριπτοι γίνωνται μήτε πάλιν ό(,J,f}ό685. τεραι προσε(,Jειδ'όμεναι λίαν &Κ(,Jοσφαλείς dJat τοίς προσβαίνουσιν. έαν δ'Ε μη δ'υνατον fj μετρf'jσαι μηδ" 8 έγγίσαι τφ τείχει , ληπτέον έξ &ποστάσεως παντος 15 fJψουg το μέγε,f}ος των "(,JOr;; όρ,f}ας έφεστώτων τοίς -δποκειμένοις έπιπέδ'οις. σ τε Τ(,Jόπος Tf'jr;; λήψεως 9 622. κα� δ'υνατος κα� Qtjotor;; τοίς βουλομένοις πολυΠ(,Jα­ γμονείν (τα) "ΙX(,Jc! των μα,f}ηματικων. Διο πάλιν έν τούτοις φανε(,Jον στι δ'εήσει τους 20 20 βουλομένους ΕVσΤOXείν έν ταίς έπιβολαίς κα! Π(,Jάξεσι γεγεωμεΤ(,Jηκέναι μη τελείως, &λλ' έπ� τοσούτον έφ' σσον &ναλογίας έννοιαν έχειν κα! Tf'jr;; "E(,J� τας δμοιό­ τητας ,f}c W(,J {ας. OV ra(,J πε(,J� ταύτα μόνnν, &λλα κα� 2 πε(,J� τας των σχημάτων μεταλήψεις έν ταίς OT(,JΙXTO25 πεδ'είαις &ναγκαίός έστιν δ Τ(,Jόπος, Xd(,Jtv τού δ'ύνα­ Q,f}ιxt ποτΕ μεν παν σχf'jμα μεταλαμβάνοντας τη(,Jείν την ΙXVTTιv συμμεΤ(,J{αν των έν ταίς "ΙX(,JEμfJOlair;; πε(,Jιλαμβανομένων, ποτε δ'ε πάλιν έπ� των UVTWV 3 σχημάτων μένοντας αυξειν η μειούν το πε(,Jιλαμβα30 νόμενον Tfj σΤ(,Jατοπεδ'είCf XW(,Jiov, κατα λόγον αε� των Π(,Jοσγινομένων η των χω(,Jι�ομένων έκ Tf'jr;; πα(,JPOLYB.

Ηι"τ. lll.

3

-

ΒΕΒ ITALIAE [01. 142, 2].

26

εμ,βολής' 1JΠ�f/ �ν ήμ,ιν Εν τοΤς πεf/Ι ται; τ&ξειι; 1Jπομ,vήμ,ιχσιv &Κf/ιβέιιτεf/ΟV δεδήλωτιχι. ο-ό γα!,} olo­ μ,ιχι τουτό γε μ,εΤf!ίωι; ήμ,Τν Εποίσειν oiJMvιx διότι πολλ& τιvlt Πf/οσΙΧf/τωμ,εv τfj σ'Cf/ιχτηγίc;, κελCΎOν1:ες &σΤf/ολογεΤv κltΙ γεωμ,ε1:f/ε'tv τουι; όf/Ε'}'ομ,έvοvι; ΙΧiJτηι;. 5 6 Εγαι δΕ τα μ,w Εκ πεf/ιττου ΠΙΧf/ελκόμ,εvιχ τοϊ'ς Επιτη­ δεύμ,ιχιιι ΧΑμν της Εν Εκ&σ1:0ΙΙ; Επιφ&σεωι; κιχΙ στω­ μ,υλίιχι; πολύ 1:Ι μ,άλλον &ποδοκιμ,&ζων , ΠΙΧf/ιχπλη­ ΙΙίως δΕ κιχΙ 1:0 ΠΟf/f/ωτέf/ω 1:0υ Πf/ΟΙ; την Xf/ctιxv &vή­ ΚΟV1:0ς ΕΠΙΤ&1:1:ΕΙV, περΙ 1:dvltγκιχΤιχ φιλοτιμό1:ιχτός εΙμ,ι 10 7 κιχΙ σπουδ&ζωv. κιχΙ γα(! ΙΧ1:0πον 1:0υς μ,w ό(!χη6τικηι; 11 τουι; ΙΧiJλητικηι; έφιεμ,ένουι; έπιδέχεσ.ffltι 1:ήv 1:ε 686. πε(!Ι 1:0υ!; �v.ffμ,ουr; κιχΙ 1:α μ,ου6ικα π(!οκιχτιχσκευήν, έτι δΕ 1:α πε(!Ι την πιχλιχίσ1:(!ιχν, δι« το δόκεΤv Πf/οσ­ δεΙσ.ffΙΧΙ 1:0 τέλο!; Εκιχτέ(!ου τη!; τωv π(!οει(!ημ,ένω1/ 15 8 6υνε(!γ{ιχι;, 1:0υς δΕ 6τ(!ιχτηγ{C{ι; &vτιποιουμ,έvους &ιιχ&λλειv, εΙ δεήιιει τωv έκτο!; Επιτηδευμ,&των μ,έχ(!ι 9 τινο!; &VΙΧλΙΧβεΤν. ω6τε τους πε(!Ι ται; βΙΧVΙΧύσοw 1:iXVltg &σκουvτιχ!; Εμ,μ,ελεστέρουι; εΤvιχι καΙ φιλοτι­ μ,οτέρουι; των πε(!Ι τα κ&λλιστα καΙ σΕμ,vότατιχ Πf/Ο- 20 αι(!ουμ,ένων διαφέ(!Ειν' �ν oiJδsv aV όμ,ολονήσΕΙΕ 628. 10 vουv έχων ο-όδΕ{r;. καΙ ΠΕ(!Ι μ,Εv τούτωv ΕπΙ τοσ­ ουτον ήμ,'tv Εlρήσ.ffω . 6�'ίί 19 "Οη τοιαύτηι; δια.ffέσΕωι; 1Jπιχ(!χούσηι; ΠΕ(!{ 1:Ε 624,9 τους 'Ρωμ,α{ους καΙ Κα(!χηδον{ους, καΙ παλιντ(!όπων 25 Εκιχτέροιι; Εκ των {,πο τηι; τύχης &πιχντωμ,ένων Εναλλαξ π(!οσΠΙΠ1:όν1:ων, κατα 1:0'11 ΠΟΙ?'j1:ηv r1μ,α λύπην καΙ χα(!αv {,ποτ(!έΧΕιν ΕΙκος .ην τα!; ΕΚ&6των ψυΧ&Ι;ό 4 5

:

1 τας τάξΕις F, π:οι"α τας τάξΕις Β, Π:Ε(ιΙ π:οι(ιοιτάξΕων Dm, Υ. Β W Π 60s 23 des. }' foJ. 186r prlm. 24-28 Μ 29, 19-23 Η. 28 δΕlκν'ΙJσι Μ, Εικσς .η11 corr. Cam-

POLYB. mSTOR. ΙΧ 20-22.

27

'Ότι των έκατέροιr; , 'ΡαΙμα{οι,; φημ� κα� Kαρxη_6�� 19 δοvtοιr;, προσπιπτ6ντων κα� συμβαιν6ντων ΕΙ'; �ν &νηρ αΙ:τιο,; κα� fkta Ψυχή, λέγω δε την 'AvvtfJOV. τά t:E γαρ κατα t:ηv Ίταλtαν δμολογουμένω,; OVt:Or; 2 5 �ν δ χειQtζωv, t:ιX t:E κατα t:ηv ΊβηQ{αv δια τού ΠQεσ{Jυt:έQου t:roV &δελφων ΆσδQού{Jου , fkct:ιZ δε t:avt:a δια t:Otj [ΠQεσ{Jύt:ου] MιXyrovor; ' οί yaQ τους 3 t:roV 'Pαιfkatrov στρατηγους άμφοt:έρους άποκ-rε{vαv­ -rcr; [ίΧμαJ καt:α t:ηv ΊβηQtαv �σαν οVt:οι. κα� μην 4 10 τα καt:α t:ηv Σικελtαν Επραττε τα,; μεν άρχα,; δια των περ� t:ov ΊΠΠΟΚQάt:ηv , f)6t:EQOV δε δια Μυt:τ6νου τού AlfJVOr;. δμοtωr; δε κα� κατα την Έλλάδα 5 κα� την Ίλλυρ{δα' κα� τόν άπο τούτων t:wv t:6πωv φ6βον άνατειν6μενο,; lξέπληττε κα� περιέσπα 'Ρω 15 fkatovr; δια τ-η,; ΠΡΟ'; φtλΙΠΠOν κοιvοπραγtαr;. of)t:ror; 6 μέγα t:ι φύεται ΧQ-ημα κα� &αυμάσιον άνηρ κα� ψυχη δε6vt:ωr; άρμοσ&είσα κατα την lξ άρχη,; σύ- 625. σt:ασιν ΠΡΟ'; 3 , τι ;Xv δρμή6Ώ των άV&Qωπ{vωv lQYrov. 20 Έπε� δ' ή των πραγμά-rωv διά&εσι,; εΙ,; lπtσ-rα- 7 σιν ήμα,; �xε περ� τ-η,; Άνν{βου φύσεωr;, άπαιτείν δ καιρό,; δοκεί μοι τα,; μάλιστα διαΠΟQουμέvαr; ίδι6τητα,; vπεQ α-ότού δηλωσαι. τινε,; μεν yιZQ ώμον 8

688,6

ρίΙΙΒ (ΡοΙ. Gesch. iίbersetzt cet.' Stutgardiae 1863 ρ. 822 9 fί.μ" quod irrepsit ex initio ann. 2 1 Ρ 30, 1 Vα antecedentis versus (άμφοτέρουι;; άποκτεΙναντει;;) de1. Β W 12 τα add. ante κατα Wielandtius 1. c. ρ. 52 15 ofίτωι;; 19 Ιρ,/ων add. F Ιη marg. fo]. 13 6r prim. eo Ioco, ubi ecloga desinit de arte imperatoria (ρ. 26, 23 ; Υ. ann. ad ΙΧ 26a) ; eadem habet Μ. 29, 27-2D Η. et Sώd. 8. Υ. ΧQήμα (v. Muellernm Fleckeis. anna1. 1870, 182) 18 άν­ .ιΤρωπΙvwv F M P , Ιξ &ρχήι;; Suid. (sine dubio ex anteceden­ tibllS perperam repetita) -

28 RES lTALJAE (NATlJRA. HANNIBALIS) [01. 142, 2].

αiιτoν ο(ονται γεγονέναι κα,f}' ύπε(J{:Jολήν, τινsg δε φιλά(JγV(Jον. το δ' &λη,f}sg είπείν fJzts(J αiιτoύ κα� 689. 9 των έν Π(Jάγμαι1ιν &ναι1Τ(Jcφομένων ο-ό Q�διον. ένιοι μεν rlt(J llιIΙYXM,f}al φαι1ι ται: φύσειι: ύπο των ztc(Jt­ στάσεων, κα� τουι: μεν έν ταίι: Εξουσίαιι: καταφα- 5 νείι: rtVcd,f}at, κftv (ίλωι: τον zt(JO τού X(J6vov &να10 στέλλωνται, τουι: δs πάλιν Εν τα;:ι: &τvχΙαιg. έμo� δ' Ιμπαλιν ο-όχ ύγιει: είναι δοκεί το λεγ6μενον' ο-ό ιyIt(J όλίγα μοι φαίνονται, τα δε πλείι5τα, ποτε μεν δια τtιι: των φίλων πα(Jα,f}έσειg, ποτε δε διtι τtιι: 10 των Π(Jαγμάτων ποικιλίαg , tlv,f}(JwztOt zta(JIt την αύτων ztf10al(Jc6tv &ναγκάζει1,f}αι κα� λέγειν καΙ"Π(Jάτ2 3 τειν. γνοίη δ' αν τιι: έπι πολλων των ηδη γE'JΙον62 των έΠΙι5τήι5αg. τίι: γα(! 'Δγα,f}οκλέα τον Σικελίαι: τύ(Jανvον ο.(,χ {ι1τ6(Jηκε δι6τι δ6ξαι: ώμ6τατοι: είναι 15 κατα ται: π(!αιται: έπιβολαι: και την καται1κευην τ�!: δvναι1τείαg, μετα ταύτα νομίσαι: βεβαίωι: Ενδεδέι5,f}αι την Σικελιωτων &(Jχην πάντων ήμε(Jαιτατοg δοκε;: 3 γE'JΙονέναι κα� Π(Jt;'6τατοg; έτι δ'Ε Κλεομένηι: δ Σπα(J­ τιάτηι: 0.(, Χl,Jηι5τ6τατοg μεν {:Jαι1ιλεύg, ΠΙΚ(J6τατοg δε 20 τύ(Jαννοg, εiιΤ(Jαπελώτατοg δs πάλιν ίδιώτηι: και φιλ4 αv,f}(Jωπ6τατοg; καίτοι γ' ο-όκ είκοι: �ν πε(!ι ται: αiιται: φύσcιι: ται: lναντιωτάται: δια,f}έ6εις fJztιX(JXctv ' άλλ' &ναγκαζ6μενοι ταίς των Πf1αγμάτων μεταβο­ λαίς ι5vμμετατί,f}εσ,f}αι την ΕναντΙαν τf] φύσει πολ- 25 λάκις Εμφαίνου6Ι διά,f}ει1ιν ένιοι των δυναι1των zt(JO!; τουι: έκτ6g, ω6τε μη οίον lλιfrXcd,f}at ται: φύι5ειι: δια 5 τούτων, το δ' έναντίον έπιι5κοτεί6,f}αι μάλλον. το δ 26 δυναστών Ρ, δννατών Υa 33 vulgo (veram scriptu­ ram ignarus lectionis codicis Ρ restituit BotΊrius Polybiana. ρ. 58)

POLγΒ. mSTOR. ΙΧ 22-24.

29

α-ότο κα� δια τας των φίλων πα(!α&έιrεις εΙω8-ε ιrυμ­ βαίνειν ο-ό μ6νον ήγεμ6ιrι κα� δυνάιrταις κιx� βαιrι.­ λευσιν, &λλα κα� π6λεσιν. Ά&ηναίων γουν Et!(!OL 6 τις &ν ολίγα μεν τα πικ(!ά, πολλα δε τα χ(!ηστα " κα� 6εμνα της πολιτείας Ά(μστείδου κα� Πε(!ικλ{ΟVf! 626. π(!οε6τώτων, Κλέωνος δ}, κα� Χά(!ητος τ&ναντία' Λακεδαιμονίαιν (δ") ήγουμένων της Έλλάδος οσα 7 μεν δια Κλεομ{JQ6τοv του {Jασιλέωf! ΠQάττοιτο, πάντα συμμαχικην είχε την ΙXZQEotv, οσα δε δι' Άγησιλάου, 10 το-όναντίον' ιΖστε κα� τα των πόλεων ε&η ταίς των 8 690. ΠQοει1τώτων διαφο(!αίf! συμμεταπίπτειν. Φίλιππος 9 δ' δ βασιλεύς, οτε μεν ΤαυQίων η ΔημήτQιος α-ότφ συμΠQιΧττοιεν, ήν &σεβέστατος, οτε δε πάλιν'Ά(!ατος η XQvo6yovog, ήμε(!ώτατος. Πα(!απλήσια δέ μοι δοκεί τούτοις κα� τα. κατ' 24 15 Άννίβαν γεγονέναι' κα� yCtQ πε(!ιστάσεσι πα(!αδ6ξοις 2 καλ ποικίλαις sχ(!ήσατο κα� φΟ.οις τοίς εγγιστα με­ γάλας έιrχηκόσι διαφο(!ιΧς, ωστε κα! λίαν έκ των κατ' Ίταλίαν π(!ιΧξεων δυσ&εώ(!ητον είναι την του π(!οει20 (!ημένου φύσιν. τας μεν OVv των πε(!ΙΙ1τάσεων iιπo- 3 βολα.ς ε-όχε(!ες κα� δια των Π(!ΟΕι(!ημένων κα� δια των μετα. ταυτα ρη&ησομένων καταμα&είν , τας δε των φίλων ο-όκ &ξιον πα(!αλιπείν, αλλως τε κα� δια. μιας γνώμης [κανην του ΠQιΧγματος Ιμφασιν (έξον) 25 λαβείν. κα&' δν γα(! καΙQον Άννίβας έξ Ί{JηQίας την 4 Elg '1ταλίαν ΠΟQείαν έπεν6ει στέλλεσ&αι μετα των δυνάμεων, μεγίστης ΠQοφαινομένης δυσχQηστίας πε(!� τας ΤQοφας κα� την έτοιμ6τητα των έπιτηδείων τοίς στ(!ατοπέδοις, ίΧτε κα� κατα το μηκος &νήνυτον εχειν 24 U/l'φασι ι..αμείν Ρ, iξό ν add. Υα 33 ante ίκανήν, Hu post U/l'φασιν 3*

30 RES ITALIAE (NATURA HAlrnIBALIS) [01. 142, 2].

τι ιJoκoύσης τής Μού κα� κατα το πλή.&ος καί την &γι;ιιότητα των μΕταξυ κατοικούντων βαι;ιβά.ι;ιων, τόΤΕ δΟΚΕί κα� πλΕονά.κις Εν τφ συνΕδι;ιίφ ΠΕ(J� τούτου τού μέι;ιους Εμπιπτούσης &ποι;ιίας Είς των φ{λων 'Αννφας δ Δloνoμά.xoς ΕπικαλούμΕνος &ποφήνασ.&αι γνώμην 5 διότι μία τις δδος αfJτφ πι;ιοφαίνΕται: δι' ής Εστιν 6 Elr; 'IταΛCαν Ελ.&Είν Εφικτόν. τού δ' 'Αννίβου λέγΕιν ΚΕλΕ'ύσαντος, διδά.ξαι δΕίν Εφη τας �υνά.μcις &V.&(JW7 ποφαγΕίν κα� τούτφ ποιήσαι συνή.&Εις . . . . . 'Αννί­ βας δ" Π(Jος μξν το τόλμημα κα� το Π(Jακτικοv τής 10 Επινοίας ούδξν &νΤΕΙΠΕίν έδvvή.rTη, τού δ" πι;ιά.γμα­ τος λαβΕίν Εννοιαν oV.&' αfJτοv ουΤΕ του:; φίλους 8 Εδύνατο ΠΕίσαι. τούτου δ]; τ&vδ(Jος Είναί φαfiΙV 627. E(J'Y" κα� τα κατα την Ίταλίαν Elg 'Αννίβαν &ναφΕ­ (JόμΕvα ΠΕ(J� τής ώμότητος, ούχ ήττον δε κα� των 15 ΠΕι;ιιστ&σΕων. 691 . 25 Φιλ ά,ι;ιγυι;ιός rE μη?ι δΟΚΕί γεγονέναι διαφΕι;ιόν­ τως κα� φίλφ κεχι;ιησ.&αι φιλα(Jrύι;ιφ Μά.γωνι τφ 2 (τα) κατ« την ΒΙ;ΙΕττίαν ΧΕιι;ιίζοντι. ταύτην δ" την {ι:ιτοι;ιίαν Εγα, παι;ιέλαβον μξν κα� πα(J' αvτωv Και;ι- 20 3 χηδονίων' ΕΎχώι;ιιοι rιX(J ού μόνον τας των &νέμων 6τά.ι:ιcις κατα την παι;ιοιμίαν, &λλα και τα των έγχω4 (JCWV &v.rTι;ιώπωv tί.&η κά.λλιt1τα γινώι:ικουσιν' Ετι δ" Μασαννά.σου &Κ(JιβέσΤΕ(JΟV διήκου6α, φέ(Jοvτος &πολογισμους κα.&όλου μ�ν ΠΕ(J� πά.ντων ΚαfJχηδο- 25 5

. . • •

9 post σννή&εις add.. Ρ : ζ-ήτει τα �oιπα iv τώ πει>! στι>οιτη'ί'ηιιιίτων : videntur i ·tur ex oratione HannibaHs Μο­ nomachi nonnulla esse h. . omissa 21 έ'ί'χώι>ιοι - 23 'ί'ι­ νώσκονσιν Suid. 8. Υ. lχνέμαιν στάσει.; et ΕγχώQιον 23. 24 Κτι lJ' &κι>ιβέστει>ον ΜοισOlνιίσσον διήκονσOl Ben 253, sed inter Μοισ. et &κι>ιβέστει>ον nonnulla videntur omissa esse, fortasse του βOlσι�έως 24 ιιOlσσανάσον Ρ·, corr. Β WI 74

r.

POLYB. mSTOR. ΙΧ 24-26.

31

ν(αιν , μ&λιtrτα δΒ πε(J� της ΆννΕβου κα� Μ&γαινος τού Σαυν(του Π(JοιιαγΟ(Jευομένου φιλα(JγV(Jiας. Π(Jος 5 rrt(J τοίς &λλοις έφη γενναιότατα κεκοιναιν1jκότας έαυτοίς Π(Jαγμ&ταιν τους Π(JοεΙ(J1jμένοvς άπο της 5 Π(JώΤ1jς ήλικΕας κα� πολλας μΒν πόλεις κατ 'IfJ1I(Jίav, πολλας δΒ κατα την ΊταλΕαν εΙλ1jφότας έκατέ(Jους, τας μΒν κατα Κ(J&τος', τας δ' Εκ πα(Jαδόιrεαις, Ο'δδ'έ­ ποτε μετεt1Χ1jκέναι της αiJτης Π(J&ξεαις άλλήλοις, tilt 6 άε! μάλλον έαυτους η τους πολεμΕους trΤ(JαΤ1jγείν 10 X&(JLV τού μη trυμπα(Jειναι fJ'&τε(Jον fJ'ατέ(JΙΡ πόλεαις καταλαμβανομέν1jς, ί'να μήτε διαφέ(Jαινται Π(Jος ι1φάς Εκ τών τοιούταιν μήτε με(Jiζαινται το λυι1ιτελές, Εφα­ μtλλoυ της δπε(Jοχης αiJτων δπα(Jχού61jς. Πλην δτι γε κα� την Άννφου φύ6ιν oiJ μόνον 26 15 ή των φtλαιν πα(J&fJ'εt1ις, έτι δΒ μάλλον ή των Π(Jαγ­ μάτων πε(Ji6ταt1ις έβι&ζετο καl μετετifJ'ετο πολλ&­ κις, εκ τε των Π(JοεΙ(J1jμέναιν κα� τών MrE6fJ'aL μελ­ λόντων έι1Τ� φανε(Jόν. Ημα rιX(J τφ γενέι1fJ'αι την 2 Καπύ1jν τοίς Ψαιμα(οις δποχεi(Jιον εMtέως ήσαν, 20 δπε(J εΙκός, α{ πόλεις μετέαι(JΟΙ, κα� πε(Jιέβλεπον άφΟ(Jμας κα! Π(Jοφ&σεις της Π(Jος 'ΡαιμαΕους μετα­ βολης· δτε δη κα� δοκεί μ&λΙι1τα δυt1Χ(J1j6Τ1jfJ'ε!ς 3 692. Άννίβας εΙς άΠΟ(Jiαν lμπε6είν δΠS(J των lνε6τώταιν. o�τε rιX(J Τ1j(Jείν τας πόλεις Π&ι1ας πολυ διε6τώ6ας 4. 25 &λλήλαιν δυνατος ήν , καfJ'iσας εΙς lva τόπον , των πολεμΕων κα! πλεΕΟ6Ι 6τρατοπέδοις άντιπα(Jαγόνταιν, o�τε διαΙ(Jείν εΙς πολλα μέ(Jη την αδτού δύναμιν 628. οΤός τ' ήν. εiJχεi(Jαιτος rιX(J έμελλε τοίς IxfJ'(Jotr; 5 9 κατασΤQατηγΕΙlΙ coni. Κrebsius zur Rection a. σα8U8 cet. m 23, librorum (m 71, 1 ; ΙΧ 25, 6 ; ΧΧΙΧ 7, 3) scriptu­ ram tuetur Hu Berl. phil. Wochenschr. 1890, 1441

32

RES ITALIAE ΕΤ SICILIAE [01. 142, 2].

-δπά(!ξειν κιx� δια το λεlπεσ&ιχι τφ πλή&ει κιχι δια το μη δύνιχσ&ιχι πασιν ΙΧ-ότος συμπιχ(!εϊ:νιχι. διόπε(! �νιxγ­ κάζετο τας μ�ν π(!οδήλαις ΕrΚΙΧΤΙΧλεlπειν των πόλεαιν, έξ dίν δε τας φ(!ου(!ας έξάγειν, &γαινιων μη κιχτα τας μετΙΧβολας των π(!ιχγμάταιν συγκιχτιχφ&ε{(!Ώ τους 5 7 Ιδ{ους στ(!ιχτιoJτιχς. Εν{ιχς (δε) κιχι ΠΙX(!ΙXσπoνδfΊι:ι' -δπέ­ ftEuvE, μετιχνιt/τας εΙς &λλιχς πόλεις κιχι ποιων &νιχ(!8 πάt/τοvς ιχ-ότων τους β{ους. έξ dίν π(!οσκόπτοντες 9 ot μεν &σέβειιχν, ot δ' ώμότητιχ κιχτεrlναιt/κον. κιx� γα(! ά(!πιxγιx� χ(!ημάταιν ίΧμιχ τοϊ:ς π(!οει(!ημένοις κιχι 10 φόνοι κιχι β{ΙΧιοι π(!οφάt/εις έγ{νοντο διά τε των έξιόνταιν κιχί δια των εlt/ιόνταιν t/τ(!ιχτιαιτων εΙς τας πόλεις, έκάσταιν -δπειληφόταιν 8t/ov ο-όκ tiδη τους -δπολειπομένους μετιχβιχλεtσ&ιχι π(!ος τους -δπενιχν10 τ{ους. έξ dίν κιχί llιxv δvt/χε(!ες &ποφήνΙΧt/&ΙΧΙ πε(!� 15 τfΊς Άνν{βου φύt/εαις, διά τε την των φlλαιν πιχ(!ά11 &Et/tv κιχί την των π(!ιχγμάταιν πε(!{στιχσιν. κ(!ιχτεϊ: γε μην fι φήμη πιχ(!α μεν Κιχ(!χηδοlοις άις φιλιχ(!­ γύ(!ου, πιχ(!α δε 'Proftιxlotr; άις ώμου γενομένου 20 [ΙΧ-ότου]. 6

VI. RES SICILIAE.

686,ιο

ot δε :ιι:λεϊ:t/τοι των &ν&(!ώπαιν έξ ιx-όΤfΊς της 628,8 26"(�1)πε(!ιμέτ(!oυ τεκμιχ{(!οντιχι τα μεrέ&η των π(!οει(!η11 προφάσΕ/,f; Ρ·, πρσσστάσΕις Rei 737, (πράξΕις) πρσφοι;­ ναις cοm. Β W 20 des. P 37,27 Va 22 F fol. 136rprim. Hoc caput ab inaequenti non aeiun:ri, quod et in Urbinate, quo in libro ecl{)gae inter ae accuratiasime discernuntur, haec duo ca­ pita sine ullo spatio distincta continuo sequuntur et ea quae ad extrema verba cap. χχ in margine Urbinatis ascripta sunt (v. ad ΙΧ 22, 6) desumpta θΒΒθ nequeunt αιΒί θΧ loco _post caput χχ et ante hoc. caput XXVI" exarato (v. BW Π 65) et quod res ipsae poscere videntur. Praeterea Schweighaeu.-

POLYB. HISTOR. ΙΧ. 26. 26a.

33

μένων. λοιπον 8ταν εl'πΤ/ τις η}ν μ�ν των Μεγα- 2 λοπολιτων πόλιν πεντήκοντα ι1ταδ{ων εχειν τον πε(J{­ βολον, την δ� των Λακεδαιμον{ων οκτω καΙ τεττα­ (Jάκοντα, τφ δ� μεγέ{}ει διπλήν είναι την Λακεδα{5 μονα τής Μεγάλης πόλεως, t!.πιt1τοv αt'Jτοίς είναι δοκεί το λεγόμενον. &ν δε καl t1υναυξήt1α{ τις βου- 3 λόμενος την &.ΠΟ(J{αv εl'πΤ/ διότι δυνατόν έt1τι τετ­ τα(Jάκοντα σταδ{ων πόλιν η σΤ(Jατοπεοείαν εχουσαν την πε(Jιγ(Jαφηv διπλασ{αν γίvεt1{}αι της 8κατον στα10 δίων έχούσης την πε(J{μεΤ(JΟV, τελέως έκπληκτικον αυτοίς φα{νεται το λεγόμενον. τούτο ο' έι1τ�ν αl'τιον 4 8τι των έν τοίς παιδ'ικοίι; μα{}ήμαι1ι πα(Jαοιοομένων ήμίν δια τής γεωμεΤ(Jίας ου μνημονεύομεν. πε(J� 6 μεν oi'Jv τούτων ΠQοήχ{}ην εΙπείν οια το μη μόνον 15 τους πολλους &'λλα κα� των πολιτευομένων κα� των έν ταίς ήγεμον{αις &.νασΤ(Jεφομένων τινας έΚΠλήτ­ τεσ{}αι, {}αυμάζοντας ποτε μεν εΙ δυνατόν έστι μείζω την των Λακεδαιμον{ων πόλιν είναι , κα� πολλφ μείζαι, τής των Μεγαλοπολιτων, τον πεQ(βολοv εχου20 ι1αν έλάττω , ποτε οε το πλή{}ος των dVO(JWV τεκ- 6 μαί(Jεσ{}αι, στοχα;ομένους Εξ αiJτής τής πε(JιμέΤ(Jου των t1ΤQατοπεΟειωv. πα(Jαπλήι1ιον οέ τι κα� ετε(Jον 7 &δίκημα συμβαίνει πε(J� τας των πόλεων έπιφάι1εις. 687. ο{ yCtQ πoλλo� των &.ν{}(Jαιπων τας πε(Jικεκλαι1μέναg serus , cui omnes astipulati sunt, eclogam de natura Han­ nibalis inter excerptum de ambitu urbium atque castronwl et fragmentum de Agrigenti pulchritudine perperam inse­ ruit , falso ratus illam sententiam in margine Urbinatis adiunctam (v. ad ΙΧ. 22, 6) eo fere loco codicis esse addi­ tam, ubi desinat excerptum de ambitu cet. et ubi incipiat eclog�t. de Agrigenti pulchritudine 11 τούτο F(S), 23 &γνάημα coni. Be, τούτον Οα, τοvτο B W, v. BW Π 46 94 librorum scripturam tuetur Rei 4

34

RES SICILIAE [01. 142, 2].

κιx� βουνώδΕις πλδίους οΙκίιχς iJπολιχμβάvουt1ι κιχτέXct1.ftιxt των Ιπιπέδαιν. το δ' oiJκ lt1τι τοιούτον δια. το τα. ΤΕΙΧΙιχ των οΙκοδομιων μη τοt'ς Ε'J'κλίμιχt1ι των Εδάφαιν «λλα. τοt'ς iJΠΟΚδιμέvοις Επιπέδοις οlκοδο­ μδt't1.ftιχι Π(Jος ό(J.ftάς, Ιφ' ών κιx� τους λόφους ΙΧ-ότOVς 5 9 βΕβηκένιχι t1υμβΙΧίVΕΙ. γνοίη δ' t1v τις Εκ τού φΙΧινο10 μένου πιχιδικως f)μαις το λεγόμδνον. εΙ 'J'α.(J vοήt1ιχι τις εΙς 1Jψo!: «νΙΧΤδτιχμένιχ!: τα.ς Εν τοίς κλ{μιχt1ιv οlκίιχς ΟtJταις ι3t1τε πάflιχς lt101Jψcig iJπά(Jχειv, φιχνΕ(JOV ιbς Ενος Επιπέδου 'Υδνομένου τού κιχτα. τα. τέγη 624-. των οlκιων, lt10v κιx� ΠΙΧ(Jάλληλοv lflτιχι τούτο τφ τοίς λόφοι!: iJΠΟΚΕιμέvφ κιχ! τοίς των Τδιιχων .ftδμδ1 1 λίοις Επιπέδφ. ΠΕ(J� μεν OvV των iι'J'cit1.ftιxt κιx� πολΙΤδύδt1.ftιχι βουλομέναιν, «γνοούνταιν δε τα. τοιΙΧύτιχ 692,17 27 κιx� .ftιχυμιχζόvταιv , EΠ� τοt10vτον iιμίν cl(Jήt1.ftro. iι 628,29 δε των 'ΛΚ(JΙΧ'J'ιχvτίvαιv πόλι!: oV μόνον κιχτα. τα. προειρημένιχ διιχφέρει των πλδίt1ταιv πόλδαιν, «λλα. κα� κιχτα. την όχυ(Jότητιχ, κιx� μάλιt1τιχ κιχτα. το κάλ2 λος κιx� την ΚΙΧΤιχflΚδυήv. [κτιt1ται μ�ν γα.ρ «πο .ftιx­ λdττης Ιν όκταικιχΙδδΚΙΧ fιτιχδίοιg, ι3f1ΤΕ μηδδνος «μοί- 20 3 ρους δΙναι των Εκ τΙΧύτης χρηt1lμαιv' δ δε πε(Jίβολος αύτης κιx� φύflει κιχ! κιχταt1ΚΕυfj διιχφδρόνταις ήflφά4 λιt1τιχι. κείτιχι 'J'α.(J το ΤΕίχος EΠ� πέτριχς «κροτόμου κα� περιρρωγος, .Υ μ�ν ΙΧ-ότοφυΟύg, .Υ δΕ χειροποιήδ του, ΠΕ(JιέΧΕΤΙΧΙ δε ποτιχμοt'g' �δE' γα.ρ ΙΧ-ό της ΠΙΧQα. 25 μΕν την νότιον πλΕυQα.v δ t1υvώνυμοg τfj πόλΕΙ, 8

1 -όπολαμΡιΧνο"σιν F 3 τα!: οΙκΙαι: F S·, τοvg ΤΟΙΖΟ,,!: CampiuB Ι c"p. 821 ann. 2, τα ΤΕΙΖΙα σοπ. B W, τών ol"o80μιΟΟν del. Hu 4 i8dφω1J F S, i8αφώv Be, sed Υ. Thom. Magistr. ρ. 137, 1 Ritsch. et Bachmanni anecd. Graec. ΥΟI' Π ρ. 371, 3

POLYB. mSTOR. ΙΧ 26". 27.

55

παQα δΕ την επ� τας δύι1εις κα� τον λtβα τεΤQαμ­ μένην δ ΠQοt1αγΟQεv6μενος "Τψας. fι δ' IΧΚQα της 6 π6λεαις {)πέQκειται κατ' αiιτας τας &EQtva:> &νατο- 629. λάς, κατα μΈν την ε;ω&εν έπιφάνειαν &ΠQοσ{τφ 5 φάQαγγι πεQιεχομέ?lη, κατα δΈ την έντος μ{αν Εχουσα ΠQ6σοδον εκ της π6λεως. έπ� δΈ της ΚΟQvφ-ης Ά&η- '1 νας {EQOV εκτισται κα� Διος ΆταβVQ{ΟV , κα&άπεQ και παQα 'Ροδίοις' του rctp , Ακρά'fαντοc {)πο 'Ροδίων 8 &πφΚΙt1μένης , εΙκ6τως δ &εος oiίτoς την αiιτην Εχει 10 ΠQoιJηγΟQ{αν .ην κα� παQα τοίς Ψοδίοις. κεκ6σμηται 9 δΈ κα� τ&λλα μεγαλΟΠQεπως fι π6λις ναοίς κα� στοαίς. και (μην) δ του Διος του 'Ολυμπίου νεως παντέ­ λειαν μΈν oiικ εfληφε , κατα δΈ την έπιβολην και το μέγε&ος oiιδ' δπο{ου των κατα την Έλλάδα δοκεϊ: 15 λείπεσ&αι. Π ολύβιοc Μ τον ποταμον και την π6λιν &πο της 10 628,20 692,25 χώQας ιίινομάcθαι 'Ακράτηc δια το ciJrcrov. Άγά&VQνα, π6λις Σικελίας, WC Πολύβιοc ένάηl. 629,12 693,23 Ό δΕ ΜάQκος δους π{στεις {)πΈQ &σφαλε{ας επει- 1 1 20 σΕν iκχωQείν εΙς ,Ιταλίαν, εφ Φ λαμβάνοντας μέ­ ΤQημα παQα των 'Ρηγίνων ΠΟQ&εί'ν την ΒQΕττιανήν, ΚVQίοvς δντας dJv Civ εκ της πολεμίας ιbφελη&ωσι. 8. 9 του γά(! &κ(!&γοντος . . . . &πωκισμ,έ1Ι1/ς F , του γα(! &κ(!&γαντος . . . &πaικισμ,έvov (cum hiatu) S· , gIosse­ mate του &κρ. reiecto τ�ς γα(! πόλΕως coni. Hu quaest. Π 6 α{ιτης γα(! BW 12 καΙ δ F'S·, μην ante δ add. BW, 15 dt>8. F Ιo�. 137r Υ . B W Fleckeis. annal. 1889, 684 17 Άκρά­ extr. 16. 17 Stt>ph. ΒΥΖ. ρ. 62� 17 8. Mt'in. γης] Polybianum fuerit Άκ(!&γας, άκρα γης (veI potius γάς) 18, Steph. ΒΥΖ. ρ. 1 1 , 22 COnl. Sch t. V ρ. 87 ann. 1. 19-22 Sn1d. 8. Υ. Εφ' φ Mein.

36

RES GRAECIAE [01. 142, 2]. VII. RES GRAECIAE.

6�82

"Οτι μεν OVV, ιό lXvδqε� Δακεδαιμ6νιοι, τήν Μακεδ6ναιν δυναστείαν dqxoήv συνΕβη '}'Ε'}'ονΕναι τoί� 'Έλλησι δoυλεία�, οiJδ' IXλλαι� εΙπείν οiJδΕVtX πΕπει2 σμαι τολμησαι ' σκοπείν δ' οf$τw� έ�εστιν. .ην τι σύ- 5 �τημα των έΠ� Θq�κη� Έλλ-ήναιν , oυ� dπφκισfXV Λ.fTηναίOΙ κα� XαλκιδΈί�, ιbν μΕ'}'ιστον εΙχε πρ6σχημfX 3 κα� δύVfXμιv ή των Όλυν-&ίαιν π6λι�. ΤfXύτηv έξαν­ δqtXποδισάμεvο� Φίλιππo� κα� ΠfXqάδει'}'μtX ποι-ήσtXf; oiJ μ6νον των έΠ� Θq�ηr; π6λεαιν έ'}'Ενετο κύριo�, 10 dlla ΚfX� ΘεττtXλουf; ύφ' αύτον lποι-ήσfXΤΟ δια τον 4 φόβον. μετ' oiJ πολυ δε μάχ'υ vικ-ήσtXf; τoυ� Ά.fTη­ να{oυ� lχq-ήσtXτο μE'}'αλoψύχαι� τoί� εiJτυχ-ήμfXσιv, oiJx 8ΠWf; Ά-&ηVfX{ου� ε{; ποι-ήσΥ, πολλου '}'ε δείν, dlt zVfX δια τη� 'ltqof; έκείνoυ� εiJcqycιI{tX� προκtXλέσητfXΙ τoυ� 15 &!λλoυ� εΙ� το ποιείν έ-&ελοντήν tXiJτφ το πqοσΤfXττ65 μενον. .ην έτι το τη� ύμεΤΕΡfXf; 'Jt6lcwf; dξtwμtX, δο­ κουν (Xv συν ΚfXιqφ πqοστψιεσ-&tXι των Έλλ-ήναιν. 6 τοιγtX(Jουv 'JtIXιIfXV Ικανήν πoιησάμενo� πq6φtXσιv 1jκε μετα των δυνάμεαιν, κα� κtXτι!φ-&εΙ(Jε μεν τέμναιν τήν 630. 7 γην, κtXΤΕφ-&εΙ(Jε δ' αΙ:-&αιν τα� οlκίtXf;. το δε τελευ­ τtX'i:οv dποτεμ6μεVΟf; ΚtXl τα� π6λει� κtXl τήν χώ(JtXV ύμων Π(Jοσι!vειμε τήν μεν 'A(JYEtOt�, τήν δΈ ΤΕ'}'Εά­ ται� κtXl ΜεγtXλοπολ{τtXΙf;, τήν δε Mεσσην{oι�, ΙΧπαν­ τtXf; βoυλ6μενo� κα� πα!!α το Π(Jοσηκοv εiJΕ(JγΕτείv, 25 8 Εφ' φ μόνον ύμIX� κακω� ποιείν. διεδέξατο 'JttX(J' 11 F foL 13ιzr extr. 8 σvνιχ�βη F, ιΙ'ΙΙνΕβη S\ v. Hu Erzίihl. Zeitf. ΧΙΧ 4 4. 5 οήτ' &llωι: - σκοΠΕίν ,f)o o�'t"ID!:

quaest. Π 4, librorum scήΡturam tuetur Spengelius Philol. 1873, 546 18 �ν del. Di, sed coniungendum est cum όΌκουν 25 E.(,El/rE't"EiV Fl θΧ E.(,El/fE't"* iί

Hu

POLYB. HI8TOR. ΙΧ 28. 29.

37

α.οτού την &()χην ΆλΙξανδ()ος. ο{,τος πάλιν {ιπολαβαιν β()αχύ τι της Έλλάδος έναυι1μα καταλείπει1,f}αι πε()! την Θηβαίων πόλιν, τίνα τ()όπον α.οτην διέ­ φ,f}ει()Ε, πάντας iιμας οΙομαι κατανοείν. 5 Κα! μην πε()! των διαδεξαμένων τούτου τα 29 π()άγματα πως κέχ()ηντα� τοίς "'Ελλησι, τί με δεί κατα μέ()ος λέγειν; Ο'όδε!ς γιΧ() 'Εστι των i)vτων 2 (oiίτως) ιΧπ()ιΧγμων δς ο.οχ! πέπυσται πως Άντίπατ()ος μ�ν lν τfJ πε(>! Δαμίαν μιXχrι νικήσας τους "'Ελληνας 10 κάκιστα μ�ν lχ()ήσατο τοίς ταλαιπώ()οις Ά,f}ηναίoις, δμοίως δ� κα! τοίς άλλοις, εΙς τούτο δ' iίβ()εως ήλ,f}ε 3 κα� πα()ανομίας αις φυγαδo,f}ή(>ας καταστήσας lξέ­ πεμψε π()ος τας πόλεις Επ! τους ιΧντει()ηκότας 1] κα,f}­ όλου λελυπηκότας τι την Μακεδόνων οΙκίαν. �ν 4 15 οί μ�ν lκ των [ε()ων &γόμενοι μετα βίας, οί δ' &πο των βωμων &ποσπώμενοι , μετα τιμω()ίας &ΠΙ,f}νη­ σκον, ο[ δ� διαφυγόντες Εκ πάσης ι1ξενηλατούντο της Έλλάδος ' φύξιμον γιΧ() oM�ν ήν πλην Ενοι;; α.οτοίς τού τών ΑΙτωλών έ,f}νους. τά γε μην ΚασσιΧνδ()φ 5 20 κα� Δημητ()ίφ πεπ()αγμΙνα, συν δ� τούτοις Άντιγόνφ τφ Γoνατ�, τίς ο.οκ οιδε ; δια γά() το π()οσφιΧτως α.οτα '}'εγονΙναι τελ{ως Ενα()γη συμβαίνει την γνώσιν α.οτων iιπιX()χειν. �ν οί μ�ν φ()ουQιΧς εΙσιΧγοντες εΙς 6 τας πόλεις, οί δ� τυ()ιΧννους Εμφ.)τεύοντες ο.οδεμίαν 25 πόλιν άμοι()ον Εποίησαν τού της δουλείας όνόματος. &φΙμενος δ� τούτων έπάνειμι νύν έπ! τον τελευ- 7 ταίον Άντίγονον, 'ίνα μη την Εκ τούτου π()αξιν ιΧκιΧ­ κως τιν�ς iιμών ,f}εω()ούντες {ιπόχ()εοι χιΧριτι νομί-

695.

2 κιχτιχι..ιπεσ.fJ'ΙΧΙ F t e κιχτιχι..εlπεσ.fJ'ΙΧΙ (?) 9 Λάμ,ιιχν Di secutus auctoritatem Steph. ΒΥΖ. ρ. 409, 4 Mein. 14 lelvπηκότιχ!> F (ηοη ι..εμ,πηκότιχs-)

38

�B GRAECIAE [01. 142, 2].

ζωιtιν Είναι ΜακεδόΙΙιν. οϋΤΕ γα!! Άχαιού?] ιtφζEιν πqοαιqούμ,ΕVΟf] 'Δντ{γονο?] ΕπανΕ{λετο τον πqΟf] fJμ,ιΧf] πόλΕμ,ον οϋΤΕ τfj ΚλΕομ,ένου?] τυ(}ανν{δι δvιιαqεΙΙΤΟ1�9 μ,ενο?] , ϊνα ΔαΚΕδαιμ,ον{ου?] ElEvfl'E(}ιDtIrJ' κα� Μαν 696. γα(} 8 γε τοιούτό?] Ειιτι τqόΠQf: c1'J1jfFηf], ΕΙ ΤΙ?] IXqa 681. 10 ταύτην fJμ,ωv έΧΕΙ την διdληψιν' άλλ' δqωv oiJ" Εν άιtφαλεΤ την Εαυτού δυναΙΙΤΕ{αν EιtOμ,ένην, Εαν {)μ,ΕΤ?] την ΠEλOΠOννηιt{ων ά(}χην κατακτήιtηιtfl'Ε, πqΟf] δε τούτο βλέπων E15 πεφυκότα τον Κλεομ,ένην κα� την 11 τύχην {)μΤν Ιαμ,πqωf] ΙΙVVΕqγούtlαv, Elμ,α φοβηfl'Ε�f] 10 και φfl'οvήιtαf] παqijv, ofJ ΠΕλοποννησ{οι?] βoηf)oή­ ΙΙών, άλλα τα?] fJμ,ετέ(}αf] Ελπ{δα?] άφΕλούμ,ενο?] και 12 την fJμ,ετέqαv fJπε(}οχηv ταΠΕΙVιDtιwv. διόπε!! oiJ" Επι τoιtoύτoν άγαΠιΧν όφΕ{λετε Μακεδόνα?], (8τι) κυ(}ιεύιιαντε?] τη?] πόλεω?] oiJ διήqπασαv, Εφ' 8ιtoν 15 EXfl'(}OiJf] vομ,ι'bειv και μ,ισείν, 8τι δυναμ,ένου?] fJμ,ιΧf] iιrE.'cιtfl'at τη?] <Ελλάδο?] πλεονdκι?] .fjδη κεκwλύκαtlι. 30 πεq{ γΕ μ,ην τη?] Φιλ{ππου παqfXcvομ,{αf] Τ{?] xqE{a 2 πλΕ{ω λέγΕιν; τη?] μ,εν Ύα!! Elf] '1(0 fl'ctov MEflEUxf] {κανον fJπόδΕιγμ,' α{ πεq� τού?] Εν Θέqμ,φ ναού?] 90 f5flqEtfJ, τηg δ' εΙ?] τού?] ιΧvfl'qιDΠΟVf] ώμ,ότητο?] iι ΠΕqι τού?] ΜειttlηV{ΟVf] άfFειt{α και παqασπόvδησΙf] s ΔΙτωλοι γα!! μ,όνοι μ,Sν των <Ελλήνων ιΧvτwφfl'dλμ,η­ ιtαν πqΟf] 'Δvτίπατqοv {)πε!! τη?] των άδtκω?] άκλη­ qούvτwv dιtφαλε{αf], μ,όνοι δε πqΟf] την BqlVVQtJ κα� 25 των Elμ,α τούτφ {laqfJdqwv έφοδον άvτέιtτηιtαν, μ,ό4 νοι δε καλούμ,ενοι ιtvvηγwvι'bovτο, βουλόμ,ενοι την πdτ(lιοv fιγEμ,Oν{αν των <Ελλήνων {)μ,ίν ιtυγκατα­ ΙΙΚΕυιΧζΕιν. 8

•

•

.

.

9 τo�o F , τoVται S , corr. Rei 498 22. 28 "ante ΛΙταιΙ0Ι necesse est a$qua intercidisse" Rei 498

POLYB. HISTOR. ΙΧ 29-31.

39

Τ"ύτ" (LW OVV ήμίν ΕπΙ ΤΟ60ύτον εl(>ή6.ι1ω. πε(>l Ι) δΕ τού νύν Ενε6τώτοι; δι"βουλίου γ(>άφειν μεν κ"l χει(>οτονείν άν"rκ"ίόν πώι; Ε6τιν ι&ι; πε(>l πολ!μου βουλευομένοιι;, τfl μέντοι γ' άλη.ι1είCf μη νομίζειν ;; τούτον είν"ι πόλεμον. Άχ"ιους μεν γά(! o�x οΤον 6 δι"νοησομένουι; βλάπτειν -ύμών την χώ(!"ν, μεγάλην δε χάριν έ'ξειν "�τoυι; -ύπολ"μβάνω τοις .ι1εοίι;, Εάν 697 . δύνωντ"ι την lδί"ν τη(>είν, Επειδαν "�τoίι; δ πόλε­ μοι; -ύ.,ι 'Ηλείων κ"l Με66ηνίων δια την π(>ος ήμας 1Ο 6υμμ"χί"ν, f.lfL" δε τούτοιι; -ύφ' ήμών πε(>ι6τ".ι1Ώ. Φίλιππον δε πάντωι; πέπειιιμ"ι λήξειν τήι; δρμήι; 7 κ"τα μΕν γήν -ύ.,ι Αίτωλών πολεμούμενον, κ"τα δε .ι1άλ"ττ"ν -ύπό τε 'Ρωμ"ίων κ"l τού β"6ιλέως Άττάλου. λί"ν δ" EiJfL"(>wr; έ6Τι 6υλλογί6"6.ι1"ι το μέλ- 8682. 15 λον Εκ τών t1δη γεγονότων. εΙ γ,χ(> π(>οι; μόνους 9 Αίτωλους πολεμών μηδέποτε δυν"τος .ην χει(>ώσ"­ σ.ι1"ι τούτους, .η που 6υμβεβηκότων άξιόχ(>εως CtV ειη π(>ος τον Ενε6τώτ" πόλεμον; Τ"ύτ" μΕν oVv εί(>ή6.ι1ω μοι κ"τ,χ την Εξ ά(>χης 3 1 20 π(>ό.ι1ε6ιν χά(>ιν τού γνών"ι πάντ"ι; -όμαι; διότι κ"� μη π(>oει6δεδεμένoυ� , άλλ' Εξ άΚξ(J"ίOυ βουλευομέ­ νουι;, μαλλον ΑΙτωλοίς ήμαι; η Μ"κεδόΙΙιν Εχ(>ην 6υμμ"χείν. εΙ δε κ"l π(>οκ"τέχε6.ι1ε κ"l π(>οδιειλή- 2 φ"τε πε(>l τούτων, τίι; έτι κ"τ"λείπετ"ι λόγος; ε! 3 4 r ' F, Ύε S· 5. 6 olov δι/Χvοησομ,ΕVΟVf; coll. ΙΧ 37 9 ήσσομ,ΕVΟVf; FS , olov ltEiv ήσσαιμένΟVf; Sch νulg0 , olov ttVVrJGOILEVOVf; vel δι/Χv/ΧστησομΕνΟVf; Campius 1. c ρ. 832 ann. 3, οΣον .{j-' ήσσαιμ,ένΟVf; Hu quaest. Π 4, olov liEiv OlrιGOILEVOVf; Madvigius advers. οχίΙ. Ι ρ. 483 17 post σvμ,{Jε{J7J"όταιv add. ήμών vel τοσοvταιv Rei 499, πιΧvταιv vel ποllώv Sch , π/Χντ/Χχό.ιΤεν τών iχ.ιΤι;ιών Hu quaest. Π 10, librorum scripturam sanam iudicat BothiuB 1. c. ρ. 58 Β. B W, olov ltEiv

40

RES GRAECIAE [01. 14.2, 2].

γdQ fίvvE.fJ'Cfί.fJ'c τηυ υϋυ -δπtXQχουfίtxv -bELtv ΠQΟ€; ήμιX€; fίVELELtxxltxV ΠQότεQΟV των -δπ! 'Αυτιγόυου γε­ γουότωυ εΙ€; -δμιX€; εiJεQγετημtXτωv, [fίω€; 1;ν εΙκo€; διtxΠΟQείv, ε! δέον [στ{, τoί€; έπιγεγουόσιυ εlκοvτtx€; 4 ΠG:QιδείV τι των ΠQότεQΟV -δπtxQχόvτωv. έπε! δ� [) fίυντετελεfίμέvη€; -δπ! 'Αυτιγόυου τη€; πολυ.fJ'QVλήτου τtxύτη€; ilcv.fJ'CQltx€; κtx! σωτηQltx€;, .ηυ ο{ίτοι πtxQ' Εκtx­ fίτoυ -δμίν όυειδίξουσι, μετα δ� τtxϋτtx βουλευόμευοι κtx! πoλλάΚΙ€; [txυτοί€; δόυτε€; λόγου, ποτέQΟΙ€; -δμιX€; δεί κοινωνείν ΠQtxγμάτωv, AΙτωλoί€; 11 MtxΚεδόσιν, 10 εί'λεσ.fJ'ε μετέχειυ AΙτωλoί€;, oΤ€; iδώκtxτε πεQ! τούτωυ πίστει€; κtx! (κtxτ)ελάβετε πtxρ' ήμων, κtx! συμπεπολε­ μήκtxτε τον πιμρηυ συfίτάvτtx πόλεμου ijELtv ΠQΟ€; Mtx­ κεδόvtx€;, τί€; έτι δύvtxτtxι πεQ! τούτωυ εΙκότω€; έπtx· 5 πορείν; τα μ'έυ γαΙ,) ΠQQ€; 'Αντίγονου κtx! Φlλιππoυ 15 6 -δμίυ -δπάQχ,οvτtx φιλάv.fJ'Qωπtx πtxQΕ7'Qάφη τότε. λοι698. που 11 δι' ΑΙτωλωυ Μίκημά τι δεί μετα τtxϋτtx γΕ7'Ο­ υO€; εΙ€; -δμας; δεικυύειυ 11 δια Μtxκεδόvωv eiJeQγEfίltxv 11 μη'δετέQου τούτωυ έπιγΕ7'ουότος;, πως;, Oι€; ΠQότε­ QOv έξ ιΧκεQtxlου βουλευόμευοι δικtxlως; oiJ π(!οσ- 20 έfίxετε, τούτωυ υϋυ ivτρtxπέvτες; ιΧvtxσκεvάζειv μέλλετε συv.f}ήκtx€;, 8Qκου€;, τας; μεγ{στtx€; πίστεις; πtxQ' ιΧν­ .fJ'(μ;Jποις; ;" 7 Ό μ'έυ ουυ Χλtxιvέtx€; τοιtxϋτtx διtxλεχ.fJ'ε!g κtx! δόξtxς; δυσtxvτι(ψήτως; εlQηκέvtxι κtxτέπtxvσε του λό- 25 32 γου. μετcl δ'έ τtxϋτtx Δυκίσκος; δ τωυ 'ΑκtxQvάvωv ΠQεσβευτης; elfίeMrwv το μ'έν ΠQωτοv [πέσχε, .fJ'EaJ1. 2 'ltQog {ιμασ F (D Regii F G Vesont.) 2 &ντιγ6νοιι (ι in rasura) F 12 εJ.άβεται F, iλάβεΤΕ S·, corr. B W, v. B W Fleckeis. annal. 1889, 688 2 1 ννν F, ν1)ν Β , τον νο1)lΙ Dm (v. B W Π 59 ΒΒ.) G

POLYB. mSTOR. ΙΧ 31. 32.

41

ρών τους πολλους Εν fXVrOir; διαλαλουντας -δπερ τών προειρημένων, έπε� δέ ποτε κα�ηeJύχαιJαv, ofJrror; 2 633. πως fίρξατo του λέγειν ,,'Ημείς, ανδρες Λακεδαιμ6- 3 νιοι, παρεγεν6με�α μ�ν -δπο του κοινου τών 'Ακαρ5 νάνων απεdταλμέvοι π(!ος -δμΙΧς, μετέχοντες δε eJXc­ δον αεί ποτε Mακεδ6ιJι τών fXVriJJV Ελπίδων καt την πρεdβείαv τΙΧύτην κοινην -δπολαμβάνομεν -ήμίν -δπάρ­ χειν κα� Mακεδ6ιJιν. ωdπερ δε καt κατα τους κιν- 4 δύνους δια την -δπεροχην καt το μέγε�oς τής Μα10 κεδ6νων δυνάμεως Εμπεριέχεl1�αι συμβαίνει την -ήμετέραν &σφάλειαν Εν ταίς έκείνων &ρεταίς, οfJτως 3ια� κατα τους πρεσβευτικους &γωνας έμπεριέχεται το των 'Ακαρνάνων συμφέρον Εν τοίς Μακεδ6νων δικαίοις. δι6περ oV δεί �αυμάζειν -δμας, Εαν τον 5 15 πλείω λόγον -δπερ Φιλίππου πoιώμε�α καt Μακεδό­ νων. Χλαοlέας τοιγαρουν, καταιJτρέφων την δημη- 6 γορίαν , απ6τομ6ν τινα συγκεφαλαίωσιν έποιήσατο τών -δπαρχ6ντων προς -δμας δικαίων. έφη γάρ , εί 7 μεν έπιγέγονέ τι μετα το �έσ�αι την συμμαχίαν 20 -δμας την προς τούτους tjτοι βλαβερον κα� δυσχερες ύπ' ΑΙτωλών η κα� νη Δία φιλάν�ρωπoν -δπο Μα­ κεδ6νων, είκ6τως αν και το νυν διαβούλιον έξ ακε­ ραίου ιJκέψι:ως τυγχάνειν' εί δε μηδενος έπιγεγονό- β τος τοιούτου τα κατ' 'Αντίγονον προφερ6μενοι τα 2 5 πρότερον ύφ' ύμων δεδOκιμαιJμένα πεπείσμε�α νυν 699. ήμείς &vασκευάl1ειv ορκους και l1υν�ήκας, εvη�ειJτά­ τους πάντων ήμας -δπάρχειν. έγαι δ', εί μεν μηδεν 9 έπιγέγονε κατα τον τούτου λόγnν, μέ'/.ιει δε τα πράγ­ ματα τοιαύτα τοίς "Ελληιιιν οΤα πρ6τερον �ν, οτε 28 ΕπιγΙγονΕν F

42

RES GRA.ECIAE [01. 142, 2].

π(!ος α(,τους Δίτωλους έποιεϊ:σ&ε την συμμαχίαν, δμολογω πάντων ε(,η&έστατος ύπά(!χειν κα� ματαίους 10 μέλλειν διατί&εσ&αι λόγους' εΙ δε την έναντίαν έσχηκε διά&εσιν, ώ� έγαι σαφως δει'ξω π(!οεόντος τού λόγου, κα� λίαν i,uf μεν οΙομαι φανήσεσ&αί τι 5 λέγειν ύμϊ:υ τωυ συμφε(!όντων, Χλαιυέαυ δ' ιtγνo1 1 εϊ:υ. πα(!αγιυόμε&α μευ O.(jV ύπε(! α(,τού τούτου πεπεισμένοι δεϊ:ν ήμας ποιεϊ:σ&αι τους λόγους, ύπε(! τού δείξαι διότι και π(!έπου ύμϊ:υ έστι κα� συμφέ(!ον, ει' μεν δυυατόν, ιtκoύσαντας της έπιφε(!ομέυης τοϊ:ς 10 "Ελλησι πε(!ιστάσεως καλόν τι βουλεύσασ&αι και ΠQέ12 πον [αυτοϊ:ς, μετα(/χόντας ήμϊ:υ τωυ έλπίδωυ ' εΙ δε 684. 33 μή, τούτων τηυ ήσυχίαυ έχειν κατα το πα(!όν. επε� δ' ιtυέκα&εν οvτοι κατηγΟQεϊ:v έτόλμησαυ της Μακε­ δόυωυ οίκίας, ιtναγκαϊ:oν είυαί μοι δοκεϊ: π(!ότε(!ον 1� ύπε(! τούτωυ {jQaxia διαλεχ&έντ' ιtφελέ(/&αι την ΙΧγυοιαυ τωυ πεπι(/τευκότων τοϊ:ς εΙQημέvοις. 2 'Έφη τοιγα(!ούν Χλαινέας Φίλιππον τον Άμύντου δια της Όλυν&ίωυ &τυχίας κύQΙΟV γευέσ&αι .'3 Θεττrxλίας. έγαι δε δια Φίλιππον 0(, μόνον Θεττα- 20 λούς, ιtλλα και τους λοιπους ΗΕλληυας ύπολαμβάυω 4, σε(/ωσ&αι. κα&' ους γα" και(!ους ΌvόμαQχος και Φιλόμηλος καταλαβόμενοι Δελφους &σεβως κα� πα­ (!αυόμως εγένοντο κύQΙΟΙ τωυ τού &εού χQημάτωv, τότε τίς ύμων ΟVΚ οίδε διότι τηλικαύτηυ συνεστή- 25 σαυτο δύυαμιυ, ΠQος ηυ οvδε�ς έτι των Έλλήνων 5 &υτοφ&αλμείν δυνατος �υ; ιtλλ' εκιυδύνευον [Χμα ταϊ:ς εΙς το &εϊ:ον ιtσεβείαις και της Έλλάδος γευέ6 σ&αι κύQΙΟΙ πιΧ(/ης. ευ οΤς καΙQοϊ:ς Φίλιππος iftE700. λοντηυ αύτου έπιδους επαυείλετο μεν τους τυ(!ιΧυ- 80 υους, ησφαλίσατο δε τα κατα το {ε(!όν, αlτιος δ'

POLΥΒ. mSTOR. ΙΧ 32-34.

43

CΓEνEΤO τοίς 'Έλλησι της έλΕυ&ΕQίας, ώς αυτα τα ΠQάγματα μΕμαQτύQηκΕ κα� τοίς έπιγΕνομΕνοις. ου 7 yaQ ώς ήδικηκότα Φίλιππον ΘΕτταλούς, κα&άπεQ οvτος έτόλμα λiγειν, άλλ' ώς ευεQγl.την οντα της 5 Έλλάδος , κα� κατα γην αυτον ήγεμόνα κα� κχτα &άλατταν Εϊλοντο πάντες' oV ΠQότεQον .&ν.ftQώ:των ουδΕις έτυχε. νη Δι", άλλα παQεγΕνετο μετα της 8 δυνάμεως εΖς την Λακωνικήν' ου κατά γε την αυτού 9 ΠQοαίQει1ιν, ώς υμείς ίι1τε, καλΟ'Jμενοg δε και πολ10 λάκις ονομαζόμενος υπο τών έν ΠελοποννήσιΡ φί­ λων κα� ι1υμμάχων μόλις αυτον έπΕδωκε. και παQα- 10 γενόμενος πώς τοίς ΠQάΥμαι1ιν έχQήσατο , � Χλαι­ νΕα, σκόπει. δυνάμΕνος yaQ ι1υγΧQήι1ασ&αι ταίς τών άστυγειτόνων δQμαίς ΠQός τε την της xaJQag 15 τής τούτων καταφ&ΟQαν κα� την της πόλεως ταπεί­ νωσιν, και τούτο ΠQάξαι μΕτα της μηίι1της χάQιτος, έπι μεν την τοιαύτην aZQEdtv ουδαμώς αυτον ένΕ- 1 Ι δωκε, καταΠληξάμενος δε κάκείνους και τούτους έπι τφ XOtvfJ ι1υμφΕQοντι δια λόγου την έξαγωγην άμ- 635. 20 φΟΤΕQουg ήνάγκαι1ε ποιήσαι1&αι ΠΕQΙ τών άμφΙι1βη­ τουμΕνων, ουχ αυτον άποδει'ξας ΚQιτην υπεQ τών 12 άντιληομΕνων, άλλα κοινον έκ πάντων τών Έλ :ή­ νων κα&ίσας ΚQιτήριον. αξιόυ γε το γηονος Ο'.ιεί­ δους κα� ΠQοφΟQάg. 25 Πάλιν ' ΛλεξάνδQιΡ διότι μεν άδικείσ&αι δόξας 34 την Θηβαίων πόλιν έκόλασε , τούτο πικρώς ώνείδι­ σας, στι δε τιμωQίαν έλαβε παQα τών nEQdιXιv υπεQ 2 της εΙς ΙΧπαντας τους 'Έλληνας fJfJQcwg, ουκ έποιήι1ω μνήμην, ουδε διότι μηάλων κακών κοινΏ πάντας 3 10. 11 φΙλος χα1 ;;{ψιιαχcς Di

RES GRAEClAE [01 142, 2].

44

ήμα!; έλυιJE, καταδουλωιιιχμενο!; τοv!; βαρβιχρου!; κα� παρελόμενο!; α-ότδ'Jν τα!; ΧΟQηγCα!;, αΙ!; έκείνοι XQιXι­ μενοι κατΙφ8'ειραν τοv!; "Έλληνα!;, ποτε μεν Ά8'ηvαC­ OV!; καΙ τοv!; τούτων προγόνου!; &γωνο8'ετούντε!; και ι1υμβιχλλοντε!;, ποτε δε ΘηβαCοv!;, και τΙλο!; -δπήκοον Ι> 701.4 lποCηιιε την 'At1Cav τοt!; 'Έλληιιι. περι δε τδ'Jν δια­ δεξαμΙνων πδ'J!; και τολματε μνημονεύειν; έκείνοι γαρ κατα τα!; τδ'Jν καιρδ'Jν περΙι1τιχι1ει!; οΙ!; μεν &γα8'δ'Jν ol!; δε κακδ'Jν lγCvοvτο παQαCτιοι "ολλιχκι!;' δ περι J)v τοί!; μεν &λλοι!; ΙιJω!; ttv έξεCη μνηιιικακείν, ιο -δμίν δ' o-όδαμδ'J!; κα8'ήκει τουτο ποιείν τοί!; &ra8'ov με.ν μηδενι μηδενο!; παQαιτCοι!; γεroνόιJι, κακδ'Jν δε 6 πολλοί!; και πολλάκι!;. έπει τCvε!; οί τον ΆvτCγοvοv εΙιιι τον ΔημηΤQCΟV παρακαλlιιαντε!; έπι διαιρlιJEι 7 τού τδ'Jν ΆXαιδ'Jν έ8'νου!;; τCvε!; δ' οί 'lrQO!; τον Άλiξ- 11> ανδρον τον Ήπειραιτην 8ρκου!; ποιηι1άμενοι καΙ ιJυν8'ήκα!; Ιπ' IξανδραΠOδΙιJμφ 'ΚαΙ μερΙι1μφ τη!; 8 'AuaQvavCct!;; ο-όχ -δμεί!;; τCvε!; δε κατα uotvov τοιού­ του!; ήγεμόνα!; έξέπεμψαν οϊου!; -δμεί!;; οϊ γε και τοί!; 9 αι1ύλοι!; ιεροί!; Ιτόλμησαν προσάγειν τα� χείρα!;. J)V 20 TCtJato!; μεν τό τ' Ιπι Ταινάρφ τού ΠOιιειδδ'JνO!; και 10 το τη!; Ιν Δούι10Ι!; {ερον Άρτέμιδο!; Ιι1ύληι1ε, φιχρυ­ κος δε και Πολύκριτος, δ μεν το τη!; "Ήρα!; Ιν "Δργει τέμενο!;, δ δε το του ΠΜειδώνο!; Ιν ΜαvτιvεCrι διήρ11 παι1ε. τC δαι Δάτταβο!; και Νικόι1τρατο!;; ο-ό την τδ'Jν 25 ΠαμβοιωτCωv πανήγυριν εΙρήνης O�ιJη!; παΡfσπόv­ δησαν, .Σ'κυ8'δ'Jν Βργα και Γαλατδ'Jν έπιτελούντες; J)V ο-όδεν πΙπρακται τοί!; διαδεξαμένοι!;. Και πρΟ!; ο-όδεν τούτων απολογη8'ηναι δυνιχμε35 14 εΙιslν F

25 δ'αΙ F, δ'Ε

S·

vu1go,

Υ.

ΧνΙ 84, δ

POLYB. mSTOR. ΙΧ 34. 36.

45

νοι σεμνύνεσ.ftε, δι6τι την Iπ� Δελφους εφοδον των {ja(JfjιX(JWV iJπέ6τητε, κα� φατξ δείν δια ταύτα χά(Jιν εχειν iJfLiv τους "'Ελληνας. άλλ' εΙ δια μίαν ταύτην X(Jctav Αlτωλοίς χά(Jις όφείλεται, τίνος κα� πηλ{κης 5 δεί τιμής άξιούσ.ftαι Μακεδ6vας, οί' τον πλε{ω τού βίου X(J6vov o1J παύονται διαγωνι�6μενoι Π(Jος τους βα(Jβά(JΟυς {}πξ(J τής των Έλλήνων ά6φαλε{ας; δτι YCt(J α:Ιε{ ποτ' &ν Εν μεγάλοις �ν κινδύνοις τα κατιΧ 702. τους 'Έλληνας, εΙ μη Μακεδόνας crxofLCV Π(JόφQαγμα 10 κα� τα ς (των) παρ α τούτοις μα6ιλέων φιλοτιμ{ας, τίς oiJ γινιbσκει ; μέγιστον δξ τούτου σημείον' EifLlX YCt(J τφ Γαλάτας καταφρον-η6αι Μακεδ6νων νική6αν­ τας Πτολεμαίον τον Κεραυνον Ιπικαλούμενον, ciJ­ .ftIwr; καταγν6ντες των αλλων �κoν ο{ περ� BQivvov 15 εΙς μέ6ην την Έλλά.δα μετ α δυνάμεως. δ πολλάκις &ν συνέβαινε γ{νεσ.ftαι μη πρoκα,f}ημένων Μακε­ δ6νων. OiJ μην άλλα περ� μεν των γεγον6των εχων πολλα λέγειν άρκείν ήγούμαι ' των δε Φιλ{ππφ πε2 0 Π(Jαγμένωv clg ά6έβειαν roνείδι6αν την τού ναού καταφ.ftΟ(Jάν, oiJ ΠΡ06.ftέντες την αiJτων ϋβριν κα� πα(Jανομίαν, ην Ιπετελέ6αντο πεQ� τους Εν Δίφ και Δωδιbνrι ναους καt τα τεμένη των .ftcCJv. ,χρ-ην δξ λέγειν τούτο πρωτον. iJfLctr; δ' & μεν iπά.ftετε, τού25 τοις iξηγή6α6.ftε, με{�ω ποιουντες των γεγον6των, & δ' Ιποιή6ατε ΠQ6τε(JΟΙ, πoλλαπλtX6ια γεγον6τα παρ­ εσιωπή6ατε , σαφως εΙδ6τες δτι τας άδικ{ας και �ημίας Eiπαντες άει τοί'ς ιX(JXOVιIt χεΙ(Jων Μίκων Επιφέ(Jου6Ι. 28 ofJ τοίς F S , ου del U1' 171 b vulgo , &εΙ τοίς Β W, referendum &εΙ ad τοίς &Qχοvσι coll. Ι 60, 4. 7. VI 33, 10

681 . 2

3

4

6 β

7

8

46

RES GRAECI.A.E [01. 142, 2].

Πε(!� δ), των κατ' 'Αντίγονον lrog τούτου βούλομαι ποιήι1α6&αι την μνήμην, [lrog] τού μη δόξαι κα­ ταφ(!ονείν των γεγονότων μηδ' Εν πα(!έ(!γφ τί&ει1&αιι 2 την τηλικαύτην π(!αξιν. Εγωγ' ciJE(!rE6tav μεί�ω 'tfjg -όπ' 'Αντιγόνου γεγενημένηg clg -όμαg οiJδ' {ι1το(!εϊ:- δ 6&αι νoμ�ω · δοκεϊ: γα(! Εμοιγε μηδ' -όπε(!βολην Επι3 δέχε6&αι το γεγονόg. γνοίη δ' tlv 'tLg Εκ τούτων. Επολέμηι1ε π(!ος -όμας 'Αντίγονοg, κα� μετα ταύτα πα(!ιχταξιχμενος Ενίκη6ε· δια των δπλων Εγένετο κύ4 (!ιος της χώ(!ας ttμιχ κιx� της πόλι:ωg. ωφειλε ποιεϊ:ν 10 τα τού πολέμου· Τ0ι10ύτον άπέ6χε τού π(!αξαί τι κα&' -όμων δεινόν, αις Π(Jος τοϊ:ς tlλλοιg ΕκβΙΧλαιν 637. τον τύ(!αννον κιx� τους νόμους κα� το πιχτ(!ιον υμ'tν 5 άποκιχτέι1τηι1ε πολίτευμα. άν&' αιν υμεϊ:ς Εν ταϊ:ς 703. κοιναϊ:ς πιχνηγύ(!ε6Ι μιχ(!τυ(!ιχς ποιη6ιχμενοι 'tovg "Έλ- 1 5 ληνιχς εiJε(!γέτην διχυτων κιχι ι1ωτfj(!α τον 'Αντίγονον 6 άνεκη(!ύξατε. τί oi'ιν Εχ(!ην ποιε'tv υμαg; E(!W γα(! το φαινόμενον, tlvδ(!ες. -όμεϊ:ς δ' άνέξε6&ε· ποιή6ω γα(! τούτο νύν oiJx άΠ(!Οι1λόγως όνειδίι1αι βουλό­ μενοg -όμϊ:ν, άλ1' υπο της των π(!ιχγμιχτων πε(!ιι1Τιχ- 20 7 6εως άvαγκαbόμενος Επι τφ κοινΥ 6υμφέ(!οντι. τί δη μέλλω λέγειν; δτι κιx� κατα τον π(!ογεγονότα πό­ λεμον oiJx ΑΙτωλοϊ:ς, άλλα Μακεδόσιν Εδει συμμα­ χεϊ:ν υμας, κιχι νύν πιχ(!ακαλουμένουg Φιλίππφ μαλ8 λον 11 τούτοις διχυτους Π(!Ο6νέμειν. νη Δί', άλλα 25 9 πα(!ιχβή6ε6&ε -rιXg ι1υν&ήκαg· και πότε(!ιχ δεινότε(!ον av ποιή6αιτε, τα κατ' lδίιχν π(!οg Αlτωλoiιg υμϊ:ν ι1υγκείμενα δίκαια πα(!ιδόντες 11 τα πιχντων των 36

2 εως de1. Hu, Υ. Fleckeis. anna1. 1884, 743 Β. et Κreb8ium Die Prί.ipositionsαdverbien cet. Ι 528. 9 ένΙ"ησΕ 8ια

τών !Ίπλων ' έΥΕνΕΤΟ

F

POLYB. HlSTOR. ΙΧ 36. 37.

47

Έλλήνων έναντίον έν στήλΏ γεγονότα κα� κα&ιερω­ μΕνα ; πώς δΊ: τούτους &&ετείν εvλαβείσ&ε , πα,!, αιν οVδεμίαν προειλήφατε χάριν, Φίλιππον δε κα� Λfακεδόνας ο-όκ έντρΕπεσ&ε , δι' οϋς εχετε και τού 5 νύν βουλεύεσ&αι την έξουσίαν ; η το μεν τοίς φίλοις τ α δίκαια ποιείν &ναγκαίον fιγείσ&ε; και μην oVx oίiτως οσιόν έση το τας έγγράπτους πίστεις βεβαιούν, ιf:ις &νόσιον το τοίς σώσασι πολεμείν' δ νύν Alτωλo� πάρεισιν -δμάς &ξιούντες. 10 Ο-ό μην &λλ' εΙρήσ&ω μΕν μοι ταύτα, κρινΕσ&ω δε παρα τοίς φιλοτιμότερον διακειμΕνοις έκτοg είναι τών ένε6τώτων. έπι δε το συνΕχον, ιf:ις ο-bτοί φασιν, έπάνιμεν. τούτο δ' ην, εΙ μεν ιf:ιμoίωται τα πράγματα νύν και κα&' οϋς καιρους έποιεισ&ε την προς 15 τούτους συμμαχίαν, διότι δει μΕνειν και την -δμετΕραν αιρεσιν έπι τών -δποκειμΕνων' ταύτα γαρ έν &ρί Ο! . χαίς εΙναι' εΙ δ' δλοσχερώς ήλλοίωται, διότι δίκαιόν έστι και νύν -δμάς έξ &κεραίου βουλεύεσ&αι περι τών παρακελευομΕνων. έρωτώ τοιγαρούν -δμάς, ιό 20 Κλεόνικε και ΧλαινΕα, τίνας εχοντες συμμάχους τότε παρεκαλείτε τούτους εΙς την κοινοπραγίαν; δρ' oV 6 post i]γείσ.ftε add. τοίς δ' εfJεΡΥΕταις OV ; Rei 503, τοίς δ' εtιεργετηκόσιν oV ; Hu quaest. Π 1 0 ; sed μεν illud esse έμφαντικόν videtur Ιν. BW Π 50 s. et ΙΧ 8, 13 τφ μi:�' ήγεμόνι πεπράχ.ftαι πάν), ita ut ista verba a viris doctis suppleta ab ol'atore consilio quodam sint omissa 7 στι OfJx οϋτως - 8 πολεμείν Μ 29, 29 ΒΒ. Η. 7 έστ!ν F 13 Ιίμοια ε! F·, σμοια εrη S vulgo , σμοι' έστ! Hu quaest. 16. 1 7 ταύτα γάρ έν &:ρχαίς Ι εΙναι F(S), Π 5, COlT. BW τούτο γαρ έναργες εΙναι aut ταfJτα γαρ τοίς έν &:ρχαίς εΙναι Rei 503, ταύτα γαρ έν &:ρχαίς ήν Hu, ταύτα γαρ ι'ν &:ρ;ιαίς ε[πον Wielandtius l. c. ρ. 52 , ταύτα γαρ έν σρκοις εΙναι Campius Ι c. ρ. 84 0 ann. 1, ταύτα γαρ Ινορκα κείται coll. XXVIΠ 14, 3 .R W

ι(}

11 12

37 2

3 4

638.

48

RES GRAECIAE [01. 142, 2].

δ

π«ντcι:ς I"Έλληνcι:ς; τίσι δs νυν κοινωνείτε τών έλπί­ δων, 1] π(!ος ποtcι:ν πcι:(!cι:κcι:λείτε τούτους συμμcι:6 Xίcι:ν; &(!' ofJ π(!ος την τών βcι:(!β«(!ων; 3μοι« γε δοκεί τα π(!«γμω&' υμίν ύπ«(!χειν νυν κcι:� π(!ότε(!ον, 7 ιiλλ' ofJ τιiνcι:ντίcι:' τότε μεν γα(! ύΠ�(! fιγεμονtcι:ς κcι:� 5 δόξης έφιλοτιμείσ&ε προς 'AXCΙ:ΙOυς κcι:� Mcι:κεδόνcι:ς δμοφύλους κcι:� τον τούτων fιγεμό",cι: φtλιππον ' νυν δ� περ� δουλεtcι:ς ένίστcι:τcι:ι πόλεμος τοίς Ι"Έλλησι 8 προς ιiλλoφύλOυς ιiν&ρώπoυς, oi}g υμείς δοκείτε μ�ν έπισπασ&cι:ι �cι:τα Φιλtππου, λελή&cι:τε δε κcι:τα σφών 10 cι:fJτών έπεσπcι:σμένOΙ κcι:l κcι:τα π«σης 'Ελλ«δος. 9 6Jσπε(! γαρ οΙ κcι:τα τας πολεμικας περιστ«σεις βcι:ρυ­ τέρcι:ς έπcι:γόμενOΙ φυλcι:κας εΙς τας πόλεις της CΙ:ύτώp δυν«μεως χ«ριν της ιiσφcι:λεtcι:ς EXμcι: τον &πο τών έχ&(!ών ιiπω&oυντcι:ι φόβον κcι:� ποιουσιν vποχ,cι(Jtους 15 σφας cι:fJτους τcι:ίς τών φίλων έξουσtcι:ις, τον cι:fJτον 10 τρόπον iκcι:l νυν Αlτωλοl διcι:νooυντcι:ι. βουλόμενοι γαρ πε(!ιγενέσ&cι:ι Φιλίππου κcι:l τcι:πεινώσcι:ι Mcι:κε­ δόνcι:ς, λελή&cι:σιν cι:Vτoίς έπισπcι:σ«μενoι τηλικουτο ν/φος ιiπo της έσπέρcι:ς, δ κcι:τα μ�ν το ΠCΙ:(!Oν Ισως 20 πρώτοις έπισκοτήσει Mcι:κεδόσι, κcι:τα δ� το συνεx�ς πασιν Eστcι:ι τοίς "Έλλησι μεγ«λων κcι:κών cι:Ιτιoν. '"'.Aπcι:ντcι:ς μ�ν otΊν δεί τους I"Έλληνcι:ς Π(!Oι·δέσ&cι:ι 38 τον έπιφερόμενον κcι:ιρόν, μάλιστcι: δs Λcι:κεδcι:ιμO2 vtovg. έπεl τίνος χ«ριν ύΠOλcι:μβ«νετε τους υμετέ- 25 ρους προγόνους, I1vδ(!εf; Λcι:κεδcι:ιμόνιOΙ , κcι:&' ο1)ς ΚCΙ:Ι(!Oυς δ �έ(!ξης &πέστειλε πρεσβευτην προς υμι2ς, .jJδω(J κcι:l γην cι:ΙτoύμενOς, &πώσcι:ντcι:ς εΙς το φρέΙΧ(! 28 ΕΙΙ; F, ir; sa vulgo, 22 �λλ1lσιν F 8 §λλ1laιν F Χ 1, 2 Κrebsium Die Priipos. ρ. 106 ann. 1 et Meister­ hansium Grαmm. d. αtt. Inschr. Bero1. 1888, ρ. 174s. (ignarus Υ.

POLYB. mSTOR. ΙΧ 37-39.

49

τον ΠΙΧQιχγεγον6τιχ κιx� ΠQοσΕπιβΙΧλ6ντιχg τηg rfig κε­ λΕύΕιν &πιχγγείλιχι τφ $έQξΏ δι6τι ΠΙΧQα ΛΙΧΚΕδιχι­ μονίων [χμ τα. κιχτα την έπιχγγΕλίιχν, 1JιYroQ κιx� γην; -rivog πάλιν έ.f7Ελοντην κιx� ΠQοδήλωg έξΟQμαν &πο- 3 5 .f7ΙXVOVfLivovg τουg πεQ� ΛΕωνίδην; dQ' ο-Οχ 7νιχ δ6- 4 ξωιJΙ μη μ6νον (υΠ�Q) -rfjg ιχυτών, &λλα. κιx� πεQ� -rfjg τών &λλων Έλλήνων έλευ.f7εQίιχg ΠQοκινδυ­ νεύειν; &ξι6ν γΕ τοιούτων &νδQών &πογ6νουg υπάQ- 5 χοντιχg, κ&πειτιχ νύν συμμιχχίιχν ποιησιχμένουg τοίς; 10 βΙΧQβάQοιg, σΤQιχτεύειν μετ' έκείνων κιx� πολεμειν ΉπεΙ(Jώτιχιg, Άχιχιοίg, ΆΚΙΧQvασι, Β οιωτοιg, ΘΕττα- 639. λoίg, σχεδον πασι τοις; "Ελλησι πλην ΑΙτωλών. τού- 6 τοις; [kSV o1Jv [.f7og έιJτ� τΙΧύτιχ ΠQάττcιν κα� μηδw ιχlσΧQον νομίζειν, εΙ μ6νον Π(J6σΕιJΤΙ το πλεονΕΚΤΕίν, 15 0-0 μην υμίν. κιx� τί δήποτε ΠQοσδοκαν ιYct τού- 7 τους; &πε(JγΙΧιJομένουg, έΠE� την 'Ρωμιχίων Π(Jοσειλή­ φασι συμμιχχίιχν ; οΖ γε της; Ίλλυ(Jιών έπιλαβ6μενοι 8 �oπής; κιx� βοη.f7είαg κατα. fLSV .f7άλαττιχν {1ιάζΕσ.f7αι κιx� ΠΙΧQΙΧιJπονδΕίν έπεβάλοντο lΙύλον, κιχτα. δ� γην 20 έπολι6(JκηιJιχν fLSV την ΚλCΙΤΟ(Jίων π6λιν, έξηνδ(JΙΧ­ ποδίσιχντο ιyS την Κυνιχι.f7έων. κιx� ΠQ6τε(Jον μ�ν 9 Άντιγ6νφ , ΚΙΧ.f7άπε(J έπάνω Π�OEίπoν , έποιήσιχντο συν.f7ήκιχg ο{Ίτοι ΠΕ(Jί τε τού τών Άχιχιών κιx� τού τών ΆΚΙΧQνάνων [.f7vovg , νύν δ� πεποίηνται ΠQοg 25 'ProfLιxlovg κιχτα πάσης; της; Έλλάδοg. 'Ά τίς; ο-Οκ (Χν πυ.f76μΕνοg υπίδοιτο μ�ν την 'Ρω- 39 μαίων [φοδον, μισήσιχι δ� την ΑΙτωλών &π6νοιαν,

';05.

scripturae cod. F Testituerat εΙι; Hu) 6 ύπΕρ add. B W coll. Plut. Themist. ΙΧ 1 et ΡοΙ. Ι 2, 2. 65, 4, περΙ del. Scaliger 16 άπεργασαμΕνουι; FS, άπερr&'σεσ,f}-αι coni. Βε, άπερr&'σασ,f}-' Hu quaest. Π 5, άπεργασομΕνουι; Β W 26 & * τιι; ex άντιι; F POLYB. HIST. m.

4

50

RES GRAEU!AE [01. 142, t).

8τι τοιιχvτιχr:; Ε.fJ'"ιιιιηtJΙΧV ποιή6ΙΧ6.fJ'ΙΧΙ 6vv.fJ'ήκιχr:;; i1IJfJ πιxιιiιιιηντιxι μ,�ν 'Ακιχιιν"νcoν ΟΙνι"διχι:; Κ«� Ni1.60V · κΙΧΤ{6χον δε πιιφην τ,ην των τιxλαιπι!Jιιcoν 'Αντικυ­ Q{COV π6λιν, i�αvδQαπι)δΙ6"μ,εvοι μ,ι;τ" 'Ρcoμ,αtcov ΙXfJ3 τήν. καΙ τ" μ,�ν τ{κνιχ κα� 7:ftr:; γυναίκαι:; &π"γου6ι 5 'Pcoμ,αϊοι, πεΙ66μ,ενα δήλον [87:Ι] {1πεQ εΙκ6ι:; έ67:(, 706. π&c1χειv 7:oir:; iιπo τkr:; των &λλοφύλcoν πε60υc1ιv iξΟVc1tαr:; ' τ" δ' Ιδ"φη κληιιοvομ,ουc1ι 7:ων ήτυχηκ64 τcoν .ι1l7:coλοt. κΙΧλόν γΕ ταvτηr:; 7:ijr:; 6vμ,μ,αχtαr:; μ,ε­ τα6χείν Κ«7:" προαtιιε6Ιv , aλλcor:; ΤΕ κα� Λιχκεδιχι- 10 5 μ,οvtοvr:; iιπ"ιιχοvταr:;, οΖ γε Θη(:Jαίοvg τοvr:; κατ' &ν"γκην ijc1vxt(Xv aγειν {JοvλεV6ιχμ,{vοvr:; μ,όvοvg των Έλλήνcoν κατ" τ,ην των ΠεQc1ωv Ιφοδον Εψηφί6αντο δεκατεύ6liιν 'toig .fJ'coir:; ΚQ",τή6ιxvτεr:; τφ πολέμ,φ των 15 (:Jαιι(:J"Qcov. Καλον μ,�ν ovv, άί avδιιεg Λακεδαιμόνιοι, κα! 6 πρ{πον -δμ,ίν ΕΙΙ7:Ι ΤΟ μ,vη6.f}{V7:αg μ�ν των πQογό.... vcov, ε-όλα(:Jη.fJ'{vταr:; δ� τ,ην 'Pcoμ,αίcoν έφοδον, -δπ­ ιδομ,{vοvr:; δ� τ,ην ΛΙτcoλων κακοπιιαγμ,Ο6ύνην, το δ� μ,{γι6τον τω11 Εξ 'Αντιγόνου γεγονότcoν μvη6.fJ'liιταr:;, 20 ετι κα� νυν μΙ60πον>]ιιη6αι, κα� 7:,ην ftSV ΛΙτωλων &ΠΟ6ΤQαφηvαι φιλtαv, 'Axιxtotg δΕ κα! Μ"κεδόιιι 7 κοινcoνηιιιχι των ιχ-ότων Ελπίδcoν. εΙ δ' aιια πιιοr:; τουτό 'ttVEr:; &ντιπιι"ττου6ι των πλείον δυναμ,{νcoν 640. ΠΙΧρ' iιμ,ϊν, πιιόg γΕ τ,ην ijt1vxtιxv διιμ,ή6ατε, κα! μ,,η 25 μ,ΕΤ"6χητε 'tijg τούτcoν &δικtαg." 2

6 3τι seclusit BW coll. V 86, 5. ΧΙΠ 6, 5. Aristot. Polit. 1/ (Ε) 11. 1313", 18, Υ. HuPhilol. 1859, 293s., &'ι; coni. 10. 1� καΙ κατ" πρ. FS, librorαιn scήΡturam frustra tuetur Madvigius adversar. cήt. Ι ρ. 483, καΙ transponit post &λλωι; ΤΕ Sch 1 7 ΙστΙν F 25 δρμ:ήσαΤΕ καΙ θΧ δι}/ιήσανΤΕΙ; καΙ (ut videtur) F, διnιήσαντΕΙ; omisso καΙ G 26 des. F Ιοl. 145v med.

Hu

POLYB. ΗΙΒΤΟΗ. ΙΧ: 39-41.

51

Το γαρ τοιουτον ή'&ος αω βούλΕται διαφυλάτ- 40 ΤΗυ ή των Ά&ηναίων π6λις. Προ.&υμίαν γαρ φCΛωυ συμφ6ρως [LSV γινομέυην 2 μηάληυ παρέΧΕσ.&αι ΧΡΕίαν , έφΕλκομέυην δ;; κα� 5 κα.&υσΤΕρούσαυ ΤΕλέως &νωφελη ποιείν την Επικου­ ρίαν. είπερ ο-δν βούλουται μη τοίς γράμμασι μ6υου, 3 &λλα κα� τοίς εργοις τηρειυ την προς αυτους συμ­ μαχίαν . . . . Ο[ δ;; Άκαρυανει;, πυν.&αυ6μευοι τηυ τωυ ΑΖτω- 4 10 λωυ εφοδον EΠ� σφας, τά [LSV &παλγουντει; ταίς Ελπίσι , τά δ;; κα� '&υμομαχουντες, Επί τινα παρά­ στασιν κατήντ:ησαν. ΕΖ δέ τις λειπ6μευος μη .&άνοι , φύγοι δ;; τον Ι) 707 . κίυδυνου, τουτου μήτε π6λΗ δέχεσ.&αι μήτε πυρ 15 έναύειν. περ� τούτων &ράς έποιήσαντο παι1ι μέν, G μάλιστα δ;; τοις Ήπειρώταις, elg το μηδέυα τωυ φευγ6υτων δέξασ.&αι 'tfj χώΡlf. Προ.&έμευος δ;; της π6λεως κατά δύο πύργους 41 ποιεισ.&αι την προσαγωγην κατά μευ τούτους χελώ20 υας κατεσκεύαζε χωστρίδαι; κα� κριούς, κατα δε το μει10πύργιον στοάυ ΕποίΗ μεταξυ τωυ κριωυ παράλ­ ληλου τφ τείΧΗ. της δε προ.&έσεως συυτελουμένης 2 παραπλήσιος ή των εργων έγίνετο πρ6σοψις τfj τού τείχους δια.&έσει · τα. [LSV γάρ έπ� ταίς χελώυαις 3 25 κατασκευάσματα πύργων έλάμβαυε κα� φαυτασίαν κα� διά.&εσιν Εκ της τωυ γέρρων συν.&έσεως, το δε μεταξυ τούτωυ τεΕχους, των &νωτέρω γέρρωυ της 1. 2 F fol. 145v med. in marg. 3 F fol. 145v med. 8 des. F Ιοl. 145v med. 9-12 Sώd. Β. Υ. άπαλγούντεs (nonnulla repetuntur Β. v. .fJ'vμομαχ οVvτες) 13�17 Suid. Β. Υ. Ε1-'αύειν 18 F Ιοl. 145v med.

52 4

δ

6

7 8 9 708.

10

11

12

RES GRAECIAE [01. 142, 2].

{fτοlΧς εΙς Επάλξεις τfJ πλοκΥ δΙrJQημέvαιv. δια ftw ovv τού κάται fti(Jovg των πύQ'J'αιv ο'ί τε Π(JΟ6χαιv­ νύντες τα!; &ναιμαλtας των τόπαιν Επl ΤfJ των Ε6χα­ (Ι{αιν Εφόδφ την γ.ην Επέβαλλον δ τε ΚQιος Εξαι.f}είτο. το δ� δεύτεQΟV -όδQtας ual τας "Qog τούς ΕμΠV(JΙ- 5 6μούς εΙχε "aQaOUEVkg καΙ τα καταπελτικα συν 641. τούτοις. ΕπΙ δ� τού ΤQtτου "MJ.f}og &vδQωv Εφεt6τήκει των &πoμcι:xoμέναιν "Qog τους κακοποιείν έπι­ βαλλομένους τον κ('ιόν. oiίτoι δ' ή6αν Ι601Jψείς τοίς της πόλεαις πύQ'J'οις. Εκ δ� της μεταξύ των πύQ'J'αιv 10 στοlΧς όQύγματα διπλlΧ ΠQΟ6ή'J'ετο "QOfI το μεσοπύQγιοv. καΙ τ('είς ήσαν βελοστιΧ6εις λι.f}ο{Jόλοις, div δ μ�ν εΙς ταλαντιαΙους, οι δ� δύο ΤQιακοvτ«μν«{ους έξέβ«λλον λtθ-Oυς. &πο δ� της "aQEft{JOlfjg αις προς τα!; χελαινας τας χαι6ΤQtδας ΕπεποΙηντο 15 6ύριγγες κ«τά6τεγοι XdQLv τού μήτε τούς ΠΡΟ6ιόν­ τας Εκ της 6τ�ατoπεδεI«ς μήτε τους &πιόντας &πο των Κργαιν {Jλάπτε6.f}αι μηδ�ν -όπο των Εκ της πόλεαις βελων. Εν όλΙγαις δ� τελέαις �μέ(Jαις 6υνέfJη καΙ την των l(J'J'rov Eπιτελεσ.f}fίν«ι 6υντέλειαν δια 20 το την Χαι(J«v &φ.f}όvοvς Κχειν τας εΙς τουτο το μέρος ΧΟ(Jη'J'tας. οι 'J'kq Έχιναιείς κείντ«ι μ�ν Εν τιρ Μηλιεϊ: κόλπφ, τεΤ(Jαμμέvοι προς με6ημβ('{αν, καταντ{πε('«ν της των Θρονιέαιν χαι('«ς, κα('πούνται δ� γην πάμφΟ(Jον. δι' ην αΙτ{αν οvδw Ενέλειπε τον 115 ΦΙλιππ.ον των "(JOfI τας έπιβολάς. OV μην &ι1.λά, ua.f}ιlπE(' είπον, tπιτελε6.f}έvταιν των [('γαιν Π('06η4 Ιξι&&εΤτο FSS, iξεαι.f)-εΤτο Di, sed Υ. B W Fleckeis. an­ mt1. 1884, 119 et Hu praef. Ι' 46 18 ταΙα'l/τιαΙοι1 F, 15 πεποΙη'l/το FS·, Corr. Di, Υ. ταΙαντιαΤοι; Β, COrr. Di Eberhardum observ. Polyb. ρ. 29 18 μήδε F, μηδε Β, corr, Οα

POLYB. HISTOR. ΙΧ 41. 42.

53

γον f1lL" ταr; τών 6ρυγμάτων κα� μηχανημάτων κατασκεvάr;. Πόπλιοr; δ τών
42

2

3 4

5

642.

6

7

8

54

RES GRAEClΛE ΕΤ ASIA.E [01. 142, 2].

τυγxάνoντα� ταύτ' ΕΙπών ' Tjj δ' έπαύQΙΟV ι1υγκα­ λέι1α� IXπαντα� τoυ� αΙxμαλώτoυ�, AΙγινήται� μεν (oiιδεν) όφεtλEιν έφη ποιείν φιλάV&Qωποv, τών δε λοιπών Έλλήνων lvExa qvrXWQEiv έφη ΠQει1βΕύΕΙV πεQ� τών λύΤQωv, έπε! τούτο παQ' αότoί� έ&o� έι1τίν.

5

VIII. RES ASIAE.

43

Ό rftQ ΕfJφQάτη� την μεν αQχηv λαμβάνει τή� ι1υι1τάσεω� έξ 'AQftcvta�, διαQρεi δε [τον] δια ΣVQtα� 2 κα! τών έξη� τόπων ιb� έπ! Βαβυλωνίαν. κα! δοκεϊ: μεν clr;; την 'EQv&Qctv έμβάλλειν &άλατταν, 0(, l1ιην 10 [στι γε τούτο ' ταί� γαρ διώρυξι ταίι;; έπ! την χώ­ ραν αγoμiναιι;; προεκδαπανι1ται πρlν έκβολην εΙ� 3 &άλατταν πεποιησ&αι. διο κα! σ1Jμβαίνει την ύπε­ ναντίαν φύσιν έχειν τούτον τοιι;; πλείι1ΤΟΙΙ;; τών ποταμών. Totg μεν γαρ &l.λοιι;; α�ξεται το ('εύμα, 15 κα&ωι;; &ν πλείουι;; διαφέQ-ωvται τόπουι;; , κα� μέγι­ στοι μέν εΙι1ι κατα χειμώνα, ταπεινότατοι δε κατα 4 την ακμην τού &έρουι;; ' ol!Tor;; δε κα! πλεtστοι;; γίνε­ ται τφ .ι}εύματι κατα κυνοι;; έπιτολην κα� μέγιστοι;; έν τοιι;; κατα. Συρίαν τ6ποιι;; , αΙε� δε ΠQΟΙ'wν έλάττων. 20 δ αΖ'τιον δε τούτων στι συμβαί1ιει Tt} V μεν α�ξηι1ιν οόκ έκ ΗΟ. τηι;; σVQQύσεωι;; τών χειμερινών i)μβρωv, &λλ' έκ τη� &νατήξεωι;; τών χι6νων (γίνεσ&αι), την δε μείωσιν δια. ται;; έκτρoπα.� ται;; έπ! την XrhQOCV και τον μερισμον α(,τού et 1876, 366 (v. ΙΧ 9, 3 ann. cr.) 2. 3 μΕν όφεΕλΕιν gφη 'Ποι ι Είν Μ, o,MEV post μΕν add. coll. χν 17, 3 Luchtius 6 des. ]!Ι 80, 11 Η. 7 F fol. Ι46ν Pl'im. 8 τον del. (Υα 16 κα1Το\)ς F (S), corr. ΗIΙ quaest. Π 1 1 coll. Ι 68, 6. ΥΠ 9, 1 6 ; ΙΠ 1 10, 8 , Υ. Κrebsium Die Pl'ίipoB. cet. ρ. 133 ann. 2 23 γΙγνΕσ1Ται add. post χιόνων Οα, γΙΡΕσ1Τ' l)ost xεtμ ει,>l l'ών Β W

POLYB. mSTOR. ΙΧ 42-44.

55

τον lπ� TftS &ρδεύσειs. fι κα� τ6τε βραδειαν συν{βαινε γίνεσ,f}αι την κομιδην τών δυνάμεων, ElTli καταγ6μων μεν δντων τών πλοίων, ταπεινοτάτου δε τού ποταμού καl TEλEros βραχύ τι συνεργούσηs 5 TfjS τού Q EVfLΙXTOS (JCIXS προs τον πλούν.

G

ΙΧ. FRAGMENTA INCERTAE SEDIS. 687, 15

'Ότι TOVS μη μ ετ' EVVOCIXS καl προ,f}υμίαr; lμ- 624,6 R ' 1 t'ΙXLVOVTIXr; των εργων 44 \2 1,12) ου' δ' Ε'π' αυτων εlκ6r; ι:σrι ,

688,1

-

-

"

&λη,f}ειg εΙναι (jVELfLtfxovg. ΚαΙ εcτιν &λη,f}εg το πολλάκιg fJφ' ήμών εΙρημ{νον ιbg OVx οϊ6ν ΤΕ περιλαβειν οvδε συν,f}εάσtXσ,f}ιχι Tf] ψυχf] το κάλλιστον ,f}lιxfLιx τών γεγον6των, λέγω δε την τών 3λων οΙκονομίιχν , Εκ τών Tftr; κιχτά μ{ροg πράξειg γριχφ6ντων.

710, 21

:2(�ί�14)

Π ολύβιοc b' έν Tf;j ένάη;J των 'ICTOptwv καΙ πο- 4 5 64:3,1!l ταμόν τινα ανα"(ράφει Κύιχ,f}ον κιχλουμενον ΠΕρl

ΆΡι1ιν6ην π6λιν Αίτωλίαg. Άρcινόη , πόλιc Λιβύηc . . . . το έθνικόν Άρcινo"l- 2 τηc , καΙ Άρσινοεvr; επ� Tfjr; Αίτωλικηr;, WC Πολύβιοc 20 ένάτψ. �υνίιx , ΘεΤΤΙΧλίιχg π6λιg. Πολύβιοc" ένάτψ. 7 11,4 3 Φόρουννιχ , πόλιr; ΘΡ4κηg ' Πολύβιοc ένάτω. 5 des. F fol. 146 extr. 7-9 Μ 29, 18. 19 Η. 10-14 Μ 29, 23-27 Η. 10 καΙ 1!στιν] v. BW Fleckeis. annal. 1889, 68688. ; ut ΧΙ 4, 10 videtur epitomator ante i!στιv particulam quandam sive γαρ sive aliam omisisse 1 5-17 Athen. Χ ρ. 4�4 C 18-20 Steph. ΒΥΖ. ρ. 125, 21 . 126, 2. 3 Mein. 21 Steph. ΒΥΖ. ρ. 481, 19 22 Steph.

ΒΥΖ. ρ. 670, 9

F R A G ME N T A L I B R I Χ. Ι. RES ITΛLIAE. 1

'Ό-ν-ι:ων γα(! &πο -ι:ού πο(!,f}μ,ού κιx� -ι:η!; <Ρηγίνων πόλεω!; σ-ι:ιχδίων clg ΤάQιχv-ι:ιχ πλειόνων 11 δισχιλίων, clg -ι:έλο!; &λtμ,ενoν εΙνιχι συμ,βΙΧίνει -ι:ην πλευ(!αν τη!; 2 Ί-ι:ΙΧλίΙΧ!; τΙΧύτην πλην -ι:ων έν Τά(!ιχντι λιμ,ένων · η 5 τέ-ι:(!ιχπτιχι μ,εν εΙ!> -ι:ο Σικελικον πέλιχγοg, νεύει δε π(!ο!> -ι:ου!; ΚΙΧ'tα την Έλλάδιχ τόπουg, Βχει δε -ι:ων τε βιχ(!βά(!ων l.f}vWv τα πολυιχv,f}Qωπότατα κα� των 3 ΈλληνΙδων πόλεων -ι:α!> lπιφαvεσ-ι:άταg. Β(!έτ-ι:ιοι γα(! κα� Δευκανo� καΙ -ι:ινα μ,έ(!η των Δαυνίων, Βτι 10 δε Kαλαβ(!o� κα� πλεΙουο; Ετε(!οι -ι:ού-ι:ο το κλίμ,α 4 νέμ,οντιχι -ι:η!; Ίταλ{αg · δμ,οίω!; δε κα� των Έλληνίδων πόλεων 'Ρ'Ι'jγιον κα� Καυλων{α κα� ΔΟΚQΟ� κα� 644. Κ(!ό-ι:ων, ετι δε Με-ι:ιχπόν-ι:ιον κα� Θου(!ιοι ταύτην Ι} έπέχουσι -ι:ην πα(!αλ{αν, ιfJσ-ι:ε κα� -ι:ου!; &πο Σικελtαg 15 κα� -ι:ου!; &πο τη!; Έλλάδο!; φε(!ομ,ένου!> έπΙ τινα -ι:όπον των π(!οει(!ημ,ένων κατ' &νάγκην δ(!μείν έν τοί!; τω-ν Τα(!αντΙνων λιμέσι , κα� τα!> &μείψει!; κα� 2 F fol. 14Ίr prim. praemisso titulo '* * (erasis Ακ) του ϊ M)'oll ; F ι in marg. : περι Τής των ταραντΙνοον πόkεοος 6 εΙς F, Ας vulgo , (ignarus scripturae cod. F rest.ituerat ΕΙς Di) , v. ΙΧ 88, 2 18 ualllOOa F , καllkοονα Dm, uallkιba S, corr. Ur 172" 14 μεταποντιοι F, ιιεταπ6ντιοι S· vulgo, corr. Di

POLYB. BISTOR. Χ

1.

2.

57

τας οικονομίας Π(Jος πάντας τους κατέχοντας ταύ­ την την πλευ(Jαν τ.ης 'Ιταλίας sv ταύΤ'Ώ ποιε'ίσiJ'ιcι τΏ π6λει. τεκμή(Jαιτο δ' IJ.v τις τού τόπου την β εvκαΙQίαν SΚ τ.ης πε(J� Κ(Jοτωνιάτας γενομένης εvδαι5 μονίας. sκεtνοι yCtQ iJ'SQtVOvg εχοντες 3(Jflovg κα� β(Jαχείάν τινα παντελώς Π(Jοσαγωγήν, μεγάλην ruδαι­ μονίαν δοκούσι πεQιποιήσασiJ'αι δι' οvδsν ετεQον η δια την τών τόπων ruφυί'αν, ην οΜε συγΚQίνειν αξιόν sστι τοις Τα(Jαντίνων λιμέσι κα� τόποις. τέ- 7 10 τακται δε κα� Π(Jος τους κατα τον Άδ(Jίαν λιμένας εvφυώς κα� νύν μέ11 , {τι δs μάλλον ην Π(JΟ τού. &πο raQ IJ.Κ(Jας Ίαπυγίας εως εις Σιπούντα πάς δ 8 Π(Jοσφε(Jόμενος sκ τών &ντιπέ(Jας κα� καiJ'Ο(JμισiJ'ε�ς Π(Jος την Ίταλίαν εις Τά(Jαντ' sποιειτο την {;πε(J15 βολήν, κα� ταύτ,!/ ι1υνεΧ(J.ητο ττι πόλει Π(Jος τας &λ­ λαγας κα� μεταiJ'έσεις οΤον [ει] sμΠΟ(Jίφ ' οiJδέπω 9 YU(J συνέβαινε τότε την τών Β(Jεντεσίνων SκτίσiJ'αι πόλιν. διόπε(J δ Φάβιος, Sv μεγάλφ τιiJ'έμενος την 10 sπιβολήν , ταλλα πα(Jεις Π(Jος ταις clg τούτο το 20 μέ(Jος ην Sπινοίαις.

712.

Π. RES HISPΑΝΙΑΕ .

μέλλοντες [σΤΟ(Jείν τα Π(JαχiJ'έντα Ποπλίφ κατα την Ίβη(Jίαν, συλλήβδην δs πάσας τας κατα τον βίον sπιτελεσiJ'ε{σας αvτφ Π(Jάξεις, &ναγκαίον 'Ότι

9 Ιστιν F ] 3 &ντιπι!ρας FS· , &ντΙπερας Be (sine dubio errore typographico), v. Hu quaest. Ι 15 16 εΙ de1. Ben 251 ; solet enim Polybius ante vocales pro olov _ � uti oIov u t Ι 6 , 3 . 22, 7 . 46, 10. 67, 6. Χ 35, 3. 43, 6 . 44, 5. 45, 1 1 . 46, 4. ΧΙΙ 5, 6. 25h, 6. ΧνΙ 1, 1 et 2 cet. 'μ,πο­ ρεΙωι FDK contra Be·rι, 254 ηοη recipie:ndum , v. Meister­ hansium Ι c. ρ. 42 20 des. F foI. 147v med. 22 Ρ 3 7 , 28 Υα praemisso titulo περΙ Ποπλ{ου

2

58

RES mSPANIAE [01. 142, 8).

ήγούμε,f}α το πt,Jοεπιστ-ησαι τούι; ιiκoύovται; έπ� τή"" α'lt,JεσιV κα� φύσιv 11ιivDt,Jdg. τφ rkt,J σΧΕδοv έπιφα­ vέσ.τατοv α-ότοv γεγοvέvαι τωv πt,JΟ τού, ζητούσι μεv πάvτει; εΙδέvαι τίι; πο11' �v κα� ιiπo ποίαι; ψιJ­ σεωι; η Τt,Jιβ-ηι; δt,Jμη,f}ε�ι; ται; τηλικαύται; κα� τοσαύ- 5 8 ται; έπετελέσατο Πt,Jάξειι;, ιiγvoείν δε κα� ψευδοδοξεί:ν ιiναγκάζOVται δια το τούι; έξηγουμέvουι; -δπεΥ α-ότού 4 παt,Jαπεπαικέvαι τ-ηι; ιiλη,f}ε{αι;. 3τι δ' εστιν -δγιει; το 'i'1S. νυν� λεγόμενοv -δφ' ήμωv δ-ηλον εσται δια τ-ηι; ήμε� 'fJlt,Jar; έξηγήσεωι; τοίι; lπισημαίvεσ,f}αι δυναμέvοιι; τα 64:5. κάλλιστα κα� παt,Jαβολώτατα τωv έκε{νφ πεΠt,Jαγμέ6 vων. ol με", oiJv ίΧλλοι πάντει; α-ότοv έπιτυχ-η τινα κα� το πλείον αΙε� παt,Jαλόγωι; κα� ταiJτoμάτφ κατ6 Οt,J,f}οvvτα ται; έπιβολαι; παt,Jεισάγοvσι, 'POμίζOVΤει; ώι; (lv εΙ 8-ειοτι!t,Jοvι; είvαι κα� ,f}αvμαστοτέt,Jοvι; τούι; 15 τοιούτουι; ίΧνδ(1αι; των κατα λόγον έv Ικάσταιι; Πt,Jαττόvτων, ιiγνooυvτει; 8τι το μεν lπαΙ'llετόν, το δε μακαt,Jιστον είναι συμβα{νει των Π(10εΙ(1ημένωv, '1 κα� το μεν κοινόv έστι κα� 'fJol'r; τυχουσι , '1:0 δ' έπαινΕτον μόνον [διον iJπάt,Jχει των Ε-όλογ{στων κα� 20 φt,Jέναι; έχόντων ιiνδ(1ωv, οϋι; κα� ,f}cιοτάτοvι; είναι 8 κα� Πt,JοσφιλΕστάτοvι; 'fJoir; ,f}sol'r; νομιστέον. έμo� (δε) δΟΚΕί Πόπλιοι; Λvκούt,Jγφ τφ τωv ΛαΚΕδαιμον{ωv νομο,f}έΤΏ παt,Jαπλησίαν έσχηκέvαι φύσιν κα� Π(109 α{(1Εσιν. o�τε rkt,J Λυκού(1γοv ήγητέον δεισιδαιμο- 25 'Ρουντα κα� πάντα πt,Jοσέχοvτα 'fJf] Πv,f}{l! συστή­ σασ,f}αι το Λακεδαιμον{ων πολίτευμα, o�τε Πόπλιοv 2

4 κα1 &πο) Υ. BW Fleckeis. annal. 1889, 691 12 lnc. F ΙοΙ. 14:7v med. : οΙ μεν cet. F9 in marg. : ΠΕρΑ ποπ1.Ι01) σκηπΙωνοι; του νικ-ήσαντοι; &ννΙβαν; inC. Suid. β. v. Πό­ πλω; pra-emissis nonnullis ex: § 2-4 excerptis 20 μόνον PFS Suid., μόνων Be

POLYB, HISTOR, Χ 2, 3.

59

έξ ένυπν{ων δρμώμενον και κληδόνων τηλικαύτην περιποιησαι τfι πατρ{δι δυναστε{αν ' αλλ' δρώντες; 10 έκάτεροι τους πο).λους τών &ν&ρώπων οϋτε (τα) παράδοξα προσδεχομΕνους Qlfδ{ως οϋτε τοις δεινοϊ:ς 5 τολμώντας παραβάλλεσ&αι χωρις; της έκ τών &εών έλπ{δος, Λυκούργος μεν αίε� προσλαμβανόμενος ταις 1 1 ίδίαις; έπιβολαις; την έκ της Πυ&{ας; φήμην εύπαρα­ δεκτοτΕρας; κα� πιστοτlρας; έποίει τας; ίδίας; έπινοίας, Πόπλιος; δε παραπλησ{ως; ένεργαζόμενος; αίε� δόξαν 12 7 14. τοις; πολλοις; αις; μετά τινος; &ε{ας έπιπνο{ας ποιού­ μενος τας; έπιβολάς, εύ&αρσεστlρους; κα� προ&υμο­ τΕρους; κατεσκεύαζε τους -δποτιχττομΕνους; προς τα. δεινα τών εργων. στι δ' έ'καστα μετα λογισμού και 1 3 προνοίας {πραττε, και διότι πάντα κατα λόγον έξΕ15 βαινε τα τέλη τών πράξεων αύτφ, δηλον {σται δια. τών λiγεσ&αι μελλόντων. Έκεινος γαρ στι μΕν �ν εύεργετικος και μεγαλό- 3 ψυχος; δμολογείται, διότι δ' &γχίνους και νήπτης κα� τίΊ διανο{'! περ� το προτε&εν έντεταμΕνος, ού&είς; 2 0 αν συγχωρήσειε πλην τών συ,αβεβιωκ6των κα� τε­ &εαμΕνων -δπ' αόγα.ς; αύτού την φύσιν. ιhν ε[ς ήν 2 646. Γάιος; Λα{λιος; , &πο 11Εου μετεσχηκως; αύτφ παντος; έ'ργου και λόγου μΕχρι τε).ευτής, δ ταύτην περί αότού την δόξαν rιμιν ένεργασάμενος; δια το δοκειν 25 ε/κότα λΕγειν καΙ σύμφωνα τοις -δπ' έκε{νου πεπραγ­ μΕνοις;. Εφη γι,!! πρώτην γεγονΕναι Ποπλίου πραξιν 3 έπ{σημον, κα&' ον καιρον δ πατηρ αύτού την {ππο­ μαχι'αν συνεστήσατο πρός; Άννίβαν περΙ τον Πάδον καλούμενον ποταμόν. τότε γάρ, αις εοικεν, έπτακαι- 4, 20 25. 26

συγχωρήσειεν F 21 εί. ήν] εΙσί v πεπραγμΕνοιε.: des. Ρ Suid.

FΊ

εΙσην

F!

60

RES mSPANI.Δ.E [01. 142, 8].

δέκα:ι:ον lΤΟf: Βχων κα� Π(Jωτον clf: fJπαΙ<&(Jον έξελη­ lv<&GJf:, 6V6τή6ανΤΟf: αiJτφ τού παΤ(JΟf: διαφε(Jόντων {ππέων oiJlafLov 1ι.6φαλείαf: XtX(JLV, 6Vv<&ca6tXfLcVOf: έν τφ κινδύνφ τον πατέ(Jα πε(Jιειλημμένον υπο των πολεμίων μετά δυείν 17 Τ(Jιων {ππέων κα� τεΤ(Jω- 5 μένον έπι6φαλωf:, τάf: μ!ν Iι.(JXltf: έπεβάλετο πα(Jαδ καλΕίν ΤΟVf: μΕ<&' αυτού βοη<&η6αι τφ παΤ(Jί, των δ' έπ� πο60ν καΤΟ(J(Jωδούντωv διά το πΜj<&Οf: των πε(JΙΕ6ταιτων πολΕμίων, αiJΤΟf: Εί6Ελά6αι πα(Jαβόλωf: 710. 6 δΟΚΕί κα! τολμη(Jωf: clf: ΤΟVf: ΠΕ(JΙΚΕχvμέVΟVf:. μΕτά ΙΙ> δε ταύτα κα� των άλλων lι.να'}'Κα6<&έντων έμβαλΕίν ο{ μ!ν πολέμιοι καταΠλαγένΤΕf: διέ6τη6αν, δ δε ΠόπλΙΟf: Iι.VΕλπί6τωf: 6ro<&E�f: Π(JωΤΟf: αiJΤΟf: τον υΙΟν 7 ιtωτη(Jα Π(JΟ6ΕφαινηιtΕ πάντων Iι.ΚΩυόντων. ΠΕ(JιγΕVΟ­ μένηf: δ' αiJτφ τηf: έπ' &νδ(JΕί'f φήμηf: δμολογου- 16 μέvηf: διά την Π(JΟΕι(Jημέvην X(Jctav, λοιπον fίδη πtXντωf: αύτον έδίδου κατά ΤΟVf: fJ6ΤΕ(Jον καΙ(JΟVf: clf: ΤΟVf: κατ' Ιδίαν κινδύνΟVf:, δτ' clf: αiJτο'/- &να(Jτη­ <&ΕίΕν υπο τηf: παΤ(JίδΟf: α{ των δλων έλπίδΕg ' δΠΕQ Ιδιόν έιtτιν oiJ τfΊ τύΧΏ ΠΙ6ΤΕύΟVΤΟf:, &λλά νούν 2!> Βχοντο!; ijγεμόνοg. 4 ΜΕτά δε ταύτα, Π(JCΙiβύΤΕ(!ον 8χων &δΕλφον ΔΕύκιον, καΙ τούτου ΠQΟ6ΠΟQ8Vομένοv ΠQΟf: την &ro(JavofLtav, ην 6ΧΕδον έπιφανε6τάτην &(Jχην είναι 2 6VfLpatVEL των νέων πα(Jά
POLYB. HrSTOR. χ 3-5.

61

δήμου .ftEW(JtiJv μεγάλην ύπά(Jχουιια.ν, κα.� μόνως οϋτως ύπολα.μβάνων κ&κείνον κα..ftι'ξεσ.ιΤα.ι της Π(JΟ­ .ft{σεως, εΙ συμφ(Jονήιια.ντες fiμα. ποιήιια.ιντο την έπι­ βολήν, �l.ftEV έπί τινα. τοια.ύτην έννοια.ν. .ftEW(JtiJv 4 5 YCt(J την μητ{qα. πεqΙΠΟ(Jευομένην τους νεαις κα.� .ftvoV6av τοίς .ftEoig ύπεq τ&:δελφΟύ κα.� κα..ftόλου μεγάλην Π(Jοσδοκία.ν έχουσα.ν ύπεq τού μέλλοντος, �ς μόVΗς έμελεν α.-ότιj - τον μεν YCt(J πα.-rέ(Jα. -rό-rε 5 πλείν 6υνέβα.ινεν έΙς Ίβηqίαν σΤ(Jα.-rηγΟν κα..ftεΙΙτα.10 μ{νον έπ� τας Π(Jοει(Jημ{να.ς Π(Jάξεις - ο-ό μην &:λλ εφη Π(Jος α.-ότην ί5νει(Jον -rε.ftεω(Jηκ{ναι δ�ς fίδη τον α-ότόν. δοκείν YCtq fiμα. -r&δελφφ κα..ftεστα.μένος 6 7 16. &γΟ(Jα.νόμος &:ναβαίνειν &:πο της &:yo(JιX� ώς έπ� -rTjv οΙκίαν, έκε{νην δε tIvvav-rιXν α-όΤΟίς εΙς τας .ftvqar; 15 κα� πε(Jιπ-rvξαοαν &:σπάσαΙΙ.ftαι. της δε πα..ftοVσης -rQ 7 γυναικείον πά.ftος καί τι πqοιιεπιφ.ftεγξαμέvης ΈΙ YCtq έμo� ταύτην lδειν γένοιτο τη'/! ήμ{(Jα.ν' 'Βουλει' φηοί 'μητε(J, πείqαν λάβωμεν;' -rης δε 6υγκtxτα.ftεμέ- 8 νης, ώς ο-ό τολμή60ντος α.-όΤΟύ, Π(Jος δε τον καΙ(Jον 20 o{oνε� Π(J06παι�οντος - κα.� YCt(J ήν κoμιδfι νέος ήξίου τήβενναν αύτφ λαμΠ(Jαν ε1J.ftlror; i-rotELdtIat ' τούτο YCt(J l.ftor; έστ� τοίς -rCtf; &:(JxCtf; μετα.ΠΟ(Jευομ{νοις. 9 κα� Τ11 μεν ο{)δ" έν νφ το �Tj.ftSv �ν, δ δε λαβαιν 5 Π(Jώτον λαμΠ(Jαν έιι.ftη-rα. κοιμωμένης έτι της μηΤ(Jος 25 πα.(Jην εΙς την &YO(Jdv. -rOfJ δε πλή.ftους κα� δια το 2 πα(Jάδοξον κα� δια -rTjv Π(Jοϋπά(Jχουσα.ν EtJVOLav έκ­ πληκτικώς α.-ότΟν &:ποδεξα.μένου, κα.� μετα ταύτα. Π(Jοελ.ftόν-rος εΙς τον &ποδεδειγμένον τόπον κα� ο-rάντος πα.(Jα -rov &δελφόν, ο-ό μόνον τφ Ποπλίφ 3 80 πε(Jιέ.ftεσαν ο{ πoλλo� την &(Jχήν, &λλα κα.� τ&:δελφφ δι' έκείνον, κα.� πα(Jη6αν έπ� -rTjv οlκία.ν &μφότεqοι

62

RES mspΔΝΙΑΕ [01. 142, 8J.

ί'E'}'oνότε� άγΟΙ,JΙχνόμοι. -rjj δ's μηΤQ� τού ΠQάγματο� l1φναι ΠQοσπεσόvτο�, πεQιχαQη� OVf1a ΠQΟ� τα� .ιΤύ­ Qtx� άπήντα κα� μετα παQαστάσεαι� ήσπάζετο τoυ� 5 vεαvlσκου�, ι3στε τον Πόπλιον Ικ του f1υμβαlvοv-rο� δ'οκε'tv πf1.σι -roi� ΠQοακηκοόσι -rώv ivυπvlαιv μη 5 μόνον "o:-rtt -rOV {ίπ·υον, C-rt (δ's) lLf1.llov {ίπαQ κα� 6 με'&' ήμέQαv δ'ιαλέγεσ.&αι τoί� .&εoί�. &;v oMsv ην 648. Ινύπνιον, άλλ' vπάQΧαιv ε(,εQγε-rικο� κα� μεγαλό­ δ'αιQΟ� κα� ΠQοσφιλη� κατα την άπάv-rηf1ΙV συνελο7 rlf1a-ro την του πλή.&oυ� ΠQΟ� txV-rOV ci5vottxV. λοι- 10 πον ΠQό� τε τον του δ'ήμου κα! τον τη� μηΤQΟ� "aLQOV ιZQlLOf1dlLEVO� ε('f1τόχαι� 0(, μόνον κα.&lκετο τη� ΠQο.&έf1εαι�, άλλα κα� μετά τινo� Ιδ'όκει .&cla� 717. 8 iπιπvοlα� α(,το ΠQάττειv. 0& rftQ μη δ'υνάμενοι τουg "ιxtQoV� μηδ's -rftg αlτ{αg κα! δ'ια.&έf1ειg έκάf1Ταιv 15 άΚQιβώ� f1vv'&cWQciv, .η δ'ια φαυλότητα φύσεαιg .η δ'ι' άπεΙQlαv κα! �t;''&VlL{txV, clg .&coVg κα! τύχαg άvαφέQουσι τα� αlτlα� τών δ'ι' tifXlvotav Ικ λσγι­ f1lLOV (κα!) ΠQοvοlαg Ιπιτελουμέναιν. 9 Ταυτα μεν ουν εlQήf1.&αι μοι XdQLV τών άκουόν- 20 ταιν, ί'να μη f1υγκαταφεQόμεvοι ψευδ'ώg τ1] κα.&αιμιλη­ μ ένΏ δ'όξΏ πεQ! αiιτoυ παQαπέμπαισι τα σεμνότατα κα! "άλλιf1τα τάvδ'Qό�, λέγαι δ's την Ιπιδ'εξιότητα κα� 10 φιλοποvlαv. έτι δ's lLf1.llov έf1ται τουτο συμφαvs� 25 Ιπ' α(,τών τών ΠQάξεrov. 6 OiJ μην άλλα τότε f1υvη.&QΟΙf1μέvαιv τών δ'υνά4

8 inc. Ρ: 'Ότι δ α{,τος ο{, μόνον α{,τος iΥΕνετο άΥορα­ �'όμoς ' άΙΙά 'ΚαΙ τον άδεΙφον άπΕδειξΕ προφασισάμΕνος δνειρον 14 "ράττειν : ΤΕ.fTεωΡ1/'ΚΕναι · .[)1tάρχων 'Υα(l εfιEΡYEΤΙ'ΚOί; cet. des. Ρ, inc. 111 30, 1 2 Η. : "Ότι οΙ "οllοΙ μη δvνάμΕνοι cet. 19 i1tΙΤΕΙοvμtνων : des. ]Ι 30, 15 Η. 20 inc. Ρ : ταvτα μεν o�ν cet. 25 "ι,lάξεων : des. Ρ

POLYB. mSTOR. χ 6. 6.

63

μεων παΡΕκctλΕΙ μη καταΠΕπληχ.σ-αι την ΠΡOγCΓEνη­ μένην περιπέτειαν ' ο'ό γαρ ταίι; &ρεταίΙ; ήττηι1.σ-αι 'Ρωμαίουι; υπο Καρχηδονίων oiJδ{ποτε, τf] δε προ­ δοt1ίιt τf] Κελτιβήρων καΙ τf] πρoπετείιt, διακλεΙt1.σ-/v5 των τών t1τρατηγών &π' &λλήλων δια το πιt1τεύσαι τf] συμμαxEιt τών είρημ/νων. !bv έκάτι;ρα νύν εφη nEQl τουι; πολεμΕουι; υπάρχει ν . XGJQ�g γαρ &π' &λλή­ λων πολυ διεσπαt1μένουι; στρατοπεδεύειν, τοίι; τι; συμμάχοιι; υβριστικώι; XQrotL/VOvg απανται; &πηλλο10 τριωκέναι κα1 πολεμΕουι; αυτοίι; παρΜκευακέναι. διο κα� τουι; μεν fjδη διαπέμΠΜ.σ-αι προι; σφαι;, τουι; δε λοιπούι;, αιι; ftv τάχιστα .σ-αρρήσωσι κα1 διαβάνται; Ι:δαιt1ι τον ποταμ6ν, &σμένωι; l1ξειν, oiJx οϋτωι; Ε'ι'ινοούνται; t1φlt1t , το δε πλεtον &μύνεσ.σ-αι t1πουδct15 ζονται; την Καρχηδονίων εΙι; α'ότουι; &σέλγειαν, το δε μέγιστον, στασιάζονται; προι; &λλήλονι; τουι; τών υπεναντίων ήγεμ6ναι; α.σ-ρουι; διαμάχεσ.σ-αι προι; α'ότουι; ο'ό .σ-ελήt1ειν, κατα μέροι; δε κινδυνεύονται; ε'όχεΙQaJτουι; υπάQχειν. διο βλέπονται; εΙι; ταύτα 20 παρεκctλει ne Il ΙXΙOV6.fFat τον ποταμον ε'ό.ιtαρσώι; · περί δε τών έξήι; &νεδέχετο μελήt1ειν αυτφ κα1 τοίι; &λ718. λοιι; ήγεμ6σι. ταύτα δ' ειπων τρισχιλίουι; μεν έχοντα πεζουι; καί πεντακοt1ίουι; (ππείι; ΜάQκον &πέλειπε τον συνάρχοντα περί την διάβασιν iφεδQεύt10ντα 25 τοίι; iντοι; το;i) ποταμού συμμάχοιι;' α'ότοι; δε την &λλην i1tEQalOV δύναμιν, &δηλον niXt1t ποιών την αυτού ΠQ6.σ-εσιν. �ν yCtQ α'ότφ κεκριμένον ΠQάττειν c5v μεν εΙπε προι; του!; πολλοVι; μηδέν, προύκειτο δε πολΙΟQΚΕίν iξ iφ6δου την iv 'If3ηt?ίlf Καρχηδ6να 17 IΜτ(lουι; F8, v. B W Ι 77 23 ά.πέλΕιΠΕν F, ά.πέλΙΠΕ S·, imperfectum revocavit Hu Erziihl. Zeitf. XXV 8 28 ΕΙΠΕν F

2

3

4

Ι)

6 649.

7

8

64

RES mSp.ANIAE [ΟΙ 142, 8].

ΠQΟι1αγΟQεvομΕvηv. δ δη κα� ΠQωτοv tl.v τι� λάβοι κα� μΕγΙι1τον ι1ημειον τη� ύφ' fιμων tι.QΤΙ �η&εtι1ηι: 10 διαλήψεω�. έτo� γα,! lβδομοv έχων ΠQΟ� τoί� εΙκοι1ι ΠQωτοv μ�ν έπ� ΠQάξει� αύτον έδωκε τελιlω� παQα τoί� πoλλoί� άπηλΠΙι1μένα� δια (το) μέγε&O� των 5 11 ΠQογsγοvότωv Ελαττωμάτων, δεύτεf!ΟV δoυ� αύτον τα μ�ν κοινα κα� ΠQοφαιvόμεvα παι1ι παQέλειπε, τCι δε μήτε παQα τoί� πολεμtοι� *, ταύτ Επενόει κα� 12 ΠQοετ(,&ετο Πf!άττειv. dίν o-όδ�ν .ην XIXJQ�� Εκλογι10 σμων των άΚQιβει1τάτωv. 'Έτι μ�ν γα,! άπο τη� ciQXfi� {ι1ΤΟQωv Εν τ'υ 'Pάψrι 7 κα! πvv.fJ'αvόμεvο� έπιμελω� τήν τε ΠQοδΟι1Cαv των Κελτι{JήQωv κα! τον διαξευγμον των lδCωv σΤQατο­ πέδων, κα! ι1υλλoγιξόμενo� 3τι παQα τούτο IJVttfJatVEt · 2 τoί� πεf!� τον πατέρα ιycvlIJ.fJ'at την περιπέτειαν, ού 15 κατcπέπληκτο τoυ� ΚαQχηδοvCοv� ο-όδ' .ηττητο τΥ 8 ΨvχfJ, κα&άπε,! ο{ πολλοΙ μετα δε ταύτα τoυ� έν­ τo� 'Ίβηρo� ποταμού ι1υμμάχους; άκούων μένειν Εν τΥ ΠQΟ� αiJτοv� φιλtο/, τoυ� δε των Καρχηδοvtωv fιγε­ μόνα� ι1ται1ιάξειν μ�ν ΠQοr:; ι1φας;, ύβQtξειv δε τoυ� 20 {,ΠOταΤΤOμEνOυ�, ε-ό&αρι1ωr:; διέκειτο ΠQΟ� την t'ξοδοv, 4 ο-ό τfj τύxrι Πιι1τεύων, άλλα τoι� συλλoγΙι1μoί�. Πα­ ραγενόμενό� γε μην clr:; την Ίβηρtαv, π&ντα� &να­ κινων κα� παf!' έκάι1του πvv.fJ'αvόμεvος; τα περ� τoυ� Εvαvτtοv�, ηfJρΙι1κε τας; μ�ν δυνάμει� των Καρχηδο- 25 6 vCrov εΙ� ΤQtα μΕρη διrι(lημέvα�· dίν Μάγωνα μ�ν 9

4 ΤΕλΕωι; F, ΤΕλΕΙωι; S 8 post πολΕμΙοιι; add. μήΤΕ ΠΙΧQά τοΙς φΙλοις �ΠoΠΤιx vel ΠQοσΒοκη,ΙΜlιτιχ Rei 6Η, μήΤΕ τοΙς φlλoις ΠQοσΒΟΚ7j,f}ι!'ΙΙτ' �ΠE'II6EΙ -cet. Hu quaeS1i. Π 10, 'ltQoaBEZ6ILE,IIιx μ-ήτΕ ΠΙΧQά τοΙς φΙλοις BW 14 GVIL(JΙXl'llEt FS, v. Hu Erziihl. Zeitf. ΧΙΧ 4 28. 24 «'ΙΙΙΧΚΙ,llω,ll FS, «'ΙΙΙΧ­ ?lQlvrov σα

POLYB. mSTOR. χ 6-8.

65

έπυν&άνετο διατρίβειν έντος Ήρακλε(ων 6τη).{όν έν τοίς Κον(οις ΠΡΟ6αγορευομ,ένοις, 'Α6δρούβαν δε τον Γέ6κωνος περ� Τάγου ποταμ,ού 6τ6μ,α κατα την Λυ- 650. 6ιτανήν, τον δ" Ετερον Ά6δρουβαν πολιορκείν τινα 5 π6λιν έν τοίς ΚαρπητανΟίς, ο'όόένα (δε) των πρocι­ ρημ,ένων έλάττω Μχ' ήμερων δόον &πέxcιν της Και­ νης π6λεως. νομ,(ζων o{,v, έαν μ,εν εΙς μ,άχην 6υνιέ- 6 ναι κρ(νrι τοίς πολεμ,(οις, το μ,εν προς πάντας {Χμ,α κινδυνευειν (έπισφαλες εΙναι) τελέωι; κα� δια το 10 προηττη6&αι τους προ αvτού κα� δια το πολλαπλα6ίους εΙναι τους ύπεναντ(ους, έαν δε προς Ενα συμ,- 7 βαλειν σπευδων, κCl.πειτα τούτου φυγομ,αχή6αντος, έπιγενομ,ένων δε των Cι.λλωv δυνάμ,εων, 6υγκλεΙ6&Ώ που, κατάφοβος .ην μ,η ταίς αvταtς Γναί·φ τφ &ε(φ 15 κα! Ποπλ(φ τφ πατρ! ΠEριπέ6rι 6υμ,φοραΙς. διο τούτο 8 μ,εν το μ,έρος &πεδοκ(μ,αοε, πυν&αν6μΕνος δε την προειρημένην Καρχηδ6να μcγ(tιτας μεν χρε(ας παρ­ έχε6&αι τοtς ύπεναντ(οις, μέγΙ6τα δε βλάπτειν κα! κατα τον ένε(Jτωτα π6λεμ,ον αvτ6ν, έξητάκει τα κατα 20 μέρος ύπερ α'l'ιτης έν τΏ παραχcιμ,α6(q. (δια) τών εΙδ6των. &κούων δε πρωτου μ,εν 3τι λιμ,ένας Εχει 2 6τ6λφ κα! ναυτικαίς δvνάμ,ε(JΙ μ,6νη 6χεδον των κατα την Ίβηρ(αν, [Χμ,α δε κα! δι6τι προς τον &πο τής Λιβυης πλούν κα! πελάγιον δ(αρμ,α λ(αν wφvως 25 κειται τοις Καρχηδον(οις, μ,ετα δε ταύτα δι6n κα! 3

719.

9 post τεΙέως add. ιiφιxlει;ιόν vel &{Jovlov εΙνιχι Rei 512, post κινδvνε,,)ειν add. ΕπισφιχΙ/;ς εΙνιχι Sch coll. Χ 23, 8. ΧΙ 20, 6, EΠΙιiφιxl/;ς iJπιΧι;ιχμν Hu quaest. Π 10 20 δια. absorptum ultim.is litteris praecedentis vocis (πιχι;ιιχχειμιχ­ σΙιχι F) add. Gronovius (v. Χ 8, 7) , 'ltιxl!ct. add. Rei 5 12 Hu 23 &ιιιχ δΕ - 25 τοΙς Κιχι;ιχηδονΙοις Suid. Β. v. dlaQ!tct

66

RES mSp4.NIΔE [01. 142, 8].

το των ΧQημά.τrov πΜj.fTο� και τας &ΠΟ6'κευας των 6'ΤQατοπέδrov άπά.6'ας Ιν ταύτrι τΥ πόλει t1vvE(JaLvE τοϊς ΚαQχηδοvίοι� iJπά.Qχειv, έτι δε τoυ� δμήQΟV� 4 τους έξ δλη� τής 'I(JηQtag, το δε μέγΙ6'τον, δτι μά.­ χιμοι μεν I1.vδQες ElfJ6'av εΙς xιλίoυ� 0& την I1.IΚQaV 6 τηQούvτες δια το μηδένα μηδέποτ! llv -δπολαμβά.νειν δτι ΚQατούvτrov ΚαQχηδοvίrov t1χεδοv άπά.6'ης Ίβη­ Qta� έπινοή6'ει τι� το παQά.παv πολΙΟQκή6'αι ταύτην '120. 5 την πόλιν, το δ' l1.λλο πλή.fTος δτι πολυ μεν εΙη διαφεQόvτroς Ιν αiJΤΥ, παν δε δημΙΟVQγικοv και 10 βά.ναυ6'ον και .fTαλαΤΤΟVQγΟv και πλεϊ6'τον &πέχον πολεμικής ΙμπεΙQίας, δ κατα τή� πόλεroς -δπελά.μβα6 νεν εΊναι, παQαδόξοv γενoμένη� Ιπιφανείας. και μην οΜε την .fTEtJtV τής ΚαQχηδόvο� οΜε την κα­ τα6'κευην οiJδε την τής πεQιεχούt1ης αiJτηv λίμVΗ� 661. 7 διά..fTεt1ΙV ήΓVόει, δια δΙ! τινroν άλιέroν των lvEtQra6'μένroν τοίς τόποις Ιξητά.κει διότι κα.fTόλοv μέν Ιt1τι τεναγιhδης ή λίμνη και βατη κατα το πλεϊ6'τον, ιb� δ' Ιπι το πολυ και γίνεταί τις αiJτή� &ποχιbQη6'ις 8 IΚa.fT' ήμέQαv Ιπι δείλΗV όψίαν. έξ &ίν t1vλλογιt1ά.- 20 μενo� δτι κα.fTικόμεvος μεν τή� Ιπιβολής oiJ μόνον βλά.ψει τους -δπεναντίους, &λλα και τοϊς t1φετέQΟΙ� 9 ΠQά.γμα6'Ι μεγά.λην Ιπίδοt1ΙV παQαt1κεvά.t1ει, διαπε6αιν δε τή� ΠQο.fTέt1εro�, δτι δύναται 6'φζειν τoυ� -δπο­ ταττoμένoυ� δια το .fTαλαΤΤΟΚQατεiv, ιαν {1πα; &6'φα- 25 λίt1ηται την 6'ΤQατοπεδείαv - τούτο δ' ην EiJXEQE� δια το μαΚQαv &πε6'πά.6'.fTαι τα� των -δπεναντίroν δυ10 νά.μει� - ο-στroς &φέμενος των ίlλλroν πε(>ί ταύτην 19 ΤΟGαvτ-1ι FS, τις α1ιτής corr. Ben 18 ι'πι.ψα'llιασ F 254, de collocatione α1ιτης vocis Υ. Kaelkerum 1. c. ρ. 257 28 π(>άτιιασιν F

POLYB. mSTOR. χ 8. 9.

67

έγίνετο την παραοκευην έν τΏ παραχειμασίt;. κα� 9 ταύτην εχων την έπιβολην κα� την ήλικίαν, ην &ρ­ τίως εΙπα, πάντας &ΠΕΚρύψατο xωρ�ς Tatov Λαιλίου, μέχρι πάλιν α-ότος εκρwε φανερον ποιείν. Τούτοις δε τοις έκλογιιιμοις δμολογούντες οϊ 2 5 συγγραφείς, (ίταν έπ� το τέλος ElfFrotJt της πράξεως, ο-όκ oιιr (ίπως ο-όκ εΙς τον ιiνδρα κα� την τούτου πρ6νοιttν, εΙς δε τους fFEovr; κα� την τύχην &ναφ/­ ρουσι το γεγονος κατ6ρfFωμα, κα� ταύτα xωρ�ς των 3 10 εΙκ6των κα� της των συμβεβιωκ6των μαρτυρίας, κα� δια της έΠΙ6τολης της προς φtλΙΠΠOν α-ότού τού 721. Ποπλίου 6αφως έκτεfFεικ6τος 5τι τούτοις τοίς έκλο­ γισμοις χρη6άμενος, οίς ήμείς &ναιτερον έξcλογΙ6ά­ tLEfFa, "afF6lov τε τοίς έν Ίβηρίt; πράγμα6ιν Επι15 βάλοιτο κα� κατα μ/ρος τΏ της Κα(!χηδόνος πολιο(!κίt;. Πλην τ6τε γε τφ μεν έπ� τού 6τόλου ΓαΖ·φ Λαι- 4, λίιΡ δι' &πορ(!ήτων Εντειλάμενος πα(!ήγγειλε πλεϊ'ν έπ� την προειρημένην πόλιν - μόνος γαρ ο-Οτος α-ότφ 1> συνΏδει την Επιβολήν, κα47άπερ &ναιτερον εΙπον 20 α-ότσς δε τας πεζικας δυνάμεις &ναλαβων έποιείτο 6 την πορείαν μετα 6πουδης. εΙχε δε το μεν των πε­ ζων πληfFος εΙς δΙ6μυρίους κα� πεντακισχιλ{ους, ίπ­ πείς δ' εΙς δισχιλίους κα� πεντακοσίους. &φικόμενος 7 δ' έβδομαιος κατε6τρατοπέδευ6ε κατα το προς ιiρ- 652. 25 κτους μέρος της πόλεως, κα� περιεβάλετο κατα μεν την έκτος έπιφάνειαν της 6τρατοπεδείας τάφρον κα� χάρακα διπλούν έκ fFαλάττης εΙς fFάλατταν, κατα δε την προς την π6λιν &πλωι;; ο-όδέν. α-ότη γαρ ή τού τό1ιου φύσις {κανην &σφάλειαν α-ότφ παρεσκεύαζε. 30 μέλλοντες δε καί την πολιορκίαν κα� την Etλω6ιν της 8 πόλεως δηλούν, &ναγκαιον ήγούμεfF' εΙναι το καί

68

RE,S H!SPANIAE ΓΟ1. 142, 8].

τους παQακειμέvοvς τόπους κα� την ,f}oEιJtv α-ότης ΕπΙ ποΙΙον -δποδείξαι τοίς &κούουΙΙι. ΚεΊ:ται μ!ν o.ov της ΊβηQ{ας κατ" μέιιην την 10 "ΙXQlXλtιxv Εν κόλπφ νΕύοντι "Qog ιivεμοv λίβα' oiί το μw {jιX,f}oog l.ιJτ�ν ιbι: εΙκοιιι ιιταδ{ων, το δ! πλιΧ·· 5 τo� Εν ταίς &QXιxtg ιbι: δέκα ' λαμβιΧνει (δ�) IttιX,f}oEιJtv 2 λιμένος δ πας κόλπος δια τοιαύτην αlτίαv. νηιιοι: έπ� τού ιJτόματOΙ: α-ότου κεtται {jQlXZVv Εξ έκατέQΟV 8 του μέQοvς εΙιJπλoυν εΙι: α-ότον &πολε{πουΙΙα. ταύ­ της &ποδεχομένηι: το πελάγιον κυμ.ιχ ιJυμβαίνει τον 10 κόλπον Ι)λον Ε-όδίαν {ιJXειν, πλην Εφ' 8ιιον ο! λtβες κα,f}o' έκιΧτεQΟV τον εΙ6πλουν παQει6π{πτοvτει: κλυ4 δωνας &ποτελου6ι. τών γε μην lillmv πνευμάτων &κλυδάινΙ6ΤΟΙ: ων τυγχιΧνει δια την "EQLEXOVιJΙXV δ α-ότον i1πεΙQΟV. Εν δ� τφ μυχφ του κόλπου ΠQό- 15 κειται χεQQοvηιι�οv δQοι:, Εφ' oiί κεtΙΙ,f}oαι ιιυμβαίνει 'ί22. την πόλιν, πεQιεχομέvηv ,f}oαλιΧττ'fΙ μ�ν &π' &νατολών κα� μειιημβQ{αι:, &πο δ8 τών δύι1εων λίμν'Υ "Q066 επιλαμβανουιι'Υ κα! τού "QQ!: IiQΚΤΟV μέQΟVΙ:, d)δ'τε τον λοιπον τόπον μέΧQΙ τής EΠ� ,f}oιΧτεQα ,f}oαλιΧττηι:, 20 δς κα� ιιυνιΧπτει την πόλιν "Qbg την i1πεΙQΟV, μη 7 πΜον {)πάQχειv .η δυείν ιιταδίων. ή δ8 πόλις ιxiJτη μειJόκOιλός Ε6Τι ' κατα δ8 την &πα μεδ'ημβQίας πλευ­ QCtV Επίπεδον [χει την &πα ,f}oαλιΧττης ΠQό60δοv ' τα δ8 λοιπα πεQιέχεται λόφοις, δυ6� μ�ν lJQEtVOrg κα� 25 ΤQαχέιJιv, IillotE; δ8 ΤQΙ6� πολυ μ�ν χ,f}oαμαλωτέQΟιg, 8 ιJπιλάιδε6ι δ8 κα� δυΙΙβιΧτοις ' dίν δ μ8ν μέγΙ6ΤΟΙ: &πο τής &νατολής α-όΤ1ί παQιΧκειται, ΠQοτείvωv el!: 9 ,f}oιΧλατταv, Εφ' oiί κα,f}oίδQvται νεως 'Διικληπιου. τούτφ 22 α-!ίτη F, α.f$τη S', corr. Sch

POLYB. mSTOR. χ 9-11.

69

δ' δ * άπο της δύσεως άντίκειται , παQαπλησίαν {}έι5ιν Ιχων, lφ' ο-ό κα� βασίλεια κατεσκεύαι5ται πο­ λυτελώς, ίΧ φα6ιν 'Λι5δQούβαν ποιηι5αι , μοναQχικής 658. <>Qεγόμενον lξουι5ίας. αϊ δε λoιπα� ΤQείς των έλατ- 10 5 τόνων βουνών vπεQοχα� το ΠQος tJ.Qκτον αvτής μέQος πεQιέχουσι. καλεί'ται δε των ΤQιών δ μεν ΠQος άνα- 11 τολας νεύων Ήφαίι5του , τούτφ δ' δ ι5υνεχης 'Λλή­ του - δοκεί δ' ο-ότος εVQετης γενόμενος τών άQγυ­ QεCrov μετάλλων {ι50{}έων τετευχέναι τιμών - δ δε 10 ΤQίτος ΠQ06αγΟQεύεται ΚQόνου. 6υμβαίνει δε η/ν 12 λtμνην τύ παQακειμένrι {}αλάΤΤrJ ι5ύQQουν γεγονέναι χειQοποιήτως χάQιν των {}αλαττουQγών. κατα δε 13 την τού διείQγοντοg αvτας χείλους διακοπην γέφυQα κατει5κεύα6ται ΠQος το και τα -όποΝγια κα� τας 15 άμάξας ταύΤrJ ποιεί6{}αι την παQακομιδην των έκ της XchQag άναγκαίων. Τοιαύτης δ' vπαQχούσης της δια{}{σεως των τό- 1 1 πων, άι5φαλtζει5{}αι ι5υνέβαινε τοίς 'Ραιμαίοις την 6ΤQατοπεδείαν κατα την έντος έπιφιiνειαν άΚUτα20 ι5κεύως -όπό τε τ.ης λίμνηι; κα� της έπι {}ιiτεQα {}α1 23. λάττης. το δε μεταξυ τούτων διάστημα το ι5υνάπτον 2 την πόλιν ΠQος την ηπεΙQον άχαQιiκωτον ε'αι5ε, κατα μέσην vπιiQχον την αvτού ι5ΤQατοπεδείαν, ε'τε 3 και καταπλήξεως xdQLV ε'τε και ΠQος την έπιβολην 25 άQμοζόμενος, οπως άνεμποδί6τους lXrJ και τας έξα­ γωγας κα� τας άναχωQήσεις εΙς την παQεμβολήν. δ δε πεQt{Jολος τ.ης πόλεως OV πλείον ε'κοι5ι ι5τα- 4 δίων ύπηQχε το ΠQότεQον - καίτοι r' oVΚ άγνοω διότι 1 δ' δ FS , lf G, δ' [ΤΕΡΟ'; coni. Hu , δ deleto post &ντίΚΕιται add. τι,; Ben 254 8. , δ' δ (δEύΤCΡO!: τών προEtQ1j­ μένων λόφων) BW

70

RES mSPANIAE [01. 142, 8].

πολλοίg εΙ:{!ηται τεττα{!άκοντα' το δ' έιIτ� ψεVδοg. ofJ γα{! έξ &xorjg ijμείg, &λλ' ΙΧfJτόπται γεγονότεg μετ' έΠΙdτάdεωg &ποφιχινόμε&ιχ - vvv δε κιx� μαλλον [τι dvνn{!ητιχι. 5 ΠΜ/ν 8 γε Πόπλιοg, dvvάψιχντοg κιχί 'tov dτόλοv 5 π{!οg τον δέοντα κιχι{!όν, έπεβάλετο f1VVΙX&{!Otdιxg τα πλ1Ι&η πιχ{!ιχκιχλείν, ofJX iτέ{!οιg 'ttd� χ{!ώμενοg &πο­ λογΙf1μοίg, &λλ' olg Ετυγχανε πεπι;ικrog ιχfJτόν, -δΠ8{! dίν ijμείg τ�ν κιχτα μέ{!οι;; I1.{!ΤΙ πεποιήμε,f}α λόγον. 6 &ποδείξιχg δε δυνιχτην o-odιxV την έπιβολήν, κιx� 10 f1vγκεφΙΧλιχιωf1άμενοg την έκ 'tOV κιχτο{!&ώμιχτοg έλάτ­ 'twdtv (των -δπενιχντίων, ιχ�ξηdιν) δε των dφετέ{!ων π{!ιχγμάτων, λοιπον X{!Vdovg dτεφάνοvg ΕπηγγείλΙΧ1:0 'toig π{!ώτoι� Επί το 'tEixog «vafJiidt κιx� 'tltg ε?&ι- 604:. 7 f1μένιχg δω{!εαg 'toig Επιφανωg &νδ{!ιχγιχ,f}ήdΙΧdΙ· το 15 δε τελευτΙΧίον έξ &{!xfJg [φη την έπιβολην αfJτφ τΙΧύτην ·δποδεδειχένιχι τον Ποdειδωνιχ παΡΙXιIτάVΤΙX κιχτα τον, {5πνον, κιx� φάνιχι dvνε{!γήdειν Επιφ«vωg κιχτ' afJΤΟν τον 'trjg ΠQάξεωg κιχι{!ον ο{5τωg ι3ι1τε πιχντί τφ ιiτ{!ιxτoπέδφ την Εξ ΙΧfJΤΟV χρείιχν έναργiί 20 8 γενέι1,f}ιχι. των δ'ε κιχτα την πιχ{!άκλησιν λόγων ctμιχ μεν &πολογΙdμοίg &x{!tfJEdt μεμιγμένων, ctμιχ δ' έπιχγ­ γελ{ιχιι;; x{!υιiων ιΙτεφάνων, έπί δε πιΧdι τοvτοιg &eov π{!oνoίrι, 'tElEwg μεγάλην δ{!μην κιχί ΠQΟ&vμ{ιχν ΠfXQίι1ταd,f}ιχι dVVEfJΙXtve 'toig VEιxvtdxotg. 25 Ί1ί δ' Επιχυ{!ιον κιχτα μΕν 'tovg έκ 'trjg ,f}ΙΧλάττ;ηg 12 '124:. τόποvg πε{!Ιι1τήdιχg vιxvg πιχντοδαποίg βέλει1Ι7' έξη(!­ τvμένιχg καί δουg την Επιτ{!οπην ΓαΖφ, κιχτα δε rfjv '#oVg εfJ(!ωdτοτάτοvg των &νδρων elg δΙdχιλίοvg δμόι1ε 'toig κλιμιχκοφό{!οιg έΠΙι1τήι1ιχg, ένήρχετο 'tfjg 80 2 πολιο{!κίιχg κιχτα τ(!ίτην ι3{!ιχν. δ δε Μάψων δ τεταγ-

POLYB. HISTOR. Χ 11. 12.

71

μένος έπ� της π6λεαις το μ�ν των χιλίαιν ι1ύνταγμα διελων τους μ�ν ήμίι1εις έπ� της IJ.Κ(1ας &πέλιπε, τους � lJ.λλους έπ� του Π(10ς &νατολας λ6φου πα(1εν­ έβαλε ' των δ� λοιπων τους εiψαι6τοτάτους πε(1� 5 διι1χιλ{ους κατε6κευακαις τοl'ς -δπά(1χουσι κατα την π6λιν Βπλοις έπέστη6ε κατα την πύλην την φέ(10υ­ σαν έπ� τον ισ.&μΟν κα� την των πολεμίαιν σΤ(1ατο­ πεδείαν ' τοίς δλ λοιποl'ς πα(1ήγγειλε βοη.&εl'ν κατα δύναμιν Π(10ς πάντα τα μέ(1η του τείχους. Είμα δλ 10 τφ τον Π6πλιον ταίς σάλπιγξι διασημηναι [κα�] τον καΙ(10ν της Π(10σβολης, έξαφίησι τους κα.&αιπλισμέ­ νους δ Μάγαιν δια της πύλης, πεΠΕιι1μένος Βτι καταπλήξεται τους -δπεναντίους κα� το πα(1άπαν άφελείται την έπιβολην αVτων. Π(10σπεσ6νταιν δλ 15 τούταιν έρ(1αιμέναις τοl'ς έκ του σΤ(1ατοπέδου κατα τον ισ.&μΟν παρατεταγμένοις έγίνετο μάχη λαμπρα κα� πα(1ακελευσμος έξ άμφοίν Εναγώνιος, των μλν έκ του στρατοπέδου, των � Εκ της π6λεαις τοίς {δίοις έκατέ(1αιν Επιβοώνταιν. της δλ δια των βοη20 .&ούνταιν έπικου(1ία!; OVX δμοία!; -δπα(1χούση!; δια το τοί!; μλν Κα(1χηδονίοι!; δια μιΙΧ!; πύλης κα� 6χεδον άπο δυείν σταδlοιν γlνεσ.&αι την παρουσίαν, τοίς δλ 'Ραιμαlοιg έκ ΧΕιρο!; κα� κατα πολυν τ6πον, IJ.vισος ην ή μάχη πα(1ιΧ ταύτην την αΙτίαν. δ γιΧ(1 Π6πλιος 25 έκαιν έπέστησε του!; αfJτου παρ' αvτην την σΤ(1ατο­ πεδεlαν χάριν του προκαλέ6ασ.&αι τους πολCΜlουg πορραιτάται , σαφω!; γινώσκαιν, έαν διαφ-&εlρ'fl τού­ τους, οντα!; οΤον εΙ στ6μα του κατα την π6λιν πλή­ .&ους, Βτι διατραπήσεται τιΧ Βλα κα� την πύλην 4 kοιπώv FS·, ΠΟkιτωv Naberus 1. c. ρ. 362, v. tamen

VI 1 9, 2

3

4

5

6

655.

7.

72

ΕΕ Β mSPANIAE [ΟΙ 142, 8].

ουκέτι τωυ lvδοv oύδE!� Εξιέυαι .ftαιιιιήιιcι. ου μ.ηυ &λλ' lω� μέυ τιυo� Ιφάμιλλον ι1υυέβαιυΕ ylVEιI.ftat '125. τ.ηυ μάχηυ, ιb� Εξ &μφοϊυ κατ' Εκλογ.ηυ των &lιίι1τωυ &νδlιωV ΠIΙΟΚΕκlιιμέvωv' τέλό� δ' lξω.ftούμcνοι τιΡ βάΡΕΙ δια τoυ� Εκ τ'iί� παΡEμβOλ'iί� πρoιιγινoμένoυ� 5 9 Ετlιάπηι1αν οΙ παιια τωυ Καιιχηδοvίωv , κα! πoλλo� μsν αυτων Εν τφ τ'iί� μάxη� "txLIlΙP δΙΕφ.ftάll'ηtlαν κα! κατα τ.ηυ &ποχώιιηιιιv, οΙ δε πλEίoυ� Ευ τιΡ παρα10 πίΠΤΕιυ EΙ� τ.ηυ πύληυ -δφ' αvτω,v <ήλoή.ftηι1αν. ov ιιυμβαίνoυτo� δ κατα τ.ηυ πόλιυ δxλo� o.zτω� Επτοή.ftη 10 11 πα� 61ΙΙΤΕ κα! τoυ� &πο των ΤΕιχωυ φCΎγEιν. παll' όλlγoυ μsν OVV ηλ.ftοv οΙ 'ΡαιμαΊ:οι του ι1υVΕιt1ΠΕι1Ε'tv τόΤΕ μΕτα τωυ φΕυγόυτωυ ' ου μ.ηυ &λλα τά� γΕ κλtμακα� ΤΙΡ ΤΕίΧΕΙ μΕΤ' &ι1φαλEία� προι1ήIlΕιtJαν. 13 Ό δΕ Πόπλιo� Εδίδου μευ αvτοv EΙ� του κίνδυ- 15 2 υου, ΕποίΕΙ δε τουτο κατα δύυαμιυ &σφαλω� ' ElXE γαρ μΕ.ft' αvτου ΤΡΕ't:� liυδρα� .ftυ{!Εοφο{!ουντα�, Or παlιατι.ftέυΤΕ� τoυ� .ftV{!EOV� κα! τ.ηυ &πο του ΤEίxoυ� ΕπιφάνΕια-υ t1ΚΕπά�ονΤΕ� &ιιφάλΕιαυ αυτφ παIlΕt1ΚΕύα3 �oυ. διο παρα τα πλάγια κα! τoυ� -δΠEllδEξ{oυ� 20 τόπoυ� Επιπαιιιwv μεγάλα ιιυυΕβάλλΕΤΟ πιιο� τ.ηυ 4 ΧΡΕίαυ ' /Χμα μευ γαll ifhll" το γιυόμΕυου,. /Χμα δ' αυτo� -δπο πάυταιν δlιώμΕVΟ� ΕυΕιργάζ;ΕΤΟ πιιο.ftυμ{αν 5 τoί� &γωυι�oμέυoι�. Εξ ov t1VVEPrxtVE μηδsv Eλλιπε� Y{VEt1.fttxt τωυ πρo� του κίυδυνου, &λλ' δπότε τιυ' 95 αυτιΡ πιιο� το πlιοκε{μΕvον δ "rxtllo� -δποδΕ{;Ειε, παν Εκ XEΙΡO� &ε! ι1υνηργΕϊτο πιιο� το δέου. Όρμηt1άvτων δε τα't:� κλίμα;ι ΠΕΡ! τ.ην &υάβαι1ιν 6 τωυ πρώτων ΤΕ.ftαρρηκότω�, ουχ o.zτω� το πλ'iί.ftο� 8

25. 26 τι αvτιiiι F(S), α.fJτφ del. Hu (v. Philol. 1869, 292),

ΤΙll' α.fJτφ B W

POLYB . mSTOR. χ 12-14.

13

τών &μυνομΙνων Επικ{νδυνον Εποίει την Πflοοβολην ιb� το fLiys,f}o� τών τειχών. διο κα! μαλλον επεfl- 7 656. (Ιώσ.{}ησαν οϊ κατα (τα) τείχη , ,f}εωflουντεg την δυ6Χflη6τ{αν τών 6υμβαιν6ντων. δνιαι μεν ylXfl συνε- 8 5 Τflίβοντο τών κλιμάκων, πολλών {Χμα δια το fLiys,f}o� ';26. συνεπιβαιν6ντων ' lφ' αT� δ' οϊ πρώτοι Πflοσβαίνον­ τε� εσκοτουντο δια την εΙ� ϋψo� &νάτα6ιν κα! βflαχε{α� Πflοσδε6μενοι τή� εκ τών αμυνομένων αντι­ Πflάξεω� lflflίπτοvν 6φα� αi.ιτoυ� &πο τών κλιμάκων. 10 οτε δε κα� δoκoυ� tί τι τοιούτον εγχειρήσαιεν εΠΙ(J- 9 ('{πτειν &πο τών επάλξεων, δμου πάντε� άπεσύflοντο κα! κατεφέflοντο 'Jt(JO� την γήν. oi.ι μην άλλα τοιού- 10 των απαντωμένων oi.ιδεν {κανον �ν 'Jt(JO� το κωλύειν την lπιφΟflαν κα! την δ(Jμην των 'Ρωμαίων, αλλ' 1 5 [ΤΙ καταφεflομiνων των Π(Jώτων lπέβαινον οϊ συν­ εxεί� έπ� την lκλείπουσαν αε� Xrh(Jav. tίδη δε τή� 1 1 ijfLi(JDC� Πflοβαιvούσηb' κα� των σΤ(Jατιωτων τεΤ(Jvμ­ μένων ύπο τή� κακοπα&εtαb, &νεκαλέσατο ταί� σάλ­ πιγξιν δ 6ΤflατηγΟb 'tOVb Π(Jοσβάλλονταb. Οϊ μεν ο-δν ενδον 'JtE(JLXOC(Jsi� �6αν ιb� αποτ-ε- 14 20 Τ(Jιμμένοι τον κtνδvνον ' δ δε Π6πλιo�, Π(Jοσδοκων 2 tίδη τον τή� &μπώτεω� "aL(J6v, κατα μεν την λίμνην ήτοtμασε πενταΚ06ίoυ� ανδ(Jα� μετ-α κλιμάκων, κατα 3 δε την πύλην "al τον l6,f}fLOV νεαλει� πoιήσα� τoυ� 25 σΤflατιώτα� "al παflακαλέ6αb Πflοσανέδωκε κλtμακα� πλεtοv� τ-ων Π(J6τ-εflον, ιfίστ-ε 6υνεXω� 'JtlfjflEb γενέ­ σ,f}αι το 'tEtXOr; των Πflοσβαιν6ντων. {Χμα δε τ-φ ση- 4 μήναι το πολεμικον κα! Π(Jοσ,f}έντα� τφ 'tEtXEL τ-α� 12 οΦ μην 14 'Ρωμ,αΙων 8uid. Β. Υ. άπαντάν 24 στήσαι; Bentenus observ. crit. in Polyb. Lugd. Bat. 1878 ρ. 36, sed v. V 22, 1 1 . ΧΙ 1 , 3 5 POLYD. ΗΙ8Τ. ΙΠ. -

RES ωΒΡ.Α.ΝΙΑΕ [01. 142, 3].

74

/) 6

7

8 727.

9 10 11

12

13

κλlμακα� 'Jt(!otJPulVctv "rt't'ιX πάντα τα μέ(!η τε8'α(!(!η­ κ6ται� μεγάλην tJvvtPrttvc 'trt(!rt'l,rjV κα1 διατ(!οπην rlVctJ8'Ut των ένδον. νομtζοντε� γα(! &πολελύtJ8'αι τη� πε(!ιtJτάtJεw�, u-v8't� &(!χην Εώ(!αιν λαμβάνοντα τον κΙνδυνον έξ ΙΙλλη� δ(!μη� ' ί1μα δ� και 't'fJV 5 βελων ufJ't'oiJr;; i1δη λειπ6νταιν, και τού πλ7ί8'oυ� των &πολαιλ6ταιν εl� &8'υμ{αν llrov'ro�, δvtJχε(!ω� μ�ν έφε(!ον το γιν6μενον, oiJ μην &λλ' 1}μύνονt'ο δυνατωι;;. κατα δ� την &κμην 't'OiJ δια των κλιμάκαιν &γωνo� i1(!χετο τα κατα την (Xμπαιt'ιν, και 't'u μ�ν 10 (Χκ(!α τηι;; λίμνηι;; &πέλειπε τα iίδαι(! κατα β(!αχύ, δια δΕ 't'oiJ tJτ6ματοι;; δ ρούι;; εΙι;; 't'ijv συνεχη 8'άλατ- 6δ 7. t'rtV ί18'(!oυ� έφέ(!ετο και πoλύ�, rotJt'E τοΤι;; &προνοήται� 8'εαιμένoι� (ΧπιtJτον φαΙvεtJ8'αι το γιν6μενον. δ δΕ Π6πλιοι;; εχαιν Eτolμoυ� 't'oiJr;; κα8'ηγεμ6ναι;; έμ- 15 βαΙνειν πα(!εκελεύετο και 8'α(!ρε'CV 'toiJr;; πρo� την χ(!εΙαν ταύτην ήτοιμαtJμέvοvι;; ' και γα(! �ν li-V πεφυ­ κώι;;, εΙ και π(!οι;; (Χλλο τι, προι;; το iΜρtJοι;; έμβαλε'Cν και tJvμπα8'εtr; 'JtOtfjtJrtt 'toiJ� παρακαλουμΙνουι;;. τ6τε δη Πliι8'αρχηtJάντwv αfJτωv και δια τού τ{λματo� 20 &μιλλαιμΙναιν, ί1παν το tJτ(!ατ6πεδοv ύπΙλαβε μετά τινοι;; 8'εού π(!ονοlαι;; rlVctJ8'at το συμβατνον. έξ ο-δ και μνησ8'έντε� των κατα τον Ποσειδω και τη� τού Ποπλlου κατα την πα(!άκληtJιv έπαγγελlα�, έπι τοσ­ ούτο 'trt'Cr;; ψvχα'Cι;; πα(!wρμήftηtJαv ιbι;; συμφράξαν- 25 τει;; και βιασάμενοι π(!οι;; την πύλην έ;αι8'εν έπεχεl­ (!OVV διακ6πτειν τoι� πελέκεσι και ταΙ� &ξlναι� ται;; 8'ύ(!αι;;. οϊ δ� δια των τελμάταιν έγγlσαντε� τφ τεΙχει, και καταλαβ6ντε� έ(!ήμoυ� ται;; έπάλξει�, oiJ 15. 16

ή·ν

-

παQΕΚΕλΕVΕΤΟ SIL{JctllIEtlI τους σΤQατι&ιτας ' κα� 'Y&.Q

19 παQακαλοvμΕvοvς Sώd.

s. Υ.

ευ πεφυκώι;

POLYB. HISTOR. Χ 14. 15.

75

ι-ιόνον ΠQΟ6έ8'ε6αv &.6φαλως τας κλ{μακας, &'λλα κα� κατέ6χον &.ναβάντες &.μαxητ� το τείχος, ΙΧτε των 14 ενδον πεQΙ6πωμέvωv μεν πεQ� τους &λλους τόπους, κα� μάλΙ6τα τους κατα τον {68'μον κα� την ταύτrι 5 πύλην, οiJδ!ποτε δ' ctv iλΠΙ6άvτων iYY{6at τφ τε {χει τους πολεμ{οvc: κατα τον της λ{μνης τόπον, το δε 15 πλεί6τον, -όπα της &.τάκτου XQctVyijf; κα� της 6υμ­ μ{κτου ΠOλυOXΛCας oiJ δυναμένων ουτ' &.κούειν ουτε 6VVOQιXV των δεόντων οόδ$ν. 10 Ο{ δε 'Ρωμαίοι ΚQατήσαvτες του τε{χους το μεν 15 ΠQωτο1l iπεΠΟQεύοvτο κατα την έφοδεCαv &.ποσύQΟV­ τες τους πολεμ{ους , μεγάλα 6υμβαλλομ!νης αiJτοίς της δπλΜεως ΠQος τουτο το γένος της ΧQεCας ' έπε� 2 δ' &.φίκοντο ΠQuς την πύλην, ο{ μεν καταβάντες διέ15 κοπτον τους μοχλούς, ο{ δ' έ'ξω8'εν εl6έπιπτοv, ο{ δε δια των κλιμάκων βιαζόμενοι κατα τον {68'μόν, 728. ηδη κρατουντες των &.μυνομΙνων, iπΙβαιvοv iπ� τας έπάλξεις. κα� τΙλος τα μεν τε{χη τούτφ τψ ΤQόπφ 3 κατcίληπτo , τον δε λόφον ο{ δια της πύλης εlσπο20 Qεvόμεvοι κατελά,αβανον τον ΠQος τας &.νατολάς, ΤQεψάμεvοι τους φυλάττοντας. δ δε Πόπλιος έπεl 4 658. τους εΙσεληλυ8'ότας &.ξιόΧQεως -όπελάμβανεν εΙναι, τούς μεν πλεί6τους iφηκε κατα το πα,!, αiJτοίς έ8'ος iπl τους iv τfj πόλει , παQαγγε{λας κτε{νειν τον 25 παQατvχόντα κα� μηδενος φε{δεσ8'αι, μηδε ΠQος τας ώφελεCας )QμιΧv, μΙΧQις ctv &.ποδο8'fj το 6ύν8'ημα. ποιείν δΙ μοι δοκούσι τούτο καταπλήξεως xdQLV ' 5 διο κα� πολλάκις Ιδείν έ'στιν iv ταίς των 'Ρωμαίων καταλήψε6Ι των πόλεων oiJ μόνον τους &.v8'Qώποvς νΗν

21 δ δε Πόπλιο, εΙσελ{}ων εΙ, την πόλιν �κlλευσE κτεΙ­ 26 σVν.fJ'ημα Suid. Β. Υ. ώ φ ελείαι; -

RES mSPANIAE [01. 142, 8].

76

πεφονευμένουι;, &λλα κ"ι τουι; κύν"ι; δεδιχοτομημέ­ νουι; κ"! των &λλroν ζφroν μέλη π"(Ι"κεκομμέν«, 6 τότε δΒ κ"� τελέroι; πολυ το τοιούτον �ν δια το 7 πλή4Τοι; των κιχτειλημμένroν. ιdJτoι; δΒ πε(lι χιλΙουι; έχrov δ)(ιμηι1ε π(lοι; την &κ(l"ν. Ιγγίι1"ντοι; δ' "fJτοϋ 5 το μΒν π(lωτον Ιπε(:Jάλλετο Μάγroν &μύνει14Τ"ι, μετα δΒ τ"ύτ« ι1υννοήι1"Ι; (:Jε(:J"lroι; fjδη κ"τειλημμένην την πόλιν διεπέμψ"το πε(lι τήι; &ι1φ"λεl"ι; τήι; "-όΤΟύ, 8 κ"ι πα(llδroκε την &κ(l"ν. 0-0 γενομένου, κ"� τού 6υν4Τήμ"τοι; &ποδο4Τέντοι;, τού μΒν φονεύειν &πέ- 10 9 ι1τη6"ν, δ)(ιμηι1"ν δΒ π(lοι; ται; ά(Jπ"γάι;. Ιπιγενομέ­ νηι; δΒ τήι; νυκτοι; οΙ μΒν Ιπ� τήι; π"(ιεμ(:Jολήι; έμε­ νον, οΙι; ην οfJτro δι"τετ"γμένον ' μετα δΒ των xιλtroν δ ι1τ(l"τηγοι; Ιπι τήι; &κ(l"ι; ηfJλtι14Τη, τουι; δΒ λοι­ πουι; δια των χιλιά(Jχroν I� των οίκιων έκκ"λε6ά- 15 μενοι; έπέτ"ξε ι1vν"4ΤQοlι1"ντ"ι; είι; την &YOQiXv τα διη(JΠ"ι1μέν" κ"τα ι1ημ"I"ι; Ιπ� τούτroν κοιτάζει14Τ"ι. 10 τουι; δΒ γ(lΟι1φομάχοvι; Ικ τήι; Π"Qεμ(:Jολήι; κ"λέι1"Ι; Ιπι τον λόφον έπέι1τη6ε τον &πο των &ν"τολων. 11 Κ"ι τήι; μΒν κ"τα την Ί(:Jη(ll"ν Κ"(ιχηδόνοι; 20 16 τούτον τον τ(lόπον έγένοντο κύ(JΙΟΙ 'Ρroμα'Cοι ' είι; δΒ την lπ"ύ(lιον ά4ΤQΟΙι14ΤεΙι1ηι; είι; την &YO(JιXv τήι; 729. τε των ι1ΤQ"τεvομένroν Π"Qα τοϊι; Κ"(ιχηδονlοιι; &π06κευήι; κ"ι τήι; των πολιτικων κ"ι των l(lγ"ι1ΤΙ­ κων Κ"Τ"ι1κευήι;, τ"ύτ" μΒν lμl(lιζον οΙ Xtll"QXof, 25 'tO'Cg ίδΙοιι; ι1τ(l"τοπέδοιι; κατα το Π"(J' "-ότοϊι; έ4Τοι;. 2 έι1τι δΒ Π"Qα 'Ρroμ"lοιι; τοι"ύτη ΤΙι; ή πεQΙ ται; των πόλεroν κ"τ"λήψειι; οΙκονομl". ποτΒ μΒν ya(l έκάι1τηι; 2 καταΚΕκομμένα Rei 516 , sed v. Arrian. Anab. VI 24 lBlror; δε τών πολιτικών 25 κατασΚΕυης 29, 9 Su1d. β.

-

Υ.

Ε()}'αστικό;

POLYB. mSTOR. χ 1 5-17.

77

6ημαίας ΠQος την ΠQάξιν άπομεQίζοντα{ τινες τrov lXVQQfJJv κατα το μέγε.ftος της πόλεως, ποτε δε κατα 609. 6ημαίας μεQίζου6ιν αυτούς. ούδέποτε (δε) πλείους 3 άποτάττονται ΠQος τουτο τών ήμ{6εων ' ο[ δε λοι5 πo� μένοντες κατα τας τάξεις έφεδQεύου6Ι , ποτε μεν έκτος της πόλεως, ποτε δε πάλιν Εντός , άε� ΠQος το δεικνύειν. της δε δυνάμεως δΙrJQημένης 4 αυτοίς κατα μεν το πλείον εΙς δύο σΤQατόπεδα 'Ρωμαι:κα κα� δύο των συμμάχων, τοτε δε καί οπα10 νίως ά.ftροιζομένων δμου των τεττάρων, πάντες ο[ προς την άQπαγην άπομεQισ.ftέντες άναφέQουσι τας ώφελείας lκαστοι τοίς έαυτών στρατοπέδοις, κl1πειτα 5 πρα.ftέντων τούτών ο[ χιλ{αρχοι διανέμουσι πάσιν Ι:σον, ου μόνον τοtς μείνασιν έν ταίς έφεδQε{αις, 15 άλλα κα� τοίς τας οκηνας φυλάττουσι τοίς τ' άQρω­ οτουσι κα� τοίς έπί τινα λειτουργίαν άπεσταλμένοις. περί δε του μηδΕνα νοσφίζεσ.ftαι μηδεν τών έκ της 6 διαQπαγης, άλλα τηQείν την πίστιν κατα τον 8ρκον, (ον) όμνύουσι πάντες, 8ταν ά.ftροισ.ftώσι πρώτον εΙς 20 την παρεμβολήν, έξιέναι μέλλοντες εΙς την πολε­ μίαν, -όπει;> τούτου δε του μέQους εΙ:ρηται ΠQότεQον 7 ήμίν δια πλειόνων έν τοίς πεQ� της πολιτεCας. λοι- 8 πον 8ταν ο[ μεν ήμίσεις ΤQάπωνται ΠQος τας άρπα­ γάς, ο[ δ' ήμcσεις διαφυλάττοντες τας τάξεις έφε25 δρεύωσι τούτοις, ούδέποτε κινδυνεύει 'ProllaCotg τα 8λα δια πλεονεξίαν. της γαι;> έλπ{δος της κατα την 9 ώφέλειαν ουκ άπιστουμένης άλλήλοις, άλλ' έπ' Ι:σης �So. έστηκυCας τοίς μένουσι κατα τας έφεδρεCας καί τοίς διαQπάζουοιν, ουδείς άπολε{πει τας τάξεις ' δ μά80 λιστα τους l1λλους stro.fts βλάπτειν. έπειδη γαρ ο[ 1 7 πλείστοι των άν.ftQcbπων κακοπα.ftουσι καί κινδυ5*

78

ΕΕΒ ΗΙΒΡΑΝ1ΑΕ [01. 142, 3].

νΕύουι1ι τού κέ(!δους ενΕΚΕν, φανΕ(!ον ιbς , δταν δ και(!ος ΟVΤΟς {,ποπέι1Ώ , δυι1Χδ(!ως ΕΙκος &πέΧΕι1&αι τους έν ταις έφΕδ(!Ε{αις 11 ι1τ(!αΤΟΠΕδε{αιg &πολΕΙΠΟ­ μένουϊ; δια το [τουg] πα(!α το1:g πλΕ{στοιg παν το 2 ληφ&Εν Είναι τού κυ(!ιεύσαvτοg· κα! γα(! ΙΧν δλως 5 μόvα(!χοg 11 στ(!ατηγοg . έπιμΕλψ; &ναφέ(!Ειν Elg το κοινον έπιτάξΏ ταg ώφΕλΕ{ας, 3μωg τα δυνατα κ(!ύΠΤΕ3 ι1&αι πάVΤΕg [δια νομ{ζουι1Ι. διο των πολλων δ(!­ μώντων έπ! τούτο το μέ(!οg oiJ δυνάμενοι κ(!ατειν 660. 4 κινδυνεύουι1Ι το1:g 3lotg ' κα! πολλο! δή τινΕ?; κα'/:- 10 ο(!&ώσανΤΕς τα?; έπι{30λάg, κα� ποτΕ μεν έΠΙΠΕι1όν­ ΤΕg τα1:g των πολΕμίων πα(!Εμ{30λαig, ποτΕ δΕ κατα.,. λα{3όμενοι πόλειg, oiJ μόνον έξέΠΕσον, &λλα κα! τοι?; δλοιg έσφάληι1αν πα(!' oMEV 11 τ.ην Π(!ΟΕι(!ημένην 5 αΙτ{αν. διο δΕ1: πε(!! μηδεν οf)τω σπουδάζΕιν και 15 π(!ονΟΕ1:σ&αι τουg ήγουμένου?; ιbg ΠΕ(!! τούτο το μέ(!ος, ί'να, κα&' 8σον έστ� δυνατόν, {,πά(!ΧΏ πα(!ιΧ τοig πολλο1:g έλπ�g ως έξ [σου πασι τηg ώφΕλΕ{αg οvσηg, έάν τις {,ποπίΠΤΏ τοιούτος και(!ός. Πλ.ην οι μΕν χιλ{α(!χοι τόΤΕ ΠE(!� τ.ην των λα- 20 6 φύ(!ων �σαν οΙκονομ{αν ' δ δ8 σΤQατηγοg των <Ρω­ μαίων, έΠE� συνήχ&η το των αΙχμαλώτων πΜΙ&οg, 8 συνέβη γενέσ&αι μικ(!φ λειΠον των μυ(!{ων, ι1υνέ­ ταξΕ χω(!ισ&-ηναι π(!ωτον μΕν τουg πολιτικουg tiv­ δ(!αg ΤΕ κα! γυvαίκαg κα� τα τούτων τέκνα, δΕύτε- 25 7 (!OV δε τουg ΧΕι(!οτέχvαg. γΕνομένου δε τούτου, τουg μΕν πολιτικουg πα(!ακαλέσαg WvoE1:v 'Ρωμα{οιg κιχ! μνημονεύΕιν τ-η?; EiJE(!fEo{ag &πέλυσΕ πάντα{; έπι 8 τα?; lδ{αg οlκήσΕιg. ΟVτΟΙ μΕν o{,v [Χμα δακ(!ύΟVΤΕg και χαίQΟVΤΕg έπ! τφ πα(!αδόξφ τ-η?; ι1ωτη(!{αg, ΠQΟι1- 80 7 8 1 . 9 κυvήσαvτεg τον στ(!ατηγον διΕλύ&ησαν ' τοιg δε

POLYB. HISTOR. Χ 17. 18.

79

χειQοτέχναις κατα το παQον εΊπε δι6τι δrιμ6ι1ΙOΙ της 'Ρώμης είσί· παQασχομένοις δε την ευνοιαν και ΠQοfJ'υμίαν Εκάστοις κατα τας αύτων τέχνας επηγ­ ιΥείλατο την llcvfJ'CQtav, κατα νουν χωQήσαντος του 5 ΠQος τους ΚαQχ,ηδονίους πολέμου. και τούτους lLW 10 απογQάφεσfJ'αι ΠQοσέταξε ΠQος τον ταμίαν, συστή­ σας 'Ρωμαι·κΟν επιμελητην κατα ΤQιάκοντα· το rCtQ παν πληfJ'ος εγένετο τούτων πεQΙ δισχΙλ{ους. εκ δε 11 των λοιπων αΙχμαλώτων ε'κλέξας τους εfJQωστοτά10 του!> και τοίς εΖ'δεσι και ταίς ήλικίαις ακμαιοτάτους ΠQοσέμιξε τοίς αύτου πληQώμασι, και ποιήοας ήμιο- 12 λίους τους πάντας ναύτας 11 ΠQ6σfJ'εν συνεπλήQωσε και τας αίχμαλώτους νηας , άίστε τοι'ς lJ.νδQας Εκά­ στφ σκάφει βQαχύ τι λείπειν του διπλασίοι'ς εΊναι 15 τους υπάQχοντας των ΠQογcνομ/νων · α{ μεν rCtQ 13 αίχμάλωτοι ν-ηες ήσαν σκτωκαίδcκα τον αQιfJ'μόν, α{ ..r εξ αQΧης πέντε και ΤQιάκοντα. παQαπλησίως δε 14 661. και τούτοις επηγγείλατο την έλευfJ'εQίαν, παQασχομ/νοις την αύτων ευνοιαν και ΠQοfJ'υμίαν, έπειδαν 20 ΚQατήσωσι τφ πολέμφ των ΚαQχηδονίων. τουτον 15 δε χειQίσας τον ΤQόπον τα κατα τους αίχμαλώτους μεγάλην μεν ευνοιαν και πίστιν ενειQγάσατο τοίς πολΙΤΙΚΟίς και ΠQος αυτον και ΠQος τα κοινα ΠQάγ­ ματα , μεγάλην δε ΠQοfJ'υ/kίαν τοίς χεΙQοτ/χναις δια 25 την ε'λπίδα της ε'λευfJ'εQίας. ήμιόλιον δε ποιήσας 16 το ναυτικον ε'κ του xaLQov δια την αυτου ΠQό­ νοιαν *** Μετα δε ταυτα Μάγωνα και τους αμα τούτφ 18 ΚαQχηδονίους εχώQιζε. δύο μεν rCtQ ήσαν κατει6 πqοσι!τcι:ξεv F F(S), corr. Di

16 όκτωκcι:Ι8εκcι:] &μ: όκτωκcι:Ι8εκcι:

80

RES .HISPANlA.E [ΟΙ 142, Β].

λημμένοι των 'Κ της rE(!OV6tdg, πέντε δΕ κα� δέκα των 'Κ της 6υγκλήτου. κα� τούτους μΕν 6vvέ6τη6ε Γαtφ ΔαιΜφ, δ'vvτάξας τ-ην ιΧ(!μόζου6αν 'πιμέλειαν S ποιεΊ6iJ'txι των άνδ(!ων' 'π� δΕ τούτοιg τους δμή782. (!Ovg Π(!Ο6εκαλέ6ατο, πλεtοvg f)vτtxg των τ(!ιαΚΟδ'Ιων. 5 κα� του!; μΕν παΊδαι; κι»f}' ενα. Π(!oιJαγαγόμενoι; κα� κtxταΨήδ'txg iJ'a(!(!Eiv 'κέλευε, διότι μετ' lJltrtxg ήμέ4 (!ag 'πόψονται 'tovg α{)των rovc1:g' 'tovg δΕ λοιπουg δμου πα(!εκάλε6ε πάvτtxg .fJ'α(!(!εΊv κα� γ(!άφειν αiJτουι; Ι) εΙι; ταg lδtag πόλεις π(!οg α{)των &vα'}'ΚtxCΟVς π(!ω- 10 τον μΕν 3τι 6φζονται κα� καλωι; txiJτοίg '6ΤΙ, δεύτε­ (!OV δΕ διότι .fJ'έλοv6ι 'ΡωμαΊοι πάvταg αiJτουι; εΙι; 'τ-ην οΙκεΙαν &ποκατα6τησαι μετ' άσφtxλεCαg, έλομέυωυ των &vαrκαCωv 6φcσι τ-ηυ π(!οg 'PcotttxCOV!; 6υμμα6 χΙαν. ταυτα. δ' ειπαιν, κα� πα(!ε6κευακωι; π(!ότεQΟV 15 'Κ των λαφύ(!ων τα λυσιτελέστε(!α π(!οg τ-ην 'πΙ­ νοιαν, τόΤΕ κατά ψένη κα� κtx.fJ" ήλικCαv έκά6τοιg 'δω(!εΊτο τα π(!έπουτα, ταΊι; μΕν παι6� κόvοvg καΙ ψέλλια , 'to1:g δΕ VΕαvCσκοιι; Qtxμφαι; καl tLltXaC(!txg. 'l Εκ δΕ των αΙχμαλωτΙδων τηg ΜαvδavCοv γvvαικόg, 20 Bg .ην &δ'ελφοg Άνδοβάλου του των '1λε(!'}'ητων βΜΙ­ λέως, π(!οσπε60ύ6ηg aiJTfΙP κα� δεομέvηg μετα δα­ κ(!ύων 'ΠΙ6τ(!οφην ποιή6tx6.fJ'αι τηg α{)των εlJ6XημO2

7 sκ!λΕVΕ Suid. Β. Υ. καταψήσα; 6 τον5 hE παίhα5 α.(ιτον5 del. Hu quaest. Π 7 10 τον5 om. ante αvτilιν FS, add. D" Κ 18 SδωQΕϊτο δΕ πάσι τ" ΠQΕποντα 19 .fa­ 20 inc. Μ 30, 15 Η.: Ότι χαlf/α5 Suid. Β. Υ. κόννου; �κ τilιν αΕχμαλωτΙδων cet. inc. Ρ : 'Ότι πόπλΙΟ5 αΙχμ&λω­ τον λαμαιν ' SΚ τη5 του μανhονlοv γνναικό5 cet. 21. 22 poet μασιλΕω5 pergit Ρ : ταVτ1jν sπιμ,ΕλW5 κα1 φιλοτΙμω5 sδόξασε ' δαΚQvσα5 sπ1 τηι σvμφΟQάΙ κα1 σνμπα4Τ.ησα5 ταVΤ1jν τη5 δον­ λεΙα5 /ιλEV4ΤέQωσΕ'V κατα δΕ τον αύτον καΙQον τoiίτoν cet. quae sequuntur cap. 19, 3 9

-

-

POLYB. mSTOR. χ 18. 19.

81

ι1ύνηg It.μείνω ΚαQχηδονίων , ι1υμπα,rΗJg γενόμενοg tίQετο τί λείπει των Επιτηδείων α1'.ιταΙς· κα� γα!! ην 8 fι γυνΎι ΠQΗJβυτέQα καί τινα ΠQοοται1ίαν It.ξιωματικην lπιφαίνουοα. της δ� κατασιωπώοης Εκ&λει ΤΟVς 9 662� 5 'JtQOf: την lπιμέλειαν των γυναικων lt.ποτεταγμένους. αιν παQαγενομένων xal διαι1αφούντων 8τι π&ντα τα 10 δέοντα δαψιλως α1'.ιταίς παQαοκευ&ζοιεν, π&λιν δμοίωg 7.3 3. άψαμδνης α1'.ιτου των γου&των της γυvαικοg κα� του α1'.ιτΟυ εΙπούοης λόγου, μαλλον έτι διαΠΟQήσαg δ Πό10 'Jtlιog, καί τιυα λαβων έννοιαν αις όλιγωQούvτων κα� ψευδωg 'JtQOf: το 'JtUQOV &ποφαινομέυων των π(!ος τηυ lπιμΕλειαν &ποτεταγμέυων, ,f}αQQείv Εκέλευε τας γυ­ vaixag ' α1'.ιτΟς γιΧ!! iτέQους επιι1τήοειυ τους φQΟV- 1 1 τιοvνταg ί'να μηδ�υ α1'.ιτιΧς ελλείΠΏ των επιτηδείων. 15 ή δ' επιοχούι1α μικ(!όν Ό1'.ικ όQ,f}ως' έφη 'ΟΤQατηγέ, :12 τοvg ήμετέQους εκδέχτι λόγους, εΙ νομίζεις ήμας ύπε(! της γαοτ(!ος δεισ,f}αί σου νυν' . κα� τότε λαβων δ Πό- 13 'Jtlιog εν νφ το βούλημα της γυναικός, κα� ,f}εωQων ύπο την 5ψιν την &κμην των Άνδοβάλου ,f}vγατέ(!ων 20 κα� πλειόνων I1llwv δυναστωυ, ήναγΚ&6,f}η δαΚQV­ οαι, της yvvatxog εν όλίγφ την τηg πε(,μοτάοεως έ'μ,φαοιν ύποδεικνυούσης. δια δη κα� τότε φανεQοg 14 γενόμενος 8τι συνηκε το �η,f}έν, κα� λαβόμενος της δεξιας , ,f}αQ(!είν α1'.ιτήν τε ταύτην εκέλευε κα� τας 25 &λλας δμοίως' ποιήι1εσ,f}αι γα(! π(!όνοιαν αις {δίων 15 It.δελφων κα� τέκυων, ι1vοτήσει1,f}αι δε κα� 'JtQOr; τηυ τούτων Επιμέλειαν &κολού,f}ως τοις π(!οει(!ημένοις πιοτοvg l1νδQας. Μετα ταύτα πα(!εδίδου τοις ταμίαις [τα ΧQήματα], 19 15 01JΚ όρ.ιΤώς - 16 λόγους 8uid. β. Υ. ι!κγι§x� 26 τέκνων : des. Μ 31, 4: Η. 2 9 τιi χρήματα de . Ben 255

82

RES mSPANIAE [ΟΙ 1 42, 3].

8σα δημόσιο.. καΤ8λήφ&η τών Καρχηδον{ων. ην δε ταύτα πλ8tω τών έξακοσ{ων ταλάντων; GJσΤ8 προσ­ Τ8&έντων τούτων οlς παρην αVΤΟς έκ 'Ρώμης έχων Τ8τριχκοσ{οις, την 8λην παρά&8σιν αVτφ γ8νέσ&ιχι 5 της χορηγ{ιχς πλ8{ω τών χιλ{ων. κιχτα δε τον κιχιρον τούτον ν8αν{σκοι τινες τών 3 'Ρωμα{ων έπιτυχόνΤ8ς πιχρ&ένφ κιχτα την &κμην κα� κιχτα το κάλλος διιχφ8ρούσ'Ω τών &λλων γυνιχικών, κιx� '134. συνιδόνΤ8ς φιλογύνην οντα τον ΠόΠλιον, 1jκοv ιχvτηv ΙΧγονΤ8ς κα� πιχραστήσανΤ8ς έφασκον αVτφ δωΡ8ίσ&ιχι 10 4 την κόρην. δ δε καταπλιxγ8�ς κα� &αυμάσας το κάλ­ λος, Ιδιώτης μεν dJv οvδ8μ{αv ηδιον ?Χν έφη δέξα­ σ&αι ταύτης της δωΡ8ΙΧς, στρατηγος δ' ύπάρχων οvδ" 663. 5 δπο{ιχν 1jττοv, αις μεν lμo� δΟΚ8ί, τούτ' αΙνιττόμε­ νος δια της &ποφάσ8ως, διότι κατα μΕν τα!; &να- 15 πιxύσcις έν{ΟΤ8 κα� Qif&vμ{ας έν τφ ζην ήδίστας τοiς νέοις &πολαύσ8ις τα τοιαύτα παρέΧ8ται κα� διατριIJιXς, έν δε τοίς τού πράΤΤ8ιν καιροίς μέγιστα γίν8ται κιx� κατα σώμα κα� κατα ψυχην έμπόδια 6 τοίς χρωμένοις. τοίς μεν ,,-δν ν8ανίσκοις έφη XιXf1LV 20 έXCΙν, τον δε της παρ&ένου πατέρα καλέσας κα� δους αVτην έκ Χ8ιρΌς έκέλ8υ8 συνOικίζCΙν Φ ποτ' ?Χν προ7 αΙQηται τών πολιτών. δι' ιhν κα� τα της έγκραΤ8ίας κα� τα της μ8ΤQιόΤ'fjτος lμφαίνων μCΓάλην &ποδοχην IV8ΙQγάζ8ΤΟ τοiς ύποταττομένοις. 25 Ταύτα δε διοικησάμ8νος, καΙ τα λοιπα τών αΙχ8 μαλώτων παQαδοvς τοiς χιλιάQχοις, έξέΠCΜψ8 Γάιον 6. 7 inc. ]I 31, 4 Β. : "Ότι νεανΙσκοι τιν�ς �ωμαΙων έπιτυ­ 2

χόντΕς cet. ; pergit Ρ: κατα δΕ τον αοότον καΙQΟV τοϊίτον cet. (v. ρ. 80, 21. 22 ann. 01'.) ; Ιηc. Snid. Β. Υ. Πόπλιοg: 8τι :n:ΟΤΕ νεανΙσκοι τιρΕς τών 'ΡωμαΙων έ:n:ιτvχόvτεr; oet. ταττομένοις: des. ]Ι 31, 19 Β. Ρ Suid.

25 iJ:n:o­

POLYB. HISTOR. Χ 19. 20.

83

τον Λααιον έπ� πεντήρους εΙς την 'Ρώμην, τούς τε Καρχηδον{ους συστήσας κα� των &λλων αΙχμαλώτων τους επιφανεστάτους, δηλώσοντα τοις έν τfι πατρCδι τα γεγονότα. το γαρ πλεϊΌν ιxiJTWV ηδη τα κατα 9 5 την Ίβηρίαν απηλπικότων, σαφως fίδει διότι τούτων προσαγγελ-!}έντων αiι&ις ανα&αρρήσαντες πολλαπλα6Cως συνεπιλήψονται των πραγμάτων. ΑiJτος δε χρόνον μεν τιν' εν τπ Καρχηδόνι τάς 20 τε ναυτικας δυνάμεις Eγύμνα�ε 6υνεχως κα� τοις 10 χιλιάρχοιι;; ύπ/δειξε τοιούτόν τινα τρόπον της των 'ί3&. πε�ικων στρατοπ!δων γυμνασ{ας. την μεν πρώτην 2 ijIlIQΙXV Εκέλευ6ε τρoxά�Eιν EΠ� τριάκοντα σταδCους ει, ToLg σπλοιg, την δε δευτέρα ν πάντας έκτρCβειν κα� &εραπεύειν κα! κατα6κοπειν Εν τφ φανερφ τας 15 πανοπλ(ας, Tf1 δ' έξης αναπαύε6&αι κα� Q'!&vlkEiv, τfΊ δε μετα ταύτην τους μ�ν μαχαιρομαχειν ξυλCναις 3 έ6κυτωμiναιg μετ' εΠΙ6φαιρων μαχαίραις, τους δε τοις ε6φαιρωμένοις γQόσφοις &κoντί�ειν, τπ δε πέμ­ πτrι πάλιν επ! τους aiJToiJg δρόμους κα� την αρχην 20 έπανάγΕιν. ί'να δε μήτε των προς τας μελ/τας 4 σπλων μήτε των προς την &λή&ειαν μηδεν έλλείπrι, την πλεί6την εποιειτο 6πουδην προς τους χειροτέχνας. κατα lkIQog μεν oiιν lΧνδρας Επιμελείς εφεοτάκει προς 5 ταύτην την χρείαν, κα&άπερ έπάνω προείπον· ιxiJTor; 664. 25 δε κα&' ήμέραν Ιπεπορεύετο, κα� δι' αύτού τας χο­ ρηγία!: έκάστοις παρεσκεύα�ε. λοιπον των μεν πε- 6 �ικων στρατοπέδων κατα τους προ τη!; πόλεως τόπουι: 1 1 τήν μΕν 13 ΟπΛ.οις Snid. Β. Υ. τl,>οχάζειν 2 0 δΕ μήΤΕ] μηδΕ τη F(S), μήτΕ τι Η et codices, de quibus dicit Sch tom. ΥΙ 615 et 6 1 7, δΕ μήΤΕ τι Ur 1 73b, δΕ μηδέ τι Οα, corr. Βε -

84

ΗΕΒ GRAECIAE [01. 142, 3].

ΧQωμ,έvωv τα:ίς μ,Ελέτα:ις κα:� ταίς '}Ιvμ,vα:σlα:ιg, των δε 1'α:υτικων δυνάμ,Εων κα:τα .ιΤάλαττα:ν 'CfX"t:g &'vaTtEl(!atg κα� τα:ίς ElQE6latg, των δε κα:τα την πόλιν &.κοναιν­ των ΤΕ κα� χα:λΚΕυόυτων κα� ΤΕκταιυομ,ένωυ, κα� 6'υλ­ λήβδην άπάντωυ 6'πουδαξόυτωυ ΠE(!� τας τωυ σπλωυ 5 7 κατα:6'ΚΕυάς, oiJκ [σ.ιΤ' δς o-fJu tiv ΕίΠΕ κατα του �EυO­ φωυτα τόΤΕ .ιΤΕα:6'άμ,Ενος lΚElvnv τ.ηv πόλιυ έQ'}Ια:6τή... 8 QLov Είνα:ι .πολέμ,ου. έΠE� δ' α-fJτφ πάυτα: καλως έδόΚΕΙ κα:� δΕόυτως έξηιlκησ.ιΤαι τα TtQOg τας XQElag, μΕτα τα:ύτα: τα:ίς ΤΕ φvλακα"t:ς κα:� ταίς τωυ ΤΕιχωυ 10 κατα:6'ΚΕυαίς &.σφαλισάμΕυος τα κα:τα τηv πόλιν, &.νέξΕυξΕ και τΥ πεξικΥ κα:ι νCΙ;υτικy δυυάμΕΙ, και 786. TtQOij'}lE ποιούμΕυος την TtOQElav ως έπ� TaQQtfuro­ νος, [χων μΕ.ιΤ' α:vτού και τους δμήQοvς. ill. RES GRAECIAE.

15

'Ότι Ε-fJQvλέdJV δ τωυ 'Αχα:ιωυ 6'ΤQατη'}lος ιX'l:Olμσς .ην κα� πολεμικης XQslag &.λλόΤQιος. τού δε και­ 'QoiJ τού κα:τα τηυ διή'}lησιυ έφεστα:κότος fjμαg έπ� τηυ &'QXYjv τωυ ΦιλοποlμΕvοg ΠQάξεωv, κα:.f}ήΚEιυ fι'}loύμE.ιTα:, κα:.ιΤάπε(! κα� TtEQl τωυ αλλωυ τωυ &ξιολό- 20 '}Ιων &.υδ(!ωυ τας έκάστωυ &γωγας και φύ6'Εις έπει­ (!ά.ιΤημευ -δποδεικυύυαι, κα:ι πε(!ι τούτου ποιη6'αι το 3 πα(!απλήσιου. κα� yaQ ατυπου τας μεν τωυ πόλεωυ κτlοειg τους ουγγ(!αφέας, και πότε και πως και δια τίυωυ έκτlσ.ιΤηΟαv, [τι δε τας δια.ιΤέοεις και TtEQL- 25 στάσεις μετ' &.ποδει'ξεως έξαγγέλλειυ, 'Cαg δε τωυ τα

2 1 (24) 2

1 . 2 των δΕ ναυτικών 3 εΙρεσΙαιι; Suid. 8. Τ. άνι:c" 7 ι1ΡΎαστήριον Suid. 8. Τ. 6 ο-όκ Ιστι πε�aιι,; έwaστή()ισν Εστιν F(S), Ιστιν lJστις vulgo ex codicibus 8ch ρ. 83, 20 allatis, corr. Hu 14 διιήρους· des F Ιο1. 162'" med. 16 Ρ 39, 13 Va -

-

POLYB. HISTOR. Χ

20-22.

85

σλα ΧCΙQΙι1άντων &vdQiJJv &rrorιXf; και �'ιjλουf; παQα­ σιωπάν, και ταύτα τfjf; XQctU.f; μcγάλην Εχούσηf; τ-ιιν διαφΟQάν ' σσφ rιXQ αν ΤΙf; και �ηλώσαι και llLll'lj- 4 σασ8'αι δυVΗ8'Eίη μάλλον ΤΟVf; έμψίιχουf; ανδQαf; τών .5 &ψύχων κατασΚΕυασμάτων, ΤΟι10ύτφ και τον πεQΙ αiJτών λ6γον διαφέQΕιν ε{ΚΟf; (ΠQΟf;) Επαν6Q8'ωσιν τών &κου6ντων. cl μεν olov μη κατ' {δίαν Επεποι- 5 ήμε8'α την ΠCQΙ αiJτού σύνταξιν, Εν fi δΙΕσαφούμΕν και τίf; �ν και τίνων καΙ τίσιν &γωγαίι; ΕΧQήσατο 10 viOf; &ίν, &ναγκαίον �ν ύπεQ {κάστου τών ΠQΟCΙQη- 660. μένων φέQcιν &πολογισμ6ν' Επει δε ΠQ6τcρον Εν ΤQΙι1Ι 6 βυβλίοιι; ΕΚΤΟf; ταύτηf; τήf; συντάξεωf; τον ύΠ�Q αυτού πεποιήμΕ8'α λ6γον, τήν ΤΕ παιδικην &γωγην διασα­ φούντεf; και ταf; Επιφανcοτάταf; πράξεΙf;, δήλον ιbf; 7 15 Εν τfj νύν Εξηγ'ljσcι πρέπον (Χν εϊη τήf; μεν νεωτε737. ρικήf; &rrorTίf; και τών νεωτεQικών �ήλων κατα μέΡΟf; &φελείν, τοίf; δε κατα την &κμην αύτού κεφαλαιωδώf; Εκεί δ'εδηλωμένΟΙf; εργΟΙf; προσ8'είναι και κατα μέΡΟf;, Ζνα το πρέπον {κατέρCf τών συντάξεων τηρωμΕν. 20 ωσπεQ γαρ ΕκείνΟf; δ τ6ποf; , ύπάρχων ΕγκωμιαfiΤΙ- 8 κ6f;, &πτιτει τον κεφαλαιώδη κα� μετ' αiJξήfiεωf; των πράξεων &πολογιι1μ6ν, ο{Jτωf; δ τfjf; {fiΤΟQίαf;, κοινΟf; ων Επαίνο'ύ και Ψ6γου , �ητεί τον &λη8'η και τον μετ' &ποδείξεωf; και των {κάι1ΤΟΙf; παρεπομένων fiυλ25 λoγΙΙJμων. Φιλοποίμην τοίνυν πρωτον μεν εφυ καλωf; ' �ν 22(2 5) γαρ Εξ &νδρων των Επιφανεfiτάτων κατ' Άρκαδίαν, 16 τα add. ante κατα Wielandtius Ι c. ρ. 52 : v. ann. sequ. 18 τα add. ante κατα Wielandtius Ι c., sed Υ. Βεί 280, Sch ad m 103, 7, Κrebsium Die Priipositionen cet. 138 26 inc. 8uida8 8. Υ. ΦιλοποΙμην : 'Αχαιών ΙππάΡΧ7lς, 8ς .ην Εξ &νδρών τών Επιφανεστάτων Εν 'ΑρκαδΙιf ' 8ς πρώτα μεν cet.

86

RES GRAEClΔ.E (PHILOPOEMEN) [01. 142, 8].

Τ(Jιχφε�ς δε κιx� πιxιδευ-B-ε�ς {,πο Κλ{ιχvδ(JΟV τον ΜΙΧν­ τινέΙΧ, ΠΙΧΤ(Jικον [Lsv ιχ{}τφ ξ'νον {,πιΧ(Jχοντιχ, φυγιχ­ δεύοντιχ δε κιχτ' Εκεί1!ους τους ΚΙΧΙ(Jούς, ()ντ;ιχ δε 2 Μιχντινέων έπιφιχν'ι1τιχτου. μετα δs τΙΧύτιχ ΠΙΧ(Jιχγε­ νόμενος εΙς ήλικίιχν Εγένετο bηλwτης Έκδήμου κιx� ΔημοφιΧνους, 01' το μεν γ'νος IιI'JΙXV Εκ ΜεγιΧλης πό­ λεως, φεύγοντες δε τους ΤV(JιΧvvοvς κιχ! ι1υμβιώι1ιχν­ τες 'A(JXel'Jtlr; τφ φιλοσόφφ κιχτα την φυγην ήλευ-Β-έ­ (JwdΙXV μεν την ιχ{,των ΠΙΧΤ(Jίδιχ, συι1τησιΧμενοι κιχτ' 8 'Α(Jιστοδήμοv τού ΤV(JιΧννο'l} Π(Jαξιν, συνεπελάβοντο 10 δs κιχ! της κιχτιχλύσεως τού Σικυωνίων ΤV(JιΧvνοv Νικοκλ{ους, κοινωνήι1ιχντες 'Α(JιΧτφ τ'ijς Επιβολ'ijς' [τι δε ΚV(JηνΙΧίwν ΙΧiJτους μετιχπεμΨιχμένων Επιφιχνως Π(Jούι1τηι1ιχν κιχ! διεφύλιχξιχν ιχ{}τοίς την Elcv-B-E(JlΙXV, 4 οΤς κιχτα την Π(Jώτην ήλικίιχν Επ! πολυ συμβιώσιχς 15 διέφε(Jε μεν ciJ-B-iwr; των κα,f}' ιχiJτον πεQί τε τας Εν τοϊς κυνηγίοις κιχκοπιχ-Β-είιχς κιx� τόλμιχς πεQί τε τας 6 Εν τοίς πολεμικοίς, .ην δε κιχ! πεQ� τον βίον Επιμε­ λης κιx� λιτος κιχτα την πεQικοπήν, ΠΙΧQcιληφως ΠΙΧQα 7 38. των Π(JΟΕιQημένwν άνδQων τοιΙΧύτιχς τινας δόξιχς άις 20 oiJx οΤόν τε των κοινων ΠQοστιχτεl:ν κιχλως τον όλιγω- 666. Qούντιχ των κιχτα τον Ιδιον βίον, 01Jτε μην άπο­ ι1χέι1-Β-ΙΧι των τ'ijς ΠΙΧΤQCδος, οστις πολvτελέστεQον bfJ 6 τ'ijς κιχτα την Ιδίιχν i5ΠΙΧQξιν ΧΟQηγίιχς. πλην κιχτιχ­ στα,f}ε!ς -δπο των 'Αχιχιων CππάQχης Εν τοίς ΠQοει- 25 (Jημέvοις XΙXL(Jol:g , κιχ! ΠΙΧ(JΙΧλιχβων τα ι1υντιΧγμιχτιχ των {ππέων πιχντ! Τ(Jόπφ κατεφ-Β-ΙΧQμένα κιx� τας 7 Ψυχας των άνδQων ήττημένας, oiJ μόνον ΙΧiJτσυg ειχυτων βελτίους, άλλα κιχ! των -δπενιχντίων ΚQείτ21 inC. ]Ι: 31, 20 Η. : "Orι �θB. :Μ 3 1, 22 Η.

ofιx οΣόv

ΤΕ

24 ΧΟQlΙγlοις:

POLΥΒ. HISTOR. Χ

22. 23.

87

τους Εν όλιγφ ΧQόνφ κατεσκεύασε, πάντας εΙς &:λη­ ,f}LVYιv (1σκησιν κα� �ηλoν Επιτευκτικον Εμβιβάσας. των μεν yιXQ αλλων ο{ πλείστοι των κα.ftισταμEνων 8 Επ! την ΠQοειQημένην &:QΧήν, ο{ μεν δια την lδιαν 5 &:δυναμιαν Εν τοίς {ππικοίς ουδε τοίς πλησιον το λ­ μωσιν ουδεν ιhν κα.f}ήκει ΠQοστάττειν , ο{ δε τη� () σΤQατηγιας (ψεγόμενοι δια ταύτηg της &:QXijr; έξεQΙ­ %8ύονται τους νέους κα� παQασκευά�ουσιν εϋνους συναγωνιστας εΙς το μΕλλον, ουκ Επιτιμώντες τφ 10 δεομΕνφ , δι' oiί ΤQόπου σφ�8ται τα κοινά, (&:λλα) συμπεQιστέλλοντεg τας άμαQτιας κα� μΙΚQίf χάQΙΤΙ μεγάλα βλάπτοντες τους πιστεύοντας. εΙ δέ ποτε 10 γένοιντο των &:Qχόντων τινες τfj τε κατα σώμα XQEtcr δυνατο! ΠQός τε το των κοινών &:πέχεσ,f}αι ΠQό,f}υμοι, 1 5 πλειω κατα τών όλιγωQούντων δια την κακo�ηλω­ σιαν απεQγά�ονται τους πε�oύς, {τι δε μαλλον τους r-τπείς. Ήσαν δε κινήσεις, ας {ιπελάμβανε ΠQος πάντα 23(21) καιQον άQμό�ειν, αΙς {δει tJVVet,f}to,f}at τους Ιππείς, 20 αiίται · α{ κα,f}' 'ίππον μεν κλlσεις Εφ' ήνιαν κα� πά- 2 7 39. λιν Eπ� δόQυ, ΠQος δε τούτοις &:vασΤQοφη κα! μετα­ βολή, κατ' ουλαμον δ' έπισΤQοψη κα� πεQισπασμός, 3 {τι δ' έκπεQισπασμός, ΠQος δε τούτοις έξαγωγα� κατα 4 λόχους κα! διλοχιας &:φ' έκατέQωv τών κεQιΧτων μετα 25 τάχους, ποτε δ' απο των μέσων, κα� συναγωγαι πάλιν μετ' Εποχης εΙς οiJλαμούς, εΙς ι'λας, εΙς {ππαQ­ χιας, έπ� δε τούτοις Εκτάξεις έφ' έκατiQων των 6 κεQάτωv 11 δια παQεμβολης 11 δια παQαγωγης της 10 ιΗλα add. Υα ann. 5 τ

Τ

l'

17 Ιππεί, : des. Ρ 1,;

Υα Snid ; addit Ρ ζη εν π στρατη'Υημα med. δε αΙ κινήσει, Rei 522

41, 10

18 F Ιοl. 162v

88

RES GRAEC!A.E (pHILOPOEMEN) [ΟΙ. 142, 3].

πα(}α τους OfJ(}arOVg. τας μεν ψα(} κατα πε(}ίκλασ�ν 667. ov Π(}Οσδεϊ:σ,f)αι μελΕτης Κψη ' σχεδον ψα(} ώς ίtν εΙ 'ί πο(}είας Κχειν διιΧ,f)εσιν. Εκ δε τουτου τας Επαψω­ γας τας Επι τους Ιναντίους και τας &ποχω(}ήσεις [δει σvνε,f)ίζειν Εν πιΧσαις τα;:ς κινήσεσιν Επι τοσού- 6 τον &ιστε δεινφ τφ τιΧχει π(}οσιΧγειν, Εφ' δσον συ­ ζυγούντας και συι;,τοιχούντας διαμένειν, {Χμιχ δε και 8 τα διιχστήματα κατα τους oiJλιχμOVς τη(}είν, tbg ϊπ­ πέων λελvκότων τ.ην τιΧξιν τ.ην Εν οvλαμοίς, αϊ(}ου­ μένων κινδυνευειν, oiJδΕν ΕπισφΙΧλέστε(}ον fJπιΧ(}χον 10 9 οvδ' &χ(!ειότε(}ον. τΙΧύτιχ δ' fJποδει'ξαg τοίς τε πολ­ λοίς κιχι τοίς &ποτελείοις, ιxv,f)tr; Επεπο(!ευετο τας πόλεις, ΕξετιΧζων π(!ωτον μΕν εΙ σVμ'Πε(!ιφέ(}ον,f)' οϊ πσλλοι τοίς πα(}αγψελλομένοις, δεύτε(!ον δ' εΙ κ(!ιχ­ τούΙΙιν οϊ κατα πόλεις lΧ(}χοντες τού σαφως κιχι 16 10 δεόντως διδόναι τα πα(}αψγέλμιχτα, κ(!ίνων π(}ος τ.ην &λή,f)ειιχν oiJδΕν &ναγκιχιότε(!ον είναι τ.ης των 24(22)κατα μέ(!ος ήγεμόνων ΕμΠΕι(!ίιχς. π(!οκατιχσΚΕυιχσιΧ­ μενος δε τα π(!οει(!ημένιχ τούτον 1:0V τ(!όπον, συν.ηγΕ τους (ππείfς Εκ 1:ων πόλεων εΙς gvιx τόπον, κιχι δι' 20 ιxfJ1:0ii τας κινήσεις Ιπετέλει κιχι 1:0V δλον ΧΕι(!ισμον 2 αvτος Εποιεί1:0 1:.ης Ιξοπλισίιχς, oiJ π(!οηγουμενος πιXVΤων, δΠΕ(} οϊ νύν ποιούΙΙιν ήγεμόνες, fJπολιχμ{JιΧ3 νοντες ήγεμονικ.ην Είναι τ.ην π(!ώτην χαι(!αν. 1:ί 740. ψα(! &πει(}ότε(}ον, {Χμιχ δ' Επισφαλέστε(!ον t1(!χον1:0ς, 26 (8ς) δ(!ιΧται μεν fJπο πιΧντων των fJποτεταrμέvων, 4 δ(!ο/ δ' oiJδένα; OfJ γα(! στ(}ατιωτικ.ηg Εξουσίας, &λλ' 6

13. 14 σvμΙΠΕllιφΕροvται οΙ �oλ:ι.o� τ. παρ.] σvμΠΕριφΕΡΟV�' οΙ π. τ. nΙXQ. BW, v. Hu Philo1. 1859, 310 SS. , σvμΠΕQιφ,ι­ Qοvται τ. παρ. οΙ πoλλo� Ben 256 24. 25 χώρα'll ' &ντι "άρ F (8, codices &1ι, ρ. 83, 20 a me commemorati), corr. &1ι,

POLYB. mSTOR. χ 23-26.

89

1ιγεμονικηι; έμπειρ{αι;, {Χμα δε κα� δυνάμεωι; δείγμα δεί φΕρειν τον {ππάρχην έν ταίι; έξοπλισ{αιι;, ποτε μεν έν πρώτοιι;, ποτ ε δ' έν 8σχάτοιι;, ποτε δε κατα μέσους γινόμενον. σπερ δ προειρημένοι; &νηρ έπο{ει, 1> 5 παριππεύων κα� πάνται; έφορων α{ιτόι;, κα� προσ­ διασαφων α{ιτοίι; &ΠΟΡΟύσι κα� διορ,f}ων έν &ρχα'ϊι; πάν το διαμαρτανόμενον. �ν δε τα τοιαύτα τελΕωι; 6 βραχέα κα� σπάνια δια την προγεγενημένην έν το'ϊι; κατα μέροι; έπιμέλειαν. Δημήτριοι; δ Φαληρευι; εως 7 10 λόγου το τοιούτον ύπέδειξε, φήσας στι κα,f}άπερ Εν οΙκοδομ{αις, έαν κατα μ{αν πλ{ν,f}ον ,f}fιg κα� κα,f}' 668" ενα δόμον Επιμελε{lXς τύxrι το παρατε,f}iν, οϋτως έν στρατοπέδφ το κατ' Ctνδρα κα� κατα λόχον &κριβω,f}EV 8λην ποιε'ϊ την δύναμιν lσχυράν. 15 ΕΙναι γαρ το νfΊν γινόμενον δμοιότατον τfι περ� 25 (23) ται; παρατάξεις οlκονομ{tt κα� χειρισμφ. κα� γαρ i1i 2 έκε{νων προκινδυνεύει μεν αιι; έπ{παν κα� προαπόλλυται τα κούφα κα� τα πρακτικώτατα της δυνάμεως, την δ" έπιγραφην Τ{'fJν έκβαινόντων 1ι φάλαγξ κα� 20 τα βαρέα λαμβάνει των 8πλων. νύν δε παραπλη- 3 σ{ως προκινδύνεύουσι μεν Λlτωλό� κα� Πελοπον­ νησ{αιν οι τούτοιι; συμμαχούντες, έφεδρεύουσι δε 'ProμαίΌι, φιiλαγγoς εχοντες διά,f}ε6ιν. ΚCtν μεν ΟVΤΟΙ 4πτα{σαντες καταφ,f}αρωσιν , &ναστρέψαντες Εκ των 25 πραγμάτων &βλαβείς &πολυ,f}-ήσονται 'ΡωμαίΟΙ' νικη- 6 741. σάντων δε τούτων, 3 μη δόξειε τοίς ,f}coLg, {Χμα τούτοις κα� τους &λλους "Ελληνας . ύφ' αύτους Εκε'ϊ­ νοι ποι-ήσονται. 14 des. F fo). 163v med.

15 F fo). 163Τ med.

17 post προiιινδvvε.ι'Jει repetit εΙ F , del. F" 18 τα prius om. F, superscr. FS 28 des. F fol. 164r prim.

90

RES GRΔECIAE ΕΤ MACEDONIAE [01. 142, 3].

6

ΠΙΧtJαv ιΥιφ δημοκρατικην συμμαχ{αν κα� φιλ{α!; πoλλη� δείtJ.fFαι δια τας Εν τoί� πλή.fFεσι γινομ{νας &λΟιΥ{ας. -

26

αοτι Φίλιπποc δ βαcιλεuc Μακεδόνων μετά το έκτελέcαl τον των Νεμέων ά"(ωνα ai'J.fFL!; εl{; 'Άργος

5

Επαvηλ.fFε κα� το μεν διάδημα κα� την πορφύραν &πέ.fFετο , βουλόμενος αύτον Μον τοίς πολλΟίς κα� 2 πρij.όv τινα κα! δημοτικον υπογράφειν. σσφ δε την Εσ.fFήτα δημΟΤΙΚCQτ{ραv περιετ{.fFετο , τοσούτφ την 3 Εξουσ{αν Ελάμ,βανε [LE{�CQ καΙ· μοvαΡΧΙΚCQτέραv. ού 10 γαρ έτι τα� xήρα� Επε{ρα γυναίκας oVΔε τας υπάν­ δρους ήρκείΤο μοιχεύCQV, &λλ' Εκ προστάγματος 1}ν αiιτιji φανε{η, προσπ{μψας Εκάλει, ταίς δε μη προχε{­ (JCQ!; συvυπακουούtJαις Eνύ{jρι�ε, κώμου ς ποιούμενος 4 Επ! τας οΙκ{ας. κα� των μεν Τ01Ί� υίείς, των δε τoυ� 15 i[vδρας &νακαλούμενος έπ� προφάtJειJιv &λόγοις δι{­ σειε, κα� πολλην &σέλγειαν Εναπεδε{κνυτο κα� παρα() νομ{αν. διο καΙ χρώμενος τΏ κατα την παρεπιδη­ μ{αν έξουσ{ι; * * '" &νέδην πολλους έλύπει των 'Αχαιων, 669. 6 κα� μάλΙιJτα τους μετρ{ους i[vδρας. πιε�όμενoι δε 20 δια το παvταχό.fFεv αiJτο1:ς περιεστάναι τον πόλεμου ήναγκά�oντo καρτερείν καΙ φέ(!ειν τα παρα φύσιν. '1 'Ότι [Φιλίππου] ηiJκ (&ν) &ya.fFix [LE{�CQ τις σχο{η προς {jασιλε{αν οiJδε�ς των πρότερον oiιδε κακα 1-3 Fl in marg. foI. 164r prim. 2 rtrVOILEVClg FS· et silentio codices Sch ρ. 83, 20 a me commemorati 4 Ρ 42, 1 ? Vα 19 fξοvσίαv &vέδ1jV Ρ, ι1ξovσlα &vlδ'1jv Vα 42, &vέδ'1jV ι1ξονσία Ben 266, videntur potius ι.b epitomatore non­ nulla θΒΒθ oπllssa ; itaque fuisse apud Polybium .ιT7Jι>ιωδ'ίόg καΙ &vέδ'1jV coll. χν 20, 3 coni. Β W (ηοlί offendi in κ αΙ &vlδ'1jV 21 μΙα 't'ιo Ρ· vulgo, Υ. B W Fleckeis. anna1. 1889, 689 5.) corr. δ'ια 't'b Di 22 des. Ρ 42, 3 1 Vα 23 Ρ 45, 1 Vα οvτ' Ρ·, o�κ CΙν B W 24 οΜε Ρ', OV't'E Di

POLYB. mSTOR. χ 25-27.

91

τούτου του βαιJιλέως. καί μοι δ'οκει τα μεν άγα&α φύσει πεQ� αiιτoν vπάQξαι, τα δε κακα ΠQοβαίvοvτι κατα την ήλικίαν έπιγενέιJ&αι, κα&άπε!,) ένίοι;; έπι­ γίνεται γηQάσκοvιJΙ των Ιππων. καίπε!,) ήμεί;; oiικ '14 2. έν τοίς ΠQοοιμίοιg, ωσπε!,) των λοιπων σvγγQαφέων, π('oφε/1όμειftα τας τοιαύτας διαλήψεις, &λλ' έπ' αiιτων των ΠQαγμάτωv άε� τον κα&ήκοντα λόγον ιΧQμόζοvτεg άποφαινόμε&α πεQί τε των βαιJιλέων καΙ των έπιφανων άvδQωv, νομίζοντε;; ταύτην οlκειοτέ10 QaV ε'{ναι κα� τοίς γQάφοvσι κα1 τοις άναγινώσκουσι την έπισημασίαν. IV.

8

9

10

RES ASIAE.

"Εστι τοίνυν ή ΑΙηδία κατά τε το μέγε&ο; της 27 χώQας &ξΙΟΧQεωτάτη των κατα τήν ΆιJίαν δυναιJτειων 15 και κατα το πλη&ο;; κα� κατα τας &Qεταg των &VdQWV, δμοίως δε κα� των ιππων ' τοι;; γα!,) ζφοις τούτοις 2 σχεδον απασαν ΧΟQηγεί την Άσίαν τφ κα� τα βασι­ λικα ιJυστήματα των {ΠΠΟΤQοφιωv Μήδοις έπιτε­ ΤQάφ&αι (δια την των τόπων) εiιφυϊ·αν. πεQιοικείται 3 20 δε πόλειJιν Έλληνίσι κατα τήν {ιφήγηιJιν την Άλε­ ξάvδQου , φυλακη;; ενεκεν των συγκυQούvτωv αiιτfι βαQβάQωv πλην Έκβατάνων. αυτη δ' εκτιιJται μεν 4 έν τοις ΠQοg τα;; t1Qκτου;; μέQεσι της Μηδίας, έπί­ κειται δε τοι;; πεQ� την 1ΙΙΙαιωτιν και τον Ευξεινον 25 μέQει1Ι τη;; Άσία;;, ην δε βασίλειον έξ άQΧη� Μήδων, 5 πλούτφ δε κα� τfι της κατασκευης πολυτελείtt μέγα 1 1 des. Ρ 41>, 11 Υα 13 F fol. 1 64r vrim. ; ίη marg. F ' : ΠΕΡΙ μιηδΕlαr; ' ιb, ΚΕκόσμηται 18 μειδοι, F 19 δι' add. Ur 173b, δια την Ca, δια την τών τόπων Β W coll. Π 68, 5. m 92, 1 1. Γν 38, 1 1. Χ 40, 1 1 24 μΟΙώτην Ft, μαιώτην F '

92

RES ΑΒΙΑΕ (ΑΝΤΙΟΟΗυΒ) [01. 142, 8).

τι 'Jtttqa τας �λλας δοκεί διενηνοχέναι πόλεις. κείται μΕν ovv ύπο την 'JtaqdJqEtav την 'ltaqa τον 'Oqόν­ την, άτείχιtJτος ovtJa , (lκqαν δ' Εν αVΤfJ χειqοποίη­ τον έχει, .fJ'αvμαtJίι:aς πqος όχvqότητα κατεtJκεvαtJμέ7 νην. ύπο δΒ ταύτην ΙtJτ� (JαtJlλεια, 'JtEq� dίν κα� το 5 λέγειν κατα μέqος κα� το παqαtJιι:aπαν έχει τιν' άπο8 qlav ' τοίς μΕν γα!! α{qοvμένοις τας Εκπληκτικας 670. 748 . των διηγήtJει:aν πqοφέqεtJ.fJ'αι κα� μετ' α.οξήtJει:aς ένια κα� δια.fJ'έtJει:aς εU}ιtJμένοις Ιξαγγέλλειν καλλltJτην vπό&εtJιν .fJ πqοειqημένη πόλις έχει, τοίς δ' ε.ολα(3ως 10 πqΟ6ποqεvομένοις πqος παν (το) παqα την κοινην εννοιαν λεγόμενον άποqlαν παqαtJκεvάζει κα� δvtJ9 χqηtJτlαν. πλην έ6Τι γε τα (3αtJίλεια τφ μΕν μεγέ&ει 6χεδον έπτα tJταδlι:aν έχοντα την πεqιγqαφήν, ΤfJ δΕ των κατα μέqος καταtJκεvαtJμάτι:aν πολvτελεllf μεγά- 15 λην Εμφαlνοντα την των i; ltqZ'ijr:; καταβαλλOμένι:aν 1σ ε.Qκαιqlαv. oi5tJnr:; γα!! της ξυλείαι:; άπιΧtJηι:; "ctSqlvnr:; κα� κvπαqιττlνηι:;, ο-όδεμίαν α.οτων γεγvμνωtJ&αι tJVvl{Jatvcv, άλλα κα� τα!: δοκουι:; κα� τα φατνώματα κα� τουι:; xlovar:; τουι:; Εν ταίι:; tJτοαίι:; κα� πεqιtJτύ- 20 λοιι:;, τουι:; μΕν ltqyvqaig, τουι:; δΕ XqvtJaig λεπίtJι πεqιειληφ.fJ'αι, ται:; δΕ κεqαμίδαι:; ltqyvqar:; είναι πά6αι:;. 11 τoύτι:aν δΕ τα μεν πλείtJτα tJvvιI{Jn λεπιtJ.fJ'ηναι κατα την 'Αλεξάνδqου κα� Mακεδόνι:aν έφοδον, τα δΕ λοιπα κατα την 'Αντιγόνου κα� Σελεύκου του Νικά- 25 12 voqog δυναtJτείαν. δμι:aι:; δΕ κατα την 'Αντιόχου παq­ ovtJlav δ τε ναοι:; α.οτοι:; δ τηι:; ΑΙνηι:; 'JtflotJayo­ flεvόμενοι:; έτι τουι:; κίοναι:; είχε τουι:; 'JtιIqt; "EXflv6ι:a6

4 όΧVQιDτητα F 5 Εστιν F 15 πολvτeλειαv F', πολvτΕΛΕια F" 20. 21 ante ΠΕ(!ΙGτvΛΟΙfl silentio est addendum 'tOig, Υ. B W Ι 45 s. et Fleckeis. annal. 1889, 189

93

POLYB. HISTOR. Χ 27. 28.

μένους, κα� κε(Jαμ{δες &(JYV(Jai καl πλε{ους S1 αiJτφ 6υνετέ&ειντο, πλ{ν&οι δε X(Jv6ai τινες όλtγeι ; μεν ήσαν, &(JYV(Jai δε κα� πλεloυς {Υπέμενον. Sκ δε 13 πάντων των Π(Jοει(Jημένων το XΙX(JlXX&fV είς το βασι5 λικον ή&(JΟ{6&η νόμισμα μΙΚ(Jφ λείπον τεΤ(Jακισχι­ λ{ων ,,;αλάντων. '"'Εως μεν OVV τούτων των τόπων 1ίλπισεν αiJτον 28 ηξειν 'Λ(Jσάκης, την δ' l(Jημον την τούτοις Π(Jόσχω­ (JOV 01) τολμήσειν ιτι δυνάμει τηλικαύΤl1 διεκβαλείν, 10 κα� μάλιστα δια την &vυδQ{αν. Επιπολης μεν yιXQ 2 744. 01)δ{ν sστι φαινόμενον ϋδωQ Εν τοίς ΠQοεΙQημένοις τόποις, {Υπόνομοι δε πλε{ους clol κα� δια της SQήμου φQc'ατ{ας [χοντες &γνοουμένας τοίς &πε{Qοις. περl δε 3 τούτων &λη&ης παραδ{δοται λόγος δια των SYXroQ{rov, 15 στι κα&' 01Jf; χρόνους Πέρσαι της Άσ{ας έπεΚ(Jάτουν, [δωκαν τοίς έπ{ τινας τόπους των μη πρότερον &ρ­ δευομένων έπεισαγομένοις ϋδωρ πηγαίον Sπ� πέντε γενεας κα(Jπεύσαι την χώραν ' ο&εν [χοντος τού 4 671. TaιI(Jov πολλας καl μεγάλας {Υδάτων &πορρύ6εις, 2υ πασαν έπεδέχοντο δαπάνην καl κακοπά&ειαν , h μακρού κατασκευάζοντες τους υπονόμους, ω6τε κατα τους νύν καΙ(Jους μηδε τους Χ(Jωμένους τοίς ϋδασι γινώσκειν τας &(JXιXr; των υπονόμων πό&εν [χου6Ι τας ΕΠL(J(Jύσεις. πλην δ(Jων Ά(J6άκης έπιβαλόμενον Ι) 25 (1)τον τfj δια της έρήμου πορε{Cf, το τηνικάδε χω ν­ νύειν καl φ&ε{(Jειν ένεχε{ρησε τας φρεατ{ας. δ δε 6 βα6ιλεύς , έξαγγελ&έντος (1)τφ , πάλιν έξαπέστειλε Ιοl.

2 δλΙ"lΟΙ F 161) r pήm.

Υ. Β W Ι 77 6 des. F 7 F Ιοl. 16;)r prim. ; in marg. F': πό-

5 η.fJ'ρ-ύσ.fJ' η F,

λΕμος &ντιόΧΟ11 καί &ρσάκο" Ιν <δρκανΙα, 12 <δπονόμοι FS, corr. σα

v.

Justin.

XLI 5, 7

94

RES ASlAE (ANTIOCHUS) [ΟΙ 142, 3].

τους πεQ! Νικομήδην μετιΧ Xιλtων {ππΕων, οϊ κα! καταλαβ6ντες τον 'ΛQ6άκην μετα της δυνάμεως -δπο­ κεχωQηκ6τα, τινας δ� των {ππΕων φf}είQοντας τα 6τ6ματα των -δπον6μων, τούτους μ�ν εξ εφ6δου ΤQεψάμενοι φυγείν ήνάγκασαν, αvτο! δ� πάλιν &νε- 5 'ί χώQη6αν ως τον ' Λντίοχον. δ δ� βα6ιλευς διιrvύσας τ11ν έQημον 1jκε ΠQος την ΌΕκατ6μπυλον 'ltQ06lt'J'0('ευομΕνην, .f) κείται μ�ν εν μΕ6Ώ Τ11 ΠαQf}υην11, των δ� δι6δων (των) φεQου6ων επ! πάντας τους ΠΕQιξ τ6πους ενταυf}α 6υμπιπτουσων &πο του 6υμβαίνον- 10 τος δ τ6πος εtληφε την ΠQ06η'J'ΟQίαν. 29 Πλην αvτου διαναπαύ6ας την δύναμιν, κα� συλλογΙ6άμενος ιbς εΙ μ�ν 016ς (τ' ) �ν 'ΛQ6άκης δια μάχης ΚQίνεσf}αι ΠQος 6φixς, οiJτ' ttv εξεχαιQει λιπαιν την αfJτου XrhQav oiJ?:' ttv ΙπιτηδεΙΟΤΕQοvς τ6πους 15 745. εζήτει ΠQος &γωνα ταίς 6φεΤΕQαις δυνάμε6Ι των 2 πεQ� την Έκατ6μπυλον' επειδη δ' εκχωQετ, δηλ6ς Ιστι τοίς lJQf}wg σκοποvμΕ'lfοις Ιπ' &λλης ων γναιμης' 3 δι6πεQ [ΚQινε ΠQοά'J'ειν εΙς την 'ΤQκανίαν. παQα'J'ε­ ν6μενος δ' επ! Ταγάς, κα! πvνf}αv6μενοg των εψχω- 20 ('ίων τήν τε δυ6ΧΕQειαν των τ6πων, oiJr; έδει διεκ­ βάλλειν αvτ6ν, f!ror; εΙς τας fJπεQ{:Jολας διεξίκοιτο του Δάβου τας νευού6ας lπ� την 'ΤQκανίαν, κα! το πληf}ος των {:JaQ{:JfXQrov των κατα τ6πους Ιφεσται4 των ταίς δυσχωQlαις αVτου, ΠQΟΕf}ετο διατάττειν το 25 των εVζώνων πληf}ος κα� τους τούτων ήγεμ6νας μεQίζειν, ιbς έκά6τους δεήσει ΠΟQεύε6f}αι, δμοίως δ� κα� τους λεΙΤΟVQ'J'ούς, oiJr; [δει παQαΠΟQευομ!νοvς τον καταλαμβαν6μενον -δπο των εvζώνων τ6πον εiJ{:Jατον παQα6κεvάζειν τΏ των φαλαγγιτων κα! Τ11 672. 5 των fJποζV'J'lων ΠΟQεί,!. ταυτα δ� διανοηf}ε�g την

POLYB. HISTOR. Χ 28-30.

95

μεν πρώτην Εδωκε τάξιν Διογ/νει , ι5υι5τήι5ας αυτφ τοξότας κα! σφενδονήτας κα! των ορείων τους ακον­ τί�ειν κα� λι{)-ά�ειν δυναμι!νους , ο?τινες τάξιν μεν ούκ Ενεμον , αΙε! δε προς τον πα(!όντα και(!ον κα� 5 τόπον κατ' C!.vQ(!IX ποιούμενοι τον κίνδυνον π(!αγμα­ τικωτάτην πα(!είχοντο χ(!είαν έν ταίς δυι5χω(!ίαις. τούτοις δε ι5υνεχεις κ(!ητας ασπιδιώτας έπι!ταξε 6 πε(!� οισχιλίους, dιν ήγείτο Πολυξενίδας 'Ρόδιος, τε­ λευταίους δε {)-ω(!ακ{τας κα! {)-υ(!εοφό(!ους, dιν εΙχον 10 την ήγεμονίαν Νικομήδης κφος κα! Νικόλαος ΑΙτωλός. Π(!οαγόντων δε τούτων εΙς το π(!όι5{)-εν, πολλφ 30 δυσχε(!εστι!(!ας συν/βαινε φα{νεο{)-αι τας των τόπων τ(!αχύτητας κα! στενότητας της τού βασιλι!ως Π(!Οι50015 κίας. �ν γα(! το μεν ολον μηκος της αναβάσεως πε(!! 2 τριακοο{ους σταδ{ους· ταύτης δε το πλείι5τον μι!(!ος Εδει ποιείσ{)-αι της πο(!είας δια χαράδ(!ας χειμά(!(!ου κα� βα{)-είας, εΙς ην πολλα! μεν αVΤΟμάτως έκ των 746. {ιπερκειμι!νων κ(!ημνων π/τραι κατενηνεγμ/ναι κα! 20 MVQ(JIX δύσβατο ν έποίουν την δι' αύτης πο(!είαν, πολλα δ' {ιπο των βαρβά(!ων εΙς τούτο το μ/(!ος συν­ η(!γείτο. κα! γα(! έκκοπας δένδ(!ων έπεποίηντο συν- 3 εχεις κα� λ{{)-ων πλή{)-η μεγέ{)-ει (διαφε(!όντων) συν­ η{)-(!οίκεισαν · αυτοί τε πα(!' ολην την φά(!αγγα τας 25 εόκαί(!ους {ιπε(!οχας κα� δυναμένας ι5φίσιν ασφά­ λειαν παρέχεσ{)-αι κατειληφότες έτή(!ουν, ω6Τ' , εΙ μη διήμα(!τον, έντελως αν έξαδυνατήσαντα τον Άν­ τ{οχον αποοτηναι της έπιβολης. ώς γαρ δι!ον τους 4 πολεμ{ους πάντας κατ' ανάγκην ποιείσ{)-αι δι' αύτης 30 της φά(!αγγος την &νάβασιν, οϋτως πα(!εσκευάσαντο κα! προς τούτο κατελάβοντο τους τόπους. έκείνο δ' 5

96

RES ΑΒΙΔΕ (ANTIOCHUS) [01. 142, 8].

Ο'όκ ΗβλΕψαυ 8τι τηυ μw φιΧλαγγα (κα�) τηυ &π:ο­ ι1κευηυ ο(ικ �λλω� δυυατου ήυ, &λλ' ιfι� έκεϊ:υοι διέλαβου, ποιέϊ:ι1-&αι τηυ 'JtOQEtuV ' 'JtQO� 'J'ιXQ τα πα­ (Iακείμεvα των όQωv ofJX οΙόυ τ' ήυ τoύτoι� 'ltQoo­ palEtv, &λλα τoϊ:� ψιλοϊ:ς κα� τοϊ:ς εόζαιυοις ο(ικ &δύ- 5 υατος ήυ ή δι' αfJτωv τωυ λεvκοπέΤQWV &υαβολή. 6 8-&ευ ίtμα (τφ) 'JtQO� το ΠQωτοv φυλακεϊ:ου ΠQΟι1μ'tξαι τους 'JtEQ� του Διογέυηυ, έ;ω-&ευ τή� χαQιΧδQας 673. πoιoυμέυoυ� τηυ &υιΧβαοιυ, &λλοιοτέQαv ΕλιΧμβαυε 7 διιΧ-&ει1ιυ. εό-&έως 'J'ιXQ κατα τηυ ι1υμπλοκηυ αfJτου 10 του ΠQιΧ'J'ματο� διδιΧι1κουτος, {;πεQτι-&έμεvοι κα� 'JtQ0d­ {3αίυουτες ΠQος τα πλιΧγια τωυ XWQlWV οι 'JtEQ� του Διογέυηυ, {;πεQδέξιοι τωυ πολεμίωυ έγίυουτο, κα� ΧQώμεvοι πυκυοίς τοϊ:ς &κουτίομαι1Ι κα� τoί� έκ χειQος λί-&OΙ� κακω� διετί-&ει1αυ τους {3αQ{3ιΧQοvς, 15 και μιΧλιοτα ταϊ:ς ι1φευδόυαις έκακοποίουυ Εξ &πο8 οτήματος βιΧλλουτες. 8τε δΕ τους ΠQαιτοv� έκβιαι1ιΧ­ μευοι κατιΧι1χοιευ του τούτωυ τόπου, έδίδοτο τοϊ:ς λειΤΟVQγοίς uatQo� εΙς το παυ το 'ltQO ποδωυ &υα747. ua-&alQELv και λεαίυειυ μετ' &ι1φαλεία�. έγίυετο δΕ 20 9 τουτο ταχέως δια τηυ πολvχεΙQίαv. ο(ι μηυ &λλα τούτφ τφ ΤQόπφ τωυ μsv οφευδουητωυ και τοξο­ τωυ Ητι δ' &κουτιστωυ κατα τoυ� {;πεQδεξίοvς τό­ πους πορευομέυωυ ι1ΠΟQιΧδηv, ποτΕ: δΕ: ουυα-&ροιζο­ μέυωυ και καταλαμβαυομέυωυ τους ε(ικαίQοvς τό- 25 πους, τωυ (δ' ) &ι1πιδιωτωυ έφεδQεvόvτwv, και 'JtUQ' αfJτηv τηυ χαQιΧδQαv παQαΠΟQεvομέvwv (Ευ) τιΧξει 9 έλιΧμ,βοινΕ (τα: ΠQά,/μ,οιτοι� Οα, έλιΧμ,βοινον vel έλιΧμ,60ΙVE τό nQιX'/tLoι Rei 527, π&ντ έλιΧμ6οινΕ Hu quaest. Π 5, librorum ΒcήΡturam tuetur Bothius 1. c. ρ. 68 1 4 &:κον­ τΙσμ,οισιν F

POLYB. mSTOR. χ 80, 81.

97

κα� βάδην, oiικ εμενον u{ βάρβαροι , πάντες δε λι­ πόντε ς τους τόπους ή,f}ροίι5,f}ηι1αν έπt την -δπερβολήν. Ο{ δε περ� τον Άντίοχον &ι5φαλως διlβησαν τας 3 Ι δυσχωρίας τιρ προειρημlνφ τρόπφ , βραδ'/ω<; δε κα� 5 δυι1χερ ως' μόλις γαρ όγδοαίΟΙ προς τας κατα τον Λάβον -δπεροχας &φίκοντο. των δε βαρβάρων (Jv-v- 2 η,f}ροισμlνωv έκεί, κα� πεπειΟ'μlνων κωλύειν τήι; -δπερβολήι; τους πολεμίουg, &γων ι1υνlστη νεαvικόg. έξεώσ,f}ησαv δ' ο{ βάρβαροι δια τοιαύται; αΙτ:ίαg. 10 ι5υστραφlντει; γαρ έμάχοντο προς τουι; φαλαγγίται; 8 κατα πρόσωπον lx,f}oύtLrog' τής δε νυκτος ετι των ευζώνων έκπεριελ,f}όντωv έκ πολλού , κα� καταλα­ βομlνων (τους) -δπερο'εξίους κα� κατα νώτου τόπους, αμα τιρ συνιδείν ο{ βάρβαροι το γεγονος ευ,f}/ως 15 πτοη,f}lντες ωρμηι1αν προς φυγήν. δ δε βασιλευς 4 την μεν έπ� πλείον δρμην των διωκόντων παρα­ καΤΙι5χε μετα πολλής ι5πουδής, &νακαλεσάμενος ταίs σάλπιγξι, δια το βούλεσ,f}αι καταβαίνειν α,f}ρους κα� συντεταγμlνους εΙς την 'Τρκανίαν. ι5υστηι5άμενος δε 5 20 την πορε{αν ώι; έβούλετο κα� παραγενόμενος έπ� 674. Τάμβρακα , πόλιν &τείχΙΙ'Jτον , εχουι5αν δε βασίλεια κα� μlγε,f}ος, αυτού κατεcrκήνωι5ε. των δε πλε{Ι'Jτων 6 πεποιημΙνων την &ποχώρηι5ιν εκ τε τής μάχης κα� τής περικειμlνηι; χώρας εΙς την ΠΡΟι5αγορευομlνην 2� Σ{ρυγκα πόλιν - ι5υνlβαινε κείΙ'J,f}αι ('κείνην) oiι 7 48. μακραν τής Τάμβρακος, εΙναι δε τής 'Τρκανίας ώς αν 'εΙ βαΙ'J{λειον διά τε την όχvρότητα κα� τη'ν αλλην 9 τινας add. ante τοιαυτας Naberus Mnemos. 1857, 127 probante Krebsio Die Priipositionen cet. 69 ann. 1, sed. v. χπ 4, 1 25 post πόλιν add. ην Οα idque vulgo recep­ tum 'κεΙνην add. post κείσ&αι toto enuntiato parenthe­ tice accepto Β W 6 POLYB. ΗΙΒΤ. m.

98

RES ASIΔ.E ΕΤ ITALIΔ.E [01. 142, 8. 4J.

wκαΙQίαν - lΚQινε ταύτην έξελεΙν μετα: βίας:. άνα­ λαβαιν oiΊν την δύναμιν ΠQοηγε, κα� πεQΙΙ:ΙΤQατο8 πεδεύι:ιας: 1jQχετο της: πολΙΟQκίας:. �ν δ� το πλειι:ιτον lliQOf: της: έπιβολης: έν ταΊ:ς: χroΙ:ΙΤQίΙ:Ιι χελώναις:. τάφQΟΙ yaQ �ι:ιαν ΤQιτταί, πλάτος: μεν οfJΚ ελαττον 5 Ηχουι:ιαι ΤQιάκοvτα πηχων, βά&ος: δ� πεντεκαίδεκα ' έπ� δ� τοΊ:ς: χείλεΙ:Ιιν 8κάι1της: έπέκειτο χαQακώματα 9 διπλά κα� τελευταΊ:ον ΠQοτείχιι:ιμα δυνατ6ν. ι:ιυμπλο­ κα� μεν oiΊν έγtvοvτο ι:ιυνεχεις: έπί των lQYrov, έν αίς: ΟfJΚ 1jvvov έκάτεQΟΙ φέQοvτες: τους: vεΚQοvς: καί 10 τους: τραυματtας: δια: το μη μ6νον f.ιπ'έρ γ'iί ς:, άλλα καί κατα: γης: δια: των 6Qυγμάτrov έκ χειρος: ytvc10 ι:ι&αι τους: κινδύνους:. ofJ μην άλλα: τφ πλή&ει καί 'tfl τού βαι1ιλέroι; iVEQfctlf ταxέaις: ι:ιυνέβη καί τα:ς: τάφQους χroι1&ηναι καί το τειχος: πει:ιεΊ:ν δια των 15 1 1 όQυγμιΚτroν. ο-ό ι1υμβάντος: διαΤQαπέvτεg οϊ {JcXQfJftQot τοίς: 8λοις:, καί τους: �ν "Ελληνας καταΙ:Ιφάξαντες: τους: έv τΥ π6λει, τα δ' έπιφανέι:ιτατα των οκευων 1:! διαQπάι1αντες, νυκτος i!r.πεΧWQηοαv. δ δ� βαι:ιιλευς: ουν&εαι1άμενος: tTπEQfJcioav άπέοτειλε μετα των 20 μιο&οφ6Qrov' ο-ό ι1υμμι'ξαντος: οϊ {JιXQtJftQOL QίψανΤΕς: 13 τα:ς άποοκευας αi'ι&ις εΙς την π6λιν εφυγον. των δε πελται1των lveQfror; βιαζομένroν δια: (ΤΟύ) πτώ­ ματος:, άπελπίοαντες οφάς αfJτοvς: παQέδΟι1αv. 7

1 ευκερ{αν F (ut solent αι et ε hoc in libro permutari), EfιημερΙαν S vulgo, εfικαιρΙαν e codice F revocavit Ur 174" 7. 8 χαρακιίψατα &π'λ ά �ΠEΚEιΤO] sπέΚΕΙΤΟ χαρ. διπ'λά B"W; nisi forte Polybius scripsit χαρ. &π'λά προσεπέκειτ(); nam amat scriptor talia composita, v. Mollenhauerum tde θίΒ verbis cum praepos. compositis , quae a Ρο1. ίΡΒΟ no­ vata sunt' Progr. gymn. Merseburg. 1888, 21 24 des. F

fol. 168r med.

POLYB. mSTOR. χ 31. 32.

99

'ΑΧQιανή, πόλις 'TQxaviag. Πολύβιοc hεκάτψ. 14 Καλλιόπη, πόλις ΠαQ-&υαίων. Πολύβιοc hεκάτψ. 15 ν. RES ITALIAE.

Βουλόμενοι δ' ο{ ϋπατοι κατοπτευ6αι 6αφώς 3 2 5 τα προς την τών υπεναντίων 6τρατοπεδείαν κεκλι­ μΕνα μέρη του λόφου, τοις μ6ν lv τφ xcfQaxt μΕνειν

749. κατα χώραν lπήγγειλαν, α�τo� δε των (ππΕων άνα- 2 λαβόντες [λας δύο κα� γΡ06φομάχους μετα τών ρα- 671).

βδοφόρων εΙς ΤQιάκοντα προΎΊγον, κατα6κΕψόμενοι τους τόπους. τών δε Νομάδων εΙ-&Ι6μΕνοι τινες τοίς άκρο- 3 βολιζομΕνοις κα� κα-&όλου ΠΡΟΠΟQευομiνοις lx του τών υπεναντίων χάρακος lνiδραg ποιειν , υπε6τάλ­ κει6αν κατά τινα ουντυχίαν υπο τον λόφον. O[g του 4 6κοπου οη,uήναντοg στι παραγίνονταί τινες κατ' l1κρον 15 τον βουνον ύπεQδiξιοι ' κείνων , lξαναστιΧντες κα� παQα πλάγια ποιη6άμενοι την ΠΟQείαν ιΧποτέμνονται τους 6ΤQατηγουg κα� διακλείουσιν ιΧπΌ τής lδίας πcφεμβολΎΊς. κα� τον μεν Κλαύδιον EV-&irog lv TfJ 5 πρώτ!'] συμπλοκfJ καί τινας έτiQουg ;Χμα τούτφ κατέ20 βαλω· , τους δε λοιπους καταΤQαυματίσαντεg δια τών κρημνών -ήνάγκαοαν l1λλον αλλrι φεVγειν. ο{ 6 δ' lv nρ στρατοπΕδφ -&EW(JovvrEg το γινόμενον ov­ δαμως ήδυνή-&η6αν lΠΙΚΟVQf]6αι τοις κινδυνεVΟV6ιν ' έ'τι YU(J άναβοώντων κα� ΠQοg το συμβαινον έκπε25 πληγμένων, κα� των μεν χαλινοvντων τους ϊππους, τών δε κα-&οπλιζομένων, πέ(Jαg ειχε το Π(Jαγμα. κα� 10

2 8teph. ΒΥΖ. 1 8tepb. ΒΥΖ. ρ. 11)3 , 4 Mein. 4 F foI. 168r med. ; F2 in marg. : ΠΕ(>Ι το 011 δα τον στραΤ1'/γον στρατιαιτον τιίξιν μΕτΕΧΕιν

ρ.

349, 12 Mein.

100 RES IT.ALIΔE (M.ARCELLI MORS) [01. 142, 4].

τον υεον τού Κλαυδ{ου τραυματ{αν, μ6λιι; κα.� παρα­ δ6ξωι; τον κίνδυνον διαπεφεύγ6τα * * * 7 Μάρκος μ�ν ουν &κα.κώτερον 11 στρατηγικώτερον αiJτφ χρησάμενος τοίς δεδηλωμένοιι; περιέπεσε συμ8 πτώμασιν' έγαι δε παρ' δλην την πραγματείαν πολ- 5 λάκις &ναrκά�Oμαι περ� των τοιούτων -όπομιμνήσκειν τουι; έντυγχάνοντας, &εωρων, ε! κα� περί (τι των) της στρατηγ{ας μερων &λλο, κα! περ� τούτο διαμα(!� τάνοντας τους iJr.εμ6ναg, κα{τοι προδήλου τηι; &γνο{ας 9 iJπαρχούσηg. τ{ γCιρ δφελοι; -ήγεμ6νος 11 στ(!ατηγού 10 μη διειληφ6τος δι6τι τωΖΙ κατα μέροι; κινδύνων, olg 750. μη συμπάf1χει τα δλα, πλείστον &πέχειν δεί τον 10 -ήγούμενον; τί δ' &γνοούντοι; δτι, καν πο.,ι &ναrκά­ �ωιrιν oC καιρo� πράττειν τι των κατα μέ(!ος, πολ­ λους δεί πρ6τε(!ον &πο&ανείν των f1υνόντroν πρ�ν 11 15 1 1 το δεινον irrίf1αι τοίι; προεστωσι των δλων; δεί γCιρ Ιν Kαρ� την πείραν, ώι; iJ παροιμία φησ{ν, ουκ 676. 12 Ιν τφ f1τρατηrφ γ{νεσ&αΙ. το μ�ν γCιρ λέγειν αιι; ·ουκ αν φ6μην' 'τίς γCιρ αν tjλπισε τούτο γενέιr&αι'; μέγιστον εΊνα{ μοι δοκεί f1ημείον &πειρ{αι; στ(!ατη- 20 Υικης κα� βραδυτητοg. Διο κα! τον Άννίβαν κατα πολλους τ(!όπους &γα33 2 &ον iJrεμόνα κρ{νων, κατCι τούτο μάλιστά τιι; αν έπισημήναιτο, διότι πολλουι; μεν χ(!6νσυς Ιν τΥ πο­ Ιεμ{rι διατρ{ψας, πολλοίι; δε καΙΡΟίς κα! ποικ{λοις 25 Xρησάμεvoς, έσφηλε μεν τους -όπεναντ{ουι; πολλάκις έν ταίι; κατCι μέροι; χρε{αις δια την Ιδίαν &γίίνοιαν, Ισφάλη δ' ουδέποτε τoιroύτoυς κα� τηλικούτους &γω2 * * *] nonnulla θΧ iis quae h. 1. perierunt servavit Soid. 8. Υ. ί:μΕ€/Οt;: ε'μ,εQος αυτόν εlιιηUFε δι&πνρος Ιδείν ΜάQκελλον vεΚQ6ν (Sck t. V 37)

POLYB. mSTOR. χ 32-34.

101

νας χειρ{σας · τοιαύτην Εποιειτο την πρ6νοιαν, ιbς εοικε, περ� της &σφαλε{ας α{;τού. κα� μάλ' εΙκ6τως· &κερα{ου iLSV γαρ κα� σφζομΙνου τού πρoειJτώτoς, κt!.ν ποτε πΙσΏ τα 8λα , πολλας &φορμας ή τύχη 5 δ{δωσι προς το πάλιν &νακτήιJασ.ι7αι τα-ς Εκ τών περιπετειών ΕλαττώtJεις· πτα{σαντος δέ, κα.ι7άπερ Εν νη� τού κυβερνήτου , κ&ν [το νικάν] ή τύχη τοίς πολλΟίς παραδιδφ κρατείν των Εχ.ι7ρων, οiιδsν οφε­ λος γ{νεται δια το πάσας Εξηρτησ.ι7αι τας Ελπ{δας 10 {κάιJτoις Εκ των ήγουμΙνων. ταύτα iLSV ουν εΙρψ1.ι7ω μοι προς τους η δια κενοδοξ{αν 1) μειρακιώδει (παρα)στάtJει περιπ{πτοντας τοις τοιούτοις &λογή­ μασιν 1) δι' &πειρ{αν 1) δια καταφρ6νηιJιν· �ν γαρ &ε{ τι τών προειρημΙνων αΙ'τιον γ{νεται των τοιού15 των περιπετειών. Οι δs καταρράκτας , οϋς εΤχον όλ{γον ΕξωτΙρω 751. δια μηχανημάτων &νημμΙνους, αΙφν{διον κα.ι7ηκαν κα� Επεβάλοντο , κα� τούτους καταιJx6ντες προ τού τε{χους &νεσκολ6πισαν.

3

4

5

6

7

8

VI. RES msp ΔNIΛF..

20

κιχτα δε την Ίβηρ{αν Π6πλιος δ των 'Ρωμα{ων 34 στρατηγ6ς, ποιούμενος την παραχειμασ{αν Εν Ταρ5 δΙδωσιν F 1 το νικαν F(S), τφ νικαν Κ, del. Βοthius Ι c. 64 coll. Χ 3 7, 4 (v. Hewlettium American Jour­ nαΙ of Philology ΧΙ 441) 11. 12 μειρακιαιδι στάσι F, μΗρα­ κιαιδΗ στάσΗ S, ιιειρακιαιδη στάσιν σα , μ,Ηρακιαιδη (παρά)­ στασιν Rei 528 (librorwn στάσιυ defendit Schenkelius Jahres­ bericht iίber d. Fortschritte d. clαss. Alterth. cet. 1 884 Ι 247), μ,Ειρακιαιδει (πα(>α)στάσει Β W, v. Β W Fleckei8. annai. 1890, 837 ann. 9 15 des. F foL 169Τ prim. 16-19 Snid. s. Υ. ημμΕνοι 21 F Ιο1. 169" prim. ; F" in marg. : περ! ποπϊ..lοv σκηπΙωνοι;; καΙ των πραΧ�Eντων κατιβηρΙαν 6"

102

RES ωΒΡ.Δ.ΝΙΛΕ (ΒΟΙΡΙΟ) [01. 142, 4].

Qάκωνι, Κ(f/f}άπεQ ευ τοtς ΠQΟ τούτων δεδηλώκιχμδν, ΠQiJ'γ(bV μευ τους '1βηQιχς είς τηυ αύτωυ φιλ{ιχν κιχί πίστιν ευεδήσατο δια της των δμήQωv έκάστοις &πο2 δόσεως, λιχβων συναγωνιστην εκ τιχ-(,τομάτου ΠQοr; τούτο το lLlQOfl Έδεκωνιχ τον Έδετιχνων δυυάστην, 677. δ!,' /Χμιχ τφ ΠQοσπεσείν την ΚαQχηδόvος /Χλωσιν κιχί γενέσ,f}αι ΚVQΙΟV της γυνιχικο!; ιχ-6τού κιx� των υίων τον Πόπλιου, c-6,f}lror; συλλογισάμενος την Εσομένην των 'lMQrov μεΤΙΧβολΎιν ίφχηγοι; iβουλή,f}η (γενέσ,f}αι) 3 τ,η ι; ΙΧ-6τηι; δQμής, μάλιστα πεπεισμένος οϋτωι; την 10 γυνιχΤκιχ κιχ! τα τέ,,_ υα κομιείσ,f}ιχι κιx� δόξειυ 0-6 κιχτ' άνάγκην, &λλα κιχτιΧ ΠQό,f}εσιν α{Qείσ,f}ιχι τα <Ρωμαίων ' 4

δ

6

752. 7

8

& κιχί συνέβη γενέσ,f}αι. των yιXQ δυνάμεων α.QΤΙ διαφειμlνων είι; τr,ιJ ΠΙΧQαχειμασίαν ΠΙΧQην είι; την ΤΙΧQQάκωνα μετα τiJ'ιν οίκείων κιχ! φίλων. il,f}wv 15 δ' είι; λόγους τφ Ποπλίφ τΙΧύτην εφη τοίι; ,f}cotfl μηίστην XιXQlV εχειν , στι ΠQωτοr; των κιχτα την χώQιχν δυνιχστων ηκει ΠQοr; ιχ'ότ6ν. τους μεν yCtQ α.λλουι; &κμην διαπlμπεσ,f}αι κιχ! βλlπειν ΠQοr; KaQ­ χηδονίους, ται; δε zciQΙXr; Eκτεί�'ειν <ΡωμΙΧίοις ' ΙΧ-6τος 20 δ'Ε ΠΙΧQιχγcrονlνιχι διδους 0-6 μόνον αύτόν, &λλα κιχ! τους φίλους κα� συγγενείι; είς την 'ΡωμΙΧίων πίστιν. σι6πεQ ΙΧν νο.uισ,f}f] ΠΙXQ' ΙΧ-6τφ φίλος κα� σύμμιχχος, μηιtλην μΕν ΙΧύτφ ΠQος το παQον εφη, μηιtλην δ' είς το μlλλον ΠΙΧQέξεσ,f}αι XQCCιxv. ΠΙΧQιχυτίκα μεν 25 yCtQ ,f}ειχσιχμlνους τους '1βηQαr; ΠQ6ς τε την φιλίιχν αύτου ΠQοσδεσεγμlvον κιx� τετευχότα των &ξιου­ lLlvrov πάντιχ!; επί το ΠΙΧQαπλήσιον ηξειν, σπoυδιt6 ·τη71 D2 vulgo, τησ F(S), την της Οα 24 cι.-ότώ F(GΚ), cι.oότoς S, α-ότo'iί Οα, αοότών Rei 529, αοότοίς coni. Sch 27 α-ότσν FS, αύτον Κ

POLYB. HISTOR. Χ 34. 35.

103

�oντας κομίσα(j&UΙ τους ιΧναγκαίοv,:> καΙ τυχείν της 'Ρωμαίων συμμαχίας· εΙς δε τον μετα ταύτα χρόνον 9 προκαταληφ&έντας τΏ τοιαύΤΏ τιμΏ κα� φιλαν&ρω­ πίCf (jυ�ιαγωνΙ(jτας ιΧπροφαι1{(jτους vπάQξειν α<ότφ διόπεQ ήξίου την 1 0 5 ΠQος τα κατάλοιπα τών lQfrov. γυναίκα κα� τα τέκνα κομίι1α(j&αι, κα� ΚQι&ε�ς φίλοg Επανελ&είν slg τ�ν ο{κείαν , ϊνα λαβων ιΧφΟQμην εiίλoγoν Εναποδείξηται τ�ν αυτού κα� τών φίλων εiίνoιαν κατα δύναμιν εις τε τον Πόπλιον α-ότΟν 10 κα� τα 'Ρωμαίων ΠQάγματu. Έδεκων μεν oiιν τοιαύτα 11 διαλεχ&ε!ς Επέι1χεν · δ δε Πόπλιος, κα� πάλαι ΠQος 35 τούτο το [tIQog έ'τοιμος ων κα� ι1υλλελογΙ(jμένος παQαπλή(jια τοίς ύπσ τού Έδεκώνος εlQημένοις, την 618. γυναικα κα� τα τέκνα παQέδωκεν afJrιp κα� την ΠQοg δε τούτοις παQα την (jvvov- 2 15 φιλίαν (jvvi&ErO. (jCav ποικίλως ψυχαγωγήι1ας τον 'ΤβηQα κα� πα(jι τοίς α<ότού μεγάλας εΙι; το μέλλον έλπίδας {ΥπογQά­ ψας, οϋτως εΙς την οlκείαν έξαπέι1τειλε. τούτου 3 τού πράγματος ταχέως πεQιβοήτου γενομένου πάντας 20 συνέβη τους έντος 'ΤβηQος ποταμΟύ κατοικοi'ινταg ο ϊον &πο μιάr; δρμηι; έλέσ&αι τα 'Ρωμαίων, οι1οι μη ΠQότεQον α-ότών vπηQχον φίλοι. Ταύτα μεν oiιν καλώς κατα νούν έχώQει τφ 4 7 1)3. Ποπλ{φ · μετα δε τον τούτων XWQL(jttov τας μεν ναυ- 5 25 τικας δυνάμεις διέλυσε , &sroQWV oiιδεν &ντίπαλον vπάQχον κατα &άλατταν, Εκ δε τών ναυτών Εκλε'ξας τους Επιτηδείουι; EΠ� τας σημαίας ittIQL(jS. καΙ ι1υν­ ηύξηι1ε τοιούτφ ΤQόπφ τας πφκας δυνάμεις. 5 �1.0ιπα F, 1.0ιπα S· vulgo 9 κατα corr. Hervagius, και F, καΙ S 13 -όποτού F, -όπά τού S·, -όπ' Ben 258, sed

v.

IV 35, 13

104

RES HISPANIAE (SCIPIO) [ΟΙ 142, 4].

Άνδοβάλης δ� κα! Μανδόνιος, μεγ�<:Iτoι μ�ν δντες δυvά<:lται τότε των κατ' Ίβη(!tιχv, &λη-&ινώτιχτοι δ}, Κα(!χηδονίαιν φίλοι δoξιx�όμενoι, πάλΙΧι μεν {ιπούλαις διέκειντο κιχι κιχι(!ον έπετή(!ουν, έξ δτου π(!ο<:lποιη­ -&εντες οε πε(!ι τον Ά<:ιδ(!ούβιχν ιΧπι<:lτείv ιχ{ιτοίς 'ffτη- Ι) <:Ιαν χ(!ημάταιν τε πλη-&ος κιχι τας γυνιχίκιχς κιχι τας -&υγιχτέ(!ιχς εΙς δμη(!είαν, κα-&άπε(! έν τοίς Π(!Ο τούταιν 7 έδηλώσαμεν· τότε δ� vομί<:lαvτες έχ,ειν εiιφυη και(!όν, &ναλαβόντες τας Εαυτων δυνάμεις έκ της Κα(!χηδο­ νίαιν παt,Jεμβολης νυκτος &πεχώt,Jη<:lιχv εΙς τινας lt,Jv- 10 μνυυς τόπους κιχ! δυναμένους α{ιτοϊς την &<:ιφάλειαν 8 παt,Jα<:lκευά�ειv. 0-0 γενομένου ΚΙΧΙ των &λλαιν Ίβή­ t,Jrov <:ιυνΕβη τους πλείι1τους &πολιπείν Άσδt,Jούβιχv, πάλαι μεν βαt,JυvομΕvους {ιπο της των Καt,Jχηδοvίαιv fιγεt,Jαιχίας, τότε δ� Πt,Jωτοv καιt,Jοv λαβόντας εΙς το 15 φαvεt,Jαv ποιησαι την α{ιτων Πt,Jοαίt,Jεσιv. 'b δη κα! πεt,JΙ πολλους 11δη γεγονε. μΕ'}'άλου 36 γαι- δντος, αις πλεονιΧκις ήμίν εlt,Jηται , τού κατοt,J­ -&οϋν έν Πt,Jάγμαι1Ι κιχι πεt,Jιψtvει1-&αι των lX-&t,Jwv έν τιχίς έπιβολα'tς, πολλφ μεI�oνoς έμΠCΙt,Jtιχς Πt,JΟι1δεϊται 679. "αι φυλακής το καλως Χt,Jήι1α<:l-&ιχι τοϊς κατοt,J-&ώμαι1Ι· 2 διο ΚΙΧΙ πολλαπλαι1ίους tlv cfJt,JOL τις τους έπι Πt,Jοτε­ t,Jημάταιv γΕ'}'ονότας των καλως τοίς Πt,Jοτεt,Jήμα6Ι κε­ Χt,JημΕvαιv. δ κιχι τότε πεt,JΙ τους Καt,Jχηδοvίους 3 ι1υνεβη γενΕσ-&αι. μετα riXt,J το νικηι1αι μεν τας 25 'ΖΜ. 'ΡαιμαΙαιν δυνάμεις, &ποκτείναι δ� τους 6τt,Jατηγους &μφΟΤΕt,Jους, Πόπλιον καΙ ΓνάΙΌν, {ιπολαβόντες &δή­ (!ιτον ιχ{ιτοίς {ιπάt,JΧCΙV την Ίβη(!ίιχν, {ιπεt,Jηφάvαις 6

15 τοvτο F, τουτο Β, τουτον Ur 174" vulgo, τόΤΕ corr. 17. 18 Ιηc. ]Ι 31, 23 Η. : "Οτι ΙΙΕΥιΧλου Hντo� τού ?ιατοι;>.{;οVv cet. 21 ?ιαΤQι;>.{;ώιιασιv F Οα

POLYB. HISTOR. Χ 35-37.

105

iΧ(Jώντο τοις κιχτα την χώ(Jιχν. τοιγΙΧ(Jοiίν αντ� συμ- 4, μάχων κιx� φίλων πολεμίους εσχον τους {;ποτιχττο­ μένους. κιx� τoiίτ' εΙκ6τως επιχ&ον ' αλλως μεν (rcl(J 5 iπειδήπε(J) {;πέλΙΧβον δειν κτιΧσitιχι τας α(Jχάς, αλλως 5 δε τη(Jειν , ούκ εμιχ&ον δι6τι κάλλιστιχ φυλάττουσι τας {;πε(Jοχας οϊ κάλλιστιχ διιχμείνιχντες Iπ� τών ιχύτών Π(JΟΙΧΙ(Jδσεων, ιχΤς Ιξ α(Jχης κιχτεκτήσιχντο τας δυνιχστείιχς, κιχίτοι γε Π(Jοφιχνοiίς δντος κιx� Iπ� πολ- 6 λών ηδη τε&εω(Jημiνου δι6τι κτώντιχι μεν lX.ν&(Jωποι 10 τας εύΚΙΧΙ(Jίιχς ε-δ πoιoiίντες κα� Π(Jοτειν6μενοι την αγιχ&ην Ιλπίδα τοις πέλας., Ιπειδαν δε τών Ιπι&υ- 7 μουμένων τυχ6ντες κιχκώς ποιώσι κα� δεσποτικώς ιX(JXwat τών {;ποτεταγμένων, εΙκ6τως αμιχ ταις των Π(Jοεστώτων μετΙΧβολαις συμμεταπίπτουσι κιx� των δ κιx� τ6τε συνέβη 15 {;ποτιχττομΙνων ιχϊ Π(JΟΙΧΙ(Jiσεις. τοις ΚΙΧ(Jχηδονίοις. Άσδ(Jούβιχς μεν ο-δν Ιν τοιαύταις πε(Jιστάσεσι 37 πολλας κα� ποικίλας Ιποιείτο πε(J� των lπιφε(Jομiνωv Π(Jαγμάτων έννοίιχς. Ιλύπει μεν rcl(J ιχύτον ή πε(J� 2 20 τον Άνδοβάλην απ6στιχσις, 'λύπει δε κα� τα κιχτα την &.νΤΙΠΙΧ(Jιχγωγην κα� την &.λλΟΤ(Jι6τητα την {;πά(J­ χουσιχν αύτφ n(JOf; (τους) ΙΧλλους σΤ(Jιχτηγούς' ήγω­ νίΙΧ δε κα� την Ποπλίου πα(Jουσίαν. κα� (το λοιπον) 3 ηδη Π(Jοσδοκων αύτον ηξειν μετα των δυνάμεων, 3 γα!} add. Οα 4 ΕπειδψΤΕ!} add. Β W 5 OfJn MS, F διότι MβFS, δε διότι Οα vulgo, δ' (ίτι Hu 7 κατι!στήσαντο F(MS) , corr. Cobetus MnemoB. 1862, 8 16 deβ. Μ 32, 11 Η. : κα!}χηδονίοις ' και ποϊ.ϊ.οι τoVτων &πι!­ στησαν 19 τών add. ante ΠΕ!}Ι Bei 529, sed Υ. Κrebsium Die Priiposit. cet. 104 c. Νοη raro enim Polybius pro gene­ tivo praepositione ΠΕQΙ cum accusativo coniuncta utitur, ut

� OfJn

aut hiatus evitetur (sicut h. 1.) aut genetivi ne cumulentur (ν. Ι 16, 1. 20, 10. Π 14, 3. Χ 40, 7) 23 και alterum delet

106

RES HISPANIΔE (SCIPIO) [01. 142, 4].

iFcWflWv � α{ιτον μΕν έγκαταλειπ6μενον {ιπο των '1pήflWV, τοr� δΕ
POLYB. mSTOR. χ 37. 38.

107

ήξίουν τον Π6πλιον α-Dτον κ(ιιτην γίνεσ&α.ι τών λεγομ,{νων, ΚCtν μεν φανώσιν &δίκως έγκαλούντες Καρχηδονίοις, σαφώς γινώσκειν α-Dτον αις οϋδε την προς 'Ρωμαίους δύνανται τηρείν πίστιν ' έαν δε 1 0 5 πολλας &δικίας &ναλογιζ6μενοι κατ' &νιΧγ.κην &φ­ ιστώνται της ε-Dνοίας της lκείνων , καλας έλπίδας εχειν δι6τι νύν ελ6μενοι τα 'Ρωμαίων βεβαίως τη­ ρ ήσουσι την προς α-Dτους ε�νoιαν. Κα! πλείω προς τούτο το μέρος α-Dτών δια- 38 1 0 λεχ&έντων, έπεl κατέπαυσαν τον λ6γον, μεταλαβων 706. δ Π6πλιος καl τοις {ιπ' έκείνων εΙρημένοις εφη πιστεύειν, μάλιστα δε γινώσκειν την Καρχηδονίων υβριν εκ τε της εΙς τους άλλους 'Ίβηρας καl μάλιστα της εΙς τας έκείνων γυναίκας καl &υγατέρας &σελ15 γείας, &ς α-Dτος παρειληφως νύν O-Dr., δμήρων έχούσας 2 διά.fTεσιν, &λλ' αΙχμαλώι'ων καl δούλων, ουτως τε­ τηρηκέναι την πίστιν ώς O-DQ' CtIJ α-DΤQvς έκείνους τηρησαι πατέρας {ιπάρχοντας. τών δ' &ν&ομολογη- 3 681. σαμένων δι6τι παρακολου&ούσι καl προσκυνησάν20 των α-Dτον καl προσφωνησάντων βασιλέα (πάντων), ο[ μεν παρ6ντες έπεσημήναντο (το) Qη&έν, δ δε Π6πλιος έντραπεlς &αqρειν α-Dτοις παΡΏνει ' τεύ­ ξεσ&αι γαρ εφη σφας άπάντων τών φιλαν&ρώπων {ιπο 'Ρωμαίων. καl παραυτίκα μεν έκ χειρος τας 4 25 &υγατέρας &πέδωκε , τfι δ' έπαύριον έποιειτο τας συν&ήκας προς α-Dτούς. �ν δε το συνέχον τών δμο- 5 λογη&έντων &κολου&ειν τοις 'Ρωμαίων αρχουσι κι:tl πεί&εσ&αι τοις {ιπο τούτων παρι:tγγελλoμένoις. γενο- 6 μένων δε τούτων &ναχωρήσαντες εΙς ταg- αvτών 20 βασιλ" F (compendio sollemni S, βασιλέα (πάντων) B W

,

. Χ 49, 13) , βασιλΕα

108

RES mSPA�τιA.E (ΒΟΙΡΙΟ) [ΟΙ 142, 4].

παQεμβολα.r; κα� παQα).αΡ.$vτεr; ταr; δvvάμειr;, �κoν 'ltQor; τον Πόπλιον, κα� στρατοπι;δεύσαvτεr; δμού τοrr; 'ProlLatoLr; 'JtQoTίrov έπ� τον 'ΛσδQούβαv. 7 Ό δΕ των ΚαQχηδοvι'ωv σΤQατηγοr; έτύγχανε μΕν διαΤQι'βωv έν τοϊ'r; 'JtEQ� Κασταλωνα τόποιr; 'JtEQ� 5 Βαι'κυλα πόλιν ofJ μαΚQαv των &QfVQEtaJV μετάλλων' 8 πv-Β'όμεvοr; δΕ την 'ltteQovdtav των 'Ρωμαι'ων μετε­ σΤQαΤΟΠΕδεvσε, κα� λαβων έκ μΕν των δπισ-Β'εν πο­ ταμον &σφαλ.η, 'ltteQιX δΕ την κατα ΠQόσωποv 'ltlsvQιXv τού χάQ«κοr; έπι'πεδον τόπον, 6φQVV ΠQοβεβλημΕvηv 10 έχοντα κα� (ttt-B'or; (κανον 'ltQOr; &σφάλειαν κα� μ.ηκοr; 'ltQOr; έκταξιν, (έμι;νεν) έπ� των -δποκειμΕνων, ΠQΟΤΙ' r;. δ δΕ 9 -B'ElLsvOr; έπΙ τ-r)v 6φQVV &ε� ταr; lφεδQεια Πόπλιοr; lrrtuar; ΠQο-Β'ύμωr; μΕν εΙχε 'ltQor; το δια­ κινδυνεύειν, &πόQωr; δΕ διΕκειτο, -Β'εω(!ων τοvr; τό- 15 '15'1. 'Jtovr; εfJφvεrr; δνται; 'ltQor; την των έναντι'ων &σφά10 λειαν. ofJ μην &λλα 'ltQOdteVauXroV δύ' oήlLEQar; κα� διαγωvιάdαr; μη dvvεπιγεvομΕvωv των περ� τον Μάγωνα κα� τον τού ΓΕσκωvοr; 'ΑdδQούβcιv παντα­ χό-Β'ι;ν αfJτοv οϊ ποΜμιοι ΠΕQιστωσιv, έΚQιvε 'ltteQa- 20 βάλλεσ&αι κα� καταπειQάζειv των -δπεναντι'ων. 39 την μΕν oiJv tlλληv δύναμιν [τοιμάσαr; 'ltQor; μάχην συνείχεν έν τφ χά(!ακι, τοvg δΕ γQοσφομάχοvr; κα� των πεζων τοvr; έπιΜκτοvr; lξαφιε�r; έκΕλευε 'JtQ0d­ βάλλειν 'ltQOr; την 6φQVV κα� καταπεΙQάζειv τ.ηr; των 25 2 πολεμίων lφεδQliία.r;. των δΕ ποιούντων το 'ltctQar­ γελ-Β'Εν εfJψύχωr;, ταr; μΕν &QxιXr; δ των Κα.Qχηδοv{ων 682. 9 παρα. in F compendio tam simili ΠΕΡΙ scriptum, ut codice"s recentes irrepser:it ΠΕΡΙ ab omnibus editoribus 10. 11 προμΕμ�lΙμΕV'1Jν E�OV­ Propagatum (v. Χ 46, 8) σαν F(S) , πρoμEμ�lIμ.Eνllν �xoντα Scaligerj πρoμEμ�1Iμ.Eν01: Ιχοvσαν σα vulgo

in

POLYB. mSTOR. χ 38. 39.

1 09

σΤ(Jατηγος lκα(Jαδ6κει το συμμαίνον' &SfiJ(Jfhv δε δι« την τ6λμαν των Ψαιμαίαιν τoVς πα(J' αυτων πιεζομέ1JOV!) κα� κακως πάσχοντας, lξijγε την δύναμιν κα� πα(Jεvέ{Jαλε πα(J« την όφ(Jύv, πιστεύαιν τοίς τ6ποις. 5 κατ« δε ΤΟ1} καΙ(JΟV τούτον δ Π6πλιος τους μεν εύζώνους ΙΧπαντας lπαφijκε, συντάξας μοη&ειν TOiS Π(Jοκιvδυvεύουσι , τους δε .ιοιπους έτοίμους έχαιν, τους μεν i;fLtoEι!) αύτος έχαιν, πε(Jιελ&ωv την όφ(Jυv κατ« το λαιον των υπεναντίαιν, Π(Jοσέ{Jαλλε τοίς 10 Κα(Jχηδοvίοις;, τους; δ' i;μίσεις; Λαιλίφ δους δμοίαις; πα(Jήγγειλε την εφοδον lπ� τ« δεξι« μέ(Jη των πολε­ μίαιν. ο{, συμμαίνοντος; δ μεν Άσδρούμας άκμην lκ Tij!) σΤ(Jατοπεδείας lξijγε την δύναμιν' τον γ«!,) Π(JΟ τούτου X(J6vov lπέμενε πιστεύαιν τοίς; τ6ποις κα� 15 πεπεισμένος μηδέποτε τολμήσειν τους πολεμίους; lγ­ XEι(JEiV αύτοίς' διο πα(J« την Π(JΟ(Jδοκίαv γεγενημέ­ νης Tijg lπι&έσεαις κα&υστέ(Jει Tij!) lκ'ι:άξεαις. οί δε Ψαιμαίοι κατα κέ(Jας ποιούμενοι τον κίνδυνον, ούδέπαι των πολεμίαιν κατειληφ6ταιν τoVς lπ! των κε(Jάταιv 20 τόπους, ού μ6νον lπέμησαν άσφαλως; lπ! την όφ(Jύv, 7 68. άλλα κα� Π(Jοσάγοvτες έτι πα(Jεμ{Jαλλ6vταιv καΙ κινου­ μέναιν των υπεναντίαιν τους μεν αύτων Π(Jοσπί­ πτοντας έκ πλαγίαιν lφ6νευον, τους δε πα(Jεμ{Jάλλοv­ ι:ας lξ lπισΤ(Jοφijς φεύγειν ήνάγκαζον. Άσδ(Jού{Jας 25 δε κατα τους lξ ti(Jxij!> διαλογισμούς , &εαιρων κλι­ νούσας κα! διατεΤ(Jα!ψέvιχς τας; αυτού δυνάμεις, το μεν ψυχομαχείν μέΧ(JΙ Tijg lσχάτης lλπίδος άπεδο­ κίμαζε, λαμων δε τά τε χρήματα κιχ! τα &η(Jία, και των φευγ6νταιν o(Jovg ήδύνατο πλεί(Jτους IΠΙ(Jπα(Jά2 παραυτών F, παρ' αfJτών S', παρ' α';'τών Be

3

4,

5

6

7

8

110

RES HISPANIAE (SCIPIO) [01. 142, 4].

μΕνος, ΙΠΟΙΕίτο την &ναχώ(!ησιv παρα τον Τάψον ποταμον ιfις έπ� τας Πυ(!ήνης -δΠΕ(!βολας κα� 'tOVf; 9 ταύτ'Υ κατοικούντας Γαλάτας. Π6πλιος δε το μεν Ικ ποδος lΠΕσfJoαι τοίς ΠΕQ� τον Άσδρουβαν ο-όχ ήΨΕίτο σvμφέQΕΙV τφ δΕδιέvαι των αλλαιv σΤQατη- 5 ψωv (τηv) Ηφοδοv , τον δε χάQακα των -δΠΕναvτ{αιν έφfjΚΕ τοις αiJτού στρατιώταις διαQπάbΕΙV. 40 ΕΙς δε τ1}v ΙπαVQιον ovvafJo(!o{tjaf; το των αΙχμαλώταιν πλfjfJoος, dίν ησαv ΠΕbΟ� μεv ΕΙς μVQ{οvς, ίπΠΕίς δε πλΕ{ους δισχιλ{αιv, ΙΨ{VΕΤΟ ΠEΡ� τηv του- 683. 2 ταιν οΙκοvομ{αv. τωv δ' 'IfjfjQrov 8σοι κατα 'tOVf; ΠQΟΕι(!ημέvοvς τ6πους ΚαQχηδοv{οις τ6ΤΕ συVΕμά­ χουν, �κoν ΙΨΧΕι(!lbΟVΤΕς σφας αiJτοvς ΕΙς τηv ΌΡαΙ­ μαΙαιv πΙστιv, κατα δε τας ΙVΤΕύξΕις βασιλέα ΠQοσ3 Εφώνουv τοv Π6πλιοv. ΠQωτον μεν o15v ΙποlησΕ 15 τούτο και ΠQ06ΕΚvvησΕ ΠQωτος ΈδΕκώv , μΕτα δε τοvτοv 0& ΠE(!� τον Άvδοβάληv. τ6ΤΕ μεν o15v &νΕ4 πιστάταις α-ότον παQέδ(!αμΕ το �ηfJoέν' μΕτα δε την μάχην &πάvταιν βασιλέα ΠQοσφαιvοvνταιν, ΕΙς έπΙστα5 σιv �ψαΨE τον Π6πλιον το ψιv6μΕVΟV. διο κα� 20 uvvafJo(!O{tjaf; 'tOVf; ''I[jηQaf; βασιλικος μεν έφη βου­ lEtjfJoat και lifEtjfJoat παρα πασι κα� ταίς &ληfJoΕ{αις -δπάΡΧΕιν, βασιλΕύς ψΕ μην o�τ' (Είvαι) fJoilEtv οi)ΤΕ MfEtjfJoat πα(!' OiJιYEVI. ταύτα δ' ΕΙπαιv πα(!ήΨΨΕιλΕ 759. 6 σΤQατηψον αiJτov ΠQοσφαιVΕίν. [σαις μεν 015'11 και 25 τ6ΤΕ δικαΙαις tlv τις ΙΠΕσημήνατο τηv μcψαλoψυx1αv 5. 6 σΤQCΙΤ1jrωv Ι Ιφο80ν F (σ't"QCΙΤ1jrωv in extr. fol. 174'), τήν add. ante των &λλων σΤQCΙΤ1jrωv σα , ante Ιφο80ν co d . Reg. G, BW (non tamen codicis Reg. G auctoήtate per­ motus) 23 01ίτlJ MJoEllJtv ' 01ίτlJ F(S) , 01ίτlJ ΜΜλlJιν (IJΙνcιι) 01ίτε σα, οt.κ MJoέλlJιν οt.8ε Ben 268 , 01ίτε (εΤρIΥ.Ι) Ε-3'έλειν o.ιlΤIJ Be, ο.ιιΤIJ �EλlJιν 01ίτlJ Di, ο.ιιτ' (IJΙνIΥ.Ι) -3'έλlJιν o.ιlτε Hu

POLYB. mSTOR. χ 39. 40.

111

τ&νδρ6ςο , fι κομιδΏ νέοςο ω ν κα� της> τύχηςο α11τφ συνεκδραμούσης> iπ� τοσούτον Ο1στε πάνταςο τους> υποταττομένουςο έξ αυτών lπί τε ταύτην κατενε­ χ&ηναι την διάληψιν κα� την όνομασίαν , 3μωςο iv 5 έαυτφ διέμεινε κα� παΡ'!1τείτο τ-ην τοιαύτην δρμην κα� φαντασίαν. πολυ δε μάλλον lt7J τις> &αυμάσειε '1 την ύπερβολην της> πεQ� τον ltνδQα μCΓαλOψυxIαςo, βλέψας εΙςο τους ioxdTovr; τού βΙου καΙQούς , �νIκα ΠQοr; τοις> κατα την 'ΙβηQίαν lQyotr; κατεσΤQέψατο 10 μεν ΚαQχηδονίουr;, κα� τα πλείστα κα� κάλλιστα μέρη της> Λιβύηςο &πο τών Φιλαίνου βωμών εως> Ήρακλείων στηλών ύπο την της> πατρίδοςο έξουσΙαν ηγαγε , κατεσΤQέψατο δε την Άσίαν κα! τους> της> Συρία!; βασιλειςο , κα� το κάλλιστον κα� μέγιστον 15 μέροςο τ-ης> οlκουμένης> ύπήκοον έποίησε 'Ρωμαίοιςο, [λαβε δε καιρουςο εΙςο το περιποιήσασ.fTαι δυναστείαν βασιλικην έν οΙςο iπιβάλοιτο κα� βουλη&είη τ6ποις της οΙκουμένης. ταύτα γαρ ού μ6νον &ν&ρωπίνην 8 φύσιν, &λλα κα� .fTειοτέραν, εί .fTέμις εΙπείν , ύπερ20 φρονειν Ctv έποίησεν. Π6πλιος (δε) τοσούτον ύπερ- 9 {&ετο μεγαλοψυχίlf τους ltλλους &ν&ρώπους αις oiι μειζον &γα&ον εiίξασ.fTαί τις τοίςο .fTεοΙς (011) τολ­ μήσειε , λέγω δε βασιλείας, τούτ' έκεινος πολλάκιςο 684. υπο τής τύχης α11τφ δεδομένον &πηξίωσε , κα� περ� 25 πλείονος έποιήσατο την πατρίδα κα� την ταύτης πίστιν της> περιβλέπτου κα� μακαQιστηr; (βασιλείαςο). πλην τ6τε γε διαλέξαςο iκ τών αΙχμαλώτων τoV�· 10 Ι) διέμΕlνΕ κα� παρrιΤEίτO v. Hu Erzαhl. Zeitf. ΧΧΥΙ 8 6 .fTaVILιXGEιEV F 'ι 1 φιληνov F(S), corr. Ca 20 tnol26 post μακαρισnις ησΕ · πόπλιος F(S), corr. Ur 174b H add. δυνασΤΕΙας ervagiu8, μασιΛ,ΕΙας B W

1 1 2 ΒΕΒ mSPANIAE ΕΤ ΘΜΕΟΙΑΕ [01. 142, 4].

"Ipη(Jrxg, τούτου!; μ1ν άπΙλυσε XW(Jlg λύΤ(Jων πάντα,g εΙ!; τα!; [α,υτων πα,Τ(J{δα,g, των δ' Ίππων Τ(Jια,κοσ{ουg κελεύσα,!; Eκλiξα,ι τοί!; πε(Jl τον Άνδοβάλην του!; λοι] 1 που!; διΙδωκε τοί!; άν{πποιg. κα,� το λοιπΟν 1jδη μετα,λα,βαιν την των Κα,(Jχηδον{ων σΤ(Jα,τοπεδε{α,ν 5 δια την των τόπων C'όφυία,ν, α,{ιτο!; μ!ν Εμενε urx(Jrx­ δοκων του!; κα,τα,λcιπoμIνoυ!; των Κα,(JχηδονCων σΤflα,­ τηγούg, έπl δ! τα!; {)πε(J{:Jολαg των Πυflηνα,{ων dfllrov 12 έξα,πέστειλε του!; τη(Jήσοντα,g τον 'Λσδflού{:Jα,v. μετα δ! τα,ύτα" τη!; ΔS(Jrxg fίδη συνα,πτούσηg, άνεχώρησε 10 μετα τη!; δυνάμεω!; εΙ!; Trx(J(JcEurov', Εν τούτοι!; τοί!; τόποι!; ποιείσ&α,ι την πα,(Jα,χειμα,σCα,ν.

'1 60.

VII. RES GRAECIAE. 41

2

3

οι μ!ν ΛΙτωλο{, Π(Jοσφάτωg έπη(Jμiνοι τα,;;!; Ελπ{σιν Επι 'tf1 <Ρωμα,{ων κα,ι 1:f1 του βασιλέω!; Άττάλου 15 πα,(Jουσ{�, πάντα,!; Εξέπληττον urxl πΙΧσιν έπέΚΕιντο κα,τα γην, οι δε πε(JΙ τον "Λττα,λον και Πόπλιον κα,τα &άλα,τταν. διόπε(J ήκον Άχα,ιοι μΕν παflακαλούντεg τον φtλιππον βοη&είν· ο-ό rιX(J μόνον του!; Λlτωλοvg -ηγωυ{ων, άλλα και τον Μα,χα,νCδαν δια το Πflοκα&η- 20 σ&α,ι μετα τη!; δυνάμεω!; έπι το;;!; των 'A(JrcCrov O(JOtg. Βοιωτοι (δ!) δεδιότε!; τον στόλου των {)πενα,ν1:(ων, ήγεμόνα και βοή&εια,ν Ώτουν. φιλοπονώτα,τά 118 μην οι την EiJ{:Jotrxv �α,ΤOΙΚOυνΤE!; -ηξtουv (Εχειν) τινα

1 1 τα(lακιίιννας F , τα(lαΚιίινας S , Τα(lακώνα σ,. 174b, Τα(lακώνος Ben 268, Τα(l(lάκωνα Be, Τα(l(lάκωνα (σπεv{fων) Hu, Τα(l(lάκων' B W (videtur enim signv elisionis perperam pro com)?endio syllabae -ας accepto τα(l(lάκων codicis archetYJ'l obscuratum esse in τα(l(!άκωνας) coll. Χ 1, 8: εΙς τά(lανΖ ΑποιεΊτο cet. 12 des. F fol. lιzor med. 14 F fol. Hor med. FI in marg. : ΠΕ(!l 'Π'IJ(!σιίιν 24 ΙχεΙ'/1

POLYB. HISTOR. Χ 40--i;1.

1 13

ΠQόνοΙΙΧν των πολεμίαιν. ΠΙΧQιχπλή
114

RES GRA.ECIAE (pHILIPPUS) [01. 142, 4].

ι1ειν ΕΠtXγγειλάμεvος, τφ (δ'�) ποΜμφ ΠtXVΤtXχό,f}εv έπεϊχε, κtX(!tXδ'οκωv πf] κtX� π(!ος τ{να: π(!ωτον δ'εήι1ει 42 ποιεί(/,f}tXι τ,ην δ(!μήν. πιιuσπεσόvτοg δ" «ύτφ κtXτα τον κtXι(!οv τούτον τους πεΙΙ� ΤΟV '�ΤΤtXλοv δ'ιάιιtXVΤtXς UtX! πιιοσο(!μή(/tXvτtXς τ'Υ ΠεΠtXιιή,f}φ κtXτει1χηκέvtXι την 5 ΧώιιtXv, τούτοις μ�ν έξtXπέστειλε τουg ΠtXιιtXφυλάξοv2 τtXς την πόλιν, εΙς δ'� ΦωκέtXg utX� τους κtXτα την Βοιωτ{tXv τόπους ΠολυφάvτtXv έξέπεμψε μετα (/υμ­ μέτ(!ου δυνάμεωι;, εΙς δ� ΧtXλκ{δ'tX utX! την liλληv EiJ{JottXv Μένιππον, έχοντα: πελΤtXι1τας χιλ{ους, Άγ(!ια- 10 3 VtXf; πεVΤtXΚΟι1{ους. «ύτος δ'� π(!οηγε ποιούμενος την πο(!ε{tXv εΙς ΣκοτούσtXv, ΠtX(!tXπληι1{ωg δ� κtX� τοι'ς ΜtXκεδόσιv clg τtXύτηv την πόλιν ΠtXιιήγγειλεv άπtXv4 ταν. πυ,f}όμεvος δ'� τους πειι! τον '�ΤΤtXλοv εΙς Ν{­ utXttXv κtXτtXπεπλεvκέvtXι, των δ" ΑΙτωλων τους liιι- 15 ΧΟVΤtXg clg tΗιιάκλειtXV &,f}ιιο{ζει1,f}tXι χάιιιν τού κοινο­ '62. λογη,f}�vιχι πιιος άλλήλουg {)πειι των ένει1τώτων, άνΙΧλιχβων την δύνιχμιν Εκ τηg Σκοτούσηg ιSJιιμησε ι1πεύδων κιχτιχτιχχηι1ΙΧ(. κιχ! πτοήι1ιχς διιχσύιιιχι την 5 ι1ύνo�oν ιχύτων. τού μεν ovv ι1υλλ6γου κιxftυι1τέιιCΙ, 20 τον δ'ε (/ίτον φ,f}ε{(!ιχg κιχ! πιχ(!ελ6μενος των πε(!� τον 6 ΑΙνιανιχ κόλπον κιχτοικούντων έπιχνηλ,f}ε. κιχ! την μεν δύνιχμιν έν τf] ΣκοτούσΏ πάλιν άπέλειπε, μετα δ'� των εύζαινων κιχ! της βΙΧι1ιλικής Ιλης εΙς Δημη­ τ(!ιάδιχ ΚΙΧΤtXλύι1tXς έμενε, κtXιιtXδ'οκωv (τας) των lVtXV- 25 1 2 σκοτo-vσοιν F , σ"ότοvσοιv S , Σκότουσσοιν Οα , Σκο­ τούσσοιν Di, Σκοτούσοιν Ur 174b, sine dubio θΧ testinιonio Urbinatis , quod exstat xvm 20, 2 ; videtur autem Poly­ biU8 , sicut nummi Scotusaei , variasse inter 8cotusam et 8cotussam, Υ. Bunet. c(}rr. hellIfn. 1881, 298 et B W Fleckeis. anna1. 1884, 112 Β. 19 πτο?jσοιι F, oπoti)aoιt 8, corr. 8ch 23 ΟΙΠΕλΕΙΠΕν F, &πέλΙΠΕ 88 vulgo, Υ. Hu Erzahl. Zeitf. ΧΠ 8

POLYB. mSTOR. χ 41-43.

5

10

15

20

1 15

τίων έπιβολάg. ί'να δε μηδεν αυτον λαν&άν'Ω των 7 πραττομένων , διεπέμψατο προg Πεπαρη&ίουg κα� προg τοvg έπ� τηg Φωκίδοg, δμοίωg δε κα� προg τοvg β8β. έπ� τηg Ευβο{αg , κα� παρήγγcιλε διασαφείν α-ότφ πάντα τα γινόμενα δια των πυρσων έπ� το Τ{σαιον. τούτο δ" έστ� τηg Θετταλίαg Οροg, ευφυωg κείμ.ενον 8 προg ταg των πρocιρημένων τόπων περιφάσειg. Τού δε κατα Tug πυρσείαg rivovg, μεγ{σταg δη 43 παρεχομένου Χρ ε{αg έν τοig πολcμικοιg, &νεργάστου πρότεQον -όπάQχοντοg , ΧQήσιμον clvιxf μοι δοκεί το μη παραδραμειν , &λλα ποιήσασ&αι περ� αυτού την άρμόζουσαν μνήμην. Sτι μ�ν 015ν δ καΙQοg έν πάσι 2 μεγάλην [χει μερ{δα προg ταg έπιβολάg, μεγ{στην δ' έν Toig πολcμ.ικοίg, παντ� δηλον ' των δε προg τούτο συναγωνισμάτων πλείστην [χουσι δύναμιν ο{ πυρσοί, αρτι (γαρ) τα μεν γέγονε, τινα δ' &κμην ένεργείται 3 κα� δυνατόν έστι γινώσκειν , Φ μέλει , ποτε μεν ήμερων τριων η τεττάρων δ δ'ον &πέχοντι , ποτε δε κα� πλειόνων. ωστ' &ε� τοιg DcoILivotg πράγμασιν 4 έπικουρίαg παράδοξον γ{νεσ&αι την βοή&ειαν δια τηg των πυρσων &παγγελ{αg. τον μεν (ο15ν) προ 5 4 ι,κέλευσε (sic) διασαφείν

7 περιφάσειι; : Suid.

β. Υ.

4 αυτώ F(SB), αfJτφ corr. Be 6 ίστΙν F π ε�ίφ α σι� 16 Β. &ρτι τα μεν cet.] lacunam statuit Re'i 531 s. et supplet -

(δηλoiίσι γάρ,) τ[να μΕν γεγονε [vel (δηλoiίσι γάρ,) τΙνα μΕν &ρτι γεγονε], τίνα δ' άκμην ίνεργείται καΙ 01Jτω [vel καΙ δι' αυτών] quod est rectiusj nam καΙ 01Jτω non est Polybianum πάντα. δυνατον cet. , post &ρτι inserendum θθΒθ ovv coni. Sch, οΙι; & &ρτι μΕν γεΥονε , τ[να δ' , & άκμην ι,νεΡΥείται, δυνατόν cet. Bothius Ι c. ρ. 65 (cum hiatu intolerabili), (δια ταύτην την αΙτίαν ' καΙ γα/?) &ρτι cet. Lammertus Fleckeis. annal. 1888, 626 (hiatv.s inter πυρσοί θΙ &ρτι Lammerto im­ merito est offensioni, v. Hu Philo1. 1869, 299), γαρ post &ρτι supplet Β W 21 post τον μΕν add. ovv Rei 532 , γαρ coni. supplendum esse Sch -

-

116 RES GRAECIAE (SIGNA PER IGNES) [01. 142, 4].

τούτου χ()όυου ,&πλης γιυομ,έυης της πυ()ι1ε{οις κοιτα το πλεiστοv (x�τi}υ &υωφελη ι1υυέβαιυε γ{υεσ8-αι τοίς 6 χ()ωμ,έυοις. δια γα() ι1υν8-ημ&τωυ Ι»()Ιι1μέυωυ έδει τηυ X()ctu.V t/vvτελεiv' τώυ δε π()αγμ,άτωυ &ο(){t/τωv -όπα()χόυτωυ τα πλεit/τfX διέφυγε τηυ τώυ πυ()6ώυ 5 7 X(lC{fXV, οίου 11i (X�τώυ τώυ υυυ εΙ�ημ,έυωυ. 8τι μ,ευ o-ov εΙς Ώ�εoυ κοι! Πεπά�η8-0υ η Χοιλκ{δοι πά�ει1ΤΙ στόλος, δυυοιτου .ηυ δΙfXt/fXφε'lv τοiς πε()l τούτου 8 t/vv8-εμέvοις' 8τι δε μ,ετοιβάλλουτοιl τιυες τώυ πολιτώυ η π�οδιδόfXt/ιv , η φόνος Ιυ τΥ πόλει γέγουευ, 10 'iί τι τώυ τοιούτωυ, (l δη συμ,βοι{υει μ,ευ πολλάκις, 9 π()όληψι.υ δ' έχειυ πάυτωυ &δύυοιτον - μ,άλιστοι δε τα ποι()οιδόξως γιυόμ,ευοι της Εκ του ΚfXΙ()Oύ συμ,βου­ λ{οις κιU Επικου(){οις π()οσδείτοιι - τα τοιοιύτοι πάντοι 10 διέφυγε την τών πυ()σών χ()ε{οιυ. πε()l αιν γα() O�Κ 15 Ινεδέχετο π�oυO'1/8-ήνoιι, πε()� τούτων o�δε σύν8-ημ,οι ποι-ήσΟΙ68-οιι δυνοιτόν. 4Ινε{οις δε βοvλη8-εlς διο�8-ώσfXt/8-fXΙ την τοιοιύ44 την &πο(){οιυ, δ τα πε()� τών ΣΤ(lfXτηγικώv -όπομ,νή­ μ,οιτοι συυτετιχγμ,έυος, (j()fXXV μ,έυ τι π()οεβ{βοισε, τού 687. γε μ,ην δέοντος &κμ,ηυ πάμ,πολυ το κοιτα την Ιπ{νοιοιυ 2 &πελε{φ8-η. γνο{η δ' ΙΧυ τις Εκ τούτων. φησ! γα() δείν ΤΟVς μ,ιfλλOντoις &λλ-ήλοις δια τών πυ()σών δη­ λούν το κοιτεπείγον &γγείοι κοιτοισκευάσοιι κε�oιμ,εά,

'ί 6Β.

5 ΙJιEφtV,IΕ coni. Be, sed Υ. Hu Erziiltl. Zeit(. XXVIΠ 12 12 πάντων] 7 καΙ] � Herwerdenus Mnemos. 1874, 7 7 ΠΕ(ιΙ Φν com. B W 18. ΑΙνΕΙαι;] Υ. Griech. KriegsscWι'i{tsteZZer, griech. u. dffitsch 'V. Kocltly u. R�ϊstow Ι 151 ΒΒ. 19. 20 δ τα - συVΤEτα,lΙΙ-EνOΙ; in suspicionem vocat Wie­ landtius de Ρο!. archetypo. Constant. 1887 ρ. 4 1 2 1 το] του FS, corr. Rei 582, Υ. Κrebsium Die Prαpos. cet. 144 24 'ΚΕ(ιαιψαΧα F, ΚΕ(ιαμαία S', 22 F8 in marg. : σημ,ΕΙωσαι corr. Di secutus Lobeckium ad Phryn. ρ. 147

POLYB. HISTOR. Χ 43. 44.

117

κατά Τ li το πλάτος κα� κατα το {j&.fFoιo ίσομεγ/&η προς ακρφειαν ' είναι δε μ&λιστα το μεν {j&.fFoιo Τfr Ιώv πηχών, το δε πλάτος πήχεος. είτα παρασκευ- 3 άσαι φελλους βραχυ κατα πλάτος ένδεείς τών στο5 μc:τωv , έν δε τούτοις μέσοις έμπεπηγέναι (βακτη­ ρίας δΙ'!'J(Jημ/νας εΙς) Ι'σα μ/(Jη Τ(Jιδ&κτvλα, xa.fF εκαστον δε μ/ρος είναι πε(Jιγραψην ε1Jσημον. έν 4, έκάστφ δε [L/(JEt γεr(Jάφ.fFαι τα προφαν/στατα καΙ κα.fFολικώτατα τών έν τοίς πολεμικοίς συμβαινόν10 των, ο Τον cv.fF/roιo έν τφ πρώτφ, διότι "π&ρεισιν 5 764. {ππείς είς την χώραν," έν δε τφ δευτ/ρφ διότι "πε�o� {ja(JEig," έν δε τφ Τ(Jίτφ "Ψιλο{," τούτων δ' έξfjς «πε�oΙ fLC.fF' {ππ/ων ," είτα "πλοία," μετα δε 6 ταύτα "σίτος," (κα�) κατα το συνεχες οϋτω, fLlX(Jt b 15 αν έν π&σαις γραφf] ταίς χώραις τα μάλιστ' αν έκ τών ΕVλόγωV προνοίας τυγχάνοντα καΙ συμβαίνοντα κατα τους ένεστώτας; καιρους έκ τών πολεμΙΚών. τούτων δε γενομένων αμφότερα κελεύει τρησαι τα 7 αγγεία προς ακρίβειαν , ωστε τoVς avltoxovιo Ι:σους 20 είναι κα� κατ' l:tJov απορρείν ' είτα πληρώσαντας ϋδατυς έπι.fFείναι τους φελλους εχοντας (τας) βακτη­ ρίας , καπειτα τους αvλtσκοvς &φείναι Qciv ΕΧμα. τούτου δε σvμβαtνοντος δfjλον αις αν&γκη πάντων 8 ί'σων κα� δμοtων 6ντων, xa.fF' οσον tlv απορρ'Υ το 25 {Ψ(Jόv , κατα τοσούτον τους φελλους καταβα{νειν κα� τας βακτηρίας Κ(Jύπτεσ.fFαι κατα τών &rrctwV. οταν δε τα προειρημένα γ'νηται κατα τον χειρισμον 9 14 μι!χρι FS, corr. σα, Υ. Hu Phi1ol. 1859, 290 et Κreb­ sium Die priipositionsart. Adverb. b. ΡοΙ. Ratisbon. 1882,

Ι 23

22 ιχφηνιχι ρρείν F 18 Τ1Jρησcα FS, corr. Scali&"er 24 κιχΙ όμοΙωνJ Υ. 11 W Fleckels. ιtnnal. 1889, 685

1 18

RES GRAECIA.E (SIGNA ΡΕΕ IGNES) [01. 142, 4].

l�οτ"χij κ,,� �ύμψων", τ6τε κoμί�"ντ,,!; επ! του!; τ6ποvr;, Εν οΤ!; έκάτεQΟΙ μέλλoυ�ι �vvτηQε;:v τά!; 10 ΠVQι3εί"r;, έκ&.τεQΟV .fTciv"L των άγγείων. εΊτ' έπάν εμπέ�!) τι των έν τΏ β"κτηQί'f γcγQ"μμέvωv, ΠVQ­ ι30ν άQ"Ι κελεύει , κ,,! μένειν, εω!; &ν άvτ"ίQω�ιv 5 οί �υντετ"γμέvoι ' γενομένω7Ι δs ψ"vεQωv άμψο-ι:έ­ (Ιων ftμ" των ΠVQf1ωv κ,,&ελε1:ν. εΙτ' ciJ&iror; &.ψεf:1 1 vr" του!; "iJλtf1κοvr; QCiV. στ"ν δs κ"τ"β"ίνοντο!; 688. τού ψελλού κ,,� 'tijr; β"κ-ι:ηQί"r; El.f7?'] των γcγQ"μ­ μένων δ βούλει δηλΟύν κ"τά το χε1:λο!; του τεύχοvr;, 10 12 ilQ'" κελεύει τον ΠVQf16v' του!; δ' έτέQοvr; Επιλ"βε1:ν ciJ.fTIror; τον "iJλίf1ΚΟV, κ,,� f1κοπείv τί κ,,-ι:ά το χεί­ 'Ζ65.13λ6!; έι3-Ι:ι των Εν τΏ β"κτηQί'f γcγQ"μμέvωv' ει3τ"ι δs τoiί-ι:o το δηλούμενον πάντων lf1το-ι:"χωr; Π"Q' &.μψοτέQοιr; κινουμένων. 15 Τ"ύτ" δs {jQ"Xv μεν τι τη!; διά των ι3υν&ημ&.των 45 2 ΠVQ�εί"r; εξήλλ"χεν, άκμ.ην δ' έι3τ�ν ά6QΙ�Τ". δijλοv γά,! [έ�-ι:"ι] ώ!; ουτε ΠQοΙ'δέ�&"ι τά μέλλοντ" πάντ" δυν"τον ουτε ΠQοΙ:δ6μEVΟV ?lr; τ.ην β"κτηQί"v YQιX­ ψ"ι' λοιπον δπ6-ι:"ν έκ των Κ"ΙQωv &.νυπον6ητ&. 20 τιν" ι3υμβ"ίνΏ, ψ"vεQΟV ώ!; oiJ δύν"τ"ι δηλοiί�.fT"ι 3 κ"τά τ"ύτην τ.ην έπίνοι"ν. κ,,� μ.ην οiJδ' "iJτωv των έν τ'Υ β"κτηQί'f γcγQ"μμεvωv οΜέν έι1τιν ώQΙι3μέvοv. π6�oι γά,! ηΚΟVf1ΙV (ππεί!; η π6�oι πεζo� κ"ι πoiί- 'tijr; χώQ"r; κ"ι π6�"ι vijcr; κ"ι π6ι30!; ι31:τοr;, oiJX οΤ6ν τε 25 4 δι"ι3"φij�"ι· πεQΙ γάρ dίν &δύν"τον γνων"ι ΠQ�'V 3 εΖτε 'ltQor; παν F, εΤτα 'ltQor; πα:ν S, 2 μέλλοvσιν F εΤτα �πα.ν Ur 176", εΖτ' έπειδα.ν ex manuscήΡtο Gronoviu6 refert intra lineas addita, cUJ.' δπ6ταν Hu quaest. Π 4, Υ. Βήefium Die σorιj. bei Polyb. progr. Vindob. 1891, ρ. 18 14 τoVτo F(S), corr. Scaliger ταιν δηλοvμένοον FS, corr. idem 18 Μσται FS , {στιν Scaliger, �σ&' coni. Hu, de1. Β W

POLΥΒ. HISTOR. Χ 44. 45.

1 19

η yavidS'ΙXL , πε(>l τούτων oVδ'S dvvS'idS'ΙXL Π(>Ο του δυνιχτόν. το DS ι1υνέχον ει1τl τουτο ' πως γιΧ(> αν τις 5 βουλεύι1ΙΧΙΤΟ πε(>l του βοηS'είν μη γινώι1κων πόι10Ι πά(>ειι1ι των πολεμίων η που ; πως DS S'ιχ(>(>ήι1ΙΧΙ 5 πάλιν η τοiJνιχντίον η ΚΙΧS'όλου διανοηS'είη τι μη dvvalg πόι1αι νηες η πόσος σίτος fjκει πιχ(>ιΧ των συμμάχων; Ό DS τελευτιχίος (τ(>όπος), έπινοηS'εlς διιΧ Κλεο- 6 ξε'νου κιχl Δημοκλείτου, τυχων DS της έξε(>γιχσίιχς δι 10 ήμων , (πάντη πάντως) μΕν έι1τιν αι(>Ι6μΕνος κιχl παν το κιχτεπείγον δυνάμενος &κ(>ιβως δΙΙΧ6ιχφε'tν, κιχτιχ os τον χει(>ισμον έπιμελεtιχς δεί κιχl ΠΙΧ(>ιχτη­ (>ήι1εως &κ(>ιβει1τΕ(>ιχς. ει1τι os τοιουτος. το των 7 στοιχείων πλfίS'ος εξfίς δεί λιχμβάνοντιχς διελείν εΙς 15 πΕντε μΕ(>η κιχτιχ πΕντε γ(>άμμιχτιχ. λείΨει DS το τε7 66. λευτΙΧίον lvl ι1τοιχε{φ' τουτο δ ' oiJ βλάπτει π(>ος την XQECιxv. μετιΧ os τιχυτιχ πλιχτε'tιχ ΠΙΧQει1κευάσS'ιχι 8 πΕντε τους μΕλλοντιχς &ποδιδόνιχι την πυ(>ι1είιχν &λλήλοις εΚΙΧΤΕQους κιχl γ(>άΨιχι των με(>ων εξfί ς εΙς 20 εκΙΧι1τον πλιχτεΖΌν , καπειτιχ dVVS'EdS'ΙXL π(>ος ιχυτους 9 689. διότι τους μεν π(>ώτους &(>εί πυ(>ι10υς δ μΕλλων ι1ημΙΧίνειν αμιχ κιχl δύο κιχl μενεί με'χ(>ις ttv δ ετε(>ος 5 11 το-όναντΙον del. Rei 534 Β., 11 τον νουν Πρόσσχοι τοίι: συμβαΙνουσιν Hu quaest. Π 11, librorum scripturam tuetur Sch 11 alterum] 11 του F, 11 το S vulgo, ήτοι Hu (sed ήτοι ηοη adhibet Polybius , ηίΒί in primo enuntiati membro, v. m 29, 5. IV 38, 6. ΙΧ 7, 2 . 32, 7. χχ 1 1, 5) , 11 BW coll. V 24, 3. ΙΧ 29, 3 8 τρόπος add. inter lineas post Δηιιο­ κλΕίτου eod. Gronovianus , post ΤΕλE1lταίος Sch 10 μέν 'στιν FS , ΙΙστι μεν Οα vulgo , μιίλιστα add. ante ιιέν Hu, πάντη πάντως Β W coll. IV 40, 5 1 7 παρΕσΚΕvασ,(tαι F, παΡΕσΚΕ·ύασται Β, παΡΕσκέβασται Reg. F, παΡΕσΚΕvάσ,(tαv Ur 1 75a, accentum COrl'. Ernestus 22 μέχρι FD Reg F. Reg G., COrl'. Ben 259 monente Sch, Υ. ann. cr: ad ρ. 1 17, 14

1 20

RES GRAECIAE (SIGNA PER IGNES) [01. 142, 4].

&νταίQn. τούτο δ' έστω, XdQtV τού 8ια ταύτη!; τη!; ΠVQι1είαg έαυτοί!; &v,f}ομολογήσαι1,f}αι δι6τι 'JtQOoE11 χουσι. κα,f}αΙQε,f}έvταιv δs τούταιv λοιπον (δ) ι1ημαί­ ναιν &.QEi μsv του!: π(lαιτοvg έκ των ε(;αινύμαιν, δια­ σαφωv το πλατείον ποίον δεήσει ι1κοπείv, οΤον iav Ι> μsv το ΠQωτοv, εν', ΙXv δs το δεύτεQΟV, δύο, κα� 12 κατα λ6γον οi$ται · του!: δs δεvτέQοvg έκ των δεξιωv κατα τον αlJτοv λ6γον, ποίον δεήσει γQά.μμα των έκ τού πλατεCοv γQά.φειv αι, τον &.ποδεχ6μεvοv 'CTjV 1() 'ltVQOCCιxv. Οταv δs ταύτα σvv,f}έμεvοι XGJQt6,f}wotV, έκά.τεQΟV 46 έπ� τού τ6που δεήσει ΠQωτοv μsv δι6πτραν EXEtv δύ' ιxIJlC6uovg έχουι1αν, ιf)6τε τού μέλλοντο!: &.VΤΙΠVQ6εύειv τφ μsv τον δεξιον τ6πον, τφ δs τον clJrovv2 μον δύvα6,f}αι ,f}croQCiv. 'ltΙXQa δs 'CTjv δι6ΠΤQαv έξη!: 11> 3 όQ,f}α δεί τα πλατεία πεπηγέvαι, παQαπεφQά.χ,f}αι δs κα� τον δεξιον κα� τον εlJαιvvμοv τ6ποv έπ� δέκα π6δαg, το δs {:ld,f}og ώ!; &.vδQ6μηκεg, (clg) το του!: ΠVQι10υg αΙQομέvοvg μsv 'JtΙXQa ταύτα την φά.ι1ιν 4 &.ΚQι{:lη 'JtotEiv, κo:,f}αΙQοvμέvοvg δs την ΚQύψιv. τού- 20 ταιν δ' έτοιμαι1,f}έvταιv 'JtΙXQ' &.μφοτΕQοιg, οταv (:lούλn δηλωσαι λ6γου XdQLV δι6τι ς·των ι1ΤQατιαιτωv τινε!: 'ί6Ί. εΙ!: έκατον &ποκεχαιQήκα6Ι 'ltQog του!: vπεvαvτCοvg," π�ωΤOν δεί διαλέξαι των λέξεαιν, δι1αι δι' έλαχCσταιv Ι) 1'Qαμμάταιv δύvαvται ταlJτο δηλούν, οίον &ντ� τού 25 ΠQοεΙQημέvοv ··ΚQητεg έκατον &φ' fιμω·ν ηlJτομ6λη10

....

1 12 8ιόπραν F, item posthac 15 παρα F compendio sollemni, ΠΕΡΙ S vulgo (v. ρ. 108, 9) 8ιόπ()αν F 18 (ΕΙς) .,ο] τό!" FS, τάί ScaIiger, Ις το σα vulgo, ΕΙς το Di, του Hu, Υ. ί:ι Hewletti m Ame·ricαn Journαl of Philology ΧΙ 469 ann. 19' nιxQu F compendio sollemni, ΠΕQΙ S (veram scripturam coniectura revocaverat Rei 536 s.)

POLYB. mSTOR. χ 45-47.

121

σαν." νύν γα!! τα μεν γQιΧμματ έστ�ν έλιΧττω των ήμ{σεων, �ιασαφείται δε τα'l'ιτ6ν. τούτου δε γQαφέν- 6 τος εΙς πινιΧκιον, οi5τω δηλω&ήσεται τοίς ΠVQσοίς. ΠQωτον δ' έ6Τ� γQιΧμμα το κιΧππα ' τούτο δ' έστ�ν 7 5 έν τjj δεvτέQlf μεQ{δι κα� τιρ δεvτέQφ πλατε{φ. δεή­ σΗ δΒ κα� ΠVQ60vς έκ των ε'l'ιωνύμων δύ' al'QELV, ωστε τον &ποδεχ6μενον γινώσκειν 3τι δεί το δεύ­ τεQον πλατείον έπισκοπείν. είτ' έκ των δεξιων 8 &QEi πέντε, διασαφων 3τι κιΧππα ' τούτο γα!! πέμ10 πτον έ6τ� της δεvτέQας μεQ{δος, δ δεήσΗ γQιΧφειν εΙς το πινιΧκιον τον &ποδεχ6μενον τοvς ΠVQσούς. 690. (είτα τέτταQας έκ των ε'l'ιωνύμων , έπε�) το ρω της 9 τετιΧQτης έστ! μεQ{δος. εΙτα δύο πιΧλιν έκ των δε­ ξιων' δεύτεQον (rιXQ) έστι της τετιΧQτης. έξ oiι το 15 ρώ γQιΧφει [6 δεχ6μενος τους ΠVQσούς] ' κα� τα λοιπα τον α'l'ιτoν ΤQ6πον. ΠQοδηλΟύται μΒν ol!v παν το 1 0 ΠQοσπίπτον δψισμένως κατα ταύτην την έπ{νοιαν, πολλο! δε γ{νον&' οί ΠVQσο� δια το δείν {Υπε!! έκιΧ- 47 6του γQιΧμματος διττας ποιείσ&α. τα� ΠVQσε{ας. o'l'ι 2 20 μην &λλ' έάν τις ε'l'ιΤQεπη ΠOιήσrι τα ΠQος το ΠQαγμα, δύναται γ{νεσ&αι το δioν. κα&' έκατέQαν δε την 3 έπ{νοιαν ΠQομελεταν δεί τους χειQ{ζοντας , 'ίνα της XQE{ag γινομένης &διαπτώτως δύνωνται δια6αφείν &λλήλοις. πηλtκην δε συμβα{νει φα{νεσ&αι την δια- 4 25 φΟQαν έπ� των α'l'ιτων ΠQαγμάτων ΠQωτov λεγομέ­ νων κα� πάλιν κατα συνή&ειαν γινομένων, έκ πολ­ λων E'l'ιXEQsg τιΡ βουλομένφ καταμα&είν. πολλα γα!! 5 oV μ6νον των δvσχεQων, &λλα κα� των &δυνιΧτων εΙναι δοκούντων κατα τας &QxιXg, μετα ταύτα XQ6vov 4 {στΙν γρ. F 1 4 δ,ΕVΤΕρον {στι F, δΕVΤΕρον γά.ρ {στι G, δεvτερόν {στι S 15 δ δΕχόμενος τους πυρσοvι;; del. Ben 259 8. POLYB.

ΗΙβτ. rn.

"

122

RES GRAECIAE ΕΤ ASIAE [01. 142, 4].

768. 6 κα�

σνvη47εtας τυχ6ντα Qί)στα π«νταιν έπιτελείται. τού δΕ τοιούτου λ6γου πα(!αδεtγματα μΕν πολλά κα� gτε(!α π(!ος πtστιν, ένα(!γέστατον δΕ το γιν6μενον '1 έπ� της &ναγνCΌσεαις. έπ� γά(! έκεtvης, ει' τις πα(!α­ στησ«μενος l1v47(!αιποv απει(!ον μΕν κα� &συνή47'η 5 γ(!αμματικης, τl1λλα δ' &rxtvovV, κl1πειτα παιδ«(!ιον gξιν εχον πα(!αστήσας κα� δους βυβλtoν κελεύοι 8 λέγειν τά γεr(!αμμένα, Μίλον d:ις ο-όκ ?iv δύναιτο πιστεύσαι δι6τι (δεί) π(!ωτον έπ� τάς δψεις τάς ένος έκ«στου των γ(!αμμ«ταιν lπιστησαι τ.ον &ναγι- 10 νCΌσΚOντα, δεύΤΕ(!ον lπ� τάς δυν«μεις, τ(!tτοv lπ� τάς π(!ος l1λληλα συμπλοκ«ς, dίν gκαστοv ποσού χ(!69 νου τινος δε'tται. δι6πε(! 8ταν &νεπιστ«ταις 47cro(!f] το παιδ«(!ιον {,πο την &ναπνοην έπτά κα� πέντε στt­ χους συυεί(!ου, ούκ ?iv ciIXEQwr; δύυαιτο πιστεύσαι 11> 10 δι6τι ΠQ6ΤΕQΟV Ο{,ΤΟ!; oiJκ &νέγναικε το. {JvPltOV' εΙ δΕ κα� την {,π6ΚQισιv κα� τά!; διαΙQέσειr;, ετι δΕ δασύτητας κα� Ψιλ6τητα!; δύναιτο συσσφζειν, ούδΕ 11 τελlαιr;. δι6πεQ ο-όκ fι.πoστατέoν ούδΕVΟfJ των ΧQησt- 691. μαιν διά τάς ΠQοφαιvομέvαr; δvσχεQεtαr;, ΠQοσακτέοv 20 δΕ την Ε'ξιν, fι π«ντα τά καλά γ{νεται 47ηQατά τοί!; fι.v47Qώποιr;, l1llror; τε κα� 'JtEQi των τοιούταιν, lν οΤ!; πολλ«κιι; κείται το συνέχον της σαιτη(!{ας. 12 Ταύτα μΕν olJv κατά την έξ fι.Qxfjr; lπαγγελtαν 'JtQooήx{FηfLEV εΙπείν. εφαμεν yιXQ π«ντα τά 47croQoή- 25 ματα κα47' i!μιΧς lπί τοσούτον εΙληφέναι τά!; προ­ κοπ«ς, ι3στε των πλεtσταιv τρ6πον τινά με470δικά!; 13 εΊναι τάς lπιστήμας. διο καί τούτο γίνεται της δε6νταις [σΤΟQίας ι1υντεταγμένης ώφελιμώτατον. 29 des. F fol. 180r extr.

POLYB. mSTOR. χ 47. 48.

1 23

VIΠ. RES ASlAE.

Οί δ' Άπασιάκαι κατοικουσι μεν ανα μέσον 48 'Όξου κα� Τανάιδος , a)v δ μεν ε{ς την 'Τρκαν(αν Εμβάλλει .&άλατταν , δ δε Tάνα�'ς έξ(ησιν είς την 7 69. Μαιωτιν λ(μνην' εlσ� δ' έκάτεροι κατα το μέγε.&ος πλωτοί. κα� δοκει .&αυμαστΟν είναι πως οι Νομάδες 2 περαιούμενοι ΤΟν 'Όξον εΙς την Ψρκανίαν ερχονται πεbfj μετα των 'ίππων. Elcr� δε δύο λ6γοι περ� τού- 3 του τού πράγματος , δ μεν έπιεικής, δ δ' έ'τεQος 10 παράδοξος, ου μην &δύνατος. δ γαρ 'Όξος εχει μεν 4 Εκ του Καυκάσου τας πηγάς, EΠ� πολυ δ' αυξη.&ε�ς εν τfj ΒαΚΤQιαvfι , συQQε6vτωv Elg αυτον iιδάτων, φέρεται δια πεδιάδος χώρας πολλφ κα� .&ολερφ Qεύματι. παραγεν6μενος δ' Elr; την ερημον επί τινας 5 15 πέτρας &ΠΟρQωγας εξω-Β'εί το Qευμα τfj βίCf δια το πληΒ'ος κα� την καταφοραν των iιπερκειμένων τ6πων EΠ� τοσουτον ωστε της πέτρας εν τοϊ:ς κάτω μέρεσι πλεϊ:ον η στάδιον &φάλλεσ.&αι την καταφοραν αυτου. δια δη τούτου τού τ6που φασ! τους Άπασιάκας παρ' 6 20 αυτην την ' πέΤQαν iιπo την καταφοραν του ποτα­ μου πεbεύειv μετα των 'ίππων εις την Ψρκανίαν. δ δ' ετερος λ6γος επιεικεστέραν εχει του ΠQ6σ-Β'εv 7 την &π6φασιν. του γαρ iιπoκειμένOυ τ6που μεγάλους εχοντος πλαταμωνας , Elg οϋς καταρράττει , τούτους &πασΙα F, &σπασΙαι S, corr. Ur 2 F fol. 1.80r extr. 1 75" ex Steph. ΒΥΖ. β. τ. :tπασιιΧκαι ρ. 103, 10 ss. :Mein. : ΆπασιιΧκαι . . . Πολ,v{1ιος δεκιXτrι "01 δ Άπασιάκαι νομΔδες κατοικουσι μΕν &να μέσον ΝΟξον καΙ ΤανιΧΊ:δος" . post &πα­ σιιΧκαι add. Ur 176" ex Steph. ΒΥΖ. Ι c. νομΔδες, del. Be 6 F' in marg. : περ! γξου ποταμ.ου καί ταauctore Scl� νιΧιδος 19 φασίν F

1 24 RES ASIAE (ANTIOCHUS ΕΤ EUTBYDEMUS) [01.142,4].

φα(1� τ1Ί {Jlr; τού �εύματοr; lκκοιλαlνοντα κα� διαf!­ (1ηγνύντα κατα {Jcf⩔ {,πο rijv φ8(1εt:ί&αι τόπον oV 8 πολύν, είτ' &ναφαlνε6&αι πάλιν. τοvr; δ� βα(1βά­ (1ovr; δια την lμΠΕι(1lαv κατα τον διαλεlποvτα τό­ πον ποιεί6&αι την δlοδοv Eπ� των 'ίππαιν Elr; την 5 'Τ(1καvlαv. 49 Γεvομ8vηr; δ� τijr; Π(10t:ίαγγελlαr; διότι t:ίvμ{Jαlvει 692. τον μ�ν Εv&ύδημοv μετα τijr; δvvάμεαιr; είναι πε(1� ΤαΠΟV(1lαv, μvρlοvr; δ' {ππείr; προκα&lζεt:ί&αι φυλάτ­ τοvταr; (ταr;) περ� τον "Α(1ιον πoτιtμoν δια{J&σειr;, 10 εκρινε την πολΙΟ(1κlαv &πογνοvr; lXE6,f}at των Π(10κει2 μ8ναιν. &Π8χοντοr; δ� τού ποταμού τριων ήμερων 7 70. δό'όν, Eπ� μΕν ήμέ(1αr; δύο (1ύμμε,,;ρον Εποιή6α,,;0 ,,;ην ΠΟ(1εlαv, τ1Ί δ8 ,,;ρl,,;rΙ με,,;α ";0 δειπvij(1αι ,,;oir; &λλοιr; &μα τιρ φαι,,;� ποιεί6&αι πα(1ήγγειλε ,,;ην &ναζυγήν, 15 3 aV";Or; δ' &ναλαβών ";OVr; {ππέαr; κα� ";OVr; εVζrovοvr;, &μα δ8 πελ,,;α6,,;αr; μvρlοvr; , Π(10ijγε vvκ,,;όr;, ΠΟ(1εlr; 4 χρroμεvοr; Ενε(1γιΡ. τοvr; γα(1 {ππείr; lΠvv,f}άvετο ,,;ων {,πεvαv,,;lαιv ,,;αr; μ�ν ήμέραr; Εφεδρεύειν παf!α ";0 χείλοr; ,,;ού πο,,;αμού, ,,;αr; δΕ vύκ,,;αr; {,ποχαιρείν Π(1όr; 20 ,,;ινα πόλιν οvκ ελα,,;,,;ον εlκ06ι 6,,;αδΙαιν (διέχου(1αν). Ι) διαvύ(1αr; δ8 νύκ,,;αιρ την κα,,;αλειπομένην δδόν , &";Ε ,,;ων πεδlαιv {ππα6lμαιv {,πα(1χόνταιν, εφ&αt:ίε πεf!αι­ rot:ίar; ,,;ον πο,,;αμον &μα ,,;ιρ φαι,,;� ";0 πλεί6τον μέροr; 6 ,,;ijr; με,f}' έαυ,,;ού Itvvάμεαιr;. ο{ δ8 ,,;ων Βακ,,;ριανων 25 {ππείr;, t:ίημηνάνταιν αvτοir; ,,;ων 6κοπων ";0 γE'J'οvόr;, lξε{Jοή,f}οvv, κα� κατ« πορεlαv (1υνέμΙ(1γον ,,;oir; {,πεν6 des. F fol. 181r prim. 7 F fol. 181r prini. F! in marg. : μάχη &vτιόχοv καΙ ��vίtvμov τφν βακτρ�α­ νφν 10 ΠΕΡΙ] κατα Rei 588, sed Υ. Κrebsium Die Prαpos. cet. 101 Β. et V 110, 1 14 μΕν post τοίι; add. Bei 638, sed Υ. Hu praef. Ι· 67 16 παQηrrΕιλΕV F

POLYB. mSTOR. χ 48. 49.

125

αντίοις. δ δε βα6ιλεύς, .ftεωρών στι δεϊ: δέξα6.ftαι 7 την πρώτην Επιφοραν τών πολεμίων, παρακαλέ6ας τους περ� ιxVTov εl.ftΙ6μ!νους κινδυνεύειν τών {π­ π!ων δισχιλίους, τοίς μεν &λλοις παρήγγειλε κατα 5 6ημαίας καt κατ' ΟVλαμους ΙXVTOij παρεμβαλείν καΙ λαμβά.νειν έκάστους τας εl.ftισμ!νας τάξεις, ΙXVTOf; 8 δε μετα τών προειρημ!νων {ππ!ων άπαντήσας συν­ !βαλε τοίς πρώτοις Επιφερομ!νοις τών Βάκτρων. δοκεϊ: δε κατα τούτον τον κίνδυνον Άντίοχος άγω- 9 10 vtaΙX6.ftal διατρεπ!στατα τών με.ft' αυτου. πολλοl 10 μ�ν ο-δν άμφοτ!ρων διεφ.ftάρησαν , Επεκρά.τησαν δε της πρcbτης {ππαρχίας ο{ μετα τού βασιλέως' της δε δευτέρας κα� τρίτης Επιφερομ!νης Επιέζοντο καl κακώς άπήλλαττον. κατα δε τον καιρον τούτον, τών 1 1 , 5 πλείστων {ππέων Εκτεταγμ!νων .fjδη , Παναίτωλος Επαγαγείν παραγγεtλα:; τον μεν βασιλέα καl τους μετ' aVTOij κινδυνεύοντας Εδ!ξατο , τους δε τών 771. Βακτ(!ιανών Επιφερομ!νους άτάκτως Εκ μεταβολης 693. προτροπάδην ήνάγκα6ε φυγείν. Εκείνοι μεν ovv, τών 12 20 περl τον Παναίτωλον aVToig Επικεφ!νων, oV πρό­ τερον ε6τη6αν έ'ως OV συν!μιξαν τοις περl τον ΕV.ftύδημον , τους πλεί6τους άπολωλεκότες αυτών' ο{ δε τού βα6ιλέως {ππείς, πολλους μεν φονεύ6αν- 13 τες, πολλους (δε) ζωγρίΙ! λαβόντες, άνεχώρovν. καl 25 τότε μεν ΙXVTOij παρα τον ποταμον ηVλίσ.ftησαν· Εν 14 δε τούτφ τφ κινδύνφ τον μεν ί'ππον συμβαίνει * * * 10 &υτoiί F, �αυτoiί S nllgo, corr. Hu 20 παναιτωλον F l , παν αΙτωλών Fl ,el F", παν αΙτωΛ.ών S, corr. σα 23 μασιλ ' F (v. ρ. 107, 20) 26 1). 126, 1 ex duobus hiatibus (συιιμαίνΕι &πο.fJ'αVΕίv , τι;ιαVfLατισ.fJ'Εντα αfJτ6ν) apparet non­ nulla esse ab epitomatore onιιssa j Polybium scripsisse τον μΕν 7*

126

16

RES ASlAE [01. 142, 4].

PROOEMIUM.

&πο<vείv τ�ltvμltΤΙι1&Εvτlt * * *, "-όταν δε πληγΕντα δια τού (}τόμltΤΟf; &ποβltλειv τιvltg' τών όδόντων, κtt&όλοv δε φήμην /11 &vδ�εtlJ πε�ιποιή(}lt(}<ι τότε μάλΙ(}Τlt. γεvομΕvηf; δε τijf; μάχηg Τltύτηf; δ μεν Ε-ό&ύδημοg ΚltΤltπλltγε�g &νεxώ�η(}ε μετα τijg δυν«- 5 [Lcrog clg πόλιν Ζlt�ι«ι1Πltv τijf; Βltκτ�ιltvijf;. 1ππον σννΕΡη ({JιχσιJ.Εως) &ΠO�ΙXPEίν τριxνμ,ατισ�Eντιx (κιχιρΙως) cet. Buspicatur B W 6 ζιχριάσπα FS, ΖιχρΙασπα vu1go, corr. Ur 176" (nam Bolet F in terminationibus peccare, ut est ΧΙ 18, 4 μΙΧΖανΙδα pro μΙΧΖιχ·νΙδαν) , Υ. Strab. ΧΙ 11, 2 (Ο 616 extr.) des. F ΙοΙ . 182r prim.

F R A G M E N T A L I B R I ΧΙ.

1. ΕΧ PROOEMIO.

''Ι6ως; δέ τινες; έπlZ:ητoocι πώς; �μείς; oiJ προγρα- 1 " φας; Ιν ταύη;ι T1J βίβλψ, κα&άπερ ot προ �μών, άλλα κα� προεκ&έ6εις; κα&' έκά6την ολυμπιάδα πεποιή5 καμεν τών πράξεων. Ιγω δε κρίνω χρψ:1ψον μεν' 2 είναι κα� το τών προγραφών ylvog ' κα� γαρ εΙς; έπί1 72. στασιν C1YEt τους; ιΧναγινώσκειν &έλοντας; κα� f1vv­ εκκαλείται κα� παρορμij προς; την άνάγνωσιν τους; έντυγχάνοντας;, προς; δε τοvτοις; παν το �ητοvμενον 10 έτοίμως; ενε6τιν ευρειν δια τοvτου ' &εωρών δε δια 3 πολλας; αΙτίας; κα� τας; τυΧΟVf1ας; όλιγωροvμεvοv κα� φ&ειρ6μενον το τών προγραφών ylvog, 01Jτως; κα� δ'ια ταύτα προς; τούτο το μέρος; κατηνέχ&ην' της; 4 γαρ προεκ&έσεως; oiJ μ6νον lσοδυναμοvσηg (προg) 2 Μ 32, 12 Β. lπιζητoiΊσι videtur esse epitomatoris, Eπιζητήσoυσ� Geelius coll. ΙΠ 57, 2 3 ταvτrι τΥ μιμλω]

ea quoque videntur esse epitomatoris ; conicit h. Ι fuisse

ταύτrι τfj πραΥματεΙα Orellius ind. lect. Turici 1834 ρ. 2, ffλrι �y συντάξΕι B W; addit καΙ Εν ταίς προ ταύτης ΒαιίυΒ

Das αntike Buchwesen Berol. 1882 ρ, 142 ann. 1 ; v. ΝίΒΒθ­ num Mus. Rhenan, 1871, 259 s. 4 καΙ deI. Geelius (im­ merito ; nam quaeritur , cur non solita ratione praefationes sint praemissae, sed etiam ΠΡΟΕκ,fTι!σΕις) 11 καΙ τας] OfJ τας Geelius, codicis scripturam tuetur Orellius Ι c.

1 28 RES IT.ALIΔE (HASDRUBALIS MORS) [ΟΙ 143, 1].

5

την π�oγ�ιxφήν, &λλα κιx� πλεΕ'6ν τι δννιχμένης, tiμιχ ItS κιχι xώ�ιxν έχούοης &(Jφιχλεστέ�ιχv δια το σνμπεπλ!χ,f}ιχι τΏ π�ιxγμιxτε�, τούτφ μάλλον έδοκιμά­ σιχμεν X�ηιf,f}ιxι τφ μέ�ει πιx�' 8λην την (Jύvτιχξιv πλην �ξ τών π�ώτων βνβλίων· έν έκεΙvoις (ItS) 694:. π�oγ�ιxφας έποιησάμε,f}ιχ δια το μη λίιχν ένιx�μ6ξειν έν ιχ-ότοΕ'g το τών π�οεκ,f}έ(Jεωv γένος. π. RES ITΛLIAE.

'ΔλλιΧ πολυ fιf7διεστέ�ιχv κιχι σνντoμωτέ�ιxν (Jvvέβη yeviιI,f}ιxt την 'Δ(Jδ�ούβοv ΠΙΧ�ΟV(Jtιχv εΙς '1τΙΧλίιχν. -- 10 Διόπε� ώς οΜέποτε μάλλον ό�,f}η κιχι πε� [φO- 1184:,2 Ι βος ή τών ·Ρωμ.ιχ[ων π6λις έγεγ6νει, κιχ�ιχδΟΚοv(Jιχ � σνμβησ6μενον. -2 'ΔσδQούβf7 ItS τούτων μsv <$j�ε(Jκεv ο-όδέν, τών 694:,6 δ's π�ιxγμάτων οiJκέτι διδόντων &vιχ(Jτροφηv δια το 15 ,f}eroQeE'v τους πολεμίονς έκτετιχγμένονς κιχι Π�ο(Jά­ γοντιχς , ήνιχγκάξετο πιx�ιxτάττειν τους '1βη�ιxς κιχι π�ο,f}έμεvος 7 78. 3 τους με?! ιxf.ιτoυ 'Υεγov6τιχς ΓΙΧλάτιχς. fts τα ,f}η�ίιx τον &�ι,f}μοv δντιχ δέκιχ, κιχι το PιX,f}og ιχ-όξήσιχς τών τάξεων, κιχι ποιή(Jιχς έν β�ιxxεE' xώ�φ 20 την 8λην δύνιχμιν, ΠQΡς ItS τούτοις μέσον ιx{)τoιtι .&ε�ς τής πιx�ιxτάξεως κιχτα την τών ,f}η�tωv ΠQοστιχ­ (Jtιxv, ΕποιεΊ:το την Ιφοδον έπι τα λιχια τών πολε1

1 της Π:Qοrραφης Μ, Τ11 Π:QοσrQαφ11 Geelius vulgo, corr. B W coll. Π 66, 2 7 des. Μ 32, 27 Η. 9. 10 Snid. β. Υ. (!ΙΧδιέΙΙΤΕ(}ον 1 1-13 Snid. 8. V ό(}lhί; huc rettu1it id fragmentum Hu auctore Mauritio Muellero (progr. Stendal. 1866, 22) 14 F Ιοl. 182r pri.m. praemisso titulo π:οΜι.•

'"

ι

{JlO1J * * * ια l6r01J, Β, Ft in marg. : ιufXlI ρωμαΙω'll καΙ &σiJροv{Jα του &'II'11l{Jov 16 διδό'llτω'll Ρ, δ6'11τω'll S· (veram scripturam coniectura invenerat Βε) 20 π:οιήσας ΡΒ, στήσας Naberus Mnemos. 1857, 244, sed Υ. ann. cr. ρ. 73, 24 •

POLYB. mSTOR. ΧΙ

1&. 1 .

1 29

μίων, πρoδΙEιληφω� 3τι δε;: κατα τον παρόντα κίν­ δυνον νικάν 17 {Τνήσκειν. δ μεν O.vv Λίβιo� ιΧντεπ- 4, ?1Ει τoί� πoλεμίoι� σoβαρω� και συμβαλων ταί� αύτού δυνάμεσιν έμάχετο γενναίω�' δ δε Kλαύδιo� 5 5 έπι τού δεξιΟύ κέρατo� τεταγμένo� προάγειν μεν Elr; ΤΟ1Jμπροσft'εν και περικεράν τoυ� ύπεναντίoυ� Ο'όκ έδύνατο δια τα� ΠΡOΚEιμένα� δυσχωρία�, αί� πεπι­ στευκω� 'Aσδρoύβα� έποιήσατο την έπι τα λαια των πολεμtων εφοδον. &πόρω� δε διακεtμενο� έπι τιρ 6 10 μηδεν πράττειν, vπ' αVΤΟύ (ΤΟύ) συμβαίνoντo� εμα%εν δ δέον ην πράττειν. διο και παραδεξάμενo� 7 &πο των δεξιων τoυ� αvτού στρατιώτα� κατα τον σπισ%εν τόπον τη� μάxη�., και το λαιον vπεράρα� τη� ίδίαι;; παρεμβOλη� , προσέβαλε κατα κέρα� τoί� 15 Καρχηδονίοιι;; έπι τα %ηρία. και μέχρι μεν [o.vv] 8 τούτων &μφίδoξo� .ην iι νίκη. οϊ τε γαρ t1νδρει;; έφαμίλλαιι;; έκινδύνευον &μφότεροι δια το μήτε τoί� 'Pωμαίoι� έλπίδα καταλεtπεσ%αι σωτηρtα�, εΙ σφα­ λείεν, μήτε τoί� '1βηρσι και Καρχηδονίοιι;; ' τά τε 20 ,f)oηρία κοινην &μφοίν παρεtχοντο την χρε{αν δν τfι μάχr; ' μέσα γαρ &ΠΕιλημμένα και συνακοντιζόμενα 9 διετάραττε και τα� των 'Ρωμα{ων και τα� των Ίβή- 695. ρων τάξει�. Ε1μα δε τιρ τoυ� περι τον Κλαύδιον 10 προσπεσείν κατ' OVQav 'τoί� πoλεμ{oι� lJ.νισο� ην iι 25 μάχη, των μεν κι;(τα πρόσωπον, των δε κατα νώτου τoί� '1βηρσι προσκειμένων. έξ ο-δ και συνέβη τoυ� 1 1 πλε{στoυ� των Ίβήρων δν αtιτιp τιρ τη� μάxη� καιριρ κατακοπηναι. των δε %ηρ{ων τα μεν εξ Ε1μα τοίι;; 12 10 �παυ Ι τοv F(S) oliv FS, μΕν Κ

,

τοv add. cod. Tubing.

15 μΕν

1 30 RES lTALIAE (HASDRUBALIS MORS) [01. 143, 1].

&vδ(!ιΧtJΙv ΕπεtJε, τα δ� τέττα(Jα διrotJάμεvα τα� τάξει� iJιtτε(!οv έάλro μεμονroμένα κα� ψιλα των 'Ινδών. 774. 2 ΆtJδ(Jούβα� δ� κα� τον Π(JΟ τούτου Χ(Jόvοv κα! κατα τον Eιtxατoν uat(Jov &νη(! &ιyιx&o� ιyενόμενo�, 8ν χει(!ων νόμφ κατέtJΤ(JΕψε τον βΙον' (δν) ο-όκ &ξιον 5 2 &vεπιtJήμαvτοv πα(Jαλιπείv. 3τι μ�ν &δελφος �ν ΆννΙβου κατα φύtJιv, κα� διότι χro(Jι�όμεvο� ΕΙς την 'ΙταλΙαν τούτφ (τα�) κατα τηv 'Iβη(JΙαv ΠQάξεις 8νε­ XslQttJE, ταύτα μ�ν 8ν (τoί� ΠQΟ τούτroν) ήμίν (δε3 δήλroται). παQαπληtJΙro� δ� και διότι πoλλoί� μ�ν 10 ΧQηιtιΧμεvο� &rwtJt ΠQος 'ΡroμαΙους, πoλλαί� δ� κα� πoικlλαι� πεQιιtτιΧιιειtι παλαIιtας δια το * * * τους 8παπoιtτελλoμένoυ� 8Κ ΚαQχηδόvος εΙ� 'IβηQtαv tJΤQα­ τηγoύ�, 8ν πfί.ιιι, τοΖ'ς εlQημέvοι,� "atQOi� &ξIro� μ�ν τού παΤQΟ� BιXQU", καλω� δΒ και γενναΙroς τα� πεQΙ- 15 ΠEτεlα� και τας iλαττrotJει� διετέλει φέQrov , και ταύτα δια των ΠQΟ τού ιtυντάξεroν δεδηλώκαμΕν. 4 πεQΙ δΒ των τελευταΙroν &γroνroν νυν 8QOiifLEV, κα-&ο μάλιtJτα πέφηνεν ήμίν &ξιo� Eπ�ιtτάιtεro� εΙναι καΙ 5 �ήλoυ. τoυ� raQ πλεlιtτoυς ΙδΕίν Ει1τι των ιtΤQατη- 20 ιΥων και των βαιtιλέroν, Επειδαν ιtvvιtJτωvται τoυ� iJΠ�Q των 3λroν &γωνα�, τα μΕν 8Κ των καΤΟQ-&ro­ μάτroν Ενδοξα και λυιtιτελή ι1υνεxω� λαμβάνoντα� -δπο την 5ψιν, και πoλλάκι� EφιιtτιXνoντας και δια­ λoγι�oμένoυ� πωg έκάtJτοι� ΧQήιtοvται , κατα λόγον 25 1. 2 Snid. 8. Υ. ψιλόν : τι2 δ'11 .ft1Jρlα fJσΤΕΡΟV Μλω ψιλι2 των Ίνδων 5. 6 Snid. 8. Υ. άνεπισήμαντον : 0-6$ &5ΙΟ:ΙΙ lιVΕπισημα1lΤΟV παραλΙΠΕί" το" Άσδ'ρούβαν, &1Ιδ'ρα &ya.ftov γΕ­ 'JIdILE1I01f 7 post ΖωριζόμΕ1Ι0ς add. i$Ei1l0!; Rei 638, sed. Υ. Χ 5, 2 9 δ'Εδ'ήλωται add. BW auctore σα, Υ. V 111, 8 12 τι'ι FS, del. σα, το στασιάζΕιν προς α-ότους &ΕΙ coni. B W coll. ΙΧ 11, 2 19. 20 Suid. 8. Υ. έπίστασις: ιι δ'11 Άσδ'ρούβας ΠEΨV$E1I iιμίν &ξιος �πιστάσEως ΕΖναι 1'οιΙ ζήλου

POLYB. mSTOR. ΧΙ 1. 2.

131

σφίσι χωQησάντων των ΠQαγμάτων , τα δ' έκ των Ι) &ποπτωμάτων οiJκέτι 'ltQo όφ&αλμων τι&εμένους, ο-όδ' έν νφ λαμβάνοντας 'ltf1 κα� τί ΠQακτέον Εκά­ στοις lστ� κατα τας πεQιπετείας. καίτοι το {LSV 5 ετοιμ6ν έστι, το δε πολλης δείται 'ltQOVOiag. τοιγαQ- 7 ούν οΙ πλείστοι δια την α-ότων αγεννίαν κα� την έν τούτοις αβουλίαν alOXQug μ'εν έπο{ησαν τας ηττας, 696. EiJYEvror; πολλάκις iιγωνισμένων των σΤQατιωτων, 11 5. καηίσχυναν δ's τας 'ltQo τούτου ΠQάξεις, έπονείδι10 στον δs σφ{σι τον καταλειπ6μενον έπο{ησαν βίον. δι6τι (δs) πoλλo� των ήγουμένων 'ltEQ� τούτο το 8 μέQος σφάλλονται , κα� δι6τι μεγ{στην έν τούτοις εχει δ'ιαφΟQαν ανη!! ανδQ6ς, εόΧεQες τφ βουλομένφ καταμα&ειν' πολλα γα!! υποδείγματα των τοιούτων 15 πεπο{ηκεν δ 'ltQOycrOvCnr; XQ6vog. 'ΛσδQούβας δ' , 9 εως μεν �ν έλπ�ς Εκ των κατα λ6γον του δύνασ&αι ΠQάττειν αξι6ν τι των ΠQοβεβιωμένων, ο-όδενος μάλλον ΠQοενοειτο κατα τους κινδύνους ι:f:ις της α-ότου σωτηQίας ' έπε� δε πάσας αφελομένη τας εΙ;; 10 20 το μέλλον έλπ{δα.ς ή τύχη συνέκλεισε 'ltQor; τον εσχατον xaLQ6v, οiJδ'εν παQαλιπroν οi)τε 'ltEQ� την πα­ (Ιασκευην οi)τε κατc} τον κίνδυνον 'ltQor; το νικάν, ο-όχ �ττoν 'ltQ6votav εΙχε κα� του σφαλε�ς τοις ολοις δμ6σε XWQfίoat τοίς 'ltUQovat κα� μηδ�ν -όπομείναι των 'ltQO25 βεβιωμένων ανάξιον. 6 &.γγελlαv FS, &.γεvvlαv Gm (v. πχ 9, 19 την &.fJov­ λΙαν την αfJΤoi'ι ΚΙΙ! την &.γεννΙαν), &.μέλειαν Ur 175b, &.γέν­ ΡΕιαν Di , &.ΠEι�Ιαν Campius in interpretatione Germanica ρ. 919 ann. 2 9 Π�OΤO� F, Π�O τοvτοv S, πι!ο τοv Οα vulgo, librorum scripturam tuetur Kaelkerus quaest. de eloc. Polyb. ρ. 276

132

RES ITALIAE ΕΤ I1RAECIAE [01. 143, 1].

Taiί'tct μbι otιν ήμίν ElQήI1&ll1 περ� τών έν ΠQtXγμαιfιν ά,ναιfΤQεφομέναιν, �vll: μ1jτε ΠQοπεΤώι: κινδυνεύοντει: ιfφιXλλαιιfΙ τα� των πιι:ιτευιfάνταιν έλ­ πtδαι: μήΤΕ φιλo�αιoiίντει: 'ltctQa το δέον αιι:ιχραι: "at 3 έπο·vειδtι:ιτοvι: πoιωιfι ται: αvτών πε(Jιπετεtαι:' ΌΡαΙ- 6 μιχίοι δε ΤfΊ μάχ!} κατορ&ώι:ιαντει: παQαvτίκα μεν τον χάQακct διήQπα�οv τών -όπεvαvτtαιν, καί 'Πολ­ λουι: μεν των Κελτων έν ταίι: ιfτιPάιfΙ κοιμαιμένουι: 2 δια την μέ&ην κατέκοπτον CEQEtrov τρόπον' ι:ιυνηγον δε "at την λοιπην τών αΙχμαλώταιν lEtav, ά,φ' }jg 10 εΙ<; το δημόιfιoν ά,νήχ&η 'ltlEtro τών ΤQιαΚΟιftαιν τα8 λάνταιν. ά,πέ&ανον δε τών μεν ΚαQχηδονtαιν κατα την μάχην ιfυν τοίι: ΚελΤΟίΙ: ουκ έλάττους μVQtαιν, των δε 'Ραιμαtαιν 'ltEQ� διι:ιχιλίουι:. [άλαιιfαν δε "at troYQl'f τινει: τών ένδόξαιν ΚαQχηδονtαιν, οϊ δε λoιπo� 15 4 κατεφ&tXQηι:ιαν. τηι: δε φήμηι: ά,φικομένηι: εΙι: την 'Ρώμην την μεν tXQXTJV ήπίι:ιτουν τφ λtαν Poύλειf&αι 6 τοϋτο γενόμενον Ιδείν' έπειδη δε κα� 'ltlElovg ήκον, '17 6 . ου μόνον τα γΕ'}'ονός, ά,λλα κα� (τα) κατα μέQος δια­ ι:ιαφοvντεf:, τότε δη χαρας -όπερPαλλOύιfης .ην ή πόλιι: 697 πλήQηι:, κα� παν μεν τέμενος έΚOιfμείτυ, πας δε ναοι: 6 Βγεμε πελιΧναιν κα� &υμάταιν, κα&όλου δ' εΙι: τοι­ αύ'tην εfJΕλπιι1τtαv παΡΕ'}'ένοντο κα� &ιΧρι:ιοι: G)Ι:Ι'tΕ πάνται: τον 'ΔννίΡαν, ον μάλιι:ιτα ΠQότεQΟV έφοΡή&ηι:ιαν, τότε μηδ' έν Ίταλt'f νoμι�ειν παρείναι. 25 11

15 ζω)/(>IiΙα F. 184r θΧΠ.

F(S), corr. Di

δε F (ε in rasura)

2 5 des.

POLYB. mSTOR. ΧΙ 2-4.

133

ΠΙ. RES GRΛECIAE.

δ� φανται1ίαν μεν εχμν εφη ΤΟVf; εlQημiνοvς 3,7 l6rOVf;, την δ' &λή&ειαν ofJ τοιαύ1Jην εΙναι , το δ έναντίον. 5 "'Ότι μεν ουτε ΠτολεμαίΟf; δ βαι1ιλεVf; ov&' ή των 4(5) 'Ροδίων π6λις ov&' ή των Βυζαντίων και Χίων και Μυτιληνα{ων έ,ν παQiQγφ τ?ftενται ταf; vμετiQας, d) άνδQες ΑΙτωλοί, διαλύι1ειf;, έξ αύτων των ΠQαγμά­ των υπολαμβάνω τούτ' εΙναι ι1υμφανΙς. ού γα" νύν 2 10 ΠQωτον oiιδε δεύτεQον ποιούμε&α ΠQος υμας ΤΟVf; υπε" της εlQήνης λ6γους, &λλ' έξ 8του τον π6λεμον ένει1τήι1αι1&ε, ΠQΟι1εδQεύοντεf; και πάντα καΙQον &ε­ Qαπεύοντεf; ού διαλε{πομεν υπε" τούτων ποιούμενοι ΠQΟf; vμαf; μνήμην, κατα μεν το παQον τηf; vμετέQttς 3 15 και Μακεδ6νων ι1τοχαζ6μενοι καταφ&ΟQαf;, ΠQΟf; δΒ το μέλλον και πεQΙ των ι1φετέQων παΤQ{δων και πεQΙ των άλλων Έλλήνων ΠQονοούμενοι. κα-f}άπεQ γα" έπι 4 777. τού πυQ6f;, 8ταν vφάψrJ ΤΙf; "παξ την iίλην, oiικέτι το λοιπον έπι τl1 τούτου ΠQοαΙQiι1ει γ{νεται το ιfυμ20 βαίνον, &λλ' .Υ ποτ' &ν τύΧrJ λαμβάνει την νομήν, το πλείον τοίf; &νέμΟΙf; κυβεQνoJμενον και τl1 της vποκειμένfjf; iίληf; διαφ&ΟQ(j, και πολλάκις έ'1Ι αiιτoν Ό

2-4 Μ 32 27. 28 Η. Incertum est, utrnm hoc frag­ mentum secun um codicem Μ post ΧΙ 1", 5 et ante ΧΙ 4, 10 inserendum spectet res Italiae an Graeciae; sed cum verba :fiant de orationibus habitis (v. Liv. xxνm 7, 13 s.), ηΟΒ hanc eclogam putavinιus esse coniungendam cum iis quae capite quarto sq. exponuntur 5 F fol. 184r extr. ; nomen legati Rhodii (v. Sch t. VΠ ρ. 7) addit F" in marg. 7 ιιιτυΛη­ ad Υ. 9 : Δη [i. e. δ'ηιιηγορΙα] .{Joρασvκράτοvς vt:tlwv F"S·, corr. Di, Υ. Meisterhansium Gramm. d. αΙΙ. In­ scM. · ρ. 23 n. 8

d

134 RES GRAECIAE (LEGAT. AD AETOLOS) [ΟΙ 143, 1].

τον Iμ!πρήtιιxντιx πρώτον δ)ρμηt1Ε πιχρΙΧλ6γαις , τον ιχvτον τρόπον [κιx�] δ πόλΕμο!; {,πά τιναιν δτιχν ΕΧπιχξ Εκκιχυ&fj, τοτΈ μΈν ιxVτoυ!; τούτου!; πραιτου!; &πόλ­ λυι1ι, πoτ� δΈ φέΡΕΤΙΧΙ φ&Εlραιν Μlκαιg πάν το πιχ­ ΡΙΧΠΕt1όν, ιxίE� κιχινοποιούμΕνος κιχί προt1φυt1αιμΕνοg, 5 δ)t1ΠΕΡ {,'11 &νΕμαιν, {,πο τη!; τών πληt1ιιχ�όνταιν 6 &rvolιxg. διόΠΕΡ, ιό l1.νδΡΕΙ;; Δlταιλοl, νομlι1ιχνΤΕg κιx� του!: vηt1ιαιτιχr;; πιχνδημΕί κιχ! του!: την 'At1lιxv κιχτοι­ κουντιχ!; "Ελληνιχ!; πιχρόντιχ!; {,μών δΕΙο&ΙΧΙ τον μΈν πόλΕμον άριχι, την δ' Είρήνην iλEt1&ιxt, δια το κιχ! 10 προ!; ι1φάι: &νήΚΕιν τα γινόμΕνιχ, ι1αιφρονήι1ιχνΤΕ!: '1 ΕντριΧπηΤΕ κιχί ΠΕlι1&ηΤΕ τοί!; ΠΙΧ(JΙΧΚΙΧλουμΕνοιg. κιχί 698. ra(J El κιχτά τινιχ τύχην EΠOλCΜEίΤE πόλΕμον &λυοι­ ΤΕλη μεν , lπειδη πιχντί πολΕμφ τούτο ΠΙΧ(JΕπετιχι κιχτα το πλείt1τον, ένδοξον δΈ κιχ! κιχτα την έξ &(JXfjg 15 {,π6&εt1ιν κιχ! κιχτά την τι'JJν &ποβιχινόνταιν Επιγ(JΙΧ­ φΉV, [ι1αι!: l1.ν ΤΙ!; {,μίν έοχε ί1υγγναιμην, φιλοτlμαιg 8 διιχκειμΕνοιg. ΕΙ δ); πάνταιν ΙΧΙι1χΙι1τον κιχ! πολλη!; Μοξlιχg πΝή(Jη κιχ! βλιχt1φημlιχg, ii(J' oV μεγάλη!; 9 Π(JΟι1δείτιχι τα Π(Jάγμιχτ' ΕΠΙι1τιΧι1εαιg; �η&ήt1ετιχι ra(J 20 το δοκούν μΕτά ΠΙΧ(J(Jηt1tιχg ' {,μείς δ' , tiv EV φ(JονηΤΕ, 10 μέ&' ijt1vxlιxg &νΕξεt1&ε. πολλψ rd(J Εοτιν &μCΙνoν όνειδιο&Εντιχ!; Εν ΚΙΧΙ(Jψ οαι&ηνιχι μάλλον fj Π(Jος Xd(Jtv &κούt1ιχντιχς μετ' tJltrov &πολΕι1&ΙΧΙ μΈν ιχvτούς, 25 &πολΕι1ΙΧΙ δΈ κιχ! τουι;; λοιπου!; "Ελληνιχς. Λάβετε τοίνυν Π(JΟ όφ&ιχλμών την ΙX{,τι'JJν &γ5(6) 5

2 κα:Α del. B W Fleckeis. annal. 1889, 685 3 τοvτούg F l θΧ τούι; 5 1J ει F, οΙ S, ώι; G, ώσεΑ ΒΜ 639, &εΙ Ur 1'161>, α:ΙεΑ B W (nam non tam α: et η, quam α:ι et 1J in Ur­ binate confunduntur) 6 <όπα S·, ';'περ F 19 πΛήρη F -Ur 1'15b (βίηθ dubio θΧ F), πΛ1ίΡΕΙ; S 22 inc. Μ 32, 29 Η.: Οτι πoHιiJ ΙσΤΙl1 &μΕι11011 cet. 25 ''EAA1Jl1ag: des. Μ 32, 31 Η.

POLYB. HISTOR. ΧΙ 4. 5.

135

778.

νοιαν. φατε μεν γαρ πολεμείν ύπερ των Έλλήνων προς Φ{λιππον, 'ίνα <1ιp�όμενoι μη ποιω<1ι τούτιΡ το πρΟ<1ταττόμενον, πολεμείτε δ' Επ' ΕξανδραποδΙ<1μιΡ κα� καταφ.ffορο/ -rfjg Έλλάδος. ταύτα γαρ aC <1υν- j 5 .fffjxat λέγουι1ιν ύμων aC προς 'Ρωμαίους, αϊ πρότε­ ρον μεν Εν τοίς γράμμα<1ιν ύΠfjρχον, νύν δ' Ιν τοίς πράγμαι1Ι .ffεωρούνται γινόμεναι. κα� τότε μεν α-6τα 3 τα γράμματα την αΙ<1χύνην ύμίν Επέφερε, νύν δε δια των εΡΥων ύπο την δψιν τούτο γίνεται πα<1ι 10 καταφανές . λοιπον δ μεν Φ{λιππος δνομα γίνεται 4 κα� πρόσχημα τού πολέμου' πά<1χει γαρ 0-6δεν δει­ νόν' τούτφ δε <1υμμάχων ύπαρχόντων Πελοποννη­ <1Ιων των πλεί<1των, Βοιωτων, Ε-6βοέων, Φωκέων, Λο­ κρων, Θετταλων, 'ΗπειρωΤών, κατα τούτων πεποίη<1.ffε 15 τας <1vν.ffήκας έφ' Φ τα μεν <1ώματα και τ(lπιπλα 5 'Ρωμαίων ύπάρχειν , τας δε πόλεις κα� την 'χώραν ΑΙτωλών. κα� κυριεύ'<1αντες μεν α-6ΤO� πόλεως οi)τ' 6 Ctv ύβρί�ειν ύπομείναιτε τους Ελεv.ffέροvς οi)τ' Εμ­ πιπράναι τας πόλεις, νoμί�oντες ώμον εΙναι το 20 τοιούτο κα� βαρβαρικόν' <1vν.ffήκας δε πεποίη<1.ffε 7 τοιαύτας, δι' ιhν ίΧπαντας τους &λλους 'Έλληνας 699. έκδότους δεδώκατε τοίς βαρβάροις εΙς τας αΙ<1χίι1τας υβρεις κα� παρανομίας. κα� ταύτα πρότερον μεν 8 ήγνοείτο ' νυν� δε δια -rfjg 'Ωρειτων κα� τών ταλαι25 πώρων ΑΙγινητων ίΧπαι1ι γεγόνατε καταφανεtς, -rfjg τύx�ς ιJJ<1περ Επίτηδες Ιπι την έξώ<1τραν &.ναβιβα15 τα l1πιπλ.α FS', 5 λ.εγοvσι F 14. 20 πεποιήσ.fTε F τ&πιπλ.α B W (v. Hu Philol. 1859, 313), τl1πιπl.α Ben 261 113. ΕπιπριΧναι F, Επιμ,πριΧναι Β, πιμ,πριXνcιι cod. Vesont. man. prim., Eμπιμ,πριXνcιι vulgo, corr. Be, Υ. 1 53, 4. IV 78, 11. m 18, 9 24 δια της 'Ω ΡΕιτών] intellege π6λ.εως, Υ . IV 25, 1 . 34, 9

136

RES ΘΜΕΟlΑΕ [01. 148, 1].

9

ξoύ6η� τηυ 1ηιετέι!ιχυ α'}'υοιιχυ. iι μ�υ o-vv ,},ι!χη του πολέμου κιx� τα υυυ tjδη 6υμβΙΧίυου?:ιχ ?:οιιχυτ' Ε6τί­ το δΕ ?:έλo�, av δλω� πάυτιχ κιχτα υουυ -δμίυ χωι!'ήι1Ώ, ποιόυ ?:ι δε;; Πι!06δοκιΧυ; &q' 011 κιχκωυ &.ι!χηυ μΕ'}'ά6 (7) λωυ [1πιχ6ι ?:Oί� Ι"ΙΕλλη6ιυ; 8τι '}'άι!, aV 'ΡωμΙΧίοι του 5 '1'19. Ευ Ίτιχλ{'1 πόλεμου &'ποτι!ίψωυτιχι - ?:ουτο δ' EΙΙτ�υ Ευ όλ{'}'φ � ιιυ'}'Κεκλειμέυου ?:.η� Βqεττίιχ� εΙ� πάυυ 2 βι!ΙXXEΙ� τόπoυ� 'Αυυίβου - λοιπου 8τι πά6!} τΏ δυ­ υάμει τηυ δι!μηυ EΠ� τoυ� κιχτα τηυ ΈλλάδΙΧ τόπoυ� ποιήιιουτιχι , λό'}'φ μ�υ ΛΙ?:ωλoί� (Jοη.fJ'Ψ10vτε� κιχτα 10 Φιλίππου , τ11 δ' &'λη.fJ'Ε{'1 πιΧ6ιχυ -δφ' έ",υτoυ� ποι­ η6όμευοι, κιx� λ{ιχυ (iJπολιχμ{Jάvω) τουτ' εΙυιχι κ",τ",3 φ",υέ�. Εάυ ΤΕ κ",λω� πι!ο.fJ'ωvτιχι ποιειυ 'Ρωμιχίοι κυι!ΙEύ6",υΤE�, Εκε{υωυ EtIE6.fJ'",t κιx� τηυ χάι!ιν κ"'� ?:ηυ Επιγι!",φήυ, Εάυ ?:Ε κιxκω�, τωυ ",11τωυ -δπάι!ξCΙυ κ",! 15 τα� ιlJφελε{",� Εκ τωυ ,},πολλυμέυωυ κ"'� τηυ Εξουιι{",υ 4 (τωυ) 6φξομέυωυ. -δμει� δΕ ?:όΤΕ τoυ� .fJ'cov� Επικ",­ M6E6.fJ'E μάι!τυι!",�, 8τ",υ μήτε τωυ .fJ'cwv βούλητ",ι μήτΕ τωυ ,},v.fJ'ι!ώπ:ωv ετι δύυη?:",ι {Jοη.fJ'είv -δμίυ 20 μηδε{�. 'Ί6ω� μ�υ o-vv Εξ ,},ι!Xη� εδει πάυτ", πι!00ι!fl6.fJ'ΙΧΙ· 5 6 τούτο γαι! �υ -δμίυ πι!έπου' έπειδη δΕ πολλα διιχ­ φΕύ'}'ΕΙ τώυ μΕλλόυτωυ τηυ ,},v.fJ'qωπίvηv πι!όυοιιχυ, υυυ '}'Ε δέου aV ΕΙη, δια τούτωυ τωυ Π(Jιχ'}'μάταιv 6vvεωι!",κότ",� το 6υμβ",ίυου, βέλτιου {JOVlweιI.fJ'",t 25 7 ΠEι!� ?:ου μέλλoυτo�. 011 μηv ,},λλ' iιμείς '}'Ε κιχτα το Π"'ι!ΟV oM1:v &.πολελο{π",μευ ?:ωυ ά(>μo�όυτωυ 11 λέ­ '}'ειν 11 πι!ά?:?:ΕΙV ?:οίς ,},λη.fJ'ιvοίς φίλοις, κ",! ΠEι!� του 14 post ΑκεΙ'llαι'ΙΙ add. εΙκ6ι; Lammertus Fleckeis. annal. 1888, 682 ; sed Υ. Sch ad h. 1. 17 Απικιχλι!σιχσ4}οιχι FS, ΑΠΕκιχλΕσεσ4}οε D et Vesont. θΧ emend., corr. σ" 175b

POLYB. mSTOR. ΧΙ

6-7.

137

μέλλοντοr; το δοκουν μετα πα(ψησίαr; εΙ(1ήκαμεν· {JfuXr; δ' &ξιουμεν κα� πα(1ακαλουμεν μή-&' α{ιτοίr; 8 φ-&ονf'jσαι μήτε τοίg &λλοιg "Ελλησι τήg iλευ-&ε(1ίαg κα� τηg σωτη(1ίαg." 5 Τούτου δ� ποιήσαντοg διαΤ(10πήν τινα τοίg πολ- 9 700. λοίg, ιbg iδόκει, μετα τούτον εΙσήλ-&ον ο{ πα(1α του Φιλίππου Π(1'έσβειg, οΥ τοvg μsν κατα ELI(1og λόγουg {ιπε(1έ-&εντο , δύο δ' Εφασαν ηκειν lχοντεg iντολάr;, α{(10υμέυων μ�ν των ΑΙτωλων την εl(1ήνην έτοίμωg 10 10 δέχεσ,f}αι * * * τοvg ,f}Eovg κα� τοvg π(μσβευταg τοvg 780. πα(1όνταr; &πο τήg Έλλάδοg iπιμα(1τυ(1αμένουg χω­ (1bζεσ&αι διότι των μετα ταυτα ι1υμβησομένων τοίg 'Έλλησιν Αlτωλούg, &λλ' oiJ Φίλιππον αιτιον δεήσει νομίζειν. 15 Kα� πολλα μ�ν α{ιτον κατοιμώξαg οτι πα(1α μι- 7 (4) Κ(10ν lλ,f}οι τού λαβεϊ:ν τον ΝΛτταλον {ιποχεί(1ιον. ­ 'Ότι Φίλιπποc ΠΟ(1ευ,f}ε�g iπ� την Τ(1ιχωνίδα λί- 2 μνην κα� πα(1αγενόμενοg Elg τον Θέ{!μον, ly,f}' ,ην {ε(10ν 'Λπόλλωνοg, οσα Π(1ότε(10ν &πέλιπε των &να20 ,f}ημάτων, τότε πάλιν [1παντα διελωβήσατο , κακωg μ�ν Π(10 του, κακωg δ� τότ.: Χ(1ώμενοg τφ ,f}VELΙP · το 3 γα(1 τοίg &ν,f}(1ώποιg ο{!γιζόμενον Elg το -&είον &σεβείν τήg πάσηg &λογΙt1τίαg it1τ� t1ημεΙον. Έλλόπιον, πόλιg Αlτωλίαg. Πολύβιοc ιαΌ 4 10 post δέχεσ.fJ'ctι add εΙ δΕ μη Ur 176b (sed recte ani­ madvertit Hu ita hiatum evadere mtolerabilem), μη �oυ­ loILivoov add. BW, monente Hultschio participium aliquod mtercidisse 14 des. F foI. 186v med. 1 6. 16 Soid. Β. Υ. κατοιμώgας 17 Ρ 45, 14 Υa 18 το Rei 738 , sed Υ. V 7, 6. 8, 1. 8. 13, 8. Steph. ΒΥΖ. ρ. 810, 8 Mem. B W Fleckeis. annal. 1884, 1 1 2 Β8. 2 0 inc. Μ 32, 3 1 Η. : τα δ' irEQct διελω�ήσατo cet. 28 des. Ρ 45, 19 Υa Μ SS, 1 Η. 24 Steph. ΒΥΖ. ρ. 269, 1 Meίn.

1 38

RES GRA,ECIAE (PHILOPOEMEN) [01. 143, 1].

Φύταιον, πόλις ΔΙτωλtας. Πολύβιοc ένδεκάτψ. 'Ότι ΤQιων δντων ΤQόπωv, ua.f}' οi!ς ΕφίΕνται πάν-

5

8

ΤΕς 6ΤQατηγίας 0& κατα λόγον α{,τfj ΠQ06ιόVΤΕς, ΠQGJ­ του . μ�ν δια των -όπομνημάτων κα� της Εκ τούτων 2 κατα6ΚΕυης, έτέQου δ� του μΕ.f}οδικου κα� της παQα 5 των ΕμΠΕίQωv &vδQωv παQαδό6Εως, ΤQίτου δ� του δια της l1i α{,των των ΠQαγμάτωv έ'ξΕως κα� ΤQιβης, S πάντων 1}6αν τούτων άνεννόητοι οί των Άχαιων cτρατητοΙ άπλωc. -

Τοiς γα" πλΕί6τοις -όΠΕγΕγόνΕΙ τις ζ;ηλος ο{,κ 10 Ε{,τυχ;ης Εκ της των &!λλων &λαζ;ονΕίας κα� της &και5 "ίας' Ε6πούδαζ;ον γα" τας &κολουΜας κα� τας ε6.f}ή­ τας διαφΕQόvτως, καί τις 1}ν ΠΕQ� τους πλΕί6τους 781. καλλωΠΙ6μός, -όΠΕQέχωv την Εκ του βίου ΧΟQηγίαv. 6 8πλων δ' o{'δ� τον ΕλάχΙ6τον Εποιουντο λόγον. 15 7 αϊ γα" πoλλo� τα μ�ν [Qya των Εύτυχούντων 701. o{'δ� ΠΕΙQωvται μιμΕi6.f}αι, τα δ� πάQΕQγα ζ;ηλουνΤΕς μΕτα βλάβης lκ-ΙΤΕαΤQίζ;ΟV(1Ι την έαυτων &iQL6tav. Μεγάλα μΕν γα" [φη την λαμΠQότητα 6υμβάλ9 lE(1.f}at ΠQος Ικπληξιν των -όΠΕναντίων, πολλα δΕ 20 6VVEQfEiv την εκ της ΕΠΙ6ΚΕυης &Qμογηv των 8πλων 2 ΕΙς την XQECΙXV. ylVE6.f}at δ' ttv μάλΙ6τα το δέον, ΕΙ την μ�ν έπιμέλΕιαν, lJv νυν ποιουνται ΠΕQ� τον ϊμα­ ΤΙ6μόν, ταύτην ποι-ή6αιντο ΠΕQ� των ($πλων, την δ� ΠQόΤΕQον όλιγωQίαν ΠΕQ� των 8πλων παQ' α{,τοig 25 4,

-

2-9 Snld. s. 1 Steph. ΒΥΖ. ρ. 675, 15 Mein. 10-15 Soid. Β. ΥΥ. σΤQατwία et "'νεννόητον "' ';; έ ζηλοτυπία, ).αζονεία, σπούt1αζον, πε�έxων, ΧΟQη­ -ΥΙα 12 gσπ:οVδαζοv "/α.,, τα.ς <ολοv&lαgJ Υ. Κrebsium Zur RediQn ά. Casus Π 27 16-18 F Ιη marg. ΙοΙ. 186" med., Snid. Β. ΥΥ. έκ8-εαΤQΙζουσιν et 8-εαΤQlζω 19 F ΙοΙ. 186" med.

ΥΥ.

POLYB. HISTOR. ΧΙ

7-10.

139

ύπάρχουσαν, ταύτην μετενΕγκαιεν EΠ� τα!) Εσ-Β-ητα!)' οϋτως γαρ ίΧμα τού!) τε κατ' Ιδίαν βίου!) ώφελήσε- 3 σ-Β-αι κα� τα κοινα πράγμα-Β-' δμολογουμένω!) α-ότου!) δυνήσεσ-Β-αι σφζειν. δι6περ εφη δείν τον εΙ!) Εξοπλι- 4 5 σίαν .η ι1τρατείαν ΕΚΠΟQευόμενον , 3τε fLSV τα!) κνη­ μίδα!) πεQιτί-Β-εται, σκοπείν 3πως &.QαQυ;;αί τε κα� στίλβουσαι των ύποδεσμων κα� ΚQηπίδων ύπάQχω­ σιν ΙXVTιxt μάλλον , 3ταν δs την &σπίδα κα� (τον) 5 -Β-ώQακα κα! το ΚQάvο!) διαλαμβάνrι, περιβλέπειν Ζνα 10 τη!) χλαμύδο!) κα� του χιτώνο!) κα-Β-αρειότεQα ταυ-Β-' {ΥπάΡΧΏ κα� πολυτελέστερα' παρ' οΙ!) γαρ τα προ!) 6 ΙπιφάνΕιαν α{{μτώτερά [Ιστι] τών προ!) την χρείαν, παρα �oύτoι!) α-ότό-Β-εν ε-ό-Β-έω!) προφαν'Ε!) είναι το συμβησόμενον Ιν το;;!) κινδύνοι!). κα-Β-όλου δ' ήξίου 7 15 διαλαμβάνειν ώ!) δ με�1 Ιν το;;!) (ματίοι!) καλλω­ πισμο!) γυναικό!) Ιι1ΤΙ , κα� ταύτη!) 0-(; λίαν σώφρο­ VO!), ή σ' Εν το;;!) 3πλοι!) πολ'υτέλεια κα� σεμν6τη!) &.νσρών &.γα-Β-ων , προαΙQουμέvων έαυτου!) κα� τα!) 782. παΤQίδας Ενσόξω!) ι1φζειν. πάντες δ' ο{ παρόντες 8 20 οϋτως &πεσέξαντο τα Qη-Β-έvτα κα� τον νουν τη!) παρακλήι1εως Ι-Β-αύμασαν , ώς κα� παραχρήμα μsv lΚΠΟQευόμεvοι το βουλευτήριον Ε-ό-Β-έως Ινεσείκνυντο (του!») κεκαλλωπισμένου!) κα� διακλίνειν Ινίου!) ήνάγ­ καζον της &γορά!), ετι δ'Ε μάλλον Εν ταί!) ΕξοπλΙι1ίαις 9 25 κα� σΤQατείαι!) παΡΕτήρουν σφάς ιxfJTOiJ!) lν τοί!) προ­ Ειρημένοι!). OiJTror; εΙς λόγος εfJκαίρω!) Qη-Β-ε�ς {Υπ' &VOQO!) 10 &ξιοπίστου πολλάκις ofJ μόνον &ΠΟΤQέπΕι τών ΧCΙQί- 702. 10. 11 Suid. β. Υ. κα8-αQσιώΤΕQα : κα,fTαρσιώτcρα ταv,fT' -όπάρχcι καΙ πο]"υτε'-έστερα 10 κα,fTαρσιώτcρα FS Suid , corr. 12 [ι1στι] WB 27 ine. Μ 33, 2 Η.: "Ότι Είς λ6γος cet.

Sch

140 RES GRAECIAE (MACHANIDASVINCITUR) [01. 143,1].

ι:iτων, άλλα "ιχ! ΠΙΧflΟflμϊj 'ltflO!; τα κάλλιστιχ τουι; &ν.ftflώποvι;. 8τιχν δ'� κιx� τον Ιδ'ιον βίον &κόλοv.ftοv εlσφέflητιχι τοϊ'ι; εlflημέvοιι; δ ΠΙΧflΙΧΚΙΧλώV, &νάγ�η λιχμβάνειν την Πflώτηv πlστιv την ΠΙΧflιχίvεσιv. δ δ'η 'ltEfl� εκείνον τον I1vδ'flΙΧ μάλιστ' l1ν τις Ιδ'οι γινό- 5 3 μενον. κιχτιΥ. τε rafl 't ηv εσ.ftijτιχ κιx� r:ηv σίτησιν &φεληι; κιx� λιτοι; .ην, δμοίως δ'� κιx� 'ltEfl� τας του σώμιχτοι; .ftεflιχπείιχι;, έτι δ'� κιx� ται; εvτεvξεις, εύπε4 fllκοπτοι; κιx� &vεπlφ.ftοvος· 'ltEfll γΕ μην του 'ltιxfl 8λον τον βίον &λη.ftεVειv μεγlστηv εποιήσιχτο σπου- 10 δ'ήν. τοιγάflΤΟΙ βflιχχέιχ κιx� τα τυχόντ' &ποφιχινό­ μενοι; μεγάλην εγκιχτέλΕιπε πlστιv τοίς &κοvοvσι' Ι) ΠΙΧflάδ'ειγμιχ rafl εν πάι1ι τον Ιδ'ιον βlοv εlι1φΕflό­ μενοι; ov πολλών εποlει Πflοσδ'είσ.ftιχι λόγων τους 6 &κοVοvται;. δ'ιο κιx� πολλάκιι; λόγους μΙΧΚflουι; κιx� 15 δ'οκουντιχι; {;πο των &ντιπολιτευομένων δεόντωι; clflijlf.ftιxt δι' lJllrrov ρημάτων τf] πlι1τεt κιx� τΙΧίι; ivvolιxtg τών Πflιχγμάτωv δλΟ6χεflωι; εξέβΙΧλε. Πλην τότε σvvτελεσ.ftέvτοι; του δΙΙΧβοvλlοv π:άν7 τες επιχvijγοv επ� τας πόλεις , τά τε Ρη.ftέvτιχ κιx� 2() τον lXvδflΙΧ δ'ιιχφεflόvτωι; &ποδ'εδ'εγμένοι, iΚΙX� vομl­ ζοντει; οfJδ' (lv 'ltιx.ftciv oόδ�ν δεινον εκεlvοv προ8 ει1τωτοι;. δ δ� Φιλοποlμηv εiJ.ftlror; έΠ:CΠΟflεvετο ται; πόλεις, εVΕflγως κιx� μετα σποvδ'ijς ποιοvμεvος την 783. 9 έφοδον. κΙΧπειτιχ συνιχγιχγαιν τουι; δχλουι; ΙΧμιχ μ�ν 25 2

6 i:ιι,e. Ρ : 'Ότι φι4 nΙXQιxlvEσtv : des. Μ 33, 6 Η. λοποlμ1jV δ των &χαιων σΤQαΤ1jfΟ'; κατά τε την �σ.&ήτα cet. 8. 9 Suid. β. Υ. ε-{,πεQίκοπτοι;: δ δε nQo,; τα,; {νΤΕύ­ ξει,; ΕfJΠΕQlκοπτο,; .ην κα! &νΕπΙφ.&ονο,; 8 ΕfJΠΕQlκοπτο,; F Suid. , ΕfJΠΕQ�ΠΤΟ'; S, εi!ΠΕQlοπτο,; coni. Bentenus observ. cήt. in Polyb. ρ. 43 8., 8ed librorum scήΡturam optime tuetur Rei 541 Β. 12 &κούουσιν F 13 π&σιν F 23 Επο­ ρεύΕΤΟ ΕΙ'; FS, ΕΠΕΠΟQΕVΕΤΟ corr. Hu, Υ. ΕΤΖαπι. Zeitf. ΙΧ δ

POLYB. mSTOR.

ΧΙ

10. 11.

141

(έγύμναζεν αμα δ�) συνέταττε κα� τέλος ο-όδ' σλουs­ οκτω μηνας ΧQησάμενος τΏ τοιαύη] παQασκευf] κα� μελέτrι συνηγε τάς δυνάμεις είς Μαντ(νειαν, διαγω­ νιούμενος ΠQος τον τύQαvvοv VΠ�Q της &πάντων 5 Πελοποννησ(ων έλευ,ιτεQ(ας. Ό δ� Μαχαν(δας κατατε,ιταQQηκώς , κα� νομ(ζων 1 1 ώς ΙXv ε ί κατ' ε-όχην α-ότφ γ(νεσ,ιται την τών Άχαιων δQμήv, αμα τφ γνώναι δι6τι συvη,ιτQοισμέvοι τυγχά­ νουσιν είς την Μαντ{νειαν , παQακαλέσας έν Tηέ€! Ζ 10 τους Λακεδαιμον(ους τά ΠQέποvτα τοίς καΙQοίς, ε-ό­ ,ιτέως είς την έπιουσαν, αQΤΙ της �μέQας έπιφαινού­ σης, ΠQοηγεv ώς έπ� την Μαντ(νειαν, της μ�ν φάλαγγος κα,ιτηγούμενος τφ δεξιφ κέQατι, τους δ� μισ,ιτΟ- 3 703. φ6QQυς έξ έκατέQου του μέQους της ΠQωΤΟΠΟQε(ας 16 παQαλλήλους αγων, έπ� δ� τούτοις ζεύγη πλη,ιτος OQydVWV κα� βελών κομ(ζοντα καταπελτικων. κατα 4 δ� τον α-ότον καΙQΟV Φιλοπο(μην είς ΤQ(α μέQη διrι­ Qηκως την δύναμιν έξηγεν έκ της Μαντινε(ας, κατα μ�ν (την) έκ τού ποσειδωνος {SQOfJ φέQουσαv τους 20 'ΙλλυQιους κα� ,ιτωQακ(τας, αμα δ� το ξενικον απαν κα� τους ε-όζώνους, κατά δ� την έξης ώς ΠQος τας δύσεις τους φαλαγγ(τας, Ιτι δ� κατά την έχομένην τους πολιτικους {ππείς. τοίς μ�ν o-bv ε-όζώνοις κατε- 6 λάβετο ΠQώτοις τον λ6φον τον ΠQΟ της π6λεως, δς 25 &νατε(νων {κανον VΠ�Q την δδον κείται την $εν(δα 1 σVVΤΕταξεv καΙ F , σVVΕταξε καΙ S, addit &μα δ' (,γυ­ μναζε Rei 642, σVVΤΕτα:ττε τοvς VEOV!; &μα δ' iγvIIvctlbe καΙ

Hu, (,γvfLvctbev &μα δΕ σVVΕταττε καΙ BW coll. Ι 73, 2 6 Β8. Suid. Β. Υ. κατ' εύχην αύτφ γενέσ8-αι : δ δε στρατη­

γός νομίζων αfιτιp κατ' ε-όχην γEVEa.ftClt τ. τ. 'Αχ. δρμrινι προή­ , έπΙ τόν πό'-εμον 9 τεγαια F(S), 8 &μα το F γεν ως 19 Ιερον F(S), corr. idem corr. Scaliger

142 RES GRAEClAE(MACHANIDAS VJNCITUR) [01. 143, 1].

κα� το π(!οει(!ημένον [ε(!όν' τοvg δ], &ω(!ακίταg ι1υν­ άπτων έπ� τ-ην μεflημ{J(!ίαν κατέι1τησε. τούτοιg δ], 6 fIVVcXcig τοvg 'Ιλλυ(!ιοvg πα(!ενέβαλε. μετα δ], τού­ τουg έπ� τ-ην odJτηv ε-ό&είαν την φάλαγγα κατα τiλη ι1πει(!ηδόν έν διαfiτήμασιv έπέστησε πα(!α την τά- 5 φ(!ον την φέ(!ουσαν έπ� τού ΠΟι1ειδίου δια μέι10υ τού τών Μαντινέων πεδίου κα� ι1υνάπτουσαν τοίg 7 8 4. fJ(!EflL τοίg fιυvτε(!μοvούtJι τfj τών ΈλΙfiφαfiίωv χώ(!φ. 7 π(!οg μ�ν τούτοιg έπ! το δεξιον κl(!αg έπέfiτησε τοvg 'Λχαι.:κοVg [ππείg, c5v 'Λ(!Ιfiταίvετοg �γείτo Δυμαίog' 10 κατα δ], το λαιον α-ότοg εϊχε το ξενικον ctπαv έν iπαλλήλοιg τάξεσιν. 'LtfLI!: δ], τιjί σύνοπτον 1jδη καλώg εΊναι πα(!αγε12 νομένην την τών υπεναντίων δύναμιν έπιπο(!ευόμε­ vog τα ι1υfiτήματα τών φαλαγγιτών πα(!εκάλει β(!α- 15 Xlrog μέν , iμφαντικώg δ], τού πα(!όντοg κινδύνου. 2 τα μ],ν ο-Ον πλείι1τα των λεγομlνων &σαφη fiVVιI{Jatvs rCVefi&aL' δια γα(! τ-ην π(!οg α-ότου ciJvottXv κα! πί­ στιν τών δχλων clg τοιαύτην δ(!μην κα! π(!ο&υμίαν πα(!έfiτη το πλη&οg ωστε πα(!απλησίαν έυ&ουσια- 20 σμιjί. την &ντιπα(!άκλησιν γίνεσ&αι τών δυνάμεων, 3 ιiγειν κα� &ιχ(!(!ειν α-ότον πα(!ακελευομένων' τούτο μέντοι πα(!άπαν iπιμελώg iπεΙψiΤΟ διασαφείν, 8τε λάβοι και(!όν, 8τι τοίg μ�ν ύΠ�(! αldχΨig κα! lπoνει­ δίστου δουλείαg, τοίg δ' υπ�(! &ειμνήστου πα! lfX[L- 25 π(!ίig ilcV&e(!trxg συνέfιτηκεν δ πα(!αιν κίνδυνοg. 4 κα-τ" -τι!l?) uncis includit Bentenu8 Ι c. ρ. 47 Β. δ tπέσ-Τ?jσΕν F 8 σ,vν-ΤΕQ/Lονουσιν F 15. 16 Snid. β. Υ. έμφαντικωr;: δ δε παQΕκιfλΕΙ - παQόν-τος κινδvνοv 16 -τον παQόnα κΙνδυνον coni. Bentenus Ι c. Ρ. 44 Β. (Hed pendet genetivus -του κινδ,6νου non a παQακαΙΕΤν Bed ab iμφαnΙΚiδς) 19-21 Snid. 8. Υ. �ντιπαQάκλησιν : εΙς ταιαVΤ?jν "Qo.ftvELlav δvν&μεων •

-

•

POLYB. BISTOR. ΧΙ 11-13.

143

Ό δε Μαχανίδας το μεν π�ώτoν -δπΙδειξεν αις 4, 704. (ψftίCf τΏ φάλαγγι π�oσμι'ξων π�oς το δεξιον τών πολεμίων ' έπε� δ' έπλησίασε, λαβαιν σύμμετ�oν &π6στημα πε�ιlκλα την δύναμωι έπ� δ6�υ, κα� πα�εκτεί5 νας Ζ'σον έποίηι1ε το πα�' α-δτου δεξιον τφ τών 'Αχαιών εόωνύμφ, τους δε καταπΙλτας π�o πάσης έπΙστησε της δυνάμεως έν διαι1τήμαι1ιν. δ δε Φιλο- 5 ποίμην &εαι1άμενος α-bτου την έπιβολήν, 3τι τοίς καταπέλταις έπεν6ει βαλαιν εΙς τf.tς σπεί�ας τών 10 φαλαγγιτών τ�αυματίζειν τους if.vQ�at; κα� &ό�υβoν έμποιείν τοίς 3λοις, Ο-bΚΙτι χ�6νoν εσωκεν oiJu' 6 ιfναστ�oφήν , άλλα δια τών Tα�αντίνων ένε�γώς έχ�ητO τΏ κατα�ΧΏ τού κινδύνου κατα τους πε�� το Ποσείδιον τ6πoτrς , οντας έπιπέδους κα� π�oς (ππι780. κην ε1'.ιφυείς χ�είαν. δ δε Μαχανίδας δ�ών το γινό- 7 μενον ήναγκάζετο ποιείν το πα�απλήσιoν- κα� συν­ αφείναι τους πα�' α-δτου Tα�αντίνoυς. 'ΙΌ μεν o.fJv π�ώτoν α-bτών τούτων &νδ�ώδης ,ην 13 ή σύμπτωι1ις' κατα β�αχυ δε Π�Oι1γινoμένων τοίς 20 πιεζομένοις τών ε-bζώνων , Εν πάνυ β�αχεί χ�όνφ συνΙβη (το) πα�' Eκατέ�ων ξενικον άναμ�ξ γενέσ&αι, πάντ'!1 δε τούτων ι1υμπλοκης ιf&�όως κα� κατ' if.vQ�fX 2 γινομlνης EΠ� πολυν χ�όνoν πά�Ιι10ς ,ην δ κίνδυ­ νος οϋτως ωστε τας λοιπας δυνάμεις, κα�αδoκoύσας 25 κα&' δπoτέ�ων δ κoνιo�τoς τ�απήσεται, μη δύνασ&αι συμβαλείν δια (το) μένειν &μφoτέ�oυς έπ� πολυ διακατέχοντας έν τΏ μάχ'!1 τον έξ ά�χης τ6πον. x�όνoυ δε γινομένου κατ{σχυον κα! τφ πλή&ει κα� 3 ταίς E-bXH�tatt; διf.t την έ'ξιν ο{ πα�α τού τυ�άννoυ 30 μισ&oφό�oι. τούτο δ' είκότως κα� το πα�άπαν είω&ε 4, γίνεσ&αι. 3σφ γα� ι1υμβαίνει τους έν ταίς δημο- 5

1 44 RF;S GRΔECIAE(MACIlΔ.NIDAS VlNCITUR) [01. 143,1].

ΚQατ(αιι; δχλουι; ΠQο.ft'υμοτέQουι; vπάQχειν 'ν τοίι; πολεμικ.οίι; &γω6Ι των τοίι; τυQάννοιg πολιτικων vπο­ ταττομέναιν, ΤΟ60ύΤ91 τα παQα τοίι; μονάQΧΟΙΙ; ξενικα των 'ν ταίι; δημΟΚQατ(αιι; μισ.ft'οφΟQούνταιν εΙκοι; 6 vπεQάγειν κα� διαφέQειν. ωσπεQ >yltQ 'π' 'κε(ναιν 5 ο'ίι; μεν vπεQ llcv.ft'CQ(ag lt1τ(ν, οίι; δ' vπεQ δουλε(αg δ κ(νδυνοι;, οf$ταιι; 'π� των μισ.ft'οφόQαιν οίι; μεν vπεQ δμολογουμένηι; lπανΟQ.ft'ώσεαιι;, (οίι; δ') vπεQ Π(Jοδή- 705. 7 λου βλάβηι; '}'ίνεται φιλοτιμ(α. δημΟΚ(Jατ(α μεν ydQ, 'πανελομένη τουι; 'πιβουλεύσανται;, oiJκέτι μΙd.ft'οφό- 10 QOLf; τηQεί την iαυτ'ijg ilcv.ft'EQCav· τυQανν�g δ' .3σ91 μει�όναιν 'φ{εται, τοσούΤ91 πλειόναιν ΠQΟ6δείται μι8 6.ft'οφόQαιν. πλείοναι; ylXQ &δcΚOύ6α πλείοναg έχει και τοvg 'πιβουλεύονται;. ή δε των μονά(Jχαιν &σφάλεια το πα(Jάπαν έν τΥ των ξέναιν EVVOlCf κείται και δυ- 15 νάμει. 78β. 14 Διό δη και τότε t1'IJviPΙXtvc το παQα τφ ΜαχανίδCf ξενικόν οf$ταιι; 'κ.ft'ύμαιι; &γαινί�εσ.ft'αι και Ptalrog ωστε μηδε τουg lφεδQεύονrαg τοίg ξΈVOΙΙ; ΊλλυQίοvg κιχι .ft'αιQακίταg δύνασ.ft'αι την έφοδον amwv vπομεί- 20 ναι , πάντιχι; δ' έκπιεσ.ft'ένταg φεύγειν ΠQΟΤQοπάδην ιtιι; δπι τ'ijι; Μαντινείαι;, &πεχού((ηι; τηg πόλεαιg ιπτα 2 t1ταδίουg. 'ν Φ δη "at(JcjJ το παl! Eνίo�!; &ΠΟQούμε­ νον τότε παQα πίΧσιν δμολογούμενον 'γένετο και συμ­ φανέι;, 8τι πλείστα των κατα πόλεμον συντελουμέ- 25 ναιν (παQα την των ήγουμέναιν) iμπεΙQίαν και πάλιν 3 &πεΙQίαν έπιτελείται. μέγα μεν ylXQ lσαιg και το Π(JοτεQήματοg &Qχην λαβόντα ΠQOt1.ft'είναι τ&κόλου­ .ft'ov, πολυ δε με�oν τό σφαΛ.έντα ταίg ΠQώταιι; έπι2 &γαισι']) F 9-11. Suid. 1'. μoκιμ�τΙα �πα.'VΕλομi1J1j - �lEv{FEplav

Υ.

ιfημοκ(!u,τlu, : δη-

POLYB. HISTOR. ΧΙ

13-15.

145

βολαίς μείναι παρ' αύτον κα� f$υνιδε1:ν την τών εfιτυxoύντων άκρισίαν κα� συνεπι&έ6&αι το1:ς τού­ των &μαρτήμασιν. ίδείν γούν εστι πολλάκις τουι; 4, μ�ν f1δη δοκούντας ΠΕπροτερηκέναι μετ' όλίγον το1:ι; 5 ολοις lσφαλμένους, τους δ' lν &QXair; δ6ξαντας lπτιχι­ κένιχι πάλιν lκ μεταβοληι; ΠΙΧQCt την αυτών άγχί­ νοιιχν τα ολΙΧ παρΙΧδ6ξωι; κατωρ&ωκ6τιχς. Ο δη κιx� 5 τ6τε προφανώΙ; έδ6κει πεQ� τούς iιγεμ6νιxς άμφοτέ­ ρους γεγονέναι. τού γαρ ξενικού παντοι; έγκεκλι- 6 10 κότος τοίς 'Αχαιοις και παραλελυμένου τού λαιού κέρως, δ μ�ν Μαχανίδας άφέμενος ταύ μένειν έπ� τών υποκειμΙνων, και τους μ�ν κατα κέf!ας υπεραί­ QEιV τοίς δ� κατα πρόσωπον άπανταν και πειρασ&αι τών ολωυ, τούτων μ�ν ΟVδευ επραξευ, άΚQατώι; δ� 7 15 κα� μειρακιωδώς συνεκχυ&εις τοίς έαυτού μισ&οφ6ρο ι',; έπέκειτο τοίς φεύγου6ιν, ωσπερ ο{,κ @τον τον φόβον [κανον ουτα τους &παξ έγκλίναυτας l1χρι τών 706. πυλών συυδιώκειν. Ό δε τών 'Αχαιών στρατηγος lw!; μεν τού δυ- 15 2 0 νατού διακατειχε τους μισ&οφ6ρους, έπ' όν6ματος 7 87. καλών κα� παροξύνω υ τους ήγεμ6νας' έπε! δ' έώρα 2 τούτους έκβιαςομΙυους, oiι πτοη&ειι; εφΕVγεν oiιδ' ά&υμή6ας άπέ6τη * * * , άλλ' υποστείλας αυτον -όπο το της φάλαγγος κΙρας, &μα τφ παραπεσειν τους 25 διώκοντας κα� ycvttJ&ftt τον τ6που ερημον, κα&' δυ δ •

13 άπανταν Β W 2 άτυ;(,ούντων FS, corr. Ur 176& col1. m 65, 6. XVΠI 3, 3, IlΥειν FS, προσά,ΥΕιν Hertleinius Fleckeis. annal. 1877, 37, ίπά,Υειν Bentenu8 Ι c. ρ. 27 22 ΚφΕυΥεν FS , ΚφυΥεν Ur 1 76", sed Υ . Bu Erzithl. Zeitf XXVΠ 2 23 άπΕστη * * * ιΗλ' Ben 262 , της ίπιμοUjς 8upplet BW coll. m 51, 1. 54, 8. IV 79, 7. V 46, 4. 48, 15. 57, 7. 62, 5 25 τον τ6πον ΥενΕσ.ιΤαι gQημ,lJν FS, γΙWEσ.ιTα-ι. 8 POLYB. HIST. m.

146 RES GRAECIAE (MACHANIDAS VINCITUR) [01. 143, 1].

κίvδvvοr; �ν, εiJ.&iWf; ΤQίf; ΠQαιΤΟΙf; τέλΕ(/Ι τών φα­ λαγγιτών επ' &ι1πίδα κλίνων, Π(ίοηγΕ μ,Ετα δQόμοv, 3 Τ'YjQώv ταf; τάξΕΙf;. καταλαβόμΕvοr; δΕ τον εκλΕιφ.&έντα τόπον 6MWf;, [Χμιχ μΕν &ΠΕτέτμητο τον!! διWκΟVΤΙΧf;, [Χμα δ' iιΠΕQδέξΙΟf; εγεγόνΕΙ τού τών πολΕjtίωv 'JtiQΙX- 5 4 ΤΟf;. κιχ! τοvr; μεν φΙΧλιχγγίτιχr; reότoύ ΠΙΧQΕκάλΕΙ .&aQf/EiV 'Jtιxl μένΕιν, EWf; tiv 'JtΙXf/ΙXffEtλrJ ΠΟΙΕίι1.&αι την 5 επιχγωγην &νιχμ,ι'ξ' ΠολυΙΧίνφ δ ' επέταξΕ τφ Μεγιχ­ λοπολ{τ1,1 τονς; ΠΕf/ιλΕιπομέVΟVf; ΚΙX� τονς; δΙΙΧΚΕκλι­ κόΤΙΧf; την φυγην 'IllVf/tOVf; κιx� .&ωQιχκίταf; 'Jtιxl 10 μ,ι(/.&οφόf/οvς; σvvα.&QΟ{ι1ΙΧVΤΙ μΕτα (/ποvδηf; εφΕδQΕύ­ Ειν τφ κέQΙΧΤΙ τηf; φάλιχγγΟf; κιx� τηQΕίv την επιΧνο6 δον τών εκ διαιγμαΤΟf; &vαχωQούvτωv. οΙ δΕ ΛαΚΕ­ δαιμόνιοι XCiJf/� παf/αγγέλματος; , επα(J.&έVΤΕf; ταΙς; διανο{ιχις; επ� τφ τών Εt'Jζαιvωv ΠQΟΤΕQήμιχτι , κατιχ- 15 βαλόνΤΕς; τας; tJaQltJaf; 61Qμησαv επ! ΤΟVf; {ιΠΕναν7 τίΟVf;. 8ΤΕ δΕ κατα την επαγωγην ΠQοάrΟ'ΙΙΤΕf; ,ηκον επ� το τηf; τάφQΟV XEilOf;, τ« μ,Εν οiJκέτι διδόVΤΟf; του κιtΙf/ού μΕταμ,έλΕιαν 61(/Τ' ε11 XEf/()�V i)vταr; τώv πολΕμίων &vα(/Τf/8φΕΙV, τα δΕ και τηf; τιΧφQΟV 'Κιχτα- 20 φροvήdαVΤΕf; δια το την κατάβα(/ιν έΧΕιν εκ πολλού κα� μή.&' f5δωQ κατα το τέλΟf; εν αt'JΤf1 μήΤΕ τιν' &ff!iaV f5ληv {ιπιΧQχειν, 61l!μη(/αv &VΕπι(/τάτωf; δια ταύτηf;. τον τόπον (Ρ1/ιιον BW, Ut et hΪatuB evitetur et collocatio verborum: usitata ΡοlΥοίο restituatur, Υ. Π 50, 10. m 65, 4. 2 κ'λΙνΕιν FS, corr. Scaliger 73, 6. 84, 1. rv 14, 7. Χ 34, 2 προήγΕ)} F 8 πo'λvμιισ F(S), coll. XXXVll 2b (4), 5 Luchti1is exc. Vatic. ρ. 81 8. coni. Πο'λύμισ, corr. Πο'λυιχΙνισ B W Υ. ΧΙ 18, 2 (ubi alter PolyaenuB diseJ:.te discernitur additis τον Κυπιχρισσέιχ, Simiae vero , eius co:ιnitis , solum nomen affertur) .xxvm 6, 8 15 Απι το F, corr. S·

POLYB. HISTOR. ΧΙ 15. 16.

14.7

Ό δε Φιλοποίμην ctμα τφ παραπεσείν κατα τών 1 6 iιπεναντίων τον εκ πολλών χρόνων έωραμένον iι1i αυτού καιρόν, τότε παοιν επάγειν τοίς φαλαγγίταις 788. καταβαλούσι τας σαρίσας παρήγγειλε. τών δ' 'Αχαιών 2 5 δμo,f}υμαδoν κα� μετα καταπληκτικής κραυγης ποιη­ σαμέ�'ων την Εφοδον , ο{ μεν ΠΡOδιαλελVΚότες τας τάξεις τών Λακεδαιμονίων εν τfj τής τάφρου κατα­ (βάσει πάλιν &να)βαίνοντες προς iιπερδεξίOυς τους 7 0 7. πολεμίους &πoδειλιάoαντε� lτρέποντο · το δε πολυ 3 10 πλfj,f}οq εν avrfj rfj τάφρφ διεφ,f}είρετο, το μεν {)πο τών 'ΑχαΙών, το δ ' {)πο τών ίδίων. συνέβαινε δε 4 το προειρημένον ουκ αυτομάτως ουδ εκ τού και­ ρού , δια δε την &γχίνοιαν τού προεοτώτος , (δς) εv,f}έως προεβάλετο την τάφρον. δ δε Φιλοποίμην 5 15 0V φυγομαχών , ως τινες {)πελάμβανον , άλλα κα� λίαν &κριβώς κα� στρατηγιΚώς έ'κ αοτα ουλλογισά­ μενος, στι παραγενόμεvoς δ Μαχανίδας, εί μεν προσάξει την δύναμιν ου ΠΡΟΙ'δόμενος την τάφρον, οϋτω συμ­ βήσεται πα,f}είν avrrp την φάλαγγα (το) προειρη20 μένΟ11 νύν, γινόμενον δε τότ' επ� της &λη,f}ε{ας ' ε Ι 6 δε συλλογισάμενος την δυσχρηστίαν της τάφρου, κ&πειτα μεταμελη,f}ε2ς κα� δόξας &ποδειλιαν, lκ πα­ ρατεταγμένων &πολύοει κα� μακραν α{)τον lν πορεί" διδόναι μέλλει , διότι χω� �ς δλοσχερούς &γώνος

1 &μα το F, corr. 8· 2 Εκ πολλού χρόνθν tωραμέvον F, Εκ πολλού χρόvοv tωραμέvοv 8 vulgo , Εκ πολλού χρόνοv προεωραμένον coni. Naberus Mnemos. 1857, 2'55, Εκ 'πολλοv προεωραμένον Hu , i1f πολλαιν χρόνων tωρα.μέvον B W coll. 13. 14 προεστώτοι; IV 1 7, 4 4 σαρισσας F(8) ε{;�έωι; προεβ&λετο την τ&φρον · F(S) , προεστώτοι; 8ι; κτλ. G, προεσταιτος. ε{;�έωι; Ύαρ κτλ. σα vulgo 14 δ δε FS, δ σα vulgo (de hac periodo Υ. Rei 547) 1 9 ΠΡΟΕΙΡΤΙf.εν i. e. ΠΡΟΕ!ρημενον F 24 διδόναι μέλλει Β W. δια.μάλλει F8, _

148 RES GRucrU (MACHANill.A.S VINClTUR) [01. 143, 1].

dfιp μ�ν το νικαν, ΙΚΕίνφ δ� fftvavτia ΠΕ61ιέΙl1:αι. πολλοΕ'ι; γα61 i1δη τούτο t1vμ(:JέβηΚΕV, οΖτινσι; πα61α­ ταξιtμEνOΙ μέν, o�κ ftξιόΧQΕαιι; (δ� vομίt1αVΤΕς) t1φi1ι; dfotJ'!; ΕΙναι τοιι; υΠΕναντ{οιι; ftγαιvίζΕt1,f}αι, τιν�ς 8 μ�ν δια τόπουι;, ot δ� δια πλη,f}οι;, ol δ� δι' ίlλλαι; 5 αlτίαι;, μΙΧΚ61αν έιχυτους δόνΤΕΙ; lv Π061Είlf, κατα την ftπόλvσιv δι' α�των των οiJQαγούvταιv tjλπιt1αv ol 78θ. μ�ν Π610τψήt1ΕιV , ο{ δ' ftt1φαλωι; ftπολv,f},ήt1Εσ,f}ιχι 9 των πολΕμίαιν. lv οΙς δη κιx� μΕγιt1τα t1vμ(:JαίVΕΙ τουι; fιγOυμEνOυι; * * * 10 HMJv f) γΕ Φιλοποίμην o� διΕψΕύt1,f}η τΏ Π61017 νοΜ; τού t1vvτελΗί,f}ησομΕVΟV' Τ61οπην (rCtf!) lt1xv61ftv 2 t1VVE(:JΙXtVE rivEd,f}at των ΛaκEδαιμoν{αιν. t1vvoQWV δ� την φάλιχγγα νικωσαν κιx� τα 3λΙΧ κιχλως α{)τφ Π61oχαι61oύντιχ κιχι λιχμΠQως, Ιπι το κατιχλΕιπόμΕνον 15 ώ61μησΕ της 3λης Ιπιβολης' τούτο δ' �ν το μη διιχ3 φυγΕιν τον Μαχανίδιχν. ElItwg oi'Jv dτοv κιχτα (την) τού διώγματος πιx61ιtπταισιν ftΠΟΤΕτμημέvοv lv τοίς Πf;jος την πόλιν μΕ61Εσι της τιtφQοv μΕτα των {δίαιν 4 μιιr.frοφό61αιv, lκαf;jΙΧδόΚΕΙ την τούτου παf;jοvσtιχv. δ 20 Its Μαχανίδας, t1vv,f}Εαι61ήt1ας κατα την ftπόλvt1ιv την ftΠΟ τού διώγματος φ liύγοvttαv την αυτού δύυαμιν, και (1vλλογιt1ιtμΕVΟΙ; διότι Πf;jΟΠΕπταιΚΕ ΚΙΧΙ διέΨΕvt1ται της f)λης Ιλπίδος, E�,f}lrog lΠliΙf;ji1το t1V(1Τ61ιχφΕις μΕ,f}' 708. αιν σΙχε ΠΕQΙ αύτον ξΕναιν, {1,f}61ovg διαΠΜΕίν δια 't'wv 95 5 lσΚΕδιχt1μΕVαιv και διαικόυταιυ. Elg (t κα� t1vv061wvfEf; 6VΙΟΙ t1VVΕμεvοv α�τφ ται; ft61Xιtg, 't'αύτηv 6χουτει; την 6 έλπίδα της drof'YJQiιxg. αις δε ΠΙX61αγευόμεvoι t1vvEtItov 7

8UJ!PalEi Scaliger, librorum sClipturam rectam esse putat MadVigius adversar. cήt. Ι 483 10 post rιγOυμEνoυr; add. σφ«llι:σ.ιtαι aut {lMXπτι:σ.ιt«ι &i 548, &μαl!τιΧ1ΙΕ&1Ι Gronovius

POLYB. HISTOI ΧΙ 16-18. •.

149

τοvg 'AXιxtovg τηροϋνταg την EΠ� τηg τάφρου γέφυ­ ραν, τότε δη πάντες iξα.fJ'vμήσαvτες &πέρρεον &'1i αiιτoυ, και ,,-ιx.fJ" έαυτον Εκαστοg iπορίζετο την σωτη­ ρίαν. κα.fJ" ον δη καιρον δ τ'I)Qtxvvog &TtOYVOvg την 7 5 δια τηg γεφύραg δδον παρήλαυνε παρα την τάφρον, iveQyciJg διάβασιν ζητών. Ό δ� Φιλοποίμην, iTttyvoiJg τον Μαχανίδαν άπό 18 τε τηg πορφvρίδ()(J κα! του ΠΕΡ! τον ιππον κ6σμου, τουg μ�ν ΠΕρι τον 'Αναξίδαμον &πολείΠΕΙ, παρα�αλέ10 IJιxg τηρείν Επιμελώg την δίοδον και μηδεvοg φείδε­ σ.fJ'αι τών μισ.fJ'οφόρωv δια το τούτοvg εΙναι r:ovg συναύξοντας αΙει ταg iv τfj Σπάρττι τvραvvίδαg' αiιτoι; δε παραλαβων Πολύαινον τον Κυπαρισσέα 2 790. και Σιμίαν, olg iχρητο τότε παρασπίσταίg , iκ του 15 πέραν τηg τάφρου την άντιπαραγωγην Εποιείτο τφ τυράννφ και τοίg μετ' αiιτoυ · δύο γαρ �σαν οί τότε τφ 3 ΜαχανίδCf σvμμίξαvτεg , 'Αρηξίδαμοg και τών lLtIJ.fJ'o­ φόρων elg. αμα δε τφ τον Μαχανίδαν κατά τινα 4, τόπον εfιβατoν τηg τάφρου, πρOt1.fJ'έντα τουg μύωπαg, 20 βICf τον ιππον iπάγειv και διαπερίiν, συναγαγων lκ μεταβοληg δ Φιλοποίμην αiιτφ και πατάξαg τφ δό­ ρατι καιρίωg, και πρOt1ενεγκων τφ σαυρωτηρι πλη­ γην &λλην iκ διαλήψεωg, lν χειρών νόμφ διέφ.fJ'ειQε τον τύραννον. το δε παραπλήσιον iγίνετο και 'ltEQl 5 25 τον 'Αρηξίδαμον iιπo τών παρίππων. δ δε τρίτος itTtoyvovg την διάβασιν διέφυγε τον κίνδυνον κατα τον τών ΠQοεΙQημέvωv φόνον. πεσόνταιν δ' άμφο- 6 τ�ων, w.fJ'irog οί περι τον Σιμίαν, δ'κυλεύδ'αντει; τους νεΚQοvg κα� συναφελόντες ΕΧμα τοίς οπλοιg την 5 παρήλα'llVΕV F

8*

150

RES ITALlA.E [01. 148, 2].

του τυ(μχνυου κεφΙΧλήν, ήπείγουτο Π(Jοg τους δ.ιώκοvτιχg, 6πεύδοvτεg δπιδεϊ:ξιχι 'toϊ:g δχλοιg τηυ ιΧπώ­ λειιχυ του τώυ {)πευιχυτίωυ iιrEft6vog X«(Jtv του ΠΙ6τεύ6ιχvτιχg έτι μ"λλου ιΧvvπ6πταιg κιχ! τεf)oΙΧ(J(Jη­ π6τωg ποιή6ΙΧ6f)oιχι του δπιδιωγμου τώυ {)πευιχντίωυ 5 8 lwg 'tfjg Τεγειχτώυ πόλεωg. δ κιχ! μεγ«λΙΧ 6υυεβ«λετο 709. Π(Jοg τηυ δ(Jμηv τώυ δχλωυ' oiJ rk(J 1jΚΙ6ΤΙΧ δια τούτωυ 'tfjg μεν TErECCg Εξ Εφόδου κύ(JΙΟΙ κιχτΕ6τη6ιx'l' , 'tιxϊ:g δ' ixoftEvιxtg ΠΙΧ(J" του ΕiJ(Jώτιχv i6't(JΙX­ τοπΕδευου, Κ(Jιχτουvτεg f]δη τώυ {)πιχίf)o(Jωv &υιχμ- ιο 9 φΙc1{lητήτωg. κιχ! πολλώυ Χ(Jόvωv oiJ δυυ«μευοι 'toiιg πολεμίοvg δκ της olXElιxg &πώ6ΙΧ6f)oιχι , τόΤΕ Π"c1ιχV 10 &δεώg iπ6(J{}ΟVV ιχiJτο! τηυ Λιχκωυικήυ , τώυ μ�υ 791. Ιδίωυ !Υύ πολλουg &πολωλεκότεg δυ Τ11 μ«χ'Υ, τωυ δέ Λιχκεδιχιμουίωυ ιΧΠΕΚ'tιχκότεg μεν oiJx iλ«ττοvg 15 τώυ ΤΕΤ(JΙΧΚΙ6χιλίωv, ζωγ(Jίlf δ' εlληφότεg έτι πλείοvg τούτωυ, δμοίwg δέ κιχ! 'tfjg &ΠΟ6κευη!? κεΚV(Jιεvκό1:εg ιΧπr16ηg κιχ! τώυ 8πλωυ. 7

IV. RES ITALIAE.

19" (18")

uOTt φηcΙν δ Πολύβιοc, τί rk(J δφελόg Ε6ΤΙ 1:0ϊ:g 20 &υιχγινώ6ΚOV6ι διεξιέυιχ.ι πολέμου!: κιχ! ft«xιxg κιx� πόλεωυ iξαvδ(JαποδΙ6μουg κιχ! ποΛ,ΙΟ(Jκίαg, εΙ μη 'tkg αlτίαg δπιγυώ60υται, πα(J' ίΧι; Ευ έΚ«6ΤΟΙΙ; ο! μ�υ

. 6 σΤΙlΙεΡ'&ϊ.?το FS , συνε{Μϊ.ϊ.ετο m· 176b, sed. v. Hu 9 ταίς δεΖοιιενες F, ταίς δεΖaιιe­ 'IIι;ιι ι� Β , ταΙς δ' izoILEvιxt!; cod. Tubing. Ur 176b, της 0" 11 πoϊ.ϊ.ιii Ζqό,llιQ �ZoΙΙέVΗς σα v;ulgo, -rfl δ' �zoιιι!νy Hu 18 des. F ΙοΙ. 198' prim. F(S), corr. Ben 262 20 .Μ 88, 6 Η.

Erzαhl. Ze$tf. ΧΧΙ 1 8

POLYB. ΗΙΒΤΟΗ. Xl 18. 19". 19.

151

κατώQ&fDσαv, οϊ δ' έσφάλησαν; τα rdQ τΙλη τών 2 ΠQάξεωv ψυγαγωγει μόνον τους άκούοντας, αϊ σε ΠQόσ&εv διαλήψεις τών έπιβαλλομΕνων έξετα�όμεναι δεόντως ωφελουσι τους φιλομα&ούντας. μάλΙ6τα δε 3 5 πάντων δ κατα μέQος χειQισμος έκάστων έπιδεικνύ­ μενος έπαVΟQ&Οί τους συνεφιστάνοντας. -Τίς ούκ αν έπισημήναιτο την ήγεμονίαν και την 19 dQETYιv και την δύναμιν έν τοις ύπαί&Qοις τάνδQός, βλiψας εΙς το μηκος τούτου του ΧQόνθV, και συνεπι- 2 10 στήσας αύτον έπί τε τα-ς κα&όλου καΙ τα-ς κατα μέ­ Qος μάχας και πολΙΟQκίας και πόλεων μεταβολας και πεQιστάσεις καΙQών, έπί τε την περιοχην της (ίλης έπιβολης και ΠQάξεως, έν fι συνεχώς Άννίβας Εκκαί- 3 δεκα πολεμήσας [τη 'Ρωμαίοις κατα την Ίταλίαν 15 ουδέποτε διέλυσε τας δυνάμεις έκ τών ύπαί&Qων, άλλα συνέχων ύφ' αύτόν, ωσπεQ &γα&ος κυβεQνήτης, ιlστασίαστα διετήQησε τοσαυτα πλή&η και ΠQος αύτον και ΠQος &'λληλα, καίπεQ ουχ οΤον δμοε&νΕ­ σιν, αλλ' ουδ' δμοφύλοις ΧQη6άμει/ος 6ΤQατοπiδοις. 792. είχε -yCtQ Λίβυας, 'ΊβηQας, Λιγυστίνους, Κελτούς, 4 Φοίνικας, Ίταλούς;Έλληνας, οΤς ου νόμος, ουκ έ&ος, ου λόγος, ουχ ετεQΟV ουδεν �ν κοινον έκ φύσεως ΠQος &λλήλους. &λλ' ομως ή του ΠQοεστώτος &γχί- 5 710. νοια τας τηλικαύτας και τοιαύτας διαφΟQας ένος 25 έποίει ΠQοστάγματος ιlκoύειν και μιζt πεί&εσ&αι γνώμr;, καίπεQ ουχ &πλης ουσης της πεQιστάσεως, 6 des. Μ 33, 13 Η. 7 F foI. 193r prim. FS m marg. : σημ.εΙωσαι 26 In marg. fol. 193" mutilato adclit FS nonnulla, quae legentium animos ad ipsas res Hanniba· lis, imperatoris per ΧΥΙ annos ηοη victi, acrius mtuendas videntur excitare. Quae nota ίαι obscurata, υΙ omnia ac­ curate cligIEsci ηοη possmt, est haec :

RES ITALIAE ΕΤ HISPANIAE ΓΟΙ. 143, 2].

152

6

7

άλλα κ,,� ποικίληg, κ,,� πολλάκιg μ�ν ,,'ότοϊg λ"μπ(μ'lg Επιπνεού6ηg τηg τύχηg, �ιoτε δε τO'bν"ντίον. Εξ i!Jv εlκ6τωg 1f.1I τιg .fr"vttd6ELE την τοϋ προε6τώτοg δύν,,­ μιν Εν τούτφ τφ μέρει, κ,,� .fr"ρρών εΙπειεν tbg εlπε(J ποιησάμενοg την ά(Jχην Επ' If.ll" ltιI(Jf} τηg οΙκου- 6 ttlVfJg Eπ� τελεvτ"ίοvg �l.frc 'Pwtt"tovg , οi;δεν liv τών Π(Jοτε.frέντων "i;τον διέφυγε. νϋν δ', έφ' Ovg Εδει τελεvτ"ίοvg il.frCfV, άπο τούτων ά(Jξάμενοg, Εν τούτοιg Εποιή6"ΤΟ κ,,� την ά(Jχην τών Π(Jάξεων κ,,� 10 το τέλοg. Οϊ

v. RES msp.ΔNIAE.

μ�υ oiJv πε(J! του 'Ασδ(JούΡ"ν, ά.fr(Jοί6"ντεg 20 την 6Τ(Jlχτιαν Εκ τώυ π6λεων, Ευ "ig Εποιοϋντο την Π"(J"χεψ"σί"v, Π(Jοηλ.frον, κ,,! κ"τε6τρ"τοπέδευ6"υ oi; μ"Κ(Jαν άπο τηg π6λεωg τηg Π(JΟ6"γΟ(Jεvομέvηg 15 Ίλtπ"g, Ρ"λ6μενοι τον χά(J"Κ" Π(Jοg τ"ig fJπωρεί"ιg, κ"ί Π(Jο.frέμεvοι πεδί" προg &γώυ" χ,,! μάχην εi;φυη. 2 πλη.frοg δε πε�ώυ μ�ν εΤχου clg έπτα ρvριάδ"g, ϊπ793. πεig δε τετρ"ΚΙ6χιλίοvg, .frfJIJt" δε δυ6! πλείω τώυ 3 τ�ιάκoντ". Π6πλιοg δε Μά(Jκον μευ Ίούνιου Εξ"π- 20 έ6τειλε προg Κολίχ"ντ", π"ρ"ληψ6μενον ταg έτοισημεΙωσαι πώσ δι 'l V"

κησιν Ετη 1-5' ρησ'" πα;"

Ι

10 des. F ΙοΙ. 193v med. 4 εΙποι F(S), corr. Hu 12 F ΙοΙ. i 93v med. 16 Ίλlπα.ς Sch, ή1.ΙΥΥασ F(S), Σι1.πΙας Οα, Σι1.Ιπας Jacobyus Philol. ΔnΖ. 1874, 2 5 (est eDim apud Liv. XXVIII 12, 14 Si1piam)

POLYB. mSTOR. ΧΙ 19-21.

1 53

μαι5{}είι5ας α:ότφ πα�α τούτου δυνάμεις' α{)ται δ' �ι5αν πεζo� μεν Τ�Ιι5χtλιoι , {ππείς δ'ε πεντακό(jΙΟΙ ' τους δ ε λοιπους (jVftftdlOV!; αt'Jτος παρελάμβανε, 4, προάγων κα� πoιoύμcι1oς την πορείαν έπ� το προδ κείμενον. έγγίι5ας δε τφ Και5ταλωνι κα� τοίς περ� Ι) Βαίκυλα τόποις , καt ουμμίξας ένfΜδε τφ Μάρκφ κα� ταt'ς παρα του Κολίχαντος δυνάμε(jιν, εΙς πoλ� λην ttπορίαν ένέπιπτε περ� των ένειJτώτων. χωρ�ς 6 γάρ των συμμάχων οt'Jκ αξιόχρεοι (παρ)ήι5αν αί 10 'ΡωμαΙ'και δυνάμεις αυτφ προς το διακινδυνεύειν · το δ' έπ� τοίς ι5υμμάχοις Εχοντας τας έλπίδας {)περ των 3λων κινδυνεύειν έΠΙ(jφαλες έδόκει κα� λίαν εΊναι παράβολον. Ot'J μην άλλα διαΠΟρψjας, {)πο δε 7 τών πραγμάτων ι5υγκλειόμενος , έπ� το ι5υγχρηι5{}αι 15 κατηνέχ{}η τοίς 'Ίβηρι5ιν ουτως ωι5τε φανται5ίαν μεν παραι5κευάζειν τοίς {)πεναντίοις, τον δ' άγώνα. ποι- 711. 8 είσ{}αι δια τών Ιδίων ι5τρατοπέδων. ταiιτα δε προ­ {}έμενος ανέζευξε μετα πάι5ης τής δυνάμεως, Ιχων πεζους μεν εΙς τετραΚΙ(jμvρίοvς και πενταΚΙι5χιλίους, 20 {ππείς δε περ� τριοχιλίους. έγγίι5ας δε τοίς Καρχη- 9 δονίοις κα� γενόμενος (jύνοπτος έ(jτρατοπέδεV(jε περί τινας γεωλόφους καταντικρυ τών πολεμίων. Μάγων δε νομίι5ας εt'Jφvη καιρον έπι{}έι5{}αι κα- 21 ται5ΤQατοπεδεύοvι5Ι ΤΟίς 'Ρωμαίοις, αναλαβων το πλεί25 ι5τον μέρος τών Ιδίων ίππέων κα� Μαι5αννάι5αν μετα τών Νομάδων , .f1λαvνε προς την παρεμβολήν, πεπεΙι5μένος άφυλακτoiιντα λήψεσ{}αι τον Πόπλιον. δ δε πάλαι προορώμενος το μέλλον, {)πό τι να βου- 2 νον {)πε(jτάλκει τους [ππείς, e(jOV!; (ΤΟίς) τών Καρ9 αξ ιόχρεοι F(S), &ξιόχρεοος Ben 262 ήσαν FS', corr. 25 μασσανιΧσσην FS·, corr. BW 1 74 BW coll. ΧΙ 34, 5

154

RES mSPANIAE (SCIPIO) [01. 143, 2].

χηδον{αιν' ών &νυπονοήται!: Ιμπε66νταιν πολλοι μ!ν Εν τα;:!: &QXa;:!: &vα6ΤQέφοvτε!: δια το παQάδοξοv τη!: Ιπιφανεία!: (τη!:) ΙΧφναι των Ιππέαιν &πέπε60ν, οΙ δ! λoιπo� 6υμβάλλονΤΕ!: το;:!: πολεμίοι!: Εμάχοντο 4 γενναίαι!:. τΏ δ! ttctQCx των καταβαιν6νταιν Εν ΤΟΙ!: i) 'Ραιμαϊκο'ί!: Ιππεύ6ιν ΕVXELQi'f δυ6ΧQη6το'l5μΕVΟΙ κα� πολλο-ό!: &πολλ'l5ντε!: οΙ ΚαQχηδ6vιοι, βQαχ-ό ttQ06Ι) αvτΙ6X6ντε!: Ενέκλιναν. και το μ!ν ΠQωτοv Εν τάξει την &ναXιfψη6ιν ΕΠΟΙΟύντο, των δε 'PαιfLatrov έγκΕιμέναιν αύΤΟί!: λ'l56αντε!: τα!: Ι:λα!: κατέφυγον 10 6 ύπο την αύτων παQεμβολήv. οΙ μ!ν o{,v 'Ραιμαίοι το'l5του γενομένου iJ'αQQαλεαιΤΕQΟV διέΚΕιντο π(>Ο!: τον 7 κίνδυνον, οΙ δ! ΚαQχηδ6vιοι τούvαvτtοv. ο-ό μην ιiλλα τΙΧί!: [ξη!: Ettt τινα!: ήμέQα!: τά!: ΤΕ δυνάμcι!: Εκτάξαντε!: Εν τφ μΕταξ-ό πεδtφ (και) δια των ίπ- 15 πέαιν και δια των Εύζώναιν &.ΚQοβολΙ6μο-ό!: ποιη6ά­ μΕνοι και καταπεΙQά6αVΤΕ!: &λλήλαιν, ιSJQμη6αv έπί το "QtVEtV τα 3λα. Κατα δ! τον "ft'Qov τούτον δυ6Ι δΟΚΕί ΚΕΧQη6'&αι 22 \Ι 6ΤQατηγήμtx6ΙV δ Π6πλιο!:. '&EOJQWV 'JICtρ τον 'Α6δQΟ'l5- 20 βαν όψ! ποιο'l5μενον τα!: έξαγαιγιΧ!:, και μέοου!: Λίβυα!:, τα δ! .&ηQία ΠQοτιiF8μΕVΟV iκαΤ8QWV των ΚΕQcXΤαιv, 3 αύτο!: είαι.&ω!: τΏ μ!ν ιSJQ'f ΠQΟ6αvατείvειv, το-ό!: δ'! 'Ραιμαίου!: μέ60υ!: ιiνΤΙΤάττειν τοί!: Λίβυοι , του!: δ' '1pηQft!: Ιπί των κεQάταιv ttctQcfLPcXllCΙV, fί ttQOl� 25 '&ΕΤΟ "QiVELV fJfLlQ'f, τ&.ναντία τοί!; ΠQΟΕΙQημέvοι!: 712. 3

7D4.

3 αfιτα τών Ι:ππων άπΕΠΕσον F(S), άπα τών gππωv άπΕ­ -πεσον Scaliger, Jαfιτo] τών lππΕων άπeQQΕΟV Hu, (τfίς) &φνω τών ΙππΕων άΠΕΠΕσον (absolute positum, ut IV 16, 7. 36,. 5) 11 α
POLYB. mSTOR. ΧΙ 21. 22.

155

ποιήσιχς μΕγάλα συV'ή(>γηOE ταις οφετέ(>αις δυνάμεσι π(>ος το νικάν, oiικ όλίγα δ' ήλάττωοε τους πολΕ­ μίους. [Χμιχ γα(> τφ φωτ� διαπει,ιψάμενος τους vπη(>έτας πα(>ήγγειλε πάσι τοις χιλιά(>χοις κα� τοις ιJτ(>α5 τιώταις &ριστοποιηοαμένους κα� κα&οπλισαμένους �9 5 . iξάγειν π(>ο τού χά(>ακος. γενομένου δs τούτου κα� π(>ο&ύμως πει&α(>χηοάντων δια την vπ6νοιαν τού μέλλοντος, τους ILSV {ππεις κα� τους εiι�ώνoυς π(>ο­ απέιJτειλε , σ'υντάξας iγγί�ειν T'fj παρεμβOλfι των 10 υπεναντίων κα� π(>oσακρoβoλί�εo&αι &ραοέως, αύτος δs τotις πε�otις εχων Cl.QTL τής κατα τον ηλιον &να­ τολής iπιφαινομένης προήγε, κα� παραγεν6μενος είς μέσον το πεδίον παρενέβαλε , τιΧττων έναντίως η πρ6σ&εν ' μέσ'ους μΈν γαρ έτί&ει τους "Ιβηρας, iπ� 10 δΈ των κε(>άτων τα των 'Ρωμαίων. τοις δΈ Καρχηδονίοις, Cι.φνω συνεγγι�6ντων προς τον χά(>ακα των Ιππέων, [Χμα δε 'κα� τής Cι.λλης δυνάμεως έκταττο­ μένης iv iΊψει, μ6λις iδ'6&η καιρος είς το κα&οπλί­ σασ&ιχι. δι6περ ήναγκάσ'&ησαν ο[ πε(>� τον Άσδ(>ού20 βαν έτι νήσ'τεις εχοντες τους Cι.νδ(>ας &παρασ'κεύως έκ τού καιρού τους μΈν {ππεις κα� τους εiι�ώνoυς έπαφιέναι τοις {ππεύσ'Ι των υπεναντίων είς τα πεδία, τας δs πε�ικας δυνάμεις παρατάττειν , oiJ πολυ τής παρωρείας έν τοις έπιπέδοις ποιούμενοι την έ'κταξιν, 25 κα&άπερ �ν έ&ος αiιτoις. εως ILSv otιν τινος έμενον ο{ 'Ρωμαίοι την iισ'υxίαν εχοντες ' iπεwη δs το ILSv τής iιμέ(>ας προύβαινε, των δ' εiι�ώνωV' ακριτος �ν κα� πάΡΙσ'ος iι ι1υμπλοκη δια το τotις πιε�oμένoυς κιχταφεύγοντιχς vπο τας ίδίας φάλαγγας έκ μεταβο30 λής κινδυνεύειν, το ΤΗVικαύτα δΈ διαδεξάμενος δ Π6πλιος δια των διαστημάτων iv ταίς σ'ημαίαις εϊσω

4

5

6

7

8

9

10

156

RES ΗΙΒΡΑΝΙΑΕ (SCIPIO) [ΟΙ 143, 2].

τους &κ�oβoλιζoμένoυς, κα! με�Iι1ας Ιφ' έκάτε�oν κέ�ας όπΙοαι τών πα�ατεταγμέναιν, π�ώτoν lLsv τους γ�Oι1φυμάxoυς, .έπ! δ! τούτοις Ιπιβάλλει τουι; {ππε'Cς, τάς lLsv &�xάς μεταιπηδον ποιούμενος την έφο11 δον' &ΠΟι1χαιν δ! πε�! (τετ�α)oτάδιoν τών -δπεναν- 5 τΙαιν, τους lLSV "lβη�ας τη�oύντας τάς τάξεις τον 713. α'Ι'Jτον τ�6πoν ποιε'Cσ.fFαι την Ιπαγαιγην * * * πα�ήγ796. γειλε, τφ lLSV δεξιφ τάς σημαΙας κα! τάς {λας έπι23 στ�έφειν έπ! δ6�υ, τφ δ' ε'Ι'Jαινύμφ τ&ναντΙα. κα! λαβων α'Ι'Jτος lLsv άπο τού δεgιού, Λεύκιος δ! Mά�- 10 κιος κα! Mά�κoς 'Ιούνιος &πο τών ε'Ι'Jαινύμαιν τqε'Cς Ιλας (ππέαιν τάς ήγουμένας, κα! πqο τούταιν rqo­ οφομάχους τους el.fFtOlLivovg κα! τqε'Cς ι1πεlqας τούτο δ! καλε'Cται το ι1ύνταγμα τών πεζών παqά 2 'ΡαιμαΙοις κο6qτις - πλην ο{ lLSV έπ' άι1πΙδα πε�ι- 16 κλάσαντες τούτους, ο{ δ' Ιπ! δ6qυ, πqοηγον lJ�.fFlovg Ιπ! τους πολεμίους, ένεργή ποιούμενοι την Ιφοδον, &ε! τών έξής Ιπιβαλλ6νταιν κα! κατά πε�Iκλαι1ιν 3 έπομέναιν. Ιπε! δ! τούτους lLSV oiJ πολυ ι1υνέβαινε -των πολεμίαιν άπέχειν, τους δ' '1βη�ας έν τfj κατα 2() π�6ι1αιπoν πλευq(f τ6πον (κανον έτι διει1τάναι τφ βάδην ποιε'Cι1.fFαι την Ιπαγαιγήν, ΠΡΟι1έβαλλον τοίς κέ�αoιν &μφοτέqοις ΙΧμα το'Cς των -δπεναντΙαιν dq.fFlatg τα'Cς 'ΡαιμαΙ'κα'Cς δυνάμει1Ι κατα την Ιξ ά�xης π�64 .fJ'Edtv. α! δε μετα ταύτα κινήι1ειg, δι' ιόν ι1υνέβαινε 26 τουι; έπομένους, έπιπα(Jεμβdλλοvταg (Ιπ!) την αiJτην e'I'J.fFe'Cav τo�ς ήγουμένοις, ι1υγκα.fFίι1ται1.fJ'αι τοίg πο5 στάδιον FS , quingentQs pαssus LIV. xxvm 14, 13, δ' vel ε' στοι.δlοvς coni. Sch, corr. BW 7 post iπcηωrfιν add. inElEVaE, τοΙς δΕ κεροι.σι Hu

F(S)

24 δvνιΧμεσιν F

16 δ' 'πλ Scα, δΕ' ie

POLΥΒ. mSTOR. ΧΙ 22-21.

157

λεμίοι!; εl!; την μάxrιν, την 'ναντίαν εΙχον διά-ftεσιν ιΗλήλαιg , κα� κα-ftόλου το δεξιον κέΡα!; τφ λαιφ (κα�) κατα μέρο!; ο{ πε�o� τοί!; {ππευι1ιν. ο{ μεν 5 rtlQ 'π� του δεξιού κέρω!; {ππεί!; μετα των εiι�φνων, 5 Εκ δόQατοg iπιπαQεμβάλλοντεg, fJπεQΚεQι'1V iπειQωντο του!; πολεμίουg, ο{ δε πε�o� τουναντίον 'ξ ασπίδο!; παρενέβαλλον ' των δε κατα το λαιον ο{ με'/. Εν ταίς 6 l'Jπείραιg Εκ δόQατοg, ο{ δ' {ππεί!; μετα των γQΟι1φο­ μάχων Εξ ijvirxg. 'γεγόνει μεν ofJv Εκ των {ππέων 7 10 και των ευ�ώνων άμφοτέQων των κεQάτων Εκ ταύ­ τrι!; τη!; κινήι1εω!; το δεξιον ευώνυμον. oiΊ μΙΚQον 8 λόγον -ftIltEVOg δ σΤQατrιγοι; τού μεί�oνoι; Εποιήl'JαΤQ ΠQόνοιαν , τού κατα την fJπεQκέQαι1ιν , 6ρ-ftωι; λογι'ί' 97. �όμενoι;' εΙδ{ναι μεν rCtQ δεί το γινόμενον, ΧQησ-ftαι 9 15 δε ταίι; ΠΡΟ!; τον "atQOV άQμο�ούι1αιg κινήt1εΙ'Jιν. 'Εκ δε τήι; τούτων συμπλοκήι; τα μεν -ftrιQta δια 24 των γΡΟι1φομάχων κα� των Ιππέων άκoντι�όμενα κα� διαταQαττόμενα παιJταχό-ftεν επαι1χε μεν κακωι;, 714. Εβλαπτε δ' ουδεν �ττoν τουι; φίλου!; η τουι; πολε20 μίουι;' φερόμενα γαρ εΙΚΏ του!; fJποπεl'Jόνται; 'ξ αμ­ φοίν αΙει διέφ-ftCΙQε. τηι; δε πε�ική!; δυνάμεωι; τα 2 μεν κέQατα των KaQXrιoovirov i-ftραύετο, το δε μέσον το κατα του!; AifJvag, 3πεQ ,ην ΧQηι1ψώτατον, εΙ!; τέλοι; &πρακτον ,ην' 01)τι; rιXQ παQαβοrι-ftείν ήδύναντο 3 25 τοίι; έπι των κεράτων, λιπόντει; τον Ιδιον τόπον δια την των ΊβήQωv εφοδον, 01)τε μένοντει; 'πι τών fJποκειμένωv iVCQfEiv τι τών δεόντων οίοί τ' ijI'Jav δια το μη συνιέναι τουι; "ατα πρόσωπον πολεμίουι; αυτοίι; εΙι; ται; χείραι;. ου μην άλλα lQdvOV μέν τινα 4 19 l�λαΠΤΕν F

158

RES HISPANI.AE (SCIPIO) [ΟΙ 143, 2).

διηγωνίζοντο τα κέ'lατα γενναίως δια τΘ nc'l� των 3λων εκατέ'lοις 6vvε6τάvαι τον κίνδυνον. ηδη δ); τού καύματος έφε6τωτος κατα την ακμήν, oC μΕν ΚαQχηδόνιοι πα'lελύοντο δια το μη πεποιη6.&αι την Dξοδοrι κατα την Ιδίαν Π'lοαί'lε6ιν, κεκωλύ6-3'αι δε 5 6 τη!: &Qμοζού6ης πα'lα6κεvης , oC δε 'Ρωμαίοι κα� -tfJ δυνάμει κα� ταίς εiJψvχίαις "a'&vnC'lcixov, κα� μά­ λι6τα τφ τοίς Χ'lη6ιμωτάτοις n'l0r; τους αΧ'lειοτά­ τους των πολεμίων 6υμβεβληκέναι> δια την τού 7 6Τ'lατηγού Π'lόνοιαν. τας μεν oilv &'lXιXr; οί 'JtE'lt 10 τον 'Δ6δ'lούβαν κατα πόδα πιεζOύμΕVOΙ την ανα­ χώQη6ΙV έποιούντο, μετα δε ταύτα κλίναντες ά.&'lόοι 'Jt'l0f; την πα'lώ'lειαv απεχώ'lΟVV' έγκειμένων δε τών 'Ρωμαίων βιαιότε'lΟV έφευγον εΙς τον ΧlX'lακα 'Jt'la8 Τ'lοπάδην. εΙ μεν oilv μη .&εΟς αiJτοίς τις 6υνεπε- 15 λάβετο της ι1ωτη'l{ας, 'Jtct'lctX'lfJY: av έξέπε60ν έκ της 9 πα'lεμβολης. Ιπιγενομένης δε κατα τον ιXέQct 6Vι1τ'lΟ­ φης έξάΙ6ίου , κα� κατα'lQαγέvτος ομβρου λάβ'lΟV κα� 6υνεχούς, μόλις εΙς την αf1τώv 6Τ'luτοπεδείαν 20 ανεκομί6.&η6αν oC 'Ρωμαίοι. 798. 10 'Iλού'lγεια, πόλις Ίβη'lίας, Πολύβιοc ένOεKάτι;J. 11 ΊΟ δε τετηκος και 6vvεQ'lvηκος &'l'}lύ'ltoV και X'lV6tov &ναζηΤΟύντες {;πο τού nV'l0r; πλεί6τοι 'Ρω­ μαίων διεφ.&άQη6αv. ' Ότι πάντων εiJδ'αιμοvιζόντων τον Πόπλιον μετα 25 24& ΤΟ 'toi'.ιr; Κα'lχηδονίοvr; έξελά6αι -tilr; ΊβηQίαr;, και πα­ Qακαλούvτωv ιΧ-νιχπαύει1.&αι και Qt;.&VfLCiV, έπει 'Jtl'lιxr; 710. 5

-

1 1 πιε{;ο{ιμενοι ex F revocavit Hu, Υ. B W Fleckeis. annal. 1884, 119 20 des. F fol. 197r med. 21 Steph.

ΒΥΖ. ρ. 331, 10 Mein. 2� Μ 33, 14 Η. Suid. Β.

{;οντων cet.

Υ.

22-24 Suid.

Β. Υ.

τΕτηκα

i!φ8-vμεlJ': πάντων ε1Jδαιμoνι­

POLYB. HISTOR. ΧΙ 23. 243. 25.

159

Επιτέ.frεικε τφ πολέμφ, μακαQίζειν αυτ� έφη οιότι τοιαύτας έχουσι τftς Ελπίδας, αυτος δε νύν κα� μάλιστα {JOvlsvstJfJoat τίνα ΤQόπον αQξηται τού ΠQος ΚαQχηδονίους πολέμου ' τον μεν yCtfi' ΠQΟ τούτου 5 ΧQόνον ΚαQχηδονίους Ψωμαίοις πεπολεμηκέναι, ΝVν� δε την τύχην παQαδεοωκέναι καΙQον εΙς το 'Ρω­ μαίους ΚαQχηδονίοις �ξενCΓκειν πόλεμον. 'Ότι ό Πόπλιος Οιαλεχ.frεΙς τφ (όφακι, ατε οη ΠQος τούτο το μέQος ευφυης {)πάQχων, 01'5τω φιλαν10 .frQώπως Inμίλησε και Επιδεξίως ωστε τ?ιν AtJoQ ovfjav εlπειν ταις 1'5στεQον ήμέQαις ΠQος 'ι:ον Σόφακα διόη φο{JεQώτεQος αvτφ Πόπλιος πέφηνε κατft την δμι­ λίαν ηπεQ Ευ τοις Οπλοις. -

2 3

4-

'

15

υοτι cτάCΕWC ΤΕνομένηc τΊνων εν τψ cτοατοπέbψ 25 τψ 'ΡωμαϊκΨ , δ Πόπλιος , καίπεQ ηδη πεΙQαν είλη­

φως τών ΠQαγμάτων έφ' (κ,ανόν, ί5μως ουοέποτε μάλλον εΙς &.ΠΟQίαν �κε και δυσΧQηστίαν. καΙ τούτ' έπασχε κατα λόγον' κα.f}άπεQ (yCtQ) Επι τών 6ωμάτων τας μεν έκτος αlτίας τού βλάπτειν, λέγω δ' OlOl1 20 ψύχους, καύματος , κόπου , ΤQαυμάτων , και ΠQιν yCve6.frat φυλάξασ.frαι ουνατον κα� γι;νομέναις ευμα­ Qsg βοηfJoij6αι, τα ο' Εξ αυτών των σωμάτων γινό799. μενα φύματα και νόσους ovtJXEQfg μεν ΠQοι·δέσ.f}αι, ovtlXEQsg οε γενομένοις fJoη.frIitv, τον αvτον οη ΤQό25 πον και πεQΙ πολιτείας και πεQΙ σΤQατοπέοων δια2 Ifχ ουσι τας δ'ιαι.ήψcις: des. Snid. ·3 &ρξητcιι Μ, &ρξεται vulgo post Geelium 4 τούτου Μ, του GeeliuB, sed Υ. ad ΧΙ 2, 7 7 des. Μ 33, 21 Η. 8 Μ 33, 22 Η. nonnulla initio ab epitomatore esse in compendium redacta Ύel omissa vel mutata prodit hiatus 13 des. Μ 33, 26 Η. 14 Μ 33, 26 Η. 15 inc. F Ιοl. 19'7r med. : πόπλιος δΕ κcιΙπερ cet.

2

3

160

RES mSPANIΔE (ΒΟΙΡΙΟ) [ΟΙ 143, 2].

ληπτέον. Π(Jος μ�ν yιX(J τιΧς έ'ξω&Εν έπιβουλιΧς κα� πολέμους Π(J6ΧSΙ(Jος δ Τ(J6πος τής πα(Jασκsυής κα� 5 βοη&είας τοίς έφιστά.νουσι , Π(Jος δ� τιΧ� Εν αfJτοί� γEνoμένα� &:ντιπoλιτε{α� κα� ι1τά.ι1Εις κα� 'ta(JaXιX� δύσΧ(Jηστο� ή βοή&Εια και μεγά.λη� Eπιδεξι6τητo� 5 6 και διαφS(Jούι1η� &:γxινo{α� δΕομένη' πλην ένo� πα(J­ αγγέλματo� , δ παι1ιν ιXQfL6qEι , (δΕί) κα� ι1Τ(Jατοπέ7 δoι� κα� π6λει1ι και σώμασιν, αι� [μη δ6ξα. τούτο δ' Ει1ΤΙ το μηδ!ποτ' έαν Επι πολυ Qf/&υμSίV κα� δ"χολά.ζΕιν ΠS(J� μηδ�ν των ΠQοsψημivωv, ηκΙδ"τα δ 10 έν τ"ίς ciJ(JOtaL� των ΠQαγμά.τωv κα� Εν ταί� δαψι8 λεί"ι� των έπιτηδείων. πλην Ο γε Π6πλιo�, ΙΧτε δια- 716. φS(J6vτω� έπιμελη� &1ν, κα&ά.ΠS(J έξ &:(JXij� είπον, [τι δ' &:γx{νoυ� και Π(J"κτικ6�, qVV"&(JOtqa� τoυ� XLlLιXQXOVf; τοιά.νδε τινιΧ των ένεδ"τώτων εΙι1ηγείτο 15 9 λύσιν. [φη rιX(J δείν &ν"δ'Eξαιr&"ι τοίς σΤ(Jατιώτ"ις την των όψων{ων &:π6δΟι1ιν' XιX(JLV δ� τοϋ πιδ"τεύ'­ Ει1&"ι την έπαγγελ{αν , τιΧ� έΠΙΤΕτ"γμέν"ς slι1φΟ(JιΧς ταίς π6Ιεδ"ι Π(J6ΤS(JΟV εI� την Τ6ϋ παντος ι1Τ(Jατο­ πΕδου ΧΟ(Jηγ{αv ταύτ,,!>' νϋν tf&(JoCΖSLV έπιφανως 20 και μΕΤιΧ δ"πουδής, αις Π(JΟ� την δι6(J&ωι1ΙV των 10 όψωνίων γινoμένη� τη� πα(J"σκsυη�' τους δ� XLlLιX(J­ xoυ� τους "fJτου� πά.λίν ΠΟ(Jsυ&έvτ,,� &ξιοϋν κα� π,,­ (J"καλsίv μSΤ,,7:ι/&StJ,f}αι την l1γνοι"ν και κομίζει1&"Ι 7:ιΧ!>' tJΙΤ"(Jχ{"ς, πα(Jαγιvομlvου!>, αι� "fJτ6v, ΙΧν 7:Ε κα7:ιΧ 25 μl(J'η βούλωντ"ι 7:0ϋτο ποιείν lf.v &' δμοϋ πά.ντες. 11 γΕνομένου δ'S 7:0ύτου 7:ό λοιπον tjδ'η παQ' «fJ7:0V 4

3 �φιστ&.νoυσιν F 7 δΕί 6 "lTι'/l FS, καΙ μ/ην Hu 8 π6λΕσιν F 9 iστΙv F 12 �πιτη Ι : des. 111 19 πόλsσιν F

add. B W 84, 10 Η.

POLYB. mSTOR. ΧΙ

25. 26.

161

τον καΙQον εφη δείν βοvλεύεσ,f}-αι τί δέον εt1τl ΠQάττειν. Ο-bτοι μεν oi'Jv ταύτα διανοη,f}-έντε� εγίνοντο 26 πεQ� την των ΧQημάτων επιμέλειαν' . . . . . . . . . των 2 5 δε χιλιάQχων διασαφούντων τα δεδογμένα, γνoυ� δ Πόπλιo� &νεκοινούτο τφ σvνεδQίφ τί δέον εoτ� 800. ποιεΙν. εδοξεν oi'Jv αύτoί�, ijtLEQav διαt1αφήοαντα� 3 εI� ην δεήσει παQείναι, ΠQΟ� μεν το πλiί,f}-ο� δια­ λvεσ,f}-αι, ΤOυ� δ' αΙτίoυ� κολάζειν ΠΙΚQω�' ο{,τοι 10 δ" �t1av εI� πέντε κα� ΤQιάκοντα τον &Qι,f}-μόν. τiί� 4 δ' iJtLEQct� επελ,f}-ούοη�, κα� παQαγενομένων των &πο­ οτατων επί τε τα� διαλύσει� κα� την κομιδην των όψωνtων, τoί� μεν χιλιάQΧΟΙ� τoι� ΠQεσβεVι:1αι:1Ι ι:1υνέ- 5 ταξε δι ' &ΠΟQQήτων δ Πόπλιo� &πανταν τoί� &πο15 στάται� κα� διελoμένoυ� εκαστον πέντε των &Qχη­ γων τiί� ι:1τάσεω� cv,f}-EW� κατα την &πάντηι:1ιν φιλ­ αν,f}-Qωπείν κα� καλεί11 ώ� αfJτού� , μάλιστα μεν ΠQΟ� καται:1κήνωοιν ' οΥ δ' αν μη δύνωνται τούτο, ΠQό� γε δείπνoν κα� τοιαύτην ι:1υνoυιJίαν. τφ δε 6 20 tLc,f}-' αfJτού ι:1ΤQατοπέδφ παQήγγειλε ΠQΟ ijtLcQrov ΤQιων εφόδια παQειJκεvάι:1,f}-αι κατα πλείω ΧQόνΟν ώ� επ� τον Άνδοβάλην αδτων μετα ΜάQκου ΠΟQευομέ­ νων. δ κα� ,f}-αQQαλεωτέQου� αfJτουg &κοvt1αντα� 7 έποtησε ΤOυ� &ποt1τάτα�' εν αfJτοί� γα!! -δπέλαβον 4. 5 των δΕ χιλιιΧρχων : novam epitomam nova pagina (198") recte incipit F; nam permulta deesse secundum Liv. χχνω 25, 15 iure animadvertit CampiuB in interpretatione Germanica ρ. 949 ann. 1 21 παΡΕσκεvιΧσ.ftαι FS', παρα­ σκεvιΧσασ.ft' Hu; sed videtur illud perfectum idem significare quod Νχειν νm (26) 28, 3 εΙς FS', κατα corr. B W, Υ. Κrebsium Die ΡταΡΟ8. 145 b 22 αντομολον μιΧρκωι F, α-ι.τομόλω' μιΧρκω S, α-ι.τόμολον μιΧρκω Κ , [α.fιτόμoλoν] (σvν} ΜιΧρκφ, Hu, α�των μετα Μάρκον coiτ. B W

162

RES HISPANlΔ.E (SCIPIO) [01. 143, 2].

ίσΕσ{}αι την πλείστην iξουσ{αν, έπειδαν συμμί- 717. ξωσι τφ στι!l"τηγφ των ΙΧλλων στρατοπέδων κεχω­ ρισμένων. 27 ΣVνεγγιζόντων δ' α-ότων τρ πόλει , τοtι; poSv l1λλοις στραΤίώταιι; εΙι; την iπαύΙ,JLον Ε1μα τφ φωτ� 5 2 παρηγγέλλετο μετα της παρασκευης έξάγειν, τοις δε χιλιάρχοις κα� τοίς έπάρχοις, 8ταν έκπορευομέ­ νοις * * * μετα τούτο το πρωτον τας poW &ποσκευας &ποτι{}έναι, τους δs στρατιώτας κατέχειν iv τοi'ς δπλοις έπ� της πύλ'rι�, κl1πειτα δΙΕλείν σφας έφ' 10 Εκάστην TWV πυλών κα! φροvτ{f;ειν ί'να μηδεlς έκ8 πορεύηται των &ποστατων. ο[ δε προς την &πάν801. τησιν &ποτεταγμένοι , συμμίξαντες τοtς παραγινο­ μΙνQις προς α-ότούς, &πηγον μετα φιλαν{}ρωπ{ας 4. τους έν ταt'!; αΙτ{αις κατα το «rVVTETarμolvov. τού- 15 τοις poSV o{,v -δπ' α-ότον τον καιρον lρρή.fFη συλλα­ (3εtν τους πέντε κα� τριάκοντ' ΙΧνδρας, έπειδαν δει­ πνήσωσι , δήσαντάς (τε) τηρεtν , μηδενος έτι των ένδον έκπορευομένου πλην τού διασαφήσοντος τφ δ στρατηγφ παρ' Εκάστου το γεγονός. πραξάντων δs 20 των χιλιάρχων το «rVVTctx.fJolv, εΙς την έπιούσαν δ στρατηγος Ε1μα τφ φωτl {}εωρων τους παραγινο­ μένους ή{}ροισμένους εΙς την &rOQdv, συνεκάλει την 6 έκκλησίαν. πάντων δs συντρεχόντων κατα τον έ{}ισμον Ε1μα τΙ}: σημηναι, κα! μετεώρων δντων ταtς 25 διανοίαις (οΤόν) ποτ δψονται τον στρατηγόν κα� τί 1 συμ,μ,Ιξωσιν F 7. 8 �'ιι/xoρευoμ,ένoις μ.�τα τό 'ltQIif-τας μΕν ι!:ποσ1lΕvας cet. nulla lacuna relicta F(S) ; cum loci sententia sic videatur esse restituenda, si urbem egi'essi essent, αα portum agmen esse retinendum (v. Liv. XXVΠI 26, 11), BuppJet B W: 8'ταν �ΚΠOΡEυoμ.Eνoις (πρό τ·ης π6λΕως avIL­ βαΙνll παρα,lΙνεσ�αι), μετα τoiίτo τό πρώτον

POLYB. HISTOR. ΧΙ 26-28.

163

ποτ' ακούdονται πεQ� των lνεdτώτων, ΠQος μΈν τους 7 Eπ� των πυλων χιλιάQχους δ Π6πλιος διεπέμψατο, κελεύων αt'ιΤOυς If.γειν ΤΟ1)ς dΤQατιώτας Εν τοίς οπλοις κα� πεQΙdτηναι την lκκληdίαν, αt'ιΤOς δε ΠQΟ5 ΠΟQευ.ftε�ς lξέdτηdε ταίς διανοίαις πάντας εό.ftέως κατα την ΠQώτην φανΤαdίαν ' {τι yfXQ ύπολαμβά- 8 νοντες αt'ιτσν dd.ftcvrog έχειν ο{ πολλοί, καπειτα παQd την ΠQΟdδnκίαν αΙφνιδίως lQQωμiνον .ftcaIJd­ μενοι κατα την έπίφαdιν κατεπλάγηdαν. 10 OiJ μην αλλ' ο ϋτω πως η ρξατο των λ όγων. Εφη 28 γαρ .ftαυμάζειν τίνι δυdαQεdτήdαντες 11 ποίαις Ελπίσιν lπαQ.ftέντες Επεβάλοντο ποιείd.ftαι τη'ν απόdτασιν. TQcig γαρ αΙτίας Iilvat, δι' &ς τολμωσι στασιά- 2 ζειν αν.ftρωποι προς πατρίδα κα� τους nγουμένους, 718. 15 0ταν (ΤΟίς) ΠQοεdτωdι μέμφωνταί τι κα� δυdχεQαί­ vrodtv, η τοίς ύποκειμένοις ΠQάγμαdΙ δυσαQεdτωσιν, η κα� νη Δία μειζόνων tJQEX.ftroOt κα� καλλιόνων Ελπίδων. "lQωτω δΈ τί τούτων ύμίν ύπηQξεν ; Eμo� 3 δηλον οτι δυdηQεdτήdασ.ftε, διότι τας dιταQχίας ύμϊν 2 0 Ot'ΙΚ απεδίδουν ' &λλα τούτ' Εμσν μεν Ot'ικ �ν [γ- 4. κλημα ' κατα yfXQ την Εμην αQχην Ot'ιδΈν ύμϊν Ενέ802. λειπε των όψωνίων ' εΙ δ' lXQ' �ν Εκ της 'Ρώμης, 6 διότι τα πάλαι ΠQΟdοφειλόμενα νυν ού διωQ.ftΟύτο ­ πότερον ούν lΧQην αποστάτας γενομένους της παΤQ{- 6 25 δος κα� πολεμίους της .ftρC'ψάdης οϋτως έγκαλείν η παQόντας λέγειν μεν πεQ� τούτων ΠQος Εμέ, παQα­ καλείν δε τους φίλους dυνεπιλαβέd.ftαι κα� βοη.ftείν 22 ΕΙ FS, ΕΙΙη coni. Sch &�α FS, &r/ C!V Hu recepto Schweighaeuseri ΕΙΙη , &ι/ ήν Β TjT 23 διo �.ιroϋτo FS, corr. Οα (quod εα, quαe iam dudunι debentur, nunc non

solverentur)

164

RES mSPANIAE (SCIPIO) [01. 148, 2].

7 υμϊ:ν ; δo�ω rd6,1 , �ν τουτο βέλτιον.

το;:?: μ�ν rCt6,1 ιιδ"4Του πα6,1tX τιδ"ι δ"Τ6,1ατεvομέvοιg έιιτιν δτε συγγνώ­ μην δοτέον &φισταμένοι!; τών μισ4Τοδοτών, το;:?: δ' υπ�6,1 έαυτών πολεμουσι καΙ γυναι'Κων Ιδίων καΙ 8 τέκνων ΟfJδαμώg σvγχω6,1ητέον · έστι rCt6,1 πα6,1απλή- 5 σιον ιb?: (1'V εΙ τι?: υπο γονέω?: Ιδίου φάσκων εΙ?: &6,1fV6,1tOV λόγον &δικε;:σ4Ται πα6,1είη μετιi των δΠλων, 9 &ποκτενων τουτον πα'; ου το ζην αfJτοg έλαβε. νη Δί' &λλ' έγω τιi?: μ�ν κακοπα4Τεία?: υμ;:ν καΙ του?: κινδύνου?: πλείου?: -i} το;:?: &λλοι?: Επέταττον, τιi δΒ 10 λυσιτελη καΙ τιi?: rbφελείαg έτέ6,1οιg μάλλον iμέ6,1ιζοv· 10 &λλ' οi}τε τολμάτε τουτο λέγειν οi}τε τολμήσιχντε?: 11 δύναιδ"4Τ' (1'V &ποδειξιχι. τί 01;'V έστιν, έφ' φ δυσιχ6,1ειιτούμε'Vοι κατιi το πα6,1Ον ήμ;:ν τιi?: &ποστάσει?: έποιήσιχσ4Τε ; τουτ' iίδη βούλομαι πυ4Τέσ4Ται · δοκω 15 μΕν rιi6,1 οΜΒν οi}τ' i6,1ε;:v οi}τ' έπινοήιιειν υμων 29 οfJδΕ'Vα. κιχΙ μην ΟfJδa το;:?: υποκειμένοι?: &σχάλλον­ τεg· πότε rCt6,1 εi}Qotιx Π6,1αγμάτων μει'ζων; πότε δΒ πλείω Π6,1οτε6,1ήματα γέγονε τΏ 'PcJiLr;; πότε δ� το;:g 2 σΤ6,1ιχτεvομέ'Vοιg μείζου?: έλπίδε?: -i} νυν; &λλ' Ισω?: 20 (i6,1ε;:) τι?: των &πηλπικότων δτι πλείω τά. λυσιτελη τιi 'JtΙX6,1ct το;:?: iX4T6,1o;:g Π6,1οvφιχίνετο καΙ με{ζου?: έλ3 πίδε?: κιχΙ βεβιχιότε6,1αι· πα6,1ά. τίσι δη τούτοιg; -i} 'JtΙXQ' 'Α'Vδοβάλr; κιχΙ Μιχνδουίφ ; κιχ! τί?: υμων ΟfJΚ oΙ�ε διότι Π6,1ότε6,1Ο'V μ8ν ουτοι ΠΙΧ6,1ΙΧι1πονδήσιχντεg 71θ. ΚΙΧ6,1χηδοvίοvg 'Jt6,1og ήμάg &πέστηι1ιχν, νυν δ8 πάλιν 803. &.ιtετήσιχ'Vτεg τovg δ6,1κοvg κιχΙ (την) πίι1τιν iX4TQoVg 4 ήrUν σφάg aVτοvg &ναδεδείχιχσι ; κιχλόν γε τούτnιg πιι1τεύι1ιχ'Vτιχg πολεμίου?: γεv.έσ4Ται τη?: έιχυτων ΠΙΧΤ6,1ί•

28 τΙσιlΙ F

25 οlδΕll F

POLYB. HISTOR. ΧΙ 28. 29.

165

δοι,. ου μην ουδ έν α{ιτοίς εl'χετε τας lλπίδας ως κ�uτή('fοντες τής Ίβηρίας ' oVΔs γαρ μετ' Άνδοβάλου ταχ,f}έντες {κανo� προς ήμάς �τε διακινδυνεύειν, μή τι κα� na,f} εαυτου;; ταττ6μενοι. τί olJv ην φ πρΟ65 είχεΤΕ; ltv,f}I6,f}at γαρ ttv βουλοίμην {ιμών. ε? μη νη Δία ταίς lμπειρίαις των νύν προχεΙρΙ('f,f}ένταιν ήγεμ6ναιν κα� ταίς &ρεταίς ΠΙ('fτεύοντες η κα� ταίς ράβδοι ς κα� τοίς πελέκε6Ι τοίς προηγουμένοις αvτων' {ιπερ ιhν oVΔε λέγειν πλείαι καλ6ν. &λλ' OVX ε6Τι 10 τούταιν , dί ανδρες, οvδέν ' οvδ' ttv ExoL,f}' {ιμείς δίκαιον ουδε τοvλάχιστον εΙπείν 01Jτε προς ήμάς 01Jτε προς την πατρίδα. δι6περ lγω περ� {ιμων πρ6ς τε την 'Ρώμην κα� προς α{ιτον &πολογήσομαι , τα παρα ltιX('ftv &ν,f}ρώποιg δμολογούμενα δίκαια προ15 ,f}έμενος. ταύτα δ' l('fτl δι6τι πάς οχλος EvltaQaλ6γιστος {ιπάρχει κα� προς πάν cvιXyroyog. o,f}cv αΙε� το παραπλψ$ιον ltd,f}og ('fυμβαίνει περί τε τους οχλους κα� την -Β-άλατταν. κα-Β-άπερ γαρ κ&κείνης ή μεν {δία φύ('fις lστlν &βλαβης τοίς χρ αιμένοιςο καί 20 6τά6ιμος , οταν δ' εις αvτην έμπέ6?Ί τα πνεύματα βί/f, τοιαύτη φαίνεται τοίς χραιμένοις οίοί τινεςο ttv dί6ιν οΙ κυκλο υντες αvτην ανεμοι , τον αvτον τρ6πον κα� το πλΎj-B-oςo &ε� κα� φαίνεται κα� γίνεται προςο τους χραιμένους οϊουςο (1ν εxrι προστάτας κα� 25 συμβούλους. διο κ&γω νύν κα� πάντες οΙ προεστώτες τού 6τρατοπέδου προςο μεν {ιμάς διαλυ6με,f}α καί πί6τιν δίδομεν έφ' φ μη μνη6ικακήσειν. προςο δε τουςο αιτίουςο &καταλλάκταις διακείμε-Β-α, κολάζειν 2 κρατήσοντΕς S, κρατήσανΤΕς FK μΕ.fJ'α deesse ΚΕκρικ6ΤΕς monet Rei 557

28 post διαΚΕΙ-

5

6

7

8

9

10

11

12

13

166

RES mSP.A.NIAE (ΒΟΙΡΙΟ) [ΟΙ 143, 2].

α,1η:0υι; &ξtωg κα,� των εΙι; την πα,Τf1tδα, κα,� των εΙι; ήμι1ι; ήμα,f1τημένων." 30 Άκμην δΒ τα,ύτ' ελεγε κα,� κύκλφ fLsv οι ι1Τf1α,804:. τιωτα,ι πεf1ιει1τωτεg εν τοίι; 3πλοιg &πο πα,f1α,γγέλμα,­ τοι; ι1υνεΨόφηι1α,ν τα,ig fLιxxιxtf1ιxtg τουι; .&υf1εούg, [Χμα, 5 δΒ τούτοιι; δεδεμένοι γυμνo� * * * οι τηι; 6τ«ι1εωι; 2 α,ιτιοι γεγονότει; εΙ6ήγοντο. τφ δs πλή.&ει τοιούτον '120. πα,Qέ6τη δέοι; .Qπό τε τού πέf1ιξ φόβου κα,� των κα,τα Πf1όι1ωπον δεινων, ωι1τε των fLSV μΙΧι1τιγουμένων, των δΒ πελεκιξομένων μήτε την (}ψιν &λλοιωι1ιχι, 10 μήΤΕ φωνην Πf10έ6.&ΙΧΙ μηδένα" μένειν δs π«ντιχι; 3 &xιxvaig , έκπεΠληγμένουι; 'Jtf10g το dVfLPιxivov. οι μsν OVv &f1χηγο� των κιχκων ΙΧΙΚΙ6.&έντει; εϊλκοντο δια μΙ6ων, &πηλλιχγμένοι τού ξην · οι δs λoιπo� 'JtfXQa fLSV τού ι5ΤQιχτηγού κιχί των &λλων &f1χόντων 15 4 κατα κοινον ελΙΧβον ται; πίι1τειι; εφ' Φ μηδένιχ μηδεν� μνηι1ικακήι1ειν, ΙΧ-Dτοί δΒ κιχ.&' Ενα, Πf10Ι:όντεg ωμνυον τοίι; χιλΙ«Qχοι,g � μην πει.&ΙΧf1χήι1ειν τοίι; ΠΙΧf1ιχγγελ­ λομένοιι; .QπΟ των &Qχόντων κιx� μηδsν .Qπενιχντίον φf10νήι1Ειν τΥ 'ΡάΨΩ. 20 Πόπλιοι; μw OVv, μεγ«λων κινδύνων &f1XYιv φυο5 μένων κα,λωι; δΙΟQ.&ωι5«μενοg, π«λιν &πσκιχτέι1τηι18 ται; οlκεtα,g δυν«μειι; εΙι; την έξ &QXng δι«.&ει1ιν. Ό δs Πόπλιοι; ι5υνΙΧ.&Qοtι1ιχg ε-ό.&έωι; εν ΙΧ-DΤfj τΏ 31 ΚΙΧQχηδόνι ται; δυν«μειι; εΙι; εκκληι5tιχν Ελεγε 'JtEQt 25 1 ante &ξΙωι; addendum βΒΒβ &ξΙOiίνΤEΙ; coni. Bentenus 6 hiatus l'�ηινoΙ οΙ βΙ Liv. XXVill 29, 10 ostendunt nonnulla ab epitomatore βΒΒβ omissa 8 -όπέστη FS·, Επέστη coni. Rei 558, ΠΙΧQΕστη monente Sch corr. Β W 14 μΕσων corr. Hu pl·opter hiatum pro μiσοv , quod non perspexit Wundererus coniect. Polyb. ρ. 16 Β. 23 des. F Ιο1. 201r prim. 24 F Ιοl. 201r priιn.

1. c. ρ. 45

POLYB. HISTOR. ΧΙ 29-32.

167

τε τήι; Άνδοβάλου τόλμης καl τηι; είι; αiιτoυι; &&ε­ σίαg, καλ πολλα ΠQοg τούτο το lLiQog ενεγκάμενοι; 2 παQώξυνε τουι; πολλουι; ΠQοg την (κατα) τών ΠQΟ­ εψημένων δυναστών δQμήν. επλ δε τούτοιι; εξηQΙ- 3 5 &μήσιχτο τουι; ΠQογεγενημένουg αiιτoίι; &γώναι; ΠQοg '1{jηQαg δμού κιχ λ ΠQοg ΚΙΧQχηδονίουg, σΤQατηγούν­ των ΚαQχηδονίων , εν olg &ε� νικώντιχι; oiι κΙΧ&ή- 4 κειν εφη νυν� διαΠΟQείν, μήποτε ΠQοg ιxiιτoυι; 'Ίβη­ Qιxg Άνδοβάλου σΤQατηγοiίντοg μαχόμενοι λειφ&ώσι. 10 δι όπερ ούδε ΠQοσδέξιχσ&αι συναγωνιστΗV Ί{jήQων δ O'fJδένιx κα&άπαξ εφη, δι' αύτών δε 'Ρωμιχίων συστή8 05. σασ&ιχι τον κίνδυνο ν , ϊνα φανεQον γένηται πά.σιν 6 ώι; ούκ '1{jηQσι ΚαQχηδονίουg κιχταπολεμησάμενοι, κα&άπεQ ενιοί φιχσιν, έξεβάλομεν εξ Ί{jηQίαg , &λλα 15 κα� Κα(nηδονίουι; καλ Κελτί{jηQαg ταίι; 'Ρωμαίων &QETιxig κα� τfι σφετέφ! γενναιότητι νενικήκαμεν. ταύτα δ' είπων δμονοείν παQuνει κα� &ΙXQQovvrιxg, 7 εΙ κα� ΠQοg αλλον τινά, κα� ΠQοg τουτον Ιέναι τον κίνδυνον. πεQ� δε τού νικά.ν αύτοι; εφη μετα τών 20 &εών ποιήσασ&αι την κα&ήκουσαν ΠQόνοιαν. τφ δε 8 πλή&ει τοιΙΧύτη παQέστη ΠQο&υμίιχ κιx� &cEQoog ωστε �21. παQαπλησίουg εΊναι πάνται; εκ τήι; &πόψεωι; τοίς δQώσι τουι; πολεμίουι; καλ μέλλουσιν οσον ουπι ι ΠQοg ΙΧύτουι; διακινδυνεύειν. Τότε μεν oi'Jv ταύτ' slndJv διαφηκε την εκκλη- 3 2 25 σίαν. τfι δ' επαύQιον &ναξεύζαι; ΠQοfjγε, καΙ παQΙΧ­ γενη&εΙg επι τον '1{jηQΙΧ ποτιχμον δεκαταίοι; καΙ πεQιχιω&εΙg τfι rcrcEQT'rJ μετα ταύτην ΠQοσεσΤQατο­ πέδευσε τοϊ:ι; ύπεναντίοιg, λιχβων αiιλώνά τινα μεταξυ 30 τήι; αύτού καΙ τών πολεμίων σΤQιχτοπεδείαg. rfJ δ' 2 Εξήι; είι; τον ΠQοεψημένον αύλώνιχ ΠQοσέ{jΙΧλέ τινιχ

168

RES HISPANJ.A.E (SCJPIO) [01. 143, 2].

-&(>έμματα των πα(>επομένων τφ στ(>ατοπέδφ, συν­ τάξας Ετοίμους εχειν του!; {ππεις τφ rat·tp, τους (δ�) γ(>οσφομάχους επέταξε των χιλιά(>χων τιl1Ι πα(>α3 l1κευάζειν. ταχυ δ� των Ίβή(>ων επιπεσόντων επι τα .&�έμματ' εξαφηκε τών γ(>οσφομάχων τινάς. γινο- 5 μένη!; δε δια τούτων συμπλοκης και π(>οσβοη.&ούν­ των Εκατέ(>οι!; πλειόνων , συνέστη μέγας άκ(>οβο4 λισμο!; τών πεζών πε(>ι τον ιdιλώνα. τού δ� και(>ού πα(>αδιδόντο!; εόλόγοvg άφο(>μαg π(>ος επί&εσιν, εχων δ rdtog Ετοίμους τους {ππείg κατα το συνταX&�ν 10 επεβάλετο τοίς άκ(>οβολιζομέvοιg, άποτεμόμενοg άπο τfjg πα(>ω(>είαg, ωl1τε τους πλείουg αfJτών κατα τον αfJλώνα l1κεδαl1&ένταg υπο τών {ππέων διαφ&α(>fjναι. 5 γενομένου δε τούτου , πα(>οξυν&έντεg ο{ βιΧ(>βα(>οι, και διαγωνιιΧl1αντες μη δια το π(>οηττfjl1&αι δόξωl1Ι 15 806. καταπεπλfjχ&αι τοιg δλοις, Εξηγον {Χμα τφ φωτι και 6 πα(>έταττον εΙς ftιXX'l'jV [1πασαν την δύναμιν. δ δ� Πόπλιος lτοιμος μεν ην π(>οg την χ(>είαν , &εω(>ών δε τδυς 'Ίβη(>ας άλογίl1τως συγκαταβαίvονταg clg τον afJlGJva και τιΧττονταg ofJ μόνον τουg {ππείς, 20 άλλα και τους πεζους εν τοίg επιπέδοιg, επέμενε, βουλόμενος ιf:ιg πλείστους ταύΤΏ χ(>ήl1ασ&αι τΥ πα(>7 εμβολΥ, πιl1τεύων μεν και τοι!; {ππεύσι τοις Ιδίοις, ετι δε μάλλον τοι!; πεςοίg , δια (το κατ") τας Εξ δμολόγου και συl1τάδην μάχας τόν τε κα&οπλισμον 25 καΙ τους IXvIt(!tXg τους πα(! ' αυτού πολυ διαφέ(!ειν τών '1βή(!ων. Έπει δ' εδοξε το δέον αfJτφ γίνεσ&αι, π(!ος μ�ν 33 τουg Εν τΥ πα(!ω(!είr; τετα'Υμένουg -rrov πολεμίων 15 οί δε δια'ί'ωνιά.σαντες - 16 &μα φωτΙ : Suid. σιαyωνιά6αvτει;

Β. Υ.

169

POLYB. HISTOR. ΧΙ 32. 33.

&ντέταττε * * * ΠQος δε τους εΙς τον αiιλωνα κατα­ βεβηκ6τας ίX&QOvg ΙΧγων έκ της παQεμ.{Jολης έπ� τέτταQιχς κο6Qτις ΠQοσέβαλε τοίς πε�oίς των -δπεν­ αντίων. κατα δε τον καΙQον τουτον κα� Γάιος Λαί- 2 5 λιος, {χων τους {ππείς, προήγε δια των λ6φων των &πο της παQεμβολης έπ� τον αiιλωνα κατατειν6ντων, κα� προσέβαλλε τοίς των Ίβήρων {ππεύσι κατα νώτου, κα� συνείχε τούτους έν τπ ΠQος α-δτον μάxrι. λοιπον ο{ μεν πε�o� των -δπεναντίων , έQημω&έντες 3 10 της των {ππέων ΧQείας, οίς Πι6τεύσαντες εΙς τον 722. αiιλωνα κατέβησαν, έπιεζούντο κα� κατεβαQΟύντο τπ μάΧ!1, ο{ δ' (ππείς το παQαπλήσιον επασχον ' &πει- 4 λημμένοι "itQ έν στενφ κα� δυ6ΧQηιJτούμενοι πλείους ύφ' αύτων η των πολεμίων διεφ&είQοντο, των μεν 15 Ιδίων πε�ων έκ πλαγίου ΠQΟ6κειμένων αiιτoίς, των δε πολεμίων των πε�ων κατα ΠQ6σωποv, των δ' ίππέων κατα νώτου πεQιεστώτων. τοιαύτης δε γενο- 5 μένης της μάχης ο{ μΕν εΙς τον αiιλωνα καταβάντες σχεδον απαντες διεφ&άQηιJαν , ο{ δ' έν τπ παQω80 ';'. Qεί" διέφυγον. ο{Ίτοι δ' �σαν εϋ�ωνoι , ΤQίτον δε 6 μέQος της &πάσης δυνάμεως, με&' αιν κα� τον Άνδοβά.λην συνέβη διασω&έντα φυγείν ctg τι χωQίον OXVQ6v. Π6πλιος δι, συντέλειαν έπιτε&εικως τοίς κατα 7 25 την 'Ιβηρίαν εQγοις, παQην εΙς τον ΤαQQά.κωνα (μδτα) 1 post &ντΙταττε add. Sch : τους Ύροσφομάχονς vel τας τών Ύροσφομάχαιν σπεΙρας 2 [f.fTροvς - 3 κο6ρτις : Suid. s. Υ. κόΟQτις 11 'πιέζοντο Di, at conf. ad ΧΙ 24, 7 14 vπαfJτών F(S'), corr Hu 22 φεύΎsιν infelicissime coni. Naberu8 Mnemos. 1857, 349, v. Hu Erzαhl. Zeit(. ΧΙΧ 24 Π6πλιος δΒ cet. in F cum superioribus nectuntUI ; sed oιWssa sunt nonnulla quae sunt apud Liv. XXVIΠ 34 Β8. POL'B.

HIST. ΠΙ.

9

1 70

8

34 2

3

4 5

6 7 808.

RES ASIAE (ΛΝΤ. )CB.US) [01. 143, 2]_

μεrtστης χ,ιx€!IXς, κάλλιστo� ,f}€!lrxlL{Jov κα� καλλtστην νtκην τΏ πατ€!tδι κατάγων. σπεύδων δ� μη κα,f}v­ στε€!εϊ:ν της ι.ν τΏ 'Pώμrι καταστάσεως των iιπάτων, πάντα τα κατα την Ί{Jη€!tαν διατάξας κα! πα€!αδOυς το στ€!ατ6πεδoν τοϊς "'EQ� τον Ίούνιον κα� ΜάQκιον, 5 αύτος &πέπλευσε μετα ΓαΖου καί των lillrov φlλων εΙς την ψαιμην. νι RES ASIAE. Κα! γα€! αύτος ην δ Ευ.ιΤύδημος Μάγνης , "'Qor; δν &πελογtζετο φάσκων ώς ov δικαtως αύτον 'Λντt- 10 οχος ι.κ της {JrxOLlctrxr; ι.κβαλεϊν σπουδάζει · γεroν{1ιαι γα€! ούκ αύτος &ποστάτης τού βασιλέως, &λλ' έτέ€!ων &ποστάντων ι.πανελ6μενος τους ι.κεtνων ι.κγ6νους, οf}τως κ€!ατησαι της Bακτ€!ιανων &€!Xης. κα� πλεtω δ� Π€!Oς ταύτην την iιπ6&εσιν διαλ'Εχ,f}είς ήξtοv τον 723. Τηλέαν μεσιτεύσαι την διάλυσιν ΕVνoι:κως, παQακα­ λέσαντα τον 'Λντtοχον μη φ,f}ονησαι της όνομασtας αiιτφ της τού βασιλέως (κα�) π€!οστασtας, ά)g γ' ι.αν μη rJVYXWQj'J τοig &ξιουμένοις, OMε#€!'P τηg dσφαλεlας iιπα€!χούσηg· πλή.f}η γαι,> οfJκ όλtγα "'ctQEivat 20 των Νομάδω11, δι' ι;}ν κινδυνεύειν μ�ν &μφοτέQΟV€;, ι.κ{Jαρ{Jα€!ω.f}ή6ε6,f}αι δ� την XcbQav δμολογουμένως, Νι.ν ι.κεtνοvg ΠQΟ6δ{χωνται. ταύτα δ' ειπαιν iξαπέ6τειλε τον Τηλέαν "'QOr; τον 'Λντtοχον. δ δΒ βα6Ιλεύς, πάλαι πεQι{Jλεπ6μενοg λύσιν των π€!αγμάτων, 25 Πv,f}όμενος τιχύτιχ ΠΙX€!α τού Τηλέου, ",€!o&i)lLrog iιπή7 des. F fol. 203r prim. 9 F ιοι. 203r prim. Praecessisse hanc fere sententiam : Antiochus αα EutPIyde­

mum pαcis cQonciliαtQorem rιIittebαt Teleαrιt, Μαgnesίά σriun­ durιI, qui a1/IiCUS quondαrι! fuisset Euthyd.erιIi et eαde·m, quα ille, ραΙΝα ute1-etι,,- explicat Rei 559

POLYB. HISTOR. ΧΙ 33. 34.

171

κουσε Π(Jος τας διαλύσεις δια τας Π(JοεΙ(Jημένας αΙτίας, τού δs Τηλέου Π(Jοtιανακάμψαντος κα� πολ- 8 λάκις Π(Jος αμφοτέ(Jους, τέλος Εύ.fJ'ύδημος έξέπεμψε Δημήτ(μον τον υ[ον βεβαιώσοντα τας δμολογίας ' 5 ον δ βασιλευς αποδεξάμενος , κα� νομίσας άξιον 9 εΙναι τον νεανίσκον βασιλείας κα� κατα την έπι­ φάνειαν κα� κατα την Εντευξιν (κα�) Π(Jοστασίαν, Π(Jωτον ILSV έπηγγείJ. ατO δώσειν αύτφ μίαν των Ιαυτού .fJ'vγατέ(Jαιν ' δεύτε(Jον δs συνεχώρησε τφ 10 πατρ! το τijf; (jασιλε{αf; δνομα, περ! δs των λοιπών 10 έγγ(JάΠΤΟVf; ποιησάμενΟf; δμολογίας κα� ουμμαχίαν ενΟ(Jκον, ανέζευξε σιτομεΤ(Jήοας δαψιλως την δύνα­ μΙll, ΠQοσλαβων κα� τους vπά(Jχοντας έλέφαντας τοις πε(J� τον ΕV.fJ'ύδημον, vπε(Jβαλων δs τον Καύ- 11 15 καοον κα� κατά(Jας εΙς την Ίνδικήν, τήν τε φιλίαν ανενεώ6ατο την Π(Jος τον ΣοφαγαtJηνον τον βα6ίλέα των Ίνδων, κα� λαβων έλΕφαντας, OJστε YEvitf.fJ'at 12 τους απαντας εΙς Ικατον κα� πεντήκοντ' , ετι δε σιτομεΤ(Jήοας πάλιν ένταύ.fJ'α την δύναμιν, α..(η:0ς 2Q μεν ανέζευξε μετα της σΤ(JατιιΧς, Άνδροσ.fJ'ένην δε τον Κυζικηνον έπ� της ανακομιδης; απΙλιπε της γάζης της δμολογη.fJ'είοης αυτφ πα(Jα τού βασιλ8αις, διελ.fJ'Wν δε την 'A(JIXXrotftrxv κα� πε(Jαιαι.fJ'ε�ς τον 13 Έ(Jύμαν.fJ'ον ποταμόν , ijκε δια της Δ(Jαγγηνης εΙς S!5 .:ην Krx(JILavtrxv , ο{, κα� συνάπτοντος f1δη τού χει­ μωνος έποιήσατο την πα(Jαχειμασίαν, το μεν οι,ν 14 πέ(Jας της εΙς τους άναι τόπους σΤ(Jατείας Άντιόχου τοιαύτην ελαβε την ουντέλειαν, δι ijι; ου μόνον 724. 24 SQvILav.f)oov DG, SQvILa.ιTov S, sι>vμαν τόν F μ,ανιανO'lί ' καΙ F(S), distinxit Ur 177Α

25 και> ­

1 72 RES ΑΒΙΑΕ (ANTIOCHUS) [01. 143, 2]. RES AFRICAE.

τουι: αναι �u.τ{!άπu.g υπηκόουι: έποιή�u.το τ.ηι: lδ{u.g &{!χ.ης, &λλα "u.Ι τας έπΜ}u.λu.1:τ{ους πόλεις "u.Ι τους 15-έπΙ τάδε 1:0V Tu.V{!OV δυvά6τu.g , "u.Ι 6υλλήβδην 809. ή�φu.λt�u.το 1:ΗV {:Ju.�tlEtu.v, κu.τu.πλη�άμεvος τ11 τόλμrι 16 :κu.Ι φιλοποvίlf πάvτu.ς 1:0υι: Vποτu.ττομέvους · δια 5 '}Ια{! 1:u.Vτηι; τ.ης �1:{!u.τε{u.ς α�ιoς έφάνη τ.ης {:Ju.6ιλε{u.ς Ο'ό μόνον 1:0ϊς κu.τα την 'A�{U.V, &λλα "u.Ι τοίς "u.τα την Εv{!αιπηv. 8 des. F Ιοl. 204r med.

F R A G Μ Ε Ν Τ Α L I B R I ΧΙΙ. 1.

RES AFRICAE.

Π ολύ βιοc Βυζακίδα χώραν είναί φηcι περ� τας 1 Σύρτεις εν όωόεκάτψ ' "σταδίων μ�ν οvσα η}ν περίμετρον δισχιλίων, τφ δε σχήματι περιφερής." Ίππών, Λιβύης π6λις. Πολύβιοc όωόεκάτψ. 2 Σίγγα, π6λις, Λιβύης, WC Πολύβιοc όωόεκάτψ. 3 Τάβρακα, π6λις Λιβύης. Πολύβιοc bwbεκάτψ. 4 . .

ΧαλκεΊα, πόλιc Λιβύηc ' δ πολυίcτwρ εν Λιβυκιϊιν 5 τρίτψ , WC Δημοcθένηc' Ψ μεμφόμενοc Πολύβιοc εν 10 τψ όωόεκάτψ ι1ιόε γ-ράφει ' 'ΊχγνοεΙ δ� μεγάλως κα�

περ� τών Χαλκείων' οvδ� γαρ π6λις lστίν , ιiλλα χαλκουργεία."

Τ α παραπλήcια τοΊc περΙ τον Ήρόόοτον ίcτορεΊ 2 περΙ του εν Λιβύι;ι καλουμένου λωτου αυτόπτηc γ-ενό15 μενοc δ Μεγ-αλοπολίτηc Πολύβιοc εν τΙ) ιβ ' των ίCΤO­ ριων λέγ-ων OUTWC' '�"Eστι δ� το δένδρον δ λwτοc oV 2 μέγα, τραχυ δ� καΙ εXKavewbec,- lXst δ� φύλλον χλω­

ρον παQαπλήσιοv τfΊ QdfLVtp, μικρον βαftύτεροv κα! 2-4 Steph. ΒΥΖ. ρ. 189, 5 ββ. Mein. 5 Steph. 7 Stepb. ΒΥΖ. ρ. 336, 16 6 Steph. ΒΥΖ. ρ. 564, 3 ΒΥΖ. ρ. 598, 1 8-12 Steph. ΒΥΖ. ρ. 681, 12 ββ. 13 Athen. ΧΙΥ ρ. 651 d 18 QιXILVCP, μικρόν] sicut saepe,

9 '"

1 74

ΗΕΒ AFRICAE ΕΤ CORSICAE.

πλ"τVτεQΟV. δ δε Κ"QΠΟΙ; ται; μεν &QXCtr; 3μοιόι; έ6τ" κ"l 'tfj ΧQό� κ"l τιρ μεγέ.ftει τ"ϊι; λευκ"ϊι; μVQτίι1f, 4 τ"ϊι; τετελει α:ιμέν"ιι;, "υξ"νόμενοι; δε τιρ μεν XQ oS­ μ"τι γίνετω, φοινικούι;, τιρ δε μεγέ.ftει τ"ίι; γογγυ­ λ"ιι; έλ"ί"ις Π"Q"πλήι1ΙΟΙ;, ΠVQηv" bε: έχει τελέα:ιι; /) δ μΙΚQόv. έπαν δε πεπ"v.ftn, ι1υνάγουι1ι, Κ"� τον μεν τοίι; οΙκέτ"ιι; μετα χόvδQΟV κόψ"ντει; 6άττου6ιν εΙι; &γγεί", τον δε τοi'ι; έλεv.ftέQΟΙΙ; έξελόντει; τον ΠVQηv" 6 ι1v·vτι.ftέ"ι1ΙV ιfιι1"ύΤα:ιι;, κ"l ι1ιτεύοντ"ι τούτον. ει1τι 726. δε το {JQtDlL" Π"Q"πλήι1ιοv ι1ύκφ �1 φOινΙΚOβ"λΆVφ, 10 '1 'tfj Μ εUwbίq. βέλτιον. γίνετ"ι δε καΙ OivOC έξ "υτού {JQEXOlLiVOV �Ι 'tQtfJOlLiVOV δι' f)δ"τοι;, κ"τα μεν την γεύι1ιν -ήδυι; κ"ι &πολ"υι1τικόι;, οΙνομέλιτι ΧQη8 ι1τιρ Π"Q"πλήι1ΙΟΙ;, φ ΧQι'JJvτ"ι XWQ1r; f)δ"τοι;. ου δύν"τ"ι δε πλέον δ'έκ" μένειν iJlLEQtDV· διο κ"Ι 15 ποιούι1ι κ"τα {JQ"XV προι; την XQci"V. ποιουι1ι δε καΙ δΕοc έξ "υτι'JJν."

810. 8

π. ΤΙΜΑΕΙ DE .AFRICA ΕΤ CORSICA ERRORES.

3

Την μεν τήι; χώρ"ι; &ρετΗV παι; liv τιι; .ft"VlLlX- 20

2 ι1εΙΕ, τον δε Τίμ"ιον ε(ποι τιι; (Xv ου μόνον &νιι1τό­

Qητoν "'Εγονέν"ι περ1 τι'JJν κ"τα την Διβυην, &λλι't

""ι π"ιδ"ριώδη κ"l τελέα:ι ι; &ι1υλλόγιι1τον κ"l τ"Ί:ι;

&QX"t"tr; φήμ"ιι; &κμην ένδεδ'εμένον, ιιι; Π"Qειλήφ"-

ita h. 1. genuina Polybii verba ab Athenaeo mutata viden­ tur et in compendium redacta μικιμίι monente Reiskio recepit Sch, sed Bcripturam vulgatam recte tuetur WundexeruB coniect. Polyb. ρ. 9 1'1 des. A.tllen. ρ. 661f 20 F Ιοl. 204r med. praemiBBo titulo : Πο1.vμlov · * * του $' l.dyov 21 Tlμαιο'V] v. Muelleri fragm. hist. graec. r n. 24

POLYB. mSTOR.

ΧΙΙ

2. 3.

1 75

μΕν , ως αμμώδους πιΧt1ης και ξηι;>ας και ακάqπου καftvπαι;>χούι:ιης τής Λιβύης. δ δ' αύτός λ6Υος και 3 ΠΕΙ;>Ι τών �Φων. τ6 ΤΕ γαι;> τών 'ίππων καΙ των βοων και πι;>οβάτων, αμα δε τούτοις αΙγών πλήftος 5 τοt10υτ6ν έfJτι κατα την χώι;>αν Ot1ov ούκ οΊδ' El δύναιτ' &ν Εi!Ι;>Εftήναι κατα την λοιπην nlκουμένην, δια το πολλα των κατα Λιβύην lftvCbv τοίς μεν 4 ήμέι;>οις μη Χ(Jή6'ftαι κeι:(Jποίς , άπο δε των ft(Jψμά­ των καΙ fJvv τοίς ftι;>έμμα6'ιν έxcιν τον βίον. και 5 10 μην το των έλΕφάντων κα ι λε6ντων καΙ πα(Jδάλεων πλήftος και την αλκήν , [τι δε βουβάλων κάλλος καΙ fJΤ(Jουftων μεγέftη, τίς oiιχ {fJτ6(JηfJεν ; dιν κατα μεν την Eiιρώπην το παι;>ιΧπαν oiιδέν έfJτιν , ή δε Λιβύη πλήι;>ης έι:ιτι των Π(JΟCΙ(Jημένων. πε(JΙ dιν 6 15 oiιδεν {Ι:ΙΤΟ(Jήι:ιας Τίμαιος ω6'περ έπίτηδες ταναντία 811. τοίς κατ' αλή,f}-ειαν i!πάι;>χουfJιν έξηγείται. καftιΧΠΕΡ 7 δε και πει;>ι των κατα Λιβύην απεfJχεδίαΚΕν, οίίτως και πε(JΙ τών κατα την νή6'ον την Π(JοσαγΟ(Jευομέ­ νην Κύι;>νον. και γαι? i!πε(J έκείνης μνημονεύων έν 8 20 τ?'ί δευτέ(J'f βύβλφ φηfJιν αίγας ιXY(Jtιxg και Π(J 6βατα και βου:; ιXY(JtOvg i!πάι;>χειν έν αiιτy πολλούς, [τι δ ' έλάφους και λαγως και λύκους καί τινα των Ιίλλωv �Φων, και τους ανft(Jώπους πε(JΙ ταυτα δια­ τι;>ίβειν κυνηγΕτουντας καΙ την σλην του βίου δια25 γωγην έν τούτοις έχειν. κατα δε την ΠΡΟCΙ(Jημέvην 9 νήσον oiιX οΤον αιξ &γ(Jιος :η βους, αλλ' oiιδε λαγως oiιδε λύκος oiιδ' [λαφος oiιδ' &λλο των τοιούτων 726. 1. 2 &κάρποv -όπαQχοvσης τής λι{Μης FS", &κάQΠOV τής Λι{Μης -όπαQχοvσης Ben 263, cοπ. BW coll. ΙΧ 1 5, 14 et Plutarch. vit. Cic. c. 23 e:rir. 16 κα&άΠΕQ] Υ. Muelleri fragm. hist. grae c. Ι n. 26 �o βίμλωι FS, V. BW Ι 7 7

1 76

RES AFRICAE ΕΤ CORSICAE.

ζφων ο-όόι;ν έt1τι, πλην &λωπΕκων κ"� κυνίκλων κ"� δ δ� κύνικλo� πό(>(>ω&ι;ν μ,�ν δ(>αιμ,ενo� εΤν"ι δοκεί λ"'}'αι� μ,ικ(>ό�, 3τ"ν δ' εΙ� τιt� xεί(>"� λάf:Jrι τι�, μ,ε'}'άλην εχει- δι"φO(>ιtν κ"� κ"τιt την έπιφάνει"ν κ"� κ"τtι την {j(>ίfJtJLV ' '}'ίνετ"ι δ� το 5 4 πλείον μ,έ(>o� κ"τιt '}'η�. δοκεί '}'S μην πάντ' εΤν"ι τιt ζιj5" κ"τtι την νήι10ν ct'}'(>L" διιt ΤOι"ύτΗV "Ιτί"ν. 2 ο-ό δύν"ντ"ι κ"τtι τtι� νoμ,tι� t1υv"κολου&είv oC Ποι­ μ"ίνoντε� τoί� &(>ltLfL"t1L δια το t1ύvδεvδ(>οv κ"� κ(>ημ,νιbδη κ"� τ(>"χεί"ν εΤν"ι την Vi]t10V' &λλ' 3ΤΙΧν 10 βούλωντ"ι tJVVιx&(>Oit1"b, κ"τιt τοv� ε-όΚIXί(>Oυ� τόπoυ� έφΙt1τάμ,εvοι Τ'Π t1άλπι'}''}'ι t1υΥκ"λοϋtJι τιt ζιj5α, κα� πάντα Π(>O� την Ιδίαν &δι"πταιτω� 6υντ(>έχ,cι 6άλ3 ΠιΥΥα. λοιπον 3τ"ν τιν�� Π(>06πλεύ6αντε� Π(>O� την νηl10ν αΤ'}'"� 11 βoυ� &Εά6ωνται νεμ,oμ,έν"� έ(>ήμoυ�, 15 κctπειτα βουλη&ίfJtJι κατ"λαβείν, ο-ό Π(>Ο6ίεται τtι ζιj5α 4 διtι την &t1υvή&ειαv, &λλιt φεύ'}'ει. 3τ"ν δ� κα� tJvv­ ιδαιν δ ποιμην τοv� &πoβαίνoντ"� 6αλπίι1rι, Π(>QΤ(>Ο­ πάδην f1μ,ιx φέ(>ετ"ι και tJυvτ(>έχει Π(>O� την 6άλπι'}''}'". 812. διο φαvταt1ίαv &'}'(>ίων ποιεί' iJπ�(> dίν Tίμαιo� κακίfJ� 20 δ κ"ι π"(>έ(>'}'ω� {ι1τo(>ήσ"� έσχεδίαtJε. το δ� τ'ί] σάλ­ ΠΙΥΥΙ πει&α(>χείν ο-όκ ει1τι &"υμ,άl1ιον' κα� Υα(> κατα την Ίταλί"ν oC τα� {;� τ(>έφoντε� οf5τw χεΙ(>{ζουσι 6 τιt κατα τα� νoμ,ά�. ο-ό yιt(> lποvται κ"τιt πόδ"� oC ουοφο(>βοι τoί� &(>έμ,μ"6ιν, ωι1πεQ Π"Qιt τoί� 'Έλλη- 25 l1ιν, &λλα ΠQοη'}'ουvται φωνOυVΤε� τfj βυκιΧνΥ κατιt διιΧl1τημ", τα δ� &Qέμ,μ,ατ" κατόπιν &κολου&εί κ"ι 10 π(>οβάτωll &'}'(>ίων.

2 inO. A.then. ΙΧ ρ. 400 f: Πο1.ύ{lιοg δ' �ν τϋ δωδε­ ό ζώον "άΤl1 ' των Ιστοριων rlrVEa.ftcxl ψησι π:αρ μ,οιον τώ 1.αγώ τον "ούνι,,1.0ν "α1.0ύμ,Ενον, γράφων 01'iτωg' δ Βε ,,0�vt�1.0g "cx1.ovILEVOg 'Jt6QQro.ftEV cet. 6 "ατα rfίg : des. Athen. Ι. ο. 9 .fJ'ρΕμ,ιιcxσιv F 15 .ftΕcxσοvτcxι F

POLYB. HISTOR. ΧΙ! 3. 4.

177

συντρέχει προς την φωνήν, κα� τηλικαύτη γ{νεται Τ συνή&εια τοίς ζφοις πqοg την Ιδ{αν {3υκάvην ω6τε &αυμάζειν κα� δυσπαραδέκτως εχειν τους πρώτους &κού6'αντας. δια γαρ την πολυχειρ{αν κα� την λοι- 8 5 πην χορηγ{αν μcγάλα συμ{3α{νει τα 6'υ{36ι1ια κατα την 'Ιταλ{αν υπάρχειν , κα� μάλΙ6τα [την παλα{αν], παρά τε τοίς Τυρρηνικοίς κα� Γαλάται ς , ω6'τε την μ{αν τοκάδα χιλ{ους εκτρ{φειν Vg, ποτΕ δε κα� πλεί­ ους. διο κα� κατα γένη ποιούνται κα� κα.ιt' ήλικ{αν 9 10 τας έκ τών νυκτερευμάτων έξαγCi)γάg. ο&εν εΙς τον 10 αvτοv τόπον π!!οαγομένων κα� πλειόνων 6υ6τημά- 727 . των ου δύνανται ταύτα κατα γένη τηρείν, &λλιΧ γε 6'υμπ{πτει κατά τε τας έξελασ{αι; κα� νομαι; &λλή­ λοις, δμο{ωι; δε κατα τα-ς προσαγωγάς. εξ d)v αυτοίς 11 1 5 έπινενόηται π!!ος το διακρ{νειν, οταν 6υμπ{σrι, χω­ ρ�ς κόπου κα� π!!αγματε{ας το κατα {3υκάVΗν. έπει- 12 δαν γα!! τών νεμόντων δ μεν έπ� τουτο το μέ!!ος ΠQοάγΏ φωνών , δ δ' έφ' ετερον &ποκλ{νας , UVTrX δι' αυτών χωQ{ζεται τα &Qέμματα κα� κατακολου&εί 20 ταίς Ιδ{αις {3υκάναις μετα τοιαύτης προ&υμ{ας ω6ΤΕ μη δυνατον εΙναι {3ιά6'αι1&αι μηδε κωλύ6'αι μηδεν� παρα δε τοίς "Ελλη6Ι 13 ΤQόπφ την δQμην αυτών. κατα TQvg δρυμούς, έπειδαν &λλήλοιι; δυμπέ6'Ώ διώ­ κοντα τον καρπόν , δ πλε{οναι; εχων XEiQar; και 25 κατευκαιρήι5ας περιλα{3ων τοίς Ιδ{οιι; .fJ'qέμ.μα6ιν &πάγει τα τού π).η6{ον. ποτ/; δε κλέπτηι; ύποκα&{- 14 6ας &πήλιχ6εν, fYύδ' έπιγινώΌκοντος τού περιάγοντος 6 την ΠCΙMtιαν FS , vocabula corrupta ex verbis την 'Iταί.Ιcι'// perperam repetitis seclusit CurtiU8 Wachsmuthiu.s (v. Wielandtium de Ρο!. archet. ρ. 26) 18 ΕπιεΤΕ(μιν F(S), έπΙ &άΤΕ(>ον coni. Hu, corr. B W

178 81 8.

DE ΤΙΜΑΕΙ ERRORIBUS.

πώς &πέβαλΕ, δια το μακριΧν &ποσπασ.fTαι τα κτήνη τών ΠΕριαγόντων , &μιλλώμΕνα ΠEΡ� τον καρπόν, σταν &κμ.ην &ιιχηται �Eίν. πλ.ην ταύτα μΕν 'π! τοσούτον. ΠΙ. DE ALllS ΤΙΜΆΕΙ ERRORIBUS.

4Α

2

3

4 6

6

uOTt ()ιαcύρα, δ Πολύβιο, τον Τίμαιον εν πολλοΊ,

αUΘί' φηcι' Τίς lXV ετι δοίη ι1υγγνώμην (8Π�) τοίς τοιούτοις &μαρτήμασιν &λλως ΤΕ καΙ Τιμαίφ τφ προσφυομένφ τοίς &llotg ΠQοg ταg τοιαύτας παρωνυχίας; iv αίς Θεοπόμπου μΕν κατηγορεί διότι Διο- ι() νυι1ίου ποιησαμlνου την &νακομιδη", 'κ ΣΙΚEJ.ίας clg K6QLv.fTov iv μακρϊj νηί, Θεόπομπ6ς φηι1ιν 8ν στρογγύλΥ παQαγεvlσ.fTαι τον Διονύι1ιον, 'Εφόρου δΕ πά­ λιν &γνοιαν καταψεύδεται, φάσκων λέγειν α,f,τοv 8τι Διονύι1ιος δ ΠΡΕσβύΤΕρος παρελάμβανε την &ιιχη", 15 'τών ε(κοι1ι τριών vπάQχωv, δυναστεύσαι δΕ τεττα­ ράκοντα κα! δύο , μΕταλλάξαι δΕ τον βίον προσλαβω", τοίς εξ'1}κοντα τρία' τούτο γαρ οiJδε!g &ν ε(πειε δ�πoυ τού συγγQαφlωg εΙναι το διάπτωμα, τού δΕ γραφlως δμολογουμlvωg ' η γαρ δεί τον "Εφορον 2() vπεQβεβηκέvαι Τ'Π fLWQtq. κα� τον Κόροιβον καί τον Μαργίτην, εΙ μη δv.vατΟg .η", ι1υλλογίζεσ.fTαι διότι τα 728. τετταρ&κοντα xal δύο ΠQΟι1ΤΕ.fTΙvτα τοίg Ε(κοσι κα! τρισ!ν Εξήκοντα γίνεται κα! πΙνΤΕ ' η τούτου μηδα-

2 &μ.ιλ1.6μΗ·α F 4 des. F Ιοl. 206r prim. 6 Μ 8 Τιμ.αΙro] Υ, Muelleri fragm. hist. graec. Ι n, 133 13 'Εφόρου] Ύ, Muellerum Ι c. n. 141 a 13. 1-1 πάλιν 8ταν Μ, π"λί.ιλΟΥΙ"ν coni. Geelius, 'ναντιολο­ '/Ι"'l1 Cobetus Mnemos. 1 876, 356, πάλιν ,'xλorl"lI Schenk:elius 34, 11 Η.

Jαhιresbel'icltt tϊb.

d. Fortschr. d. class. Alte1th1t1nsu·iss. ΧΙΙ

(1884), 1, 248, C01'l'. B W

POLΥΒ. HISTOR. ΧΙΙ 4-4".

179

μώς αν πιστεv.fJoέντος ύπερ Έφ6ρου φανερον 3τι το μεν άμάρτημα * * * έση του γραφέως, το δε Τιμαίου φιλεπίτιμον κα� φιλΕγκλημον Ot'ιδε�ς <Χν &ποδέξαιτο. 814. Kα� μην έν τοtς περ� πυρρου πάλιν φησ� τotις 4b 5 'Ρωμαίους ετι νυν ύπ6μνημα ποιουμένους τijς κατα το 'Ίλιον ιiπωλείας έν ήμέρCf τιν� κατακoντι�ειν ί'π­ πον πολεμιστην προ τijς π6λFως έν τφ Κάμπφ καλουμένφ, δια το τijς Τροίας την αλωσιν δια τον ϊππον γενέσ.fJoαι τον δουριον προσαγορευ6μενον, οϋτω μεν γαρ 2 1 0 πρ αγμα πάντων παιδαριωδέστατον' δεήσει πάντας τotις βαρβάρους λΕγειν Τρώων άπο­ γ6νους -δπάρχειν' σχεδον γαρ πάντες, cl δΒ μή γ' , 3 ο { πλείους, οταν 1) πολ εμειν μέλλωσιν ιΙξ &Qxijr; i) διακινδυνευειν πρ6ς τινας δλοσχερώς, ϊππον προ15 .fJoVονται κα� σφαγιάbονται , σημειουμενοι το μέλλον έκ τijr; του bφοv πτώσεως. δ δε Τίμαιος περ� τουτο 4° το μέρος τijς ιiλoγίας ου μ6νον &πειρίαν, [τι δε μάλλον όψιμα.fJoίαν δοκει μοι πολλην ιΙπιφαίνειν, ος γε, δι6τι .fJoVουσιν ί'ππον , cV.fJoiro r; ύπΕλαβε τουτο 20 ποιειν αυτotις δια το την Τροίαν άφ' ί'ππου δοκείν [αλωκέναι. Πλην 3τι γε κακώς {στ6ρηκε κα� τα περ� τ11ν 2 Λιβυην κα� τα περ� την Σαρδ6να, κα� μάλιστα τα 2 &μάρτημα φα: νερόν Μ, videtur φανερόν illud perpe­ ram repetitum esse loco a1terius cuiusdam vocabuli , quod τοϊίτ' fuisse licet suspicari 4 v. Muellerum l. c. ρ. 231, n. 1 6 Ι 2 0 &πο Μ , corr. Gee1ius , ύ φ ' coni. Cobetus Mnemos. 1862, 1 S ; neque tamen Bollicitanda est praepositio &πό idem fere significans , ac snpra (§ 1) διά, quod h. l. propter ante­ cedens δια erat absonum, v. Lutzium Die Priipos. b. d. αtt. Rednern.

Progr. d. Κ. Studienαnst.

Ζ.

Neustαdt α. d. Η.

1887 ρ. 46 et Dion. Chrysost. or. ΧΠ ρ. 196, 16 Μ: lσεσ.fFαι γαρ φάρμακον . . &φυκτον, �φ' ο{, ιΗάισονται, τον Ιξόν (ubi ύφ' perperam mutavit Dindol'fius)

180

DE ΤΙΜ.Δ.Ε;Ι: ERRO:RIBUS.

κατα την ΊΤΙΧλlαν, Εκ τούτων Ει1τί ι1υμφανέ\; , καί κa.&όλου διότι το πε()ί τα\; ιΧνακ()lι1ειlJ μέ()ο\; lπι­ ι1έι1υ()τιχι πα()' αfJτφ τελέω\;' δπε() Ει1τί κυριώτατον 4 τηι; [ι1το()lαlJ. lπειδη γα() ιχ[ μξν π()ιΧξεις ίΧμα πολ­ λιχχfj ι1υντελούνται, πιχρείναι δξ τον αfJτον Εν πλεί- 5 οι1ι τόποις κιχτα τον ιχfJτον καιρον ιΧδύνατ-ον, δμοlως γε μην oiJιY' αfJτ-όπτην ιycVEd,f}at πάντων των κατα την οlκουμένην τόπων καί των Εν τοίς τόποις 5 Ιδιωμάτων τον lva δυνατόν, καταλεlπεται πυν­ ,f}dVed,f}ιxt μξν Φ\; παρα πλεlι1των, πιι1τεύειν δε το1:!; 10 ιΧξlοιr; πlι1τεωr;, κριτην δ' εΙναι 7:ων ΠΡΟι1πιπτόν7:ων μη κακόν. 4d 'Εν φ γένει μεγ{ι1την Επ{φαι1ιν lλκων Τ{μαιοι; 2 πλεΊσ7:0ν ιΧπ.ολε{πεσ,f}α{ μοι δοκεΊ τη!; ιΧλη,f}εlαr;' 7:0/3- 129. ούτο γαρ ιΧπέχει τού δι' Ετέρων ιΧκριβωι; την &λή- 15 815. 8'ειαν Εξετάζειν ΦΙJ oiJιYE τούτων αιν ΙΧfJτόπτηr; γέγον8 καί Ιφ' oi)g αiJτοι: ηκει τόπουι:: , ο-6δε περί τούτων 3 οΜξν -δγιες iιμΊν ΕξηγεΊται. τούτο δ' έι1τιχι δ-ηλον, Εαν Εν τοΊς κατα την Σικελ{αν δε{ξωμεν αiJτοv 4 ιXγνooύvτα περί αιν ιΧποφαlνεται ' σχεδον γα() 0-6 20 πολλων [τι ΠΡΟ/3δεήσει λόγων -δπέ() γε τηι; ψευδολο­ γίας, iαv Εν οΙς έφυ καί Ετράφη τόποιlJ, καί τούτωv Εν τοίς Επιφανεστάτοιι; [Εν τούτοιι:] ιΧγνοων ε.fJ()ε8'rι 5 καί παραπα{ων τηι; &λη8'εlαι:. φηt1ί τοιγαρούν την 'AQE,f}OV<1av κ()ήVΗν την Εν τΙΧίς Συρακού<1ΙΧΙΙ; έχειν 25 τας πηγαι; lκ τού κατα Πελοπόννησον διά τε της ΆρκαδlαlJ καί δια ifjlJ ΌλυμπΙας 6έοντ-ος [ποταμού] 3

�2 έ1IEτ(!ιXψrI coni. B W Fleckeis. annal. 1889, 688 23 b τσ·ύ Ι ototg Μ, del. Hu, videtur enim εστιχτοις ante­ cedentis vocabu1i θΒΒθ repetitum. ac depravatum 24 φησΙ] Υ. ΜueΙΙeή fragm. mst. Graec. Ι n. 1>1 27 ποτιχμον del. B W

POLYB. HISTOR. :::ΙΙ 4°-5.

181

Άλφειού' Εκείνον rftQ δύντα κατα γης (κα�) τετρα- 6 κιοχιλίους δταδίους ύπο το Σικελικον Ενεχf1'iντα πέλαγος άναδύνειν Εν ταίς ΣVQακούσαις , rEVE(ff1'at 7 δε τούτο δηλον Εκ τού κατά τινα ΧQόνον oiJQavIrov 5 iJμ{3ρων Qαγέντων κατα τον τών 'Ολυμπίων καιρον κιx� τού ποταμού τους κατα το τ{μενος Επικλύσαν­ τος τόπους, <Svf1'ov τε πληf1'ος ιΧναβλύζειν την Άρέ- 8 f1'ovoav Εκ τών κατα την πανήγυριν f1'υομ{νων βοών κα� φιάλην χρυσην ανΙΧβΙΧλειν, ην Επιγνόντες ω είνιχι της εορτής ανείλοντο. IV. DE ΤΙΜΆΕΙ ERRORIBUS COMMISSIS DE REBUS LOCRENSIUM.

Έμo� δη συμβαίνει κιx� παQΙΧ{3εβληκ{ναι πλεονάκις εΙς την τών Λοκρών πόλιν κιx� ΠΙΧQεσχησf1'αι 15 XQEtΙXt; αύΤΟίς άναγκΙΧίιχς' κα� γαρ τής εΙς 'If3ηρίΙXν σΤQατείας ΙΧύτους πιχραλυf1'ηνιχι συνέβη δι' Εμε κιx� τής εΙς Δαλμιχτεις , ην ωφειλον κατα f1'άλατταν Εκ­ πέμπειν 'ΡωμΙΧίοις κατα τας συνf1'ήκας. Εξ αιν κιx� καΚΩπαf1'είας κα� κινδύνου κιx� δαπάνης (κιχνής τινος 81 6 . άπολυf1'έντες παδιν �μας ημείψαντο τοίς τιμίοις κα� φιλανf1'ρώ1tοις' διόπερ οφείλω μαλλον ε-όλογεϊν Λο­ κρους 1) τούναντίον. άλλ' ομως ούκ ωκνησιχ κιx� λ!γειν κα� 'ΥQάφειν στι την vπ' Άριστοτέλους ΠΙΧQα­ διδομένην {σΤΟQίαν περ� της άποικίας άληf1'ινωτ{ραν 25 εΙναι ?υμβαίνει της vπο Τιμαίου λεγομένης. σύνοιδα γαρ τοις ιΧνΥ'Qώποις δμολογούδιν στι παραδό7 δν.ιtoυ] Mm habet glo8sam : {ΙοεΙας κόπρου 10 des. 5 Η. 13 F fol. 206r prim. 21 καΙ ante μαι..­ ι.. ον ex Reg. FG Vesont. recepit Sch, om. FS 23 'Αριστο­ τέλους] v. Muellerum Ι c. II n. 229 et Ι n. 68 :Μ

86,

5 2

3

4

5

182 TIMAEUS ERRAT DE REBUS LOCRENSIUM.

σιμσς αΙιτσίς έστιν αfJτη πει,J� της &πσικίας -fι φήμη πα!!α πατέψιJV, llv 'Λι,Jιστστέλης EΙι,JηΚEν, σiJ Τίμαισς. 730. 6 κα� τσύτων γΕ τσιαύτας έφEι,Jσν &πσδΕι'ξΕις. Πι,Jώτσν μεν στι πάντα τα δια Πι,Jσγόνων ένδσξα παι,J' αυτσίς &πσ τών γυναικών, συκ &πσ τών &νδι,Jών έστιν, σίσν 5 εMl'έως EVfEVci!; παι,Jα σφίσι vσμίζΕσ.ftαι τσυς &πσ 'ί τώυ 8κατον σlxtwv λεγσμένσυς' ταύτας δ' Είναι τας έκατσν σlxiaI; τας Πι,JσΚι,JΙ&Eίσας ύπσ τών ΔσΚι,Jών Πι,J�ν 11 την &πσικίαν έξΕλ.ftΕiv, εξ ι;)ν έμΕλλσν σί ΔσΚι,Jσ� κατα τον Xι,Jησμoν κληι,Jσύν τας &ποσταλη- 10 8 σσμένας παι,J&ένoυς Elι;; 'Ίλισν. τσύτων δή τινας τών γυναικών συνEξάι,Jαι μΕτα της &πσικίας, ι;)ν τσυς &πσγόνσυς έτι νύν ευγΕνΕίς vσμίζΕσ.ftαι κα� καλΕί9 (f.ftat τσυς &πο τών έκατον σlxtWv. πάλιν ύπει,J της φιαληφόι,Jσυ παι,J' αΙιτσϊς λεγσμένης τσιαύτη τις 15 10 [στσι,Jία παι,Jαδέδστσ, διότι κα,f}' δν καΙι,Joν τσυς ΣΙΚΕ­ λσυς έκβάλσΙΕν τσυς κατασχόντας τον τόπσν τσύτσν της 'Ιταλίας, ι;)ν κα� ταίς .ftυσίαις Πι,JσηγEίτσ τών ένδσξστάτων κα� τών ΕiηΕVΕστάτωv ύπάι,Jxων παίς, αυτσ� κα� πλΕ{ω τών ΣΙΚΕλικών l.ftWv παι,Jαλαβόν- 20 ΤΕς δια το μηδεν αυτσίς πάΤι,Jισν ύπάι,Jxειν κα� τσύτσ 1 1 διαφυλάττσΙΕν &π' ΙΚΕίνων, αυτο δε τσύτσ lttσι,J.ftfb­ σαιντσ, το μη παίδα πσΙΕίν έξ αύτών τον φιαληφό­ ι,Jσν, &λλα παι,J.ftέvσv, δια τ-ην &πο τών γυνΟ!ικών 25 ΕiηέVΕιαV. 8 1 7. 6 Συν&ηκαι δε Πι,Joς μεν τσυς κατα την ΈλλιΧδα ΔOΚι,Jσυς σtJτ' ήσαν σt)Τ' Ιλέγσντσ παρ' αυτσϊι; 1'Ε'}'σ­ νέναι, Πι,Joι; μέντσι Σικελσυι; πάντες είχσν Ιυ παι,Jα23 το φιαληφόρον F , ΤΟ φιληφόρον S, corr. Ur 177b (edictum igitur erat, ne puerum facerEJnt illum phialiferum, de quo iam antea est expositum)

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 6-6".

183

δόσει. πε(>t ων Ελεγον διότι, κα&' 8ν και(>ον έκ τη� 2 π(>ώτη� πα(>ΟV<'fία,ς κα,τα,λdβοιεν Σικελους κατ{χοντας ταύτην την χώ(>αν , έν fι νύν κατοικού<'fΙ, καταπλα­ γ{ντων αvτους έκείνων :κα� Π(>Ο<'fδεξαμ{νων δια τον 5 φόβον, δμολογίας ποιήσα,ιντο τοια,ύτας, � μην εόνοή- 3 σειν α,vτοίς κα� :κοινΏ την χώ(>α,ν έ'ξειν, Εως &ν έπι­ βα,ίνωσι τΏ γΏ τα,ύηl κα! τας κεφα,λας έπ� τοίς ιiJμoις φο(>ωσι. τοιούτων δε των ο(>κων γινομ{νων φα6� 4, τους Λοκ(>ους εΙς μεν τα π{λματα των bποδη,udτων 10 έμβα,λόντα,ς γην, έπι δs τους ιiJμoυς <'Ικό(>δων κεφαλα� &φανεί� {Υπο&εμ{νους οϋτως ποιήσα6&αι τους ο(>κους , κ&πειτα την tLSV γην έκβαλόντας έκ των ό bποδημdτωv , τας δs κεφαλας των 6κό(>δων άπο(>- 73Ι. (>ίψαντας μετ' OV πολυ και(>ού πα(>ftπεσόντος έκβα15 λείν τους Σικελους έκ της χώ(>ας. ταύτα μεν OVv 6 λ{γετftι πα(>α ΛΟΚ(>Οίς. -

Τίμαιοc b ' δ Ταυρο­ μενίτηc έν Τ1) ένάτr;ι των ίcτοριων , Όυκ ην ' φηcί 20 'πάτρlOν TOLC 'Έλληcιν υπό άρruρwνήτwν τό παλαιόν bιακονειcθαι" "{'ράφων ou­ TWC ' 'Καθόλου bε �τιωντo 8 τόν Άριcτοτέλη bιημαρτη25 κέναι των Λοκρικων έθων' ουbε "('άρ κεκτηcθαι νόμον είναι ToLc AOKPOLC.

Τίμαιοc b ' δ Τ αυρομενίτηc έκλαθόμενοc αυ­ τοΟ -έλέηει b' αυτόν Eic τοΟτο Πολύβιοc δ Μεrα­ λοπολίτηc bιά TfIc bwbE­ κάτηc των ίcτοριων - ουκ είναι lφη cύνηθεc TO'!c 'Έλληcι bούλοuc κταcθαι.

'Εκ τούτων t!.v τις δ'υλλογιζόμενος Ά(>Ι6τοτ{λει 16 des. F fol. 201r med. 17 -27 .A.then. ΥΙ ρ. 2640 Υ. Muelleri fι·agm. hist. Graec. Ι n. 67 28 :Μ

et ρ. 2 1 2"; 36) Ι) Η.

7

6"

184 TIMAEUS ERRΔT DE REBUS LOCRENSIlΊM.

πρόt1δ'Xoι μιΧλλον 1ί ΤιμαΙφ' κα� μην το συνεx�ς τούτφ τελΕαις ΙΧτοπον' το rIJtf! -δπολαμ{3άνειν, u«4t&­ 'JtEQ lueivog llποδεlκνυδ'ΙΡ, ως oiJu ΕΙκος �ν -rOV:; οΙκ!τας Tfrov Δακεδ«ιμoνloι� δ'υμμαχηι1άνταιν την 818. των ΚVQtαιv "i)votrtv &ν«φ!ρειν 'Jt(Jo:; του!: lκεΙναιν 5 3 φΙλους ιιi)η&ες' oiJ 'YCtQ μόνον τα:; l!iJvolag, &λλα κα� τας ξενΙας κ«� τας ι1υιΥιΥενεΙας τών δεσποτών 0& δουΑεύι1αντες, 8ταν εt'Jτvχήσαιι1Ι πα(Jαδόξαις κα� ΧQόvος IΠΙιΥένητιχι, πeΙ(Jώvται Π(JΟι1ποιείι1&ΙΧι κιx� IJVvΙXVιxvEovt1&rtt τών κιχτα φύι1ιν &vιxruιxlrov μαλλον, ιο 4 ιxiJTffjJ τούτφ ι1πουδάζονΤΕς 'tηv Π(Jοrηevημ{vηv 'JtE(J� ΙΧfJτου:; Ελάτταισιν κιx� την ιΧδοξlιχν ΕξαλεΙφειν, 1:ψ {30ύλεδ'&ιxr, τών δΕσποτών &πόγονοι μιΧλλον lπιφ«t6b νειν l1πε" άπελΕύ8'εροι. τουΤό δε μάλιι1'tιχ 1tSQ� του:; ΔΟΚQOfJf: εΙκό:; Iι1Τι ιΥησν{ν«ι' 1tολυ ιyιXQ lκ- 1& τοπtι1ιχvτες lκ τών συνειδό1:ων κα� 'Jt(?OιJla{:J6v1:EIJ t1VVE(JfOV τον X�ΌVOν, Ot'JX of5Tfrog l1φ(Jοvες (ηt1αv) ιf1ι1τε 1:αύτ' έπιτηδεύέιν, δι' �ν Βμελλον &ναν!ωσιν ποιεϊι1&αι ταιν ΙδΙαιν Ελιχτταιμά,,;αιν, άλλα μη TfofJVrtv2 Tftov δι' ιbν έπικαλύΨΕιν τΙΧύτιχ. διο κα� την 6νομιχ- 20 ιιίαν 'tf] πόλει την &πο τών γυναικιXJν έlκό'l:Wί; έπέ­ &εσαν κιx� ,,;ην oΙκειότηt:α την κατα τα:; rVV«iurtg Π(Jοσεποι'7j.f}ηι1αv, ετι δε 'ι:α:; φιλ{ιχ:; κα� τας συμμιχ­ χίας τας 'Jt(JOrOVtuιXf! 1:ας &πο τών rVVrttuwV &νε8 νεούντο. � uιxl το τους 'Λ.f}ηνα{Oυς ΠΟQ&ηι1fXΙ την 25 Xch(JΙXV α<6ταιν οΜέν έστι ι1ημΕιον ψευδη λΕιΥιιιν 'tov 4 'ΛριστοτΕλην' ε-όλόγου γαρ δντος Εκ τών προειρημέ2

1 8 �nιφαl1JΕΙ1J Μ , έnιφα1Jη1Jαι Geelius , έnιφαl1JΕσ&αι Spengeliu8 (apud Hu quaest. Π 16) , activum. tuentur V 6, 6. ΧΙ 11, 2; Theocr. Π 1 1 ; act. apostol. 27, i/O , Luc. ev. 1, 79

POLYB. HISTOR. ΧΠ 6". 6b.

1 85

ναιν, εί κα� δεκάκις ήσαν οΙκέται , τού Π(Jοσπεποιη­ σ8'αι την τωv Λακεδαιμονίαιν φιλίαν τους έξά(Jαvταg 732. έκ των AOU(JtlJv κα� κατασχόντας εΙς την Ίταλίαν, ευλογος γίνεται κα� [ή] των Ά8"ηναίων ιiλλΟΤ(Jιότηg 5 ή Π(Jοg (πάντας) τους Π(JοεΙ(Jημένουg, ούχ (ουτως) έξετα�όντων το γένος ι:bς την ΠQοαί(!εσιν. νη Δί' 5 ιiλλα πως αvτο� μεν έξαπέστελλον 0& Λακεδαιμόνιοι τους ιiκμά�oντας εΙς την πατ(!ίδα τεκνοποιίας χά(!ιν, 819. του:; δε Λοκ(!ουι; το πα(!απλήσιον ούκ ε(ων ποιείν ; 10 εκαστα δε τουτων 0-& μ6νον κατα το πιiTαv6ν, ιiλλα 6 κα� κατα την ιiλή8-ειαν μCΓάλην εχει διαφο(!ιΧν. 01Jrc 7 γα(! καιλύειν τους AOU(JOvr; εμελλον, αύτo� το ομοιον ποιούvτεg - &τοπον γά(! - ούδε μην κελευ6ντων αύτων 0& Λoκ(!o� πάντως ποιήσειν έκείνοις το πα(!α15 πλήσιον. πα(!α μεν yaQ τοίς Λακεδαιμονίοις κα� 8 πιΧΤQιον ήν κα� OVVfjiTcg τ(!είι; lXνδQας Ι!χειν την γυναίκα κα� τέτταQας, τοτε δε κα� πλείους ιiδελφoυς σντας, καΙ τα τέκνα '(Ούταιν εΙναι κοινά, κα� γεννή­ σαVΤιt παίδας &κανους lκδόσ8-αι γυναίκά τινι των 20 φίλων καλον κα� σύνη8-ε6'. διόπεQ 0& AOXQO� μήτε 9 ταίς ιi(JCtig Ovτεg ενοχοι μήτε τοίς ΟQκοιg , (οί6') ωμoσιtν 0& Λακεδαιμόνιοι μη Π(Jότε(?ον εΙς την oΙκείιtν lπανήξειν Π(J�ν 11 την Μεσσήνην κατα XQd­ τος έλε7:ν , τηι; μεν κατα '1:0 κοινον έξαΠΟδ'τοληg 25 εύλό rαιg 0-& μετέσχον, κατα δε fLl(JOb τας lπαν6δουg 10 ποιούμενοι κα� σπανίως εδοσαν &νασΤ(Jοφην ταίς γυναιξ� Π(10g οΙκέται; Υενέσ8-αι ovVfjiTcori(1CCV 11 Π(10ς 15 μεν1 μόνοι!; coni. Hu, sed Υ. V 81, 5 et Β W Π 50. Χ 19, 5, nv 9, 7. XV 14, 8. Sch ad XVΠ 5, 9 27 /i'vvή,f}osιαv 1j Μ, ιJvvη.fJ'SιJτέραι; 1j Be, ιJvvή.fJ'Ε,αv, μη corr. Cobetus Mnemos. 1876, 356

ΙΧ 8, 13. Hu,

186

ARI�TOTELES ΕΤ TαιAEUS.

τούς έξ &ρχής &νδρα.ς, τα.ϊι; δε πα.Q&έvοις κα.� μάλ­ λον · δ κα.� τής έξα.να.στάσεως α.Ι'τιον γέγονεν. 7 (8) ΟΟτι ΠOλλCι ίcτορεΊ ψεubfj ό Τ{μα.ιος, καΙ bOKEi το πα.Qάπα.v οiJκ t1πεΙQος dJv οiJδεvος των τοιούτων, {,πο 820. δε τής φιλονεικ{α.ς έπa1κοτούμενος, 8τα.ν ctπα.ξ η 5 ψέγειν η τoiJvα.vτ{οv έγκωμιάζειν τινιΧ ΠQό.f7ητα.ι., πάντων iπιλα.v.f7άvεται κα.� πολύ τι τοϊί κα..f7ήκοvτος 2 πα.Qεκβα.{vει. πΜ)ν ταϊίτα μεν �μϊν vπεQ ΆQιστο­ τέλους εlQήσ&ω πως κα� τ{σι ΠQοσέχωv τοιαύτην 8 έποιήσατο την πεQ� των ΛΟΚQωv έξήγησιν· τιΧ δΕ 10 λέγεσ&αι μέλλοντα πεQ� Τιμα{ου κα.� της 8λης συν­ τάξεως αiJτοv κα.� κα&όλου πεQ� τοϊί κα.f7ήκοvτος ΤQiς ΠQαγματευομέvοις {σΤΟQ{αv τοιάνδε τινιΧ λήψε4 ται την &πά'/..'τησιν. 8τι μεν oi;v &μφότεQΟΙ κατιΧ 788. τον εΙκότα λόγον πεπο{ηνται την lπιχε{Qησιv, κα,� 15 διότι, πλείους εΙσ� πι&ανότητες έν τ1] κα.τ' Άριστο­ τέλην {ι1ΤΟQ{fl, δοκω, πας &ν τις lκ των εlQημέvωv δμολογψιειεν· &λη&ες μέντοι γε κα� κα&άπαξ δια5 στεtλαι πεQ{ τινος oiJδεv ει1τιν έν τούτοις. oiJ μην &λλ' έστω τον Τ{μαιον εΙκότα λέγειν μαλλον. διfx 20 ταύτην oi;v την αΙτίαν δεήσει παν �ήμα κα� πασαν φωνην &κούειν κα� μόνον oiJ &ανάτου ΚQ{σιv vπέ­ χειν τους έν ταϊς {ΟΤΟQ{αις �ττoν εΙκότα λέγοντας; 6 oiJ δήπου. τοϊς μεν rιXQ κα.τ' t1rvotιxv ψευδογQα­ φOϊίι:Jιν έφαμεν δεϊν διόQ&ωι:JΙV εiJμενικην κα� συγ- 25 2 des. Μ 87, 16 Η. 8 Ρ 45, 20 Va ; initio epitomae verba videntur θ88θ ab epitomatore confusa 5 φιλο­ vLnlιxs Di, 8ed Υ. Hu praef. Π' ρ. 6 8. 14 inc. :Μ 87, 1 7 Η. : ί)τι μλν otiv cet. 18 διαιιτήναι ΜΡ, διαιιτείlαι Erne8tu8 in lexico, διαιιαφijιιαι coni. B W 24 τοl's μΕν ρ. 187, 2 κατηγορΙαν add. F in mαrg. fol. 206r extr. (v. ρ. 181, 18 88.)

-

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 6b-8.

1 87

γνώμην Εξακολου.ιΤείν, τοίς δs κατα ΠQοαίQεfiΙV &naQ­ αίτητον κατηγΟQίαv. 'Ή δεικτέον oi'Jv τον 'ΑQΙΙ1τοτέλην κατα τον lXQΤΙ 8 (9) λόγον τα nCQ� AOXQrov είQηκότα χctQιτοr; η κέQδουr; 5 7) διαφΟQιir; έ'νεκεν η μηδs τολμώvταr; τούτο λέγειν δ,uολογητέον &γνοείν κα� παQαπαίειν Tovr; τοιαύΤΏ ΧQCι.ψένουr; &ncX.ιTcCq. κα� ΠΙΚQίq. κατα τών πέλαr; oZq. φηo� "ftQ 2 κέΧQηται Τίμαιοr; κατ' 'ΑQιοτοτέλουr;. ctVTOV ε(ναι .ιΤQασ·ύν, EVXEQfJ, 'ltQOnETfJ, nQOr; δs τού10 τοιr; κατατετολμηκέναι τής τών Λοκρών πόλεως, Είπόντα την ιΧποικίαν αvτών είναι δQαπετών , οίκε82 1. των , μοιχών , &νδQαποδΙΟΤών. κα� ταύτα λέγειν 3 αvτόν φηοιν ουτως &ξιοπίιJτωr; ωοτε δοκείν ένα τών έοτρατηγηκότων {Υπctρχειν κα� TOVr; flIQoar; έν 15 ταίς Κιλικίαιr; πύλαιr; α.ρτι παρατάξει νενικηκότα δια TfJr; αvτού δυνάμεωr;, &λJ.' OV tJοφιtJτην όψιμα.ιΤη 4, και μιοητον VndQXOVTct και το πολυτίμητον laTQEiov ιXQTtror; ιΧποκεκλεικότα , 'ltQOr; δε τούτοιr; clr; nιXtJav αvλην και οκηνην Εμπεπηδηκότα , 'ltQOr; δε yatJTQ� 20 μαQγον, όψαQτυτήν, Επι tJτόμα φεQόμενον Εν παtJι. δοκεϊ δή μοι τα τοιαύτα μόλιr; (&ν) av.ιTQronor; ιΧγύQ- 1) της και ΠQΟΠΕτηr; Eπ� δικαtJτηQ{ου ριΨολογών ιΧνεκτοr; φανήναι ' μέΤQιοr; μεν "ιXQ oV δοκεϊ. tJvy- 6 γραφεvr; δε κοινών ΠQάξεων καΙ nQOtJTdTΎIg {tJTOQCar; 3 'Ή δεικτι!ον 1 Υ. Muellerum 1. c. Ι n. 70 8 φrισ! ,1αρ 1 7 υπάρχοντα : 23 φανηναι : Snid . s. Υ. '.ΛQιστοτf:λης des. Ρ; tum idem incipit (v. 7) : 'Ότι άΠΕΧ&ΕΕα κιχ! πικρΙιχ χρ&ψΕνος δ τΙμιχιος φrισι κιχτιχ άριστοτι!J.οvς ΕΙνιχι αfJτον &ρα­ σύ · EfJXEQTι j cetera usque ad μοιχών (v. 12), tum omissis pro:rimis sic pergit (v. Η) : κιχ! τους πι!ρσιχς Εν ταίς κιΛικΙαις, cetera ηοη interrupta subiungit 23 δΌΚΕί] punctum ρο­ suit B W, Υ. ann. sequ.

188

ARI8TO'fELES ΕΤ TIMAEUS.

&ln&tvor; ο'Μ' &ν αtιτοr; έν αvτφ διανοη&ηναι μή τι δ-η κα� γQάφειv τολμιή6αι τοιοvτοv. 9 (10) ΣΚΕψαιμΕ&α δ-η κα� τ-ην αiιτoϊ} τοϊ} ΤιμαΙου ΠQΟΙX{QE6tV, κα� 'tCtr; &ποφά6ειr; 6υγιtQ{vωμΕV έκ παQα- 734. &{6Eωr;, &g ΠΕπο{ηται ΠΕQ� τηι; αtιτηι; &ποικίαι;, "ίνα 5 γνώμΕν π6ΤΕΡΟΙ; έtξιoι; Β6ται 'tijr; τοιαύτηι; κατηγΟQίαr;. 2 φη6� τοιγαQουv κατα τ-ην αiιτην βύβλον, otικέτι κατα τον αiιτoν εlκ6τft λ6γον ΧQαιμΕvοr; 'totg έλέγχοιι;, &λλ' &λη&ινώ!? αiιτoι; έπιβαλων El!? 'tovr; κατα την Έλλάδα 3 ΛΟΚQούι;, έξΕτάζΕιν τα πεQ� 'tijr; &ποικίαι;. τουι; δέ 10 πρώτον μέν έπιδΕικνύΕιν α'ότφ 6υν&ήκαι; irrQ ιX­ Πτυυ!?, Βτι κα� νυν διαμΕvού6αr;, ΠQοr; 'toυr; έξαΠΕ6ταλ­ μένουι:;, αΙι; vπογE'J'Qάφ&αι τ-ην &Qχ-ηv τοιαύτην <·ιbι; 4 γονΕύ6Ι ΠQΟ!? τέκνα." ΠQΟΙ; δέ τούτοιι; Elvu.t δ6γ­ ματα , κα&' & πολΙΤΕίαν vπάQΧΕΙV έκατέQΟΙΙ; παQ' 1'5 [κατέQοιr;. κα&6λου διακούοvταr; τ-ην 'ΔQΙ6τοτέλοvr; Εξήγη6ιν ΠΕQ� τηι; &ποικίαr; &αυμάζειν την Ιταμ6δ τητα του 6υγγραφέωr;. μΕτα(:Jαr; δέ πάλιν έπ� τουι; 822. έν ΊταλίCf ΛΟΚQουr; ΕVQί6ΚΕΙV &κολού&ουι; κα� τουι; v6μουr; φη6� 'tovr; παQ' α-όΤΟίΙ; κα� 'tovr; έ&Ι6μουr; 20 ο'ό τf'J των ΟΙΚΕτών QCfδιοv(lγ{Cf, 'tf'J δλ τών έλευ&έ6 (ιων &ποικ{ψ πάvτωr; rιXQ κα� τοίι; &vδ(lαποδΙ6ταίΙ; έπιτΖμια ΤΕτάχ&αι παQ' α-ότοίr;, δμο{ωr; τοίι; μοιχοΤ:r;, 'tOir; δQαπέταιr;' ,]jV ο-όδέν &ν -δπάρχειν, El dvvfJJEt25 ι1αν αvτοtι; έκ τοιούτων ΠΕφυκ6ι1Ι. Πρώτον δ-η διαΠΟQψιαι 'ttr; &ν προr; 'tlvιxr; των 10 (11) Λοκρών πα€!αγEν6μEνOΙ; έπυν&άνΕΤΟ ΠEΡ� τούτων. 2 ΤΟΑμ,f)ι1αι ρ. vu1go, accentum Cόrr. Β W 3 Σιι.Εψώμε""α] Υ. Muellerum Ι c. Ι n. 68 8 ιWτoν del. Be (immo a{{ir-mat Timαcus ΒΒ iαm non αmpliud caniectαndo, ut priU8 ipse et Aristoteles semper (ecerit, de origine coloniαe g:uαerere cet.) 16 διακονοντας Ρ, δε &κονοντας vulgo

POLYB. mSTOR. X:U 8-10.

189

εί μεν γα!,) συνέβαινε, κα&άπε!,) τους έν Ίταλίι; Δο- 2 ΚQούς, ουτω κα� τους κατα την Έλλάδα μίαν π6λιν €Xειν, τάχ' αν ουκ εδει διαΠΟQείν, &λλ' �ν αν ευ&εώ­ Qητον ' έπε� δε δύ ' ε&νη ΔΟΚQων έστι, ΠQος ποτέ- 3 5 QOvr; �λ&ε κα� ΠQος ποίας π6λεις των έτέQων, κα� παQα τίσιν E{jQE τας συν&ήκας &ναγεγQαfψένας ; ουδεν γαι? �μ[ν διασαφείται τούτων. καίτοι δι6τι 4 τούτ' Γδι6ν έστι Τφαίου κα� ταύη) παQημίλληται τους &λλους συrγQαφέας κα� κα&6λου 'rftoi ΠΏ τ�ς λέγω δε κατα την έν τοίς XQ6vott; 10 &πoδox�ς * * * κα� ταίς &ναγQαφαίς έπίφασιν τ�ς &ΚQιβείας κα� την πεQ� τούτο το μέQος έπψέλειαν - δοκω, πάντες γινώσκομεν. διο κα� &αυμάζειν έστ!ν &ξιον πως 6 ούτε το τ�ς π6λεως ί)νομα, παQ' οίς E{jQEV, ούτε 735. 15 (τον) τ6πον, έν Φ συμβαίνει -r:ην συν&ήκην &να­ γεγQάφ&αι , διεσάφησεν ήμίν , ούτε τους αQχοντrxς τους δει'ξαντας αυτφ την ιΧναγQαφη1' κα� ΠQος οϋς έποιείτο τον λ6 γον, "{να μηδεν� διαΠΟQείν έξft (μηδέν), &λλ' άψισμένου τού τ6που κα� της π6λεως ένΏ τοίς 20 &μφισβητούσιν ΕVQEiv την &ΚQίβειαν. δ δε πάντα 6 ταύτα παQα).ελοιπως δηλ6ς έστι συνειδως αvτφ κατα ΠQ6&εσιν έψευσμ{νφ. δι6τι γαι? των τοιού' 823. των έπιλαβ6μενοι; ουδεν αν παQ{λειπε Τίμαιος, &λλ αΠQ{ξ-, το δη λεγ6μενον, &μφοίν τοίν XEQoiv έπέφυ, 25 ΠQοφανεr; έκ τούτων. δ γαι? ΠQος την 'ΕχεΚQάτους 7 πίστιν &πεQεισάμενος έπ' ον6ματος, ΠQος 3ν φησι -

9. 10 ΤfΊδέ πrι τής &ποδοχή. Ρ·, ΤfΊδE πrι (τετύχηκε vel κατηξίωται) Τής &ποδοχή.ς Rei 739, τοσαύτης (τέτευχεν) &πο­ δoxή� Cobetus Mnemos. 1862, 2 7 , ΤfΊδέ πrι τής &ποδοχής (&ντιποιείται) Hu, ΤfΊδέ πrι τής &ποδοχής (παρ' ivloLf! &ξιοϋ­ 18 iξfj del. Hu, post iξfj add. ται) Β W coll. Π 66, 1 26 τούτων add. F in marg. Ιοl. μηδέν Β W 23 &λλ' 206Υ prim. (v. lJ. 181, 13 ιili.) -

19 0

ARISTOTELES ΕΤ TIMAEUS.

πε�! των Εν 'Ιταλ{". ΔΟΚQων ποιήtίrx6.fJ'rxι τους λόγους κα! πrxQ' οδ πυ.fJ'έ6.fJ'rxι πε�! τούτων, κα! π�ooε;ει�­ γαομένος, ί'να μη φrxνfj του τυχόντος &κηκοως 8τι ουνέβαινε τον τούτου πατέ�α π�ει5βε{ας κrxτη;ιω6.fJ'rxι 9 π�ότεQον -όπο Διονυι5{ου, ή πού γ' (tv ο!Jτος δημοο{ας 5 &ναγ�αφης Επιλαβόμενος � πα�αδOι5ίμoυ οτήλης 1 1 (12) πrxQει5ιιhπηι5εν; δ γα� τας oυγΚ�{ι5εις ποιούμενος &νέκrx.fJ'εv των Eφό�ων π�oς τους {Jrxι5ιλε'Cς τουι; Εν Δακεδα{μονι κα! τουι; lI.�xoντας τους 'Α.fJ'ήνη6ι κα! ται; Cε�ε{αι; ται; Εν "AQyEι πrxQrx{Jάλλων π�όι; του:; 10 όλυμπιον{κας, κα! τας άμα�τ{αι; των πόλεων πε(J! τας &νrxγ(Jrxφας ται; τούτων έ;ελέγχων, πα�α τ�ί2 μηνον Εχούοαι; το διαφέ�oν, ο!Jτόι; Εοτι. κα! μην δ ται; όΠΙ6.fJ'οδόμουι; ι5τήλαι; κα! τάι; Εν τrx'Cς φλιrx'Cς 3 των νεων ΠQο;εν{rxς Eξευ�ηκωι; Τ{μαιός Ει5τιν. ον 15 oi$.fJ" -όπάQχον τι των τοιούτων &YVOE'CV oi$.fJ" ευ�όντα πrx�rxλιπε'Cν πιοτευτέον οi$τε ψευι5αμένφ ι5υγγνιhμην 4 δοτέον ο-Qδrxμωι;· ΠΙΚQΟΙ; γά� γεrOνωι; κα! &πrxQrx{τη­ τος Επιτιμητηι; των πέλας εΙκότως (tv κα! υπο των πλη6{ον rx-QtOI: &πα�αιτήτoυ τυγχ&νοι κατηγo�{ας. 20 5 ορ μην &λλά π�oφανως Εν τούτοιι; Εψευομένος, μεταβάς Επ! τουι; Εν '1ταλ{". Δoκ�oυς ΠQωτον μέν φηι5ι τήν τε πολιτε{αν και τα λοιπα φιλάν.fJ'Qωπrx τοΊ:ς Δoκ�o;:ς &μφoτέ�oις * * * Ά�ιoτoτέλη κα� Θεό6 φ�αoτoν κrxτεψευι5.fJ'rxι της πόλεως. Εγω δ' ο-Qκ &"νοω 25 μεν 8τι κα! τrxύΤf/ τηι; π�αγματε{ας &νrxγκrxC'i.fJ'ή60μαι πα�εκβα{νειν, διo�ιζόμενoι; κα! διαβεβαιούμενοι; 786. 7 πε()ι -;;ούτων· O-Q μην άλλα δια ταύτην την αΙτ{α,ν 824. εΙς lvrx τόπον υπε�ε.fJ'έμηv τον πε(!ι Ίιμα{ου λόγον, 8

24 post &μ.φοτΕl!οις add. fιΠάl!xειν 3μ.οια , τόν 8' Hu, ΕfιQlΙκέl1αι παI!6μ.οια, τόν 8' F W

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 10-12.

191

ί'να μη πολλάκις &:ναγκάζωμαι τού καit'ήκοντος όλι­ γω(!είν. υοτι Τίμαιός φηι5ι μέγΙι5τον άμά(!τημα πε(!� την 8 (1 18) {ι5το(!ίαν εΙναι το ψεύδος' διο κα� πα(!αινεί τοvτοις, 5 οϋς (Χν ΙΙξελέγξ'!} διεψευι5μένους έν τοίς ι5υγγ(!άμμαι5ιν, ετε(!όν τι ζητειν 5νσμα τοίς βυβλίοις, πάντα δ� μάλλον η καλειν {ΟΤΟ(Jίαν. Καit'&πε(J ya(J έπ� τών κανόνων, καν έλ&ττων Τί 12 (7) τφ μήκει "tlv τφ πλάτει ταπειν6τε(Jος , μετέχ'!} δ� 10 της τού κανόνος Ιδιότητος, κανόνα φηo� δείν Π(JΟο­ αγΟ(Jεύειν 3μως, 3ταν (δε) της ε-όit'είας κα� της Π(Jος ταύτην οΙκειότητος ΙΙκπέι5'!} , πάντα μάλλον δείν η κανόνα καλείν, τον α-ότον Τ(Jόπον κα� των συγγ(Jαμ- 2 μάτων 3σα μεν αν 11 κατα την λiξιν η κατα τον 15 χει(JΙ6μον η κατ' αλλο τι διαμα(Jτ&νηται των {δίων με(Jών, &ντέχηται δ� της &ληit'είας, Π(JΟ6ίεσit'αί φηι5ι το της {σΤΟ(Jίαg ονομα τας βύβλους, 3ταν δ� ταύτης πα(!απέο'!}, μηκέτι καλεισit'αι δείν Γστο(!ίαν. έγω δ� 3 διότι μεν ήγείι5it'αι δεί τών τοιούτων ι5υγγ(!αμμ&των 20 την &λήit'ειαν δμολογω , κα� κατα την Π(Jαγματείαν α-ότός που κέχ(!ημαι λέγων otίτως, 3τι , καit'άπε(! έμψύχου σώματος των 5ψεων έξαι(!εit'εισων &χ(!ει­ ούται το 3λον, otίτως ΙΙξ [στο(!ίας έαν lί(!'!}ς την 2 des. Ρ σο, 31 Υα 3-7 :Μ 37, 31-38, 3 Η. 3 ΤΙμαιος] v. Muelleri fragm. hist. Graec. Ι n. 72 8 Μ. 38, 3 Η. F fol. 207r med., Υ. Muellerum Ι. c. Ι n. 73 10 φησιν F 12 ΕγγΙζει FS, έγγΙζl1 M8D Vesontinus, (ο.[,κ) έγγΙζει Hervagius, (ο.[,κ) έγγΙζl1 Scf' (μη) έγγΙζrι Be, -ύσΤΕ(ιΙζl1 Cobetus Mnemos. 1862, 26 , lκκλΙVl1 Hu, πα(lEκμfι Krebsius Die Priipos�'tionsadv. �'n d. spiit. hist. Griic. ΙΙ 59. fκπΕσl1 B W 2 0 δμολογώ] hoc fere 10ΟΟ in marg. fol. 207"' add. F ' compendiis s01emnibus exarata: σημεΙαισαι ιi>(IαίO", V. xm 5, 4 21 πον] Ι 14, 6

192

DE

ΤΙΜ.Α.ΕΙ

ERRORIBUS

ΕΤ

MENDACllS.

ιtλή,f}-ειαv, το καταλειπ6μενον α-ότη� &νωφελε� ΥΙνε­ ται διήΥημα. Δύο μέντοι τρ6πoυ� εφαμεν είναι ψεύδoυ�, ενα 4, μΕν τον xa-i {ΧΥνοιαν, ετερον δε τον κατα προαΙρε825. 5 6ιν, κα� τούτων δείν τoί� μεν κατ' &yvoιιxv παρα- 5 παΙου6ι τη� ιtλη,f}-εtαι; διδ6ναι 6υΥΥνώμην, τοt� δε κατα προαtρεtJιv ιtκαταλλάκτω� [χειν. (12") 6 Τούτων δ' ήμίν δμολΟΥουμένων, α-ότού τούτου τού Ψεύδoυ� μεΥάλην -όπολαμβάνω διαφοραν είναι τού κατ' &Υνοιαν Υινομένου καΙ τού κατα προαίρε- 10 6ιν, καΙ το μεν έπιδέχε6,f}-αι tJυΥΥvώμηv καΙ δι6ρ,f}-ωtJLV ε-όμενικήν, το δ' ιtπαραιτήΤOυ δικαίω� tlv τυΥ- 737. 7 χάνειν κατηyoρία�' ιJΊ Υένει μάλιΙSΤ' tlv cf)Qot τιι; ένοχον α-ότον δντα τον Τίμιχιον' δι6τι δ' έ6Τ� τοιού15 τo� tJκοπείv tjδη πάρε6τιν. Έπ� των ιt,f}-ετούvτωv τα� δμoλoyία� προφερ612a (12b) με,f}-α ταύτην την παροιμΙαν " Λoκρo� τα� tJυv,f}-ή­ κα�.'� τούτο δέ τι� εξεύρηκεν οτι κα� παρα τoί� 6υΥΥραφεύ6Ι καί παρα τoί� {xλλoι� ιtv,f}-ρώποι� δμο2 λΟΥούμεν6ν έ6τι, δι6τι κατα τη11 των Ήρακλειδων 20 εφοδον 6υv,f}-εμέvωv των Λοκρων τοr:� Πελοποννη6{Otf! πoλεμ{oυ� πυρ60υ� αιρειν, εαν tJυμβfj τουι; Ήρακλείδα� μη κατα τον 'l6,f}-μ6v, ιtλλα κατα το 'Ρίον ποιεί6,f}-αι την διάβα6ιν, χάριν τού προαΙ6,f}-ο.3 μένoυ� φυλάξα6,f}-αι την εφοδον α-ότων, ο-ό ποιη6άν- 25 των δε των Λοκρών , παν δε τoiJvαvτίοv φιλίουι; ιtράντων πυρδ'oύ�, Βτε παρ.ηdαv, τoυ� μεν Ήρακλεί­ δαg δ'υνέβη μετ' ιt6φαλΕUxg χρησ,f}-αι τfj διαβάΙSει, -

2 διήΥ1/μ,α : des. Μ88, 15 Η. F Ιοl. 207τ med. .3 F Ιοl. 207" med. 7 des. F ΙοΙ. 207" med.8-15 :Μ. 88, 16 -21 Η. 16 Μ 38, 21 Η. 18 iξιστ6Q1/ΚΕfΙ Μ, corr.B W

POLYB. HISTOR. ΧΠ 12-13.

1 93

τους δ'� Πελοποννηοίους κατολιγωρή6αντας λα�είν παραδ'εξαμένους εΙς την οΙκείαν τους {Υπεναντ{ους παριxoπoνδ'η�έντας {Υπο τών Λοκρών. * * * κατηγορείν κα� .ftειαο(μΟv δ'ια)6ύρειν τών 12b (12 C) 5 όνειρωττ6ντων κα� δ'αιμονώντων Ιν τοίς {Υπομνήμασιν' 060Ι γε μην αυτo� πολλην της τοιαύτης 826. έμπε1(οίηνται φλυαρ{ας, τους τοιούτους αγαΠάν lXV δέοι μη τυγχάνοντας κατηγορ{ας, μηδ" οτι κα� τών ά'λλων αυτους κατατρέχειν ' δ συμ{3έ{3ηκε περ� Τί10 μαιον. έκείνος yCtQ κ6λακα μεν είνα{ φη6Ι τον Καλ- 2 λισ.ftένηv τοιαύτα '}'Qάφοντα κα� πλείστον απέχειν φιλοσοφ{ας, κ6Qδαξί τε ΠQοσέχοvτα κα� ΚΟQυ{3αν­ τιώ6αις γυναιξ{' δικαίως δ' αiJτον {Υπ' 'ΛλεξάvδQου τετευχέναι τιμωQίας διεφ.ftαQκότα την έκείνου ψυχην 15 κα.ft' οσον οΊ6ς τ' �ν ' κα� ΔημοοfFέvηv μεν κα� 3 τους αλλ ους QήΤΟQας τους κατ' Ικείνον τον καΙQον &κμάοαντας έπαινεί καί φησι της Έλλάδος αξ{ους γεγονέναι , δι6τι ταίς 'ΛλεξάvδQου τιμαίς ταίς ισο­ .ft{οις αντέλεγον, τον δε φιλ6σοφον αιγίδα κα� 20 κεQαυνοv περι.ftέvτα .ftVΗτj] φύσει δικαίως αυτον {Υπο του δαιμονίου τετευχέναι τούτων αιν ετυχεν. 'Ότι Τίμαι6ς φησι ΔημοχtXQηv ήταιρηκέναι μ�ν 1 3 738. τοίς ανω μέρεσι τού 6ώματος, ουκ εΙναι δ' αξιον το {EQov ΠVQ φυ6άν: {ΥπεQ{3ε{3ηκέvαι δ� τοίς έπιτη3 des. ]I 38,32 Η. 4 ]1 39, 1 Η., Υ. Muelleri fragm. hist. Graec. Ι n. 142 �EΙας EiJQEiv Μ, διασυΡΕιν Geelius, �Eιασ(ιιoν δια)συΡΕιν corr. Herwerdenus Mnemos. 1874, 78 12 κόραξι Μ, corr. Wundererus act. sem. Erlang. m 398 20 τ�ι!ντα Μ, πρoσ�ι!ντα Luchtius, $πι�ι!ντα Geelius, ΠΕρι�ι!vτα corr. Be Heysio auctore 2 1 des. ]Ι 39, 14 Η. 22 Ρ 03 , 1 Va, Suid. β. τ. Δημοχά(>η.. ; Υ. Muellerum 1. c. Ι n. 141 ήταιρηκι!ναι δε - 24 φvσι5iv : Snld. β. Υ. ήτaΙφιΚΕν 24 -όΠΕρ{1Ε{1ηκι!ναι ρ. 194, 2 &ναισχυ1!τογριΧφων Sn1d. POLYB. HIST. Ili. 10 -

194

DE ΤΙΜΑΕΙ ERRORIBUS ΕΤ MENDACIIS.

δευμασι τά Βότρυοι; {,πομνήματα "al τά Φιλαιvίδοι; xal τωv �λλωv &:VαισXυVΤOγ€!άφωV' ταύτηv δs τ-ήv λOιδO€!ί"V "al τάι; έμφάσειι; ovx 010'11 �v τιι; διέ&ετο πεπαιδευμέvο!; &:vή€!, &:λλ' oMs τωv &:πο τέγουι; &:πο 8 τού σώματοι; εΙ€!γασμέVωV ο-όδείr;. δ δ' ί'vα πιστοι; /) φαvΏ κατά τ-ήv αΙσX€!OλOγίαV "al τ-ήv δληv &:vαισχυv­ τ{αv, "al Π€!Oσκατέψευσται τ&:vδ€!όr;, κωμικόv τιvα 4 μά€!Τ1ιρα π€!οtJεπιtJπαtJdμεvοr; &:vώvυμοv. πό&εv δ' Εγαι καταστoxά�oμαι τούτο; πρωτοv μεv i" τού κα� πεφυκδvαι "al τε&ράφ&αι καλωι; Δημοχάρηv, &:δελ- 10 5 φιδούv δvτα Δημοσ&έvοvr; , δευτε€!OV Εκ τού μ-ή μόvοv στρατηγΙαι; αVΤΟV ήξιω6&αι πα€!' Ά&ηvα{οιr;, 827. &:λλά "al των &λλωv τιμωv, αιv oM�v &'11 αfJτφ 6 συVεξέδ€!αμε τοιαύταιι; &τυχ{αιι; παλα{οvτι. διο "al δοκει μοι Τ{μαιοι; OfJX οiSτωr; ΔημOxά€!Oυι; κατηγο- 15 ρείv ιόι; 'Α&ηvα{ωv, εΙ ΤOΙOVτOV �vδρα προηγοv "al τοιούτφ τ-ήv πατρ{δα ,,"l τουι; Ιδ{ουι; pCovr; έvεχεί'Ι ρι�ov. &:λλ' oV" έ6Τι τούτωv oVδιIV. ofJ γάρ &'11 Άρχέδικοι; δ κωμφδιογράφοι; έλεγε ταύτα μόvο!; περl 8 Δημοχά€!οvr;, άιι; Ttpatdr; φησιv, &:λλά πολλοl μ�v 20 &'11 τωv Άvτιπάτρου φtλωv, κα.&' O{j πεπαρρησίασται πολλά καί δυvάμεvα λυπειv OfJ μόvοv "Vτοv 'Α.vτ{­ πατροv, &:λλά ,,"l τουι; Εκεtvοv διαδόχουι; "al φ{λουι; γεγονόταr;, πολλοί δε τωv &:vτιπεπολιτευμ{vωv, αιV 9 .ηv καί Δημήτριοι; δ ΦαληρεVr;. o{j ' κείvο!; OV τ-ήv 25 2

2 ταVτηll - 8 &lIιIιllVELOll Suid. 8. Τ. 8. τ. Βότ()υο; Ιμ.φaσι; 4 &ΠΟΤ$rοvς Ρ Suid. Β. Υ. Δημοχάρης , &πο τοϊί Τ$rοvς nonnulli codices Suid. Β. Υ. gμφασις, eτι Τ$rοvς

Υa vulgo &πο Ρ, ΙΧχρι Suid. utroque lοcο , τ&πι Hu, neque vero iterat.a praepositio &πο est offensionil v. IV 11, 5. 69, 1. ΥΠ 10, 3. Χ 1 2, 6. 2'1, 1 14 παλα 01lΤΙ] des. Suid. Β. τ. ΔημοκάfP1S

POLYB. HISTOR. χπ 13. 14.

195

τυχούααν πεποίηται κατηΥορίαν έν ταίg {ατορίαιg, φάακων αυτον γεγονέναι τοιούτον ΠΡΟι1τάτην τηg πατρίδοg κα� επ� τούτοιg ι1εμνύνει1-ftαι κατα την πολιτείαν, εφ' oIg &ν κα� τελώνηg αεμνvν-ftείη βά5 vavoog. έπ� γαρ τφ πολλα κα� λVσ'ιτελώg πωλείσ-ftαι 10 κατα την πόλιν κα� δαψιλη τα προg τον βίον vπάρ­ χειν πασιν, έπ� τούτοιg φησ'� μεγαλαυχείν αυτόν ' κα� διότι κοχλίαg αυτομάτωg βαδίζων προηγείΤΟ τηg 1 1 πομπηg αυτφ, σίαλον &ναπτύων, συν δε τούτοιg 10 δνοι διεπέμποντο δια τού ,f}εάΤ(JΟV , διότι δη πάντων τών τηg Έλλctδοg καλών ή πατρ�ς παρακεχω- 739. ρηκυία τοίg Ctλλοιg έποίει Κασ'ι1άνδρφ το πρoι1ταττό­ μενον , επ� τούτοιg αυτον ουκ αlι1χύνει1-ftαί φηι1ιν. &λλ' ομωg οi!τε Δημήτριοg οi!τ' αλλος oMc�g ειρή- 1 2 15 κει περ� Δημοχctροvg τοιούτον ουδέν. έξ ιΙιν έγώ, 1 4 βεβαιοτέραν την τηg πατρίδοg ήγούμενοg μαρτυρ{αν η την Τιμαίου πικρίαν, -ftα(Jρών &ποφαίνομαι μηδεν� τον ΔημοχιΧροvg βίον ενοχον εΙναι τών τοιούτων καίπερ ει κατ' &λή-ftειαν vπηρχέ 2 828. κατηγΟ(Jημctτων. 20 τι τοιούτον &τύχημα περ� Δημοχάρην, ποίοg καιροg η ποία. πραξιg ήνάγκαι1ε Τίμαιον ταύτα κατατάττειν clg την {ι1τορίαν ; κα-ftctπερ γαρ ο{ νούν εχοντεg, 3 έπαν &μύναι1-ftαι κρ{νωι1Ι τουg εΧ-ftρούg, ου τούτο πρώτον ι1κοπούνται τί πα-ftείν Ctξιόg εστιν δ πλη25 σίον, άλλα τ{ ποιείν αυτοίg πρέπει , τούτο μαλ­ λον * * * ο{ίτωg κα� περ� τών λοιδορΙών, ου τί τοίg 4, εΧ-ftροίg άκούειν ιΧρμόζει, τούτο πρώτον ήγητέον, &λλα τί λέγειν ήμίν πρέπει , τούτ' &ναγκαιότατον 22 inc. F foJ. 20';'v med. : κα-Β-άπ:ερ cet. 25. 26 μάλλον] lacunam indicavit Hu , idem -Β-εωρουσιν supplet, Ιν �'φ λαιι{1άνοvσιv B W

196

DE ΤΙΜΑΕΙ ERRORIBUS ΕΤ MENDACIIS.

Ι>

λογι(jτέον. ΠΕ(J! δ� τών πάντ« μΕΤ(Jούντων τ«ί� ίδί«ι� ό(Jγ«;;� κ«� φιλoτιμί«ι� &νάγκη πάν& ' bπ­ ΟΠΤΕύΕιν l(jΤ� κ«� πii.(jι δΙ«ΠΙ(jΤΕίν πέ(J« του δέoντo� 6 λι:γoμένoι�. διο δη κ«� νυν ijfLE;:� μ�ν Eίκότω� &ν δόξ«ιμΕν &&ΕΤΕίν τo;:� bπο Τιμ«{ου κ«τα Δημοχά- 5 7 ('Oυ� Εl(Jημένοι�' IΚEίνo� δ ' &ν o-fJx Eίκότω� τυγχά­ νοι (jυγγνώμη� oM� πί(jΤΕω� bπ' OVItEVO� δια το Π(Jοφ«νώ� Ιν τ«ί� λοιδΟ(Jί«ι� Ικπ{πτειν του κct&ή­ κoντo� δια την έμφυτον ΠΙΚ(J{«ν. 15 K«� γα!,) o-fJIt� τ«ί� κ«τ' Άγ«&oκλέoυ� έγωγΕ λοι- 10 δΟ(J{«Ι�, ΕΙ κ«� πάντων γέγονΕν &(jΕ(jέ(jΤ«ΤΟ�, Εύδοκώ. 2 λέγω δ' Ιν τoύτoι�, Ιν oΤ� Iπ� Κ«Τ«(jΤ(JΟΨj'J τη� 3λη� [(jΤΟ(J{«� φησ� γι:γονέν«ι τον Άγ«&οκλέ« κ«τα την πρώτην ijλικί«ν κοινον πό(Jνον; lΤόιμον τo;;� &Κ(J«ΤΕ­ (jτάτοι�, κολοιόν, Τ(Jιό(Jχην, πάντων τών Ρουλομένων 15 3 τoί� i)ΠΙ(j&Εν έμΠ(JΟ(j&Εν γι:γονότ«. Π(JΟ� δ� τoύτoι�, 3τ' &πέ&«νΕ, την γυν«ίκά φη(jΙ κ«τ«κλ«ιομένην «ύτον oίίτω� &ρηνΕ'ί-ν ' " Τί δ' ούκ Ιγω (jl; τί δ' ούκ Eμ� 4 (jύ;" Ιν' γα!,) τoύτoι� πάλιν ofJ μόνον ΙΧν τι� Ιπι­ φ&έγξ«ιτο τα κ«� ΠΕ(J� Δημοχά.(Jου�, &λλα κ«� την 20 Ι> bΠΕρ(jολην &«υμά.(jΕΙΕ τη� ΠΙΚ(J{«�. 3τι γαρ Ικ φύ829. (jEGJ� &νά.γκη μεγά.λ« ΠΡΟΤΕρήμ«τ« γι:γονέν«ι πε(J� 740. τον Άγ«&οκλέ«, τουτο δηλόν Ιστιν lξ «fJτών ιbν δ 6 Τίμ«ιοι;; &ποφ«ίνΕΤ«Ι. El γα!,) εί� τά� Συ(Jακούσα� π«ρεγΕυή&η φεύγων τον τροχόν , τον κ«πνόν , τον 25 πηλόν, ΠEΡ� έτη την ήλικί«ν (,κτωκ«ίδΕΚ« γεγoνώ�, 10 Kιxl γί:Q cet.] v. Muelleri fragm. hist. Graec. Ι n. 146 13. 14 jnc. 8ujd. Β. Υ. 'Λra8-0κληs : olιτo, ΕγένΕΤΟ τύ­ Qιxvvo" κιχΙ ό!. φησι ΤΙμιχιο" κιχτα τήν ΠQαιτην ήλικΙιχν cet. 14 ΟΤΙ δ τύQιχννοr;; ΣΙΚΕλΙιχ, κοινσ, πόQνο, 19 66 : 26 nEQl ΤΕ PFS Suid., ΤΕ del. Rei SIlid. ι,1. Υ. ΤQιό(υcη s 666 , ΚΙΧ[ΠΕQ fτη Hu , corl·. ΒΊΥ (de miι·a ,erbOl-um collo-

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 14. 15.

1�7

καl μετά τινα χρόνον δρμη&ε�ς &πο τοιαύτης ύπο- 7 &έσεωι; κύριοι; μ�ν Εγενή&η πάσηι; Σικελίαr;, μεγί­ στους DS κινδύνους περιέι5τησε Καρχηδονίοις, τέλοι; Εγγηράι5αι; τfΊ δυναι5τείtt κατέι5τρεψε τον βίον βαι5Ιουκ άνάγκη μέγα τι 8 5 λευι; προσαγορευόμενοr; , (1ρ' γεγονέναι χρήμα κα� &αυμάι5ιον τον Άγα&οκλέα κα� πολλαι; Ει5χηκέναι ροπαι; κα� δυνάμειι; προι; τον πραγματικον τρόπον; ύπΕρ chv δει τον συγγραφέα 9 μη μόνον τα προι; διαβολην κυρούντα καl κατηγο10 ρ{αν έξηγεισ&αι τοιι; έπιγινομένοιr;, άλλα κα� τα προι; Επαινον ηκοντα περ� τον ανδρα ' τούτο γαρ [διόν Ει5Τι τήι; {στορ{αr;. δ δ' Επι:σκοτημένοι; ύπο 10 τήι; {δ{αι; πικρίας τα μεν έλαττώματα δυσμcνικώς κα� μι:τ' αυξήσεωι; fιμιν έξήγγελκε, τα δε κατορ&ώματα 15 συλλήβδην παραλέλοιπεν, &γνοών στι το ψεύδο;; ovx 1 1 ήττόν έση περ� τουι; τα γεγονότα * * * γράφοντας Εν ταιι; (στορ {αι f::. fιμι:ιι; δε το μεν Επιμετρειν τήι; 12 &πεχ&ε{fir; αυτού χάριν &φήκαμεν, τα δ' ο{κεία τήι; προ&έσεωι; αύτών ου παρελείψαμεν. cat10ne v. Β W praef. Π 67 Β.) όκτωκαίδεκα omisso Ι!τη PFS, όκτωκαίδεκα !!τη Suid. vulgo 5 προσαγορευόμενο, : des. Snid. 8. Υ. 'Αγα'&-οκλης 1 1 f}κοντα PFS, άνήκovτα Rei 565 vuJgo , sed Υ. ΧΧVΠΙ 15 (1 7), 2 et Stephan. the­ saur. νοΙ ΙV ρ. 123 Α 1 2 δΕ πάς fσκοτισμέvο, Ρ, δε παις iσκοτισμεvος F(S), δε παρεσκοτισμένο, Ur 1 77b , corr. Cobetus Mnemo8. 1862, 14 8., v. ΧΙΙ 7, 1 16 γεγονότα] lacunam indicavit Sch, qui supplet : κρύπτοντας 7) περι τούς τα OfJ γΕγονότα , add. Hu : φιλαπεΖ.fJ-ώς 'πικρυπτομένου, 7) τού, τ4 μη γεγονότα , B W: κρύπτοντας 7) περι τούς τα μηδέΠΟΤΕ γεγονότα 17 lστορlαις : de8. F foI. 208v med. 'πιμετρουν Ρ , corr. Campius ίπ interpretatione Germa­ nica ρ. 987 ann. 1 ; videtur praeterea epitomator nonnulla omisisse 19 παρελείψαμεν Ρ est epitomatoris , ποη Ρο­ lybii , quem ΟfJΚ Φή.fJ-ημεv δείν παραλιπείν scripsisse licet 19 des. Ρ Μ, 12 Va coll. II 35, 4 suspicari 10*

t 98

ΤΙΜΑΕΙ MENDACIA. DE C.ΛLLISTHENE.

Νεανίdκων δυείν πεQί τινος οΙκέτου διαφεQομέι/ων συνέβαινε παQα μεν τον ετεQον κα� πλείω ΧQό2 νον γεγονέναι τον παίδα, τον δ' ετεQον ήμέQαις δυσ� ΠQότεQον εΙς τον &yQOV έλ&όντα μη παQόντος τού δεdπότοv μετα βίας εΙς οΙκον &πηχέναι τον 5 3 δΟύλον, κίΧπειτα τον ετεQον αισ&όμενον έλ&είν Επ! την οΙκίαν, κα� λαβόντ' &πάγειν έπ! την &Qχήν, κα! φάναι δείν κύQιον α{)τον εΙναι διδόντα τους έγγυη4 τάς ' κελεύειν γαρ τον Ζαλεύκου νόμον τούτον δείν ΚQατείν τών &μφισβητουμένων εως της "Qtocwg παQ' 10 ι; O{j την &yWyt)v συμβαίνει γίνεσ{}-αι. τού δ' έτέQΟV κατα τον α{)τον νόμον ποψ' cdJτού φάσκοντος γεγο­ νέναι την &γωγήν - έκ γα,! της οΙκίας της έκείνου το 6 σώμα προς την &ρχην ηκειν &παγόμενον - τους ΠQΟ- '14 1. κα{}ημιfνoυς "Qχοντας διαΠΟQούντας -δπε,! τού πqιΧγ- 15 ματος Επισπάdασ&αι κα� dvμμεταδούναι τφ κοσμο7 πόλιδι. τον δε διαστείλαd&αι τον νόμον, φήσαντα παQα τούτων την &γωγην αΙε� γίνεσ&αι , παQ' οΙς (Χν έσχατον &δήριτον fJ χρόνον τινα γεγονος το 8 διαμφισβητούμενον ' εαν δέ τις &φελόμενος {Jllf ΠtXQά 20 τινος &παγάγ'Ό ΠQος αiJτόν, κίΧπειτα ΠtXqα τούτου την &γωγην δ ΠQοϋπάQχων ποιηται δεσπότης, ουκ 9 εΊναι ταύτην "VQfav. τού δε νεανίdκοv δεινοπα­ &ούντος κα� μη φάdκοντος- εΊναι τού νομο&-iτοv ταύτην την ΠQοα{Qεσιν , ΠQοκαλέσαι!&αί φαdι τον 25 κοdμόπολιν, εΙ τι βούλεται λέγειν iJπεq της γνώμης 10 κατα τον Ζαλεύκου νόμον. τούτο δ' Eστ� "a&tdcfv­ των τών χιλίων κα� βqόχων ΚQεμασiFέντων λέγειν 1 1 -δπε,! της τού νομοiFέτοv γνώμης' δπότεQος �' (Χν

16 830.

1 F Ιοl. 208v med.

22 ctεσπ6Τ1j1J FS, corr. σ, 177b

POLYB. mSTOR.

199

ΧΙΙ 16. 17.

αvτ:ών φανf] την προαίρει1ιν επ� το χειρον εκδεχό­ fttvog, τον τοιούτον δια τηg αγχόνηg απόλλυδ'.&αι βλεπόντων τών χιλίων. ταύτα προτείναντοg τού 881. ΚΟι1μοπόλιδος, τον νεανίσκον ειπειν φασιν ΙΧνισον 5 είναι την ι1υν.&ήκην · τφ μεν γαρ Ιτη δύ' η τρία καταλείπεσ.&αι τού �ην ' συνέβαινε γαρ εΙναι τον κοσμόπολιν OV πoλiι λειπον τών ενενήκοντ' ετών ' αύτφ δε τού βίου το πλειον εκ τών εύλόγων Ιτι μένειν. δ μεν OVv νεανίι1κος οίίτως εύτραπελευ10 tJdμoEvog εξέλυσε την ι1πουδήν, ο{ δ' ff.ρχοντες εκρι­ ναν την αγωγην κατα την τού κοσμοπόλιδος γνώμην.

12

13

14

V. DE C.ALLISTHENIS IMPERITIΛ ΙΝ NAR­ RANDIS REBUS MILITARIBUS.

'Ίνα δε μη δόξωμεν τών τηλικούτων ανδρών 1 7 καταξιοπΙ6τεισ'&αι, μνη6.&ησόμε.&α μιάς παρατάξεως, ην f1ft" μεν οιαν έπιφανεστάτην εΙναι 6υμβέβηκεν, f1ft" δε τοις καιροις oiJ μακραν απηρτησ.&αι , το δε μέγΙ6τον, παρατετευχέναι τον Καλλισ.&ένη. λέγω δε 2 περ� της εν Κιλικί'f γενομένης 'Αλεξάνδρφ προς 20 Δαρεϊον, εν Ώ φησ� μεν Άλέξανδ'ρον tjδη διαπε­ πορεύσ.&αι τα στενα κα� τας λεγομΕνας εν τf] Κιλικί'f Πύλας , Δαρείον δε χρη6άμενον τn δια τών 'Αμα­ νίδων λεγομένων Πυλών 'ltOfJEi'f κατάραι μετα της δυνάμεως είς Κιλικίαν ' πυ.&όlιενον δε παρα τών 3 25 εγχωρίων προάγειν τον 'Αλέξανδρον ιός έπ� Συρίαν, 742. 15

11 des. F fol. 209" pήm. 14 ινα δΕ 15 παQατάξεως: Snid. Β. Υ. καταξιοπιστεύεσ8-αι 15 [tV1ja,ft1j­ a6ftE,ftιx : inc. F fol. 209" prim. , F' in marg. add. : {πΙ δωQΙ& Ι δ' lστω ΚΟQαι ; είς &vδQεί οΙ Ι κΕονς αΙεί μα : καΙ αμπε χονον 16 οί'αν] μίαν FS, del. Οα, con. B W -

200

DE

ΙΜΡΕΕΙΤΙΑ

CALLISTHENIS.

&κολοv.ftεt'ν, κιx� 6υνηγ{ι1ιχντιχ τοίς ι1τενοίς ι1τ(!ιχτοπεδευιrιxι πιχ(!α τον Π{νιχ(!ον ποτιχμόν. είνιχι δΕ του μΕν τόπου το διάι1τημ' ofJ πλε{ω τών τεττά(!ων κιχt δέκιχ 6τιχδ{ων &πο .ftΙΧλάττης εως π(!ος την ΠΙΧ(!5 ώ(!ειιχν· δια δΕ τούτου φέ(!ει1�ΙXΙ τον π(!οει(!ημένον 5 ποτιχμον Επικά(!ι1ιον, &πο μΕν τών ό(!ών EfJ.ftiWf; 882. Εκ(!tjrμιχτιχ τών πλευ(!ών, δια δΕ τών Επιπέδων εως εΙς .ftάλιχττιχν &ποτόμους έχοντιχ κιx� δυ6βάτους λό6 φους. τιχυτιχ δ' fJπο.ftέμενος, Eπε� ι1υνηγίζοιεν οί πε(!� τον 'Λλέξ�νδ(!oν έξ fJΠΟι1τ(!οψης Επ' ΙΧfJτους 10 άνιχχω(!ουντες, κ(!ίνιχ{ φηι1ι Διχ(!ειον κιχ! τους iιγε­ μόνιχς την μΕν φάλιχγγιχ τάξιχι παι1ιχν Εν ΙΧfJΤfι τfι ι1τ(!ιχτοπεδε(φ, κιχ.ftάπε(! έξ ά(!χης είχε, χ(!tjι1ΙΧι1.ftιχι δΕ τφ ποτιχμφ π(!οβλtjμιχτι δια τα ΠΙΧ(!' ΙΧfJτην �είν την 7 6τ(!ιχτοπεδε{ιχν. μετα δ� τιχυτά φηι1ι τους μΕν ίπ- 15 πείς τάξιχι 'ltΙXQa .ftάλιχττιχν, τους δΕ μΙ6.ftοφό(!οvς έξης τούτοις ΠΙΧ(!' ΙΧfJτον τον ποτιχμόν, έχομένους τούτων τους πελτιχι1τας ι1υνάπτοντιχς τοίς δ(!ει1Ι. 18 πώς δε π(!οέτιχξε τούτους 'ltQo της φάλιχγγος, του ποτιχμου �έoντoς ΠΙΧ(!' ιxfJτην την ι1τ(!ιχτοπεδείιχν, 20 δυι1χε(!Ες κιχτιχνοηι1ΙΧΙ, κιχ! τιχυτιχ τφ 'ltltj.ftEt τοδ'ού2 των fJπιχ(!χόντων. Τ(!Ιι1μύ(!ιοι μεν rftf} ίππείς fJπηQ­ χον, φς ωiJ:�δς δ ΚΙΧλλΙ6.ftένης φηι1{, ΤQΙ6μύ(!ιοι δε μΙ6.ftοφό(!οι· πόδ'ου δ' είχον ουτοι τόπου χ(!ε{ιχν, 8 εfJXε(!ες κιχτιχμιχ.ftείν. πλείδ'τον μεν γα(! ίππέων τάτ- 25 τετιχι Pd.ftof: Επ' όκτω π(!ος άλη.ftινην XQc{ΙXV, κιχt μετιχξυ τών Ιλών έκάι1της (60ν fJπά(!χειν δε;: διά4

15 τραΤΟΠΕ6!Ut'l/ F 17. 1 8 Εχομ,ε'1Ι0vς τοmοις F(S), del. Rei 567 Β., Ar,otLE'l/ot1f1 'Comw'l/ Sck, cum sequentibus con­ iunxit B W (noli addere 611, quod solet Polybius tertio in membro omittere, Υ. Hu ad χπ 15, 7) 18 611 add. post 26 Αφ' FD Regii Vesont. το-/ις Β, non F

POLYB. mSTOR. ΧΙΙ 1 7. 18.

20 1

υτημα τοίfJ μετώΠΟΙfJ ΠΡΟfJ το ταίfJ έΠΙι1τροφαίfJ δύ­ vadf}at κα� τοίfJ περιυπαι1μΟίfJ εύχρηι1τείν. έξ ιfιυ .j, το υτάδιον όκτακοti{ΟVfJ λιψβάνει, τα δε δέκα ΤΟVfJ όκταΚΙtiχιλ{ΟVfJ , τα δε τέτταρα τριtiχιλ{ΟVfJ διακο5 Q{OVfJ, ωtiτ' &πο τών μυρ{αιν χιλ{αιν διακοι1{αιυ πεπληρώtif}αι τον τών τετταρεtiκα{δεκα tiταδ{αιν τόπον. έάν δε πάνταfJ έκτάττrι ΤΟVfJ τριtiμVQ{ΟVfJ, 5 βραχυ λε{πει τού ΤQιφαλαγγ{αν έπάλληλον εΙναι �33. τών {ππέαιν αύτών. ElfJ ποίον oi'ιν τόπον έτάττετο 6 10 το τών μιtif}οφόραιv πληf}ΟfJ ; El μη νη Δ{α κατόπιυ 743. τών {ππέαιν. &λλ' oiJ φηι1ιν, &λλα ι1υμπεπταικέναι τούΤΟVfJ τοίfJ Μακεδόυι κατα την έπαγαιγήν. έξ ιfιν 7 &νάγκη ποιείι1f}αι τηυ έκδοχην διότι το μεν ημΙι1υ τού τόπου το παρά f}άλαττaν ή τών {ππέαιν έπείχε 15 τάξΙfJ , το δ' -YίlLLtiV το ΠΡΟfJ τοίfJ 5ρει1ιν ή τών μιtif}οφόραιv. έκ δε τούταιν εύtivλλόγιι1ΤΟV πόι10ν 8 {)πηQχε το (:JcXf}OfJ τών {ππέαιν κα� ποίον {δει τόπον &πέχειν τον ποταμον &πο τηfJ tiτρατοπεδε{αs. μετα 9 δε ταύτα υυνεγγι�6νταιυ τών πολεμ{αιν φηti� τον 20 Δαρείον αύτόν , κατα μέtiην {)πάQχοντα την τάξιν, καλείν ΤΟVfJ μιtif}οφ6QΟVfJ &πο τού κέραΤΟfJ προfJ α{)τόν. πώfJ δε λέγεται τούτο, διαΠΟQείν εtiτι ' τών 10 γαρ μΙι1f}οφ6ραιν &νάγκη κα� τών {ππέαιν την tivv­ αφην κατα fLttiOv {)πάρχειν τον τόπον , ωι1τ' έν 25 αύΤΟίfJ ων τοίfJ μΙι1f}οφ6QΟΙfJ δ ΔαρείΟfJ πού κα� ΠΡΟfJ τ{ κα� πώfJ έκάλει ΤΟVfJ μΙι1f}οφ6ΡΟVfJ; το δε 1 1 τελευταίόν φηι1ι ΤΟVfJ &πο τού δεξιού κέραΤΟfJ {ππείfJ έπαγαγόvταfJ έμβαλείν τοίfJ 'JtEQ� τον 'ΛλέξαvδQΟV, ΤΟVfJ δε rEvva{rofJ δεξαμέVΟVfJ &ντεπάγειν κα� ποιείν 25 6JV

F, ίrιν S·

202

DE IMPERITIA CALLISTHE�τrs.

μάχην idXV(!rXv. Ι)τι δΕ ποταμος .ην Ιν μέι1φ, κα� ποταμος οίον &(!τίως εΙπεν, Ιπελάftετο. 19 Τούτοις δ' Ιι1τ! πα(!απλΨ1ια τα κατα τον Άλέξανδ(!ον. φηι1! ψα(! αvτον ποιήd(Χ($ftαι την εΙς την Άι1ίαν BtrX(3adtv, πεζών μΕν εχοντα τέττα(!ας μυ(!ιά- 5 δας, {ππεΊ:ς δΕ τετ(!αΚΙι1χιλίους κα! πεvταΚΟdίοvς, 2 μέλλοντι δ' εΙς Κιλικίαν Ιμ(3άλλειν αλλους llftciv Ικ Μακεδονίας πεζους μΕν πεvταΚΙdχιλίοvς, {ππεΊ:ς 3 δ' 6κταΚΟdίοvς. &φ' ιfiν εΙ τις &φέλοι Τ(!Ιdχιλίοvς μΕν πεζούς , τ(!ιαΚΟdίοvς δ' {ππεΊ:ς, Ιπl το πλεΊ:ον 10 ποιών την &ΠΟVdίαν π(!ος τας ΨειΥενημένας χ(!είας, Ι)μως πεζo� μΕν &ΠOλειφftήι1oνται τετ(!αΚΙdμύ(!ιοι 4 &dxiltOL , (πεvταΚΙdχίλιοι δ' (ππεΊ:ς). τούτων 01Jv -δποκειμένων , φηdl τον Άλέξανδ(!ον πvftέdftαι την ΔαQείοv πα(!ουι1ίιχν εΙς Κιλικίιχν έκιχτον &πέχοντα 15 884. ι1τΙΧδίους &π' αvτού, διιχπεπο(!ευμένον -ηδη τα dτεvά· 6 διόπεQ Ιξ fJΠΟι1τ(!οψης πάλιν ποιεΊ:dftιχι την πο(!είαν δια τών dτεvώv, αψοντα π(!ώτον μΕν την φάλαψψα, μετα δΕ ταύτα τους {ππεΊ:ς, Ιπ! πι1dι το ι1κεvοφόQοv. 744. 6 αμιχ δΕ τφ π(!ώτον εΙς τας w(!vχωQίας Ικπει1εΙν, 20 διαι1κεvάζεdftαι πα(!αψψείλαντα πι1ι1ιν Ιπιπα(!εμ(3α­ λεΊ:ν την φάλαψψα, καl ποιήι1αι το (3dftog αvτής 8πl τ(!ιάκοντα καl δύο , μετα δΕ ταύτα πάλιν εΙς έκ­ κΙΧίδεκα, το δΕ τελευταΊ:ον, 8ψψίζοντα τοΊ:ς πολεμίοις, 7 εΙς 6κτώ. ταύτα δ' Ιι1τl μείζω τών π(!οει(!ημένων 25 άλοψήματα. τού ψα(! ι1ταδίου λαμβάνοντος ανδ(!«ς Ιν τοΙς ΠΟ(!Ευτικο1:ς διαι1τήμαdΙV, Ι)ταν εΙς έκκαίοεκα το {jrXftof; dJdL , χιλίους έξαΚΟι1ίους , έκάdΤΟV τών 12

21 iΠΙΠΙΧQiκ{JΙΧ1.Είν F, corr. S· 24 ΕΙση).Ιζοντιχ FS, iγγlζοντιχ Rei 668, συνηγ,υ&, δντιχ coni. BW coll. χπ 21, 1

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ

18-20.

203

dVD(lI'iJv �ξ π6δας Επέχοντος , φανερον 5τι τα δέκα 8 στάδια λήψεται μυρίους έξακισχιλίους, τα δ' ει:κοσι τους διπλασίους. Εκ δε τούτων εiι,f}εώρητον 5τι 9 κα,f}' δν καιρον ΕποίηfJε την δύναμιν 'Αλέξανδρος 5 έκκαίδεκα το βά,f}ος, &ναγκαίον ,ην εΙ:κ οσι σταδίων vπάρχειν το τού τ6που διάστημα κα� περιττεύειν [τι τους μεν ίππείς πάντας , των δε πεζων μυ­ ρίους. Μετα δε ταύτά φησι μετωπηδον αγειν την δύ - 20 lU ναμιν , άπέχοντα των πολεμίων περ� τετταράκοντα σταδίους. τούτου δε μείζον άλ6γημα δυσχερες Επι- 2 νοηfJαι ' πού γαρ ΙΧν ευροι τις τοιούτους τ6πους, αλ­ λως τε κα! κατα Κιλικίαν, ωστ' Επ! σταδίους εΙ'κοσι μεν το πλάτος τετταράκοντα δε το μήκος μετωπηδον 1 5 αγειν φάλαγγα σαρΙfJοφ6ρονj τοσαύτα γάρ Εστιν 3 Εμπ6δι α προς την τοιαύτην τάξιν κα� χρείαν, ΕΧ τις ovo' ΙΧν Εξαρι,f}μήσαιτο QlfOίrog. �ν δε των vπ' αiιτoύ Καλλισ,f}ένους λεγομένων {κανον vπάρχει προς πίστιν' τους γαρ άπο των όρων χειμάρρους καταφερομέ- .ι 20 νους τοσαύτά φησι ποιείν Εκρήγματα κατα το πεδ{ον 835. ωfJτε κα! τών ΠερfJών κατα την φυγην διαφ,f}αρή­ ναι λΙγουσι τους πλείστους Εν τοίς τοιούτοι ς κοι­ λώμασι. νη Δι", άλλ' έ'τοιμος Εβούλετ' εΊναι προς 5 την τών πολεμίων Επιφάνειαν. τί δ' άνετοιμ6τερον 6 25 φάλαγγος Εν μετώπφ διαλελυμέυης κα� διεσταμΙ­ νης; π6σφ γαρ Εκ πορευτικής άγωγής άρμοζούσης παρατάξαι QCfov .η διαλελυμένην Εν μετώπφ κα2 διε­ σπασμένην δύναμιν EΠ� την αiιτην Eiι,f}Eiav άγαγείν καί συστησαι προς μάχην Εν τ6ποις vλώδεσι καί 80 περικεκλασμένοις; δι6περ oiιδε παρα μικρον ,ην 7 745. κρείττον αγειν διφαλαγγίαν .η τετραφ('!λαγγ{αν άρ-

204

DE IMPERITIA. CALLISTHENIS.

μ,όζου6αν, � κα� τόπον ΠΟQΕΙαg EiJQEiv ο-όκ ιΜ'ύνα­ τον, κα� το παQατάξαι ταχέωg �4διόν γΕ, δυνάμ,Ενον δια τών ΠQοδQόμ,ων Εκ πολλού γινώ6ΚΕιν την των 8 πολΕμ,ίων παQΟV6ίαν. δ δ;' XGJQ�g τών 6:λλων ο-όδ;' τοvg {ΠΠΕϊ:g ΠQοέ4tΕΤΟ, μ,Ετωπηδον αγων την δύναμ,ιν 5 Εν τόποιg Επιπέδοιg, &λλ' Εξ [6ov ΠΟΙΕϊ: τοϊ:g ΠΕζοϊ:g. ΊΟ δ;' δη πάντων μ,έγΙf5τον ' tjδη rltQ f5ύνηγvg 21 οντα τοϊ:g πολΕμ,ίοιg α-ότον Elg 6κται ποιη6αl φη6ι το 2 fJd4tog. ιΙξ oiί δήλον δτι κατ' &νάγκην ΙΙπ� ΤΕτταQά­ κοντα 6ταδΙοvg έδΕΙ fEvlf54tat το [Lfjxog τηg φάλαγ- 10 3 rog. El δ' δλωg 6vνήf5ΠΙ6αν κατα τον ποιητην οtJτωg ro6ΤΕ 6VVEQEi6at ΠQοg &λλήλοvb, fJtLwg E[XOf5t 4 f5ταδtων έδΕΙ τον τόπον -όπd:QΧΕιν. α-ό τοg δέ φη6ι δ λΕIΠΕιν τών δΕκαΤΕΤΤrXQf'ιν f5ταδΙων * * * κα� τούτου [LlQog μέν τι ΠQοg 4tαλrXΤΤrι τοvg ijfLl6Ectg ΙΙπί τού 11> δΕξιού ' * * * έτι δ;' την δλην τάξιν &πο τών όQων 886. {κανον τόπον &φΕf5ΤrXναι ΠQοg το μη τοίg πολΕμlοιg 6 {)ΠΟΠΕπτωκέναι τοίg κατέΧΟVf5Ι ταg Π"QωQΕΙαg. [f5fLEV rltQ δ ΠΟΙΕί ΠQοg τούτοvg Επικάμπιον. 'ΤπολειπόμΕ4tα κα! νύν ijfLEϊ:g τοvg [LVQlovg ΠΕ- 20 7 ζούg, πλΕΙοvg ονταg τηg έΚΕΙνου ΠQο4tέf5Εωg. ro6Τ' ΙΙκ τούτων lvItExa f5ταδΙοvg EΠ� το πλΕi!ον &πολΕI­ ΠΕf54tαι το τήg φάλα'}''}'οg μήκοg κατ' α-ότον τον Καλλισ4tένην, Εν olg &νά'}'κη τοvg ΤQΙ6μvρΙοvg και 1 ή FS, corr. Βε monente Sch 1 4 ατΙΧδΙων * * * 16 δι:ξιιιV * * *] hanc fere fuisse sententiam suspicatur ScΙι: εχ eisdem quatuordecim 8tadiis, quae erat tota loci latitudo, fere tria etiam stadia occupαsse equitatum (το ΙππικΟν). cuiu·s pars alte1'a (κιχΙ τοούτου ιιι!l}οι; ιιι!ν τι) α 1nari, id est ad latus sinistrllm peditum , altera ραΥΒ α dextro latere (peditum) erant Zocati 18. 19 Ιaτι!o?? 1'άl} ιiJς �ΠO[EΙ coni. B W, v. Arrian. Alex. anab. Π 9, 2 et Droysenum Gesch. d. HeUenismus" Ι ρ. 261

POLYB. mSTOR. χπ 20-22.

205

διιrxιλίoυ;; lπ� Τ(μάκοντα το βά.&ο;; vπάQχειν t1vv­ ηιrπικότα;;. δ δέ φηιrιν εΙ;; οκτω τεταγμlναιν γενέ- 8 σ.&αι την μάχην. τα δε τοια'ίΊτα τών ttμαQτημάταιv 9 ούδ' &πολογίαν lπιδέχεται ' το yiXQ &δύνατον lν 5 ΠQάγμασιν α-Dτό.&εv εχει την πίστιν. διόπεQ οταν 10 κα� τα κατ' I1vδQα διαιrτήματα κα� το παν τού τόπου μέγε.&o� ιDQισμέvοv {Υπο.&ώσι κα� τον άQι.&μΟν τών άνδQών, άναπολόγητον γίνεται το ψl:ύδο;;. τα μεν yftQ etμα τούτοι;; άλογήματα μαΚQΟV 2(ν 22 10 εl'η λέγειν πάντα πλην τελέαι;; Ολίγαιν. φησ� yftQ τον 2 'ΛλέξανδQον σπουδάζειν κατα την τάξιν, ϊνα κατα τον ΔαQείον α-Dτον ποιήσηται την μάχην' δμοίαι;; δΕ κατα μεν &QXct;; κα� τον ΔαQείον α1Ίτον βoύλειr.&αι 746. κατα τον 'ΛλέξανδQον, vστεQον δε μετανοijσαι. πώ;; 3 1 5 δ' lπlγναισαν άλλήλου;; ο{,τοι πού τη;; {δία;; δυνά­ μεαις Εχουσι την τάξιν, η πού μετέβη πάλιν δ Δα­ QEto;;, &πλώ;; ο-Dδεν λέγεται. πώ;; δΕ ΠQοσανέβη ΠQΟ;; 4 την οφQvν τού ποταμού φαλαγγιτών τάξι;;, &π6το­ μον OtJoav κα� βατώδη ; κα� yclQ τούτο naQCt λόγον. 20 'ΛλεξάνδQφ μεν OtJv Ο-DΚ lποιστέον την τοιαύτην 5 &τοπίαν (δια το πασιν) δμολογουμένην παQαλαμ­ βάνεσ.&αι nEQ! α-Dτού την lν τοί;; πολεμικοί;; lμπει­ Qίαν κα� ΤQιβην lκ παιδό;;, τφ δΕ συγγQαφεί μαλ- 6 837 . λον, δ ;; δια την άΠΕιQίαν Ο-DδΕ το δυνατον κα� το 25 μη δυνατον lν τοί;; τοιούτοι;; δύναται διευΚQινείν. nEQ� μεν otJv 'ΕφόQου κα� Καλλισ.&ένου;; ταύ.&' 7 ήμίν ElQTίO'&ro. 1 τρίακοντα] Polybium h. Ι rationem fefellisse docE.t Sch, v. praeterea BW Fleckeis. annal. 1889, 158 8Β. et Gie­ singium ad XVIII 30, 9 21 σιά το πάσιν add. Hu (ante­ cedenti &τοπίαν absorpta ess.e VΊdentur ea verba) 27 d('s.

F Ιοl. 213r prim.

206

DE ΤΙΜΑΕΟ mSTORICO. VI. DE ΤΙΜ.ΔΕΟ mSTORICO.

υοτι κατα τοϋ Έφόρου

ΤCμαιος πλεCι1την πεποCηται καταδ(Jομήν, αfJτος �ν δυι1�ν lψα(Jτήμαι1ιν hιo2 χος, τφ μεν 8τι ΠΙΚ(Jως κατηγΟ(Jεt των πέλας έπ� τούτοις οΤς αfJτος ένοχός έι1τι, τφ δ): διότι κα4Τόλου 5 διέφ4Τα(Jται τΥ ΨυΧΥ, τοιαύτας &ποφάι1εις έκτι4Τέμε­ νος έν τοίς υπομνήμασι κα� τοιαύτας iντCκτων δό3 ξας τοίς έντυγχάνουσι. πλην εΙ τον ΚαλλΙι14Τένην 4Τετέον εΙκότως κολαι14Τέντα με�αλλάξαι τον (jCOV, τί Χ(Jη πάι1χειν ΤCμαιοv; πολυ rit(J ttv δικαιότε(Jον 10 4 τούτφ νεμεσήι1αι το δαιμόνιον 11 ΚαλλΙι14Τένει. έκεί­ νος μ):ν OVV &no.f}covv Άλέξανδ(Jον έβουλή4Τη, TC­ μαιος δ): μειςω ποιει Τιμολέοντα των έπιφανει1τάδ των 4Τεων, κα� ΚαλλΙι14Τένης μεν if.νδ(Jα τοιοϋτον, δν πάντες μεγαλοφvέι1τε(JΟV 11 κατ' if.v4T(Jronov γεγο- 15 6 νέναι τΥ ΨυΧΥ ι1υγχω(JΟVι1ιv, ούτος δ): Τιμολέουτα τον οόχ οΤον δόξαντά τι nETt(JfXXlVfXt μεγαλείον, &λλ' of,δ' έπιβαλόμενον, μCαv δ' έν τφ βCφ γ(Jαμμηv διανύιιαντα, και ταύτην oiιδ): ι1πουδαCαv Τ(Jόποv τινα Tt(JOf; το μέγε4Τος της οΙκουμένης, λέγω δ): την 20 7 έκ της παΤ(JCδος εΙς Συρακούσας. &λλά μοι δοκεί πεΙι14Tη�'αι Τίμαιοg ως, ttv Τιμολέων, πεφιλοδοξηΒ8Β. κως έν αfJΤΥ Σικελίtt, ua4TdnE(J έν όξυβάφφ , σύγ­ κριτος φανΥ τοίς έπιφανει1τάτοις των ήραιων, uttv αfJτος ύπ):ρ Ίταλtας μόνον και Σικελ{ας πραγμα- 25 τευόμενος εΙκότως παραβολης &ξιω4Τηναι τοίς ύπ):ρ 747. της οlκουμένης και των κα4Τόλου πράξεων πεποιη23

2 Ρ 04, 18 Υα, Snld. Β. Υ. Τίμαιοr;: ot'ίτoς κατά τοϊ; Έφό(lο" cet., Υ. Muelleri fragm. hist. Graec. Ι n. 143

POLYB. HISTOR. ΧΠ 23. 24.

207

μένοις τας συντάξεις. περ� μεν oiιν 'Αριστοτέλους 8 κα� Θεοφράστου κα� Καλλισffένους, [τι δ' 'Εφόρου κα� ΔημοχάQους, {καν.α. ταvff' ήμίν sστι προς την ΤιμΟ'ίου καταδQομήν, δμοίαις δε κα� ΠQος τοvς 5 άφιλοτίμαις πεπεισμένους &ληffεύειν τον συγγQαφ{α τουτον. 'Ότι διαπορείν [στι περ� τής α{Qέσεαις Τιμαίου. 24 φηιj� γα!! τοvς ποιητας κα� συγγQαφέαf\ δια τών {)πεQάναι πλεονασμών sv τοίς {)πομνήμασι διαφαί10 νειν τας έαυτών φύσεις. λέγαιν τον μεν ποιητην SΚ 2 ΤΟ1ί δαΙΤQεύειν πολλαχου τής ποιήσεαις αις Civ εΙ γασΤQ{μαργον παQεμφαίνειν , τον δ' 'Αριστοτέλην, όψαρτύοντα πλεονάκις Sv τοίς συγγράμμασιν , όψο­ φάγον είναι κα� λίχνον. τον αtιτoν ΤQόπον sπ� * * * 8 15 του Δ ιονυσίου του τυQάννου, κλινοκψίμουντος κα� τας τών {)φασμάταιν Ιδιότητας κα� ποικιλίας έξεργα­ ζομένου συνεχώς. * * * &νάγκη την &κόλουffον ποι- 4, είσffαι διάληψιν * * * καt δυσαQεστείσffαι * * * κατα την ΠQοαίρεσιν. οiSτος γαρ Sv μεν ταίς τών πέλας Ι) 20 κατηγορίαις πολλην sπιφαίνει δεινότητα κα� τόλμαν, έν δε ταίς Ιδίαις &ποφάσεσιν sνυπνίαιν κα� τεράταιν καt μύffαιν &πιffάναιν κα� συλλήβδην δεισιδαιμονίας ιΧγεννους κα� τερατείας γυναικώδους sστt Πλήρης. otι μην άλλα διότι γε συμβαίνει δια την &πειρίαν 6 25 κα� κακοκρισίαν πολλοvς sνίοτε καffάπεQ εΙ παρόν1 συllτάξΕΙΙ; : des. Snid. 6 des. Ρ 1>7, 7 V� 7 Ρ 1>7, 8 Υα 8 inc. Snid. Β. Υ. d'aιτ{!όg: ί)τι ΤΙμαιόι; φησι τουι; ποιητάι; cet. 14 lacunam indicavit et sup­ plendam esse coniecit his : τρόποll lπι(φαlllEG.rFαι τηll φvσιll) BW 1 7. 18 &lΙ&γκη (ΤΟΙllυll ΠΕρί ΤιμαΙου) Υα ann. 10, (&λλ') &lΙ&γκη τ. &κ. ΠΟΙΕίσ.rFαι δι&ληψιlΙ (ΠΕΡΙ ΤιμαΙου) B W 1 8 . 19 * * *] (καΙ τοvτοv) τηll πρ. Rei 741, (τφ ΤιμαΙφ) vel 19 πeοαleΕσΙ1J : des. Snid. (τφ σvγreαφΕΙ) Hu, (τοvτrp) BW

208

83θ. 25

DE ΤΙΜΔΕΟ HISTORICO.

τιtς τ(!όπον τινα μη πα.(!είνα.ι κα.� βλΕποvτα.r:; μη βλΕπειν έκ τών εl(!ημέναιν τε νύν κα.� τών Τιμα.{φ �υμβεβηκόταιν γέγονε φα.νε(!όν. -υοτι περΙ του ταύρου του χαλκου του παρ α Φαλά-

δν ένεβΙ- 5 βα.�εν &v.&(!αιποvr:;, κ(1πειτα. πύ(! -δποκα.{αιν έλάμβα.νε τιμαι(!{α.ν πα.(!α τών -δποτα.ττομέναιν τοια.ύτην δJ�τ' [κπυ(!ουμένου τού χα.λκού τον μ�ν t1v.&(!αιποv πα.ντα.­ χό.&εν πα.(!οπτώμενον κα.� πε(!ιφλεγόμενον δια.φ.&εί­ (!εl'f'&α.ι, κα.τά δ'� την -δπε(!βολην της &λγηδ'όvοr:;, δπότ' 'ί48. άνα.βoή�ειε, μυκη.&μφ πα.(!α.πλήl'fιον τον ήχον έκ τού κα.τα.l'fκεvιΧ�μα.τοr:; Π(!Οl'fπ{πτειν τοΤς άκoύoυ�ι. τούτου δ'� τού τα.ύ(!ου κα.τα την έπικ(!ιΧτεια.ν Κα.(!χηδ'ον{αιν μετεvεχ.&έvτοr:; έξ Άκ(!ιΧγα.vτοr:; εΙς Κα.(!χηδ'όνα., κα.� τijr:; .&υ(!{δ'ος δ'ια.μεvού�ηr:; πε(!� ταr:; ιJvvαιμ{α.r:;, δ'ι' .ης 15 �υνέβα.ινε κα..&ίειJ.&α.ι τοvr:; έπ� την τιμαι(!{α.ν, κα.� έτι!­ (!fXg α.Ιτία.ς, δ'ι' ην έν Κα.(!χηδ'όυι κα.τεl'fκευιXιJ,f}-η τοι­ ούτοg τα.ύ(!ος, ο-όδα.μώr:; δυνα.μι!νης ευ(!ε.&ηνα.ι το πα.(!ιΧπαν, 8μαιg Τίμαιος έπεβιΧλετο κα.� την κοινην φήμην &να.ιJκευιX�ειν κα� ταg &ποφιΧ�ε�r:; τών ποιητών 20 κα� ιJυγγ(!αφι!αιν ψευδοποιείν, φιXιJκαιν μήτ' είναι τον έν Κα(!χηδόνι ταύ(!ον Εξ Άκ(!ιΧγαvτοr:; μήτε γεγονι!να.ι τοιούτον έν ΤfJ π(!οει(!ημι!VrJ πόλει ' κα.� πολλοvr:; δή τιvαr:; clr:; τούτο το μέ(!ος διατι!.&ειτα.ι λόγους. Κατα TilC Τιμαίου τ{ ποτε δεί Μγειν δνομα. κα.� 26 Qημα ; πιΧντα. γα(! έπιδ'έχεl'f.&αί μοι δοκεί τα πικ(!ό­ τα.τα το ιyivog, ο Ές lκείvοg κέχ(!ητα.ι κα.τά τών πληptboc καταcκευαcθέντοc έν ΆκράΥαντι, Eic

2

3

4

6

-­

3 des. Ρ 57, 23 Va 4 Ρ 57, 24 Va 4, 5 epitomatoήs verba θΒΒθ pl'odit et matus et constructio turbata 24 non desinit Ρ , sed continuo exarata sunt quae sequuntur

POLYB. mSTOR. ΧΙΙ 24-20".

209

οίον. ()τι μ'εν ο{ιν έοτι φιλιχπεχfFψ; κα� ψεύι5της κιx� τολμηρός, ι5χεδον {κανώς έκ τών προειρημlνων -δπε­ δείχfFη ' διότι δ' αφιλόοοφός έοΤΙ κα! συλλή{3δην 840. ανάγωγος συγγραφεύς, έκ τών λlYEl1fFat μελλόντων 5 εl1ται ουμφανlς. έν γαρ rfj μιq. κιχ! εΙκοοΤfj {3ύ{3λφ, κιx� τΙΧύτης έπι τελευτfj , λlγει κιχτα την τού Τιμο­ λέοντος πιχράκλησιν ταύτα , διότι της γης της -δπο τφ κόσμφ κειμΙνης εΙς τρία μΙρη δΙ-ΩρημΙνης, και της μ'εν 'Ασίας, της δ'ε Λι{3ύης, της δ' Ε-όραιπης προι5α10 γορευομένης. ταύτα γαρ ο-όχ o Tov Τίμαιον εΙρηκέναι τίς αν ΠΙl1τεύl1ειεν, άλλ' ο-όδ" τον λεγόμενον Μαρ­ γίτην έκείνον. τίς γαρ ουτως έστιν αδΙΧής, oV λέγω τών προς -δπομνήμιχσι γεγονότων * * * 15

6

7

8

9

'Ότι περΙ Τιμαίου φηcΙν δ Πολύβιοc δ Μεταλοπο- 258. λίτηc' ΚαfFάπερ γαρ έκ τών πιχρυιμιών {κιχνον

εΙνΙΧί φασι l1ταλιχγμοv ενα τού μεγίστου τεύχους εΙς το γνώναι το παν [γχυμιχ , τον ΙΧVΤΟV τρόπον κα� περι τών -δποκειμένων χρη δΙΙΧλαμ{3άνειν ' έπειδαν 2 γαρ εν η δεύτερον siJQEfFfι ψεύδος έν τοις l1υγγράμ20 μαl1ι, κα� τούτο γεγονος fJ κατα προαίρεσιν, δηλον ώς oVΔSv αν [τι (31{3αιον οvδ' άσφαλsς γΙνοιτο τών ύπο τού τοιούτου l1υγγραφέωg λεγομlνων. 'ίνα δ" 3 'ί49. κιχι τους φιλοτιμότερον διακειμΙνους μεταπείσωμεν, ρητΙον αν εl'η περ� της α{ρΙσεως αvτού και μελ{τηί; 2 5 της κατα τας δημηγορίας και τας παρακλήσεις , [τι Ο ΕΙκοστΏ] τριακοσηιΜuelΙerus fragm. histor. Graec. In. 134

10 lacunam suspic atur post nQoaΙXYOQEVOILEVTJ> Campius ίη interpretatione Germanica ρ. 999 , Υ. Maximil. Carolum Paullum Schmidtium de Pol. geographia ρ. 43, 1 13 des. Ρ 1)8, 22 Vα 14 Μ 39, 11) Η. 24 καΙ μ,άλλον legίt Msius, oi> μ,όνον Spengelius act. societ. Gl'aec. Ι (1836), 28 cum hiatu intolerabili, καΙ μ,Ελι!της corr. Hu

210

DE ΤΙΜΑ.ΕΟ HISTORICO.

δε τους π€!εσβευτικoυς λόγους, κα! συλλήβδην παν (το) τοιούτο γΕνος, iX σχεδον ώς εΙ κεφάλαια των 4 π€!άξειbν έστι κα� συνΕχει την 8λην {στo€!ίαν' διότι γα€! ταύτα πα€!' &λή&ειαν έν τοι'ς iιπoμνήΜΙXσι κατα­ τέταχε Τίμαιος, κα� τούτο πεποίηκε κατα π€!ό&εσιν, 5 5 τίς oV πα€!ακoλoυ&ει των &νεγνωκότων ; OV γα€! τα ρη&έντα γEγ€!αφεν, οΜ' αις έ€!€!ή&η κατ� &λή&ειαν, &λλιΧ π€!o&Eμενoς αις δει ρη&ηναι, πάντας έξα€!ι&με'l­ ται τους ρη&Εντας λόγους κα� τα πα€!επόμενα 1:0ις π€!άγμασιν of)1:OJr; αις ftV εΙ 1:ις έν διατ€!ιβfι Π€!Oς 10 841. ύπό&εσιν έπιxει€!oίη * * * fiJσπε€! &πόδειξιν της έαυ1:0ύ δυνάμεως ποιούμενος, αλλ' ΟVΚ Εξήγησιν 1:ων κατ' &λή&ειαν εl€!ημEνων. 25b υοτι της {σΤO€!ίας Ιδίωμα 1:0υτ' έστ� το π€!ωΤOν μεν αύτους τους κα-r! &λή&ειαν εl€!ημEνoυς, οΤοί ποτ' 15 ftV αισι, γνωναι λόγους, δεύ1:ε� ον την αίτίαν πυν&ά­ νεσ&αι, πα€!' .ην η διΕπει5εν η κατω€!&ώ&η 1:0 π€!α'2 X&E1-t η �η&Eν' έπε� ψιλως λεγόμευου αύτο το γεγο­ νος ψυχαγωγει μέν, ώφελει δ' ούδΕν ' Π€!Oι5τε&είι5ης δε της αΙτίας εγκα€!πoς fι της {ι5τo€!ίας γίνεται X€!η- 20 )3 ι5ις. Εκ γα€! των δμοίων EΠ� τους οΙκείους μετα­ φε€!oμένων και€!oυς &φo€!μαl γίνουται κα� π€!oλή­ ψεις εΙς το Π€!oΙ'δEσ&αι το μέλλου , κα� ποτε μεν εύλαβη&ηυαι, ποτε δε μιμούμενου τα π€!oγεγoνότα 4 &α€!€!αλεώτε€!Oυ έγXει€!ειν τοις ΕπιφεQομivοις' δ δε 25 κα! τους ρη&Εντας λόγους κα� την αίτίαν πα€!ασι­ ωπroν, ψευδη δ' &ντ� τούτων Eπιxει€!ήματα κα� διεξ­ οδικους λέγωυ λόγους , &ναΙ€!EΙ το της {στo€!ίας 11 post ΙπιχειροΙη add. λEycιν Geelius , διεξοδικους vel μειρακιώδεις λεΥειν λόΥους BW 13 des. 111 40, 1 Η. 14 111 40, 2 Η.

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 2 5 "- 25d•

211

ίδιον ' δ μάλιστα ποιεί Τίμαιος' κα� διότι τούτου τού γ/νους έστ� πλήι;n) τα βυβλία παρ' αύτφ, πάν­ ttg γινώσκομεν. 'Ίσως δ' oi)v lΧ.ν τις έναπορήσειε πως τοιούτος 25" 5 ων οΤον ήμείς ύποδείκνυμεν τοιαύτης παρ' ένίοις '700. αποδοχής τέτευχε κα� πίστεως. τούτου δ' έστ�ν 2 αι'τιον διότι πλεοναζούσης αύτφ κατα την πραγμα­ τείαν της κατα τών αλλων έπιτιμήσεως κα� λοιδο­ ρίας ο-(ικ έκ τ7ίς αυτού {7εωρείται πραγματείας ούδ 10 έκ των [δίων αποφάσεων , αλλ' έκ της των πέλας κατηγορίας, προς δ γένος κα� πολυπραγμοσύνην δοκεί μοι κα� φύσιν ΠQοσενέγκαο{7αι διαφέρουσαν' παQαπλήσιον γαρ δή τι τοιούτο συμβiβηκε κα� 3 ΣΤQάτωνι τφ φυσικφ ' κα� γαρ έκείνος 3ταν έγχει1.5 ρήστι τας των lΧ.λλων δόξας διαστέλλεσ{7αι κα� ψευ­ δοποιείν , {7αυμάσιός έστιν ' 3ταν δ' έξ αiιτoύ τι προφέρηται καί (τι) των [δίων έπινοημάτων έξηγη842. ται, παρα πολυ φαίνεται τοίς έπιστήμοσιν εύη{7έστε­ ρος αiιτoύ κα� vro{7QdrEQog. καί μοι δοκεί παν- 4 20 τάπασιν 3μοιόν τι γίνεσ{7αι πεQ� τους γQάφοντας τφ περ� τον 3λον ήμων βίον συμβαίνοντι ' κα� γαι;> 5 έν τούτφ το μεν έπιτιμησαι τοίς πέλας έστ� Ρ4διον, το δ αiιτoν αναμάQτητον παρέχεσ{7αι χαλεπόν, κα� σχεδον ώς {πος εΙπείν {'δ οι τις αν τους ΠQοχειQό25 τα τα τοίς πέλας έπιτιμώντας πλείστα περ� τον {διον βίον ιXflCtQrdvovrag. τφ δε Τιμα(φ κα� grEQdv τι XroQ�g των ΠQογε- 25d γQαμμένων συμβέβηκεν ' &.ποκαΜσας γαι;> Α{7ήνησι σχεδον έ'τη πεντήκοντα κα� ΠQος τοίς των ΠQογεγο22

med.

το μεν

-

23 χαλΕπ6ν habet F in marg. fol. 209v

212

DE ΤΙΜΔ,ΕΟ mSTORICO.

ν6τωυ -όπoμυήμIXιrι γευόμευο!: vπέλtX[jε τα!: μεr/ιrτIX!: &.φο(!μα!: έχειν π(!ο!: n}ν {ιrΤO(!/IXυ, &.γυοώυ, rog γ' 2 lfLo? δοκεί. lχούσηg γιΧ(! τι πιχ(!ιχπλήσιου τη!: {ιrτo(!/IX!: κιχι τη!: ιιχτ(!ικη!: δια το κιχτα τα!: δλοσχε(!εί!: διιχ­ φο(!α!: έκιχτέ(!αυ α(;τώυ vπιΧ(!χειv τ(!ιμε(!η, πα(!απλη- 5 σ/ου!: εΙυιχι ιrυμβα/υει και τα!: τώυ lπι[jαλλομέvωv S Ε'Π' α(;τα!: δια.f}έιrειg' οΤον εf;.f}lrog τη!: lατ(!ικηg, έυο!: μ),ν μέ(!ου!: α-δτη!: vπιΧ(!χοvτοg λογικου, του δ' έξη!: διαιτητικου, του δ), τ(!ίτου χει(!ου(!γικου και φα(!­ μακευτικου, γένου!: * * * δλοσχε(!ώg. ε μαι τώι 10 4 καταψεύδεσ.f}αι του iπιτηδεύμα.τοg * * * το δ), λογι­ κ6ν , δ δη πλειστον &.πσ τη!: Άλεξιχυδ(!εία!: li(!χετtXι πα(!α τών Ή(!οφιλείων και Καλλιμαχείων lUe;: π(!oιr­ αγο(!ευομέυων, τουτο μέ(!ο!: μέν τι κατέχει τη!: lατ(!ικηg, κατα δ), τηυ έπ(φασιν και την lπαγγελίαv 751. τοιΙΧύτηυ lφέλκεται φαντασ(αυ roστε δοκείν μηδέν" 5 τώυ lillrov κιιιtτείυ του π(!ιΧγματοg ' ου!: δταν lΠι τηυ &'λή.f}ειαv &.παγαγων Ii(!(!ωστοv lfXEt(!(Ofjg, τoιr­ ουτον &.πέχουτε!: εv(!(σκοvται τη!: χ(!ε(α!: 8ιroυ [και] 848. οί μηδ),υ &.νεγυωκ6τε!: &πλώ!: Ιατ(!ικσυ VΠ6μvημα' 20 οΙ!: 1ίδη τιυ),!: τών &.(!(!ώστων lπιτ(!έΨtXvτεg αvτουg δια τηυ lv λ6γφ δύναμιν ο-δδ),ν έχοντε!: δεινον ΤΟΕ'!: 6 δλοι!: πολλάκι!: lκιvδύvεvιrαv. εΙιrι γα(! &'λη.f}αιg δμοιοι τοί!: lκ βυβλtoυ κυβε(!ναιοιυ ' &.λλ' δμωg ΟVΤΟΙ μετα φαυταιrία!: lΠΙΠΟf!εv6μεvοι τα!: π6λειg, 25 • . • . .

10. 11 sententiam lοοί valde mutilati fuisse hanc : nαm, exempli gratiα, c·um medicinαe tres partes sint, has aooriuntur homines quidam, veram scientiαm nullam afferen­ tes sed audacia'm et ipsius artis contemtum GeeliU8 exponit j 8ed recte Hultschio videntur post ΙπιτηίtElηιατoι; quoque non­ nulla deesse 19 καί Μ , de1. B W, v. Fleckeis. annal. 1889, 681 8.

POLYB. HISTOR. Xll 25d• 25-.

213

έπειδαν ά&ροίσωσι τους οχλους * * * έπ' όνόματος, τους έπ' αυτών τών εργων &λη&ινην πείραν δεδω­ κότας αvτώv εΙς την έσχάτ:ην αγουσιν &πορίαν κα� καταφρόνησιν παρα τοίς &κούου6'Ι , της τού λόγου 5 πι&ανότητος καταγωνιζομένης πολλάκις την έ'1Ι αυτών τών εργων δοκιμασίαν. το δε τρίτον, το 7 την &λη&ινην προσφερόμενον έ'ξιν έν έκάστοις τών έπιτηδευμάτων, Ov μόνον {ιπάρχει σπάνιον, &λλα κα� πολλάκις {ιπο της στωμυλίας κα� τόλμης έπισκο10 τειται δια την τών πολλών &κρισίαν. τον αvτον 25δη τρόπον καΙ της πραγματικής {στορίας υπαρχούσης τριμερούς , τών δε μερών αvτης ένος μεν οντος τού περΙ την έν τοις {ιπομνήμασι πολυΠQαγμΜύvην καΙ την παρά&εσιν τής έκ τούτων υλης, έτέρου δε 15 τού περΙ την &έαν τών πόλεων καΙ τών τόπων πεQί τε ποταμών κα� λιμΙνων καΙ κα&όλου τών κατα γην κιχΙ κιχτα &άλαττιχν Ιδιωμάτων κα� διαστη­ μάτων, τρίτου δε τού περ� τας πράξεις τας πολιτι­ κάς , παQαπλησίως έφίενται μεν ταύτης πoλλo� δια 2 20 την πρoγεrενημένην περΙ ιχυτης δόξαν, προσφέρον­ ται δε προς την έπιβολην ο{ μεν πλείστοι τών γρα­ φόντων &πλώς δίκαιον ουδεν πλην ευχέρειαν καΙ τόλμιχν κιχΙ ρο/-διουργίιχν , παραπλήσιον τοίς φιχρμα- 3 κοπώλαις δοξοκοπούντες καΙ προς χάριν λέγοντες 1 Επ' όνόματος Μ, vulgo cum prioribus coniunctum ad τους - δεδωκόται; &yovGLV rettulit Hu, ΕπΙ βήματος Luch­ tius, τους Επ' όνόματος Cobetus Mnemos. 1862, 28, iJπο κομ­ πι:ίσματος Ernestu8 Schulzius de excerpt. Constant. ρ. 6 ann. 3, lacunam indicavit et supplevit verbis μόνον ov καλουντες coll. V 35, 2 BW 22 πλ7llι Μ , πολλ7lν Wielandtius de ΡοΙ. archetypo ρ. 54, sed v. Cobetum Mnemos. 1862, 28 24 βλέ­ πονnς Μ , λέΥοντες corr. Campius in interpretatione Ger­ manica ρ. 1004 ann. 1 (v. Krebsium Die Priipos. cet. ρ. 127) -

2 14

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

αε! τα Π(Jοr; του!; "ΙXL(JOvr; ενεκα τού ΠΟ(Jίζειv τον (3ίον αια τούτων ' πε(J! dίν ο-όκ &ξιον πλείω ποι4 είι1&αι λόγον. ένιοι QS τών αοκούντων ε-όλόγω!; 844. Π(Jοσάγειv Π(Jοr; την CσΤΟ(J{αv, κιχ.&άπε(J οΙ λoγικo� τών lαΤ(Jωv έvαιαΤ(Jίψαvτεr; ταί!; (3υ(3λιο&ήκαι!; κα! 70S. κα&όλου την έκ των {,πομ,νημ,άτων πε(Jιποιησάμ,εvοι πολvπεΙ(Jίαv πεtf}οvσιv α{,του!; ώς δντες Ικανo� Π(Jος την έπι(30λήν, κα! τοίς έκτος α(Jκούvτως αοκονσι Π(Jοι1φέ(Jεσ&αι, * * * lkl(Jor;, ιb!; έμ,ο! αοκεί, Π(Jος 5 τηυ (Π(Jαγμ,ατικηv) cσΤΟ(Jίαv ' το rCt(J έποπτεύσ",ι τα 10 Π(Jότε«(JΟV {,πομ,νήμ,,,,τ,,,) Π(Jος (μ,sv το γvων",ι) τας των ιX(JXιxtroV αι",λήψεις κα� τας έννοίας (lir; Π(J�V) εΙχον {,ΠS(J (αι",&)έσεων, τόπων, i.&vWv, πολιτειών, Π(Jάξεωv , (έτι os) Π(Jος το (συνείν",ι) τας έκάστων πε(Jιστάσεις κα! τύχ",ς , ",Τς κέΧ(Jηvται κ",τα τους 15 6 αvωτέ(Jω Χ(Jόvοvς, εi)Χ(Jηστόv έστι' ι1υνεφίστησι rιX(J τα Π(Jογεγοvότα Π(Jος το μ,έλλου ήμ,ας οΙκείως , Μν τις {,πε(J έκάστων αλη&ινως cσΤΟ(Jfι τα πα(Jεληλv7 &ότ",' τό γε μ,ην &'li α�τf[ς τΙΧύτης (της) αυνάμ,εως δ(Jμ,η&έvτα πεπεtσ&",ι γ(Jάφειv τας έπιγινομ,ένας 20 πράξεις καλώr;, δ πέπsισται Τίμ,αιος, τελέω!; εi)η&εr; 9 post πρoσφέρεσ�oιι Ι εΙ evanuerunt triginta fere lit­ terae in Μ, την �πιμo1..ην κοιΙ (ΚνΤΕυξιν ' &λ1..' 0<6 τό) «ρκoiίν δoκoiίσι πρoσφέρεσ�«ι, εΙ (μ.1/δ'�ν &1..1..0 ΤV'j'�"νοvσι προσφερ.ό)­ μ,ενοι, dιg eμ,οΙ cet. Spengelius act. soc1et. Graec. Ι (1836) 29, πρoσφέρεσ�oιι, εΙ (νη μ& ΔΙοι ενρΙσκοντοιι �ν μόνον ποιρ­ ΕΖοντεg) ILEqog Heysius , την enιμολ.ην κοιΙ τοίg &Hotg «ρ­ κoiίντoι δΌκoiίσι n_ροσφέρεσ�«ι , εΙ (μη nlEiov η �ν μόνον noιqEZovat) ILEqog Campius Philol. 1847, 347, nροσφέρεσ�οιι (gv μόνον �κ των τριων προσφερόμενοι) ILEQOg cet. Cobetus Mnemos. 1862, 29, nροσφέρεσ�οιι (κοιlnερ nροσΟΙ'j'ΟΙ'j'όντεg nQo­ δ'ή1..ωg �ν μόνον) ILiQog B W 12 (<<ε1 &g) Heysius, (&g π(>lν) B W 13 e'lllωv τόπων Μ vulgo, «V�Qιiιn(J)V nό1..εων Campius Philol. 1847, 347, nόλ.εωv τόn(J)ν idem coni. in inter­ pretatione Germanica ρ. 1004 ann. 2, corr. B W

POLYB. HISTOR. ΧΠ 26". 26 f•

215

καl παραπλήσιον ι&� &ν δΙ: τι� τα των άρχαίων ζωγράφων εργα .ftcασάμcνο� {κανo� οίοιτο ζωγράφo� δΙναι καl πρoστάτη� τη� τέχνη�. Δηλον (δ' ) εσται το λεγόμενον ετι μάλλον έκ τών 25f 5 έπιφερομένων , οίον ciJ.ftIro� έκ τών συμβδβηκότων Έφόρφ κατα τόπoυ� τινα� τη� (ιJΤΟ(,Jία�. έκείνo� γαρ έν τoί� πoλεμικoί� τών μεν κατα .ftάλατταν εργων έπl ΠOιJOν υπόνοιαν έιJχηκέναι μοι δοκε'ί, τών δε κατα γη" άγώνων t1πειρο� είναι τελέω�. τοιγαΡΟύν 2 10 σταν μεν πρo� τα� περl Κύπρον ναυμαχία� καl τα� 845. περl Κνίδον άΤδνίσΏ τι�, αί� έχρήσαν.ft' ο{ βαιJιλέω� ιJτρατηγοl πρo� EiJardQav τον Σαλαμίνισν καl πά­ λιν πρo� Λακεδαιμoνίoυ� .ftαvμάζειν τον συγγραφέα καl κατα την δύναμιν καl κατα την έμπειρίαν (εIκo�) 15 καl πολλα τών χρησίμων άπενέγκασ.ftαι πρo� τα� δμoία� περΙι5τάσει�' σταν δε την περl Λεύκτρα 3 μάχην έξηγηται Θηβαίων καl Λακεδαιμονίων η την έν ΜαντινείCf πάλιν τών αiJτων τούτων, έν � καl μετήλλαξε τον βίον Έπαμινώνδα� , έν τoύτoι� έαν 20 έπl τα κατα μέρo� έΠΙιJτήιJα� τι� .ftcroQfJ τα� έκτάξει� καl μετατάξει� τα� κατ' αiJτού� τoύ� κινδύνoυ�, γελoίΌ� φαίνεται καl πανΤδλώ� t1πειρο� καl άόρατo� τών τοιούτων ων. δ μεν ο,'{,ν έν τo'ί� Λεύκτρoι� 4 κίνδυνo� άπλoύ� γεγoναι� καl κα.ft' εν τι μέρo� τη� 753. 2 5 δυνάμδω� oiJ λίαν έκφανfj ποιε'ί την τού ιJυγγρα­ φέω� άπειρίαν ' δ δε περl την Μαντίνειαν την μεν εμφαιJιν εχει ποικίλην καl στρατηγικήν, ειJτι δ' άνυπ6ιJτατO� καl τελέω� άδιαν6ητo� τφ ιJυγγραφεί. τούτο δ' ειJται δηλον, έάν τι� τoύ� τόπoυ� Vπο.ftέ- 6 1 3 .ιΤαυμ,άζΕιν Μ, .ιΤαυμ,άσΕΙ Geelius, .ιΤαυμάσαι (πά.ΡΕση) Luchtius 14 Εικσς add. Β W

216

DE ΤΙΜΔΕΟ H1STORICO .

ELevog &λη&ινώg έπιμετ�fJ TιZg κινήtJειg ταg υπ uvτοϋ δηλουμέναg. το δ' UVTO συμβαίνει κα� Θεο­ π6μπφ κα� ELrXlttJTfX Τιμαίφ, περ� ου νύν δ Myog ' 7 OV μ�ν yctQ &ν υπ�ρ τών τοιούτων κεφαλαιώδη ποιήtJωνται την υπ6&εσιν, διαλαν&άνουtJιν, ου δ 5 αν βουλη&ώσι δια&έσ&αι κα� συνυποδείξιΧί τι τών κατα ELlllog, τοιούτοι φαίνονται κα� πιΧντωg olog ''Εφοροg. 2511 'Ό τι ofJTc περ� των κατα π6λεμον συμβαιν6ντων δυνατ6ν Ιστι γράψαι καλωg τον μηδεμίαν Ιμπειρίαν 10 εχοντα των πολεμικων ε�γων ΟfJτε περ� των Ιν -ratg πολιτείαιg τον μη πεπειραμένον των τοιοι)των πρά2 ξεων κα� περιστάι5εων. λοιπον ofJT' lμπείρωg -vπο 846. των βυβλιακων ofJT' εμφαντικωg ο-όδεvοg γ�αφoμένoυ συ.αβαίνει την πραγματείαν άπρακτον γίνεσ&αι Torg 15 έντυγχάνουσιν' εΙ γαρ εκ -rfjg ίtJτορίαg εξέλοι Tlg το δυνάμενον dJφελείν ήμαg, το λοιπον avTfjg άζη3 λιψ κα� &νωφελ�g γίνεται παντελωg. ετι δε περ� των π6λεων κα� τ6πων σταν επιβάλωνται γράφειν τα κατα ELillog, δντεg &τριβειg Tfjg τοιαύτηg εμπει- 20 �ίαg, δηλον
8 des. JII 43, 18 Η. 9 JII 43, 19 Η. 1$ κα! &�'ωφEλEς Μ, de1. Wielandtius de Ρο1. archetypo ρ. 42, κα! &φΕλ/;ς coni. Heysius, (sed Υ. Cobetum Mnemos. 1862, 30), κ&λνσΤΙΤΕλΕς conl. Hu (sed. Υ. BW Fleckeis. annal. 1889, 689 s.), libri sC11pturam merito tuetul' Kae1kerus quaest. de eloc. Polyb. ρ. 270 24 des. JII 43, 31 Η. 25 Μ 43, 32 Η. Ί'lμαιοg] Υ. Muel1eri fragm. histor. Gl·aec. Ι n. 139

POLYB. HISTOR.

ΧΙΙ 25 f-25h•

217

βύβλφ 'πεντήκοντα συνεχως [τη διατρίψας 'Α,f}ή­ νt/σι ξενιτεύων κα� πάσης δμολογουμένως απειρος [irc'VETO] πολεμικης χρείας , ετι δε κα� της των τό­ πων ,f}c'ag'. λοιπον 3ταν εις τι των μερών τούτων 2 5 εμπIσrι κατα την {στορίαν, πολλα μεν αγνοεί κα� ψεύδεται' καν ποτε δε της αλη,f}είας επιΨαύσrι, παρα­ πλήσιός έση τοίς �ωγράφoις τοις απο των (ανασε6)αγμένων ,f}vλάκων ποιουμΙνοις τας -όπογραφάς' κα� γαρ iπ' εκείνων ή μεν έκτος ένίοτε γραμμη 3 7 54:. 10 σΦ�εται , το δε της έμφ&6εως κα� της ενεργείας των αλη,f}ινων �Φων απεστιν, 3περ Ι'διον -όπάρχει της ζωγραφικής τΙχνης. το δ' αυτο συμβαίνει κα� περ� Τίμαιον κα� κα,f}όλοv τους απο ταύτης της βυβλια­ κης έ'ξεως δρμωμένους' ή γαρ εμφασις των πραγ- 4 15 μάτων αυτοις απεστι δια το μόνον εκ της αυτο­ πα,f}είας τούτο γίνεσ,f}αι της των συγγραφΙων' 3{}εν ουκ έντίκτουσιν αλη,f}ινοvς ςήλους Tol'g ακούου6'ιν 847. 0 [ μη δι' avrwv πεπορευμΙνοι των πραγμάτων. fι 5 κα� τοιαύτας φοντο δειν εν τοις -όπομνήμασιν -όπ20 ά ρχει ν έμφάσεις ο{ προ ήμων ω6,f}' , 3τε μεν -όπερ πολιτικων δ λόγος ειη πραγμάτων, επιφ,f}c'γγεσ,f}αι διότι κατ' ανάγκην δ γράφων πεπολίτευται κα� πείραν εσχηκε των εν τούτφ τφ μΙρει συμβαινόν­ των, 3τε δε περ� πολεμικων, στι πάλιν έστρ&τευκε 25 κα� κεκινδύνευκε , κα� μην 3τε περ� βιωτικων, 3τι τέτραφε τΙκνα xal μετα γυναικος εζηκε. το δε ij έγένετο Μ, delendum putat ab epitomatore imperite insertum Β 1V 10 ένεργείας Μ, έναργεΙας edit. Dido­ tiana . se(l v. Wundererum coniect. Polyb. ΕrΙanι:;. 1885 26 τΕτραφε Μ, ηοη tentandum, Υ. Alfι'edum ρ. 6 s. Eberhardum observ. Polyb. partic. ρ. 35 ann. 6 et Hu tom. ιν ρ. 1 400 POLYB. HIST. llL

11

218

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

ΠΙΧQιχπλήι1ΙΟV κιχί (πεQ�) των αλλων τού βίου μεQωv' ΠΙΧQtt μ6vοιι; εΙκοι; cfJQidUctj&ΙXt τωv συγγQιχφέωv τοtι; δι' α:ότωv πεΠΟQευμέvοιι; τωv ΠQιχγμ&τωv κιχί τούτο το μέQΟΙ; πεQιπεποιημέvοιι; τηι; [σΤΟQtιχι;. π&ν­ των μεν oiιν οΙον ΙΧfJτουQγοv γενέσ&ιχι κιχί δQ&ι1τηv 5 δυσχεQει; (σωι;, των μέντοι μΕ'}'ίστων κιχ! κοινοτ&25i των &νιχγκιχίον. στι δε το λΕ'}'6μενον ofJu &δύνιχτον, ίκιχνον -δπ6δειγμιχ ΠQΟΙ; πίστιν δ ποιητήι;, ΠΙΧQ' φ πολν το τηι; τοιΙΧύτηι; iμφ&ι1εωι; ίδοι τιι; &ν fJΠ&Q2 χον. iξ dίν πιΧf; &ν εΙκ6τωι; συγκιχτ&&οιτο ΤQtτοv 10 εΙνιχι μέQΟΙ; τηf; [σΤΟQtΙΧf; κιχ! ΤQίτηv εχειν τ&ξιν την 3 εκ των -δπομνημ&των πολυΠQιχγμΟι1ύvηv. ιbf; δ' &λη&έι; iστι το νυνί λΕ'}'6μεvοv κιχί έκφιχνέστιχτον γένοιτ' &ν επί τε των συμβουλευτικων κιχί ΠΙΧQΙΧ­ κλητικων, l1τι δε ΠQεσβευτικωv λ6γιQν, οΙι; κέΧQη- 15 4 τιχι Τίμιχιοι;. όλίγοι μεν rιXQ UΙXtQQl, Π&VΤΙΧf; iπι­ δέχοντιχι διιχ&έσ&ιχι τονς Iv6VΤΙΧf; λ6γους, ο[ δε πλειστοι βQιχχεΙf; [κΙΧί] ΤΙVΙΧf; των -δπ6ντων, κιχί Τόύ­ των τιναι; μεν οϊ viJv, αλλουι; δ' οϊ ΠQΟ'J'Ε'}'οv6τεf;, κιχί τιvttι; μεv ΛΙτωλοί ΠQοσtεvτιχι, τιvttι; δε Πελο- 20 5 ποννήι1ΙΟΙ, τινιΧι; δ' Ά&ηνιχΙοι. κιχί το μεν μιχτιχίως 75 5. 848. κιχί &uιxtQror; [κιχ!] ΠQΟf; π&ντιχ π&ντιχς διεξιένιχι τονι; iv6VΤΙΧf; λ6γουι;, δ ποιει Τίμιχιοι; ΠQΟΙ; πιΧσιχν -δπ6&εσι'v roQει1ιλογωv, τελέωf; &v&λη&εf; κιχί μεΙQΙΧΚΙ6 δ

1 κα! Μ , κα! ΠΕΡ! vel κα! ι1πι Geelius , ΠΕρΙ Luchtius" κ&πι Be , Υ. B W Fleckeis. annal. 1889, 687 18 καΙ τινας Μ, nιx.fr' Πκαστα Hu, καΙ seclusit B W coll. IV 19, 10 21. 22 κα! διό Ι ΠΕΡ &.frnvιxioL καΙρω Μ secundum Maium, ! ΠΕΡ &.ιrη·ναίoι 1'.αΙρωι Μ secundum Heysium, το δΕ παΡΕκβαΙνΕΙΙΙ Hu et &καΙρως Orellius ind. lect. acad. Turic. 1834 ρ. 5, 1'.α! το ιιΕιι ιιαταΙως 1'.α/. &καΙρως Β W 22 1'.α! Μ, δΕ κα/. Heysius, seclusit κα/. Β W .

.

•

l'OLYB. HISTOR. ΧIΙ 25 11_ 25 k

21 9

ώδες κα� διατι;μβικόν - ίΧμα κα� πολλΟίς αποτυχίας αΙ'τ ιον ηδη τούτο γέγονε κα� καταφρονήσεως - το δε τους άρμόζοντας κα� καιρίους tktl λαμβάνειν, τουτ' αναγκαίον. αστάτου δε της χρείας οf)σης xal πόσοις 6 5 xal ποίοις τών ένόντων χρηστέον, αλλοιοτέρου τινος δει ζήλου καΙ παραγγέλματος, εΙ μέλλομεν μη βλά­ πτειν, αλλ' ωφελειν τους άναγινώσκοντας. {ση μεν 7 OVv δ καιρος έν πάσι δυσπαράγγελτος, σΟ μην άδύνατος εΙς {ιπύνοιαν αχ&ήναι δια των έκ τής 1ύ αύτοπαftείας xal τριβής &εΓορημάτων' έπ/ δε του παρόντος μάλιστ' αν vπονοη1tείη το λεγόμειιον έκ τούτων. εΙ γcφ ο{ συγγραφεις υποδει'ξαντες τους 8 καιρους xal τα:; όρμας xal διαftέσεις των βουλευο­ μένων, καπειτα τους κατ' αλή-l"ειαν Qηftέντας λόγους 15 έκftέντες διασαφήσαιεν ήμίν τας αΙτίας, δι' ας η κατευστοΧΎισαι συνέβη (ους εΙπόντας η διαπεσείν, γένοιτ' αν τις εννοια τού πράγματος αληftινή , κα� δυναίμεft' αν ίΧμα μεν διακρίνοντες , ίΧμα δε μετα­ φέροντες έπl τα παραπλήσια κατευστοχειν tktl των 20 προκειμένων. αλλ' εστιν, οίμαι , το μεν αΙτιολογειν 9 δυσχερές , το δε Qησικοπείν (έν) τοίς βυβλίοις Μ­ διον, κα� το μεν οΜΥα καιρίως είπείν καΙ τούτου παραγγελίαν εvρειν ολίγοις έφικτόν, το δε πολλα διαftέσftαι xal ματαίως των έν μέσφ κει μένων xal 25 κοινόν. 'Ίνα δε xal περl ταύτα βεβαιωσώμε{}u την από- 25k φασιν την υπερ Τιμαίου, xaftdTtE!? κα� την υπερ τη:; αγνοίας, ετι δε της εκουσίου ψευδΟΥραφίας, βραχέα προοισόμε{}α των δμολογουμένων αύτου λόγων έπ' 1 αμα καΙ - 2 καταφρον ήσεως distinxit α χ &ήναι Μ, corr. Cobetus Mnemos. 1862 , 37

Β �γ

9 &ν-

220

DE ΤΙΜΔ.ΕΟ mSTORICO.

δυόματοι:;. στι τωυ δεδυυαδτευκόταιυ ευ Σικελ{φ μCΤα Γέλαιυιχ του &QXΙXiOV ΠQα'}ιματικαιτάτοvι:; l1.υδριχι:; 849. ΠΙΧQειλήφαμεv ΈQμΟΚQάτηv, Τιμολέουτιχ, Πύ(!(!ου του ΉπεΙQώτηv, οΙι:; ηκι6Τ' &υ διοι πειμάπτειυ μεΙQΙΧ8 κιαιδειι:; ΚΙX� διαΤQιβικοvι:; λόγουι:;. δ δέ φηδιυ ευ 'ί56. τΏ μιij �α� εlΚΟ6τΏ βύβλφ, κα-{}' δυ καΙQΟV EfJQv­ μέδαιυ παQαγεvόμεvοι:; εΙι:; Σικελ{αυ παQεκάλει τιΧι:; πόλειι:; εΙι:; του κατα τωυ ΣvQακοσίαιv πόλεμου, τότε τουι:; Γελφουι:; κάμυουται:; τφ πολέμφ διαπέμψαδ,f}<αι 4 ΠQΟΙ:; τουι:; ΚιχμαQwαίοvι:; vπ'ίφ &υοχωυ' τωυ δε π(!ο- 10 ,f}<ύμαιι:; δεξαμέυαιυ, μετα ταύτα ΠQε6βεύειv έκατέQΟVΙ:; ΠQΟΙ:; τουι:; έαυτωυ δυμμάχουι:; κα� πα(!ακαλείυ I1.v­ δoQaf; εκπέμψαι ΠΙ6τούι:;, ο"ίτιυει:; εΙδελ,f}<όVΤέΙ:; εΙι:; Γέλαυ βουλεύδουται πεQ� διαλύ6εαιι:; κιx� τωυ κοιυΏ 5 6vμφεQόV7:αιv. ΠΙΧQιχγεvομ!vαιv δε τωυ 6υυ!δ(!αιυ, 15 κα� διΙΧβουλίου ΠQοτε,f}
6 μιά καΙ εΙκoστfι ΙΜ(1λω] Υ. Muelleri fragm. hist. Graec. Ι .. n. 97 24 Ιχει δ πόλεμος] verba transposuit Hultschio auctore B W

POLYB. mSTOR. ΧΙΙ 25k• 26.

221

τούτο) χάριν εχει τοίς Γελφοις το μη yfVEofJ'aL τους λ6γους (έν τοίς πολλΟίς αλλ' ) έν συνεδρΙφ καλως γινώσκοντι τας τοιαύτας περιπετείας. έξ αιν δ 8 Τίμαιος oiJ μ6νον της πραγματικης Ctv δ6ξειεl' απο860. λε fπεσfJ'αι δυνάμεως , άλλα κα� των έν ταίς διατρι­ βαίς έπι(χειρήσεων οiJκ όλίγον) έλαττού6fJ'αι. πάντες 9 γαρ δήπουfJ'εv οΙΌνται δείν τας &ποδει'ξεις φέρειν των αγνοουμένων κα� των απιστουμένων παρα τοίς &κροαταίς, περ� δΒ των tjδη γινω6κομένων μαται10 6τατον είναι πάντων κα� παιδαριωδέστατον το καfJ'ευρεσιλογείν . . . . . . . . . . . . . . μενον η το γινωσκ6μενον. δ δΒ xωρ�ς της ολης παραπτώσεως τού 10 (διατε)fJ'Et6fJ'aL το πλείστον μέρος τού λ6γου προς τα καftάπαξ μη προσδε6μενα λ6γου κα� λήμμα.tJι 15 κέχρηται τοιούτοις, οΤς τον μ'έν Έρμοκράτην τίς Ctv 1 1 κεχρησfJ'αι πι6τεύ6ειε, τον συναγωνΙ6άμενον μΒν ΛακεδαιμονΙοις την έν ΑΙγος ποταμοίς ναυμαχΙαν, 767. αiJταvδρ� δΒ χειρω6άμενον τας 'AfJ'ηναίων δυνάμεις κα� τους στρατηγους κατα Σικελtαν, αλλ' oiJos μει20 ράκιον το τυχ6ν; ος γε πρωτον μΒν οΙ:εται δείν 26 ιΧvαμvη6fJ'ηναι τους συνέδρους δι6τι τους κοιμωμέ­ νους τον 8QfJ'QOV έν μΒν τφ πολέμφ διεγείρουσιν αϊ 6άλπιγγες, κατα δΒ την εΙρήνην οϊ 8QVLfJ'Eg. μετα 2 δΒ ταύτα τον Ήρακλέα φη6� τον μ'έν 'Ολυμπίων 25 &γωνα fJ'Etvat κα� 'tyιv έκεχειρίαν δείγμα ποιούμενον της αvτού προαιρέσεως, 060ις δ' έπολέμη6ε, τού­ τους πάντας βεβλαφέναι κατα την &νάγκην κα� κατ' 10 ΕΖναι Γ&λλ" και] παι Ι Μ secundum Maium , ΕΖναι &μα δΕ και Ι Μ secundum Heysium ; pro &μα δΕ, quae verba haud ita certa esse videntur, π&m:CDν corr. BW 20 inC. F fol. 213r prim. : πρώτον μΕν cet. 22 διηΕΙρονσι F 24 ωησι" F 11 *

222

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

lΠΙ7:αγήv, έκουσίως δε πα,ρα,ί7:ιον οiJδεv� γεroνένα,ι κακού 7:ων &'ν&ρCΌπων. έξ,ης δε 7:0ύ7:0ις παρα μεν ηρ ΠOιητrι 7:0ν Δία πα,ρεισάγει'J&αι δυσα,Qεστούμενοv τφ 'Άρει κα� λέγοντα 851. εX&Ιι'Jτoς δέ μοί lddt .fJ'cwv, or "Ολυμπον εχουσιν' ι; α,Μ γάρ 7:0Ι ερις τε φίλη π6λεμοί τε μάχαι 7:ε. 4, δμοίως δε καΙ 7:0ν φQοvιμcό7:α7:0ν 7:ων ήρCΌων λέγειν &'φρήτωρ , &'&έμιστος, &'νέση6ς lστιv lκείvος δς πολέμου ερα,ται lπιδ'ημίου όκρυ6εντος. 5 δμογνωμονεϊ:ν δε τφ πoιητrι κα,� τον ΕiJQιπίδηv, lv 10 ο[ς φησιν, εΙρήνα βωfΙllπλοvτε, κα,λλίστα μακάQωv .fJ'εώv, ζήλ6ς μοι σέ&εν, dJr; Χl;Jοvίζεις. 15 δέδοικα δε μη πρ�ν vπερβάλfj με γηρα,ς, πρ�ν σαν χαρίεσσα,ν ΠQοσιδείV ωραν κα,� καλλιχ6ρους &'οιδας φιλοσ7:εφάνους τε κCΌμOυς. 6 ε7:Ι δε προς 7:0ύτοις δμοι6τα7:0ν εΊναί φηι'Jι τον μεν π6λεμον τrι ν6ι'Jφ , την δ' εΙρήνην τrι {J')ItcCr;' 7:ην 20 μεν 1'αρ κα� 7:0υς κάμνοντας &ναλαμβάνειν, lv φ 7 δε κα� 7:0υι; vγιαίvοvταr; &π6λλυσ&αι. καΙ κα7:α μεν 7:ην εΙρήνην τους πρεσβυτέρουι; vπο 7:ων νέων &άπτεσ&αι κατα φύσιν, δν δΕ τφ πολέμφ τ&ναντία, 8 το δε μέγιστον δν μεν τφ πολέμφ μηδ' ιiχρι των 25 τειχων εΊναι την &σφάλειαν, κατα δε την εΙρήνην 3

1 κακού ΟfJ6εvΙ γηoνέναt MsFS, QfJ68VΙ Υηονέναι κακού Β W v. Π 67 5-18 verSUB contbιuo scnpti sunt in MS, signis discemuntur in F 5. 6 Hom. n. V 890 s. 5 gxovut F 8. 9 Hom. n. ΙΧ 68 Β. 12 ΒΒ. Euripid. fragm. 458 ed.· Nauck

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 26. 26".

223

μέχρι των τής χώρας Όρων, κα� ΤΟ1Ιτοις ετερα παρα­ πλψlια. .ffαυμάζω δη TtfJl ποτ' tlv &λλοις εχρήσατο 9 758. λ6γοις 11 προφοραίς μειράκιον Cι.ρτι γεν6μενον περ� διατ(μβας κα2 (τας) εκ των -δπομνημάτων πολυ5 πραγμΟfJύνας κα� βουλ6μενον παραγγελματικως εκ 852. των παρεπομένων τοις ΠΡΟfJώποι� ποιει6.ff α ι την ε'πιχείρησιν ' δοκει γαρ (OVl έτ)έροις, &λλα τούτοις ο [ς Τίμαιος Έρμοκράτην κεχρησ.ffαί φησι. Τί δs πάλιν Όταν δ Τιμολέων εν Tfj avTfι βύβλφ 26" 1" παρακαλων τους 'Έλληνας προς τον επl τους Καρ­ χΎjδOνίOυς κίνδυνον, κα� μ6νον oVx ηδη μελλ6ντων fJvvdYElV είς TC
224

DE ΤΙΜ.ΛΕΟ HISTORICO.

8λον τον βίον έντος; των χιτώνων Ηχοντες; άπ(!ά.κτους; πε(!ιφέ(!ουι1Ι; το δ'ε μέγιι1τον 8τι κα� {,πο τοΊς; χιτωνίι1κοις;, φηι1ί, πε(!ιζώματα φο(!ούι1ιν, 'ίνα μηδ" 8ταν άπο&ά.νω6ιν έν ταϊ:ς; μά.χαις; φανε(!ο'ι γέ5 νωνται το1:ς; {,πεναντίοις; 26b aοτι Γέλωνος; έπαγγελλομένου το1:ς; "Ελληι1Ι δ'ι6μυ(!ίοις; πεζΟ1:ς; , δ'ιαΚΟι1ίαις; δ'ε ναυ6ι καταφ(!ά.κτοις; βοη&ή6ειν, έ«ν α-i;τφ της; ήγεμονίας; 11 της; κατ« γην 11 της; κατ« &ά.λατταν πα(!αχω(!ή6ωι1Ι , φαι1Ι τους; π(!οκα&ημένους; έν Κο(!ίν&φ των Έλλήνων π(!αγ- 10 ματικώ7:α7:0ν άπ6κ(!ψα δ'ούναι το1:ς; πα(!« 7:0ύ Γέ2 λωνος; π(!ει1βευτα1:ς;' έκέλευον γ«(! αις; έπίκου(!ον l(!858. χει1&αι τον Γέλωνα μετ« των δ'υνάμεων, την δ" ήγεμον{αν άνάγΚΏ τα π(!άγματα πε(!ι&ήι1ειν τοΊς; 8 ά(!ί6τοις; των άνδ'(!ων ' τούτο δ" έ67:�ν o-i; κα7:αφευ- 15 γ6ντων έπ'ι τας; Συ(!αΚΟ6{ων έλπίδ',ας;, άλλ« πιι1τευ6υτων α{ιτο1:ς; καΙ π(!οκαλουμένων τον βουλ6μενου 759. έπ� τον της; &νδ'(!ε{ας; &γωνα και τον πε(!ι της; &QE4 της; 6τέφανον. άλλ' 8μως; Τίμαιος; clf: εκαι1τα των π(!οει(!ημένων ΤΟ60ύτους; έκτείνει λ6γους; κα� τοι- 20 αύτην ποιεϊ:ται 6πουδ'ην πε(!ι τού την μεν Σικελ{αν μεγαλομε(!ει1τέ(!αν ποιηι1αι της; 6υμπάι1ης; Έλλ&δ'ος;, τας; δ" έν α-i;τ,u π(!άξεις; έπιφανε6τέ(!ας; κα� καλλtoυς; των κατα την ΙΙλλην οlκοvμένην, των δ" άνδ'(!ων τω'ν μεν 60φ{r; δ'ιενηνοχ6των 60φωτάτους; τους; έν 25 Σικελ{ο/, των δ'ε ΠQαγματικωv ήγεμονικωτάτους; και 5 &ειοτάτους; τους; έκ ΣVQακοvι1ωv, ωι1τε μη κα?:α4

.

.

.

•

4 &νδ(!ει;; 15vτεt;; add. ante φανΕ(!ΟΙ Campius in inter­ pretatione Germanica ρ. 1014 ann. 1 j sed vίdetur epitoma­ tor plura omisisse 5 des. 1\1 48, 1 1 Η 6 1\1 48, 12 Η. 20 ivτεlvEt Μ, corr. Be

POLYB. HISTOR. ΧΙΙ 26&-26c.

225

λιπειν {ιπερβολην τοίς μειρακίoι� τοίς έν ταίς δια­ τρ ιβαις κα� τοίς (περι)πάτοις προς τας παραδόξους έπιχειρή6εις , σταν 11 Θερ6ίτου λέγειν έγκώμιον � Πηνελόπης πρό&ωνται Ψόγον η τινος έτέρου τών 5, τοιούτων. Λοιπον έκ τούτων δια την ύπερβολην τής παρα- 26" δοξολογίας ούκ εις σύγκρΙ6ιν, αλλ' εΙς καταμώκησιν αγει κα� τους ανδρας κα� τας πράξει� c5v βούλεται προΖ'6τα6&αι , κα� 6χεδΟν εις το παραπλήσιο ν lμ10 πίπτει τοις περ l τους έν Άκα δ ημείq. λόγους (πρ ο ς) τον προχειρότατον λόγον ήσκηκόσι. κα� γι(ρ έκεί- 2 νων τινες βουλόμεvοι περί τε τών προφανώς κατα­ ληπτών είναι δοκούντων κα� περ� τών ακαταλήπτων εις ιΧπορίαν αγειν τους ΠΡΟ6διαλεγομένους τοιαύ15 ται.ς χρώνται παραδοξολογίαις κα� τοιαύτας εύπο­ ρούσι πι.ftανότητας ω6τε διαπορείν εΙ δυνατόν έστι 864:. τους έν Ά&ήναιι; 5ντας ό6φραίvεtJ&αι τών έψομένων φών έν 'ΕφέtJιΡ και δι6τά�ειν μή πως, κα&' ον και­ ρον έν Άκαδημείq. διαλέγονται περι τούτων, ούχ 1. 2 τοί. Εν ταί. διατρι{1αί. καΙ] τoί� Ενδιατρ{βονσι coni. Geelius 2 καΙ τοί. τόποις Μ, καΙ τοίς .fTι{κοις coni. Lucll­ tius , και τοίς πότοις Orellius ind. lect. Turic. 1834 ρ. 6, &σΚΟ1.'μι!νοις Leutschius Gδtt. gel. An.1. 1855 ρ. 259, ίκανω­ τι{τοις Hu, και τοίς περιπι{τοις monente Campio 1. c. ρ. 1015 ann. 1 corr. Β ΉΤ col1. Athen. ΙΥ ρ. 163\ ubi hi sunt Batonis versus ' τους τον φρόνιμον ζητούντα. Εν τοίς περι­ ;τι{τοις και ταί. διατρι{1αίς (J,σπερ άποδεδρακότα ' 10 άκα­ δη μΙα Μ", corr. Di , Υ. Meisterhansium Gramm. d. att. In­ sclIr. � § . 15 g, 28 10. 11 �ό1'oνς τον προχειριστότατον �ό1'oν Μ, λό1'ονς τον προχειρότατον 1.ό1'ον auctore Geelio Heysius, ].61'Ο·1.'ς τον προχειρόfατον 1'έ].ωτι (cum hiatu intolerabili) Orellius 1. C. , ].ό1'Ο1.'ς τοίς τα προχειρότατα τον 1.ό1'ον Spen­ gelius act. societ. Graec. 1836 (Ι) ρ. 30 Β., ].όγονς τον χεΙριστον λό1'ον Geelius, τόπους χεΙριστα τον λόγον Hu, λόγΟ1.'ς (προς) τον ΠQοχcιρότατον λό1'ον B W 19 άκαδημll)' Μ", corr. Di, v. Meisterhansium Gramm. d att. Inschr.· 1. c.

226

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

vπαQ , &λλ' iJVΙXQ Εν olκφ κιχτιχκείμενοι τoύτoυ� διΙΧτί&εντιχι τoυ� λ6γoυ�. Εξ αιν δια την {;πεQβοληv τiί� ΠΙΧQιχδοξολογtιχ� εί� διΙΧβολην -Fίxιxι1ι την δλην α,ϊQεσιv, αιδ'ΤΕ κιχ! τα κιxλω� &ΠΟQο'ύμεvιχ ΠΙΧQα τoί� 4 &V&Qώποι� εί� &πιστίιχν �x&ιxι. κα,! XliJQ�� τη� ίδίιx� 5 &στoxίιx� κιx� τoί� νέoι� τοιούτον Εντετ6κιχδ'ι ζηλον, ωστε των μ�ν η&ικων κιχ! ΠQιχγμιχτικωv λ6γαιν μηδε την τυχούδ'αν Επίνοιιχν ποιείσ&ιχι (συμβΙΧίνει) , δι' chv δνηδ'ι� τoί� φιλοσοφούσι, πεQ� δε τα� &ναιφEλει� κιχ! παQιχδ6ξου� Ε{;Qεσιλογίιχ� κενoδoξoύντε� κατιχ- '160. ΤQίβουδ'Ι τoυ� βtου�. 26d Τό δ' ιχ-ότό κιx� TtfLιxtrp συμβέβηκε πεQ� την ίσΤΟQίΙΧV κιχ! τoί� τούτου ζηλαιτιxΙ�' ΠΙΧQΙΧδοξολ6γοι; yrXQ ι]Jν κιχ! φιλ6νεικo� πεQ! το ΠQοτε,f}�v τoυ� μ�ν πoλλoυ� κιχτιχπέπληκτιχι τoί� λ6γoι� , ήνάγκιχκε δ' 15 α,{;τφ (π(!οσέχειν) δια την Επίφιχσιν τfί� &λη,f}ιvο­ λoγίιx�, τινα� δε κιχ! ΠQοσκέκλητιχι κα� μετ' &πο2 δείξεαι� δοκεϊ: πiiίσειν. κιχ! μάλιστιχ τΙΧύτην γ' EV­ ΕίQγασται την δ6ξαν Εκ των πεQ� τα� &ποικίΙΧι; κα� 3 κτίσει� κιx� ovrrEVEta� &ποφάδ'εαιν' Εν γα(! τoύτoι� 20 τηλικα,ύτην Επίφιχσιν ποιεϊ: δια τη� &ΚQιβολογtα� κιx� τηι; ΠΙΚQtιχι; τη� EΠ� των Ελέγχαιν, oI� ΧQητιχι κιχτα των πέλΙΧΙ;, ωστε δοκείν τoυ� &λλoυ� δ'υγγQαφέα� ctπα,vται; συγκεκοιμησ,f}ιχι τόi� ΠQιΧγμιχσι κα� ΚΙΧΤΕσχε­ διιχκένιχι τη� οίκουμένηι;, ιχ-ότον δε μ6νον εξητακέναι 25 την &ΚQtβειιχv κιx� διευΚQιvηκέvαι ται; Εν έκιXδ'ΤOΙ� ίσΤΟQίιχ�, εν oI� πολλα μεν {;γιωι; λέγετιχι, πολλα 3

' 1 i1πΕΙ} &Ηοοv &Q' Μ , δμ,ου γ i1πΕΙ} &""00'11 Luchtius, i1πΕΙ} ΕΗοοv (voluit cHιiίv, sed Υ. Cobetum Mnemos. 1862, δ) &Q' Heysius, 1'!παQ, &"". lJvaQ corr. Naberus Mnemos( 1888, 100 7 εΙς τό Μ", corr. Geelius 8 συμ,βαΙνΕΙ ada. BW

POLYB. HISTOR. ΧΠ 26C

-

27

.

227

δε κα� ΨΕυδώς. oiJ μην άλλ' ο{ πλΕίω χρόνον συν- 4 (26°) τραφέντες αύτού τοις πρώτοις ύπομνήμασιν, Ιν οΙς α{ ΠEΡ� τών προειρημένων EΙσ� συντάξcις, f5ταν απασαν συνταξαμέυφ την ύπερβολην της ΙπαγγΕλίας 5 άποπισΤΕύσωσι , καΠCΙτά τις αύτοις άποδΕικνύτι τον Τίμαιον, Ιν ο Τς πικρότατός Ιστι κατα τών πέλας, αύτον ενοχον δντα , κα{}άΠΕΡ ήμεις άρτίως Iπ� τών Λοκρών κα� τcον έξής παραπαίοντα συνΕστήσαμΕν, δυσέριδΕς γίνονται κα� φιλόνCΙΚOΙ κα� δυt1μετά{}ε- 5 lQ τοι , κα� σχεδον αις επος εΙπείν ο{ φιλοπονώτατα προσεδρεύdανΤΕς τοίς vπομνήμαt1ιν αiJτού τούτ' &ποφέρονται το λυσιτελες εκ της &vayvcht1crog. οί: 6 γε μην ταίς δημηγορίαις προσt1χόντες αύτού κα� κα{}όλου τοίς διεξοδΙΚΟίς λόγοις μειρακιώδεις κα� 15 διατρ ιβικo� κα� τελέως άναλή{}CΙς γίνονται δια τας αρτι �η{}Eίσας αΙτίας. Λοιπον δε το πραγματικον αύτφ μέρος της (t1ΤΟ-2 7a(26f) ρίας έκ πάντων t1ύγκειται τών άμαρτημάτων, dJv τα πλείστα διεληλύ{}αμεν- την δ' αlτίαν της Ιψαρτίας 2 20 νυν έΡΟύμεν, ητις ούκ ενδοξος μεν φανείται τοίς πλείt1τοις , &λη{}ινωτάτη δ' εvρε{}ήσεται τών Τιμαίου κατηγορημάτων. δοκεί μεν γαρ κα� την έμΠCΙρικην 3 (2) ΠEΡ� εκαστα δύναμιν κα� την Iπ� της πολυπραγμο- 761, σύνης εξιν παρεσκευάσ{}αι κα� συλλήβδην φιλοπό. 25 νως προοεληλυ{}έναι προς το γράφειν την ίστ.ορίαν, Εν ένίοις δ' oύδε�ς Q1JΤ' &πειρότερος 01Jτ' &φιλοπο- 4 (8) νώτερος φαίνεται γCΓOνέναι τών επ' ονόματος συγ­ γραφέων. δηλον δ' εt1ται το λCΓόμενOν Ικ τούτων. δυειν γαρ Βντων κατα φύσιν ώς &ν εΙ: τινων όρ- 2 7

855.

26 Εν Ενίοιι; δ' Μ", ΕνΕQrητικήι; δ' (α.Vτοπα,fJoEίαι;) coni.

Β Ίt'

29 inc. F foI. 213τ prίm. : δvείν Υα.1} cet.

228

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

γάναιν �μίν, οΤι; πάντα, πυν&α,νόμΕ&α, κα,/. πoλυπ�α,γ­ μουούμεν [άκοηι; uιxl δ�άσ-εαιι;], άλη&ιναιτέ�α,ι; δ' 856. 0ϋσ-ηι; oiJ μ.ικ�φ τηι; δ�άσ-εαιι; κα,τα του ΉράκλΕιτον - 6φ&α,λμο! γαρ των ωταιυ άκ�ι{3έσ-ΤE�OΙ μιΧρτυρεg 2 τούταιν TtfLtXtog την ήδίαι μέν, ητται δ� των δδων 5 3 ωρμηι1Ε π�oι; το πολυπqα,γμονΕΙν. των μ� ritq δια τη� δ�ιΧσ-Εwg El;; τέλοg άπέσ-τη, των δ� δια τηι; άκοηι; άντεποιήσ-α,το. κα,� τα,ύτηg (δι)μE�(OfJg) οϋσηι; τινόι;, τού μ�ν δια των -δπομνημ.άταιν * * * το δ� πε�! ritg άvα,κρίtJειι; Q�&ύμwι; άνεστ�ιXφη , κα,&άΠE� Εν τοιι; 10 4 άνώΤE�oν �μιν δεδήλαιτα,ι. δι: 71ν δ' α,Ιτία,ν τα,ύτην Ει1ΧΕ την ιxrqEdLV εiJχε��ι; κα,τα,μα,&Ειν' 3τι τα μ� έκ των {3υ{3λίαιν δύνα,τα,ι πoλυπ�α,γμoνειι1&α,ι χw�lι; κινδύνου κα,� κα,κοπα,&εία,g , Μν τιι; ιxiJro τούτο πqο­ 'ZΙOη&fι μόνον ωσ-ΤΕ λα,{3είν η πόλι'l' Εχουι1α,ν -δπομνη- 15 5 μάταιν πΜί&ος η {3υ{3λιο&ήκην που γειτνιωσ-α,ν. λοι­ Π011 κα,τα,κείμενον l�EVVii'll δει το �ητoύμενoν κα,! σ-υγκ�ίνειν ritg των π�oγE'}'oνόταιν συγγ�α,φέαιν (; άγνοία,ι; l1.νΕυ πάσ-ηg κα,κοπα,&εία,ι;. � δ� πoλυπ�α,γ­ μοσύνη πολλήg μ�ν Π�Oι1δειτα,ι τα,λα,ιπαι�ία,ι; κα,� 20 δα,πάνηι; , μέγα, δέ τι συμ{3άλλετα,ι κα,! μέγιστόν έστι 7 μέqοι; τηι; tσ-το�ία,g. δήλον δ� τούτ' έσ-τ!ν έξ aiJ­ των τω'l., ται; συvτάξειg π�α,γμα,ΤEυoμέναιν. δ μ�ν γαρ ''ΕφΟQόg φησ-ιν, εΙ δυνα,τον "'ν α,iJτουι; πα,QΕΙVα,ι πΙΧσι ΤΟΙΙ; ΠQάγfLtXσ-ι, τα,ύτην &ν διαφέQειν πολυ των 25 _.

&κοής καί διμχσΕως induxit BW Fleckeis. annal. 1889, 3 Ήρ&κ�ειτoνl v. von Scala Die Stud. d. ΡοΙ. Ι ρ. 888. 8 μΕν oiίσης τινδς ' FM-S, corr. Rei 569 9 post {ιπομνη­ μ&των partim secutus Reiskium et Schweighaeuserum sup­ plet μέρους φι�oπόνως &ντεΙΧΕΤΟ Β "JJr τού FMsS, το monente Scl� corr. BW 19 &ΥνοΙας FM"S , suspectum 24 WΕφορος] v. Muelleri Hultschi� , &ποφ&σεις coni. BW fragm. h1StOl·. Graec. Ι n. 8 685

2

POLYB. mSTOR. ΧΙΙ 27. 28.

229

έμπει(!ιών' δ δε Θεόπομπος τούτον μεν I1(!Μ$τον Εν 8 τοις πολεμικοις του πλείστοις κινδύνοις πα(!ατετευχότα, τούτον δε δυνατώτατον έυ λόγφ τον πλείσταιν μετεσχηκότα πολιτικώυ άγώυων. του aiJTov δε ΤQό- 9 762. 5 που συμβαίνει υ Επ ' lαΤQικης κα� κυβεQυητικης. ετι 10 8δ7. δε τούταιν ΕμφαντικώτεQου δ ποιητης εlQηκε πεQ� τούτου τού μέQους. έκεινος γαι> βουλόμενος {Υπο­ δεικνύειν ήμιυ ο ίον δει του l1υδQα τον ΠQαγματι­ κον εΊ'ναι , ΠQο&έμευος το τού 'Οδυσσέως ΠQόσαιπον 10 λέγει παις οϋταις' l1νδQα μοι εννεπε , Μούσα , πολύΤQοπον, ος μάλα πολλα πλάγχ&η, 11 κα� προβάς, πολλών δ' άυ&ρώπαιν ίδεν l1στεα κα� νόον εγναι, 15 πολλα δ' ογ' έν πόντφ πά&εν &λγεα ον κατα &υμόν, κα� [τι &νδρών τε πτολέμους &λεγειυά τε κύματα πείραιν. Δοκει δ έ μοι κα� τ ο της {σΤΟQίας π(!όσχημα τοι- 2 8 ούτον l1υδQα ζητείν. δ μεν ο{,ν Πλάτων φησ� τότε 2 20 τ&ν&ρώπεια καλώς έ'ξειυ, οταν η ο{ φιλόσοφοι βασι­ λεύσαισιν η ο{ βασιλεις φιλοσοφήσαισι ' κ&γω δ' (Χν 8 είποιμι διότι τα τής {σΤΟQίας gξει τότε καλώς, οταν η ο{ ΠQαγματικο� τών άνδQών γQάφειν ΕπιχειQήσαισι τας (σΤΟQίας, μη κα&άπει> νύν παQέQγαις, νομίσαν- 4 25 τες δε κα� τούτ' είναι σφίσι τών &ναγκαιοτάταιν κα� καλλίσταιν, &πεQίσπαστοι * * * παQάσχαινται ΠQος 1 Θεόπομπος) v. Muellerum Ι c. n. 28 6 εlρηΚΕV F 9 δδυσεως F 1 7 Hom. Od. VΠI 188 19 ΠλάτωνΙ de repub1. V ρ. 478c 28 βΙ ρ. 280, 1 1) οΙ] v. Ben 266 etB W Fleckeis. anna1. 1890, 839 26 Ιχπερισπάστω F, Ιχπερισπάστως M'S vulgo,

230

DE ΤΙΜΑΕΟ HISTORICO.

τουτο το μέρος κατα τον βίον, η ο{ γράφειν Επι­ βαλλόμενοι την Εξ αύτων των πραγμάτων gξιν &ναγ­ καίαν ήγή(fωνται προς την {(fτορίαν. πρότερον δ' ούκ ξ(fται παύλα της των {(fτοριογράφων &'}l7ι()ία,;. 6 αιν Τ{μαιος oVΔ� την έλαr/(fτην πρόνοιαν &έμενος, 5 &λλα καταβιώ(fας έν έν� τόπφ ξενιτεύων, κα� (fχεδον ιbg εΙ κατα πρό&ε(fιν &πειπάμενος κα� την έν.εργη­ τικην την περ! τας πολεμικας κα� πολιτικας πράξεις κα� η}ν Εκ τ.ηg Πλάνης κα� &lag αύτοπ&&ειαν, οΟκ 858. οΙδ' 3πως Εκφέρεται δόξαν ιbς lλκων την του (fvr- 10 7 γραφέως ΠΡΟ(fτα(fίαν. κα� διότι τοιουτόg Ε(fτιν αύτον &ν&ομολογούμενον εύxερ�ς παρα(fτη(fαι τον 8 Τίμαιον. κατα γαρ το προοίμιον τ.ης gκτηg βύβλου φη(fί τινας -δπολαμβάνειν διότι nνος [LEt�ovog δείται φύ(fεωg κα� φιλοπονίας κα� παραι1κευης το των Επι- 15 δεικτικων λόγων γένος η το της {(fτορίαg· ταύταg 763 . δs τας δόξας πρότερον [Lsv Έφόρφ φη(f� προι1πει1είν, 9 00 δυνη&έντος δ' {κανως Εκείνου προg τουg ταυτα λέγοντας &παντη(fαι , πειριΧται (fυγκρίvειν αΟτο;; Εκ παραβο}:ης την {(fτορίαν τοίς έπιδεικτικοϊς λόγοις, 2υ 10 πράγμα ποιων πάντων &τοπώτατου, πρωτου μ�ν το καταψεύσασ&αι του συγγQ(χψέωg. δ γαρ ''Εφοροg παρ' 3λην την πραγματείαν &αυμάσιοg G1V κα� κατα δ

&περΙσποιστον (χρεΙοιν) Hu, &περΙσποιστοι (ΥΕν6μ,Ενοι πά.σοιν φι'-οτιμ,Ιοιν) BW 1 iπιβοι'-'-6μ,εvοι FsM'S', iπιβοι'-6μ,εvοι Di, sed v. Ηιι EI·ziihl. Zeitf χχπ 8" ann. 1 4 πο'-λοι Μ, πολλα FS, ποιύλοι optime corr. σι· 1 78"; nam imitatur Ρο­ lybiu8 Platonem Ι c. ofικ IfGτI κoικιDν πoιiί'-oι cet. 7 ώς οί FMS , ώσοινεΙ Οα , corr. UI· 1 78"; v. vm 29 (31), 4 et Stephan. thesaur. vm 2120" 13 TlILoιιovl v. Muellerum n:agm. histol·" Graec. Ι n. δ5 20 λ6Υοις : Ues. F fol. 210r prim. ; reliqua pars ρ. 2 16r et tota pag. 216v vacua est relicta 21. 22 το κοιτοιψεvσοισ&οιι] est infinitivιls absolutus, Υ. Κruegeή gramm. gι·aec. 55, 1, 7

POLYB, HISTOR, ΧΙΙ 28, 28&,

231

τηυ φράσιυ κα� κατα του χειρισμου κα� κατα n)t Επ[νοιαυ τώυ λημμάτωυ, δειυ6τατ6� Εστιυ Ευ ταί'f παρεκβάσεσι κα� ται� &φ' α{ιτού γυωμoλoγ{αι� , καΙ συλλήβδηυ σταυ που του Επ:ιμετρούντα λ6γου δια5 τ{&ηται ' κατα δέ τιυα ουυτυχ{αυ ευχαριστ6τατα κα� 1 Ι πι&αυώτατα περl τη� συγκρ{σεω� εl'ρηκε τη� τώυ (oτoριoγράφωυ κα� λογογράφωυ. δ δ' ϊυα μη δ6ξη 12 κατακολου&ειυ Έφ6ρφ , πρo� τφ κατεψεύσ&αι ' κε{υου κα� τώυ λοιπώυ (f1μα) κατέγυ(ωκε' τα γαρ παρ' ) 10 ά'λλωυ δε6ντω� κεχειρισμέυα μακρώς κα1 &σαφώς κα� τρ6πφ παυτl χειρου Eξηγoύμευo� ούδέυα τών ζώυτωυ {ιπέλαβε τούτο παρατηρήσειυ. ου μηυ άλλα 28R βουλ6μευος αiJξειv τηυ {στορ{αυ πρώτον μ'έυ τηλι­ καύτηυ είυα{ φησι διαφοραυ της {στορ{ας προς τoυ� 15 έπιδεικτικους λ6γους , ήλ{κηυ εχει τα κατ' &λή&ειαυ 859. φκοδομημέυα κα1 καΤε ι1κευασμέυα τώυ έυ τα ις σκη­ υογραφ{αις φαιυομέυωυ τ6πωυ καΙ δια&έσεωυ' δεύ- 2 τερου αύτο το ουυα&ροιοα{ φησι τηυ παραοκευηυ τηυ προς τηυ (στορ{αυ μειζου εργου είυαι της σλης 20 πραγματε{ας της περ1 τους έπιδεικτικους λ6γους' αυτος γούυ τηλικαύτηυ {ιπομεμευηκέ(υαι) δαπάυηυ 3 και κακοπά&ειαυ τού συυαγαγειυ τα παρα Κυρυ{ωυ ύπομυήματα κα1 πολυπραγμουηοαι τα Λιγύωυ ε&η και ΚελΤώυ, αμα δε τoύτoι� Ί(3ήρωυ, ωστε μήτ' CX:v 9 , ν Ι Μ , αν Maius , αμα Heysius καΤΕγν , , , , Μ, τά , γάρ ;ταΙ,') κατέγνωΚΕ �aius ' .Κ�ΤΕγνC?κως �ey�iu� , , , . , , , Μ, γαρ τα υπ Malus , τα γαρ υπ Geellus , τα υπ Μ Heysius , τα παρ' Hu 10 κα! ι σαφως , κα! &σαφως Geelius , κΙ;Ισαφως coni, Luchtius , sed v, Β W Fleckeis. anna!. 1889, 689 Β. Ι 1 τωι Μ, τω Maius vulgo, τρόπω cOr!'. 22 παρ' &στυρ{ω'v Μ, 'παρ' Άσσυρ{ων Hu : παρα Hu Κυρνίων B W col!. Timaei fragm. 26 (Ρο!. ΧΙΙ 3) ,

232

DE ΤΙΜΔΕΟ HISTORICO.

αύτοg Eλπίffα,ι μήτ' lXV έΤSQουg iξηγουμsvουg πιf1τευ.ftijvaL πεQ� τούτων. ήδsωg δΕ τιg lXV lQΟΙΤΟ τον συγγQα,φέΙΧ π6τεQΟV {)πολα,μβάνει με(ζοvοg δείσ.ftα,ι δα,πάνης κα,� κα,κοπα,.ftεtα,g το κα,.ftήμεvοv iv (1στει συνάγειν {)πομνήμα,τα, κα,� πολυΠQα,γμονείv τα Λι- 5 γύων Bitη κα,� Κελτών � το πεΙQα,.ftfίvα,ι τών πλεtΙ) στων i.ftνώv κα,� τ6παιν α,1'1τ6πτην rsvso.ftat. τ' δ' aiJ το πυ·ν.ftάvεσ.ftα,ι τας πα,Qα,τάξειg κα,� πολΙΟQκtα,g, 764. Βτι δε vaVftaxiag, τών πα,Qα,τετυχηκ6τωv τοίg κιν­ δύνοις, � το πείQαv λαβείν τών δεινών κα� τών 10 Ettta τούτοις συμβαιν6ντων iπ' α1'1τών τών lQrwv; 6 lγω μεν raQ 01'1κ οΙ:ομαι τηλικαύτην διαφΟQαv Βχειν τα κα,τ' &λή.lΤEιαν οΙκοδομήματα τών lν ταίς σκηνο­ γραφίαις τ6πων, 01'1δε την {στορίαν τών lπιδεικτι­ κών λ6γων, ήλtκηv lπ� πασών τών συντάξεων την 15 Βξ α1JτουQγία,g καΙ την i; α1'1τοπα&είας &π6φασιν 7 τών lξ &κοης καΙ διηγήματος γραφομΕνων' 1jg slg τέλοg (1πεΙQοg dJv είκ6τωι:; {)πέλΙΧβε το πάντων lλά­ χιστον κα� �Cfστοv εΙναι (μέγιστον κα� χαλεπαιτατον) 860. τοig πραγμα,τευομsvοιg (την) ίf1ΤΟQία,v, λέγω δε το 20 συνάγειν {)πομνήματα κα,l πυv.ftάvεσ.ftαι παρα τών 8 είδ6των έκα,στα, τών ΠQαγμάτωv. κα,ίτοι γε πεQ� τούτο το μέQοg &νάγκη μεγάλα, διαψεύδεσ.ftα,ι τους άπεtQουg' πώg yaQ οί6ν τε καλώg &vαΚQίvαι πεQ� παρατάξεως � πολιορκία,g � VaVftaxCag; πώg δε f1vv- 25 είνα,ι τών lξηγουμΕνων t'a κα,τα μsροg &νενν6ητον 9 ()ντιχ τών ΠQΟΕιQημsvωv; 01'1 raQ Βλαττον δ πυv.ftιχ4

1 �τέρoις Aξrιyo{ηιEνoς Μ secundum Maium, eΤΕQΟΙ. Aξrιyo{ιμEν . Μ secundum Heysium, corr. Β W 7 τοvτον Μ, τοvτων Maius vulgo , τόπων corr. Campius ίn ίnterpret. Germ. ρ. 1021 ann. 2

POLYB. mSTOR. ΧΠ 28".

233

ν6μενo� των απαγγελλ6ντων 6υμβάλλεται π�o� την έξήγη6ιν' ή γα� των πα�επoμένων τoί� π�άγμα(}ιν ύπ6μνη6ι� α-(;τη xει�αγωγεί τον έξηγούμενον έφ' εκαστα των 6υμβεβηκ6των' {,πε� ιδ ν δ μεν απει�o� 10 5 οϋτ' &νακ�ίναι τoiι� πα�αγεγoν6τα� {καν6� έ6τιν οϋτε συμπα�ων γνωναι το γιν6μενον, αλλ α καν πα�fl, τ�6πoν τινα πα�ων (0-(; πά�ε6τιν). 7 des. Μ. 58, 21 Η.

F R A G M E N T A L I BRI ΧΙΙΙ.

1. RES GRAECIA.E.

AΙτωλo� διά τε την tJυVΕχεια,v τών πολέμων κα,� δια την πολυτΕλεια,ν τών {Jlwv Βλα,.fJ'οv ofJ μ6νον &λλους, &λλα κα,� tJφiXς α,fJτους κα,τάχqεοι γεvη.fJ'Εv2 τες. δι6πε(;! οlκεlως δια,κεlμεvοι ΠQος κα,ιvοτομlα,v 5 της οlκεlα,ς πολιτεlα,ς εί'λοντο vομογqάφους Δωql3 μα,χον κα,� Σκ6πα,ν, .fJ'εωqούvτες τούτους κα,τά τε 861. τας π(;!οα,ΙQΕσεις κινητικους -όπά(;!χοντα,ς κα,� κα,τα τας ΟfJtJlα,ς ξνδεδεμΕνους εΙς πολλα τών βιωτικών 'ί65. συνα,λλα,γμάτων. o� κα,� πα,qα,λα,{J6vτες την ΕξουtJlα,v 10 τα,ύτην Βγρα,ψα,ν ν6μους. -'Ότι Άλέξα,νδ(;!ος δ ΑΙτωλος vομο.fJ'ετούvτος Δω1& ριμάχου κα,� Σκ6πα, &ντΕλεγε το1:ς γQα,φομέvοις, Εκ πολλών Επιδεικνύμενος 8τι πα,Q' οίς εφυ τούτο το φυτ6ν, ΟfJδιfποτε κα,τέληξε ΠQ6τε(;!οv 11 μεγάλοις 15 κα.κο1:ς πεQι{Jα,λε1:V τούς ιίπα,ξ α,fJτφ ΧQηtJα,μέvους ' 1

'Ότι

2 Ρ 58, 23 Va j Athen. ΧΠ ρ. 52ΙZb ΠΕqΙ δ'/ι ΛΙτω'λων Πο'λ':'βιος μ.εν iv τι;μσκctιίfεκ&'τΤ/ ίστοριων φησιν ι!ις δ'ιά τήν των πο'λι!μ.ων σννι!ZειtJtν nctl τήν των (Jlrov πο'λvτι!'J.ειctv κctτάΖqεοι 12 111 53, 22 Β. iγΕVΟVΤΟ 11 des. Ρ 58, 30 Va 13 post Σκόπct omisit excerptor Ζρεων &ποκοπάς vel simile m'­ quid, v. Cobetum Mnemos. 1876, 359 et Schenkeli siam Jιihrtesber. il.b. d. Fm'tsc1ιιr. d. ClaS8. Alterth. VIΠ [1884] 2(8) 14 ϊηc. F' in marg. Ιοl. 216v extr. : 6τι πctροίς 16 ΖqησctμΕvοvς: des. F

ilfB

POLYB. mSTOR. ΧΙΙΙ 1-2 .

235

διόπι;ρ ήξίου μη μόυου προ?; το παρου &ποβλέπειυ, 2 ι;ι κουφΙι5irψ10vται τωυ έυΙ;ι5τώτωυ ι5υυ/Υλλαγμάτωυ, άλλα κα� προ?; το μΕλλου ' ιΧτοπου γαρ ι;ίυαι πολι;- 3 μοίιυτα?; μευ κα� το πυι;ύμα προίΙ;ι547αι χάριυ τη?; 5 τωυ τέκυωυ &ι5φαλι;ίαg , βουλι;υομέυου?; δε μηδέυα ποιι;il1irαι λόγου τού μι;τα ταύτα ΧQόvου. 'Ότι Σκόπα?; Αιτωλωυ l1ΤQατηγοr; αποτυχωυ τηg 2 ι2Qχηr; , �?; χιΧQΙV έτόλμα γQάφειv rovg νόμουr; , με­ τέωQοr; ηυ ει?; τηυ ΆλεξάvδQειαv, ταί?; έκείiJ'εv έλιο πίσι πεπεισμέvοg αυαπλψιώι5ειυ τα λείποντα τού βίου κα� την τη?; ψυχηg ΠΡΟ:; το πλείου έπιirυμίαv, ούκ έΙδω?; στι , κα47άπερ έπ� τωυ ύδρωπικωυ ούδέ- 2 ποτι; ποιι;ί πα'ίίλαυ ούδε κόQΟV τη:; έπι47υμίαg ή τωυ έξωiJ'εv ύγQωv παQάirει5ιr; , έαν μη τηυ έυ αύτφ τφ 15 ι5ώματι διάiJ'εσιv ύγιάι5!Ί τιg, του αύτον τρόπου ούδε τηυ ΠQοr; τn πλείου έπι47υμίαυ ο Σόν τι; ΚΟQέι1αι μη ού τηυ έυ τ!Ί ψυχπ κακίαυ λόγφ τιy� δΙΟQ47ω­ σάμευον. έμφαυέστατου δε τούτο συνέβη ycvil147at πεQ� του ιΧυδρα τούτου, ύπlψ oiί υύυ δ λόγοr;. τούτφ 320 γαρ εΙ?; Άλεξάυδρειαυ αφικομέυφ προ:; ταί?; έκ τωυ 862 . ύπαίirρωv ώφελείαι ς , cδυ ijv αύτος κύριος δια το πιι5τεύει547αι περ� τωυ σλων, κα� τη?; ήμέρα?; έκάι1τη?; όψώυιον έξέ47ηκευ δ βασιλεVς αύτφ μευ δεκαμυαι­ αίου, τοί:; δ' έπ{ τινσ:; }ίγεμοv{αg μετ' αύτου τεταγ25 μέυοι?; μυαιαίου. αλλ' σμω:; ούκ ήρκείτο τούτοιr;, 4 6 de�. 1\1 53, 30 Η. 81Iid. s. Υ. Σκό:τας et s.

7 1\1

53, 30 Η. ,

Ρ 61, 1 Υα,

οεκαμJ'αιαίον ό po�t 1 2 ουκ εΙδως 19 λόγος] ιΗλ' ιΧκό12 ine. F Ιοl. 2 16' prim. : κα&άπερ Υ.

Σκόπας add. ΜΨ· ρεστο;; .ην Ρ Suid. 1 3 verbis της �πι&υμlας omissis impugnat Casauboni interpretationem 8clf, sed v. Luchtium ad h, Ι 17 διορ&ωσάμενον : des. F 19 Ι.όγος : des. Μ 54, '2 Η. -

236 RES AETOLORUM ΕΤ PHILIPPI. [01. 143, 4].

og το Π(JόΤΕ(JΟV Π(Jοσκα(JΤΕ(Jωv τφ πλΕΙονι δΙΕτέλΕσΕ,

5 itiX(Jt δια την &πληfJτΙαv κα� πα(J' α-ότοίg τοίg δι- 766.

δοvι5ι ψ&οvη&εΙg το ΠVΕvμα Π(Jοσέ&ηΚΕ τφ Χ(JυσΙφ.'ΕγέυΕΤΟ ΠΕ(J! τηυ τοιαύτηυ καΚΟΠ(Jαγμοσύvηv, ηυ δη βαΙ:Ιιλικηυ μεν oMaitwg OME!g &υ είυαι φή- 5 σεΙΕυ, &ναγκαΙαυ δΒ βούλονται λέγειυ ένιοι Π(Jοg τον Π(Jαγματικοv Τ(Jόποv δια τηυ vvv έπιπολάζου2 fJaV καΚΟΠ(Jαγμοι:ιύvηv. οί μευ ra(J &(JXaiOt πολύ τι τοv τοιούτου iti(JOvg έκτοg ήσαυ· ΤΟΙ:Ιούτο ra(J &πηλλΟΤ(J{αιvτο τού κακομηχαυΕίυ πε(J! τοvg φ{λουg 10 Χά(JΙV τοv τφ τοιούτφ ι:ιυναύξΕιυ ταg σφετέ(Jαg δυ­ vασΤΕΙαg, ωστ' ο-όδΒ τοvg πολΕμ{ουg fJ(Jούvτο δι' 8 &πάτηg υικαν, {ιπολαμβάVΟVΤΕg (OMSV) ΟtJτε λαμ­ Π(JΟV ο-όδε μην βέβαιον Είυαι των καΤΟ(J&αιμ&ταιv, έαυ μή τιg έκ τού Π(Jοφαvοvg μαχόμεvοg ήττήσrι 11> 4 ταig ψυχαϊ:g τοv� &vτιτατταμέvουg. διο καΙ Ι:ΙυνΕ­ τl&εντο Π(Jοg ι:ιφαg μήτ' &δήλοιg βέλΕΙ:ΙΙ μή&' έκη­ βόλοιg χρήι:ιαfJ&αι κατ' &λλήλαιυ, μόνηυ δΒ την έκ XEt(Jog κα! ι5υι:ιτάδηυ γιυομένηυ μάχηυ &ληf}ιvηv 5 {ιΠΕλάμβαυον είυαι Κ(JΙfJΙV Π(Jαγμάταιv. fΊ καΙ τοvg 20 πολέμουg &λλήλοιg Π(Jούληοv κα! ταg μάχccg, ()τε Π(Jό&οιvτο διακινδυνεύειν, καΙ τοvg τόπουg, (elg) 86 8. 6 oiJg μέλλΟΙΕν έξιέυαι ΠCC(Jαταξόμεvοι. νύν δΒ καΙ φαύλου φαι:ιΙv εΙυαι σΤ(Jατηγοv το Π(Jοφαvωg τι 7 Π(JάττΕιV τωυ πολεμικώυ. (J(JctXV δέ τι λε{ΠΕται 21> ΠCC(Jα 'Pwita{Otg lxvog έτι τηg &(JXCC{ag al(Jidewg πε(J! 3

3 προσι!.&7jΚΕ Ρ Suid. Β. Υ. Σκόπαι;, scripturam tuetur coll. χχχπ 12a, 1 (25, 2) Hu tom. IV 1401 3 des. Ρ 61, 12 Va Suid. 4 F Ιοl. 216r prim. ; 'facile intel­ Iegitur de dolo illo a�., . quo in subomando adversus Rho­ . est.' Sck 8 &χαιοl FS, dios Heraclide usus Philippus corr. Sch monente σα 11 τοi'Ji' τοιουτω F

POLYB. mSTOR. XlΠ 2-4.

237

τα πολεμικά' κα� γα!! Πl!ολέγουσι τούς πολέμους κα� ταίς ένέδl!αις σπανίως Χl!ώνται κα� την μάχην έκ χεΙl!ος ποιούνται κα� (συ)στάδην. ταύτα μεν O-Vv 8 εll!ήσi}ω Πl!ος τον έπιπολάζοντα νύν {ιπε!! το δέον 5 έν τf] καΚΟΠl!αγμοσύνrι ζήλον πεl!� τούς ήγουμένους εν τε ταίς πολιτικαίς κα� πολεμικαίς οlκονομίαις. Ό δε φtλΙΠΠOς Ήl!ακλεlδrι μέν, καi}άπεl! {ιπ6i}ε- 4 σιν δούς, έπέταξε φl!οντίζειν πώς &ν κακοποιήσαι κα� διαφ8'εll!αL τας τών 'PorJlrov νήας, εΙς δε την 2 10 Κl!ήτην Πl!εσβευτας έξαπέστειλε τους έQε8'ιούντας κα� παl!Οl!μήt10ντας έπ� τον κατα τών 'Ροδίων π6λε­ μον. δ δ' Ήl!ακλείδης, &νi}l!ωπος E-V πεφυκαις Πl!ος 3 το κακ6ν, έl!μαίον ήγηt1άμενος την έπιταγήν, κα� 'ί6'ί. διανO'YJi}ε�ς ί1ττα δήποτ' o-vv παQ' α{ιτφ , μετά τινα 15 Xl!6vov wι,ψηt1ε κα� παl!ήν κατ:απλέων εΙς την 'Ρ6δον. συνέβαινε δε τον ΉQακλείδην τούτον το μεν γένος 4 &νέκαi}εν εΙναι ΤαQαντίνον, πεφυκέναι δ' έκ βαναύ­ drov κα� χεΙl!οτεχνών &νi}l!ώπων, μεγάλα δ' έdχη­ κέναι ΠQοτεQήματα Πl!ος &π6νοιαν κα� ρlfδιουl!γίαν ' 20 ΠQώτον μεν rixQ &ναφανδον τφ σώματι παQεκέχQητο 6 κατα την Πl!ώτην ήλικίαν, είτ' &γχίνους {ιπήQχε κα� μνήμων, κα� ΠQος μεν τούς ταπεινοτέl!ους κατα­ πληκτικιbτατoς κα� τολμηQ6τατος, Πl!ος δε τους {ιπεQέχοντας κολακικώτατος. Οf)τος &l!xfii}EV μεν έκ 6 Ι5 της παΤQίδος έξέπεt1ε δ6ξας τον ΤιΧl!αντα Πl!ιΧττειν 'Proμαlοις, ofJ πολιτικην έχων δύναμιν, &λλ' &QlL­ τέκτων ·VπάQχων "(α� διιΧ τινας έπισκευας τών τειχών 8. 9 κακοποιήση καΙ διαψ-fJ'ΕΙρη F(S), corr. Di 13 iQμαιοll FS, corr. Hu, Υ. m 104, 6 15 ';'ρμη6ΕΙΙ F 16. 17 inc. Ρ: 'Ότι 1ιρακλElδηι; δ παραφιλΙππωι τώι {1α6ιλΕί το fL/;V yιI1I0i &IιέΚΕι.fJ'ΕlΙ 61JlIE{1atIIElI Eluae cet. 25 ΕξέΠΕσΕlΙ F

238 RES AETOLORUM, PHILIPPI, NABIDIS. [01. 143, 4].

κύι?ιοι; γευόμευοι; τωυ κλειδωυ τΤίς πύλης τ-ης Eπ�

864:. 7 το μ,ιiσόγιχιου φιiι?ούιιης' κιχτιχφυγωυ δε πι?ος 'Ρω­

μ,ιχΙους, κιx� πάλιυ iκεί.f}IiV γι?άφωυ κιx� διιχπεμπό­ μ,ευος εΙς του Τά!lΙΧVΤΙΧ κιx� πι?ος 'ΔυυIβιxυ� Eπε� κιχτιχφιχυης ΕγέυIiΤΟ, Πι?0ΙΧισ-ltόμIiVΟς το μlλλoυ ιxiί-lttg 5 8 έφυγε πι?οr; του ΦΙλιππου. πιχι?' φ τοιΙΧύτηυ πει?ι­ εποιήιτιχτο πttJτιv κιx� δύυιχμιυ δ1ΙΙτε τού κιχτιχσ7:ι?ΙΧ­ φ-ηυιχι τηυ τηλικιχύτηυ βιχσιλεΙιχυ ttχεδοv ιχΙτιώτιχτος γliγουέυιχι. Διιχπιιιτούυτες δ' ΟΙ; πι?υτάυεις -f1δη τφ Φιλίππφ 10 5 δια τηυ πει?t τα Κρητικα κιχκοπι?ιχγμοσύυηυ, κιχt του ΉριχκλεΙδηυ {,πώπτευου Εγκά-ltετοv εΙυιχι. 2 Ό δ' εlσελ-ltωv απελογΙζετο τας ιχΙτΙιχς, δt,' �ς πεφιiυγως εΙη του Φtλιππoυ. 8 Πfiv γαι? βουλη-lt-ηvιχι του ΦΙλιππου άναhέιΞαcθαι 15 fΊ κιχτιχφιχυή revitr-ltιxt 'ΡοδΙοις τηυ έυ τούτοις ιx-bTov πι?οιχΙρεσιυ. � κιx� του Ή(1ΙΧΚλεΙδηυ απέλυσε τ-ης {,ποψΙιχς. 4. Kιxt μ,οι δοκεί μεγίστηυ -Itcov τοίς αv-lt(1ώΠΟις ιή φύσις αποδείξιχι τηυ &loή-ltBtι:tV κιχt μ,εγCστηv ιχυτΥ 20 5 Π(10σ-ltείvιχι δύυιχμιυ. πάυτωυ γούυ ΙΧ-bτηv κιχτιχγω­ υιζομ,έυωυ, ΕυΙοτε κιx� πιχσωυ τωυ πι-ltιχvοτήτωV μετα τού ψεύδους τιχττομ,δυωυ, o-bκ οΙδ' 8πως ΙΧ-bτη δt,' 8 Athen. ΥΙ ρ. 25 1 e: Πολύμιοg δ' Εν τϋ ΤQισκαιδΕκάτrι τιίιν lσΤΟQιιίιν ΦιλΙΠΠΟ11 ΤΟV καταλ11.ιΤεντοg -όπο 'ΡωμαΙων κό­ λακα ,1Ενεσ.ιΤαι ΉQακλΕΙδ7jν τον ΤαQαντίνον τον καΙ την μα­ σιλΕΙαν α-ότοv πάσαν u.ναΤQεψαντα · 9 des. F Ιοl. 21 '2' med. Ρ 10-12 Suid. s. Υ. πρυτάνει ς 18. 14 Suid. Β. τ. άπελογΙ1;ετο 15-18 Suid. Β. Υ. kν"ι1έs"σ8-"ι et Β. Τ. lf.πέλvσεν 19 F Ιοl. 21'2r med. ; add. Fl in marg. compendiis sollemnibus scήΡta : σημΕΙωσικι dJQOliov Υ. χπ 12, 2 ; Ιηc. ]Ι 5 42 8 Η.: "Ότι μΕΥΙστην .ιΤΕΟν -ro;:g ΙΧν­ .ιΤQι»ποιg iι φύσιι; ΙχπΕδΕιξΒ την &λή.ιΤΗαν καΙ μεrΙστην α-όΤfj ΠQοσέ.ιNjΚΕ δύναμιν cet.

POLYB. mSTOR. ΧΠΙ 4-6.

239

αύτής; εΙς; τιlς; ψυxιlς; εΙσσύεται των &v<&qιbnrov, κα� 768. 6 noTS lLSv π:αqαχqf;μα σείκνυt1Ι την αύΤής; σύναμιν, noTS Ds κα� π:ολυν χqόνον Επ:ιt1κοτισ<&είσα, τέλος; αυτη σι' έαυτής; Επ:ικqατεί κα� καταγωνι'ζεται το 5 ψευσος;, ιbς; συνέβη γενέt1<&αι ncq� τον Ήqακλεισην τον naqtX του Φιλίπ:π:ου του βασιλέως; εΙς; 'Ρόσον &φικόμενον. 'Ότι Δαμοκλης; δ μετα Πυ<&ίωνος; π:εμφ<&ε�ς; κατά- 7 865. σκοπ:οg nqog 'Ρωμαίους; ύπ:ηqετικον ήν t1κευος; εvφvsς; 10 κα� π:ολλας; εχον &φοqμttς; εΙς; nqaYtLlXTrov οlκονομtαν.Ό os των Λακεσαιμονtων τύqαvνος; Νάβις;, ετος; 6 ηση T(JtTov εχων την &qχήν, δλοσχεqsς; μ6ν oVΣsv Επ:εβάλλετο n(JιXTTHV ovos τολμαν σιι} το π:qόσφατον είναι την ύπ:ο των 'Αχαιων ήτταν τού Μαχανίσου, 15 καταβολην δ' έπ:οιείτο κα� <&εμέλιον ύπ:εβάλλετο π:ο- 2 λυχqοvίου κα� paqciag τυqαvνίσος;. σιέφ<&ειqε yιlq 3 τους; λοιπ:ους; tlqσην έκ της; Σπ:άqτης;, Εφυγάσευσε σ6 τους; κατι} π:λέον π:λούτφ σιαφέqοντας; 11 σόξ'!1 π:qογονικn , τιlς; DS τούτων ουσίας; κα� γυναίκας; 2<> σιεσίσου των ((λλων τοίς; Επ:ιφανεστάτοις; κα� τοίς; μισ<&οφόqοις;. ο{Ίτοι σ' ήσαν &νσqοφόνοι κα� π:α- 4 qασχίσται , λωπ:οσύται , τοιχcoqύχοι. κα<&όλου yttq τούτο το γένος; ή<&qοίζετο nqog αυτον έπ:ιμελως; Εκ της; οΙκουμένης;, οΙς; ((βατος; .ην ή <&qέψασα σι &σέ25 βειαν κα� naqavotLiav. ιbν π:qοστάτην [κα� βασιλέα] 5 5 ψΕυδος : est relictum)

des. F fol. 217r extr. (folium 217v vacuum 7 des. Μ 54, 15 Η. 8-10 Ρ 61, 14 ss. Υα et partinl Sώd. Β. ΥΥ. IitJφvά , σΚliύος, ύπη{!ιiτικοίς 11 F foI. 218r prim . ; Ρ 6 1 , 1 7 Υα :

των ΜχκεδαιμονΙων τvραvvος ναμΙσετος ύΠήρχεν 8ς όλο­ σχερΕς cet. 23 ή.frροlζετο F, v. BW Ι 77 25 καί μασιλέα del. Ηu

"Ότι

240

NABIS TYRΔNNUS LACEDΔEM. [01. 143, 4].

αvτον �ναδΈίξαg , καί ΧQιf:ιμενοg δΟQυφ6Qοιg καί σωματοφύλαξι τούτοιg, δ7ίλον έμελλε πολυΧQ6νιον 6 έχειν την έπ �cJEfjS{f} φήμην καί δυναστε{αν. 8:; γε XWQig των ΠQοεΙQημένων o1J" ΕξηQκείτο φυγαδεύει?.Ι του:; πολ{ταg, �λλ' 01Jδε τοί:; φεύγουσιν oVΔεί:; τ6- 5 7 πο:; ήν �σφαλη:; oVΔε καταφυγη {jlfjιxιog. του:; μεν ritQ Εν ταί:; δδοί:; Επαπσστέλλων �vnQEt, τουι; δ' Εκ 8 των τ6πων Επανάγοντα:; Εφ6νευε. το δε τελευταίον 866. Εν ταί:; π6λεσι τα:; σύνεγγυ:; οΙκ{ας, 8που τι:; τυγ­ χάνοι κατοικων των φυγάδων, μισ.fFούμενοg δι' �ν- 10 υπονοήτων �ν.fFQιf:ιπων, εΙ:; ταύτα:; εΙσέπεμπε KQ7ί­ τας, ο'ίτινες Qήγματα ποιούντε:; Εν τοίς το{χοις καί 769. δια των VπαQχουσων .fFυQ{δων τοξεύοντε:; του:; μεν έστωτα:; των φυγάδων, του:; δ' �νακειμένoυ:; Εν 9 ταίς Ιδ{αι:; οΙκ{αι:; διέφ.fFSΙQον, G1στε μήτε τ6πον 15 εΙναι μηδένα φύξιμον μήτε "aLQOV &σφαλ7ί τοί:; 10 ταλαιπιf:ιQοιg Δακεδαιμον{οιg. καί δη τφ τοιούτφ 7 ΤQ6πφ του:; μΕν πλε{στου:; α1Jτων ήφάνισε. κατεσκευ­ άσατο δε καί τινα μηχανήν, εΙ μηχανην ταύτην XQYι 2 λέγειν. ήν ritQ εΙ:δωλον γυναικείον, πολυτελέσιν 2σ Ιματίοι:; ήμφιεσμένον, κατα δε την μΟQφην εΙ:; δμοι6τητα τϋ τού Νάβιδο:; γυναικί διαφ6Qωg &πεΙQ3 γασμένον. δπ6τε δέ τινα:; των πολιτικων &νακαλέ­ σαιτο, βουλ6μενο:; εlσΠQιΧξαι ΧQήμιχτα, τα:; μεν &QXItg 4 διετί.fFετo λ6γους πλε{ονιχ:; κιx� φιλαν.fFQιf:ιπουg, Vπο- 25 δεικνύων μΕν τον Vπο των Αχαιων έΠΙΚQεμάμενον τϋ Xιf:ιQf} κιχί τf/ π6λει φ6βον, διασαφων δε το πλ7ί•

2 σωματοψ6λαξι'll F post δηλοll add. Οα ΟΤΙ Hu Fleckeis. annal. 1867, 676 ι:bς ; sed v. ΙΧ 39, 3 lμΕλλΕlΙ F 4 φιιrαδΕVWlΙ Οα, sed v. Sch in lenco Β. v. �ξαl}'IIEίll 7. 8 �'II τών τ6naιν ea; agris 8uis, v. Xen. Oecon. 16, 4, Ρο!. χ:χ:χπ 21 (20), 11 8 �nανcηαr6ντας P"FS, οοπ. Hu 15 ΟΙ'ΙΙΕΙαις F

POLYB. HISTOR. ΧΙΙΙ 7. 8 .

241

.{Tog τών μιο.{Τοφόρων το τρεφόμενον τηg Ικείνων &οφαλείαg χάριν, [τι OS ταg slg τοvg .{Τεους κα� τας κοιναg τηg πόλεως Οαπάναg. εΙ μ'έν oi'Jv Ιντρέ-

δ

ποιντο οια τών τοιούτων λόγων, είχεν &ποχρώντωg 5 αυτφ προς το προκείμενον' ει δ'έ τινες Ιξαρνούμενοι 6 Οιω.{ΤοΙντο την Ιπιταγήν, Επεφ&έγγετο λόγον τοιού­ τον ΊΌως Ιγω μ'έν ου Ού.ναμαί σε πεί&ειν, Άπηγαν μέντοι ταύτην δΌκω οε πείοειν' τούτο ο' ήν δνομα τΏ γυναικ� τού ΝάβιΟοg. κα� τούτ' [λεγε, και παρην 7 10 δ μικρφ πρότερον [λεγον εΙ:Οωλον. κα� οεξιωσά- 8 μενος , Ιπειοαν Ικ της κα&iδ'ρας 6:νέοτησε την γυ­ ναικα κα� περιέπτυξε ταϊ:ς χεροί, προσήγετο κα.τα 86 '1. βραχυ προς τα στέρνα. τοvg OS πήχεις ε{χε και 9 τας XELQag πλήρεις σιοηρών γόμφων ύπο τοις (μα15 τίοιςj δμοίως κα� κατα τοvg μαστούς. σταν προσ- 10 ήρειοε ταις χερσ� προg τα νωτα τηg γυναικός, καπειτα δια των όργάνων έλκόμενον Επέτεινε κα� προοηγε προς τους μαστους κα< Ελάχιστον, πάσαν ·ήνάγκαζε φωνην προίεσ&αι τον πιεζόμενον. και 11 2 0 πολλους οή τινας τφ τοιούτφ τρόπφ Οιέφ.{Τειρε των έξαρ'l{,ουμένων. Kα� τα. λοιπα δ" ήν τούτοις σμοια και ούστοιχα 8 κατα την 6:ρχήν. Ικοινώνει μ'έν γαρ τοις Κρησι 2 των κατα &άλατταν λrιστειών ' εΙχε OS κα&' σλην 7 7(). 25 την Πελοπόννησον {εροσύλους, δοσιδόκους, φονέαg, 2. 3 τας κοινας] τα κοινα coni. sed ipse improbat Sch, )'epetit coniecturam, ut suam, Wundererus coni. Ρο!. ρ. 34 Β. 9 Iflεyfi' F 10. 11 και δεξιωσάιιενος cet. manum produnt graeculi cuiusdam , quj verba Polybii ita depravavit , ut genuina restitui vix possint 13 εΖΖεν F 15 και κατα] aut και aut καΙ τα κατα Rei 572 21 des. F ΙοΙ. 219r med. (reliqua pars folii et pagina insequens [21θΥ] va­ cuae sunt) ; pergit Ρ 61, 19 Υa POLTB. HIST. ΙΠ. 12

242

RES ANTIOCHI ΙΝ αΑΒΙΑ [01. 143, 4].

οlς μερίτης γιν6μενος των Ικ της �Cfδιουρrίας λυ­ σιτελων δρμητήριον κα� καταφυγην παρείχετο τού3 τοις Τ1)ν Σπάρτην. πλην κατά γε τους καιρους τούτους ξένοι των &πό της Βοιωτίας εΙς την Λακε­ δαίμονα παρεπιδημήσαντες Ιψυχαγαιγησάν τινα των Γι του Νά{3ιδος [πποκ6μων ωστε συναποχωρησαι με&' �αυτων έχοντα λευκον ϊππον, δς Iδ6κcι γενναι6τα4 τος εΙ'lιΙXΙ των Ικ της τυραννικ·ης [πποστάσεως. τουτο δΕ πεισ&έννος κα� πράξαντος του προειρημένου, καταδιαιξαντες ο[ παρα του Νά{3ιδος εΙς την Με- 10 γάλην π6λιν κα� καταλα{36ντες τον μεν ιππον εό&Vς &π'iίγoν κα� τον [πποκ6μον, ουδενος &ντιποιουμένου, μετα δΕ ταυτα κα� τοίς ξένοι ς έπέ{3αλον τας χείρας. 5 ο[ δΕ Boιωτo� το μεν πρωτον ήξίουν IirEtv α{ιτους Ιπ� Τ1]ν &ρχήν' οΜενος δε προσέχοντος &νε{36α τις 15 6 των ξένων "{30ή&εια'. συνδραμ6ντων δε των Ιψχω­ ρίων κα� μαρτυρομένων τους ιiνδρας Ιπανάγειν Ιπ� την &ρχήν, -ήναγκάσ&ησαν προιέμενοι 'rovg &ν&ρώ7 πους ο[ παρα του Νά{3ιδος &πέλ&είν. δ δε πάλαι 86t:!. ξητων &φορμας Ιγκλημάτων κα� πρ6φασιν ei)loyov 20 διαφο(!ας, τ6τε λα{36μενος ταύτ·ηg εό&έως ηλαυνε τα Προαγ6ρου &ρέμματα καί τινων �τέρων. Ιξ &)11 έγένετο (κατ)αρχη του πολέμου. Π. RES .A.SIAE.

9

Λά{3αι, wc (άβαι, Χαττηνίαc πόλιc. Πολύβιοc 25 τριcκαιδεκάτψ. το εθνικον Λαβαιοc WC (αβα'lοc. τΗc 9 ΤΟ ΠΡΟΕιρη8 το·υτο Ρ, τοvτοv Gronoviu8 vulgo μέlΙΟll Ρ, corr. Rei 743 23 έγέlΙΕΤΟ άρχ7ι Ρ·, 'ΎΕlΙΕΤ' άρχ7ι Ben 268, corr. BW coll. ΧΧΙΠ 2 \'ΧΧΙΙ 4), 14 et 15 des. ρ. 243, 2 Steph. ΒΥΖ. ρ. :104, 10 88. 25 Ρ 62, 10 Va -

POLYB. mSTOR. χτιι 8-10.

243

αuτηc χώραc άμφότεραι ' Τι Υαρ Χαττηνία των Γερ­ ραίων fCTl χώρα. Χαττηνία, χώρα τρίτη Γερραίων. Πολύβιοc ιτ' 2 5

'έστι δ' ή Χαττηνία τ&λλα μεν λυπρά, κώμαις δε κα� πύργοις διειrκεύαιrται δια την εύκαιρίαν των Γερραίων ' ο.vτοι γαρ αύτην νέμονται'. ECTι δΕ. Tfjc 3 'EpuepιXC θαλάccηc.

οΙ πολΊται Χαττηνοί, UJC αύτόc '

'τούτοις μεν γαρ παρήγγειλε φείδεσ,f}αι της των Χαττηνων χώρας'. 10 Ο{ δ'ε ΓερραΊοι άEιoocι τον βασιλέα μη καταλύσαι 4 τα παρα των ,f}EWV αύΤΟίς δεδομένα, τούτ' ειrτιν &ι'διον εΙρήνην και ελευθερίαν. δ δε �ρμηνεuθείcηc οΙ 771. της έπιστολης εφη συγχωρείν τοίς &ξιουμένοις. Κυρω,f}είσης δε της έλεv,f}ερίας τοίς Γερραίοις 5 15 έoτεφάνωιrαν παραχρημα τον 'Αντίοχον τον βαιrιλέα πεντακοσίοις &ργυρίου ταλάντοις, χιλίοις δε λιβα­ νωτού κα� διακοσίοις τής λεγομένης στακτής. και εποίει τον πλούν έπ� Τύλον την νήσον καΙ εποίει τον &π:6πλουν έπ� Σελευκεία,ς. �σαν δε τα άρώματα 20 εν Ti) 'Epuepq ,f}αλάΤΤΏ ' m.

VΛRIΛ FRAGMENTA GEOGRΛPHICA. Α.

869, 8

RES ΙΤALIAE.

Βάδιζα, πόλιc Tfjc Βρεττίαc , Πολύβιοc TpICKat- 1 0

δεκάτψ. 869 , 9

(1 0,4)

Λαμπέτεια, πόλιc Βρεττίαc , Πολύβιοc TpICKat- 2 (8)

δεκάτψ. Mein. 3-9 Steph. ΒΥΖ. ρ. 689, 14 ΒΒ. 10-13 Suid. Β. Υ. άξιουμ,ένου 14-20 idem β. Υ. στακτή 22 Υ. Liv. χχχ 19, 10, Sch t. VΠ 158 et t. V 39 23. 24 Steph. ΒΥΖ. ρ. 15ο, 12 β. 25. 26 idem ρ. 409, 1 7

244 869,15 8(11)

FRAGMENTA GEOGRAPffiCA

[01. 148, 4].

''ECTι ταρ καΙ Ταμέcη πόλιc TfjC Ίταλίαc καΙ ποταμόc. Πολύβιοc b' �ν τφ ιτ' ΤΈμΙιιειαν την πόλιν καλεΊ. Β. RES GRAECIAE ΕΤ MACEDONIAE.

'ΛλλfXf/(α, πόλ1C rilC Κρήτηc, Πολύβιοc rPICKaIbe5 κάη;J. το �θνΙKoν 'Λλλαf/ιιΧτη� , wc αύτό, φηcιν . 869,6 5 (6) 'Ιλαττ(fX, πόλι, Κρήτηc, Πολύβιοc τριcκαιbεκάτψ. 869,13 6 (10) Cίβυρτοc, πόλιc Κρήτηc. το �θνΙKoν Σι(3ύf/ΤΙΟ�, 868,2d 4(2)

wc Πολύβιοc �ν τριcκαιbεκάτψ. Άbράνη , πόλιc Θρ�κηc Πολύβιοc bE. btιX του 10 η την μέcην λέτει �ν τριcκαιbεκάτη , ΆδQήvη. 869,1 8 (5) "Αρειον πεbίoν . . lCTι καΙ Θρ�κηc έQηί--ΟV πεδ(ου χαμαιπετη bένbρα εχον, wc Πολύβιοc τριcκαιbεκάη;ι. Δ(ψηQΟΙ , �θνοc ΘΡ4κιον, Πολύβιο, Ι1'. 869,5 9 (5) Κα(3ύλη, πόλιc ΘΡ4κη, ού πόρρω TijC των Άcτων 869,7 10(1) 15 χώραc. Πολύβιο' τριcκαιbεκάη;ι. 868,2? 7 (1)

.

.

•

C. FRAGMENTUM INCERT.ΔE SEDIS. 869, 1 1 11 (9)

Μελ(τουιιιιfX, πόλιc Ίλλυρίαc.

Πολύβιο, rPICKaI-

bε1l.άτψ. 1. 2 Steph. ΒΥΖ. ρ. 599, 9 SS. Ι! ΙΥ ' Sclt, α' 1ibri 4-8 Υ. ΧΠΙ 5, 1 4. 5 ίαθω ρ. 76, 4 8. 5 Άλ­ λαQιώΤ1jς coni. Meinekius (conf. V 68, 12. 65, 7 et B W 6 ίΟΟω ρ. 330, 14 s . Fleckeis. annal. 1884, 112 88.) 7. 8 idem ρ . 563, 18 8. 9-15 'Εχ hisce fragmentis intelligi par est Philippum hoc anno be11um in Thracia gessisse' Sch 9. 10 Steph. ΒΥΖ. ρ. 27, 14 SS. 11. 12 idem ρ. 117, 7 SS. 18 idem ρ. 2291 19 14. 15 idenι Ρ. 346, 1 Β. 1 7. 18 idem ρ. 443, 14

F R A G M E NT A L I B R I XIV. Ι ΕΧ PROOEMIO.

'" "Οτι φηcιν δ Πολύβιοc ΠεΡl έαυτοΟ και πι;ρι τηc 1 των βίβλων υποθετικηc έΕηγήcεωc' ''Ιι1αιg μεν oiJv Επ! πάσιχιg Tιxig όλυμπιάι1ιν ιχ{ προεκ&έσειg τώυ πρά- 172. 5 ξεαιν Elg Επtστιχσιν l1γουσι Tovg Εvτυγχάνοντιχg κιχ! 870. δια το πλή.&οg κιχ! δια το ftiYE.&og τών γεroυ6ταιν, ώg αν {ιπο fttιxv σύνοψιν &γομέναιυ τών Εξ σληg TiJg οlκουμένηg εργαιν' ου μην (&λλα) τα κιχτα τιχύ- 2 την την όλυμπιάδιχ μάλιστιχ νομtζαι συνεπιστήσειν 10 τοvg ανιχγινώι1κοντιχg δια το πρώτον μεν τοvg κιχτα την Ίταλtιχν κιχ! Λιβύην πολέμουg Εν τούτοιg Toig χρ6νοιg εΙληφέυιχι την συντΙλειαν' {ιπερ ιhν Ttg ουκ &ν {στορήσιχι βουλη.&εtη ποtιχ τιg ή κατιχστροφη κιχ! τt το Tilog αυτών Εγένετο ; φύσει γαρ πάντεg l1ν- 3 15 '&ραιποι , κ&ν δλοσχερώg (παρα)δέχωυται τα κατα ftiQog εργιχ κα! λ6γουg, oftrog έκάσταιν το τέλοg {ftEtQQVot μα.&είυ· προg δε τούτοιg συμβαtνει κα! 4 Tclg προαιρέσειg :r:ών βασιλέαιν ΕκφιχνεστιΧτιχg γεro-

2 Μ 54, 16 Η. ; ίη marg. ascripta sunt : ΣχοΛ.. ΊατΕον στι το προοΙμιον μ6νον διεσάφΕι του τεσσαρεσκαιδεκάτου λόγου ' τα δ' Ιφεξή. ΙνΕΛ.Ειπεν μΕχρι λ' φύΗων. Conf. ann. ad cap. 12, 3 12*

246

ΒΟΙΡΙΟ ΙΝ ΛFRICA [ΟΙ 144, 1].

νέναι κατ" του€; α1Jτου€; x(>όνoυ€;' ;χ γ"(> π(>ότε(>ον έ�έγετo πε(>� α1Jτώv, τότε ι1αφω€; έπεγνώι1-&η πάντα πα(>α ΠΙΧι1ι και τoι€; μηδ' 3λαι€; έ-&έλου6Ι πολυπ(>αγδ [-LovCl:V. διο και βουλόμενοι κατ' &ξΙαν τών έ(>γαιν ποιή6αι1-&αι την έξήγηι1ΙΥ, o1J τ"€; έκ των ιYvcl:v έτων 5 π(>άξει€; κατατετάχαμεν εΙ€; μΙαν βύβλον, κα-&άπε(> έν τoί€; Π(>Ο τούταιν &ποδεδώκαμεν. ΙΙ.

RES .Λ SCIPIONE ΙΝ AFRICA GEST.ΛE. ot μεν o-bv fJπατοι πε(>ι ταύτα€; έγΙνοντο τα€; 2 π(>άξει€;, δ δΒ Πόπλιo€; έ1.1 τfι Λιβύrι κατα την πα(>α- 10

1

χειμαι1lαν πυν-&ανόμενo€; έξα(>τύειν 6τόλο.ν τoυ€; Kα(>xηδoνloυ€;, έγΙνετο μεν κα� πε(>ι ταύτην την πα(>αι1κευήν, oiJx ljττοv δε και πε(>ι την τT) €; Ίτύκη€; 3 πολιο(>κlαν. o1J μην u1JιYS τT)€; κατα τον Σόφακα τελέαι€; έλπlδo€; &φI6τατο , διεπέμπετο δΒ ι1υυεxώ€; 15 δια το μη πολυ &φε6τάναι τα€; δυνάμει€; &λλήλαιν, 871. πεπεΙ6μένo€; μετακαλέ6ειν α1Jτοv άπο τηf: των Κα(>4 χηδονlαιυ 6υμμαx1α€;' oiJ γα,! άΠΒ1'{ναι6"ε και ΤΤ)f: παιδ{ι1κη€; α1Jτοv tjδη κό(>ου έχειν , δι' .ην εί'λετο τα Κα(>χηδονlαιν, και κα-&όλου ΤΤ)f: Π(>Οf: τoυ€; Φοίvικαf: 20 φιλlα€; διά τε την φυ6ικην τωυ Νομάδαιν itψικο(>ίαv καΙ δι" την π(>όf: ΤΕ του€; -&EOiIf: και τουf: άν-&(>ώ5 ΠΟVf: ά-&Ε6ίαν. ι1)ν δε ΠΕ(>Ι πολλ" τfι διανο{φ και 7 de8. Μ 55, 1 Η._ 9 F2 ΙοΙ. 220r PI·im. ; in marg. add. FS πολυβΙου τού ϊδ' λόγου , in marg. BUp. add. F" τοι; ιδ'ου λο γ . Totam hanc eclogam (fol. 220r usque ad. fol. 227V) uno in quaternione exaratam scripsit manUB secund& 16 'Jtou, debetur epitomatori ; Polybius videtux scripsisse πολυν τόπο-ν, Υ. VI 15, Ιι 18 &ΠΕγΙνωσΚΕν F 21 88. Suid. 8. Υ. άψίκο(/οs: εΕδώς των Νομ,&δων τ.ην άψικορΙαν καΙ τ.ην &{tEσlav τ.ην προς &ν{tρ&ιποvς

POLYB, mSTOR, ΧIV

1", 1,

247

ποικ{λας Εχωυ Ελπίδας {ιπεQ τού μέλλουτος δια το καΤΟQQωδεtv του έ'ξω κίυδυυου τφ πολλαπλασίους εΙ?!αι τους ilπευαυτίους, Επελάβετό τιυος &φο(ψης '1'13. τοιαύτης. τώυ ylXQ διαπεμπομένωυ ΠQος τον Σό- 6 5 φακά τιυες &υήγγειλαυ α-στφ διότι συμβαίνει τους μευ ΚαQχηδοvίους Εκ παυτοδαπώυ ξύλων κα� φυλ­ λάδος l1υευ γης Ευ τf] παQαχειμαι5ίq. κατεσκευακέυαι τας σκηνάς , τών δε Νομάδων τους μευ Εξ &Qχης 7 Εκ καλάμωυ, τους δ' Ε(πι)συυαγομέυους έκ τωυ 10 πόλεωυ κατα το παQΟV έξ α-στης της φυλλάδος σκη­ νοποιείσ&αι , τους μευ έυτός, τους δε πλείους α-σ­ τωυ Εκτος της t:άφQου κα� τού XdQaXOg. υομίσας 8 oiιυ δ Πόπλιος παραδοξοτάτηυ μεν τοίς πολεμίοις , πραγματικωτάτηυ δε σφίι:Jιυ είυαι τηυ δια 'coύ πυ15 ρος έπιβολήυ, έγέυετο περ� ταύτ'ην την κατασκευήυ. ό δε Σόφαξ Εν ταίς προς του Πόπλιον διαποσ"Cο- 9 λαίς &εί πως έπ� ταύτην κατήντα "(ηυ γυώμην οη δέοι Καρχηδουίους μευ Εκ "(ης 'I"Callag &παλλά"C­ "(εσ&αι , 'Ρωμαίους δε παραπλησίως Εκ "(ης Λιβύης, 20 τα δε με"Cαξυ "(ούτωυ εχειν dμφο"Cέρους αις τό"Cε κα7:είχου. αιν δ Πόπλιος &κούων έυ τοίς προ τού 10 χρόυοις ο-σδαμώς dvslXE"CO' τό"Cε δε τφ Νομάδι βρα­ χείαυ εμφασιυ έποιήι:Jα"Cο δια τώυ dΠΟι:J"Cελλομέvων αις ο-σκ &δυυάτου της έπιβολης ουσης , �ς Επιβάλ21\ lE"CaL. δι' ο{, συυέβη του Σόφακα κουφισ&έντα 11 πολλαπλασίως ΕΠΙQρωσ&ηvαι προς τ1ιυ έπιπλοκήυ. ο{, γιυομέυου πλείους ήσαν ο{ διαπεμπόμευοι κα� 1 2 πλεουάκις' εστι δ' O"CE καί τιυας �μέρας εμευου παρ' 22 &.vείxετo FS, "ινεlχετο Di; sed Υ. χν 2, 2. ΧΧΧΥΙπ 28 1!στιν F 4 (10), 4 et B W Fleckeis. annal. 1884, 119

248

SCIPIO ΙΚ AFRICA

[ΟΙ 1 44, 1].

13 άλλ}jλoι:; άπαρατηρήτως. έν αΙς δ Πόπλιοg &εί μΕν τών πραγματιΚών, oiίg δε κα� στρατιω­ τικών, ρυΠώντας καΙ ταπεινού:; , clg δουλικαg έσ,fΗί­ τα:; διασκευάζων, μετιΌ τών &ποστελλομsvωv έξsπεμπε χάριν του ταg προσόδους κα! τα:; εΙσόδους τας εΙ:; 5 έκατsραv η}ν παρεμβολ11ν άσφαλώg έξερευν1ίσαι κΙΧΙ 14 κιχτοπτε υσαι. δ ύο γαρ ήσιχν στρατοπεδεΊ'α ι, μία μΕν ?)v Άσδρούβιχς είχε μετα πεζών τρισμυρίων κιx� τρισχιλίων {ππsωv, ιΕλλη δε περι β{κιχ σταδίους &'φεστώσa ταύτηgl ή τών ΛΤομάδων, (ππεΊ'g μΕν clg 10 μυρίους έ'χουσα , πεζού:; δΕ περι πεντακισμυρίους. 15 η δη και' μάλλον εΜφοδο:; ήν καΙ -rag σκηvαg εΊχε -rcMwg εi'φυεΊ'g προς έμπυρισμον δια (το) -rotιg Νο- 774. μάδας, tbg άρτίω:; ειπον, μ1) δια ξύλων μηδε δια γης, άπλώς δΕ κάvνcag καΙ καλά,uοιg χρησ,f}αι προg 15 τc(ς σκηvοποιίαg. Έπειδη δε τα μεν τη:; ιIιx(Jtvfjg ω(Jαg {,πsφαινεv 2 iίδη , τφ δε Σκιπίωνι πάντα διηρεύνητο προg η}ν προειρημsvηv έπιβολ1}ν τι} κατα τotις {,πcναvτίουg, 2 τας μεν viJctg ua,f}cLluc καΙ μηχαvαg κατεσκεύαζε 20 τΙΧύταις ώς πολιορκήσων έκ ,f}αλάττηg την Ίτύκην, 3 -roLg δε πεζοΊ'g, oiJlJtv tbg δισχιλίοιg , ΧιΧτελάβετο πάλιν τον {,περ την πόλιν κείμενον λόφον, και τού4 τον ωχυρούτο και διετάφρευε πολυτελώg, -rotg μεν {,πεναντίοιg ποιών φαντασίαν ιbg τούτο πράττων 25 -rfjg πολιορκίιχg ενεκιχ, τΌ δ' &λη,f}είςt βου},6μεvοg έφεδρεύειν -roig κατc! τον τηg πράξεωg καιρόν, 'ίνα

8 7 2. τινας

12 εΤχεν F 14 δια ξύλων 16 σκ'l)νοποιlας] ana(;oluthian l'ecte explicat Kl'ebsius Die FI'iilJ08. cet. 1). 67 20 κα�Eίλκεν F 21 ταύταις ώς ώΥ ταύ­ ann. 2 24 διετάφρευε * ν F ταις, Υ. B W Π 67 Β. 27 τοίς est genel1.s neutrius ; ali})i dicit Polybius sφcδρεvειν τοΙς καιροΤς, -

=

POLYB. HISTOR. χιν 1. 2.

249

μη των στριχτοπέδων Εκ της πιχρεμβολης XroQLof}lv­ των οί την Ίτύκην πιχριχφυλάττοντες στριχτιωτιχι τoλμήιJιxιεν Εξελf}όντες Εκ τής πόλεως Εγχειρείν τφ χάριχκι δια το σύνεγγυς είναι , κιχl πολιορκειν τους 5 φυλάττοντας. ταυτιχ δΈ παραιJκευαζόμενoς lΧμα δι- 5 επέμπετο προς τον Σόφακιχ, πvνf}ανόμενος, ΕΙχν συγ­ xroQf1 t'otg πιχραΚΙΧλουμένοις, εΙ κιχl τοίς Καρχηδο873. νίοις εσται ταυτιχ κιχτα νουν καl μη πάλιν Εκείνοι φήσoυιJΙ βοvλεύσεσf}uι περl των συγχωρουμένων. 10 Et,ua δΈ τούτοις προσενετείλιχτο τοίς πρεσβευτΙΧίς μη 6 πρότερον ώς ιχ{ιτον &πιέναι πρlν η λιχβείν &πόκρι­ σιν {ιπΈρ τούτων. dίν &φικομένων διιχκούσιχς δ 7 Νομας Επείσf}η διότι προς το 6υντελείν Εστι τας διιxλύιJεις δ Σκιπίων, εκ τε του φάνιχι τους πρέσβεις 15 μη πρότερον &ΠΙΧλλιχγήιJε(Jf}ιχι πρlν η λιχβείν πιχρ' ΙXVrOiJ τας αποκρίσεις, εκ τε του διεvλΙΧβεtιJf}ιχι την των Κιχρχηδονίων σvγκιχτάf}εσιν. διο κιχl προς μΈν 8 τον Άσδρούβιχν Εξ ιχvτής επεμπε, διιχσιχφων τα γι­ νόμενιχ κιχl παριχκιχλών δέχεσf}αι την εΙρήνην, ιχότος 20 δΈ �ιff}ύμως διήγε, κιχl τους Επισυνιχγομένους Νο­ μάδας Εκτος εlΊχ τής πιχρεμβολής ιx-vroiί κιχτιχσκηνουν. ό δΈ Πόπλιος κιχτα μΈν την έπίφιχσιν Εποίει το 9 πιχριχπλήσιον, κιχτα δΈ την ιXltjf}cιιxv (έν) τοίς μά­ λι6τιχ περl τας παρα6κευας �ν. Επειδη δε πιχρα 10 25 μ'εν των Κιχρχηδονίων τφ Σόφιχκι διε6αφήf}η 6υν- 775. τελείν τα κιχτα τας 6vνf}ήκιχς , δ δε Νομας περι­ χιχρης ων είπε τοίς πρε6βευτΙΧίς {ιπερ τούτων, c-v48, 4. χχχ 7, 5 13 το FS, τφ Scaliger, sed v. quaest. ΡοΙ Ι ρ. 20 et Erzίihl. Zeitf. ΧΧΙΙΙ 10 ann. 2 22 ss. Snid. s. Υ. Επίφασις: κατα μεν την έπίφασιν έποίει τιν«, τfι δΕ ιHη&Eίιt ΠΕΡΙ τας παρασΚΕυας ElXEV 27 ΕΙΠΕν F

υΙ XVIΠ

Hu

250

SCIPIO

ΙΝ A.l!'ltICA [01. 144, 1].

&έω!; ο! ΠQέ6βειr; &πΏεσαν εΙ!; την lδίαν παρεμβο­ λ1Ιν, μηνύσοντε!; τφ Πoπλtφ τα ΠQαχ&έvτα παρα 11 τοϊί Pct6tliwr;. ιbν &:κούσα!; δ των <Ρωμαίων σΤQα­ τηγο!; aiJ&tr; έκ ποδο!; έπεμπε ΠQέσβειr;, δηλώσοντα!; τφ Σόφακι διότι συμβαίνει τον μξν Πόπλιον εfJ- 5 δοκείν κα� σπουδάζειν -δπξ" ττί!; εlQήvηr;, του!; δ ' έν τφ συνεδρΖφ διαφέQεσ&αfι κα� φάναfι διαμένεfι'ΙΙ 12 έπ� των -δποκειμένωγ οί: κα� παQαrεvόμεvοfι δfιεσά13 φησαν ταϊίτα τφ Νομάδι. την δ' &:ποστολην ταύ­ την δ Σκιπίων έποιήσατο XcfQfιV τού μη δόξαι παQα- ΙΙ> σπονδείν, ιαν ετfι μενούση!; ττί!; -δπξ" των διαλύσεων lπικηQυκεCαr; ΠQοr; &:λλήλου!; ΠQάξrι Τfι των ποΙεμι14 κών lQrwv. γενομένη!; δΒ ττί!; &:ΠΟQρήσεωr; 7:αύτη!; ΕΧπαν 7:0 γfινόμενOν &:νεπ{ληΠ7:0ν gξειv -δπέλαβε την 15 ΠQοαCQεσιv. Ό δΒ Σόφαξ ταϊίτα διακού6α!; lφεQε μεν δυσ­ 874:. 3 XEQwr; δtα το ΠQοκα7:ηλπικέvαfι πεQ� 7:ων διαλύσεων, συν�ει δΒ ΠQοr; 7:0ν 'ΔσδQούβαv εΙ!; λόγους , κα� δtεσάφει τα παQ" των 'Ρωμαίων afJ7:ifj πρoσαγγίiλ2 λόμενα. πεQ� ιbν πολλα δtαΠΟQήσαvτες έβουλεύοντο 21} πως 6φίσι κα&ήκει χρΤίσ&αι 7:0ίς έξΤίς ΠQάrμασι, πλείστον &:πέχοντες ταίς έννOίαfις κα� 7:αίς έπιβολαίς 8 7:0V μέλλον7:0ς ' πεQ� φυλακΤίς μεν γα" η τοϊί πεί­ σεσ&αί τι δεινον 01�δ' ήν7:ινοϊίν είχον ΠQόληψιv, πεQ� δε cov δQίiσαC 1:Ι κα� ΠQοκαλέσα6&αι 7:ους 250 πολεμίους εΙς δμαλον τόπον πολλή 7:ις ,ην ιxfJ.,:fhv 4 δQμη κα� ΠQο&υμία. Πόπλιος δε κα7:α τον καιQΟV 4-8 Suid.

Β.

ΥΥ.

έπί τών -ύποκειμένων: ΠQΕσ{Jεις

δ'ε lπεμπι: διοισοιφoVvτοις nόπλιοv μΕν ε.fJδοκείv την clQtj'll1Jv,

τοούς δε iv τφ σvvεδQlω διαφΕQΕσ&ΟΙΙ, κοι! φάνοιι διοιμένειν Απ! τών -όποκειμΕνων ' 13 lι;ΠΟQQήσεroσ F U'I' 1783, iΠΙQQή­ σεως S

POLYB. mSTOR. xrv 2-4.

251

τούτον τοίς μεν πολλΟίς {)πεδείκνυό διά τε της παQα6κι;υης κα� των παQαγγελμάτων ώς κατα της Ίτύκης εχων ΠQάξιν, των δε χιλιάQχων τους έπι- 5 τηδειοτάτους κα� ΠΙ6τοτάτους καλέιrας πεQ� μέιroν 5 ήμέQας έξέ{}οηκε την έπιβολήν, κα� παQήγγειλε δει­ πνοποιη6αμ{νους κα{}ο' roQav εξάγειν τα 6ΤQατ6πεδα ΠQΟ τού Χ&Qακος , έπειδαν κατα τον έ{}οιΌμον οί 6αλπιγκτα� ιrημαίνω6ιν ίΧμα πάντες' ε6τι rlXQ [{}οος 6 'Ρωμαίοις κατα τον τού δείπνου καΙQον τους βυκα10 νητας κα� ιrαλπιγκτας πάντας 6ημαίνειν παQα την 776. τού 6ΤQατηγού Όκηνήν, χάQιν τού τας νυκτεQινας φυλακας κατα τΟν καΙQον τούτον ϊΌτα6{}οαι κατα τους Ιδίους τ6πους. μετα δε ταύτα τους καταΌκ6- 7 πους &νακαλεΌάμενος , o�ς ετύγχανε διαπεμπ6μενος 15 εΙς τα των πολεμίων ΌΤQατ6πεδα , ιrυνέΚQινε κα� διηQεύνα τα λεγ6μενα πεQί τε των ΠQ06βά6εων ΚΙX� των εΙ66δων των εΙς τας ΠΙΧQεμβολιΧς, ΧQώμενος εΠΙΚQΙΤfι των λεγομένων ΚΙX� 6υμβούλφ MΙXιrΙXvvιX6Cf δια την των τ6πων έμπειQίαν. Έπεισrι δε πάντ' �ν ε-ι'JΤQεπη τα ΠQος την ΧQείαν 4 20 α-ι'Jτφ την ένε6τω6αν, &πολιπων τους {κιχνους ΚΙX� 875. τους έπιτηδείους έπ� της ΠΙΧQεμβολης, &νΙΧλαβων τας δυνάμεις ΠQοηγεν lXQΤΙ ληγούΌης της ΠQώτης φυλακης' πεQ� ylXQ έξήκοντιχ 6τΙΧδίους &πείχον ο{ 25 πολέμιοι. ιrυνεγγίΌας δε τοίς πολεμίοις πεQ� ΤQίτην 2 1 υπεδεΙκνυεν F 8 σηιιάνωσιν FS Be (τίΧ Polybia) corr. Κ vulgo (item peccat cod. � ΙΠ 961 1) ; σημ,ή­ , νωσιν Di 17 88. Suid. s. Υ. επικ(?ιτης: χρωμ,ενο. Επι­ κΡιτύ τ. Λ,η. τφ Mασσανάσσrι δια τ. τ. τόπων Ιμ,πειρΙαν 18 μ,ασσανασσηι F(Κ) , τώ μ,ασσανασσύ S, τφ Μασσα21 αύτώ F σα, νάσσ?J Suid. vulgo, corr. B W Ι 74 αύτών S num ,

252

SCIPIO

ΙΝ AFRICA [01. 144, 1].

φυλακην λήγουσαν, Γαlφ μεν Δαιλlφ κα� Μασαν­ VtXdf1 τουι; iJlLldEtg &ποvεlμαι; τών στρατιωτών κα� πάνται; τουι; Νομάδαι; έπέταξε ποιείσ,f}αι την προσ3 βολην προι; τον τού Σ6φακοι; χάρακα, παρακαλlσαι; (iνδραr;; tirιx,f}ovg rεvid,f}ιxt καl μηδεν εlκfj πράττειν, 5 σαφώι; εΙδόται; 3τι, κα,f)' 3σον έμποδlζει κα� κωλύει τα της δράσεως το σκότος, κατα τοσούτον δεϊ: συν­ εκπληρούν 'tfj διανοlf1 καl τΥ τόλμ'Ώ τας νυκτεριναι; 4 έπιβολάι;' αiJτοr;; δε την λοιπην στρατιαν άναλαβαιν έποιεϊ:το την δρμην έπ� τον Άσδρούβαν. .ην δ' αiJτφ 10 συλλελογισμένον μη πρότερον lrXEtfJctv, lrog &ν οί περι τον Aιxlltov πρώτοι το πύρ έμβάλωσι τoί� πο5 lClLlotr;;. οvτοι; μεν τοιαύται; έχων έπινοlαr;; βάδην έποιείτο την πορείαν' οί δε περί τον Aιxlltov εΙι; δύο μέρη σφας αiJτουr;; διελόντει; /Χμα προσέβαλλον 15 6 τοίι; πολεμlοιι;. τ'iί ι; δε τών σκηνών δια,f}έσεωr;; οίον έπίτηδες προι; έμπυρισμον κατεσκευασμένηι;, κα,f}ά­ περ άνώτερον εΙπον, αις οί προηγούμενοι το πύρ ένέβαλλον, καταvεμη,f}εv εΙς τας πρώτας σκηνας ε-ό­ ,f}irog &βoή,f}ητoν έποlει το κακον διά τε την συν- 20 'χειαν τών σκηνών και δια το πλη,f}οr;; τηι; -δπο7 κειμΙνης υλης. δ μεν olJv Δαlλιoς έχων Εφεδρεlαr;; τάξιν εμενεν· δ δε Μασαννάσαι; εΙδαις τους τόπουι;, 777. κα-&' o-Dr;; εμελλον οί φεύγovτες το πύρ ποιήσασ,f}αι την άποχαιρησιν, Εν τούτοις έπέστησε τους αiιτoύ 25 8 στρατιώτας. τών δs Νομάδων οiJδείι; &πλώι; συ'ι'ί)Π­ ώπτευσε το γινόμενον, οΜ' αiJτοι; δ Σόφαξ, άλλ' ιbι; αiJτομrtτωι; έμπεπρησμένου τ'ού χάρακοι;, τα1 �τ'ην 1 μασσανιχσσή ι FS, corr. BW; Υ. ρ. 251 , 18 23 μασσα­ ν&σσης FS·, corr. Β W, Υ. 1 24 %οιήσασ41αι FS, %οιησεσ41ΙΧι Di Ι 49, sed Υ. Ι 10, 8

POLYlI. HISTOR. χιν 4. 6.

253

εσχον την διάληψιν. 3.fTEV &νυπnνοήτωg ο{ μ'εν έκ 9 876. των {;πνων, ο{ δ' &κμην ετι με.fTυσκ6μενοι κα! πί­ νοντες έξεπήδων έκ των σκηνων. κα! πολλο! μ'εν 1 0 Vφ' UVTWV περ! Te:g τού χάρακος έξ6δους συνεπατή5 .fTησαν, πολλοl δ'ε περικαταληφ.fTέντες -δπο της φλο­ γος κατεπρήσ.fTησαν· ο{ δ'ε καl διαφυγ6ντε� την φλ6γα, πάντες εΙς τους πολεμίους έμπίπτοντες, ov.fF δ πάσχουσιν ov.fT' δ ποιούσι γινώσκοντες διεφ.fTεί­ ροντο. 10 Κατα δ'ε τον καιρον τούτον ο{ Καρχηδ6νιοι, [) .fTεωρούllτες το πλη.fTος τού πυρος κα! το (LlrE.fTog της έξαιρομένης φλογ6ς, {ιπολαβ6ντες α-ότομάτως &.νηφ.fTαι τον των Νομάδων χάρακα , τινες μεν έβο­ ή.fTουν έξ α-ότης, ο{ δε λοιπο! πάντες έκτρέχοντες 2 15 έκ της παρεμβολης ΙΧνοπλοι συνίσταντο προ της ίδίας στρατοπεδείας , έκπλαγεις 5ντες έπl τοίς γινο­ μένοις. δ δε Σκιπίων, των πραγμάτων ώς αν εΙ 3 κατ' ε-όχην α-ότφ προχωρησάντων, έπιπεσων τοϊ:ς έξεληλυ.fT6Ο'ιν, οϋς μεν έφ6νευεν, οϋς δε καταδιώ20 κων ΙΧμα το πύρ ένέβαλλε ταις σκηναΙ:ς. oV γενο- 4 μένου παραπλήσια συνέβαινε πάσχειν τους Φοίνικας {ιπο του πυρος κα! της σλης περιστάσεως τοίς tf.ρτι �η&είσι περl των Νομάδων. ο{ δε περl τον Άσδρον- 6 βαν του μεν τφ πυρl βοη.fTείν αύτ6.fTεν ε-ό&έως 25 &πέστησαν, γν6ντες έκ τού συμβαίνοντος στι καl περl τους Νομάδας ο-όκ α-ότομάτως, κα.fTάπερ {ιπ­ έλαβον, &λλ' έκ της (των) πολεμίων έπιβολης καλ 1 fσχον, v. Ηιι Erziihl. Zeitf χχιν 8 ann. 1 (Ρ. 370) 2 i!n del. hic et χν 6, 6 Witterus ad Thom. Mag. 1), 379 et Krumbachel'us BeitI·. Ζ. ein. Gesch. d. gl·. Spι·. Vimal'iae 1884 ρ. 22 ann. 1 ; sed amat Polybius istud pleo­

nasmi genus

254

ΒΟΙΡΙΟ ΙΝ AFRICA [01. 144, 1].

6

τ6λμ,η!; lγεγ6νει το δειν6ν' lγ{νοντο δ� περ� το σφζειν έαυτούg, βραχε{αί: σφ{σι :και περι τουτο το '1 fLl(Jog lλπίδο!; [τι :καταλειπομ,έvηg. τ6 τε γαρ πυρ ταχέω!; lπενέμ,ετο :και περιελάμ,βανε πάντα!; του!: τ6πουg, α'ί τε δ{οδοι πλήQειg �σαν 'ίππων, -δποζυ- 5 γίων, &νδρων, των μ,�ν ήμ,ι&νήτων :και διεφ&αQ­ μ,ένων -δπο του πυρ6g, των δ' έξεπτοημ,ένων :και 8 παQεστώτωv ταίί: διαvοίαΙf;, αιστε :και ΤΟΤί: &vδQαrα- 7 78. &είν προαιρουμ,ένΟΙί: lμ,π6δια ταυτα γίνεσ&αι, :και δια την ταραχην :και σύγχυσιν &νέλπιστον εΙναι την 10 9 σωτηQίαv. παQαπλήσια δ� τούτοι!; �ν :και τα πεQΙ τον Σ6φα:κα :και του!: &λλουί: iJrEfL6VtXf;. πλην ο-bτοι 8'1'1. μ,�ν &μ,φ6τεQΟΙ μετ' όλίγων ιππέων lξέσωσαν a.v10 τούg' αΙ δ� λοιπαι μυριάδεί: &νδρων, 'ίππων, -δπο­ ζυγίων, &τυχωί: μ�ν :και lλεεινω!; -δπο του πυ(JΟf; 15 11 άπώλλυντο ' αΙσχρωί: δ� :και- Επονειδίστωί: [νιοι των &νδρων, την του πυΡΟί: Βίαν φεύrοvτεf;, -δπο των πολεμ{ων διεφ&είροντο , XCiJ(Jtg oiJ μ,6νον 'twV δπλων, 12 άλλα :και των ιμ,ατίων, γυμ,νοι φονευ6μενοι. :κα&6λου δ� πα!: �ν δ τ6ΠΟί: olfLwrfί f;, βοηί: &τά:κτου, 20 φ6βου, Ψ6φου πα(Jηλλαrμέvου, συν δ� τούΤΟΙί: πυ(JΟf; 13 IvEQroii :και φλογΟί: .vπεQ{Jαλλούσηf; πλήρηf;' ι5ν �ν {:κανον [δν] l:κπληξαι την άν&ρωπ{ν'ην φύσιν, μηδ' 14 Βτι :και πάν&' δμου συr:κυ6;Jήσαvτα πα(Jαδ6ξωf;. διο :και το γεγονΟί: oiJδ� :κα&' .vπερ{JολrJV εΙ:κάσαι δυνα- 25 τον οiJδεvι των ί5ντων lστίν' οϋτωί: -δπερπεπαί:κει 15 τΏ δειν6τητι πάσαί: ταί: Π6;JοεΙ6;Jημsvαf; πριfξεΙf;. Ώ 15 καΙ. ElEEtvιiig] Υ. BW Fleckeis. annal. 1889, 688 Β. 24 διο το rEroVog 27 πιι&ξειg : Suid. 8. Υ. VΠΕQπαίειν 26 .{ιπΙιΙΙΠΕπαΙκΕι F(DK Suid.) , fιΠEΙΙ αΙεί ΠΕπαΙκει Β, fιΠEΙΙEΠEπαΙΚEΙ σα -

POLΥΒ. HISTOR. ΧΙΥ 5.

6.

255

κα� πολλων κα� καλων διειργασμένων Σκιπίωνι κάλλιστον εΙναί μαι δοκεί τουτο τουργον κα� παρα­ βολώτατον των εκείνφ πεπραγμΕνων * * * ου μ�ν άλλα τηι; ήμΕραι; επιγεvομΕνηg, κα� των 6 " πολεμίων των μεν απολωλ6των, των δε προτροπά­ δην πεφευγ6των, παρακαλiι1αι; τουι; χιλιάρχουι; εκ ποδοι; Επηκολού.ι7ει. ται; μεν oiJv αρχαι; δ Καρχη- 2 δ6νιοι; υπέμενε, κα{πεf! αυτφ Πf!Οι1αγγελ{αg γενο­ μΙνηg· τουτο δ' επο{ει ΠΙι1τεύων τfj τηι; π6λεωι; �o ό·,ιVf!6τητι. μετα δε ταυτα ι1vν.ι7εωf!ήσαg τουι; εγ- 3 χωρίουι; σται1ιά�ονταg, καταπλαγεlι; τ�ν Εφοδον του Σκιπίωνοg, Εφευγε μετα των διαι1ει1ωσμΕνων· OVTOL δ' ήι1αν {ππείι; μεν ουκ ελάττουι; πεντακοσίων, πε�o� δε περ� δισχι lCovg. ο{ δ' εγχώριοι ι1υμφρονήσαντει; 4 15 εΠΕΤf!εψαv περ� σφων αυτων τοίι; 'Ρωμαίοιg. δ δε 5 Π6πλιοι; τούτων μεν εφείσατο , δύο δε ται; παf!α878. κειμέναι; π6λειι; εφηκε τοίι; στρατοπέδοιι; διαΡΠά�ειν, κα� ταυτα διαπραξάμενοι; αiJ.ι7ιg επ� την εξ αρχηι; EπaηIει παρεμβολήν. ο{ δε Καρχηδ6νιοι , παλιν- 6 77θ. 20 τρ6που τηι; ελπ{δοι; αυτοίι; άποβαινούσηι; προι; ται; εξ αρχηι; επιβολάg, βαρΕωι; Εφερον το rcrov6g· ελ- 7 πίσαντει; γαρ πολιορκήσειν τουι; 'Ρωμαίουι; συγκλεί­ ι1αντει; εΙι; την ΙΧκραν την πρoι10υσαν τηι; 'Ιτύκηg, εν f την παf!αχειμασ{αν εποιουντο , κατα γην μεν 3 * * *1 'numerum caesorum et pauca alia, qu:ite Livius babet lib. ΠΧ c. 6 sq. et :A.ppian. Punic. c. 23 sq. praeterιnisit epitomator ' Sch 12 Ι!φεvγε F, v. Hu Erz'ihl. Zeitf. XXVΠ2, Ι!φvγε S' vulgo 13 εΗ �τοvς F (ut χιν 7, 9) 1 7 έφήκε FK Di monente Sch ίη Ι. Χ. s. v. &φιέν η, &φήκε S vulgo 19 έπανήκει FS, corr. Rei 6 75, v. Hu Erziihl. Zeitf. 23 προσούσαν] προς fro oiJaιxv Rei ')75, προ­ ΙΧ 2 ann. 3 π[πτοvσαν Ben 269, προτε{νovσαν, coJ\i. Hu, προς (το πέλαγος προτε{ν)οvσαν B W

256

SCIPIO

ΙΝ AFRICA [01. 144, 1].

'Coir; πεζοϊ!; στρατεύμασι\ κατα .fTάλατταv δ'); ταϊ:; ναυτικαϊ:; δυνάμεσι, και προ!; τούτο πάσα!; ήτοι8 μακότε!; τα!; παρασκευάg, /Χμα τφ μη μόνον των Vπαί.fTρωv οf)τωg &λόγω!; και παραδόξω!; εκχωρησαι τοϊ!; vπεvαvτίοιg, &λλα και τον περι σφων αiJτωv 5 και τη!; πατρίδο!; οσον oiJu fίδη προι1δοκαν κίνδυνον, τελέω!; έκπλαγεϊ!; �σαν και περίφοβοι ταϊ!; ψυχαϊg. 9 oiJ μην &λλα των πραγμάτων &ναγκαζόντων ποι­ εϊσ.fTαι πρόνοιαν και βουλην -δπΈρ τού μέλλοvτοg, �ν -ι:ο συνέδριον &πορία!; και ποικίλων και τεταραγ- 10 10 μένων έπινοημάτων πληρεg. οϊ μΈν γαρ εφαι1αν δεϊν πέμπειν έπι τον 'Αννίβαν και καλεϊν έκ τη!; 'Iταλίαg, δι!; μια!; ετι κu-ι:αλειπoμένη!; έλπίδοr; τη!; iv έκείνφ τφ ι1τρατηγφ και ταϊ!; μετ' εκείνου δυ11 νάμει1ιν, οϊ δΈ διαπρει1βεύει1.fTαι προ!; τον Πόπλιον 15 -δπΈρ &νοχων και λαλεϊν -δπερ διαλύι1εων και ι5'1Jν­ .fTηκωv, lτεροι δε .fTaQQEiv και ι1υνάγειν τα:; δυνά12 μει:; και διαπέμπει1.fTαι προ!; τον ,Σόφακα· και yclQ πληι1ίον αiJτοv εΙ!; την 'Άββαν &ποκεχωRηκέvαι, ι1υν­ α.fTQοίζειv δΈ του!; &πο τού κινδύνου διαφυγόvταg. 20 και δη και τέλο!; αf)τη των γνωμων έπεκράτηι1εν. 13 Οvτοι μΈν o-bv 'Cdg τε δυνάμει!; η.fTQοιζοv, εκπέμψαντε!; τον Άι1δQούβαv, και διεπέμψαντο προ:; τον ,Σόφακα, δεόμενοι σφίιrι βοη.fTεΙv καΙ μένειν έπι των -δποκεψένων κατα την έξ &QXij:; πρό.fTει1ιv, δι!; 25 αiJτίκα μάλα τού ι1ΤQατ'η γού μετα των δυνάμεων 7 προ!; αiJτοv ι1υvάψοv-ι:οg· δ δΈ των 'Ρωμαίων σΤQα879. τηγο:; έγίνετο μΈν και περι την τή!; 'Ιτύκη:; πολΙΟQ­ κία-Ζ" το δε πλεϊον, ιkκoύων έπιμένειν τον Σόφακα και του!; Καρχηδονίου:; πάλιν ά.fTQοίζειv ι1τρατιάν, 80 έξηγε τα:; δυνάμει!; καΙ παQεvέβαλλε προ τη!; 'Iτύκηg.

POLYB. HISTOR.

χιν 6. 7.

257

αμα δε κα� νεCμας τών λαφύQαιν * * * τους μεν * * * 2 έμπ6Qοvς έξαπέστειλε * * * ΛVσιτελώς' καλης yitQ τ-ης 3 780. vπεQ τών σλαιν έλπCδος vπογQαφομέvηι; Εκ του Υε­ γον6τος εiιτυxήματoς, ΕτοCμαις την παQουσαν ώφέ5 λειαν οί στ('ατιώται πα,/ oiιδεν ποιούμενοι διετί­ i)oεντο τοίς έμπ6(10ις. τφ δΈ βασιλεί τών Νομά.δων 4, κα� τοίς φCΛOις το μεν Π(1ώτον έδ6κει κατα τό ουνεχες είι; την OlxeCav ποιείσi)oαι την WαΧaJ('ησιν' τών δε Κελτιβή(1αιν αf.,ΤΟίς &παντήσά.νταιν πε('ι την 5 lο'Άββαν, ο"ίτινες έτύγχανον VnO τών Κα(1χηδονlαιν έξενολογημένοι , πλεΙοvf' δντες τών τεΤ(1ακιοχ,ιλ{αιν, πιοτεύονt;ες ταίς xε(10� ταύταις οίίτως έπέστη6αν και βραχύ τι ταϊς ψυχαίς έi)oά.('(1ησαν. συν δε τού- 6 τοις αμα κα� της παιδ{οκης, ητις �ν i)ovγά.τη(1 μεν 15 Ασδ(10ύβου (του) (jΤQατηγου , γυνη δε του Σ6φακος, xai)orXne(1 έπάναι. nQOEinOV, δεομένης και λΙΠCX(Jούσης μείναι και μη καταλιπεϊν έν τοιούτοις καΙΡΟίς τους ΚαρχηδονCοvς, inel(ji}oη κα� ΠQΟι5έσχε τοίς naQCΙxa­ λουμένοις δ Νομάς. oiι μικρα δε κα� τους Καρχη- 7 20 δονlους έλπΙζειν παρε(jκεύαι5αν οί ΚελτCβηQες· &ντι μεν γα(1 τών τετε�αΚι(jχιλCαιν μVQΙοvς αvτους &1ιήγ­ γελλον εΙναι, κατα δε τους κινδύνους &νυποστά.τους VnrXQXELV καΙ ταίς ψυχαίς καΙ τοίς καi)oοπλΙι5μοίς. έκ δε ταύτης της φήμης καΙ της χυδαCου και παν- 8 25 δήμου λαλιας μετεωQΙι5i)oέντες οί ΚαQχηδ6νιοι δι­ πλαι5lως έπεQ(1aJσi)oηι5αν πρός το πάλιν &ντιποιήσα­ oi)oat τών vnaιAFQrov. καΙ τέλος έν �μέQαις Τ(1Ιά.- 9 1. 2 λαψύρων (π-ολλα ιιsv τΉ στρατι�, τα δ' &ξιολογαιτατα Π-ι!f1Λ/',α; εΙ; την 'ραιιιην) τοvς ιι);ν (στρατιαιτας ο-όκ αιφέλησε ΙΙEJΙαλα, τοv; δ') Ειιπ-όρονς Εξαπ-έσnιΛε(ν &γoράσαvτας) lvGLt'E­ λώς ' Β W coll. ΛρρϊΜ. Punic. 23

258

SCIPIO ΙΝ AFRIC.A. [01. 144, 1].

κοντα πε()l τα ΜειΥάλα πεδία καλούμενα βαλ6μενοι χά()ακα συνεστ()ατ:οπέδευον δμού τοϊ:ι; Νομάσι κα! τοϊ:ι; Kελτί{Jη()σιν, δντει; ο-όκ iλάττοvι; οΙ πάντε� τ()ισμυ()ίων. 8 Ών δια6αφηiFένταιν εΙι; το των 'Ρωμαίων στ()α- 5 τόπεδον wiFlrog δ Πόπλιοι; iιΥίνετο πε()ι την έ'ξοδον, και 6υντάξαι; τοϊ:ι; πολιο()κούσι την Ίτύκην & δέον ήν π()άττει1Ι και τοϊ:ι; κατα iFάλαττα1l έξώ()μησε, το 2 στ()άτευμα παν έχων εiJ�ωνOν. άφικόμενοι; δ� πεμ­ πτα�oι; iπι τα Μεγάλα πεδία και συνειΥιΥίσιχι; τοϊ:ι; 10 πολεμίοιι;, την μ�ν π()roτην ijfLEQav iπί τινοι; λ6φου κατεστ()ατοπέδευσε, πε()l τ()ιάκοντα σταδίουι; άπο3 σχαιν των πολεμίων, 'tfj δ' έξηι; καταβαι; εΙι; τα πεδία καΙ π()οiFέμενοι; τους Ιππέας (iv) έπτα 01:tX- 781. 4 δίοιι; παQενέβαλε. δύο δΕ τας κατα πόδαι; ήμέ()αι; 15 μείναντες και β()αχέα δια των άκ()οβολισμων κατα­ πει()άσαντε!; &λλήλων, 'tfj τετά()τrι κατα ΠQ6iFεσιν έξηιΥον άμ,φότε()οι και πα()ενέβαλλον τα!; δυνάμειι;. 5 δ μ�ν o1Jv Πόπλιο!; άπλω!; κατα το πα()' α-ότοϊ:!; έ&ο!; έiFt]ΚΕ π()ω1:0ν μΕν τα!; των άστάτων σημαίαr;, iπι 20 δΕ τα�5ταιι; ται; των ΠQΙιΥκίπων, ΤEλεvτιxίαι; δ' iπ6 έστησΕ κατόπιν ται; των 'tQJctQlrov' των δ' Ιππέων του!; μ�ν Ίταλικου!; έπι το δΕξιον έ&ηΚF, του!; δΕ 7 Νομάδα!; και Μασαννάσαν iπι το λαιόν. οΙ δε πε()l τον Σ6φακιχ κιχι τον 'ΑσδQούβαν του!; μ�ν ΚΕλτί- 25 {JηQrxg μέσουι; έταξαν άυτίουι; 'ttXtr; των 'Ρωμαίων σπείQαις, τους δ� Νομάδας iξ ε-όωνύμου, τους δ�

880.

1 βαi.λ.όμElIOΙ FS, corr. Be, Υ. ΙΠ 10o, 10. 1 10, 10 12 σταδΙωll FS, σταδΙον'ό Rei 575, στοι.δι' Hu, Υ. B W Fleckeis. annal. 1890, 834 2 4 e t ρ . 259, 4 μοι.σσοι.lΙάσσηυ FS, corr. BW Ι 74

POLYB. mSTOR. χιν

7-9.

259

Κα,ρχ'ηδονίουι; lκ τών δεξιών. lΧμα, δΒ τφ ycvlt1&at 8 την πρώτην εφοδον EV&iwg ol Νομάδει; lνέκλινα,ν τουι; Ίτα,λικουι; lππειg, ο? τε Κα,ρχηδόνιοι τουι; περι τον Μα,6α,ννά6α,ν, lΧτε πλεονάκιι; tjδη προηττημένοι 5 τα,ιι; ψvχα,Ιg. ol δΒ Κελτ(βηρει; lμάχοντο ycvvalwg, 9 t1v6τάντεg τοιι; 'Pwltalotg. 01Jτε γαρ φεύγοντει; lλ­ πίδα, 6ωτηρία,ι; εΙχυν δια την άπειρία,ν τών τόπων 01Jτε ζωγρίι;t κρα,τη&έντει; δια την ά&ε6ία,ν την ειι; 881. τον Πόπλιον' οvδεν γαρ πολέμιον πεπον&ότει; ύπ' 1Ο 10 α,vτού κα,τα ται; έν Ίβηρίι;t πράξεις &δΙκως lφα,ί­ νοντο κα,Ι πα,ρα,t1πόνδως ηκειν κα,τα 'Ρωμα,ίων t1VlL­ μα,χή60ντει; τοις Κα,ρχηδονίοιg. oV μην άλλ' lΧμα, 11 τφ κλίνα,ι τους άπο τών κεράτων τα,χέως κυκλω­ &έντες ύπο των πριγκίπων κα,ι τρια,ρίων α,13τού κα,τ15 εκόπη6α,ν πάντες πλην τελέωι; όλίγων. ο [ μΒν ο-δν 12 Κελτ(βηρες τούτον τον ηJόπον άπώλοντο , μεγάλην [πα,ρ' ολην] πα,ρα,6χόμενοι χρεία,ν τοιι,; Κα,ρχηδονίοις ov μόνον κα,τα την μάχην, άλλα κα,ι κα,τα την φυγήν. ει μη γαρ τούτ ' lμπόδιον έγένετο τοιι; 1 3 20 Ρωμα,ίοις, άλλ E13&iwg lκ ποδος ήκολού&η6α,ν τοίς φεύγοvt1ι , πα,ντελως &ν όλίγοι (δι)έφυγον τών ύπ­ ενα,ντίων. νύν δΒ περι τούτουι; γενομένης έΠΙ6τά- ι 4, 6εως ο? τε περι τον Σόφα,κα, μετα των {ππέων άt1φα,λώg έ'J/,οιή6α,ντο την άποχώρηt1ιν ειι; την ol25 κεΙα,ν, ο? τε περι τον Ά6δρούβα,ν μετα τών δια,6φζομένων εις την Κα,ρχηδόνα,. Ό ·δε 6τρα,τηγος των 'Ρωμα,ίων, έπει τα 6κύλα, 9 ί'82. 17 παρ' 3λην FS, del σα , transposuit post ofJ μ6νον versus sequentis deleto κατα post μόνον Hu, και 3λην coni. Sch (sed Υ. BW Fleckeis. annal. 1889, 684,) , defendit librorum scripturam την πράξιν ad 3ϊ.ην intellecto Rei 576 21 lfφVΥΟV FS, corr. Campius ίη interpret. German. ρ. 1047 ann. 1

260

SCJPIO ΙΝ AFRICA [01. 144, 1].

κα� τους αΙχμαλαιτους εότ(!επεϊς έ&ετο, συ'γΚαλέ<1ας το ι1υνέδ(!ιον Εβουλεύετο πε(!� των έξης , τί δέον .ην 2 ποιεϊν. έδοξεν otw α{}τοίς τον μ�ν <1τ(!ατηγον Πό­ πλιον κα� μέ(!ος τι της δυνάμεως μένειν ΕπΙΠΟ(!Ευό­ μενον τας πόλεις, τον δΕ Λαtλιoν κα� τον Μα<1αν- 5 νά<1αν, λαβόντας τούς τε Νομάδας κα� μέ(!Ο-ς των 'Ρωμαϊκων <1τ(!ατοπέδων, επεσ&αι τοϊς πε(!ι τον Σό­ φακα κα:ι μη δούναι χ(!όνον εΙς Επίστασιν κα� πα(!α3 σκευήν. ο-bτοι μεν ταύτα βουλευσάμενοι διεχω(!{­ ιr&ηιrαν, ο{ μ�ν EΠ� τον Σόφακα μετα των π(!οει- 10 ρημένων στ(!ατιωτων, δ δε ιrτρατηγOς EΠ� τας πόλεις. 4 ιbν αε μεν Ε&ελοντην προσετί&εντο τοϊς Ψωμαίοις &α τον φόβον, ίΧς δε πολιο(!κων Εξ Εφόδου κατα 5 κ(!άτος !ί(!ει. πάντα δ' �ν οΙκεία μεταβολης τα κατα 882. την χαι(!αν, [1τε συνεχως [τε] Εκκε{μενα ταϊς κιχκο- 15 πα&είιχις κα� ταϊς εΙιrφoραϊς δια το πολυΧQον{ους γεγονΕναι τους κιχτα την Ίβη('ίιχν πολέμους. 'Εν δε τΏ ΚΙΧρχηδόνι μεγάλης και ΠQ6τεQον υπ6 αρχούσης "κα7:ασταιrίιxς, έτι μεί�ω τότε ιrυνέβαινε r{Ved&tXt την ΤΙΧQιχχήν, ι:&ς (1ν Εκ δευτέQου τηλι- 20 καύΤΏ πληrf) (περι)πεπτωκότων 17δη και "πειπόντων 7 τας EV ιχυτοϊς Ελπίδας. ο-ό μην "λλ' ot μεν ιiνδρω­ δέιr7:tXτοι δοκούντες είναι 7:ων ιrυμβoύλων ταίς μΕν ναυιr�ν Εκέλευον ijδη πλεb"v EΠ� τους την Ίτύκην .πολΙΟQΚθύνταr;, κιx� τήν τε πολΙΟQκίιχν πεΙ(!ιΧ<1&αι 25 λύειν και ναυμιχχεϊν το1:ι.; υπεvtXντ{οις, άΠΙΧQασκεύοιι.; 8 oiJιrr, ΠQος τούτο το μέ(!ος' Επ{ τε τον 'Δνν{βιχν 5 μ.ιxσσανιiσσην FS , oorr. BW Ι 74 15 'CE FS, del. 80h έ,,/"'ΕΙμ.Ενα FS , corr. D" in Steph. thes. t. ΠΙ 27 !l:El δ� Bei 576, sed Υ. BW n 50 et conf. V ρ. 750 71, 8. ΙΧ. 8, 13. Χ 19, Ο. X1f 6b, 8

POLYB. mSTOR. χιν

9. 10.

261

πει:,πειν ήξΙουν κa� μηδψΙα,ν vπεQβολην ποιησαμε­ νους ΕξελΕγχειν κα,� ταύτην την ΕλπΙδα,' μεγ«λα,ς γα!! αμφυτειιαις εΙυα,ι τα,ίς Επιβολα,ίς Εκ τών κα,1:α λ6γου &φοιιμ,ας πιιος σωτηρΙαν. τινΒς δ'Β ταύτας 9 5 fLtv έφασαυ μηκέτι φειιειυ τους καΙQούς, την δΒ π6λιν όχυιιούν κα� παQαι1κευ«ζεσit'αι 'ltQor,; 'ltoltoQ­ κΙαυ ' πολλας γαιι δώσειυ &φΟQμας ταύτ6ματου, ΙΧν δμονοώσιυ. r1ftfX δΒ βουλεύεσit'αι 'ltEQl διαλύσεως 10 κα,! συνit'ηκών παιι'!1νουν, Επ! τΙσι κα! πώς; ΙΧν λύσιυ 1 0 ποιήσαιυτο τών Ευει1τώτωυ κακώυ. γενομέυωυ δΒ11783. καl πλειόνων λόγωυ 'JtEQl ταύτα, π«σας; lκύQωι1αν r1ftfX τας; γυώμας. ΚQιit'Evτων δε ΤΟ15τωυ ο{ μΒ11 εΙς 1 0 την ΙταλΙαυ μέλλοντες πλείν stJit'irog Εκ τού βου­ λεvτηQtου πιιοηγον Επ! it'«λατταv, δ δε vαύαQχος 1� Επl τc(r,; ναύς' ο{ δε λοιπο! 'ltEQt τε της κατα την πόλιν &ι1φαλεΙας πιιοευοούντο καl πειι! τών κατα fLiQor,; Εβουλεύοντο ι1υνεχως. ΚαΙ [δ] Πόπλιος, καταγέμουτος ηδη τού ι1τιιατο- 2 πέδου της λεΙας δια το μηδέυ' &ντιπιι«ττειν, άλλα 20 πάντας εΙ'κειν τα,ίς Επιβολαίς, εκιιινε το μευ των λαφύιιων πλείον εΙς τηυ Εξ &ιιχης; παιιαπέμψαι παιιεμ883. βολήν, αύτος δε τηυ ι1τιιατεΙαυ αναλαβωυ εiίζωνoν 3 καταλαβέι1it'α,ι του lπl Τύνητι χάρακα καl στιιατο­ πεδεύι1αι τοις ΚαρχηδουΙοις Εν ι1υν6ψει' μάλΙι1τα 25 γα!! omror,; Εκφοβήι1ειυ υπελ«μβfXυε κα! καταπλήξειν αύτούς. ο{ μεν oiJv Καρχηδ6νιοι μετ' όλΙγας; ήμέιιας 4; τά τε πληρώματα καl τας; ι1ιταιιχΙας; [τοΙμας; εχοντει;; Εν ταίς; ναυι1lν Εγίυουτο ΠΙΙΟΓ,; αυαγωγl1 καl τοίι;; 9 τίσιν F 1 8 δ deI. B W, v. Fleckeis. annal. 1889, 684 s. ,21 παρασΚΕυήν FS , corr. παρεμμοΑήν Campius Ι c. ρ. 1049 ann. 1

262

SCIPIO ΙΝ AFRICA

[ΟΙ 144, 1].

προκειμένοις' δ δ), Πόπλιος �κε προς τον Τύνητα, κα! φυγόντων την έφοδον α-ότού των παραφυλατΙ) τόντων κατέλαβε τον τόπον. δ δ), Τύνης &πέχ,ει μ),ν τ-ης Καρχηδόνος ώς [κατον εΙ:κσσι σταδίους, εστι δ), σύνοπτος σχεδον Εξ 8λης της πόλεως, δια- 5 φέρει δ' όχυρότ-ητι και φυσικΉ κα! χειροποιήτφ, G �α&άπερ και πρότερον ijμιν εΙ:�ηται. των δ), 'Ρω ­ μαίων t1�τι κατεστ�ατoπεδευκότων &νήγοντο ταις ναυσ�ν οι Καρχηδόνιοι , ποιούμενοι τον πλούν εΙς 7 την Ίτύκην. δ δ), Πόπλιος δρων τον &νάπλουν 10 των υπεναντίων, και δεδιως μή τι περ! (το) σφέ­ τε�oν α-ότων ναυτικον συμβΉ , διετα(>άττετο πάντων &νυπονοήτως διακειμένων και &πα(>ασκεύωg π(>ος το 8 μέλλον. αi'ι&ις δ' Εκ μεταβολης &ναστ(>ατοπεδεύσας 9 1ίπείγετο βοη&ήσων τοις Ιδίοις π�άγμασι. κατα- 15 λαβων δ), τας καταφ�άκτoυς ναύς π�ός μ),ν τας Eξαι�έσεις κα! π�oσαγωγας των ό�γάνων κα! κα&όλου προς πολιο(>κίαν εi'ι και δεόντως εξη(>τυμένας, π�oς δε ναυμαχίαν ηκιστα παρεσκευασμένας, τον δε των υπεναντίων στόλο'!! Εξ 8λου τού χειμωνος π�oς α-ότό 20 10 τούτο κατη(>τισμένον, το μεν &ντανάγεσ&αι και ναυ- 784. μαχειν άπογνούς, συνορμίσας δε τα-ς καταφ�άκτoυς νηας πε�ιέστησε ταύταις τα-ς φo�τηγoυς Επι τ�εις 11 και τέττα(>ας το βά&ος, κ&πειτα κα&ελόμενος τους [στους και τα-ς κεραίας έζευξε τούτοις βιαίως προς 25 884-. 12 &λλήλας, βραχυ διάστημα ποιων, ωσ&' υπη(>ετικοις Εκπλειν δύνασ&αι και διαπλεΙν. 1 ηκεν F

24 Κ&ΠΕιτα : des. F2 fol. 227v extr. (v. ad

ΧΝ 1, 1) κα.f7ει..όμεvος - 26 &λι..nι..ας: 26 μl!αχυ - 27 διαπι.. είν : Suid.

Β. τ. "EQaia vπηQΕΤΙΚΟΙι;

Suid.

Β. τ.

POLYB. HISTOR. ΧΙΥ

10-12.

263

ΙΙΙ. RES AEGΥΡΤΙ.

5

<Πολύβιοc> εν τ� τεccαρεcκαιhεκάTl;Ι <φηcιν> 'Αγα- ΙΙ ,f}οκλέους του ΟΙνάνθη, υίου, εταίρου δ's του Φιλο­ πάτοt}ος βασιλέως, <κ6λακα YEvId,ftaL> Φίλωνα. Πολύβιοc hE εν τ� τεccαρεcκαιhεκάη;ι των iCTO- 2 ριων Kλεινoυ� φηCΙ τής οΙνοχοούσης αυτψ <Πτο­ λεμαίφ τφ Φιλαδ'έλφφ> εΙκόναc πολλας &vακείσ,f}αι

κατα την 'Αλεξάvδ'Qειαv μονοχίτωνας κα� ρυτον έχούσιχς έν ταίς XEQdiV. α{ δε κάλλισται τών ol- 3 10 κιών, φηcίν, Ο{) ΜυQτίου κα� Μνησίδ'ος κα� Πο,f}ει­ νής ΠQοσαγΟQεύοvται ; καίτοι Mνησ�ς μεν ,ην α{)- 4 ληΤt}�ς κα� Πο,f}ειvή. ΜVQΤΙΟV δs μία τών &πο­ δεδειγμένων κα� κοινών δεικτηQιάδωv. τού δε δ ΦιλοπάΤΟQος βασιλέως Πτολψαίου ουκ Άταθόκλεια 15 Τι εταίρα εκράτει fι κα� πΜαν &ναΤQέψασα την βα­ σιλείαν; 'Ίσως δέ τινες έπαΠΟQήσουσι πώς fιμείς τας ιtλ- 1 2 lag ΠQάξειg άπάσας κατ ένιαυτον γQάφοvτες τας καταλλήλους πεQ� μ6νων τών κατ ΑΙ:γυπτο"; έν 20 καΙQφ τφ νυν έκ πλείονος Xt}6vov πεποιήμε,f}α την έξήγησιν. fιfLEig δε τούτο πεποιήκαμεν διά τινας 2 τοιαvταg αlτίαg. Πτολεμαίος δ βασιλεvς, πεQ� oV 3 νύν δ λ6γοg, δ ΦιλοπάτωQ , μετα το συντελεσ,f}ήvιχι τον πεt}� Κοίλην ΣυQίαv π6λεμον &ποσταg πάντων 25 τών κΙΧλών έΤQάπη ΠQοg βίον ιtσωτoν κα� τοιούτον οίον &Qτίωg δ'ιεληλV,f}αμεv. όψs δ'έ ποτε βιασ,f}ε�g 4 2-4 Athen. ΥΙ ρ. 2516 (verba uncis inclusa ex antecedentibus repetita sunt) 5-16 Athen. ΧΠΙ ρ. 576 f 12 post Πο.fJ'ειvή excidisse όιnηστρΙι; suspicatur KaibeliU8 17 Ρ 62, 11 Υα 19 παρα1ϊ.ήϊ.ονι; Ρ, corr. Di 26 δΙΕ1η1V.fJ'αμΕV] add. Ρ: ζήτΕι. ivε1ειΠΕ γ�ρ φv11α μη

264 PTOLEMAEUS PH1LOPATOR [01. 141, 1-144, 1]. 885. -όπο

των πqιχγμιΧταιν Ινέπει1εν clg τον νύν δεδηλαι­ μένον πόλεμον, Bg Xroq�g τηg clg &λλήλοvg αιμότητοg ΚΙΧΙ "ιxqιxvofLtιxg o�τε πιχqιΧτιχξιν o�τε vavfLιxXtιxv ουτε πολΙΟQκtιχν ov.{}' ετεqον οΜ1;ν έ6χε μνήμηg αξιον. δ διόπε(! {;πέδ(!ιχμlW oiίται κ&μοι τφ γqιΧφοvτι �ftδίιχv 5 έ6ε6.{}ιχι κιχι τοίg &νιχγινώσκουι1ιν εόμΙΧ.fJ'εστέqιχv την διήγηι1ιν, εΙ μη κιχτ' 8νιιχυτον έπιψΙΧύαιν [LtX(JCJV [κιχι] 785. oiικ &ξtαιv lΠΙι1τάσεαιg πqιχγμιΧταιv &'ποδιδοtηv τον λόγον, &λλ' έlι1άmxξ οΤον εΙ σαιμιχτοειδη ποιήι1ιχg την τού {3ΙΧι1ιλέαιg 1lψΟΙΧ{Qεσιν &πιχγγεtλιχιμι ΠEQI, ιχiιτηg. 10 tvoEr; ΠΕΡΙ ΤoV πτολεμ,αlοv tVΕφΕΡΕΤΟ καΙ ΠΕΡΙ c%ρσιvόηι;, Υ. ad XIV 1&, 1 7 καΙ del. BW Fleckeis. annal. 1889, 681 10 des. Ρ 62, 80 Vα

F R A G M E N T A L I B R I XV. Ι RES ΙΤΜΙΑΕ ΕΤ AFRICΛE.

'Ότι των Κcψχηοονίων λαβ6ντων αΙχμαλώτους τας φορτηγονς νfjας των 'Ρωμαίων και χορηγίας πλfj­ .&ος Εξαίσιον ό Π6πλιος βαρέως μεν εφερεν Επι Tij! 5 μη μ6νον σφίσι παΡ'!1ρfjσ'&αι την χορηγίαν, &λλα και τοίς έχ'&ροίς παρεσκευάσ.&αι δαΨίλειαν των αναγ­ καίων, ετι δΕ βαρύτερον έπι τφ π(Χραβεβηκέναι τονς σρκους και τας συν'&-ήκας τους Καρχηδονίους και πάλιν Εξ &λλης αρχfjς έγείρεσ.&αι τον π6λεμον. διο 10 και παραυτίκα προχειρισάμενος πρεσβευτας; Λεύκιον Σέργιον και Λεύκιον Βαίβιον και Λεύκιον Φάβιον Εξαπέστειλε διαλεξομ.ένους τοίς Καρχηδονίοις ύπερ 886. των γεγον6των , ΙΧμα δΕ και οηλώσοντας στι κεκύ­ ρωκε τας συν.&�ίκας δ δfjμος των 'Ρωμαίων' &ρτι 15 γαρ fjκε τφ Ποπλίφ γράμματα διασαφούντα περ� των προειρημένων. οΙ δΕ παραγενη.&έντες εΙς την Καρχηδ6να το μεν πρωτον εΙς την σύγκλητον, μετα δΕ ταύτα πάλιν έπι τους πολλους παραχ.&έντες, ελεγον ύπερ των Ενεστώτων μετα παρρησίας, πρω2 Ν (01. 64v

4 inc. F (01. ,

cet. titulo praemisso πολυμΙου *

15 n'ltEV F

POLYB. H,ST. lU.

*

228r prim. :

δ δε Πόπλιος

του ίε 'λόγου, cui F 1 add. : Β ,

13

1

2

3

4,

6

6

266

FINIS BELLI ΡυΝΙCΙ 11. [01. 144, 2].

τον μεν &ναμιμνή<1κοντες ιbς οϊ πα,/ Ικείνων 'ltQ8<1βευταί, παQαγενη.frέντες εΙς Τύνητα 'ltQog σφας κα� παQελ4Joόντες εΙς το συνέδQιον, Qfι μόνον τους .frcoVg &<1πά<1αιντο κα� την γην ΠQΟ<1κυνήσαιεν, κα.frάπεQ '1 [<1τιν [.frog τοίς &λλοις &ν.frQa1ποις, &λλα κα� πε<1όν- 5 τες Iπ� την γην &γεννώς τους πόδας καταφιλοίεν τών Ιν τφ συνεδQίφ, μετα δε ταύτα πάλιν &να<1τάν­ τες [ιbς] κατηγΟQήσαιεν σφών αfιτών, διότι κα� τας έξ &Qχης γενομένας συν.fr't}κας Ψαιμαίοις κα� ΚαQχη8 δονίοις &.frετήι1αιεν αfιτoί. διόπε!! έφαι1αν ofικ 10 &γνοείν στι παν εΙκότως (Χν 'Jtd.frotEV {,πο 'Ρωμαίων, &λλα της τυχης ενεκα τών &ν.frQa1πων έδέοντο μηδεν 'Jta.frciv &νήκει1τον' laCO.fraL γα!! την σφετέQαν &βου9 λίαν άπόδειξιν της 'Ρωμαίων καλOκ&γα.frίας. ών 786. μνημονεύοντα τον ι1ΤQατηγον έφαι1αν [τον] αfιτoν 15 οϊ 'JtQiofjElfl κα� τους έν τφ συνεδQίφ τότε γεrO­ νότας έκπλήττει1&αι, τίνι ποτε πιστεύοντες έπελαν­ .frάνοντο μεν τών τότε Qη.frέvτων, &.frετείν δΕ τολ:ΙΟ μώι1Ι τους σQκους κα� τας συv.fr·ήκας. σχεδον δΕ τούτ' εΙναι δηλον ιbς 'Avvίpq. πεπoι.frότες κα� ταίς μετα 20 τουτου 'ltaQOVoatfl δυνάμεσι ταύτα τολμώι1Ι ποιείν, 11 κακώς φQονούντες ' σαφώς γα!! εΙδέναι πάντας. στι έκείνοι δεvτεQον έτος iίδη φευγοντες έκ πάσης Ίτα887. λίας εΙς τους 'JtEQ� Δακίνιον τόπους, κ&κεt συγκε­ κλεισμένοι κα� μόνον ofι πολΙΟQκοvμενοι, μόλις έαυ- 25 12 τους έΚι1ει1ωκόΤΙJς ηκουι1Ι νύν. "ofι μην &λλ' εΙ κα� νενικηκότες τους έκεί παQησαν, κα� 'ltQOfl fjiLιXg έμελ­ λον διακινδυνευειν τους δυι1� μάχαις έξης {,μας iίδη 15 τον FNS, del. σα ; 2 �γεννη.ιTEντες (= παQαγ.) .F de verborum collocatione Υ. BW Π 678.

POLYB. mSTOR. XV 1. 2.

267

νενικηκότιχς , σμως άμφιδόξους εχειν (ηδει τας έλ­ πίδιχς vπε(J του μέλλοντος, κιx� μη μόνον του νικάν εννοιιχν λιχμβάνειν, άλλα κιχ! του σφιχΜ'ίνιχι πάλιν. o{j 6υμβάντος ποίους Επικnλέσε6&ε" εφη "&εούς; 13 5 ποίοις δε Χ(Jώμενοι λόγοις τον Εκ τών Κ(Jιχτούντων ελεον ΕΠΙ6πά6ε6&ε Π(Jος τας έιχυτών συμφΟ(Jάς ; πά- 146ης είκος -δμάς Ελπίδος άποκλεισ&ή6ε6&ΙΧΙ κιx� ΠΙΧ(Jα &εων κιx� ΠΙΧ(J' άν&(Jώπων δια την ά&ε6ίιχν κιx� την &βουλίιχν." 10 OC μεν OVv Π(JΙσβεις τοιιχυτιχ διιχλεχ&έντες &νε- 2 χώ(Jη6ιχν ' τών δε ΚΙΧ(Jχηδοvίων όλίγοι μεν ή6ιχν oC 2 6υνιχινουντες μη ΠΙΧ(JΙΧβΙΧίνειν τας δμολογίιχς, ot δε πλείους κιx� των πολιτευομΙναιν κιx� τών βουλευο­ μένων {jΙX(JIror; μεν εφε(JΟV τας έν τιχίς συν&ήκιχις 15 Επιτιχγάς, δυ6χε(Jώr; δ' άνείχοντο την τών Π(Jεσβευ­ των ΠΙΧ(J(Jη6ίιχν, Π(Jος δε τούτοις ο-&χ οΤοί τ' ήσιχν Π(Jοέ6&ΙΧι τα κιχτηγμένιχ πλοίΙΧ κιx� τας έκ τούτων ΧΟ(Jηγίιχς. το δε 6υνέχον, 0-& μΙΚ(Jας άλλα μεγάλιχς 3 εΙχον έλπίδιχς νικήσειν δια των πε(J! τον Άννίβιχν. 20 τοίς μεν OVv πολλΟl'ς εδοξε τους Π(Jέσβεις ανιχπο- 4 Κ(Jίτους έξΙΧΠ06τΙλλειν' τών δε πολιτευομένων οΤς ην Π(Jοκείμεvον έκ πιχντός Τ(Jόπου 6υγχΙιχι πάλιν τον πόλεμον, ο{jτοι 6υνεδ(Jεύσιχντες μηχιχνωντιχί τι τοιουτον. εφΙΧ6ιχν δείν Π(Jόνοιιχv ποιήσιχσ&ιχι των 5 787. 25 Π(Jε6βευτων, ί'νιχ μετ' άσφΙΧλείιχς ανιχκομισ&ώσιν είς την ίδίιχν ΠΙΧ(Jεμβολήν. κιx� ΠΙΧ(Jιχυτίκιχ τούτοις μεν 6 -ήτοίμιχζον δύο Τ(Jιή(Jεις ΠΙΧ(Jιχπόμπους, Π(Jος δε τον 888. νιχύΙΧ(Jχον Άσδ(Jούβιχν διεπέμψιχντο ΠΙΧ(Jιχκιχλουvτες έτοιμάσιχι πλοίΙΧ μη μΙΧΚ(Jαν της των 'ΡωμΙΧίων ΠΙΧ(J15 όινείχοντο FS, ήνΕίχοντο Di, sed v. ad XIV 1, 10

268

FINIS BELLI PUNICI ΙΙ. [01. 144, 2].

εμβολής, ϊν' �πειδαν αι παQαπέμποvσαι νηες &πο­ λίπωσι τους 'Ρωμαίους, επαναχ.ftέvτα ταύτα κατα7 ΠOντίιt'!1 τους ΠQεσβεvτdς. εφώQμει raQ α-ότοϊς το ναυτικον κατα τους ΠQΟ της 'Ιτύκης εγκειμένους 8 τόπους. oiίτoι μεν oiJv ταύτα διαταξάμενοι ΠQος 5 τον 'ΔιtδQούβαν έξέπεμπον τoi'ς 'Ρωμαίovς, έντειλά­ μενοι το;:ς επ� τ{όν ΤQιήQωv, [άις] εαν παQαλλάξωιtι τον ΜακάQαv ποταμόν, ιxiJ.ftL:; &πολιπόντα:; &ποπλείν 9 εν τφ πόψρ τους ΠQεσβεvτάς ' κα� raQ �ν Εκ τούτων τών τόπων tIvvoQι'iv tjδη την των {ιπεναντίων παQ- 10 10 εlιβολήv ' οι δε παQαπέμποvτες, επε� κατα το συν­ ταχ.ftεv πιψήλλαξαν τον ποταμόν, &ι1παι1άμενοι τους 1 1 'Ρωμαίους ιxiJ.ftL:; έπανέπλεον. οι δε πεQ� τον Λεύ­ κιον &λλο μεν ο-όδεν {;φεωQωvτο δεινόν, νομίι1αντες δε τους παQαπέμπο:vτας δι' όλιγωQίαv α-ότους ΠQD- 15 12 απολιπεϊν επ� πoιtoν εδvσχέQαιvοv. F1μα δε τφ μοvω.ftέvτας α,-Ι.ιτους πλεϊν επανάγονται ΤQισ� ΤQιή­ ('εσιν εξ {;ποβολης οι ΚαQχηδόvιοι, καΙ παQαβαλόν­ τες τ1i 'ΡωμαΙκ1i πεvτήQει ΤQωι1αι μεν ο-όχ οΤοί τ ' ήσαν, {;ποχωQούι1ης της νεώς, ο-όδε τού κατασΤQώ- 20 ματος επιβηναι δια το .γενναίως &μύνεσ.ftαι τους 13 ίΧvδQαg ' έκ παQαβολης δε κα� πέQιξ ΠQΟfJμαχόμενοι κατετίΤQωι1κον τους έπιβάτας κα� διέψf1'SΙQΟV πολ14 λους α{)τών, έως oiί κατιδόντες οι 'ΡωμαίΟΙ του:; ΠQοvομεύονταg την παQαλίαν &πο της Ιδίας ι1ΤQατο- 25 πεδείας παQαβοη.ftούντας EΠ� τον αΙγιαλον Εξέβαλου 15 την ναύν εΙς την γην. των μεν ο1.ιν επιβατων οι πλείστοι διεφ.ftάQηι1αν, οι δε ΠQεσβεvτα! παQαδ'όξως έξεfίώ.ftηι1αν. 3 Γενομένων δε τούτων α1.ι.ftιr; δ πόλεμος &λλην $Ο 889. &ρχηυ εΙΜ;φει βαQvτέQαv της ΠQόι1.ftεv κα! δυι1μενι-

POLΥΒ. HISTOR. χν 2-4.

269

κωτέQαν. οί: τε rixQ ΨωμαίΟΙ δοκούντει; παQεσπον- 2 δ'ήσ&αι φιλοτCμωι; διέκειντο ΠQΟΙ; το πεQιγεν.έσ&αι των Κα(ιχηδονίων, οί: τε ΚαQχηδ6νιοι συνειδ6τει; '188. σφίσι τα πεΠQαγμένα ΠQΟΙ; ΠιΧν έτοίμωι; εΙχον ΠQΟΙ; 5 το μη τοίι; iZ&QOtg vποχείQΙΟΙ γενη&ηναι. τoιαύτη� 3 δΙ: τηι; έξ &μφοίν παQαστάσεωι; vπαQχούσηι; ΠQοφα­ νει; ην ()τι δεήσει ftcfXrJ ΚQίνεσ&αι πεQ� των ένεστώ­ των. έξ otι συνέβαινε μη μ6νον τουι; κατα την Ίτα- 4 λίαν κα� Λιβύην πάνται; , &λλix κα� τουι; κατα την 10 ΊβηQCαν κα� ΣικελCαν κα� ΣαQδ6να μετεώQουι; εΙναι κα� πε6,JισΠιΧσ&αι ταίι; διανοίαιι; , καQαδΟΚΟύνται; το συμβησ6μενον. κατα δε τον καt6,Jον τούτον 'Αννίβαι;, [) έλλεCπων τοίι; {ππικοίι;, διέπεμπε ΠQ6ι; τινα Νομάδα Τυχαίον, ΟΙ; ,ην μεν ο{κείοι; Σ6φακοι;, {ππείι; δε 15 μαχψωτάτουι; [χειν έδ6κει τών κατα την Λιβύην, παQακαλών αfιτoν βοη&είν κα� συνεπιλαμ,βάνεσ&αι 6 τού καΙQού, σαφώι; γινώσκοντα δι6τι ΚαQχηδονCων ΚQατησάντων δύναται διαφυλάττειν την &6,Jχήν, Ψω­ μα(ων δ' έκνικησάντων κα� τφ βίφ κινδυνεύοει δια otιτoι; oilv πεΙfJ,f}oε�ι; 7 20 την Μαοαννάσου φιλαQχίαν. τοίι; πα(-ακαλOυμέvιJΙΙ; ijκε μετα διοχιλι'ων {ππέων ΠQΟΙ; τον 'Αννίβαν. Π6πλιοι; δΙ: τα πεQ� την ναυτικην δύναμιν &οφα- 4 λιοάμενοι; κα� καταλιπαιν ΒαCβιον &νΤΙι1τράτηγον, 25 αVΤΟΙ; μεν έπεΠΟQεύειr:ο ται; π6λειι;, oiJκέτι παQαλαμ­ βάνων εΙι; την πίι1τιν Τθυι; έ&ελοντην fJφiiι; αtιτoυι; έγχει6,Jίζ,ονται;, άλλα μετα {jCag άνδQαποδΙ66μεvοι; κα� φανεQαν ποιών n}ν (ψγήν, .ην εΙχε ΠQΟΙ; τουι; πολεom. Ν

13*

12 κατά δΕ 8 συ",ΙΡαινι:ν F 20 μασσιχνάσσov FS, oorr.

-

ρ. 270, 13 )'ΕνΙσ-Β-αι

BW Ι

74

270

FINIS BELLI PUNICI Π. [01. 144, 2].

μΙους δια τ-ήν Κcψιηδονlαιν πιχιμΧ6πόvδηt1ΙV ' ΠQος δε Mιxt1ιxvvιXt1ιxv διεπέμπετο t1vvcxwg , &ποδηλων ιxiJoτIjj τΙνιχ ΤQόποv ΠΙΧf!ΙΧ{JεfYrικότες είεν οί Φοlνικες 890. τας t1ποvδιΧς, κιx� ΠΙΧf!ιχκιχλωv ά&f!οlζειv δύvιχμιv ώς 4 πλεΙt1τηv κιx� t1vvιΧπτειv «iJoτIjj κιχτα 6πουδήν. δ rlXf! 5 Mιxt1ιxvvιXt1ΙX!; {Χμιχ τφ ιΥεvέ6&ΙΧΙ τας t1vv&-ήκιχς, κιχ&ιΧ­ πεf! εlf!ητιχι Πf!ότεf!ΟV, ε-ό&έαις &φώf!μηt1ε μετα τής {δΙιχς δυνιΧμεαις, Πf!Ot1λΙΧ{Jώv δέκιχ 6ημιχΙιχς 'Ραιμιχι:κας {ππέαιν κιx� πεζωV κιx� Πf!ε6βευτας ΠΙΧf!α τού t1OΤf!ΙX­ τηιΥού, XιXQlV τού μη μόvοv τ-ήv πιχτρφιχv &f!ΧΨ 10 ά.πολιχβείv , -άλλα κιx� τ-ήv τού Σόφιχκος Πf!Ο6ΚΙΧΤΙΧ­ κτ-ήt1ΙΧ6&ΙΧΙ δια της 'ΡαιμιχΙαιv ΙΠΙΚΟVf!lιχς' δ κα� t1vv­ έβη ιΥεvέ6&ΙΧΙ. 5 Συvέτυχε δε κα� τους Ικ 'Ρώμης Πf!εt1{Jεvτας πεf!� 780. τους α-ότους καΙf!ους εΙς τοv vαυτικοv χιΧf!ακα τοv 15 f! τωV 'ΡαιμιχΙαιv καταπλεύt1αι. τους μΕv OtJV παf!' (Υ/δτωv δ Βαφιος ΠΙΧf!ΙΧΧf!i}μιχ Πf!ος τοv Πόπλιοv Ιξέπεμψε , τους δε των ΚΙΧf!χηδοvlαιv ΠΙΧf!ιχκιχτείχε, τιΧ τε λοιπα δVt1&'15μαις δΖιχκειμ,έvους κιx� vομlζοvτιχς 7 Ιv τοt'ς μεrΙt1τοις είvιχι κιvδύvοις' πυ&όμεvοι ΙYIlf! τ-ήv 20 ΙΥE')lεvημέvηv Ικ τωV ΚΙΧf!χηδοvlαιv ιXt1ιI{JElΙXV ΠQος τους τωV 'ΡαιμαΙαιv Πf!έt1{Jεις, ΠQόδηλοv Ιδόκουv 8 είvιχι t1φΙt1ι τ-ήv Ικ τούταιv τιμαιf!lιχv. δ δΕ Πόπλιοι;, διιχκούt1ιχς τΦv ΠΙΧf!ΙΧιΥΕ'}'οvόταιv στι Πf!ο&'l5μαιι; iί τε t1ύιΥκλητοι; δ τε δημος &ποδέξιχιvτο ται; ιΥεvομέvιχι; δι' 25 ιχυτού t1vv&tίκιχς Πf!ΟΙ; τους ΚlΧ(!χηδονlους κα� διότι Πf!ος παν το ΠΙΧQ«ΚΙΧλούμεvοv έτοlμαις Ηχοιεν, lπ� 9 μΕv τούτοις lxιxlQE μειΥιΧλαις; τους δε των ΚιχQΧη8

2 μασσαν&σσην FS, corr. BW Ι 74 6 μασσαν&σση� FS, C01T. BW Υ. 2 26 συν&ήκι:t� ' τοvτov� φι;'ι:tv&Q.nπως; �δέ�ατo des. Ν Ιοl. 'iOv 28 ΗχαΙΙΙΕν F

POLYB. HISTOR. χν 4. 5.

271

δον{ων ΠΡΟ(1έταξε τφ Βαιβ{φ μετα πάfiηg φιλαν­ &ρωπ{αg &ποπέμπειν clg την οΙκε{αν, πάνυ καλώ� (JοvλεVι5άμενοg , άίg γ' έμo� δοκει, κα� φρον{μωg. &εωρών (γαρ) την ι5φετέραν πατρ{δα ΠEΡ� πλε{fiΤΟV 10 5 ποιουμένην την περ� rovg πρε6{Jεvταg Π{fiτιν, έ6ΚΟ­ πείτο παρ ' αύτφ fivλλογιζόμενοg ουχ ovrrog τ{ δέον πα&είν Καρχηδον{οvg , Ibg τ{ δέον .ην πραξαι 'Ρω891 . μαίοvg. διο παρακατα6χων τον [διον .{tvμΟν κα� 11 την έπ� roig γεγονό6Ι πικρίαν, επειρά&η διαφυλάξαι, 10 κατα την παροιμίαν "πατέρων EtJ κείμενα {ργα." τοιγαρουν κα� rovg εν rfJ Καρχηδόνι πάνταg ηττηι5ε 12 rarg ipvXarg κα� τον Άννφαν αυτόν, ύπερ&έμενοg rfJ καλoκ&γα&ίςt την εκε{νων &νοιαν. Ο{ δΒ Καρχηδόνιοι .{tεωρουντεg rιXg πόλειg εκ- 5 1 5 Πορ.{tοvμέναg, {πεμπον προg τον Άννφαν, δεόμενοι μη μέλλειν , &λλα ΠΡΟ6πελάζειν rotg πολεμίοιg κα� κρίνειν τα πράγματα δια μάχηg. δ δΒ διακούfiαg 2 roig μΒν παρουfiιν &πι:κρ{&η τίlλλα fiκοπειν, περ� δΒ τούτου Qςt&vμείν ' διαλήΨει1&αι (γαρ) τον καιρον 20 αvτόg. μετα δέ rtvag ήμέραg &ναζεύξαg εκ τών παρα 3 τον Άδρύμητα τόπων προηλ&ε κα� κατει1τρατο­ πέδευ6ε περ� Ζάμαν' αυτη δ' lfir� πόλιg &πέχου6α Καρχηδόνοg Ibg προg τας δύι5ειg δδον ήμερών πέντε. κ&κεί&εν εξέπεμΨε rQEfg καται:tκόποvg, {Jοvλόμενοg 4 790. 25 έπιγνωναι που 6τρατοπεδεύου6Ι κα� πωg χειρίζΕι τα κατα rιXg παρεμ{JολιΧg δ των 'Ρωμα{ων 6τρατηγόg. Πόπλιος δ' , έπαναχ&έντων ώg αυτον των κατα- 5 ι5κόπων , το60ύτον &πέfiχε του κολάζει ν rovg έαλω­ κόΤf'g, κα&άπερ {&og ει5τ� rotg ίlλλοιg, ώg rOVvav3 '"Ιέ μαι F

FINIS BELLI PUNICI Π. [01. 144, 2].

272 '11(0'/1

συσΤ'Ψ1ΙΧΙ; ιx-ότoιg χιΑίΙΧ(!1,ον έπιΙτιχξε

πάντιχ

6 κιx.fTιx('twg VπOδείξΙXΙ τα κιχτα την πιχqεμβολήν. ΙYEVO­

μιWoυ δΕ τού:του π('οσεπύ.fTετο των &v.fT('ιDΠIrov ΕΙ πιΧντιχ φιλοτtμαις ιχ-ότοίι; ύΠOδέδειXΕV δ t1vt1τιχ.f}ε{g'· 7 των δΕ ψrJOάντωv , δoVι; έφόδιιχ κιx� ΠΙX('ΙXΠOμπΗV 5 έξιχπιΙοτειλε π('οιιτάξιχι; έπιμελωι; 'AvvtfJ'f διιχσιχφΕίν 8 πε('l των &πηντημένων ΙCΎΤOίι;. Αιv ΠΙΧ('ΙΧιΥwη.fTέν­ ταιν ,f}ΙXVJLddΙXf; δ 'Ανν{βΙΧι; την μειΥιχλοΨvχtιχv κιχ! 892. τόλμιχν τιtvδ(Jος oiJκ οΊδ' δπωι; ι:Ιι; διψην έπεσε τoiί 9 βούλεt1,f}ιχ(, t1vvελ.fTείv εΙι; λόιΥουι; τφ lloπltrp. κ('ί- 10 vιxg δε τOVτO διεπέμΨΙΧΤΟ κή('υκιχ, φάο"ων βούλεt1,f}ιχι 10 κοιvολΟιΥη.fTijνιχι π('οι; ιxiJτoν ιDπεq τών δλων. δ δε Πόπλιοι; &κούοΙΧΙ; τιxiίτιx τoiί κή('υκοι; t1VιΥκιχτετt.fTετο τοίι; πιχ('ιχκΙΧλovμένοιι;, έφη δε πέμψειν ΠQοg ιχ-όταν διιxoιxφfόν, έπειδαν μέλλrJ f1vμπο('εVεt1.fTΙΧΙ, τOv τόπον 15 11 κιx� τον κιχι('6ν. τιxiίτιx μεν o1Jν &κούοΙΧΙ; δ κή('υ� 12 έπιχvijλ.f}t; πάλιν εΙι; την lMιxv πιχ(lεμβολήv ' '1111 δ' έΠΙΧVQΙΟV ,ηκε MΙXt1ΙXVVdt1ιxg, έχων πεζουι; JLEV εΙι; 13 8'ξaκιt1χιλtοvg, {ππείι; δε πε(ll τεΤQιχκιt1χιλtοvg. δν &πσδεξιtμενoι; δ Π6πλιοι; φιλιχv,f}('ιDπωg κιχι συιΥΧΙΧ- 20 QElg iπl τ.φ πιtντιxι; υπηκ60υι; πεποιijt1.fTΙΧ(' τουι; π�614 'IfEf!ov Σ6φιχ'Κι πει,.f}ομέvοvg, &νέζεvξε, κιx� ΠΙΧ('ΙΧιΥεvη,f}εlg π(lοg π6λιν Nιx('ιtιyιx(lΙX 1διχτεt$τ(lιχτοπέδεvt1ε, π('6ς τε τaλλιχ τ6πον wφvij κιχτιχλιχβ6μενοι; κιχ! την 6 υδ('είιχν έντοι; βέλουι; ποιηt1ιtμεvοg. κ&vτεiί.fTεv έξέ- 25 πεμΨε π()οι; τον τfόν Κιχ('χηδονίων tfτ()ιxτηιy6ν, φιt­ ($Καιν ετοιμοι; εΊνιχι t1vμπο('εύΕt1,f}ιχι Π(Jοg ΙΧ-όταν Elg 2 λ6ιΥους. ι!Jν &κού6ιχς 'Δvvtβιχg άνέζεvξε, κιχ! συνcιy­ ιytt1ιxg, ωοΤΕ μη πλεϊον άπέχ,cιν Τf!ιάκοvτ/Χ στιχδtωv, corr.

1 7 �πανηMTEν F B W Ι 74

18 μασσανασσήι;; F, μασσαν&σσηι; S·,

POLYB. HISTOR. χν

5. 6.

273

κατεσΤQατοπέδευσε ΠQόι; τινα λόφον, δι; τα μsν λοιπα ΠQΟΙ; τον παQόντα καΙQον όQ&ώΙ; Ιχειν έδόκει, την δ' vδQε{αν απωτέQω μΙΚQον εΙχε ' κα� πολλην ταλαιπω- 791. QCav vπέμενον ο{ σΤQατιωται πεQ� τούτο το μέQΟΙ;, 5 κατα δε την έξήι; ήμέQαν ΠQοηλ&ον άπο τηι; ίδtαι; 3 παQεμβολήΙ; άμφότεQΟΙ μετ' όλίγων {ππέων, καπειτα χωQισ&έντες άπο τούτων αvτο� συνήλ&ον είι; το μέσον Ιχοντει; έQμηνέα με&' αVτων. δεξιωσάμενοι; 4 δε ΠQωτοι; 'Αννίβαι; 1ίQξατο λέγειν αιι; έβούλετο μΊΞν 10 ΙΧν μήτε 'Ρωμαίουι; έπι&υμησαι μηδέποτε μηδενοι; τών έκτσι; Ίταλ{αι; μήτε ΚαQχηδονίους τών έκτοι; 893. Λιβύηι;' άμφοτέQΟΙΙ; yCxQ εΙναι ταύται; κα� καλλίσται; 5 δυναστείαι; κα� συλλήβδην ώι; ΙΧν εί πεQιωQισμέναι; vπο τήι; φύσεωι;. «έπε� δε ΠQώτον μΕν VΠΕQ τών 6 15 κατα Σικελ{αν αμφισβητήσαντει; έξεπολεμώσαμε'/.ι αλλήλουι;, μετα δε ταύτα πάλιν vπ'lψ τών κατ' Ίβη­ ρίαν , το δε τέλοι; vπο τήι; τύχηι; ουπω νου&ετού­ μενοι μέχρι τούτου ΠQοβεβήκαμεν ωστε κα� πεQ� τού τήι; πατρίδοι; έδάφουι; οϋι; μΕν κεκινδυνευκέναι, τούι; 20 δ' ακμην έτι κα� νύν κινδυνεύειν, λοιπόν έστιν, ε! 7 πωι; δυνάμε&α δι' αvτών παραιτησάμενοι τουι; ,f}-εουι; διαλύσασ&αι την ένεστώσαν φιλοτιμίαν. έγω μεν 8 oi'Jv ετοιμόι; είμι τφ πείQαν είληφέναι δι' αύτών τών ΠQαγμάτων ώς (εv)μετά&ετόι; έστιν ή τύχη κα� 25 παρα μικρον είι; έκάτεQα ποιεί μεγάλαι; ροπάι;, κα&ά3 άποτέρωι F 5 ine. Μ 55, 1 Η. : 'Ότι Άννφα. ό ΚαρχηδονΙων στι[ατηγό. ωρμησεν εΙς το σvνελ.fTείν εΖς λ6γους ΠοπλίιΡ τφ των 'ΡωμαΙων στρατηγφ, καΙ καταστρατοπεδεv­ σαντες Εκ συμφωνου Εγγύς &Ηήλων προήλ.fTον cet. 19 ο;!. μ�ν] ήμά. MFS, iιμάς σα, τούς μεν coni. Heysius, corr. Hu 20 &κμην (τι] v. ad χιν 4, 9 25 s. κα.fTάπερΕι F, κα.fTάπερ Μ

274

FINIS BELLI PTJNlCI ΙΙ. [ΟΙ 144, 2].

7

πε{1 εΙ νηπΙοις παισι Χ{1fiψ,ένη ' 6'Ε δ' &γωνιω, Πόπλιε, λίαν" έφη " και δια. το νέον εΙναι κομιδΥ και δια. το πάντα σοι κατα. λόγον κεχω('ηκέναι και τα. κατα. την 'Ι[Υη{1lαν και τα. κατα. την Διβύην και μηδέπω μέχ{1Ι γε τού νύν εΙς την της τύχης έμπε- .> πτωκέναι παλΙ{1{1ύμην, μ-ήποτ' oV πεΙ6'.&fJς δια. -raoϋ-ra 2 τοίς έμοίς λόγοις, καlΠΕ{1 'oVot πι6'τοίς. 6'κόπει δ' &φ' ένος των λόγων τα. Π{1ιΧγματα, μη τα των Π{103 γεγονότων, &λλα τα κα'&' ήμας αiιτoύς. εΙμι -rοιγαρ­ ούν 'ΛννΙβας Εκείνος, δς μετα την Εν Κάνναις 10 μάχψ σχεδον άπάσης 'Ιταλίας ΕγΚ{1ατης γενόμενος μετά τινα Χ{1όνον .fjuov προς αiιτην την 'Ρώμηv, και σ-r{1αΤΟΠΕδεύ6'ας έν ΤΕττα{1άκοντα σταδΙοις έβουλευ­ όμην -όπΕρ -όμων και τού της -όμεΤΙ{1ας παΤ{1lδος 4 έδάφους πώς έστl μοι χρη6'τέον, δι; νύν έν ΔιβύΏ 16 πά{1ειμι προς σΕ 'Ρωμαίον 6ντα περι της έμαυτού και των Κα{1χηδονίων σωτηρtας κοινολογησόμενος. 792. δ εΙς (Χ βλέποντα πα{1ακαλω σε μη μέγα φ{10νείν, &λλ' 894. &ν.&{1ωπίνως βουλεύΕ6'.&αι 1ι:ερι τών ένεστώτων ' τούτο δ' i6'-rt τών μΕν &γα.&ών &ει το μέγΙ6'τον, τών κακων 110 6 δΕ -rοiιλάχιστον α{{1εί6''&αι. -rtr; ovv ttv lλοιτο νούν έχων Π{10ς -rοιούτον δ{1μαν κίνδυνον οΤος 6'οι νύν Ενέστηκεν ; έν Φ νικ-ή6'αι; μΕν o.ιsτε -rfJ σαυτού δόξΏ μέγα τι ΠΡΟ6'.&-ή6'εις o.ιsτε τΏ της παΤ{1tδοr;, ήττη.&εΙς δΕ πάντα τα Π{10 τούτου σεμνα και καλα δι' αbτoν 26 7 α{1δην &ναιρ-ή6'Εις. τί oVv έ6'τιν δ Π{10τί.&εμαι τέλος 8 τών νυνι λόγων; πιΧντα πε{11 αι ν Π{1ότερον ήμφΙ6'[Υη­ τ-ήσαμεν, 'Ρωμαίων -όπιΧρχειν - ταύτα δ' .ην Σικε6 πά:ι.. ιν δύμ:ην MFS , πα:ι.. ινρύιιην σα , C01T. Di 20 iστί" F 20. 2 1 κακίόν δε F, δΕ κακίόν M"S' Sclt

POLYB. HISTOR. χν 6-8.

275

λία, ΣαδQώ, τα κατα την 'IβrJQίαν - κα� μηδέποτε Καρχηδονίους 'Ρωμαίοις {ιπε!! τούτων άνΤάQαι π6λε­ μον ' δμοίως δε κα� τας ((λλας νήσους, οσαι μεταξυ κείνται της 'Ιταλίας κα� Λιβύ·ης, 'Ρωμαίων VπάQχειν. 5 ταύτας γα!! πέπεισμαι τας συv,f}ήκας κα� ΠQος το 9 μέλλον άσφαλεστάτας μεν εΙιιαι ΚαQχηδονίοις, ένδο­ ξοτάτας δε σo� κα� πάσι 'Ρωμαίο ι ς." Άννίβας μεν oiιν ταύτ' είπεν. δ δε Π6πλιος 8 {ιπολαβων oiίτε τού πεQ� Σικελίας εφη πολ{μου 'Ρω10 μαίους o iίτε τού πεQ� της 'ΙβηQίας αΙτίους γεγονέ­ ναι , ΚαQχηδονίους δε ΠQοφαvώς' {ιπ'Ε!! ιΌν κάλλιστα 2 γινώ6κειν αυτον τον Άννίβαν. μάQτυQας δε κα� τους ,f}tovg γεγονέναι τούτων, πεQι,f}έvτας το ΚQάτος ου τοίς αQχουσι χεΙQών άδίκων, άλλα τοις άμυνο15 μένοιι;. βλέπειν δε κα� τα τής τύχηι; ουδενοι; ήττον 3 κα� τών άV&Qωπίvωv στοχάζεσ&αι κατα δύναμιν. "άλλ' εΙ μεν ΠQΟ τού τους 'Ρωμαίους διαβαίνειν 4 εΙι; Λιβύην αυτός έξ 'Ιταλίας έκχωQήσαι; ΠQούτειvαι; τας διαλύσεις ταύτας , ο-Οκ αν οΙΌμαί σε διαψευσ,f}η20 ναι τής έλπίδος. έπε� δε συ μεν ακων έκ τής Ίτα- 5 λίαι; &πηλλάγη ς , ήμεις δε διαβάντει; εΙς την Λιβύην τών vπαί&Qωv έΚQατήσαμεv, δήλον ώι; μεγάλην Ef895 . ληφε τα ΠQάγματα παQαλλ«γήν. το δε δη μέγιστον 6 tjl&OltEv έπ� τί πέQας ; ήττη&έντων κα� δεη&ι!ντων 7 25 τών παQα σού πολιτών έ&ι!με&α συν&ήκας ιIYYQιX­ πτους , έν αΙς �ν ΠQος τοίς ύπο σού νύν ΠQοτεινο­ ELlvoi!; τοi'ς αΙχμαλώτους άποδούναι xroQ�g λύΤQwν 793. ΚαQχηδονίους , τών πλοίων παQαχωQήσαι τών κατα­ φQάκτωv, πεντακισχίλια τάλαντα ΠQοσεvεγκειv, ομηQα ταύτ' �ν Ct συνε&ι!με&α ΠQος 8 3υ δούναι πεQ� τούτων. άλλήλους' ύπε!! τούτων έΠQεσ βεύσαμεν άμφ6τεQΟΙ

276

FINIS BELLI pUN"rcr π. [01. 144, 2].

π(lόr; τε την σύγκλητον την 1ιμετ{(ιιχν κιx� ΠQοr; τον δήμον, 1ιμεϊ:r; μ�ν δμολογοϋντεr; εόδοκεΊ:ν τοϊ:r; γε­ γ(lιχμμέvοιr;, ΚΙΧQχηδόvιοι δ� δεόμενοι τούτων τυχεΊ:ν . 9 έπε{σ&η το σvvέδQΙΟV τoύτoιr;, δ δ� δήμοr; ι1υγκιχτ­ ήνεσε. τυχόντεr; αιν ήξ{ουν ή&έτηι1ιχν τιχϋτιχ KιxQ- 5 10 χηδόνιοι, ΠΙΧQιχσποvδήσιχvτεg 1ιμαr;. τ{ λε{πετιχι ποι11 εΊ:ν; ι1υ την έμην x03QΙXV μετιχλιχβroν εΙπον. &φελεΊ:ν τα {Jιχ(lύτιχτιχ των υποκειμένων έπιτιχγμάτων; 'ίνιχ δη λιχβόντεr; &&λΙΧ τήι; πιχριχνομ{ιχr; διδιχχ&ωι1Ι τούr; siJ ποιοϋvτιχg clg το λοιπον ΠΙΧQΙΧι1ποvδεΊ:v' &λλ' 'ίνιχ 10 12 τυχόντεr; αιν &ξιοϋι1Ι χάριν όφε{λωσιν 1ιμϊ:ν; &λλα 'Yυν� με&' {κετηρ{ιx� τυχόντεr; αιν πιχρεκάλουν, 3τι {JQιxxc{ιxr; έλπ{δοr; έπελάβοντο τήr; κιχτα ι1έ, ΠΙΧQα πόδιχr; ιbr; 'X&Q.otr; 1ιμΊ:ν κέχρηντιχι κιx� πολεμ{οιr;. 13 lν οΙr; {JιχρvτέQΟV μέν τινοr; ΠQοσεπιτιχχ&έvτοr; δυνιχ- 15 τον &νενεγκεΊ:ν τφ δήμφ πεQ� δΙΙΧλύσεωr;, υφΙΧ{Qει1ΙV δ� ποιουμένοιr; των υποκειμένων οiJδ' &vιχφΟQαv έχει 14 το �ιιxβoύλιoν. τ{ πέριχr; oiJv πάλιν των 1ιμετέ(ιων λόγων ; 11 την έΠΙΤQοπηv -δμαr; διδόνιχι πεQ� ι1φων 20 ιχiJτωv κιχΙ τηr; πιχτρ{δοι; 11 μιχχομένουr; νικάν". 9 Τιχϋτιχ μ�ν uiJv δΙΙΧλεχ&έvτεg ιχυτοΊ:r; Άνν{βιχr; κιx� Πόπλιοr; lχωQ{ι1&ηι1ΙΧV, &σύμβιχτον ποιησάμενοι 2 την κοινολογ{ιχν. εΙr; δ� η}ν έπιχύQΙΟV {Χμιχ τφ φωτ� ταr; δvvάμειg έξηγον &μφ6τεροι κιx� ι1υν{ι1τιχντο τον &γωνιχ, Κιχρχηδόνιοι μ�ν υΠΕQ τήr; σφετέQιχr; ι1ωτη- 25 896. Q{ιxr; κιx� των κιχτα την Διβύην ΠQιχγμάτωv, 'ΡωμΙΧΊ:οι 3 δ� περ! τηg των 3λων &(lXijg κιχ! δvvιχστε{ιχg. έφ' & τ{r; oiJκ �ν έπιστήσιχr; σvμπιχ{tηr; γένοιτο κιχτα την 1 n(ldG ται την F, n(ldg ΤΕ την MsS, n(lor; την Κ 12 μ,Ε&' - πα(lΕκctλοvν] de 'mira orationis traiectione' BW Π 67 Β. 23 κοινολογΙαν: des. Μ 57, 1 7 Η.

"Υ.

POLYB. mSTOR. χν 8.

9.

277

έξήγησιν ; 011τε γαρ δυνάμεις πολεμικωτέρας 011&' 4 ήγεμ6νας Επιτυχεστέρ ους τούτων κα� μαλλον &&λη­ τας γεγονόΤ.ας τών κατα πόλεμον έργων εfJροι τις Clv Ετέρους, oiιδ� μην d&lιx μείζω την τύχην Εκτε5 &εικυίαν τοίς &γωνιζομένοις τών τότε προκειμένων' ov 'yC'!! τής Λιβύης αvτης oiιδ� τής Εvρώπης έμελ- 5 794. λον κυριεύειν ο{ τπ μάΧΏ κρατήσαντες, &λλα κα� τών &λλων μερών της οΙκουμένης, σσα νυυ πέπτωκεν υπο την {στορίαν. δ κα� 6υνέβη γενέσ&αι μετ' 10 ολίγον. πλην δ μεν Πόπλιος [&ηκε τας τάξεις τών 6 Ιδίων δυνάμεων τον τρόπον τουτον. πρώτον μεν 7 τους ι!a:iτάτους κα� τας τούτων σημαίας Εν διαστή­ μασιν, EΠ� δ� τούτοις τους πρίγκιπας, τι&ε�ς τας σπείρας ov κατα το τώυ πρώτων σημαιώυ διάστημα, 15 κα&άπερ [&ος έστ� τοις 'Ρωμαίοις, &λλα καταλλήλους Ευ &ποστάσει δια το πλή&ος τών παρ" τοις Εναν­ τίοις ελεφάντων' τελευταίους δ' Επέστησε τους τρια­ ρίους. έπ� δε τών κεράτων έταξε κατα μ�ν το λα�oν 8 Γάιον Λαίλιον, εχοντα τους Ίταλικους {ππέας , κατ" 20 δε το δεξιον μέρος MΙX(JΙXVVιXoΙXV μετα πάντων τών ύφ' Εαυτον ταττομένων Νομάδων. τα δ� διαστή- 9 ματα τώυ πρώτων σημαιών &νεΠλήρωσε ταις τών γροσφομάχων σπείραις, παραγγεΙλας τούτοις προ­ κινδυνεύειν, εαν δ' Εκβιάζωνται κατα την τών &η- 10 25 ρίων έφοδου, &ποχωρειν, τους μεν καταταχουντας; δια τών έπ? tv&Elιxg διαστημάτων εΙς τοvπίσω της σλης δυνάμεως, τους δε περικαταλαμβανομένους εΙς τα πλάγια παρί(Jτα(J&αι διαστήματα κατα τας σημαίας. 20 μ,ιχσσιχνιχσσήν F , μ,ιχσσιχνάσσην S·, corr. Β W Ι 74

278

l!'INIS BELLI PUNICI Π. [01. 144, 2].

Ταύτα δ' .8ΤQιμασάμΕvοg (lΠ)ΕΠΟ(JΕύΕΤΟ πα(Jακαλων ταg fiVVcifLEtg {J(JaXlrog μι!ν, οlΚΕίωg δε τηg -όποήξίου ιΥαί! μvημΟVΕύοvταg 2 ΚΕιμέvηg ΠΕ(Jιt1τά.αΕωg. 897. των Π(JΟΙΥE'}lοv6τωv &ιΥώνων l1,vli(Jag ι!tιya{}ovg ιΥίνΕ­ α{}αι, αφων κα� τηg παΤ(Jίδοg ι!tξCovg, κα� λαμβά.νΕιν 5 Π(JΟ όφ{}αλμων 8τι Κ(JατήσαVΤΕg μεν των iX{}(JWV oV μ6νον των Ευ ΛιβύΏ Π(JαιΥμά.τωv έσονται κύ(JΙΟΙ {JEPatrog, ι!tλλα κα� τηg &λληg οlκοvμέvηg τηυ ήΙΥΕ­ μουίαν κα� δυνααΤΕίαν ι!tδή(JΙΤΟV αvτοί:g ΤΕ κα� τΥ 8 παΤ(Jίδι ΠΕ(Jιποιήαοvαιv ' έαν {j' wg &λλωg έκβΥ τα 10 κατα τον κίνδυνου, οι μΕν ι!tπο{}αv6VΤΕg EVΙYEVwg έν τfι μά.χτl κά.λλιατον έντά.φιον gξοvσι τον fJπει? τηg παΤ(Jίδοg {}ά.νατον, οι δε διαφυιΥ6νΤΕ!; atOXtoWV κα� έλΕΕιν6τατον τον έπίλοιπον βίον. ι!tσφά.λEιαν 4 ιΥαι? τοί:g φυιΥούαιν ούδΕ�g ικαvοg ΠΕ(Jιποιησαι τ6ποg 15 των έν τfι Λιβύτι' ΠΕαούαι δ' -όπο τας των Κα(Jχη­ δονίων XEi(Jag OV" l1,δηλα [ΕΙναι] τα αυμβησ6μΕνα 795. τοίg ό(J{}ως λΟιΥιζομδνοις' « Jίν" έφη "μηδΕν! ιΥδ5 νοιτο πεί(Jαv -Ομων λαβΕί:ν. της (j' o{,v τύχης ήμί:ν τα μι!ιΥιατα των l1,{}λωv είς 8κά.ΤΕ(JΟV το [LιI(Jog έκ- 20 ΤΕ{}εικvίαg, πως oV" tiv εtημΕV ι!tΙYEννέατατoι κα� συλλήβδην ι!tφ(Jοvδατατοι πά.ντων, El πα(Jδvτες τα κάλλιστα των ι!tιyα{}ω'!) lλσίμε{}α τα μδιΥιατα των 6 κακων δια φιλoζωίαν;'� δι6ΠΕι? ήξίου δύο Π(Jο{}εμδ­ vovg, ταύτα {j' έατ�ν .η νικάν .η {}νήσΚΕιν, δμ6αΕ 25 7 'J,ω(JΕίv slg τουg πολεμίοvg. τους ιyιX(J τοιαύταg έχον­ ταg διαλήψειg κατ! ι!tνά.ιyκην ι!tE� Κ(JαΤΕί:v των ι!tVΤι­ ταττομένων, έΠΕιδαν ι!tπελπίαfXvτεg τού ζην Ι'ωσιν elg την μάχην. 10

12 fξοvσιv F anna1. 1889, 668 β.

14 καΙ iλεειvότατοv]

Υ.

B W Fleckeis.

POLYB. HISTOR. χν 10. 11.

279

Ό μεν oiJv Π6πλιος τοιαύτην Εποιήσατο την 1 1 πα(!αίνεσιν. δ δ' 'Αννίβας τα μεν ,f}η(!ία π(!ο π«σης της δυν«μεαις , ί)ντα πλείαι των όγδοήκοντα, μετα δε ταυτα τους μισ,f}οφ6(!ους Επέστησε, πε(!L μυ(!ίους " σντας κα� δισχιλίους τον &.(!ι,f}μ6ν. οiJτοι δ' �σαν Λιγυστινοι , Κελτοί, Βαλια(!είς, Μαυ(!ούσιοι. τού- 2 ταιν δε κατ6πιν πα(!ενέβαλε τους Εγχαι(!ίους Λίβυας καL Κα(!χηδονίους , EΠ� δε πασι τους Εξ ΊταλΕας ηκοντας ftE,f}' αvτου, πλείον η στ«διον &.ποστήσας 898. των π(!οτεταγμέναιν. τα δε κέ(!ατα δια των {ππέαιν 3 ήσφαλΕσατο , ,f}E�r; ΕπL μεν το λαιον τους συμμ«χους Νομ«δας, ΕπL δε το δεξιον τους των Κα(!χηδονΕαιν {ππει:ς. πα(!ήγγειλε δε τους ίδΕους στ(!ατιώτας [;κα- 4, στον πα(!ακαλειν, &.ναφέ(!οντας την Ελπίδα της νίκης 15 Εφ' έαυτον κα� τας ftE,f}' αvτου πα(!αγεγενημένας δυν«μεις' τοις δε Κα(!χηδονΕοις Εκέλευσε τους fιγoυ- 5 μένους τα συμβησ6μενα πε(!L τέκναιν κα� γυναικων Εξα(!ι,f}μεισ,f}αι κα� τι,f}έναι Π(!Ο όφ,f}αλμων, Εαν αλλαις παις ΕκβΏ τα της μ«χης. οiJτοι μεν OVv οϋταις 'ΑννΕβας δε τους ftE,f} 6 20 ΕποΕουν το πα(!αγγελ,f}έν. αvτου πα(!αγεγον6τας Επιπο(!ευ6μενος ήξΕου καL πα(!­ εκ«λει δια πλει6ναιν μνησ,f}fjναι μεν τής π(!ος &.λ­ λήλους έπτακαιδεκαΙτους σvνη,f}εtας , μνησ,f}fjναι δε του πλή,f}οvς των π(!ογεγον6ταιν αύτοις π(!ος 'Ραι25 μαΕους &.γώναιν · Εν οΤς &.ηττήτους γεγον6τας ούδ' 7 ΕλπΕδα του νικαν υύδέποτ' Εφη 'ΡαιμαΕοις αύτους &.πολελοιπΙναι. το δε μέγιστον, ήξΕου λαμβ«νειν 8 796. Π(!Ο όφ,f}αλμων xαι(!�ς των κατα μΙ(!ος κινδύναιν κα� των &.να(!ι,f}μήταιν π(!οτε(!ημ«ταιν τήν τε πε(!� τον 23

σημΕΙωσαι add.

FS in

marg.

280

FINIS BELLI PUNICI Π. [01. 144, 2].

TQEfJiιxv ποταμου μάχηυ προς του πατέρα τοv υύν ήγουμέυου 'Ρωμαίωυ, δμοίως τηυ έυ Τυρρηvίlf προς Φλαμίυιου μάχηυ, έτι δΕ την περ� Κάυυας γευομέ9 υηυ προς ΑΙμίλιου, ltg οi}τε κατά πλη-&ος τωυ άυ­ δρωυ οi}τε κατά τάς άρετάς άξίας εΙυαι συγκρίσεως 1> 10 προς του υυυ Ιπιφερ6μευου κίυδυυου. κα� ταvτα λiγωυ άυαβλiπειυ α.'ότους έκέλευε (κα�) τηυ τωυ fJπεvαvτίωv κατοπτεύειυ τάξιυ' ο'ό γάρ οΤου έλάτ­ τους, άλλ' ο'όδΕ πολλοστου μέρος εΙυαι τωυ τ6τε προς α'ότους άγωυισαμέυωυ, ταις γε μηυ άρεταΖ"ς ιο 11 ο'όδΕ σύγκρισιυ Εχειυ. έκείυους μΕν γάρ άηττήτους δυτας έξ άκεραίου διηγωυίσ-&αι προς σφας, τούτωυ δΕ τους μΕυ έκγ6νους εΊυαι., τους δΕ λείψανα τωυ ήττημέυαιυ έυ Ίταλίlf κα! πεφευγ6τωυ α'ότου πλεο12 υάκις. δι6περ [φετο] δειυ μη καταλvσαι μήτε την Ι5 899. σφωυ α'ότωυ μήτε τηυ του προεστωτος δ6ξαυ κα� προσηγορίαυ, άλλ' άγωυισαμέυους ε'όψύχως βεβαι­ ωσαι τηυ διαδεδομέυηυ περ! αtJτωv φήμηυ, ώς δυ­ τωυ άηττήτωυ. 13 Ταvτα μΕυ oiJv κα! τοιαvτα παρεκάλεσαυ άμφ6- 2() 12 'Εεροι. έπειδη δ' έκατέροις �υ εtJτρεπη τά προς του κίυδυυου, πάλαι τωυ Νομαδικωυ {ππέωυ προς άλ­ λήλους άκροβολιζομέυωυ, τ6τε παρήγγειλε τοις έπ! τωυ έλεφάυτωυ 'Λυυίβας ποιεΖ"σ-&αι τηυ έφοδον έπ� 2 τους fJπεvαvτίοvς. [Χμα δΒ τφ παυταχ6-&εν τάς σάλ- 21> πιγγας κα� τάς βυκάυαι: άυα{3οησαι τιυά μΕυ δια­ ταραχ-&έυτα τωυ -&ηρίωυ έξ α.fJτηf: ωρμησε παλtσσυτα κατά τωυ βεβοη-&ηκ6τωυ τοις Καρχηδουίοις Νομά­ δωυ ' >Ι< * * τωυ περ� τον Μασαυνάσαν ταχέως έψι29 * * *] διά διόΠΕΙ.' vπο BW

add. G, δια διά Οα, ο{, Ύ�νoμένoυ διά HUt μιχσσιχνιχσσην F, μιχσσιχνάσσην S·, corr.

POLYB, HISTOR. χν 11. 12.

281

λώ41"η το λαιον xlQΙXf:j των ΚαQχηδονίων. τ.α δε 3 λοιπα συμπεσόντα τοίι; των 'Ρωμαίων γQοσφομάχοιι; έν τφ μεταξυ ZWQlcp των παQατάξεων πολλα μεν επασχε κακά, πολλα δ' έποίει τουι; iιπεναντίOυι;, 5 εωι; στου πεφοβημένα τα μεν δια των διαστημάτων 4 έξέπεσε, δεξαμένων α-ότα των 'Ρωμαίων &σφαλως κατα την τού στρατηγΟύ πρόνοιαν, τα δ' έπ� το δεξιον μέρος παραφυγόντα δια των [ππέων συνuκοντι- 797. ζόμενα τέλοg είς τον εξω τόπον των στρατοπέδων 10 έξέπεσΕV, Οτε δη κα� Λαtλιoς αμα rfj περ� τοvg έλέ- 5 φαντας ταQαχfι συμβαλων ήνάγκασε φυγείν τους των ΚαQχηδονίωv [ππεις ΠQΟΤQοπάδην. ο-δτος μεν 6 oiJv έπέκειτο rorg φεύγουσιν έκ41"ύμως' το δ' ομοιον έποίει και ΛΙασαννάσας. κατα δε τον καΙQον τούτον 7 15 α[ φάλαγγες αμφότεραι βάδην αλλήλαιι; και σοβαρως έπήεοαν, πλην των (έκ) rijg 'IruMag μετ' 'Ανν{βου παραγεγονότων ' ΟVΤΟΙ δ' εμενον έπέχοντεg τον έξ αρχης τόπον. έπειδη δ' έγγυς �σαν αλλήλων, ο{ μεν 8 'ΡωμαίΟΙ κατ α τα πάτρια συναλαλάξαντες και συμ20 ψοφήσαντες τοίς ξίφεοι rovg 41"υρεοVg προσέβαλλον rotg iιπεναντίOις , ο{ δε μισ41"οφόροι των Καρχηδο- 9 νίων αδιάκριτον έποίουν την φωνην και παρηλλαγ900. μένη ν ' ου γαρ πάντων ήν κατ α τον ποιητην δ αυ­ τος 41"ρούς ουδ' ια γηρυς, 25 ΙΧλλη δ' ΙΧλλων γλωσσα , πολύκλητοι δ' ΕΌαν t!.νδρεg, κα41"άπερ αρτίως έξηριf7μησάμηv. B W Ι 74

5 οπου FK 14 μασσανασση. F, μασσανάσ­ στι. S', corr. Β W 23 Polybius de memOl·ia citans inter se coniungit Homer. Π , ιν 437 s. et Π 804; itaque Cobe­ tnm ρ..rnemοs, 1 8 8 1 , 244) f'a lso muta�se Τιν ίη ήεν et ύ αύτος ίη δμος patet

282

FINIS BELLI PUNICI ΙΙ. [01. 144, 2].

13

Πάdηι; δ' οi)ι1ηι; εκ χειροι; κα� κατ' &νδρα "&ηι; μάχηι; [δια "&0 μη δ6ραdΙ μηδε .ξίφει1Ι χρηι1&αι τους άγωνιζομένουι;] , τ1] μεν ε·lJχερεί,! κα� τόλμυ προ­ είχov ο! μΙι1&οφ6ροι ται; &ρχάι;, κα� πολλουι; κατ2 ετραυμάτιζον των <Ρωμαίων, τιji δε τ,ηι; ι1υντάξεωι; 5 &κριβεί κα� τιji κa&οπλΙι1μιji ΠΙdτεvοντει; ο! '.ΡωμαίΟΙ 3 μαλλον Επέβαινον εΙι; το πρόσ&εν. /Χμα δε το1:ι; μΕν <Ρωμαίοιι; έπομέναιν κα� παρακαλουντων των κατόπιν, 'toi'g δε μισ&οφόροιι; των Καρχηδονίων ο'ό συνεγγιζόντων ο'όδε παραβοη&ού1.ιτων, &λλ' &ποδει- 10 4. λιαιντων ταίΕ: ψυχαίΙ;, πέραι; Ενέκλιναν ο! βάρβαροι, κα� δόξαντες εγκαταλείπει1&αι προφανωι; ύπο των Ιδίων, επιπεσ6ντει; κατα την &ποχαιρηι1ιν εΙι; τουι; 6 εφεστωται; Εκτεινον τούτουι;. δ κα� πολλουι; ήνάγ­ κασε των Καρχηδονίων &νδρωδωι; &πο&ανείν ' φο- 15 νευ6μενοι γαρ ύπο των μΙι1&οφ6ρων εμάχοντο παρα την αύτων προαίρει1ιν /Χμα πρόι; τε τουι; Ιδίους κα� 6 προι; τουι; <Ρωμαίουι;. ποιούμενοι δε τον κίνδυνον εκστατικωι; κα� παρηλλαγμένωι; οiJκ όλίγουι; διέφ&ει7 ραν και των Ιδίων κα� των ύπεναντίων. κα� δ·η '198. τιji τοιούτφ τρόπφ ι1υνέχεαν έπιπεσ6ντει; ται; των Ιχστάτων σημαίαι;' οί μέντοι των πριγκίπων fιγεμόνει; συν&εαο:.άμενοι το γεγονοι; επέdτη(Jαν ται; αύτων 8 τάξειι;. των δε μΙ(J&οφ6ρων κα� των Καρχηδον{ων το πλεi'στον μέροι; το μεν ύφ' αύτων, το δ" ύπο 25 9 των Ιχστάτων αiJτοv κατεκόπη. τούι; δε διαdφζο­ μένουι; και φεύγονται; oiJ" "!tX(JE καταμιγηναι ταίι; δυνάμε(Jιν 'Ανν{βαι;, άλλα προβαλέσ&αι παραγγείλαι; 901. 'toi'g εΠΙdτάταις Εκαιλυι1ε μη παραδέξαd&αι τουι; εγ2. 3 oιιt το &γωνιζομ,ένους seclusit Β W γαρ FS, δΙ; Οα, corr. μ,Εντοι Β W -

22 μ,Εν

POLYB. HISTOR. χν 13. 14.

283

l'{ζοντας. o,f}ev ήναγκάο,f}ηοαν ο{,τοι μεν ποιείο,f}αι 10 την &ποχώQηοιν έπ� τα κέQατα κα� τας έκ τούτων εVQυΧωQ{ας, γενομένου δε τού μεταξυ τόπου τών 14 καταλειπομένων ΟΤQατοπέδων πλήQους αϊματος, φό;; νου , νεΚQών, πολλην &noQtav naQeiXE τφ τών 'Ρω­ μαtων ΟΤQατηγφ το της ΤQοπής έμπόδιον' σ τε yaQ 2 τών νεΚQών δλιο,f}ος , ιbς Ctv α{μοφύQτων κα� oωQη­ δον πεπτωκότων, fί τε τών χύδην έQQιμμένων σπλων δμού τοίς πτώμαοιν &λογία δυοχεQη την δ{οδον 10 έμελλε ποιήοειν τοίς έν τάξει διαΠΟQευομένοις. ού 3 μην άλλα τους μεν ΤQαυματtας elr; τοvπ{οω της παQατάξεως κομιοάμενος, τους δ' έπιδιώκοντας τών ιΧοτάτων &νακαλεσάμενος δια τής οάλπιγγος, τους μεν αvτού nQO τηg μάχηg κατα μέοους τους πολε15 μ{Ο1'Jς έπέοτηοε, τους δε ΠQίγκιπας και ΤQιαQ{ους 4 πυκνώσας έφ' έκάτεQον το xiQar; nQOdYEtv παQήγ­ γειλε δια τών νεΚQών. έπειδη δ' vπεQβάντες έξ 5 ['σου τοίς &στάτοις έγένοντο , συνέβαλον α{ φάλαγγεg άλλήλαις μετα τής μεγ{στης δQμης κα� ΠQο,f}υμίας. 20 οντων δε κα� τφ πλή,f}ει κα� τοίς φQονήμασι και 6 ταίς cφεταίς κα� τοίg κα,f}οπλιομοίς παQαπλησίων &μφοτέQων, I1ΚQιτον έπ� πολυ συνέβαινε yevio,f}at την μάχην, έν αvταίς ταίς χώQαις έναπο,f}νηοκόντων τών &νδQων δια φιλοτιμίαν, εως ο{ neQ� ΤΟν Μα- 7 25 οαννάοαν και Λαtλιoν &πο τού διώγματος των {π­ πέων άνακάμπτοντες [και] δαιμονιως elr; δέοντα xaLQOV συνήψαν. dιν ΠQοσπεσόντων τοίς neQl, τον 8 17 δια prαeter , Υ. Rei 582 et Β W Fleckeis. annal. 1889, 1 45 22 γΕνέσ4Ται FS, γΙνΕσ4Ται Di, sed v. Hu Erziihl. Zeit(. ΧΙΧ 4 Β. 24 μασσανασσήν FS , corr. B W I 74

284

FINIS BELLI ΡυΝΙσι 11. [01. 144, 2].

Άννίβαν κατόπιν οϊ μεν πλεiοΤΟΙ κατεκόΠΨJαν Εν τfι τάξει , των δε Πf,Jοr: φυγην δf,Jμηοάντων όλίγοι μεν τελSω!; διiφvγον, ftτε των ϊππiων Εν xεΙ.)(1�ν '199. 9 δντων κα� τών τόπων Επιπέδων Vπαf,Jχόντωv. επεσον δε των μεν 'Ρωμαίων vπεf,J του!; χιλίους πεντακο- 5 oiovg, των δε Καf,Jχηδονίων vπεf,J διομVf,Jίοvς, αΙχμά­ λωτοι δ' έάλωοαν oiJ πολυ τούτων Ελάττους. 902 . 1 5 Ή μεν oVv EΠ� πασι γεvομivη μάχη κα� τα σλα Κf,Jίναοα 'Ρωμαίοι!; δια των Πf,JοεΙf,Jημivωv fιγεμόνων 2 τοιούτον εοχε το 'Cilog' μετα δε την μάχην Πόπλιος 10 μεν Επακολου&ήοα!; κα� διαf,Jπάοας τον χάf,Jακα των ΚαQχηδοvίωv αvτις &vεχώf,Jηοεv εΙ!; την Ιδίαν παf,J3 έμβολήν. Άννίβα!; δε μετ' όλίγων ϊππiων κατα το συνεχε!; ποιούμενος την &vαχώQησιv εΙς ΆδQύ­ μητα διεοώ&η, πάντα τα δυνατα ΠΟΙψ1ας κατα τον 15. κίνδυνον, σσα τον &γιχ&ον εδει σΤf,Jατηγον κα� πολ4 λων f1δη πραγμάτων πείραν εΙληφότα. ΠQωτοv μεν raf,J εΙ!; λόγους συνελ&αιν ΕπεΙQά&η δι' αvτού λύοιν 6 ποιήσασ&αι τών Ενεοτώτων' τούτο δ' ΕοΤΙ τού πf,Jο­ ειδότο!; τα κατορ&ώματα, &λλ' &ΠιοΤQύντοg 'CfJ τύΧΏ 20 και Πf,JΟΟf,Jωμiνοv τα .περί τας μάχας Εκβαίνοντα 6 παf,Jάλογα. μετα δε ταύτα οvγκαταf1τας εΙς τον κίν­ δυνον ο{iτωg ΕΧQήοατο 'Coig ΠQάγμασιv ωστε μη δυ­ νατον είναι βiλτιοv Πf,Jος 'Ρωμαίους &γώνα ουοτή­ οασ&αι, παQαπληοίφ κα&οΠλισμφ χρώμενΟΥ, oiΊ ΤQτε 25 7 (fVVΕοτήσατ' Άννίβας. 01}οης γαρ δVοδιαf1πάοΤΟV τή!; 'Ρωμαίων τάξΕως και δυνάμεως, τον ιiνδ'ρα ovvipη κα� κα&όλου κα� κατα μiρη μάχεο&αι Πf,Jοg πάοα!; τας Επιφανείας δια τή!; μια!; Εκτάξεως, ιΜ 19

3 μΕν ΤΕλΕω!; FS, πανΤΕλώς Di, sed Υ. ad χπ 6b, 8

Ιστ!ν F

285

POLYB. HISTOR. χν 14-16.

(των) έγγιστα τιρ δεινιΡ σημαιων συνεπισΤ(Jεφουσων 'lt(JO!) το δε6μενύν. έτι δε τού καftοπλισμού σκΙπην 8 κα� .fF(JιXdO!} ΠαQασκευάζOνΤOς κα� δια το (-tlycfto!) τού .fFV(JEOiI κα� την της (-tctXat(Ja!) -όπομονην των 5 πληγων, δύσμαχοι γΙνονται κα� δυσκαταγώνιστοι δια τας Π(JοεΙ(JημΙνας αίτΙας. &λλ' σμως 'lt(JO!} rκα- 16 στα τούτων οϋτως ΙνδεχομΙνως Άννtβας Ικ των κατα λ6γον ή(Jμ6σατο 'ltct(J' αυτον τον καΙ(Jον GJuft fπε(Jβολην μη καταλιπείν. το μεν YCt(J των Ιλεφάν- 2 10 των 'ltlfίfto!) Ιξ αυτης πα(Jεσκευάσατο κα! τ6τε 'lt(JO­ εβάλετο XιX(JtV τού συντα(Jάξαι κα! διασπάσαι τας 903. τάξεις των -όπεναντΙων' τους δε μισftοφ6(Jοvς 'lt(JO- 3 έταξε κα� τους Κα(Jχηδονίους έftηκε μ ετα τούτους 800 . rνεκα τού Π(Jοεκλύσαι μεν τιρ κ6πφ τα σώματα των 15 πολεμίων, &X(JEιrooaL δε τας &κμας των σπλων δια το 'ltlfίfto!) των φονευομένων, &ναγκάσαι δε τους Κα(Jχηδονίοvς μέσους σντας μένειν "al (-tιXXcuftlXL κατα τον ποιητην σφ(Jα "al ουκ iftllrov τις &ναγκαί'!Ί πολεμίζοι. 20

τους δε μαχιμωτάτους κα! στασιμωτάτους των &νD(Jrov Ιν &ποστάσει πα(Jεν{βαλε χά(Jιν τού 'lt(JOO(Jro­ μένους Ικ πολλού το συμβαίνον κα! διαμένοντας &κε(Jαίους τοίς τε fJώμαfJι "al ταίς ψυχαίς t1vv καΙ(JιΡ Χ(J-ήσαt1ftαι ταίς fJφετέ(Jαις ιΧ(Jεταίς. εί δε πάντα t'ιx 25 δυνατα ποι-ήσας 'lt(JO!) το νικάν έt1φάλη τον 'lt(J0 τούτου X(J6vov &-ήττητος ων, t1υγγνώμην δοτέον' έfJτι μεν yιX(J 8t'E "al ταυt'6ματον &ντέπραξε ταίς 1

8.

Υ.

Ο προε(lάi.18ΤΟ S', προεμάλετο F (idem correxerat Be) 27 Εστι - ρ. 286, 3 &.VΤEτυχε Suid.

19 Hom. n. IV 300

Επι{Jολή et partim

1'. τ.

Εσ.9-λός

27

fστιlΙ

F

4

5

6

286

FINIS BELLI PUNICI IJ. [01. 144, 2].

Επιβολα,ίr; των &γα,&ων &VDQWV, {ση δ' σΤΕ πάλιν κα,τα την πα,Qοιμtα,ν έσ&λοr; έων &λλου "fIEtttoVOr; &ντέτυΧΕν' ΠΕQ� ΕΚΕίνον φήσΕΙΕν l1.ν ttr;.τα γαρ {)περα,tQοντα, την κοινην f1vvή-f'l'cιιxv των & πα,Q' lvtotr; l&tf1tLWV, στα,ν μεν α,ύτοπιχ&ωr; δόξ!} γί­ 'ιΙΕσ&α,ι δια το tLlrE∨ των f1vμπτωμάτων, {λΕον έκκΙΧλΕίτα,ι πα,Qα τοίr; δQωf1Ι ΚΙΧ! toir; &κούουσι , ΚΙΧ! 2 f1vγκινεί πωr; εκιχf1τον fιμων δ ξενΙf1μόr;' έπαν δε φα,tνηται γοηΤΕtα,r; xdQLV κα,� κα,&' {)πόΚQΙf1ιν rt- 10 VEf1&ιxt το τοιούτον, ούκ {λεον, &λλ' όQγην έξεQγά­ ζΕΤΙΧΙ κιχ! tLif10r;. δ κα,� τότε συνέβη rcVEf1&ιxt πεQ� τοvr; ΠQεf1βεvταr; των Κα,Qχηδονtων. 3 Ό δε Πόπλιοr; δια βριχχέων l1ρξα,το λέγΕιν ΠQοr; αύτούr;, cbr; έκείνων μεν xdQLV oiJDSV όφΕtλοvf1ι ποι- 15 είν φιλάν&ρωπον, δμολογούντων α,ύτων διότι κα,! τον πόλΕμον i; &Qlijr; έπενέγκιχιεν
δ δη κα,� τόΤΕ γcγoνένα,ι

3 v. Crusium Philol. 1889, 178 S8. et Sca.lam Die Stud. d. ΡοΖ. Ι 76 ann. 1 4 des. F ίοΙ. �38Y extr.

Ι:' F ίο1. 238v extr., F ι add. in

.ιn!brg. : .:: του 'lTι καΤΕπτοηιιΕνως ΠΟΙΕίν τας ένΤΕύξεις 8 δQiJισιν F 13 des. F foI. 239: prim. 14 F foI. 239r prim. 21 l!φασαν FS , l!φησΕ Rei 684, ηίβί forte l!φησΕν est Polybianum

POLYB. HISTOR.

χν

16-18.

287

των' ου γαρ εΙ' τι πάσχει ν η ποιείν 11 διδόναι σφί­ σιν Επιταχ&ήσεται" τούτο δείν νομίςειν δεινόν, άλλ' εΙ' τι συγχωρη&ήσεται φιλάν&ρωπον, τούτο μάλλον Ίιγείσ&αι παράδοξον, έπείπερ ή τύχη παρελομ!νη τον 6 5 έλεον αυτων κα� την συγγνώμην δια την σφετ!ραν άδικίαν ύποχειρίους πεποίηκε τοίς έΧ&ΡΟίς. ταύτα 7 δ' εlπων Ε'λεγε τα φιλάν&ρωπα τα διδόμενα , κα� πάλιν α Μον ήν ύπομ!νειν αυτούς. �Hν δε τα κεφάλαια των προτεινομ!νων ταυτα. 1 8 10 πόλεις έχειν κατα Λιβύην ας κα� πρότερον εΊχον η τον τελευταίον πόλεμον έξενεγκείν 'Ρωμαίοις, κα� χώραν ην κα� το παλαιον είχον, κτήνη κα� σώματα κα� την &λλην ϋπαρξιν, άπο δε Tijg 'Υ/μέρας Εκείνης 2 άσινείς Καρχηδονίουg ύπάρχειν, έ&εσι κα� νόμοις 15 χρησ&αι τοίς Ιδίοις, άφρουρήτους �VTttg. ταύτα μεν 3 oiov ,ην τα φιλάν&ρωπα , τα δ' έναντία τούτοις πά­ λιν τα κατα τας άνοχας &δικήματα γενόμενα πάντα Καρχηδονίους &ποκαταστησαι 'Ρωμαίοις, τους αΙχμα­ λώτους κα� δραπ!τας έκ παντος άποδουναι τού 20 χρόνου, τα μακρα πλοία παραδΟύναι πάντα πλην δέκα τριήρων, δμοίως κα� πάντας τους έλ!φαντας. 4 πόλεμον μηδεν� των έξω T'i/r; Λιβύης έπιφέρειν κα&­ όλου μηδε των έν Tfj Λιβύη χωρ�ς της 'Ρωμαίων γνώμης ' οΙκίας και χώραν και πόλεις, και εί τι Ει 25 ετερόν έστι Μασαννάσου τού βασιλ!ως 11 των προ2 δεί S, δείν FK (idem correxerat Rei 584) 9 κεφάλαια F (ηοη κεφάλαι) 12 κ αί addendum esse ante κτήνη coni. Sclt 2 1 περ ί FS, corr. πάvτας Rei 584 (ν. tiv. χ:χχ 24 καί el''j neque hic neque 37, 4. Appian. Pun. 54, 1) alii (288, 2. 3. 9) hiatus sllnt offensioni, v. Hu Philol. 1859, 290 s. et BW Fleckeis. annal. 1 889, 680 ann. 31 25 μασ­ σανάσσου FS', corr, B 1V Ι 74

288

FINIS BELLI PUNICI ιι. [Ul. 144,2].

γόνων έντοr; των ιXπoδcιx&ησoμένων 8ρων ΙΧiιτοrr; πάντιχ ιΧποδούνιχι Μιχσιχννάσ'f ' σιτομετρησιχ( τε την δύνιχμιν τριμήνου κιχ! μισ&οδΌτησιχι μέχρι (lv έκ 7 'Ρώμηr; ιΧντιφωνη&fJ τι κιχτα ταr; συν&ήκιχr;' έξενηκείν 905. &ργυρ(ου τάλιχντιχ μύριιχ Κιχρχηδον(ουr; έν έτεσι πεν- " τήκοντιχ, φέροντιχr; κιχ&' gκιχστον Ενιιχυτον Eiιβoϊκα 8 τάλιχυτιχ διιχκόσιιχ' δμήρουr; δούνιχι π(στεωr; χάριν έκιχτον oi)r; (l,v προγράψrJ των νέων δ στριχ'Cηγοr; των 'Ρωμιχ(ων, μη νεωτέρουr; τεττιχρεσκΙΧ(δεκιχ έτων 10 μηδΕ πρεσ(Jυτέρουr; τριάκοντιχ. ΤΙΧύτιχ μΕν ο-δν δ στριχτηγοr; εΙπε των 'Ρωμιχ(ων 19 'rotr; πρεσ(JευΤΙΧίr;' ol δ' ιΧκούσιχντεr; ήπε(γοντο κιχι 2 διεσdφoυν τοίς Εν 'rfJ πιχτρ(δι. κιχ&' δν δη κιχιρον λέγετιχι, μέλλοντόr; τινος των έκ 'rfJr; γερουσ(ιχς &ντιλέγειν 'roir; προτεινομένοιr; κιχ! κιχταρχομένου, 15 προελ&όντιχ του Άννίβιχν κιχτa:σπάσιχι τον t!,ν&ρωπον 802. 3 ιΧπο τού (Jήμιχτοr;. των δΕ λοιπων έξοργισ&έντων δια το πιχρα την συνή&cιιxν ιχ-ότον τούτο πράξιχι, πάλιν τον 'AvvC(Ja:v ιΧνιχστάντιχ φa:σ�ν ιΧγνοείν (μΕν δμολογησιχι, δείν δΕ) συγγνώμην έχειν, εί ΤΙ πιχρα 20 'Covr; έ&ισμοvr; πράττει , γινώσκοντιχr; 8τι την μΕν [ξοδον έκ τηr; πιχτρ(δοr; έννΙΧέτηr; d)v ποιήσιχιτο, πλείω δΕ των πέντε κιx� τεττιχράκοντ' έτων εχων clr; ΙΧ-ότην 4 έπιχνήκει. διόπερ ήξ(ου μη τούτο σκοπείν, εί τι πιχριχπέΠΙΧΙΚ8 τηr; συνη&ε(ιχr; , πολυ δΕ μάλλον, εΙ 25 6

2 μασσανασσηι F, μασσαν&.σσ'!l ' S·, corr. B W Ι 74 9 ·.εσσαρεσκαΙδεκα FS, 4 F8 add. in marg. : σημεΙωσαι τεσσαρωνκαΙδεκα Be, τεττ&.ρων καΙ δέκα Di Ι 46 , sed Υ. χπ 18, 4 et Kuehιner-Blαss Ausf. G1·αmm. d. gr. Spr. Ι 626 ann. 1 12 '1tQΕι1βvταιι1 FS, corr. Κ 13 δη ex δΒ F8 19 μεν - 20 δΕ add. Hu pariΪm. secutus Rei 584 θ. , pro his super versum add. καΙ F8, idem in !Jontextu S

POLYB. mSTOR. χν

18-20.

289

τοίς της TtaT(lCOOb πράγμα6ιν άλη.&ινώς 6υμπά6χει ' δια γαρ ταυτα κα� νυν εΙς την άλογίαν έμπεπτω­ κένει ταύτην. .&αυμαστΟν γαρ α'ότφ φαvfjvαι κα� 5 τελέως έξηλλαγμένον, ε1: τις iJπάρχωv Καρχηδ6νιο,; 5 κα� συνειδως τα βεβουλευμΕνα κα� κοινΏ τfj πατρίδι κα� κατ' Ιδίαν έκάστοις ήμών κατα 'Ρωμαίων ο'ό Tt(JOOXVVEl' την τύχην, ε? γεγονως iJTtOXEt(JtOb τοι­ ούτων τυγχάνει φιλαV.&(Jώπων· oiJg ε1: τις όλίγαις 6 πρ6τε(Jον ήμΕραις tί(Jετο π6ι1 έλπίζουσι πείσεσ.&αι 10 την παΤ(Jίδα Κ(Jατησάντω'v 'Ρωμαίων, O-ό� ΙΧν εΙπεΊ:", οΤοί τ' ήσαν δια το μΕγε.&ος κα� την iJπε(Jβολην τών Π(Jοφαινομsνων α'ότοίς κακών. δι6περ ηξίου 7 κα� νυν μη� έπ� λ6γον αγειν, άλλ' δμο.&υμαδΟν 906. δεξαμΕνους τα προτειν6μενα .&ύειν τοΊς .&εΟΙς, κα� 1 5 πάντας εϋχεσ.&αι βεβαΙώ6αι ταυτα τον δημον τών 'Ρωμαίων. φανΕντος δε φ(Jονίμως α-ότου κα� τοΊ:ς 8 xca(JOig οΙκείως 6υμβουλεύειν, έ'δοξε ποιείσ'&αι τας συν.&ήκας έπ� τοίς Π(Jοειρημέvοις. κα� το μεν συν- 9 έόριον πα(Jαυτίκα πρε6βευτας έξέπεμπε τους άν.&20 ομολογησομΕνους -δπερ τούτων. Π. RES MACEDONIΛE ΕΤ GRAE CIAE.

Τούτο δΈ τίς ουκ "ν .&αυμά6ειε , πώς, οτε μεν 20 α-ότος δ Πτολεμαίος ζών ο-ό προσεδειτο τής τoVτων έΠΙΚΟ'ιορίας, ετοιμοι βοη.&είν �(fΙXV, &τε � έκεινος μέτ- 2 9 π6τ ' F(S), τΙ ποτ' U1' 1 79b, π6σα coni. Sch, corr. Β W 20 -ύπΕρ (compendio ηοη ita usitato exaratum in F, v. Gardthausenum griech. Paliiogr. ρ. 260 et Τ. W. Allenum Notes on A bbreviations in Greek Manuscripts Oxon. 1889

tabul. ΙΧ sub fJnEQ compendium quartum), ώι;; S, om. Κ, ΠΕΡ! Ur 1 79b vulgo des. F fol. 240v prim. 22 F fol.

240v prim.

POLYB. HIST. IIL

14

290

RES PHILIPPI [01. 144, 2].

-ήλλαξε καταλιπroν παιδίον ν-ήπιον, Φ κατιΧ φύt1ιv &μφοϊ:ν έπέβαλλε t1vt1t1φζειv την (Jat1tlclav, τότε παf!ακαλέt1αvτες &λλήλους ιJ)f;ψηι1αv έπΙ το διελόμενοι την τού παιδος &f!XfJv έπαvελέt1,f}αι τον &πολελειμ3 μένον, οfJδ' oiΊν, κα,f}άπεq οϊ τύqαvvοι, (JqaXctav δή 5 τινα πqοβαλλόμεvοι της αlt1χύvης πqόφαt1ιv, &λλ' 803. έξ αfJτης &νέδην και ,f}ηqιωδως 01Jτωg ιJ)t1τε πqοσ­ οφλεϊ:ν τον λεγόμενον των lχ,f}ύωv βίον, έν οΤς φασιν δμoφύλo�ς oiΊt1t την τού μείονος &παιλειαν 4 τφ με4;ονι τqοφηv '}'tVet13'at και βίον. έξ ιbν τίς 10 ofJκ ttv έμβλέψιχς οΤον εΙς κάτοπτqοv εΙς την ι1υν­ ,f}ήκηv ταύτην ιχfJτόπτηg δόξειε l'tVet13'at της πqος τους 3'εους Μεβείας καΙ της πqος τους &v,f}qαιποvς ιhμότητoς, έτι δΒ της -όπεqβαλλούt1ης πλεονεξίας των Ι) πqΟ'Ειqημέvωv {Jat1tMwV; ofJ μη·ν &λλιΧ τίς ofJ" ttv 15 ΕΙκότως τfj τύχ'!1 μεμψάμενος έπι των &v3'qωπε{ωv πqα'}'μάτωv έν τούτοις &ντικαταλλα'}'είη, διότι έκεί­ νοις μΒν έπέ,f}ηκε μετιΧ ταύτα την 6cqμόζΟVt1αv δίκην, τοϊ:ς δ' έπι'}'ενομένοις έξέ&ηκε κάλλιt1τοv -όπόδει'}'μα πqος (έπ)αvόq,f}ωt1ιv τον των πqοειqημέvαιv (Jat1LMroV 20 6 παqαδει'}'ματιt1μόv; έτι '}'ιXq αfJτωv παqαt1ποvδούvτωv 907. μΒν &λλ-ήλους, διαι1πωμένων δΒ την τού παιδος &q­ χήν, έπιt1τήt1ασα 'Ρωμιχίους, 6cκεϊ:vοι κιχτιΧ των πέλιχς έβοvλεύt1αvτο πιχqαvόμως, ταύτα κατ' έκείνων δι7 κΙΧίως έκύqωt1ε κιχι κιx,f}ηκόντως. παQιχvτίκα '}'ιXQ έκά- 25 τεQΟΙ διιΧ των 3πλων ήττη,f}{ντες ofJ μόνον έκωλύ­ ,f}ηt1ΙXV της των &λλΟΤQίωv έΠι,f}vμ{ιχς, &λλιΧ και t1V'}'­ κλεΙt1,f}{vτες εΙς φόQοvς -όπέμειναν' 'Ρωμα{οις το Πf!οt111 εΙ!: ante 'την de1. BentenuB observ. crit. in Polyb. ρ. 46 Β. 20 άνόQ.IJ'αισιν FS , 8tdQ.IJ'CD'l1tv Wundererus . coni. Polyb. ρ. 4 θ., corr. Οα 23 & iIIEivot FS", corr. Hu Philo1. 1859, 314

POLYB. mSTOR. χν 20. 21.

291

ταττόμενον (ποιείν). το τελευταίον lν πάνυ (J(Jαχεί S Χ(Jόνφ την μλν ΠτολεμαΙου βαι1ιλεΙαν ή τύχη σι­ ώ(J-Β'ω6'ε, ταg σλ τούτων συνα6'τεtαg καt τοvg σια­ σόχουg τοvg μεν lΧ(Jσην ανα6'τάτουg lποΙη6'ε κα! πανω5 λέ-Β'(Jουg , τοvg σε μΙΚ(Jού σείν τοίg αi!τοίg πε(Jιέ(Jαλε 6'υμπτώμα6'Ι. 'Ότι Μολπαγό(Jαg τιg �ν πα(Jα τοίg Κι(αν)oig, 21 ανη!! κα! λέγειν κα! Π(Jάττειν {κανόg , κατα σε την c/ί(Jε6'ιν σημαγωγικοg κα! πλεονέκτηg. Sg Π(Jοg XιX(JlV 2 10 δμιλων τφ πλή-Β'ει κα! τοvg εi!καΙ(Jούνταg τοίg (Jtolg ύποβάλλων τοίg 5χλοιg, κα! τιναg μεν Elg τέλοg άναιι>ων, τιναg σλ φυγασεύων κα! ταg oi!tJtag ταg τούτων σημεύων κα! otaotoovg τοίg πολλοίς, ταχέως τφ τοιούτφ τι>όπφ πε(Jιεποιήσατο μοναι>χικην lξ15 ουσΙαν. Κιανο! μεν oiJv πει>ιέπεtJον τηλικαύταις tJυμφο- 8 ('αίς oi!X οf}τως δια την τύχην οΜε δια την των 804. πέλαg αδικΙαν, το δλ πλείον δια την αύτων αβου­ λίαν κα! κακοπολιτείαν, Π(Jοάγοντες &ε! τους χει- 4 20 ι>ίtJτους κα! κολάζοντες τους lναντιουμένους τούτοις, ϊνα διαΙ(Jωνται τας αλλήλων oixIiag , εΙς ταύτας οΤον 1) έ,f}ελοντην lνέπε6'ον τας άτυχtαg , εΙς Clg οi!κ οΙδ' σπως πάντες &ν-Β'ι>ωποι Π(Jοφανως lμπΙπτοντες oi! δύνανται ληξαι της ανοίας, αλλ' οΜλ βι>αχυ δια25 ΠΙ6'τη6αι [Q40lOV], κα-Β'άπει> [νια των αλόγων ζφων. 9 08. lκείνα γα!! oi! μόνον lαν αvτά που δυtJΧ(JηtJτή6Ώ 6 6 des. F fol. 241r mpd. 7 Ρ 65, 1 Υα, 8uid. Β. Moλπαyό{,H�ς, d'ημαΥωΥικός 15 des. Ρ 65, 7 Υa, add. 8uid. Β. Υ. d'ημιηωΥικός enm esse a nonnulli s occi­ sum 16 F fol. 241r med. 22. 28 inr. M: 57) 17 Η. : "Ότι εΙς που. ας καΙ μεγάλας &τυχΙας προφανώς ΟVΚ οΙδ' 8πως Εμπ . . . . . πάνΤΕ . lΧνοι OV δiJναvται cet. Υ.

292

RES PHILIPPI [01. 144, 2].

nE(J� τα δελέιχτα κα� τα� ti(Jκυ�, &λλα κ&υ lτε(JΟV ΙδΏ κιυδυυε.ύov, ο-όκ &υ Βτι QCfδίω� ιχ-ότα n(JOt1ιx'}'ti­ '}'oι� n(Jor; ουδ!υ τωυ τοιούτωυ, &λλα κα� του τόπου '7 -όποπτεύει κιxl παυτ� τφ φιχιυομέυφ διιχπιt1τεi. οί δ' C1v'&(Jwnot τα� μ!υ &κoύoυτε� &πoλλυμέυα� πόλει� 5 C1(Jδηv τφ Π(JσεΙ(Jημέvφ Τ(Jόπφ , ται; δ' &κμηυ δ(Jωv­ τε�, ()μω�, ()ταυ τις Χ(Jηt1tiμεvοι; τφ n(JO!; Xti(JtV λόγφ προτείυΏ την Ελπίδα της Εξ &λλήλωυ inΙXVO(J.&cbtJEW�, 8 nQOt1tΙXt1t n(JO!; το MlEΙX(J &-/ιεπιt1τtiτω�, t1ιχφω� εlδό­ τει; ()τι τωυ τα τοιΙΧύτιχ δελέιχτα καταπιόυτωυ ουδεlς 10 σύδέποτε t1έt1ωt1ται, πι1.ι1ι δ' δμολογουμέυωι; δλε.&ρου Επήυεγκιχυ ιxt τοιΙΧύται πολιτείΙΧι. 22 Ό δΒ Φίλιπποι; κύριοι; γευόμEυo� τηι; πόλεως περιχαρηι; �υ, ιbι; κΙΧλήυ τιυα καί σεμυηυ Π(Jι1.ξιv έπιτετι;λεt1μέvοι; κα� βεβoη.&ηκω� μΒυ Π(Jο'&ύμωι; τφ 15 κηδεt1τfI, καταπεπληγμέυo� δΒ πtivται; ΤOυ� &λλο­ Τ(Jιti�οvτα�, ι1ωμrXτωv δΒ κα� Χ(Jημtiτωv EiJno(Jtav Εκ 2 τού δικαίου περιπεποιημέυοι;. τα δ' έυαυτία τούτοιι; oiJ "a'&Ecb(Jιx, καίπερ δυτιχ Π(Jοφαvη, Π(Jωτοv μΒυ (ιb�) ο-όκ &δικουμέυφ, πα(Jαt1ποvδούvτι δΒ τφ κη- 20 3 δει1τfI τουι; πέλαι; Εβοή.&ει , δεύτε(JΟV ()τι πόλιυ Έλλη­ υίδα περιβαλωυ τοίι; μεγίt1τoιι; &τυχήμαt1ΙV &δtκως εμελλε "V(Jcbt1EtV τηυ nEq� αυτού διαδεδομέυηυ φή­ μηυ fJnS(J τη� El� τους φίλoυ� ώμότητοι;, Εξ &μφοϊ:ιι δ! δικΙΧίωι; καί κλη(Jοvομήσειv na(Ja πι1.t1ι τοίι;"'Ελλησι 25 4 η}υ έπ' &tJEPEtCf δόξιχυ, τqίτοv ιbι; έvυβ(Jίκει τοίς &πσ τωυ Π(Jοειqημέvωv πόλεωυ Π(Jεt1βευταiι;, ο): πcψηι1ΙΧΙΙ έξελούμευοι τουι; Ktιxvovg έκ τώυ περιεστώ909. τωυ κακώυ, -όπσ δ' Εκείυου πιχqΙΧΚΙΧλούμεvοι κιχί διιχ- 806. •

'Ότι

12 πολΙΤΕίαι : des. Μ :>'1, 29 Η. 13 ίηc. Ρ 60, 8 Υα : δ φίλιππος κύριος ΥΕνόιιενος τής των κιανι1ιν πόλεως cet.

POLYB. mSTOR. χν 21-23.

293

γελώμενοι κα&' ήμέ�αν (ήναγκάσ&η6αν) αύτόπται γΕνέι1&αι τοούτων, ιbν .ηκιι1τ' ΙΧν έβOυλή-ttησαν, π�oς 5 δε τούτοις οτι τους 'Ροδ{ους ουτως άπετε-ttη�ιώκεr, τότε π�oς αύτον ωστε μηδένα λόγον ετι. π�oσίεσ&α� ' ρ πε�t Φιλίππου. και γα� ή τύχη π�ός γε τούτο το 23 μέ�oς αύτφ ι1υνή�γησε π�oφανι'iJς. οτε γα� δ π�ε- 2 σβευ'Ι:ηι,; έν τφ &εάτ�φ τον άπολογισμον έποιείτο π�oς τους 'Ροδίους, έμφανίζων την τού Φιλίππου μεγαλοψυχίαν, και διότι τ�όπoν τινα κ�ατών fίδη 10 της πόλεως δίδωσι τφ δήμφ την χά�ιν ταύτην, ποιεί δε τούτο βουλόμενος έλέγξαι μεν τας τι'iJν &.ντι­ π�αττόντων αύτφ διαβολάς, φανε�αν δε τfj πόλει καταστησαι την αύτού π�οαί�Ε(jιν' και πα�ην τις 3 έκ κατάπλου π�oς το π�υτανείoν &.ναγγέλλων τον 15 έξανδ�απoδισμoν των Κιανων και (την) ώμότητα τού Φιλίππου την έν τοούτοις γεγενημένην, ω6τε 4, τους 'Ροδίους, έτι μεταξυ τού π�ε6βευτoύ τα π�o­ Eι�ημένα λέγοντος, έπει π�oελ&ων δ π�ύτανις διε­ σάφει τα π�oσηγγελμένα, μη δύναι1&αι πιστεύσαι �o δια την ύπε�βoλην της &.&εσίας. Φίλιππος μεν 5 OVv, πα�ασπoνδήσας ούχ ουτως Κιανους ώς εαυτόν, εΙς τοιαύτην αγνοιαν 11 και πα�άπτωι1ιν τού κα&­ ήκοντος �κΕV ωστ' έφ' οlς έx�ην αlσχύνεσftαι καft' ύπε�βoλήν, έπι τούτοις αις καλΟίς OEμVVvcoftat καt 25 μcγιxλαυxείν' δ δε τών 'Ροδίων δήμος άπο ταύτης 6 της ήμέ�ας ώς πε�t πολεμίου διελάμβανε τού Φι­ λίππου , και π�oς τούτον τον σκοπον έποιείτο τα-ς πα�ασκευάς. παραπλήσιον δ'ε καt τοίς ΑΙτωλοίς 7 μίσος έκ ταύτης της Tt�ιXgcwr; ένει�γάσατo ΠQος 30 αύτόν ' &�τι γα� διαλελυμένος καt τας χεί�ας έκ- 8 ηίνων π�oς το έftνος � ούδεμιας π�oφάσεως έγγινο1 (*

294

RES PHILIl'PI [01. 144, 2].

μένης, φlλωv υπαρχόντων κα! ιrυμμιXXων ΑΙτωλών, ΛυιrιμαXέων, Καλχηδοvlωv, Κιανών, βραχεϊ: χρόνφ πρότερον, πρώτον μεν πρoιrηγιXγετo την ΛυιrιμαXέων πόλιν, &πoιrπιXιrας &πο τηg τών ΑΙτωλών ιrvμμαχlαg, δεvτέQαv δε την Καλχηδοvlωv, ΤQlτηv δε την Κια- 5 vmv iξηvδQαποδlιrατο , ιrΤQατηγου παρ' ΑΙτωλών Εν α-όΤfj διαΤQlβοvτοg κα! ΠQοειrτmτοg τών κοινών. 10 nQovιrtag δέ, "a.fFo μεν ή ΠQό.fFειrιg α-ότου ιrυντε- 806. lclag ετυχε) πεQιχαρηg .ην, κα.fFΟ δε τα μεν ά.fFλα τηg Επιβολης ΙτεQος &.πέφεQεv, a-ότοg δε πόλεωg 10 ο Ικόπεδον εQημοv iκλη(Jοv6μει, δvιrχεQώg διέκειτο, ποιεϊ:ν δ' oiιδΈν ol6g τ' .ην. uOn Φlλιπποg κατα τον &.νιΧπλουν ΙτεQΟV Εφ' 24 έτέQφ παQαιrπόvδημα μεταχεΙQιζόμεvοg ΠQοιrέσχε πεQ! μέιroν ήμέρας ΠQοg την τών Θασίων πόλιν, κα! ταυ- 15 την φιλlαv ο{ισαν iξηvδQαποδlιrατο. Θάcιoι είπον ΠQοg ΜηΤQόδωροv τον Φιλlπποv 2 ιrΤQατηγοv παQαδΟύvαι την πόλιν εΙ bιατηρήcoι αυ­ TOUC &.φQΟVQήτοvg, &φΟQολογήτοvg, &.vεπιιrτα.fFμεV20 τους, vόμοιg XQfjιr.fFat 'toig Ιδίοις. ΣvγχωQεϊ:v τον βασιλέα Θαιrlοvg &φQΟVQήτοvg, 11 άφΟQολογήτοvς, &'vεΠΙ(1τα.fFμεVτοvg, νόμοις ΧQησ.f}αι Toig Ιδlοιg. Επισημηναμένων δε μετ" ΚQαvγηg πιΧν­ των τα Qη.fFέvτα παQήγαγοv τον Φίλιππον εΙς την

9 1 0. \J

�� -

4 (2 4")

'Τσως μεν rιXQ πιΧvτεg οι βαι:ιιλεϊ:ς κατα τας πρώ-

12 des. F fol. 242"' extr. 7 κοινών : des. Ρ, perg. F 18-16 Ρ 651..11 Β β . Va 17-20 Snid. 8 . τ . "φ!?οvq�� 21-25 Mllid. β. Τ. "νεπιστιι;8-μευτουι;. "στιι;.[Jo. τω ? 26 Μ. 57, 29 Η. 'loquitnr fortasse Pol!bius μευτους de Philippo! Macedonum rege ;penultimo , qui in regm pri­ mordiis optnnus fuit et laudatissimus prlnceps, deinde pes-

�

POLYB. mSTOR. χν 23-25.

295

ται; ιΧ(>χαι; πΜι π(!οτείνουι1ι το τηι; έλεvftε(!ίαg ονομα κα� φίλουι; π(!οι1αγο(!εvοvt1ι κα� t1vμμιΧχοvg (τουg) κοινωνήt1ανταg ι1φίt1ι των αύτων έλπίδων, καftικό911. μενοι δΒ των π(!ιΧξεων πα(!α πόδαι; ού t1vμμαχικωg, 5 ιΧλλα δει1ποτικωι; χ(>ωνται τοίι; πιt1τεv6αt1ι ' διο κα� τού μΒν καλού διαψευδονται , τού δΒ πα(!αυτα t1vμ­ φέ(!οντοι; ωι; έπίπαν ούκ ιΧποτvγχιΧνοvt1ι· το δ' έπιβαλλόμενον τοίι; μεγίt1τοιg κα� πε(>ιλαμβάνοντα ταίι; έλπίt1Ι την οΙκουμένην κα� πιΧt1αg &κμην &κε(!αίουι; 10 [χοντ" ται; έπιβολαι; Eύftirog έν τοίς έλctχίtJτοις κct� π(!ώτοις των υποπιπτόντων έπικη(>ύττειν ΙΧπαι1ι την &ftEtJEctv "ύτού κα� την &βεβαιότητ" πως ούκ αν δόξειεν &λόγιtJτον ε'ίνctι Κct� μctνικ6ν; ΙΙΙ.

5 ( 2) 6

RES AEG ΥΡΤΙ.

'Ότι έπε� πιΧtJctς καft' εκαστον [τος τας κctτιΧλ- 24" ληλ" π(!ιΧξεις γενομένας κατα την οΙκουμένην έξη- (24",t) yovlLcftct, δήλον ως ιΧνctγκαι6ν έστι το τέλος έπ ' ένίων π(!6τε(!ον έκφέ(!ειν τής &(>χης, έπειδα.ν π(>ό- 807. τε(!ος δ τόπος ύποπέι1Ώ κctτα τον τής ολης vποftέ20 t1crog με(!Ιι1μον και κατα την της διηγήt1εως [φοδον δ την tJvντέλειctν τής π(!ιΧξεως [χων τού την ά(!χην και την έπιβολην πε(!ιέχοντος. 'Ότι ΣωtJ{βιος δ ψεuhεπίτροποc Πτολεμαίου έδό- 25. κει γεγονένctl, tJκευος &γχίνουν Κct� πολυχ(>όνιον, ετι 25 δε κακοποιον Εν βcttJιλείο/, κct� π(!ώτφ μεν &ρτυtJctι 2 φόνον AVtJLlLιXXqJ , δς .ην υ{ος Ά(!σινόης τής Λυσι15

evasit' Maius ; Υ. rv 77. VΠ 1 1 (12) 13 des. Μ 23- ρ . 298, 5 Ρ 58, 7 Η. 15-22 Μ 58, 8 - 58, 13 Η. 25 καΙ πρώτον - 26 Άρσινόη!; : Suid. β. Υ. 65, 15 βΒ. Υα

SllnUS

ά νε8-υμι άτ ο

296

RES AEGYPTI [01. 144, 1!].

μάχου καΙ IJτολεμαwv, δευτδιJφ .δλ MιXrr; τ.φ Πτο­ λεμαίου κιU ΒEQεvίκηg τηι; Μάψα, τ�tτ''{} δλ BEqEvlΚfJ 'tfJ Π-r;ολεμαίοv μηΤQΙ του ΦιλοπιΧτοροg, τετάρτφ Κλεομδνει τφ �παQτιάτrJ, πέμπτ!} .&vψαΤQΙ Βερενίκηι; 'AQtItv6rJ. 5 (25") 3 Μετ" δ' ιήμέQαg 'tQEtg � τδττα,ραι; lv τφ μηί6τφ ΠΕQΙ6τύλφ τηι; α{ιληι; οΙκοδομή6αντει; βημα 6υνεκά­ λεσαν τουι; -QπαΙΙΠΙ6ταs και την .&Ε{!απεία,ν, ίΧμα δλ τ.ούτοιι; τουι; πεζών καΙ 'tovg [ππ:.l.ων fιψεμ6vαg. 9]2. 4 (2) ά.&QΟΙ6.&έvτω:v δλ τούτων ftVaPag Άψα.&οκληι; και 1() Σω6ίβιοι; 'πι το βημα ΠQώτοv μλν τον του βα6Ι­ llwg και τον 'tijg βα6ιλίσ6ηg .&άνατον &ν.&ωμολο­ ψή6αυτο και το πδv.&οg ftvέφηvαv 'toig πολλοίg κατα 5 το πα{!' α{ιτοίg lJ'&og. μΕΤ" δΒ ταυτα διάδημα τφ παιδι περι.&έvτεg &νέδ.ειξαν βα6ιλέα, και δια.&ήκην 15 τινα παQαvέψvω6αv πεπλα6μένην, lv � ψE'J'Qαμμδvοv .ην 3τι �αταλείπει του παιδοg ΙΠΙΤQ6ποvg δ (Ja6tlEvg 6 (8) 'Αψα.&οκλέα και Σω6ίβιον· και παQεκάλοvv 'tovg fιψε­ μ6vαg εiινoείν και διαφυλcXττειν τφ παιδι την &Q­ χήν· 'πι δλ τούτοιg δύο κάλπιδαι; ftQfVQιXg εΙ6ήνεψ- 2() καν,
6 Q ,fO]. 188V!... Υ. Muell� F. :Ι;Ι:. G. π, χχνπ Β8. et Federi exc. e Ρο1. JJiod. cet. Da.rmstad. 1848-55 ρ. 1 Β8. 10 &ναβας] Υ. Bernhαrdy Wiss. Synt. ρ. 415 ΒΒ.

POLYB. mSTOR. χν 25.

297

της αλη&ινης φήμης Π(Jοσπεπτωκυtας, ακμην δ' αμ­ φισβητουμΙνης , το κατ' αλή&ειαν γεγονος Εν τα.ίς εκάστων Ύνιbμα�ς lπεσφ(Jα.γtσ&η. διο κα� συνIfJη μεγάλην γενΙσ&αι την σύγχυσιν των i)Xlwv. τού 9 (6) 5 μ�ν γαρ βα.σιλΙως oiι&ε�ς oiι&Iνα λόγον Εποιειτο, 'JtE(J� δ� της Ά(Jσινόης� ανανεούμενοι τιν�ς μ�ν την ό(Jφαvtα.ν α.iιτης, ενιοι δ� την Εξ ti(JXfjg έν τφ ζην υβριν, ην -όπΙμεινε , κα� την αlκtαν, σvν os τούτοις το 'JtE(J� την τελευτην ατύχημα, εΖς τοσαύτην 'Jtft(Jd10 στασιν ένΙπιπτον κα� δυσ&υμtαν ωστε πλήρη γε­ νΙσ&αι την πόλιν στεναγμού , δαΚ(Jύων, οΖμωγης ακαταπαύοτου. ταύτα δ' ,ην τοις 6(J&wg λογιζο- 10 (7) μΙνοις OvX οϋτω της 'lt(JOg Ά(Jσινόην ΕVvotag τε­ κμή(Jια, 'JtOlV DS μάλλον τού 'Jt(JOg τοvς 'JtE(J! τον 15 Aγα&oκλiα fttoovg' δ δ� Π(Jοει(Jημiνος, έπειδη τας 1 1 (8) 913 . fJD(Jtag εΖς τοvς {Jασιλικοvς οl'κους ε&ηκε , 'Jtft(Jaγγst­ λας απο&Ιο&αι τα φαιά, Π(Jωτον μ�ν διμήνου τας δυνάμεις ώψωνtασε , πεπειομΙνος το 'Jtft(JιX τοις πολλΟl'ς μl'σος αμβλύνειν δια. της 'Jt(Jog το λυσιτελες 20 δ(Jμης α&ι:ων, είτ' έπεξώQΚΙOε τον 8(JΚον δν ήι1αν όμνύειν εΖ&ισμΙνοι κατα τ«ς αν"δει'ξεις των βαοι­ λΙων. lξαπΙστειλε δ� κα! Φιλάμμωνα τΟν lπιστάντ" 12 (9) τφ της Ά(Jσινόης φόνφ , ποιήσας αiιτoν Δι{Jυά(Jχην των κατα ΚV(Jήνην τόπων, το δε παιΜον lνεχεt(Jισε 25 ταίς 'JtE(J� την ΟΖνάν&ην κα! Άγα&6κλειαν. μετα δ� 13 (10) ταύτα ΠΙλοπα μ�ν lξΙπεμψε τον ΠΙλοπος είς την 'Aotav 'lt(JOg Άντtοχον τον βασιλiα, πα(Jακαλiσοντα συντη(Jείν την φιλtαν κα� μη 'Jtft(Ja{JαtVEtv τΙχς 'Jt(JO!; τον τού παιδος πατi(Jα συν&ήκας, Πτολεμαίον δε 30 τον Σωσι{Jtου 'lt(JOg Φtλιππον τά τε 'JtE(J! της lπι­ rafttag συν&ησόμενον κα! παρακαλΙσοντα βοη&είν,

298

RES .Δ.EGYPTI [01. 144, 2]

,αv δλΜχεQέιιτεQΟV ΙΧ-όΤΟVf: 'ΑvτίΟΧΟf: έπιβιiλητιxι ΠΙΧQιχιιποvδείv... ΠQοεχεΙQίΙΙιχτο δε κιχι ΠτολεμΙΧϊΟV τον 'ΑψηιιιiQΧΟV ΠQειιβεvτηv ΠQΟf: 'ΡαιμΙΧίΟVf:, ο-όχ ιbf: έπιΙΙπεύΙΙοντΙΧ την ΠQειιβεtιχv, &λλ' ιbf:, ftV ΕΧΨητιχι 'tfjf: ΈλλιiδΟf: κιχι 6υμμι�'!Ί 'tOif: iΚci φίλΟΙf: κιχι ΙΙυψ- 5 15 (11) ψενέιιιv, ιχ-ότού κιχτιχμενούντιχ. ΠQοέκειτο rCtQ ιχ-ότφ πιiVΤΙΧf: 'tOVf: έπιφιχvεif: IΙ.vδQΙΧf: έκποδων ποιηιιιχι. 16 έξιχπέιιτειλε δε κιχι Σκ6πιχv τοv Αίταιλοv έπι ξενο­ lortιxv lilf: την Έλλιiδιx, πλη&Οf: ΧQvσίοv σvv&είf: 17 lilf: τα ΠQοδ6μιχτιχ. δύο rdQ ε6χε ΠQο&έιιεΙf: {}πεQ 10 τιχύτηf: 'tfjf: iπιβοληf:, μίιχv μεν &ΠΟΧQησ&ιχι 'tOif: ξενολοψη&εϊΙΙΙV lilf: τοv ΠQΟf: 'Αvτtοχοv πόλεμον, &λλ-ηV δε 'tOVf: &QxιxtOVf: κιχι ΠQο1JπάQΧΟVΤΙΧf: ξέVΟVf: έπι τα κιχτα τηv χώQΙΧV φQούQΙΙΧ κιχι 'tιXf: κιχτοικίΙΧf: &ποστεϊλιχι, 'tOif: δε ΠΙΧQιχψεvομέVΟΙf: &vιχπληQί'όσΙΧΙ 15 1)14. κιχι κιχιvοποιησιχι την &εQιχπείιχv κιχι τα πεQΙ την ιχ-όλην φυλιχκεϊιχ, ΠΙΧQιχπλησίαιf: δε κιχι κιχτα -r:TjV 18 &λλην πόλιv, vομι'ζαιv 'tOVf: δι' ιχ{}τού ξενολοψη&έν­ -r:ΙXf: κιχι μΙ6&οδοτοvμέVΟVf: -r:wv μεν ΠQΟΨli'}'οvότωv μηδενι ιιvμπιχ{tήιιοv-r:ΙΧf: δια το μηδεv ΨΙ1lώ6κειν, έν 20 ΙΧiJτφ δε 'tltf: έλπίδΙΧf: εΧΟVΤΙΧf: κιχι 'tfjf: ιιαιτηQίΙΧf: ΚΙΧΙ -r:fjf: έΠΙΧVΟQ&ώ6εαιf: , έτοίμΟVf: έ'ξειv ιιvvιχψαιvισταf: 19 (12) κιχι 6VVliQfOVf: ΠQΟf: το ΠΙΧQιχψψελλ6μεvοv. τιχύτιχ δ' έψενή&η ΠQ6τεQΙΧ τού ΠΙΧQα Φιλίππφ διΙΧβουλίου * * * , ιbf: έδηλώσιχμεν· &λλ' έκείvαιν κιχτα τηv 'tfjf: �5 διηψήσεαιf: τάξιv ΠQοτέQαιv λιχμβιχvομέναιv &νιχψκιχίοv ηv οf$ταιf: τΙΧύτιχ χειQίζειv ιf$στε ΠQ6τεQΟV έξηψεϊfl&ιχΙ -r:ltf: έντεύξεις; κιχι 'tOVf: ΧQημιχτισμΟVf: τωv ΠQεσβεv14

6 π(! οέκΕιΤΟ Muellerus, π(!6σεκειτο Federus, vu1go 24. 25 nonnulla ab epitomatore esse omissa prodit hiatus

POLYB. ΗΙSΊΌR. ΧV 25.

299

τών καλ της καταστάσεως κα� της έξαπσστολης. δ 20 (18) δ' Άγα&οκλης sπελ τους sπιφαvεστάτους τών αν-

δρών sκποδωv sποΙ:η dε, κα� τό πολυ της τού πλή&ους όργής παρακατέ6χε τfj των όψωνίων αποδόσ'ει, δ πα(μχ πόδας είς την sξ αρχής 6υνή&ειαν έπανηλ&ε. καλ τας μεν τών φίλων χώρας ανεπλήρωσε, παρ- 21 (14) εΙ6αγαγων έκ της διακονίας καλ της άλλης {;πηρε6ίας τους είκαιοτάτους καλ &ρασυτάτους' αt'Jτός δε 22 (15) τό πολυ της �μέρας καλ τής νυκτός SV μέ&Ώ διέτριβε 10 καλ ταίς τf'ι μέ&Ώ παρεπομέναις ακραι1ίαις, O t'J φει­ δόμενος οi)τ' ακμα�oύσης γυναικός οi)τε νύμφης οi)τε παρ&ένου , κα� πάντα ταύτ' {πραττε μετα τής έπαχ&εστάτης φαντασίας. ο&εν πολλής μεν κα� παν- 23 (16) τοδαΠής γινομένης δυσαρε6τήtlεως, οt'JδεμιiXς δε &ε15 ραπείας Ot'JOE βοη&είας προσαγομένης, τό δ' svαvτίοv άελ ΠΡΟι1επαγομένης f5fJQErog, {;περηφανίας, Qlf&υμίας , ανε&υμιατο πάλιν έν τοίς πολλΟίς τό προ- 24 ( 1 7) ϋπάρχον μίσος και' πάντες ανενεούντο τα προγεγε­ νημένα περ� την βασιλείαν ατυχήματα δια τους 20 άν&ρώπους τούτους. τφ δε μηδεν {χειν πρόσωπον 25 ( 18) αξιόχρεων τό ΠΡΟι1τη6όμενον, κα� δι' ο;; την όργην 910. είς τόν Άγα&οκλέα κα� την Άγα&όκλειαν απερεί­ σουται , την �6υxίαν ήγον, {τι μίαν sλπίδα καρα­ δοκούντες την κατα τόν Τληπόλεμον κα� ταύΤΏ 25 προσανέχοντες. δ δε Τληπόλεμος , εως μεν δ βα6Ι- 26 (19) λευς {�η, τα xa,f}' α{;τόν {πραττεν' {Χμα δε τφ μετ­ αλλάξαι ' κεινον ταχέως έξομαλίσας τα πλή&η στρα2 Ine. Ρ 60, 22 Υα : "Ότι &Υα-Β'οκλής δ ψεv8επlτροπο. 6 κα� τας 16 ρ/f-Β'vμ,lας om. Q πτολεμαlοv Ιπε� cet. 16. 1 7 μ,ετα ταvτα πολλής ι1παΥομ,ένης 1ψρεως 6:vε-Β'vμιατο 18 μίσος SuJd. 8. Υ. άvε.fJoυμιάΤQ et partim 8. Υ. Σωσί· 25 προσανΕχοντες: des. Ρ 66, 11 Υα βιος -

300

ΕΕΒ .AEGYPTI [01. 144, 2].

τηγo� πάλιν iγεvή.fJ'η τών κατά Πηλούσιον τόπων. τα� μ�ν &IIxα� Εποιείτο την &ναφοιιάν τών �tqατ­ τομένων Eπ� το τού βασιλέω� συμφέιιον, πεπεΙ41μένo� {ιπάιιξειν τι tJυvέδQΙΟV δ τήν τε τού παιδo� έπι28 (20) τιιοπε{αν Εξει κα� την τών 8λων ΠΙΙΟ41τα41{αν. ιb� 5 δ' έώιια τoυ� μ�ν &ξίoυ� έΠΙΤt;Jοπη� IJ.vδt;Jα� Εκποδαιν γεγoνότα�) της δ� τών 8λων &t;JXfJ� καταΤύλμώντα τον 'Ara.fJ'oulia, ταxέω� έφ' έτέιιας Εγένετο γνώμη�, {ιφoIIώμενo� τον Πt;Jοε41τώτα κίνδυνον δια την {ιπο­ κειμένην ι:cότoί� lX.fJ't;Jav, κα� τά� τε δυνάμει� πεII� 10 α{ιτοll η.fJ'Qοιζε καί πεQ� πόιιον Εγίνετο χt;Jημάτωv, 29 (21) ί'να μηδενί τών iχ.fJ'Qών εόχείt;Jωτο� fj. ΕΧμα δε κα� την τού παιδo� iπιτt;Jοπείαv καί την τών 8λων πιιο­ tJταtJtαv εΙ� έαυτον ηξειν ο-όκ &πήλπιζε, νομίζων κα� κατα την Ιδίαν μ�ν κιιί41ιν α-ότo� &ξιoxρεώτεIIO� 15 vπάt;Jχειv 'Ara.fJ'ouliov� ΠIIO� Πάν, δτι μάλλον δε πυν.fJ'ανόμεvο� καί τα� υφ' έαυτον ταττoμένα� δυ­ νάμει� κα� τα� κατα την 'Λλεξάνδ()ειαν έπΙ lustvtp τa� iλπtδας δχειν τού καταλύειν την 'Δγα.fJ'οκλέου� 30 (22) fJ{J()tv. οiJση� δε πεt;J� α-ότον oί'α� εϊt;Jηκα διαλήψεω�, 20 ταxέω� τα τη� διαφοt;Jάς αiJξησιv Ελαβε συνειιγούν3 1 (28) των &μφοτέt;Jων Πt;JΟ� την τοιαύτην Vπό.fJ'εtJιν. δ μ�ν rfit;J Tληπόλεμo�, iξιδιάζεtJ.fJ'αι 41πεύδων τoυ� Ιιγε­ μόνα� καί ταξιάρxoυ� καί τoυ� Eπ� τούτων ταττο­ μένoυ�, συνηγε πότoυ� έπιμελώ� , καί παt;Jα τά� 25 816. 41vvovtJta� τα μεν ύπσ τών Πt;JΟ� xdt;Jtv λεγόντων αΙκαλλόμενo�, τα δ' ύπο τη� Ιδία� δt;Jμη� , ΕΧτε νέo� 27 κιU

16. 17 nii1J lfτι μiiλλOν, ΠV1J&ΟΙ1Jόμε1l0Ι; δε Q. corr. BW auctore Muellero 24 τοvτω1J Q, τoVτoιι; coni. Muellerus τιDν Ιππέων vel aliud simile Hu, ΤΙlΙων (ήγεμονιίiιll μΕΤ , οι1Jτοvι;) B W coll. ΧΠΙ 2, 3

POLYB. mSTOR. ΧΥ 25. 26".

301

ων κα� παρα τον οlνον γινομένης της δμιλΕας, ερ­ ρίπτει λόγους κατα της συγγενείας της τών περ� τον Άγαιftoκλέιx , τά.� μεν άQχαg αΙνιγμα.τώδέιςι� ΕΙΤ' αμφιρόλους, το δε τελευταίον εκφανείς κα� την επεχείΤΟ γαρ τού 32 (24) 5 πικροτάτην εχοντας λοιδορίαν. fl'ρανογράφου κα� της σαμβυκιστρίας κα� της κου­ ρίδος, ετι δε τού παιδαρίου τού πάντα πεποιηκ6τος κα� πεπον.fTότος παρα τους π6τους, στ' εφνοχ6ει τφ βασιλεί παίς ων. επι δε τούτοις &ει τών συμπαρ- 33 (25) 10 όντων γελώντων και συμβαλλομ!νων τι προς τον χλευασμόν, ταχ!ως είς τους περι τον 'Ayafl'oxJ.{a το πριΧγμα παρεγενήfl'η. γενομ!νης δ' fXfl'Qar; δμο- 34 (26) λογουμ!νης ε-Μ}{ως δ 'Ayafl'oxMjr; διαβολΎlν εΙσηγε κατα τού Τληπολ!μου , φάσκων α-ότον αλλοτριάζειν 15 τού βασιλ!ως και καλείν 'Αντίοχον επι τα πράγματα. κα� πολλας είς τούτο το μ!ρος ε-όπ6ρει πιfl'ανότη- 35 τας , τας μεν εκ των συμβαινόντων παρεκδεχ6μενος και διαστρ!φων, τας δ' εκ καταβολης πλάΤτ'ων και διασκευάζων. ταύτα δ' εποίει βουλόμενος τα πλήfl'η 36 (27) 20 πα�OξύνCΙν κατα τού Τληπολέμου' συνέβαινε δε το-ό­ να1!τίον. πάλαι γαρ έπι τ'φ προειρημένφ τας έλπίδας εχοντες ο[ πολλοι κα� Μαν ήδέως έώρων έκ­ καιομένην την διαφοράν. εγένετο δ' ή καταρχη τού 37 (28) περt τα πλήfl'η κινήματος διά τινας τοιαύτας αίτίας. 25 Νίκων δ συγγενης των περι τον 'Ayafl'oxλIa ζώντος ετι τού β«.rJιλέως καfl'εσταμένος ήν επι τού ναυτικού' τότε δε τών * * * 'Ό τ ι Δείνωνα τον Δε ίνωνος επανείλ ε το Άταθο- 26" (25b κληc, και τούτο επραξε τών αδίκων εργων, αις ή 808. των

�ϊ ues. Q

28 Μ i) ς , 13 1Ι.

29

-_ο

11. 302, 1 Ιπραξ$

άδΙκων (ρ γωll τοϊίτο δικαιότατον poetae

θΒΒθ

verba do-

302

RES ΑΕθΥΡΤΙ [01. 144, 2].

πα(!οιμ'α φηtJ', δικαιότατον · κα&' δν μ� γα(! και­ ρόν, τών -γραμμάτων αυτφ προt1πεtJόντων {ιΠ�(J της ftvat(JltJerof: της 'Α(Jt1ινόης, ΕξΟVt1'αν Et1XE μηνvt1αι 91 Ί. την πρα;ιν κα� t1rot1at τα κατα την {Jαt1ιλε'αν, τόΤΕ δη tJvνε(Jγήt1ας τοίς πε(J� τον Φιλάμμωνα, πάντων δ 2 Εγένετο τών Επιγενομένων κακών αΙτιος, μετα δε το t1vντελεt1&ηναι τον φόνον ftνανεούμενος καΙ Π(Jος πολλους οΙκτιζόμενος κα� μεταμελόμενος EΠ� τφ τοι­ οvτον καιρον παραλΙΠΕίν δηλος Εγένετο 7;οίς περΙ τον 'Αγα.ft'οκλέα· διο κα� πα(Jαvτ'κα τυχαιν της ιt(J- ιι} μοζού6ης τιμωρ'ας μετήλλαξε τον β'ον. 26 Π(Jώτοvς δ� t1vva&(Jo't1af: τους Μακεδόνας, εΙς τούτους eit1ijl&e μετα τοv {Jat1tllrof: κα� της 'Ara.ft'o2 κλε'ας. κα� ται; μ� ft(!XιX!: {ιπεκρ'νετο τον ου δυ­ νάμεvoν εΙπείν lX βούλεται δια το πλη&ος τών Επι- 15 8 φε(JομΙνων δακρύων· Eπε� δ� πλεovάκις ftπομάττων τfj χλαμύδι κtXτεκράτηt1Ε της ΕπιφΟ(Jας, {Jα.t1τάt1ας το παιδ'ον �ΔάβεΤE' εφη · τοvτον, δν δ πατηρ ftπο.ft'νή­ t1urov ΕΙς μ�ν τας ftruιXlaf: εδωκε ταύτrι' δΈtξας την ftδελφην ·πα(JακατΙ.ft'ετο δ' εΙς την {ιμετΙραν, dί If.v- 2ι} 4 δρες Μακεδόνες, π't1τιν. ή μ�ν oiίν [κα�] ταύτης εύνοια {J(JlXXeidv τινα ροπην {χει Π(Jος την τούτου t1ωτηρ'αν, Εν {ιμίν δ� κείται καΙ ταίς {ιμεΤΙ(Jαις XE(J6� 5 τα τούτου νυν� πράγματα. Τληπόλεμος rCt(J πάλαι μ�ν .ην δηλος τοίς όρ.ft'ώς t1κοποvμΙνοις μειζόνων 25 Εφιέμενος 1ί κα&' έαυτον Π(Jαγμάτων, VVv δ� κα� την ήμΙ(Jαν κα� τον καιρον fJ(Jtue�I, Εν � μέλλει το cuit CobetuB MnexnOB. 1862, 82 et 1876, 860; v. IV 18, 7 5 8� Μ, corr. GeeliuB 11 des. 111 58, 22 Η. 12 F fol. 2421' extr. 16 άπομάττων F (scil. τα ιMIι(Jvιx), άπεματτοv S, άπομιχττόμενος Rei 587 VΊilιo 19 �8ωκεν F

POLYB. mSTOR. XV 26"-27.

303

διάδημ' &ναλιψβάνειν." καt πε�t τούταιν otιx αυτφ 6 πιστεύειν έκέλευεν, &λλα τοίς εΙδ6σι την &λή,ιτειαν κα� πα�oύσι νύν έξ αtιτων των π�αγμάταιν. κα� 7 τούτ' ειπαιν εΙσήγε τον K�ιτ6λαoν, δς έφη κα� τους 5 βαιμους αt'Jτος έαι�ακέναι κατασκευαξ;ομένους κα� τ.ιΧ .f}ύματα πα(!α τοίς πλή,ιτεσιν έτοιμαξ;6μενα π(!ος την τού διαδήματος &νάδειξιν. ιbν ο{ Μακεδ6νες &κού- 8 οντες ot'Jx οlον ήλέουν αt'Jτ6ν, &λλ' ιiπλως oiιδεν π(!οσείχον των λεγομέναιν, μυχ,ιτίξ;οντες (δε κα�) δια- 809. 918. ψι,ιτυ(!ίξ;οντες έξελή(!ησαν οf}ταις ωστε μηδ' αt'Jτον εlδιfναι [μήτε] πως το πα(!άπαν έκ τής έκκλησίας &πελύ-&η. πα�απλήσια δε τούτοις έγίνετο κα� πε(!� 9 τα λοιπα συστήματα κατα τους έκκλησιασμούς. έν 10 δε τφ μεταξυ πολiJς .ην δ καταπλέαιν έκ των lΧναι 15 στ�ατoπιfδαιν, κα� πα(!εκάλουν ο{ μ'έν συγγενείς, ο{ δε φίλους, βοη,ιτείν τοίς υπoκειμιfνoις, κα� μη πε�ι­ ιδείν eJφfiς &νιfδην υφ' οf}ταιg &ναξίαιν υβ�ιξ;oμένoυς. μάλΙ6τα δε πα�ώξυνε τους πολλους προς την κατα 11 των π�oεστώταιν τιμαι(!ίαν το γινώσκειν στι το μέλ20 λειν κα,ιτ' αυτων έστι δια το πάνταιν των πιχ(!ακο­ μιξ;oμιfναιν έπιτηδείαιν εΙς την Άλεξάνδ(!ειαν κριχτείν τους πε�� τον Τληπ6λεμον. έγένετο δέ τι κιx� έξ 27 αtιτων (των) πε(!� τον Άγα,ιτ{)κλέα συνέ�γημα π(!ος το την ό(!γην lπιτείναι τήν τε των πολλων κα� την 25 τού Τληπολέμου · την γα(! Διχνάην, ητις .ην πεν,ιτε(!α 2 τού πρoει�ημιfνoυ , λαβ6ντες έκ τού τής Δήμητ(!ος ίε(!ού κα� δια μιfσoυ τής π6λεαις έλκύσαντες &κατα­ κάλυπτον εΙς φυλακην &πιf,ιτεντo , βουλ6μενοι φανε­ ραν ποιείν την προς τον Τληπ6λεμον διαφο(!άν. 11 μψε del. Sch, μrι8αμι'ός coni. Β W FS, φανΕQον typotheta apud Hu

28 φανΕιμχν

RES ΑΕαΥΡΤΙ [01. 144, 2].

304 s

έφ' οΙι; 1:0 :πΜΙ.ιΤοι; &ιΥιχν1Χκτούν olJxl'&t κιχτ' lδtιχν oIJδ� δι' &:ΠΟQQήτwν έ:ποιείτο τουι; λόιΥουι;, &λλ' οί μ�ν 'tftg νύκτιχg εΙι; :πάvτιx τό:πον έ:πέιΥQΙXφον, οί δ'� 'tftg fιftlQιxg ιJV6ΤQεφόμενοι κιχτα μέQη φιχνεQώΙ; έξ­ εφεQον i1δ'η το μί60Ι; εΙι; τουι; :ΠQοειJτώτιχι;. 4 Οί δ'� :πεQ� τον ' ΛγΙΧ.ιΤοκλέιχ βλέ:ποντει; τα ιJυμβιχtνοντα, κιχι μοχ.ιΤηQαι; iλ:πtδ'αι; έχονΤΕΙ; :πεQΙ ιχ{,τών, τoτ� μ�ν iγtνοντο πεQΙ δ'QΙΧ6μόν, oIJδ'ενοg δ' ιχlJτοίg ijτοιμΙΧιJμένοv :ΠQοg τούτο το μέQΟΙ; δ'ια, την 5 ιJφετέQιχν &βοvλtιχν &φtστιχν'&ο τηι; i:πιβολijg· τoτ� 10 δ'� ιJυνωμόται; κιχτέγQιχφον κιχι κοινωνουι; τηι; τόλ­ μηg, ώι; ιχlJτtκιχ μάλΙΧ τών έχ.ιΤQών τουι; μ�ν κιχτιχ­ ιJφάξοντεg, τουι; δ'� 6υλληΨόμενοι, μετα δ� τΙΧύτιχ θΙθ. 6 ΤVQιχννικην έξου6(αν :πεQι:ποιη6όμενοι. τΙΧύτιχ δ' ΙΧfJτών δ'ιιxνooυμένιxi'V :ΠQοσέ:πειJε δ'ιαβολη κιχτά τινοι; 15 MOLQaΙY{VOVg, ένοι; τών 6ωμιχτοφυλάκων, δ'ιότι μη­ νΟΟι :πάντα τφ Τλη:πολέμφ κιχι 6vνεQγοtη δ'ια, την :ΠQοg 'Λδ'Ίχϊ:ον ΟΙΚΕιότητιχ τον έ:πι τηι; ΒουβΙΧ6τού τό1:ε 810. 7 κιx.ιTειJτιxμένoν. δ δ' 'ΛιΥΙΧ.ιΤοκληι; ε-ό.ιΤέωι; ιJυνέτιxξε ΝΙΚΟιJΤQάτφ τφ :ΠQΟΙ; τοίι; γQάμμιχσι τετιχγμένφ ό'υλ- 20 λΙΧβόυτι τον ΜΟΙQιχγέvη φιλοτtμwg έ�ετά6ΙXΙ , :πα6ιχν 8 :ΠQοτι.ιΤέvτιχ βά6ιχνον. ofιτoι; μw oiJv :παQαΧQijμιχ 6υλληφ.ιTε�ι; ύ:πο τού ΝΙΚΟ6ΤQάτοv και :ΠΙΧQιχχ.ιΤεΙg εΙι; .,;ινιχ μέQη τηι; αfJληg ιΧ:ποκεΧWQηκότα, το μεν ΠQι'iJ-r:ον έξ όQ.ιΤijg ιΧνεΚQ(νετο :πεQΙ τών :ΠQΟ6:πεπτw- 25 9 κότων, ΠQοg οfJδ'w δ'� τών λεγομένων &ν.ιΤομολο­ γού{ιΕνοι; έξεδ'ύ.ιΤη· και τιν�ι; μw τα, ΠQOg ται; βα3 π:α� 1

=

π:άντα F (v. ad vers.

Gronovius, iπ:ι{lοv,"ήr;; 19 ι1vνΕταξΕν :F

S

1.7)

18 ΟΙΚΕι6τή Ι

=

10

iπ:ιβο'-iίς F

ΟΙΚΕι6τητα F

POLYB. HISTOR. XV.

27. 28.

305

(jckVOVi; 5ργιχνιχ διεσκεύιχζον, ο[ δε ταr; μckστιγιχr; εχοντες μετα XEiQΙXr; άπεδύοντο ταr; χλιχμύδιχr;. κιχτά 10 δε τον ΚΙΧΙQΟV τούτον ΠQοσΤQέχ,ει τιr; τών {ιπηQετώv 'ltQOr; τόν Νικ6στριχτον, κιx� ψιfl'VQ{σιχr; 'ltQOi; η}ν " άκοην ίΧττιχ δήποτ' OVV άπηλλάττετο μετα σποvδηr;. δ δε Νικ6στριχτοr; έκ .τοδΟr; έπηκολούfl'ει τούτφ , λέ- 11 γων μεν οΜέν, τύπτων δε (jVVEXGJr; τον μηQ6v. 'JtEQ� δε τον �WOtQΙXylVΎIV αφιχτον �ν κιx� ΠΙΧQάλογοv 28 το συμβΙΧίνον. ο[ μεν γαρ μ6νον oiJ διιχτετιχμένοι 2 10 ταr; μckστιγιχr; πιχρέστιχσιχν, ο[ δε 'ltQO ποδών ιχύτού τα 'ltQOr; άVckγκιχr; 5Qyιxvιx δΙειJκεύιxζoν ' τού δε Νικο- 3 σΤQckΤΟV ΠΙΧQαχωρήσιχvτοr; lστιχσιχv ιXlΙXVEir; πάvτεr;, έμβλέποvτεr; άλλήλοιr;, ΠQοοδΟΚώvτεr; &ε{ ποτε τον προειρημένον άνιχκάμψειν. χρ6νου δε γινομένου 4 15 κιχτ& βριχχυ διέρρεον ο[ ΠΙΧQειJτώτεr; , τέλοr; δ' δ ΜΟΙQιχγέvηr; άπελε{φfl'η. κιx� μετα τιχύτα διελfl'ωv την ιχύλην άνελπ{στως πιχρέπεσε γυμνος εΙ'ς τινα σκηνην τών Μιχκεδ6νων, σύνεγγυς κειμένην τηr; αύλης. κατα),ιχβων δΒ κιχτα τύχην άριστcίJντιχr; κιx� 5 20 σvvη{fροισμέvοvς, ελεγε τα. περ� ιχ{ιτον συμβεβηκ6τιχ κιx� το πιχράλογον της σωτηρ{ιχς. Ο{ δε τα. μΒν ήπ{- 6 στουν, ' τα δΒ πάλιν δQώvτες ιχύτον γυμνον ήνιχγκά­ θ20. ζοντο πιστεύειν. έκ δε ταύτης της πεΡΙΠδτε{ιχς δ 7 τε ΜΟΙQιχγέvηr; μδτα διχκρύων έδδΙΤΟ τών ΜαΚδδό25 νων μη μ6νον της ΙΧ-Uτού σvvcπιλιχβέσfl'ΙΧΙ σωτηρ{ιχς, άλλα κιχ! της τού βιχσιλέως, κιχι μάλιστιχ της σφών ιχυτών' 'JtQMΎIlov γαρ δίνιχι πασι τον 5λεfl'ροv, έαν 8 μη συνάψωντιχι τού κιχιρού, κιxf}' δν άκμάζει το τών πολλών μίσος κιχ! πας lτοιμ6ς έστι 'ltQOf; την 28 συνάψωνται τού καιρού] librorum scripturam tuetur Hu t. Ίν 1401 coll. XXVΠ 7, 3 29 fστιν F

306

RE8 AEGYPTI [01. 144, 2].

9 κατ' 'Αγα.&οκλ{ουι; τιμαιQtαv. &κμd�sιv δ'ε νύν μd- 811. 29 λιστ' έφη κα� ΠQΟι1δ'S'Cι1'&αι των καταQξομέvαιv. οϊ δΕ Μακαδόναι; &κούι1ανται; τούταιν παQοξύvοvται, κα� TtiQιxg Επstσ.&ηι1αv τφ MOLQιxrivst, κα� ΠQώταg μΕν sMtsrog έπΏασαν ται; των 1\-Ιακαδόναιν σκηvdς, μΕτα 5 2 δ'ε ταύτα ται; τών &λλαιν ι1ΤQατιαιτωv · εΙσ� δ' αvται ι1υναχαΊΙ;, TtQOf: �ν μέQΟΙ; &πονΕνΕυκυίαι τηι; πόλεαιι;. 3 ούι1ηι; δ'Ε τήι; μΕν δρμήι; πdλαι TtQoxstQov τηι; των πολλων, ΠQΟι1δ'εομέvηι; δ'Ε τού ΠQοκαλει10μένοv μό­ νον κα� τολμ;ήσοντοι;, ((μα τφ λαβεΊν &QXTjv το 10 4 ΠQιΧγμα ταχέαιι; οΤον αΙ πύρ Εξέλαμψεν. οό γαρ έγcν,ή.&ηι1αν dJραι τέτταΡΕΙ; κα� πdvτα τα γΕνη ι1υμ­ ΠEφαιν-ήκcι κα� τα ι1ΤQι:ι.τιαιτικιΧ κα� τα πολιτικα TtQOf: Ι) την ETtt.&CdtV. ι1υνήργηt1ε γαρ μcγdλα κα� τα-ότό6 ματον Εν τφ καιρφ τούτφ προι; την συντέλcιαν. δ 1 5 μΕν γαρ 'Αγα.&οκλήι;, &vεvεχ.&stι1ηι; προι; α-ότον Επι­ ι1τολήι; κα� καται1κόπαιν Επαναχ.&ένταιν, κα� τηι; μΕν lπιστολήι; γεγραμμένηι; π('οι; ται; δ'vvdμειι; παρα τού ΤληΠbλfμοv κα� δηλούι1ηι; στι πα('έι1ται ταχέαιι;) των 7 δΒ καται1κόπαιν δ'ιαι1αφούνταιν στι πάραι1τιν, ο{Jταιι; 2(} έξέι1τη των φρενών ι\)ι1τ' &φέμΕνοι; τού πράττειν τι κ"� δ'ιανΟΕΊι1.&αι παρ! των ΠΡΟι1ΠΕπταικόταιν &πηλ.&α κατα τον sl..&Ιι1μέvοv καιρον αΙι; τον πότον, Κ&ΚΕί: κατα την sUTισμέvηv &γroγην έπετέλΕΙ την συνου8 (JtιxV. ή δ' OΙνάν.ftη περικακούσο; παQηv εΙς το 25 ΘασμοφΟΡΕΊον, &ναιΡγμένου τού νεω διd τινα .&υ9 dtΙX'/.J έπέΤΕιον. κα� το μεν πρώτον lλιπάρει γονυ­ πετούσα κα� μι:ηγανΕύου41α π(/οι; ται; '&Εάι;, μΕτα δi: 921. ταύτα κα.&tσασα προι; τον βαιμον εϊχα την ήσvχtαv. 4 μ.οιραrΕI11j F, cοπ. S.

POLYB. HISTOR. XV"

28-80.

307

α{ μεν ofJv πολλαt τών γυναΙ'JΙών, ήδέως δQώtfαι 10 την δυtffl'υμίαv κα� πεQικάκηtfΙV aitTijb, &πεtfιc!Jπων' α{ δε τού ΠολυΚQάτους tfVYYEVEfb καί τινες fTEQat τών ένδ6ξων, &δήλου της πεQιστάσεως aitTarb ιΧκμην 5 ύπαQχούσης, ΠQ0ι5ελfl'ούσαι παQεμυfl'ούντο την 01vcfvfl'rzv. ή δ' &ναβοήtfαtfα μεγάλrι T'f) φωv'f) "Μή 11 μοι ΠQ6tfιτέ" φηtfι " fl'rJQta ' καλώς yιXQ ύμας γινώ­ (5κω , δι6τι κα� φQονείfl" ήμίν Ιναντία κα� ταις fl'E­ αίς ci)XEtffl'c τα δυσχεQέστατα καfl" ήμών. ου μην 12 1 0 &λλ' {τι πέποιfl'α τών fl'εών βουλομένων γεύσειν ύμας τιfιν {δίων τέκνων ". κα� ταύτ' εlπού6α ταΙς812. 18 ραβδούχοις &VffQYHV ΠQοσέταξε κα� παίειν τας μη πειfl'αQχούσας. α{ δ' Ιπιλαβ6μεναι της ΠQοφά6εως 14 ταύτης &πηλλάττοντο πασαι, τοις fl'torf; ιXVttflOvoat 35 τας XErQab κα� καταQώμεvαι λαβειν αυτην έκείνην πεΙQαν τούτων, & κατα τών πέλας έπανετείνετο ΠQάξειv. 'Ήδη δε κεΚQιμένου τού καινοτομειν τοις ιΧνδQά- 30 σιν, έπιγενομlνης καfl" έκάtfτην οlκίαν κα� της έκ 20 τιfιν γυναικών <>Qyijf; διπλάσιον έξεκαύfYη το μισος. αμα δε τφ μεταλαβειν το της νυκτος πα6α πλήQης 2 �ν ή π6λις fl'ΟQύβου κα� φώτων κα! διαδQομης ' ο[ 3 μεν yιXQ clf; το στάδιον ήfl'Qοίζοντο μετα ΚQαυγης, οΙ δε παQεκάλουν άλλήλους, ο{ δε κατεδύοντο δια25 διδQά6κοντες εΙς &νυπονοήτους οlκίας κα� τ6πους· fίδη δε τών πεQ� την α-όλην ciJQVXWQtιfιV κα� τού 4 σταδίο']) κα� της πλατείας ΠλήQους {)παQχού6ης δχ).ου παντοδαπού κα� ,,<ης πεQ� το Διονυ6ιακον fl'iaTQOV ΠQοστα6{ας, πυfl'6μεvος το συμβαινον Άγαfl'οκλης " 12 πl}οσΙταξεν F

23

ή.fi'l!οl�οντο F,

v.

B W Ι 77

RES ΑΕθΥΡΤΙ [01. 144ι 2].

308

iξηγέf,J&r] με&ύων, I1f,JΤΙ καταλελυκω� τον πότον, καl παf,Jαλαβwv τoυ� ι1υγγενε1:� πιXντα� πλrιν Φίλωνo� 6 ήκε Πf,Jος τον βαι1ιλέα. κα� {jQIXXia ΠQΟ� τούτον 922. οΙκτιι1ιΧμενος κα� λαβόμενo� α(,τού τη� χεΙQό�, &νέ­ βαινεν εΙ� την ι1ύQιγγα την μεταξυ τού ΜαιιΧvδQΟV 5 κα� τη� παλαίι1ΤQα� κειμένην κα� φέQουι1αv iπί την 7 τού ,f)oειΧΤf,Jου πιΧQοδοv. μετα δΕ ταύτα, δύο ,f)oύ(Jα� &ι1φαλΙι1ιXμενo� τα� ΠQώτα� , εΙ� την Τf,Jίτην &νεχώ­ f,Jηι1ε μετα δυε1:ν .η Τf,Jιωv ι1ωματοφυλιΧκων καί τού 8 βαι1ιλEω� καί τη� αύτού ι1υγγενεία�. ι1υνέβαινε δΕ 10 τα� ,f)oύQα� είναι δικτυωτα� διαφανε1:� , &Π'oκλειoμένα� 9 δΕ διττoΤ� μoxλo1:�. κατα δέ τον καΙQΟV τούτον ήfTf,JΟΗJμέvου τού πλήfTου� ΙΙξ άπιXι1η� τη� πόλεω�, αι1τε μη μό1ι()ν τoυ� έπιπέδoυ� τόπoυ�, &λλα κα� τα (jιXfTf,Jlt κα� τα τέγη καταγέμειν &νfTQώπων, Ιγί- 15 νετο βοη καί Κf,Jαυγη ι1ύμμικτo�, ώ� tlv γυναικών 1() δμού κα� παίδων &vδQιΧι1ΙV &ναμεμιγμένων' 0(, rltf,J ΙλιΧττω ποιε1: τα παιδιΧQια των &νδρων πεQ� τα� τoιαύτα� ταf,Jαχα� Εν τε τf] ΚαQχηδονίων πόλει καί κατα την 'ΛλεξιΧνδQcιαν. 20 'Ήδη δέ τη� ήμέf,Jα� ύπoφαινoύι1η� ην μΕν I1ΚQΙ- 813. 31 τo� ή ΚQαυγ,ή, μιΧλΙι1τα δ' Ιξ αύτη� Ιξέλαμψε το 2 καλε1:ν τον βαι1ιλΕα. το μΕν o-bv Πf,Jώτοv οΙ Μακε­ δόνε� Ιξαναι1τιXντε� κατελιΧβοντο τον Χf,Jηματιι1Τικοv 3 πυλώνα τών βαι1ιλείων' μετα δέ τινα Χf,Jόvον Ιπι- 25 γνόντε� πού τη� αύλη� (ην) δ βαι1ιλεύ�, πεf,JιελfTόν­ τε� τα� μέν ΠQώτα� τη� [ΠQώτη�] ι1ύf,JιγγΟ� Ιξέ(3αλον &ύf,Jα�, Ιγγίι1αντε� δΕ τη� δευτέf,Jα� 'fJτούντο τον 9 δύο FS vulgo, δυοίν Di corr. Hu, Υ. VIΠ 20 (22), 8. , S· vulgo ante Βε, v. 27 ig"E{1ιx1.0'J' F, έξcβα1.1.0ν

Χ 3, 4 H��

Erzίihl. Zeit(. ΧΧΙ 6

POLYB. HISTOR. χν 30. 31.

309

παίδα μετιχ κqαvγης. ot δε πεq� τόv 'Λγα&oκλiα, 4 βλέποvτες fjδη τα κα&' αύτούς , έδέοvτο τώv 6ωμιχ­ τοφυλάκωv πqεσβεύ6αι πεq� αύτώv πqος τους Μακε­ δ6vας , δηλούvτιχς οτι της έπιτqοπείας έκχωqΟύσι 5 κα� της &λλης εξουσίας κα� τώv τιμώv, έτι δε τώv 923. χοqηγίωv αιv εχουσι πάvτωv, αύτο δε το πvευμάτιοv 5 δέοvται δ"vγχωqη&ηvαι 6φίσι μετα της &vαγκαίας τqοφης, Ζvα χωqή6αvτες εΙς τηv εξ &qχης διά&ε6ΙV μηδε βουλη&έντες έτι δύνωνται λυπείν μηδένα. τώv 6 10 μεν oiJv άλλων σωματοφυλάκων oύδε�ς ύπήκου6εν, Άqιστομένης δε μ6νος ύπέστη την XqtCav ταύτην δ μετά τι να Xq6vov επ� τώv πqιχγμάτωv γεv6μεvος. δ δ' &νηq 01'ίτος το μεv γέvος �v Άκαqvάv, κιχ&' 7 οσοv δε πqοβαίvωv κατα τηv ήλικίαv, γεv6μεvος 15 κύqιος τώv ολωv πqαγμάτωv, κάλλι6τα κα� σεμv6τατα δοκεί πqοστηναι τού τε βασιλέως κα� της βα­ σιλείας , κατα Τ060ύτον κεκολακευκέvαι την Άγα&ο­ κλέους εύκαιqίαv. πqώτος μεν rCtq αις έαυτον επ� 8 δείπνον καλέσας τον Άγα&οκλέα Xqv60vν 6τέφανοv 20 ανέδωκε μ6νιΡ τών παq6ντων, δ τοίς βασιλεύ6ιν αύΤΟίς έ&ος ε6Τ� μ6vοις 6VfXwqEi6&at, πqώτος δε 9 την εlκ6να τού πqοειqημένοv φέqEtv lτ6λμη6εν 1'11 τφ δακτυλίιΡ · γενομένης δε &vγατqος αύτφ ταύτηv Άγα&6κλειαν πqοοηγ6qευ6εν. αλλ' Ι:σως ύπεq μεν 10 2 5 τούτων εξαqκεί κα� τα νύv εlqημένα· λαβωv δε τας πqοειqημέvας εντολας κα� διά τινος ρινοπύλης εξελ­ &ών, 1jκε πqος τους Μακεδ6νας. jjqaXta δ' αύτού ι 1 διαλεχ&έvτος κα� δηλώ6αντος την πqοαίqεσιν, lπ­ εβάλοντο μεν ot Μακεδ6vες παqαχqΤιμα 6υγκεvτηfJαι, 30 ταχυ δέ τινω11 ύπεqεχ6ντων αύτού τας χείqας κα� παqαιτη6αμένων τους 'πολλούς, επανηλ&ε λαβων 1'11- 814.

310

RES AEGYPTI [01. 144, 2].

τολην 11 τον βα6ιλέα ΠQΟΙ:; α-ότουι:; tlfOV&' -ηκειν 1/

12 μ/ηδ' α-ότον έξιέναι. τον μ�ν OVv 'ΑQΙι1τομένην ταυτ'

εΙπόντει:; οΙ Μακεδόνει:; άπέπεμψαν, α-ότo� δ� τα1:ι:; δεvτέQαιι:; &ύQαιι:; έγγ{ιJαντει:; έξέωι1αν κα� ταύται:;. 13 ο! δ� πε(J� τον Άγα&οκλέα &εωι,>ουντει:; την των 5 Μακεδόνων β{αν διά τε των ένει,>γουμένων κα� δια τήι:; άπoκι,>{ιJεωι:;, το μ�ν ΠQωτον έπεβάλοντο δια τηι:; &VQar; ΠQοτε{ναντει:; ται:; χε1:Qαι:;, f} δ' Άγα&όκλεια κα� τουι:; μαι1&ούι:;, οίι:; εφη &Qέψαι τον βαι1ιλέα, 9 24. δε1:ι1&αι τών Μακεδόνων, πlΧι1αν ΠQοι:έμενοι φωνην 10 32 ΠQΟΙ:; το πεQιποιήιJαι1&αι το ί;ήν α-ότο μόνον· έπε� δ� πολλα κατολοφυQόμενοι την αfJτών τύχην o-όδ�ν ηνυον, τέλοι:; έξέπεμψαν τον πα1:δα μετα των ι1ωμα2 τοφυλάκων. ο! δ� Μακεδόνει:;, παQαλΙΧβόντει:; τον βαι1ιλέα κιx� ταχέωι:; εφ' ϊππον άναβιβάιJαντει:;, �γoν 15 3 είι:; το ι1τ:άδιον. ίiμιx δ� τφ φιχνη·ΥΙΧΙ μεγάληι:; ΚQιχυγήι:; κιx� ΚQότου γενη&έντοι:;, έΠΙι1τήι1αντει:; τον ϊπ:π:ον κιχ&ε1:λον τον Πιχ1:διχ , κα� πι,>οαγιχγόντει:; εκά&ιι1ιχν 4 εΙι:; την βαι1ιλικην &έαν. πεQ� δε τουι:; iίXλoυι:; έγέ­ νετό τιι:; ίilΙΙX χαρα κα� λύπη· τα μεν rCtQ �ι1αν πεQΙ- 20 XlXQE1:r; έπι τφ κεκομ{ι1&αι τον πιχ1:δα, τα δε πάλιν δυιJηρέι1τoυν τφ μη συνειλήφ&ιχι τουι:; ιχΙτ{ουι:; μηδε 6 τυγχάνειν τήι:; ιΧQμοί;ού6ηg τιμωQ{αι:;. διο κιχι 6υνε­ XiJJs έβόων, tlrEtv κελεύοντει:; κιχι παραδcιγματ{ί;ειν 6 τουι:; πάντων των κακων αΙτ{ουι:;. fjδη δε τηι:; f}lLi- 95 QΙXf; ΠQοβαινοvσηι:;, και του πλή&ουι:; έπ' ο-όδένα δυναμένου πέQαι:; άπερε{ι1ΙXιJ&αι την δQμήν, Σωι1{­ pLOr;, δς: �ν μ�ν υ!οι:; Σωι1ιμ{ου, τότε δε σαιμιχτο9 μασ.&ουι; FD Vesont., μαστους S, 26 π:�oφαΙ7l0ύσηι; FS, oorr. Rei 590

Υ.

m 72, 4

POLYB. mSTOR. XV 81-88.

311

φύλαξ ύπά(!χων μάλιστα τον νουν π(!οσείχε τιρ τε βασιλει κα� τοις π(!άγμασι , ,f}εωψbV τήν τε του 7 πλή,f}οvς δ(!μην &μετά,f}ετοv οi'Jσαv κα� το παιδiοv δυ6χ(!η6τουμενον διά τε τη1- των πα(!ε6τώτων &6υνή5 ,f}Eιav κα� δια την πε(!� τον i5χλοv τα(!αχήν, lπύ,f}ετο τού βασιλέως εΙ πα(!αδώσει τοις πολλοις τους εΙς αυτον 17 την μητ{(!α τι πεπλημμεληκ6τας. του δε 8 κατανεύσαντος, τών μεν 6ωματοφυλάκων τισ�y εΙπε δηλώ6αι την τού βασιλέως γνώμην, το δε παιδtoν 10 &ναστή6ας &πηγε π(!ος τη?, ,f}ε(!απεiαv εΙς την Ιδtαν 815. οίκ(αν, σύνεγγυς oi'J6av. τών δε δια6αφούντων τα 9 παρα τού βασιλέως, κατε(!(!ήγνυτο πάς δ τ6πος ύπο του κρ6του κα� της κ(!αυγης. ο{ δε πε(!� τον 'Αγα- 10 ,f}οκλέα κα� την 'Αγα,f}6κλειαv έν τούτφ τιρ και(!ιΡ 1 5 διεχω(!(6,f}η6αv &λλήλων εΙς τας Ιδiας καταλύσεις. 925. ταχυ δε των στ(!ατιωτων τινες, ο{ μεν έ,f}ελοvτήv, 11 ο{ δ ' ύπο τού πλή,f}ους έξω,f}ούμενοι, (παρ)ώ(!μησαν έπ� το ζητειν τους προει(!ημ{νους. Τού δε ποιειν αΙμα κα� φ6νους lyivEr6 τις έκ 33 των γα(! 'Αγα,f}οκλέ- Ζ 2 0 ταυτομάτου καταρχη τοιαύτη. ους ύπη(!ετων κα� κολάκων τις Όνομα Φ(λων έξήλ,f}ε κ(!αιπαλών εΙς το 6τάδιον. OVrO!; ,f}EffJ(!ΏV την δ(!- 8 μην τών i5χλωv εΙπε π(!ος τους πα(!ε6τωτας δη πάλιν αυτοις, κα&άπε(! και π(!φην, έαν 'Αγα,f}οκλής τών δ' &κουσάντων ο{ μεν 4, 25 έξέλ,f}?1 , μεταμελήσει. &πελοιδ6(!ουν αυτ6ν, ο{ δε προώ,f}ουν. έπιβαλομένου δ' &μύνεσ,f}αι ταχέως ο{ μεν την χλαμύδα πε(!ιέ(!­ (!ηξαν, ο{ δε τας λ6γχας προσε(!εiσαvτες έξεκέντη6αν. 17 ι'Οριιησαll FS , corr. Ben 272 8. 25 AξEλ.ιTrι FS 26 "ροειb.ιΤοv1l' (Hinckius ex Urbinate descripserat ΙΙλ.ιΤη) Di, sed Υ. B W Fleckeis. annal. 1884, 1 19 et Hu I' 4&

312

RES AEGYPTI [01. 144, 2].

{)

aμ" δΕ τφ ταύταν εΙς το μΕι1αν έλκυι1-&ήν"ι με,f)1 15pQcwr;; έτι ΟΠ"{QαVΤ", κ"� γεύι1"ο-&"ι τα πλή-&η φόναυ, πάντες εΚ"Q"δ6καυv την των &!λλων '1t"Qαv6 ι11"ν. μετ' 0.-6 παλυ δΕ Π"Qfjv &γ6μεναι;; ΠQωται;; 'Λγ"-&ακληι;; δΕι1μιαι;; ' δν ε-6-&Εωι;; εΙσι6ντ" ΠQαοδQ"- 5 μόντει;; τιρΕι;; ιiφvω ουνεκΕντηο"ν, lQrαV παιαύντει;; wκ iX-&QtJjV, &λλ' ε-6νααύντων' "Ι:τιαι γαρ έγέναντο τού μη τυχείν "-6τον τηι;; &Qμοζούοηι;; Κ"Τ"ΟΤQοφηι;;, 'ί μετα δΕ τούτον tίX-&η ΝCκωv, εΙτ' 'Λγ"-&6κλει" γυμνη ι1υν τ"ίι;; &δ'ελφ"ίι;; , έξηι;; δΕ τούταιι;; πάντει;; αϊ ι1υγ- 10 8 γενΕίι;;, έπ! δΕ πιΧοιν έκ ταύ Θει1μοφΟQεlαυ την ΟΙνάν-&ην &ΠΟι1πάο"ντει;; .ηκον εΙι;; το στάδιον, &!γονΤΕΙ;; 9 γυμνην εφ' ί'ππαυ, Π"Q"δΟ-&Εvτωv δΕ πιΧντων δμού τοίι;; δχλαιι;; , οϊ μΕν έδ"κνορ, οϊ δ' έκένταυν, αϊ δε τοvι;; 6φ-&"λμοvι;; έξΕκοπταν' &ε! δΕ τού πει16νται;; τα ]5 μέλη διΕι1πων, gwr;; 8του κ"τελώβηι1"ν πάντ"ι;; "-610 ταύι;; ' δεινη γάι! τιι;; ή ΠΕQ� 'tOVf; -&υμαυι;; ιhμ6τηι;; 11 γCvετ"ι των κ"τα την Αlγυπτοv &V-&Qώπωv. κ"τα 926. δΕ τον Κ"ΙQΟV τούτον ούVΤQοφαι τ'!'ίι;; 'ΛQι1ιv6ηι;; γε­ γενήμέν"ι τινει;; π"ιδ'toκ"ι , πυ-&6μεν"ι Π"Q"γεγαvέ- 20 ν"ι τον Φιλάμμων" ΤQιτ"ίαv &πο ΚυQήvηι;; τον επι- 816. ι1τάντ" τφ φ6νφ τηι;; β"ι1ιλCοι1ηι;; , G5Qμηο"v επ� την 12 οlκC"v "-6τού , κ"� βι"οάμεν"ι τον μεν Φιλάμμων" τύπταυο"ι τοί:ι;; ltltoLf; κ"� ταίι;; ξύλοιι;; &πέκτειν"ν, τον δ' υϊον &πέπνιξ"ν, &vτCπ"ιδ" την ήλικC"v δντ", 25 6vv δΕ ταύταιι;; την γυν"ίκ" ταύ Φιλάμμωνοι;; γυμνην εΙι;; την πλ"ΤΕί"ν έξΕλκουι1"ι δΙΕφ8'CΙQ"V, 13 K"� τα μεν ΠΕQ� τον 'Λγ�oκM" κ"t την '.Αγ"-&6κλει"ν κ"� 'tαvr;; τούτων ουγΥενείι;; τοιούταν έι1ΧΕ 16 8'το", delendum esse coni. Di Ι 55 , sed 1 . c . ρ . 121

v.

BW

POLYB. HISTOR. χν 33-35.

313

το τέλοg. iria δ' ΟVΚ &γνοω μΕν ταg τερατείαg κα� 34 διασκευάg, alg κέχρηνται προg Ικπληξιν των &κου­ όντων ενιοι των γεγραφότων ταg πράξειg ταύταg, πλείω τον iπιμετρούντα λόγον διατι{tέμενοι τού 5 συνέχοvτοg τα πράγματα κα� κυρίου , τινΕg μΕν Επ! 2 την τύχην &ναφέροντες τα γεγονότα κα� τι{tέντεg ύπο την δψιν το ταvτηg &βέβαιον κα! δυσφύλακτον, οι δΕ το παράδοξον των συμβεβηκότων ύπο λόγον ΙΧγοντες, πειρώμενοι τοίg γεγονόσιν αlτίαg καt πι10 {tανότηταg .vΠΟτάττειV. 0-& μην εγωγε ΠQοε{tέμην 3 τοvτφ χρήσασ{tαι τφ χειρισμφ περ� των προειρη­ μένων δια το μήτε πολεμικην τόλμαν καt δvvαμιv Επίσημον γεγον{ναι περt τον Άγα{tοκλέα μήτε χει­ ρισμον πραγμάτων iπιτυχη καt ζηλωτον μήτε το 4, 15 τελευταίΌν την αvλικην &γχίνοιαν κα� κακοπραγ­ μοσvνην διαφέQουσαν, iv Τι Σωσίβιοg καt πλείουg ετεQΟΙ κατεβίωσαν, βασιλείg iκ ρασιλέων μεταχειQΙ­ ζόμενοι , τα δ' Εναντία τοvτοιg συμβεβηκέναι πε/?! τον προειρημένον &.νδρα. προαγωγηg μεν γαρ ετυχε 5 20 παραδόξου δια την τού Φιλοπάτοροg &δυναμίαν τού βασιλεvειν' τυχων δε ταvτηg κα� παραλαβων ευ- 6 φυέστατον καιρον μετα τον iκείvου {tάvατοv προg το συντηρησαι την Εξουσίαν, ΙΧμα τα πράγματα καt 927. το ζiίν άπέβαλε δια την {δίαν &νανδρίαν κα! ι,5φ17υ25 μίαν, iv πάνυ βραχεί χρόνφ καταγνωσ{tείg. ΔιόΠΕQ oV χρη τοίg τοιοvτοιg προσάπτειν τον 35 έπιμετρούντα λόγον, κα{tάπερ ε{πα , τφ δ' 'Arct{tO1 ίπ c. ]ι 58, 23 Η. : 'Ότι ΠΕΡΙ &γα-3'οκλέονς του ψΕνδ Ε­ πιτρόπον πτο'λεμαlον φησιν δ πο'λύ{Ιιος ' irro δ' ο-όκ cet. 25 καταγωνισ-3'ε{ς coni. Hertleinius Flpckeis. annal. 1877, 38 27 εΙπα, τώ δ'] εΙ:ποι τις MFS, εΙ:π οι τις ΙΙ-ν Di, κα-3'α­ ΠΕ(>ΕΙ ποιητήν, ΊΗλ' coni. Hu, corr. §�_ POLYB. H!ST. ΙΙΙ.

15

314

RES AEGYPΊΊ [01. 144, 2].

κλεί καΙ Διονυι1ίφ τοίς Σικελιώταις καί τιι1ιν [1[έ­ Ι/οις των έν πl/ιΚ.γμαι1ιν i'1i όνόματος γεγονότων. 2 έκείνων γαl/ δ μεν lτεl/ος έκ δημοτικής καΙ ταπεινής {,πο&έι1εως δl/μη&είς, δ δ' 'Αγα&οκλής, αις δ Τίμαιος έΠΙ6κώπτων φηι1ί, κεl/αμευς {,πιχl/χων καΙ καταλι- 817. πroν τον τl/οχον (καΙ τον) πηλον καΙ τον καπνόν, 8 ήκε νέος ιΒν εΙς τας Συρακού6ας. καΙ το μεν πl/ω­ τον έγενή&η6αν &:μφότεl/οι κατα τους Ιδίους καιρους τύl/αννοι Συρακου6ων, πόλεως τής μέγΙι1τον &:ξίωμα 4 τότε κα� μέγιι1τον πλούτον πεl/ιποιη6αμένης, με-cα 10 δε ταύτα βαι1ιλΕίς ιΧπιΚ.6ης ΣΙΚΕλίας νομΙι1&ένΤΕς καί 5 τιναιv κα� -cής 'Ι-cαλίας μΕl/ων κυΡΙΕύι1ανΤΕς. 'Αγα­ &οκλής δ' ο-ό μόνον καί των τής Λιβύης ιΧΠΕΠΕίl/α­ ι1Εν, άλλά καΙ τέλος έναπέ&ανε ταίς {,ΠΕl/οχαίς ταύ6 ταις. διο καί Πόπλιον ΣκιπίωνιΚ. φα6ι τον πρωτον 15 καταπολΕμή6αντα Καl/χηδονίους έl/ωτ'η&έντα τίνας {,πολαμβιχνΕΙ πραγματικωτιΚ.τους {J.�lδ(Jας γΕγονέναι καΙ ι1υν νφ τολμηl/οτιΚ.τους, εΙπείν τους ΠΕI/Ι 'Αγα7 &οκλέα καΙ Διoν'l�6ιoν τους Σικελιώτας. καί 'JtE(Jl. μεν των τοιούτων ιΧνδρων ΕΙς έπίι1ται1ιν {J.rELV τους 20 &:ναγινaJ6κοντας, καί που καί τής τύχης ποιή6α6&αι μνήμην, ετι δε των &:ν&(JωΠ8ίων Π(JαrμιΚ.των, καί κα&όλου Π(JΟι1τι&έναι τον έΠΕκδιδιΚ.6κοντα λόγον, έπί δε των Π(JΟSΙ(Jημένων &:νδ(Jων οΜαμως ιΧ(Jμόξει. Δια δΤι ταύτας τας αΙτίας τον μ8τ' rι-όξή6εως 25 36 2 λόγον &:Π8δοκιμιχι1αμεν {,περ 'Αγα&οκλέους, ο-όχ ηκι6τα δε καί δια το πιΚ.ι1ας τας έκπληκτικας ΠΕριπε7 1jnEV F 1 3 iVEnElIlCtGEV MFS , inEtQaGEV Di vulgo, corr. Rei 591 &. 20 post &,1Ειν add. &ξιον Rei 592, 'nisi huc, apte refertur verbum &Qμ6{;ΕΙ, quod in fine periodi legitur' Sch

POLYB. HISTOR. XV 35. 36. 928. τείαι;

315

μΙαν έχειν φαντασίαν την πρώτην &ξΙαν έπι­ στάσεωι; , το δε λοιπον OV μ6νον &νωφελή γΙνεσ.fFαι την &κρ6ασιν κα� .fFIav αvτων, &λλα κα� μετά τινοι; όχλήσεωι; έπιτελείσ.fFαι την ένέργειαν των τοιούτων. 5 δυείν (γαρ) ύπαρχ6ντων τελων, ωφελείας κα� τέρ- 3 ψεως, προς ίΧ δεί την &ναφοραν 'JtotEiO.fTat τους δια τής &κοής 11 δια τής δράσεως {30υλομένους τι πολυ­ πραγμονείν, κα� μάλιστα τφ τής Γστορίας γ/νει τούτου κα.fTήκοντος, &μφοτ/ρων τούτων δ πλεονασμοι; 10 iιπερ των έκπληκτικών συμπτωμάτων έκτοι; πίπτει. ζηλουν μεν γαρ τίι; &ν {30υλη.fTείη ται; παραλ6γουι; 4, περιπετεΙας ; οvδε μην .fTεώμενοι; ο'όδ' &κούων ηδεται συνεχώΙ; οvδε�ι; των παρα φύσιν γενομ/νων πραγ­ μάτων κα� παρα την κοινην έννοιαν τών &ν.fTρώπων. 15 &Χλ' εΙσάπαξ μεν κα� πρωτον σπουδάζομεν ίΧ μεν 5 Ιδείν, ίΧ δ' &κουσαι , χάριν του γνωναι το μη δοκουν 818. δυνατον είναι δι6τι δυνατ6ν έστιν' σταν δε πιστεύ- 6 ωμεν, οvδε�ι; τοίι; παρα φύσιν έγχρονlζων εvδοκεί' τφ δ' α'ότφ πλεονάκις έγκυρείν οvδ' σλωι; &ν {30υ20 λη.fFείη. δι6περ 11 ζηλωτον εΙναι δεί το λεγ6μενον 7 11 τερπν6ν' δ δε τήι; έκτος τούτων συμφοράΙ; πλεο ­ νασμος οΙκει6τερ6ν έστι τραγφδίαι; 1ίπερ [στορίαι;. &λλ' [σωι; &:ναγκαί6ν έστι συγγνώμην εχειν τοίς μη 8 συνεφιστάνουσι μήτ' έπ� τα τής φύσεωι; μήτ' έπ� 25 τα κα.fF6λου κατα τής οlκουμένης πράγματα' δοκεί (Ι γαρ α'ότοίς ταυτ' είναι μέγιστα κα� .fTαυμαστ6τατα τών προγεγον6των οίς &ν αvτο� παρατυχ6ντες έγ­ κυρήσωσιν 11 πυ.fF6μενοι παρά τινων προς αvτα ταυτα προσέχωσι τον νουν. διο κα� λαν.fTάνουσι 10 30 πλείω του κα.fT-ήκοντος διατι.fTέμενοι λ6γον -όπερ τών μήτε καινών δντων δια το κα� έτέροις πρ6τερον

316 RES SYRIAE ΕΤ MACEDONIAE [01. 144, 2. 3]. 929.

εlt;Jησ&αι μιήτ' ώφελείν μήτε τέt;Jπειν δυναμένων.

1 Ι πεt;JΙ μΕν ουν τούτων ΙπΙ τοσούτον ήμίν εlt;Jήσ&ω. IV. RES ASlA.E.

37

'Ότι ΆντΙοχο:; δ βασιλευ:; Ιδόκει κατα μΕν τα:;

&t;Jxar; '}'εγονέναι με'}'αλεπΙβολο:; καΙ τολμηt;Jο:; καΙ

2 τού πt;Jοτε&έvτοr; έξεt;Jγαι:1τικόr;, πt;Jο{Jαlvωv δΕ κατα

τ.ην ήλικΙα.ν έφιΧνη πολυ κατα.δεέστεt;Jοr; αύτού καΙ τή:; των έκτοr: Πt;Jοσδοκlα.r;. 8ννOΨEνfΔν : de8. F Ιοl. 1 ιιήτε MFS, ιιη8ε Be vulgo 4-8 Ρ 66, 12 811. 250τ med. 2 des. Μ 60, 25 Η. Υa, Suid. 8. Υ. 'Δ.J.·τlοχοg.

1>

F R A G M E N T A L I B R I ΧΥΙ. Ι.

RES MΔ.CEDONIΛE .

Φίλιπποg δ βασιλευg παραγεν6μενοg Elg το 1 Πέργαμον και νομίζων οΤον αυτ6χειρ Άττάλου γενέ­ σ{tαι πάσαν αΙκίαν έναπεδείκνυτο. χαριζ6μενος γαρ 2 5 οΣον εΙ λυττωντι τφ {tVfLrp, το πλειΌν τηg όργηg ουκ Elg τουg αν{tρώπουg, αλλ' Eig τουg {tEovg διετί{tετο. κατα μεν γαρ τουg ακροβολισμουg ΕVXEQGJg αυτον 3 απήρυκον δια ταg των τ6πων όχυρ6τηταg ο{ το Πέρ­ γαμον παραφυλάττοντεg ' απο δε τηg χώραg ουδεν 10 ώφελείτο τφ προνενοησ{tαι τον 'Άτταλον -όπερ τούτων έπιμελωg. λοιπον Elg τα των {tEGJV εδη και τε- 4 8 1 9. μένη διετί{tετο την όργήν, -όβρίζων ουκ 'Άτταλον, wg γ έμοι δοκεί, πολυ δε μάλλον έαυτ6ν. ου γαρ 5 μ6νον ένεπίμπρα και κατασπων έρρίπτει τουg VErog 9 30. και τουg βωμού!;, αλλα και τουg λί{tουg f{tραυε προg το μηδε πάλιν αναστα{tηναι μηδεν των κατε­ φ{tαρμένων. έπει δε το Νικηφ6ριον έλυμήνατο, το 6 μεν lf.λσοg έκτεμών, τον δε περίβολον διαρρίψαg, τούg τε vaovg έκ {tεμελίων ανέσκαψε, πολλουg και 'Ό τ ι

2 Ρ 66, 16 Υa, v. Nissenum Krit. Unters. ρ. 120 s. 325 4 αΙτιαν (8. acc.) Ρ, corr. Gronovius 14 έρρίπτει Ρ·, .ηρειΠΕ Herwerdenus Mnemos. 1874, 78 16 '"

31 8

PHILIPPU8 A D PERGAMUM [01. 144, 3].

7 πολυ'&"ελείι;
Θυα'&"εί(!αιν ' έκεί.ftεν δ� ποιησ,χμενοι; '&"ην άνα�υγην είι; '&"0 Θήβηι; πεδίον εΙ6έβαλε, νoμί�αιν εόπο(!ήσειν 8 λείαι; μ,χλι6'&"ιχ πε(!� '&"ού'&"ουι; '&"ουι; '&"6πουι;. άποπε6ων δε κιχι '&"ιχύ'&"ηg '&"fjg ελπίδοι;, κιx� πιχ(!ιχγεν6μενοι; εΙι; ι> Ίε(!ιΧν κώμην, διεπέμπε'&"Ο π(!οι; Zεiίξιν, πιχ(!ιχκιχλων ιxi!'&"OV σί'&"ον χο(!ηγfj6ΙΧι κιx� '&"ΙΧ λοιπιΧ συμπ(!,x'&"'&"CΙν 9 κιχ'&"ιΧ '&"ιΧι; σvv.ftήκιχι;. δ δ� Zεiίξιι; λογΙ6μΟίg ' οι γιΧ(! πε(!ι τον ''Α'&"τιχλον κιχι Θεο­ φιλίσκον , f1lLΙX τφ ι3υνιδείν ιχi!τον άνιχγόμενον, 6 ειχον'&"ο των π(!οκειμέναιν dJ.ftirog. συνέβη δε '&"ον 931. άνάπλουν ιχi!των rcvicJ.ftΙXL δΙΙΧλελvμeνον, f1τε πε- 25 -

6 ΊΕΡιΧ κώμη , δήμος. Καρ{αg. ΠολύΡιος �κκαιδEκάτ9'; Steph. ΒΥΖ.. ρ. 32'1.2 3 Β. lIIθίη. 9 συν&ήκας : des. Ρ 10 des. 69, '1 Va , pergit �uid. Β. Υ. ιιωματοποιείν Suid. 11 F fol. 251r prim. praemissIJ in ίοΙ antecedenti titulo 1tolvplov * * του ις λιίΥου , cui addit in

Β

/

.A.d foΙ 261r prim. adicit in marg. F3 : λoY � 26 αυτ;ιJιν F, αύτιΡ -8

marg. F ' :

.

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 1-3.

319

πεισμΙνων τον Φίλιππον, κα{J-άπl'Q εί1ιον, [τι μΙνειν έπ� τώυ -όποκειμlνων. oiJ μην αλλα χρησάμενοι ταίς 7 εlρεσίαις ένεργώς Πρ()(jΙβαλλοv, ':1τταλος μεν τφ δεξιφ κα� κα{J-ηγουμlvφ τών πολεμίων, Θεοφιλίσκος 5 δε τοίς εiJωvύμοις. Φίλιππος δε περικαταλαμβαν6- 8 μενος τοις καιροϊς, δους το ούv{J-ημα τοις έπ� του δεξιου κα� παραγγείλας αVΤΙΠQώρρους ποιειν τας ναυς κα� συμπλ{κεο{J-αι τοις πολεμίοις έ(ψωμΙνως, aiJrof; -όπο τας νησίδας αναχωρήοας μετά τινων λΙμβων, 10 τιΧς μεταξυ του πόρου κειμΙνας, απεκαραδόκει τον κίνδυνον. 'fιν δε τών μεν του Φιλίππου νεών το 9 πλή{J-ος το συγκατασταν εΙς τον αγώνα κατάφρακτοι τρεϊς κα� πεντήκοντα, ουν δε τούτοις (Χφρακτα * * * λ{μβοι δε ι1υ1) ταις πρίι1τεοιν έκατον κα� πενΤ"115 κοντα ' τας γαρ έν τf] Σάμφ ναυς οiJκ ηδυvή{J-η καται,JτίOαι πάοας. τα δε τών πολεμίων οκάφη . 10 κατάφρακτα μ"έν �ν έξήκοντα κα� πΙντε ουν τοις τών Βυζαντίων, μετα δε τούτων έννΙα τριημιολίαι κα� τριήρεις τρεϊς -όπήρχον. 20 Λαβούσης δε την καταρχην τής ναυμαχίας έκ 3 της Άττάλου νεώς, EiJ{J-{rog πάντες ο{ ούνεγγυς απαρ­ αγγΕλτως ουνlβαλον αλλήλοις. ':1τταλος μεν oiJv 2 συμπεσων όκτήρει , κα2 προεμβαλων ταύτrι καιρίαν xc
320

PHILIPPUS ΛD CHIUM

[01. 144, 3J.

τού κυβε()νήτου την δρμηυ της νεως σόκέτι δvvη,f}έv- 821. 5 τος &:ναλαβείν· διο κα� προι1κρεμαμένου τού πλοίου

τοίς βλοις έδυσχρηστείΤο κα� δυι1κίνητος �ν προς παν. Φ καιρφ δύο πεντήρεις προσπει10υι1αι, 1I:α� τρώ­ ι1ασαι την ναύν ΙΙξ &:μφοίν τοίν μεΡΟίν, κα� το ι1κά- 5 D32. φος κα� τους lπιβάτας τους ΙΙν αυτφ διέψ&ειραν, ΙΙν οίς �ν κα� Δημοκράτης δ τού Φιλίππου ναύαρχος. 7 κατα δε τον αυτον καιρον Διονυσόδωρος κα� Δεινο­ κράτης, δντες &:δελφo� κα� ναυαρχούντες παρ' Άτ­ τάλφ, ι1υμπεσόντες δ μεν έπτήρει των πολεμίων, 10 δ δ' όκτήρει , παραβόλως ΙΙχρήι1αντο τjί VΙXVfLaXiff. 8 Δεινοκράτης μεν προς όκτήρη συμπεσων αυτος μεν έ'ξαλον έλαβε την πληψήν , &:ναι1τείρου της νεως ούσης , την δε τών πολεμίων τρώι1ας ναύν .vπΟ τα * βίαχα το μεν πρώτου oiJx ΙΙδύνατο χωρΙι1-&ηυαι, 15 9 καίπερ πολλάκις lπιβαλόμεvος πρύμναν κ()ούειν · διο κα� των Μακεδόνων εiJψύχως &:ψωνι�oμένων είς τον 10 έσχατον παρεψΙνετο κίνδυνον. Άττάλου δ έπιβοη­ -&ήσαντος αiJτφ, xal δια της είς την πολεμίαν ναύν έμβοΜίς λύι1αντος την συμπλοκην των σκαφών, δ 20 11 μεν Δεινοκράτης &:πελύ8'η παραδόξως , οι δε της πολεμίας νεως ΙΙπιβάται πάντες εόψ'ύχως διαγωνΙι1ά­ μενοι διεφ-&άρησαν, το δε σκά.φος έρημον &:πολειφ-&εν 12 .vποχείριοv lγέvετο τοίς περ� τον 'Άτταλον. δ δε Διονυσόδωρος μετα βίας ΙΙπιφερόμενος είς ΙΙμβολην 25 αiJτος μεν ημαρτε τού τρωσαι , παραπεσων δε τοίς πολεμίοις &:πέβαλε τον δεξιον ταρσον της νεώς, δμού 13 συ()ραγέντων κα� των πυργούχων · 0-0 γενομένου 14 πε(Jιέστηι1αν αυτον πανταχό-&εν οι πολέμιοι. X(Jav6 lv

POLYB. HISTOR. ΧνΙ 3. 4.

321

γη� δε xal {}ορύβου γενομένου το μεν λοιπον πλη­ -f1'o� των ΕπιβαΤών f1μα τφ σκάφει διεφ-f1'άρη, τρίτo� δ' αύτo� δ Διoνυσόδωρo� &πενήξατο Πflο� την Επι­ βοη-f1'ούσαν aiJτrp τριηρ,ιολίαν. δ Τών δε λοιπών νεών τού πλή-f1'ου� δ κίνδυνo� 4 Eφάμιλλo� �ν ' xa-f1" οι1ον γαρ Επλεόναζον ο{ παρα 2 τού Φιλίππου λέμβοι , κατα τοι1ούτον διέφερον ο{ περl τον "Ατταλον τφ τών καταφράκτων νεών πλή-f1'ει. και τα μεν περι το δεξι ον κέρα� τού Φιλίππου 3 822. 933. τοιαύτην εΊχε την διά-f1'εσιν ωστ' &κμην &κριτα μέ­ νειν τα ολα, πολυ δε τoυ� περι τον "Ατταλον Επικυ­ δεστέρα� εχειν τα� Eλπίδα�. ο{ δε 'Ρόδιοι κατα μεν 4 τα� &ρxα� EiJ-f1'Iro� Εκ τη� &ναγωγη� &πεσπάσ-f1'ησαν τών πολεμίων , κα-f1'άπερ &ρτίω� είπα, τφ δε ταχυ15 ναυτείν παρα πολυ διαφέρoντε� τών Εναντίων ι1υν­ ηψαν τoί� Επι τη� oύραγία� Μακεδόσι. και το μεν 5 πρώτον ύποχωρούσι τoί� σκάφεσι κατα πρύμναν Επι­ φερόμενοι τoυ� ταρσoυ� παρέλυον ' &ι� δ" ο{ μεν 6 παρα τού Φιλ{ππου ι1υνεπιστρέφειν tίρξαντo παρα20 βoη{}oύντε� τoί� κινδυνεύουσι , τών δε 'Ροδίων ο{ κα-f1'υστερούντε� Εκ τη� &ναγωγfί� συνηψαν τoί� περι τον Θεοφιλίι1κον, τότε κατα πρόσωπον &ντιπρCΌΡΡOυ� 7 τάξαντε� τα� ναύ� &μφότεροι συνέβαλον εvψύχως, δμού ταί� ι1άλπιγξι και τfj κραυγfJ παρακαλoύντε� 25 &λλήλoυ�. ε' μεν oi'Jv μη μεταξυ τών καταφράκτων 8 νεών εταξαν ο{ Μακεδόνες τoυ� λέμβoυ�, Ρlfδίαν αν καl ι1ύντομον lλαβε κρίι1ιν ή ναυμαχία ' νύν δε ταύτ' Ιμπόδια πρo� την χρείαν τοίς 'Poδίoι� Εγίνετο κατα πολλους τρόπους. μετα γαρ το κινη-f1'ηναι η/ν 9 24 σάλπιγξιν F

322

PHILIPPUS AD CHIUl\:I [01. 144, 3].

Εξ &Qxijg τάξιν Εκ 'tijg ΠQώτης 6VEL{3olijg πάvτες 10 �t5av &vαμ�ξ &λλ1jλoις, 3&εv 011τε διεκπλεΊv ciJXCQwg

01Jτε 6ΤQέφειv Εδυvαvτο τας vαύς 011τε κα&όλου XQij6&aL τοΊς lδίοις ΠQοτεQ'ιjμα6Ιv , Εμπιπτόvτωv αiJτοΊς τωv λέμ{3ωv ποτ"ε μ"Εv εΙς τους -taQt50vg, 5 ι36τε δV6ΧQη6τεΙ:v ταΊς clQEt5Catg , ποτ"Ε δ"Ε πάλιv εΙς τας 'ltQcfJQQag, έ6τι δ' 3τε κατα 'ltQVELvav, ι36τε παQαποδίt,εt5&αι κα� τηv τωv κv{3εQvητωv κα� τηv 11 τωv ΕQετων XQclaV. κατα δ"ε τας αVΤΙΠQώQQοvς 12 6υμπτώ6εις Εποίουv τι τεχvικόv ' αiJτο� μ"Εv yιXQ 10 έμΠQWQQα τα 6κάφη ποιούvτες Εξάλους έλάμ{3αvοv τας Πληγάς, τοΊς δ"Ε πολεμίοις iJφαλα τα ΤQαvματα 13 διδόvτες &{30η&'ιjτους Ε6κευαςοv τας πληγάς. 6πα­ vίως δ' εΙς τούτο 6υγκατέ{3αιvοv ' κα&όλου ydQ έξέκλιvοv τας 6'υμπλοκας δια το γεvvαίως &μυvε- 15 6&αι τους Μακεδόvας &πο τώv κατα6τρωμάτωv Εν 14 ταΊς 6υ6τάδηv γινομέναις μάχαις. το δε πολυ κατα θ 34. μεv τους διέΚΠλους παQα6VQοvτες τών πολεμ{ων vεών τους -taQIJOvg iιXQclov'V ' μετα δε ταύτα πι:iλιν εκπεQιπλι!οvτεr;, καl τοΊς μ"εν κατα 'ltQVELVaV Εμ{3άλ- 20 λοντες, 'totg δε πλαγίοις καl 6ΤQεφομέvοις &κμην 823. ΠQ06π{πτοvτες oi)g μΒν έΤ{ΤQwσκοv, οΤς δε παQέλvοv 15 &εί ΤΙ των 'ltQOi: την χρείαv αvαγκαίωv. καl δη τφ τοιούτφ ΤQόπφ μαχόμενοι παμπλη&εΊι; τωv πολεμ,{ων 25 ναύς διέφ&εΙQαv. 5 Έπιφανέ6τατα δ' Εκινδύvευ6αν ΤQεΊg πεvτ'ljQCΙΙ; των 'Ροδ{ων, .fί τε vavaQX{g, εφ' ,ης έπλει Θεοφιλί­ σκος, μετα δε ταύτην ,ης ΕΤQιηQάQχει Φιλό6ΤQαΤόΙ;, ΤQ{τη δ' .ηv Εκv{3έQvα μ"εv ΑiJτόλvκος, Επέπλει δ"Ε 12 τα FG, om. S

POLYB. HI8TOR. ΧΥΙ 4. 5.

323

Νικόοτρατος. ταύτης γαρ Εμβαλούοης εΙς πολεμίαν ναυν κα� καταλιπούοης Εν τφ οκάφει τον Εμβολον, ουνiβη δη την μεν πJι.ηγείoαν αϋτανδρον καταδύναι, τους δε περ� τον Αυτόλυκον, εlορεούοης Elr; την 5 ναύν της &αλάττης δια της πρώρρας, κυκλω&iντας ύπο τών πολεμίων τας μεν &ρχας &γωνίζεο&αι γεν­ ναίως, τiλος δε τον μεν Αυτόλυκον Εκπεσείν τρωffiντα μετα τών 3πλ.ων εΙς την &άλατταν, τους δε λοιπους Επιβάτας &πο&ανείν μαχομiνΟ1.·ς γενναίroς. 10 Εν φ καιρφ Θεοφιλίοκος , βοη&ήοας μετα τριων πεντή(>ων, την μεν ναύν ουκ ήδυνή&η σωσαι δια το πλήρη &αλάττης εΙναι , δύο δε ναυς πολεμίας τρώ­ σας τους Επιβάτας lξiβαλε. ταχυ δε περιχυ&iντων αυτφ λ$μβων πλειόνων και καταφράκτων νεων, τους 15 μεν πλείι5τους &πiβαλε τών Επιβατών Επιφανως &γωνΙι5αμiνους , αυτος δε τρία τραύματα λαβων κα� παραβόλως τf] τόλμη κινδυνεύι5ας μόλις lξiι5ωοε την Ιδίαν ναύν lπιβοη1tήι5αντος αυτφ ΦιλΟι5τράτου κα� συναναδεξαμiνου τον Ενεστώτα κίνδυνον ευΨύχως. 20 συνάψας δε τοίς αυτού οκάφεσι πάλιν Εξ αλλης δρμης συνεπλ$κετο τοίς πολεμίοις, τf] μεν ι5ωματικf] δυνάμει παραλυόμενος υπο τών τραυμάτων, τΏ δε της ψυχης γενναιότητι λαμπρότερος αιν κα� παρα­ ι5τατικώτερος η πρόο&εν. (jvvifJlJ δε δύο rEvid&aL 25 ναυμαχίας πολυ διει5τώι5ας &λλήλων' το μεν γαρ 930. δεξιον κiρας του Φιλίππου κατα την Εξ &ρχης πρό­ &εοιν &ε� της .γης όρεγόμενον ου μακραν &πείχε της Άι5ίας, το δ' ευώνυμον δια το παραβοη&ησαι 12 .ftαλάσσ7jς FS, corr. Bayfins 27 &ΠΕίΧΕν F

20 σκάφΕσιν F

2

3

4

5

6

7

8

9

3 24

PHILIPPUS AD CHIUM [ΟΙ 144, 3].

τοίι; έπ� τηι; oiJ(?ayta:; έξ ύΠΜτ(?οφηι; oiJ πολυ τηι; Χίαι; απέχου έυαυμάχει τοίι; Ψοδίοις. 6 OiJ μ.ηυ αλλα παQα πολυ τού δεξιού ΚSQατοι; 824. καταΚQατοvυτωυ τωυ πεQ� του "Λτταλου, κα� ι'Jυυεγ­ γι�όυτωυ 11δη π(?οι; ται; υη6ίδαι; ύφ' αίι; δ Φίλιπποι; {; 2 (J(?μει κα(?αδοκωυ το 6υμβηι'Jόμευoυ, 6υυιδωυ "Άττα­ λοι; μίαυ πευτή(?η τωυ Ιδίωυ έκτοι; τού "tVQVVOV τεΤQωμέυηυ κα� {3απτι�oμέυηυ ύπο υεωι; πολεμίαι;, (J(?μη6ε παQα{30η47ή6ωυ ταVΤΥ μετα OVO τετ(?ή(?ωυ. 3 τού δΕ πολεμίου ι'Jκάφoυι; έγκλίυαυτqι; κα� ποιου- 10 μέυου τ.ηυ αποχώ(?ψiιυ αιι; π(?οι; τ.ηυ γηυ, έπέκειτο φιλοτιμότε(?ου, έγκ(?ατ.ηι; γευέι'J47αι 6πoυδά�ωυ τηι; 4 υεώι;. δ δΕ Φίλιπποι;, ι'Jυυ47εαι'Jάμευoι; απε6πα6μέυου πολυ του 'Άτταλου απο τωυ Ιδίων, πα(?αλα{3ωυ τέτ­ ταραι; πευτήρειι; κα� τρείι; f]μιολίαι;, ετι δΕ τωυ λδμ- 15 {3ωυ τουι; έγΓVι; δυται;, 65(?μη6ε, κα� διακλείι1αι; του 'Άτταλου άπο τωυ οΙκείωυ υεωυ ήυάγκα6ε μετα με­ γάληι; αγωυίαι; εΙι; τ.ηυ γηυ έκ{3αλείυ τα ι'Jκάφη. δ τοvτου δΕ 6υμ{3άυτοι; αiJτοι; μΕυ δ {3α6ιλευι; μετα τώυ πλη(?ωμάτωυ εΙι; ται; Έρυ47ραι; απεχώρη6ε , τωυ 20 δΕ πλοίωυ καΙ της {3αι1ιλικηι; καται'Jκευηι; έγΚQατ.ηι; δ 6 Φίλιπποι; έγέυετο. κα� γαρ έπoίηι'Jάυ τι τεχυικου έυ τούτοιι; τοίι; καιροίι; ot περΙ του 'Άτταλου' τα γα(' έπιφαυέ6τατα τηι; {3α6ιλικηι; κατα6κευηι; έπ� το 7 κατάι'Jτρωμα τηι; υεωι; έξέ{3αλου. 847ευ ot π('ωτοι τωυ 25 Μακεδό'lJωv, ι'Jυυάψαυτει; έυ τοίι; λέμ{30ΙΙ;, 6υυ47εα6άμευοι ποτηQίωυ πλη470Ι; "at πορφVQωv {ματίωυ καΙ .τωυ τοvτοιι; πα(?επομέυωυ ι'Jκευώυ, άφέμευοι τού 8 διώκειυ απέυευ6αυ έπΙ τ.ηυ τοvτωυ όφπαγήυ. διο ι1υυέ{3η του 'Άτταλου αι1φαλη ποιηι1α647αι τ.ηυ απο- 30 986. 9 χώρη6ιυ εΙι; ται; Έρυ47(?άι;. Φίλιπποι; δΕ τοίι; μΕυ

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 5-7.

325

σλοις ήλαττωμένος παρα πολυ την ναυμαχίαν, τfι δε περιπετείCf τfι κατα τον 'Άτταλον επαρ&είς, επ­ ανέπλει, κα� πολυς ήν συνα&ροίζων τας σφετέρας ναύς κα� παρακαλών τους ανδρας εiJ&αρσείς εΙναι, 5 διότι νικώσι τfι ναυμαχίψ κα� γαρ iJπέδραμέ τις ιο εννοια κα� πι&ανότης τοίς αν&ρώποις ιός απολωλό­ τος τού Cβασιλ 8ως) Άττάλου δια το κατάγειν τους περ� τον Φίλιππον αναδεδεμένους την βασιλικην ναύν. δ δε Διονυσόδωρος iJποvοήσας το περ� τον 1 1 1 0 αiJτού βασιλέα γεγονός, η&ροιζε τας οΙκείας ναύς εξαίρων σύν&ημα· ταχυ δε συλλεχ&εισών προς αfJτοv &πέπλει μετ' ασφαλείας εΙς τους κατα την Άσίαν σρμους. κατα δε τον αfJτον καιρον ο{ προς τους 12 825. 'Ροδίους αγωνιζόμενοι τών Μακεδόνων, πάλαι κακώς 15 πάσχοντες, εξέλυον αf.ιτoυς εκ τού κινδύνου μετα προφάσεως κατα μέρη ποιούμενοι την αποχώρησιν, ώ(; ταίς οlκεtαις σπεύδοντες επικουρησαι ναυσω. ο{ 13 δε 'Ρόδιοι , τας μεν αναδησάμενοι τών νεων, τας δε προδιαφ&εtραvτες ταίς εμβολαίς, απέπλευσαν είς 20 την Χίον. 'Εφ&άQησαv δε τού μεν Φιλίππου ναύς εν μεν 7 τf] προς 'Άτταλον ναυμαχίCf δεκήρης, εννήρης, έπτή­ ρης , iξήQης, τών δε λοιπών κατάφρακτοι μεν δέκα κα� τριημιολtαι ΤQείς, λέμβοι δε πέντε κα� εl'κοσι κα� 25 τα τούτων πληQώματα' εν δε τfι προς 'Ροδtους διε- 2 φ&άρησαν κατάφρακτοι μεν δέκα , λέμβοι δε περ� r:ετταράκοvτα τον αρι&μόν· ηλωσαν δε δύο τετρή­ ρεις κα� λέμβοι συν τοίς πληρώμασιν έπτά. των 3 7 τού Άττα:λον] τού seclusit Ben 274 (nam τού ante Άττα:λον nusquam reperitur apud Polybium), �ασιϊ..ι!ω ς add. post τού B JV coll. ΙΧ 30, 7. Χ 41, 1 . ΧΥΙ 28, 8. ΧΥΙΠ 10, 1 1

326

PffiLIPPUS AD CffiUM [01. 144, 8].

δε παρ' Άττάλου κατέδυι1αν μεν τριημιολ{α μία και δύο πεντήρειι:, Cfjλωι1αv δε δύο τετρήρειι:) κα� το 4 τού βαι1ιλέωg ι1κάφοι:. των δε 'Ροδίων διεφ&άρηι1αν 5 μεν δύο ΠΕVτήρειι: και τριήρηι:, fjlro δ' οΜέν. cl'v­ δρει: δε των μεν 'Ροδίων άπέ&ανον εΙι: [ξήκοντα, 5 τών δε πα(!' Άττάλου προι: [βδομήκοντα, των δε τού Φιλ{ππου Μακεδόνει: μεν εΙι: τρισχιλtουι:, των θ3'1. 6 δε πληρωμάτων εΙι: ξξακισχιλίουι:. €άλωσαν δε ζω­ 'Y(!tf! των μεν συμμάχων και Μακεδόνων εΙι: διι1χιλίουι:, τών δ' ύπεναντίων εΙι: [πτακοι1ίουι:. 10 8 Και το -μεν τέλοι: τηι: περι Χίον ναυμαχίαι: τοι2 ούτον ι1υνέβη γενέι1&αι , τηι: δε νtκηι: δ Φίλιπποι: άντεποιείτο κατα δύο προφάι1ειι:, κατα μίαν μέν, -δ τον "Λτταλον εΙι: την γην Εκβαλαιν Εγκρατηι: τηι: νεαιι: Εγεγόνει, κα&' [τέραν δ' , -δ κα&ορμΙι1&ειι: Επι 15 το καλούμενον "Δργεννον Εδόκει πεποιηι1&αι τον 8 8ρμον Επι τών ναυαγίων. άκόλου&α δε τούτοιι: επραττε και κατα την [ξηι: fjfLlQav ι1υνάγων τα ναυ­ άγια και τών νεκρων ποιούμενοι: άναίρει1ιν τών έπιγινωσκομένων, χάριν τού συναύξειν την προειρη- 20 4 μέν'ην φανται1ίαν. 8τι γα(! ΟfJδ' αfJΤοΙ: Επέπειι1ΤΟ νικάν , έξήλεγξαν afJoτov οΖ τε 'Ρόδιοι και L!ιονυι1ό- 826. 5 δω(!οι: μετ' ολίγον' κατα γαρ την έπιούι1αν fjfLl(!av ετι περι ταύτα γινομένου τού βαι1ιλέωι: διαπεμψά­ μενοι προι: άλλήλουι: έπέπλευι1αν αfJτφ , και ι1τή- 25 ι1αντει: Εν μετώπφ 'tftg ναύι:, ΟfJδεvοι: έπ! αfJτούg 6 άνταναγομένου πάλιν άπέπλευι1αν εΙι: την Χίον. δ δε Φίλιπποι:, ΟfJδέποτε τσι10ύτουι: Cι,vδραι: &:πολω­ λεκαιg oi5oτe κατα (γην οi5τε κατα) &άλατταν ένι 18 ΜπqΙΧΤΤΕ'V F

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 7-9.

327

καΙ(lψ , (3α{!έως μ�ν έφε{!ε το γεγονός κα! το πολυ της δ{!μης αύτου πα{!!1{!ητο, π{!ος μέντοι γε τους έκτος έπει{!ιΧΤΟ κατα πάντα τ{!όπον έπικ{!ύπτεα-&αι την αiJτου διάληψιν, καCπε{! ούκ έώντων αύτών 5 τών π{!αγμάτων. χω{!!ς γα{! τών αλλων κα! τα μετα την μάχην αυμ(3αCνοντα πάντας έξέπληττε τους -&εω­ μένους ' γενομένης γα{! τοααύτης φ-&ο{!ιΧς άν-&{!ώπων, πα{!' αύτον μ�ν τον και{!ον πιΧς δ πό{!ος έπλη{!ώ&η νεκ{!ών, α'ίματος , σπλων, vavayCwv, ταίς δ' έξης 10 ήμέ{!αις τους αΙγιαλους ήν lδείν φύ{!δην ι1εαω{!ευ9 38. μένους άναμ!ξ πάντων τών π{!οει{!ημένων. έξ αιν ού μόνον αύτός, άλλα κα! πάντες ο{ Μακεδόνες εΙς διατ{!οπην ένέπιπτον ού την τυχουι1αν.

7

8 9

10

ΘεοφιλCι1κος δ� [LCav ήμέ{!αν έπι(3ιώαας, κα! τjί 9 πατ{!Cδι γ{!άψας -δπε{! τών κατα την vaVlLaxCav, και Κλεωναίον ήγεμόνα ι1υατήι1ας άν&' έαυτου ταίς δυ­ νάμεαι , μετήλλαξε τον (3Cov έκ τών τ{!αυμάτων, άνη{! κα! κατα τον κCνδυνον άγα&ος γενόμενος κα! 2 κατα την π{!οαC{!ει1ιν μνήμης αξιος. μη γ&.{! έκεCνου 3 20 τολμήααντος π{!οεπι(3αλεΙ:ν τψ ΦιλCππφ τας χεϊ:{!ας πάντες flv καταπ{!οεΙ:ντο τους καj{!ούς , δεδιότες την του ΦιλCππου τόλμαν. νυν δ' έκείνος ά{!χην πολέμου 4 ποιήαας fινάγκασε μ�ν την αiJτου πατ{!Cδα ι1υνεξανα­ στηναι τοΙ:ς και{!οΙ:ς , fινάγκαι1ε δ� τον 'Άτταλον μη 25 μέλλειν κα! πα{!αι1κευάζεσ&αι τα π{!ος τον πόλεμον, άλλα πολεμείν έ{!{!ωμένως καΙ κινδυνεύειν. τοι- 5 γα{!ουν εΙκότως αύτον ο{ 'Ρόδιοι κα! μεταλλάξαντα τοιαύταις έτCμησαν τιμαίς δι' αιν ού μόνον τους 15

16 κλ.αιωναΙον FS, corr. Scaliger

328

PHILIPPUS ΔD CHIUM [01. 144, 3J.

�firντας, άλλα κα! τους έπιγενομ'νους έξεκαλ'6αντο προς τους flΠΕ-Ρ της πατρίδος καιρούς. 1 0 (1 &) 'Ότι μετα το 6vνΤcλc6{Τηναι την 'JtcQ� την Λάδην 81 9,Ι7 ναυμαχ/αν κα! τους μεν 'Ροδίους έκποδroν ycV'6{Tat, τον δ' 'Άτταλον μηδέπω συμμεμιχ'ναι, δηλον ώς έξfjν 5 γε Τcλειν τφ Φιλίππφ τον clς την 'Λλcξάνδρειαν πλούν. έξ ο-δ δη κα! μάλΙ6Τ' αν τις καταμά{Τοι το μανιώδη γεν6μενον Φίλιππον τούτο πράξαι. Τί o-bv �ν το της δρμης έπιλαβ6μενον ; οΜεν 2 3 ετερον άλλ' ή φύ6ις των πραγμάτων. έκ πολλού ΙΟ μεν γαρ ένίοτε πολλο! των άδυνάτων έφίενται σια το μ'γε{Τος των προφαινομ'νων έλπίδο;ιν, κρατού6ης 989. 4 της iπι{Tvμίαg των Eκιf6τoυ λογΙ6μων' οταν δ' έγγί­ σω6ι τοίς lQyotg, ο'ίιδεν! λ6Υφ πάλιν άφί6τανται τών προ&16εων, έΠΙ6κοτούμενοι κα! παραλoγι�6μενoι 1 5 τοίg λογισμοίς δια την &μηχανίαν κα! την δυ6χρη6τίαν τών &παντωμ'νων. Μcτα ταύτα δε ποιη6άμενος δ Φίλιππ6g τιναg 11 άΠQάκτοvg ΠΡΟ6βολας δια την όχυρότητα τού πολί­ σματοg a-b{Ttg &πεxώρsι, πορ{Των τα φρούρια κα! 82 7 2 ταg κατα την χώραν 6vνοικίαg. ο{Τεν &παλλαττ6με'νος ΠQοσc6ΤQατοπ'δεV6ε τfι Πρινα6σφ. ταχυ δε γ'ιιιια κα! την τοιαύτην Ετοιμάσαg παρα6κευην ηρξατο 3 πολιορκείν δια των μετάλλων. οϋσης δ' &πράκτου τηg έπιβοληg αύτφ δια το πετρώδη τον τ6πον flπ- j/5 .

3-8 Μ 60, 25-29 Η. 2 des. F ΙοΙ. 256r exn·. 9 Μ 65, 29 Η. F fol. 256r extr. 13 iπι,f}-vμίαι;; των : des. Μ 65, 82 Η. folio extremo, pro:rim.ulli folium vel etiam duo desunt 15 �λoγιζόμενoι F(S) παραγόμενοι Ηιι ,

18 F fol. 206v prlm. ; 1 7 des. F fo] . 256· prim. in marg. add. F': � τήι;; κνΙ80υ πόλεωlO

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 9-12.

329

άρχειν επινοεί τι τοιουτον. ταg μεν fιfLlfIag ψόφον 4 εποίει κατα rfJg, dJg ενεργουμένων των μετάΧλων, ταg δε νύκταg Εξω.{)-εν έφερε χουν κα� παρέβαλλε παρα τα ι5τόμια των όρυγμάτων, ωι5τε δια του 5 πλή.{)-ουg τήg ι1ωρευομένηg rfJg ι5τοχαζομένουg κατα­ πλαγείg γενέι5.{)-αι τουg εν τf] πόλει. τα!; μεν olιν 5 άρχα!; υπέμενον ο{ Πριναι5ι5εί!; tiyγtvrog· επεl δε ΠΡΟι5πέμψαg δ Φίλιπποg ένεφάνιζε διότι προg δύο πλέ.{)-ρα του τείχουg αi!τοιg έξήρεΙι1ται , κα� πρΟι110 επυν.{)-άυετο πότερα βούλονται λαβόντεg την άι1φά. λειαν έκχωρείν η μετα τηg πόλεωg ι1υναπολέι1.{)-αι πανδημεί, των ερειι1μάτων έμπρηι1.{)-έντων, τηνικάδε 6 ΠΙι5τεύι1αντεg τοιg λεγομένοι!; παρέδΟι5αν την πόλιν. Ή δε των Ίαι5έων πόλιg κειται μεν έπ� τηg Άι1ίας 12 ]5 εν τφ κόλπφ τφ μεταξυ κειμένφ τού τής Μιληι5ίαG ΠΟι1ειδίου κα� της Μυνδίων πόλεωg , ΠΡΟι5αγορευ910. ομένφ * * *, παρ α δε τοιg πλείι1τοιg Βαργυλιητικφ ι5υνωνύμωg ταίg περ� τον μυχον αi!του πόλει1ιν εΚΤΙι5μέναις. εϋχονται δε το μεν άνέκα.{)-εν Άργείων 2 20 ιΧποικοι γεγονέναι , μετα δε ταυτα Μιληι5ίων, έπαγα­ γομένων των προγόνων τον Νηλέωg υ{ον του κτί­ ι5αντοg ΛΙίλητον δια την εν τφ Καρικφ πολέμφ γενομένην φ.{)-Ο(1αν αi!των. το δε μέγε.{)-ος τήg πόλεώς ει5Τι δέκα ι1τάδια. καταπεφήμΙι5ται δε κα� πεπίι1τευ- 3 25 ται παρ α μεν τοιg Βαργυλιήταις διότι το τής Κιν­ δυάδοg Άρτέμιδοg &γαλμα, καίπερ ()ν ύπαί.{)-ριον, οϋτc νίφεται το παράπαν οϋτε βρέχεται , παρα δε 4 13 des. F foI. 256v extr. 14 F foI. 257r prim. ΙασσΕων FS, corr. Be (v. loco8 ab Hu citatos et Bull. corres1J. hellιin. 1881, 231. 497. 1885, 45 1. 1886, 312 cet.) 17 lacunam indicavit σα , μεν παρά. τισιν Ίασσίφ (potius Ίασίφ) add. Sc7t βαργυλιηΤΙΚώσ F

330

PHILIPPUS. NABIS [01. 144, 3].

τοίι; ΊαοΕύοι το τηι; 'Αοτιάοοι;' κα� ταύτά τινΕΙ; Εl(ηίκαοι κα� των οvγγQαφέων. έγω οε ΠQΟΙ; ται; τοιαύται; &ποφάΟΕΙΙ; των [ΟΤΟQιογQάφων ούκ οίΟ' 3πωι; παQ' 3λην τ.ην ΠQαγμαΤΕίαν έναντιουμΕνοι; "at ουοαναοΧΕτων διαΤΕλω. ΟΟΚΕί γά" μοι τα τοιαύτα 5 παντάπα6Ι παιοικηι; Εύη&Είαι; 30α μ.η μόνον τηι; 828. των Εύλόγων έκτοι; πίΠΤΕΙ &EWQtag, άλλα κα� τ.ηι; τού Ουνατού. το γα" φά6ΚΕιν ένια των οωμάτων Εν φωτt τι&έμΕνα μη ΠΟιΕίν οκιaν &πηλγηκυίαι; Εοτt ψυχηι;' δ ΠΕποίηΚΕ ΘΕόπομποι;, φήc1αι; τουι; Εlι; το 10 τού Διοι; &βατον Εμβάνται; κα?! 'ΑQκαοίαν &οκίουι; yiVEc1&at. τούτφ οε παQαΠλ110ιόν Εc1Τι κα� το vvvt λΕγόμΕνον. 3c1lX [LSV ovv ουνΤΕίνΕΙ ΠQΟΙ; το οια6Φ�Eιν την τού πλή&ουι; Εύδέβειαν ΠQΟΙ; το &εϊΌν, οοτέον EOΤ� c1vγrvώμην Ενίοιι; των οvγγQαφέων 15 τεQατεvομένοιι; κα� λογοποιοϋοι πεQ� τα τοιαύτα' το Ο' {,πεQαtQον ού c1vγχωQητέον. τάχα [Lsv ovv Εν παντ� οvοπαQάγQαφόι; έοτιν 1ι Ποοότηg, ού μ.ην &παQάγQαφόι; γΕ. διο καΙ παQα fJQlXXv [Lsv El κα� &γ1l0εϊται κα� ψΕυοοοοξΕϊται, οεοΜ&ω ουγγνώμη, το 20 Ο' {,ΠΕQαίQον &&ΕΤΕίο&ω κατ« γΕ τ.ην έμην Οόξαν.

δ

6

7

8 9

10 11

π. RES GRAEClAE.

94:1 . 13

'Ότι κατα την ΠΕλοπόννηοον τίνα [Lsv ι!ξ &QXfjg

d,QOatQEc1bV ένEoτtίoατo Νάβιι; δ των Δακεοαιμονίων

6 εΙναι της FS, εΙναι Τής &πειρΙας coni. Sch , ΕΙναι της τερατεΙας Be, sl1Jat τής Ε-όη.ftΕlαι; Cobetus MnemoB. 1862, 20 Β., εΙναι διαγωγίίς Hu , corr. ε1Jη.ftΕlαι; BW 19. 20 εΙ καΙ &γνοείν καΙ ψευδοδοξΕΙν FS, 1) καΙ &γνΟΕίν 1) καΙ ψΕυδοδο­ ξείν Οα, τι καί &γ νοείν καΙ ψsvδοδοξεΙν Rei 595 , E� 'lit!; 21 des. F Ιοl. 20'1" &γνοεί καΙ ψευδοδοξΕΙ: Hu, οοπ. BW prhn. 23 Ρ 69, 11 Υα

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 12-14.

33 1

τύραννοιο, κα� πω!) έκβαλων τουι> πολίταιο -ήλευ{)-έ­ ρωeίε τουι> δούλουιο κα� συνφκισε ταί!) των δεσπο­ των γυναιξ� κα� {)-υγατράeίιν, δμοίωιο δΒ καl τίνα 2 τρόπον αναδει'ξας την έαυτου δύναμιν οΙον &eίυλOν 5 Γερον τοί!) 11 δι' deίέβειαν 11 πονηρίαν φεύγoυeίΙ τας έαυτων πατρίδας 1j{)-ροΙeίε πΜί{)-ος αν{)-ρώπων dvo­ σίων εΙς την Σπάρτην, έν τοί!) προ τοvτων δεδη­ λώκαμεν. πω!) δΒ κα� τίνα τρόπον κατα τουι> προ- 3 ειρημένουιο καιρουιο oVILILaXOg -δπάρχων ΑΙτωλοίς, ' 10 Ήλείοις, ΜεfJfJηνίοιg, κα� πάσι τούτοις όφείλων κα� κατα τους 8ρκους καl κατα τας συν{)-ήκας βοη{)-είν, εΙ' τι!) έπ' α-(ιτους lΌι , παρ' ο-(ιδΒν ποιησάμενος ται> προειρημένας πίστειι> έπεβάλετο παρασπονδησαι την των Μεσσηνίων πόλιν, νυν έρουμεν. 15 υοτι φηcΙ Πολύβιοc έπεl δέ τινες των τάς κατα 14 μέρος γραφόντων πράξειg γεγράφασι καl περl τού­ των των καιρων, έν οΙιο τά τε κατα Μεσσηνίουιο καl τα κατα τας προειρημέναιο ναυμαχίας eίυνετελέfJ{)-η, {JovloILaL βραχέα περ� α-(ιτων διαλεχ{)-ηναι. ποιήσο- 2 20 μαι δ' ο-(ι προς Ε1πανταιο , αλλ' 8eίoυς -δπολαμβάνα­ μνήμης αξίους είναι καl διαστοληιο ' Elol δ' ΟVΤΟΙ 829. Ζήνων κα� 'Αντισ{)-ένηι> ο{ 'Ρόδιοι. τούτουιο δ' αξίους 3 είιιαι κρίνω δια πλείουι> αΙτίαιο. καl γαρ κατα τους καιρουιο γεrόνασι κα� προσέτι πεπολίτευνται καl �5 κα{)-όλου πεποίηνται την πραγματείαν ο-(ικ ώφελείας χάριν, αλλα δόξης κα� του κα{)-ήκοντοι> ανδράfJΙ πολι14 des. Ρ 69, 23 Va 1 5 Ρ 69, 24 Va 20 δ'] post δΕ add. τουι; λόγουι; Rei 745, nisi forte ex sequentibus supplenda 8unt μνήμην κα! διαστολήν 24 προσέτι Va, περι περι Ρ, Ε'ΙΙ τύ πατρΙδι Rei 745, πατρΕδι Sch, περιττωι; iv τfj σφετέρι;t πατρ{δι coni. Hu

332

ΖΕΝΟ ΕΤ ANTISTHENES HISTORICI.

4 τικοίι;.

τφ δ8 ται; αυτάι; 'Υ(!άφειν 1ιμίν π(!άξειι; άναγκαίόν έι1τι μη πα(!αι1ιωπα.ν, Ζνα μη τφ τήι; πατ(!ίδοι; όνόματι και τφ δοκείν οΙκειοτάται; είναι 'Ροδίοιι; τάι; κατά ,f}άλατταv π(!άξειι;, 1ιμών άντι­ δοξούντων Π(!ΟΙ; αυτουι; ένίοτε, μα.λλον έπακολου- 5 5 .fF.ήι1ωι1ιν έκείνοιι; f1πε(! 1ιμίν οι φιλομα,f}ούvτει;. ο{)τοι τοιγα(!ούν άμφότε(!οι π(!ώτον μεν την πε(!ι ΔιΧδην ναυμαχίαν ουχ tίττω τήι; πε(!ι Χίον, άλλ' ένε(!γε6τέ(!αν και πα(!αβολωτέ(!αν άποφαίνουι1Ι και τϋ κατα μέ(!οι; τού κινδύνου χ(!εί'1 και ι1υντελεί'1 και κα,f}όλου 10 β φαι1Ι το νίκημα γεγονέναι κατα τουι; 'Ροδίουι;. έγω δ8 διότι μεν δεί Qοπάι; διδόναι ταίι; αvτώv πατ(!ίι1Ι τουι; ι1υγγ(!αφέαι;, 6υγχω(!ήι1αιμ' lXv, ου μην ται; έναντίαι; τοίι; ι1υμβεβηκόι1ιν άποφάι1ειι; 'JtotEid,f}at 7 πε(!ι αυτών. ίκανα γάρ τα κατ' ΙΧγνοιαν γινόμενα 15 τοίι; 'Υ(!άφουι1ιν, & διαφυγείν lXv,f}(!ωποv δυ6χε(!έι;' 8 έάν δ8 κατα Π(!OfXί(!ει1ιν ψευδογ(!αφώμεν η πατ(!ίδοι; Ενεκεν η φίλων [η] χά(!ιτοι;, τί διοίι10ρ,εν τών άπο 9 τούτου τον βίον πο(!ιζομένων; δ)ι1πε(! γα(! έκείνοι τφ λυι1ιτελεί μετ(!ούντει; άδοκίμουι; ποιούι1ι ται; 20 αvτώv 6υντάξειι;, οi$τως οί πολιτικοι τφ μι6είν η τφ φιλείν έλκόμενοι πολλάκιι; εΙι; ταυτο τέλοι; έμ10 πίπτ;ουι1Ι τοίι; π(!οει(!ημένοιι;. διο δεί και τούτο το μέ(!οι; έπιμελώΙ; τουι; μεν άναγινώι1κονται; πα(!ατη­ (!είν, τουι; δ8 'Υ(!άφονται; αυτουι; πα(!αφυλάΤΤΕσ,f}αι. 25 Δήλον δ' Εστι το λεγόμΕνον έκ τών ένΕ6τώτων. 15 δμολογούντει; γα() οί προει(!ημένοι δια τών κατά

θ42.

5 α-ότοvς, Κνιοι Ρ·, α-ότοvς �ν ivlοις Be, corr. BW 18 7} ante χ&(>ιτος del. Campius in interpret. Germ. ρ. 1 121 secutus Casauboni versionem 'sive in patriae, sive ίη amicorum gratiam' 22 α-ότό Vα, τό αύτό ρ. Sch, corr. Rei 745 26 Κσται coni. Wielandtius de Pol. archetypo

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 14-16.

333

μέρος έν τίΊ περ� Λάδην ναυμαχίrt δύο μεν αυταν­ δροvg πεντήρεις τών 'Ροδίων ύποχειρίους γενέσ&αι τοίς πολεμίοις , έκ δε τού κινδύνου μιας . νηος έπ- 2 αραμένης τον δ6λωνα δια το τετρωμένην αύτην 5 &αλαττούσ&αι , πολλους κα! τών έγγυς το παρα­ πλήσιον ποιούντας αποχωρείν προς το πέλαγος, τέλος δε μετ' όλίγων καταλειφ&έντα τον ναύαρχον 3 830. αναγκασ&ήναι ταύτο τοΙς προειρημένοις πράττειν, κα� τότε μεν εΙς την Μυνδίαν απουρώσαντας κα&» -1 3. ορμισ&ήναι, ΤfJ δ' έπαύριον αναχ&έντα!; εΙς κω διαραι , τους δε πολεμίους τας πεντήρεις ένάψασ&αι 5 κα! κα&ορμισ&.έντας έπ� τηv Λάδην έπ� τfJ 'κείνων στρατοπεδείrt ποιήσασ&αι την [παυλιν, [τι δε τους 6 Μιληοίους, καταπλαγΙντας το γεγον6ς, ού μ6νον 15 τον Φίλιππον, αλλα κα� τον Ήρακλείδην στεφανωσαι δια την Ιφοδον, ταύτα δ' εΙρηκ6τες ίΧ προφανώς 7 έστιν {δια τών ήττημένων, σμως κα� δια των κατα μέρος κα� δια τής κα&ολικής αποφάσεως νικώντας άποφαίνουσι του!; 'Ροδίους, κα� ταύτα τή!; έπιστολής 8 20 [τι μενούοης έν τφ πρυτανείφ τή!; ύπ' αύτους του!; καιρους ύπο τού ναυάρχου πεμφ&είσης περ� τούτων τfι τε βουλfJ κα� τοις πρυτάνεσιν, ού ταίς Άντι­ σ&ένους κα� Ζήνωνος αποφάσεσι (συμφωνούσηr;) αλλα ταις ήμετέραις. �5 Έξής δε τοις προειρημένοις γράφουσι περ� τού 16 κατα Μεσσηνίους παρασπ.ονδήματος. έν φ φησιν δ 2 Ζήνων δρμήσαντα τον Νάβιν έκ τής. Λακεδαίμονος ρ. 56 coll. Χ 2, 4. χνιπ 13, 7. XL 6 (ΧΧΧΙΧ 12) 11

9 τόΤΕ - κα.&'οι,>μισ.&'ήκαι Snid. s. Υ. άΠΟVf/ώσαν­ τα� 23. 24 μαι,>τυι,>ουσης vel συμφωνουσης post ήμΕτέι,>αις add. Rei 746, probabilius videtur hoc vοι:abulum supplere post &ποφάσεσι

334

ΖΕΝΟ ΕΤ ΑΝΤΙΒΤΗΕΝΕΒ HISTORICI.

κα� διαβάντα τον Fιό(!αιταν ποταμου πα(!α τον Όπλί­ την Π(!Οι1αγΟi!ευόμεvοv ΠΟi!εύει1&αι δια τηι; δδου της ι1τεν·ηι; παQα το ΠολιάfJΙΟV, lwg έπ� τους κατCι. Σελ3 λαι1ίαν άφίκετο τόπους' έντευ&εν δ' έπ� Θαλάμαι; έπιβαλόντα κατα Φαi!αg πα(!αγενέι1&αι π(!οι; τον 5 4 ΠάμΙι10ν ποταμόν, ύπε(! !hv ΟfJΚ οίδα πως x(!rι λέγειν ' τοιαύτην γα(! φύι1ιν Εχει τα π(!οει(!ημένα πάντα ι1υλλήβδην &Sι1τε μηδεν διαφέ(!ειν του λέγειν 5τι ποιηι1άμενόι; τις έκ Κο(!ίν&ου την δ(!μην και διαΠΟQευ&ειg τον Ίι1&μον και ι1υνάψας ταϊ:!; Σκει(!ω- 10 νίι1ιν εfJ&έωι; έπι την Κοντοπο(!ίαν έπέβαλε κα� παi!α τας Μυκήναι; έποιείτο τηυ πο(!είαν εΙς "Α(!γος, 5 ταυτα yaQ ofJX οίον παQα μΙΚQόv έι1τιν, άλλα την 944:. έναντίαν διά&ει1ιν Εχει π(!οι; ΙΧλληλα, και τα μεν κατα τον 'ΙfJ&μόv έι1τι και τας Σκφάδαι; π(!οι; άνα- 15 τολας του Κο(!ίν&ου , τα δε κατα την ΚονΤΟΠΟQίαv 6 και Μυκήναι; ΕγγΙι1τα προ!; δύι1εις χειμερινάς, &Sι1τ' είναι τελέωι; άδύνατον άπο των ΠQοηγουμέvωv έπι7 βαλεϊ:ν το;:ς Πf;lοεΙf;ιημέvοιg τόποις, το δ' αfJΤο κα� 831. 8 πε(!ι τους κατα την Λακεδαίμονα ι1υμβέβηκεν' δ μεν 20 γα(! ΕfJf;ιαιταg και τα πε(!� την Σελλαι1ίαν κεϊ:ται τηι; ΣπάQτης dιι; ΠQοg τας .fFeQtVUg άνατoλdς, τα δε κατα Θαλάμαι; και ΦαQαg και ΠάμΙι10ν ώι; Π(!Qg τας 9 χειμεQΙVt{s δύfJειg, ($.fFev ofJX οίον έπι την Σελλαι1ίαν, άλλ' ΟfJδε τον ΕfJQαιταv δέον έι1τι διαΡαίνειν του 25 ΠQοτι&έμενον πα(!α Θαλάμαι; ποιείι1&αι την ΠΟQείαν εΙς την Mεfίfίηνίαν, Π(!οι; δε τούτοις φηfί� την έπάνοδον έκ τηι; 17 Mεfίι1ήνηι; πεΠOιηfί&αι τον Νάβιν κατα την πύλην 2 την φδQουι1αν έπ� Τεγέαν, τουτο δ' Efίτιν tlloyov' 80 πιιόκειται YIlQ τηι; Τεγέας f] Μεγάλη πόλις ώι; προι;

POLYB. HISTOR. χνι 16. 1 7 .

335

την Με66ήνην, GJ6τ' ι:iδύνατoν εΊναι καλεισ,f}αί τινα πύλην παρα τοις MΕCMηνίoις tπ� Τεγέαν. &λλ' lt1τι 3 παρ' α1'.ιτοΙς πύλη Τεγεατις προt1αγορεvομέυη , 'ItIX,f}' ην tποίησατο την έπάνοδον Νάβις· Φ πλανη,f}ε�ς 5 Ιγγιον ύπέλαβε την Τεγέαν εΙναι Μεl'Jl'Jηνίων. το 4 δ' lt1τιν 01'.ι τοιούτον, &λλ' ή Λακωνικη κα� [ή] �Wεγαλοπολίτιg χώρα μεταξυ κειται τηg Μεσl'Jηνίαg κα� Τεγεά.τιδοg. το δε τελευταίον· φηt1� γαρ τον 5 Άλφειον tu τηg πηγηg εό,f}έωg κρvφ,f}έντα κα� πολυν 10 ένεχ,f}έντα τόπον ύπο γης έκβάλλειν περ� Λυκόαν τηg 'Αρκαδίας. δ δε ποταμος 01'.ι πολυν τόπον &πο- G l'Jχων της πηγηg, κα� κρvφ,f}ε�g έπ� δέκα στά.δια, πάλιν έκπίπτει, κα� το λοιπον φερόμενοg δια της 7 Μεγαλοπολίτιδος τας μεν &QXrlg έλαφρός , είτα λαμ15 βάνων αiJξηt1ιν κα� διανύσας έπιφανώς πάl'Jαν την προειρημένην χώραν έπ� διαΚΟl'Jίους l'Jταδίους γίνεται 945. προg Λυκόαν, ηδη ΠΡΟl'Jειληφως κα� το τού Λουl'Jίου Qεύμα κα� παντελώς αβατος ι1)ν κα� βαρύς. * * * 01'.ι μην &λλα κα! πάντα μοι δοκει τα προειρη- 8 20 μένα διαπτώματα μεν είναι , πρόφαl'Jιν δ' έπιδέχε­ l'J,f}ιxt κα� παραίτηl'Jιν· τα μεν γαρ δι' αγνοιαν γέ­ γονε, το δε περ! την ναυμαχίαν δια την προς την πατρίδα φιλΟl'Jτοργίαν. τί τιg OVv εlκότωg "ν Ζή- 9 νωνι μέμψαιτο ; διότι το πλειον 01'.ι περ� την τών 25 πραγμάτων bήτηl'Jιν ο1'.ιδε περ� τον XEtQtt1fLOV τηg ύπο,f}έ6εωg, &λλ« περ� την τηg λέξεως κατιχσκευην 882 . 6 τι d el. 'BW Fleckeis. annal. 1889, 683 9 Εκ της 18 καΙ μαρ-6ς : Suid. β. Υ. 'Αλφειός 18 μαρ-6ς Ρ Suid. , μα.ιΤ-6ς Rei 747 vulgo ; sicut ventus dicitur βα.ιΤ-6ς
336

ΖΕΝΟ ΕΤ ANTISTHENES mSTORICI.

έσπούδακε, "αί δηλό� έστι πoλλά"ι� έπί τούτφ σεμνυ­ νόμενo�, "ct&dTCE(J καί TClECov� ετε(JΟΙ των έπιφανων 10 συγγραφέων; έγαι δε φημί μΕν δείν Π(Jόνοιctν ποι­ είσ&αι καί σπουδάξειν VTCE(J τού δεόντω� έξαγγέλλειν τα� Π(Jάξει� - δηλον ιyιX(J ιb� 011 [LL"(Jd, μεγάλα δε 5 συμβάλλεται τούτο Π(Jο� την lστορCctν 011 μην fιγεμoνικώτατόν γε "αί Π(Jωτοv ctl1το TCct(Jft τoί� 11 μεΤ(JCΟΙ� &νδ(Jάσι ΤC&liσ&ctι · πολλού γε δι:ίν· llllct ιyιX(J ί(ν εlη "αλλtω μέ(Jη τη� lσΤΟ(JCct�, έφ' oΣ� ί(ν 10 μάλλον σεμvυv&εCη πoλιτι"o� &vή(J. 18 ''Ο δε λέγειν βούλομαι, γένοιτ' ί(ν ο.uτω μάλιστα i! "αταφανέ�. έξηγoύμενo� 'JIft(J δ Π(JΟfι(Jημέvο� συγ­ γ(Jctφεv� τήν τε Γάξη� πολΙΟ(JΚCctv "αί την γενομέ­ νην πct(Jάτctξιv 'Αντιόχου TC(JO� Σκόπαν έν KoCly Συ(JCφ TCE(Ji το Πάνιον, περί μεν την τη� λέξεω� 15 κατασκευην δηλό� έστιν έπί τοσούτον έσπoυδακαι� ιb� vπε(Jβοληv τε(JctΤliCct� μη καταλιπείν τoί� Τά� έπι­ δεικτικα� "αί TC(JO� έΚΠληξιν των πολλών συντάξει� s πoιoυμένoι�, των γε μην Π(Jctγμάτωv έπί τοσούτον ώλιγώQηΚliV ι3στε πάλιν &νυπέ(Jβλητον εΙναι την 20 4 EI1Xi(JELctv καί την &TCEL(JCctv τού συγγ(Jctφέω�. TC(JO­ &έμEνo� γαρ Π(Jώτην διασαφείν την των TCE(Ji τον 946. Σκόπαν Εκταξιν, τφ μεν δΕξιφ κέ(JctτC φησι τη� fJTCW(JECct� έχεσ&αι την φάλαγγα μετ' όλtγων Ιππέων, το δ' εόώνυμον αύτη� καί τoυ� Ιππεί� πάντα� τoυ� 25 έπί τούτου τετctγttέvου� έν τoί� έπιπέδoι� κείσ&αι. Ι) τον δ' 'ΑvτCοχοv έπί μεν την έω&ινην έκπέμψαι φησί τον Π(Jεσβύτε(Jον υίον 'ΑντCοχοv έχοντα [Li(JO� τι τiΊ� δυνάμεω�, 'ίνα Π(Jοκctταλάβητctι τη� ό(Jεινη� -

Χ

8,

27 i-ιet μεν την εω.&ινην Ρ, codicis scripturam tuetur 7 : i-ιeΙ 8�Ιλrιν δψΙαν

POLYB. mSTOR. ΧνΙ 1 7-19.

337

τους vπεQκειμέvους τών πολεμίων τ6πους, την δξ 6 λοιπην δύναμιν ΕΙμα τφ φωτ� δια{3ι{3ά.ιιαντα τον ποταμον (τον) μεταξυ τών ΙΙΤQατοπέδωv Εν τοίς έπι­ πέδοις έκτά.ττειν, τι&έντα τους μέν φαλαγγ{τας EΠ� 5 μίαν EV&eiaV κατα μέιιην την τών πολεμίων τάξιν, τών δ' ίππέων τους μέν EΠ� το λαιον κέQαg της φάλαγγος, τους δ' EΠ� το δεξι6ν, Εν οlς εΙναι κα� την κατάφQακτοv ί'ππον, .ης ήγείτο πά.ιιης δ νεώτεQος Άντίοχος τών υίών. μετα δέ ταύτά φησι τα 7 883. 10 &ηQ{α ΠQοτάξαι της φάλαγγος έν διαιιτήματι κα� τους μετ' ΆντιπάΤQου ΤαQαvτ{vους , τα δέ μεταξυ τών &ηQ{ων πληQώσαι τοίς τοξ6ταις κα� ΙΙφενδονή­ ταις, αvτον δέ μετα της έταΙQικης ί'ππου κα� τών ύπαι5ΠΙι5τών κατ6πιν Επιστηναι τοίς &ηQ{οις. ταύτα & 15 δ' υπο&έμενος , τον μέν νεώτεQον Άντ{οχ6ν φησιν, ον Εν τοίς έπιπέδοις έ&ηκε κατα το λαιον τών πολε­ μ{ων έχοντα την κατάφQακτοv ί'ππον, τούτον Ικ της ΟQειvής έπενεχ&έντα ΤQέψαι5&αι τους ίππέας τους πεQ� τον Πτολεμαίον τον ΆεQ6που κα� καταδιώκειν, 20 ος Ιτύγχανε τοίς ΛΙτωλοίς Iπιτεταγμένυ� Εν τοίς έπιπέδοις EΠ� τών εvωνύμων, τας δέ φάλαγγας, Ιπεl 9 ι5υνέ{3αλλον άλλήλαις, μά.χην ποιείν ldxvQdv. 5τι δέ 10 (Jvμ{3αλείν άδύνατον ην τών &ηQίων κα� τών ίπ­ πέων κα� τών εiJζώνων ΠQοτετιχγμένων, τού"? οvκέτι 'i5 (JVVOQCf. Μετα δέ ταύτά φηι5ι καταΠQοτεQοvμένην την 1 9 φάλαγγα ταίς EVXεtQtatb καΙ πιεζομένην -όπο τών Αίτωλών άναχωQείv Iπ� π6δα, τα (δέ) &ηQ{α τους 947. Εγκλίνοντας Εκδεχ6μενα και συμπ{πτοντα τοίς πολε•

22 συνεμιχλλον (8. acc.) Ρ, συνι!μΙΧλοιι Υα, sed

Erzίihl. _ Zeitf ΧΧΙ 16 POLYD. HIST. m.

16

Υ.

Hu

338

ΖΕΝΟ RHODIUS mSTORICUS.

μίοιg μεγάλην πα(!έχει1,f}αι χ(!είαν. 'Jtwg δε ταϊίτα γέγονεν όπίriw τηg φdλαrrοg OV δ�διoν καταμα,f}είν, 3 11 'Jtwg γενόμενα πα(!είχετο χ(!είαν μεγάλ11ν' δτε γα(! Ηπαξ αΙ φdλαrrεg ι1vνέπεriον άλλ-ήλαιg, oVκέτι δυ­ νατον �ν κ(!ίναι τα &η(!ία τίg (των) {ιποπιπτόντων 5 4 φίλιοg 11 πολέμιόg 16τι. 'Jt(!og δε τούτοιg ψηι1� τοvg Αlτwλων Ιππέα!; δV6χ(!ηι1τείι1,f}αι κατα τον κίνδυνον διά τ.ην &ι1vν'l'j,f}ειαν τηg των ,f}fj(!tWV φαντα6ίαg. ' Ι) &λλ οΙ μεν έπ� 'τοϊί δΕξιοϊί ταχ,f}έντεg έξ &(!Xl1 g άκέ(!αιοι δ'ιέμενον, Ibg αvτόg φηι1ι' το δε λοιπον 10 πλη,f}οg των {ππέων το με�Ιι1,f}εv lπ� το λαιον Ιπε­ φεύγΕΙ παν {ιπο τών Πδ(!� τον 'Αντίοχον ijττημένΟν. 6 ποίον OtJV ftl(!og 't'ών {ππέων �ν κατά μέι1ην τ.ην 7 φάλαγγα το τοvg Ιλέφανταg Ικπληττόμδνον; ποϊί δ' δ βαι1ιλεiιg γέγονΕν, 11 τίνα πα(!έι1χηται χ(!είαν Ιν 15 τΏ μάxrι , το κάλλι6τον 6ύι1τημα 'JtE(lt α{ιτον l6XfJnwg κα� τών πεξών κα� των Ιππέων; &πλώg rft(l OVD�V 8 Ε l(lηται ΠδΡ� τούτων. ποϊί δ' δ ΠQΕι1βύΤΕQοg τών υίων 'Αντίοχοg δ μδτά ftlQovg τινοg τηg ovvdftcwg 884. 9 ΠQοκαταλαβόμΕνοg τοvg {ιπε(lδεξίοvg τόποvg; οvτοg 20 μεν γάρ OVo' Elg την 6τ(lατοπεδείαν &νακεXιDρηκεν αvτφ μΕτα την μάχην. εlκότwg' δύο γάρ 'Αντιόχοvg {ιπέ,f}ΕΤΟ τοϊί βαι1ιλέwg vCούg, δντοg EVOg του τότε 10 ι1υνει1τ(!ατευμένου. 'Jtwg δ' δ Σκόπαg Ημα μεν αvτφ π(lώ't'οg, Ημα δ' lι1χατοg &ναλέλυκεν Ικ τοϊί κινδύ- 25 νου; φησ� γάρ fXV't'OV {δόντα τοvg περ� τον νεώ­ τε(lον 'Αντίοχον Ικ τοϊί διιDrματοg Ιπιφαινομένοvg κατα νώτου τοίg φαλαrrίταιg, και δια τοϊίτο ταg τοϊί νικαν έλπίδαg &πογνόντα, 'Jtotci6,f}at την άπο11 xιD(lησιν ' μετα δε ταϊίτα 6υ6τηναι τον μέγΙι1τον so 94: 8. κίνδυνον, nvnlw,f}ctdfjg τηg φdλαrrοg {ιπό τε τών 2

POLYB. mSTOR. ΧΥΙ 19. 20.

339

fJ'ηρίαιν κα� των {ππέαιν, κα� τελευταίον &ποχαιρηt1αι τον Σκόπαν &πο τού κινδύνου. Ταύτα δέ μοι δοκεί, κα� καfJ'όλου τα τοιαύτα 20 των &λογημάταιν, πολλην επιφέρειν αlt1χύνην τοίg 5 6vγγQαφεύ6Ι. διο δεΊ: μάλιt1τα μεν πειραυfJ'αι πάν- 2 των ΚQατεϊ:ν των τηg CtJTOQ{ag μεQων' καλον rdQ' ε! ( ε μη τούτο δυνατόν, των &ναγκαιοτάταιν κα� των μγί6των εν αύΤύ πλε{6την ποιείυfJ'αι πρόνοιαν. Ταύτα μεν ovv προήχfJ'ην εΙπεΊ:ν, fJ'croQWV νύν, 3 10 �,�αfJ'άπεQ κα� επ! των ά'λλαιν τεχνων και επιτηδευμά­ ταιν, το μεν &ληfJ'ινον κα! προg την χρείαν &νηκον ευ έκά6τοιg εΠΙ6ε6υρμένον, το δε ΠQοg &λαζονείαν 4 �α� φανταυίαν επαινούμενον κα! ζηλούμενον, dJg μέγα τι κα� fJ'αυμάσιον, δ και την κατασκευην εχει 1 5 �Cfδιευτέ(Jαν και την εύδόκησιν όλιγοδεε6τέ(Jαν, καfJ'άπεQ aC λοιπα! των γ(Jαφών. περ! δε τηg των 5 τόπαιν &γνοίας των κατα την Δακαινικην δια το μεγάλην είναι την πα(Jάπταισιν σύκ {Jκνηυα γ(Jάψαι κα! ΠQος αύτον Ζήναινα, Κ(J{ναιν καλον είναι το μη 6 20 τας των πέλας άμα(Jτίας {δια προτε(Jήματα νομίζειν, καfJ'άπε(J ενιοι ποιεtν clι:bfJ'at1tv, &λλα μη μόνον των Ιδίαιν ύπομνημάταιν, &λλα κα! των &λλΟΤ(Jίαιν, κα.f}' οσον οΤοί τ' ευμέν, ποιείσfJ'αι πρόνοιαν και διόρ­ fJ'rotJtv χάριν της κοινης ώφελείας. δ δε λαβων την 7 25 εΠΙ6τολήν, κα! γνους &δύνατον OVfJav την μετάfJ'ε6ιν 885 . δια το προεκδεδαικέναι τας υυντάξειg, ελυπΦη μεν αις ενι μάλιυτα, ποιείν δ' ούδεν εΙχε, τήν γε μην ήμετ:έ(Jαν aZ(JEfJtv &πεδέξατο φιλοφ(Jόvαις. δ δη κCtν 8 εγω παρακαλέσαιμι πε(J! αύτού (τοvg) καfJ" ήμας και 27 post μάλιστα add, φαΙνΕται Ρ, del. Rei 749 29 παραΚΕλΕvσαιμι Ρ, παρακαλΕσαιμι Hu, v, com.ment. Fleckeis.

340

ΕΕΒ AEGYPTI [01. 144, 3].

τoύ� iπιγινομ,lνοv�, εαν μ,εν κ"τft Πf/ό&εσιν EfJf/t­ σκώμ,ε&" που κ"τft την ΠQ"γιιιχτεt"ν δι"ψευδόμενοι κ"Ι παρoρωντεg τηv &λ-ή&ει"ν, &Π"Q"ιτ-ήτω� Επιτι94:9. {} μ.αν, εαν δΕ κ"τ' ιiγνοι"ν, συγγνώμην Εχειν, κ"! μ,"λιστ" π"ντων ijlliv διft το μ,έγε&o� τη� συντ"ξεω� 5 κ"� δια την κΙΧ&όλου πεQι{Jολην 1fWf) ΠQ"γμ,"των ΠΙ. RES ΑΕ GYPTI. αοτι δ Tληπόλεμ,o� δ 1fa τη� {J"(jιλεt"� 1fWV ΔlγVΠ1ftων ΠQ"γμ"τ" μ,ετ"xειριζόμ,ενo� �ν μΕν κ"τα την ijλικί"ν νέo� κ"� κ"τα 1fO συνεXE� έν σ1fQ"τιω- 10 2 τικφ {Jtφ διεγεγόνει μετα φ"ντ"σt"�, �ν δΕ κ"� 'IffJ φύι1Ει μ,ετέωQΟ� κ"� φιλόδοξος, κ"Ι κ"&όλου πολλα μ,Εν εΙ� ΠQ"γμ"των λόγον &r"&ft ΠQΟι1εφέQετο, πολλft · 8 δΕ κ"� κ"κ". ι11fQ"τηγείν μεν 'YftQ έν 1fOi� fJπ"t&ροι� κ"! XEtQtbEtv πολεμικας ΠQ"ξεις δυν"τo� .ην, κ"� * * * 15 &νδQώδη� fJπηQχε τ'Υ φύσει, κ"� ΠQΟ� 'Ifft� ι11fρ"τιω4 τικ�� δμ,ιλt"� ιdJφυω� διέκειτο· ΠQΟ� δΕ ποικtλων ΠQ"γμ,"των χειρΙι1μ,όν, δεόμενον EΠΙι1Τ"ι1εω� κ"� ν-ή­ ψεω�, κ«! πρo� φυλ"κην ΧQημ,"των κ"� κ"&όλου την πεQ� το λυι1ιτελE� οlκονορ,t"ν, &φυέι1Τ"Τo� fJπηQχε 20 1i κ"� ταχέω!>' oiJ μόνον Ει1φηλεν, &λλft κ"ί 5 π"ντων. 6 την {J"fJtlEt"v ήλ"ττωσε. Π"Qor.λα{Jων 'YftQ την των χρημ,"των iξοvσtor.ν, το μ,εν πλείστον μέρo� τη� ijμέρ"r; κor.1fiτρι{Jε ι1φ or.ιρομor.χων κ"� πρo� τα μ,ειρ"7 κιιχ διor.μιλλώμενοr; Εν τοί!>, ()πλοιr;, &πο δΕ τούτων 25 γινόμενo� εό&έω� πότου!>, συνηγε κor.ί το πλείον μ,έ�o�

21

Lips. 1890 ρ. 86 s. 6 des. Ρ 82, 4: Vα 8 Ρ 82, 5 Vα Snid. s. Υ. Τληπόλεμοι; 15 * * *] καΙ ('1tQor; ΤΟVΤΟΙΙ;) coni. B W Fleckeis. annal. 1889, 691 21 gσφηι.Ε7Ι Ρ Suid., tuetur hanc scripturam Sch t. VΠ ρ. 2ϋ9

POLYB. HISTOR. ΧνΙ 20-22.

341

του βίου περ� ταυτα κα� ι1υν τούτοις είχε την δια­ τριβήν. ον δέ ποτε χρόνον της ήμέρας &πεμέριζε s προς εντεύξεις, εν τούτφ διεδίδου, μάλλον δ' , El δει το φαινόμενον εlπsιν, διερρίπτει τα βαι1ιλικα 6 χρήματα τοίς &πο της Έλλάδος παραγεγονόι1Ι πρε­ ι1βευταις κα� τοις περ� τον Διόνυσον τεχνίταις, μάλιστα δΕ τοις περ! την α-όλην ήγεμόι1ι καΙ, ι1τρα­ τιώταις. κα-Β-όλου γαρ &νανεύειν ο-όκ �δει , τφ δΕ 9 προς χάριν δμιλή6αντι πάν εξ έτοCμου το φανΕν 886. 10 lδCδου. το λοιπον η-όξάνετο (το) κακόν, εξ α-ότου 10 950. λαμβάνον την επCδοσιν. πάς γαρ δ πα-Β-αιν EiJ παρα 1 1 την πρoC1δοκίαν κα! του γεγονότος χάριν καΙ του μέλλοντος -όπερεβάλλετο ταις τών λόγων ε-ι'ιΧαΡΙι1τCαις' δ δΕ πυν-Β-ανόμενος τον γινόμενον εκ πάντων Enat- 1 2 15 νον -όπερ α-ό του κα� τας εν τοίς πότοις επιχύι1εις, {τι δε τας επιγραφας κα! τα δια τών &κροαμάτων Elg α-ότον �δόμενα παCγνια κα-Β-' σλην την πόλιν, Elg τέλος εχαυνουτο κα! μάλλον &ε! κα! μάλλον εξετυφουτο , καΙ προχειρότερος εγCvετο ΠQος τας 20 ξενικας κα� 6τρατtωτικας χάριτας. εφ' οΤς ο{ περΙ 22 την α-όλην &6χάλλοντες πάντα παQε6ημαίvοντο κα! βαρέως α-ότου την α-ό-Β-άδειαν -όπέφεQον, τον δΕ Σω6{βιον εκ παρα-Β-έt1εως ε-Β-αύμαζον. εδόκει γα!? ο.vτος 2 του τε βασιλέως προεστάναι φρονιμώτεQον η κατα 25 την ήλικCαν, τήν τε ΠQος τους έκτος &πάντηι1ιν &ξCαν ποιεισ-Β-αι της έγκεχεΙQΙι1μένης α-ότφ ΠCι1τεως' αf)τη δ' -ην ή t1φραγ�ς κα! το του βασιλέως σώμα. κατα δΕ τον κα;Qον τουτον &νακομιζόμενος ηκει 3 παρα του Φιλ{ππου Πτολεμαίος δ Σωt1ιβCου. κα! 4 10 iBlBo'/J : des. Suid. 11 πας Ύαρ habet Fl in marg. ΙοΙ. 254" prim. 16*

-

18 Εvχαριστ[αις

342

RES AEGYPTI ΕΤ SYRIAE [ΟΙ 144, 8].

π(l�v μεν o.(,v έκ τi]� Άλεξα,vδ(lεία,� έκπλεύι1α,ι πλή(lη� �ν τύφου διrX τε την Ιδία,ν φύι1ιν κα,ι δια την Π(lΟι15 γεγενημένην έκ τού πα,Τ(lΟ� εόκα,Ιf!ία,v' ώ� δε κα,τα,­ πλευι1α� εΙ� την Μα,κεδονία,ν ι1υvέμhξε τoί� πεf!Ι την α,-ό λην νεα,νίι1ΚOΙ� , -δπολα,βαιν εΙνα,ι την Μα,κεδ6νων 5 ιΧvδf!εία,v έν τfj τη� -δπoδέι1εω� κα,� τfj τη� έι1.&ητo� δια,φΟf!lf , πα,f!i]v τα,ύτα ΠrXvτ' έ�ηλωκO:ι� κα,� πεπει6μένo� α{,τον μεν ιivδ(lα γεγονέναι δια την έκδημία,ν κα,ι δια το Μα,κεδ66ιν αιμιληκένα,ι, τoυ� δε κα,τα την ΆλεξrXvδf!εια,v ιΧvδf!rXποδα, και βλα.κα,� δια,μένειν. 10 6 δι6πεf! εό.&έω� έ�ηλoτύπει κα� πα,f!ετ(lίβετο Πf!Ο� τον 7 Τληπ6λεμον. ΠrXvτωv δ' α,-ότφ ι1υγκα,τα,τι.&εμένων των πε(lι την α,-όλην δια το τον Τληπ6λεμον κα,ι τα Πf!rXγμα,τα, κα,ι τα Χf!ήμα,τα, μη ώ� ΙπίΤf!ΟΠΟV, άλλ' 901. ώ� ulnf!ov6fLov XEtf!t�Etv, τα,xέω� η-όξή.&η τα τi]� δια,- 15 8 φΟf!α.ς. κα,.&' 8ν uftl(lOV δ Tληπ6λεμo�, Πf!Οι1πιπτ6vτων α,-ότφ λ6γων δυι1μενικων Ικ τi]� τών α,-όλικων παf!α,τη(lήι1εω� κα,ι κα,ΚΟΠf!α,γμΟι1ύvη�, τα� μεν &f!Xlt� 83 'Ζ. 9 πα,f!ήκουε και κα,τεφf!6vει των λεγομένων. αιι; δέ ποτε κα,ι · κοινΏ 6υvεδf!εύ6α,vτε� Ιτ6λμηι1α,ν Ιν τφ 20 μέ61jJ κα,τα,μέμφει1.&α,ι τον Τληπ6λεμον, αι� κακω� χεΙf!ί�οvτα, τα κα,τα την βα,6ιλεία,ν, oiJ πα,f!6vτοg 10 aiJΤΟύ , τ6τε δη πα,f!οξυv.&εΙ� dvvi]ye το ι1υvέδ(lιοv Ρια,ι πα,f!ελ.&ωv ξκείνoυ� μεν Βφη M.&f!'f κα,� κατ' Ιδία,ν ποιείι1.&αι κα,τ' α,-ότού τα� διαβολrX�, ιxότo� δ' En(llVE 25 UOtVfj κα,� κα,τα Πf!66ωποv α,-ότων ποιήι1α,6.&α,ι την κα,τηγο(l{α,v. 'Ότι μετα την δημηγΟf!ία,v έλα,βε κα,ι την σφ(lα1Ι γίδα, παf!α Σω6ι(3ίου, κα,ι τα,υτην πα,f!ειληφω� δ 27 des. Ρ 86, 2 Va ; add. ecΙόgarius : ζ-ιίΤΕΙ iv τφ ΠΕΙ>Ι 28 ρ. 343, 2 Ρ 86, 4-6 Va

δημηγοι>ιών

-

POLYB. mSTOR. ΧΠ 22. 22".

343

Τληπόλεμος λοιπον tjδη πάντιχ τα Π(Jάγμιχτιχ κιχτά την ιχ{,του Π(Jοιχί(Jει1ιν εΠ(Jιχττεν. IV. RES SYRIΛ.E.

5

'Ότι Άντιόχου του βαcιλέwc την των ΓαΖ:αίwv22"Cro πόλιν πορθήcαντοc φηcιv δ ΠολύβlOc' έμo� δΕ κιx� 2 δίκιχιον aftΙX κιx� Π(Jέπον είνιχι δοκεϊ: το τοig Γιx�ιxIoις &ποδουνιχι την κιχ&ήκουι1ιχν μΙΧ(JΤV(Jtιχν. oiιδEν rCt(J 3

διιχφέ(Jοντεg dνδ(Jείcι τών κιχτα Κοίλην ΣV(Jίιχν Π(Jος τας πολεμικας Π(Jάξεις, έν XOlVrovU:f Π(Jιχγμάτων κιx� 10 τφ τη(Jεiν την πίeJτιν πολυ διιχφέ(JΟVΟΙ κιx� ι1υλ­ λήβδην &νυπόοτιχτον εχουι1Ι την τόλμιχν. κιχτα rCtQ την Πε(Jι1ών lφοδον έκπλιχγέντων τών άλλων δια το μέγε&ος της δυνΙΧι1τείιχς, κιx� πάντων ifXctQlodvτων 6φα.ς ΙΧ-ότους κιx� τας ΠΙΧΤ(Jίδιχς Μήδοις, μόνοι 15 το δεινον υπέμεινιχν πάντες, την πολΙΟ(Jκ{ιχν &νιχ­ δεξάμενοι. κιχτα δΕ την 'Αλεξάνδ(JΟV ΠΙΧ(JΟVι1ίιχν ο-ό μόνον τών ΙΧλλων ΠΙΧQιχδεδωκότων ιχ{,τούς, άλλα κιx� TVQlrov έξηνδ(JιχποδΙ6μένων μετα βίιχς, κιx� ι1χεδον &νελπΙοτου της ororrJ(JCιxr; {,ΠΙΧ(Jχούι1ης τοίς ένιχντιου9 5 2. μένοις Π(Jος την δ(Jμην κιx� βίιχν την 'Αλεξάνδ(JΟV, μόνοι τών κιχτα ΣV(Jίιχν υπέι1τηι1ιχν κιx� πάι1ιχς έξή­ λεγξιχν τας έλπίδιχς. το δΕ ΠΙΧ(Jιχπλήι1ιον έποίηοιχν κιx� κιχτα τους ένεeJτcοτιχg ΚΙΧΙ(Jούς ' ο-όδΕν rιXQ &πέλει­ πον τών ένδεχομένων, eJποvδά�οντες διιχφυλάξιχι την % ΠQοg τον ΠτολεμΙΧίον Π{eJτιν. διο κιχ&άπε(J κιx� κιχτ Ιδίιχν έΠΙeJημιχινόμε&ιχ τους &γιχ&ους liνδQιχg έν τοίς {,πομνήμιχι1Ι , τον ιχ-ότον Τ(Jόπον Χ(Jη κιx� xotvjj τών πόλεων την έπ &γιχ&φ ποιήrJΙΧeJ&ΙΧΙ μνήμην, 5eJιxt 4 Ρ 86,

7

Υα ;

v.

Nissenum 1. c. ρ. 124 et ibi ann. 2

4 850.

6

6

7

3 44 TlillJMPHUS SCIPIONIS. PHILIPPUS [01. 144, 4).

των καλων έκ παραδόι1εώr; τι κα! προ&έι1εωr; πράτ­ τειν εΙώ&αι1ιν. V. RES ITΔLlAE.

Πόπλιοr; δε Σκιπίων ήκεν Εκ Δι(3ύηr; ofJ πολυ 83 7,ls 23 2 κατόπιν των προειρημένων καιρων. οϋι1ηr; δε 'tijr; 5 πρΟι1δοκίαr; των πολλων &κολού&ου τφ μεγέ&ει των πράξεών, μεrάλην εΙναι ι1υνέ(3αινε κα! την φαντα­ ι1ίαν περ! τ(}ν ΙΙνδρα κα! την τού πλή&ουr; εϋνοιαν 3 προr; αfJτόν. κα! τούτ' εlκότωr; Εκ των κατα λόγον 4 έγίνετο κα! κα&ηκόντωr;' οiJδέποτε "ftQ (Χν έλπίι1αν- 10 τες Άννίβαν έκ(3αλείν έξ Ίταλίαr; o.fJδ' &ποτρίψαι1&αι τον ύπερ ΑVτων κα! των &ναγκαίων κίνδυνον, τότε δοκούντεr; fjδη βεβαίως ofJ μόνον Εκτοr; γεrOνέναι παντοr; φόβου κα! πά6ηr; περΙι1τάι1εωr;, &λλα κα! κρατείν των Εχ&ρων, ύπερβολην ofJ κατέλιπον χαράς. 15 6 ως δε κα! τον &ρίαμβov εΙι1ήγε, τότε κα! μάλλον [τι δια 'tijr; των εΙι1αγομένων lvpQyetar; μιμνηι1κό­ μενοι των ΠΡOγεrOνότων κινδύνων lκπα&είg Εγίνοντο κατ" τε την προr; &EOVr; εfJχαQΙι1τίαν κα! κατα την' προς τον αϊτιον 'tijr; τηλικαύτηr; μεταβολής ε1Jνoιαν. 20 6 κα! γαρ δ Σόφαξ δ των Μα6αιι1υλίων {Ja6LlEvg fjχ&η τότε δια 'tijr; πόλεωg Εν τφ &ριάμβφ μετα των αΙχμα1)1)3. λώτων' δr; κα! μετά τινα χρόνον Εν 'tfJ φυλακfJ τον 7 βίον μετήλλαξε. τούτων δε ι1υντελει1&έντων οΙ μεν έν 'tfJ 'ΡώμrJ κατα το (jVVeXsg Επ! πολλαr; ήμέραg 25 &yrovar; ήγον κα! πανηγύρειg Επιφανωr;, χορηγον έχοντεr; elg ταύτα την Σκιπίωνοg μεγαλοψυχίαν. 2 dl\!I. Ρ 86, 26 Vα 4 F fol. 21)7v prim. 1 7 il1EQ­ 15 κατΙΙ1..Ει1tΟl1 coni. Hu Erzahl. Zeit{. XXV 6 γΕΙας FS, ll1rtQ"lElrtr; Scaliger; sed Υ. &11, lexicon Β. Υ. AviQ­ 27 des. F fol. 21)8r prim. γΕια et B W ad χπ 26h, 3

POLYB. HISTOR. ΧΥΙ 22a-24. νι RES MACEDONΊΔE

345

ΕΤ GRAE CI.ΔE.

"Οη Φίλιπποg δ βα�ιλεvg τού χειμώvοg 1ίδη 24 838. κατα()χομένου, κα&' ον Πόπλιοg Σολπίκιοg {}πατοg κατεστά&η lν 'Ρι1Ψ'Ώ , ποιούμεvοg την διατ()ιβην lν 5 τοtg Ba()rvltotg , &εω()ών κα� τοvg Ψοδίουg κα� τον "Λτταλον ούχ οίον διαλύοvταg το ναυτικόν, άλλα κα� π()οσπλη()ούvταg vαύg κα� φιλοτιμότε()ον π()οσ­ κειμένουg 'tatg φυλακαίς, δυσχ()tίστως διέκειτο κα� πολλας κα� ποικίλαg εΙχε πε()� τού μέλλοvτοg lπι10 νοίας. f1μα μ�ν γα() ήγωνία τον lκ τών Βα()γυλ{ων 2 εκπλουν κα� π()οεω()ιΧτο τον κατιΧ &άλατταν κίνδυ­ νον, f1μα δε τοtg κατα την Μακεδονίαν π()άγμασι διαπιστών ούδαμώς lβούλετο παραχειμάζειν κατα την Άσίαν, φοβούμεvοg [μεν oi'ιν] κα� τοvg Λίτω15 lovg κα� τοvg Ψwμαίουg· κα� γα() ούδ' ήγνόει τας 3 lξαποστελλομέvαg κατ' αύτου π()εσβείαg Elg 'Ρώμην, * * * διόπε() 'Jii()ag εχει τα κατα την Λιβύην. lξ αιν 4 lδυ�χ()ηστείΤo μεν -δπε()βαλλόντως, ήναγκάζετο δε κατα το πα()ον lπιμένων αύΤΟύ, το δη λεγόμενον, 20 λύκου βίον ζην. πα()' αιν μεν γα() ιΧ()πάζων κα� 5 κλέπτιον, 'tovg δ' άποβιαζόμεvοg , lviovg δ� πα()α φύσιν α{κάλλων δια το λιμώττειν αύτφ το στρά­ τευμα , πaτε μεν έσιτείτο κ()έα, ποτε δε σύκα, ποτε δε σιτά()ια βραχέα παντελώς' αιν τινα μεν αύ'τφ 6 25 Ζεύξις lχoρtίγει , τα δε Μυλασείg κα� Άλαβα.vδείg κα� Μάγvητεg, ο{}ς, δπότε μέν τι δοίεν, εσαΙ1'"ν, βτε δε μη δοίεν, -δλάκτει κα� lπεβούλευεν αύτοίς. τέλοg 7 2 Ρ 86, 27 Υα 4 κιχτεστιχ.ιtη έν Ρ] ex hiatu apparet naπatiοnem Polybii ab eclogario esse amputatam

346

A'l'TALUS ΑΤΗΕΝΙΒ [01. 144, 4].

έπ! τηv Mvl()(,rJέwV πόλιv Π(JdξΕις rJVVΕrJτήrJ()(,Το διά Φιλοκλι[ους, έrJφdλη δε διά τηv &loy{()(,v τής έπι8 βoλfίς. την δ' 'Al()(,{J()(,VMwV XdJ(J()(,V ιbς πολΕμί()(,v κ()(,τέφ&ΕΙ(JΕ, φήf1()(,ς &v()(,γκ()(,'Cοv ElV()(,t ΠΟ(JίζΕΙV τφ 5 f1Τ(J()('ΤΕύμιχτι τά Π(JΟΙ; τηv Τ(Jοφήv.

95 4.

-

9

Πολύβιοc b' δ Μεταλοπολίτηc �ν TtJ ις' των \CTOptwv (Φίλιππος' φηcΙν (δ ΠΕ(Jι1έως π()(,τή(J, 3ΤΕ

TJijV 'ArJt()(,v κ()(,τέΤ(JΕΧΕV, &ΠΟ(JWV Τ(Jοφwv τοϊι; rJTJf}()(,TJtιD­ τ()(,ις Π()(,(Jα Μ()(,γvήτωv, έΠΕ! (ftTJOV ο-όκ ΕΙχου, COKa Ιλαβε. διο κ()(,! MvovvTJog ΚV(JΙΕύrJ()(,ς τοιι; ΜιΧγvηι1Ιv 10 ΕΧ()(,(Jίι1()(,ΤΟ Το XW(JlOV &VTJ! TJWV rJύκωv" aοτι δ TJwv 'Δ&ηv()(,ίωv δήμος έξέΠΕμΠΕ Π(JΕι1{JΕvτας 839. 25 προς "Δττ()(,λοv TJov β()(,ι1ιλ{()(, τους [Χμ()(, μεv EfJX()(,(Jt6τή60vτ()(,ς έπ! τοιι; γΕγοvόι1Ιv, [Χμ()(, δε Π()(,(J()(,κ()(,λι[ι10Vτ()(,ς dTJov Ελ&Εiv Δ&ήv()(,ζΕ XιX(Jtv του f1vvδι()(,λ()(,{JΕiv 15 2 ΠΕ(J! TJwv EVEιITJιDTJWV. δ δε {j()(,rJtlEVg μΕτά TJtV()(,f; �fLl(J()(,f: πv&όμΕvος Κ()(,Τ()(,ΠΕπλwκέv()(,ι 'PWfL()(,CWV Π(JΕ­ ι1βΕυται; ΕΙς TJOV ΠΕιρ()(,ια, κ()(,! vομίζωv &v()(,γκ()(,tοv EtV()(,L το ι1vμμiξ()(,ι τούτοιι;, &vήχ&η κm:α f1ποvδήv. 8 δ δε TJwv 'Δ&ηv()(,ίωv δήμος rvovg τηv Π()(,(JΟVι1{()(,v 21ί ()(,-ότου μΕγ()(,λομΕ(Jwς έΨηφίι1()(,ΤΟ ΠΕ(J! τήg &π()(,vτήι1Εωι; 4 Κ()(,! τήι; 3ληι; &ποδοχήι; του β()(,ι1ιλέως. '�ττ()(,λoς δε κ()(,τ()(,πλΕύι1()(,ς ΕΙς TJOV ,ΠΕιρ()(,ια TJijV [LSV Π(Jώτηv ijfLl(J()(,V έΧ(JημιΧΤΙι1Ε τοϊς Εκ τής 'Ρώμης Π(JΕι1{JΕvτ()(,iς, &EW(JWV δ' ()(,-ότους κ()(,! τής Π(JογΕγEVημέvης ΚΟΙVΟΠ(J()(,γί()(,ς 2ό μvημΟVΕύοvτ()(,ς κ()(,! Π(Jος 'tov κ()(,τα του Φιλίππου δ πόλΕμοv έτοίμους i)vTJ()(,f; ΠΕ(JΙΧ()(,(Jης oήv. Τl1 δ' Επ­ ()(,ύ(JΙΟV [Χμ()(, τοϊς 'Ρωμ()(,{οις Κ()(,! τοϊς TJwv 'Δ&ηv()(,{ωv lX(JΧΟVι1ΙV &Vέ{J()(,tVEV ΕΙς tiιITJV μΕτα μΕγάλης Π(JΟι1τ()(,Ι) des. :Ρ 89, 20 Va 1 2 Ν Ιοl. 'ίΟτ

6-11 A.then. m ρ. 'ί89

POLYB. mSTOR. XVI 24-26.

347

σίας' οό yCtQ μόνον ot τάς &QlCtf; [χοντες μετά τών {ππέων, &λλά κα� πάντες ot πολίται μετα τών τέκνων κα� γυναικών &πήντων α-Vτοίς. ώς δ'� συνέμιξαν, 6 τοιαύτη παQα τών πολλών Εγένετο κατα την &πάν900. τησιν φιλαν&Qωπία ΠQός τε 'Ρωμαίους κα� έ'τι μάλλον ΠQος τον 'Άτταλον ωσ&' iJπεQβολ'Υ/ν μη καταλιπεΙν. Eπε� ,Υ εlσiιε ι κατά το Δίπυλον, έξ έκατέQου τού 7 fLlQOVf; παQέι5τηι5αν τας tEQEiag κα� τους tEQEtg. μετα δ'� ταύτα πάντας μ�ν τους ναους &νέφξαν, EΠ� δ'� 10 πάσι .fTύματα τοίς βωμοις παQαστrjι5αντες ήξίωσαν a-VTOV &ύσαι. το δ'� τελευταίΌν lψηφίσαντO τιμ-ας 8 τηλικαύτας ήλίκας oVδ'εν� ταχέως τών ΠQότεQον εΙς aVTOilg wεQγετών γεγονότων ' ΠQος yCtQ τοις άλλοις 9 κα� φυλην έπώνυμον έποίησαν Άττάλφ , καΙ κατέ15 νειμαν αότον εΙς τους έπωνύμους τών &QχηγεΤών. Μετα δ'� ταύτα συναγαγόντες Εκκλησίαν lκάλουν 26 τον ΠQΟΕιQημένον, παQαιτουμένου δ'� κα� φάσκον- 2 τος εΙναι φΟQτικον το κατά ΠQόσωπον εΙσελ&όντα δ'ιαΠΟQεύεσ.fTαι τας E-VEQYEIJCaf; τάς aiJToiJ τοίς EV 20 πεπον&όσι, της εΙσόδ'ου παQηκαν, γQάψαντα ,Υ a-VTOV 3 84 0. ήξίουν Εκδ'ούναι πεQ� dίν iJπολαμβάνει συμφέQΕιν ΠQος τους Ενει5τώτας καΙQούς. τού δ'� πεισ&έντος 4 καΙ γQάψαντος εΙσήνεγκαν την έπιστολην ο{ ΠQΟ­ εστώτες. ην δ'� (τα) κεφάλαια τών γεγQαμμένων 6 25 άνάμνησις τών ΠQότεQον Εξ a-VToiJ γεγονότων wEQ­ γετημάτων εΙς τον δ'ημον, ΕξαQί.fTμησις τών πεΠQαγ­ μένων a-vTrp ΠQος Φίλιππον κατα τους Ενεστώτας καΙQούς, τελευταία δ'� παQάκλησις εΙς τον κατά Φι- 6 λtππoυ πόλεμον, κα� δ'ΙΟQκισμός, ώς Εαν μη νύν 5 και ΙΙτι]

v.

BW Fleckeis. annal. 1889, 688

348

ATTALUS .Δ.ΤΗΕΝΙΒ [01. 144, 4].

Ελωνται 6υνεμβαίνειν εό'}'ενώι; εΙι; την &:Π8χ:fτειαv {Χμα 'Ροδίοιι; κα� 'Ρωμαίοιι; κα� α-ότφ, μετα δε ταύτα παqέvτει; τουι; καιqουι; κοινωνείν βούλωνται τϊίι; εlQή­ νηι;, &λλων α-ότην κατεQ'}'αιJαμέvωv, &ιJΤOXΨYειν α-ότουι; '1 τού τ1] παΤQίδι ι1υμφ{QΟVΤΟΙ;. 'tijg δ' lπιι1τολϊίι; ταύ- 6 τηι; &vα'}'vωι1.fTεί(/ηι; ετοιμον .ην το πλij.fTοg- ψηφίζε­ ι1.fTαι τον πόλεμον κα� δια τα λΕ'}'όμενα και δια την 8 E1JVOLUV την ΠQΟΙ; τον 'Άτταλον. OV μην &:λλα και 956. τών 'Ροδίων lπεΙι1ελ.fTόντων κα� πολλουι; ΠQΟΙ; την α-ότην {,πό.fTε6ΙV δια,f}εμ8νων λό'}'ουι;, έ'δοξε 'totg 'Λ.fTη- 10 9 ναίοιι; lκφέQειv τφ ΦιλίππιΡ τον πόλεμον. &πεδέ­ ξαντο δε και του!; 'Ροδίουι; tίηαλομεQώΙ; καl τόν τε δϊίμον 16τεφάνω6αν &:QΙιJτείωv ι1τεφάνιΡ κα� πα(/ι 'Ροδίοιι; [ι10πολιτείαν έψηφίι1αντο δια το κ&κείνουι; α-ότοίι; XroQ�g ταιν ίΧλλων τάι; τε ναύι; &ποκατα(/τϊίι1αι 16 10 ται; αΙχμαλαιτουι; '}'Ενομέναι; και τουι; &vδQαι;. οϊ μεν ο{ιν ΠQέ6βειι; οϊ παQα ταιν 'Ροδίων ταύτα διαΠQάξαv­ τει; &νήx,f}η(/αν εΙι; την Κ8ων lπι ται; νήιJOυι; μετα τού ι1τόλου. 27 'Ότι κα.&' δν ΧQόvοv οϊ τών 'Ρωμαίων ΠQ8ι1βειι; 20 lv τα;:ι; 'Δ,f}ήναιι; lποιούντο την διαΤQιβήv, ΝικάVΟQΟΙ; τού παQα Φιλίππου καταΤQέχοντοι; την 'Λττικην Εωι; τϊίι; 'Λκαδημείαι;, ΠQοδιαπεμψάμεvοι ΠQΟΙ; α-ότον οϊ 2 'Ρωμαίοι κήqυκα ι1υν8μιξαν α-ότφ και παQεκάλει1αv &να'}''}'είλαι τφ ΦιλίππιΡ διότι 'Ρωμαίοι παQακαλούι1Ι 26 τον βα6ιΜα ταιν μw Έλλήνων μηδεν� πολεμείν, ταιν δε '}'Ε'}'ονότων εΙι; 'Άτταλον &:δικημάτων δίκαι; 14 Β. διά τό κι'tκε[VΟV5 cet.] ab eclogario PoJ..ybii verba in epitomen esse redacta docet Nissenus 1. c. ρ. 11 23 &κΙΧδημ,[ΙΧ5 Ν", 19 des. Ν Ιοl. 78" 20 Ν Ιοl. 78v corr. Di, Υ. ad χπ 26°, 1

POLYB. mSTOR. ΧΥΙ 26-28.

34.9

υπέχμν έν Ι'ι1φ Κ(Jιτη(JCφ , κα� διότι Π(Jάξαντι μεν 3 ταύτα την εΙρήνην tf.γειν εξει1Τι Π(Jοg 'Pwfta{ovg, μη 841. βουλομένφ δε πε{�ει1�αι τ&.ναντία όυνεξακoλoυ�­ οειν εφαοαν. δ μεν ο-δν Νικάνω(J ταύτ' &.κούι1αg 5 &.πηλλάγη · τον α-fJτον δε λόγον τούτον οϊ 'Ρωμαίοι 4 κα� Π(Jοg ΉπεΙ(Jώταg εΙπαν πε(J! Φιλίππου πα(Jαπλέ­ υντεg έν Φοινίκ'Υ 'Xal Π(Jοg 'Λμύνανδ(Jον &.ναβάντεg cig 'Λ�αμανίαν' πα(Jαπληοίωg κα! προg ΛΙτωλου!; έν Ναυπάκτφ 'Xal προ!; τοvg 'AXatovg έν ΛΙγίφ. τότε δ 10 δε διά τού Νικάνορο!; τφ Φιλ{ππφ ταύτα δηλαιοαν­ τεg α-fJΤΟ! μεν &.πέπλευοαν ιOg ΆντCοχον κα! Πτολε­ μαίου έπ! τάg διαλύι1ειg. Άλλ' έμo� δοκεί το μεν tf.(Jξαι1�αι 'Xalwg κα� 28 957. ουυακμάοαι ταίg δρμαίg προg την τώυ π(!αγμάτωυ 15 αϋξηοιυ έπ! πολλών tjδη γεγουέυαι, το δ' έπ! τέλο!; 2 &.γαγείν το πρoτε�εν καί που 'Xal τηg -τύχη!; &.ντι­ πιπτούοηg ουνεκπληρώοαι τφ λογιομφ το τηg προ­ �υμ{αg έλλιπε!; l7C όλ{γωυ Y{VE(j�aL. διο κα! τότε 3 δ'ικα{ωg tf.v τιg τηυ μεν Άττάλου κα! 'Ροδ{ων σλιγο20 πουίαν καταμέμψαιτο , το δε Φιλ{ππου βαοιλικου 'Xal μεγαλόψυχου 'Xal το τη!; προ�έοεωg έπ{μουου &ποδέξαιτο , O-fJx, ιOg κ�όλoυ του τρόπου έπαιυώυ, &λλ' αι!; την προg το πα(JΟV δρμηυ έπιtJημαινόμενοg. ποιούμαι δε τηυ τοιαύτην διαοτολήυ, ί'υα μή τιg 425 ijftιXg ύΠOλάβrι μαχόμευα λέγειυ έαvτοίg, tf.ρτι μεν έπαινούvταg ''Λτταλον καl 'Ροδίοvg , ΦtλΙΠΠOν δε καταμεμφομέvοvg, ", ίιυ δε τοiJvαvτίοv. τούτου yti(J δ χάριν έ.υ &(JXaig τηg πραγματεCαg διεοτειλάμηυ, φή­ οα!; &ναγκιiίoν εΙναι ποτε μεν εiJλογείv, ποτε δΕ 1 2 des. Ν fol.

73V

13 F ΙοΙ. 258r prim.

350

PllILIPPUS AD ABYDUM [01. 144, 4].

ψΒγειν τουι;: α{ιτούι;:, Ιπειδ-η πολλάκιι;: μΕν αϊ 'Jit,JOf: το XEit,JOV των Πt,Jαrμάτrov �oπα� κα� πεt,JΙΙ5τάι1ειι;: &λλoιoiίό'Ι ται;: 'Jit,JOaLt,JBdELf: των &v.ιΤt,Jώπrov, πολλάκιι;: 7 δ' αϊ 'Jit,JOf: το βΒλτιον, έό'ΤΙ δ' δτε κατα την Ιδίαν φύι1ιν llv.ιTt,Jronot ποτΕ μΕν ιπ� το δ/ον δt,Jμωό'Ι, ποτΕ Ι) δ' Ιπ� το{ιναντίον. dίν Εν τί μοι δοκεϊ κα� τότε 8 γεγονΒναι nEt,J� τον Φίλιππον' άό'χάλλroν raQ Ιπ� τοϊι; γεγονόό'ιν Ιλαττώμαό'Ι, κα� το πλεϊον lJt,Jrn uat .ιΤυμφ Χt,Jώμενοι;:, παt,Jαό'τατικωι; uat δαιμονίroι;: lvήt,J­ μοι1εν εΙι;: τουι;: lVSι5τωται;: καιt,Jούι;:, κα� τούτφ τφ 10 τ't,Jόπφ κατανΒι5τη των <Ροδίroν κα� του βαό'ιλΒroι;: 9 'Λττάλου, κα� κα.ιΤίκετο των έξ.ηs Πt,Jάξεrov. ταυτα 842. μΕν ουν Πt,Jοήχ.ιΤηv εΙπεϊν δια το τιναι;: μΕν 'JiQor:: τφ ΤΒt,Jματι, ua.ιTιXnEt,J οϊ κακo� των ό'ταδι/roν, Ιγκατα­ λιπεϊν ται;: έαυτων 'Jit,Jo.ιT/IJELS, τιναs δ' lv τούτφ 15 μάλΙι5τα νικάν τοvs &vτιπάλοvs. ·0 δΕ ΦCλιπποι;: Ιβούλετο ntXt,JEλiIJ.ιTat 'Ρroμαίroν 29 ται;: lv τούτοιι;: τοrs τόποιs άφΟQμαs κα� ταs Ιπι­ {Jά.ιΤt,Jαι;:. 2 "Ινα , Μν Πt,Jό.ιΤηται διαβαίνειν αυ.ιΤιι;: ElS τ-ην 20 'Λι5ίαν, lnt{JιX.ιTQav έχοι την ".Αβυδον. 968. 11 Την δΕ τ.ηι;: '.Αβύδου καΙ Σηι5του .ιΤ/σιν κα� τ-ην εiιuaLt,JltXV των πόλεroν το μΕν δια πλειόνroν lξαt,Jι.ιΤ­ μεϊσ.ιΤαι μάταιον είναί μοι δοκεϊ δια το πάνται;:, dίν κα� μικt,JΟV δφελοs, ϊι5110t,Jηκ/ναι δια τ-ην Ιδιότητα 25 4 των τόπroν' κεφαλαιroδωι;: γε μην ύπομν.ηι5αι τουι;: 6

4 Ε"τιν F 16 des. F fol. 258" fxtr. 17-19 Suid. EnL{JιUJ.qa 20. 21 Suid. 8. τ. Ent{Jd.fJoqar; 22 F Ιοl. 268" extr. ; in marg. habet F ' : ii τijr; &{JVtJO'l! καΙ σηστοv �HGE(fJr; 25 δια. del. Herwerdenus Mnemos. 1874, 78, sed V. Sch ad h. 1. 8. Τ.

POLYB. HISTOR. XVI 28. 29.

351

dvαγιvώ6κοvτας ΕΠΙ6τά6εως χά(μν ουκ ClΧ(JηtJτοv είναι νομίζω Π(Jος το πα(J6v. γνοίη δ' αν τις τα Ι) πε(J� τας Π(JοεΙ(Jημέvας π6λεις ουχ οϋτως Εξ αυτων των vποκειμέvωv τ6πων αις Εκ της πα(Jα.ftέ6εως κα� 5 6υγΚ(JίtJεως των λέγεtJ.ftαι [ιελλ6ντων. κα.ftάπε(J rtt(J 6 ουδ' Εκ τού πα(Jα μέν τι6ιν 'Ωκεανoiί Π(JοtJαγο­ ('ευομένου , πα(Jα δέ τιtJιv 'Aτλαντικoiί πελάγους. δυνατον εΙς την κα.ft' ήμας .ftάλατταv εΙ6πλεiί6αι μη oυX� δια τού κα{l ' Ή(Jακλέους 6τήλας πε(Jαιω10 .ftέvτα 6τ6ματος, οϋτως oiιδ' Εκ της κα,ft' ήμας εΙς 7 την Π(Jοποντίδα κα� τον Π6ντον &φικέσ.ftαι μη oVX� δια τού μεταξυ Ση6τού κα� 'Αβύδου δια6τή­ ματος ποιησάμενον τον εt6πλουν. όJ6πε(J δε Π(J6ς 8 τι να λ6γον τής τύχης ποιουμένης την καταtJκευην 15 &μφοτέ(Jωv των ΠΟ(J.ftμωv, πολλαπλά6ιον είναι tJVfL­ βαίνει τον κα.ft' Ή(Jακλέους 6τήλας π6(JΟV τού κατα ΤΟν Έλλή6ποντον ' δ μεν rd(J Εστιν €ξήΚOντα 6τα- 9 δίων, δ δε κατα την 'Άβυδον δυείν, ως Clv ct τινος τεκμαΙ(Jομέvου δια το πολλαπλα6ίαν είναι την εξω 20 .ftάλατταv της κα.ft' ήμας. ευκαΙ(J6τε(JΟV μέντοι γε 1 0 τoiί κα.ft' Ή(Jακλείους 6τήλας 6τ6ματ6ς Ε6τι τΟ κατα την 'Άβυδον. το μεν rCt(J Εξ &μφοίν vπ' dv.ft(Jώπων 11 οΙκούμενον πύλης εχει διά.ftε6ιν δια την Π(Jος &λ­ λήλους Επιμιξίαν, ποτε μεν γεφυ(Jούμεvοv vπο των 25 πεζεύειν Επ' &μφοτέ(Jας τας ήπεί(Jους Π(JοαΙ(Jουμέ- 843. νων, ποτε δε Πλωτευ6μενον 6υνεχως ' το δε κα.ft' 1 2 Ή(Jακλείους στήλας σπάνιον εχει την Χ(Jησιv κα� 9. 16 ήρο:'ΙΙλeοvg FS , 'HQιx'lllslovg Di, sed Υ. B W Fleckeis. annal. 1884, 113 s . 1 8 δvοίν FS, Υ. Hu Fleckeis. annal. 1867, 300 Β. et BW Ι 78 Β. 21 ήΡΙΧ'llλs{οv F, ήριχ­ 'llλEovg S vulgo ante Di 27 ήΡιΧ'ΙΙλs{οvς F Di, ήριχ'llλeοvς S vulgo

352

PHILIPPUS ΛD ABYDUM [ΟΙ 144, 4].

6παν{οις δια τ-ην ιΧνεπιμιξίαν τών i.fTvfiJv τών πqος τοίς πέqα6Ι κατοικούνταιν της Λιβύης κα! της Εύρώ959. 13 πης κα! δια. τ-ην ιΧγναι6{αν της Εκτος .fTαλdττης. αfJτ-η δ' iι τών '..ι.Ι.βυδηνών πόλις πε(!ιέχεται μ�ν '-ξ ιΧμφοϊν τοίν με(!ο'Cv ύπο τών της ΕfJ(!ώπης ιΧκ(!αιτη(!{αι1l, εχει 6 δΕ λιμένα δυνάμενον σκέπειν ιΧπο παντος &νέμου 14 τους ivο(!μο1Jvτας. Εκτος δΕ της εΙς τον λιμένα αιαταγαιγης οfJδαμώς οfJδαμfj δvvατόv Εστιν .δ(!μησαι π(!ος τ-ην πόλιν δια. τ-ην όξύτητα κα! β{αν τού Qooϋ 10 τού κατα. τον πό(!ον. 30 OfJ μ-ην &λλ' ($ γε Φ{λιππος τα μΕν &:ποσταυ(!α1σας, τα δΕ πε(!ιχα(!ακα16ας τους ' Δβυδηνους Επολιό(!2 κει κι:cΙ κατά γην /Χμα καΙ κατα .fTdλατταv. iι δ� π(!α.­ ξις αυτη κατα μ�ν το μέγε.fTος της πα(!αοκευης καΙ τ-ην ποικιλ{αν τών lv τοίς εργοιι; Ιπινοημάταιν, δι' 15 dίν οΖ τε (πολιο(!κούντες καΙ) πολιο(!κούμενοι π(!ος ιΧλλήλους εΙώ.fTαΟιv &:vτιμηχαvα.σ.fTαι κα� φιλΟΤΕ'[,11εtv, 3 oiJ γΕγονε .fTαvμdι'fιος, κατα δΕ την γενναιότητα των πολιο(!κουμέναιν κα� τ-ην ύπε(!βολ-ην ,;ης εiJψvχ{ας, 4 εΙ κα{ τις &λλη, μνήμης &ξ{α κα� πα(!αδόσεαις. τας 20 μΕν γα(! ιΧ(!χας ΠΙι'fτεύoντες ΑVτoις ΟΙ τ-ην "Δβυδον κατοικούντες ύπι!μενον Ιρραιμι!ναι:; τα:; του Φι'λ{ππου παραι'fκευάς, κα� τφν τε κατα .fTdλατταv π(!οσαχ.fTι!v­ ταιν μηχανημάταιν τα μw 'to'Cg πετροβόλοις τύπτον­ τες διει'fάλευι'fαν, τα δΕ τφ πvq� διι!φ.fTει(!αv, οi5ταις 25 G)στε καΙ τας ναύς μόλις ιXναι'fπάσαι τους πολεμ{ους 5 ικ τού κινδύνου. 'to'Cg δΕ κατα γ.ην ε(!γοις εαις μέν τινος ΠQodαvτειχοv εiJψύXαις, οfJΚ ιΧπελπ{ζοντες κατα1 σποιν{οις del. Scaliger 16 ποΙΙΟ(lΚΟVVΤΕ!1 κοιΙ add. Υ. BW Fleckeis. annal. 1889, 681 Β. et 692 Οα, π. καΙ οΙ Sch, sed

POLYB. HISTOR. χνι 29-31.

353

ΚQατήι1ειν τών πολεμίαιν. �πειδη δε το μεν έκτo� 6 τού τείxoυ� [πει1ε δια τών (ψυγμάταιν, μετα δε ταύτα δια τών μετάλλαιν t1γγιζον ο{ Mακεδ6νε� τφ κατα (το) πεπταικo� -δπο τών lνδο,f}εν άντφκοδο5 μημένφ τείχει , το τηνικάδε πέμψαντε� ΠQει1{jεvτιΧ� 7 Ίφιάδην κα� Παντάγναιτον �κέλευoν παQαλαμ{jάνειν τον Φίλιππον την π6λιν , τoυ� μεν ι1τρατιώτα.� 960. -δποσπ6νδους άφέντα τους 'JtltQιX 'Ροδtαιν κα� παρ' Άττάλου , τα δ' έλεύ,f}εQα τών ι1αιμάταιν έάι1αντα. 844. 10 σφζεο,f}αι κατα δύναμιν ο{Ί ποτ' &ν Eκαι1ΤO� προ­ αΙQηται μετα της έσ,f}f]τος της περ� το σώμα. τού 8 δε Φιλίππου ΠΡΟι1τάττοντος περ� πάνταιν έπιτρέπειν η μάχ,ει1,f}αι γενναίαι�, οvτοι μεν έπανf]λ,f}ον. ο{ δ' 31 Άpυδηνo� ΠV,f}6μεvοι τα λεγ6μενα, ι1vνελ,f}6ντες εί� 15 έκκληι1ίαν έΡουλεύοντο περ� τών ένει1τώταιν άπο­ νοη,f}έντε� ταίς γνώμαι�. [δοξεν OVv αvτοί� πρώ- 2 τον μεν τoυ� δούλους έλεv,f}ερούν, ί'να ι1υναγαι­ νιι1τας Ιχ,οιεν άΠQοφαt1tστοv� , Ιπειτα ι1υνα,f}ρoίσαι τας μεν γυναίκα� είι; το -ι:ηι; 'ΑQτέμιδος {EQOV άπά20 ι1ας, τα δε -ι:έκνα συν ταίς τροφΟίς είς το γvμνάt1ιον, έξης δε τούτοις τον Ilργvρον κα� τον XQVt10V είς την 3 άγοραν ι1υναγαγείν, δμοίαιι; δε κα� τον {μαΤΙι1μον τον άξι6λογον είς την τετρήQη (-ι:ην) τών 'Ροδίαιν κα.� την ΤQιήρη την τών Κυζικηνών. ταύτα δε 'JtQo,f}l- 4 25 μενοι κα� πράξα.ντες δμο,f}vμαδον κατα το δ6γμα πάλιν ι1vνη,f}ροίσ,f}ησαν είς την �κκλησtαν. κα� πεν­ τ�ίκoντα προεχειρίσαντο τών πρεσΡυτέραιν άνδρών κα� μάλΙι1τα ΠΙι1τευομέναιν, [τι δε την σαιματικην δύναμιν έχ6νταιν προι; το δύναt1,f}αι το ΚQι,f}εν lπι2 Επεσεν F

9 Εασα", i. e. i&σαnα F

354

PHILIPPUS ΔD ABYDUM [01. 144, 4].

δ

τελείν, καΙ τούτοvg έξαιQκισαν έναντίου άπάνταιν τών πολιτών .η μ/ήν, έαν Ί:δαισι το διατείχμιμα κατα­ λαμβανόμενον ύπο τών ixf}Qdiv , κατασφάξειν μ!ν τα τέκνα καΙ -rftg '}'vναίκαg, iμΠQήιιειν δ! -rftg ΠQΟ­ εΙQημέvαg vιxvg, 6ίψειν δε κατα -rCtg dQftg τον tf.Q'}'VQOV 5 6 καΙ τον XQVffOV elg την f}άλατταν. μετα δε ταϊίτα πα(Jαι1τησάμεvοι -rovg CEQiιxg 6JfLVVOV πάvτεg 1J "QΙX­ τήσειν τών iXf}(JIVv 1J τελευτήιιειν μαχόμενοι πεQΙ 7 της παΤQίδοg. έπΙ δε πάσι σφα'}'ιασάμενοι κατά(Jαg -ήνά'J'Καιιαν ΕπΙ τών iμπύQwν ποιείΙΙf}αι -rovg CE(Jiιxg 10 8 καΙ τας CE(Jetιxr;; πε(JΙ τών Π(JοεΙQημέvwν. ταυτα δ' iΠΙΚV(Jαισαvτεg του μ!ν �ντιμεταλλεύειν -roig πολε­ μίοιg �πέστησαν, ΕπΙ δe τοιαύτην '}'ναιμην κατέστη961. σαν �στ'. έπειδαν πέσn το διατεCχιιιμα, τότ' έπΙ του πταιματοg διαμάχεσf}αι καΙ διαπo�ήιικειν Π(Jοg -rovg 15 {JtIX�oμivovg. 'Εξ dίν εlποι 'rtg (XV καΙ την λε'}'ομένην Φαικικην 32 �όVOf,αν καΙ την 'ΛκαQvάνwv εiJψvχίαν vπεQη(Jκέvαι 2 την τών 'Λ{Jvδηνών τόλμαν. Φwκείg τε '}'ftQ δοκουσι 840. τα πα(JαπλήΙΙl,α {Jοvλεύιιασf}αι πεQΙ τών �να'J'ΚαίΘν, 20 otικ elg -rilog �πηλπισμέvαg έχοvτεg -rCtg του νικάν έλπίδαg δια το μέλλειν 'JtotEifff}ιxt τον κίvδvvον 'Jt(Jog -roυg Θeτταλουg έν -roig vπαίf}(Jοιg έκ πα(Jατάξεwg' 8 δμοίwg δε καΙ το τών 'Λκα(Jvάvwν [f}vog, 8τε Π(JΟ­ ιδόμενοι την ΑΙταιλών έφοδου, Eβoυλεύtιαντo 'JtΙXQlX- 25 πλήι1ια πε(JΙ τών Ενεσταιταιν· ύπε" rbv τα κατα fLιI(JOg οι iJfLEig Εν -roig 'JtQO τούταιν cσΤΟQήκαμεv. 'Λβυδην.ο ! δέ, συ'}'κεκλειιιμένοι καΙ σχεδον �πηλπικότεg την σwτη(Jί�ν, πανδημεΙ 'Jt(Joctlovτo 'rfίg εCμαQμέvηg τυ9 πάσιν F

24 ά,,"ρνανών F

POLYB. mSTOR. ΧνΙ 81-88.

355

χειν μετα τών τέκνων κα� τών γυναικών μάλλον 11 ζώντες έτι πρόληψιν έχειν τού πεσεισ47αι τα σφέτερα τέκνα και τCr"ς γυναίκας -όπο την τών έχ47ρών έξου­ σίαν. διο και μάλιί1τ' &ν τις έπ� τ'ίίς Άβυδηνών 6 5 περιπετείας μέμψαιτο τj} τύχ'!1, διότι τας μεν τών προειρημένων ι1υμφορας οΤον έλεήι1αι1α παραυτίκα διωρ.fJ'ώσατο , περι.fJ'είσα την νίκην [Χμα και την σωτηρίαν τοίς &πηλΠΙι1μένοις, περι δ' Άβυδηνών την έναντίαν εΙχε διάληψιν. ο[ μεν γαρ &νδρες 6 10 &πέ.fJ'ανον, ή δε πόλις [άλω, τα δε τέκνα συν αύταίς μr;τράσιν έγένετο τοίς έχ47ροίς -όποχείρια. Πεσόντος γαρ τού διατειχίι1ματος, έπιβάντες έπ� 33 το πτώμα κατα τους σρκους διεμάχοντο τοίς πολε­ μίοις ο{ίτω τετολμηκ6τως ωστε τον Φίλιππον , καί15 περ έκ διαδοχης προβαλ6μενον τους Μακεδ6νας εως νυκτ6ς , τέλος &ΠΟι1τηναι της μάχης, δυσελπιι1τή­ ι1αντα και περι της σλης έπιβολης. ού γαρ μ6νον 2 έπl τους 47νψ:1κοντας τών πολεμίων έπιβαίνοντες 962. ήγωνίζοντο μετα παραστάσεως ο[ προκινδυνεύοντε:; 20 τών ΆΒVδηνών, ούδε τοίς ξίφει1Ι και τοί:; δόραι1ιν αύτοι:; έμάχοντο παραβ6λω:;, &λλ ' στε τι τούτων 3 &XQEtro.f7fv &δυνατήσειεν η μετα βία:; προοίντ' έκ τών χειρών, ι1υμπλεκόμενοι τοι:; Μακεδόι1ιν οϋς μεν &νέτρεπον δμού τοίς σπλοι:; , αιν δε συντρίβοντες 25 τας σαρίtJας αύΤΟίς τοίς έκείνων κλάι1μασιν έκ δια­ λήψεως * * * τύπτοντε:; αύτών ταίς έπιδορατίι1Ι τα πρόσωπα xιxl τους γυμνους τόπους είς δλοσχερη διατροπην !ιγον. έπιγενομένης δε της νυκτος κα� 4 846. διαλυ47είι1ης της μάχη:;, τών μεν πλείι1των τε.fJ'νεώ15 προμαλλόντα F, προμαλ6ντα S· vulgo, CΟΠ. B W 26 * * * ] Ζρώμενοι και Sch, πατι:ίσσοvτεg και Β Π'

356

PHILIPPUS AD ABYDUM [01. 144, 4J.

των Eπ� τού πταιματος, των δ'� λοιπων 1>πο τού κόπου καΙ των τqαυμάτων &δ"υνατούντων, ι1υναγα­ γόντες όλίγους τινας των πqει1βvτέqων Γλαυκίδ'ης καΙ Θεόγνητος κατέβαλον το ι1εμνον κα� &αυμάσιον της των πολιτων πqοαιqέι1εως δ'ια τας ίδ'Ιαι,; Ελπί- 5 () δ'ας· iβουλε'ΙJιιαντο ιyιXq τα μ�ν τέκνα κα� τας γυ­ ναίκας �roιyqEiv, /Χμα δ'� τφ φωτ� τους CEqEir; καί τάς CEqECctr; Εκπέμπειν μετα ιιτεμμάτων Π(10ς τον Φίλιππον, δ'εηιJOμένOυς καΙ παqαδ'ιδ'όντας αvτφ την 10 πόλιν. Κατά δ'� τους uιxL(Jo'vr; τούτους 'Άττιχλος δ βαι1Ι34 λευς &ΚOύιJΙXς πολιοqκείιJ&ΙΧΙ τους 'Λβυδ'ηνούr:;, δ'ι' ΑΙγΙΧίου ΠOιηιJάμενOς τον πλούν είς Τένεδ'ον, δμοίως δ'ε κιχί των 'ΡωμΙΧίων MιXquor:; Αίμίλιος δ νεαιτιχτος 2 'Ι'7κε κιχτιχπλέων Elr:; ιχvτην την 'Άβυδ'ον. οί ιyltq 'Ρω- 15 μΙΧίοι το ιJΙXφες &κούιιιχντεr:; Εν τf] 'Ρόδ'φ πεqί της των 'Λβυδ'ηνων πολιοqκίιχς κιχΙ βουλόμενοι πqος «fJτον τον Φίλιππον ποιήι1ίχι1&ΙΧΙ τους λόγουr:; κιχτά τας Εντολάς, Επιι1τήι1ιχντες την πqοr:; τους βΙΧι1ιλέιχr:; 3 δqμην Εξέπεμψιχν τον πqοειqημένον, δς κιx� ι1υμμίξιχς 20 πεqί την 'Άβυδ'ον δ'ιει1άφει τφ βΙΧι1ιλεί &ότι δ'έδ'οκτιχι τf] ι1υγκλήτφ πιχqΙΧΚΙΧλείν α-ότον μήτε των Έλλήνων 963. μηδ'ενί πολεμείν μήτε τοtς Πτολεμιχίου πqάγμαι1ιν Επιβάλλειν τάς XEϊ:qιxr:;, ΠΕ(1ί δ'ε των Elr:; 'ΆττΙΧλον 4, καί <Ροδ'ίους &δ'ικημάτων δ'ίκιχς 1>ΠOιJXεϊ:ν, κιχί δ'ιότι 25 τιχύτιχ μεν οtJτω πqάττοντι την εί(1ήνην If.ΙYELi' έξέι1ΤΙΧΙ, μη βουλομένφ δ'ε πειf)oα(1χεϊ:ν έτοtμωr:; ύπά(1ξειν τον δ πqοr:; 'ProfLιxtovr:; πόλεμον. τού δ'Ε Φιλίππου βουλο­ μένου δ'ιδ'άι1κειν ()τι 'Ρόδιοι τάς xEϊ:qιxr:; έπιβάλοιεν 11 inc. Ν fol. 'i5v: 'Ότι &τταλος δ βασιλευς cet.

POLYB. HISTOR. XVI 33. 34.

357

αυτφ, μεσολαβήσας δ MdQxof; -$ίQετο (( Τί δα� Ά,f)νη­ ναίοι ; τί δα� Κιανοί; τί δα� νύν Άβυδηνοί; κι:ι! τούτων τίς" εφη ((σo� ΠQότεQος έπέβαλε τας χ,είQας ;" δ δΒ βαι1ιλευς έξαΠΟQήσας κατα ΤQείς ΤQόποvς εφησεν 6 δ αύτφ συγγνώμην εχειν vπεQηφάvως δμιλούντι , ΠQω­ τον μΒν στι νέος έστ� κα� ΠQαγμάτωv Cι.πεΙQος, δεύ­ τεQΟV στι κάλλιστος vπάQΧει των xtX<&' αvτοv - κα� γα,! ,ην τούτο κατ' άλή<3'ειαν - (μάλιστα δ' στι 'Ρω- 847. μαίος. "έγω δΒ) μάλιστα μΒν άξιω 'Ρωμαίους" έφη 7 10 "μη παQα{Jα{vειv τας συν<3'ήκας μηδΒ πολεμείν 1jiLiv' M.v δΒ κα� τούτο ποιωσιν, άμυνούμε<3'α ycvvιxtwr, παQακαλέσαvτεg τους <3'εούς ". Οvτοι μεν oiJv ταύτ' εΙπόντες διεχωQ{σ<3'ησαv ιX'1i άλλήλων' δ δΒ φtλιππoς XVQLcMaf; της πόλεως, 8 15 την i!παQξιv {Χπασαν καταλα{Jwv σvvη<3'Qοισμέvηv -όπο των Άβυδηνων έξ έτο{μου παQέλαβε. <3'εωρων 9 δΒ το πλη<3'ος κα! την δQμηv των σφας αύτους κα� τα τέκνα κα� τας γυναίκας &ποσφαττόντων, κατα­ καόντων, άπαγχόντων, εΙς τα φQέατα Qιπτούvτωv, 20 καταΚQημvιζόντων άπο των τεγων, έκπλαγης ΨΙ, κα� 10 διαλγων έπ! τοίς γινομένοις παQήγγειλε διότι ΤQείς 1jiLiQaf; &vασΤQοφηv δ{δωσι τοίς βουλομένοις άπάγ­ χεσ<3'αι κα� σφάττειν αVΤΟύς. of δ' 'Αβ,υδηνοί, ΠQΟ- 1 1 διειληφότες -όπΒ,! αvτωv κατα την έξ &Qχης στάσιν, 964. κα� νομίζοντες οίον ε! ΠQοδόται γίνεσ<3'αι των -όπΒ,! της παΤQίδος ηγωνισμένων κι:ι� τε<3'νεώτων, ούδαμως ύπέμενον το ζην, σσοι μη δεσμοίς 17 τοιαύταις άνάγ­ καις ΠQοκατελήφ<3'ησαv ' of δΒ λoιπo� πάντες fOQiLWV 12 &μελλήτως κατα συγγενείας έπ! τον <3'άνατον. •

77r

3 τΙς FNS, τις Be vulgo 29 des. F Ιοl. 262τ med.

14

ιΗλ.ήλ.ωυ : des. Ν foI.

358 PHILOPOEMENIS STRATEQEMA [ΟΙ 144, 4].

'''Ότι παρηιfαν μΕτα την IXλωιfιν 'Αβύδου παρα τού των Ά'1μιων !.ftvov€; Είς την Ψόδον ΠΡEιfβEυταί, . ,αρακαλoύνΤE€; τον δημον Είς τας προς τον Φίλιππον οΙς έΠΕΜ}οόντων (των) έκ τη€; Ψώμη€; 2 ιtιαλύιfΕις. ΠΡΕσβΕυτων κιxt διαλεγομένων iιΠBΡ τού μη ποι- 5 e::'ιfD'ιxt διαλύιfEΙ� πρo€; Φίλιππον tiVEV 'Ρωμαίων, έιJo;ε ΠΡOιfέ'lρν τφ δήμφ τοίς ΨωμαίOΙ€; καt στοχά­ ξΕιf,f)-αι τη€; τούτων φιλία€;. Ό δΒ Φιλοποίμην Ε;ελογίιιατο τα διαιfτήματα των 36 Axα�'κων πόλΕων &παιfων κα� ποίαι δύνανται κατα 10 τα€; α1Jτα€; Moυ€; είς την Τεγέαν παραγίνΕσ,f)-αι. 2 λοιπον Eπιστoλα€; Ηγραψε προς πάσα� τα� πόλEΙ�, καt ταύτα€; διέδωΚΕ ταί€; πορρωτάτω πόλΕΙΙΙ, μΕρ{ιιας ο{Sτω€; dJΙΙΤΕ κα,f)-' lκάιιτην ΕΧΕιν μη μόνον τα� iιxv­ τη€;' άλλα κα� τα€; των tillrov πόλΕων, 8σαι κατα 15 8 την α1Jτην Μον Επιπτον. έγέγραπτο δ' έν ταί€; 848. πρώται€; ΤOί€; &ποτελΕίοις τοιαύτα. "8ταν κομ{ιιηιf,f)-Ε την έ:πιιfτoλήν, παραχρημα πoιήιιαιf&E τoυ€; έν ταί€; ήλικ{αις Exoντα€; τeι 8πλα' κα� πέν&' ήμΕρων έφόδια και πέVΤ' &ργύριον, «&ρο{ξΕσ,f)-αι παραυτ{κα πάντα€; 20 4 Eί€; την &γοράν. έΠEιδeιν δΒ ιfυλλΕχ,f)-ωσιν 0& παρόν­ ΤΕ€;, &ναλαβόνΤE€; α-(,τoυ� tiγΕΤ' Elg την iξης πόλιν' 8ταν δ' ΕΚΕί παραγένησ&Ε, την έ:πιιfτoλην &πόδΟΤΕ την έ:πιγεγραμμένην τφ παρ' έΚΕίνων &ΠΟΤΕλΕίφ και Ι) πει{}αΡΧΕίΤΕ τoί€; έγγΕγραμμένοις". έγγέγραπτο δ' έν 25 τα t'ιy τα1Jτα ΤOί€; πρόΙΙ&Εν, :πλην διότι το τη€; iξη€; κει� ένη€; δ.νομα πόλεω€; 0-(, τα1Jτον εΙχεν, εΙς ην ΕδΕΙ V65� 6 πρ(l �γEιν. τοιούτου δΒ τού χειρισμού γενομένου 35

1-8 Ν Ιοl. 77r 9 F fol. 262v med. ; ίη marg. add. Fl σΤQατηfηιιιχ φιλoπoΙ� του των &χαιων σΤQατηfου

POLYB. HISTOR. χνι 35-37.

359

κατα το dυvεχές, ΠQωτοv μεν oύδε�ς Εγtvαιt1κε 'ltQog τ{να ΠQάξιv η ΠQος πο{αν Επιβολήν έdΤιv ή 'ltΙXQIX­ σκευή, εΙτα που 'ltOQIitlnat, πλην της έξης π6λεαις, οvδεις &πλως -Ώδει, πάντες δΕ διαΠΟQοϋvτες κα� 'ltΙXQIX- 1 5 λαμβάυοντες &λλήλους ΠQοηγοv εΙς τοi)μΠQΟd.fJ'εv. τφ δΕ μη το (σον &πέχειυ της Τεγέας τάς 'ltOQQro- 8 άται κειμένας π6λεις OVl ίΧμα πάdαις &πεδ6.ftη τά γQάμματα ταύταις, &λλα κατά λ6γον έκά6ταις. Εξ 9 αιν dυvέβη, μήτε των Τεγεατων εΙδ6ταιν το μέλλον 10 μήτε 'ι::ών 'JtΙXQΙXYLvotLlvrov, ίΧμα πάντας τοvς Άχαιοvι; και κατά πάσας τάς πύλας εΙς την Τεγέαν εΙ6ΠΟ­ "εύεσ4}αι 6VV τοίς Οπλοις. ταύτα δΕ δΙιidΤQατήγει 37 και περιεβάλλετο τj] διαllou,. δια το πλη4}ος των (ώτ)ακουστων και κατασκ6παιν τού τυράννου. Κατα δε την ήμέραν, Εν fi 6υvα4}ρο{ζε6.fJ'αι το 2 15 πλη.fJ'ος Εμελλε των 'Αχαιων εΙς Τεγέαν, Εξαπέ6τειλε τουι; Επιλέκτους, �στε vυκτεQεύ6αvτας περ� Σελλα6{αν ίΧμα τφ φαιτι κατά την Επιουσαν ήμέραν Επι­ τρέχειν την Λακαινικήν. Εάν δ' οϊ μΙ6.fJ'οφ6ροι βοη- 3 2Ο .fJ'ή6αvτες παρενοχλωσιν αvτούς, 6υνέταξε 'JtotIitO.fJ'at την &ποχώρη6ιν έπι τον Σκότ{ταν και τα λοιπά 'JtIiL.fJ'lXQlstv Διδα6καλαιvδlf τφ Κρητ{' τούτφ γάρ έπεΠΙ6τεύκει και διετέτακτο περι τής ολης Επιβολης. οvτοι μεν o-Vν ΠQΟηγΟV εV.fJ'αρ6ως Επι το 6υντεταγ- 4 25 μένον' δ δε Φιλοπο{μην Εν �Qlf παραγγε{λας δει­ πvοποιεί6.fJ'αι τοίς Άχαιοϊς Εξήγε την δύναμιν Εκ 84:9. τής Τεγέας, και vυΚΤΟΠΟQήσας Ενεργώς περι την έαι4}ινην ΕυεκιΧ&Ι6ε την 6τρατιάν Εν τοίς περ!. τον ΣΚΟ7:{ταν προσαγΟQευομέvοις τ6ποις , ος Ε6τι μεταξυ 30 τη ς Τεγέας και. τής Λακεδα{μονος. οϊ δ' Εν Τfi δ Πελλήν'!] μιd4}οφ6ροι κατά την Επιού6αν ήμέριχν ίΧμα '.

360

ΕΕΒ ΑΒΙΑΕ. HIEROSOLYMA [01. 144, 4].

τφ 6ημijναι τουι; σκοποvι; την καταδQομην των πο­ λεμ(αιν Εκ ZELQor; Εβοή&ουν, κα&άπεQ έ&οι; ήν α{ιτοίι;, 6 κα� ΠQΟι1έκειντο τοίι; -δπεναντ(οιι;. των δ' 'Δ'lμιων κατ" το 6υνταχ&εν fJποχαιQοvνταιν εi:ποντο κατόπιν '1 Επικε(μενοι &Qctoiror; κα� τετολμηκόταιg. {Χμα δε τφ ο 966. παQα{:Jάλλειν εΙι; τοvι; κατ" την ΕνέδQαν τόπουι;, διανα6τάνταιν των 'Δχαιων οϊ μεν κατεκόπηι1αν, οϊ δ' [άλαιι1αν cι..zιτω� -Ό δε Φ(λιπποι; δQων τοvι; 'Δχαιοvι; ε{ιλαβωι; 38 διακειμένουι; ΠQΟΙ; τον κατ" Ψαιμα(αιν πόλεμον, 10 Ε6πουδΙΧζε κατ" πάντα ΤQόπον εμβιβάcαι αυτοuc εΙι; &πέχ&ειαν. ΥΠ. RES ASlΛE. 39

ΜαρτυρεΊ τούτοιc ήμων τοΊc λό"j'ΟΙC Πολύβιοc δ Μεταλοπολίτηc ' εν TCtp ή\ �Εκαιbεκάτ1'J των tCTOptwv 10 αυτοο φηcιν oiJTWC ' "δ δε τού Πτολεμα(ου 6τ<,ατη­ γαι; Σκό�αι; δQμή6ΙΧΙ; εΙι; τοvι; l1.ναι τόπουι; κατεcτρέ­ ψατο εν τφ χειμωνι το 'Ιουδιχ(αιν έ&νοι;." -

Τηι; δε πολΙΟQκ(αι; �εμβώδoυι; γενομένηι; δ μεν 20 Σκόπιχι; �δόξει κα� διεβέβλητο νεανικωι;. 3 Λέτει bE εν ή\ αυτ� βίβλψ WC "τού Σκόπα νικη&έντοι; -δπ' 'Δντιόχου την μεν Βατανέιχν κιχ! Σαμά­ QELctv κα� Δβιλιχ κα� ΓάδΙΧQΙΧ παQlλιχ{:Jεν 'Δντ(οχοg' 4 μετ' όλtγoν δε ΠQΟι1εχrbqηι1αν α{ιτιjΊ κα� των Ίου2

--

Η

8 de8. F fol. 263τ med. ; reliqua pars pa�ae vacua 9-12 Snid. 8. Υ. ι:υλαΡώς; Polybium agnoest relicta vit Υα. CeteJ:um Υ. Nissenum 1. c. 326 14-18 J08eph. 18 ivl κατ« est antiqn. Iud. :χπ S, 8 (135 Niese) 19. 20 8oid. 8. Π. (ιΕμΡώδους et Σκόπας; Polybianum Polybium agnovit Υa 21 - ρ. 361, 5 JosepII. ι. ο. χ.π 3, 3 (136 Niese)

POLYB. HISTOR.. XVI 37-40.

36 1

δαίων οί περι το ίερον το προσαγΟΡΒυόμενον 'Ιερο­ σόλυμα κατοικουντες. {ιπ�ρ 0-0 καΙ πλείω λέγειν εχοντες, και μάλιστα περι της γενομένης περι το ίερον Ιπιφανείας, εΙς ετερον καιρον {ιπερfl'ησόμεfl'α 5 την διήγησιν."

5

'\ΤΠΙ. FR.AGMENT.A INCERT.AE SEDIS.

Βιχβράντιον, τόπος περι Χίον. hεκά-ι;ψ.

Πολύβιοc έκκαι- 40 (41)

Γlττα, πόλις Παλαιστίνης. Πολύβιοc έκκαιhεκάτψ. ''Ε;,;.α, χωρlον 'Λσlας, Άττάλου βαcιλέwc έμπόριον. Πολύβιοc ις" 96 7 . '1νσοβροι, εθνοc Ίταλικόν. Πολύβιοc ις ' . Κάνδασα φρσιJριoν Καρίας. Πολύβιοc έκκαι10

•

.

.

2

3

4 850, 18

5

hεκάτψ. 15

Κάρfl'ιχια, μlα της έν Κέφ τετραπόλεως . . , οί β -

Πολύβιοc lς ', Mάvτυα, πόλις 'Ρωμαlων, το έθνικον Μαντυανός. Πολύβιοc έκκαιbεκάτψ.

OiKOUVTEC Καρfl'αείς.

7-Ι8 ·Steph. ΒΥΖ. 9 pertinet ad cap. 39, 3 Β8. ΙΟ Polybii est aut τΟ'ίί βασιλέως Άττιf).oν (v. ad ΧνΙ β, ΙΟ) aut Άττάλον τΟ'ίί (Jaauimr; (ΧΧΧΙΙΙ Ι, Ι) Ι2 'Ίνσοβροι] ΗΙνσομμΡΕς a'pud Polybium Insubres dicuntur, Υ. B W Fleckeis. ar.;ιal. 1884, 114

POLYB. HIST. ill.

17

7

F R A G ΜΕΝΤ Λ L I B R I ΧΥΙΙΙ. Ι. RES MACEDONIAE ΕΤ GRAECIAE.

Eπελ&όvτoι; δε τοϋ τετιχγμivοv "ιxtQoii nΙXQijV ( 11,1) δ μw ΦΙλιπποι; Ικ ΔημηΤQιιiδοι; ι2vιχχ&ε�ι; εΙι; τοv Μηλι'ιχ κόλποv, π'vτε Μμβουι; lXαJV κιx� μtιχv ΠQ{- 801. 2 (JΤΙV, Ιφ' .ηι; ιxfιτoι; ΙπέπλΕι. ftVvijftΙXV δ' ΙΧfJτφ ΜιχΚΕ- δ δόυει; μεv ΆπολλόδαJQΟΙ; ΚΙX� Δημσ ιι&'vηι; 0& γQιχμ­ μιχτεtι;, lικ BOΙαJ7:{ΙXΙ; ΒQιχχύΗηg, 'AxιxtOg δε Κυκλι968. ιiIfιxg, lικπεΠΤαJκwg Ικ ΠελοπουυΨ10υ δια ταg ΠQό8 τεQΟV fΊφ' �μwv εlQημ'vιχg ιχιτ{ιχι;. με7:α δε 7:0ϋ Τίτου nιxQijv 3 τε βιχιιιλΕύι; ΆμύvιχvδQοg κιx� ΠΙΧQ 10 4 Άττιiλoυ ΔιοvvιιόδαJQοg, ι2ΠΟ δε τwv i&vwv κιx� π:.όλεαJV τwv μ&v 'AXΙXtWV ΆQtι:ιτιχιvοg κιx� �εvοφwv, ΠΙΧQCι δε 'PoIftαJV ΆΚΕ(J{μβQΟΤΟΙ; δ vιχύΙΧQχοg, ΠΙΧQα δε τωυ Al7:αJlwv Φιχιv'ιχg δ ι1ΤQιχτηγόι;, κιx� πλε{ουι; δ δ' lτεQΟΙ ταιv πολιτεvομέVαJV. ΙΙvvεγγtι1ιχvτεg δε 15 κιχτά Ν{κιχιιχv ΠQΟΙ; τηv &ιiλιχττιχv, 0& tLSV πεQ� τοv Τίτοv iπ'ιιτηιιιχv ΠΙΧQ' ιχt'Jτοv (7:0V) ΙΧlγΙΙΧλόv, δ δε 6 Φίλιπποι; lyy{dιxg τΏ γΏ tLEτ'αJQOr; lμEVE. τοϋ δε Τί7:0υ κελεύοvτοι; ΙXfJ7:0V &nOfjιxtvEtV, δΙΙΧVΙΧ(Jταg Ικ 7 7:ηι; VEwg bt'J" έφηιιεv &ποβήι1Ει1&ΙΧΙ. 1:'οϋ δε πιiλιv 20 1

2 F Ιοl. 264r prim. , praemisso titulo ποw{llοv * * (vestigia rasurιte supra lineam quoque comparent; deletum est �,,) τoiί ί1ϊ 1.6rov 1 5 8� F, 8' S·

POLYB. mSTOR. ΧνΙΠ 1. 2.

363

έρομένου τίνα φοβειται , φοβε'ϊσ.ftαι μεν έφησεν δ Φίλιππος ο'όδένα πλην τους .ftEoιIg , ιΧπιστε'ϊν δε το'ϊς πλείοτοις των παρόντων, μάλιστα δ' ΑΙτωλοΙς. του 8 δε των 'Ρωμαίων σΤQατηγου .ftαυμάσαντος κα� φή5 σαντος Ι'60ν εΙναι πάσι τον κίνδυνον και κοινον τον καιρόν, μεταλαβων δ Φίλιππος ο-όκ Ιφησεν α-ότόν 6Q.ftrog λ /γειν' Φαινέου μεν γαι,> πα&όντος τι πολλoVς !) εΙναι τους σΤQατηγήσοντας ΑΙτωλών, Φιλ{ππου δ' &πολομένου κατα το παQον ο-όκ είναι τον βα6ιλεύ10 σοντα Μακεδόνων. έδόκει μεν ο{,ν πά6ι φΟQτιΚώς 10 κατάQχεσ.ftαι της δ.uιλ{ας. σμως δε λέγειν αι'.ιτΟν lκέλευεν δ Τίτος ύπερ αιν πάρει1τιν. δ δε Φίλιππος 1 1 ούκ έφη τον λόγον avrifJ κα.ftήκειν, άλλ' lκε{νφ ' διόπει,> ήξ{ου διασαφείν τον Τίτον τ{ δει ποιήσαντα 1 5 rην εΙρήνην t1YEtp. δ δε των 'Ρωμα{ων στραrηγος 1 2 αvτφ μεν ιΧπλουν τινα λόγον έφη κα&ήκειν και φαινόμενον. κελεύειν γαρ αι'.ιτΟν lκ μεν της Έλλά- 1 3 δος ιΧπάσης έκχωρε'ϊν, &ποδόντα τους αΙχμαλώrους και τους αι'.ιτομόλους έκάστοις ο{;ς Ιχει , τους δε Η 20 κατα rην Ίλλυρ{δα τόπους παραδουναι 'Ρωμα{οις, αιν γέγονε κύριος μετα τας έν Ήπε{ρφ διαλύσεις' δμο{ως δε και Πτολεμα{φ τας πόλεις &ποκαταστησαι 852. πάσας, &ς παρfιρηται μετα τον Πτολεμα{ου του Φι­ λοπάτορος .ftάνατον. ί)69. Ταυτα δ' είπων δ Τίτος α-ό τος μεν έπέσχε, προς 2 δε τους &λλους έπιστραφεις έκέλευε λ /γειν &περ (1'1,2) έκάστοις αι'.ιτων ο[ πέμψαντες εΙ'ησαν έντεταλμένοι. πρώτος δε Διονυι1όδωρος δ παρ' Άττάλου μεταλα- 2 25 ι1:πέσχε] , Hu Erziih7 Zeitf XXIV 18

364

BELLUM MACEDONICUM Ι. [01. 145, 3].

βαιν τον λόγον τ«s τε vaiJS εφη δείν αiJτον &πο­ δούναι ταs τού ptt6tMros ταs yeVOlLivaS αΙχμαλώ­ τοvs Ιν Τl1 πε(J� Χίον vavlLltXlq. κα� τοvs lilLlt ταύ­ ταιs l1νδ(Jαs, &ποκατα6τη6αι δε κα� το τηs 'Δφ(JΟ­ δίτηs CE(Jov &κέ(Jαιον κα� το Νικηφό(Jιον, & κατ- 5 3 {φftεΙ(Jε. μετα δε τούτον δ των 'Ροδίαιν ναύα(JΧΟS 'Δκε6ίμβ(JΟΤΟS τηs μ�ν nE(JataS έκέλευεν lκχαι(Jείν τον Φίλιππον, -ήs αiJτων πα(J(ι(Jηται, ταs δ� φ(JΟV­ (JιXS έξ«γειν έξ 'Ια60ύ κα� BaQyvMrov κα� τηs Jj}ό(Jro4 μέαιν πόλεαιs, &ποκατα6τη6αι δ� κα� nE(JtvftlovS els 10 την Βυζαντίαιν 6υμπολιτείαν, πα(Jαχαι(Jείν δ� κα� ZJη6τoύ κα� 'Αβύδου κα� τών lμΠΟ(Jίαιν κα� λιμέναιν 5 ",ων κατCι την 'Δι1ίαν άπ«νταιν. έπ� δ� τοίs 'Ροδίοιs Άxαιo� Κό(Jινftοv &πΏτουν κα� την των 'A(Jyelrov β πόλιν &βλαβη. μετα δ� τούτοvs ΔΙταιλo� ΠQωτον 15 μεν τηs Έλλ«δος &Π«6ηs έκέλεvoν lξί6τα6ftαι, καftιΧ­ πε(! κα� 'ΡαιμαίΟΙ, δεύτε(Jον α{,τοίς &ποκαftΙc1τ«ναι τας πόλειs &βλαβείS τCις π(!ότεQον μεταc1χούι1ας τηs των ΑΙταιλών ι1υμπολιτείας. Ταύτα δ' εlπόvτοs τού Φαινέου τού τών ΔΙται- 20 3 (17,8) λων 6Τ(Jατηγού, μεταλαβων Άλ8ξανδ(JΟS δ Π(!Dc1αγο­ (Jεvόμενοs "Ιι1ιος, ItvTj(J δοκων Π(Jαγματικοs εΙναι κα� 2 λέγειν {κανός, o�τε διαλύει1ftαι νύν εφηι1ε τον Φί­ λιππον &ληftινω� o�τε πολεμεϊ:ν yevvalroS, δταν δέΏ τούτο π(!«ττειν, &λλ' έν μ�ν τοϊ:s ι1vλλόγοιs κα� ταϊ;s 25 δμιλίαιs lvεδ(Jεύειν κα� πα(Jατη(Jείν κα� ποιείν τCι τού πολεμούντοs E(Jya, κατ' αfJτον δ� τον πόλεμον 3 &δίκαις ιι1τα6ftαι κα� λίαν &γεννώs' &φέντα γα(! τού κατCι Π(Jόι1αιπον &παντflν τοίs πολεμ.ίοις, φεύγοντα ταs πόλειs εμΠΙΠQιΧναι κα� δια(!πιΧζειν κα� διCι ταύ- 30 της τηs Π(Jοαι(!έ6εαις ijττώμενΟν τα των νικώνταιν

POLYB. ΗΙΒΤΟΚ XVΠI 2. 3.

365

J{}λα λυμαίνει1{}αι. καίτοι γε τουι; πρ6τερον Μακε- 4. δ6ναιν βεβαι1ιλεvκ6ται; 011 ταύτην Ει1χηκέναι την 853. 970. πρ6{}ει1ΙΥ, &λλα την Εναντίαν' μάχΕι1{}αι μεν γαρ προι; &λλήλουι; συνεχώι; Εν τοίι; .vπαί{}ροιg , ται; δε 5 π6λειι; ι1πανίαιι; &ναιρείν κα� καταφ{}είρειν. τούτο 5 δ' εΙναι παι1ι φανερον εκ τε τού πολέμου τού περ� την Άι1ίαν, δν Άλέξανδροι; Επολέμηι1ε προι; Δαρείον, εκ τε τηι; τών διαδεξαμέναιν &μφισβηΤΨ1εαιg , κα{}' ην Επολέμηι1αν πάντει; προι; Άντίγονον ύπερ τηι; 10 'AtjCag. παραπληι1ίαιι; δε κα� τουι; τούτουι; διαδεξα- 6 ftivovg μέχρι Πύρρου κεχρηι1{}αι τfΊ προαιρέι'1ει ταύη( διακινδυνεύειν μεν γαρ προι; αvτουg Εν τοίg 7 .vπαί{}ροιg προχείραιg κα� πάντα ποιείν είι; το κατα­ γαινί6αι'1{}αι δια τών οπλαιν &λλήλουg , τών δε π6] 5 λεαιν φείδει'1{}αι χάριν τού τουι; νικήι'1ανται; ήγείι1{}αι τούταιν κα� τιμαι'1{}αι παρα τοίι; -δποταττομένοιι;. το 8 δ' &ναιρούντα περ� άίν δ π6λεμ6g Ει'1τι τον π6λεμον αότον καταλιπείν ftavCag εργον εΙναι , κα� ταύτηι; Ερραιμέvηg, δ νύν ποιείν τον Φίλιππον' ΤΟι'1αύται; 9 70 γαρ διεφ{}αρκέναι π6λειι; lν ΘετταλίCf , φίλον ()ντα κα� ι'1ύμμαχον, κα{)' δν καιρον Εκ των Εν 'Ηπε{ρφ ι1τενων Εποιείτο την ι1πουδήν, otjag ούδείι; ποτε των Θετταλοιι; πεπολεμηκ6ταιν διέφ{}ειρε. πολλα δε 10 κα� ετερα προg ταύτην την ύπ6{}Ει1ιν διαλεχ{}ε�ι; 25 τελευταίοιι; lχρήι'1ατο τούτοιg. tίρετO γαρ τον Φί- 1 1 λιππον δια τί Λυι1ιμάχειαν μετ' Αίταιλων ταττομένην κα� ι1τρατηγον εχουι1αν παρ' αότων lκβαλων τούτον κατάι1χοι φρουρCf την π6λιν ' δια τί δε Κιαvούg, 12 11 πι;ιοαιι;ιέση F, corr. S 17 έστιν F 7 iπολΕμησεv F 18 καταλεΙΠΕιν coni. Β W 22 σποvδήv] όι;ιμήν coni. Hu comment. Fleckeis. ρ. 88 s. 17"

366

BELLUM MACEDONICUM Ι. [01. 145, 3].

παf!απλησίως μετ' .ΑΙτωλών ιιυμπολιτευομένους έξαvδf!αποδίσαιτο, φίλος -DπιΧf!χωv .ΑΙτωλοίς· τί δΕ λέγων κατέχει νϊίν 'Εχίνον κα� Θήβας τας Φ,f}ίας κα� ΦιΧf!ι'Jαλοv κα� Artf!ιr,av. 4 Ό μΕν ο{ίν Άλέξαvδf!ος ταϊίτ' ειπων άπει'Jιώπη- 5 (17,4) ι'Jεν. δ δΕ Φίλιππος έγγίσας τfj yfj μάλλον η Πf!ό­ tt,f}sv κα� διαναι'Jτας Ιπ� τής νεως .ΑΙτωλικΟν [φη κα� ,f}εαΤf!ΙΚΟV διατε,f}είσ,f}αι τον Άλέξαvδf!ΟV λόγον. 2 ιιαφώς γα" πιΧντας γινώιικειν 8τι τους {δίους ι'Jυμ9 '11 . μιΧχους έκων μΕν οvδε�ς διαφ,f}είf!ει, κατα δΕ τας 10 τών καιρών πεf!ιιιτιΧιιεις πολλα ποιείν ιXVayxιX�Ett,f}a" 3 τους �γoυμένoυς παf!α τας έαυτών Πf!οαΙf!έι'Jεις. [τι 854. δΕ ταϊίτα λέγοντος τοϊί βασιλέως δ Φαινέας, 1}λατ­ τωμένος τοίς δμμαtJιv EΠ� πλείον, -DπέΚf!οvε τον Φίλιππον, φιΧιικων αυτον ληf!είv' δείν γα" η μαχό- 15 μενον νικάν η ποιείν τοίς Κf!είττοι'JΙ το Πf!οιιταττό4 μενον. δ δε Φίλιππος, καίπε" Εν κακοίς ων, 8μως Ovx άπέι'JXετo τού xa,f}' α-DΤΟV Ιδιώματος, άλλ' Ιπι­ ι'JΤf!αφείς �� Τοϊίτο μΕν " [φηι'Jεν �� αι Φαινέα, κα� τυφλφ δήλον". ψι γα" εi5,f}ικτος κα� Πf!ος τούτο 20 το μέf!ος εi'ι πεφVΚως Πf!ος το διαxλευιX�ειν lXv,f}f!oS5 πους. ati,f}tg δε Πf!ος τον Άλέξαvδf!OV έΠΙι'JΤf!έψας "Έ ωΤlfς με" φηι'J�ν ��'.Αλέξαvδf!ε, δια τί Λυ ιμιXxειαν ι'J f! 6 Πf!οιιέλαβοv; '[να μη δια την vμετέf!αv lJltYWf!iaV άνιXι'Jτατoς ύπο Θf!φιώV γένηται, κα,f}ιΧπε() νύν γέ- 25 γονεν ήμών άπαγαγόντων τους tJΤf!ατιαιτας δια τού­ τον τον πόλεμον, ov τους φQΟVf!οvvτας αVτήV, ώς 21 πl}o� 'l!O &v,f}oQ&'nOVS del. Naberus Mnemos. 1857, 121, scripturam traditam tuentur Kaelkerus de eloc. Polyb. ρ. 274 et Schenkelius Jαhresber. ub. d. F01'tschr. d. class. Alter­ thumswiss. 1884 Ι 239 -

POLYB. mSTOR. XVlII 3-0.

367

6υ φψ;, &λλα τους παQαφvλαττοντας. Κιανοίς δ' 7 έγαι μεν ουκ Επολέμη6α, ΠQΟV6ίοv δε ΠΟλεμοvνΤΟς {Jοη,f}ών Εκείνφ 6υνεξείλον αυτούς, {ψών αίτίων γενομένων· πολλάκις yιXQ κάμοv και τών αλλων 8 5 Έλλήνων διαΠQε6{JευομΕνων ΠQος υμάς, ϊνα τον νόμον αQητε τον διδόντα την Εξου6ίαν υμίν αγειν λάφV(Jον άπο λαφύQΟV, ΠQότεQον έφατε την Αίτω­ λίαν lκ της Αίτωλίας &QEiV η ΤΟVΤΟν τον νόμον." Tov δε Τίτου ,f}αυμά6αντος τί ΤΟVτ' Ε6τίν, δ 5 10 βασιλευς έπεΙQάΤΟ διασαφείν αυτφ, λέγων ρτι τοίς ( 1 7 ) ΑίτωλΟίς [,f}og υπάQΧει μη μόνον ΠQος oiJg &ν αυτοι πολεμώσι , τούτους αυτους &γειν και την τούτων XcbQav, άλλα κttν ετεQοί τινες πολεμώσι ΠQος άλλή- 2 λους, δντες Αίτωλών φίλοι και σvμμαχοι , μηδεν 15 ήττον Εξείναι τοίς Αίτωλοίς &νευ ΚΟινΟV δόγματος και παQ(α{Jοη,f}είν) άμφοτέQοις τοίς ΠΟλεμΟVσι και την XcbQav αγειν την άμφΟΤΕQων, ωστε παQα μεν 3 τοις Αίτωλοίς μήτε φιλίας OQOVfl υπάQχειν μήτ' fX,f}Qag, άλλα πάσι τοίς άμφΙ6{JηΤΟV6Ι πεQί τινος 972. έτοίμovς EX,f}QOvg εΊναι τοvτοvς και πολεμίους. "πό,f}εν ovv έξε(fΤΙ τούτοις έγκαλείν vvv, εί φίλος 4 υπάQχων ΑίτωλΟίς έγώ , ΠQΟVι5ίοv δε 6ύμμαχος, έ'ΠQαξ& τι κατα Κιανών, βοη,f}ώv τοίς αυτΟV ι5υμ­ μάχοις; το δ'ε δ'η πάντων δ'εινότατον, οΙ: ποιοvντες 5 25 έαυτους έφαμίλλους 'Ρωμαίοις και κελεύοντες Εκχω- &51). (Ιείν Μακεδόνας άπάσης τής Έλλάδ'ος· τοvτο yιX(J 6 άναφιtέγξαι5,f}αι και κα&όλου μΕν Ε(fτιν υπεQήφανον, ου μην άλλα 'Ρωμαίων μεν λεγόντων &νεκτόν, Αίτωλών δ' ουκ άνεκτΌV· ποίας δ'ε κελΕVετέ με" φηι5ιν 7 80 "Εκχω(Jείν Έλλάδος και πώς &φΟQι�ετε ταύτην; αυτών 8 yιXQ Αίτωλών ουκ είι5ιν "Έλληνες or πλείους· το yιXQ ••

BELLUM MACEDONICUM Ι. [ΟΙ 145, 3].

368

των 'A'J'qtxoov [,f)ovog κα� το των Άποδωτων, έτι δε 11 τούτων μεν παqαΧωqεϊτι! μοι ; " Τού δε Τ{του ιyελιfι1αντoς « 'Λλλα δη πqος μεν 6 (17,6) ΑΙτωλούς &qκεΙτω μοι ταύτ' " έφη' < ·πqΟς δε 'Ρο- 5 δΙους κα� π(!ος ''Ατταλον lv μεν Ιι1φ κ(!ιτf1 δικαιό­ τε(!ον ltV vομΙι1,f)oεlη τούτους ήμϊν &ποδιδόναι τας αίχμαλώτους ναύς κα� τούς ιivδqας �πεq ήμας τού2 τοις' ο-ό ιΥα(! fιμεϊς 'Λττιfλφ πqότεqοι κα� 'ΡοδΙοις τας xcfqtxg Ιπε{:Μλομεν, oiίτoι · δ' fιμϊν δμολΟιΥου- 10 3 μι!νως. o1'J μην &λλα ι10ύ κελεύοντος 'ΡοδΙοις μεν &πoδ'tδωμι την Πε(!αΙαν, 'Aττιfλφ δε τας ναύς κα� 4 τούς ιivδ(!ας τούς διαι1φζομένους. την δε τού Νικη­ φοqtου καταφ,f)oοqαv κα� τού της 'Λφqοδtτης τεμένους ιiλλως μεν o1'Jκ εlμ� δυνατος &ποκαται1τηι1αι, φυτα 15 δε κα� κηπου(!ούς πέμψω τους φ(!οντιούντας ,f)ocqtx­ πεΙας τού τόπου κα� της α-όξήι1εως των Ικκοπέντων δ δέvδqωv". πιfλιν δε τού ΤΙτου ιyελιfι1αντoς Ιπ� τφ χλευαι1μφ, μεταβας δ φίλιππος Ιπ� τούς 'Λχαιούς πqώτοv μεν τας ε1'Jεq'J'ει1tας lξη(!ι4tμήι1ατο τας Ιξ 20 'ΛνΤΙιΥόνου ιyεrενημένας εΙς α-ότούς, εΙτα τας lιYttxg' β έξης δε τούτοιι;; π(!οηνέιΥκατο το [kl'J'E4tor;; των τιμων 7 τών άπηντημένων α-ότοϊι;; παqα τών 'Λχαιών. τελευ973. ταϊον δ' άνέιΥνω το πεq� της άΠOι1τιfι1εωι;; ψήφΙι1μα κα� της π(!οι;; 'ΡωμαΙουι;; μετα,f)oέι1εωι;; , fj x(!ηι1ιfμενoι;; 25 &φοqμf1 πολλα κατα των Άχαιών εΙς Ι2,f)oει1tαv εΊπε 8 καΙ &χα(!tfJτΙαv. δμως δ' έφη το μεν ''Aq'J'or;; &πο9 των 'Λμφιλ6χων, ο-όκ έι1τιν Έλλιfς.

τον

1 'Af(lIlWV] 'Af(lla�, &(lσEν�κίiιι; na(lιX llo1.v{llιp δ'Ε δ'ια Εfι(lέ
tl.

•

l
POL ΥΒ. HISTOR. ΧΥΙΙΙ 5-7.

369

δώσειν, πε(>� δ); τού KOQ(vfFov (30υλεύσεσ&αι μετά τού Τ(του. Ταύτα δ); διαλεχfFε�g ΠQος; τους; &λλουg tίQετο 7 τον Τ(τον, φήσαg ΠQοg Εκείνον α'ότφ τον λ6γον (17,7) 5 εΙναι κα� ΠQος; 'Ρωμα(ουg, π6τεQον οΙ'εται δείν έκ­ XWQEiv dJv έπέκτηται π6λεων κα� τ6πων Εν τοίς; 'Έλλησιν, 11 κα� τούτων οσα QιX των γονέων παQε("lt ληφε. τού δ' &ποσιωπήσαντος; Εκ XEιQog &παντιΧν 2 856. 010( τ' ήι1αν δ μεν 'ΑQ(σταινος; ύπεQ των 'Αχαιων, 10 δ δε Φαιν{ας; ύπεQ των ΑΙτωλων. tίδη δε της; roQIXg 3 συγκλειούσηg δ μεν τούτων λ6γος; ΕκωλύfFη διά τον καΙQ6ν, δ δ); Φ(λιπποg ήξ(ου γQάψαντας; αύτφ δού­ ναι πάντας; έφ' 01ς; δεήι1ει y(VSrJfFιxt την εlQήνην' μ6νοg yιXQ ιJ)ν ουκ Εχειν μεfF' dJv {30υλεύηται' διο 4 15 fFέλειν αύτφ λ6γον δούναι πε(>� των έπιταττομένων. δ δε Τ(τος; ουκ &ηδωg μεν tίκoυε τού Φιλ(ππου 5 χλευάζοντοg" μη (30υλ6μενοg δ); τοίg &λλοιg [μη] δοκείν &ντεπέσκωψε τον ΦtλΙΠΠOν ειπων οvτωg' 'ΈΙκ6τως;" Εφη "Φ(λιππε, μ6νο!; εΙ νύν' τους; ylXQ 6 20 φ(λους; τους; τά ΚQάτιστά σοι συμ{30υλεύσοντας; &πώ­ lSrJιxg [kπανταg". δ δ); Μακεδων ύπομειδιάσας; (ICXQ­ δάνιον &πεσιώπησε. Kα� τ6τε μεν [kπαντεg, έγγQάπτους; δ6ντες; τφ 7 Φιλ(ππφ τάς; {αυτων ΠQοαΙQέι1ειg &κολούfFωg τοίg 25 ΠQοειρημένοιg, έχωρ(σfFησαν, ταξάμενοι κατά την Επιούσαν εΙς; Ν(καιαν πάλιν &παντήι1ΕΙν" τΏ δ' αϋριον 8 οι μεν περ� τον Τ(τον -Ιίκον EΠ� τον ταχfFέντα τ6πον Εν ω(ρςt) πάντες; [ήσαν] , δ δ); Φ(λιπποg ου πα(>εγ(νετο. 1 7 . 18 ιιη δΟΚΕίν FS, ιιη del. Ur 181 b 28 lv άj F(S), :Ι ήσαν FS, ιιΕν παρησαν aut

corr. B W coll. χνω 9,

370

BELLUM MACEDONlσιT.M Ι. [01. 145, 8)

Tηg δ' -iιμέραg �δη προαγούσηg έπ� πολυ κα� ιΥΧΕδον άπηνωκότων των ΠΕΡΙ τον Τίτον, παρήν δ 974. Φίλιπποg δείληg όψίαg iπιφαινόμΕνοg μΕ.ft' ιhν κα� 2 πρόΤΕρον, κατατετριφωg την -iιμέραν, dJg μ�ν α-ότοg εφη, δια την άπορίαν κα� δυιιχρηστίαν των έπι- 5 ταττομένων, ιbg δ� τοίg ttllotg ΕδόΚΕΙ, βoυλόμEνo� ΕκκλΕίιιαι τφ καιρφ τ-ήν ΤΕ των Άχαιων κα� 7:ην 8 των ΑΙτωλων κα7:ηγορίαν' έώρα γαρ 7:1] πρόt1.ftεν άπαλλαττόμενοg άμφοτέροvg 7:0ύ7:0vg έ7:0ίμοvg iSν7:ag 4 προg 7:0 tfvμπλέΚΕtf.ftαι "al μΕμψιμοιρείν α-ό7:φ. διο 10 "al 7:όΤΕ ι1vνεγγίσαg ήξίου 7:0'11 7:ων 'Ρωμαίων ιΙ7:ρα­ τηγον lδί'f προg α-ότον δ'ιαλεχ.ftijναι περ� των ένε­ ι1τώ7:ων, ϊ'να μη λόγοι γένωνται μόνον Εξ άμφΟ7:έρων άψιμαχούντων, άλλα "al 7:Ilog 7:Ι τοίg άμφιιιβητου5 μένοιg iΠΙ7:Ε.ftl]. πλεον&κιg δ' α-ότου παρακαλουντοg 15 κα� προtfαξιουντοg, tjρετο τοvg tfvμπαρόνταg δ Tt7:og 6 τί δ'έον εlη ποιείν. των δ� κελευόντων t1vνEl.ftEiν "al δ'ιακουιΥαι των λεγομένων, παραλαβων δ Τίτοg 857. '�ππιoν Κλαύδιον χιλίαρχον δντα 7:όΤΕ, τοίg μ�ν ttllotg μικρον άπο 7:fίg .ftαλ&7:τηg άναχωρ-ήιΥαιΥιν 20 είΠΕν αV7:ό.ftι μένειν, αV7:0g <Jb τον Φίλιππον Εκέ7 λευσεν Εκβαίνειν. δ δ'b fJcttftleVg παραλαβαιν Άπολ­ λόδ'ωρον κα� Δημοιι.ftένην άπέ{:Jη, σvμμίξαg <Jb 7:φ 8 Τίτφ δ'ιελέγετο "al πλΕίω χρόνον. τίνα μ�ν otw ,ην τα τότε �η.ftέντα παρ' έκατέρου, δ'vt1χερbg εΙΠΕίν' 25 εφη δ' ο{,ν δ Τίτοg μετα 7:0 xwqtd{}ijvat τον Φί. λιππον, δ'ιαιΥαφων τοίg ΊXllotg τα παρα του fJctt1t9 liwg, ΑlτwλΟίg μw άποδ'ουναι Φ&ρσαλον κα� Δ&ρι8

(11,8)

δμοϋ -ήσαν Bei 604, versum intercidisse suspicatur Campiuf1 1. c. ρ. 1158 ann. 1 , ήσαν interpolatum ad explicanda verba. corrupta. Ιν φ del. Β W

POLYB. HlSTOR. XVΠI 8. 9.

371

ι1αν, Θήβας δ' οvκ ιΧποδιδ6ναι , 'Ροδίοις δs τής μ�ν Περαίας παραχωρείν, '1αι10ύ δs κα� Βαργυλίων ουκ έκχωρείν ' 'Λχαιοίς δs παραδιδ6ναι τον Κ6ριν&ον κα� την τών 'ΛQγείων π6λιν. 'Ρωμαίοιι:; δs τα κατα 10 5 την ΊλλυQίδα φάναι παQαδώι1ειν κα� τους αΙχμα­ λώτους πάντας, 'Λττά.λφ δs τάς τε vιxvg &ποκατα6τήσειν κα� τών ιΧνδQώV τών έν ταίς ναυμαχίαις άλ6ντων 3σοι περίεισι. Πά.ντων δs τών παρ6ντων δυσαρει1τουμένων τf] 9 10 διαλύσει κα� φασκ6ντων δείν το κοινον έπίταγμα (17,9) 975. πρώτον ποιείν - τούτο δ' ην άπάι1ης έκχωQείν τής Έλλάδος - εΙ δs μή, δι6τι τα κατα μέρος μάταια γίνεται κα� προς ΟVδέν, &εωρών δ Φίλιππος την 2 έν αVΤΟίς &μφΙι1βήτησιν κα! δεδιως [Χμα τας κατ15 ηγορίας, ήξίου τον Τίτον ύπερ&έσ&αι την ι1ύνοδον εΙς την ιxi)QLOV δια το κα! την WQΙXV εΙς όψs συγ­ κλείειν' 17 γαρ πείι1ειν 17 πεΙι1&ήι1εσ&αι τοίς παρα­ καλουμένοις. ΤΟ1ί δε ουγχωρήσαντος, ταξάμενοι ουμ- 3 ΠΟQεύεσ&αι 'ltQOf: τον κατα Θρ6νιον αΙγιαλ6ν, τ6τε 20 μεν έχωQίσ&ησαν, τfj δ' ύστεQαίlf πάντες ήκον έπ� τον ταχ&έντα τ6πον Εν wfllf. κα! βQαχέα διαλεχ&εΙς 4 δ Φίλιππος ήξίου πάντας, μάλΙι1τα δs τον Τίτον, μη διακ6ψαι την διάλυσιν, τών γε δη πλείι1των εΙς συμβατικην διά&εοιν ήγμένων, &λλ' εΙ tLsv Ενδέχεται δ 25 δι' αύτών 6υμφώνους γενέσ&αι περ! τών &ντιλεγο­ μένων ' εΙ δs μή, ΠQεσβεύσειν Εφη προς την ι1ύγ­ κλητον, κ&κείνην πείι1ειν περ! τών &μφΙι1βητου­ μένων, 17 ποιήι1ειν 3, τι ποτ' &ν ΕπιτάΤΤΥ. ταύτα 6 δ' αvτού προτείνοντος, ο{ tLsv αλλοι πάντες εφασαν 858. 29 �φασαν FS vu1go , �ψησαν Hu

BELLUM MACEDONICUM L ΙΟl. 145, 3].

372

δεϊν πράττειν τά τον πολέμου καΙ μη προσέχειν τοίι: &ξιουμένοιι:. δ δΒ τών 'Ρωμαίων στρατηγοg o�κ &γνοείν μεν ο,Μ' αiJτοι: δφη διότι τον ΦtλΙΠΠOν o�κ εlκόg lστι ποιησαι τών παρακαλουμένων oiJδέν' 8 τφ δ" άπλώg μηδεν lμπoδtζειν τάι: 6φετέραg πράξειg 5 την αίΤΟ'υμένην XιXf!LV ύπο τον βασιλ{ωι: Εκποιείν 9 δφη χαρίζεσ&αι. κυρω&ηναι μεν γάρ oiJO' δ)g είναι δυνατον οiJδεν τών ννν λεγομένων IiVEV τηg συγ­ κλήτου, προg δε το λαβείν πείραν τηg Εκείνων γνώ10 μηg εiJφυώg δχειν τον Επιφερόμενον καιρόν' τών 10 γαρ σΤf!ατοπέδων oiJO' δ)g δυναμένων οiJδsν πράτ­ τειν διά τον χειμώνα, τοντον &πο&έσ&αι τον χρόνον slg το ΠΡΟdαvενεγκείν τΏ συγκλήτφ περ! τών ΠΡΟd­ πιπτόντων, o�κ Ii&ετον, &λλ' οΙκείον είναι πάσι. 10 Ταχν δε συγκατα&εμένων άπάντων διά το &εω- 15 (17,10) ρείν τον Τίτον o�κ &λλότριον δντα τηι: ΕπΙ την 2 σύγκλητοv &ναφοράg, δδοξε 6υγχωρείν τφ Φιλίππφ πρεσβεύειν Elg την 'Ρώμην, δμο{ωι: δε καί παρ' .976. αύτών πέμπειν έκιΧ6τουg πρεσβευτάg τουι: διαλεχ&η­ ι10μ!vουg τϋ συγκλήτφ καΙ κατηγορήσονταg τον 20 Φιλίππου. Τού δε πράγματοg τφ Τίτφ τον κατά τον σύλ8 λογον κατά νούν καΙ κατά τοvg ΙΙξ &ρχηg διαλο­ γισμοvg προκεχωρηκότοg, παραυτίκα το (JvvEXsg τηg Επι{Jοληg έξύφαινε, τά τε xa.f}' αύτον &('fφαλιζόμενοg 25 Επιμελώg καΙ πρόλημμα τφ Φιλ{ππφ ποιών ούδέν. 4 δοvg γάρ &VOXιXg διμrjνουg αiJτφ την μλν πρε('fβε{αν την Elg την 'Ρώμην Εν τούτφ τφ χρόνφ ('fυvτελείv Επέταξε, τάg δε φρουραg έξάγειν παραχρημα τάg έκ 7

19

α:vτω

F(S), corr. Scaliger

POLYB. HISTOR. χνιιι 9-11.

373

τής Φωκίδος κα� ΔΟΚ(Jίδος έκέλευt1ε. διετάξατο δε 5 κα� πε(J� τών ίδίων ι1υμμάχων φιλοτίμως, ϊνα κατα μηδένα Τ(J6πον μη δεν είς αυτους άδίκημα γ{νηται κατα τουτον τον X(J6vov {)πο Μακεδ6νων. ταυτα 6 5 δε ποιήι1ας Π(Jος τον Φίλιππον εγγ(Jαπτα, λοιπον αυτος ηδη δι' αvτου το Π(Jοκε{μενον έπετέλει. κα� 7 τον μεν Άμύνανδ(Jον είς την Ψώμην έξέπεμπε πα(Jα­ X(Jf)fLct, γινώσκων αυτον εύάγωγον μεν δντα κα� ρr;eδίωg έξακoλoυ-ιtήσoντα τοίς έκεί φ{λοις, έφ' δπ610 τε(J' &ν C!.yrot1tv αtιτ6ν, φανται1ίαν δε ποιήσοντα κα� Π(Jοσδοκ{αν δια το τής βαι1ιλε{ας δνομα. μετα δε 8 τουτον έξέπεμπε τους πα(J' α{)του Π(Jέσβεις, Κ6ιν- 809. τ6ν τε τον Φάβιον, δς ην αυτφ τf;g γυναιrκoς &δελ­ φιδους , κα� Κ6ιντον Φολούιον, συν δε τούτοις "Απ15 πιον Κλαύδιον έπικαλούμενον Nl(Jrovιx. πα(JCt δε 9 τών ΑΙτωλών έΠ(Jέσβευον Άλέξανδ(Jος 'Ίσιος, Δαμ6Κ(Jιτος Καλυδώνιος , Δικαία(Jχος Τ(Jιχωνιεύς, Πολέ­ μαρχος Ά(Jt1ινοεύς, Δάμιος Άμβρακιώτης, Νικ6μαχος 10 Άκαρναν τών έκ Θου(Jίου πεφευγ6των κατοικούντων 20 δ" έν Άμβρακίο;οϋ F(S), corr. Ur 1 8 1 1-

374

BELLUM MACEDONICUM ι. [01. 145, 3].

τού Τίτου φίλων μένειν τοVg. {,πάτοvg &μφοτέροvg κ"τα την 'Ιτ"λl"ν δια τον &πο των Κελτων φόβον, είσελ&όντε� slg την σύγκλητον πάvτεg κ"τηγόρουν 3 &ποτόμωg του ΦιλΙππου. τα μw oVv ίΕλλ" π"ρ"­ πλήσι" τοrg κ"l προg "-ότον τον βασιλέα πρότερον 5 4 είρημέvοιg �ν' τουτο δ' iπιμελωg έντ{κτειν έπει­ ρωντο τ1'1 συγκλήτιΡ πάvτεg, διότι 'Cfjg Χ"λκίδοg κ"l του Κορίν&ου κ"l τηg Δημητριάδοg {,πο τιjJ Μ"κε­ δόνι τ"ττομένων ούχ οΤόν τε τοvg "'Ελληv"g 8ννοι"ν Ι) l"[jcrV iλεv&ερ{"g. δ γαρ "ύτοg Φίλιπποg είπε, 10 τουτο κ"l λl"ν &λη&sg 8φ"σ"ν {,πάρχειν' δg έφη 'Covg προειρημέvοvg τόποvg είν"ι πέδ"g Έλληvικάg, 6 όρ&ωg &ποφ"ιvόμεvοg. 011τε γαρ ΗελΟΠΟV1ιησ{οvg &ν"πνεϋσ"ι δύν"τον έν Κορίν&ιΡ [j"σιλικηg φροvραg iγκ",f}ημέvηg, 011τε Δοκροvg κ"ί Βοιωτοvg κ"ί Φω- 15 κέ"g &"QQfjO"L Φιλίππου Χ"λκίδ" κ"τέχοvτοg κ"ί 7 την ίlλλην Ε11βοι"ν, olιδε μην Θεττ"λοvg oMs Μά­ γvητ"g δυ1ι"τον iπ"ύρ"σft"ι τηg iλεv&ερl"g οvδέ­ ποτε, Δημητριάδ" Φιλίππου κ"τέχοvτοg κ"ί Μ"κε8 δόνων. διο κ"ί το Π"Q"χωρεrv των ίlλλων τόπων 20 τδν Φ{λιππον φ"ντ"σί"ν εΊν"ι χάριν του τον π"ρόντ" 860. κ"ιρον iκφvγεrv' fj δ' Clv ήμέρ,! βουλη&'Υ , �'fιYlwr; πάλιν {,φ' "{,τον ποιήσει1&"Ι 'Covg "'Ελληv"g , εαν 9 ΚQ"Τ1'1 των προειρημένων -ι:όπων. διόπερ ηξ{ουν -ι:ην σύγκλητον � -ι:ού-ι:ων των πόλεων &ν"γκάσ"ι τον 25 Φ{λιππον Εκχωρείν � μένειν iπl των {,ποκειμένων 10 κ"ί πολεμεrv iρQωμέvωg προg "iJ-ι:όv. κ"ί γαρ ηνύ­ σ&"ι -ι:α μέγιστα του πολέμου, των -ι:ε Μ"κεδόνων 10 δ FS, corr. Rei 606 ΕΤΤΕ FD Reg. F Reg. G Vesont., corr. Vesont. man. prim. 1\\1 iVIΥ.VσlΥ.σ�IΥ.Ι FS, ' Ε1CIΥ.Vf!Εσ�IΥ.Ι CobEιtusMnemos. 1881, 272, corr. HuFleckeis. anna1. 1887, 7648.

PCΊLYB HISTOR. χνιιι 1 1 . 12.

375

ΠQOηττημέvωv (Ης 1jδη κα� κατα γηυ πλείι:Jτωυ αύτoί� χορηγιώυ Iκδεδαπαυrιμέυωυ. ταύτα δ' εΙπόυτες πα(!ε- Ι 1 κάλουυ μήτε τους "Έλληυας ψεύι:Jαι τώυ πε(!� τη/> έλευ&ε(!ίας lλπίδωv μή&' έαυτους &ΠOι:Jτε(!ηι1αι τ'fι? 5 καλλίι:Jτης έπιγραφης. ο{ μΒυ o{,v πα(!α τώυ Έλλή- 12 υων π(!έι:Jβεις ταύτα κα� rot5rotg πα(!απλήι:Jια διελέ­ X&ηι:Jαν, ο{ δΒ παρα του Φιλίππου πα(!ει:JΚΕVάι:JαντO μΒυ αις έπ� πλείου ΠOιηι:JόμευOΙ τους λόγους, έν αρχαίς δ' εύ&έως έκωλύ&ηι:Jαν ' έρωτη&έυτες γαρ εΙ 13 1 Ο παραXωΡOύι:JΙ Χαλκίδος κα� Κορίν&ου κα� Δημητρι­ άδος, απείπαν μηδεμίαν εχειν περ� rot5rrov έντολήν. 01JroL μΒν ο{,ν έπιτμη&έvτεg ουτως κατέπαυι:Jαν 1 4 τΟν λόγου. fι δΒ ι1t5γκλητος τους μΒν ύπάτους &μ- 12 φοτέ(Jοvς εΙς Γαλατίαν έξαπέι1τειλε , κα&άπερ έπάνω (17,12 ) 15 προείπα, τον δΒ προς του Φίλιππον πόλεμον έψη­ φίσατο κατάμονον εΙναι, δOυι:Jα τφ Τίτφ τηυ έπι­ τροπην ύ�Bρ τών Έλληνικώυ. ταχυ δΒ τούτων εΙς. 2 την Έλλάδα διασαφη&έντων έγεγόνει τφ Τίτφ πάντα κατα νούν, έπ� βραχυ μΒυ κα! raiJrotLιXrOV συνεργή20 σαντος, το δΒ πολυ δια της αότού προνοίας &πάν­ των κεχειριι:Jμένων. πάνυ γαρ &γχίυους, εΙ καΙ τις 3 Ετεηοι,; 'Ρωμαίων, [κα!] δ προειρημέυος &νηρ γέγο­ νεν' οϋτως γαρ εύστόχως έχείριζε κα� υουνεχώς οό 4 μόνον τας κοινας έπιβολάς, &λλα κα! τας κατ Ιδίαν 25 έυτεύξεις, ιf:ίσ&' ύπερβολην μη καταλιπείυ. καίτοι () γε [κα!] νέος ην κομιδfj ' πλείω γαρ τών τριάκοντ'

978.

12 iπιτιμ,η,&Εl1,τες FS, cοrr. Herwerdenus Mnemo8. 1874, 74 18. 19 inc. Ρ: "'στι δ τΙτοι;; στρατηγοι;; '1)11 τώl1 �ωμαΙωl1 ' τοvτω δε ΑγΕγ6νει πάl1τα κατανουν cet. ; inc. Suid. �. Υ. Τίτος: τΙτος στ(lατηγος ·ΡωμαΙων. τοvτφ δΕ ΑγΕγ611ει πάντα ",tατα 110υν cet. 22 κα! om. Ρ Suid. (v. ad 26) , del. Β W Fleckeis. annal. 1889, 685 26 γε Ρ Suid γε καΙ F, .,

376

BELLUM MACEDONICUM ι. [01. 145, 3].

ετων Ο'όκ είχε' κα:! π{!wτοg clg την Έλλάδα: δια:βε­ {31jUEL μετ" στ{!α:τοπέδων. 'Έμοιγε πολλάκιg μεν κα:! έπ! πολλοίg .ft'α:vμάζειv 13 (17,18) έπέ{!χετα:ι των &v.ft'{!ωπείωv άμα:{!τημάτων, μάλιστα: 861. 2 δ' έπ! τφ κα:τα τοvg Π{!Οδ6Τ"f:. διο u"l {30ύλομα:ι 5 τα π{!έποντα: 'totg UΙXL{!Otg δια:λεχ.ft'41vα:ι πε{!! α:-fJτWv. 979. 8 κα:ίτοι γ' o-fJu &γνοω δι6τι δVt1.ft'ει1ψητοv δ τ6ποg εχει τι κα:ι δυσπ"{!άγ{!α:φον' τίνα: γα{! ιbg &λη.ft'Wg 4 π{!οδ6την δεΊ: νομι'ζειν, o-fJ Ρ4διον &ποφ1jvα:t1.ft'α:ι. δ41λον γ"{! ιbg οiSτε τοvg έξ &κερα:ίου t1vντι.ft'εμέvοvg \0 των &νδ{!ων Π(J6g τιv"r; (3α:σιλείg η δvνάt1τ"g κοιΙ) νωνί"ν π{!"γμάτων c-fJ.ft'irog π{!οδ6τα:g νομιστέον, οiSΤΕ 'tovg κα:τα (ταg) ΠΕ{!ιστάt1ειg μετα:τι.ft'έvτα:g τ"g α:vτwν πα:τ{!tδα:g &π6 τινων -όΠΟΚΕιμένων π{!οg έτέ{!"g φιλtα:g 6 κ"� t1vμμα:χtα:g, ο-fJδε τούτοvg. πολλοϊί γε δΕίν' έπεt- 10 τοι γε πολλάκιg οι τοιοϊίτοι των μεγίστων &rιx.ft'wv 7 rcr6VΙXt1LV α:Ιτιοι τα:ίg lδία:ιg πα:τ{!ίσιν. 'ίνα: δε μη πό{!{!ω.ft'εv τα πα:{!α:δείγμα:τα: φέ{!ωμεν, έξ α:-fJΤWV των ένεστώτων �q,δtωg εστα:ι το λεγ6μενον κα:τα:νοε'Cv. 8 εί γα{! μη t1vv κα:ι{!φ τ6ΤΕ μετέρ{!ιψε τοvg 'AXιxtovg 20 'Α{!ίt1τα:ιvοg &πο τ41g ΦιλΙππου σvμμα:χία:g π{!οg την 9 'Ρωμα:ίων, φα:VΕ{!wg Ii{!δηv &πολώλει το {.ft'vog. νϊίν δε XUJ{!tg τ41g πα:{!' α:-fJτον τον UΙXL(JOV &t1φ"λεl"r; έκάστοιg ΠΕ(Jιγεvομένηg, α-fJξ>ήt1εωg των 'Αχαιων δμοκαΙ S 1 διαβεβήΚΕΙ PFS� διέβη Suid., διεβεβήΚ8Ι Di, sed partic. ρ. 29 2 de8. Ρ Eberhardum observ. POlyb. Snid. F Ιοl. 2n" med. 8 Ρ 89, 20 Vα : "Ότι φησΙν δ 'Πολιύβιος 'ΠΕQΙ 'ΠQοδοτwν ' stLol [σΤΕ 'Πολλάκις cet. 7. 8 inc. Suid. 8. Υ. πeοό'ότ«s: δvσ.fJoΕιfψητόν τι δ τόπος cet. 12. 18 Ιηc. Suid. 8. Υ. έξ kΚΕ(»«lοv : O.ιsΤE τούι; cet. 17 'ΠαΤQlσιν : de8. Suid. 8. Υ. δξ kΚΕ(»«ΙΟV (sed add. : καΙ τά 'ΠαQαδΕl,l/Lατα έξ α-ότων των ένΕσταιτων ItOlLQrov) et β. Υ. ΠQο6ότas , sed v. ad ρ. 379, 6 24 καΙ α-όξήσΕως

Υ.

POLYB. mSTOR. ΧΥΙΠ 12-14.

377

λογουμένως δ προειρημένος 6:νηρ κ6:κείνο το δια­ βούλιον α[τιος έδ6κει γεγονέναι' διο κα! πάντες 1 0 αvτον OVx ώς προδ6την, 6:λλ' ώς εvεργέτην κα� σω­ �ηρα της χώρας έτίμων. δ δ' αότος Ctv εί'η λ6γος 1 1 5 κα� περ� των Clλλων, 3σοι κατα τας των καιρων περιστάσεις τα παραπλήσια τούτοις πολιτεύονται κα� πράττουσιν. �Hι κα! Δημοσ.ftένην κατα πολλά τις Ctv έπαι- 14 νέσας έν τούτφ μέμψαιτο , δι6τι πικρ6τατον ονειδος (1'1,14) 10 τοίς έπιφανεστάτοις των Έλλήνων εlκfj κα� άκρίτως ΠΡΟ6έρριψε, φήσας έν μεν 'Αρκαδίtt τους περ� Κερ- 2 980. κιδάν κα� Ίερώνυμον κα! Εvκαμπίδαν προδ6τας γε­ νέσ&αι της Έλλάδος , 3τι Φιλίππφ συνεμάχουν, έν 3 δε Μεσσήν!1 τους Φιλιάδου παίδας Νέωνα κα! 15 Θρασύλοχον, έν ".Αργει δε τους π(:ρ� Μύρτιν καL Τελέδαμον καL 1lΙνασέαν, παραπλησίως έν Θετταλίtt 4, μεν τους περ! Δάοχον κα! Κινέαν, παρα δε Βοιωτοίς τους περL Θεογείτονα κα� Τιμ6λαν' συν δε 5 τούτοις κα� πλείους έτέρους έξηρί&μηται , κατα π6λιν 86�. 20 ονομάζων, καίτοι γε πάντων μεν των προειρημένων 6:νδρων πολυν έχ6ντων λ6γον κα� φαιν6μενον -όπερ των κα.ft' α-ότους δικαίων, πλείστον δε των έξ 'Αρ­ καδίας καL Μεσσήνης. ΟVΤΟΙ γαρ έπισπασάμενοι 6 Φίλιππον clg Πελοπ6ννησον κα� ταπεινώσανΤΕς 25 ΔαΚΕδαιμονίους πρωτον μεν έποίησαν 6:ναπνΕυσαι και λαβΕίν έλΕυ.ftΕρίας εννοιαν πάντας τους την ΠΕλοπ6ννησον κατοικουντας, επειτα δε την χώραν 7 &νακομισάμενοι και τας π6λΕις, ttg παρfιρηντo ΔαΚΕ­ δαιμ6νιοι κατα την Εvκαιρίαν ΜΕσσηνίων, 1lICΓαλoRei 751 probante Sch, sed v. BW Fleckeis. annal. 1889, 679 s. 8 Dem. de coron. 295

378

BELLUM MACEDONICUM Ι. [01. 146, 3].

πολιτών, Τεγειχτών, 'AQrc{wV, ηijξη�ιχv ται; έιχυτων ΠΙΧΤQ{διχg δμολοrοvμέvαιg' civ,f}' ι;Sν OV πολεμεϊ:ν άJφειλoν Φιλ{ππφ κιx� Mιxκεδό�ιν, άλλα πιΧντιχ κιχτα δυνιχμιν fvcQrEϊ:V 3�ιx ΠQοg δόξιχν κιx� τιμην άνηκεν. 9 εΙ μo'sV otιν τΙΧύτ' εΠQΙΧΤΤΟV � φQΟVQαv ΠΙΧQα Φιλ{ππου 5 δΈχόμενοι τιχϊ:ι; ΠΙΧΤQ{ι1ιv � κιχτΙΧλύοντει; τιιυ!: νόμου!: άΨΏQουvτο την llcv,f}C(J{ΙXV κιx� ΠΙΧ'lQηι1{ΙΧV τών πολι­ τών χιΧQΙV τη!: ιδtιx!: πλεονεξ{ιχ!: � δυνΙΧι1τε{ιχ!:, 6tξιοι 10 τη!: ΠQΟ(JηrΟ'l{ιχg �ι1ιxν τιχύτη!:' εΙ ιY's τηQουvτεg τα ΠQΟ!: ται; πιxτ�ίδιxι; δ{κιχιιχ "Q{�Et Π(JιχrμιΧταιν ιYteφf- 10 (JΟVΤΟ , νομίζοντει; oV ΤΙΧVτο (JvμφέQΟV 'A,f}ηνΙX{OΙΙ; εΙνιχι κιx� τΙΧί:ι; έιχυτων πόλε(JΙV, OV δήπου δια τούτο "ΙXlcϊ:(J,f}ιxt ΠQοδότιχg lΧQηv ιχvτοvg -δπο ΔημΟι1&έ1 1 vovg. δ ιY's πάντιχ μεΤQώv ΠQοg το τηι; Ιδ{ιχι; ΠΙΧΤQί­ δοι; �vμφέQΟV, κιx� πιΧντιχι; ήγουμενοι; δεϊ:ν τουι; 15 "'Ελληνιχι; άποβλέπειν ΠQοg 'A,f}ηVΙX{ovg, εΙ δΒ μή, ΠQοδότιχ!: άποκιχλών, άγνοεϊ:ν μοι δοκεϊ: κιx� πολυ 12 ΠΙΧQιχπιχ{ειv τηι; άλη&ε{ιχι; [8 πεποίηκε ΔημΟ(J&έvηg], 981. 6tllwg τε δη κιx� τών ι1υμβάνταιν τότε τοϊ:ι; "'Ελληι1ιν OV ΔημΟ(J,f}έvει μεμιχQΤVQηκόταιν 3τι κιχλωι; ΠQΟV- 20 νοή&η τού μέλλοvτοg, άλλ' 1JJόκιxμπ{δφ κιx� 'IeQW13 νυμφ κά� ΚεQκιδij κιx� τοϊ:!: Φιλιάδου πιχιι1{ν. 'Α&η­ νιχ{οις μo'sV rιXQ τηι; ΠQοg ΦtλΙΠΠOν άVΤΙΠΙΧQιχrαιrηg το τέλος άπέβη το πεϊ:QΙΧV λΙΧβεϊ:ν -ι:mν μεγ{�ταιν �υμπταιμάταιν πτιχ{ι1ΙΧ(JΙ τj] μάxrι τj] πεQ� XΙXLQcfJ- 25 14 νειιχν' sl δΒ μη δια την τού βιx�ιλέαιι; μεγιχλοψυχ{ιχν κιx� φιλοδοξ{ιχν, κιx� ΠΟQQαιτέ'lαι τα τηg άτυχ{ιχ!: �ν ιχvτοίg ΠQοv{Jη δια την ΔημΟ(J,f}έ110vg πολιτε{ιχν. 863. 16 δια ιY's τουι; ΠQοεΙQημέvοvg ιι'vδ'lιχg "OtVj] μ'εν 'AQ­ "ιX(Jt κιx� Mε�ι1ην{oιι; άπο Διχκεδιχιμον{αιν &�φάλειιx 80 κιx� Qr;ι1Ταιvη. ΠΙΧQει1κεvάι1.ftη , κιχτ' Ιδ{ιχν δΒ τΙΧi:ι; 8

POLYB .HISTOR. χνιιι Η. 15. .

379

αυτών πατρίι1Ι πολλα κα� λυι1ιτελη ι1υνεξηκολού­ -ftηι1ε. Τίι1ιν OVl! εΙκότως ΙΧν lπιφέροι τις την ονομα- 15 ι1ίαν ταύτην, ει1τι μεν δυι1παράγραφον' μάλΙι1τα δ' 2 5 ΙΧν ΠΡΟι1τρέχοι προς την &λή-ftειαν EΠ� τους τοιού­ τους φέρων, σι10Ι τών &νδρών κατα τας δλΟι1χερείς περιστάι1εις η της ίΔCας &ι1φαλεCας κα� λυι1ιτελεCας χάριν η της προς τους &ντιπολιτευομένovς διαφορας lγχεΙ(JCζουι1Ι τnίς EX-ft(J0ig τας πόλεις, η κα� νη ΔCα 3 10 πάλιν Of1ot φρου(Jαν εΙσδεχόμενοι κα� συγχρώμενοι ταίς e;ro-ftEl! lπικουρCαις προς τας Ιδίας δρμας κα� προ-ftέι1εις ύποβάλλουι1Ι τας πατρtδας ύπο την τών πλείον δυναμένων lξουι1{αν. τους τοιούτους ύπο 4 το της Π(JοδΟι1Cας ()νομα μεΤ(Jίως αν τις ύποτάττοι 15 πάντας. οίς λυ6'ιτελες μεν &λη-ftώς η καλον ούδεν 5 ούδέποτε ι1υνεξηκολού-ftηι1ε, τα δ' lναντία παι1ιν δ.uολογουμένως. U κα� -ftαυμάζειν ει1Τ:Ι προς τον l; 6 αρχης λόγον, προς τC ποτε βλέποντες η τCι1ι χρώ­ μενοι διαλογιομοίς δρμώι1Ι προς την τοιαύτην &τυ98 2. xCav. ουτε γαρ ελα-ftε πώποτε Π(Jοδους oύδε�ς πόλιν 7 η ι1τρατόπεδον η φρούριον, &λλα κΙΧν παρ' αύτον τον της πράξεως καΙ(Jον &γνοη-ftFι τις, Ο γ' lπιγινό­ μενος χρόνος lποίηι1ε φανερους απαντας' ουδε μην 8 γνωι1-ftε�ς oύδε�ς ούδέποτε μακάριον ει1χε βCον, &λλ' 25 ώς μεν lπίπαν v'li αυτών τούτων οlς χαρίζονται τυγχάνθυι1Ι της Ιψμοζούι1ης τιμωρίας. χρώνται μεν 9 γαρ τοίς προδόταις ο{ ι1τρατηγo� κα� δυνάοται πολ­ λάκις δια το συμφέρον ' οταν γε μην &ΠΟΧ(Jήσωνται, 6 Suid. 8. Τ. ΠQQd'ότα� post ταίς πατρίσιν (V. ad 376, 1 7) pergit άλλ' (ίσοι τών άνδρών cet. 17 δμολογουμ ι!νως : de8. Suid.

ρ.

{17,1

380

BELLUM MACEDONICUM Ι. [01. 145, 3].

χ(!ωνται λοιπον αις π(!οδόταις, κατα τον Δημοσ&έ10 νην, μάλ' ΕΙκότως �ψoύμEνoι τον έψχει(!ίσαντα 'toig

έχ&(!οίς την πατ(!ίδα καt τους έξ άρχής φίλους μη­ δέπο7! ttv �νoυν ιJφίσι ψενέιJ&αι μηδΒ διαφυλάξαι 11 την π(!οι; αiιτoυι; πίι1τιν. oiι μην άλλ' έαν "at ται; 5 τούτων διαφύψωιJΙ χείραι;, τάι; ψε δη των παρα12 σΠΟ7.'δη&έντων oiι �q.δίως έκφυψψάνoυιJιν. έαν δέ ΠΟΤΕ "at τας αμφοτέρων τούτων lπιβουλας διολί- 864. ιJ&ωι1ιν, η rE παρα τοίι; &λλοιι; άν&ρώποις φήμη 7:ιμωρος αiιτoϊ:ς έπεται παρ' 3λον τον βίον, πολλους 10 μεν φόβους ψΕυδεϊ:ς, πολλουι; δ' αλη&είg παρΙι1τά­ νουι1α "at νύκτωρ κα� με&' �ILiQav, παι1ι δε συν­ Ερψούι1α "at συνυπoδEικνύoυιJα τοίς κακόν τι Κlft' 13 έΚΕίνων βουλΕυομένοιι;, το δε ΤΕλευταίον oiιδε κατα τουι; f)πνους έωιJα λή&ην αiι"τoυς έχειν των �μαρτη- 15 μένων, άλλ' όνειρώττειν άνιψκάζoυιJα παν ψι!ι'οι; έπιβουλήι; κα� πεQιπετείαr;, ΙΧΤΕ fίυνειδόται; έαυτοίι; την {;πάρxoυιJαν έκ πάντων άλλΟΤftιότητα προι; ιJφαι; 14 κα! το κοινον ILirJ0r;. άλλ' ομως τούτων οf)τως έχόν­ των oiιδclr; Oiιδέ�OΤE δΕη&Εtr; ήπόρησε ΠQοδότου πλην 20 1 0 τελέωι; όλίψων τινων. έξ rhv ΕΙκότωι; ΕΙΠΟΙ τιι; αν 3τι το των άν&ρώπων ψένοι;, δοκούν πανουρψότατον εΙναι των ζφων, πολυν έΧΕΙ λόψον τού φαυλότατον 16 {;πάΡΧΕιν. τα μεν ψαρ &λλα ζφα, ταίι; τού ι1ώματοι; έπι&vμίαιι; αiιταίι; δουλεύοντα, δια μόνα!; ταύτας 25 σφάλλεται' το δε των άν&ρώπων ψένος, καίπερ δε983. δοξοποιημ.ένον, oiιX ήττον δια την αλOΨΙιJτίαν 11 δια 1 Dem. de coron. 47

22 inc. F Ιοl. 271v med. : llν8-{!ωπο� 24 inc. Suid. s. ιfειfοξοποιημενο'J.· : τα μ.�ν ,1αQ cet.

το τών cet. et Suid. Υ.

8. Υ.

POLYB. HISTOR. XVΠI 15-17.

381

την -; ύσιν άμαQτάvει. καΙ ταυτα μέν ημcν έπί τοσ- 1 7 ούτον εlQήσ.ftω. 'Ότι δ βασιλευς 'Άτταλος iτιματο μεν κα! ΠQό- 1 6 TliQov ύπο της των Σικυωνίων πόλεως διαφεQόvτως, (17, 16) : έξ OV την {εραν χώQαν τού Άπόλλωνος iλυτρώt1ατο χρημάτων αύΤΟίς ούκ όλίγων, &v.ft' ιfιν κα� τον 2 κολοσσον ΙXVTOiJ τον δεκάπηχυν Ιστησαν παρα τον Άπόλλωνα τον κατα την &γοράν. τότε δε πάλιν 3 ΙXVTOfJ δέκα τάλαντα δόντος κα� μυQίους μεδtμνoυς 10 πυQων, πολλαπλασίως iπιτα.ftέvτες ταίς εύνοίαις εΙκόνιχ τε XQVofiV iψηφίι1αντO κα� .ftυσίαv αύτφ συν­ τελείν κατ' έτος έvομο.ftέτησαν. )Άτταλος μεν o{,v 4 τυχων των τιμών τουτων άΠήQεv εΙς ΚεγΧQεάς. 'Ότι Νάβις δ TVQΙXVVO!; &πολιπων έπ� τής των 1 7 1 15 AQyctrov πόλεως ΤιμΟΚQάτην TO'/l Πελληνέα δια το ( 7,17) μάλιστα τούτφ πιι1τεύειν κα� ΧQήσ.ftαι ΠQος τας έπι­ φανει1τάτας ΠQάξεις, έπανήλ.ftεv εΙς την ΣπάQτηv, κα� μετά τι.νας ήμέQιχς έξ!πεμψε την γυναίκα, δους 2 έντολας παQιχγεvομέvηv εΙς )ΆQγος πεQ� πόQΟV γί- 865 . 20 veι1.ftcxt ΧQημάτωv. ή δ' &φικομένη πολυ κατα την 3 ώμότητα Νάβιν VπεQ!.ftετο· &νακαλεσαμένη yiXQ των 4 γυναικων τινας μεν κατ' {δίαν, τινας δε κατα 6υγγ{νειαν, παν γ!νος αΙκίας κα� βίας ΠQοσέφεQε, μ!ΧQΙ σχεδον άπα6ων ού μόνον τον χρυ60ύν 5 25 &φείλετο κόσμον, άλλα κα� τον {ματισμον τον πο­ λυτελ!στατον. 'Ι' hε 'Άτταλοc πεQιβαλλόμεvος πλείώ λόγον, ύπ- 6 887,4 1 &μ,αρτι:ί.νΕι des. F fol. 271v extr. , Snid. ntroqne loco 2 des. Ρ θ'ί, 13 Υα 3 Ρ θ'ί, 14 Υα 13 des. 97, 22 Υα 14 Ρ θ'ί, 23 Γα 26 des. Ρ 98, 2 Υα Ρ 27 - ρ. 382. 2 Suid. Β. v. ΠliQι{lαλλόμενος

382

FINIS BELLI MACEDONICI Ι. [01. 145, 3].

εμίμνηιικεν αfJτους της ιiνέκα&εν των προγόνων ιiρετης. Ό δΒ Τίτος OfJ δυνιΧμενος Επιγνωναι τους πολε- 865,8 1 8 (ι) μίους fj (Jτρατοπεδεύου(JΙ, τοvτο δΒ (Jαφως εΙδως δτι πιΧρεΙ(Jιν εΙς Θετταλίαν, προιιέταξε κόπτειν χιΧQακα 5 παι1ιν ενεκα τοι; παQακομί�ειν με&' αυτων ΠQος τας 2 Εκ τοΙ; καιροΙ; ΧQείας. τοvτο δΒ κατα [-tSv την Έλλη­ νικην ιiγωγην ιiδύνατoν είναι δοκεί, κατα δs την 984. 3 των 'Ρωμαίων ε1JκoΠOν. οΙ μsv γαρ "Έλληνες μόλις αfJτωv κραΤΟV(JΙ των (Jαριι5ωv Εν τΙΧίς πo�είαις και 10 4 μόλις υπομέvου(Jι τον &160 τούτων κόπον, 'ΡωμαίΟΙ δΒ τους [-tSv &VQEoVf: τοίς όΧεvσι τοίς ι5κυτίνοις Εκ των ώμων Εξηf;Jτηκότες, ταίς δs χεQ(Jιν αfJτους τους γαίι10υς φέρονΤΕς, Επιδέχονται την παQακομιδηv τοΙ; 5 χιΧQακος. Ε1μα δs και μcγάλην είναι ι1υμβαίνει τ�ν 15 6 διαφΟf;Jαv τούτων' οΙ [-tSV γαρ "Έλληνες τούτον fιγOύνται χάρακα βέλΤΙι1τον, δς &ν Εχ'\Ι πλεί(Jτας Εκ7 φύ(Jεις και μCΓίι5τας πέιμξ τού πρέμνου , παρα δΒ 'Ρωμα{οις δύο κεραίας 1) τρείς εχουι1ιν οΕ χάραΚΕς, δ δs πλεί(Jτας τέτταρας' και ταύτας ... * * έχοντες 1.αμ- 20 8 βάνονται * * * ofJ" Εναλλάξ. Εκ δs τούτου συμβαίνει τήν τε κομιδην cfJχερη rCvc(J&ιxt τελ8ως - δ γαρ εΙς &νηρ φέρει τρείς και τέτταρας 6υν&εις Επ' &λλή9 λους - τήν τε χρείαν &ι1φαλη διαφεQόντως. δ μ,Βν (γαρ) των Έλλήνων δταν τε&jΊ προ της παρεμβοληι;, 25 10 πρωτον μέν Ει1τιν εfJδιιΧι1παστος ' δταν γαρ το μΒν κρατΟVV και πιε�oύμενoν f)ΠΟ της γης g·V υπιXρxrι 3 F Ιοl. 2 7 1v extr.

18 πρΕμνο'l1 16 οΙ "ΕλΛ:ηνΕς τουτον οΙ "ΕλληνΕς τουτον - 19 οΙ χάραΚΕς 8. Υ. ΧΙΧQΙΧξ 20 tavtag (τας έκψύσΕις) gXOVtEf; λαμ­ {Μνονται (κατα κορυφας) ΟfJΚ ένάλλαξ BW; de verborum 00110- ' 27 ΠΙΕζοvμΕVΟV F, ΠΙΕζόμΕνον Ββ catione Υ. BW Π 67 Β. Suid. idem

8. Υ.

ΠQ,έμνον

-

POLYB. mSTOR. ΧΥΙIl 1 7 . 18.

383

μόνον, αΙ δ' άποφύ6εις Εκ τούτου πολλαι και με- 866. Υάλαι, κ&.πειτα δύο πα(!αστάντες η τ(!εις Εκ των άποφύ6εων ΕΠΙ('fπά6ωvται τον αvτοv χά(!ακα, {μ;δίως Εκσπαται. τούτου δ� ('Ιυμβάντος W&Irog πύλη r{- 1 1 5 νεται δια το μέΥε&ος και τα πα,(!ακείμενα λέλυται, τφ β(!αχείας τας εΙς άλλήλους έμπλοκας και τας Επαλλάξεις Υίνεσ&αι του τοιούτου χά(!ακος. πα(!α 12 δ� 'Ρωμαίοι ς ('Ιυμβα{νει τοVναντ{οv. τι&έα6ι rιZQ EV&Irog έμπλέκοντες εΙς &λλήλους οϋτως ιi5στε μήτε 10 τας κε(!αίας EVXE(!rog έΠΙΥνωναι , ποίας είσιν Εκφύ­ σεως των έν τjj rjj κατω(!υΥμένων, μήτε τας έκφύ98 0. σεις, ποίων κε(!αιων. λοιπον ουτ' iπιλαβέ('f&αι πα(!εί- 1 3 (!αντα την χεί(!α δυνατόν, ctτε πυκνων OV('fwν και Π(!Ο('fπιπτου('fων αύτα'ϊς, έτι δ� φιλοπόνως άπωξυμ15 μένων των κε(!αιών, ουτ' Επιλαβόμενον Εκσπά6αι 1 4 �4διoν δια το Π(!ώτον μ�ν πάσας τας π(!οσβολας σχεδον αvτοκ(!άτο(!α την Εκ τής Υής δύναμιν lχειν, δεύΤΕ(!ον δ� τφ τον μίαν Επισπώμενον κε(!αίαν 15πολλους άναΥκάζεσ&αι πει&ομένους ctfLlX βαστάζειν 20 δια την εΙς άλλήλους Εμ.πλοκήν· δύο δ� και τ(!είς iπιλαβέ('f&αι ταvτού χά(!ακος οvδ' 5λως εΙκός. Εαν 15 δέ ποτε και κατακ(!ατψιας iΚ('fπάσrι τις ενα και δεύ­ τε(!ον, άνεπιrνώ('fτως Υ{νεται το διάστημα. διο και 1 'l μεΥάλης (ουσης) διαφΟ(!ΙΧς τφ και την εϋ(!εσιν Ετο{25 μην εΙναι τού τοιούτου χά(!ακος και την κομιδην εVΧε(!ή και την χ(!είαν ά6φαΜί και μόνιμον, φανε- 1& (!ον ιΌς εΙ κα{ τι των &.λλων πολεμικών έ(!Υων &ξιον ζήλου και μιμήσεως ύπά(!χει πα(!α 'Ρωμαίοις, καΙ τούτο, κατά Υε την Εμην Υνώμην. vulgo, Υ. B W Fleckeis. annal. 1884, 1 1 9 et ΧΙ 24, 7. 33, 3. ΧΥΙΠ 21, 8. 24, 4. 25, 4. 26, 3. 30. 4 19 πv.f/'ομΕvας FS, cοrr. Sch

384

FINIS BELLI MACEDONICI ι. [01. 145, 8].

19 (2)

ΠΜ/ν 3 '1'ε Ί."ίτοr; ΕτοιμtXσάμεvοg τιχυτιχ πqοr; ταg lκ του utXLqov XQsltXr;, προη'1'ε πιxντ� τφ στqtXτεύμtXτι βάδην, &ποσχroν δΒ πεq� πεντ'ήκοντιχ στάδιιχ τηr; των 2 ΦερΙΧίων πόλεwr; tXvτου ΠtXqενέβαλε. κατα 6Ε την Επιουσαν ·δπΟ την Εω&ινην Εξέπεμπε τοvr; κατοπτεύ- 5 σοvταr; κα� δ'ιεqεvvησομέvοvr;, εΙ τινα δυνη&εϊ:εν λα­ βεί� .�φοqμηv slr; 1'0 '1'νωναι που ποτ' εΙσί κα� τί 8 πράττουσιν oC πολέμιοι. Φίλιπποr; δΒ [καί] κατα τον ιxVτoν καιρον πvv&αv6μεvοr; τοvr; 'PWftalovr; στqατοπεδεύειν περί ταr; Θήβαr;, lξάραr; &πο τηr; ιυ Λαqίe>ηr; παντί τφ στqατεύματι πqοη'1'ε, ποιούμεvοr; 8G7 .4 την ποqείαν ώr; Επί ταr; Φεqάr;. &ποσχroν δΒ περί τqιάκοvτα στάδια, τότε μΒν tXvτου καταστρατοπεδεύ­ tfar; Εν ιJJQ'f παρή'1''1'ειλε πάσι '1'ίνεσ&αι πεqί την το'υ 5 σώμtXτοr; &εqαπείαv, -όπο δΒ την Εω&ινην lξηείqαr; 15 9 86. τ?)ν δύναμιν τοvr; μ�ν sl&ttfftlvovr; πqοπορεύεσ&tXι τηr; δvvάμεwr; πqοεξtXπέστειλε, σvvτάξαr; -όπερβάλλειν ταr; -όπΒρ ταg Φεραr; &κqολοφίαr;, αvτοr; δΕ τηr; ήμέ­ qfXr; διαφαιvούσηr; Εκίνει την δύναμιν Εκ του xιXQauor;. 6 ΠtXq' όλί'1'ον μ�ν o-ov �λ&oν &μφοτέqwv ο! πqοεξαπε- 20 στΙΧλμένοι τού συμπεσείν &λλήλοιr; περί ταr; -όπεqβο7 lιXr; ' t&qΟϊδ6μεvοι '1'ιXq σφάr; αvτοvr; -όπο την δqφvηv Εκ πάνυ PQrixlor; διtXστήματοr; Επέστησιχν, κιχί ταχlwr; έπεμπον, &ποδηλούvτεr; &μφ6τεqοι τοϊ:r; ή'1'εμ6σι το g '1'E'1'ovor; καί πυν&αν6μενοι τί δ'loν εΙη ποιείν. * * * 25 Επί των {,ποκειμένων στρατοπεδειων u&uslvovr; &να9 καλείσ&αι. τfj δ' Επαύqιον Εξέπεμψαν &μφ6τεqοι κατασκοπfjr; lVEua των {ππέω�' καί των ε-όζώνων πε(>ί τqιακοσίοvr; Εκατέqwv, έν oir; δ Τίτοr; καί των AΙτι;:J25 * * *] οι δΕ ταVτΏ μΕν τ ϋ -ήμέρα (immo ��!''Ij� μΕν -την -fJILEQΙXV) μEνE�ν i!ΚQιναν add. Rei 609' coll. Liv. ΧΧΧΠΙ 6, 6

•

POLYB. ΗΙΒΤΟΗ. xvm 19. 20.

385

λων δύ' οvλι:ψους έξαπέt1τειλε δια την έμΠΕιρίαν των τόπων ' οΙ' κα� t1vμμtξανΤΕς &λλήλοις έπ� τάδΕ 10 των ΦΕρων ώς προς AιXQtt1ΙXV t1vνέβαλλον Εκ.ftύμως. των δ� ΠΕΡΙ τον ΕvπόλΕμον τον ΑΙτωλον Εvραιστως 11 5 κινδυνΕυόντων και 6υνΕκκαλουμένων τους '1ταλικους προς την ΧΡΕίαν , .ftλίβΕt1.ftαι t1vvlfJιxtVE τους ΜαΚΕ­ δόνας. και τόΤΕ μεν έπι πολυν χρόνον &κροβολι- 1 2 6ά,μΕνοι δΙΕχωρίt1.ftηt1αν ΕΙς τας ιχύτων παΡΕμβολάς· κατα δε την έπιούt1αν &μφόΤΕΡΟΙ δV(JαΡΕ(Jτούμενοι 20 10 τοίς ΠΕΡΙ τας ΦΕρας τόποι ς δια το καταφύτους (S) ΕΙναι και πλήρΕιΙ; α{μασιων και κηπίων &νέζΕυξαν. δ μεν oiJv Φίλιππος έΠΟΙΕίτο την ΠΟΡΕίαν ώς έπι την 2 Σκοτούσσαν, σπΕύδων έκ ταύτης της πόλΕως έφο­ διά,σα6.ftαι , μΕτα δ� ταύτα γΕνόμΕνος cVΤΡΕπης λα15 βΕίν τόπους ttρμόζΟντας ταίς αύτού δυνά,μΕσιν · δ δε 3 Τίτος ύΠΟΠΤΕύt1ας το μέλλον έκίνΕι την δύναμιν αμα τφ Φιλίππφ , ι1ΠΕύδων προκαταφ.ftΕίραι τον έν 987. τfι Σκοτοvσt1αίc; σίτον. της δ' έκατέρων ΠΟΡΕίας 4 868. μΕταξυ κειμένων 5x.ftrov ύΨηλων, oiJ.ft' ο{ 'Ρωμαίοι 20 6υνΕώρων τους ΜαΚΕδόνας , ποί ποιούνται την πο. ΡΕίαν, oiJ.ft' ο{ ΜαΚΕδόνΕς τους 'Ρωμαίους. ταύτην 5 μεν (oiJv) την �μέραν έκάΤΕΡΟΙ διανύσανΤΕς, δ μεν Τίτος Επι την προσαγΟΡΕυομένην ΈQέτριαν της (Φ.ftιώτιδος χώρας) , δ δε Φίλιππος έπι τον Όγχη25 στον ποταμόν , αύτού κατέζΕυξαν , &γνοούνΤΕς &μ­ φόΤΕΡΟΙ τας &λλήλων παΡΕμβολάς τΏ δ' ύσΤΕραίc; ϋ ΠΡΟΕλ.ftόνΤΕς έσΤΡύ.τοπέδΕυ6αν, Φίλιππος μεν έπι το ΜΕλάμβιον Π(J06αγΟΡΕvόμΕνον της Σκοτου6σαίας, 3 avvιIfJai..lov FS, avvιIfJai..ov Be Di , sed v. Hu ΕΤΖα}ιι. Zeitf. ΧΧΙ 16 1 3 σκoτoiίσαν F, altp.1"Uill σ superscr. F ', v. ad Χ 42, 3 POLYB. ΗΙ8Τ.

ΙΙΤ.

18

386

FINIS BELLI M.A.CEDONICI ι. [01. 145, 5].

Τίτοg δ'Β περ� το Θετίοειον τ.ηg Φcti!ι1ctλίctg, 6:κμήν 6:rvοούvτεg 6:λλήλοvg. Επιγενομlνου δ" δμ{JQΟV xcti {J(!οvτfJJv lξctΙι1ίGJV, πιΧντ" ιιυνέfJη τον IxέQct τον Εκ τfJJv vεφfJJv κctτα τήν lπιούΙΙctv ήμέl!ctv -όπο 1?ην έαι8'ινή'V πει1είν EΠ� τήν γ.ην, ι1Jι1τε οια τον Εφε- 5 στfJJτct ζόφον μηοΒ τοvg Εν πoι1� rJvvct68'ctt βλlπειν. 8 Ο'ό μή'V 6:λλ' δ γε Φίλιπποg Κctτctvvι1ctι σπε-ύδ'αιν Eπ� το Πl!οκείμεvοv, 6:vctζεvξctg "l!O!1Et μετα πιΧι1ηg τ.ηg 9 σΤQctτιlir;. δ'vι1Χl!ηστοvμεvοg δ'Β κctτα τήν ΠΟQείctv οια τήν όμί'l,λην, {JQctXVV τόπον οιctVVι1ctg τήν μsv OVVct- 10 μιν elg XdQctxΙX "ctQEVl{Jctle , τήν ο' iφεδ'Qείctv 6:πέ­ στειλε, ι1vvτάξctg Eπ� τοvg lXXQovg lπι{JctλείV τfJJv μετctξv κειμέναιν {JovvfJJv. 21 Ό δ'Β Τίτοg ι1Τl!ctτοπεδ'εVGJV "EQ� το Θετίοειον, ω xctl οιctΠΟl!οvμεvοg -όΠSl! τfJJv πολεμίαιν πού ποτ' 15 εΙσί, δ'έκ" ΠQο8'έμεvοg ο-όλctμοvg κctΙ τfJJv ε-όζώνιi'Jν εΙ� XtMovg lξctπέστειλε, πctQctκctλlι1ctg eiJlct{JfJJg Εξε2 "ευναιμένου!1 ΕπΙΠΟl!εvεσ8'ctι την χώl!JXV ' or xct� π(!οιΧrοvτεg ιbg Eπ� ταg -όπεl!{Jολαg Hlct8'ov Εμπει1όν­ τε� elg τήν τfJJv MctXEOPVGJV lφεΟl!είctv οια το OVrJ- 20 8 οπτον τ.ηg ήμll!ctg. ο{,τοι μΒν o-bv Εν τctίg 6:l!988. xctig EΠ� PQctXv οιctτctQctχ&έvτεg 6:μφότεQΟΙ μετ' όλί­ γον �l!ξctvτο κctτctπεΙl!&ζειv &λλήλαιν, -δ'ιεπΙμψctvτο οξ xct� "l!0g τοvg ictvτfJJv ήrεμόvctf; iκιΧτεl!ΟΙ τοvg 4 οιctσctφήι10vτctg το rεrovPg· Επειοή os �τα τήν 6υμ- 25 πλοκην of 'ΡGJμctίοι κctτεfJct(!Ούvτο xct� ΚctxfJJg έπctσχοv -όπο τ.ηg τfJJv MctXEOpvαιV lφεΟl!είctg, πΙμποντε!] εΙ!] 5 τήν ictvτfJJv Πctl!εμ{Jολήv Εοlοντο σφίσι βοη8'είν. δ '1

10 δμΙΧ"1/lΙ F"S', corr. BW coll. m 84, 1. 13, v. Hu 15 8ιοιποevoμΕlΙΟΙ; Ε Ι θΧ 8ιοιποesvόμslΙΟΙ;, ut videtur, 8ιοιποeεvόμS1l0Ι; S, corr. Ur 182&

12 3'1

POLYB. mSTOR. XVIn

20-22.

387

δε Τίτος, παι;ιaκαλέσας τους πει>� τον 'Λι>χέδeψον και τον Ευπόλεμον ΑΖτωλους κa� δύο των παι>' 869. αυτού χιλιιΧ(ιχων, έξέπεμψε μετα πενταχοc1ίων ϊ1CΠέων κα:� δΙffχιλίων πεξ;'ων. &ίν ΠΙ>ΟffγενομΙνων τοl'g Εξ 6 5 ά(lχής άκι>οβολιξ;'ομένοις, παι>αυτίκα την έναντίαν έ6χε διιΚfrεffιν δ κίνδυνος' οϊ μεν γαι> 'ΡωμαίΟι, ΠΙ>οι1λα- 7 βόντες την Ικ τής βοη&είας Ιλπίδα διπλαc1ίως lπE'(J­ (lώσ{tησαν πι>ος την X(lEtav, οί δε Μακεδόνες ήμύνοντο 8 μεν γενναίως, πιεζούμενοι δε πάλιν Οf)ΤΟΙ κa� κατα10 (:Jα(lούμενοι τοίς 8λοις Π(ιΟffέφυγον π(lος τους t1κ(lους κα� διεπέμποντο πι>ος τον βα(}ιλέα ΠΕ(ιΙ (:JofJ.ftcCag. Ό δε Φίλιππος oVΔέπoτ' (Χν lλπίffας κατ' Ικεί- 22 νην την �μΙ(lαν δλΟffΧΕ(ιή γΕνέσ&αι κίνδυνον δια τα-ς (ό) προει(lημένας αίτίας, άφΕικαις έτυΧΕ και πλΕίους έκ 15 τής παfiJεμ(:Jολης Ιπι ΧΟfiJτολογίαν. τόΤΕ δε πυν&ανό- 2 μενος τα (}υμβαίvoντα παfiJα των διαΠοι1ΤΕλλομ{νων, και τής όμίχλης ηδη διαφαινούι1ης, παι>ακαλέιιας ΉfiJακλείδην ΤΕ τον Γυι>τώνιον, δς ήγΕίτο της ΘΕττα­ λικης ί'ππου , και Δέοντα τον των ΜαΚΕδόνων {π20 πάfiJχην ΙξέΠΕμπε, ιιυν δε τούτοις 'Λ&ηναγόι>αν εχοντα πάντας τους μιιι&οφόι>ους πλην των Θι>ψ κων, ι1υναψιΧντων δε τούτων τοΙς Ιν ταίς έφεδfiJΕί- 3 αις, και ΠfiJοσγενομΙνης τοίς Μακεδόιιι {:JafiJcCιxg ΧΕι· ι>ός, ένΙκειντο τοίς πολεμίοις ' και πάλιν oiΊτoι τους 25 'Ρωμαίους �λαυνoν Ικ μεταβολής άπο τών t1XfiJrov. μΙγιιιτον δ' αυτοίς έμπόδιον �ν τού μη ΤfiJΙψαιι&αι 4 τους πολΕμ.ίους δλΟffχει>ι'δς � τών ΑΙτωλικων ίππέων φιλοτιμία' πάνυ γαι> έκ&ύμως oiΊτoι και παfiJα(:Jόλως 989, έκινδύνΕυον. ΛΙτωλοι ydfiJ , κα&' 8ι10ν Ιν τοίς 5 9 πιεζουμενοι F, πιεζόμενοι S· vu1go, v. ad XVIΠ 18, 10 1 7 όμΙΧλ1)' F8S·, corr. B W, v. ad XVIII 20, 10

388

FINI8 BELLI MACEDONICI Ι. [01. 145, 3].

πε�ικo1:ι; tλλιπε1:ι; είι:fι κιx� τιρ κιx-f}-oπλιι:1μιp 'JGιxl τ1] ι:1υντάξει ΠQΟΙ; τουι; δλΟι:1χεQΕίι; &γωνιχι;, κιχτα τoι:fOϊί­ τον το1:ι; {ππικο1:ι; διιχφέQουι:1Ι ΠQΟΙ; το βέλτιον των Clllwv Έλλtiνωv tv το1:ι; κιχτα μέροι; κιx� κιχτ' Ιδίιχν 6 κινδύνοιι;. διο κιx� τότε τούτων ΠΙΧQΙΧΚΙΧΤΙΧι:1χόντων 5 η}ν tπιφΟQάν των πολεμίων, οvκέτι ι:1υvηλάι:1&ηι:fΙXν εωι; εΙι; τουι; tπιπέδοvι; τόπουι;, pQΙXXV δ' &ΠOι:fxόν'1 τει; Εκ μετιχβοληι; Eι:fτηι:1ιxν. δ δ� Τίτοι;, &CWQWV oV μόνον τουι; εό�ώνουs κιx� τουι; (ππειχι; tγκεκλικότιχι;, άλλα δια τούτουι; κιx� την 8λην δύνιχμιν Επτοημένην, 10 έξηγε το ι:fΤQάτευμ" παν κιx� ΠΙΧQενέβΙΧλε Πf;JΟΙ; το1:ι; 870. S βουνο1:ι;. κιχτά δ� τον "vτον xιxtf;Jov ΙτεQΟS έφ' έτέρφ των έκ τηι; έφεδQείιχι; Μιχκεδόνων ε&ει πρσi; τον Φίλιππον, &νΙΧβοων "B"ι:fίλεϊί, φεύγουι1ιν οί πολέμιοι· μη ΠΙΧQ1]ι; τον 'JGιxLQdv· ov μένoυι:fιν ήμαs 15 ο{ PιXQPΙXQOL· ι1η νϊίν έι:1τιν ήμέQ" , σοι; δ ΚΙΧΙQόι;." 9 ωστε τον Φίλιππον, κιχίπεΙ,) oV" εόδοκούμενον το1:ι; τόποιι;, 8μαιι; έκκλη&ηνιχι Πf;JΟΙ; Τοι} κίνδυνον. ο{ γαΙ,) Πf/οεΙQημε:"οι λόφοι κιχλούντιχι μ�ν Κυνοι; ΚεφΙΧλιχί, Τf;Jιχχειι; δ' είσ� κιx� ΠΕQικεκλΙΧι:1μενοι κιx� προι; f5ψοι; 20 ιο {κιχνον &νιχτείνοντει;. διο κιχι προορώμενοι; δ Φίλιπ­ ποι; την δυσxρηι:fτίιxν των τόπων , έξ &ρχηι; μ�ν ούδιχμωs ήQμό�ετο προs άγων" · τότε δε ΠΙΧΡΟQ­ μηit'ειs δια την VΠΕf;Jβολην τηs ευελπιστίιχs των &γγελλόντων ελΚΕιν παρήγγελλε την δύνιχμιν έκ τοϊί 25 χάf;Jακοs. Ό δ� Τίτο!; πιχρεμβΙΧλαιν την αvτού σΤQιχτιαν 2 3 (6) 1 εΙσιν F 19 λ6φοι F3, ut videtur, in marg. et S, φΙλοι FI Steph. ΒΥΖ. ρ. 894, 6 Β. Mein.: Κ'Ι1νός "Ε­ φαλαΙ, λόφοι τη. Θεσσαλlα• . Πολύβιο. ιη '. 24 ευελ­ πιστεLιxι; F

POLYB. HISTOR. XVIII

22. 23.

389

iξηg ΕΚπαδ'αυ, ΕΚμα ftSV Εφήδ(Jευε τοίg Π(Jοκιvδυvεύ­ ουδ'ιυ, Ε1μα δ" πα(Jεκάλει ταg τάξειg ΕΠΙΠΟ(Jευ6μεvοg. ή δ" πα(Jάκληδ'ιg ηυ α-ότού {J(JfXXEia μ{υ, Εμφαυτικη 2 δ" κα� YVcb(Jtftog τοίg &κούουι1ιυ. EVfX(Jywg yιX(J υπο 5 τηυ 5ψιυ Εvδεικvύμεvοg [λεγε τοίg αυτού δ'Τ(Jατιαι­ ταιg CCoόX ο-Οτοι Μακεδ6vεg εΙδ'ίυ, ιδ I1vδ(Jεg, oijg 3 VftEtg Π(Jοκατ{χοvταg Ευ Μακεδοvίq. ταg Elg τηυ 'EO(J­ δαίαυ υπε(J{Jολαg Εκ τού Π(Jοφαvούg μετα Σολπικίου 990. βιαδ'άμευοι Π(Jοg τ6πουg υπε(Jδεξ{ουg Εξεβάλετε., 10 πολλοvg α-ότώυ &ποκτείvαvτεgj oiJx οvτοι Μακεδ6vεg 4, εΙοίυ, oijg VftEig Π(J(Jκατ{χοvταg ταg &πηλΠΙι1μ{υα� Ευ Ήπεί(Jφ δυι1χω(Jίαg Εκβιαδ'άμευοι ταιg έαυτώυ ιΖ(Jεταιg φεύγειυ ηυαγκάι1ατε Qίψαvταg τα σπλα, τ{ωg Elg Μακεδουίαυ &vεκομίδ'4'tηοαV j πωg OVV υμfig ε-όλα- f> 15 (Jειι14'tαι κα47ήκει , μ{λλοvταg Εξ [ι10υ ποιείσ4'tαι του κίυδυυου Π(Jοg τοvg α-ότούg j τί δΕ Π(JΟΟ(Jfiσ&αι τώυ Π(Jογεγοv6τωv, &λλ' ο-ό τ&υαυτία δι' Εκείυα κα� υυυ 4'tαΡ(JεΙV j δι6περ , a) I1vδρεg, παρακαλlσαvτεg σφfig 6 α-ότοvg δ(Jμfiσ4'tε Π(Jοg του κίυδυυου E(J(JWft{Vwg· 4'tEWV 20 γαρ βουλομ{υωυ ταχ{ωg π{πεΙι1μαι τα-ότο τ{λοg &πο­ {Jήσεσ4'tαι τηg παρούι1ηg ftdXrjg τοίg Π(Jογεγο'v6ι1Ι κιvδύvοιg". οiίτοg μΕυ ovv ταύτ' ειπωυ το μΕυ 7 δεξιον μέροg Εκ{λευε μ{υειυ κατα χαιραυ κα� τα -ttrj(Jta Π(JΟ τούτωυ, τφ δ' ε-όωυύμφ μετα τωυ ε-όζώ25 υωυ έπυει (JO{JfX(Jwg τοίg πολεμίοιg' ο{ δΕ Π(JΟΚΙV- 8 δυvεύοvτεg τώυ 'Ρωμαίωυ; Π(JΟδ'λα{J6vτεg τηυ τώυ 871. πεζών σΤ(Jατοπέδωv Εφεδ(Jείαv, Εκ μετα{Jοληg έυ­ έκειυτο τοίg {)πεvαvτίοιg. 1 'φ-ηδΡΕυΕν F 13 τέως FS, [ως Ur 182a Di, sed Krebsium Die prαpositionsαrt .Λdverb. b. ΡοΖ. RatisboD. 1882 ρ. 29 ann. 1 1 8 '"

Υ.

.

3 90 24

FINIS BELLI MA.CEDONICI Ι. [01. 145, 3].

Φίλιππος δΕ κιχτα τον ιχvτΟυ κιχι('6ν, Επειδη το

(7) πλέον μέ(!ος t1δη τής έαυτού δvvdμεως έώ('ιχ Π"('­

εμβεβληκος ΠQΟ τού χιiQιχκος, ιχvτος μΕν &νΙΧλιχβαιν τούς πελτιχtfταg κιx� το δεξιον τfjς φιiλιxγγoς ΠQΟ­ fjre, tfύντονοv ποιούμενος την π('ος τούς λ6φους 5 2 &vιX{J"tftv, τοϊς δΕ πεQ� τον ΝικιΧνΟQΙΧ τον ΕπικΙΧλού­ μενον Eλέφ"vτιx tfυvέτιχξε φQοντι'bειν ϊνιχ το lot1l:0V 3 μέ('ος 'tfjr; δυυιΧμεως Εκ ποδος Ιπητιχι. {Χμ" δΕ τφ τούς π(!αιτους {χψιχtf&ιχι 'tfjg .QπεQ{Jολfjς ε-ό&έως Εξ &tfπίδος πιχ('ενέβΙΧλε κ"� ΠQοκιχτελιiμ{Jιxνε τούς -όπε('- 10 δεξίους' των γα(' π('οκινδυνευ6ντων Μιχκεδ6νων EΠ� πολύ τε&λιφ6των τούς <Ρωμιχιους EΠ� &ιiτεQΙΧ μέ('η των λ6φων, ΕQήμους κιχτέλ"βε τούς t(κ('ους. 4 [τι δΒ ΠΙΧQεμ{Jιiλλοντος ιχ-ότού τα δεξια μέrtη 'tfjr; tfΤQιχτιάς, παQηtfιχν οΙ μιtf&οφ6('οι , πιεbούμεvοι κιχτα 15 991. 5 ΚQιiτος ύπο των πολεμίων' ΠQοtfγενομένων γα(! τοϊς των <Ρωμαίων EVbaSVOLf; των Εν τοϊς {JΙX(Jl6LV 3πλοιl: CtviJ(JWV, κα&ιiπεQ &(!τίως εΙπιχ, κιχΙ tfυνΕQγούντων κιχτα την μιiXην, ΠQοι>λΙΧ{J6.vτες οίον εΙ tfήκωμιχ την τούτων XQeCιxv, {JιxQlwr; Επέκειντο τοϊς πολεμίοις κιχΙ 20 6 πολλούς α-ότΩV Cκ.τεινOν. δ δΕ {JΙXtfLleiJr; Εν μΕν ταϊς CtQxιxtg, 3τε πιχ(!εγίνετο , &εω('ων ο-ό μαΚQαν 'tfjr; των πολεμίων ΠIX(!Εμ{Jολfjς tfυνεtfτωτ" τον των eVbWVWV 7 κίνδυνον πε(>ιχιχ(>ης �ν' αις δΕ πιiλιν Εκ μετα{jολης έώ(>" κλtνoντιxς τούς Ιδίους κιx� ΠQοtιδεομένουg Επι- 115 κου(>ίας, -ήνιχγκιΧbετο βοη&εϊν κιχΙ κ()ίνΕιν Εκ τού κιχι(>ού τα δι\ιχ, κιχίΠΕ(' [τι των πλείtιτων με()ων 'tfjr; 5 σvvτομον FS·, σvvτοvον ab Hertleinio ϊη annalibus Fleckeiseni a. 1877 ρ. 38 recte esse scriptum demonstrat Liv. ΧΧΧΠΙ 8 , 7 p'1'ope CU'1'8U aα 1wsum vadit 15 πιsζοvμι;νοι F , πιεζ6μενοι S vulgo , v. ad XVIΠ 18, 10

POLYB. HISTOR. ΧνΙΠ 24. 25.

391

φάλαγγοι; κατα ΠΟQεCαv [)ντων κα! ΠΡ06{J«ιvόvτωv προι; τουι; βουυούι;. ΠΡ06δεξάμενοι; δε τουι; &γω- 8 νιζομένουι;, τούτουι; μεν 1ί-6-ροιζε πάνται; ιπ� το δεξιου κέραι;, κα! τουι; πεζουι; κα� τουι; {ππέαι;, τοΤι; 5 δε πελτα6ταίς κ"! τοίι; φ"λαγγίτ"ις ΠΙΧ(Jήγγελλε δι­ πλα6ιάζειν το βά-6-0ς κ"! πυκνουυ ιπ� το δεξιιW. γευομένου δε τούτου, κα� 't'wv πολεμίων lv %E(J6!V 9 5υτωυ, τοίι; μεν φΙΧλαγγίτ"ιι; Ιδό8-η παράγγελμα κιχταβαλου6ι τάς ι1αρί6ας; ιπ,χγειν, τοίς; δ' ε"ζαιvoι� 10 κεραυ. κ"τά δε τον α-ότον κιχιρον κα! Τίτος;, δεξά- Ι0 8:'2. μενος; clr; τά διαστήματα των 6ημαιων τουι; Π(>Ο­ κινδυνεύοντας, ΠΡ06έβαλε τοίς; πολεμίοις;. Γενομένης; δε της; Ιξ &μφοίν 6υμπταισεωι; μετα 25 βίας; κα! κραυγης; ύπερβαλλούι1ηι;, αι ι; &ν &μφΟΤΕ(Jων (8) 15 δμου συναλαλαζόντων, αμ" δε κα! των Ικτοι; τηι; μάχηι; έπιβοώντων τοίς; &γωνιζομένοιι;, �ν το γινό­ μενον έκπληκτικον κα! π"ραστ"τικον &γωνίας. το 2 μεν OVv δεξιου του Φιλίππου λαμπρωι; &πήλλ"ττε κ"τα τον κίνδυυον, ατε κ"! την έφοδαιι έξ ύπερ20 δεξίου ποιούμενου κ"� τφ PιX(JEL τηι; 6υντιiξεως; bπε(Jέχοv κ"! τfj διαφΟ(JCf του κα.{}-OπλιcXμOυ Π(Jος; τηυ ένεοτωσαν X(Jcl"V πολυ παρ"λλάττον' τα δε ,ιοιπα 3 μέ(Jη τηι; δυνάμεωι; αότφ τα μεν έχόμενα τών κιν­ δυ νευ6ντων έν &ποt1τά6ει των πολεμίων .ην, τα δ' 25 έπ! τών εόωνύμων Ι:!.(JΤΙ διηνυκότιχ τας vπε(Jβολας 992. έπεφαCνετο το;:ι; Ι:!.Κ(JΟΙΙ;. δ δε Τίτοι;, -6-cro(Jfbv 0.(, 4 δυν"μένους τους; πα(J' αbτου οτέγειν την της φά­ λαγγοι; έφοδου, &λλ' έκπιεζουμένουι; τους; έπ! τ σν εόωνύμων, κ"� τους μεν &πολωλ6τας t1δη , τους δ' 28 iκπιεi;ιιvιιι!ιιιιvς F, iκπιεζιιιιι!vιιvς S vulg0 , v. ad

XVIΠ 18, 10

392

FINJS BELLI MACEDONICI ι. [01. 146, 3].

έπ� π6δ" ποιοvμ'vοvg την &.v"χι1ιQησιv, έν δs 'Co1:g διιξΙΟ1:g μ'QΙΙιJι κ"τ"λιιιπομ'v"g τηg ι1ωτηQί"g 'Cag έλΙ) πtδ"g, 'C"XErog &.φΟQμήιJ"g ΠQοg τούτοvg, κ"� συν­ .fFε"ιJάμεvοg [τηg] τroν πολεμΙων τα μsv ιJυνεxη 'Co1:g δι"γωvιζομΕvοιg * * *, τα δ' έκ τroν I1ΚQωv &κμην έπι- 5 κ"τ"βαίνοντ", τα δ' έτι 'Co1:g I1ΚQοιg έφεοΤώτα, ΠQΟ­ .fFέμιιvοg τα ,f}ηQla ΠQοοηγε 'Cag ι1ημ"ί"g 'Coig πολε6 μIoι�. οϊ δs Μακεδ6vεg, 01)τε τον Π"Q"γγελούvτ' έχοvτεg 01)τε ιJυιJτηναι δυνάμενοι κ"� λ"βε1:ν το τηg φάλ"γγοg [διον ιJXημ" διά τε 'Cag τroν τ6πων δυιJ- 10 'l,E(!Et"g κ"� δια το 'Co1:g &.γωvιζομ'vοιg έπ6μενοι 7 πορεί"g [χειν διά.fFεοιv κ"� μη π"ρ"τάξεω�, ο-όδs πρΟι1εδ'ξ"ντο 'Covg 'Ρωμαίοvg εΙ� 'CιXg XEiQ"g [τι, δι' α-ότroν δs τroν .fFηQίωv πτοη.fFΕvτε� κ"� δι"οπ"ο.fF'v16 'CEg ένΕκλιναν. 26 (9) Οϊ μw ο-δν πλείοvg τroν 'Ρωμ"ίων έπ6μενοι τού2 'Covg έκτεινον' clg δs τroν χιλιάρχων τroν /Χμα τού­ 'Cotg, σημ"ί"g έχων ο-ό πλείοvg εlκοσι, κα� παρ' α-ότον τον τηg X(!Et"g ""LQOV ιJvμφροvήιJ"g δ δ'ον εlη ποιείν, μεγάλα ι1υνεβάλετο πρo� την τών 8λων 20 8 κ"τ6Q.fFωσιv. .fFεωρrov γαρ 'Covg πε(!� τον Φίλιππον 873. έπ� πολυ προπεπτωκ6τας των l1λλων κ"� πιεζούντ"ς τφ βάρει το ι1φΕτερον ε-όι1ινυμον, &.πολιπαιν 'Covg έπ� τού δεξιού νικωντ"ς tίδη �ταφ"νως, έπιστρ'ψα� έπ� 'Covg &.γωνιζομ'νους κ"� κ"τ6πιν έπιγεν6μενo� 26 4 ΠΡΟι1'β"λλε κ"τα νι1ιτου τοΤς Μ"κεδ6ι1ι. 'Cfjg δs τroν φ"λαγγιτroν X(JEt"g &δυνάτου κ".fFειJτroιJηg έκ μετ"­ βOλη� κ"� κατ' If.νδρ" κινδυνεύειν, οvτοg μsv έπΕ4 τήι; FS, seGlusit Ur 182" 6 * * *] ι'ίΠQακτα Rei 613, ι'ίπρακτα μ,lνοντα Β W 22 nutoi'Jvτctf; F , πιltοvται; S, Υ. ad XVΠI 18, 10 26 μαΚΕ8όσιν Fl in rasura

POLYB. mSTOR.

xvm 25. 26.

393

κειτο κτείνων τους Εν ΠΟι1ίν, ov δυναμένους αvτοίς 993. βοη.f7είν, εως ofJ ρίψαντες τα οπλα φεύγειν ήναγ- 5 κάι1.f7ηι1αν ot Μακεδόνες, ι1υνεπtιf}εμένων αvτοίς Εκ μεταβολής κα! των κατα π�όι1ωπoν έγκεκλικότων. 5 δ δε Φίλιππος Εν μεν ταίς &�xαίς , κα.f7άΠΕ� εΊπα, 6 τεκμαι�όμενoς Εκ τού κα.f7' aVTov μέ�oυς έπέπειστο τελέως νικάν' τότε δε ι1υν.f7εασάμενος If.φνω ριπτούν- 7 τας τα οπλα τους Μακεδόνας κα! τους πολεμίους κατα νώτου π�oσβεβληκότας, β�αxυ γενόμενος έκ 10 τού κινδύνου μετ' όλίγων {ππέων κα! πε�ών συνε­ .f7εώ�ει τα Ολα. κατανοήι1ας δε τους 'Ρωμαίους κατα 8 το δίωγμα τού λαιού κέ�ως τοίς If.κ�oις -fίδη π�oσ­ πελ&�oντας, έγίνετο (π�oς το φεύγειν, 8σους έδύ­ νατο) πλείστους Εκ τού και�oύ συνα.f7�οίσας των 15 Θ�lfκων κα! Μακεδόνων. Τ{τος δε τοίς φεύγουσιν 9 Επόμενος , κα! καταλαβων έν ταίς {ιπε�βoλαίς If.�τι τοίς If.κ�oις έπιβαλλούσας τας εvωνύμους τάξεις των Μακεδόνων τας μεν (&�xας) * * * έπέστη, των πολε­ μ{ων ό�.f7ας &ναι1χόντων τας (jα�ίσας, oπε� ε.f70ς έστ! 10 2 0 ποιείν τοίς Μακεδόι1ιν, οταν η πα�αδιδωσιν ltVTOilr; η μεταβάλλωνται π�oς τους {ιπεναντίους' μετα δε 1 1 ταύτα πv.f7όμενος την αΙτίαν τού συμβαίνοντος πα�α­ κατείχε τους με.f7' aVTOiJ φε{σασ.f7αι κ�ίνων των &πο­ δεδειλιακότων. &κμην δε τού Τίτου ταύτα διανο- 12 25 ουμένου των π�oηγoυμένων τινες έπιπεσόντες ΙXVTOtr; έξ {ιπε�δεξίoυ π�oσέφε�oν τιΧς xεί�ας , κα! τους μεν πλείους διέφ.f7ει�ον, όλίγοι δέ τινες διέφυγον ρίψαν­ τες τα Οπλα. 18 * * *] lacuna ΧΥΙ fere litterarum relicta est in F, similiter in S ; coll. Liv. ΧΧΧΙΠ 10, 3 quidnαm pararent incertus, paulisper novitate rei constituit signα supplendum praeter &ρχας censet &ποροvμεvος BW

394 27

FINlS ΒΈLLΙ MACEDONICI ι. [01. 145, 3J.

Π"ντ"χό.ftεν δs τού κινδύνου ιιυντέλει"ν εΙληφότοι; κ"! κqfA:τούνταιν των 'Ραιμ"ίαιν, δ μsν Φίλιπποι; 2 έποιεΤτο την &ποχαιqηι1ιν αιι; έπΙ τα Τέμπη. κ"Ι Τ11 μsν πqαιτt1 πεqΙ τον 'Λλε;«νδ(JΟV κ"λούμενον "tS(Jrov ηiJλtι1{tη, τfj δ' fJι1τεq"ίq, 'Jtqocl.ftrov εΙι; Γόννουι; έπι 874:. 994. την εΙιιβολην των Τεμπων Επέμεινε, βουλόμ.ενος 3 &ν"δέ;"t1.ft"ι τους Εκ της φυγήι; &ν"ΙΙιΡζομένους. 0& δs 'Ραιμ"Τοι, μέχqι μέν τινος Επ"κολοvftήσ"vτεr; τοΤι; φεύγουιιιν, 0& μsν Εσκύλευον τους τε.ftνεωτ"r;, 0& δs τους "Ιχμ"λαιτουι; η.ftqοιζον, 0& δs πλείουι; ωqμησ"v 10 4, ΕπΙ την διtX(Jπ"γην τού των πολεμίαιν χ«q"κοr;· Ev.ft" δη κ"τ"λ"βόντει; τους ΛΙταιλουι; πqοεμπεπταικότ"r; κα;Ι δόξ"ντες t1τέqεt1.ft"ι της ιιφίιιι κα.ftηκούσηr; αιφε­ λεί"ς, ,ffq;"ντο κ"τ"μέμφεt1.ft"ι τους ΛΙτωλουι; καΙ λέγειν 'Jtqor; τον t1τq"τηγον 8τι τους μsν κινδύνους 15 "iJτοΤr; έπιτ«ττει, της δ' αιφελεί"!; ιfllotg π"q"κεχαι5 ('ηκε. κ"Ι τότε μw Επανελ.ftόντεg clg την ε"υτων t17:q"τοπεδεί"ν ηiJλtt1.ftησ"ν, εΙ!; δs την Επ"ύqιον Ημα μ�ν η.ftqοιζον 7:0vr; αΙχμ"λαιτους καΙ τ& λειπόμεv" των <"κύλων, Ημα δs 'Jtqoijrov ποιούμενοι την πο- 211 6 ρεί"ν αι!: ΕπΙ Δ"qίt1ηr;. Επεσον δs των 'Ρωμ"ίων 'Jtqog τουι; εΠΤ"ΚΟι1{ους· των δs Μ"κεδόνων &πέ.ft"­ νον μw 0& π«ντε!; εΙ!; όΚ7:"ΚΙι1xιλtoυς , ζωγq{q, δ' Εάλωι1"ν oiJ" Ελ«ττουι; πεντ"κιιιχιλίων. Κ"Ι της μw Εν Θεττ"λtq, γενομένη!; πεqΙ Κυνος 95 7 ΚεφαλιΧg 'Ρωμα{ων καΙ ΦιλtΠΠOυ μ«χη!; τοιούτον 28 &πέβη το τ/λος· Εγώ δs κατα μsν την Ικτην βύβλον (1 1 ) Εν Επαγγελtq, καταΑιπών 8τι λαβών τον άqμόbΟVΤ" 'Jeatqov ι1ύγκqΙι1ιν ποιήι10μαι τού κα.ftοπλΙι1μού 'Ρω­ μα{αιν καΙ Μακεδόνων, δμοίαι!: δs καΙ 7:η!: ιιυντ«ξεως 8 ) 7:ηι; εκατέqων, 7:ί διαφέqΟVt1ιν &λλήλαιν 'JtQog το ( 10)

POLYB. mSTOR. XVIII

27. 28.

395

χείρον κιx� τ{ προ!] το βtλτιoν, νύν έπ' ΙΧύτων των πράξεων πειρά60μιχι την έπιχγγελ{ιχν έπ� τέλο!] &γιχ­ γείν. έπεt γαρ ή μεν Μιχκεδ6νων 6ύντιχξι!] έν τοί!] 2 προ τού χρ6νοι!], δι' ιχύτών τών εργων διδoύιJΙX 5 την πείριχν, έκράτει τών τε κατα την Ά6{ιχν κιx� τών Έλληνικων 6υντάξεων, ή δε 'Ρωμιχ{ων των τε κιχτα την Διβύην κιχt των κατα την Εύρώπην ΠΡ06995. ε6περ{ων if}vtlJv άπάντων, έν δε τοί!] κιχf}' ήμά!] 3 κιχιροί!] ούχ �πιxξ , &λλα πλεονάκι!] γέγονε τούτων 10 τών τάξεων κιx� τών &νδρών προ!] &λλήλου!] διάκρισι!], χρή6ιμον κιx� κΙΧλον Ctv εlη το την διιχφοραν 4 έρευνησιχι , κιx� πιχρα τ{ συμβιχ{νει 'Ρωμιχ{ου!] έπι­ κριχτείν κιx� το πρωτείον έκφέρεσf}ιχι τών κιχτα π6- 875. λεμον &γώνων, Ι:νιχ μη τύχην λέγοντε!] μ6νον μιχκιχ- 5 15 ρ{�ωμεν του!] κριχτούντιχ!] &λ61'ω!], κιχ&άπερ ο{ μάτιχιοι τών &νf}ρώπων, &λλ' εΙδ6τε!] τα!] &ληf}εί!] ιχΙτ{α!] έπιχι­ νώμεν κιx� f}ιxvlLd�WlLcV κιχτα λ6γον του!] ήγουμένου!]. Περ� μεν ο/{,ν τών προ!] Άνν{βιχν &γώνων γε- 6 γον6των 'Ρωμιχ{οι!] κιx� των έν τούτοι!] έλιχττωμάτων 20 ούδεν Ctv δέοΙ πλε{ω λέγειν' ού γαρ πιχρα τΟν κιχf}ο­ πλΙ6μον ούδε παρα την 6ύνταξιν, &λλα πιχρα την έπιδεξι6τητιχ την Άνν{βΟ1' κιx� την &γχ{νοιιχν περι­ lπιπτον τοί!] έλιχττώμΙΧ6Ι. δηλον δΕ τούτο πεποι- 7 ήκιxμε� ήμεί!] έ1Ι ιχύτών {ιποδεικνύοντε!] τών &1'0525 νων. μαρτυρεί δε τοί!] ήμετΙροι!] λ6γοι!] πρώτον 8 μεν το τΙλο!] τού πολέμου' ΠΡΟ6γενομέν(}υ γαρ ι;τριχ­ τηγού τοί!] 'Ρωμιχ{οι!] πιχριχπληι;{ιχν δύνιχμιν εχοντο!] 'Avv{fJlf, τιχχέως κιx� το νικάν ιJvvεξηκολούf}ηι;ε τοίς ΠΡΟΕιQημένοιg' εΙτιχ κα� ΙΧύτος Άνν{βιχς &ποδοκιμά- 9 29 εΙΤΕ'ΙΙ«υτος F, είτ' i'll αfJτοίς θ, καΙ αfJτος Η Reg. G, item Σ ί. e. repetita scriptura in S (v. Sch t. VΠ ρ. 351),

396

COMPAR. M1LIT. MACED. CΌΜ ROMAN.

dιxg τον εξ &(>xijg ιχ-ότοf:g -δπάρχοντιχ ΚιΧ8'οπλισμόν, ίΧμιχ τφ νικijσιχι τf} πιμότrι μάxrι πιχριχχ(>ijμιχ τοf:g 'Ρω­ μιχ{ων δπλοιg κιχ8'οπλ{σιχg ταg οίΚΕ{ιχg δvνάμειg, του10 τοιg δΙΕτέλΕσΕ XQrhilEVOg τον έξijg χρόνον. Πύ(>ροg γΕ μην ο-ό μόνον δπλοιg, &λλα κιx� δυνάμΕσιν Ίτιχ- 5 λικιχt'g συγκέχρητιχι, τι8'Ε�g ενιχλλαξ ι:Jημα{ΙXν καΙ σΠΕf:ριχν φΙΧλιχγγιτικην Εν τοf:g π(>οg 'PWilιx{ovg &γώ1 1 σιν. &λλ' δμωg ο-όδ' 01Jτωg εδύνιχτο νικαν, &λλ fxE{ πωg &μφ{δοξιχ τα τέλη τών κινδύνων ιχ-ότοf:g 10 ΙχπέβιχινΕ. ΠE(>� μεν ο{,ν τούτων ΙΧνιχγκιχίον ήν ΠΡΟΕΙΠΕιν 12 996. χάριν τοϊ; μηδεν &νΤΕμφιχ{νΕιν ΤΙΧίg ήμΕτέριχιg &πο­ φάσΕσιν' επάνΕιμι δ' επ� την ΠΡΟΚΕιμένην σύγκρισιν. "Ότι μεν εχούσηg τijg φάλιχγγοg την ιχiJτijg ίδιό29 (12) τητιχ κιx� δύνιχμιν ο-όδεν av -δποστιχ{η κιχτα π(>όσ- 15 ωΠον ο-όδε μΕ{νιχι την έφοδον txύτijg, E'όXEQEg κιχτιχ2 μΙΧ8'Είν εκ πολλών. εΠE� γαρ δ μεν Ιχνηρ ϊστιχτιχι dvv τοίg δπλοιg εν τρισ� πoσ� ΚιΧτα ταg EVΙXrwv{ovg πvκνώι:Jειg, το δε τών σιχρισών μέγΕ8'όg εστι κιχτα μεν την εξ &Qxijg -δπό8'Εσιν έκκιχ{ό'εκιχ πηχών, κιχτα 20 δε την άρμογην την προg την &λιrI8'EΙΙXν δΕΚΙΧΤΕττά8 ρων, τούτων δε τουg τέττιχριχg ΙΧφΙΧΙΡΕί το μΕΤΙΧ;V 876. τοίν ΧΕροίν διάστημιχ κιχΙ το κιχτόπιν σήκωμιχ τijg 4 προβολijg, φιχνΕρον δτι τουg δέκιχ πήΧΕιg ΠΡΟΠ{ΠΤΕιν Ιχνάγκη την (ftitlLtIιxv προ τών ιιωμάτων έκάστου 25 εΙτα καvτοι; σα vulgo , CΟΙΤ. Sch, Υ. BW Fleckeis. annal. δ lJ' '.ΔlΙlΙΙβαι; &nolJoIιtpΔaoιr; ρ. 396, 3 κα.&­ 1889, 679 Β. άInltaE τάι; lJvlIιXlLEιr; habet Su1d. 8. τ. άποι!οκιμά σar; 18 111 τιιισί noal] Υ. GiesiDgium Fleckeis. annal. 1889, 162 ΒΒ. noalll F 20 n1/XwlI1 nolJwlI Koec1dyus ac Ruestowius Griech. Kriegssc1ιιri{tsteZier vol. Π part. Ι ρ. 116, sed Υ. Ed­ mundum Lammertum Polybio8 u. die rδll�. Taktik progr. gymn. regii Lips. 1889 ρ. 1 9 -

POLYB. mSTOR. XVΠI 28-30.

391

τών δπλιτών, δταν ['rι δε' &μφοίν τοίν χε()οίν π()ο­ βαλόμενo� ΕπΙ τoυ� πoλεμίoυ�. Εκ δε τούτου t1vlL- 5 βαίνει τ"� μεν τού δευτl()ου καΙ τ()ίτου καΙ τετιΧ()­ του πλείον, τα� δε τού πΙμπτου ζυγΟύ fffX()tfffX� δύο 5 π()οπίπτειν πήxει� π()ο των π()ωΤoffτατών, Εχούt1η� τiί� φιXλαγγo� την α-ότή� (διότητα καΙ πύκνωt1ιν κατ' Επιt1τιΧτην καΙ κατα πα()αffτιΧτην, αι� 'Όμη()οg 6 -όποδείκνυt1ιν Εν τούτοιg ' 10

&t1πΙ� il4 &t1πίδ' ε()ειδε, κό()υg κό()υν, &ν'()α δ' &νή()' ψανον δ' (ππόκομοι κό()υ&ε� λαμπ()οίt1ι φιΧλοιt1ι νευόντων' δJ� ΠflκνοΙ Εφ't1ταt1αν &λλήλοιt1ι.

τούτων δ' &λη&ινώ� καΙ καλω� λεγομ'νων, δiίλoν 7 rog &νάγκη κα&' εκαt1τον των π()wτοt1τατων t1u()tffag 1 5 προπίπτειν π'ντε, ιYvt1! πήχεt1ι διαφερούt1α� &λλήλων κατιΥ. μiίκo�. 'Εκ δε τούτου Qtjδιον -όπο την δψιν λαβείν την 30 997. τή� Sλη� φάλαγγοι; έφοδον καΙ προβολήν, ποίαν (13) τιν' εlκo� ·εΙναι καΙ τίνα δύναμιν έχειν, έφ' έκκα{20 δεκα το βιX&o� OiJffav. ιbν Offot (το) π'μπτον ζυγον 2 fJπερα{()οvt1ι , ταί� μεν t1fX()tt1at� oiιδεν οΙυ{ τ' elt1! συμβαλΕt1&ίχΙ προι; τον κ{νδυνον' διόπερ oiιδε ποι­ ούνται κατ' ιι.νδ()α την π()οβολήν, παρα δε τοvg 3 &JlLOV� των προηγουμ'νων &νανενευκυ{α� φ'()ουι1Ι 25 χάριν τού τον κατα κο()υφην τόπον &ffφαλ�ειν τiί� έκτάξεω�, εΙ()γουι1ων τfj πvκνώι1Eι των ι1αρΙι1ων δι1α των βελων fJπε()πετη των π(!ωτοt1τατων φερόμενα δύνατ�ι ΠQΟ6πίΠΤΕΙV π('o� τοvg ΕφΕ(Jτihτιχg. αύτφ 4: 7 Hom. n. ΧΠΙ 1 31 88 φΕρουσιlΙ F

24

.

19 εκκαΙδεκα F'

θΧ

εκκ * Ιδεκα

398

COMP.AR. MILIT. MACED. συΜ ROMAN.

'J'E μ,ην τφ τού σoJΜΙΧΤΟ!; PιX(JEt κατα τ,ην έπαιΥωιΥ,ην ΠΙΕ�ούVΤΕg ο{;τοΙ Tίovg Π(Jοη'J'οvμέvοvg βιαίαν lLw ποιούσι τ�ν έφοδον, &δύνατον δ� τοί!; 'Jt(JroTίodTίtXTίatg τ-ην Elg τοiJπισ4tΕV μΕταβολήν. δ Τοιαύτη!; ΠΕ(J! τ,ην φάλαιΥιΥα δια4tέσΕωg 'Κα! κa4td- 5 λου καΙ κατα lLl(Jog (οt,
POLYB. HISTOR. χνιιι 30. 31.

399

(Jού6η!; την αύτη!; {διότητιχ ΚΙX� δύνιχμιν, ω!; Ιν ά(J­ χιχί!; εΙπιχ. Τί!; ofJv ιxlriιx τού νικαν 'ΡωμΙΧίου!; κιχ! τί το 3 1 (14) σφάλλον Eστ� του!; τΙΧί!; φάλιχγξι X(JrofLlvOV!;; 3τι 2 & συμβαίνει τον μεν πόλεμον άΟ(Jί6του!; εχειν κιχ! του!; ΚΙΧΙ(JΟV!; κιχ! του!; τόπου!; του!; προ!; την X(JEiΙXV, τη!; δε φάλιχγγο!; ενιχ ΚΙΧΙ(Jον ε'ίνιχι κιχ! τόπων �ν γένο!;, Εν οΙς δύνιχται την ΙΧiJτης X(Jciav Επιτελείν. ε! μεν ofJv τις ην άνάγκη τοίς άντιπάλοις clg τους 3 10 της φάλιχγγος καιρους κιχΙ τόπους 6υγκιχταβαίνειν, στε μέλλοιεν Κ(Jίνεσ.ftιχι πε(J� τών σλων, εΙκος ην κατα τον li(JrL λόγον άει φέρε6.ftιχι το Π(Jωτείον του!; ταίς φάλιxγ�ι Χ(Jωμένους' ε! δε δυνιχτον Εκκλίνειν 4 κιχι τούτο ποιείν ΡCfδίως, πώς Clv ετι φοβε(Jον ε[η 15 το προεΙ(Jημένον 6ύντιχγμα ; κα� μην στι χρείιχν εχει 6 τόπων Επιπέδων ΚΙΧΙ ψιλών ή φάλιχγξ , προς δε τού­ τοις μηδεν Εμπόδιον 'χόντων, λέγω δ' οΤον τάφ(Jους, ΕΚ(Jήγμιχτιχ, συνιχγκείιχς , οφρύς, QEi.ft(Jιx ποτιχμών, δμολογούμενόν Ιστι. πάντιχ γαρ τα προειρημένιχ 6 20 παριχποδίζειν κα� λύειν την τοιΙΧύτην τάξιν {κιχνα γίνετιχι. διότι δ' ciJ(JEiv τόπους ποτε μεν έπ� στιχ- 7 878. δίους ε1Κ06Ι , ποτε δε κα� πλείους , Ιν οΙς μηδέν τι τοιούτον -δπάρχει, ι:Jxεδόν, ιός εΙπείν, &δύνατόν Iι:Jτιν, ε' δε μή γε , τελέως 6πάνιον, κα� τούτο πα!; ιiν τις oiJ μην άλλ' εστω τόπου!; εiJρφ.ftαι 8 25 δμoλoγήι:Jειεν. τοιούτους. Εαν ofJv ο{ [μεν] πολεμυύντες εΙς μεν τούτους μη συγκιxταβαίνωι:JΙ , περιπορευόμενοι δε πορ.ftώ6Ι τας πόλεις κιχ! την χώραν την τών 6υμ­ μάχων, τί της τοιαύτη!; οφελος εστιχι ι:Jυντάξεως; 27 σνΥκαταμαΙνωσιν F

400

COMPAR. MILIT. MACED. CUM ROMAN.

999. 9 μ{vουι1ΙΧ

μ�v γαρ lv 'toig lπιτηδεΙοιg tXvτfj τόποιg otιX οίοv αιφελείV δύvιχιτ' (lv 'tovg φΙλοvg, άλλ' 10 oVδ' έιχυτηv ι1Φ�ειv. tX& γαρ τώv ΙπιτηδεΙωv 'JttXqtX­ κoμιδιx� κwλv{hjι10VΤtXι l!r;δIwg -δπο τώv πολεμlωv, 1 1 δτιχv άκοvιτ! κρrι.τώι1Ι τώv Vπrι.tf}ρwv· έCl.v δ' άπα- 5 λιποVι1rι. 'tovg οlκεΙοvg τόποvg βOύλητrι.ί τι πρ«ττειv, 12 εiιχεΙρwτοg Bι1Τrι.ι 'toig πολεμίοιg. otι μηv άλλα ,,(lv Elg τοvg lπιπέδοvg ι1vγκrι.τrι.{J«g 'tLg τ-όποvg μη παv [[μrι. το 6φέτεροv ι1τρrι.τόπεδOV -δπο τ-ηv Ιπrι.γωγηV 'tijg φ«λrι.γγΟf; κrι.� τοv lvtX κrι.ιρoV vπο{J«λfj, βρrι.Xέιx 10 δ� φvγομrι.χήι1fj κrι.τ' rι.tιτov τοv 'tOV κιvδύvου κιχι­ qdv, εiι&εαιqητοv γίvετιχι το ι1υμ{Jηι1όμεvov Ιξ Jjv 32 'JtOLov6L ·Pωμrι.ίoι vvv. otικέτι γαρ Ικ 'tov λόγου δεί (16) τεΚΜΙXίΡ6ι1&rι.ι το VυV� λεγόμεvοv -δφ' .§ιμώV, &λλ' έκ 2 τώv f1δη γεγοvότωv. otι γαρ lξΙι1αιι1rι.vτεg τ-ηv πrι.ρ«- 15 τrι.ξιν παι1ιν f1μtX 6υμβ«λλουι1ι 'toig ι1τρrι.τοπέδοιg μετ-ωπηδοv 'ItQog 'tltg φ«λrι.γγtXg, άλλα τα μ�ν Ιφε­ δqεύει τ-ώV μερώv rι.tιτοίg, τα δε ι1υμμίι1γει 'toig 8 πολεμlοιg. λοιπόv, ΙΧv τ' Ικπιέι1ωι1ιν 0& φtXλtXγγίτtXι 'tovg καιt' tXvτοvg ΠΡΟι1{J«λλοvτεg liv τ' έκπιει1&ώ6ιv 20 4 -όπο τούτωv, λEλυτrι.ι το τηg φ«λtXγγοg [διοv' 1} γαρ έπόμεvοι 'toig vποχwροv6ιv η φεύγοvτεg 'tovg προι1κειμέvοvg &πολείπου6Ι τα λοιπα μΕρη τηg οlκεΙrι.g 5 �'vv«μεwg, ov γεvομέvου δέδοτιχι 'toig Ιφ8δρεύουι1Ι τώv πολεμlωv δι«ι1τημrι. κrι.� τ-όποg, δv οvτοι κrι.τ-- 25 είχον, 'ItQog το μηκέτι κrι.τα πρόι1ωποv δρμav, άλλα 1trι.ρεΙι1Π8ι1όντrι.g πλrι.γ{οvg πrι.ρίι1τrι.6&tXι κrι.ί κrι.τ-α vαι(Ι του 'toig φrι.λrι.γγ{τrι.ιg. 3τrι.v δε 'tovg μεv τηg φ«­ λrι.γγοg "tXLQoVg κrι.� τα πρoτ-ερήμrι.τrι. 1!4διοv � φvλιίξtX16 σνμΡά'-'-O'Vσιν F

23 &πο'-εΙπονσιν F

POLYB. HISTOR. XVIII

81. 82.

401

σ'&αι , τους δΕ κατα της φάλαγγος &δύνατον, πώς ού μεγάλην εΙκος είναι την διαφo�αν έπ� της &λη- 879 .&είας τών π�οει�ημlVfiJV; κα� μην πo�ευ.&ηναι δια 7 τόΠfiJV παντοδαπών &ναγκαίον τους x�ωμένoυς φά5 λαγγι κα� καταστ�ατoπεδεύι1αι , [τι δΕ τόπους εiJκαί1000. �oυς π�oκαταλαβέσ.&αι κα� πoλΙO�κηι1αί τινας κα! πoλιo�κη.&ηναι κα� π�αδόξoις έπιφανείαις πε�ι­ πεσείν " [Χπαντα γα!! ταύτ' έστ� πoλlμoυ μέ�η κα� 8 Qοπας ποιεί ΠQος το υικάυ, ποτΕ μΕυ δλΟι1χεQείg, 10 ποτΕ δΕ μεγάλας. έυ οΙς πάσιυ iι μΕυ Μακεδόυων 9 έστ� ι1ύνταξις δύσΧQηι1τος, ποτΕ δ" Ciχ�ηστος , δια το μη δύναι1.&αι του φαλαγγίτην μήτε κατα τάγμα μήτε κατ' CivδQα πα�έxεσ.&αι ΧQείαv, iι δΕ 'Ρωμαίωυ εf)ΧQηι1τος' πάς γα!! 'Ρωμαίος, οταν lίπαξ κα.&οπλι- 10 15 σ.&ε�ς δ�μήσrι π!! ος την x�είαν, δμοίως ηQμΟι1ται ΠQος πάντα τόπον κα� καΙQΟV κα! π�oς πάσαυ έπι­ φάνειαν. κα� μην ετοιμός έστι κα� την αύτην εχει 1 1 διά.&εσιν, Civ τε μετα πάντωυ δέrι κιυδυνεύειν Civ τε μετα μέ�oυς &ν τε κατα ι1ημαίαν Civ τε κα� κατ' διο κα� πα�α πολυ της κατα μέ�oς εiJχ�η- li> 20 Ciνδ�α. στίας διαφε�oύσης, πα�α πολυ κα� τα τέλη ι1υνεξα­ κολου.&εί ταίς 'Ρωμαίων ΠQοiTέι1εσι μάλλου 11 ταίς τώυ Cillwv. πεQ� μΕυ (oiJv) τούτωυ &υαγκαίον iιγη- 13 σάμηυ εΙναι το δια πλειόνωυ ποιήσασ.&αι μυήμην 25 δια το κα� πα�' αύτον του καιqοv πολλους τώυ Έλλήνων διαλαμβάνι;ιν, οτε Μακεδόνες iιττή.&ησαν, απίστφ το γεγονος έοικέυαι, κα� μετα ταύτα πολλους διαποqήσειv δια τί κα� πώς λείπεται το ι1ύνταγμα της φάλαγγος ύπο τού 'Ρωμαίων κα.&οπλισμού. ρ.

29 -όπά del. imperite Bentenus observ. crit. in Ρο!. 49 ; nam ήττί'tσ�αι {,πό τινος (Vm 21, 10. ΧΧΙ 88, 3) vel

402

FINIS BELLI MACEDONICl Ι. [01. 140, 3].

Φϊλιππος δε, τα δυνα.τα πεποιηκως πρός τον �. � λμενος, α.να.τοΙς δ' ο·"λoι� nfJartLat1tv ct1φα. αγωνα., δεξάμενος 3σους έδύνα.το πλεί6τουι; των έκ τηι; μάχηι; "να.σιp�oμενroν, α.fJτΟς μ�ν {όρμησε δια των Τεμπων 2 εΙς Μα.κεδονία.ν. Elg δΒ την Δάρισα.ν ετι rfj προτε- 5 ρα.ί� νυκτ! διεπεμψα.τό τινα. των iJπα.t1πιt1των, έν­ τειλάμενοι; &φα.νίt1α.ι κα.! κα.τα.κα.ύι1α.ι τα Ρα.ι1ιλικα γράμpιu..τα., ποιων πριΧrμα. Ρα.ι1ιλικΟν το μηδ' ΈV τοίς 8 δεινοΤι; λ-ή,f}ην ποιεϊι1.ι7α.ι τού κα.ι7ήκοντος· ι1αφωι; γαρ i1δει διότι πολλαι; άφορμας δι-Μει τοίι; έχ.ι7ροϊς 10 κα.� ΚιJ(.ι7' iιxvroiJ κα� κα.τα των φίλroν, έαν Κ(Jατ-ή- 880. 1001. 4 σroι1ι ·Ρroμα.ϊοι των iJπομνημάτroν. lfJrog μεν ο.ον κα� irifJotg iίδη τούτο συμΡΕΡηκε, το τας μεν έν ταίς έπιτυχία.ιι; iξου6Cα.ι; μη δύνu..ι1.ι7αι φέ(Jειv άν.ι7ρroπ:ί­ νro ς, έν δΒ -ταίς περιπετείαιι; εόλαρως ϊι1τα.ι1.ι7αι και 15 δ νουνεχως' Εν τοΙς δΒ μάλι6Τα. και περι Φίλιππ:ον τοϊίτο γεγονε. δηλον Ι)" εt1ται τοϊίτο δια τών μετα 6 τα.ϊίτα eη,f}ηdομενroν' κιx.ιtάπερ γαρ και τας έξ &ρχης δ(Jμας έπι το δεον αfJΤοv σαφως έδηλώt1αμεν, και πάλιν την έπι το χεϊρον μετα.Ρολήν, και πότε κα.Ι 20 δια τΙ καΙ πως έγιfνετo , και τας έν ταύτr; πράξεις '1 μετ' άποδει'ξεroς έξηγησάμε.ι7α, τον αvτοv τρόπον χρη και την μετάνοια.ν αfJτού δηλωιια.ι και την εfJt1το­ χ{α.ν, κu...ι7' �ν μετα.ι7έμενος τοϊς Εκ της τύχης έλατ­ ταιμαιιιν εόλογιστότα.τα. δοκεϊ κεΧ(Jησ.ι7α.ι τοϊς κα.ι7' 2i) 33 (16)

f

f

,

ΤΙllι (V. lex. Sc1I) et ΑΕΙΠΕσ.{Τιχι f,πό ΤΙlΙος (Dion. Chrysost, or. xxvm ρ. 635 R. Anthol. Palat. ΧΙ 224, 2) vel ΤΙlιΙ (v. lf)x. Sch) significat victum esse ab aliquo , ήττάσ.{Τιχι vel AEl­ πεσ.{ΤιχΙ ΤΙlΙος infeήοrem esse aliquo. Vincendi autem 13 inc. Ρ 98, S notionem h. 1. unice θΒΒθ aptam p-atet Va: "Οτι τισΙ σvμ{lέ{lηκli συμβΕ(!ηΚΕlΙ F συμβέβηΚΕ τας μ�lI 16 1Ι0υllΕΧroι;: Snld. β. Υ. lιν8-ιιωπεΙως -

POLYB. HISTOR. XVΠI 33. 34.

403

αυτον καΙ(Jοίς;. Τίτος; δΒ μετα την μάχην ποιησά- 8 μενος; την κα.frήκουσαν Π(Jόνοιαv πε(Jί τε τών αΙχμα­ λώτων κα� τών &λλων λαφύ(Jων, l1CΙ Π(Jος; Δά(Jισαν. * * κα-Β-όλου τυ πε(J� τά λάφυ(Jα πλεoνεξE� τών 34 5 ΑΙτωλών * * * εΙ'τ' ο{)κ l{Jούλετο Φίλιππον lκ{Jαλων lκ (17) της; &(JZΗfI ΑΙτωλους; καταλιπείν δει1πότας; τών 'Ελλή­ νων. δυσχε(Jώς; δ' εφε(Jε κα� την &labOVElaV α{)τών, 2 -B-cro(JιXιV &vτεπιγ(Jαφομένους; lπ� το νΕκημα κα� πλη­ (Jούντας; την 'Ελλάδα της; αύτών &vδ(Jαγα&ίας;. διο 3 10 κα� κατά τε τας; έντεύξcις; &γε(JωχότεQΟV α{)τοίς; απήντα κα! πε(J� τών κοινών απει1ιώπα, τα δΒ Π(lΟ­ κείμενα συνετέλCΙ κα� δι' αύτού κα� δια τών Ιδίων φίλων. τοιαύτης; δ' 01)ιfης; δυt1Χ(Jηστίας; lv αμφοτέ- 4 "οις;, �κoν Π(lεσ{JευταΙ μετά τινας; fιμέQας; πα(JCι τού 15 Φιλίππου Δημοσ-Β-ένης; κα! Κυκλιάδας; κα� ΔιμvαίΟfj. δ 1002. Π(lος; o1Jfj κοινολογη-Β-εlς; δ Τίτος; lπ! πλείον μετα τών χιλιά(lχων πεvτεκαιδεχημέ(lους; &νοχας; iποιήt1ατο πα(JαΧ(Jημα, συνετάξατο δΒ κα� συμΠΟ(Jεύεσ-Β-αι τφ Φιλίππφ κοινολογηι1όμενος; {;ΠSQ τών κα-Β-εστώτων 20 lv ταύταις;. γενομένης; δΒ ταύτης; της; έvtιEύξεως; 6 φιλαv-Β-(lώπου� διπλαι1Εως; lξεκάετο τα της; ύποΨίας; κατα τού Τίτου ' tίδη yCιQ κατα την 'Ελλάδα της; 7 δω(lοδοκίας; lπιπολαbούιfης; κα� τού μηδένα μηδΒν δωQεαv ΠQάττειv, κα! τού χαQακτη(Jος; τούτου νομι- 881. 25 ι1τευομένου πα(Jα τοίς; ΑΙτωλοίς; , ο{)κ lδύναντo πι­ στεύειν διότι XW(J�fj δώQων ή τηλικαύτη μεταβOλrι γέγονε τού Τίτου ΠQος; τον Φίλιππον, ο{)κ εΙδότες; 8 *

4 Ο 3 deR. F ίοl. 28Sr extr. 1 καιρoί� : des. Ρ δ * * *] 8U�­ * * *] εΙ:τε add. Rei 627 foI. 127r Ur 9 22 Inc. Ρ 98, Ι) Υα : ηδη censebat Liv. ΧΧΧΙΠ 11, 8

γαρ

cet.

404

FINIS BELLI MA.CEDONICI Ι. [01. 146, 8].

τα 'Ρωμαίων έ,f}η κιx� νόμιμιχ πει'l τοντο το μΕι'ος, ιΧλλ' iξ ιχύτων τεκμΙΧΙQόμενοι κιx� δ'υλλoγι�όμενoι διότι τον μΕν Φίλιππον εΙκος �ν ΠQοτείνειν πλfj.fJoος Χι'ημιΧτων δι" τον ΚΙΧΙQόν, τον δΕ Τίτον μή δύνιχt1.fJoιxt, τούτοις ιΧντοφ.fJoΙΧλμε'ίν. 5 35 'Εγώ δΕ κιχτα μΕν τους ιΧνωΤΕQω ΧQόνοvς κιx� (18) κοινην ΙΧν ποιούμενος ιΧπόφΙΧδ'ιν l.fJoιXQQηI1ΙX πει'! πιΧν­ των 'ΡωμΙΧίων εlπε'ίv ως ο,ΜΕν av Πι'&ξιχιεν τοιοντον, Μγω δΕ Πι'ότει'ον 1} το'ίς διιχποντίοις ιχvτους έγχεΙι'fjdΙΧΙ πολέμοις, εως lπ! των [δίων l.fJoWv κιx� 10 2 νομίμων έμενον. l1I δΕ το'ίς ννν καΙι'Ο'ίς πεQ! πιΧν­ t'rov μΕν οvκ ΙΧν τολμήδ'αιμι τοντ' εlπ;;'ίν' κατ' ίδίαν μέντοι γε πεQ� πλειόνων ιΧνδQων iv 'ΡάψfΙ .fJoΙXQQfj­ ιιιχιμ av &ποφήνασ.fJoαι διότι δύνανται τήν πίστιν ' 3 iv Τόύτφ τφ μέQει διαφυλ&τ.τειν. μαQΤVι'ίας δΕ 15 X&Qtv δμολογούμενα δύ' όνόματα * * * τον μή δοκε'ίν 4 αδύνατα λέγειν. Λεύκιος μΕν γαι' ΑΙμίλιος δ ΠεQδ'έα νικήιιας, κύι'ιος γενόμενος τfjs Μακεδόνων βαιιι­ λείας, iv �. τής ΙΧλλης XroQlr; καταιικευης κα� ΧΟι'η1003. γίας iv rxVΤΟ'ίς ε{,ι'έ.fJoη το'ίς ,f}ησαυι'o'ίς ιXQyvQtov κα! 20 Ι) XfJvatov πλείω των ιiξακιtιxιλίωυ ταλιΧντων, OVX οΤον iπε.f}ύμηδ'Ε τούτωυ τινός, ιΧλλ' OVd" rxvτόπτης ήβου­ λή,f}η yενlt1.fJoΙXt, δι' έτέι'ων δΕ του ΧΕΙf/ιt1μον έποι­ ήtιατo των ΠΡΟΕΙQημένωv, κιχΙτοι κατα του Ι:διου βί9ν OV ΠΕQΙΤΤΕύroν τfj χορηrt�, το δ' έναυτίου 2& Ι έλλεί1tιIJν μιΧλλον. μEτιxλλ&ξαν�oς γοϋυ αfιτoν τον δ &ντοψΙΤΙΧ'-μΕίν : des. OU 6 perg. Ρ 98, 12 Υα : έγάι "Ι; 1 6 * * *] lacunam indicaΥίΙ Rei 753 , qui post χιΧQιν aut in hac regι.one Bupplet 'JtΙΧQΕξομαι aut 'JtΙΧQα<ιtήσομαι; post 6νόματα lacunam hiare significavit HtI, 'JtQοφΕQόμE
POLYB. HISTOR. xvm 34-36.

405

βίον oV πολv κατόπιν τού πολέμου, βοvλη&έντεg ο{ κατα φύσιν v{o! Πόπλιοι; Σκιπίων κα! Κόιντοg Λfάξιμοι; άποδούναι τΏ γυναικ! την φερνήν, εΙ:κσσι τάλαντα κα! πέντε ; lπ! το&ούτον εδυ6χρη6τή&ησαν 5 ι:iJι; οvδ' είι; τέλοg lδυνή&ησαν, εΙ μη την lνδοvχtαν απέδοντο κα! τα σώματα κα! σVν τούτοιι; ετι τιναι; των κτήt1εων. εΙ δέ 'τισιν άπίστφ το λεγόμενον 7 εοικέναι δόξει , ρ�διoν -όπερ τούτου λαβειν πίστιν' πολλών γαρ αμφισβητουμένων παρα 'Ρωμαtοιg xal s 882. 10 μάλιστα περ! τούτο το μέροg δια ται; προg αλλήλουι; άντιπαραγωγάg. ομωg το νύν είρημένον -όφ' ήμών δμολογούμενον ε-όρήσει παρα πάσιν δ bητών. κα! 9 μην Πόπλιοg Σκιπίων, δ τούτου μεν κατα φύσιν υ{6ι; , Ποπλίου δε τού μεγάλου κλη&έντοg κατα &έ15 σιν V{ωνόg, κύριοι; γενόμενοg τήg Καρχηδόνοg, ητιg έδόκει πολυχρημονΕστάτη τών κατα την οΙκουμένην είναι πόλεων, άπλώι; τών εξ έκείνηι; ΟVδεν elg τρν Ι:διον βίον μέτήγαγεν, οi)τ' ώνησάμενοι; οi)τ' &λλφ τρόπφ κτησάμενοι; οvδέν, καίπερ OVl 8λωι; εvπο- 10 20 ρούμενοι; κατα τον βίον, άλλα μέτριοι; OJν κατα την υπαρξιν, ι:iJg 'Ρωμαιοι;. OVl οΤον δε τών εξ αVτηι; 1 Ι τήι; Καρχηδόνοg απέσχετο μόνον, άλλα κα! κα&όλου τών έκ τήg Λιβύηg ΟVδεν lπιμιχ&ήναι προι; τον {διον εΙ:ασε βίον. περ! δε τούτου πάλΙ1Ι τανδροg 12 1004. δ bητών αλη&ινώι; άναμφιt1βήτητoν wρήσει παρα 'Ρωμαίοιι; την περ! τούτο το μέροι; δόξαν. Άλλα γαρ -όπερ μεν τούτων οΙκειότερον λαβόντει; 36 "αφ ον ποιη6'όμε&α (την) έπ! πλειον διαιrτoλήν. δ ( 1 9) 7 κτήσΕων : des. Suld. 13. 14 inc. Suid. 8. Υ. Πόπλιοι; ΣκιπΙων: Π. Σ. ι1ΕυκΙου κατα φύσιν υΙός cet. 24 ΒΒ. βΙον. τοvτο &;ναμφισβήnιτον πιιιρα 'Ρωμαίοις: des. Suid. 28 δια-

406

FINIS BELLI MACEDONICl 1. [ΟΙ 145, 8].

δ'); Tίτo� ταξιf.μενo� iιttιIQctv ΠQΟ� τον Φίλιππον τo1:� tLSV 6υμμάxoι� lγQαψε παQαΧQημα, δ'Ια(fαφων πόΤΕ δεή6ει παQε1:ναι ΠQΟ� τον 6ύλλογον, α{,τo� δ); μετά τινα� iιtLιIQct� �κε ΠQΟ� την εί6Ρολην των Τεμπων 2 εΙ� τον τιχχ-&έντιχ ΧQόνον. &&QΟΙ6-&{ντων δ); των 6 6υμμάχων κttΙ τού 6vνεδQίοv 6vνttχ-&έντο� έξ α{,των τούτων, ιiνα6τα� δ των 'Ρωμαίων 6ΤQατηγο� έκέλευε λέγειν εκα6τον έφ' οίι; δε1: ποιε1:6&ttι τα� Π(JΟ� τον 8 Φίλιππον διιxλύ6ει�. 'Λμύνανδ(]o� μεν OVv δ Ρα6Ι­ λεiι� (J(JctXιIct διαλεx&ε�� κα� μέΤQια κατέπαυ6ε τον 10 4 λόγον' ήξιΌυ γα!! Π(Jόνοιαν ttvτού ποιήσtt6&αι πάν­ τα�, Zvct μη χωQισ-&έvτωv 'Ρωμαίων έκ τη� Έλλάδo� εί� έκε1:νον ιiπεQείδητtXι την lJQrfjv δ Φίλιππo�' εΙναι ra(J εi1χεΙQώτοv� 'A-&tttLavtt� αΙε� Μακεδό6Ι διά τε Ι) την ιi6&ένειαν κα� γειτνίασιν τη� XrJJQct�. μετα δ); 15 τούτον 'Λλέξανδρo� δ ΑΙτωλοι; ιiνα6τά�, κα&ότι μεν η-&Qοικε τoiι� 6υμμάxoυ� έπ� το πεQ� των διαλύ6εων διαΡούλιον κα� κα-&όλου νύν έκάστoυ� ιiξιo1: λέγειν 6 το φαινόμενον, έΠl1νεσε τον Τίτον, το1:ς δ' 8λoι� ΠQάγμασιν ιiγνoεΊν Ηφη κα� παQαπίπτειν α{,τόν, εί 20 πέπειστιχι διαλύσει� πoιη6άμ,ενo� Π(JΟ� Φίλιππον � 883. 'Pωμαίoι� την εlQήνην � τo1:� "Έλλησι την llsv-&eQlctv ΡέΡαιον ιiπoλείψειν' ο{,δέτε(]ον γαρ εΙναι τούτων '1 δυνατόν, ιiλλ' εΙ Ρούλεται xtti την τηι; παΤQίδο� ΠQό-&εσιν έπιτελη ποιε1:ν και τα� Ιδ'ία� {)πoσxέσει�, 25 {),g vπέ6χητttι πάσι τοίι; "'Ελλησι, μίαν vπάQχειν έφη διάλυσιν ΠQΟ� Μακεδόναι; το Φίλιππον έκΡάλλειν 8 έκ τη� ιi(Jχη�. τούτο δ' είναι και Μαν E{,XEQιIg, έαν στο1.ήν : deι;. Ρ 101, 20 Υα, Ιηc. OU: δ Ο'Ε cet, 20 πα­ ('απΙπτειν] παραπαΙειν coni. Cobetus Mnemos. 1862, 24; sed Υ. Hu ad VΠI 18, 8

POLYB. mSTOR. XVIΠ 36. 37.

407

μη παρΏ το!' Ενεστωτα καιρόν. πλείω σε προς ταύ- 9 την την υπό.ftεσιν διαλεχ.ftε�ς κατέπαυσε τον λόγον. 1005. Ό σε Τίτος άναδεξάμενος ιΧστοχείν α-ότον Εφη- 37 σεν ο-ό μόνον της 'Ρωμαίων προαιρέσεως, άλλα κα� (20) 5 της ιχυτου προ.ftέ6εως κα� μάλιστα του των Έλλή­ νων συμφέροντος. ούτε γαρ 'PωμtXίoυς oiJoevl το 2 πρωτον πολεμήσαντας ε-ό.ftέως άναστάτους ποιείν τούτους' πίστιν δ' Εχειν το λεγόμ- ενον εκ [τε] των 3 κατ' Άννίραν κα! Καρχηδονίους, υφ' Jjv τα δεινό10 τατα πα-ιtόντας '.Ρωμα{ους, κα! μετα ταυτα γενομέ­ νους κυρίους δ {JΟυλη-ltείεν πρι2ξαι κατ' α-ότων ιΧπλως, ο-όδεν άνήκεστον (Jουλεύσασ.ftαι περι Κιχρχη­ δονίων' καΙ μην ο-όδ' α-(Υτος ο-(ΥδέΠΟΤΕ ταύτην lσχη- 4 κέναι την αϊρεσιν, 8τι δεί πολεμΕίν προς τον Φί15 λιππον άδιαλύτως' &λλ' ει:περ EPOυλή,ftη ΠΟΙΕΙ:ν τα παρακαλούμενα προ της μάχης, έτοίμως &ν διαλε­ λύσ-ltαι προς α-(Υτόν. διο και .ftαυμά�ειν Εφη πως Ι) μετέχοντες τότε των περι της δια:λύσεως δ'υλλόγων απανΤΕς νυν άκαταλλάκτως Εχουσιν, " η δηλον 8τι 6 20 νενικήκαμεν; άλλα τουτό γ' Εστι ,ιάντων άγνωμονέ­ στατον' πολεμουντας γαρ δεΙ: τους &ra.ftoVf: άνδρας 7 βαΡΕίς είναι και .ftυμικούς, ήττωμένους δε γενναί­ ους και μεγαλόφρονας, νικωντάς γε μην μετρ{ους και πραει:ς και φιλαν.ftρώπους, υμείς δε τάναντία 25 παQακαλείτε νυν. άλλα μην και τοίς "'Ελληδ'Ι ταπει- 8 vro-ltfjvaL μεν lπι πoΛV δ'υμφέρει την Μακεδόνων άρχήν, άρ-lt'ijναί γε μην οΜαμως" . τάχα γαρ (Χ-(Υτους 9 6 oiιδ'ενη οΜΕσι Rei 628 s. vulgo , sed v. Kaelkerum quaest.. de eroc. Pol. ρ. 278 s. 21 πολΕμ.σϋντας 24 φι­ λαν.ιτραιπovς praemisso dιραίoν per compendium exarato habet F Ιη marg. foI. 283r extr. -

408

FINIS BELLI M.A.CEDONICI Ι. [01. 146, 3].

πεϊ:ρα/ιι λήΨΜ&αι της Θρq.ΚώV κα� Γαλατών παρα­ VOfLCιxg' τούτο raQ t1δη κα� πλεονάκις γηονέναι. 10 κα&όλου δ' α'ότος μΕν εφη κα� τους παρόντας <Ρω­ μαίων κρίνειν, εαν ΦCλιππος {ιπομένΏ πάντα ποιεϊ:ν 884. τ" πρότερον {ιπο τών 6υμμάχων ε-πιταττόμενα, δι- 5 δόναι την εΙρήVΗν αiιτφ, προσλαβόντας κα! την της 6υγκλήτου γνιfψην' ΑΙτωλους δΕ "VQCovg εΊναι βου11 λευομένουι;; {ιπΕρ 6φών αiιτών. τού δ} Φαινέου 1006. μετ" ταύτα βουλομένου λέγειν 8τι μάταια πάντα τα προ τού γέγονε' τον γαρ ΦCλιπποv, εαν διολ{σ&Ώ 10 τον Πάρόντα καιρόν, t1δη πάλιν &.ρχην ΙΧλλην ποι1 2 ή6ε6&αι πραγμάτων' δ ΤCτος αiιτό&εν εξ gItQιxg κα� &υμικώς �<Παυ6αι" φησ� " Φαινέα, ληρών' εγω raQ οi$τως XEtQLro τας διαλύ6εις fJστε μηδΕ βουλη&έντα τον ΦCλιπποv &.δικε,/:ν δύνα6&αι τους "Έλληνας." 15 38 Kα� τότε μΕν επ� τούτοις εχωρί6&η6αν. τj7 δ' (111)'υ6τεραhl , � , ; παραγενομενου του� βα6ιλεως ' , και ΤΏ ΤΡΙΤΏ πάντων εΙς τον σύλλογο",. ά&ΡΟΙ6&έντων, εΙ6ελ&ων δ ΦCλιππος ε'όστόχως κα� 6υνετώς {ιπετέμετο τας 2 πάντων δρμάς' εφη γαρ τ" μΕν πρότερον {ιπο Ψω- 20 μαίων κα� τών 6υμμάχων επιταττόμενα πάντα 6υγ­ χωρεϊ:ν ΚtX� ποιήσειν, περ� δΕ τών λοιπών διδόναι 3 τj7 συγκλήτιΡ την επιτροπήν. τούτων δΕ �η&έντων οΙ: μΕν ά'λλοι πάντε� &'πε6ιαιπη6αν, δ δΕ τών ΑΙτω­ λών Φαινέας " Τί ovv ijfLϊ:v ο'όκ &.πoδίδω�, ΦCλιππε" 515 εφη 'ΆάρΙ6αν την Κρεμα6τήν,. Φάρσαλον, Θήβας 4 τας Φ&Cας, Έχϊ:νον"; δ fLSV ofJv Φίλιππος εκέλευΕ \

�

,

12 post Ε8(!ας add. &ναστάς Rei 629 ; sed α.(ιτό.frΕV ι!ξ Ε8(!ας locutio petita est θΧ Homero (v. Od. ΧΙΙΙ 56. Π. 26. 26 ΦΙ­

ΧΙΧ 77 et cf. Cobetum Mnemos. 1881, 244) λΙΠΠΕ" Ιφll) V. Hu Philo1. 1869, 302

POLYB. mSTOR. χνιιι 37-39.

409

πα(Jαλαμβάνειν α-ι)ΤOύ�, δ δε Tίτo� τών μεν αλλων ο-ι)κ Εφη δείν ο-ι)δεμίαν, Θήβα� δε μ6ΡΙJν τα� Φ%ία�· Θηβαίoυ� yιX(J έγγίoαντo� α-ι)του μετα τη� δυνάμεω� 1) κα� πα(Jακαλούvτος σφfί.� εί� την 'Ρωμαίων πίστιν 5 ο-ι) βουλη%ηναι· διο νύν, κατα π6λεμον vποχεΙ(Jίωv οντων, εχειν έξουοίαν εφη βουλεύεσ%αι ΠtΨ� α-ι)τών ως &ν Π(JοαΙ(Jηται. τών δε πε(J� τον Φαινέαν &γα- β νακτούντων, κα� λεγ6ντων στι δέον α-ι)τοv� εΙ'η, Π(Jώτον μέν, κα%6τι ουνεπολέμηοαν νύν, κομίζεο%αι 10 τα� π6λει� τα� Π(J6τε(Jον με%' αvτώv συμπολιτευο­ μένας, έπειτα κατα την έξ &(JΧης ουμμαχίαν, κα%' ην 7 έδει τών κατα π6λεμον έλ6ντων τα μεν επιπλα 'Ρω­ μαίων εΙναι , τας δε π6λεις Αlτωλών, δ Τίτος &γνο­ είν α-ι)τοvς εφη κατ' &μφ6τε(Jα. τήν τε yιX(J ουμμα- 8 15 χίαν λελύσ%αι, κα%' δν καΙ(Jον τας διαλύσεις έποι- 885. ήοαντο Π(Jος Φίλιππον έγκαταλείποντες 'Ρωμαίους, 1007. εΙ: τε κα� μένειν [τι την ουμμαχίαν, δείν α-ι)ΤOυ� 9 κομίζεο%αι κα� πα(Jαλαμβάνειν, ο-ι)κ εΙ' τινε� έ%ελοντην σφfί.ς εί� την 'Ρωμαίων πίστιν ένεχεί(Jιοαν, σπε(J 20 αϊ κατα Θετταλίαν π6λεις [iπασαι πεποιήκαοι νύν, &λλ' ει τινες κατα Κ(Jάτος εάλωοαν. Τοίς μεν oiJv ίXλλoι� δ Τίτος tj(Jεσκε ταύτα λέ- 39 γων, ο{ δ' Aίτωλo� βα(Jέω� ηκουον καί τις οΤον (22) &(JlΎz κακών έγεννfί.τo μεγάλων · έκ YCt(J ταύτη� της 2 25 διαφΟ(Jfί.ς κα� τούτου τού σπιν%η(Jος μετ' όλίγον σ τε Π(Jος Αlτωλοv� σ τε Π(Jος Άντίοχον έξεκαύ%η π6λεμος. το δε ουνέχον �ν της δ(Jμη� της τού Τίτου 3 Π(Jος τας διαλύσει�, έπυν%άνετο τον Άντίοχον &πο 17

και - σνμμαχΙαν] σνΎι:ωρήσειε supplendum esse

COnl. Sch, .ftεlην ante δείν int.ercldisse putat POLYB. ΗΙΒΤ. πι.

BW

19

41 0

FINIS BELLI MACEDONICI Ι. [01. 145, 3].

ΣvρttXς (&ν)ηχ&αι μετα δυνάμεαις, ποιουμενον τ.ην δρμ.ην hι;� τ.ην ΕiJρώπηv. διόπερ �rrovttX μ.η ταυτης δ Φtλιππος της ελπtδος &ντιλαμ{3ανόμενος επι το πολιοφυλακείν δ{Jμήι1r; κα� τρt{3ειv τον πόλεμον, εΤ&' ΕτΙρου ΠtXQtXγεvη&έvτος <όπάτου το κεφάλαιον των 5 5 π�άξεαιν εΙς εκείνον &νακλασ&Υ. διο συνεχαιρή&η τφ (3αι1ιλεί, κα&άπερ ήξtοv, λtX{36vτtX τετραμήνους ιΧνοχας παραχρημα μ�ν δούναι τφ Τtτφ τα διακόι1ια τάλαντα κα� Δημήτριον τον V{OV εΙς δμηρεttXv κα' τινας Ετέρους των φtλαιν, περ� δε των 3λαιν πέμπειν 10 εΙς τ.ην Ψώμην κα� διδόναι τΏ ι1υγκλήτφ τ.ην επι6 τροπήν. κα� τότε μ�ν εχαιρtσ&ηι1tXv ΠΙι1ταιι1άμΕνοι περ� των 3λαιν προς &λλήλους, εφ' Φ Τίτον, Εαν μ.η ι1υντεληται τα κατα τας δίαλύι1εις, &ποδούναι Φι1 λΙππφ τα διακόσια τάλαντα κα� τους δμήρους' μετα 15 δε ταύτα πάντες [πεμπον εΙς τ.ην Ψώμην, ο{ μ�ν συνεργούντες, ο{ δ' &ντιπράττοντες τΏ διαλύι1ει. -'.,40 Τί δήποτ' Iι1τ�ν 3τι τοίς tXiJτοίς κα� δια των (28) tXiJτωv &πΙΧΤώμενοι πάντες oiJ δυνάμε&α ληξαι (της) 2 &vottXg ; τούτο γαρ το γένος της �φδιoυργίας πολ- 20 3 λάκις ύπο πολλών f1δη γέγονε' κα� το μ�ν παρα 1008. τοίς αλλοις διαχαιρείν [ι1αις oiJ &αυμαι1τόν, το δέ, 886. παρ' ο'ίς ή πηγη της τοιαυτης <όπάρχει καΚΟΠ(1αγμο4 ι1ύνης. &λλ' ει1τιν «[τιον το μ.η πρόχειρον ύπάρχειν 25 το παρ' Έπιχάρμφ καλως εΙρημένον 4

1 ήχ.ιΙ'αι ο υ , corr. Hu comment. Fleckeis. ρ. 90 1 7 des. ου 18 Suid. Β. Υ. �ad'ΙΟVQrός: Πολv{1ιοr; δέ φησι ΠΕ(>! OlnO'j'Evovr; π(>ο6ότου ' τ! 8ήποτ έστΙν στι cet. Ιηc. F. Ιοl. 2S3T extr. : "'στι τοίr; α!ότοίr; cet. 19 τijr; add. Ben 277 21 -όπα F Suid., ι!πΙ Bentenus 1. c. ρ. 42, sed Υ. ad Χ 41, 7 22 .ιΙ'αυμ.αστόν : des. SuJd. 2J, &λλ' Μστιν : Ιηc. Suid. 8. Υ. νηΨ.Ε et Β. Υ. ΠQόΧΕΙQος 25 Έπιχ&(>ιιιΡ] Υ. Ο. Ει'. Lorenzli Epicharl1� des Koers

POLYB. HISTOR. XVllI

89-41.

411

ναφε κα� μέμυασ' άπιστείυ' I1Q&Qa ταυτα ταυ φ Qsvωv. 1lιfεδίαιυ, πόλιc προc τΙ;Ι Aίτωλί�. Πολύβιοc όκτω- 5 καιbεκάτψ. ;;

ΙΙ. RES .ΛΒΙ.ΛΕ.

. . . καιλ ύsιυ δε του 'Αυτίοχου παψχπλείυ, ot:ικ41 a 887,6 &πεχ&εία� χάQΙV, άλλ' {)φΟQcfJμεvοι μη Φιλίππφ συυ­ επιtJχύtJα� έμπ6διου γέυηται τf] τωυ Έλλήυαιυ έλευ&εQί�. 111 'Ότι 'Aυτίoxo� δ βαtJιλεiι� πάνυ wρέrετΟ τiί� 2 894:, ι ι 'ΕφέtJου δια τηυ εiικαΙQίαv, τφ δοκείυ μευ κατα τη� Ίαιυία� κα� τωυ έφ' Έλλησπ6υτου π6λεαιυ κα� κατα γηυ κα� κατα &άλατταυ άΚQοπ6λsαι� έχειυ &έtJιv, κατα δε τη� Εt:ιQώπη� άμυvτήQΙΟV {)πιΧQχειv άε� τοίς 1& 'ΑtJίας βαtJιλsvtJιv εt:ικαι({6τατoυ. 'Ότι φηcιν δ Πολύβιοc έν τιμ ιη ' λόrψ.

'Ότι 4 1 886,1

'Άτταλος έτsλsύτηtJs του βίου' {)πεQ 0-0 δίκαι6ν έtJτι, (24) κα&ιΧΠSQ 'JtEQ� τωυ l1λλαιν sl&ίtJμs&α ποιείυ, κα� 'JtEQ� τούτου νυυ έπιφ&έγ;αtJ&αι του ιfQμ6�οvτα λ6γον. 20 έκείυφ yCxQ έ; ιXQlfi� l1λλο μευ oiιδ'εν έφ6διου {)π- 2 i)Q;S 'JtQOf: βασιλείαυ τωυ έκτ6�, πλoυτo� δε μ6υον, δ� μΕτα υου lLl:V κα� τ6λμη� ΧSΙQι�6μsvο� ώ� άλη- 8 &ω� μsγιXληυ παQέχsται ΧQsίαv 'JtQO� 'JtιXtJav έπι­ βολήν, l1υευ δΙ: τωυ ΠQΟSΙQημέvαιv τoί� πλείστoι� 95 κακων παQαίτιο� πέφυκε γίνεtJ&αι κα� tJυλλήβδηv άπαιλεία�. κα� yiXQ φ&6υους 'JISVVCf κα� έπιβoυλα� 4, Leben u. Schriften ρ. 260 n. 17 2 de8. Suid. F fol. 283" prim. 3. 4, Steph. ΒΥΖ. ρ. 4:40, 1 8. Μθίη. 6-9 Suid. 8. Υ. συνεπισχύσας 10-15 Suid. 8. Υ. 16 Ρ 101, 23 Υα 20 inc. Suid. Β. Υ. εύκαΙQία 'Ατταλοι;: φ .Ηλ.ο oiιδ�ν cet. 26 καΙ {πι(jοvλα..] v. Β ΉΤ

412 RES ΑΒΙΑ.Ε, ITALIA.E, GRAECIA.E [01. 146, 3. 4].

κα� fIt(JOf; διαφ&Ο(Jαν σώματος; κα� ψυχης; μεγίστας; 1009. Εχει �oπάς;. όλίγαι δέ τινές; εΙσι ψυxα� παντάπασίν αΙ ταυτα δυνάμεναι διω&ε'Cσ&αι τ1] του πλούτου 5 δυνάμει. διο κα� του ΠQοεΙ(Jημένου &ξιον άγαd&η­ ναι την μεγαλοψυχίαν, 8τι fIt(JOf; oύδ�ν τών tll�.mv 5 ifJtEfJdlEτO Χ(Jψιασ&αι το'Cς; ΧΟ(Jηγίοις; άλλα fIt(JOf; βασι­ λείας; κατάκτ-ηtιιν, ο-δ με�oν η κάλλιον ο,Μεν οΤόν 6 τ' iστ�ν ούδ' elfItE'CV' δς; την ά(Jχην iνεστήσατο της; Π(JοεΙ(JημΕνης; ifJtLfJolTίf; ού μόνον δια της; .εΙς; τους; φίλους; EύE(JrEdCaf; κα� χά(Jιτος;, άλλα κα� διiX τών 10 7 κατα πόλεμον lQfmv. νικήσας; rtt(J μάxrι Γαλάτας;, δ βα(Jύτατον κα� μαχιμώτατον Ε&νος; ,ην τότε κατα την 'Δσίαν, ταύτην ά(Jχην iποιήσατο κα� τότε Π(Jώ8 τον α{,τον έδειξε βασιλέα. τυχων δε της; τιμης; ταύτης; κα� βιώσας; Ετη δύο fJt(JO'1 το'Cς; έβδομήκοντα, 15 τούτων δε βα6ιλε'l�σας; τεττα(Jάκοντα κα� τέττα(Jα, σωφ(Jονέστατα μεν έβίωσε κα� σεμνότατα fIt(JOf; γυ{) να'Cκα κα� τέκνα, διεφύλαξε δε την fJtQOf; πάντας; τους; σ'lψμάχους; κα� φίλους; πίστιν, έναπέ&ανε δ' iv αύτο'Cς; 'tO'Cf; καλλίστοις; έ(Jγοις;, &>Υωνιζόμενος; {,πε!! 20 10 της; τών Έλλήνων έλεv&εQίας;. το δ'� μέγιστον, 887. τ{τταQας; υιους; iv ήλικίt:; καταλιπαιν ο{ίτως; ήQμ6σαΙΤΟ τα κατα την ά(Jχην ωστε παισ� παίδων ά6τα­ σίαστον πα(Jαδο&ηναι την βασιλείαν. m. RES ITALIAE. 42

αοτι έπι Μαρκέλλοu Κλαubίοu όπάτοu παQειλη­

(2δ)φότος; την {ίπατον άQ1}/ν 1jκον εΙς; την 'Ρώμην οϊ τε Fleckeis. anna1. 1889, 687 θ. 4 &ξιον] κατάξιον coni. B W, nisi forte verba ab epitomatore in compendium sunt re­ dacta 24 des. P I02, 19 Va Suid . 26 0 fol. 1l1r Ur 14, 23

25

POLYB. HISTOR. ΧνΙΠ 41-43.

413

πα(>ι� τού Φιλίππου ΠQέι:Jβεις οι τε παQα τού Τίτου κα! τών ι:JυμμάXων {ιπεQ τών ΠQος Φίλιππον ι:Jυν1010. 47ηκών . λόγων δε πλειόνων γενομένων εν τfj συγκλήτφ , ταύη} μεν εδόκει βεβαιούν τας δμολογίας' 5 εΙς δε τον δημον εlι:JενεX47/ντoς τού διαβουλίου ΜάQκος, αvτος επι47υμων της εΙς την Έλλάδα δια­ βάι:Jεως, &ντ/λεγε κα! πολλην έποιειτο ι:JΠOυδην εΙς το διακόψαι τας ι:Jυν47ήκας. OV μην &λλ' () γε δημος κατα την τού Τίτου ΠQοα{Qε(Jιν έπεκύQωι:Jε τας 10 διαλ ύι:Jεις. ιf,ν έπιτελει:J47ειι:Jων w47/wr; ή ι:JύγκληΤOς ανδQας δέκα καται:Jτη(Jα(Jα τών έπιφανών έξέπεμπε τους iειQιούντας τα κατα την Έλλάδα μετα τού Τίτου και βεβαιώι:JOντας τοίς 'Έλλη(Jι την έλευ47ε­ (Ιίαν. έΠOιήι:JαντO δε λόγους έν τf] (Jvγκλήτφ και 15 πεQΙ τής ι:JυμμαXίας ο[ παQα τών Άχαιών ΠQέι:Jβεις, ο{ πεQ! Δαμόξενον τον ΑΙγιέα' γενομένης δ' &νΤΙ(}Qήι:Jεως κατα το παQον δια το κατα ΠQόι:Jωπον Ήλεί­ ους μεν άμφΙι:Jβητείν τοίς ΆχαΙΟίς {ιπεQ της TQL­ φυλίας , MMι:Jηνίoυς δ' {ιπεQ Ά6{νης κα! Πύλου, 20 ιJυμμάXOυς τότε 'Ρωμαίων {ιπάQχοντας, Αίτωλους δε πεQ! τής ΉQαιων πόλεως, {ιπέQ47ε(Jιν έλαβε το δια­ βούλιον έπ! τους δέκα. κα! τα μεν κατα την (Jύγκλητον έπ! τούτοις �ν.

2 3

4 5

6

7

8

IV. RES GRΛECIA.E. 25

κατα την Έλλάδα μετα την μάχην Τ{του 43 παQαχειμάζοντος εν Έλατε{r- Βοιωτοί, ιJΠOυδ'άζOντες (26) αllακσμ{σαι:J47αι τους ανδQας τους παρ' αvτών ι:JΤQα- 888. τευσαμένους παQα τφ Φιλίππφ, διεΠQει:Jβεύοντο πεQΙ 'Ότι

23 des. Ο Ιοl. 112r Ur 15, 18

Ur 15 19

19 *

25 Ο fol. 112r

414

FIN1S BELLI MACEDONICI J. [01. 145, 4].

τη� &ι1φαλεία� α.fJτων π('o� Τίτον. δ δε βoυλόμενo� Εκκαλεϊι1,fTαι τoυ� Boιαιτoυ� π('o� την σφετέ('αν εi5νoιαν δια το π('οο('αι1,fTαι τον Άντίοχον, &τoίμαι� 3 ι1vνεχώρηfJεν. ταχυ δε πιΧνταιν &νακομΙι1,fTsνταιν Εκ 1:ή� Μ«κεδονί«r;, E'l! oί� .ην κα� B('αxύλλη�, τούτον Ι> μεν E.fJ,fTsro� βοιαιτ&('χην κατέfJτησαν, πα('απληι1ίαι� 1011. δε κα� τoυ� aλλoυ� τoυ� δoκoύντα� είναι φίλoυ� τη� Μακεδόναιν oΙκία� Eτίμαιν κα� π('οήγον ούχ 4 1jττον 11 π('ότε('ον. Επεμψαν δε καΙ π('ει1βείαν πqο� τον Φίλιππον την ε.fJΧlX('ιστήfJοvσαν EΠ� τfj των νεα- 10 νίι1κων Επανόδφ, λυμαινόμενοι την τού Τίτου χ&('ιν. 5 a συνo('ωντε� οι πε('� τον Ζεύξιππον και Πεισίι1τ('α­ τον, κα� πιXντε� ο{ δoκoύντε� είναι 'Pαιμαίoι� φίλοι δυι1xε('ω� Εφε('ον, π('οο('αιμενοι το μέλλον κα� δεδιό6 τε� πε('ι fJφων α.fJτων κα� των &ναγκαίαιν' σαφω� 11> γα(' ΏδΈι<1αν ιb�, ιαν μεν οι 'Ραιμαϊοι XOJ('Ld,fTw<1tv έκ τή� Έλλ&δo�, δ δε Φίλιππo� μένrι πα('α πλευ('ιΧν, συνεΠΙι1χύαιν αΙει τoϊ� π('o� <1φIX� &ντιπολιτευομέ­ νοις, o-όδαμω� &ι1φαλή ι1φίσιν έι10μένην την Εν τfj 7 Βοιαιτί" 'Πύλιτείαν. διο και συμφ('oνήσαντε� Ιπ('έ- 20 8 σβευον πρo� Τίτον εΙ� την Έλ&τειαν. ι1vμμιsαντε� δε τφ π('οει('ημενφ πoλλoυ� και πoικίλoυ� εΙ� τούτο , το μερo� διετί,fTεντο λόγυυ�, {,πoδεικνύντε� την δρ­ μην του πλή,fTοv� την ο-δι1αν t1δη νυν "a,fT' α-Dτων 9 καΙ την &χαQΙι1τίαν των δχλαιν. κα� τελo� έ&ιΧ('('η- 25 ι1αν εΙπείν (αι�) , έαν μη τον Β('αχύλλην έπανελόμενοι καταπλήξαινται τoυ� πoλλoύ�, oiJκ Εστιν &σφ&λεια τoϊ� 'Ραιμαίαιν φίλοι!; χαιρισ,fTένταιν των στ('ατοπέ10 δαιν. δ δε Tίτo� ταύτα διακoύσα� α.fJτΟς μεν ο-όκ iφη κοιναινεϊν τή� π('&ξεαι� ταύτη�, τoυ� δΈ βουλο- 80 1 1 μενoυ� π('ιΧττειν o� καιλύειν' κα,fTόλοv δε λαλεϊν 2

POLYB. HI8TOR. XVIΠ 43. 44.

415

αvτουr; lκΕλευε ne('l τούτων Άλεξαμενφ τφ των ΑΙτωλών ιΙτ('ατηγφ. τών δε nE('l τον Ζεύξιππον 12 πει{}α('χηι1άντων καl διαλcγoμένων, ταχέωι; δ π('ο­ ει('ημένοι; πειιΙ{}εΙι; καl ιΙυγκατα{}έμενοι; τοίι; λcγo5 μένοιι; τ('είι; μεν τών Αlτωλικών συνέστησε, τρείι; δε τών 'Ιταλικών νεανίσκων τουι; προσοίσονται; τάι; χειραι; τφ Βραχύλλ?]. OVΔclr; γιφ οϋτωι; ουτε μάρτυι; lστl φοβεροι; 13 889. ουτε κατήγοροι; δεινοι; ιbι; ή ιΙύνεσιι; ή κατοικούσ' 10 έν ταίι; εκά6των ψvχαίr;. 1012. 'Ότι κατα τον και('ον τούτον �κoν έκ τηι; 'Ρώμηι; 44 ο[ δέκα, δι' ιbν έμελλε χει('ίζεσ{}αι τα κατά τουι; (27) 'Έλλήναr;, κομίζοντει; το τηι; ιΙυγκλήτου (δόγμα) το πε('ί τηι; π('οι; Φίλιππον εl('ήνηr;. �ν δε τα t1vvl- 2 15 χοντα τού δόγματοg ταύτα, τουι; μεν &λλουι; 'Έλλη­ ναι; πάνταr;, τούι; τε κατα την Άt1ίαν καί κατα την Εv('ώπην, έλευ{}έ('ουι; -δπάρχειν καl νόμοιι; XQfjt1{}at τοίι; Ιδίοιr; ' τουι; δε ταττομένουι; -δπο Φίλιππον καί 3 ται; πόλειι; ται; lμφ('ού('ουι; παραδΟύναι Φίλιππον 20 'Ρωμαίοιι; προ τηι; τών 'Ισ{}μίων πανηγύ('εωr;, Ευ('ω- 4 μον δε καί Πήδαt1α καί Βα('γύλια καί την 'Ια6έων πόλιν, δμοίωι; ''Α.βυδον, ΘάιΙ0ν, Μύ('ιναν, Πέ('ιν{}ον, lλευ{}έ('αι; &φείναι ται; φ('ουραι; έξ αυτών μεταt1τη6άμενον' περί δε τηι; τών Κιανων έλευ�ε('ώσεωι; f'> 25 Τίτον γράψαι προι; Προυσίαν κατα το δόγμα τηι; ιΙυγκλήτου ' τα δ' αΙχμάλωτα καί τουι; α-ότομόλουι; t> απανται; αποκατα6τη6αι Φίλιππον 'Ρωμαίοιι; έν τοίι; αvτοίς; χ('όvοιr;, δμοίωι; δε καί ται; καταφ('άκτουι; 7 des. Ο Ιοl. 113r [Tr 17, 3 8-10 F in marg. fol. 283v prim. θΟ loco, ubi incipit cap. 60. Praemittitur γναι i. e. γνώμη 11 Ο foL 113' Ur 17, 4

416

FINIS BELLI MACEDONICI Ι. [01. 145, 4].

ναϊίς πλ1}ν πέντε ι1καφών κα� της έκκαιδεκή6,Jοvg · δοϊίναι δε κα� 'Χ/λια τιΧλαντα, τούτων τα μεν �μ{t1η πα6,Jαvτ{κα, τα δ' �μ{ι1η κατα φόρους έν έτει1ι δέκα. 45 Τούτου δε τοϊί δόψματος διαδο&έντος εΙς τούς (28).'Ελληνας οί μεν όtλλoι πιΧντες εό&α6,Jι1είg 1jι1αν κα� 5 πε6,Jιχα6,Jείg, μόνοι δ' ΑΙτωλο{, δVι1χε6,Jα{νοντεg έπ! τφ μη τυψχιΧνειν ων tjλπιζον, κατελιΧλουν το δόψμα, φιΧι1κοντες ού Π6,JαrμιΧτων, &λλα r6,JαμμιΧτων μόνον 2 έχειν αύτο διιΧ&εt1ιν. κα{ τινας έλιΧμβανον πι&ανό­ τητας έξ αfJτών τών lrr6,JιΧπτων Π6,Jοg το διαι1ε{ειν 10 3 τούς &κούοντας τοιαύτας. έφαι1κον ra6,J είναι δύο ψναιμας έν τφ δόψματι πε6,J� τών -δπο Φιλ{ππου φ6,JΟV6,Jοvμένων πόλεων, την μεν μ{αν έπιτιΧττουι1αν έξιΧψειν τας φ6,JΟV6,Jάg τον Φ{λιππον, τάς δε πόλεις πα6,Jαδιδόναι 'Ρωμα{οις, την δ' έτέ6,Jαν έξιΧψοντα τας 15 4 φ6,Jοvραg llcv&E6,JOVV τάς πόλεις. τας μεν OVv έλεv1013. &ε6,Jοvμέναg έπ' όνόματος δηλοϊίι1&αι , ταύτας δ' είναι τας κατα την 'Λι1{αν, τας δε πα6,Jαδιδομέναg 890. 'Ρωμαίοις φανερον f)τι τας κατα την ΕύψΩπην. 5 είναι δε ταύτας Ώ6,Jεόν, Έ6,JέΤ6,Jιαν, Χαλκίδα, Δημη- 20 6 Τ6,JιιΧδα, Κό6,Jιν&ον. έκ δε τούτων εύ&εαι6,Jητον ύπιΧ6,J­ χειν πιΧι1ιν δτι μεταλαμβιΧνουι1Ι τας Έλληνικας πέδας πα6,Jα Φιλίππου 'Ρωμαίοι, κα� ψ{νεται με&ιΧρ­ μοι1ις δει1ποτών, ούκ lλεv&έ6,Jωι1ιg τών Έλλήνων. 7 Ταϊίτα μΒν OVv ύπ' ΑΙτωλών έλέψετο κατακό6,Jωg. 25 δ δε Τίτος δ6,Jμήt1αr; έκ της Έλατείας μετά τών δέκα κα� κατιΧ6,Jαg εΙς την 'ΔντίΚV6,Jαν, πα6,Jαvτίκα διέ­ πλευι1εν εΙς τον Κό6,Jιν&ον , κ&κεί πα6,Jαrενόμενοg ι1vνήδ6,Jεvε μετα τούτων κα� διελιΧμβανε πε6,J� τών 8 f)lwv. Πλεοναζούι1ης δε της των ΑΙτωλών διαβο- 80 λης κα� ΠΙι1τευομένης παρ' ένίοις, πολλούς κα� 7

POLYB. mSTOR.

XVIΠ

44-46.

417

ποικίλους ήναγκιf�ετo ποιείt1.ftαι λόγους δ Τίτος Εν τφ t1υvεδρίφ, διδιft1κων ώς εlπερ βούλονται κα! 9 την των Έλλήνων ευκλειαν δλόκληρον περιποιή­ t1atJ.ftat, κα� κα.ftόλο,l! πιστε'l).ftηναι παρά 'JtιXt1t διότι 5 κα! την έξ &ρχης Εποιήσαντο διιfβαt1ιν oiJ του ι1υμ­ φέροντος ενεκεν, &λλά της των Έλλήνonι έλευ.ftερίας, Εκχωρητέον εlη πιfντων των τόπων κα! πιfσας έλευ{7ερωτέον τάς πόλεις τας νυν -όπο Φιλίππου φρουρουμένας. ταύτην δε συνέβαινε ytvetf.ftat την 10 10 &πορίαν Εν τφ συνεδρίφ δια τΟ περ� μεν των αλλων έν τύ 'Ρι!Ψ!1 προδιειληφ.ftαι κα! Qητάς έχειν τους δέκα παρά της δ'υγκλήτου τάς έντoλιfς, περ! δε Χαλκίδος κα� KOqCv.ftOl1 κα� Δημητριιfδoς Επιτρο­ πην αiιτoίς δεδόι1{7αι διά τον Άντίοχον, "ίνα βλέ15 ποντες προς τους και ρους βουλεύωνται περ! των προειρημένων πόλεων κατά τάς αvτων προαιρέt1εις ' δ γαρ προειρημένος βαt1ιλευς δηλος .ην έπέχων 11 πιfλαι τοίς κατά τη?, ΕiJρώπην πριfγμαt1ιν. 011 μην 12 &λλά τον μεν Κόριν{70ν δ Τίτος επειtJε το t1vvi20 δριον έλευ.ftερουν παραχρημα κα! τοίς ΆχαΙΟίς έγχει1014. ρί�ειν διά τάς έξ &ρχης δμολογίας, τον δ' 'Λκροκό­ ριν{7υν κα! Δημητριιfδα κα! Χαλκίδα παρακαΤ'ι1χεν. Δoξιfντων δε τούτων, κα� της 'ItJ.ftlLtwv πανηγύ- 46 ρεως Επελ.ftούσης, κα! ι1χεδον &πο πιftJης της οΙκου- (29) 25 μένης των Eπιφανεδ'τιfτων &νδρων tJυνεληλυ.ftότων διά την ΠΡΟι1δοκίαν των &ποβηι10μ'νων, πoλλo� κα! πo�κίλoι κα.ft' σλην την πανήγυριν Ενέπιπτον λόγοι, 891. των μεν &δύν�τoν είναι φαtJκόντων 'Ρωμαίους Ενίων 2 άποστήναι τόπων κα! πόλεων, των δε διoρι�oμένων 80 στι των μεν Επιφανων εΙναι δοκούντων τόπων &πο­ ι1τψιονται, τους δε φανται1ίαν μεν έχοντας έλιft:τω,

418

FINIS BELLI MACEDONICI Ι. [01 146, 4].

Xf!EtCf/V δΕ �ην α.fJτηv 'Jtctf!lXEtι.ftat · δυνα.μένου!; "a.ftl�oυ6'Ι. κα.� -ι-ούτου!; EiJ.ftlwr; έΠΕδΕίκνυ6'α.ν α.fJτο! κα,.ft' 4, α.ύτ(1Jv δια -ι-η!; 'Jtf!0r; &λλ-ήλου!; CΎf!E6'tlO'J'tar;. -ι-οια.υ­ -ι-η!; lf οtJtιηι: Εν -ι-οί!; &v.ftρώποιr; -ι:η!; &πΟf!ία.r;, ιf.ftf!Ot­ tι.ftέv-ι-οr; -ι:ού πλ-ή.ftοvr; ΕΙ!; -ι:ο 6'τάδιον {πι τον &'J'(1JVct, Ι> 'Jtf!0El.ftGJV δ "i'jf!V� κα.Ι (κα.-ι:α.)tιιωπηι1ΦμEνo!; τα πλ-ή.ftη δια -ι-ού tια.λπικτoύ τόδΕ (το) κ-ήf!V'J'μ' &vη'J'όf!ΕV6'ΕV' .6 "Ή tιύγκλη-ι:o!; ή ·Ρωμα.ίων κα.� Τί-Ι:Ο!; Κοtvτιοr; tιΤf!α.­ -ι:ηγο!; f5πα.-ι:οr;, κα.-ι-α.πολΕμ-ή6'α.ν-Ι-Ε!; βα.tιιλέα. Φίλιππον "α.� Μα.ΚΕδόvα.r;, &φια6'ιν ilcv.ftl(JOVr;, &φ(JΟVl!-ήτοvr;, 10 &φΟ(JολΟ'J'-ή-ι:οvr;, νόμοι!; X(JwtLlVOVr; τοί!; πα.-Ι-(JίΟιr;, KO(Jtv.ftlovr;, Φω�α.r;, ΔΟΚ(Jοvr;, EίύfJOEir;, 'Λχα.ιου!; -ι-ου!; Φ.ftιιnτα.ς, Μά'J'V1Jτα.ς, ΘΕττα.λοVr;, nE(J(JatfJOVr;" . 6 Κ(Jό-ι:οv lf έν &(Jxair; EfJ.ftlwr; έξα.Ιι1ίου 'ΥΕνομένου -ι-ινΕ!; μΕν oiJlf f1κοvι1α.v τού κη(JV'J'μα.-ι-οr;, τινΕ!; δΕ 15 '1 πάλιν &κούΕιν ι1βουλοντο. το δΕ πολυ lLl(Jor; 't(1Jv &v.ft(Jώπωv δια.ΠΙι1τουμενον κα.ι δοκούν ιb!; (tv εΙ κα..ft' -σπνον &κούξιν 't(1Jv λΕ'}'ομένων δια -ι-ο πα.ράs δo�oν τού ι1vμβΙΧίvοvτοr;, πα!; -Ι-Ι!; έ� lΧλλη!; δ(Jμi]r; έβόα. 'Jtf!Od'J'ELV τον κ-ήf!vκα. "α.1, τον ι1α.λπικτην ΕΙ!; 20 1015. μ86'ον το 6'τάδιον κα.Ι λέγΕιν πάλιν ύΠ�f! -r(1Jv α.fJΤ(1JV, ιb!; μΕν έμοι δΟΚΕί, βουλομένων 't(1Jv &v.ftf!ώπωv μη μόνον &κούΕιν, άλλα κιχι βλέΠΕιν τον λέγοντα. δια 9 την &πιtιτία.ν -r(1Jv &VΙΧ'J'Οf!Εvιψέvωv. ιbς δΕ πάλιν δ κηf!Vξ, 'Jt(>OEl.ftGJV ΕΙς το μέ6'ον κιχι κιxτα.tιιωπη6'άμE- 21> νος δια τού 6'ιχλπικτού -ι:ον .ftd(JvfJov, &νηγιJιμυι1E -ι-α.fJτα κιχι ιbtια,υτως τοίς 'Jtf!d6.ftEV, τηλικούτον ι1υνέβη κα.τα.(>(JΙΧ'J'ηvιχι τον Κ(Jότοv �6ΤE κιχι μή �lfδίωr; t)V ύπο την έννοια.ν &γιχγΕίν τοί!; νύν &κούου6Ι το 'J'E3

'1 κήρυΥΙΙ" &111jrόΡΙΙVΟ'Ε1J ου, COlT. Hu Philol. 1869, 806 2'1 κα! ώO'".vτco,"] Υ. BW Fleckeis. annal . 1889, 688

POLYB. HISTOR. ΧΥI1Ι 4G. 4 7 .

419

γονός. ιf:ις δ έ ποτε κατέληξΕν δ κρότος. τών μΕν 1 0 α&λητών άπλώς o'ι'Jδε�ς oVΔ/να λόγον ΕίΧΕν ετι, πάν­ τες δε διαλαλουντες , ο[ μλν αλλήλοις, ο[ δε προς σφάς α1'ιτούς, οΤον εΙ παραστατικοι τας διανοίας 'ι �σαν. fι και μΕτα τον αγώνα δια την -δπερβολην 11 892. της χαράς μικρου διέφ&cιραν τον Τίτον Εύχαρι­ στουντες ' ο[ μεν γαρ αντοφ&αλμησαι κατα πρόσαι- 1 2 πον και σωτηρα προΟφωνησαι βουλόμενοι , τινες δε της δεξιας αψασ&αι σπουδάζοντεq, ο[ δε πολλοι 1 0 στεφάνους iπιρριπτούντεq και λημνίσκους , παρ' όλί­ γον διέλυσαν τον αν&ρωπον. δοκούσης δε της εύχα- 1 3 ριστίας -δπερβολικης γενέσ&αι , &αρρών αν τις ειπε διότι πολυ καταδεεστέραν είναι συνέβαινε τού της πράξεως μεγέiTους. &αυμαστον γιψ �ν και το 'Ρω- 14 15 μαίους έπ� ταvτης γενέσ&αι της προαιρέσεως και τον ήγοvμενον αύτών Τίτον, ωστε πασαν -δπομειναι δαπάνην κα� πάντα κίνδυνον χάριν της τών Έλλtί­ υων έλευ&ερίας' μέγα δε και το δvναμιν &κόλου&ον τfι προαιρέσει προσενέγκασ&αι ' τούτων δε μέγιστον 1 5 20 Ετι το μηδεν έκ της τvχης αντιπαισαι προς την lπιβολήν, &λλ' &πλώς απαντα προς ενα καιρον έκ­ δραμειν, ωστε δια κηΡVΥματος lνος απαντας και 1016. τους την Άσίαν κατοικούντας 'Έλληνας και τους την Εύρώπην έλευ&έρους, αφρουρήτους, αφορολογήτους 25 γενέσ&αι, νόμοις χρωμέυους τοις Ιδίοις. Διελ&οvσης δε της πανηγύρεως πρώτοις μεν 47 έχρημάτισαν τοις παρ' 'Αντιόχου πρεσβευταις , δια- (30) κελευόμενοι τών έπι της Άσίας πόλεων τών μεν αύτονόμων απέχεσ&αι και μηδεμιi'f πολεμειν, οσας 20 μηδΙνα ου, corr. Rei G30 ; Υ. Kl'ebsium Ζ. Rect. d. Ca.'1I8 i. d. BpίiΙ hist. GraCit.Pl·OIζl·am. gymn. no,i Ratisbon. 1 8851I. 1 ϋ

420

FINIS BELLI MACEDONICI Ι. [ΟΙ 145, 4J.

δέ vvv Π«Qείληφε των {,πο Πτολεμ«ϊον κ«� Φίλιππον τ«ττομένων, lκχωQε1ίv. ι1υν δέ τούτοις 'ltQO­ ηγόQEVον μη δι«β«ίνειν εlς την ΕίόQώπην μετ« δυ­ νάμεως' οvδέν« γ«" έτι των ΈλΜΙναιν οi)τε πολε­ μεϊι1'&«ι VVv {,'1i οiJδενος οi)τε δουλεύειν oiJδενί. 5 8 κ«.&όλου δέ κ«� έξ @των τιν«ς έφ«ι1«ν 'Ιξειν ΠQος 4 τον Άντίοχον. τ«ύτ«ς μέν ot;v (ι& 'ltEQ� τον Ήγη­ ι1ιάν«κΤ« κ«� Δυι1ί«ν λ«βόντες τ«ς 6:ΠΟΚQίι1εις Επο «Vi'jl.&OV· μετ« δέ τούτους εlι1εκ«λοvντο πάντ«ς τους 6:πο των Ε.&νων κ«� πόλεων Π«Q«rεγονότ«ς, κ«� τά 10 6 δόξ«ντ« τφ (Ιυνεδρίφ διει1άφουν. Μ«κεδόναιν μέν ot;v τους 'OQέι1τ«ς κ«λουμένους διά το 'ltQo(fXroQi'jd«t (Ιφίι1Ι κ«τ« τον πόλεμον «vτονόμοvς 6:φεi(f«ν, -ήλευ­ .&lQrod«V δέ ΠΕQQ«ιβους κ«Ι Δόλοπ«ς κ«� Μάγνη7 τ«ς. Θεττ«λοϊς δέ μετ« της Ελεv.&εQί«ς κιx� τους 15 Άχ«ιους τους Φ.&ιώτ«ς ΠΡΟι1ένειμ«ν, 6:φελόμενοι 893. 8 Θήβ«ς τ«ς Φ.&ί«ς κ«Ι ΦάQ(f«λον' 0& γ«" Λlταιλο� 'ltEQt τε τi'jς Φ«Qι1άλοv μεγάλην lποιοvντο φιλοτι­ μί«ν, φάι1κοντεf/ «{,των δεϊν {,πάQχειν κ«τά τ«ς Εξ 9 6:Qχης (Iυν.f}ήκ«ς, δμοίαις δέ κ«Ι 'ltEQ� Λευκάδος. 0& 20 δ' Εν τφ ι1vνεδQίφ 'ltEQ� μέν τούτων των πόλεαιν {,πεQέ.&εντο τοί'g ΛΙταιλοϊς το δι«βούλιον πάλιν έπ� την ι1ύγκλητον, τουg δέ Φαικέ«ς κ«� τους ΔΟΚQους ι1υνεχώρηι1«ν «vτοig έχειν, κα.&άπερ είχον κα� πρό10 τεQον, έν τϋ (fvμπολιτείfJ. ΚόQιν.&ον δS και την 25 Τριφυλίαν κα� (την Ήρ«ιων πόλιν Άχαιοϊς 6:πέδω­ κ«ν. 'ΩQεον δ'), έτι δέ την Έρετριέαιν πόλιν έδόκει 1 1 μέν τοϊς πλείΟι1ιν Εόμένει δοvναι' Τίτου δέ προς 1017. το t1vνέδριον δΙ«(fτείλαντοg oVκ Εκυρώ.&η το δια­ βούλιον' δια κιχι μcτά τιν« χρόνον -ήλευ.&ερώ.&ηι1«ν 80 «& πόλεις «vτ«ι δι« της ι1υγκλήtoυ Κ«Ι ι1υν τ«ύτ«ις 2

POLYB. HISTOR. XVIII 47. 48.

421

Kά�υ6τoς. [δωκαν δε κα� Πλευ(!άτφ Λυχνίδα κα� 1 2 Πά(!ftον, ουιιας μεν Ίλλυ(!ίδας, -δπο Φίλιππον δε ταττομένας. Άμυνάνδ(!φ δε συνεχώ(!ησαν, 8σα πα(!ε- 13 ΙΙπάσατο κατα πόλεμον Ι(!ύματα τού Φιλίππου, 5 ΚQατείv τούτων. Ταύτα δε διοική6αντες Ιμέ(!ιιιαν σφίiς α't3τούς, 48 (81) κα� Πόπλιος μεν Λέντλος εΙς Βαργύλια πλεύιιας 2 Iιlsvfti(!W6E τούτους, Λεύκιος δε Στερτίνιος εΙς ΉφαΙ(Jτίαv κα� Θάσον &φικόμενος κα! τας Επ! ΘQο/;10 κης πόλεις Ιποίησε το παQαπλή(JΙΟV. ΠQος δε τον 3 Άντίοχον ωQμη6αv Πόπλιος Oiιίλλιoς κα� Λεύκιος Τε(!έντιος, ο{ δε πε(!! Γνάιον τον Κο(!νήλιον π(!ος τον βαιιιλδα Φίλιππον. Φ κα� (Jυμμιςαvτες π(!ος 4 τοίς Τέμπεσι πε(!ί τε των ΙΙλλων διελέχftησαv -δπε(! 15 d)v ειχον τας Εντολάς, κα� συνεβούλευον α't3τφ ΠQεσβεvται; πέμπειν εΙς την 'Ρώμην -δπ)ψ ι1υμμαχίαι;, ϊνα μη δοκl1 τοίι; και(!οίς Ιφεδ(!εύων &ποκα(!αδοκείν την Άντιόχου πα(!ου6ίαν. τού δε βασιλέωι; 6υγ- 1) καταftεμέvου τοίι; -δποδεικνυμένοιι;, s't3ftiror; &π' lκeί20 νου χωQΙ(Jftέvτει; �κoν Iπ� την των Θε(!μικων (Jύv­ οδον, κα� πα(!εMόντε� εΙι; τα πλήf}η πα(!εκάλουν 6 τούι; ΑΙτωλούι; δια πλειόνων μένειν έπ� της Εξ &(!χηι; α{(!έ6εωι; κα� διαφυλάττειν την Π(!ΟΙ; 'Ρωμαί­ ους ευνοιαν. πολλών δε παQΙ(Jταμέvων, καί των 25 μεν π(!ο/;ωι; κα� πολιτικώι; μεμψιμοι(!ούντων α't3τοίι; 894:. Iπ� τφ μη κοινωνικώς ΧQη6ftαι τοίς wτvzήμαι1Ι μηδε τη(!είν ται; Εξ &ρχης (Jυvftήκtι:ς, των δε λοιδο- 8 ρούντων κα� φα(Jκόντων ο-υτ' Clv Ιπιβηναι τήι; 'Ελλά­ δοι; ο't3δέποτε 'Ρωμαίουι; ο-υτ' tlv νικηι1αι Φίλιππον, 4 τον ante πόλεμον vulgo additur post Rei 635, neu­ tiquam neoessarium , Υ. Κrebsium Die Priiposit. cet. ρ. 135

422

RES ΑΒΙΑΕ [01. 145, 4].

ΕΙ μη δι' [αυτούς, το μ�ν &πολογΕίσ&αι προς [[κασ?:α τούτων οΙ: ΠΕQΙ τον ηιάιον &ΠΕδοκίμασαν, παΡΕκά1018. λουν δ' α(,τους ΠΡΕιιβΕύΕιν Elg την 'Ραιμην, διό?:ι πάντων παρα τ-ης ιιυγκλ1jτου ΤΕύξονται των δικαίων' 10 δ κα� ΠΕιt1&έVΤΕς; Ιποίησαν. καΙ το μ�ν τέλος του 5 προς Φίλιππον (πολέμου) τοιαύτην έσΧΕ διά&Εt1ιv. 9

V. RES .A.SIAE.

'Εάν, το δη λΕγόμΕνον, τρέχωσι την Εσχάτην, 8θ6,12 (8δ,6)έπι τους 'Ρωμαίους καταφcύξovται κα� ?:ούτοιg Ιγ10 ΧΕιριουt1ι t1φίΧg αfJτουg καΙ την πόλιν. (51) 2 ( ) σοτι προχωρούt1ηg τΦ Άντιόχψ κατα νουν ?:-ης; 8θ4,16 8 Ιπιβολ-ης; παρόντι έν ΘΡ4κr,J τΦ Άντιόχψ κατέπλΕυσαν ΕΙς; Σηλυβρίαν οΙ: ΠΕQΙ ΔΕύκιον ΚΟQvήλιοv. 8 (4) οvτοι δ' ήσαν παρα της; συγκλήτου πρέσβΕις; έπΙ τας; διαλύΙΙΕις; έξαΠΕσταλμένοι τας; Άντιόχου καΙ 15 50 ΠτολΕμ,αίου. κατα δ� ?:ον αότον καΙQΟV ήκον κα� (88) των δέκα Πόπλιος; μ�ν Δέντλος; Εκ Βαργυλίων, ΔΕύκιοg δ'� ΤΕρέν?:ιος καΙ Πόπλιος; aόίλλιoς; Εκ Θάσου. 2 ταχυ δ� τφ βαιιιλΕί διασαφη&Είt1η� τ-ης; τούτων παρ­ ουΙΙίας;, πάνΤΕς lv όλίγαις; iJfLl(Jatr; ή&ροίσ8'ησαν ΕΙς; ιο 8 την AVt1LfLιXXEtΙXV. t1υVΕκύρησαv δ� καΙ οί ΠΕΡΙ τ�ν Ήγησιάνακτα κα� Δυσίαν οΙ: προς; τον Τίτον &πο4 στιχλένΤΕς; ΕΙς; τον καιρον τούτον. αΙ: μ�ν ο.(Ίν κιχ?: Ιδίαν έVΤΕύξΕιg τού ΤΕ βιχσιλέως; κιχΙ των 'Ρωμαίων ΤΕλέως; ήσιχν &φΕλΕίς; καΙ φιλάν&ρωποι' ματα δ� ταυτα 21> 49

-

6 de8. Ο fol. 118Υ Ur 23, 24 8-10 Suid. 8. T� ΤQέΧΙ:liV. F in marg. Ιοl. 283v θΟ 1000 , ubi oap. 50, 7 est, nihil habet nisi τό δη λεγόμενσν τρΙχωσι την Εσχάτην 11 Ν fol. 'ί'ί' U,· 23, 25 16 inc. F fol. 283v prim. : "ατ� δΕ τόν oet. 21 κα! σΙ ηοη esse Polybianum demonstravit BW Fleckeis. annal. 1889, 681 Β.

POLYB. mSTOR. XVIII 48-01.

42 3

γενομένης (JVvcoqctaf; κοινης {}πεq τών ολων &λλοι­ οτέqαν ελαβε τα πqάγματα OtdfJ'Mtv. δ rιXq Λεύκιος 5 δ Κοqνήλιος ήξίου μεν κα� τών {}πο Πτολεμαίον ταττομένων πόλεων, Ο(1ας νύν εrληφε κατα την 'At1lav, 5 παqαχωqείν τον Άντίοχον, τών δ' {}πο Φίλιππον διεμα.qτύqετο φιλοτt.uως iξίt1ταt1fJ'αι · γελοίον rCtq 6 εΙναι τα 'Ρωμαίων &fJ'λα τού γεγονότος α-ότοίς πο- 895. 1019. λέμου πqος Φίλιππον Άντίοχον iπελfJ'όντα παqαλαμ­ βάνειν. παqriνει δε κα� τών αiιτoνόμων &πέχεtJfJ'αι 7 10 πόλεων. καfJ'όλοv δ' εφη fJ'αvμά�ειν τίνι λόγφ τοσ- 8 αύταις μεν πε�ικαίς, τοσαύταις δε ναυτικαίς δυνά­ μεtJι πεποίηται την clf: την Εiιqώπην διάβαt1ιν· πλην 9 "ιXq τού πqοτίfJ'εtJfJ'αι 'Ρωμαίοι ς iPXEtqciV αiιτόν, OfJQ' έννοιαν έτ{qαν καταλείπεt1fJ'αι παqα τοίς όqfJ'ώς λογι15 �oμένoις. ο{ μεν oiJv 'ΡωμαίΟΙ ταύτ' εlπόντες &πε­ σιώπησαν· δ δε βασιλευς πqώτοv μΕν διαποqείν εφη 51 κατα τίνα λόγον &μφισβητούt1ι πqος α-ότον -όπεq (34) τών iπ� της 'At1Caf: πόλεων· πάt1ι "ιXq μάλλον iπι­ βάλλειν τούτο ποιείν η 'Ρωμαίοις. δεύτεqον δ' ήξίου 2 20 μηδΕν αiιτoυς πολvπqαγμονείν καfJ'όλοv τών κατα την Άσίαν· oiιδE "ιXq αiιτoς πεqιεqγά�εσfJ'αι τών κατα την Ίταλίαν άπλώς oiιδέν. clg δε την Eiιqώπην 3 εφη διαβεβηκέναι μετα τών δυνάμεων &ναΚΤΨlόμε­ νος τα κατα την )(εqqόνησον κα� τας έπ� Θq4κης 25 πόλεις· την "ιXq τών τόπων τούτων &qχην μάλιt1τα πάντων α-ότφ καfJ'ήκειν. εΙναι μεν γαρ iξ &qΧης 4 την δvναtJτείαν ταύτην Λvt1ιμάχοv, Σελεύκου δε πολεμψlαντος πqδ ς α-ότον κα� κqατήt1αντος τφ πο­ λέμφ πάσαν την AVt1tftdXOV βαι1ιλείαν δορίκτητον 80 γενέt1fJ'αι Σελεύκου. κατα δε τους τών α-ότου πqο- ι> γόνων πεQιt1παΙΙμους iv τοίς έξης χρόνοις πρώτον

424

RES ΑΒΙΑΕ ΕΤ AEGYFTI [01. 146, 4].

μΕν ΠτολεμΙΧίον πιx�ιxιιπιxιιάμενoν t1φετε�tt1ιχt1ftιχι ΤoVg τόποvg τούτοvg, δεύτε(JΟV δε Φίλιππου. ΙΧfJτοg δε νύν ofJ ΚΤ"t1ftιχι τοίg Φιλ{ππου ΚΙΧΙ(Jοί� t1vvεπι­ τιftέμεvοg, άλλ' άvιχκτ"t1fttxι τoί� ΙδIoι� δικιχtοιg ιιυγ7 x�ώμενo�. Δvt1ιμιχχεί� δέ, Πtx�ΙΧλόγwg άvιχt1τάτοvg ;) γεγοvότιχg fιπo Θ�lfκώv, οt'Jκ άδικείν 'Pwμιχtοvg κιχτ8 άγων καί ΙΙυνοικίζων' ποιείν γα� τούτ' έφη βουλό­ μεvοg oiJ 'Ρwμιχίοιg ταg Xe'C�ιxg Επιβιχλε'Cv, Σελεύκφ 9 δ' oΙκητή�ιoν Ετοιμάζειν. τα� δ' ΙΧfJτοvόμοvg τών κιχτα την 'ΛιιΙαν πόλεων oiJ δια Τ71� 'ΡωμιχΙων Επι- 10 1020. τιxγή� δέον εΙνιχι τυγχάνειν τ'ijg Ελεvftε�ίιχ�, άλλα 10 δια τ'ijg ιxfιτoϋ χά(JΙΤΟ�. τα δε 'Jt(Jog ΠτολεμΙΧίον ΙΧfJΤΟ� έφη διεξάξειν εt'Jδοκοvμέvw� Εκείνφ' κ�ίνειν ra(J OfJ φιλίιχν μόνον, άλλα κιχί μετα τ'ijg φιλIιx� ]5 άναγκιχιότητιχ t1vvτtftεt1ftιχι 'Jt(Jo� txfJτόv. 52 Τών δε πε(Jί τον Δεύκιον οΙομένων δε'Cv καλεί- 896. (85) t1fttxt τoυ� Δαμψακηνoυ� κιχί τοvg ΣμV(Jvιχίοv� κιχί 2 δούνιχι λόγον tx-ότο'Cg , Εγένετο τούτο. πtx(J'ijt1txv δε πα�α μΕν Δαμψακηνών ο! πε(Jί Πtx(Jμεvtwvtx καί ΠvftόδW(JΟV, ΠΙΧ(Jα δε Σμυ�νιxIων ο! πε�ί Kot(JιxVOV. 20 S dίν μετα Πtx(J(Jη6tιχ� δΙΙΧλεγομέυων, δvt1χε(Jάvιχ� δ βαιιιλευ� Επί τφ δοκε'Cv λόγον fιπέxειν Επί 'ΡωμαΙων το'C� Π(Jοg txfJΤΟV άμφΙΙΙβητού6Ι , μεt10λtxβήt1tx� τον 4- Πtx(Jμεvtwvtx ('ΠαύΙΙαι" φηt1ί (�τώυ πολλώυ' oV yιX(J Επί 'Ρωμα{ων, άλλ' Επί 'ΡοδΙωυ fιfL'Cv ε-όδοκώ διιχ- 25 5 Κ(Jιftfjvtxι πε(Jί τώυ άντιλεγομέυωυ." κιχί τότε μΕν Επί τούτοιg δ'ιέλvt1ιχv τον ιιύλλογου, ΟfJδιχμώ� ε-όδο­ κήt1ιχvτεg άλλήλοιg. 6

8 qαιμαΙοιg F , Qαιμαlovg N(S) έπιβιi1.1.ειν coni. BW 24 των πο1.1.ωνΙ τών 1.6Υαιν coni. Herwerdenus 4 Mnemos. 1874, 77 28 tfes. F foI. 28 τ extr., Ν Ιοl. 80v

POLYB. HISTOR. XVllI 51-53. Vl

RES ΛEGYPTI.

425

Τών γα(> πα(>α{3όλων καΙ καλών [(>γων Εφίενται 53 (86) μ8ν πολλοt, τολμώσι δ' όλtγoι ψαύειν. καίτοι πολυ 2 καλλtoυς άφο(>μας εΙχε Σκόπας Κλεομένους ΠQοg το 5 πα(>α{3ιΧλλεσ.frαι καΙ τολμαν. Εκείνος μ8ν γα(> π(>ο- 3 καταληΨ'�}εΙς εlς αiJταg 6υνεκλείσ.frη τας έν τοίς lδίοις οlκέταις καΙ φtλoις iλπtδαg' &λλ' 8μως oiJδε ταύτας έγκατ{λιπεν, &λλ' Εφ' 86"ον .ην δυνατος Εξή­ λεγ;ε, το καλώr; &πο.frαvείv τού �ήν al6xqwr; πεq� 10 πλΕίονος ποιηοιΧμΕνος. Σκόπας δέ, κα� ΧΕί(>α {3α- 4 (>Είαν [χαιν 6"VVEQfOV καΙ καΙQόν, Ε1τε τού {3ασιλι!ως [τι παιδος δντος, μέλλων καΙ {30υλευόμενος ΠQΟ­ κατελήφ.frη. γνόντες rιXQ αiιτoν oC πε(>Ι τον 'ΑqΙ6"ΤΟ- 5 1021. μέVΗν t1vvct.fr(>ο(ζovτα τους φtλoυς εΙς την lδίαν 15 οlκtαv καΙ t1vvεδQεύοvτα μετα τούτων, π{μψανΤ{Γ; τινας τών -όπασπιστών ΕκιΧλουν εΙς το σvνέδQιον. δ δ' οf)τως πα(>ΕΙ6"τήκει τών φQεvώv ιbς οi}τε π(>ιΧτ- 6 ΤΕιν iτόλμα τών Εξής οΜεν οi}τε καλούμενος -όπο τού {3ασιλiως οΙός τ' .ην πει.frαQχείv, δ πιΧντων Εστιν 20 Εσχατον, Εως oC πε(>l τον 'ΑQιστομ{vηv γνόντες αiJτού 7 την &λογ(αν τους μεν t1ΤQατιώτας καΙ τα .frηρία πεQι{t1τη6"αv πεQΙ την οlκtαv, Πτολψαίσν δε τον 8 ΒΧψ{vοvr; π{μψαντες μετα vεαvtσκωv ιiγειν αiJταv έκέλευον, εαν μ8ν Εκων {30ύληται πει.frαQχείv, εΙ δε 897. 25 μή, μετα {3tag. τού δε Πτολεμαtοv παQεισελ.frόvτοg 9 clr; την οlκtαv καΙ δηλούντος 8τι καλεί Σκόπαν δ {3ασιλεύς, τας μεv &QXαg oiι ΠQοt1είχε τοίς λεγο­ μ{νοις, &λλα κιχΙ {3λι!πων Elg τον Πτολεμαίον &τεν8ς 28 &:ΤΕl1Ες F (non άσΤΕl1Ες) S

426

ΜΒ AEGYPTI [01. 145, 4].

εμενε καΙ 'Jtlslw X(ldVOV ιb� ?lv εΙ Π(lΟdαvατειvόμεvοι; αύτφ καΙ .fFαvμά�wv την τόλμαν. ιb� δ' lπελ.fFαιv δ ΠτολεμαΤοι; .fF(}αdέWς έπελάβετο της χλtψύδος 11 αύτου, τόΤΕ {Jοη.fFεΤv -ήξίου τoυ� πα(lόvτας. 'iSvτwv δε καΙ τών εldελ.fFόvτwv vεαvίdκwv 'JtlEtdvwv καΙ 5 την Α'ξw πε(lώταdΙV διαdαφήt:1αvτός τινος, dvvε{ξαι; τoΤ� πα(lούdΙV -ήκολού.fFει μετά τών φίλwv. "Άμα δε τφ πα(lελ.fFε'iv εΙς το dVViJ(lLOV β(ιαχέα 54 (87) μεν δ {JαdιλWς κατηγό(lηdε, μετά δε τούτον Πολυ­ κράτη�, ΙΧρτι πα(lαγεγΟVαι� ι2πο Κύπρου, τελευταϊος 10 2 δ' Ά(lιιιτoμένη�. �ν δε τά μεν ΙΧλλα παραπλήdιοι; ή κατηγορία πάvτwv τοΤς ΙΧρτι δη.fFεΤdι, ΠΡΟdετέ.fFη δε τοτι: προει(lημέvοιι: ή μετά τών φίλwv oVVEJ(lEla κα1 το μη ΠΕι.fFαρχηdαι καλουμΕνον f.ιπo τού {Jαdι3 liwg. έφ' olg ού μόνον οϊ τού dVVEJ(ltOV κατεγt- 15 vwdκοv αύτού πάνΤΕς, ι2λλά καΙ τών Α'ξw.fFεv τών 4 Π(lΕtJ{Jεvτώv οϊ tJvμπαρόvτει;. δ δ' Ά(ιιtJτομέvηι;, δΤΕ κατηγΟ(lΕΤV εμΕλλΕ, πολλους μ�ν κα! έτέρους πα(l­ έλαβΕ τών έπιφανών &VJ(lUJV &πο τη� Έλλάδος, κα! τους 'ItfX(lti των Λlτwλωv δε ΠΡΕtJ{JΕύοvτα� έπ� τάς 20 διαλVdΕΙ�, έν οίς .ην καΙ Δwρίμαχος δ ΝΙΚΟdΤ(lrΧτοv. 1022. 5 �η&έVΤWV δε τοvτwv μΕταλαβαιν δ Σκόπας έΠΕΙ(lfiΤΟ μεν φέ(ιΕιν τινάς &πολογιdμοvς, ούδενος δε 'Jt(lotJ­ έχοντος αύτφ διά την των π(lαγμάτwv &λογίαν, EύMw� ο{jτο� μ�ν εΙ� φυλακην &πήγετο μετά των 25 6 φ'λwv· δ δ' Ά(ιιtJτομέvη� έπιγEνoμένη� τη� vvκτοg τόν μεν Σκόπαν καΙ τους dvrrEVEtg αύτού καΙ φί10

16. 17 τι\)ν alt.erum. delendum θB�θ coni. ΒΜ , ,,;ι\)ν πρΕ-. σμΕl1τι\)ν de1. BentenuB 1. c. ρ. 50; sed genetivuB τι\)ν ΠΡΕ­ σ{JΕVΤι\)V pendet ab οΙ σvμπαρόVΤΕ!l, ita ut sit vertendum 'sed etia·m de wteris ii qui aderant ero legαti8'

POLYB. mSTOR. ΧΥΙΙΙ 53-55.

427

λους πιΧντιχς διεφfl'ει(!ε φιχ(!μ,άκφ , ΔικιχιιΧ(!χφ δε κιχl 7 στ(!εβλιχι;; κιχl μ,άστιγιχι;; προσιχγιχγων οf)τωr; ιχ-ότον Επανε{λετο , λιχβαιν πιχρ' ιχiJτού δtκην ΚΙΧfl'ήΚΟVδ'ιχν κιχl κοινην {)περ πιΧντων τών Έλλήνων. δ γαρ Δι- 8 �ν, Ον φtλιπποr;, 8τε προε,f}ετο 5 κιχ{ιχ(!χοι;; ο.οτοr; ΠΙΧQΙΧι1πονδείν ται;; ΚυκλιΧδιχι;; νήι10υι;; ΚΙΧl ται;; Εφ' Έλλησπ6ντου π6λειι;; , άπέδειξε τού δ'τ6λου πιχντοι;; ήγεμ6νιχ κιχl της 8ληι;; πριΧξεωι;; πρ06τιΧτην. οι;; Επl 9 ΠQ6δηλον ά6έβειιχν έκπεμπ6μενοι;; ο-όχ οίον ατοπ6ν 10 τι πράττειν Eν6μι�εν, άλλα ΤfJ τηι;; &πονοίΙΧι;; {)περ- 898. βολfJ κιχl τουι;; fl'eovr; {)πέλΙΧβε κιχτιχπλήξεσfl'ΙΧΙ κιχι τqvς άν,f}ρώποvς ' 0.0 γαρ δρμ{6ειε τας ναύς, δύο 10 κατεσκεύιx�ε βωμούς, τον μεν Ά6εβείιχς, τον δε Πιχ(!ανομίαr;, κιχl Επl τούτοιι;; lfl've καl τούτουι;; 15 ΠQ06εκύνει ΚΙΧfl'ιΧπεQ ΙΧν εΙ δαίμονιχr;. διο καΙ δοκεί 1 1 μοι τυχείν της όφμo�oύι5ηι;; δ'Cκηι;; καl ΠΙΧ(!ιΧ fl'eιIιv κιχl (πιχρ') &ν&ρώπων' πα(!α φύι5ιν γιΧ(! Εν6τησιΧ­ μενοι;; τον ιχvτού β{ον εΙκ6τωι;; ΠΙΧQιΧ φύσιν κιχΙ τηι;; ε{μιχ(!μένης Ετυχε. τών δε λοιπών ΑΙτωλών τουι;; 12 20 βουλο,αένουι;; εΙι;; την οlκείιχν άΠΙΧλ).ιΧττεσfl'ΙΧΙ πιΧντιχς άπελυdεν δ βΙΧι1ιλευι;; μετα τών {)πιχρχ6ντων. Σκ6πιχ 55 δε κιχl �ώντoι;; μ'έν Επίδ'ημοι;; �ν ή φιλιχ(!γυρία - πολυ (88) γα(> δή τι τουι;; αλλουι;; ά11fl'ρώπουr; {)περεfl'ετο κιχτα την πλεονεξίιχν - &ποfl'ιχν6vτοr; δε κιχl μάλλον 2< έγενήfl'η δια του πλήfl'ουr; του χρυσίου κιχΙ τηι;; κιχτιχσκευηι;; της εVρημενηr; παρ' ΙΧδτφ. λαβων γιΧρ 2 συνεQγΟν την αγρι6τητιχ την Χιχ(!ιμ6(!του κιχl την μέ%ην, &(!δην έξετοιχωρύχηΟΈ την βιχσιλείιχν. 7 άπο\δΈΙξαι F(S), corr. UI· 182b 1 7 (παρ') add. Β W coll. χν 1, 14, v. Fleckeis. annal. 1889, 691 Β.

428

RES AEGYPTI [01. 145, 4].

Έπειδη δ! τα κατα τους ΔΙτωλoVς έ&εντο καλώς πε(}� την αfJλφ" EiJ&iwr; έγίνοντο πε(}Ι το ποιείν 'Δνακλητή(}ια του βασιλέως, οΜέπω μ!ν της ήλικίας κατεπειγούσης, νoμι�oνΤEς δs λήΨΕt1&αί τινα τα π(}άγματα κατάσταt1ιν κα� πάλιν &(}χην της έπ� το 6 βέλτιον π(}οκοπης, δόξαντος αfJτοκ(}ιΧτο(}ος 11δη γε4 γονέναι του βασιλέως. χ(}ηt1ιΧμενοι δε ταίς πα(}α­ σκευαίς μειΥαλομε(}ώς, έπετέλουν την Π(}άξιν &ξίως τού της βασιλΕίας π(}οσχήματος, πλείστα ΠολVΚf!ιΧ­ τους δοκούντος εΙς την έπιβολην ταύτην αfιτoίς ι() 5 σVΝη(}γηκ'ναι. δ γαΙ! Πf!οει(}ημέvος &νηΙ! κα� κατά τον πατέ(}α μsν έτι νέος ιJ)ν ofιδενoς έδόκει τών πε(}! την αiJλην δευτε(}εύειν οi!τε κατα την πίfftιν Οi!ΤΕ κατα τας π(}άξεις, δμο{ως δs κατα τον έν6 Εστώτα PIXt1Llia. πιστευ&ε!ς γα(} της Κύπ(}ου κα� 16 τών έν ταύΤΏ π(}οσόδων έν και(}οίς έπισφαΜ6Ι κα� ποικίλοις , oiJ μόνον διεφύλαξε τφ παιδ! την νησον, &λλα κα� πλη&ος {κανον η&f!οισΕ χ(}ημιΧτων, & τότε πα(}αγεγόνΕΙ κομίζων τφ βα6ιλεί, πα(}αδεδωκαις την &(}χην της Κύπ(}ου Πτολεμαίφ τφ Μεγαλοπολ{ΤΏ. 20 7 τυχαιν δε δια ταυτα μεγάλης &ποδοχης κα! περι- 81}9. ουσ{ας έν τοϊς έξης χρόνοις, μετα ταύτα προβαι­ νούσης τijς ήλικ{ας δλοσχερώς εΙς &t1'l'J'Etav έξώ8 κειλε κα! β{ον &t1vρη. παραπλη6{αν δέ τινα 'ωύτφ 8

1028 . οϊ

19 παραγη6νει θΧ F revocavit Bu rectissime j nam Polybiu'l eandem adhibet formam χχ 6, 1. ΠΙ 15, 8. ΧΧΧΠΙ 18, 2 , nusquam παΡΕγη6νει 22 inc. Ρ 102, 20 Va "'Οτι ποΛV1Cρο!της δ της κvπροv &ΡΖοον έπΙ πτοΛεμαlοv τού παιδός ΤVΥΖιΧvοοv καΙ πΙ στιν ΙσΖε καΙ μΙον ένιΧΡΕτον ' μετα δΕ ταύτα cet. ; inc. Sώd. β. Υ. ΠΟλVΚQιΧτης : Π δ τής Κvπροv &ρ­ Ζοον έπ! ΏτοΛεμαΙov τού παιδός ΤVΥΖιΧvοον πΙστιν εΙΖε κα1 μΙον ένιΧΡΕτον, μετ" δ� ταυτα cet. �4 βΙον &πρεπη : des. 8ώd.

POLYB. HISTOR. xvm 55.

429

φήμην Εκληροv6μηdεv EΠ� γήρως: κα� Πτολεμαίος: δ Άγηι1ιΧρχου. πε(ί� ιbν, 3ταν EΠ� τους: καιρους: [λ.ftwfLEv, ούκ όκνήι10μεν διαι1αφείν τα ΠtXQακολοv.ftή­ ι1αντα ταϊς: Εξουι1ίαις: αύτών &πρεπή. 4 α1ιτών : des. Ρ

&Π(lΕπη : d('s. F ΙοΙ. 286�; 8ub finem

F ' margini sinistro eo fere loco, ubi cap. 55, 5 est, ascripsit:

μ,ιχαηλ δ παλαιολογος fγραΨΕV αυτά. In marg. inf. sub finem ίη eodem libro 8ubscribit man. rec. : Τι μφλος . . . . καΙ πρόσ . . . . . Denique in marg. ίαι. fol. 285' v. Urbinatis add. man. rec. : τών o1ι;;V ; in marg. sup. fol. 286" eadem manus adicit : τίσ.

9

FRAGMENTA LIBRI ΧΙΧ.

1024. 1

2

1. RES IT.A.LlAE.

τών Ιντος Βα{;τιος ποταμού πόλεων ήμέρ,! lLtlf τα τεlχη κελεύc1αντος α-ότού πειμαιρε&.ηναι· πάμπολλαι δ" ήσαν α-Οται κα� γέμουσαι lLaXllLmv &'l'δρών. 5 Πολύβιοc μέν τέ φηcι

Π. RES GRAECIAE.

Ingens numerus erat bello Punico captorum, quos Hannibal, cum ab sώs ηοη redimerentur, venum dederat. multitudinis eorum argumentum est, quod

Polybius scribit centum talentis eam rem Achaeis 10 stetisse, cum quingenos denarios pretium in capita, quod redderetur dominis, statώssent.

2-5 Plut. Cat. mai. 10 7-12 Liv. ΧΧΧΙΥ 5 0 5. ­ Praeter haec duo fragmenta nihil θΧ libro ΧΙΧ historiarum Polybii, quo de rebus Olympiadis 146 scriptorem egisse Nissenu8 in ΜηΒθί Rhenani vol. XXVI ρ. 259 ΒΒ. luculenter demonstrat, affertur. .

C O R R I G E N D A. Ρ 286

VOL. Ι lin. 8 de1. καΙ

VOL. Π. ΧΙΧ lin. 23 Ι θΧ antecedente par. " 62 lin. 9 1. (Jοη.fJ'Είv " 78 lin. 12 1. τελεΙως

ρ

" 130 Ιϊη. 24 1. TV.fTtov.