Ελληνικός νεανικός τύπος (1830-1914). Καταγραφή

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΝΕΑΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ (1830 - 1914)

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ Σ Π Υ Ρ Ο ς I. Α ς Δ Ρ Α Χ Α ς , Γ Ι Α Ν Ν Η ς ΓΙΑΝΝΟΥΛΟΠΟΥΛΟς, ΦΙΛΙΠΠΟς ΗΛΙΟΥ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟς Ε . ΣΚΛΑΒΕΝΊΤΗς

© ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ Πανεπιστημίου 25, Γ' όροφος, τηλ. 32 38 025

ΜΑΡΘΑ KAPΠΟΖΗΛΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΝΕΑΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ (1830 -1914) ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΝΕΑΣ

12

ΑΘΗΝΑ 1987

ΓΕΝΙΑΣ

Στη μνήμη της Μ.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η παρούσα καταγραφή έχει αντικείμενο τα περιοδικά, τις εφημερίδες και τα λευκώματα της ελληνικής νεολαίας στην περίοδο 1830 - 1914. Τα ειδολογικά, χρονολογικά και γεωγραφικά κριτήρια που ακολουθήσαμε για τον καθορισμό και την οριοθέτηση του αντικειμένου ήταν τα ακόλουθα:

1. Ειδολογικό

κριτήριο

Κύριο και αυστηρό κριτήριο για την ένταξη ενός εντύπου στην κατηγορία του παιδικού και νεανικού τύπου ήταν η έκδοση η/και η πρόσληψή του από παιδιά, εφήβους η νέους. Συνακόλουθα αποκλείστηκε ένας σημαντικός αριθμός εντύπων που μόνο φαινομενικά και αβασάνιστα —με βάση π.χ. τον τίτλο, τον υπότιτλο, τον εκδοτικό φορέα η κάποια δήλωση των εκδοτών— θα μπορούσαν να ενταχθούν στην παραπάνω κατηγορία, αλλά που ουσιαστικά ανήκουν σε άλλες κατηγορίες. Έτσι η δική μας καταγραφή περιορίστηκε στα έντυπα για τα οποία διαθέτουμε σαφή και τεκμηριωμένα στοιχεία για το νεαρό της ηλικίας είτε των εκδοτών/διευθυντών και συνεργατών είτε των αναγνωστών. Μας ενδιαφέρουν δηλ. i. Τα έντυπα που γράφονταν και εκδίδονταν από παιδιά και νέους προς χρήσιν κυρίως των ομηλίκων τους. ii. Τα έντυπα που παράγονταν από ενήλικες προς χρήσιν παιδιών και νέων. Κοινός παρονομαστής των δύο ομάδων είναι το αναγνωστικό κοινό και βέβαια η κατάλληλη και ειδική ύλη που θα ταίριαζε με το συγκεκριμένο αυτό κοινό. 9

Εισαγωγικό

σημείωμα

Στην πρώτη ομάδα ανήκουν: α. ατομικές προσπάθειες παιδιών με φύλλα που είναι στην πλειονότητά τους χειρόγραφα η δακτυλόγραφα, βραχύβια και λανθάνοντα. Η αξία τους είναι μικρή όχι μόνο γιατί είχαν περιορισμένο αριθμό αντιτύπων (συχνά ένα και μοναδικό φύλλο που κυκλοφορούσε από χέρι σε χέρι), αλλά κυρίως γιατί οι τίτλοι που σώζονται είναι τόσο λίγοι σε σχέση με το συνολικό αριθμό παρόμοιων φύλλων και δε μπορούν να θεωρηθούν ούτε καν ενδεικτικά. Επιπλέον προέρχονται είτε από τα απομνημονεύματα των επωνύμων συντακτών τους είτε από την φροντίδα των ίδιων να διασώσουν μερικά φύλλα στο προσωπικό τους αρχείο. β. συλλογικές προσπάθειες που εντάσσονται μέσα στις δραστηριότητες κάποιου ιδρύματος, σχολείου η συλλόγου π.χ. φοιτητικά, σχολικά, προσκοπικά κ.ά. Τα φύλλα αυτά είναι συχνά τυπωμένα, έχουν οπωσδήποτε μεγαλύτερη ακτίνα διάδοσης από εκείνα της κατηγορίας (α), δεν παύουν όμως να είναι και αυτά ερασιτεχνικές απόπειρες με κύριο χαρακτηριστικό την σύντομη εκδοτική ζωή. Στη δεύτερη ομάδα κατατάσσονται τα έντυπα που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «εμπορικά». Είναι τα περιοδικά και οι εφημερίδες που εκδίδονται από ενήλικες, κυκλοφορούν με το σύστημα των συνδρομών, είτε μέσω πρακτορείων, είτε μέσω ανταποκριτών - αντιπροσώπων, και έχουν τη μεγίστη δυνατή κυκλοφορία και μακροβιότητα.

2. Χρονολογικό

κριτήριο

Το χρονικό πλαίσιο 1830 - 1914 ορίστηκε ως μια ενότητα που συμπεριλάμβανε τα έντυπα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους ως την έκρηξη του πρώτου παγκόσμιου πολέμου. Αντικειμενικά όμως η συναγωγή του υλικού ξεκινά με το 1836 (έτος έκδοσης του πρώτου παιδικού περιοδικού, της Παιδικής Αποθήκης) και προχωρά πέρα από το 1914 για όσα έντυπα έχουν ιδρυθεί ως και το 1914 και συνεχίζουν την έκδοσή τους μετά την χρονολογία αυτή. 10

Εισαγωγικό

3. Γεωγραφικό

σημείωμα

κριτήριο

Το κριτήριο που χρησιμοποιήθηκε για τη γεωγραφική οριοθέτηση του υλικού ήταν γλωσσικό. Με αντικείμενο τα ελληνόγλωσσα έντυπα και δεδομένη τη διασπορά των Ελλήνων, ήταν εύλογο να μην υπάρχουν γεωγραφικά όρια. Η συναγωγή και η καταγραφή του υλικού συντελέστηκε σέ τρία στάδια:

Α. Έρευνα

των εντύπων

πηγών

Έγινε συστηματική έρευνα σε έντυπες πηγές (βιβλιογραφίες, μονογραφίες, μελέτες, καταλόγους κλπ.) με στόχο τη συγκέντρωση των διαθέσιμων στοιχείων γύρω από την ύπαρξη και την εκδοτική ζωή του αναζητούμενου είδους των περιοδικών εντύπων. Συνήθως οι πληροφορίες που προέκυπταν από αυτή την έρευνα ήταν αποσπασματικές, ελλιπείς και όχι πάντοτε αξιόπιστες, απαραίτητες ωστόσο για τον καταρτισμό ενός πρώτου σώματος τίτλων. Το κυριότερο πρόβλημα στο στάδιο αυτό ήταν η συμπερίληψη η η απόρριψη τίτλων για τους οποίους δεν υπήρχαν επαρκή παρά μόνο ενδεικτικά στοιχεία. Έτσι με γνώμονα τον τίτλο, τον υπότιτλο, την προέλευση η κάποια άλλη σχετική πληροφορία συγκροτήθηκε ένα αρχικό σώμα λημμάτων. Το σώμα αυτό διαφοροποιήθηκε στη συνέχεια με τον εξοβελισμό και την προσθήκη τίτλων μετά από την αυτοψία του διαθέσιμου υλικού.

Β. Έρευνα σε βιβλιοθήκες Η έρευνα στις βιβλιοθήκες είχε διπλό στόχο: 1. Τον εντοπισμό και την αυτοψία του συγκεντρωμένου υλικού στο στάδιο Α, καθώς και τη διασταύρωση άλλων πληροφοριών που είχα στη διάθεση μου από τις έντυπες πηγές. 2. Την ανεύρεση νέων, αθησαύριστων τίτλων. Ερευνήθηκαν οι μεγάλες δημόσιες βιβλιοθήκες, οι βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων: Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Κρήτης και Αθηνών 11

Εισαγωγικό

σημείωμα

και οι μεγάλες ιδιωτικές συλλογές όταν είχα ενδείξεις ότι υπήρχε πιθανότητα να διαθέτουν σχετικό υλικό. για έναν κατάλογο των βιβλιοθηκών βλ. σ. 202

Γ. Εξέταση - αξιολόγηση - καταγραφή του διαθέσιμου υλικού. Η εξέταση και η αξιολόγηση των εντύπων που σώζονται στις βιβλιοθήκες έγινε με στόχο τον αποκλεισμό η την συμπερίληψη ενός εντύπου στην κατηγορία του παιδικού - νεανικού περιοδικού με βάση τα κριτήρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η καταγραφή των επιλεγέντων εντύπων είναι αναλυτική και οπωσδήποτε ξεφεύγει από τις γνωστές βιβλιογραφικές παρουσιάσεις. Τα στοιχεία που θεωρήθηκαν απαραίτητα για τον καταρτισμό του κάθε λήμματος ήταν τα εξής: ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ

ΜΟΤΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΟΠΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ και διεύθυνση των γραφείων του εντύπου ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ και διεύθυνση του

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ (Ημερομηνία του πρώτου και του τελευταίου φύλλου/τεύχους) ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ (Αναλυτική αναγραφή των φύλλων/τευχών η των τόμων/ετών) ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (Υψος Χ πλάτος σε εκατοστά, αριθμός σελίδων ανά τεύχος, αριθμός στηλών, συνεχής η διακεκομμένη σελιδαρίθμηση) ΣΥΝΔΡΟΜΗ (Ποσό της συνδρομής όπως δίνεται στο έντυπο) ΣΚΟΠΟΣ (Παρατίθεται ο σκοπός και οι στόχοι του εντύπου όπως εκφράζονται από τους εκδότες η τους διευθυντές της σύνταξης στις αγγελίες η στα κείμενα επικοινωνίας με τους αναγνώστες τους) 12

Εισαγωγικό

σημείωμα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ (Τα περιεχόμενα καταγράφονται αναλυτικά και εξαντλητικά για τα βραχύβια έντυπα, ενδεικτικά και αντιπροσωπευτικά για τα έντυπα που έχουν πάνω από ένα έτος έκδοσης και γενικά, όπως εμφανίζονται στους «πίνακες περιεχομένων», ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ (Τα ονόματα των συνεργατών δίνονται με τη σειρά που εμφανίζονται στον κάθε τόμο) ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ (Σημειώνεται η ύπαρξη εικονογράφησης και συνήθως το είδος των εικόνων) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ (Δηλώνεται με * η βιβλιοθήκη η οι βιβλιοθήκες όπου έγινε η αυτοψία του υλικού, σημειώνονται και άλλες βιβλιοθήκες που διαθέτουν μέρος η πλήρες σώμα του εντύπου) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (Σημειώνεται η συναφής προς το λήμμα βιβλιογραφία) Θέλω να ευχαριστήσω και από τη θέση αυτή την Δέσποινα Δρακοπούλου, την Χριστίνα Κολοβού, την Αννα Πράσινου, την Μαρία Ρώτα και τον Κώστα Τσικνάκη για την πρόθυμη βοήθειά τους στη διάρκεια των «συνεχών αναζητήσεών» μου. Επίσης οφείλω να ευχαριστήσω δύο μέλη της Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου Ελληνικής Νεολαίας: τον Φίλιππο Ηλιού που είχε την ιδέα να μου ανατεθεί αυτή η εργασία και τον Τριαντάφυλλο Σκλαβενίτη που την παρακολούθησε από την αρχή ως το τέλος με αμείωτο ενδιαφέρον κι απέραντη κατανόηση. Τέλος ευχαριστώ την Γεωργία Παπαγεωργίου, που επιμελήθηκε την έκδοση, για την υπομονή της με το χειρόγραφο και την φροντίδα της για το βιβλίο. Γιάννενα, 5 Οκτωβρίου 1987

Μ. Κ.

13

ΠΙΝΑΚΑΣ Ετήσια, βιβλιογραφημένη, παραγωγή ελληνικών νεανικών εντύπων στα χρόνια 1836-1914 Έτος

1836 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878

Πρωτοεκδιδόμενα έντυπα

Έντυπα που συνεχίζεται η κυκλοφορία τους

1 (1) 1 (2) 1 (3)

— —

2 (2,3) 1 (2) 1 (2)

— — —

—

1 (4)

—

—

1 1 1 1

— —

1 (5) 2 (6,7)

—

—

1 1 2 1

—

—

1 (9) 2 (10,11)

—

—

1 (8) —

—

1 (12) 1 (13) ι 2 1 3 1

(4) (4) (4) (4)

(14) (15,16) (17) (18,19,20) (21)

14

1 1 1 1 1 1 1 1 2 2

(6) (6) (6-8) (6)

Σύνολο

1 1 3 1 1 1 1 1 1 2 2 1 2 2' 1

_ (9) (9) (9) (9) (9) (9) (9) (9) (9,17) (9,17)

1 3 1 2 2 1 2 3 2 5 3

Έτος

1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914

Πρωτοεκδιδόμενα έντυπα 2 (22,23) — — —

1 (24) —

2 (25,26) — — —

5 (27,28,29,30, 31) 1 (32) 1 (33) 1 (34) — — —

2 1 1 2

(35,36) (37) (38) (39,40)

—

1 (41) 2 (41α,42) —

2 (43,44) — — —

2 (45,46) 1 (47) —

3 1 2 4

(48,49,50) (51) (52,53) (54,55,56,57)

15

Έντυπα που συνεχίζεται η κυκλοφορία τους 2 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2

(9,17) (9,17,22) (9,17,22) (9,17,22) (9,22) (9,22) (9,22) (9,22) (9,22) (9,22) (9,22)

7 (9,22,27,28,29 30,31) 3 (9,27) 2 (9,22) 2 (9,22) 1 (22) 1 (22) 1 (22) 2 (22,36) 1 (22) 2 (22,38) 2 (22,38) 2 (22,38) 3 (22,38,41) 4 (22,38,41,42) 2 (22,41) 2 (22,41) 2 (22,41) 2 (22,41) 1 (22) 2 (22,46) 2 (22,47) 2 (22,47) 4 (22,47,49,50) 3 (22,51) 3 (22,51,52)

Σύνολο

4 3 3 3 3 2 4 2 2 2 7 8 4 3 2 1 1 3 3 2 4 2 3 5 4 4 2 2 2 3 3 2 5 5 5 7

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βουτιερίδης, Ηλίας, «η Διάπλαση και τα Ρωμιόπουλα», Νουμάς (Δεκέμβριος 1907) Αρ. 273-274, σ. 6-7. Γιάκος, Ιστορία = Γιάκος, Δημήτρης, Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής γοτεχνίας: Από τον ΙΘ' Αιώνα έως Σήμερα, Αθήνα 2 1979.

Λο-

Γκίνης, Κατάλογος = Γκίνης, Δ.Σ., Κατάλογος Εφημερίδων και περιοδικών 1811-1863, Αθήνα 2 1967. Δελτίον της Εστίας (6 Φεβρουαρίου 1877) Αρ. 6, (30 Οκτωβρίου 1887) Αρ. 44, (26 Φεβρουαρίου 1878) Αρ. 61, (15 Απριλίου 1879) Αρ. 120. Οι Δύο Κόσμοι 1 (7 Ιουλίου 1896) Αρ. 37. Ελληνικά Περιοδικά για Παιδιά και Εφήβους (1836-1944) Έκθεση που οργανώθηκε από την Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας - Ίδρυμα Σχολής Μωραΐτη (Αθήνα) Μάρτιος 1983. Εβδομάς 7 (3 Φεβρουαρίου 1890) Αρ. 5. Καζαντζάκη, «Τί Διαβάζουν» = Καζαντζάκη, Γαλάτεια, «Τί διαβάζουν τα παιδιά μας», δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου 3 (1913) 216-231. Καρπόζηλου, Μάρθα, «Ηπειρωτικά Περιοδικά (1872-1982)», Αντίχαρη: Αφιέρωμα στον Καθηγητή Σταμάτη Καρατζά, Αθήνα 1984, σ. 205-217. Κατάλογος Βιβλιοθήκης της Βουλής, Εφορεία Σ. Ε. Στάη, Αθήνα 1900. Κονόμος, Ντίνος, Επτανησιακός Τύπος 1798-1864, Αθήνα 1964. (=Επτανησιακά Φύλλα 5 (1964) Αφιέρωμα στα εκατό χρόνια από την ένωση της Επτανήσου.) Κόριννα 3 (Σεπτέμβριος 1877) Κουμανούδης, «Δημοσιογραφία» = Κουμανούδης, Στέφανος, «Ελληνική περιοδική δημοσιογραφία», Οικονομική Επιθεώρησις 3 (1875) Αρ. 32, σ. 346-354. Μάγερ, Κώστας, Ιστορία του Ελληνικού Τύπου, Αθήνα 1957-1960, 3 τόμοι. Μιχαηλίδης, Πανόραμα = Μιχαηλίδης, Ευγένιος, Πανόραμα ήτοι Εικονογραφημένη Ιστορία του Δημοσιογραφικού Περιοδικού Τύπου υπό Αιγυπτιωτών Ελλήνων (1862-1972), Αλεξάνδρεια 1972. 16

Μπουγάτσος, Νικόλαος Θ., «Βιβλιογραφία Ελληνικού Θρησκευτικού Τύπου», Θεολογία 39 (1968) 246-276, 440-464, 672-680· 40 (1969) 547-553" 41 (1970) 337-342, 488-498, 705-713" 42 (1971) 607-617" 43 (1972) 402-419, 807-809" 44 (1973) 355-385, 719-726. Μπουμπουλίδης, Φαίδων, Συμβολή εις την Επτανησιακήν Περιοδικά και Εφημερίδες Ζακύνθου, Αθήνα 1956.

Βιβλιογραφίαν :

Νέα Εστία (15 Απριλίου 1979) Αρ. 1243 (Τεύχος-αφιέρωμα στην Διάπλασι των Παίδιον) ΓΙΗΛ [=Πηλίκας, Ιωάννης], «Η Δημοσιογραφία εν τοις Γυμνασίοις», Εθνικόν Ημερολόγιον Χρονογραφικόν, Φιλολογικόν και Γελοιογραφικόν του Έτους 1895, σ. 396-401. ΙΙικραμένου-Βάρφη, Δήμητρα, «Ο Χρήστος Θεμ. Φιλαδελφεύς και η χειρόγραφη εφημερίδα του Κηφισσία», Μέλισσα των Βιβλίων 3 (1977-1981) 13-23. Πολίτης, Ν.Γ., Ελληνική Βιβλιογραφία : Κατάλογος των εν Ελλάδι η υπό Ελλήνων αλλαχού εκδοθέντων Βιβλίων από του Έτους 1907, Αθήνα 1927. Πολίτης, Χρονικό = Πολίτης, Νίκος Ε., Χρονικό του Πατραϊκού Τύπου 18401940, Πάτρα 1984. Σολομωνίδης, Χρήστος Σ., Η Δημοσιογραφία Αθήνα 1959.

στη Σμύρνη

(1821-1922),

Στατιστική = Υπουργείον Εσωτερικών, Γραφείον Στατιστικής, Στατιστική του Ελληνικού Τύπου κατά τους Εξ Πρώτους Μήνας του Έτους 1892, Αθήνα 1892. Ταρσούλη, Γεωργία, «Τα διαπλασιακά ψευδώνυμα», Νέα Εστία 115 (1 Ιουνίου 1984) Αρ. 1366, σ. 731-740. Τζαβέλλας, Φάνης, «Η Ιστορία του τύπου εις την Αρκαδίαν», εφ. Αρκαδικός Τύπος 5 (19 Ιουλίου 1936) Αρ. 217. Τριανταφύλλου, Κ., «Ο τύπος των Πατρών του ΙΘ' Αιώνα», Αθηνά 73-74 (1972-1973) 127-142. Φιλίστωρ 2 (15-31 Οκτωβρίου 1861) Αρ. 19-20. Χειμώνας, «Αιγιαλείδης» = Χειμώνας, Χρήστος Β., «Γεώργιος και Ιάσων Ν. Αιγιαλείδης, εκδότες εφημερίδων και περιοδικών σε ηλικία 12 και 11 ετών», Αρχείον Ευβοϊκών Μελετών 21 (1977) 278-280. Χειμώνας, «Εφημερίδες» = Χειμώνας, Χρήστος Β., «Εφημερίδες και περιοδικά σκιαθιτών από το 1870 ως τα 1935», Σκιάθος 3 (1978) Αρ. 11, σ. 18-20.

2

17

*1. Παιδική

Αποθήκη ΑΘΗΝΑ 18

υπότιτ. Περιοδικόν σύγγραμμα εκδιδόμενον δις του μηνός διά μότο

Λάβετε παιδείαν και μη αργύριον και γνώσιν υπέρ χρυσίον δεδοκιμασμένον (Παροιμ. Σολομ.) υπεύθ. Εκδότης : Δημήτριος Πανταζής τ. έκδ. Αθήνα. Ε κ της τυπογραφίας Αγγέλου Αγγελίδου, οδός Διόλου διάρκ. 6 Σεπτεμβρίου 1836 - 30 Σεπτεμβρίου 1836 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 2 τεύχη: Αρ. 1: 6 Σεπτεμβρίου 1836, Αρ. 2: 30 Σεπτεμβρίου 1836 σχήμα 18x11 εκ. 16 σ. μονόστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση σκοπός Οι στόχοι της Παιδικής Αποθήκης εξηγούνται στο Προοίμιον προς τα παιδία (Αρ. 1, σ. 2 - 3) : Σκοπόν έχοντες, μικροί μου φίλοι, να σας διασκεδάζωμεν με ωφέλειαν εις τας ώρας της ευκαιρίας σας, άπεφασίσαμεν να τυπόνωμεν διά σας δύω φοραϊς τον μήνα από εν παρόμοιον φυλλάδιον, περιέχον διάφορα νόστιμα πράγματα και ιστορίας, διά να τα διαβάζετε και να μανθάνετε ό,τι περιγράφουν. Βλέπετε, ότι διά το καλόν σας και ημείς κοπιάζομεν εις νείς και συγγενείς σας πληρόνουν, διά να τυπόνωνται και να τα λαμβάνουν διά σας. Επιθυμούμεν να γίνητε καλά παιδία και να μάθετε με την επιμέλειάν σας όσα πράγματα και τώρα θέλουν σας στολίσει και σας κάμει ζηλευμένα, και όταν μεγαλώσητε καλούς ανθρώπους και αγαπητούς φίλους και ωφελίμους. Όσας λέξεις η νοήματα δεν καταλαμβάνετε, παρακαλέσατε τους μεγαλητέρους σας διά να σας τα εξηγήσουν και όσα τραγώδια απαντάτε, μανθάνετέ τα εκ στήθους, διά να μένουν ευκολώτερον εις την ενθύμησίν σας· εγώ

Το εξώφυλλο του αρ. 1.

ελπίζω ότι θέλετε ακολουθήσει τας συμβουλάς μου, και θέλετε ευχαριστήσει με την ωφέλειάν σας και εμέ και τους γονείς σας, και όλους τους καλούς ανθρώπους ούτω θέλετε αξιωθή της αγάπης και υπολήψεως όλων.

μεύσει διά πάντοτε. Παρατηρήσετε, πόσοι άνθρωποι ζουν δυστυχείς τώρα, διότι δεν εμεταχειρίσθησαν καλώς τον καιρόν των, όταν ήσαν μικροί ως σεις· ωφεληθήτε λοιπόν από το παράδειγμα τούτων, διά να μην δοκιμάσετε και σεις, όταν μεγαλώσητε, όσα αυτοί υποφέρουν παθήματα. περιεχ. Αρ. 1: «Προοίμιον προς τα παιδία, Γραμματική, τα καθημερινά χρέη του καλού παιδιού, Βιογραφία: Θησεύς, Αστρονομία, Ναός του Ολυμπίου Διός εις Αθήνας, Φυσική Ιστορία, Λέων». Αρ. 2: Παλαιστήνη, Ρέννος, Γραμματική, Ναός του Ολυμπίου Διός συνέχεια και τέλος, Μέλισσα και παιδίον, Έσπερινόν παιδικόν τραγούδιον, Γνωμικά, Ιστορία του Κωνσταντίνου Γ' μικρού καλού παιδιού», βιβλθ. ΕΛΙΑ*

*2. Εφημερίς των Μαθητών ΑΘΗΝΑ

1 8 - 1 5

υπότιτ. Φιλολογική και των ειδήσεων μότο ουχ οι πολλά, αλλ' οι χρήσιμα αναγινώσκοντες εισί σπουδαίοι (Αρίστιππος) υπεύθ. Εκδότης και Συντάκτης: Δ[ημήτριος] Π[ανταζής] τ. έκδ. Αθήνα. Επιμελεία και τύποις Ιωάννου Αγγελοπούλου, οδός Αθηνάς, αριθ. 274 (Έτος Α', Αρ. 1: 19 Οκτωβρίου 1852 - Αρ. 52: 21 Οκτωβρίου 1853), τύποις Δ. Α θ . Μαυρομμάτη, οδός Αδριανοί, αριθ. 302 πλησίον της οικίας Κ. Φίνλαύ (Έτος Β', Αρ. 53: 3 Νοεμβρίου 1853Αρ. 70: 7 Μαρτίου 1854), I. Αγγελοπούλου, ό.π. (Έτος Β', Αρ. 71: 14 Μαρτίου 1854 - Αρ. 104: 26 Ιανουαρίου 1855). διάρκ. 19 Οκτωβρίου 1852 - 26 Ιανουαρίου 1855 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 104 τεύχη Έτος Α', Αρ. 1: 19 Οκτωβρίου 1852 - Αρ. 52: 21 Οκτωβρίου 1853 Έτος Β', Αρ. 53: 3 Νοεμβρίου 1853 - Αρ. 104: 26 Ιανουαρίου 1855 σχήμα 38x27 εκ. 4 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Έτος Α': 208 σ., Έτος Β': σ. 209 - 418 συνδρ. Διά το εσωτερικόν 3 μην. Δρ. 3, 6 μην. Δρ. 6 Διά το εξωτερικόν 3 μην. Δρ. 4, 6 μην. Δρ. 7 σκοπός Σκοπός της εφημερίδος ταύτης είναι να χρησιμεύω εις τους μαθητάς, ως ωφέλιμος ανάγνωσις την Κυριακήν, ότεαπηλλαγμένοι της μονοτονίας των εβδομαδιαίων τακτικών μαθημάτων αυτών, έχουσιν ανάγκην καινής τινός τροφής, διά την ακόρεστον φιλομάθειάν των, και διά τούτο θέλει εκδίδεται κατά πάν Σάββατον. Επειδή δε δεν πρέπει να μένωσιν αδαείς και των οίκοι και των θύραθεν γεγονότων οι νέοι, θέλομεν εκτός των προς τον κύριον σκοπόν της εφημερίδος ταύτης προσφορών διδακτικών άρθρων, καταχωρεί

χωρεί και τας ουσιωδεστέρας εσωτερικάς και εξωτερικάς ειδήσεις, και όσας άλλας πληροφορίας ηθέλαμεν εκάστοτε νομίσει χρησίμους αυτοίς. "Ινα δε μη εκληφθώμεν ως αναιδείς αλλότριων νοερών έργων σφετερισταί, ομολογούμεν, ότι τα πλείστα, ίνα μη είπωμεν όλα, των δημοσιευομένων είναι ήτοι μεταφράσεις εκ συγγραμμάτων και περιοδικών φύλλων της σοφής Ευρώπης, η διαφόρων ερανισμάτων συναρμολογήματα. Η εφημερίς των μαθητών είναι κυψέλη εν η θέλομεν ένα' ποθέτει το από ευώδεις ανθώνας συλλεγόμενον μέλι, προς γλυκασμόν της μεγάλα και ένδοξα υπισχνούμενης Ελληνικής νεότητος. Πιστεύοντες ότι δεν θέλει είναι ανωφελής η εφημερίς αυ-

φύλλον λογίζονται συνδρομηταί διά μίαν εξαμηνίαν. Εφημερίς των Μαθητών 1 (19 Οκτωβρίου 1852) Αρ. 1, σ. 1. περιεχ. Έτος Α': «Αρχαιολογικά και φιλολογικά, Βιογραφίαι, Μυθολογικά, Φυσική Ιστορία - περίεργα της φύσεως, Ιστορία- γεωγραφία τόπων - λαών και ηθών περιγραφαί, Μνημεία αρχαία και νέα, Επιστήμαι και τέχναι, Ηθικά μόσια Έγγραφα». Έτος Β' : «Φιλολογία και αρχαιολογία, Βιογραφίαι, Ιστορία - γεωγραφία - εθνογραφία - εθών και εθίμων περιγραφή, Φυσική Ιστορία και περίεργα της φύσεως, Ηθικά, Επιστήμαι και τέχναι, Ποικίλα - διάφορα, Βιβλιογραφία». συνεργ. Η πλειοψηφία των συνεργασιών καταχωρίζεται ανώνυμα. Οι υπογραφές που συναντούμε στο Έτος Α' είναι: Κ. Σ. Πιττακής, Ξ. Λάνδερερ, Γρ. Παπαδόπουλος και στο Έ τος Β': Αθανάσιος Α. Σακελλάριος, Αδαμάντιος Ιωαννίδης, Fr. Lieber και Γεώργιος I. Κυππάδης. βιβλθ. ΖΒ (Βιβλιοθήκη Σπ. Λάμπρου Αρ. 8459)*

3.

ο

Ασκληπιός ΑΘΗΝΑ 185

υπότιτ. τ. έκδ. διάρκ. βιβλγρ.

εφημερίς του φοιτητού Αθήνα 1853 Καταγράφεται από τον Δ. Σ. Γκίνη, Κατάλογος, σ. 13, Αρ. 368, από όπου και οι παραπάνω πληροφορίες.

*4. Φιλολογική εφημερίς

της Νεολαίας (Έτος Α') ΖΑΚΥΝΘΟΣ 1857-1861

υπότιτ. Σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον άπαξ του μηνός (Έτος Α'), Περιοδικόν μηνιαίον (Έτος Β' - Έτος Δ') μότο Ο Αναξαγόρας προσκληθείς να αφιερώση ώραν τινά εις τας υποθέσεις του, απεκρίθη' τούτο ζητείτε εις εμέ, όστις προτιμώ μικράν ρανίδα σοφίας η πίθους πλούτου; τ. έκδ. Ζάκυνθος. Τυπογραφείον, «ο Ζάκυνθος» Κωνσταντίνου Ρωσσόλιμου διάρκ. Μάρτιος 1857 - Ιούλιος 1861 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 53 τεύχη Έτος Α', Αρ. 1: Μάρτιος 1857 - Αρ. 12: Φεβρουάριος 1858 Έτος Β', Αρ. 1: Μάρτιος 1858 - Αρ. 12: Φεβρουάριος 1859 Έτος Γ', Αρ. 1: Μάρτιος 1859 - Αρ. 12: Φεβρουάριος

1860 Έτος Δ', Αρ. 1: Μάρτιος 1860 - Αρ. 12: Φεβρουάριος 1861

Έτος Ε΄, Αρ. 1: Μάρτιος 1861 - Αρ. 5: Ιούλιος 1861 21x14,5 16 σ. μονόστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Ετησία: Ζακύνθου Πένας 30 Διά τας άλλας νήσους Πένας 36 Διά δε την αυτόνομον Ελλάδα δρχ. 4,50 περιεχ. Ποιήματα, Διηγήματα, Βιογραφίες, Παραδόσεις, Μελέτες, Διάφορα. Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω τα περιεχόμενα άρθρα ενός έτους. Έτος Β': «Περί αγχινείας εν τω γράφειν και γλαφυρότητος, Η μιαρά μήτηρ, Περί του μεταξοσκώληκος, Ο προσωπιδοφόρος, τα αυγά του Πάσχα, Ο βασιλιάς, Ό ρ ι α σχήμα συνδρ.

στής Βελζόνης, Στοιχειώδης φυσική, Η

θυγάτηρ του

χρυσοχόου, Οι πεντήκοντα τυφλοί, Η μήτηρ του Ναπολέοντος, Αι γυναίκες, ο λεπρός, Η κυρία Σταέλ, Έ π α ι νος και ψόγος, ο Βαζέττης, Αικατερίνα η Β' της Ρωσσίας, αυτοκράτειρα ένδοξος, Ο ιχθυόσαυρος, Σύντομος Ιστορία του νησιδίου ο κάλαμος", Συμπέρασμα, Η Μαρία, ο κλάδος της διαλλαγής, Καθήκοντα της νεολαίας, Δαβίδ ο κυνηγός, Ολίγα τινά και περί (νησίδος) Καστού, Καταγωγή του βασιλείου των Οθωμανών, Οι δύο δυστυχείς ερασταί, Παλμοί, ήτοι ερωτικά ασμάτια, το Σάββατον εν καιρώ ξηροχόρτου, Διάλογος περί θεάτρων». Μία επιλογή από τα περιεχόμενα των τεσσάρων πρώτων ετών καταγράφει ο Φαίδων Μπουμπουλίδης, Συμβολή εις την Επτανησιακήν Βιβλιογραφίαν, Περιοδικά και Εφημερίδες Ζακύνθου, Αθήνα 1956, σ. 1 0 - 1 1 . Παρόμοια αναφορά στα περιεχόμενα κάνει και ο Ντίνος Κονόμος, Επτανησιακός Τύπος, 1798 - 1864, Αθήνα 1964, σ. 130 [= Επτανησιακά Φύλλα 5 (1964), Αφιέρωμα στα εκατό χρόνια από την Ένωση της Επτανήσου], συνεργ. Ψ.Χ., Παν. Χιώτης, Arm. Garrel, Π. Πανάς, Χ., Κ. Στρατούλης, Αυγ. Λιβαθηνόπουλος, Α. Κοραής, Α. Κ. Παππαζαφειρόπουλος, I. Πύρλας, Κωνστ. Κούμας, Θ. Καρούσος, Δ.P.*, Χ. Σακελλαριάδης, Αριστοτέλης Π. Γκίνης, Γεώργιος Α. Κάλαλης, Σπυρ. Λογοθέτης, Επαμ. Γ. Άννινος, Γ.Δ.Κ., Κάρολος Βρόσοβισκ, Σπ. Δ. Μάργαρης, Διον. Κ. Μέγγουλας, Δ. I. Πετριτσόπουλος. βιβλθ. EBE* Περ. 907 L βιβλγ. Βλ. περιεχόμενα.

* Ο Ντίνος Κονόμος ταυτίζει τα αρχικά με τον Δημήτριο Πελεκάση' βλ. Κονόμος,

ό.π.

5. Εφημερίς των Παίδων ΑΘΗΝΑ(;) 1861

υπότιτ. υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. βιβλγ.

Εκδιδομένη άπαξ της εβδομάδος Εκδότης: Ιω. Μαυρουδής και Κ. Βαρβάτης Αθήνα ( ;) 1861 Οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από την παρουσίαση του πρώτου τεύχους της Εφημερίδος των Παίδων στο περιοδικό Φιλίστωρ 2 (15-31 Οκτωβρίου 1861) Αρ. 19-20, σ. 371-372: «Αληθής έκπληξις μας κατέλαβεν ιδόντας τον 1 αριθμόν της εφημερίδος ταύτης ανατειλάσης ψιν της προσφιλούς ημών Πατρίδος" να παρέχη δηλ. "εις την δυστυχή ( !) των παίδωνηλικίαν τηνανήκουσαναυτή τροφήν", και να την αποτρέψη από "την οδόν της απωλείας". Αλλά ξεύρεις, αναγνώστα, ποία είναι η πολύτιμος αυτή και σπανία τροφή την οποίαν προσφέρει η καινοφανής αυτή εφημερίς, και πόσον η τροφή αυτή είνε υγιεινή; 1) κατάλογος ξηρός των καθηκόντων βαρβάρως και σολοίκως μεταφρασμένος εκ τίνος βιβλίου, εν ω πολύ καθαρώτερα είν' αυτά εκτεθειμένα εν τοις βιβλίοις τοις ανά χείρας των παίδων των φοιτώντων εις τα γραμματοδιδασκαλεία" 2) αθλία τις και ανόητος λεγομένη βιογραφία Σωκράτους, εν κουργείται, εξ ης δήθεν ήτον ο περίφημος φιλόσοφος"ουη μήτηρ Φαιναρέτη στολίζεται, προς τιμήν της Ελλάδος, με δεύτερον όνομα Παναγηρέτη και με εν πολύ ουσιώδες επίθετον "γυνή φρόνιμος" κατά λέξιν μετάφρασιν του γαλλ. sage femme (=μαία)' ο δε υιός της μαίας ο μόλις βουλεύσας (τ. έ. βουλευτής γενόμενος) έξαφνα " αξιούται των πρώτων αξιωμάτων της πόλεως Αθηνών αλλά μετέπειτα παρητήθη εκουσίως της άξιας και τιμής, ίνα δοθή όλως

τος (!) ώστε έπειθε πάντας". " Μαθηταί δεαυτού ε χ ρ η μ ά τισαν οι περιφημότεροι της Ελλάδος ήρωες (!) ο Α λ κ ι βιάδης, ο Ξενοφών, ο Πλάτων". " Εις τον σοφόν δε τούτον άνδρα οφείλει ιδία (!) σύμπασα η Ελλάς την δόξαν και λαμπρότητα αυτής". Αλλά τί τα πολλά; εξ όνυχος τον λέοντα. Ε κ τ ω ν ολίγων τούτων κατανοείς, αναγνώστα, πόσον υγιεινή και εύχυμος είνε η καινοφανής αυτή τροφή, ην προς το συμφέρον της πατρίδος προσφέρει "εις την δυστυχή ηλικίαν των παίδων" η εφημερίς των παίδων. Ά φ ε τ ε , ω αγαθοί, τα παιδία να πηγένουν εις τα σχολεία των ήσυχα, εύτακτα και να μανθάνουν "γράμματα, του Θεού τα πράγματα". δεν έχουν την ανάγκην ούτε των πολιτικών ούτε των παιδικών εφημερίδων σας». Τα αρχικά Δ.Ι.Μ. που υπογράφουν την βιβλιοπαρουσίαση ανήκουν μάλλον στον Δ. I. Μαυροφρύδη, τακτικό συνεργάτη και συνεκδότη του Φιλίστορα.

Από σελίδα τίτλου του αρ. 6

*6. η Φιλόστοργος Μήτηρ ΑΘΗΝΑ

18-1

υπότιτ. Σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον κατά Πέμπτην (τομ. 1), Σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον δις τον μηνός (τομ. 2 - 3), Σύγγραμμα παιδαγωγικόν και τερπνόν μετά εικονογραφιών εκδιδόμενον δις τον μηνός (τομ. 4 - 5 ) μότο Ακουε νιε παιδείαν πατρός σον και μη άπωση θεσμούς μητρός σον στέφανον γαρ χαρίτων δέξη ση κορυφή και κλοιόν χρύσεον περί σω τραχήλω (Παροιμίαι Σολομώντος) υπεύθ. Εκδότης: Μάρκος Δ. Σακκορράφος τ. έκδ. Αθήνα. Τυπ. Φιλομούσου Λέσχης εν οδώ Αθηνάς αριθ. 257 (τομ. 1 - 2), τύποις Λακωνίας (τομ. 3), τυπ. «Φραγκλίνος» Γ. Γιαννοπούλου, ηπειρώτου και Σας (τομ. 4 - 6 ) διάρκ. 1 Ιανουαρίου 1862 - 1 Απριλίου 1866 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 129 τουλάχιστον τεύχη Έτος Α': Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1862 - Αρ. 40: 27 Δεκεμβρίου 1862 Έτος Β': Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1863 - Αρ. 24: 15 Δεκεμβρίου 1863 Έτος Γ': Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1864 - Αρ. 24: 15 Δεκεμβρίου 1864 Έτος Δ': Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1865 - Αρ. 24: 15 Δεκεμβρίου 1865 Έτος έ: Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1866 - Αρ. 7: 1 Απριλίου 1866 σχήμα 19,5x13 εκ. (τομ. 1), 23x15 εκ. (τομ. 2 - 5 ) 16 σ. μονόστηλες με συνεχή σελιθαρίθμηση συνδρ. Ετήσια : Ε ν Αθήναις δρχ. 6 Ε ν ταις Επαρχίαις δρχ. 7 Ε ν τη Αλλοδαπή δρχ. 10 σκοπός Οι στόχοι του περιοδικού διαγράφονται στην «Αγγελία», που προτάσσεται στο α' τεύχος, απ' όπου και τα παρακάτω

κάτω αποσπάσματα: Προς τας φίλας και τους φίλους παΐδας . . . Η μόνη μου ευχαρίστησις είναι να σας φανώ ωφέλιμος, και προς τούτο έρχομαι σήμερον, ν' αφιερώσω εντελώς εις υμάς τας ώρας της αναπαύσεώς μου, γράφων πολλά και τερπνά, συγχρόνως δε και χρήσιμα πράγματα και τώρα και εις τον μετά ταύτα βίον σας, διά να γίνητε χρηστοί και ενάρετοι πολίται, ωφελουντες και εαυτούς και τον πλησίον σας και την πατρίδα. το κύριον αντικείμενον της ομιλίας ημών θα είναι η ιερά ιστορία, η φυσική ιστορία, διάφορα τερπνά διηγήματα, τέχναι και επιστήμαι, όσον αι νοεραί δυνάμεις σας είναι επιδεκτικοί, ανέκδοτα ηθικώτατα, γεωγραφικά, γεωπονικά, σύντομοι βιογραφίαι, ... περιγραφαί, μυθολογία και άλλα διάφορα μετά ηθικών εφαρμογών και παρατηρήσεων. Πάντα δε ταύτα θέλομεν εκθέτει απλούστατα και ευληπτότατα διά να τα εννοήτε ευκόλως. ...το φυλλάδων τούτο θέλομεν ονομάσει «η Φιλόστοργος Μήτηρ», δηλαδή η μήτηρ εκείνη, η οποία αγαπά τα τέκνα της και φροντίζει διά την καλήν ανατροφήν των. Διά να έχητε δε, ω μικροί μου φίλοι και φίλαι, το ωραίον τούτο φυλλάδων, πρέπει να δίδητε και κάτι τι, το όποιον να χρησιμεύη εις αγοράν χάρτου και εις τύπωσιν...Εάν, λοιπόν, εκ των χρημάτων, τα όποια σας δίδουσιν οι γονείς σας, φροντίζητε να οικονομήτε τα ολίγα αυτά χρήματα, θέλετε γίνει συνδρομητής του ωφελιμωτάτου και ευθηνοτάτου τούτον φυλλαδίου, ... Εις υμάς δε, ω φιλόστοργοι γονείς, οίτινες αναδέχθητε ευθύνην ενώπιον θεού και ανθρώπων περί της ανατροφής των τέκνων υμών, εις υμάς, οίτινες θέλετε δώσει λόγον εν καιρώ διά την ηθικήν μόρφωσιν αυτών, εις υμάς λέγω, εναπόκειται να εκτιμήσητε τους κόπους και ψυχωφελείς ημών σκοπούς και παράσχητε προς τα φίλτατα υμών, τοιαύτα μέσα, ώστε αν και απαιτώσιν μικράν δαπάνην, να υπόσχωνται εν ταυτώ την μόρφωσιν της καρδίας, τον στο-

Από την «Αγγελία» που προτάσσεται στο α' τχ του αρ. 6

στολισμόν τον πνεύματος, την ανάπτυξιν των νοερών δυνάμεων και επομένως την κατάρτισιν τέκνων ευπειθών, εναρέτων πολιτών, ευσεβών χριστιανών και ανθρώπων όσον ριον σκοπόν, διά τον όποιον επλάσθησαν εις τον κόσμον τούτον. περιεχ. Τα περιεχόμενα του περιοδικού κινούνται στα πλαίσια που καθορίζει η αγγελία του (βλ. παραπάνω). Ενδεικτικά παραθέτω τα περιεχόμενα του πρώτου τόμου (1862) που δίνονται αλφαβητικά : «Α: Απάντησις Γαλλίδος προς Ναπολέοντα, Απόστολος Παύλος, Αλτεμόντης, Αυταπάρνησις διά φιλανθρωπίαν, Αυταπάρνησις Γαλλίδος γυναικός, Αληθής πλούτος, Άγαρ και Ισμαήλ, Ανακάλυψις αδαμάντων, Αμερικανός στρατιώτης, Ανέκδοτον, Αλιεία, Απόκρισις προς άσωτον, Αποτέλεσμα ευγνωμοσύνης, Αερόστατον, Απαντήσεις μαθητού, Άρμα Γιουγκερνώτου, Αποκοιμηθέν κοράσιον, Ανατροφή των παίδων παρά τοις Γότθοις, Αστρονομία, Ανακάλυψις της υέλου, Ανευρεθέναδαμάντινονδακτυλίδιον, Αρδοσία, Αλεκτορομαχία, Ανέκδοτον, Αμίαντος λίθος, Αποτέλεσμα παρακοής. Β: Βους και ίππος, Βιβλιογραφία, Βεζουβία α' έκρηξις, Βίος Αισώπου. Γ: Γιγάντειος πολύπους, Γίγαντες, Γουτεμβέργιος, Γυμναστική, Γουλιέλμος Τέλλος, Γέρων τις καθηγητής επιπλήττει μητέρα τινά διά τον υιόν της, Γνωμικά, Γεώργιος Ουΐλσων. Δ: Δώρον της α' του έτους, Δημιουργία του κόσμου, Δύο κήποι, Δερβίσαι, Δύο κηρία, Διασπορά των ανθρώπων, Δύο συνοδοιπόροι, Δεισιδαιμονία', ειδωλολατρών, Διάφορα έθνη γης, Δεκατρία πράγματα, Δύο λουδοβίκια διά δύο αυγά, Δώδεκα ερωτήσεις, Δεμάτιον Νορβεγιών. Ε: Εξήγησις του εμβλήματος, Έ χ ε κάτι να κάμνης, Επίγειος παράδεισος, Επιστολή του μικρού Παύλου,

Εξημερωθείς λύκος, Εικών, Επιστολαί προς συντάκτην, Ειδοποίησις, Ε κ του βίου του Α γ . Διονυσίου, Εναέριος μουσική, Εξαγορασθείς δούλος, Ερημίτης, Ευγνωμοσύνη δράκοντος, Επιστολή Ευγενίου, Εξετάσεις του α' Ελ. Σχ. Αθηνών, Ελισάβετ Λουπουλώφ, Ερωτήσεις ειςτηνΙερ. Ιστορίαν, Ευγενές παράδειγμα, Ευρώτας, Ευλαβής σωματοφύλαξ, Εκδίκησις συζύγου Άραβος, Εκούσια επανόρθωσις αδικήματος, Εκθρόνισις Όθωνος, Επιστολή προς τον Θεόν, Ελέφας. Ζ: Ζακχάρεως (περί), Ζουμά η η ανακάλυψις της Κίνας. Η: Ημίονος, Ήμερος λύκος. Θ: Θησαυρός, Θαυματουργόν κιβώτιον, Θυσία του Α βραάμ, Θεός εις το άνθος, Θάνατος των χηρών γυναικών τωνΙνδιών,Θάνατος Αθανασίου. I: Ιορδάνης ποταμός, Ινδιάννα μήτηρ και ο κροκόδειλος, Ιάκωβος ι Αμίωτος η ο μικρός πλάνης, Ιδιότητες οίνων, Ιωσήφ και οι αδελφοί αυτού, Ιωάννης και Μαρία, Ιστορία ενός βουρκόλακος, Ιακώβ εν Αιγύπτω,Ιατρόςκαι ασθενής. Κ: Κάμηλος, Κατοικίαι των Κινέζων, Κακή συνήθεια του καπνίσματος, Κατακλυσμός, Καταμηνυτής σκύλος, Κροκοδείλου (περί), Κόμη λευκανθείσα εκ φόβου, Κοραλίου (περί), Κλήσις του Αβραάμ, Καθαρισμός των ενδυμάτων των αρχαίων, Κτίσις Μασσαλίας, Κόρη απορφανισθείσα μικρά, Καθήκοντα προς τον Θεόν, Κιρκάσιοι, Κόραξ, Κάμπαι, Κάστωρ, Κολύβριον, Κάτι καλύτερον, Καταιγίς, Κακός άνθρωπος, Κοχλίας, Κρίστων ο αξιοθαύμαστος, Καφέ (περί). Λ: Λεοπάρδαλος, Λύκοι, Λέων, Λιτότης δείπνου, Λαγιδεύς. Μ: Μίδας, Μετάνοια Αρκαδίου, Μικρά κοράσια και όνος, Μετριοφροσύνη Επαμεινώνδου του Θηβαίου, Μαρτύριον των τριών παίδων Σουλιωτών, Μεταμόρφωσις του Βισχνού, Μαντείον Δελφών, Μικρός αλιεύς, Μέγιστον

ρώδιον, Μικρός αλαζών, Μαυσωλείον, Μίλων και Θεαγένης, Μυθολογία, Μυθολογία Ινδών, Μυθολογία Περσών, Μυθολογία Αιγυπτίων, Μυθολογία Ελλήνων και Λατίνων, Μυθολογία του Κρόνου και Ιανού, Μυθολογία περί του Διός, Μυθολογία περί της Ήρας και του Ερμού, Μυθολογία περί του κράτους του Ποσειδώνος, Μυθολογία περί της Γέννησης της Αθηνάς, Μυθολογία περί της αρπαγής της Περσεφόνης, Μυθολογία περί της Αρτέμιδος, Μυθολογία περί του Απόλλωνος, Μυθολογία περί της πτώσεως του Φαέθοντος, Μυθολογία περί των Μουσών, Μυθολογία περί του Βάκχου, Μυθολογία περί της κρίσεως του Πάριδος, Μυθολογία περί των άθλων του Ηρακλέους, Μυθολογία περί της καταβάσεως του Ηρ. εις τον Άδην, Μυθολογία περί του Ταρτάρου και των Ηλυσίων πεδίων, Μυθολογία περί του χιτώνος του Κενταύρου, Μαρτύριον χηνός, Μέγας σεισμός της Λισβώνος, Μάργαρον, Μανάκης, Μαργαρίται, Μεγαλοψυχία, σκληρότης και έκδίκησις, μεθυσος εργάτης, Μούμιαι της ΑΙγύπτου, Μάθημα διά τους διδασκάλους, Μύρμηκες. Ν: Νάνοι. Ο: Όρος Αραράτ, Οπωροκλέπτης, Όμηρος, Όνειρα Φαραώ, Όλεθρος των κακών παραδειγμάτων, Οξυδέρκεια Σικελιώτου, Ολλανδός πλοίαρχος και Γερμανίς ξενοδόχος, Ουπάς, Ολέθρια αποτελέσματα απλέτου φωτός κλπ. Π: Παράδοξον δένδρον, Παπύρου (περί) και μεμβράνης, Πώς να εκδικώμεθα τους εχθρούς ημών, Πατρική βασιλεία του Ιμβραΐμη, Παιδίον και κάνιστρον, Πίστις Μαύρου, Πόθεν προέρχεται η βροχή και διατί βρέχει, Παιδικόν παιγνίδιον, Παραμύθι (το) του πετεινού, Προγνωστικά εκ της Ίριδος, Πατήρ τις αναγγέλλει εις τον υιόν του την γέννησιν αδελφού του, Περί του μηνός Θαργηλιώνος των Ελλήνων, Περικλής ο μικρός και το πλανώμενον φώς, Παρμεντιέρος, Ποντικού (περί), Πέντε αδάμαντες,

Ποτήριον (το), Παράδοξος φιλοξενία Άραβος, Πώς εμπορεύοντο οι αρχ. άνθρωποι, Προγνωστικά εκ της όψεως του ήλιου. Σ: Σκύλοι του Α γ . Βερνάρδου, Σωματεμπορία, Σκύλου (περί), Σπανία αφοσίωσις, Σέβας προς τους γέροντας, Σοφία Γερμανού, Σωκράτης, Συγκεχυμέναι έννοιαι (αι). Τ: Τις ο πλούσιος και τις ο πτωχός, Τιμή (η) ως ενέχυρον, Τρία (τα) δακτυλίδια, Τυφλός χειροτέχνης, Ταχυδρομείον, Τζαμία, Τρεις μας (οι), Τρόπος συλλήψεως βουβαλίων, Τηγάνισμα (το), Τετράπους επίλεκτος, Τιμωρία. Υ: Υδρόβιος μυς, Υιοί του Ισαάκ, Υιϊκή στοργή δωδεκαετούς υιού υποναυάρχου, Υιός αγρονόμου, Υιϊκή στοργή. Φ: Φιλάργυρος, Φθόνος του Άβελ, Φρόνησις χωρικού, Φιλόστοργον παιδίον, Φιλία, Φυγή του Ιακώβ, Φιλοκαλία Ξενοφώντος, Φωλεά αετού, Φοράδα Άραβος, Φιλοσοφική λίθος, Φυσική θεολογία, Φοίνικος οίνος Αφρικής. Χ: Χάρτου (περί), Χοιρίδιον της Γουϊνέας, Χρηστότης επταετούςπαιδιού, Χαμαιλέων, Χήνα και σκύλος. Ψ: Ψιττακός, Ψαλμός μς, Ψύλλος. Ω: Ωφέλεια της χιόνος εις την γην.» συνεργ. τομ. 1-2: Φανή I. Κ., Γ. Δ. Σακκοράφος, Ι.Π.Κ., Φ.Θ.Α., Π.Μ., Μ.Μ.Π., Κ.Δ.Α., Ολύγκα Χρυσοσπάθη, Π.Ν.Μ., Γ.Α.Λ., Π. Φιλιππίδης, Λ. Λεονάρδος, Ιωάννης Μ. Ασλάνης, Νικολ. Ματαράγκας, Κ. Δ. Αναστασιάδης τομ. 3: Γ. Δ. Σακκορράφος, Αγάπη Λαμπίκη, Π.Ι.Φ., Μαρία Ν. Σαριπόλου, Αντων. Εμμ. Κριεζής, Μ. Ανδρεάδης, Γεώργιος Κ. Καρατζάς.

εικον. βιβλθ.

τομ. 4: Φ.Θ.Λ., Παναγ. Ι. Φέρμπος, Ελ. Β., Φαίδων, Μαρία Ν. Σαριπόλου, Γ. Δ. Σακκοράφος, Κ.Π.Υ., Ν. Γ. Πολίτης, Π.Γ.Ε., Π. Σούτζος, Ξαυέριος Λάνδερερ, Π. Γ. Ελευθεριάδης. τομ. 5 (τεύχος 7): Μαρία Ν. Σαριπόλου, Μ. Φιτάλη. Υπάρχει σε όλους τους τόμους EBE* Περ. 1609, ΒΒ, ΠΘ ΑΠ 1175, ΕΛΙΑ, ΔΚ

7.

η

Φιλόπατρις

Μήτηρ ΑΘΗΝΑ 1862

τ. έκδ. Αθήνα διάρκ. 1862 βιβλγ. Το έντυπο αναφέρεται από τον Δ. Σ. Γκίνη, Κατάλογος, σ. 10, Αρ. 273.

Εξώφυλλο του αρ. 8

* 8 . ο Φιλόμουσος Νέος ΖΑΚΥΝΘΟΣ

1864-1865

υπότιτ. Σύγγραμμα περιοδικόν και των ειδήσεων, εκδιδόμενον άπαξ του μηνός. μότο μη ζωήν μετ' αμουσίας (Εύριπίδης) τ. έκδ. Ζάκυνθος. Τυπογραφείον «ο Παρνασσός» Σεργίου Ραφτάνη. διάρκ. Σεπτέμβριος 1864 - Φεβρουάριος 1865 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 6 τουλάχιστον τεύχη Αρ. 1: Σεπτέμβριος 1864, Αρ. 2: Οκτώβριος 1864, Αρ. 3: Νοέμβριος 1864, Αρ. 4: Δεκέμβριος 1864, Αρ. 5: Ιανουάριος 1865, Αρ. 6: Φεβρουάριος 1865 σχήμα 2 2 x 1 3 εκ. 16 σ. μονόστηλο με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Διά τους εντός της νήσου ταύτης ανά τριμηνίαν Πενία 15 Διά τους έκτος » » » » » 18 σκοπός Σκοπός του περιοδικού τούτον συγγράμματος. Διά του περιοδικού τούτον Συγγράμματος ουδέν άλλο προτιθέμεθα, η την επασχόλησιν της φιλομούσου Νεολαίας εις πάν ό,τι συντείνει εις την νοητικήν Αυτής πρόοδον. Ένεκα τούτον προσκαλούνται όσοι των ημετέρων φιλομούσων συνδρομητών θέλονσι ίνα, μεταφράζοντες η συγγράφοντες, κοσμώσι τας ημετέρας στήλας, αίτινες (Ιανουάριος 1865) Αρ. 5, οπισθόφυλλο του εξωφύλλου, περιεχ. Αρ. 4: «Οι θρήνοι του Τάσσου: Ά σ μ α του Λόρδου Βύρωνος, μεταφρασθέν εις πεζόν λόγον, ο Λιέβμανητα ολέθρια αποτελέσματα της ζηλοτυπίας, οι δύω άγριοι, Ιστορίδιον υπό Αββά Σαιμπιέρρου, Μία καλή εντύπωσις, Αίνιγμα, Ειδήσεις». Αρ.5: «το νέον έτος, οι θρήνοι του Τάσσου, Ο Λιέβμαν, Ανακρεόντειον, Πνεύμα - Νεύμα», συνεργ. Αρ. 4 - 5 : Επαμεινώνδας Γ. Άννινος, Δ. Σ. Αραβαντινός. Βλ. και περιεχόμενα

ο

βιβλθ.

Φιλόμουσος Νέος

ΕΛΙΑ* (Αρ. 4 - 5)

Από σελίδα τίτλου του αρ. 8

Από το οπισθόφυλλο του εξωφύλλου του αρ. 8

*9. εφημερίς

των Παίδων ΑΘΗΝΑ

1 8 - 1 9

υπότιτ. Α π α ξ του μηνός εκδιδομένη μότο «των τοιούτων είναι η βασιλεία των ουρανών» (ως τον Αρ. 93: Φεβρουάριος 1876) υπεύθ. Εκδότης και Διευθυντής: Μ. Δ. Καλαποθάκης τ. έκδ. Αθήνα, Ερμού 267, Ερμού 264, Ερμού 79, Αιόλου 39, Σταδίου 39. Τυπ. «Τηλεγράφου», τυπ. «Λακωνίας» και Ανδρέου Κορομηλά, τύποις «Λακωνίας» και εκτύπωσις «Αττικού Μουσείου», τύποις «Λακωνίας» και εκτύπωσις των καταστημάτων Ανέστη Κωνσταντινίδου, εκ του τυπογραφείου των καταστημάτων Ανέστη Κωνσταντινίδου. διάρκ. Ιανουάριος 1868 - Δεκέμβριος 1893 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 312 τεύχη : Έτος Α': Αρ. 1 (Ιανουάριος 1868) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1868) Έτος Β': Αρ. 13 (Ιανουάριος 1869) - Αρ. 24 (Δεκέμβριος 1869) Έτος Γ': Αρ. 25 (Ιανουάριος 1870) - Αρ. 36 (Δεκέμβριος 1870) Έτος Δ': Αρ. 37 (Ιανουάριος 1871) - Αρ. 48 (Δεκέμβριος 1871) Έτος έ: Αρ. 49 (Ιανουάριος 1872) - Αρ. 60 (Δεκέμβριος 1872) Έτος Σ'Γ': Αρ. 61 (Ιανουάριος 1873) - Αρ. 72 (Δεκέμβριος 1873) Έτος Ζ': Αρ. 73 (Ιανουάριος 1874) - Αρ. 84 (Δεκέμβριος 1874) Έτος Η': Αρ. 85 (Ιανουάριος 1875) - Αρ. 96 (Δεκέμβριος 1875) Έτος Θ' : Αρ. 97 (Ιανουάριος 1876) - Αρ. 108 (Δεκέμβριος 1876) Έτος Ι': Αρ. 109 (Ιανουάριος 1877) - Αρ. 120 (Δεκέμβριος 1877)

Έτος ΙΑ': Αρ. 121 (Ιανουάριος 1878) - Αρ. 132 (Δεκέμβριος 1878) Έτος IB': Αρ. 133 (Ιανουάριος 1879) - Αρ. 144 (Δεκέμβριος 1879) Έτος ΙΓ': Αρ. 145 (Ιανουάριος 1880) - Αρ. 156 (Δεκέμβριος 1880). Έτος ΙΔ': Αρ. 157 (Ιανουάριος 1881) - Αρ. 168 (Δεκέμβριος 1881) Έτος ΙΕ΄: Αρ. 169 (Ιανουάριος 1882) - Αρ. 180 (Δεκέμβριος 1882) Έτος ΙΣΤ': Αρ. 181 (Ιανουάριος 1883) - Αρ. 192 (Δεκέμβριος 1883) Έτος ΙΖ': Αρ. 193 (Ιανουάριος 1884) - Αρ. 204 (Δεκέμβριος 1884) Έτος IH': Αρ. 205 (Ιανουάριος 1885) - Αρ. 216 (Δεκέμβριος 1885) Έτος ΙΘ': Αρ. 217 (Ιανουάριος 1886) - Αρ. 228 (Δεκέμβριος 1886) Έτος Κ': Αρ. 229 (Ιανουάριος 1887) - Αρ. 240 (Δεκέμβριος 1887) Έτος ΚΑ': Αρ. 241 (Ιανουάριος 1888) - Αρ. 252 (Δεκέμβριος 1888) Έτος KB': Αρ. 253 (Ιανουάριος 1889) - Αρ. 264 (Δεκέμβριος 1889) Έτος ΚΓ': Αρ. 265 (Ιανουάριος 1890) - Αρ. 276 (Δεκέμβριος 1890). Έτος ΚΔ': Αρ. 277 (Ιανουάριος 1891) - Αρ. 288 (Δεκέμβριος 1891) Έτος ΚΕ΄: Αρ. 289 (Ιανουάριος 1892) - Αρ. 300 (Δεκέμβριος 1892) Έτος ΚΣΤ': Αρ. 301 (Ιανουάριος 1893) - Αρ. 312 Δεκέμβριος 1893) σχήμα 27x19 εκ. Αρ. 1 - Αρ. 73 : 6 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση

Σελίδα τίτλου του αρ. 9

Αρ. 74 - Αρ. 312: 8 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση [Από τον Αρ. 169 κυκλοφορούσε και δισέλιδο παράρτημα] συνδρ. Έ τ η Α ' - Δ ' : Τιμή ετησία Διά τους εντός του κράτους λεπ. 50 Διά τους εν Τουρκία δρχ. 1 Διά τους εν Ευρώπη εν γένει δρχ. 3 Τιμή εκάστου φύλλου λεπ. 5 Έτος έ: Αθηνών 50 λεπ. Επαρχιών λεπ. 60 Έτος ΣΤ' : Αθηνών λεπ. 50 Επαρχιών λεπ. 60 Τουρκίας 1 δρχ· Έ τ η Ζ' - ΙΑ' : Αθηνών δρχ- 1 Επαρχιών 1,20 Τουρκίας 2 δρχ· Έκαστον φύλλον τιμάται λεπ. 10 Έ τ η IB' - ΚΣΤ': Εν Ελλάδι 1 δρχφρ. 2 σκοπός Στο πρώτο τεύχος διαγράφεται ο σκοπός της έκδοσης από τον εκδότη Μ. Δ. Καλαποθάκη σε πρωτοσέλιδη επιστολή «Προς τα ελληνόπουλα», απ' όπου και το απόσπασμα που ακολουθεί: ... Ο σκοπός της εκδόσεως τοιούτου φύλλου είναι να θέση εντός της συλλήψεως παντός παιδιού ταιαύτην ύλην, οποία ομού με το τερπνόν θα ενώνη και το διδακτικόν και ωφέλιμον, συνοδεύουσα πολλά των δημοσιευμένων με εικονογραφίας προς σαφήνειαν των λεγομένων και τέρψιν των μικρών αναγνωστών της και συνεργούσα τοιουτοτρόπως εις την κατά μικρόν μόρφωσιν υγιούς ορέξεως προς διδακτικά, πρακτικά και ωφέλιμα αναγνώσματα. Αφού η εφημερίς θα ήναι διά παιδία, είναι πάντη περιττή πάσα διαβεβαίωσις, ότι δεν θα αναμιγνύεται εις τα πολιτικά, ούτε θα δέχεται διατριβάς άλλας ειμή τας συμφωνούσας ακριβώς με το πνεύμα της «Εφημερίδος των

Παίδων». ο δρόμος της θα ήναι καθαρώς τοιούτος όποιον

περιεχ. «Ποιήματα, Διηγήματα, Μυθιστορήματα, Αρχαιολογία, Περίεργα, Συμβουλαί, Ιστορικά! γνώσεις, Βιογραφίαι, Αινίγματα, Γρίφοι, Φυσική Ιστορία, Γνωμικά, Υγιεινοί κανόνες, Μύθοι, Ζωολογία, Φυτολογία, Γεωγραφία, Γεωλογία, Ποικίλα, Ανέκδοτα και Θρησκευτικά θέματα.» Για τον προσανατολισμό και τη φυσιογνωμία του περιοδικού βλ. το σύνολο των περιεχομένων άρθρων ενός έτος π.χ. του 1881, όπως μας δίνονται στο τέλος του τόμου ΙΔ' (=έτος ΙΔ'): «Αλώπηξ, Αρχιοινοχόου όνειρον, Αστέρες, Άρτος νωπός, Ά δ η ς (δοξασίαι αρχαίων), Αλήθεια Ιστορική, Ανέκδοτον ρωσσικόν, Αξιέπαινος πράξις, Γάρφηλδ, Αρχή και τέλος όλων, Αλήθεια, Ανατροφής επιρροή, Άνδρες μεγάλοι, Αήρ ατμοσφαιρικός, Αγάπη θεού, Απόδοσις τετραπλασία, Αργία, Ανέκδοτον περίεργον, Βαθύπλουτοι, Γρέϋ Ιωάννα, Γουριάμων φωλέαι, Γνωμικά περσικά, Γης σχήμα, Γαλή και περιστερά, Δημοπρασία γυναικών, Δρόμος ανθρωπίνου βίου, Διασπορά Ισραηλιτών, Ευσέβεια πρώιμος, Ερρίκος ο Δ' και ο χωρικός, Ελάνδη, Εταιρίαι εν Αθήναις, Ζαχαροκάλαμος, Ζαχαροπλαστείον, Ημέρα, Ιακώβ όνειρον, Ιωσήφ όνειρον, Ιακωβίνοι, Ιωσήφ β' όνειρον, Κόρη ανυπόμονος, Κροκόδειλος αφρικανός, Κλιβανοπούλι, Κλέπται, Κανόνες, Καρχαρίαι, Κυμάτων δύναμις, Κερασέων δενδροστοιχίας Κόρη ρεμβάζουσα, Καθαριότης, Καρολίνων πολεμιστής, Καλόν αντί κακού, Κασιμήρος βασιλεύς Πολωνίας, Καφφέ χρήσις, Κόρη άνθολογούσα, Κόκκος άμμου, Κοτοπάξιον, Κιού ανάκτορα, Λάβαν όνειρον, Λύκος, Λουτρά κατηραμένα, Μήτηρ ναναρίζουσα, Μέδουσαι, Μεταξοσκώληξ (νέος), Μύκητες, Μαδιανίτου όνειρον, Μουσικής αποτελέσματα, Μάρτυς η μικρά, Μερκ Μακροβιότης, Νέος άκριβής, Ναβουχοδονόσωρος όνειρον, Ξανθή και ο παππούς, Ονείρων (περί),Ομίχλη Λονδίνου

Σελίδα τίτλου του αρ. 9

νου, Οκνηρίας θεραπεία, Ορφανόν (το), Όρνιθος απάτη, Προς τους συνδρομητάς, Ποιητής (ο), Πολιτισμού επιρροή, Ποικίλα, Παις ευγενής, Παράδειγμα αξιομίμητον, Πνεύματος κλήσεις, Πελεκάν (παγίς), Πανεπιστήμιον, Πτωχός (ο), Πείρα ανδρός εξόχου, Ποικιλανθής, Πελαργοί, Περιστερά (η λευκή), Πηγή ποταμίου ύδατος, Ρεβέ (Ιχθύς κυνηγετικός), Ρουμπάγα, Ρωσσία, Σπήλαιον ληστών, Σινών δεισιδαιμονίας Συκομωρέαι, Συγκατάβασις βασιλική, Σύζυγος, Σουρικέτα Ζένικ, Στερέωμα, Συμβουλαί προς νεανίδας, Συνδρομηταί, Σατανά τέσσαρες υπηρέται,Σκιαδοφόρον, Τραγοπάν, Τύμπανον προσκλητήριον, Τηλέγραφος υποβρύχιος, Τυφλοί, Τράγοςκαιαλώπηξ, Ύδατος βράσις εις χαρτίον, Υφανταί, Υποσχέσεως τήρησις, Υποδηματοκαθαριστής, Φαραώ όνειρον, Φαινομενικότης απατηλή, Φιλαλήθεια, Φρόνησις, Φθινόπωρον, Φιλία ευχάριστος, Χοίρος, Ωραιότητος χαρακτήρες.» συνεργ. συγγρ. Έτος Α' - Έτος Η': Γ.Π., Γεώργιος Μ. Μαθιόπουλος, I. Γ. Τζακίρογλους (Μέντωρ), Σ., Π.Ι.Φ., Π. Γ. Αριστόβουλος εκ Δεμερδεσίου, Ι.Ρ.Ρ., Π.Ε., Ν.Π.Π., Ε.Κ., Κ., Δ. Έτος Θ' - Έτος ΙΔ' : Μ. Δ. Καλαποθάκης, Ειρήνη, Λυδία, I. Κ. Καρασούτσας, Γ.Π., A.A., Α. Ρ. Ραγκαβή (μτφρ. Goethe), Κ.Ν.,Ε.Γ.Λ., Κ. Νεστορίδης, Α., Κ.Γ.Κ., Δ.Λ., Μ.Χ.Κ., Davidson, Ν.Π.Θ. εκ Πατρών, Μ.Α., Νικόλαος Σαλτέλης, Α. Παράσχος, Μαρία Κ., Ξ., Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης, Δ.Κ., Ι.Δ.Ζ., Θ. Ορφανίδης, Ν.Σ., Σ. Στρατουδάκης, Ε. Κ. Στρατουδάκης, Ν. Σπάθης, Ανδρέας Λασκαράτος (εκ Κεφαλληνίας), Π.Κ.Α., Θ. Ιέφφερσων, Ευθαλ. Α. (εν Θεσσαλονίκη), Κων. Σκόκος. Έτος Ι Ε ΄ - Έ τ ο ς ΙΘ': Μ. Καλαποθάκης, A.A., Ν. Γ. Ιγγλέσης, Δ. Γ. Καμπούρογλου, Ε.Δ., I. Ιγγλέσης, I. Καρασούτσας, Παναγ. Ι. Φέρμπος, Μαριέττα Μπέτσου, Δ. Μητσάκης, Σ. Ν. Λιούδη, Κ. Σκόκος, Α. Βαλαωρίτης,

Στ. Π. Ραζέλου, Γ. Μαρτινέλλης, Δ.Κ.Σ. (εν Πειραιεί), I. Πετρίδης, Δ.Κ.Σ., Γ. Στρατουδάκης, Ε.Ζ.Γ., Φ.Δ.Κ., Αλ. Βυζάντιος, Α. I. Σαλβατώρ, Γ.Μ. (εν Βάλτα), Κρυσταλλία Δ. Χ[ρυσοβέργη], Α. Κατακουζηνός, Μ. Κατσουράκης, Α. Μαρτζώκης, Αχιλλεύς Παράσχος, Παρ. Σ. Κυριακίδης (μτφρ. Göthe), Μ., Α. Γ. Μπουρνιάς. Έτος Κ' - Έτος ΚΓ' : Ο. I. Ιασονίδης, Κ. Παλαμάς, Μ., Διον. Ηλιακόπουλος, Χλόη, Κ.Δ., Δέσποινα Χονδροπόδη, Φ.Α.Β., Σπυρ. Μ. Περβανάς, Εύα, A.A., Δ.Λ., Σ. Καρασούτσα, Β. Εμμ. Πολυκράτης, Μ. (εν Προύσση), Α.Κ., Ηλίας I. Οι. (εν Πάτραις), Ιω. Αντ. Γκίκας, Α. Παράσχος, Γ.Κ., Κ.Ξ., Ζαφείριος Βαρέλας, I. Μποσδογιάννης, Ρ. Καραντώνης, Α. I. Κίνιας, Ιωαν. Σ. Ζερβός (εν Κερκύρα), Ελένη Κ., Κρυσταλλία Χρυσοβέργη, Δημήτριος Κωνσταντινίδης, Νικ. Κ. Μπελλάρης, Εποψ., Αλέξανδρος Δουμας, Γ. I. Κίνιας, Β. Γαβριηλίδης, Γεώργιος Μακρής (εν Πειραιεί), Β. Εμμ. Πολυκράτης, Μαρία Κεντούρη (εν Βόλω) και (εν Πειραιεί), Δ. Καλαποθάκης, Μ. Δ. Καλαποθάκης. Έτος ΚΔ' - Έτος ΚΣΤ': Γ. Π. Καζάκος, Εμμ. Ματθ. Ζευγώλης, Κρυσταλλία Χρυσοβέργη, Ερασμία, Αλεξ. Εμμ. Κοντολέων, Μαρία Κεντούρη, Νίνα Ιατρού, Δ. Οικονομίδης, Β. I. Ισιδωρίδης, A.M., Δ.Φ.Β., Hp. Γ. Μαφούνης, Αρχόντω Ζωγράφου, Χ. Γ. Σαράντης, Αυγ. Π. Ζωγράφος, Στ. Δ. Οικονόμου, Αλ. Γ. Φόρτης, Βασιλική Στ. Μπέκου, Ε. Σ. Γκύλης, Πανταζής Γρ. Μανταφούνης, Πέτρος Κ. Πέτρου, Ιωάννης Ν. Ζωγραφάκης, Αναστάσιος Ζευγώλης, Ν. Π. Λαζανάς, Ιω. Μ. Μαγκανάρης, Αριστ. Χ. Σαμαρίδης, Αργ. Στρούμπος, Σοφία Αράπη, Γ. I. Δασκαλόπουλος, Γ. I. Πετράκης, Κ. Γ. Σουλιώτης, Φιλ. Α. Ποθητός, Πετρούλα Σπετσιώτου, I. Π. Πετρουνάκος, Γ. Δ. Σιδηροκανέλλης, Α. I. Ιατρίδης, Δ. Περιστέρης, Δ. Ευθ. Τρίγιας, Κωστάντζα Ρ. Καραντώνη, Αγγ. I. Ντάσους, Πολύμνια Νέτιχ, Γ. I. Μπλέτας, Δ. Κ. Γλίνης.

βιβλθ. βιβλγ.

Γ. Ν. Παπαδήμος, Ευανθ. Κουτσοπούλου, I. Θ. Δημητρόπουλος, Δ. Ασημάκης, Ρ. Καραντώνης, Ασπασία Πέτρου, Αχιλ. Παράσχος, Π.Π., Κ. Σ. Λέκκας, Δρ. Γκώθρη, Αριστοκλής Γ. Γατόπουλος, Επαμ. Ν. Κομνηνός, Διον. Μαστραπάς, Μιχ. Ν. Αγιομακρίτης, Κ. Π. Τουμπανάκης, Ανδρέας Σαρλής, Χαραλ. Λιβαθηνός, Α. Μπιλλάρης, I. Ζ. Χατζηλουκάς, Γ. Σ. Σκριμιζέας, Ελ. I. Απίδα, Γ. I. Μπλέτας, Χ.Γ.Σ., Ευθυδίκη, Ανάργυρος Παπής, Ιωαν. Δ. Ιλιογραμμένος, Δ. Παπαληγούρας, Ν. Κ. Παυλάτος, Αριστοφάνης, Αχιλλεύς Βάκος, Κ. Κουβαράς, Δ. Λαμπαδάριος, Ιωάννης Ιγν. Παπανικολής, Α. Σπίρλας, Φωτεινή Μ. Ρεμπάκου, Ν. Π. Μαρσέλλος. EBE* Περ. 911, ΒΒ, ΕΛΙΑ, ΠΘ ΑΠ 166, ΠΙ Στατιστική, σ. 6 - 7 , Αρ. 3 και σ. 15 - 16: «Εφημερίς διά παιδία εν τη Ελλην. γλώσση.Αναγιγώσκεταιδεου μόνον υπό ευαγγελικών Ελλήνων αλλά και Ορθοδόξων Ελληνικήν, ου μόνον εν Ελλάδι και Τουρκία,αλλάκαι ακόμητηςΑυστραλίας. δεν αναμιγνύεται εις δογματικά, γελίου». Σύμφωνα με τα δεδομένα της Στατιστικής ο αριθμός των κυκλοφορούντων φύλλων έφτανε τις 6.000. Καζαντζάκη, Τί διαβάζουν, σ. 221: « Η εφημερίς τικό πρόγραμμα, αν λογαριάση κανείς το υλικό πού πλούτιζε τις σελίδες της, ήθελε δηλ. να μπάση το παιδί πρώτα διού στα φυτικά και τα ζωικά βασίλεια, να φέρη την ψυχή του να συγκοινωνήση άμεσα με όλα τα πάντα. και ακόμα μακρύτερα. Έδινε στο παιδί να γνωρίση και τους ξένους λαούς" τα ήθη και τα έθιμά τους, τα προϊόντα των διάφορων τόπων όλα τα περίεργα και τα φανταστικώς ωραία

από τα πιο μακρινά μέρη. το κατάφερε όμως; όχι. Γιατί; γιατί όλα αυτά δίνουνταν ξερότατα, κομμάτια παρμένα από συγγράμματα φυσιογνωσίας, φυσικής Ιστορίας, ζωολογίας, κοσμογραφίας. Γιατί το παιδί διαβάζοντας όλα εκείνα τα περίεργα, δεν αισθανόταν καμιά συγκίνηση, δεν έβλεπε μπροστά του ζωντανά και κινούμενα τα ζώα, τα λουλούδια και τα φυτά. Η φύση, ο μεγάλος αυτός δάσκαλος κι εξευγενιστής της ψυχής μας, έμενε νεκρή, δίχως ζωή, δίχως κίνηση, επομένως δίχως ενδιαφέρον. Α π ό τη μεριά λοιπόν αυτή η εφημερίς των Παίδων δεν έδωσε μ' όλη την καλή της θέληση τίποτα. Γιατί παράβλεψε το μεγαλύτερο παράγοντα για την επιτυχία της: τη φιλολογική, την αριστοτεχνική διατύπωση του φυσικού κόσμου. Γιατί από το πρόγραμμά της παράβλεψε τη τέχνη, παράβλεψε το αίσθημα. και είναι γνωστό πώς δίχως αυτά τίποτα, απολύτως τίποτα δε γίνεται. δεν έδωσε όμως ούτε από τη μεριά την εθνική τίποτα στα παιδιά, και η λέξη Ελλάδα δε φάνηκε ποτέ στις σελίδες της. Έκανε μόνο κατάχρηση στη συμβουλή να προσεύχονται τα παιδιά, κι έφερνε για επιχείρημα την υλική αμοιβή πού φτάνει πάντα κι αλάθευτα απ' αυτήν. Πουθενά όμως δεν έλεγε στο παιδί, ότι ναι μεν η προσευχή είναι ένα καθήκον και μια υποχρέωση και μια παρηγοριά κι ένα καταφύγιο στον άνθρωπο, μα ότι είναι ανάξιο για τον άνθρωπο, αντί να κοιτάζη με τη δύναμή του και τη δραστηριότητα να νικά τις αναποδιές της ζωής, να τ' αφήνη όλα στο έλεος του Θεού, να σταυρώνη τα χέρια και να παρακαλή να του βολέψη εκείνος τις δουλειές του».

*10. Φοιτητής Α Θ Η Ν Α 1869

υπότιτ. Εφημερίς των συμφερόντων τω έθνει. Εκδίδοται άπαξ υπεύθ.

Εκδότης και Διευθυντής: Ευάγγελος Β. Παναγιωτόπουλος τ. έκδ. Αθήνα. Τυπογραφείον Νικολάου Ρουσοπούλου, τυπογραφείον Α γ γ . Καναριώτου, οδός Χρυσοσπηλαιωτίσσης Αριθ. 14. διάρκ. 28 Ιουνίου 1869 - 4 Οκτωβρίου 1869 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 15 τουλάχιστον φύλλα από τα οποία μόνον έξη σώζονται στην EBE: Αρ. 9: 22 Αυγούστου 1869, Αρ. 10: 1 Σεπτεμβρίου 1869, Αρ. 11: 6 Σεπτεμβρίου 1869, Αρ. 12: 13 Σεπτεμβρίου 1869, Αρ. 14: 27 Σεπτεμβρίου 1869, Αρ. 15: 4 Οκτωβρίου 1869 σχήμα 35x23,5 εκ. 4 σ. δίστηλες με διακεκομμένη σελιδαρίθμηση συνδρ. Ε ν τη ημεδαπή τριμηνιαία δρχ. 1,50 Ε ν τη αλλοδαπή ετησία φραγ. 20 περιεχ. Η ύλη της εφημερίδας είναι κυρίως ειδήσεις και ανακοινώσεις, γύρω από εθνικά, πολιτικά και πανεπιστημιακά θέματα. Αρ. 9: « Η Ρωσσία και αι κατάτουελληνισμού ενέργειαι αυτής, Εξωτερικαί ειδήσεις, ειδοποίησις». Αρ. 10: «Οι κίνδυνοι, Περί των παρά τοις γυμνασίοις καθηγητών, Διάφορα, Κατασχετήριον». Αρ. 11: «η πρυτανεία του εθνικού πανεπιστημίου, Η βουλή, Διάφορα, Βιβλιογραφίας Κατασχετήριον, Ειδοποίησις». Αρ. 12: «το μέλλον, Ιωάννης Γουτεμβέργιος, Τηλεγραφήματα, Διάφορα, Κατασχετήριον». Αρ. 14: «τοις κ.κ. συνδρομηταίς εξωτερικόν, Τηλεγραφήματα, Διάφορα, Πανεπιστημιακά, Κατασχετήριον, Ειδοποιήσεις». Αρ. 15: «τοις κ.κ. συνδρομηταίς του "Φοιτητού", τα εν Ελλάδι ελλείποντα,

Διάφορα, Τηλεγραφήματα, Αδαμάντιος Κοραής, Βιβλιογραφία». συνεργ. Στην προμετωπίδα υπάρχει η σημείωση: Πάσα διατριβή συνάδουσα ταις αρχαίς του «Φοιτητού» δημοσιεύεται δωρεάν, αν φέρη την υπογραφήν τον συντάκτου αυτής. Οι κ.κ. Καθηγηταί και Υφηγηταί δημοσιεύουσι δια του «Φοιτητον » οιανδήποτε διατριβήν των είτε μετά, είτε άνευ της υπογραφής των. Τα ενυπόγραφα άρθρα είναι λίγα και υπογράφονται από τους: Ν. Σ. Ζερβό, Δημήτριο Κ. Βαρδουνιώτη, Ευάγγελο Β. Παναγιωτόπουλο. βιβλθ. EBE* Π1843

Από σελίδα τίτλου του αρ. 10

*11. ο Μέντωρ ΣΜΥΡΝΗ 1869-1874

υπότιτ. ήτοι αναγνώσματα και τερπνά και ωφέλιμα χάριν της ευγενούς νεολαίας. υπεύθ. Εκδότης : Αδελφοί Γρηγοριάδαι τ. έκδ. Σμύρνη, οδός Ρόδων αρ. 58. Τύποις Νικολάου Α. Δαμιανού διάρκ. Σεπτέμβριος 1869 - Αύγουστος 1870 [Το περιοδικό συνεχίζει την έκδοση του ως το 1874 αλλά από το δεύτερο τόμο αλλάζει χαρακτήρα και δεν μπορεί από καμιά άποψη να θεωρηθεί πλέον «νεανικό» περιοδικό.] κυκλοφ. Εκδόθηκαν δώδεκα τεύχη, ένα κάθε μήνα σχήμα 2 1 x 1 4 εκ. 64 σ. μονόστηλες με συνεχή σελιδαρίθμιση, 1 τομ.: 832 σ. συνδρ. Ετησία: 2 αργ. μετζίτια. Διά τους έξω της Σμύρνης κ.κ. Συνδρομητάς ουδέν τι πλέον προστίθεται η τα ταχυδρομικά τέλη. Υπάρχει κατάλογος των συνδρομητών (σ. 825 - 832) σκοπός Οι στόχοι του περιοδικού διαγράφονται στην αγγελία που προηγήθηκε της έκδοσης, καθώς και σε επιστολή με τίτλο Φίλτατε Αναγνώστα που προτάσσεται στο πρώτο τεύχος (σ. 3 - 7), από όπου και τα παρακάτω αποσπάσματα:... Σύ, χάριν του οποίου αποφασίζω ήδη να εργασθώ, είσαι

θος, το όποιον μετ' ολίγα έτη θα ήσαι ο γλυκύς καρπός, παρά του όποιου θα τρέφηται η κοινωνία, εν η είδες το φως του ήλιου — είσαι η εύπλαστος ζύμη, παρ' ης πρόκειται να πλασθώσιν οι όσοι μετ' ολίγα έτη θα διέπωσι τα κοινά πράγματα, οι μεν ταύτας, οι δε εκείνας τας θέσεις κατέχοντες — είσαι το πλήρες ελπίδων μέλλον της Σμύρνης. Χάριν σου λοιπόν αποφασίζω νασυνεργασθώ και εγώ μετά

ουχί επιπόλαιον, αλλά θρεπτικήν. των αναγνωστών μου ουδείς θα ηυχαριστείτο, αν ήκουε παρ' εμού διηγήματα, οία κατά τας χειμερινός εσπέρας συνηθίζονσι πολλοί να διηγώνται, δράκοντας και θηρία και βασιλείς και βασίλισσας και βασιλόπουλα, τα οποία διηγήματα τω όντι μεγάλην προξενούσι την ευχαρίστησιν, αλλ' εις οποίους; λω τοιούτους ακροατάς. Ενταύθα πρόκειται να στρωθή τράπεζα, της όποιας τα πρώτα εδέσματα ίσως δεν φανώσι τοσούτον ευάρεστα' αλλ' οι συνδαιτυμόνες αυτής δεν πρέπει ν' απομακρυνθώσιν ευθύς μετά την πρώτην εντύπωσιν. Α ς λάβωσιν υπομονήν, και, εν τη ευγενεία αυτών, ας εξακολουθήσωσι διατελούντες τακτικοί αυτής φοιτηταί, επί εν έτος τουλάχιστον, μετά το τέλος του όποιου δικαιότερον θα ήνε εις θέσιν ν' αποσυρθώσιν, εάν τα πράγματα δεν φανώσιν επί τέλους σύμφωνα προς τας υποσχέσεις. [...].

παραλλήλου βαίνοντα, αποτελούσι την αληθή παιδείαν, ης είπερ ποτε έχεις ανάγκην σήμερον, ότε η ψευδοπαιδεία, αυθαδεστάτην εγείρασα κεφαλήν, κατέκλυσε την ύφήλιον σχεδόν άπασαν. Γλωσσά μου θα ήνε η γλώσσα σου" εάν ποτε όμως έχης συνακροατάς ανθρώπους, οι οποίοι δεν εθυσίασαν υπέρ της γραμματικής τόσον έλαιον, όσον συ, τότε θα ομιλώ και απλούστερα. Προς ψυχαγωγίαν σου θα σοι διηγώμαι και τα αστεία της ημέρας, οσάκις το θεωρώ καλόν. Σύμβολόν μου, ως βλέπεις, είνε η κυψέλη. Τούτο σημαίνει ότι και εγώ θα μιμώμαι την μέλισσαν. περιεχ. Τα περιεχόμενα όπως δίνονται στον «καθ' ύλην» πίνακα των περιεχομένων (σ. 807 - 813) είναι:

Εξώφυλλο του αρ. 11

«Α'. Θρησκευτικά: Παραίνεσις, επίκρισις, Σχόλιον, Συμβουλή προς θυγατέρα μέλλουσαν να νυμφευθή, Συμβουλή προς τους νέους, Ε π ί δε τω ρήματί Σου χαλάσω το δίκτυον, Διδασκαλία προς τους γονείς, Διδασκαλία προς τους νεανίας, Ρητόν, τα αποτελέσματα της αμαρτίας, Η προσευχή, Οι δύο θρόνοι του Θεού, Χριστούγεννα, Περί του νέου έτους, το εν τω δωματίω μου ωρολόγιον, Η θύελλα, τα ρητά του Ιησού, ο Ά γ . Μυρέων Κύριλλος, Ναπολέων Α', ήτοι δοξασίαι αυτού περί χριστιανισμού, ' Η αγαθοεργία το μέγα τέλος της ζωής, Γνωμικόν, Πλούτη χωρίς πτέρυγας, ο δουξ και ο ιερεύς του, Παρεξήγησις των εορτών, Η γραφή, Διδασκαλία προς τας μητέρας. Β'. Ηθικά: Μετριοφροσύνη, Η χημεία θεραπεύουσα την αλαζονείαν, Ηθική, Διάφοροι γνώμαι, Νόμοις πείθου, Η σημερινή κατάστασις, το εσωτερικόν σκότος, Πόθεν η μεταξύ ημών πολυτέλεια, Ανάμικτα, το σχολείον της ηθικής, Ο ηθικός κώδηξ του Φραγκλίνου, Η ανισότης και μέχρι του τάφου, ο αποχωρισμός, το εκ της ακάνθης ρόδον, το καθήκον, τα ευγνώμονα ζώα. Γ'. Αγορεύσεις: Π. Γρηγοριάδου, Επικήδειος εις τον εν μακαρία τη λήξει Χρύσανθον, Μητροπολίτην Σμύρνης, Κ. Ξανθοπούλου, Περί Πυθαγόρου, Χ. Βενάρδου, Περί Αριστοτέλους, Γ. Α. Αριστείδου, εις την κατάθεσιν του θεμελίου λίθου του παρθεναγωγείου Πλωμαρίου κωμοπόλεως της Λέσβου, Δ. Ζαχαρίου, Περί διανοητικής και ηθικής αναπτύξεως, Α. Πεζάρου, τα πραγματικά αίτια της καταστάσεώς μας, Α. Σεμιτοπούλου, Περί ευδαιμονίας, Δ. Ζαχαρίου, Οι άφρονες. Δ'. Φιλολογία: Λουκιανός, Διογένης ο Κυνικός, Ο Τρωικός πόλεμος και ο Οδυσσεύς, Ο ματαιόφρων Ξέρξης, Οι επισημότεροι νομοθέται, Μιλτιάδης, Αθηνά, Αράχνη, Θεμιστοκλής, τα δύο ημερολόγια, Ιανουάριος, Βασίλειος ο Μέγας, Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Όμηρος, Νεκροταφεία η κοιμητήρια, Ιούλιος,

Σελίδες από τον αρ. 11

Σαπφώ, Περί δάφνης, Θεόκριτος, Αύγουστος, Πλαύτος. Ε΄. Ποίησις: το φθινόπωρον, η φιλία, Ο σοφός Α δ . Κοραής, Ελεγείον εις Μητροπολίτην Χρύσανθον, Ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ειμή δι' εμού, Η παντοδυναμία μιας Τριάδος, Ποιημάτια, Ιουδαίος και Χριστιανός, χιδνα και βδέλλα, Γεωργός φθονερός και αλώπηξ, Ο χειμών εικών του θανάτου, Όνος και σκύλος, το Ορφανό, Δύο σκύλοι και νεκρός όνος, Ο εραστής της γραίας, Η ελληνίς Χριστιανή, Νανούρισμα, Ακρασία, Πρωθυπουργός θανάτου, το έαρ, Ωδή εις τον ευαγγελισμόν της Θεοτόκου, Λύκος και γέρανος, το δικαστήριον των ζώων, Ο μυροπώλης Πέρσης.

ΣΤ'. Αρχαιολογία: Αμφιδρόμια, Ο Γερμ. περιηγητής καιοοδηγόςτου. Ζ'. Βιογραφίαι: Χρύσανθος, Αρχ. Σμύρνης,ΑβδούλΑζίζ, Αλέξανδρος Β'. Νικολαΐεβιτς, Γεώργιος Α', βασιλεύς των Ελλήνων, Βερκίνος, ο φίλος των παίδων, Ζωσιμάδαι, Ραφαήλος, Οδυσσεύς Σ. Γράντ, Ουάσιγκτων Έρβιγγ, Ζώης Κ. Καπλάνης, Αλέξανδ. Λυκούργος, Αρχ. Σύρου, Τήνου και Μήλου, Αθανάσιος Αρχ. Κερκύρας, Δημ. Βερναρδάκης, Αθαν. Χριστόπουλος, Σιμεών Σίνας, Ανδρέας Μουστοξύδης, Κωνσταντίνος Οικονόμος. Η'. Διηγήματα: Η Βελονοθραύστρια, Απείθεια και ματαιοφροσύνη, Ο μικρός βοσκός, Φυσική θεογνωσία, τα μηνύματα του θανάτου, Η μικρά μάρτυς, Η σύζυγος του Ρ. Μαιρ, Ο περίπατος, Ο Μεσσίας Σαββατιέ, τυφλός εργάτης, Υποχονδρία η η κοιλάς του Λωτερβρούννου, Σκηνή τρ. εντός νοσοκομείου, Οι τρεις ξηροί κλάδοι, Αξιοσημείωτος πρόνοια, Οι δυο γείτονες, Οι μετά θάνατον φίλοι, Η έλεημοσύνη, ο προσβληθείς δερβίσης, Η απροσδόκητος σωτηρία, Ιωάννης και Μαρία,Ανδρίακα φιλία, Οι μουσικοί της π. Βρέμης, Υιική στοργή, Η εγκράτεια, Η οκνηρία, Η ειλικρίνεια, Η φιλ Η γενναιότης, Η οικονομία, Η αλαζονεία, Η ακράτεια,

Η φιλανθρωπία, Η τιμιότης, Η φιλομάθεια, Η σοφή κόρη. Θ'. Καθιδρύματα: Η Ευαγγελική σχολή, Φιλανθρωπικά καθιδρύματα, Εσπερινά και κυριακά σχολεία, το ορφανοτροφείον της εν Σμύρνη Ορθοδόξου κοινότητος, το νοσοκομείον της εν Σμύρνη Ορθοδόξου κοινότητος, Αναγνωστήριον «η Σμύρνη», Παρθεναγωγείον Ποταμού (εν Λέσβω), Σύλλογος «ο Ελικών», Το νεκροταφείοντηςεν Σμύρνη Ορθοδόξου κοινότητος. I'. Κοινωνικά: Περί συνεταιρισμού, τα εγκαίνια του Σουέζ, Η εμπορική ένωσις, Πιστωτικά! τράπεζαι του λαού, Περί τραπεζών. ΙΑ'. Ανακαλύψεις και εφευρέσεις: Αι περικνημίδες, Εφεύρεσις σπουδαιοτάτη, Ανακάλυψις νέα, Μύλοι, Εφευρέσεις. IB'. Γεωγραφία: ο γύρος του κόσμου, Περιήγησις εις Ιάβαν, Πρώα διώρυξο, Τινά περί Σύρου, Παρίσιοι, Ι ε ρουσαλήμ, Θαβώριον όρος. ΙΓ'. Φυσικά: Φυσική, το βόρειον σέλας, Κλείς επιστημονική, Βαρόμετρον, Φυσική Ιστορία, Περί θερμότητος και θερμομέτρων, Αλάβαστρος η αλάβαστρον, η διπλή κίνησις, Αερόλιθοι, Η κιμωλία γη θεωρουμένη διά του μικροσκοπίου, Η άργιλος. ΙΔ'. Ζωολογικά: Μακροβιότης ζώων, εν γένει περί ζώων, Ηλικία των ζώων, Κορυδαλός, Μελέτη, Χελιδών, Αηδών, Περί φωταγωγ. εντόμων. Ι έ . Ανθρωπολογικά: Μεγαλείον και αθλιότης του ανθρώπου, Ο άνθρωπος, Φυσιογνωμία, ήτοι εξωτερικά σημεία των ηθικών παθών και των διανοητικών δυνάμεων, ο άνθρωπος, αι ανάγκαι και τα καθήκοντά του. ΙΣΤ'. Τέχναι: εν καλλιτέχνημα, Γεωργία, Κτηνοτροφικά. ΙΖ'. Στατιστικά: Γεννήσεις νομίμων και νόθων, Μεταλλικαί πηγαί Ιταλίας, Πληθυσμός των κατοίκων της γης,

Πληθυσμός του ουρανίου κράτους, Πληθυσμός της Αλγερίας, Εφημερίδες όλου του κόσμου. IH'. Αστεία: Η διασκέδασις των νεονύμφων, Ωραίον μάθημα εκ της φωτογραφίας, Η γραία νύμφη, Ο τυφλός επαίτης, Μάθημα ανατροφής. ΙΘ'. Περίεργα: Πώς δύναται τις να γίνη πλούσιος, Δύο γυναικών, Θαύμα επιμονής και εργατικότητος, Πόσον ομιλεί εις άνθρωπος, Χάρτου κατανάλωσις, Η δύναμις άγρα, Περίεργος επιστολή του αυτοκράτορος της Κίνας σπάνια φαινόμενα, Γυνή κατά γυναικός, Αναγραμματισμός αξιοσημείωτος, Πίστις κυνός, Ο μύρμηξτουΤαμερλάνου, Ποντικοί αρμέγοντες αγελάδας, Η μάμμη των βασιλισσών Μαρίας και Άννης, Κειμήλια, Γάμοι των Σινών, Όνειρον 72 ωρών εις έξυπνον, Οδοιπορία πελαργού, Νέος ζητών θέσιν, Σιβηρίας καταρράκται, το σοφόν νήπιον, Μοναδική αφοσίωσις, ο Χρόνος του Λονδίνου, Αποτέλεσμα της νικοτιανής. Κ'. Διάφορα: Αγγελία, Πρόλογος, Οι αστέρες, Θέατρον, Παράπονον λίαν παράξενον, Φρικτόν κακούργημα, Κάτω οί τίτλοι κάτω ο μεσαιωνισμός, Αινίγματα, Λύσεις αινιγμάτων, Περιεχόμενα Γ', τεύχους, Περίεθιμοταξίαςεν ώρα τραπέζης, Αρχή της προφορικής γλώσσης, Η καταλαλιά, Καπνός, Η ευτυχία, Περί διασκεδάσεων, επισκέψεων, συναναστραφών κτλ., Περί εγέρσεως και κατακλίσεως, Περί ενδυμασίας, Κατασκευή του αψινθίτου οίνου, Τρόφιμα εις συμπεκυκνωμένην κατάστασιν, Διάφορα, Πνιγομένων θεραπεία, Ανατροφή των τέκνων παρά Γότθοις, Μετριοφροσύνη του Βιργιλίου», συνεργ. Κατάλογος με τα ονόματα των συνεργατών υπάρχει στη σ. 806: Συντάκται: Α. Δ. Πέζαρος, Α. Σιμιτόπουλος, Γ. Αριστείδης, Γ. Γρηγοριάδης, Γ. Κανάλες, Δ. Ζαχαρίας,

εικον.

βιβλθ.

Εμμ. Γιαννακόπουλος, I. Γ. Λάτρης, Κ. Ευσταθόπουλος, Κ. Ξανθόπουλος, Μ. Γρηγοριάδης, Μ. Κασονής, Μ.Σ., Ο. Κυνηγός, Π. Γρηγοριάδης, Παρθ. Καισαρεύς, Σαπφώ Λεοντιάς, Χ. Βενάρδος, Χ. Κουρνιάκτης, Σοφία Λαμπίση. Μεταφρασταί : Α. Κουρνιάκτης, Α.Λ., Γ. Αριστείδης, Γ. Βοντσίδης, Γ. Γρηγοριάδης, Γ. Κανάλες, Γ. Φραντζής, Δ. Ζαχαρίας, Κ. Αποστολίδης, Ν. Αγοραστός, Ν. Βενάκης, Ο. Βάφας, Ο. Κυνηγός, Π. Γρηγοριάδης. Οι περισσότερες από τις εικόνες που δημοσιεύονται στον Μέντορα είναι έργα του χαράκτη Μ. Νικολαΐδη. Υπάρχει Πίναξ των εμπεριεχομένων εικονογραφιών (σ. 822) : «Μέντωρ, Χρύσανθος, Αρχ. Σμύρνης, Αδαμάντιος Κοραής, Ποιμήν αυλών, Διογένης ο Κυνικός, Κα Δημοσθενίδου, του, Ο μάντις Μεγιστίας θυσιάζων, Λυκούργος, Σόλων, Μιλτιάδης, Αθηνά, Αβδούλ-Αζίζ, Αλέξανδρος Β'. Νικολάϊβιτς, Αράχνη, Γεώργιος Α', βασιλεύς των Ελλήνων, Βαρόμετρον, Θεμιστοκλής, Γεώργιος και Ό λ γ α , Θερμόμετρον, Ζωσιμάς, Ο κόμης Φριδερίκος και η κόμησσα Άδελαίς μετά του τέκνου αυτών Ερρίκου, Ραφαήλ, Κορυδαλός, Οδυσσεύς Σ. Γράντ, Ούάσιγκτων Έρβιγγ, Ζώης Κων. Καπλάνης, Αλέξ. Λυκούργος, Αρχιεπίσκοπος Σύρου, Τήνου, και Μήλου, Πυθαγόρας, Χελιδών, Ο Αριστοτέλης διδάσκων τον Αλέξανδρον, Αηδών, Αθανάσιος Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας, Όμηρος, Η κιμωλία γη θεωρουμένη διά του μικροσκοπίου, Σχεδιαγράφημα του ναού του νεκροταφείου της ορθοδ. κοινότητος Σμύρνης, Σχεδιαγράφημα του εμδαβού αυτού, Δημήτριος Βερναρδάκης, Αθανάσιος Χριστόπουλος, Σιμεών Σίνας, Ανδρέας Μουστοξύδης, Κωνστ. Οικονόμος», ΒΒ*, ΕΛΙΑ

12. Φωνή των Παίδων ΑΘΗΝΑ 1871

τ. έκδ. Αθήνα διάρκ. 1871 βιβλγ. Το έντυπο αναφέρεται από τον Στέφανο Κουμανούδη, Δημοσιογραφία, σ. 353.

13. Εφημερίς των Μαθητών Π Α Τ Ρ Α 1872

τ. έκδ. διάρκ. κυκλοφ. βιβλγ.

Πάτρα 1872 Αρ. 3: 9 Μαίου 1872 Πολίτης, Χρονικό, σ. 258: «Σε πρωτοβουλίες νέων οφείλεται η έκδοση των πρώτων μετά το 1870 περιοδικών που βγήκαν στην Πάτρα. Ως παλαιότερο από αυτά αναφέρεται η Εφημερίς των Μαθητών του 1872, της οποίας δεν σώζονται φύλλα. Είναι γνωστό ότι στο φύλλο αρ. 3 της 9ης Μαίου 1872 δημοσίευσε συνεργασία του ιστορικού των Πατρών Στεφ. Θωμόπουλου που ήταν τότε 14 ετών».

*14. Ήβη ΑΘΗΝΑ 1874

υπότιτ. εφημερίς των νέων. Εκδίδοται άπαξ του μηνός. τ. έκδ. Αθήνα. Όπισθεν της Δυτικής Εκκλησίας Α ρ . 21. Τυπογραφείον Αδελφών Περρή (Ap. 1 - Αρ. 3) Τυπογραφείον Θ. Παππαλεξανδρή (Αρ. 4 - Αρ. 7). διάρκ. Μάρτιος 1874 - Σεπτέμβριος 1874 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 7 τεύχη Αρ. 1: Μάρτιος 1874 Αρ. 7: Σεπτέμβριος 1874 σχήμα 28,5x20,5 εκ. 8 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Ετήσια: εν Αθήναις Δρ. 1

Έκαστον δε φύλλον τιμάται λεπτών δέκα σκοπός Ο σκοπός και ο κανονισμός της Ήβης δημοσιεύονται στο πρώτο τεύχος : Φίλη νεότης. Αναλαμβάνομεν την έκδοσιν της «Ήβης» παρακινούμενοι ουχί υπό λόγων πολιτικών, αλλ' επιθυμούντες να παρέξωμεν τη Ελληνίδι νεολαία ηθικόν τι και ωφέλιμον ανάγνωσμα προς τέρψιν,

Κανονισμός της Ήβης. lov Η

«Ήβη» εκδίδεται προς

2ον η «Ήβη» θα απέχει πάσης ύλης πολιτικής, και θα δέχεται εις τας στήλας της παν ιστόρημα ηθικόν. 3ον Η «Ήβη» αν ίδη ότι αι προσπάθειαί της ικανοποιούνται δι' αρκετού αριθμού συνδρομητών θα κοσμείται δι' εικονογραφιών και θα εκδίδεται δις του μηνός. περιεχ. Αρ. 1: «Τόλμη Γυναικός (Διήγημα επί Καρόλου του έ), Ιστορία ενός διδασκάλου, Ο μέλας άρτος, Η καπηλεία και οι ήρωες αυτής, Η νέα ελληνίς εν τη αυλή του

Νέρωνος (Ελληνικόν διήγημα), Ποιήσεις, Ποικίλα». Αρ. 2: « Η νέα ελληνίς..., Η δάφνη, Απομνημονεύματα Ιατρού, Η καπηλεία..., Ποιήσεις, Ποικίλα». Αρ. 3: « Η Πρωτομαγιά, Ραφαήλ, Η καπηλεία..., Τρεις στιγμαί, Ο Ναπολέων και η εν Βρύννη οπωροπώλις, Ποιήσεις, Ποικίλα». Αρ. 4: «Πρόγραμμα των νέων, Δικαιοσύνη παρά τοις ζώοις, μη με λησμονεί, Η τιμωρία της φιλοκερδείας (Γερμανική παράδοσις), Οχληραί επισκέψεις, Η νέα ελληνίς..., Ποιήσεις, Ποικίλα». Αρ. 5: «Τύχη και εργασία, Μίλτων, Γνωρίζει να γράφη δ διδάσκαλος; Όσκαρ δ' Άλβα, Η νέα ελληνίς, Ά ν θ η Ποικίλα». Αρ. 6: «Προς τας νεανίδας, Οράτιος Γρίλυ, Απομνημονεύματα Ιατρού, Ωραία σκέψις, Δικαιοσύνη παρά τοις ζώοις, Η νέα ελληνίς, Ποικίλα». Αρ. 7: «Προορισμός του ανθρώπου, Ο μάρτυς της δημοσιογραφίας, Θάνατος του Καλμάρ και Όρλα, Ευδοξία: αυτοκράτειρα της Ανατολής, Οι τάφοι, Η νέα Έλληνίς...» συνεργ. Αρ. 1: Εμ. Κ. Στρατουδάκης, Κ. Φ. Σκόκος, Αρ. 2: Γ. Π. Χαλκιόπουλος, Εμ. Κ. Στρατουδάκης, Κων. Φ. Σκόκος Αρ. 3: Εμμ. Κ. Στρατουδάκης, Κων. Φ. Σκόκος Αρ. 4: Κ. Γ. Ξένος, Α.Δ.Ρ., Κων. Φ. Σκόκος, Αρ. 5: Βύρων βιβλθ. ΒΒ*

Από σελίδα τίτλου του αρ. 14

15. Πλειάς ΠΑΤΡΑ 187

βιβλγ.

Πολίτης: Χρονικό, σ. 258: « I I Εφημερίς των Αθηνών (30 Νοεμβρίου 1875) γράφει: ο κ. Κ. Π. Ευμορφόπουλος μαθητής της Γ' τάξεως του Γυμνασίου Πατρών αναγγέλει την έκδοσιν εφημερίδος φιλολογικής και πολιτικής υπό το όνομα Πλειάς. Η εφημερίς θα εκδίδεται δις του μηνός, η δε τριμηναιαία αυτής συνδρομή ωρίσθη εις μίαν δραχμήν νέαν". Δεν υπάρχει ένδειξις ότι πραγματοποιήθηκε η έκδοσι της Πλειάδος».

16. Παιδική Μέλισσα Π Α Τ Ρ Α 1875

βιβλγ.

Πολίτης, Χρονικό, σ. 258: «Παιδική Μέλισσα 1875. Στη Στοά των Αθηνών δημοσιεύτηκε στις 29 Ιαν. 1875 η ακόλουθη αγγελία: ο εν Πάτραις κ. Σακόπουλος, η μάλλον ο Παναγ. Ευμορφόπουλος τυπογράφος αναγγέλει την έκδοσιν Παιδικής Μελίσσης ήτοι περιοδικού δια τα παιδία". Δεν μπορέσαμε να εξακριβώσουμε αν πραγματοποιήθηκε η έκδοση του περιοδικού αυτού».

*17. Αθηναΐς ΑΘΗΝΑ 1 8 7 - 1

υπότιτ. εφημερίς των νέων. Από την 1 Απριλίου 1878 (Έτος Γ': Αρ. 7): εφημερίς μετά εικονογραφιών τ. έκδ. Αθήνα, οδός Ερμού αριθ. 261 (Έτος Α' - Έτος ΣΤ'), οδός Βουλής αριθ. 29 (Έτος Ζ', Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1882 Αρ. 17: 1 Σεπτεμβρίου 1882), οδός Περικλέους αριθ. 1 (Έτος Ζ', Αρ. 18: 15 Σεπτεμβρίου 1882 - Αρ. 24: 15 Δεκεμβρίου 1882). Τυπογραφείον της «Εφημερίδος των Συζητήσεων», οδός Νίκης 18 (Έτος Α', Αρ. 1: Ιανουάριος 1876 - Αρ. 9: Σεπτέμβριος 1876), τύποις «Μέλλοντος», οδός Θησέως αριθ. 4 (Έτος Α', Αρ. 10: Οκτώβριος 1876 - Έτος Β', Αρ. 8: 15 Απριλίου 1877), τύποις «Αθηναΐδος», οδός Βορρέως (Έτος Β', Αρ. 9: 1 Μαίου 1877 - Αρ. 17: 1 Σεπτεμβρίου 1877), οδός Βουλής αριθ. 29 (Έτος Β', Αρ. 18: 15 Σεπτεμβρίου 1877 Έτος Ζ', Αρ. 17: 1 Σεπτεμβρίου 1882), οδός Περικλέους αριθ. 1 (Έτος Ζ', Αρ. 18: 15 Σεπτεμβρίου 1882 - Αρ. 24: 15 Δεκεμβρίου 1882) διάρκ. Ιανουάριος 1876 - 15 Δεκεμβρίου 1882 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 156 τεύχη Έτος Α: Αρ. 1 (Ιανουάριος 1876) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1876) Έτος Β: Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1877) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1877) Έτος Γ': Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1878) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1878) Έτος Δ': Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1879) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1879) Έτος έ: Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1880) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1880) Έτος ΣΤ': Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1881) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1881)

Έτος Ζ': Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1882) - Αρ. 24 (15 Δεκεμβρίου 1882) σχήμα 27x20,5 εκ. 8 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Έτος Α': 102 σ., Έτος Β ' : 1 9 4 σ . , Έτος Γ': 194 σ., Έτος Δ': 194 σ. Έτος έ: 192 σ. Έτος ΣΤ': 192 σ. Έτος Ζ': 192 σ. συνδρ. Ετήσια Έτος Α' Ε ν Ελλάδι Δρ. 2 Εν τη αλλοδαπή Δρ. 2.50 Έκαστον φύλλον τιμάται Λεπτών 20 Έτος Β' - Έτος Ζ' Ε ν Ελλάδι Δρ. ν. 3 Ε ν τη αλλοδαπή Δρ. ν. 3.50 Έκαστον φύλλον τιμάται Λεπτών 15 σκοπός Το πρόγραμμα και οι στόχοι του περιοδικού δίνονται στο πρώτο του τεύχος (σ. 1 - 2) σε κείμενο με τίτλο: «Όλίγαι λέξεις προς τους αναγινώσκοντας». Άναγνωρίσαντες

αποβλέποντος, αναλαμβάνομεν την έκδοσιν της Αθηναΐδος, εις την σύνταξιν της οποίας θέλουσι λαμβάνει μέρος ενδιαφερόμενα πρόσωπα αμφοτέρων των γενών. Συναισθανόμεθα την ευθύνην, ως και το δυσχερές της επιχειρήσεως, αλλά πεποιθότες εις την αγαθήν συνδρομήν των υπέρ θεσιν του να υποστώμεν πάντα κόπον και πάσαν θυσίαν πού τόσω αγαθού μετά προθυμίας και ζήλου. Ωνομάσαμεν την εφημερίδα ταύτην Αθηναΐδα διότι εν σοφία» της νεαράς και αγαθής Αθηναΐδος ευρίσκομεν ακριβώς τον σκοπόν, ον είχομεν εκδίδοντες εφημερίδα των Νέων. Ουδενός διαφεύγει την γνώσιν ότι, εν τοις χρόνοις

γενομένη σύζυγος Θεοδοσίου του II, διά μόνα τα προσόντα αυτής, την χριστιανικήν δηλ. πίστιν και την σοφίαν. Σοφή όσω και ωραία η Αθήναις δεκατετραέτις έτι εκλήθη φιλόσοφος. Λέγεται ότι, ότε ελθούσα εις διενέξεις προς τους αδελφούς αυτής, ζητούσα το ανήκον αυτή εκ της πατρικής κληρονομιάς, έλαβεν εις απάντησιν : Συ έχεις την καλλιτέραν μερίδα καθ' ότι εις ημάς μεν τα κτήματα, εις σε δε τας γνώσεις του εκληροδότησεν ο πατήρ. Πτωχή και άπειρος η νεαρά φιλόσοφος μετέβη εις την βασιλεύουσαν, όπως εκεί επικαλουμένη την συμπάθειαν και την συνδρομήν της βασιλείας διεκδικάση την υπόθε και λάβη δικαιοσύνην. Ενταύθα δε η φυσική καλλονή το έξοχον του πνεύματος της εκέρδισαν υπέρ αυτής βασιλείαν.

του πνεύματος αυτής αρκούντως πεφωτισμένου όντος της φιλοσοφίας, άμα γνωρίσασα τας αρχάς του Ευα λίου, ευθύς ησπάσθη αυτάς και εδέχθη το Χριστιανικόν βάπτισμα μετονομασθείσα Ευδοκία και εξομόσασα τας πλάνας της ειδωλολατρείας. Μετ' ου πολύ δε η άπορος αλλ' ενάρετος και ευσεβής Αθήναις ανέρχεται εις αυ τον θρόνον της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ως μόνον προσόν φέρουσα το σύνθημα «πίστις και σοφία». Η Αθήναις εκδιδομένη άπαξ του μηνός εις το σχήμα του πρώτου φύλλου και διά δύο η πλειόνων, όσω το επιτρέπει ηανάπτυξις της τέχνης εν Ελλάδι, καλών εικόνων κοσμουμένη, θέλει περιλαμβάνει: α ) Ύλην αφορώσαν εις την καλλιέργειαν του θρησκευτικού παρά τοις νέοις αισθήματος και εν γένει εις την ηθικήν αυτών μόρφωσιν. β') Ύλην ωφέλιμον, τερπνήν και περίεργον, εν είδει διηγημάτων πρωτοτύπων τε και εκ μεταφράσεων. γ ' ) Εκ των επιστημών διάφορα. δ') Περιηγήσεις και γεωγραφικά διαφόρων χωρών, ων θα προτιμάται πάντοτε η Ελλάς.

έ) Βιογραφίας. ξ") Ποιημάτια' και ζ') Υ π ό τον τίτλον ΠΟΙΚΙΛΛΑ εκτός των διαφόρων στατιστικών και ανεκδότων, αινίγματα, γρίφους, εικόνας, λογογρίφους, προβλήματα, κλείδας και άλλα τοιαύτα προς άσκησιν του νοός κατάλληλα. προς δε και συντόμους βιβλιογραφίας, όσων βιβλίων αντίτυπον ήθελεν αποσταλή Ουδέποτε δε και κατ' ουδένα λόγον θέλει αναμιγνύεσθαι εις την ενεργόν πολιτικήν. [. . . ] Ε ν Αθήναις, Ιανουάριος 1876. Η Διεύθυνσις. περιεχ. Διηγήματα, Ποιήματα, Βιογραφίες, Γεωγραφία, Λαογραφία, Ιστορία, Υγιεινή, Φυσική Ιστορία, Ποικίλα, Αινίγματα, κλπ. Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω τα περιεχόμενα του πρώτου τόμου ( = Έ τ ο ς Α'), όπως ακριβώς αναγράφονται στον πίνακα εμπεριεχομένων (οπισθόφυλλο της σελίδας τίτλου): «Αβραάμ Λίγκολν, Αγάπη, Αδελφή μου Αικατερίνη (η), ΑΙνίγματα, Άνδερσεν Χ. Χ., Ά ν θ η και φύλλα, Ανάγλυφοντού Ολυμπίου Διός, Αναμνήσεις κατά το θέρος 1876, Αξία θυγάτηρ (η), Αόρατος κόσμος, Άποροι παίδες, Βάρος ηλιακού φωτός, Βιβλικαί εταιρίαι, Γεωγραφία παγκόσμιος, Γυναικός περί, Γεώργιος Ουάσιγκτων, Γρίφοι, Δάσοι της Οικουμένης, Δαβίδ Λίβιγκστων, Διαμαρτύρησις αδικουμένης, Διάγγελμα Προέδρ. Αμερικής Γραφών, Ελλάδος Γεωγραφία, Ελεών πτωχόν δανείζει Θεώ, Ερζεγοβίνη, Ευσέβεια, Ζώα, Ιαπωνίας περιήγησις, Θρησκευτικόν αίσθημα, Καταστατική φιλανθρωπικών καταστημάτων, Κάτοπτρον του μέλλοντος, Κόρη της σχολής των άπορων, Κορινθιακού κιονοκράνου καταγωγή, Κολοσσαίον, Καλή μου θεία ωραία δεν είμαι αλλά κακή, Κύπρου αρχαιότητες, Λίαν αρμόζοντα ενδύματα, Λιθοξόος, Μαραθονομάχος, Μέσα φωτισμού, Μουσικά όργανα, Νεό-

Νεότης (η), Νεδζί η βοημή, Ολίγαι λέξεις προς τους αναγνώστας, Παιδική βιβλιοθήκη, Παροιμίαι Ιταλικαί, Παροιμίαι Κινεζικαί, Πενταχιλιόλιτρον κολοκύνθιον, Πίστις ελπίς αγάπη, Ποικίλα, Πομφόλυγες εκ σάπωνος, Ποιήσεις, Προβλήματα, Συναυλία, Συνδιασμός ηθικής και θρησκείας, Σπήλαιον Φιγκάλ, Τελευταίαι συμβουλαί πατρός, Τυφλή, κωφή, άλαλος - βλέπουσα, ακούουσα και λαλούσα, Τουρκοφάγος Νικήτας, Τηλεγραφικός υπερωκεανικός κάλως, Φιλαυτία Φιλαργυρία, Φίλη Ελένη, Φύσεως των ζώων περί, Φριτιόφ, Φωνή εκ των φυλακών, Χαρακτήρ ωραιότητος, Χαιρετισμός». συνεργ. συγγρ. Έτος Α': Θ. Ορφανίδης, Σ. Αδελαΐς, Βιτρούβιος, Έσπερος, Ιω. Κ. Καμπούρογλους, Αίσωπος, Ν. Μιλιαρέσης, Α. Dumas, Εμμανουήλ Στρατουδάκις, Γ. Μητσόπουλος, Μαριέτα Μπέτσου, Κ.Φ.Σ., Miss Crockett, Α. Μωραίτίδης, Μάριος Βάκων, Ε.Μ., Αποσ. Παύλος, Α.Κ.Σ., Μαρία Σ., Α.Γ.Π., Κ. Φ. Σκόκος, Πετρούβιος. Έτος Β': Α. Κωνσταντινίδης, Κ. Νεστορίδης, Ορέστης, I. Π. Πύρλας, Εμμανουήλ Γαλάνης, Μάριος Βάκων, Η. Τανταλίδης, I. Α. Παρχαρίδης. Έτος Γ': I. Π. Πύρλας, Ε. Α. Κεχαγιάς, Α.Γ.Π., Φ.Λ., Ξ. Δ. Ζυγούρας, Φ. Παρασκευαίδης, Ξενοφών Ραφόπουλος, Χ. Ριγόπουλος, Νικ. Π. Θεοχάρης, Ιγνάτιος Γ. Μοσχάκης, Λ. Λ. Μηλιώτης, Παντελής I. Βέσσης, Κωνστ. Νεστορίδης, Αντ. Εμμ. Παπαδάκης, Δ. Ρωμαΐδης, Μ. Δ. Σακκοράφος. Έτος Δ': Ζωή Γκίκα, Μ. Δ. Σεϊζάνης, Δ. Σολωμός, Ορέστης Β. Βαλασάκης, Σαπφώ Λεοντιάς, Απόστολος Μ. Κουμαριανός, Ν. Γ. Ιγγλέσης, Ν.Π.Θ., Ι. Α. Ζερβουδάκης, Νικολ. Π. Θεοχάρης, Γ. Χ. Ζαλοκώστας, Νικόλαος Κ. Φραντζής. Έτος έ: Βηλαράς, Κ., Παυσανίας, Μ. Δ. Σεϊζάνης, με-

εικον.

Μέλης, Σ.Σ., Γ.Κ.Υ., Μ.Ν.Μ., Σπυρ. Γ. Κοκόλης, Σ.Σ., Θ. Κ. Μαρκοπουλιώτης, Λουίζα Μυοσωτίς, Ν.Π.Θ. Έτος Σ Τ ' : Ιωάν. Γαλάτης, Π.Κ.Α., Θεοδ. Σταγκάλης, Ι.Ν.Ε., Ι.Δ.Ζ., Α.Π.Σ., Π.Γ., Δ. Στάης, Π.Κ.Α., Π. Κ. Αποστολίδης, Θ.Μ.Μ., Γ. I. Θεόφιλος, I. Β. Εσπερίδης, Κ. Καψαμπέλης. Έτος Ζ': Π. Δημητριάδης, Χ. Κ. Βοζίκης, Νίκος, Γ. I. Θεόφιλος, Π. Β. Περίδης, Ζ. Μ. Παππαθανασίου, Π. Α. Ηλιοπούλου, Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Αλέξανδρος Δ. Θ., Λυδός, Χ.Β., Ε.Π., Γ. Α. Βαλαβάνης, Γ. Σφοίνης, Δημ. Στάης, O.K., Γ. Παράσχος, Μ.Ε., Α.Σ., Φθιώτις, Ν.Π.Θ., Σ. Νεόκοσμος, Ε. Ολύμπιος, Α. Βαλαωρίτης, Υπάρχει μεγάλος αριθμός εικόνων, αρκετές απο τις οποίες τις υπογράφουν έλληνες χαράκτες όπως ο Β. Σάββας, ο Μ. Στρατηγάκης, κ.ά. Σε κάθε τόμο υπάρχει πίνακας των εικόνων. Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω τα θέματα των εικονογραφιών του τελευταίου τόμου του περιοδικού ( = Έ τ ο ς Ζ'): «Άγγελος, τα Φάρσαλα, Οδός Λαρίσσης, Η μυία και δ Νίκος, Η πόλις και το φρούριον του Δομοκού, Μία αληθινή ιστορία, Viollet-le-Duc και ο Κάρολος Γαρνιέ, το ναυτόπουλο, Η εκ καθαράς συνειδήσεως γεννωμένη ευτυχία, Η αγία Σοφία, Η Ιστορία ενός όνου, Σκοβέλεφ ο στρατηγός, ο σκοπός και άλλαι περιγραφαί σβέστης, Ο Δάντης συναντών την Ματθίλδην, Παραβολή, σκει τα πάντα, ο φιλόπονος όνος, Η αμέριμνος ζωή, Ο οίνος μέτριος μόνον ρώννυσι, Ιωσήφ Γαριβάλδης, Ριχάρδος Σεσίλ, Ο Αραμπής μπέης, Η φιλόστοργος κόρη, Η συμφορά του άδικου, Ο άντιβασιλεύς της Αιγύπτου, στράτηγος του εν Αιγύπτω αγγλικού στρατού, το Καραλή Δερβέν, Ο Φερδινάνδος Λεσσέψ, Χωράφι - καρδιά, Η

Καντών, Η επάνοδος, Η λίμνη Γεννησαρέτ, Δύται, Περί λύκου, Ο φιλόστοργος υιός, Η οικογένεια ενός σιδηρουργού, Κύων της Βανδιάρρας, Σύλλογος ζώων δι' εκλογήν βασιλέως». βιβλθ.

ΠΙ*, ΠΑ

Από σελίδα τίτλου του αρ. 17

18. Εφημερίς των Μαθητών Π Α Τ Ρ Α 187

υπεύθ. Εκδότης : Φιλολογικός σύλλογος «Κάδμος» τ. έκδ. Πάτρα διάρκ. 22 Ιανουαρίου 1877 βιβλγ. Δελτίον της Εστίας (6 Φεβρουαρίου 1877) Αρ. 6, σ. 1: «τη 22 Ιανουαρίου εξεδόθη εν Πάτραις ο α' αριθμός μικράς εφημερίδος, υπό τον τίτλον Εφημερίς των μαθητών". Η εφημερίς αυτή εκδίδοται κατά μήνα υπό του εν Πάτραις φιλολογικού συλλόγου ο "Κάδμος", του απαρτιζομένου υπό μαθητών του Γυμνασίου, θα περιέχη δε τας πράξεις του συλλόγου και τους εν αυτώ εκφωνουμένους λόγους και ποικίλα άλλα αναγνώσματα». Ο Πολίτης Χρονικό, σ. 70 δεν την αναφέρει αλλά για την ίδια εποχή καταγράφει την εφημερίδα ο Κάδμος «εφημερίδα που δεν έζησε πολύ...Ο τίτλος της συμπίπτει με τον τίτλο του τυπογραφείου, που είχε ιδρύσει το 1869 ο Β. Σεκόπουλος... Το 1877 υπάρχει στην Πάτρα και φιλολογικόν σωματείον ο "Κάδμος" αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να είχε κάποια σχέση με την ομώνυμη εφημερίδα».

73

19. Ήβη ΠΑΤΡΑ 187

υπότιτ. τ. έκδ. διάρκ. βιβλθ.

βιβλγ.

εφημερίς των νέων Πάτρα. Απρίλιος 1877 - Αύγουστος 1877 ( ;) Το πρώτο φύλλο της εφ. υπήρχε στη ΒΒ (Κατάλογος Βιβλιοθήκης της Βουλής, Εφορεία Σ.Ε. Στάη, Αθήνα 1900, σ. 28) όπου ωστόσο δε βρίσκεται πλέον, Μνεία της εφημερίδας γίνεται στο σύγχρονο με την Ήβη περιοδικό της Ζακύνθου Κόριννα (Σεπτέμβριος 1877), οπισθόφυλλο: «Εξεδόθη το φυλλάδιον του Αύγουστου περιέχον ως πάντοτε και εικονογραφίας. Ωσαύτωςκαιτο φυλλάδιον της εν Πάτραιςεκδιδομένηςεφημερίδοςτων νέων " Ή β η " » . Από την παραπάνω σημείωση υποθέτω ότι η Ήβη πρέπει να κυκλοφορούσε ως και τον Αύγουστο του 1877. Η υπόθεση αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι συγκαταλέγεται ανάμεσα σε μια σειρά τευχών άλλων περιοδικών (Εστία, Όμηρος, Αθήναις, Ανθών, Εφημερίς των Φυλακών), που κυκλοφόρησαν τον Αύγουστο. Ο Πολίτης Χρονικό, σ. 258 απλώς αναφέρει τον τίτλο της εφημερίδας. Στο Δελτίον της Εστίας (15 Απριλίου 1879) Αρ. 120, σ. 1 υπάρχει η σημείωση ότι «Επανελήφθη εν Πάτραις η έκδοσις του μηνιαίου (εκ 4 σελίδων) περιοδικού η " Ή β η " » . Δεν υπάρχουν άλλες ενδείξεις για την ταύτιση η μη του ενός εντύπου με το άλλο.

20. Παράδεισος των Παίδων ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1877

τ. έκδ. Κωνσταντινούπολη διάρκ. 1877 σχήμα 4ο, 8 σ. συνδρ. Ετήσια για το εξωτερικό: φρ. 3. βιβλγ. Όλες οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από το Δελτίον της Εστίας (30 Οκτωβρίου 1877) Αρ. 44, σ. 1 όπουι και η αναφορά ότι το περιοδικό εξεδόθη εσχάτως και ότ είναι μηνιαίον.

21. Χαρά ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

1878

τ. έκδ. Κωνσταντινούπολη διάρκ. 1878 βιβλγ. Δελτίον της Εστίας (26 Φεβρουαρίου 1878) Αρ. 61, σ. 2: «εν Κωνσταντινουπόλει εξεδόθη νέον περιοδικόν σύγγραμμα, υπό τον τίτλον "Χαρά". Περιεχόμενα: το σύμβολον μου. — ο σκοπός ημών. — Είναι αδύνατον να χαίρη τις πάντοτε; — Ηθική ομολογία. — Η τέχνη του κερδίζειν χρήματα.— Διάφορα ποιημάτια».

*22.

η

Διάπλασις των Παίδων ΑΘΗΝΑ 1879-1945 —

υπότιτ. Εκδιδομένη κατά μήνα μετά εικονογραφιών (Έτος 1 - 2), Περιοδικόν μετά εικονογραφιών διά παίδας και κοράσια (Έτος 3 - 4), Παιδικόν περιοδικόν σύγγραμμα μετά εικονογραφιών (Έτος 5 - 15), Εικονογραφημένον περιοδικόν διά παιδία εφήβους και νεανίδας (Έτος 16 - 67 —• ) μότο Τέρπειν άμα και διδάσκειν (Έτος 16 - 67 —• ) υπεύθ. Ιδρυτής - Εκδότης - Διευθυντής: Νικόλαος Π. Παπαδόπουλος (Έτος 1 - 63). Διευθυντής: Γρηγόριος Ξενόπουλος (Έτος 63 [Αρ. 34: 26 Ιουλίου 1941] - Έτος 67 — ) τ. έκδ. Αθήνα, οδός Ερμού 72, προ της Καπνικαρέας (Έτος 1 - 17), οδός Αιόλου 119 έναντι Χρυσοσπηλαιωτίσσης (Έτος 18 - 22), οδός Πατησίων II s , παρά τα ΧαυτεΙα (Έτος 22 - 25), οδός Ευριπίδου 38, παρά το Βαρβάκειον (Έτος 25 - 53), οδός Ευριπίδου 42, παρά το Βαρβάκειον (Έτος 54 - 63), οδός Γ ' Σεπτεμβρίου 28 (Έτος 67 ) Στη διάρκεια της μακρόχρονης εκδοτικής της πορείας, η Διάπλασις τυπωνόταν στα παρακάτω τυπογραφεία: «· Τηλέγραφος », Ανδρέου Κορομηλά, Αφών Περρή, « Κοραή», Ανέστη Κωνσταντινίδου, Π . Α. Πετράκου, «Αυγής Αθηνών», Αποστολοπούλου, Αφών Μπλαζουδάκη, Αφών Κολοκότσα, Ξεν. Ε. Σεργιάδου, Αφών Ρόδη. διάρκ. Φεβρουάριος 1879 - Δεκέμβριος 1945 —• κυκλοφ. [Περ. Α']: Έτος 1: Αρ. 1 (Φεβρουάριος 1879) - Αρ. 12 (15 Δεκεμβρίου 1879) Έτος 2: Αρ. 1 (Ιανουάριος 1880) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος

1880) Έτος 3: Αρ. 1 (Ιανουάριος 1881) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος

1881)

Ετος 15: Αρ. 1 (Ιανουάριος 1893) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1893) Περ. Β': Έτος 16: Αρ. 1 (19 Φεβρουαρίου 1894) - Αρ. 40 (16-31 Δεκεμβρίου 1894) Έτος 17: Αρ. 1 (7 Ιανουαρίου 1895) - Αρ. 52 (30 Δεκεμβρίου 1895) Έτος 18: Αρ. 1 (6 Ιανουαρίου 1896) - Αρ. 52 (21 Δεκεμβρίου 1896) Έτος 19: Αρ. 1 (4 Ιανουαρίου 1897) - Αρ. 54 (27 Δεκεμβρίου 1897) Έτος 20: Αρ. 1 (3 Ιανουαρίου 1898) - Αρ. 54 (26 Δεκεμβρίου 1898) Έτος 21: Αρ. 1 (2 Ιανουαρίου 1899) - Αρ. 53 (25 Δεκεμβρίου 1899) Έτος 22: Αρ. 1 (1 Ιανουαρίου 1900) - Αρ. 54 (30 Δεκεμβρίου 1900) Έτος 23: Αρ. 1 (6 Ιανουαρίου 1901) - Αρ. 52 (29 Δεκεμβρίου 1901) Έτος 24: Αρ. 1 (5 Ιανουαρίου 1902) - Αρ. 52 (28 Δεκεμβρίου 1902) Έτος 25: Αρ. 1 (4 Ιανουαρίου 1903) - Αρ. 52 (27 Δεκεμβρίου 1903) Έτος 26: Αρ. 1 (3 Ιανουαρίου 1904) - Αρ. 52 (27 Νοεμβρίου 1904) Έτος 27: Αρ. 1. (4 Δεκεμβρίου 1904) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1905) Έτος 28: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1905) - Αρ. 52 (25 Νοεμβρίου 1906) Έτος 29: Αρ. 1 (2 Δεκεμβρίου 1906) - Αρ. 52 (24 Νοεμβρίου 1907) Έτος 30: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1907) - Αρ. 53 (29 Νοεμβρίου 1908) Έτος 31: Αρ. 1 (6 Δεκεμβρίου 1908) - Αρ. 52 (28 Νοεμβρίου 1909)

Το εξώφυλλο του αρ. 1 (1879) του αρ. 22

Ε τ ο ς 32: Αρ. 1 (11 Δεκεμβρίου 1909) - Αρ. 52 (27 Νοεμβρίου 1910) Έτος 33: Αρ. 1 (4 Δεκεμβρίου 1910) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1911) Έτος 34: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1911) - Αρ. 52 (24 Νοεμβρίου 1912) Έτος 35: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1912) - Αρ. 53 (30 Νοεμβρίου 1913) Έτος 36: Αρ. 1 (7 Δεκεμβρίου 1913) - Αρ. 52 (29 Νοεμβρίου 1914) Έτος 37: Αρ. 1 (6 Δεκεμβρίου 1914) - Αρ. 52 (28 Νοεμβρίου 1915) Έτος 38: Αρ. 1 (5 Δεκεμβρίου 1915) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1916) Έτος 39: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1916) - Αρ. 52 (25 Νοεμβρίου 1917) Έτος 40: Αρ. 1 (2 Δεκεμβρίου 1917) - Αρ. 52 (24 Νοεμβρίου 1918) Έτος 41: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1918) - Αρ. 53 (30 Νοεμβρίου 1919) Έτος 42: Αρ. 1 (7 Δεκεμβρίου 1919) - Αρ. 52 (28Νοεμβρίου 1920) Έτος 43: Αρ. 1 (5 Δεκεμβρίου 1920) - Αρ. 52 (27 Νοεμβρίου 1921) Έτος 44: Αρ. 1 (4 Δεκεμβρίου 1921) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1922) Έτος 45: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1922) - Αρ. 50 (24 Νοεμβρίου 1923) Έτος 46: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1923) - Αρ. 53 (29 Νοεμβρίου 1924) Έτος 47: Αρ. 1 (6 Δεκεμβρίου 1924) - Αρ. 52 (28 Νοεμβρίου 1925) Έτος 48: Αρ. 1 (5 Δεκεμβρίου 1925) - Αρ. 52 (27 Νοεμβρίου 1926)

Έτος 49: Αρ. 1 (4 Δεκεμβρίου 1926) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1927) Έτος 50: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1927) - Αρ. 52 (24 Νοεμβρίου 1928) Έτος 51: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1928) - Αρ. 52 (30 Νοεμβρίου 1929) Έτος 52: Αρ. 1 (7 Δεκεμβρίου 1929) - Αρ. 52 (29 Νοεμβρίου 1930) Έτος 53: Αρ. 1 (6 Δεκεμβρίου 1930) - Αρ. 52 (28 Νοεμβρίου 1931) Έτος 54: Αρ. 1 (5 Δεκεμβρίου 1931) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1932) Έτος 55: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1931) - Αρ. 52 (25 Νοεμβρίου 1932) Έτος 56: Αρ. 1 (2 Δεκεμβρίου 1933) - Αρ. 52 (24 Νοεμβρίου 1934) Έτος 57: Αρ. 1 (1 Δεκεμβρίου 1934) - Αρ. 53 (30 Νοεμβρίου 1935) Έτος 58: Αρ. 1 (7 Δεκεμβρίου 1935) - Αρ. 52 (28 Νοεμβρίου 1936) Έτος 59: Αρ. 1 (5 Δεκεμβρίου 1936) - Αρ. 52 (27 Νοεμβρίου 1937) Έτος 60: Αρ. 1 (4 Δεκεμβρίου 1937) - Αρ. 52 (26 Νοεμβρίου 1938) Έτος 61: Αρ. 1 (3 Δεκεμβρίου 1938) - Αρ. 52 (25 Νοεμβρίου 1939) Έτος 62: Αρ. 1 (2 Δεκεμβρίου 1939) - Αρ. 52 (30 Νοεμβρίου 1940) Έτος 63: Αρ. 1 (7 Δεκεμβρίου 1940) - Αρ. 52 (29 Νοεμβρίου 1941) Έτος 64: Αρ. 1 (6 Δεκεμβρίου 1941) - Αρ. 51-52 (21 & 28 Νοεμβρίου 1942) Έτος 65: Αρ. 1 (2 Ιανουαρίου 1943) - Αρ. 49-52 (Δεκέμβριος 1943)

Ε τ ο ς 66: Αρ. 1-2 (1 & 8 Ιανουαρίου 1944) - Αρ. 14-18 (Απρίλιος 1944) Περ. Γ': Έτος 67: Αρ. 1 (5 Μαίου 1945) - Αρ. 23 (Δεκέμβριος 1945) Στην Α' Περίοδο συμπληρώθηκαν 25 τόμοι (Τόμ. 1 - 2 5 = Έ τ η 1 - 15). Στη Β' Περίοδο συμπληρώθηκαν 51 τόμοι (Τόμ. 1 - 51 = Έ τ η 16 - 66) Στην Γ' περίοδο, το 67ο έτος είναι τόμ. 1. Η έκδοση συνεχίστηκε. σχήμα [Περ. Α']: 24x17 εκ., Περ. Β' - Γ': 28x21 εκ. [Περ. Α']: 12 - 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Περ. Β': 8 - 1 6 σ. τρίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Περ. Γ': 12 σ. τρίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. [Περ. Α']: Τιμή φύλλου Ελλάδα Εξωτ. Έ τ η 1-3 20 λεπτ. 2 φρ. 3 φρ. Έτος 4 2 φρ. 30 λεπτ. 3 φρ. Έτος 5 2,5φρ. 3,5 αργ.φρ. Έ τ η 6-15 5 φρ. 6χρ.φρ. [Τιμή φύλλου] Περ. Β': Εξωτ. Ελλάδα Εξωτ. Ελλάδα Έ τ η 16-17 15 λεπτ. 0,15 χρ.φ. 5δρχ· 7χρ.φρ. Έ τ η 18-27 7 δρχ. 8 χρ· φρ·15 λεπτ. 6,15 χρ.φ. Έ τ η 28-32 8 δρχ. 10 χρ. φρ. 20 λεπτ. 0,20 χρ.φ. 8 Έ τ η 33-40 20 λεπτ. δρχ. 10 χρ. φρ. Έτος 40 10 δρχ. 12,5χρ.φρ. 20 λεπτ. 25 λεπτ. 12 δρχ. Έτος 41-42 30 λεπτ. 35 λεπτ. δρχ. Έτος 43 40 λεπτ. 45 λεπτ. 16 δρχ. 20 δρχ. 16 δρχ. 25 δρχ. Έτος 44 40 λεπτ. 50 λεπτ. 35 δρχ. 25 γαλ. φρ. 1δρχ. Έτος 45 0,60 φρ. 40 δρχ. 25 γαλ. φρ. 1δρχ. 0,60 φρ. Έτος 46 50 δρχ. 10 σελ. Έτος 47 1,5 δρχ. 2 1/2 πεν. 2 1/2 πεν. 10 σελ. 2 δρχ. Έτος 48 75 δρχ. 2 δρχ. 2 1/2 πεν. Έτος 49-50 80 δρχ. 10 σελ.

Σελίδα τίτλου του αρ. 26, 21.6.1897 του αρ. 22

Έτη Έτος Έτος Έτη Έτος Έτος Έτος

51-54 100 δρχ. 10 σελ. 2,5 δρχ. 2 1/2 πεν. 55 100 δρχ. 60 γαλ. φρ. 2,5 δρχ. 3,5 δρχ. 56-61 100 δρχ. 10 σελ. 2,50 δρχ. 5 δρχ. 62-63 120 δρχ. 10 σελ. 3 δρχ. 5 δρχ. 64 (Αρ. 1-50) 250 δρχ. — 5 δρχ. 64 (Αρ. 51-52) 1000 δρχ. 30 δρχ. 65 (Αρ. 1): Διά την πρώτην τριμηνίαν του 1943, δραχμαί 2.000. Συνδρομαι ετήσιαι και εξάμηνοι απαράδεκτοι. το φύλλον δρχ. 150. Έτος 65 (Αρ. 49-52): Διά την Δ' και Β' τριμηνίαν του 1943, ανά δραχμάς 2.000. Διά την Γ ' δρχ. 8.000. Διά την Δ' (Οκτώβ.-Δεκέμβ. ) δρ. 12.000. TÒ φύλλον δρχ. 1.000. Έτος 66 (Ap. 1): Διά την Α' Τριμηνίαν τον 1944 (Ιανουάριος-Μάρτιος) δραχμαί 25.000.Ετήσιαι ή εξάμηνοι συνδρομαί απαράδεκτοι. το φύλλον δραχ. 2.500. Έτος 66 (Αρ. 14-18): Διά την Β' τριμηνίαν του 1944 (Απρίλιος-Ιούνιος) δραχμαί 500.000. Δια την Α' εξαμηνίαν (Ιανουάριος-Ιούνιος) δραχμαί 750.000. Διά την Γ' τριμηνίαν, δραχ. 800.000. Έτος 67 1300 δρχ. — 50 δρχ. σκοπός Οι στόχοι της Διαπλάσεως δίνονται στο Ιο τεύχος σε μια επιστολή προς τους γονείς (Φεβρουάριος 1879) Αρ. 1, σ. 2: Τοις φιλοστόργοις γονεύσιν. Παρέχοντες τοις τέκνοις υμών, φιλόστοργοι γονείς, το περιοδικόν τούτο φυλλάδιον, οφείλομεν βεβαίως να προτάξωμεν το πρόγραμμα του ημετέρου σκοπού. Ιδού τούτο εν δυσί λέξεσιν: Η ΔΙΑΠΛΑΣΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ: Αυτός ο τίτλος δίδει τον ορισμόν του υφ' ημών επιδιωκομένου σκοπού. Ουδείς διαμφισβητεί ότι εν τη έννοια των λέξεων τούτων έγκειται το μεγαλείον και η ευημερία παντός έθνους. Εάν τις τούτο κατορθώαη, ευηργέτησε το γένος του, την πατρίδα του, εαυτόν.

Ευδαίμονες εάν και μικρόν εις τούτο συντελέσωμεν! την πραγμάτωσιν των πόθων ημών θέλομεν επιδιώξει ακολουθούντες πιστώς εκείνο το σύστημα της μεταδόσεως, όπερ υιοθέτησαν ήδη άπαντα τα τοιούτου είδους Ευρωπαϊκά περιοδικά, Ιδίως δε τα Αγγλικά και Γαλλικά, τα καιαποτελεσματικώτατα κυκλοφορούντα καθ' άπασαν την υφήλιον. Ταύτα έχοντες υπογραμμόν και ακαμάτους, ούτως ειπείν, συνεργάτας, θέλομεν παρέχει τοις μικροίς ημών αναγνώσταις, αμφοτέρων των γενών, υλην ηθικήν και διδακτικήν, συγκεκριμένην μετά του τερπνού, διότι η εξεύρεσις ύλης καταλλήλου δεν ήθελε παρέχει τοσαύτην δυσκολίαν, όσην ηδιάγνωσις της γλώσσης και του τρόπου, δι' ων κινείται το ενδιαφέρον της μικράς ηλικίας. Συναρωγοί δε εις το έργον μας προσήλθον ευγενώς διά του γλαφυρού καλάμου και της πεφωτισμένης των διανοίας πολλοί των παρ' ημίν λογίων, εφ' ω και τοις ευγνωμονούμεν. Τούτο είναι το πρόγραμμα, όπερθαακολουθήσωμεν, μη φειδόμενοι ούτε κόπων, ούτε θυσιών μεγάλων, όπως καταστήσωμεν το περιοδικόν μας, του χρόνου προϊόντος, εφάμιλλον των ευρωπαϊκών κατά τε την φιλοκαλίαν και την αποτελεσματικότητα. «Όπως έθνος τι—λέγει ο υψιπέτης Βίκτωρ Ουγκώ— απόλαυση ευημερίας διαρκούς, δεναρκεί ναηθικοποιηθή ο λαός, πρέπει εν τω άμα να εξοντωθώσιν αι καταχρήσεις. » Αι δε καταχρήσεις παρ' ημίν δυστυχώς αποτελούσι το κυρών χαρακτηριστικόν του βίου μας. Όπως λοιπόν και ημείς ταχύτερον φθάσωμεν εις την ευθείαν οδόν, ανάγκη δύο άτραπούς ν' ακολουθήσωμεν, εξ αντιθέτου όμως σημείου προς το αυτό κέντρον και σκοπόν βαδίζοντες. και την μεν των ατραπών τούτων θα διέλθωμεν διά της ΔΙΑΠΛΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ, την δ' ετέραν, ήτις έσται η μάλλον δύσβατος, όζουσα βορβόρου, και κακοηθείας θα

ματος μεγάλου· εκδοθησομένης υφ' ημών και ταύτης επίσης περιοδικώς, και φερούσης σημαίαν : την τιμωρίαν της κακίας και την βράβευσιν της α ρ ε τ ή ς . Πλείονα εν οικείω τόπω. Φρονούντες ότι σπουδαίον κενόν πληρούμεν διά της Δ1ΑΠΛΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ, καθόσον ουδέν τοιούτον περιοδικόν εν Ελλάδι εκδίδοται,—δεν λαμβάνομεν δ' υπ' όψιν την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ, ουδέ τάλλα συγγράμματα του κ. Καλαποθάκη, διότι ταύτα εισίν απηγορευμένα υπό τε της ιεράς Συνόδου και του επί των εκκλησιαστικών υπουργείου— φρονούντες λοιπόν ότι σπουδαίον κενόν πληρούμεν, ελπίζομεν ότι θα τύχωμεν της γενναίας συνδρομής της κοινωνίας, των γονέων, της νεότητος, των διδασκάλων. περιεχ. Τα περιεχόμενα της Διαπλάσεως δεν είναι δυνατόν να δοθούν στα πλαίσια τούτης της εργασίας, ούτε καν ενδεικτικά. Οι κύριες κατηγορίες της ύλης είναι: Διηγήματα, Μυθιστορήματα, Επιστολές, Διαγωνισμοί, Παιδικόν Πνεύμα, Ποιήματα και Συνεργασίες Συνδρομητών. συνεργ. συγγρ. Έτος 1 [1879] (Τόμος 1): Κ. Ξένος, Αλ. Κατακουζηνός, Α.Ι.Σ., Ξ., Π. Π. Οικ., I. Χ. Δραγάτσης, Ν. Γ. Ιγγλέσης, Μ. Παναγόπουλος, Βασιλική Μ. Παπαστρατηγάκη, Σοφία...,* Δ.Γρ.Κ., Ρ.Ν., Γ.Δ.Θ., Σπ. Γ. Κοκόλης, Ε. Κ. Στρατουδάκης, Β. Σκορδέλης, Γ.Β., Ευγένιος Λαντς, Σ.Π.Π., Μιλτ. Π. Έτος 2 [1880], (Τόμος 2): Αλ. Κατακουζηνός, Κρίτων, Αιμύλιος Ειμαρμένος, Κ., Μιλτ. Π., Γ.Δ.Θ., Β.Γ.Σκ., Π. Ψαράς, Σταματίνα, Α. Λασκαράτος, Φιλομήλα, Αχ. Ηλιάδης, Σοφία, Φιλίστωρ, Γεώργιος Δροσίνης, Α.Π.Σ. Έτος 3 [1881] (Τόμος 3): Αιμύλιος Ειμαρμένος, Α. Π. Σουτάκης, Φιλίστωρ, Σταματίνα, Κ.Γ.Η., Φιλομήλα, Δ. Κ. Μαυρουδής, Γ.Δ.Θ., Κρίτων, Σοφία, Κωστής Πα-

Παλαμάς, Αλ. Κατακουζηνός, Α.Γ.Η., Φιλεπιστήμων, Γεώργιος Δροσίνης, Γεώργιος Μαρτινέλης, Δ.Γρ.Κ., Γεώργιος Σουρής, Αχ. Παράσχος, Ιούλιος Πολυάσχολος, I. Κ. Πολέμης, Δημ. Κ. Μαυρουδής, Καλλίβουλος Πολυάσχολος, Στυλιανός Οικονόμου, Κλεάνθης Ν. Τριαντάφυλλος. Έτος 4 [1882] (Τόμος 4): Αιμύλιος Ειμαρμένος, Γεώργιος Σουρής, Σαπφώ Δηλαδή, Ι. Κ. Πολέμης, Γεώργιος Δροσίνης, Χ. Άννινος, Σταματίνα, Φιλομήλα, Καλλίβουλος Πολυάσχολος, Αλ. Κατακουζηνός, Παναγιώτης I. Φέρμπος, Κωστής Παλαμάς, Κρίτων, Π.Θ. Έτος 5 [1883] (Τόμος 5): Αιμύλιος Ειμαρμένος, Αλ. Κατακουζηνός, Γεώργιος Μαρτινέλης, Σταματίνα, Γεώργιος Δροσίνης, Ιωάννης Πολέμης, Γεώργιος Σουρής, Φιλομήλα, Φιλεπιστήμων, Σοφία Δήμου, Κωστής Παλαμάς, Γ. Μ. Βιζυηνός, Σαπφώ Δηλαδή, Α. Ρ. Ραγκαβής, Αριστοτέλης Π. Κουρτίδης, Νέλλη. Έτος 6 [1884] (Τόμος 6): Φιλίστωρ, Ιωάννης Πολέμης, Καλλίβουλος Πολυάσχολος, Σοφία Δήμου, Γ. Μ. Βιζυηνός, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Μ. Αργυρόπουλος, Φιλομήλα, Σ.Α.Π.Κ., Δ. Βικέλας, Θωμάς Μ. Τρανός, Αλ. Κατακουζηνός, Α.Π.Κ., Τ.Α., Σταματίνα Α. Κ., Παναγιώτης I. Φέρμπος, Φιλίστωρ. Έτος 7 [1885] (Τόμος 7 - 8 ) : Αριστοτέλης Κουρτίδης, Σ.Α.Κ., Μ. Αργυρόπουλος, Παναγιώτης I. Φέρμπος, Σοφία Δήμου, Φιλομήλα, Αλ. Κατακουζηνός, Γ. Μ. Βιζυηνός, Καλλιόστρος, Χριστόφορος Σαμαρτζίδης, Ιωάννης Πολέμης, Γεώργιος Δροσίνης, Φιλεπιστήμων, Ανδρέας Μαρτζώκης, Σαπφώ Δηλαδή. Έτος 8 [1886] (Τόμοι 9 - 1 0 ) : Παναγιώτης Φέρμπος, Φιλομήλα, Αρ. Π. Κουρτίδης, Καλλίας, Α.Π.Κ., Σοφία Δήμου, Ιωάννης Πολέμης, Σαπφώ Δηλαδή, Σταματίνα, Σταματίνα Α. Κουρτίδου, Αλ. Κατακουζηνός, Φιλίστωρ, Φιλεπιστήμων.

Έτος 9 [1887] (Τόμοι 11 - 12): Παναγιώτης I. Φέρμπος, Αρ. Π. Κουρτίδης, Γ. Μ. Βιζυηνός, Ιωάννης Πολέμης, Η. Λ. Φυσιοδίφης, Φιλομήλα, Χριστόφορος Σαμαρτζίδης, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Σοφία Δήμου, Ν. Χ. Αποστολίδης, Αγγελος Βλάχος, Αλ. Κατακουζηνός, Υπατία Φιλανθρωπινού, Καλλιόπη T., Γεώργιος Μαρτινέλης, Alphonse Daudet, Σταματίνα Α. Κουρτίδου, Ρ.Κ., Σοφία Δήμου. Έτος 10 [1888] (Τόμοι 13 - 14): Παναγιώτης I. Φέρμπος, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Ιωάννης Πολέμης, Σταματίνα Κουρτίδου, Σοφία Δήμου, Νίκος Κοτσελόπουλος, Αριστομένης Προβελέγγιος, Αλ. Κατακουζηνός, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Π. Παυλάτος, Βλάσιος Σκορδέλης, Χρ. Σαμαρτζίδης. Στέφανος Στεφάνου, Ραφ., Αίσωπος, Γ. Μαρτινέλης, Θεοδ. Βελλιανίτης. Έτος 11 [1889] (Τόμοι 15 - 16): Παναγιώτης Φέρμπος, Βλάσιος Σκορδέλης, Αίσωπος, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Α. Κνος, Μιχαήλ Δ. Αργυρόπουλος, Ιωάννης Πολέμης, Χρ. Σαμαρτζίδης, Σταματίνα Α. Κουρτίδου, Τιτίκα Αισώπου, Φακ, Λουίζα Κολέ, Αλ. Κατακουζηνός, Ιούλιος Βέρν, Σοφία Δήμου, Φιλομήλα, Αλέξ. Πάλλης, Α.Ε., Γ. Μαρτινέλης, Σαπφώ Ροδιά, Αμφιτρίτη. Έτος 12 [1890] (Τόμοι 17 - 18): Κα De Nanteuil, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Γ. Μαρτινέλης, Φιλομήλα, Φακ, Ιωάννης Πολέμης, Χρ. Σαμαρτζίδης, Δημ. Κακλαμάνος, Νίνα, Αλ. Κατακουζηνός, Ω., Π.Ι.Φ., Α.Ε., Σοφία Δήμου, Φ., Γ., Α., **Χ., Παίκτης Απόμαχος, C. Delon, Αίσωπος, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Αλέξ. Πάλλης, **Ν., Μ. Bertin, Γ. Βιζυηνός, Κατ., Emilie Mathieu, **Π., Πάνος, Marthe Bertin, Π.I.Φ., Σπαρκ, Φιλίστωρ, Ζωόφιλος, Φλόξ. Έτος 13 [1891] (Τόμοι 19 - 20): K« Colomb, Π. I. Φέρμπος, Νίνα, Χρ. Σαμαρτζίδης, Σοφία Δήμου, Φακ, Αλ.

Κατακουζηνός, Ιωάννης Πολέμης, Ζωόφιλος. Παγωμένος, Αι - Ει, Πάνος, Γ. Μ. Βιζυηνός, Γ. Μαρτινέλης, Παίκτης Απόμαχος, Ω., Σπαρκ, Νίκος Αρίφρων, Β. Vadier, Αίσωπος, Busch, Αλέξ. Πάλλης, Νίκος Δαμιανός, Victorien Aury, F. Dupin de Saint-André, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Κατ., Χρ. Σαμαρτζίδης. Έτος 14 [1892] (Τόμοι 21 - 22): J. Girardin, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φακ, Ιωάννης Πολέμης, Σπαρκ, Φιλόζωος, Σοφία Δήμου, Α.Ω., Α.Κ., Quida, Ν.Α., Φιλομήλα, Αριστομένης Πολύτροπος, Αι - Ει, Υπατία Φιλανθρωπινού, Αλ. Κατακουζηνός, Νίκος Δαμιανός, Λουΐζα Κολέ, Αλέξ. Πάλλης, Έτος 15 [1893] (Τόμοι 23 - 24): Γρηγόριος Ξενόπουλος, Μήτσος Χατζόπουλος, Φιλεπιστήμων, Maxime de Camp, Σοφία Δήμου, Βαρώνη Staffe, Αριστομένης Προβελέγιος, Υπατία Φιλανθρωπινού, Δημήτριος Βικέλας, Αι Ει, Ιωάννης Πολέμης, Σπαρκ, Φιλομήλα, Αριστομένης Πολύτροπος, Νίκος Αρίφρων, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Διονύσιος Σολωμός, Η. de la Ville de Mirmont, Quida, André Laurie. Περ. Β' Έτος 16 [1894] (Τόμος 1): Σερόν Δελαβρυγιέρ, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ιωάννης Πολέμης, Φακ, Φιλόζωος, Νικόλαος Επικός, Αριστομένης Πολύτροπος, Παναγιώτης I. Φέρμπος, Φιλεπιστήμων, Σοφία Δήμου, Φιλίστωρ, Χρυσόκαρδος, Σπαρκ, Αι. Ει., Φιλομήλα, Υπατία Φιλανθρωπινού, Παν. Τέλης, Νίκος Αρίφρων, Μεξικάνος, Βασιλική Κ. Κυριακίδου, Νίνα, Αλ. Κατακουζηνού, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Λουδοβίκος Δενογιέρ, I. Θ. Δημητρόπουλος, Κίμων Αλκίδης, Φίλιος Αγαπητός, Quida, Βούρκερτ, Λέσιγγ, Β. Vadier, Γριμμ, Άνδερσεν, Th. Bentzon. Έτος 17 [1895] (Τόμος 2): Έκτωρ Μαλό, Παναγιώτης

I. Φέρμπος, Αριστομένης Πολύτροπος, Σοφία Δήμου, Υπατία Φιλανθρωπινού, Φιλόζωος, Φιλομήλα, Κριλώφ, Φιλεπιστήμων, Αιμ - Ειμαρ., Α.Κ., Σπαρκ, Πάτροκλος Καλλίξενος, Πλούταρχος Νεόφαντος, Α.Ρ., Γ. Μ. Βιζυηνός, Γ. Μαρτινέλης, Γ. Λ. Καρυστινάκης, Λέανδρος Ξενότιμος, Ιωάννης Πολέμης, Κίμων Αλκίδης, Α. Gennevraye, Φωκίων Θαλερός, Πέτρος Πυργωτός, I. Γ. Γιαννούκος, Ε. Légouvé, Camille Norbert, Χρήστος Βαρλέντης, Φιλίστωρ. Έτος 18 [1896] (Τόμος 3): Ιούλιος Βερν, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φαίδων, Γ. Μ. Βιζυηνός, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Κίμων Αλκίδης, I. Γ. Γιαννούκος, Φωκίων Θαλερός, Λέανδρος Ξενότιμος, Πέτρος Πυργωτός, Φακ, Ε. Légouvé, Μ. Α. Μαλακάσης, Φιλίστωρ, I. Θ. Δημητρόπουλος, Δ.Γρ.Κ., Η Μάρθα, Εδμόνδος Δε-Α-μίτσις, Διονύσιος Βάρδος, Γκαίτε, Ιωάννης Πολέμης, Maxime du Camp, Arthur Dourliac, Ο Ανανίας, Κωστής Παλαμας, Ανδερσεν, Αργύρης Εφταλιώτης, Βλαδίμηρος Α. Παρασκευάς, Α. Ζ. Στεφανόπολις, Β. Φραγκλίνος. Έτος 19 [1897] (Τόμος 4): Γρηγόριος Ξενόπουλος, Δ. Γρ. Καμπούρογλους, Φ., Κίμων Αλκίδης, Βέρθα Βαδιέ, Βλαδίμηρος Παρασκευάς, Ι. Γ. Γιαννούκος, Αγαθοκλής Κωνσταντινίδης, Elie Berthet, Bidpaï, Π. Σ. Συνοδινός, I. Θ. Δημητρόπουλος, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Γ. Μ. Βιζυηνός, Στέφανος Μαρτζώκης, Πέτρος Πυργωτός, Αργύρης Εφταλιώτης, Γεώργιος Σουρής, I. Π. Ιωαννίδης, Φ., Georges Mitchelle, Φωκίων Θαλερός, Grimm, Φακ, Χρίστος Α. Σχιμφλέ, Λέανδρος Ξενότιμος, Henriette Pravaz, Κ.Α., Ευδοξία Δυπουή, Αιμέ Ζιρών, Ν. I. Χατζιδάκης, Αμαλία Γοδέν, Λουκιανός Χαρμόσυνος. Έτος 20 [1898] (Τόμος 5): Γρηγόριος Ξενόπουλος, Γ. Μ. Βιζυηνός, Ν. I. Χατζιδάκης, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Κίμων Αλκίδης, I. Γ. Γιαννούκος, Φωκίων Θαλερός,

I. Π. Ιωαννίδης, Στέφανος Μαρτζώκης, Αγαθοκλής Κωνσταντινίδης, Άνδερσεν, Champfleury, Φιλίστωρ Πολύγλωσσος, Α. Ζεννεβραίη, Έλλην Πολύγλωσσος, Pfeffel, Ιούλιος Βερν, Α. Verniot, Κ.Λ., Χρίστος Βαρλέντης, Πέτρος Πυργωτός. Έτος 21 [1899] (Τόμος 6): André Laurie, Γρηγόριος Ξενόπουλος, I. Π. Ιωαννίδης, Φωκίων Θαλερός, Κίμων Αλκίδης, I. Γ. Γιαννούκος, Ν.Ι.Χ., Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Ο Ανανίας, Η Κυρά - Μάρθα, Αρτεμις Δασικού, Ν. I. Χατζιδάκης, Andersen, Moore, Jacques Lemaire, Φιλίστωρ Πολύγλωσσος, Γ. Μ. Βιζυηνός, Αλεξ. Φιλαδελφεύς, Παύλος Νιρβάνας, Η Ελπίς, Arthur Dourliac, Jacques Lemaire, Λείλά Χανούμ, Στέφανος Μαρτζώκης, Ο Μπάρμπα - Γιάννης, Ε. Λεγκουβέ. Έτος 22 [1900] Τόμος 7: Αρ. Κουρτίδης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, I. Γ. Γιαννούκος, Φαίδων, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Η Κυρά - Μάρθα, Arthur Dourliac, Γ. Μ. Βιζυηνός, André Laurie, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, J. Macé, Α. Σ. Αναστασιάδης, Γεώργιος Δροσίνης. Ν. I. Χατζιδάκης, Λ. Τ. Μηδ, Πέτρος Πυργωτός, Α. F. Meyer, Αιμίλιος Ειμαρμένος, Ο Ανανίας, Henriette Bezançon, Κίμων Αλκίδης, Άρτεμις Δασικού, Άγγελος Σημηριώτης, Άνδερσεν, Βλαδίμηρος Παρασκευάς, Αγαθοκλής Σ. Κωνσταντινίδης, Aimé Giron, M. de Pierre, Μαρία Θ. Χρυσή. Έτος 23 [1901] (Τόμος 8): Κίμων Αλκίδης, I. Γ. Γιαννούκος, Ο Ανανίας, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Φωκίων Θαλερός, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Πέτρος Πυργωτός, Αριάδνη, Αντώνιος Κ. Κ[υριακίδης], Λουκιανός Χαρμόσυνος, Ιούλιος Βερν, Φιλοπρόοδος, Ιωάννης Πολέμης, J. Η. Fabre, Στέφανος Μαρτζώκης, Βέρθα Βαδιέ, Πολ. Δημητρακόπουλος, Alphonse Daudet, Δ. Π. Ταγκόπουλος, Καλλίβουλος Πολυάσχολος, S. Blandy, Χρήστος Λαδάς, Ανδρέας Λασκαράτος, Ζωόφιλος, Αιμύλιος Ειμαρ-

Ειμαρμένος, Άνδερσεν, I. Π. Ιωαννίδης, Χρ. Λαδάς, Φακ, Χ ραλάμπης Άννινος. Έτος 24 [1902] (Τόμος 9): Ιούλιος Βερν, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φαίδων, I. Γ. Γιαννούκος, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Κίμων Αλκίδης, Paul Roland, Αντώνιος Κ. Κ[υριακίδης], Arthur Dourliac, Φακ, Γεώργιος Δροσίνης, Πέτρος Πυργωτός, Αρ. Π. Κουρτίδης, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Δ. Γρ. Καμπούρογλους, Αιμύλιος Ειμαρμένος, Ελένη Βακαρέσκου, Φωκίων Θαλερός, Camille Norbert, Louis Morin, Μιχ. Αργυρόπουλος, Αριάδνη Μ. Κούππα. Έτος 25 [1903] (Τόμος 10): Κίμων Αλκίδης, Σοφία Μάϋ, Ο Ανανίας, Φαίδων, Αρ. Π. Κουρτίδης, Η Κυρά - Μάρθα, Ναπολέων Λ. Λαπαθιώτης, Φωκίων Θαλερός, Alfred de Bréhat, Αντώνιος Κ. Κυριακίδης, Αιμύλιος Ειμαρμένος, Andersen, Γεώργιος Σουρής, Πέτρος Πυργωτός, I. Γ. Γιαννούκος, Γεώργιος Δροσίνης, Αριάδνη Μ. Κούππα, Ν. Ποριώτης, Ιούλιος Βερν, Μαρίνος Σιγούρος. Έτος 26 [1904] (Τόμος 11): Ιούλιος Βέρν, Ν. Ποριώτης, Μίμης Ισμήνος, Κίμων Αλκίδης, Μ. Σπίλμαν, Αμβρ. Μπήρς, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Πέτρος Πυργωτός, Μυθολόγος, Φαίδων, Φωκίων Θαλερός, Ρ. Λ. Στήβενσον, Η Κυρά - Μάρθα, Ιωάννης Πολέμης, Άννα Πυργωτού, Ο Ανανίας, Ειμαρμένη, Γεώργιος Σουρής, Μαρίνος Σιγούρος, Αριάδνη Π. Κούππα, Γέϊ Θ. Οζάκι, Στέφανος Μαρτζώκης, Άρτεμις Δασικού, Βίκτωρ Ουγκώ, Σαίξπηρ. Έτος 27 [1904 - 1905] (Τόμος 12): Ν. Ποριώτης, Φαίδων, Η Κυρά - Μάρθα, Πέτρος Πυργωτός, Κίμων Αλκίδης,- Ιωάννης Πολέμης, Ε. Σ. Μπουκάιμ, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Αιμ. Σαλγάρη, Φωκίων Θαλερός, Ο Ανανίας, Στέφανος Μυρωμένος, Νικόλαος I. Χατζιδάκης, Μιχαήλ Αργυρόπουλος, Α. Λατούς, Ε. Δε Αρμ, Δ. Σολωμός, Ρ. Λ. Στήβενσων, Μίμης Ισμήνος, Δε Μαρτόλδ, Ά γ γ ε λος Θ. Σημηριώτης.

Σελίδα τίτλου του αρ. 49, 3.11.1907 του αρ. 22

Έτος 28 [1905 - 1906] (Τόμος 13): Πέτρος Μαέλ, Φωκίων Θαλερός, Φαίδων, Φρίσκος Κιδ, Η Κυρά - Μάρθα, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Ιωάννα Μαιρέ, Ν. Ποριώτης, Μίμης Ισμήνος, Πέτρος Πυργωτός, Κίμων Αλκίδης, Ά γ γ ε λος Θ. Σημηριώτης, Δ. Βικέλας, Σαίξπηρ, Ιωάννης Πολέμης, Γεώργιος Δροσίνης, Γ. Τρεμιζώ, Αννα Πυργωτού, Κωστής Παλαμάς, Γιάννης Περγιαλίτης, Μ. Δαμπρυγιέρ, Ο Ανανίας, Ιωάννης Ν. Καλλίνικος, Λάμπρος Αστέρης, Φακ. Έτος 29 [1906 -1907] (Τόμος 14) : Κίμων Αλκίδης, Φαίδων, Φακ, Η Κυρά - Μάρθα, Αννα Πυργωτού, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Ν. Ποριώτης, Λέανδρος Κ. Παλαμάς, Πέτρος Πυργωτός, Μαρίνος Σιγούρος, Φωκίων Θαλερός, Emile Pech, Paul Roland, Γιάννης Περγιαλίτης, Μαρία Παπαριστείδου, Μετανάστης, Γεώργιος Δροσίνης, Ιωάννης Πολέμης, Ρώμος Φιλύρας, L. Hameau, Στέφανος Μαρτζώκης, Σπυρίδων Παγανέλης, Αριστοτέλης Π. Κουρτίδης, Chemilly, François Coppée, Μίκτσιτσεκ, Ch. Mavelle. Έτος 30 [1907 - 1908] (Τόμος 15): Ιούλιος Βερν, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φαίδων, Φωκίων Θαλερός, Ο Ανανίας, Η Κυρά - Μάρθα, Πέτρος Πυργωτός, Β. ΝιεμέροβιτςΔαντσένκο, Κίμων Αλκίδης, Henriette Bezançon, Νικόλαος Χατζιδάκης, L. Sonolet, Αλέξ. Πάλλης, Ανδρέας Συγγρός, G. Gallant, I. Βλαχογιάννης, Γιάννης Περγιαλίτης, J. Chancel, Ιωάννης Πολέμης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Γεώργιος Στρατήγης, Δημ. Βικέλας, R. Maygrier, Chemilly. Έτος 31 [1908 - 1909] (Τόμος 16): Ιούλιος Βερν, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φαίδων, Πέτρος Πυργωτός, Φωκίων Θαλερός, Henziette Bezançon, Γιάννης Περγιαλίτης, Ο Αζαρίας, Η Τρισεύγενη, Κίμων Αλκίδης, Emile Pech, Μ. Μαλακάσης, Δ. Γρ. Καμπούρογλους, I. Βλαχογιάννης

νης, Αλέκος Φωτιάδης, Γεώργιος Στρατήγης, Dupin de Saint-André, Α. Γ. Κωνσταντινίδης, Α. Latouche, Μελπομένη Λογοθέτου,, Νικόλαος Χατζιδάκις, Δ. Κακλαμάνος, Ιωάννης Πολέμης, Γεώργιος Τσοκόπουλος, Α. Προβελέγγιος, Χαρ. Άννινος, Γεώργιος Σουρής, Μπήλιω Γ. Χρυσούλη, Γ. Μ. Βιζυηνός, Ν. Ποριώτης, Η. Α. Dourliac, Edouard Gashot, Α. Viré, L. Lecomte, Γ. Δ. Λαμπρινόπουλος, E. Fornel, Ερανιστής, Paul de Marenil, Γεώργιος Σωτηριάδης, Μαρκ Touainy, André Lichtenberger. Έτος 32 [1909- 1910] (Τόμος 17): Jules Chancel, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Η Τρισεύγενη, Ο Α[νανίας], Ιωάννης Πολέμης, Φαίδων, Αντώνιος Τσέχωφ, Α.Θ., Φακ, Κίμων Αλκίδης, Σμάϊλς, Αριστοτέλης Κουρτίδης, Κωνσταντ. Ν. Ράδος, Γ. Σουρής, Γιάννης Περγιαλίτης, Ερανιστής, Λιλίκα Μπετσίκα, Παύλος Νιρβάνας, Ιωαν. Τσακασιάνος, Alphonse Daudet, Σ. Μαυρίδης, Βιζυηνός, Ο Αζαρίας, Π. Δ. Παναγόπουλος, Φαιδρός Αδάμας, Φωκίων Θαλερός, Α. Κ. Μωραίτης, Πέτρος Πυργωτός, Το Κεντρί. Έτος 33 [1910 - 1911] (Τόμος 18): Jules Chancel, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Αναστάσιος Μωραίτης, Φαίδων, Φαιδρός Αδάμας, Φώτης Βορεινός, Κίμων Αλκίδης, Φωκίων Θαλερός, Jules Renard, Ερανιστής, Γιάννης Περγιαλίτης, I. Βλαχογιάννης, Αντώνιος Τσέχωφ, Π. Δ. Παναγόπουλος, Lucien de Grilly, Φώτης Βορεινός, Théophile Gautier, Στέφανος Μαρτζώκης, Αδαμάντιος Κοραής, Maurice Champagne, Ο Αζαρίας, Capelle, Σ. Μαυρίδης, E. Légouvé, Πέτρος Πυργωτός, Αγγελος Βαρβαγιάννης, Λέων Τολστόι, Γερ. Βώκος, Δ. Γρ. Καμμπούρογλους. Έτος 34 [1911 - 1912] (Τόμος 19): André Valdés, Φαίδων, Αναστάσιος Μωραιτίνης, Κίμων Αλκίδης, Π. Δ.

Παναγόπουλος, Φωκίων Θαλερός, Φώτης Βορεινός, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Γιάννης Περγιαλίτης, Αίσωπος, Δ. Γρ. Καμπούρογλους, Ερανιστής, Φαιδρός Αδάμας, Κάρμεν Σύλβα, Μ. Cervantes, Ατζαμής, Πέτρος Πυργωτός, Φ. Τσαβιδόπουλος, Γεράσιμος Μαρκοράς, Ευστρ. Ευστρατιάδης, Γρ. Ξενόπουλος, Anatole France, Jeanne Bloch, Έψιλον, Γαλάτεια Β. Γ., Άννα Τριανταφυλλίδου. Έτος 35 [1912 -1913] (Τόμος 20): Jules Chancel, Φαίδων, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Πέτρος Πυργωτός, Γιάννης Περγιαλίτης, Λ[ορέντσος] Μαβίλης, Ευστρ. Ευστρατιάδης, Π. Δ. Παναγόπουλος, Χ. Χρηστοβασίλης, Κωστής Παλαμάς, Νικ. Βάγιας, Κίμων Αλκίδης, Φακ, Γαλάτεια Β.Γ., Maxime de Meria, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ε. Μ. Laumann, Κρητικοπούλα, Ιωάννης Πολέμης, Γ. Β. Τσοκόπουλος, Ραίνόνδος Δημητριάδης, I. Χ. Χέλμης, Έκτακτος, Μαρία Θαλερού, Φώτης Βορεινός, Μελπομένη Λογοθέτου, Alphonse Gozière, Brüder Grimm, I.Γ., Δ-Ε. Βαλάκος. Έτος 36 [1913 -1914] (Τόμος 21): Jules Chancel, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Φαίδων, Δ. Ε. Βαλάκος, Raphael Lightone, Μαρία Θαλερού, Γιάννης Περγιαλίτης, Πέτρος Πυργωτός, Ν. Ποριώτης, Ιωαν. Χ. Χέλμης, Αικ.Γ.Π., Έκτακτος, Κίμων Αλκίδης, Σ. Μαυρίδης, J. Renard, Ευστρ. Ευστρατιάδης, Αδάμ, Paul de Maurelli, Ερανιστής, Ανδρέας Σπ. Λιβαδάς, Σμάϊλς, Α. Μηλιαράκης, Τρύφων Κωνσταντινίδης, Τέλλος Άγρας, Βυιζηνός, Δ. Γρ. Κ., Μ. de Vismes, Maxime de Méria, H. de Wismes, Αίσωπος. Έτος 37 [1914 - 1915] (Τόμος 22): Πέτρος Πυργωτός, Φαίδων, Jules Chancel, Ερανιστής, Π. Δ. Παναγόπουλος, Γιάννης Περγιαλίτης, Μιχαήλ Δ. Βολονάκης, Γεώργιος Δροσίνης, Αικατερίνη Γ.Π., Karl Ewald, Ζ., I. Χ. Χέλμης, Αδάμ, J. Renard, Σ. Μαυρίδης, Ηλέκτρα Α.,

Το εξώφυλλο του τ. 23, 1916 του αρ. 22

Δ. Ε. Βαλάκος, Arthur O'Shaughnessy, Τέλλος Άγρας, Πλ. Δρακούλης, Λ.Σ. Έτος 38 [1915 - 1916] (Τόμος 23): Jules Chancel, Γρ. Ξενόπουλος, Φαίδων, Πέτρος Πυργωτός, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Γουλιέλμος Χέϋ, Νίκος Κογεβίνας, Φωκίων Θαλερός, Μαρίνος Σιγούρος, Ελισαβέτιος Μαρτινέγκος, Κωστής Παλαμάς, Γ. Μ. Βιζυηνός, Ν. Χ. Αποστολίδης, Αδάμ, Γιάννης Περγιαλίτης, Ivan Krilof, Ο Επιστήμων, Π. Αξιώτης, Σ. Μαυρίδης, S. Frapier, Έκτακτος, Βεκ., Ιωάννης Χ. Χέλμης, Κ α Ανθέου, Αριστομένης Προβελέγγιος, Τέλλος Άγρας, Πάνος Δ. Ταγκόπουλος, Ι.Δ., Π. Δ. Παναγόπουλος. Έτος 39 [1916 - 1917] (Τόμος 24): Ιούλιος Βερν, Φαίδων, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Γιάννης Περγιαλίτης, Φωκίων Θαλερός, Τέλλος Άγρας, Κίμων Αλκίδης, Ερανιστής, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Ο Ανανίας, Η Κυρά Μάρθα, Αγγνες Μπέρνερ, Φ.Ν.Χ., Γεώργιος Σωτηριάδης, Γ. Τσοκόπουλος, Ευγ. Γ. Ζαλοκώστας, Πολ. Δημητρακόπουλος, Διονύσιος Στεφάνου, Παύλος Νιρβάνας, Ζέφυρος Βραδυνός, Σ. Μαυρίδης, Θ. Βελλιανίτης, Κ α Ανθέου, Χ. Άννινος, Κωστής Παλαμάς, Στέφανος, Χαρίκλεια Δ. Ξενοπούλου, Marie Girardet, Στέφανος Δάφνης, Ρομαίν Ρολλάν. Έτος 40 [1917 - 1918] (Τόμος 25): Ιούλιος Βερν, Γρ. Ξενόπουλος, Φαίδων, Τέλλος Άγρας, Φωκίων Θαλερός, Α. Γ. Κωνσταντινίδης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, O'Neyes, Α. Lichtenberger, Σ. Μαυρίδης, Ιωάννης Πολέμης, Αδάμ, Γεώργιος Δροσίνης, Δ. Σολωμός, Δ.Γρ.Κ., Γιάννης Περγιαλίτης, Chef, Jean Moréas, Ο Ανανίας, Ανδρέας Μαρτζώκης, J. M. de Heredia, Αθ. Χ. Παπαχαρίσης. Έτος 41 [1918-1919] (Τόμος 26): Hector Malot, Γρ. Ξενόπουλος, Φαίδων, Τέλλος Άγρας, Yvonne Sarcey, Σ. Μαυρίδης, Γιάννης Περγιαλίτης, Α. Lichtenberger

berger, Αθ. Χ. Παπαχαρίσης, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Στεφ. Μακρ., Σ. Σκίπης, Λ. Μαβίλης, Γιάννης Βλαχογιάννης, Γεώργιος Δροσίνης, Ν. Δομενεγίνης, Α. Daudet, Γεώργιος Πυλαρινός, Ιωάννης Πολέμης, Ε.Α., Ο. Le Roy, Κίμων Αλκίδης, Φοίβος Λάρας, Γεώργιος Α. Βαρελάς, Α.Θ., Κ. Φαλτάιτς, Α.Γ., Κ. Γ. Πατριαρχόπουλος, Ο Ανανίας, Ψ.Κ., Louise Chevrier, Κατίνα, Γ. Αθάνας, Πέτρος Χάρης. Έτος 42 [1919 - 1920] (Τόμος 27): Jules Verne, Γρ. Ξενόπουλος, Τέλλος Άγρας, Ε.Α., Ψ.Κ., Κων. Γ. Πατριαρχόπουλος, Φαίδων, Hector Malot, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ερανιστής, Αρ. Καραβάς, Γ. Αθάνας, Κ. Χατζόπουλος, Πέτρος Χάρης, Ιωαν. Θ. Κακριδής, Clotilde Leclerc, Πέτρος Πυργωτός, Louis Roussel, Γιάννης Περγιαλίτης, Μ. Φιλήντας, Α. Μακρή, Hugo, Σ. Μαυρίδης, Λάμπρος Πορφύρας, Ο Περιηγητής, Αλέξ. Πάλλης, Ζέφυρος Βραδυνός, Ιω. Μ. Παναγιωτόπουλος. Έτος 43 [1920 - 1921] (Τόμος 28): Γρ. Ξενόπουλος, Ζέφυρος Βραδυνός, Πέτρος Χάρης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Φαίδων, Jules Verne, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Αθ. Χ. Παπαχαρίσης, Ιωαν. Μ. Παναγιωτόπουλος, Τέλλος Άγρας, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ιωάννης Κακριδής, Ερανιστής, Στέφανος Παντερμαλής, Ζαχ. Λ. Παπαντωνίου, Κλεοπάτρα Ευστρατιάδου, Γιάννης Περγιαλίτης, Σέργιος Μαυρίδης, Ανδρέας Λασκαράτος, Γεώργιος Πυλαρινός, Ε.Α., J. Moréas, Π. Δ. Παναγόπουλος, Διδώ I. Δραγάτση, Κώστας Τρουκίδης. Έτος 44 [1921 - 1922] (Τόμος 29): Jules Chancel, Κίμων Αλκίδης, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Κλεοπάτρα, Ιωαν. Μ. Παναγιωτόπουλος, Φωκίων Θαλερός, Ιωάννης Θ. Κακριδής, Τέλλος Άγρας, Φαίδων, Π. Δ. Παναγόπουλος, Στέφανος Παντερμαλής, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Μήτσα Δ. Παπαγεωργίου, Chef, Δ. Γρ. Καμπούρογλους,

Φούλα Ν. Χατζηδάκη, Δημ. I. Καλογερόπουλος, Πέτρος Χάρης, Ε.Α., Παν. Λ. Μιχαήλ, Σ. Σκίπης. Έτος .45 [1922 - 1923] (Τόμος 30): Marie Girardet, Φαίδων, Η Κυρά Μάρθα, Π. Δ. Παναγόπουλος, Π.Ι.Φ., Γρηγόριος Ξενόπουλος, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Π. Λ. Μιχαήλ, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Ιωάννης Θ. Κακριδής, Chef, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Τέλλος Άγρας, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Jules Sandeau, Θαν. Χ. Παπαχαρίσης, Κώστας Τρουκίδης, Colette, Μήτσα Παπαγεωργίου, Μαρίνος Σιγούρος, Δ. Γρ. Καμπούρογλους, Γιάννης Περγιαλίτης, Αλέξ. Πάλλης, Adolphe Boschot, Σταυρούλα Γ. Μαρκέτου, Κίμων Αλκίδης, Α. de Geriolles, Φούλα Ν. Χατζιδάκη, Σπύρος Μ. Άννινος, Γιάννης Α. Καμαρη/άκης, Αννα Μ. Γαλανού, P.J. Stahl, Γ. Α. Πράτσικας, A.B., Ερανιστής. Έτος 46 [1923 - 1924] (Τόμος 31): Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Ιω. Μ. Παναγιωτόπουλος, Ιωάννης Θ. Κακριδής, Φαίδων, Αρ.Π.Κ., Γρ.Ξ., Π. Δ. Παναγόπουλος, Chef, Δ.Γρ.Κ., Τέλλος Άγρας, Η Κυρά-Μάρθα, Γιάννης Καμαρινάκης, Ιακ. Χ. Δραγάτσης, Γεώργιος Α. Πράτσικας, Selma Lagerlöf, Αχιλλεύς, Αιμίλιος, Σίμος Μενάρδος, Σταμ. Σταμ. [Το παλιό Κεντρί], Λουκιανός Χαρμόσυνος, Λοχαγός Danrit, Φούλα Χατζηδάκη, Γιάννης Χιδίρογλους, Σταυρούλα Γ. Μ., Δημ. Ιωαννόπουλος, Κοκός, Ν. Τουτ[ουντζάκης]. Έτος 47 [1924- 1925] (Τόμος 32): Τέλλος Άγρας, Λοχαγός Danrit, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Chef, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Alphonse Daudet, Γ. Κουγ., Γιάννης Καμαρινάκης, Π.Ι.Φ., Ιωάννης Πολέμης, Κλεοπάτρα Πετρώφ - Ευστρατιάδη, Γιάννης Χιδίρογλους, Κ α Colombe, Γιάννης Περγιαλίτης, Μαρία Ζαμπά, Φωκίων Θαλερός, Clotilde Ledere, Χαρίλαος Γ. Σακελλαριάδης, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Κοκός,

Η σελίδα 167 του τ. 21 του αρ. 22

Γιάννης Κουγιούλης, Δ.Γρ.Κ., Σπύρος Άννινος, Μίμης Πομόνης, Νίκος Τουτουντζάκης, I. Α. Βερνάρδος. Έτος 48 [1925 - 1926] (Τόμος 33): Jules Chancel, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Γιάννης Α. Καμαρινάκης, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ιωάννης Θ. Κακριδής, Φαίδων, Δ. Γρ. Κ., Η Κυρά - Μάρθα, Alphonse Daudet, Τίμος Μωραίτίνης, Τέλλος Άγρας, Γιάννης Κουγιούλης, Κωστής Παλαμάς, Εμ. Σ. Λυκούδης, Στεφ. Παντερμαλής, Νίκος Τουτουντζάκης, Σπύρος Μ. Άννινος, Κ. Νέαρχος ( = Κώστας Ουράνης), Ελένη Ρες, Γεωργία Ταρσούλη, Ρίτα Ν. Μπούμη, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Γιάννης Χιδίρογλους, Γιάννης Περγιαλίτης, Καλλιόπη Σφαέλλου, Φωκίων Θαλερός, Μήτσος Παπανικολάου. Έτος 49 [1926- 1927] (Τόμος 34): Jules Chancel, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Γιάννης Περγιαλίτης, Τέλλος Άγρας, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Γεωργία Ταρσού Π. Δ. Παναγόπουλος, Σέλμα Λάγκερλεφ, Ο Ανανίας, Ρίτα Ν. Μπούμη, Μήτσος Παπανικολάου, Γιάννης Κουγιούλης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Νίκος Τουτουντζάκης, Κώστας Γούναρης, Γιάννης Καμαρινάκης, Ο Κότσυφας, Δ.Γρ.Κ., Μ. Γ. Σαριβαξεβάνη, Chef, Στέφανος Παντερμαλής, Anne Mouans, Γρ.Ξ., Ιουλία Μακρή, Γιάννης Χιδίρογλους, Μ. Μιχαηλίδης, Δημ. Ιωαννόπουλος, Anatole France, Ελένη Ρες, Αλκής Τροπαιάτης. Έτος 50 [1927 - 1928] (Τόμος 35): Π.Ι.Φ., Γρ. Ξενόπουλος], Η Κυρά - Μάρθα, Γεωργία Ταρσούλη, Γιάννης Περγιαλίτης, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Γιάννης Α. Καμαρινάκης, Vrignault, Valdor, Τέλλος Άγρας, Φαίδων, Ο Ανανίας, Chef, Ρίτα Ν. Μπούμη, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ιούλιος Βερν, Ιουλία Μακρή, Σέλμα Λάγκερλεφ, Γ. Κοτζιούλας, Σταμ. Σταμ., Μαρίνος Σιγούρος, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Νίκος Τουτουντζάκης, Ελένη Ρες. Έτος 51 [1928 - 1929] (Τόμος 36): Γεωργία Ταρσούλη,

Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Chef, Ιούλιος Βερν, Π.Ι.Φ., Γρ. Ξ., Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ο Πρακτικός, Κίμων Αλκίδης, Γιάννης Καμαρινάκης, Τέλλος Άγρας, Μαρία Βουγιουκλάκη, Ο Ανανίας, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Charles Richter, Ελένη Γ. Ρες, Νίκος Τουτουντζάκης, Δ.Γρ.Κ., Aimée Blech, Γεράσιμος Πεφάνης, Η Πρακτική, Αλέξανδρος Βεϊνόγλου, François Coppée, Μυρίνη, Γιάννης Περγιαλίτης, Σπύρος Μ. Άννινος, Ρίτα Ν. Μπούμη, Ο Φιλοτελιστής, Γκραίσια Ντελέντα, Μ. Μιχαηλίδης, Λίλα Καρακάλου, Σπύρος Μοτσενίγος, Γιάννης Κισκήρας, Πίκμαν, Ιουλία Μακρή, Monique Marcy, Edgard Poe, S. M. Coolidge, Grimm, Βασ. Παπαγεωργίου, Αθαν. Παπαχαρίσης, Πέτρος Πυργωτός, Γιάννης Κουντούρης, Γ. Κοτζιούλας, André Bruyère, Alphonse Daudet, Τίνα, Τούλα Πολυχρονοπούλου, Φωκίων Θαλερός, Μήτσος Παπανικολάου, André Gide, Φωτ. Λελούδας, Χαρίκλεια Ξενοπούλου, Αιμιλία Στεφ. Δάφνη. Ε τ ο ς 52 [1929 - 1930] (Τόμος 37): Norbert Sylvestre, Γεωργία Ταρσούλη, Κ. Π. Λευκ., Η Κυρά - Μάρθα, Δημ. Γρ. Καμπούρογλους, Κωστής Παλαμάς, Φωκίων Θαλερός, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Φαίδων, Harriet Beecher Stowe, Ελένη Ρες - Ζαφειροπούλου, Γιάννης Α. Καμαρινάκης, Π. Δ. Παναγόπουλος, Ρίτα Ν. Μπούμη, Πέτρος Πυργωτός, Chef, Γιάννης Κουντούρης, Βασούλα Μπουρνιά, Γιάννης Κισκήρας, Λίλα Καρακάλου, I. Μ. Παναγιωτόπουλος, Ο Ανανίας, Γιάννης Κουγιούλης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Μυρίνη, Παν. Π. Σεφερλής, Schiller, Θεόφιλος Βορέας, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Μ.Δ.Σ., Μ.Ε.Σ., Κίμων Αλκίδης, Γ. Κοτζιούλας, Γιάννης Χιδίρογλους, Νίκος Δ. Παππάς, Andersen, Τέλλος Άγρας, Μαρία Βουγιουκλάκη, Ζωή Σ. Φράγκου, Νάσος Δετζώρτζης, Αλέξανδρος Σ. Βείνόγλου, Νίκος Τουτουντζάκης, Κάποιος, Leconte de Lisle, Γιάννης Περγιαλίτης, Μ. Π.

Κασιμάτης, Maurice Champagne, Louis Raisbonne, Αγάπη. Έτος 53 [1930 - 1931] (Τόμος 38): Charles Dickens, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Η Κυρά - Μάρθα, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Ο Ανανίας, Κίμων Αλκίδης, Jules Chancel, Γεωργία Ταρσούλη, Φαίδων, Φωκίων Θαλερός, Λίλα Καρακάλου, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Γιάννης Α. Καμαρινάκης, Μακντόφ, Βασούλα Μπουρνιά, André Lichtenberger, Κ. Π. Λευκαδίτης, Μαρία Μ. Φάλαγγα, Ζωή Φράγκου, Αιμιλία Πετράκη, Τάκης Κοντός, Anatole France, Γιάννης Κισκήρας, Αλέξ. Σ. Βείνόγλου, Παν. Δ. Σεφερλής, Γιάννης Κουγιούλης, Γ. Κοτζ[ιούλας], Άντερσεν, Ελένη Καρώνη, Η. Γερακόπουλος, Ελισαίος Γιανίδης, Κάποιος, Chef, Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Εμμ. Π. Κασιμάτης, Ρίτα Μπούμη, Μ. Φιλήντας, Brüder Grimm, Λιλάντα, L. De Kerany, Κ. Ν. Κωνσταντινίδης, Γιάννης Βλαχογιάννης, Διαλεχτή I. Ζευγώλη, Rudyard Kippling, Alphonse Daudet, Αρ. Π. Κουρτίδης, Clement, Καλλιόπη Σ. Κορδοπάτη, Ντίνος Αυγερίτης, Ερανιστής, Νίκος Παπαγεωργίου, Τ. Γκραντ. Έτος 54 [1931 - 1932] (Τόμος 39): Marguerite Bourget, Μιχ. Στασινόπουλος, Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Η Κυρά - Μάρθα, Ο Ανανίας, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Γεωργία Ταρσούλη, Φαίδων, Γιάννης Κουγιούλης, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Βασούλα Κ. Μπουρνιά, Δημ. Κοκ., Αλέξ. Σ. Βείνόγλου, Γιάννης Καμαρινάκης, Λίλα Καρακάλου, Μαρίκα Μ. Φάλαγγα, Π. Δ. Παναγόπουλος, Mark Twain, Peter Rosegger, Μ. Μαλακάσης, Anatole France, Τούλα Πολυχρονοπούλου. Octave Feuillet, Κ.Π., Boursault, M. Φιλήντας, Τέλλος Άγρας, Κ. Π. Λευκαδίτης, Στεφ. Παντερμαλής, Ζωή Φράγκου, Αιμιλία Πετράκη, Μ.Δ.Σ., Κάποιος, Εμμ. Κασιμάτης, Φωκίων Θαλερός, Rudyard Kipling, Πίκμαν, Μάγια Δρόσου, Καλλιόπη Σ. Κορδοπάτη, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Henri Jeanne,

Ο Ερανιστής, Ιρσίμ, Μαρία Μαρκογιάννη, Κούλης Ζαμπαθάς, Η. Heine. Έτος 55 [1932 - 1933] (Τόμος 40): Eudoxie Dupuis, Γεωργία Ταρσούλη, Ι.Μ.Π., Η Κυρά - Μάρθα, Κ. Π. Λευκαδίτης, Λίλα Καρακάλου, Sully Prudhomme, Leon Lambry, Κίμων Αλκίδης, Φαίδων, Δημ. Κοκ., Μαρία Φάλαγγα, Μ. Φιλήντας, Ερανιστής, Κώστας Π. Μαρίνης, Παναγ. Σεφερλής, Arlette de Maillane, I. Μ. Παναγιωτόπουλος, Νίκος Τουτουντζάκης, Βασούλα Μπουρνιά, Φωκίων Θαλερός, Λουκιανός Χαρμόσυνος, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Γιάννης Καμαρινάκης, Μ. Δ. Στασινόπουλος, Ζωή Σ. Φράγκου, Γιάννης Κουγιούλης, Ο Ανανίας, André Gide, Ιρσίμ, Αιμιλία Πετράκη, Γιάννης Περγιαλίτης, Δήμος Σ. Κόκκινος, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Γ.Τ., Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Maurice Champagne, Μάγια Δρόσου, Εμμ. Κασιμάτης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Κ. Γ. Τσουκαλάς, Ευριδίκη Αλεξανδρίδου, Πηνελόπη Σ. Δέλτα, Α. de Geriolles, Λίλα Π. Καρανικόλα, Κ.Χ.Γρ., Κ. Π. Καβάφης, Αντώνης Ιννίνος. Έτος 56 [1933 - 1934] (Τόμος 41): Norbert Sevestre, Γεωργία Ταρσούλη, Μαρία Μ. Φάλαγγα, Η Κυρά - Μάρθα, Γρηγόριος Ξενόπουλος, André Lichtenberger, Βασούλα Μπουρνιά, Φαίδων, André Laurie, Κ. Π. Λευκαδίτης, Ο Ανανίας, Δήμος Σ. Κόκκινος, Αιμιλία Πετράκη, Μ.Δ.Σ., Pierre Loti, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Eugène Brissaud, Παναγ. Σεφερλής, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Ειρήνη Γαλανού, Δ. I. Λάμψας, Φακ, Γκαίτε, Ιρσίμ, Μ. Δ. Στασινόπουλος, Αθηνά Ν. Ταρσούλη, Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Κ. Καραδήμας, Κ α Α. Μπεκιάρη, Σταυρούλα Μαρκέτου, Λ. Μαβίλης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Αθηνά Ηλ. Βλάχου, Ευριδίκη Αλεξανδρίδου, Γιάννης Περγιαλίτης, Ζωή Φράγκου, Ratisbonne, I. Πολέμης, Τέλλος Άγρας, Μ. Φιλήντας, Α. Δελμούζος, Βασ. Γ. Παπ., Ιουλία Καρόλου,

Λάμπρος Πορφύρας, Φώτης Στεφανίδης, Κατίνα Παπά, Fénelon, La Fontaine, Γιάννης Κουγιούλης. Έτος 57 [1934 - 1935] (Τόμος 42): Marguerite Bourget, Κίμων Αλκίδης, Φώτης Στεφανίδης, Η Κυρά-Μάρθα, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Γεωργία Ταρσούλη, Μαρία Μ. Φάλαγγα, Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Eudoxie Dupuis, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Φαίδων, Ε. Δ. Ροΐδης, Παναγ. Σεφερλής, Κ. Π. Λευκαδίτης, Βασούλα Λ. Μπουρνιά, Ο Ανανίας, Παύλος Νιρβάνας, Alphonse Daudet, Μ. Φιλήντας, Καλλιόπη Σ. Κορδοπάτη, Μίμης Πομόνης, Αρ. Π. Κουρτίδης, Ιρσίμ, Elisabeth Dauthendeg, Δημ. Κοκ., Έλλη Δασκαλάκη, Κατίνα Γ. Παπά, Δημ. Γρ. Καμπούρογλους, Αντωνία Κουντούρη, Φακ, Η Αγάπη, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Ζ. Topelius, Στ. Φερεντίνος, Αντωνία Κουντούρη, Αθηνά Γεωργιάδου, Berthe Bernage, Αθηνά Ηλ. Βλάχου, Σπύρος Μελάς, Ζωή Φράγκου, Ε. Αθανασούλα, Ευριδίκη Αλεξανδρίδου, Jeanne Girard, Όσκαρ Ουάϊλδ, Αχιλλεύς Αιμίλιος, R. M. Rilke, Μ. Στασινόπουλος, Αχιλλεύς Αιμίλιος, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Ανδρέας Λασκαράτος. Έτος 58 [1935 - 1936] (Τόμος 43): Ιούλιος Βερν, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Τέλλος Άγρας, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Ζωή Φράγκου, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Φωκίων Θαλερός, Γεωργία Ταρσούλη, Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Ειρήνη Γαλανού, Έλλη Δασκαλάκη, Αιμιλία Καραβία, Louis Ratisbonne, Jean Webster, Μαίρη Πελάγη, Ρίτα Μπούμη, Ο Ανανίας, Ερευνητής, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Μιχ. Αργυρόπουλος, Ιρσίμ, Μίμης Πομόνης, Η Αγάπη, Βασούλα Μπουρνιά, Ελένη Ρες - Ζαφυροπούλου, Κωστής Παλαμάς, Φακ, Γ. Άννινος, Σταμ. Καλ. Μάραντος, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Σπύρος Μελάς, Κ. Π. Λευκαδίτης, Παύλος Νιρβάνας, Μύρρα Αλόη, Βασ. Δασκαλάκης, Κωστής Μπαστιάς, Χαρίλαος Σακελλαριάδης, Μαρία Μ. Φάλαγγα, Πάνος Δ. Παναγόπουλος, Γιάννης

Κουγιούλης, Jean Rosmer, Νίκος Τουτουντζάκης, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Δημ. Κοκ. Έτος 59 [1936 - 1937] (Τόμος 44): Π. I. Φ[έρμπος], Ρίτα Μπούμη - Παπά, Η Κυρά - Μάρθα, Παν. Δημ. Σεφ[ερλής], Φαίδων, Ο Ερευνητής, Τέλλος Άγρας, Alexandre Alanof, Jacques Christiand, Γεωργία Ταρσούλη, Μαίρη Πελάγη, Ο Ανανίας, Αιμίλιος Ντεβώ, Καλλιόπη Κορδοπάτη, Δήμος Σ. Κόκκινος, Κ. Π. Λευκαδίτης], Ρίτα Μπούμη - Παπά, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Νίκος Τουτουντζάκης, Δημ. Κοκ., Τούλα Παπαχρονοπούλου, Μαρίκα Φάλαγγα, Φακ, Ιρσίμ, Μύρρα Αλόη, Γεώργιος Τουφεξής, Η Αγάπη, Ν. Χατζιδάκης, Λείλά Χανούμ, Κίμων Αλκίδης, Λεονάρδος Φιλαράς, Ιωάννης Βηλαράς, Κωνστ. Σκόκος, Θεόδωρος Πρόδρομος, Γεώργιος Χορτάτσης, Λίλα Καρανικόλα, Ηλίας Τανταλίδης. Έτος 60 [1937 - 1938] (Τόμος 45): Maria Pia Sorrentina, Κίμων Αλκίδης, Φαίδων, Andersen, Φακ, Η Κυρά - Μάρθα, Ιρσίμ, Γεωργία Ταρσούλη, Ο Ανανίας, Mark Twain, Μαρίνος Σιγούρος, Λ. Μαβίλης, Peter Rosegger, Παν. Δημ. Σεφ., Σ. Μάραντος, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Κ. Π. Λευκαδίτης, Α ρ γ ύ ρ η ς Εφταλιώτης, Αλέξ. Πάλλης, Καλλιόπη Σ. Κορδοπάτη, Γεώργιος Αιτωλός, Η Αγάπη, Γ. Ανάσης, Alphonse Daudet, Τασία Π. Σκοπέτου, Ο Ερευνητής, Παν. Δημ. Σεφερλής, Σπύρος Μελάς, Κωστής Παλαμάς, Νώντας Έλατος, Τέλλος Άγρας, Φώτω Δ. Μίχα, Μυρίνη, Κ. Π. Καβάφης, Max Bégouen, Λάμπρος Πορφύρας, Διονύσιος Α. Τρόβας, Γεώργιος Σουρής, Μύρρα Αλόη, Αθαν. Χ. Παπαχαρίσης, Florian, Κ. Ν. Κωνσταντινίδης, Κυρά - Δασκάλα. Έτος 61 [1938 - 1939] (Τόμος 46): Rudyard Kipling, Γεωργία Ταρσούλη, Φαίδων, Η Κυρά - Μάρθα, Φώτω Δ. Μίχα, Jeanne Colomb, Φωκίων Θαλερός, Λίλα Κα-

Καρακάλου - Καρανικόλα, Ο Ανανίας, Μυρτιώτισσα, Γιάννης Κουγιούλης, Marie de Bouvins, Claude Sylvain, Γεώργιος Δροσίνης, Γιοσέφ Ελιγιά, Στέφανος Παντερμαλής, Γεώργιος Ζαλοκώστας, Γ. Μέγας, Παν. Σεφερλής, Ανδρέας Λασκαράτος, Κωστής Παλαμάς, Γεώργιος Σημηριώτης, Νικόλαος Χατζηδάκης, Η θεία - Λούλα, Τέλλος Άγρας, Μ. Μαλακάσης, Φώτω Δασκαλάκη, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Λάμπρος Πορφύρας, Χάρις Στρατή Μυριβήλη, Ιωάννης Πολέμης, Παύλος Νιρβάνας, Καλλιόπη, Ειρήνη Γαλανού, Η Αγάπη, Διονύσιος Σολωμός, Μ. Στασινόπουλος Αριστείδης Καψοκέφαλος, Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Κ. Π. Λευκαδίτης, Μαρίνος Σιγούρος. Έτος 62 [1939 - 1940] (Τόμος 47): Γεωργία Ταρσούλη, Μαρίνος Σιγούρος, Φαίδων, Η Κυρά - Μάρθα, ΑΙ. Badin, Κίμων Αλκίδης, Ο Ανανίας, Γεράσιμος Μαρκοράς, Μαρία Φάλαγγα, Γ.T., F. Η. Burnett, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Margaret Sangerer, Björnstjerne Björnson, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Αλέκος Φωτιάδης Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Η θεία - Λούλα, Π. Σκανδάλη Μαξίμου (Ιρσίμ), Παν. Δημ. Σεφ., Μύρρα Αλόη, Λίζα Μάρκου - Πιατά, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Ρίτα Μπούμη - Παπά, Διονύσιος Σολωμός, Μαρία Κρυστάλλη, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Ιωάννης Μόσχος, Αθανάσιος Παπαχαρίσης, Στεφ. Παντερμαλής, Γιάννης Κισκήρας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Η. Γερακόπουλος, Μίμης Πομόνης, Κίτσα Μαλικούτη, Ροζελάντια, Π. Δ. Παναγόπουλος, Κ. Π. Λευκαδίτης, Μαίρη Πελάγη, Πέτρος Γ. Αγγελόπουλος, Νίκη Λ. Πέρδικα, Αντιγόνη Βρυώνη, Καίτη Χάκα, Λιλή Ιακωβίδου. Έτος 63 [1940- 1941] (Τόμος 48): Κίμων Αλκίδης Ο Ανανίας, Ρ. Κράους, Φαίδων, Η Κυρά - Μάρθα, Γεωργία Ταρσούλη, Μαρία Α. Κρυστάλλη, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Πέτρος Αγγελόπουλος, Ιρσίμ, Μαρία Φάλαγγα Στεφ. Παντερμαλής, Jacqueline Duché, Διον. Α. Τρό-

Τρόβας, John Buchan, Κίτσα Μαλικούτη, Ιωάννης Μεταξάς, Τάκης Μπαρλάς, Αγγ. Ν. Μόσχος, Νίκος Κ. Χάκκας, Ελισάβετ Ψαρά, Ροζελάντια, Μαίρη Πελάγη, Μ.Δ.Σ., Μ. Στασινόπουλος, Σταυρούλα Μαρκέτου, Κωνστ. Χ. Γρόλλιος, Romain Rolland, Τούλα Παπαχρονοπούλου, Ν. Χατζηδάκης, Λίλα Καρακάλου-Καρανικόλα, Αγγ. Ν. Μόσχος, Τέλλος Άγρας, Δημ. Γρ. Καμπούρογλους, Ανδρέας Μαρτζώκης, Φακ. Έτος 64 [1941 - 1942] (Τόμος 49): Γρηγόριος Ξενόπουλος, Δημ. Γρ. Καμπούρογλου, Μαρίνος Σιγούρος, Φαίδων, Η Κυρά - Μάρθα, Νίκος Κ. Χάκκας, M. Bedollière, Γεωργία Ταρσούλη, Μ. Στασινόπουλος, Μαρία Μ. Φάλαγγα, Ο Ανανίας, Λίζα Μάρκου - Πιατά, Παν. Δ. Σεφερλής, Σ. Μάραντος, Κίτσα Μαλικούτη, Άγγελος Μόσχος, Πέτρος Γ. Αγγελόπουλος, M. Hartmann, Ζέφυρος Βραδυνός, Η. Γερακόπουλος, Σωτήρης Σκίπης, William Mac Harg, Φ. Γερομίχα, Διον. Α. Τρόβας, Φακ, Μίμης Πομόνης, Τέλλος Άγρας, Στέφανος Παντερμαλής, Marie von Ebner - Eschenbach, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Μαρία Κρυστάλλη, Γιάννης Κισκήρας, Berthe Bernaye, Φάνης Κλεάνθης, Π. Δ. Παναγόπουλος, Νίκος Τουτουντζάκης, Ζωή Γορτυνιάτου, Francis Carco, Γιάννης Περγιαλίτης, Γουλιέλμος Τέλλος. Έτος 65 [1943] (Τόμος 50): Ιούλιος Βερν, Γουλιέλμος Τέλλος, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Μαρίνος Σιγούρος, Φαίδων, Ο Ανανίας, Η Κυρά - Μάρθα, Κίτσα Μαλικούτη, Louis Bertrand, Γεωργία Ταρσούλη, Διονύσιος Α. Τρόβας, Γεώργιος Θ. Κακριδής, Μ. Πομόνης, Δήμητρα Πουλίτση, Μαρία Κρυστάλλη, Π. Δ. Παναγόπουλος, Karl Ewald, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Στέφανος Παντερμαλής, Παναγ. Δ. Σεφερλής, Γιάννης Καμαρινάκης, Πηνελόπη Μαξίμου (Ιρσίμ), Γιάννης Κουγιούλης, Μ. Μαλακάσης, Γιώργος Σταμπόλης, Στέλιος Σπεράντζας, Al-

Alphonse Daudet, Ροζελάντια, Νίκη Λ. Πέρδικα, Νηρέας, Φακ, Λεωνίδας Σπ. Μόσχος. Έτος 66 [1944] (Τόμος 51): Γεωργία Ταρσούλη, Ροζελάντια, Πηνελόπη Μαξίμου (Ιρσίμ), Πέτρος Γ. Αγγελόπουλος, Luis Bertrand, Ο Ανανίας, Ιούλιος Βέρν, Γουλιέλμος Τέλλος, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Η Κυρά - Μάρθα, Φαίδων, Στέφανος Παντερμαλής, Μαρίνος Σιγούρος, Φωτεινή Τζωρτζάκη, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κίτσα Μαλικούτη, Κ. Π. Λευκαδίτης, Κλ. Παράσχος, Γεώργιος Ξ. Λογοθέτης, Νίκη Λ. Πέρδικα, Π. Δ. Παναγόπουλος, Λεωνίδας Σπ. Μόσχος, Μιχάλης Χ. Κωνσταντόπουλος, Sully Prudhomme. Περ. Γ' Έτος 67 (Τόμος 1): Γεωργία Ταρσούλη, Σωτήρης Σκίπης, Φαίδων, Γεώργ. Θ. Κακριδής, Ροζελάντια, Η Κυρά - Μάρθα, André Laurie, Ροβέρτος Λ. Στήβενσον, Βέτα Σ. Πεζοπούλου, Δήμητρα Πουλίτση, Γεώργιος Καραπάνος, Πάνος Δ. Παναγόπουλος, Κώστας Δημητριάδης, Μ. Δ. Στασινόπουλος, Κίτσα Μαλικούτη-Κωνσταντάκου, Διον. Α. Τρόβας, Αθηνά Ν. Μονάχου, Μαρία Φάλαγγα, Γ.T., Κ. Μ-Κ., Νύσης Μέσσηνέζης, Μαρίνος Σιγούρος, Θράσος Καστανάκης, Γιάννης Β. Ιωαννίδης, Η. Γερακόπουλος, Φώτης Ισαακίδης, Σταματούλα Στασινόπουλου, Αθ. Π. Παπαχαρίσης, Λίλα Καρακάλου - Καρανικόλα, Ο Ερευνητής, Στέφανος Παντερμαλής, Γιάννης Περγιαλίτης, Ο Ανανίας, Στάθης Αλημίσης, Δημήτρης Μπόγρης, Enrica Isolde Günther, Γιάννης Ιωαννίδης, Ευθαλία Ξενοπούλου - Νάτσιου. εικον. Υπάρχει πλούσια εικονογράφηση σε όλη τη διάρκεια της έκδοσης. Ενδεικτικό της σημασίας που έδινε η διεύθυνση του περιοδικού στο εικονογραφικό του μέρος είναι η ιδιαίτερη μνεία του αριθμού των εικονογραφιών στα ετήσια περιεχόμενα της ύλης. βιβλθ. EBE* Περ. 782/782 α , ΠΙ*, EHM*

βιβλγ.

Η βιβλιογραφία γύρω από τη Διάπλασι είναι εκτεταμένη και δεν είναι δυνατό να ενταχθεί στα πλαίσια της παρούσας εργασίας. Η παρακάτω βιβλιογραφία ας θεωρηθεί απλή συμβολή για μια μελλοντική συναγωγή μελετών γύρω από το περιοδικό: Καζαντζάκη, Τί διαβάζουν, σ. 222 - 227. Ηλίας Βουτιερίδης, «Η Διάπλαση και τα Ρωμηόπουλα», Ο Νουμάς (Δεκέμβριος 1907) Αρ. 273 - 274. Δ. Α. Χριστοφίδης, «Γρηγόριος Ξενόπουλος (Ένα παλιό διαπλασόπουλο μιλάει για τον Φαίδωνα της "Διαπλάσεως")», Κυπριακά Γράμματα 16 (1951) 116. Γεωργία Ταρσούλη, «Ο Ξενόπουλος της "Διαπλάσεως"», Ελληνική Δημιουργία 7 (1 Φεβρουαρίου 1951) Αρ. 72, σ. 213 - 217. Αλκής Τροπαιάτης, «Ο Τέλλος Άγρας και η "Διάπλασις των Παίδων"», Ελληνική Δημιουργία 13 (1-15 Ιουνίου 1954) Αρ. 152, σ. 657 - 661. Νέα Εστία 105 (15 Απριλίου 1979) Αρ. 1243, τεύχος αφιέρωμα στη Διάπλασι των Παίδων. Θ. Δ. Φραγκόπουλος, «Ιδεολογικοί προσανατολισμοί της "Διάπλασης των Παίδων"», Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας (1986) 151 - 157.

23.

Κηφισσία ΑΘΗΝΑ

υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. κυκλοφ. σχήμα συνδρ. βιβλθ. βιβλγ.

189

Εκδότης - Διευθυντής: Χρήστος Θεμ. Φιλαδελφεύς Αθήνα 10 Ιουλίου 1879 - 23 Αυγούστου 1879 Βγήκαν 24 τουλάχιστον φύλλα 2 0 x 1 5 εκ. 4 - 8 σ. δίστηλες, με συνεχή σελιδαρίθμηση, χειρόγραφες Τιμή φύλλου 5 λεπτά Αρχείο Νότη Καραβία Δήμητρα Πικραμένου - Βάρφη, «Ο Χρήστος Θεμ. Φιλαδελφεύς και η χειρόγραφη εφημερίδα του "Κηφισσία"», Μέλισσα των Βιβλίων 3 (1977 - 1981) 13 - 23, όπου και πληροφορίες για τα περιεχόμενα της εφημερίδας καθώς και φτπ. της σ. τίτλου του Αρ. 14 (31 Ιουλίου 1879).

24.

ο

Άγιος

Σταυρός ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ 1883

υπότιτ. Εβδομαδιαίον περιοδικόν προς χρήσιν της νεολαίας. Εκδίδεται κατά πάσαν Κυριακήν. υπεύθ. Εκδότης: Νικ. Χαλαβατζής τ. έκδ. Ερμούπολη Σύρου διάρκ. 1883 σχήμα 8° μικρό βιβλγ. Νικόλαος Θ. Μπουγάτσος, «Βιβλιογραφία ελληνικού θρησκευτικού τύπου», Θεολογία 43 (1972) 414, Αρ. 495. βιβλθ. Ο Μπουγάτσος (ό.π.) αναφέρει ότι είδε το φύλλο Αρ. 19 (2 Σεπτεμβρίου 1883) στη Βιβλιοθήκη I. Τ. Παμπούκη, όπου ωστόσο δεν μπόρεσα να το εντοπίσω.

25. Μαθητής ΑΘΗΝΑ 1885

διάρκ. βιβλθ.

βιβλγ.

1885 - 1886 ( ;) Ο τίτλος και η χρονολογία υπάρχουν στον χφ κατάλογο των περιοδικών της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης με αριθμό 21666, όπου ωστόσο δεν μπόρεσα να το εντοπίσω. ΠΗΛ, «Η Δημοσιογραφία εν τοις Γυμνασίοις» στο Εθνικόν Ημερολόγιον (Σκόκου), (1895) 397

26. Ατρόμητοι ΑΘΗΝΑ 1885

υπότιτ. μότο υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. κυκλοφ. σχήμα συνδρ. βιβλγ.

Φύλλον σατυρικόν Κλείσατε τα γυμνάσια Εκδότης: Μαθητές του Βαρβακείου Γυμνασίου Αθήνα, τυπογραφείο «Λακωνίας» 1885 Εκδόθηκαν 2 τεύχη Το σχήμα της εφημερίδος ην μικρόν. Τιμή τεύχους: 10 λεπτά ΠΗΛ, « Η Δημοσιογραφία εν τοις Γυμνασίοις», στο Εθνικόν Ημερολόγιον (Σκόκου), (1895) 396 - 401.

*27. Παιδικόν Περιοδικόν ΑΘΗΝΑ 1889-189

υπότιτ. Μηνιαίον σύγγραμμα εικονογραφημένον εκδιδόμενον υπό λοπούλου συστημένον υπό του Υπουργείου της Παιδείας και νεανίδας. Εκδότης: Ν. Α. Κοτσελόπουλος και Μ. Ε. Κανακάκης Αθήνα, Οδός Βησσαρίωνος 6, όπισθεν Δυτικής Εκκλησίας (Από τον Αρ. 11: Νοέμβριος 1890 οδός Όμηρου 15). Τυπογρ. των «Νέων Ιδεών», πλατεία Άγιου Γεωργίου Καρύτση. διάρκ. Ιανουάριος 1889 - Δεκέμβριος 1891 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 36 τεύχη Έτος Α': Αρ. 1 (Ιανουάριος 1889) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1889) Έτος Β': Αρ. 1 (Ιανουάριος 1890) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1890) Έτος Γ': Αρ. 1 (Ιανουάριος 1891) - Αρ. 12 (Δεκέμβριος 1891) Εκτός σειράς κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1889 ένα «έκτακτον φύλλον» με ξεχωριστή σελιδαρίθμηση σχήμα 31x22 εκ. (Έτος Α' - Β'), 25x17 εκ. (Έτος Γ') 8 σ. δίστηλες με ταυτόχρονη συνεχή και διακεκομμένη σελιδαρίθμηση (Έτος Α' - Β'), 16 σ. μονόστηλες με διακεκομμένη σελιδαρίθμηση (Έτος Γ'), συνδρ. Ετήσια: Ε ν Ελλάδι Δρ. 2 Ε ν τω εξωτερικά» Φρ. χρ. 2.50 σκοπός Ο σκοπός του περιοδικού ήταν η ωφέλεια και η τέρψη καθώς και η καλλιέργεια και η ηθική μόρφωση της ελληνικής νεολαίας, κατά τα πρότυπα των ανάλογων ευρωπαϊκών περιοδικών. Το περιοδικό, που συστηνόταν από το Υπουργείο Παιδείας, απευθυνόταν τόσο στους γονείς υπεύθ. τ. έκδ.

ελίδα τίτλου του αρ. 27

όσο και στους νέους όπως δηλώνεται από τους εκδότες σε επιστολή προς τους συνδρομητές του, από όπου και το παρακάτω απόσπασμα: Ίσως πολλοί αγνοούσι την χρησιμότητα και την ωφέλειαν, την οποίαν εκ της αναγνώσεως τον «Παιδικού Περιοδικού » αποκομίζουσιν είτε αυτοί είτε τα τέκνα αυτών. Λέγομεν περί αμφοτέρων, ήτοι γονέων και τέκνων, καθόσον ωφελιμώτερον αποβαίνει και διδακτικώτατον το «Παιδικόν Περιοδικάν » αν ο γονεύς αυτός μετά την ανάγνωσιν του Περιοδικού δαπανά ολίγα δευτερόλεπτα εις ερωτήσεις προς τα τέκνα αυτόν, εις συζητήσεις μετ' αυτών επί τη βάσει των εν τω Περιοδικώ δημοσιευομένων διηγημάτων και λοιπών τερπνών αναγνωσμάτων, τα οποια επί τούτω, προς τον σκοπόν δήλα δη του να τέρψωσιν άμα και να διδάξωσιν, να ευχαριστήσωσι και ηθικοποιήσωσι τον αναγινώσκοντα παίδα, γράφονται μετ' ενσυνειδήτου προσοχής υπό τε των διευθυντών και των διακεκριμένων παρ' ημίν λογίων συνεργατών του Περιοδικού. Όταν το τέκνον ούτως ηθικώς ποδηγετήται, και αναπτύσσηται εν τη οικογενεία υπό των ιδίων αυτού γονέων, τότε αναμφιβόλως δύναται τις να προμαντεύση αίσιον το μέλλον αυτού, τότε δύναται τις πολλά να ελπίση παρ' αυτού καλά! [...] το δυσχερέστατον τούτο ιερόν έργον του γονέως καθίσταται ευχερές τη βοήθεια τερπνών και ηθικών διηγήσεων, δι' ων αναπλάσσεται η διάνοια του παιδός και ανυψούται προς ευγενεστέρας ιδέας και επιθυμίας, και μορφούνται συνάμα ο χαρακτήρ και τα ήθη αυτού, ηθικώτερα και χριστιανικώτερα! Τοιαύτην βοήθειαν παρέχει το «Παιδικόν Περιοδικόν» εις πάντα γονέα, εις πάντα ποθούντα την τελείαν των τέκνων αυτού και απαραίτητον ηθικήν μόρφωσιν και ανάπτυξιν. Βλ. και Λεύκωμα Παιδικού Περιοδικού Αρ. 32.

περιεχ. «Διηγήματα, Ποιήματα, Μύθοι, Διάλογοι, Πραγματογνωσία και περιγραφαί, Συμβουλαί, Εύκολος Ζωγραφική, Μονόπρακτα, Παιχνίδια, Διαγωνισμοί, Μουσική, Παιδική Η χ ώ , Ανέκδοτα, Πνευματικαί Ασκήσεις, Εικόνες, Αλληλογραφία.» Ενδεικτικά καταγράφονται παρακάτω τα περιεχόμενα του πρώτου τόμου (1889): «Αντί επιστολών, Εγκύκλιος υπουργείου Παιδείας, Ε π ί τη λήξει του α', έτους, Εξετάσεις Δημοτικών Σχολείων, Ιδιαίτερα, Συστάσεις κλπ., Κωνσταντίνος - Σοφία, Λεύκωμα Παιδικού Περιοδικού, Προς τους Συνδρομητάς. Διηγήματα: Αληθές και Σύγχρονον (μετ' εικόνος), Ανέκδοτον περί Αβραάμ, Εάν είχον ωρολόγιον (μετ' εικόνος), Εις την Σκοπιάν, Εκόπη το δακτυλάκι μου (μετά 5 εικόνων), Η αλήθεια δεν κρύπτεται, Ηαπροσεξίατου μικρού Σταύρου, Η αρχή του Κακού, Η Καλή Κόρη (μετ' εικόνος), Η μικρά Άννα και η Γάτα της, Η μικρά Δειλή (μετά 3 εικόνων), Η ομβρέλλα του κυρίου Λουλού (μετά 6 εικόνων), Η Σημαία της Πατρίδος, Η τ ο όνειρον ! (μετά 2 εικόνων), ο Κυρ-Μέντιος και ο Παραδαρμένος (μετ' εικόνος), Ο μικρός Αντώνιος και ο Σκύλλος του, Ο Μουστακαλής και η συμμορία του (μετ' εικόνος), Πέτρος Βαντάελ (μετά 3 εικόνων), Πρώτον τα μαθήματα

απέγεινεν ο αραπάκος (μετ' εικόνος), Τίνος είνε το αλογάκι; (μετά 2 εικόνων), το είχε λησμονήσει! (μετά 2 εικόνων), το θαυμάσιον κιβώτιον, το κακόν παιδίον, το κυνήγιον της Κυρά-Σταχτερής (μετά 3 εικόνων), το κυνήγιον του μικρού βασιλέως της Σουηδίας, το μυστικόν κλείθρον, το ναυάγιον ενός παπιού (μετά 2 εικόνων), το πάθημα του Πέτρου, το ποτάμι ... το ποτάμι... !, το πρώτον ψεύδος, το τέχνασμα της Μαρίκας (μετ' εικόνος),

ελίδα τίτλου του αρ.

Ποιήματα: Δασκάλα-Μητέρα, Εις την αυγήν, Εις το νέφος, Εις την βροχήν, Η εργασία, Η ΚΕ΄ Μαρτίου, Η Λένα, Ήλιος-Σελήνη, Η Πατρίς, Μία καλή πράξις, ο Απρίλιος, Ο Μάϊος, Ορφάνια κ' ευτυχία, ο Σεπτέμβριος, ο χειμών, Παιδικαί εικόνες, Παιδική ηλικία, Προσευχή, Προ της Παναγίας, την αυγή-την αυγή, Τί καλάτί καλά, το θέρος, το κεράκι, το λειβάδι, το ορφανό κοιμάται (μετ' εικόνος), Χωρίς Μάνα. Μύθοι: Από μακράν, Γυνή και όρνις, Δρύς και Κάλαμος, Ήλιος και βορράς, Κόραξ και αλώπηξ, Ο λαίμαργος σκύλος, τα παρήκοα ψαράκια, το ψευδόμενον παιδίον. Διάλογοι: Ήλθεν ο Σεπτέμβριος, Ο ορθός λόγος πείθει, Παροιμίαι και παραμύθια, τα γράμματα. Πραγματογνωσία και περιγραφαί: Ηανακάλυψιςτης Αμερικής, Η ύαλος (μετ' εικόνος), Ο Σάπων, Περί Ηλίου (μετά 4 εικόνων), Περί Σελήνης, Περί Σεισμών. Συμβουλαί: Ελεημοσύνη, Ευσπλαγχνία, μη λησμονείτε τον δυστυχούντα πλησίον Σας. Εύκολος ζωγραφική: Πώς γίνεται ένα γατάκι (μετά 4 εικόνων), Πώς γίνεται ένα γουρουνάκι (μετά 4 εικόνων), Πώς γίνεται ένα λαγουδάκι (μετά 4 εικόνων). Παιγνίδια: Αριθμητικόν, Ο Μάγος, Σκιών (μετά 4 εικόνων). Διαγωνισμοί: Ζωγραφικής (μετ' εικόνων), Πνευματικών ασκήσεων, Προς σύνθεσιν διηγήματος. Μουσική: Αι εξετάσεις, Αποχαιρετισμός προς την πατρίδα, Προσευχή, Τί καλά - τί καλά, το Θέρος, το πουλάκι. Παιδική ηχώ Πνευματικαί ασκήσεις εικονογραφίαι: Ο πρώτος τόμος περιέχει εξήκονταεξ εικονογραφίας.» συνεργ. Έτος Α': Δημ. Βαρδουνιώτης, Βασίλειος Βέργος, Ιωάννης Βολικός, Μιχαήλ Γαλανός, Κων. Γεωργιάδης, Κων121

Κωνσταντίνος Διαλεισμάς, Γεωρ. (Ευθύβουλος), Ιωαν. Καβάσιλας, Nικ. Κανακάκης, Ειρήνη Κανακάκη, Ιωσήφ Κινδύνης, Βασιλική Κορνίδου, Βελιώ Κοτσελοπούλου,- Νίκος Κοτσελόπουλος, Κατίνα Κορνίδου, Αριστ. Κυριάκος, Ναπ. Λαμπελέτ, Γεράσιμος Λαυράγγας, Σπυρ. Μπεκατώρος, Νικ. Μπενάκης, Ανδ. Νικολάρας, Αχιλ. Παράσχος, Βασίλειος Παλιούρας, Ιω. Πετρώφ, I. Ισιδωρίδης Σκυλίτσης, Δημ. Ταγκόπουλος, Παντ. Τσιτσεκλής. Έτος Β': Γεώργιος Αδρακτάς, Ιωακείμ Βαλαβάνης, Βασίλειος Βέργος, Ιωάννης Ν. Βολικός, Αλ. Ν. Γεωργακόπουλος, Κ. Γ. Γεωργιάδης, Κ. Διαλεισμάς, Αικατερίνη Καμπάνη, Ειρήνη Κανακάκη, Μιχ. Κακανακάκης, Κατίνα Κορνίδου, Νικ. Γ. Μπενάκης, Ni - cos, Δημήτριος Οικονόμου, Γεώργιος Παπαδημητριού, Γ. Παράσχος, Ελένη Πετρίδου, Τιμολέων Χρυσούλης. Έτος Γ': Ιωακείμ Βαλαβάνης, Δ. Βαρδουνιώτης, Β. Βέργος, Μ. Γαλανός, Κ. Γεωργιάδης, I. Καβάσιλας, Μιχαήλ Λελέκος, Ιγν. Μοσχάκης, Νικ. Μπενάκης, Ανδ. Νικολάρας, Λ. Οικονόμου, Αχιλλεύς Παράσχος, Ιωάννης Πετρώφ, Κωνστ. Σκόκος, Νικ. Κανακάκης, Ν. Λαμπελέτ, Σ. Μπεκατώρος, Θ. Πολυκράτης, Πέτρος Βαντάς, Θ. Σ. Μπίκος, Νικόλαος I. Δάμτσας, Αγέλαστος, Πέτρα, Νίκος Α. Κοτσελόπουλος, Γ. Β. Τσοκόπουλος, Ειρήνη Ε. Κανακάκη, Κ. Διαλεισμάς, Τιμολέων Κ. Χρυσούλης, Ν. Πάτσης, Πολικός Αστήρ, Ηρακλής Μαφούνης, Μικρός Διδάσκαλος, Πόπη Σωτηριάδου, Π. Π. Οικονόμος, Α. Σ. Αρβανιτόπουλος, Ni - cos, Εργάτης του καλού, Δ. Μαγγιώρος, Κ. Λ. Ταμπακόπουλος, ΜπαμΜπούμ, N.A.K., Εμμ. Μ. Ζευγώλης, Γέρων του Μωριά, Αγρία θάλασσα, Κρίνον των δασών, Ξανθίππη I. Καλοστύπη, Κ. Γ. Γεωργιάδης, Κ. Τρικογλίδης, Βόας ο συσφυγκτήρ, I. Βοτάκης, Προμηθεύς Δεσμώτης, Μ.Κ., Αικατερ. Μ. Λελέκου, Αγγ. Εμμ. Κανακάκη, Ν. Μαυρ., Μιχ. Κ., Ειρ. Κ., Ευθύβουλος, Ευπραξία μοναχή, Βελιώ

Α. Κοτσελοπούλου, I. Πύρλας. εικον. Σκίτσα και εικόνες που συνοδεύουν κυρίως τα διηγήματα, βλ. και περιεχόμενα, βιβλθ. EBE* Περ. 1812, ΒΒ, ΕΛΙΑ* βιβλγ. Το «έκτακτον φύλλον» που κυκλοφόρησε στο τέλος του πρώτου έτους της έκδοσης (βλ. κυκλοφορία), περιέχει εκτός από τα περιεχόμενα, τις «πόλεις εν αις είνε διαδεδομένον μέχρι τούδε το "Παιδικόν Περιοδικόν" » και τις Κρίσεις του Τύπου που αφορούν στην έκδοση του περιοδικού. Αναδημοσιεύονται αποσπάσματα από τα παρακάτω έντυπα: Ανεξαρτησία (Ναύπλιο) 12 Νοεμβρίου 1888 Φιλόπολις (Καλαμάτα) 13 Νοεμβρίου 1888 Θήρα (Θήρα) 14 Νοεμβρίου 1888 1889 18 Ιανουαρίου Πάλη (Σπάρτη) 25 Νοεμβρίου 1888 4 Μαρτίου 1889 8 Δεκεμβρίου 1889 Εφημερίς Πατρών 26 Νοεμβρίου 1888 1 Ιανουαρίου 1889 Ραμπαγάς (Αθήνα) 15 Δεκεμβρίου 1888 Αλφειός (Πύργος) 1 Ιανουαρίου 1889 Νέα Εφημερίς (Αθήνα) 29 Δεκεμβρίου 1888 — 12 Ιουλίου 1889 Βώλος (Βόλος) 31 Δεκεμβρίου 1888 1889 8 Δεκεμβρίου Ελπίς (Ζάκυνθος) 1 Ιανουαρίου 1889 Αργός (Αργός) 1 Ιανουαρίου 1889 Φανός (Σύρος) 4 Ιανουαρίου 1889 31 Ιανουαρίου 1889 7 Μαρτίου 1889 Φωνή (Κέρκυρας) 5 Ιανουαρίου 1889 Ηχώ της Τήνου 7 Ιανουαρίου 1889 Εμπρός (Αργοστόλι) 8 Ιανουαρίου 1889 —

— —

—

—

—

—

Εμπρός

6 Μαίου 1889 9 Δεκεμβρίου 1889 Καρδίτσα (Καρδίτσα) 12 Ιανουαρίου 1889 Πανόπη (Σύρος) 1889 21 Ιανουαρίου Ίδη (Ρέθυμνο) 6 Φεβρουαρίου 1889 Σάλπιγξ (Λεμεσσός Κύπρου) 1889 11 Φεβρουαρίου Ανάπλασις (Αθήνα) 15 Φεβρουαρίου 1889 Αλήθεια (Τήνος.) 4 Μαρτίου 1889 Πρωία (Αθήνα) 1 Ιουνίου 1889 — 1889 11 Ιουλίου 5 Δεκεμβρίου 1889 Επί τα Πρόσω (Πάτρα) 29 Ιουνίου 1889 Φορολογούμενος (Πάτρα) 21 Ιουλίου 1889 Σύλλογος (Αθήνα) 3 Δεκεμβρίου 1889 9 Δεκεμβρίου 1889 Θεσσαλιώτις (Καρδίτσα) 1889 Βήμα (Πύργος) 10 Δεκεμβρίου Στατιστική, σ. 17: «Είνε χρήσιμον προς διαμόρφωσιν των παίδων. Εξεδίδετο επί διετίαν εις σχήμα τέταρ (οκτασέλιδον) αντί διδράχμου ετησίας συνδρομής. εν έτει 1891 μετεβλήθη το σχήμα εις όγδοον δεκαεξασέλιδον. Κατά τα δύω πρώτα έτη της εκδόσεώς του ηρίθμει 3 - 4.000 συνδρομητών. Είνε εικονογραφημένον.τουπουργείον της Παιδείας συνέστησε τούτο τετράκις μέχρι τούδε διά των υπ' αριθ. 632 του 1889, 2162 του 1890, και 872 και 876 του 1891 εγκυκλίων του ως αξιόλο όργανον της διδασκαλίας της οικογενείας. Από της α' Ιανουαρίου τρέχ. έτους διεκόπη επί τινα καιρόνηέκδοσίς του χάριν επενεχθησομένων μεταρρυθμίσεων». —

—

(Αργοστόλι)

28. Παιδικός Κόσμος ΑΘΗΝΑ(;) 1889-1890(;)

διάρκ. βιβλγ.

1889 - 1890 ( ;) Ο Παιδικός Κόσμος, με την ένδειξη παιδικόν περιοδικόν αναφέρεται στο βιβλιογραφικό δελτίο της Εβδομάδος 7 (3 Φεβρουαρίου 1890) Αρ. 5, σ. 12 ανάμεσα στα Νέα Βιβλία που εξεδόθησαν.

29. Παιδική

Σάλπιγξ ΑΘΗΝΑ( ;) 1889-1890(;)

διάρκ. βιβλγ.

1889 - 1890 ( ;) Ο Παιδική Σάλπιγξ, με την ένδειξη παιδικόν περιοδικόν αναφέρεται στο βιβλιογραφικό δελτίο της Εβδομάδος 7 (3 Φεβρουαρίου 1890) Αρ. 5, σ. 12, ανάμεσα στα Νέα Βιβλία που εξεδόθησαν.

30. Μούσα των Παίδων ΑΘΗΝΑ(;)

διάρκ. βιβλγ.

1889-1890(;)

1889 - 1890 ( ;) Η Μούσα των Παίδων με την ένδειξη παιδικόν περιοδικόν αναφέρεται στο βιβλιογραφικό δελτίο της Εβδομάδος 7 (3 Φεβρουαρίου 1890) Αρ. 5, σ. 12, ανάμεσα στα Νέα Βιβλία που εξεδόθησαν

*31. Παιδικός

Ανθών ΑΘΗΝΑ 1889-1890(;)

υπότιτ. υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. σχήμα συνδρ.

Περιοδικόν σύγγραμμα μηνιαίον μετ' εικόνων Διευθυντές: Ε. Καζασμαζής, Κ. Θ. Αντωναρόπουλος Αθήνα. Οδός Καλέργη αρ. 28 Δεκέμβριος 1889 - 1890( ;) 27x20 εκ. 8 σ. δίστηλο Προπληρωτέα. Ε ν Αθήναις δρ. 1 Επαρχιών δρ. 1,50 Εξωτερικού φρ. 2 σκοπός: Οι στόχοι του περιοδικού εξηγούνται Προς τους φίλους Συνδρομητάς (Αρ. 1, σ. 2): Η υφ' ημών έκδοσις του ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΝΘΩΝΟΣ έχει διττόν σκοπόν, επιδιώκουσα αφ' ενός μεν το ωφέλιμον, αφ' ετέρου δε το τερπνόν και επαγωγόν παρέχοντες ούτω εις τους μικρούς μας αναγνώστας ύλην αξιόλογον και κατάλληλον προς μόρφωσιν αυτών. Ήτοι : Παιδικά Μυθιστορήματα, διηγήματα, ιστορίας, ανέκδοτα, Βιογραφίας, περιγραφάς και άλλην ποικίλην ύλην, ωραίας εικονογραφίας, και επιστημονικά ανάλεκτα. [...] περιεχ. Διηγήματα, Προκηρύξεις διαγωνισμών, Ποιητικά, Πνευματικές ασκήσεις βιβλθ. ΕΛΙΑ* (Αρ. 1)

ελίδα τίτλου του αρ. 31

*32. Λεύκωμα Παιδικού

Περιοδικού ΑΘΗΝΑ 1890

υπότιτ. Ε π ί τω νέω έτει υπό Μιχ. Ε. Κανακάκη και Ν.Α.Κοτσελοπούλου τη ευγενεί συνεργασία των παρ' ημίν λογίων μότο Καλόν βιβλίον, άριστος φίλος υπεύθ. Εκδότης: Μιχαήλ Ε. Κανακάκης και Νίκος Α. Κοτσελόπουλος τ. έκδ. Αθήνα. Ε κ της Βασιλικής Τυπογραφίας Νικολάου Γ. Ίγγλέση διάρκ. 1889 κυκλοφ. Κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο 1889 με χρονολογία 1890 σχήμα 23x15 εκ., 32 σ. συνδρ. Δρ. 1 σκοπός Από τη διεύθυνση του Παιδικού Περιοδικού (βλ. Αρ. 27), χαρακτηρίζεται ως συμπλήρωμα αυτού. Στη σελίδα του τίτλου υπάρχει η ένδειξη Οικογενειακόν Ανάγνωσμα τερπνότατον, ηθικώτατον, ωφελιμώτατον περιεχ. «Αφιέρωσις (μετ' εικόνος) προς τον Εθνικόν Ποιητήν και συνεργάτην του " Παιδικού Περιοδικού", κ. Αχιλλέα Παράσχον, Προς τους φίλους αναγνώστας του Λευκώματος, ο Άγιος Βασίλειος, γλαφυρά βιογραφία υπό κ. Ιωακείμ Βαλαβάνη, Η πρωτοχρονιά ποίημα κ. Ν. Κοτσελοπούλου, εικών πρωτότυπος ολοσέλιδος ενός υπομονητικού πάππου, Ένθα νικά η Σιωπή, αλληγορική διήγησις υπό κ. Κ. Α. Διαλεισμά, Ο φύλαξ άγγελος του οίκου, ηθικώτατον άρθρον της κ. Ζαχαρούλας Μ. Λαμνή, Ο φύλαξ άγγελος, ποίημα κ. Δ. Κ. Βαρδουνιώτη, "Μπάρμπα! μου δίνεις ν' ανάψω;" υπό κ. I. Ισιδωρίδου Σκυλίσση, Αποτελέσματα καλής πράξεως, τερπνόν συγκινητικόν και διδακτικώτατον διήγημα κ. Μιχ. Ε. Κανακάκη, Στην πρωτοχρονιά, ποίημα κ. Δ. Π. Ταγκοπούλου, η αληθινή αρετή, ωραιότατον διήγημα κ. Κωνστ. Φ. Σκόκου, Η πρώτη του έτους, ποίημα κ. Αχιλλέως Παράσχου, Διά

το λεύκωμα, γνωμικά κ. Γερασίμου Ε. Λαυράγκα, Στίγμα! απραξίας, διηγηματική περιγραφή κ. Μιχ. Ε. Κανακάκη, Περίεργον! παιχνίδιον, Η καθαριότης, ποίημα κ. Κ. Διαλεισμά, Φιλάργυρος - εγωιστής, παραλληλισμοί κ. Ν. Κανακάκη, Παιγνίδιον Σκιών, μετά δύο εικόνων, Εις το αξιοπερίεργον! χαριεστάτη και πρωτότυπος περιγραφή και εξήγησις παιγνιδιού υπό κ. Ιω. Ν. Βολικού, Επιστολή μικρός συνδρομητριάς προς "Παιδικόν Περιοδικόν", Παιδική Ηχώ, Αινίγματα, Εορταί.» συνεργ. Βλ. περιεχόμενα εικον. Βλ. περιεχόμενα βιβλθ. ΕΛΙΑ*

*33. Περιοδικόν των Μαθητών ΑΘΗΝΑ 1891

υπότιτ. εικονογραφημένον περιοδικόν της παιδικής και εφηβικής ηλικίας αμφοτέρων των φύλων. Εκδίδοται δις του μηνός. υπεύθ. Εκδότης και Διευθυντής: Γεώργιος Ηλιάδης τ. έκδ. Αθήνα. Ε κ τον τυπογραφείου των καταστημάτων Ανέστη Κωνσταντινίδη διάρκ. 15 Ιουνίου 1891 - 1 Οκτωβρίου 1891 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 8 τεύχη. Αρ. 1: 15 Ιουνίου 1891, Αρ. 2: 1 Ιουλίου 1891, Αρ. 3: 15 Ιουλίου 1891, Αρ. 4: 1 Αυγούστου 1891, Αρ. 5: 15 Αυγούστου 1891, Αρ. 6: 1 Σεπτεμβρίου 1891, Αρ. 7: 15 Σεπτεμβρίου 1891, Αρ. 8: 1 Οκτωβρίου 1891 σχήμα 28x19,5 εκ. 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Ε ν τω εσωτερικά) : Ετησία δρχ. 5, *Εξαμηνιαία δρχ. 3 Ε ν τω εξωτερικώ : Ετησία Φρ.χρ. 6, Τιμή φύλλου λ. 25 σκοπός Οι στόχοι και το πρόγραμμα του περιοδικού δίνονται στο πρώτο του τεύχος, απ' όπου και τα παρακάτω αποσπάσματα : το Περιοδικόν των Μαθητών δις κατά μήνα εκδιδόμενον και γραφόμενον εν γλώσση ευλήπτω και καθαρευούση, θα περιέχη άρθρα των δοκιμωτέρων παρ' ημίν λογίων ιδία δε παιδαγωγικών και εκ μεταφράσεων εκ

ρη γνώσεις ωφελίμους μετά του τερπνού. Μέγιστος παιδαγωγικός κανών, ότι ο παις μανθάνει όταν τέρπηται εκ Και άλλο τι καλόν το Περιοδικόν των Μαθητών προτίθεται να προσενέγκη, να δημιουργήση τουτέστι κέντρον πνευματικής εργασίας και ενασχολήσεως προς πραγμάτωσιν των εν τοις σχολείοις θεωρητικώς διδαχθέντων δι' αγωνισμάτων μετά βραβείων προς εξέγερσιν του ζήλου. Οι διαγωνισμοί σκοπούσιν ου μόνον την επί των δεδιδαγμένων

ελίδα τίτλου του αρ.

νων εργασίαν, αλλά και την αυτενέργειαν τον νου των μαθητών προς πάσαν πνενματικήν εργασίαν σχετιζομένην προς το έργον αυτών και δυναμένην να καταστήση τουτους τελειοτέρους εν τη προς τους ομοίους αμίλλη. [...] Θρησκεία, Πατρίς, παίδευσις των νέων, είναι τριάς θεμελιώδης του Περιοδικού ημών από ταύτης αρχόμεθα του έργου, εις ταύτην θέλομεν καταφεύγει πάντοτε, πιστεύοντες ότι τα εκ ταύτης πηγάζοντα οδηγήσουσι πάντας προς λιμένα της ανθρωπινής τελειότητος. εικόνες πολλαί θα κοσμώσι το Περιοδικόν των Μαθητών σι ζωήν εις τας λέξεις. η εικών απεικονίζει κάλλιον επί παραδείγματι τον σκίουρον και αυτού του Βύρωνος, όστις τόσον θαυμασίως περιέγραψε το περίεργον τούτο ζώον. ρημα, αλλά μη ταράξη υμάς η λέξις, διότι το μυθιστόρημα έσται παιδαγωγικόν και διδακτικόν... Και άλλο τι σκοπεί να επιτελέση το Περιοδικόν των Μαθητών να καταστήση γνωστήν την Ελλάδα διάτης εξεικονίσεως των μνημείων, των προσώπων της ιστορίας της και εις τον απορώτατον μαθητήν, η τιμή αυτού ώρισται σμικροτάτη. Αύται εισίν αι προθέσεις τον Περιοδικού των Μαθητών γονέως την ηθικήν και την υλικήν συνδρομήν, διότι και περιεχ. «Ποιήματα, Διηγήματα, Ειδήσεις διάφοροι, Αλληλογραφία, Διαγωνισμοί, Βραβεία, Μαθηματικά προβλήματα προς λύσιν, Ιστορικαί και γεωγραφικαί ερωτήσεις, Αγγελίαι.» συνεργ. Αλκιβιάδης Σ. Ιωαννίδης, Ν. Χ. Αποστολίδης, Κ. Γ. Ζήσιος, Α. Α. Αντίπας, Γεώργιος Π. Κρέμος, Σ. Μηλιαράκης, Μ. Βρατσάνος, Βασίλειος Κανδής, Κ. Α. Διαλεισμάς,

Φίλιππος Α. Οικονομίδης, Ιακ. Χ . Δραγάτσης, Γαβριήλ Σοφοκλής, Αθαν. Πετρίδης, Σ . Ε. Στάης. εικον. Υπάρχει σε όλα τα τεύχη βιβλθ. E B E * Περ. 1811

Η 2η σελίδα του 1 τχ του αρ. 33

*34. Πανεπιστήμιον ΑΘΗΝΑ 189

υπότιτ. Εφημερίς των φοιτητών εκδιδομένη τρις της εβδομάδος υπεύθ. Διευθυνταί: Κ. Γ. Μπουκλάκος -Ε. Γ. Νικολαΐδης, σπουδασταί τ. έκδ. Αθήνα, οδός Μασσαλίας αρ. 3 (Αρ. 1 - Αρ. 11), οδός Θησέως αρ. 8 (Αρ. 12). Τύποις Γ. Σταυριανού (Αρ. 1 Αρ. 5), τύποις Διονυσίου Πατριαρχέα (Αρ. 6 - Αρ. 12). διάρκ. 3 Σεπτεμβρίου 1892 - 7 Οκτωβρίου 1892 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 12 τεύχη και 1 έκτακτο παράρτημα Αρ. 1: 3 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 2: 6 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 3: 9 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 4:13 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 5: 16 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 6: 18 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 7: 20 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 8: 23 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 9: 27 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 10: 30 Σεπτεμβρίου 1892, Αρ. 11: 4 Οκτωβρίου 1892, Αρ. 12: 7 Οκτωβρίου 1892 Έκτακτον Παράρτημα Αρ. 1: 24 Σεπτεμβρίου 1892 3 7 x 2 6 εκ. 4 σ. τρίστηλες με διακεκομμένη σελιδαρίθμηση Ετησία Δρ. 10, Εξάμηνος Δρ. 5.50 Τρίμηνος Δρ. 3. Αι του εξωτερικού εννοούνται εις χρυσόν Τιμή φύλλου Λ. 5 σκοπός Ο προσανατολισμός και η τοποθέτηση της εφημερίδας εξηγούνται σε πρωτοσέλιδο τρίστηλο στο πρώτο φύλλο με τίτλο «Σκοπός»: Ουδείς δύναται να αμφισβητήση, ότι κατά τύπον μόνον απολαύομεν των αγαθών κοινοβουλευτικής πολιτείας, κατ' ουσίαν δε δεσποζόμεθα υπό της φρικωδεστάτης των ολιγαρχιών, επ' εσχάτων ιδίως δεινωθείσης εις τον ύπατον βαθμόν. Έχομεν το φιλελευθερώτερον ίσως των Συνταγμάτων και εν τούτοις καταρτίζει τους νόμους κατ' ιδίαν θέλησιν ο κατά καιρούς πρωθυπουργός και επιβάλλει αυτούς πράγματι εις την Βουλήν, ευπειθώς αποδεχομένην αυτούς άνευ τινός παρατηρήσεως-

σχήμα συνδρ.

διοικούσι δε την επικράτειαν ουχί ευσυνείδητοι διοικητικοί αρχαί, αλλά τα βουλευτικά νευρόσπαστα του Πρωθυ-

πουργού. Θεωρούμεθα ελευθέρως κυβερνώμενοι' και εν τούτοις ουδαμού του κόσμου επικρατεί oί a παρ' ημίν πνιγηρά απορρόφησις, οία παρ' ημίν βδελυρά τυραννία. εν πρώτοις εν σχολείον δεν δυνάμεθα να συστήσωμεν, ένα ναόν να εγείρωμεν, μίαν οδόν να χαράξωμεν, μίαν κέραμον δημοτικού καταστήματος να μετατοπίσωμεν, εν ιώτα της δημοτικής σφραγίδος να προσθέσωμεν η να αφαιρέσωμεν άνευ υψηλού βασιλικού διατάγματος η υψηλοτάτης υπουργικής διαταγής, άνευ δηλαδή της μεσολαβήσεως ενός υπουργικού βουλευτού η ενός υπουργικού υποψηφίου εν καιρώ των εκλογών. Ποιον δε είναι το αποτέλεσμα της επί μακράν σειράν ετών επικρατούσης καταπληκτικής συγκεντρώσεως εις τας χείρας του κατά καιρούς πρωθυπουργού και των παρ' αυτώ ισχυόντων ; Οικονομικώς μεν διατρέχομεν τον κίνδυνον της χρεωκοπίας, ηθικώς δε παρελύθημεν εξ ολοκλήρου και δεν υπάρχει σχεδόν Έλλην, καθ' ου δεν υπάρχει εκκρεμής κατηγορία. Και όμως η Ελλάς ην η κατ' εξαίρεσιν παρθενική γη, εν ηηδύνατο ναριζωθή ευχερώς και παραγάγη ταχέως αγλαούς καρπούς η συνταγματική ελευθερία, διότι δεν εκαλύπτετο υπό των ακανθών, αίτινες ασχημίζουσι των Ευρωπαϊκών κοινωνιών το έδαφος. εν τη Αγγλία λ.χ., τη πρωτοτόκω της συνταγματικής ελευθερίας κόρη, επεκράτει και επικρατεί ισχυροτάτη αριστοκρατία, ης τα ονόματα συμπλέκονται ιστορικώς προς την δόξανκαιτας δυστυχίας της Μεγάλης Βρεττανίας. εν Γαλλία πάλιν η αριστοκρατία απέβαλε προ πολλού την δύναμιν αυτής. Αλλάζη έτι και συχνάκις αλλάσσουσα μορφήν, μεταβάλλουσα όνομα και πολλάκις τα χρώματα της ιδίας σημαίας, φαίνεται εν τη σκηνή του πολιτικού κόσμου. εν ταις ευρωπαϊκαίς εν γένει Επικρατείαις υπάρχουσι κατ' ανάγκην προσκόμματα, επιβραδύνοντα την κοινωνικήν

κήν πρόοδον. Ε ν Ελλάδι η τουρκική δεσποτεία εξίσωσε τα πάντα και κατέστησε την κοινωνικήν ημών κατάστασιν ομαλήν και δεκτικήν πασών των βελτιώσεων. Μέχρι και αυτής της εθνικής δόξης, των καλών τεχνών και της φιλολογίας δεν δύναται τις να παρεκτείνη τον αληθή αυτόν παραλληλισμόν; Η δημοκρατική Γαλλία διά τίνων αναμνήσεων τρέφει και καλλωπίζει την φιλολογίαν αυτής; Εις ποίαν δόξαν εναβρύνεται ; Ποίων ερειπίων ζητεί την ιστορίαν; Είναι βεβαίως πολυάκουστα τα πολεμικά κατορθώματα των συστρατιωτών του Ναπολέοντος και των στρατιωτών της Γαλλικής πολιτείας· αλλά δύναται νααποκρούση την δόξαν των προϋπαρξάντων ονομάτων; δύναται να λησμονήση τους περιδόξους ιππότας της και τας εποχάς εκείνας, καθ' ας ολίγα ονόματα ανέλαμπον μεταξύ του σκότους και της δουλείας των πολλών; τα φρούρια αυτά, α αναζητεί ο αρχαιολόγος, δεν ήσαν κατωκημένα υπό τυράννων; Εντός αυτών δεν υπήρχον κρυπτήρια, εν οις εταλανίζετο η δυστυχής αθωότης; Εν Ελλάδι η φύσις, η φιλολογία, τα ερείπια, τα πάντα ενί λόγω ψάλλουσι την ελευθερίαν τα πάντα ενθυμίζουσιν ότι εκτου κλεινού αυτής εδάφους ανεβλάστησε το πρώτον η ελευθερία· εντεύθεν το πρώτον ο ανθρώπινος νους διέρρηξε τα σπάργανα της νηπιότητος και ώρμησεν ελεύθερος καθ' όλας τας διευθύνσεις.— K αι όμως εν αυτή ταύτη τη Ελλάδι, υπό το ελευθερώτατον των πολιτευμάτων, επικρατεί η τυραννική διοίκησις του φατριασμού, η παντοδυναμία της νομοθετικής θελήσεως του ενός, καταθλίβουσα και κατερειπιούσα ημέρα τη ημέρα τον ένδοξον αλλά δυστυχή αυτόν τόπον. Εχρησίμευσε και η Ελλάς ως πρόσθετος απόδειξις ότι παράγει καταστρεπτικά αποτελέσματα η συμβίωσις συγκεντρωτικής νομοθεσίας μετά κοινοβουλευτικού πολιτεύματος. Διά της συγκεντρωτικής νομοθεσίας μετεδόθη σύμπασα η δύναμις εις χείρας τον Πρωθυπουργού και

κατ' απαίτησιν αυτού ψηφίζονται οι σκανδαλωδέστατοι και αντισυνταγματικώτατοι των νόμων, κατ' απαίτησιν αυτού καταναλίσκονται εις περιττάς και κακοήθεις σπατάλας αι εθνικαί πρόσοδοι· αυτός διευθύνει κατά το συμφέρον των ευνοουμένων αυτώ την δικαιοσύνην και την διοίκησιν. Η πανεπιστημιακή νεολαία δεν ηδύνατο να μείνη αδιάφορος προ τοιαύτης καταστάσεως. τα μεγάλα συμφέροντα του Τόπου, όπερ τοιαύτη κατάστασις καταδήλως κατασνντρίβει, το αληθές συμφέρον εαυτής επέβαλλον εις αυτήν να καταβάλη και αύτη τας ασθενείς αν της δυνάμεις εις τον υψηλόν αγώνα της σωτηρίας του τόπου απότου βαράθρου, εις ο φέρεται. Πεποιθυία ότι πρέπει να εξολοθρευθώσι τα προσωπικά κόμματα και αντ' αυτών να ιδρυθώσιν αληθή κόμματα, εμφορούμενα αρχών ότι το Σύνταγμα, ο κατερρακώθη εις τας χείρας αυτών, πρέπει να λάβη την προσήκουσαν αυτώ θέσιν, ότι πρέπει να καταπέση η ρυπαρά συγκέντρωσις, προτίθεται να εργασθή πάση δυνάμει εις την επίτευξιν του σκοπού. Η σκοπιά, από της οποίας θέλομεν εποπτεύη τα εν τη πολιτική σκηνή διαδραματιζόμενα, είναι η σφαίρα εις ην ανύψωσεν ημάς η επιστημονική σπουδή και η μέριμνα του μέλλοντος, ήρεμος, γαληνιαία, επιπνεομένη υπό της τερπνής αύρας του ζεφύρου της παραμυθίας και της ελπίδος. η σφαίρα αύτη δεν γινώσκει ποτέ την παραφοράν. Δεν βόσκουσιν εις τους ευθαλείς αυτής λειμώνας πάθη άγρια και ορμητικά. Ετέρωθεν ουσιωδώς θέλει απασχόληση ημάς και αμέριστον θέλει ελκύση την προσοχήν ημών το ανώτατον πνευματικόν ίδρυμα, ούτινος τον ευγενή τίτλον εδανείσθημεν. Η κατάστασις του Πανεπιστημίου ημών δεν δύναται να είναι αλλοία της όλης πολιτειακής καταστάσεως. Πανεπιστήμιον εκ των ανθηροτάτων, περιλαμβάνον τετρακισχιλίους σπουδαστάς και κεκτημένον κολοσσαίαν περιουσίαν, ελάχιστα δίκαιοι του Έθνους τας προσδοκίας. η

επί του ζητήματος της ανορθώσεως αυτού δράσις ημών έσται ομοίως ενδελεχής, ανεπηρέαστος, σθεναρά. περιεχ. Αρ. 1: «Σκοπός, Η φορολογία της παιδείας, Η 3 Σεπτεμβρίου, Και την ζωήν μας υπέρ του συντάγματος, Tο πανεπιστήμιον εν πένθει, Οι σέρβοι φοιτηταί, Ανταποκρίσεις, Αθηναϊκά, Κοινωνικά, Βουλγαρικαί αυθαιρεσίαι, Οι ολλανδοί συνάδελφοι ημών, Σκηνή: σημεριναί παραστάσεις». Αρ. 2: «Καταμερισμός διοικητικών καθηκόντων, Υπέρ των θεσμών και του δικαίου, Έκκλησις προς τους δημοσιογράφους, Ιδού τι κάμνουν οι άνθρωποι, Αι οδηγίαι, Άτοπος η ανάμιξις, Φοιτηταί και τύπος, Αθηναϊκά, Κοινωνικά». Αρ. 3: « Η ασυλία του πανεπιστημίου παρεβιάσθη, Τα συμβάντα της Κυριακής, Ελληνισμού φάρος, Η κοινωνία, Η γνώμη ημών, Πανεπιστημιακά, "Ακρόπολις" και " Ά σ τ υ " , Κοινωνικά, Αλληλογραφία». Αρ. 4: «Ποίον το αίτιον του κακού, Απειλαί παιδαριώδεις, Ανενδότως, Η ανωτάτη εκπαίδευσις, Παράγων εντηπολιτεία διαιρέσεως, Η στάσις των φοιτητών, Δημόσιον φρόνημα, Δήλωσις, Κοινωνικά». Αρ. 5: «Oι δημοτικοί θεσμοί, Αι ενιαύσιοι εξετάσεις, Άλλη αδικία, Άδικος απόλυσις, Τελευταία ώρα, Γενική άπεργία, Εις Ευρώπην, Εξωτερικά ποικίλα, Κοινωνικά». Αρ. 6: « Η πορεία των σπουδαστών, Αι αμοιβαί των καθηγητών, Αι ενέργειαι της κυβερνήσεως, Η λοιπή εκπαίδευσις: Μονοπώλιον βιβλίων, Πανεπιστήμιον Γενεύης, Πανεπιστημιακά, Οδυνηρόν, Ψεύδος!!!, Η εκλογή των συγκλητικών, "Τα εγκαίνια" εν τω πανεπιστημίω της Οξφόρδης, Κοινωνικά». Αρ. 7: «Εθνική καταστροφή, Η κατάστασις του πανεπιστημίου μας, I : Οι καθηγηταί των ξένων πανεπιστημίων και του ιδικού μας, Ο πρύτανις, Πανεπιστήμιον

Γενεύης, "τα εγκαίνια" εν τω πανεπιστημίω της Οξφόρδης, Επιστολαί». Αρ. 8: «Πρέπει να πέση η συγκέντρωσις, Οικονομικώς άστοχος, Η συνέλευσις των φοιτητών, το υπόμνημα των φοιτητών, Επίλογος, Νίκη!, Πανεπιστήμιον Γενεύης, Φρικώδες!, τα αποτελέσματα, Διατί μας ζητούν φόρους, Σύσσωμον το έθνος». Αρ. 9: «το συνταγματικόν πολίτευμα. Οι έλληνες κατά Δηλώσεις, Αλληλογραφία, Βιβλία, Η αστυνομία εξευτελιζομένη, Αθλα υπαστυνόμου Γ. Μαρούλη». Αρ. 10: «Ανάγκη επισπέρχουσα να πέση το σύστημα της συγκεντρώσεως, Χαίρε σύνταγμα, Διατίεξαιρέσεις,τα συμβάντα της Κυριακής, Μέτρα απογνώσεως, Τελευταία ώρα».

του βιβλθ.

Αρ. 11: « Ο Αγών, Μεταβολή, Εις πρύτανις, Πώς κάνει της δουλιαίς του ο κ. πρωθυπουργός, Οι συνωμόται, ΑΙ συλλήψεις: Η κατηγορία, τα της Τετάρτης, Η λαιμητόμος εν τω πανεπιστημίω». Αρ. 12: « Η στρατιωτικήαστυνομία,Επλήρωσαν; :το ένταλμα της φυλακίσεως, Τω Οικονομολόγω", Η αυτονομία του πανεπιστημίου, Η ολομέλεια των καθηγητών εξετάζουσα, ανάκρισις κλητήρων πανεπιστημίου, Νέκρωσις, Πανεπιστήμιον Γενεύης, Παράτασις προθεσμίας, Διατριβαί, Κοινωνικά». «Έκτακτον παράρτημα: τα Συμβάντα της χθες - Η διαδήλωσις των φοιτητών, Η επέμβασις της αστυνομίας, Αι σημαίαι, Αι συλλήψεις, Η συνέντευξις μετά πρωθυπουργού, Το προς τον βασιλέα τηλεγράφημα.» ΕΛΙΑ*

*35. Παιδική

Εφημερίς ΑΘΗΝΑ 1896

υπότιτ. Εκδιδομένη εν Αθήναις άπαξ του μηνός. μότο Αμήν αμήν λέγω υμίν ος αν μη δέξηται την βασιλείαν του θεού ως παιδίον ου μη εισέλθη εις αυτήν (Λουκ. ιη' 17) υπεύθ. Εκδότης και Διευθυντής : Θεόδωρος Καβαλιέρος Μαρκουίζος (ενδεκαετής) τ. έκδ. Αθήνα διάρκ. Ιανουάριος 1896 - Φεβρουάριος 1896 κυκλοφ. Σώζονται 2 τεύχη [Αρ. 1: Ιανουάριος 1896, Αρ. 2: Φεβρουάριος 1896] σχήμα 29,5x21 εκ. 4 σ. δίστηλες με διακεκομμένη σελιδαρίθμηση συνδρ. Ετήσια: Αθηνών δρχ. 2 Επαρχιών δρχ. 2.50 Εξωτερικού Φρ. χρ. 3 σκοπός Οι στόχοι της έκδοσης διαγράφονται στο τέλος του πρώτου τεύχους απ' όπου και το απόσπασμα: το περιοδικό μου κατά τας δυνάμεις και γνώσεις μου θα περιέχη ύλην εκλεκτήν δια παιδία, τερπνήν και ποικίλην. θα περιέχη δε άρθρα παιδικά αφορώντα την μόρφωσιν αυτών, βιογραφίας αρχαίων ανδρών, ιστορίας, διηγήματα, περιγραφάς αρχαίων η αγνώστων πόλεων, ποιήματα, αινίγματα προσέτι δε και νεώτερα. περιεχ. Αρ. 1: «Πρόλογος, τα Χριστούγεννα, Νέον Έτος (18951896), Αίνιγμα 1». Αρ. 2: « Η Επιμέλεια, Ολυμπιακοί Αγώνες παρά τοις αρχαίοις, Περί παιδιών, μουσικής και γυμναστικής, Αίνιγμα 2, Ακροστιχίς Α'», συνεργ. Δεν υπάρχουν ενυπόγραφες συνεργασίες. Ενδιαφέρουσα είναι η τοποθέτηση του νεαρού εκδότη, ως προς τους συνεργάτες του περιοδικού, όπως μας δίνεται στον Πρόλογο του πρώτου τεύχους: [...] το ημέτερον φύλλον θα περι-

περιστρέφηται

εις στενόν κύκλον γνώσεων και ατόμων. Ε ν

γητόν, αλλά μόνον συνομήλικες μου, εν αυτώ θα ανταλλάξωμεν τας παιδικός μας σκέψεις, γνώμας, ιδέας και γνώσεις μας. Εγώ (μη με εκλάβητε ως εγωϊστήν) θα προσπαθήσω να γίνω σημαιοφόρος εις την μικράν ταύτην πνευματικήν εκστρατείαν παροτρύνουν όλους τους εν ηλικία και γράμμασι συναδέλφους μου. Όσοι με ακολουθήσουν θέλουσι μοι κάμει μεγάλην τιμήν διότι θα μου είναι μεγάλη χαρά να γνωρίζω ότι έγινα αφορμή ευγενούς αμίλλης και σταδιοδρομίας... εικον. Υπάρχει βιβλθ. EBE* Περ. 910 Μ

ελίδα τίτλου του αρ. 35

36. Παιδικόν

Φύλλον ΑΘΗΝΑ 1896-1897

υπότιτ. Μηνιαίον σύγγραμμα εικονογραφημένον διά παιδιά, εφήβους και νεανίδας. υπεύθ. Εκδότης: Ν. Α. Κοτσελόπουλος τ. έκδ. Αθήνα διάρκ. 1986 σχήμα 8° συνδρ. Ετήσια Δρ. 3 βιβλγ. Οι Δύο Κόσμοι 1 (7 Ιουλίου 1896) Αρ. 37, σ. 427: «...άριστον Παιδαγωγικόν σύγγραμμα συνιστώμενον δι εγκυκλίου του υπουργείου της Παιδείας...» Βλ. και Βιβλιοθήκη Παιδικού Φύλλον Αρ. 37

Σελίδα τίτλου του αρ. 37

*37. Βιβλιοθήκη

Παιδικού

Φύλλου ΑΘΗΝΑ 1897

υπότιτ. Μετ' εικόνων υπεύθ. Εκδότης - Διευθυντής: Νίκος Α. Κοτσελόπουλος τ. έκδ. Αθήνα. Τυπογρ. της «Κορίνης» οδός Φωκίωνος 5 διάρκ. 1897 κυκλοφ. Στο φυλλάδιο που είδα (Αρ. 1) σημειώνεται ότι θα κυκλοφορεί τρεις φορές τον χρόνο ως παράρτημα του Παιδικού Φύλλου, σχήμα 2 8 x 2 1 εκ. συνδρ. Ετήσια: 1 δρχ. σκοπός Σύμφωνα με τον εκδότη η απόφαση για την έκδοση [κοινού] να δημοσιεύωνται όσον το δυνατόν περισσότεροι διάλογοι, μύθοι και ποιήματα κατάλληλα διά την ανάπτυξιν των μικρών Ελληνοπαίδων. Επειδή δε τούτο δεν ήτο δυνατόν να γίνεται εν τω περιοδικώ χωρίς να αποκλεισθή άλλη ύλη συντελεστική και αυτή εις την ηθικήν διαμόρφωσιν, διά τούτο η Διεύθυνσις απεφάσισε να προβή ειςτην έκδοσιν της Βιβλιοθήκης τον «Παιδικού Φύλλου»... Βλ. και Παιδικόν Φύλλον Αρ. 36. περιεχ. Στο πρώτο φύλλο δημοσιεύονται μόνο ποιήματα του διευθυντή του Παιδικού Φύλλου, Νίκου Κοτσελόπουλου βιβλθ. ΕΛΙΑ*

*38 Παιδικός

Κόσμος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1898-1903

υπότιτ. Εικονογραφημένον περιοδικόν εκδιδόμενον δις του μηνός υπό Τ. Α. Δεπάστα. Περ. Β': Εικονογραφημένον περιοδικόν διά παίδας και έφηβους εκδιδόμενον δις τον μηνός. υπεύθ. Εκδότης και Διευθυντής: [Περ. Α']: Τ. Α. Δεπάστας, Περ. Β': I. Γ. Σακελλαρίδης Υπεύθυνος και Ιδιοκτήτης: [Περ. Α']: Κωνσταντίνος Χρ. Βλούσος. τ. έκδ. Κωνσταντινούπολη. [Περ. Α']: εν Γαλατά οδώ Χαρατσή αρ. 12. Περ. Β': εν Γαλατά οδώ Κιουρεκτσιλέρ αρ. 10, Οδός Κιουμρούκ, Μαδέρ Χάν 17 - 18. Ap. 11 (1 Μαρτίου 1903) και εξής: Τυπ. Κ. Ζιβίδου και Ν. Θεοδάτη. διάρκ. 15 Οκτωβρίου 1898 - 15 Σεπτεμβρίου 1903 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 72 τεύχη [Περ Α'], Έτος Α': Αρ. 1 (15 Οκτωβρίου 1898) - Αρ. 24 (30 Σεπτεμβρίου 1899) Περ. Β', Έτος Α': Αρ. 1 (1 Οκτωβρίου 1901) - Αρ. 24 (15 Σεπτεμβρίου 1902) Έτος Β': Αρ. 1 (1 Οκτωβρίου 1902) - Αρ. 24 (15 Σεπτεμβρίου 1903) σχήμα 24x17 εκ. 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Ετήσια [Περ. Α'] : εν Κωνσταντινονπόλει γρ. αργ. 30 » » Ε ν ταις επαρχίαις 35 Ε ν τω εξωτερικω 8 φρ. χρ. 20 εν Κωνσταντινουπόλει γρ. » 25 εν ταις επαρχίαις εν τω εξωτερικωφρ. 5.25 εν Ελλάδι 7 δρ. σκοπός Οι στόχοι του περιοδικού διαγράφονται στην «Αγγελία» που αναδημοσιεύεται στο πρώτο του τεύχος: ΤΟΥ ΠΑΙ-

ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ την έκδοσιν αναλαβόντες, προτιθέ μεθα να πληρώσωμεν το εκ της παρ' ημίν παντελούς ελλείψεως ειδικού χάριν των παίδων και των εφήβων Περιοδικού λίαν επαισθητόν κενόν, και συντελέσωμεν ούτω το εφ' ημίν εις την θεραπείαν καταφανούς κοινωνικής ανάγκης. η ανάγκη της εντρυφήσεως της παιδικής διανοίας εις αναγνώσματα ηθοποιητικά και χρήσιμα, έξω κείμενα του κύκλου των ωρισμένων και απαραιτήτων γνώσεων της εν ταις σχολαίς διδασκαλίας, από πολλού εν Εσπερία κατανοηθείσα παρήγαγεν εν πάση χώρα και πάλει πλήθος περιοδικών χάριν των παίδων συγγραμμάτων, τα όποια κρατύνουσι την αντίληψιν και φωτίζουσι την διάνοιαν του μικρού αναγνώστου, κοσμούσι το ήθος, εξευγενίζουσι τον χαρακτήρα και διά ποικίλων ωφελίμων γνώσεων πλουτίζουσι το πνεύμα, ου μόνον τέρποντα αλλά και ανεπαισθήτως διδάσκοντα. Διά του ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ παρέχοντες εις την τρυφεράν μαθητικήν νεότητα ανάγνωσμα επαγωγόν άμα και ηθοπλαστικόν, όπερ σκοπίμως και μετ' επιμελείας εν γλώσση ευλήπτω συντασσόμενον υπό δοκίμων και διαπρεπών λογίων, πείραν κεκτημένων μακράν και ειδικήν της παιδικής φύσεως και αντιλήψεως, έσται πρόσφορον εις διακόσμησιν του τε ήθους και του χαρακτήρος του παιδός, εις διαθέρμανσιν του θρησκευτικού αυτού συναισθήματος και εις μετάδοσιν ό,τι πλείστων και χρησιμωτάτων εις τον πρακτικόν βίον γνώσεων, φρονούμεν αδιστάκτως, ότι παρέχομεν ουχί μικρού λόγου αξίαν συμβολήν εις το σπουδαιότατον έργον της σκοπίμου διαπαιδαγωγήσεως της γενεάς του μέλλοντος, ήτις αποτελεί μέλημα ενδελεχές και σοβαρόν πάντων των πεπολιτισμένων λαών, πάσης πεφωτισμένης κοινωνίας. Έργον τόσω καταδήλου χρησιμότητας αναλαμβάνοντες πάσαν φροντίδα και επιμέλειαν κατεβάλομεν, όπως ο υπό

καλλιτεχνικών εικόνων κοσμούμενος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ δια της δημοσιεύσεως θρησκευτικών αναγνωσμάτων, διά καταλλήλων και άφθονων διηγημάτων, διά περιγραφών και ταξειδίων, διά πρακτικών εκ των Φυσικών αινιγμάτων κλπ. κλπ. διεγείρων την εν τοις παιδίοις φυσικήν της μαθήσεως όρεξιν, καταστή εντρύφημα των εφήβων και παντός παιδός ο προσφιλής σύντροφος. Τοιούτον προτιθέμενοι σκοπόν διά της εκδόσεως του εικονογραφημένου ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ και πάσας ημών ταξίαν των προσδοκιών του φιλοκάλου δημοσίου εμφάνισιν αυτού, δεν αμφιβάλλομεν, ότι οι τε γονείς και οι διδάσκαλοι των παίδων και όσοι εν γένει κήδονται της μελλούσης αυτών τύχης και της εθνικής επιδόσεως θα προσέλθωσιν ημίν επίκουροι εις το δυσχερές έργον εκθύμως υποστηρίζοντες αυτό. Τ. Α.

ΔΕΠΑΣΤΑΣ

περιεχ. «Θρησκευτικά αναγνώσματα, Διηγήματα, Περιγραφαί, Παραμύθια, Νηπιακά αναγνώσματα, Ποιήσεις, Ιστορία μηνών, Βιογραφίαι, Μονόλογοι, Διάλογοι, Μυθολογία, Φυσιογνωσία, Ποικίλα, Οικογενειακά παίγνια, Διαγωνισμοί, Παιδικαί αφέλειαι, Παροιμίαι, Κωμωδίαι, Γυμναστική του πνεύματος.» Ενδεικτικά σημειώνονται τα περιεχόμενα του Β' έτους της Β' περιόδου ( = 1 Οκτωβρίου 1902 - 15 Σεπτεμβρίου 1903) όπως ακριβώς δημοσιεύτηκαν στον πίνακα των περιεχομένων (σ. 391-392) «Θρησκευτικά Αναγνώσματα: Η πρώτη Αμαρτία, Τρεις περιστεραί, Γενηθήτω φως, τα Κάλανδα, το συνειδός, Ο Ιησούς οδοιπορών, Οι μικρομεγάλοι, Ο Ιησούς πειραζόμενος, Προσέλθετε, Αγάπη - ευγένεια - ταπείνωσις, Αι τελευταίαι λέξεις του κύρ-Λάμπρου, Εις τους αγρούς,

Οι βέβηλοι και ο Άγιος, το όμμα, ο Ιησούς Χριστός καιταπαιδία, Η λυχνία της χήρας, Λέγε την αλήθειαν, Η χειρ, Πιστεύω, Η φιλοπερίεργος. Διηγήματα : το Τυρρηνικόν αγγείον, τα πεπαιδευμένα ζώα, το ωρολόγιον της Σοφούλας, Παίδες μεγαλοφυείς, ο Πετράκης, Προσοχή, το όνειρόν μου..., Αι εξετάσεις, Κύνες διάσημοι, Η κληρονομιά του Αζαρία, Ί π π ο ς γράφων, Οι Φοίνικες, Ο Νάνσεν εις τον Βόρειον Πόλον, Χριστουγεννιάτικο, επί τοις Χριστουγέννοις, Ιστορία μιας πυραλίδος και μιας χελώνης, Εν πρόβλημα, Πόθεν το δένδρον των Χριστουγέννων, Η εκδίκησις του πλανεμπόρου, Τρεις μήνες υπό την χιόνα, ο χωριάτης θέλει ενάμισυ χωριάτην, το όνειρον του Μιχαλάκη, η σφήκα καιημέλισσα, Η φούντα του σκούφου του Μικέ. Διάλογοι και Κωμωδίαι: Αι επισκέψεις, Μετά την εργασίαν, το κακοκόριτσο, Η Νύμφη, η αράχνη, Αι συνέπειαι μιας απερισκεψίας, Η μικρούλα, Ο φίλος των πτωχών, Απεπλανήθη !. Μονόλογοι: το δώρον του θείου, Η μικρά διδασκάλισα, οαστακόςταπταίει!, το εύρημα. ΑθηναϊκήΑλληλογραφία: Καταιγίς εν Αθήναις, Η υποδοχή του πριγκηπικού ζεύγους. Νεκρολογία: Νικόλαος Α. Μαυροκορδάτος. Φυσιογνωσία: Ο Ζεύς, Διατήρησις ανθέων, Ναυτική πυξίς..., Επιστολαί πτηνών: η γλαυξ, Επιστολαί πτηνών: η χελιδών, Επιστολαί πτηνών: η χην, Επιστολαί πτηνών: η στρουθοκάμηλος, Επιστολαί πτηνών: η καρδερίνα. Νηπιακά Αναγνώσματα: Η κούκλα της Λιλής, το χρυσό παιγνιδάκι. Ποικίλα: Ο Πετράκης, Κατά χρέος, Δήλωσις ενδιαφέρουσα, Η αλώπηξ και το τύμπανον, τα ορφανά της Παναγίας, Παράτασις προθεσμίας, Η υπέρ του Παιδικού Κόσμου πατριαρχική εγκύκλιος, Η κλήρωσις του λαχείου μας, Πόθεν το δένδρον των Χριστουγέννων, τα

έργα της φιλοτιμίας, Η κλήρωσις των δώρων μας, Προκήρυξις, Οι κληρωθέντες αριθμοί των δώρων του Παιδικού Κόσμου, Ευλαβείς ευχαριστίαι, Διπλά συγχαρητήρια, Παράδειγμα αξιομίμητον, τα εγκαίνια του νέου Εθν. ΟρφανοτροφείουενΠριγκήπω, Ο Βασιλόπαις Χριστοφόρος εν Κωνσταντινουπόλει. Ποιήσεις: Μικρό πουλί (μετά μουσικής), Ε π ί τω αώρω θανάτω του Ι ω . Δ. Κούη, Γλυκά - γλυκά, τα λουλούδια, το ποτάμι, Κλήμα και αλώπηξ, Χαιρετισμός εις τον χειμώνα, Χριστούγεννα μας ήλθαν, Ευχή προς γονείς επί τω νέω έτει, Ε π ί τω νέω έτει 1903, Παιδιά το χέρι σας απλώστε, Χριστούγεννα, το άσμα του χειμώνος, Τραγουδάκι (μετά μουσικής), επί τω νέω έτει, εν όνειρον, Ο Κορυδαλλός, Συμβουλαί πατρός προς υιόν απερχόμενον, Στο καλό !, Άνοιξις, το κύμα, τα κόκκινα αυγά, Ο Άννας, το δάσος (μετά μουσικής), Σέ μιά πεταλούδα, Η νύκτα, Παιδική συζήτησις, Μ' αρέσει, Η Γραφή, ο πανταχού παρών, Εις την γηραίαν μου μητέρα, Θρησκεία, Σεπτέμβριος. Διαγωνισμοί: Ζ' διαγωνισμός: λύσεις γυμναστικής του Πνεύματος, Η' διαγωνισμός: ραπτικής, Θ' διαγωνισμός: μεταφράσεως εκ του γαλλικού, I' διαγωνισμός: λύσεις Γυμν. του Πνεύματος, ΙΑ' διαγωνισμός: σύνθεσις Γυμναστικής του Πνεύματος, Κρίσις του i διαγωνισμού, Κρίσις του Δ' διαγωνισμού, Κρίσις του Η' διαγωνισμού, Κρίσις του Θ' διαγωνισμού, Η επινόησις του μικρού Χρήστου" το βραβευθέν διήγημα του i διαγωνισμού, Παράδοξος αγορά" η βραβευθείσα μετάφρασις του Θ' διάγωνισμού. Παίγνια: το μαγικόν πυρείον, Αυγόν όρθιον επί φιάλης, Η φιάλη ακροβάτις, Χωρίς να βραχή η χειρ, Ισορροπία πινακίου, το τρίχρουν ποτήριον, Ο εξατμιστήρ. Ζητήματα Προσοχής: Πού είνε η νύμφη του δάσους;, Ακούεταιηφωνή της αιγός" αλλά πού είνε αυτή;

Παιδικαί Αφέλειαι Αλληλογραφία του Παιδικού Κόσμου Γυμναστική του Πνεύματος.» συνεργ. [Περ. Α'] Έτος Α': Παπα-Σπύρος, Ν. Χ. Αποστολίδης, Ιωακείμ Βαλαβάνης, Κ. Σπανούδης, I. Π. Ιωαννίδου, Αγαθονίκη Ιωαννίδου, Αγγελος Θ. Σημηριώτης, Φιλομήλα Κυριακίδου καθώς και ένας μεγάλος αριθμός ψευδωνύμων (στην παράδοση της Διαπλάσεως των Παίδων) όπως: Ζαππίς, Γαλανόφθαλμη Νεράιδα, Δαφνοστεφής Απόλλων, Κύμα του Στρυμόνος, Νύμφη του Δάσους, Νικηφόρος Αρης, Αοιδός Ορφεύς, Γαλαξίας, Ορμητικός Αλυς, Φάρος της Ανατολής κ.ά. Περ. Β', Έτος Α': Παπα-Σπύρος (=Κωνστ. Ν. Καλλίνικος), Νοεμίν Α. Ζωηρού, Αν. Φ. Ασημακόπουλος, Νυχτοπούλι (=Θεόδωρος I. Ταστσίδης) Έτος Β': Κωνσταντίνος Ν. Καλλίνικος, Ν.Θ.Μ., Μ.Γ., Νοεμίν Ζωηρού, Αναστ. Φ. Ασημακόπουλος, Ειμαρμένη (=Μαρία Παπαριστείδου) εικον. Υπάρχει ένας αξιόλογος αριθμός εικόνων με ποικίλα θέματα: [Περ. Α'] Έτος Α': 80 εικόνες Περ. Β', Έτος Α': 91 εικόνες Έτος Β': 110 εικόνες βιβλθ. ΒΒ* (1898 - 1899), ΠΙ* (1901-1903)

*39.

Ακανθίς ΑΘΗΝΑ 1899

υπότιτ. Διδασκαλία - Τέρψις υπεύθ. Εκδότης: Νίκος Σπετσερόπουλος τ. έκδ. Αθήνα, οδός Σκουφά 30Α, Τυπογραφείον Α. Γ. Ευστρατίου, οδός Πραξιτέλους 5. διάρκ. 1 Ιανουαρίου 1899 - 1 Απριλίου 1899 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 7 τεύχη. Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1899, Αρ. 2: 15 Ιανουαρίου 1899 Αρ. 3: 1 Φεβρουαρίου 1899, Αρ. 4:15 Φεβρουαρίου 1899 Αρ. 5: 1 Μαρτίου 1899, Αρ. 6 - 7 : 15 Μαρτίου και 1 Απριλίου 1899. σχήμα 2 6 x 1 8 εκ. 16, 18, 20,24 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση (Αρ. 1 - Αρ. 7: 102 σ.) συνδρ. Ετησία Δρ. 8, Διά τους μαθητάς Δρ. 6. Εξάμηνος και τρίμηνος ανάλογος, σκοπός Το πρόγραμμα του περιοδικού προτάσσεται στο πρώτο του τεύχος (verso της σελίδας τίτλου) με τίτλο «Πρόλογος»: Αποφασίσας να εκδώσω την Ακανθίδα μου, περιοδικόν αποκλειστικώς αφιερωμένον τη μαθητιώσα νεολαία κρίνω επάναγκες όπως δι' ολίγων ανακοινώσω την μέλλουσαν να κόσμηση τούτο ύλην. Θέλω επιστήσει την μεριμνά» μου προς ωφέλειαν των συνδρομητών μου, επιτυγχάνων τούτο διά της συνδέσεως της διδασκαλίας μετεύηται η Ακανθίς την λύσιν των σπουδαιοτέρων προβλημάτων και διευκρίνησιν ζητημάτων των τεσσάρων γυμνασιακών τάξεων. θα αφηγείται διά τερπνού ύφους αστρονομικός, μετεωρολογικός, ιστορικάς και περί φυσικής πραγματείας, μελέτας και βιογραφίας επισήμων ανδρών εν τη επιστήμη, τοις γράμμασι, τη πολιτική και τη στρατηγία θα έχη διηγήματα και διάφορα άλλα μορφωτικά αναγνώσματα, ως επιφυλλίδα μυθιστόρημα πάντοτε της

ξώφυλλο του αρ.

νεωτάτης ευρωπαϊκής μυθιστορικής φιλολογίας. Επειδή δε θέλουσι συμπράξει λόγιοι, ευελπιστώ ότι ταύτα θελουσιν εκπληρωθή κατά γράμμα: και ότι η Ακανθίς θέλει τύχει της υποστηρίξεως της φίλης νεολαίας. ΝΙΚΟΣ

ΣΠΕΤΣΕΡΟΠΟΥΛΟΣ

περιεχ. Αρ. 1 - Αρ. 7: « Ο Ιανουάριος παρά τοις Ρωμαίοις, Περί Νεύτωνος, Φρειδερίκος ο Γ': Βιογραφία σύντομος, Τί είνε ο ουρανός, Δεκαετής σκαπανεύς, Στην Κρήτη, Βόρειον σέλας, Η νεότης του Βερνάρδου Σαίν Πιέρ, Baldwin, Ποικίλα, Μαθηματικά, Μαθητής-Φοιτητής, Παίγνια, Αλέξανδρος Κυριάκος, Κυρία Σταέλ, Έλλη, Αλληλογραφία, Η θέλησις του ανθρώπου, Ο απολεσθείς υιός, Μαρία Μαγδαληνή Λαφαγέτ, Βερνάρδος Παλισσύ, Η μ ε ρολόγιον άπορου εφημερίου εν Αγγλία». συνεργ. συγγρ. Κ. Βεζυρούλης, I. Κωνσταντόπουλος, Κάμιλλος Φλαμαριών, Soulié, Η. Α. Γεωργιάδης, Νίκος Σπετσερόπουλος, Αικατερίνα Ζάρκου, Ροδόλφος Λινδάου, Αντώνιος Αθ. Ροντήρης, Jules Lemaitre, Σπυρίδων Πρωτοψάλβιβλθ.

της. Π θ * ΑΠ 279

Από σελίδα τίτλου του αρ.

*40. η Χαρά ΑΡΓΟΣ 1899

υπότιτ. Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά μήνα εν Άργει διά παιδία, έφηβους και νεανίδας υπεύθ. Διευθυντής: Κωνστ. Α. Γαλάνης, Στυμφάλιος τ. έκδ. Αργός. Τύποις Αποστολοπούλου διάρκ. Ιανουάριος 1899 - Οκτώβριος 1899 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 10 τεύχη. Αρ. 1: Ιανουάριος 1899, Αρ. 2: Φεβρουάριος 1899, Αρ. 3: Μάρτιος 1899, Αρ. 4: Απρίλιος 1899, Αρ. 5: Μάιος 1899, Αρ. 6: Ιούνιος 1899, Αρ. 7-8: Ιούλιος-Αύγουστος 1899, Αρ. 9-10: ΣεπτέμβριοςΟκτώβριος 1899 σχήμα 25x18,5 εκ. 8 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση περιεχ. «Ποιήματα, Αινίγματα, Ιστορικαί φράσεις, Διηγήματα, Σοφία του λαού, Αλληλογραφία, Συμβουλαί, Υγιεινά παραγγέλματα, Μαθηματικαί γνώσεις.» συνεργ. Φίλος, Π., Αδελαίς, Νικ. Μπάκης, Μιχαήλ Γ. Μανουσάκης, Π. Αλεξόπουλος, Μ.Γ.Μ., Μιχ. Παπακωνσταντίνου, I. Γ. Παπαδόπουλος, Αλ. Π. Ματαράγκας, Ν. Π. Κουκάκης, Γ. Κ. Δουβής, A.B. Παπαβασιλείου, Δ. Π. Διαμαντόπουλος, Βασιλική Ψαραύτη, Α. Κυριακού, Μορτ.., Γ. Κ. Παπαγεωργίου, Χ.Μ., Αρ. Δ. Κατσούλης, Δημ. I. Καμπάνης, "(Άλ. Ρ. Ραγκαβής, Κατίνα Γ. Ηλιακοπούλου, Β. Ραυτόπουλος, I. Β. Οικονομόπουλος, Α. Δαρλάκος, Ανθέμης, Γ. Ε. Παπαδόπουλος, Δ. Β. Αναστασάκης, Γ. I. Λεχονίτης, Α.Δ. εικον. Δεν υπάρχει παρά μόνο η βινιέτα της προμετωπίδας, βιβλθ. EBE* Περ. 6 8 0 D M

41. Φιλία ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ

1901-1907

υπότιτ. Σύγγραμμα περιοδικόν τρις του μηνός εκδιδόμενον και γραφόμενον υπό Πέτρου Μ. Πετρίδου, Μεγιστέως. υπεύθ. Εκδότης: Πέτρος Μ. Πετρίδης τ. έκδ. Μεγίστη [=Καστελλόριζο] διάρκ. 1901 -1907 κυκλοφ. 5 τόμοι βιβλθ. EBE Τμήμα Χειρογράφων Ψ17 και Περ. 1 8 2 7 Μ βιβλγ. Δήμητρα Πικραμένου - Βάρφη, «Ο Χρήστος Θεμ. Φιλαδελφεύς και η χειρόγραφη εφημερίδα του "Κηφισσία"», Μέλισσα των Βιβλίων 3 (1977 - 1981) 18-19

Από σελίδα τίτλου του αρ.

* 41α. Μαθητής ΑΘΗΝΑ 1902

υπότιτ. υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. σχήμα συνδρ.

Εφημερίς μαθητική - φιλολογική και των ειδήσεων Διευθυντής και Ιδιοκτήτης Π. Σ. Αποστολόπουλος Αθήνα. Οδός Αγησιλάου αριθ. 66 8 Ιανουαρίου 1902 - ( ;) 3 2 x 2 3 εκ. 4 σ. τρίστηλο Ε ν Ελλάδι: Ετησία δρ. 6. Εξάμηνος δρ. 3. Τρίμηνος δρ. 1,50. Ε ν τη αλλοδαπή: Ετησία φ.χ. 8. Εξάμηνος φ.χ. 5. Τρίμηνος φ.χ. 3. περιεχ. Άρθρα - σχόλια για εκπαιδευτικά θέματα της εποχής, χρονογραφήματα, μυθιστορίαι, ποιητικά, προκήρυξη διαγωνισμού φιλολογικού διηγήματος, μαθητικές ειδήσεις, αλληλογραφία, πνευματικά παιχνίδια, βιβλθ. ΕΛΙΑ* (Αρ. 1)

Από σελίδα τίτλου του αρ. 41α

42. η Αρκαδική Νεολαία ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

1902-1903

υπότιτ. Δελτίον βοηθείας και δημοσιογραφικό» όργανον των εν Νέα Υόρκη αρκάδων νέων υπεύθ. Εκδότης: Μαίρη Σιαρμόν τ. έκδ. Νέα Υόρκη διάρκ. 1902 - 1903 σκοπός Η ενίσχυση των αρκάδων νέων της Αμερικής για σπουδές και άλλες δραστηριότητες με την διοργάνωση παναρκαδικών εράνων και την παροχή υποτροφιών, βιβλγ. Φάνης Τζαβέλλας, «Η ιστορία του τύπου εις την Αρκαδίαν», εφ. Αρκαδικός Τύπος 5 (19 Ιουλίου 1936) Αρ. 217 σ. 1, απ' όπου και όλες οι παραπάνω πληροφορίες.

43. Πρόσκοπος ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1904

υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. βιβλγ.

Εκδότης: Χρ. Χριστοφής Πειραιάς 1904 Αναφέρεται στο βιβλίο του Κώστα Μάγερ: Ιστορία του ελληνικού τύπου, τομ. 3 : Εφημερίδες και περιοδικά, 19011959, σ. 32.

44. Έτήσιον

Ημερολόγιον (;) 1904

υπότιτ. υπεύθ. διάρκ. σχήμα βιβλθ.

Του 1904, μαθητών και μαθητριών Εκδότης: Σίμων Δ. Χιωτέλης 1904 8° EBE 1 1 2 0 Μ - Μ α . Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από τον κατάλογο της EBE. Το ημερολόγιο δεν βρέθηκε.

45. Τερπνή Βιβλιοθήκη Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ε Ι Α 1908

υπότιτ. υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. βιβλγ.

Δεκαήμερον εικονογραφημένον περιοδικόν Εκδότης: Διονύσιος Π. Ναστάτος Αλεξάνδρεια 1 Αυγούστου 1908 - 31 Οκτωβρίου 1908 Οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από το βιβλίο του Ευγ. Μιχαηλίδη, Πανόραμα, σ. 203.

46. Παιδικός Φάρος ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. κυκλοφ. βιβλγ.

1908-1909

Εκδότης: Α. Παπαδόπουλος και Κ. Τσούμπης Αλεξάνδρεια 1 Αυγούστου 1908 - 15 Ιουλίου 1909 Εκδόθηκαν 24 δεκαπενθήμερα τεύχη Οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από το βιβλίο του Ευγ. Μιχαηλίδη, Πανόραμα, σ. 238 - 239. Μνεία του περιοδικού γίνεται από τον Δ. Γιάκο, Ιστορία, σ. 107.

*47. Φάρος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1909-1912

υπότιτ. Εικονογραφημένον περιοδικόν διά παίδας και έφηβους εκδιδόμενον δις του μηνός υπό Τομάζου Α. Δεπάστα. (Έτος Β': Εικονογραφημένον... μηνός. Συνιστώμενον υπό του εν Ελλάδι Υπουργείου της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως. Έτος Γ': Εικονογραφημένον... Εκπαιδεύσεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έτος Δ': Εικονογραφημένον εβδομαδιαίον περιοδικόν διά παίδας και έφηβους. Συνιστώμενον... Πατριαρχείου) μότο Πίστις - Πατρίς - Α γ ω γ ή υπεύθ. Εκδότης: Τομάζος Α. Δεπάστας. Υπεύθυνος: Κ. Παπαδόπουλος τ. έκδ. Κωνσταντινούπολη. Ε ν Γαλατά, Μέγα Εθνικόν Χάνιον, τύποις Κ. Ζιβίδου οδός Χαρατζή αριθ. 2, οδός Εργαβάν αριθ. 4 (Όπισθεν της Τραπέζης Θεσσαλονίκης), Έτος Δ': τύποις βιβλιοεκδοτικών καταστημάτων Π. Αγγελίδου και Σας. διάρκ. 20 Ιανουαρίου 1909 - 17 Μαρτίου 1912 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 83 τεύχη Έτος Α': Αρ. 1 (20 Ιανουαρίου 1909) - Αρ. 24 (31 Δεκεμβρίου 1909) Έτος Β': Αρ. 1 (15 Ιανουαρίου 1910) - Αρ. 24 (31 Δεκεμβρίου 1910) Έτος Γ': Αρ. 1 (15 Ιανουαρίου 1911) - Αρ. 24 (31 Δεκεμβρίου 1911) Έτος Δ': Αρ. 1 (7 Ιανουαρίου 1912) - Αρ. 11 (17 Μαρτίου 1912) σχήμα 2 6 x 1 9 εκ. 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Έ τ η Α' - Β': Ετησία Εν Κωνσταντινουπόλει γρ. άργ. 20 Εν τοις περιχώροις γρ. άργ. 25 και επαρχίαις

Εν τω εξωτερικώ φρ. χρ. 6 Έ τ η Γ' - Δ'': Ετησία ' Κωνσταντινουπόλεως γρ. 25 Περιχώρων και Επαρχιών γρ. 30 Εξωτερικού φρ. 8 Ελλάδος δρχ. 7 (Έτος Δ': τιμή φύλλου 20 παράδες) σκοπός Ο προσανατολισμός του περιοδικού διαγράφεται στο πρωτοσέλιδο άρθρο του πρώτου τεύχους που έχει τον τίτλο «Αντί προλόγου απόλογος»: Προς τους Ελληνόπαιδας! Μίαν φοράν εγεννήθη μία βασιλοπούλα' οι θεοί τη έδωκαν όλατα χαρίσματα, τα οποία ειμπορεί να επιθυμήση άνθρωπος : την έκαμαν ωραίαν, πλουσίαν, δοξασμένην και... αθάνατον. και η βασιλοπούλα εμεγάλωσεν, έγεινε βασίλισσα και το όνομά της έγεινε γνωστόν εις όλον τον κόσμον, ο όποιος υπερηφανεύετο, διότι έφερεν επάνω του μίαν γυναίκα ισόθεον κατά τας αρετάς και την Τύχην. Αλλά... εις όλα σχεδόν τα πράγματα υπάρχει και εν αλλά. Αλλάτο πνεύμα το πονηρόν εφθόνησε την δόξαν, την Καλωσύνην, την Ευτυχίαν της βασιλίσσης, η οποία μέσα εις άλλην, λαμπροτέραν από πολλάς: τέκνα αγαθά. Εφθόνησε λοιπόν την Ευτυχίαν της και εμελέτα να την καταστρέψη. Έμαθε κατά τύχην ότι όλα αυτά τα Καλά της εξακουσμένης βασιλίσσης ήσαν συνδεδεμένα με ένα αδαμαντοποίκιλτον μανδύαν, τον όποιον η βασίλισσα πάντοτε εφόρει άλλα όμοια προς τον εαυτόν του Πνεύματα και κατορθόνει

τέσσαρας ανέμους. Θρήνος και αθυμία εις τανάκτορα. Αλλά... τα τέκνα της λαμπράς βασιλίσσης συνήλθον

ελίδα τίτλου του αρ.

7

ταχέως από την λύπην των ό,τι οι Θεοί εχάρισαν δεν αφαιρεί το Πονηρόν πνεύμα. Κατά θείαν βεβαίως βουλήν κατέσχισε τούτο τον μανδύαν της μητρός της' διεσκόρπισε τα τεμάχια, αλλά δεν τα εξηφάνισεν εντελώς· ουδ' εξαφανίζεται εις μικράς στιγμάς θησαυρός μακρών αιώνων! Και τα Τέκνα είπον εις την Μητέρα των την πεφιλημένην : —Ησύχασε, μήτερ, δίωξον μακράν το πένθος σου' ο κόσμος δεν είνε άπειρος, τα τέκνα σον θανεύρωσι, θανακτήσωσι πάλιν τους θησαυρούς σου, θα συναρμόσωσιν αυτούς και θα σοι αποδώσωσι την πρώτην σου λαμπρότητα και δόξαν. Και η μήτηρ τα ηυλόγησε και τα τέκνα ήρχισαν με θάρρος και ελπίδα την αναζήτησιν. Και καταγίνονται ακόμη. Πολλούς εκ των διεσπαρμένων αδαμάντων συνέλεξαν. Υπολείπονται και άλλοι, αλλά τα τέκνα εργάζονται με θάρρος και ελπίδα και ο Θεός ώρισεν απ' αιώνων vα αναλάβη η βασίλισσα την αίγλην της την πρώτην, και vα ανέλθη και πάλιν εις τα θεια ανάκτορά της φωτοβόλος, δοξασμένη, ευτυχής, όπως άλλοτε. Τέκνα και σεις, αγαπητά μου Ελληνόπουλα, μητρός δοξασμένης, οφείλετε ν' αποδώσητε εις το προσφιλές έθνος το αρχαίον αυτού κλέος· οφείλετε να εργασθήτε προς αποκατάστασιν του αρχαίου εθνικού μας μεγαλείου. Προς τούτο σας παρασκευάζει η οικογένεια και το Σχολείον, τα όποια με τόσην φιλόστοργον μέριμναν σας ανατρέφονσι και σας περιβάλλουσιν εν χρησταίς ελπίσι με ό,τι μέγα, ευγενές και ωραίον. Προς τούτο φιλοδοξεί να συντελέση και ο Φάρος. Εμπρός λοιπόν πάντες, παιδευόμενοι και παιδεύοντες, εμπρός, είνε άγιος και μέγας δ σκοπός. Ας προχωρώμεν θαρραλέοι και έστω έμβλημα πάντων ημών : «τα μεγάλα εις τους μεγάλους!

«Μέγας γίνεται πάς τις δι' επιμελούς εργασίας και δι' ισχυράς θελήσεως! » περιεχ. «Θρησκευτικά αναγνώσματα, Διηγήματα, Παραμύθια, Διάλογοι, Μονόλογοι, Ποιήσεις, Διαγωνισμοί, Παίγνια σχολικά κλπ., Γυμναστική πνεύματος, Ποικίλα.» Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω τα περιεχόμενα του πρώτου τόμου όπως ακριβώς δίνονται στον πίνακα των περιεχομένων (σ. 385 - 386): «Θρησκευτικά Αναγνώσματα: Ο χαρακτήρ, Η μόρφωσις του χαρακτήρος, Πώς φανερόνεται ο χαρακτήρ, Η καλή συμπεριφορά, Κανόνες καλής συμπεριφοράς, Η οδός προς ευδοκίμησιν (εργασία, επιδίωξις ωρισμένου σχεδίου), Διασκεδάσεις, Η ομιλία, Υποσχέσεις, Αλήθεια, Ψεύδος, Φίλοι, εις πλατωνικός Διάλογος περί προσευχής, Η αρετή της προβλεπτικότητος, Πού χρειάζεται η προβλεπτικότης, Διατί μελαγχολείς; Η συνδιαλλαγή, Η πίστις, Η μήτηρ, Δίδειν και λαμβάνειν, Ε κ της Μακεδονικής και εθνικής ημών Ιστορίας: Παύλος Μελάς, Ελληνική γενναιοψυχία, Τέλλος ο Αγαπηνός, πών, Ο Καπετάν Λίτζας, Ευάγγελος Νικολούδης, Ο Νικηταράς και ο Αλβανός τραυματίας, Μακεδονικά Χριστούγεννα, Ο Μητρούσης, Ανδρέας Μιαούλης, Διηγήματα: το Ακούσιον Ταξείδιον, Απομνημονεύματα όνου, Ο χιονάνθρωπος, ο ξύλινος στρατιώτης, τα ρόδα του Ποιητού, Η πονηρία του Σουΐφτ, Άφοσίωσις κυνός, Ο Γιάννης κουτοπόνηρος, μη άφίνης τίποτε ήμιτελές, Χωρίς θέσιν, Ελεημοσύνη, Η σημαία, Οι δύο αδελφοί, Η δύναμις της θελήσεως, Ο μπαμπάς κοιμάται, Η μονομαχία, Δόξα εν υψίστοις Θεώ, Ο τιμωρηθείς άπληστος, Η Παραμονή του Αγίου Βασιλείου. Ποικίλα: Γενική κοινωνική επιθεώρησις, το ριπίδιον ; Σχίνος ο απαλός - το καρβέλιον - η παροιμία - το άλεξι-

αλεξιβρόχιον, ΕπιθεώρησιςΙανουαρίου,Η άνοιξις και οι χαρταετοί, Φεβρουάριος, Πότε ετυπώθη η πρώτη εφημερίς, Η άνοιξις, Λ. Μίτσης, Μάρτιος, Οι πίθηκοι και ο Συρμός, Οδηγίαι επιστολογραφίας, Απρίλιος, Ο Βασιλεύς τουΗλεκτρισμού,Μάϊος, Α π ό τους β' Σχολικούς αγώνας, Ο Τζίτζικας, Δώδεκα συμβουλαί, Ιούνιος, Η επέτειος της αναστυλώσεως του συντάγματος, Chopin prélude 15, Ιούλιος, Αι διακοπαί, Αύγουστος, Η επέτειος της Α. Θ. Μ. του Πατριάρχου, Σεπτέμβριος, το παράδοξον δώρον, Oι αυλικοί και ο επαίτης, ο οκτάπους, Οκτώβριος, Νοέμβριος, Ζωγράφος άχειρ και άπους, Σφίγγες. Διάλογοι: Σαν μεγαλώσω, Γιατρός - παθός, Λογοπαίγνιον I, Λογοπαίγνιον II, το φόρεμα της κούκλας, Η εορτή του θείου, η μελανιά, ο μαγικός καθρέπτης, Ο καθείς πρέπει να εργάζηται, Ευχαί επί τω Νέω Έ τ ε ι 1910, Α ναγκαία υπόμνησις. Μονόλογοι: Η ανθοπώλις, Τιμωρημένος. Παίγνια σχολικά (νηπιακά): Η αναχώρησις των πτηνών (μετά μουσικής), Δύο παιγνιδάκια (μετά μουσικής), ο Μεταξοσκώληξ (μετά μουσικής). Παραμύθια: Αντί προλόγου απόλογος, Ο Μυρσινής, Η τραγωδούσα καρδία, ο λέων και ο ποντικός, το συνέδριον των ζώων, Η μαγική σημαία, Η μάγισσα, Έ ν α μικρό παραμυθάκι, Η αράχνη, Ο διάδρομος του Πειρασμού, η πριγκίπισσα Ελιάνα, Κρίνος και ρόδον, Κίν - Σάϊ, το ταξίδι ενός ποντικού, Ο Παπαγάλλος, Ο τιμωρηθείς άπληστος, Γνώμαι Αδαμαντίου Κοραή. Ποιήσεις: ο μαθητής, εικόνες, ο φόβος και η έντροπή, Ακροστιχίς, Ανοιξιάτικο, Ποίος;, Η τύχη, ο Στέφανος εξ ακανθών, Διά τί η ροδοδάφνη έχει πικρόν χυμόν;, Χαιρετισμός του Απριλίου, Ποτέ, Ό λ α έχουν τον σκοπό των, Μικρό - παιδί, μικρό - πουλί, Άνοιξις, ο στρατιώτης, Αι τέσσαρες εποχαί (μετά μουσικής), Ο Τζίτζικας, το χέρι, Η νέα ζωή, Η βροχή, τα δύο ωρολόγια, Στην

κάμαρά μου, τα παράπονα των παιγνιδιών, Δύο αστέρια, το φθινόπωρον, το τραγούδι της κούκλας, Πρωτοχρονιάτικα, το Φύλλον (μετά μουσικής). Διαγωνισμοί: Διαγωνισμός Α'(λύσεις ασκήσεων), Διαγωνισμός Α' (σύνθεσις ασκήσεων), Συμπληρωματικαί εξηγήσεις Β' Διαγωνισμού, Διαγωνισμός Γ' (σύνθεσις διηγήματος), Διαγωνισμού Α' αποτελέσματα, Διαγωνισμός Γ' (το βραβευθέν διήγημα), Διαγωνισμού Γ' αποτελέσματα, Διαγωνισμός Δ' (λύσεις), Διαγωνισμός Ε' (σύνθεσις ασκήσεων), Διαγωνισμού Β' αποτελέσματα, Διαγωνισμού Ε' αποτελέσματα. Ζητήματα Παίγνια Αλληλογραφία Οδηγίαι προς σύνθεσιν ασκήσ. Γυμναστική του Πνεύματος.» συνεργ. Έτος Α': Παπα - Σπύρος, Αιολίς, Μ. ΙΙαπαριστείδου, Γ. Κανδηλάκης, Β. Δαρατζή, Κ. Α. Διαλησμάς, Αθανάσιος Ιωάννου, Θεοδώρα Σεμβέ, Σίβυλλα, Δ. Γ. Φλέγγας, Ελένη Σ. Σβορώνου, I. Π. Ιωαννίδης (Βοσπορίτης), Ερασιτέχνης, Λουκιανός Βιάρ, Μύρμηξ της Αιολίδος, Αριστογείτων, Αχιλλεύς Παράσχος, Σαπφώ Λεοντιάς, Ευρυδίκη Ζ. Αλεξανδρίδου, Χαρίδημος, W. Garschin, K.N.K., Αιακός, Μέλισσα της Αιολίδος, Σμίλις, I. Βαλαβάνης, Έτος Β' - Γ': Παπα - Σπύρος, Σμίλις, I. Ιωαννίδης (Βοσπορίτης), Μ. Παπαριστείδου, Δ. Γ. Φλέγγας, Ε. Ζ. Αλεξανδρίδου, Ελένη Σ. Σβορώνου, Γαδεμής, Αιακός, Κόριννα, Φωκίων, Β. Δαρατζή, Μ.Π., Φώτιος Δ. Στεφανίδης, Α. Π. Γαϊτανοπούλου, Σαπφώ Λεσβία, Ιωακείμ Βαλαβάνης, Α. Γραμματικός, Α.T., Π. Δ. Παναγοπούλου καθώς και ένας μεγάλος αριθμός προφανών ψευδωνύμων (της μορφής και του είδους που βρίσκουμε στην Διάπλασι των Παίδων) όπως Ηχώ, Πούλια, Ελληνόπαιδο της Σύλλης, Αττική Ζεφυρίτις, Πληγωμένος Χρυσαετός,

Κυματίζουσα Γαλανόλευκος, Νεράιδα του Ευξείνου, Σκήπτρον του Διός, Δικέφαλος Αετός, Σκαπανεύς της Ελευθερίας, Αγριολούλουδο, Ήρως της Καλαμπάκας, Ροβύρος ο Κατακτητής, Αετός του Αιθέρος, Ονειροπόλος Δόξα κλπ. Έτος Δ': Αθανάσιος Ιωάννου, Ιωάννης Ε. Ζάχος, Κ. Χαρακτίδης, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Νεοκλής Λ. Τριανταφυλλίδης, Στυλιανός Γ. Τσάσης και πλήθος ψευδώνυμοι συνεργάτες όπως παραπάνω. εικον. Υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός εικόνων σε όλους τους τόμους του περιοδικού. Ενδεικτικά σημειώνονται ορισμένα από τα θέματα των εικόνων του πρώτου τόμου που δίνουν και το στίγμα του περιοδικού: « Ο Παύλος Μελάς, Καπετάν Άγρας, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ο βασιλεύς

βιβλθ.

Η Σαπφώ Λεοντιάς, Κλινική χειρουργική, το υπερωκεάνιον Αθήναι, Ο οκτάπους, Ζωγράφος άπους και άχειρ, Ο τιμωρηθείς άπληστος κ.ά.» EBE* Περ. 1821 D O , ΒΒ, ΔΘ Π319

*48. Εφημερίς των Μικρών ΗΡΑΚΛΕΙΟ

1911

υπότιτ. Δεκαπενθήμερον παιδικόν περιοδικόν, διευθυνόμενον υπό Γ. I. Καφφετζάκη, τη εγκρίσει της Σ. Ανωτ. Διευθύνσεως της Παιδείας. υπεύθ. Διευθυντής: Γ. I. Καφφετζάκης τ. έκδ. Ηράκλειο. Τυπογρ. «Κρητικής Εκδοτικής Εταιρείας» (τχ. 1 - 4 ) , τυπογρ. «Κρητικής Στοάς» I. Δ. Μουρέλλου και Σίας (τχ. 5 - 6 ) διάρκ. 15 Απριλίου 1911 - 15 Οκτωβρίου 1911 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 6 τεύχη. Αρ. 1: 15 Απριλίου 1911, Αρ. 2: 30 Απριλίου 1911, Αρ. 3: 15 Μαίου 1911, Αρ. 4: 30 Μαίου 1911, Αρ. 5: 15 Ιουνίου 1911, Αρ. 6: 15 Οκτωβρίου 1911 σχήμα 24x16,5 εκ. 4-12 σ. δίστηλες με διακεκομμένη σελιδαρίθμηση συνδρ. Τριμηνίας: εντός Κρήτης Δρ. 1 εκτός Κρήτης Δρ. 1,50 σκοπός Ο σκοπός και το πρόγραμμα του περιοδικού δηλώνεται στο πρώτο του τεύχος (15 Απριλίου 1911) σ. 8: Σκοπός

σεως έργου της νέας γεννεάς ιδία δε να επικοινωνήση ταύτην μετά των συγχρόνων εθνικών γεγονότων καιτων οσημέραι προόδων των επιστημών. ζωής εχουσών.

Βλ. και Εφημερίς των παίδων Αρ. 49. περιεχ. Η ύλη του απαρτίζεται από σύντομες συνεργασίες και

περιλαμβάνει: Επιστολές, Ποιήματα, Διηγήματα, Ανέκδοτα, Εθνικές Σελίδες, Διαγωνισμούς, Αλληλογραφία και εικόνες. Σε συνέχειες δημοσιεύεται και μέρος μυθιστορήματος (Έκτορος Μαλλό : Χωρίς Οικογένειαν). Ορισμένοι από τους τίτλους των περιεχομένων που δίνουν και το στίγμα του περιοδικού είναι: Δαός Αγωνιζόμενος υπέρ Ελευθερίας, Φιλόξενοι και εις τους Εχθρούς μας, Ο Μικρός Απρόσεκτος, το Ταμείον της Αμύνης, το γραμματόσημον. συνεργ. Δημοσιεύονται κείμενα με τις εξής υπογραφές: Ανδροκλής, Β.Χ., Ν., Λ., Εμμ. Παπαστεφάνου, I. Σταυρακάκις, Αριστείδης Μ. Τατάκις, Π. Κεφαλιανού, Γ.Λ., Κ., Δ. Βικέλας, Λ. Φιλ., Λεωνίδας Μπορτόλης, Γεώργιος Μ. Καλομενόπουλος, Μηνάς Ποτήρης, Γ. Μ. Γιαμ., I. Κουλάκις, Ιωάννης Ζάχος, Ομηρος Βατάλας. εικον. Η εικονογράφηση που συνοδεύει τα κείμενα είναι φωτογραφίες και ανυπόγραφα σκίτσα, δίχως ιδιαίτερες αξιώσεις. βιβλθ. ΕΛΙΑ *

Από σελίδα τίτλου του αρ. 48

*49.Εφημερίς των Παίδων ΗΡΑΚΛΕΙΟ 1911-1912

υπότιτ. υπεύθ. τ. έκδ. διάρκ. κυκλοφ.

σχήμα συνδρ.

Δεκαπενθήμερον παιδικόν περιοδικόν εικονογραφημένον Διευθυντής και Ιδιοκτήτης: Γ. I. Καφετζάκις Ηράκλειο 15 Νοεμβρίου 1911 - 15 Ιανουαρίου 1912 Εκδόθηκαν 5 τεύχη (το τελευταίο διπλό). Αρ. 1(7): 15 Νοεμβρίου 1911, Αρ. 2(8): 30 Νοεμβρίου 1911, Αρ. 3(9): 15 Δεκεμβρίου 1911, Αρ. 4(10): 30 Δεκεμβρίου 1911, Αρ. 5 - 6(11 -12): 15 Ιανουαρίου 1912. Οι αριθμοί σε παρένθεση είναι η συνέχεια της αρίθμησης των τευχών του περιοδικού Εφημερίς των Μικρών (βλ. Αρ. 48). 24 Χ 16,5 εκ. 8 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση, 1 τομ. = 48 σ. Τριμηνίας: Εντός Κρήτης Δρ. 1 Εκτός Κρήτης Δρ. 1,50

σκοπός περιεχ. συνεργ. Ο σκοπός και οι στόχοι του περιοδικού, το είδος των περιεχομένων του καθώς και τα ονόματα των συνεργα-

βιβλθ.

κρών (βλ. λήμμα Αρ. 48), της οποίας ουσιαστικά αποτελεί την δεύτερη περίοδο (βλ. και σχετική σημείωση Αρ. 1(7), σ. 1). ΕΛΙΑ *

*50. Παιδικός

Αστήρ ΑΘΗΝΑ

1 9 1 9

υποτιτ. Δεκαπενθήμερον παιδικόν και οικογενειακόν περιοδικόν (Αρ. 1 : 1 Οκτωβρίου 1911 - Αρ. 30: 15 Δεκεμβρίου 1912) Δεκαήμερον εικονογραφημένον παιδικόν και οικογενειακόν περιοδικόν (Αρ. 31: 1 Ιανουαρίου 1913 - Αρ. 66: 20 Δεκεμβρίου 1913) υπεύθ. Εκδότης: Βιβλιοπωλείον Δ. Δημητράκου τ. έκδ. Αθήνα, Σταδίου 56. Τύποις «Αυγής Αθηνών» Αποστολοπούλου (Ο Αρ. 33 [20 Ιανουαρίου 1913] τυπ. Κρανιωτάκη, όδ. Γεωργίου Σταύρου 3). διάρκ. 1 Οκτωβρίου 1911 - 20 Δεκεμβρίου 1913 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 66 τεύχη Έτος Α': Αρ. 1: 1 Οκτωβρίου 1911 - Αρ. 24: 15 Σεπτεμβρίου 1912. Έτος Β': Αρ. 25: 1 Οκτωβρίου 1912 - Αρ. 66: 20 Δεκεμβρίου 1913 σχήμα 23,5x16 εκ. 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Έ τ . Α' Έ τ . Β' Έ τ . Α' Έ τ . Β' Ετησία, Εσωτ. Δρ. 4 Δρ. 6 Ε ξ ω τ . Δρ.5,5 Φρ. 8 Εξάμηνος, » Δρ. 2,5 Δρ. 3,5 » Δρ. 3 Φρ. 4 Τρίμηνος, » Δρ. 1,5 Δρ. 2 » Δρ. 2 Φρ. 2,5 Τιμή εκάστου φύλλου: Λεπτά 10 περιεχ. Διηγήματα, Παραμύθια, Ποιήματα, Γεωγραφία, Πραγματογνωσία, Ιστορία, Φυσική Ιστορία, Διάφορα, Αλληλογραφία, Ασκήσεις. Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω τα περιεχόμενα του πρώτου τόμου (=Αρ. 1: 1 Οκτωβρίου 1911 - Αρ. 30: 15 Δεκεμβρίου 1912) όπως δίνονται στον πίνακα των περιεχομένων: «Μικρά Διηγήματα: Ζωγράφος και Ποιητής, ο Ληστής Πούλος και ο αστυνομικός σκύλλος, Ο πιστός σκύλος, Ο Σοφολογιώτατος και αι ανακαλύψεις του, Η αμοιβή

ξώφυλλο του αρ.

του Πέτρου, Ο καθένας στη δουλειά του, Ο καυχησάρης, Ησφαλισμένος, ο Μπεμπές, της εποχής, Πώς το καπέλλο του Μανωλάκη μετεβλήθη εις κρήνην, το αποτέλεσμα της απρονοησίας. εικονογραφημένα παραμύθια: Ο φαντασμένος βασιλεύς, Ο Τραγόπαπας, Η ωραία και το τέρας, το ταξείδι του κυρ-Νικόλα της κυρά Μαριώς και του κύρ-Μέντιου, Οι Καλικάντζαροι, το χρυσό ψαράκι, Η Άσπρη Γάτα, Αι περιπέτειαι του Πιτσικόκου, Οι ποντικοί και η Κουμπάρα τους, η Γάτα, Η περίεργη Βασιλοπούλα, το Βασιλόπουλο της Τροίας και η Θεά Αυγή. Μυθιστορήματα: Η τελευταία Σπαρτιάτις, μυθιστόρημα ελλ. επαναστάσεως, Ο τετράπους Σέρλοκ Χόλμς, Αι περιπέτειαι του πλοιάρχου Μάριου Κουγκουρδάν. Πραγματογνωσία. Γεωγραφία. Ιστορία. Φυσική: Οι Ψύλλοι, Νοημοσύνη των Ποντικών, η πέννα, το Λαύρειον, Οι Ανθρωποφάγοι, 700 έτη Ελλάς, Η γραφή, Ο άνευ σύρματος τηλέγραφος, Ιστορία του Αεροστάτου και Αεροπλάνου, το παιγνίδι μας, το Άπειρον, Χρήματα ! χρήματα!, η Αυγή, Η ύαλος, Πώς η Πελοπόννησος ωνομάσθη Μορέας ( Ι ω . Χατζηδάκι), Πανηγυρικός 25ης Μαρτίου, το όγδοον θαύμα του Κόσμου, το καουτσούκ, Διατί τα ψάρια δεν είναι αλμυρά, τα Ορτύκια, Α π ό την Νέαν Ελλάδα. Διηγήματα: τα φαντάσματα, Εν αριστούργημα, Η μικρά προκομμένη, Ένας τρίτης τάξεως άνθρωπος, Ουρανοκατέβατος, Καραγκιόζης (πρωτοχρονιάτικον), το καθήκον, θα πνιγώ, Οι δύο έξυπνοι, Οι δύο αντίπαλοι, ο διάβολος και ο σύντροφος του, Οι πρόσκοποι, Πάν μέτρον άριστον, Η δύναμις της ξένης γνώμης, η σαύρα έρπει, Η Λεοντή, Θεία Σοφία, τα κεράσια του διδασκάλου μου, Πόσον σε ζηλεύω, Υποταγή, Η κακόπιστος, ο Βασιλεύς μας εισερχόμενος εις την Θεσσαλονίκην,

Σελίδα τίτλου του αρ. 50

II 2η σελίδα του φύλλου 1 του αρ. 50

Ξέρξης και Λεωνίδας (διάλογος), Ανατίναξον αυτήν, Γιά την Τιμή. Ποιήματα: Ο Θεός, το Καραβάνι, ο Κωστήςκαιτο Γατάκι, Περασμένα χρόνια, στο τζαμί, Η φίλεργος κόρη, Πεταλούδα, Καθήκοντα προς συμμαθητάς, Πρωϊνόν πρόγραμμα, Προς την θείαν Καλήν, το μικράκι, Ό λ α τα άλλα, Στα σύνορα, Χαίρε, Στην Κόκκινη Μηλιά, Εμπρός παιδιά μου ζηλευτά, Εις την A.B.Y, τον Διάδοχον, Λόχμη, το Πρωτοβρόχι, το παιδάκι πού κλαίει, στη Σημαία μας, Κατάρα, ο Ναύτης του Αιγαίου, Η Αυγή. Διάφορα: Εγγραφή μαθητών εν Αμερική, Νέος Πυθαγόρειος Πίναξ, Υποδήματα αδαμαντοκόλλητα, Πνευματικά πλοιάρια. Οδηγός Παιδικού Αστέρος: Πώς εξαλείφεται η μελάνη, Η ευσπλαχνία των πτηνών, Ζωγραφίσατε διά μονοκονδυλιάς, Πρόγνωσις σεισμού, Η έκπληξις της Πίτσας, τα καλύτερα Λουτρά, Βαρύτιμον Τσιμπούκι, Συμβουλή, Μυζήθρα-Μυστριώτης, Γράμμα από το χωριό μου, Τσατσαννέτα, Αφηρημένος μαθηματικός, Ανέκδοτον του Βασιλέως μας, Α π ό πού παράγεται η λέξις γάιδαρος ( Ι . Χατζηδάκι), Ένας πού δεν ξεύρει ψέμματα, Εξυπνάδα, Εύθυμος κόσμος, Ευφυΐα παιδιού, Παπάς και Χόντζας, Ο Μύωψ Υπασπιστής, το σχήμα της γης, Οι Γάτες και ο Ήλιος, Αστείον, Απάντησις, Η δύναμις του άλλου, Ο περιηγητής, Αύρα και άνεμοστρόβιλος, Παρεξήγησις, Πώς ένας χωρικός έμαθε το Πάτερ ημών, Η ρεκλάμα, Ο πλούσιος, ο αγράμματος, Ο ευτυχής, το περιοδικόν μας, Αδέξιος κυνηγός, Ο Μούδερ, στο χωριό μου, Διανομή των καλών, Κακόπιστος, το Πετροκάραβον, Δύο Αγάδες, Μίαν επανάληψιν, Αφηρημάδα Ιατρού, Ο Γεώργιος και το αλεξίβροχον, Περιστατικόν Θιέρσου, το μέλλον του Τοτού, Μάλιστα, ο προσκυνητής, το Ξύλινο πόδι, Ευεργεσία και ευγνωμοσύνη, Πώςεσώθηο Διάβολος από τον κατακλυσμόν, Οξυδέρκεια Αράβων,

Είμαι καλά, Έβγήκε ασπροπρόσωπος, το ήκουσα με τ' Μύθος, Ευφυής ψεύτης, Ο Αθλητής και ο φίλος του, Ανέκδοτον Ιεροκήρυκος, ο Φρόνιμος, Η ταχυτέρα αμαξοστοιχία του κόσμου, Μύθος του Κολοκοτρώνη, ΟΙ Αμερικανοί, Η Μονή της Γαΰτης, ΗΕξόριστος,τα Ελληνικά του Καθηγητού μου, Ένας πού τα 'ξεύρει όλα, της. Μαγικαί εικόνες: Ήτοι πρωτότυπα μικρά και τερπνά διηγηματάκια συντεταγμένα επί τη βάσει μιας διδακτικής Μαγικής εικόνος. Πνευματικαί άσκήσεις Διαγωνισμοί εικόνες Λόγια των παιδιών Αλληλογραφία Χάρται.» συνεργ. συγγρ. Έτος Α': Γεώργιος Τουντούζ (G. Toudouze), Κώνστας, Θεία-Καλή, Νώντας Έλατος [=Επαμ. Παπαμιχαήλ βλ. σχετική σημείωση στον Αρ. 22: 15 Αυγούστου 1912, σ. 176], Ευάγγελος Γ. Ιωάννου, Φρειδερίκος I. Πάικος, Γεώργιος Ιωάννου, Ιωάννης Ε. Ζάχος, Γιάννης Λίψανος, Π. Σταθάς, Μέγας Ναπολέων, Δάφνης Στέφανος, Δ. Αγγελακόπουλος, Ξενοφών Αθηναίος, Αλφα, Τιμ., Ξενητεμένο Ελληνόπουλο, Ν. Σακελλάριος, Ν. Σταθόπουλος, Β. Βασιλόπουλος, Νικολ. Πάικος, Α. Γρ. Τσαούτος, Νέαρχος Μαρτάκος, Πέτρος Βενετσάκος, Δωδωναίος Ζευς, Ανδ. Σ. Αντίπας, Στέφανος Βασιλόπουλος, Γ. Διβάρης, Ηλίας Δ. Πέρρος, Ευθύμιος Ε. Στάθης, Αθ. Ε. Βεκιαρέλης, Σ. Μπρίκας, Φοίβος Λατάνας, Πέτρος Γ. Λουκάκος, Αντώνιος Παναύλης, Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, Αννίβας.

Έτος Β': Ο Αετιδεύς, Μιχαήλ Επ. Ζαφειρόπουλος, Ν. Πετρούτσος, Αθ. Βεκιαρέλης, Ιωάννης Πολέμης, Ιωάννης Ζάχος, Ευθ. Στάθης, Ν. Σακελλαρίου, Ν.Κ., Φρειδερίκος, I. Πάικος, Ανδ. Σ. Αντίπας, Ξενοφών Αθηναίος, Νίκος I. Σταθόπουλος, Ξενητεμένο Ελληνόπουλο, Κομήτης Χάλεϋ, Κωνσταντίνος Λυκόρτας, Νίκος Σκεντέρης, Μεσση-κλής, Άλφα; Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, Ηλίας Πέρρος, Γεώργιος Στρατήγης, Ρίνα Αλκαίου, Ν. Λουκάκος, Ν. Σακελλάριος, Τούλα Πολυχρονοπούλου, I. Μ. Βουγιουκλάκης, Γ.T., Ακύλας ο Στρατηγός, Αντώνιος Πανακλής, Γεώργ. Δ. Μούρτζινος, Ανδ. Καρμπαλιώτης, I. Χαϊτάκης, Χ. Σταθάς-, Ν.Μουρής, Γ. Μανωλόπουλος, Γ. Μπλιζιώτης, Γιάννης Λίψανος, Θεία-Καλή, Φοίβος Λατανάς, Π. Σταθάς, Νώντας Έλατος, Ιλλυρός, Παντελής Γ. Καρανικολός, Μέγας Ναπολέων, Ιων. Σ. Βασιλείου, Τελευταία Σπαρτιάτις, Μέγας Αλέξανδρος, Ευάγγελος Ιωάννου, Δημήτριος Παπανικολάου, Ανδρείος Εύζωνος, Γεώργιος Ιωακείμ, Χρ. Αγ. Γρηγορόπουλος, Δωδωναίος Ζευς, Ελπίς Ευαγγελάτου, Πολυξένη Παναγιωτοπούλου,Ι.Ζαφειρόπουλος, Δημοσθένης Ανδρεάδης, Αλφα, Στέφανος Βασιλόπουλος, Εμμανουήλ Μανσόλας, Ν. Μασουρίδης, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Αριστ. Τσαουσόπουλος, Αιματωμένο Ξίφος, Ευγενία Γιαννούση, Φιλόπατρις Ελληνοπούλα, Πρόεδρος Αρχιζιζανίων, Κων. Γ. Καρυωτάκης, Β. Μαμουνάς, Γεώργιος Λυριτζής, Σόλων Σπυρόπουλος, Γ. Διαμαντικός, Γ. Κούρτης, Στ. Τεγόπουλος, Μ. Τρίκκας, Αναστασία Βενετσανάκου, Θ. Βιτσικουνάκης, Πέτρος Ν. Τσαγκαλάκης, Ηρακλής Κότσιφας, Αναστ. Τακάλης, Μαρία Μπουμπά, I. Παπαχριστοφιλοπούλου, Νικήτας I. Γεραρής, Φειδίας Γ. Συλλιμνιώτης, Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, Β. Ματθόπουλος, Παύλος Μελάς, Ματωμένο Δαφνόκλαδο, Πέτρος Ν. Λεωτσάκος, Γρ. Τσόκας, Ευγ. Κυριάκης, Μαρίκα Κόκκινη, Φαίδων Τσαγκάρης, Κ. Κωνσταντόπουλος, Γ. Σουρής, Λεωνίδας, Ρόζα Δαμουλιάνου,

Σαραντάπορος, Κόμης Λουξεμβούργου, Οδυσσεύς Κοκκώσης, Ασπασία Ν. Δανίκα, Κλεομένης Γ. Κοτοπούλης, Σπινθήρ, Ελληνική Φουστανέλλα, Ανδ. Λεονάρδος, Αθ. Μαραγκός, Ν. Κουτσιβέλης, Ευχή της Μάνας, Ζαφ. Παπαμιχαλόπουλος, Επ. Σταϊκόπουλος, Κ. Βλάχος, Ζωίτσα Μιχελή, Βασίλειος Θ. Τεριζής, Μαρία I. Γεραρή, Αντώνιος Μαυρουκάκης, Διον. Δημάκης, Σ. Κ. Σταυρόπουλος, I. Κ. Αναστασόπουλος, Β. Λαμποβιτιάδης, Κ. Σολδάτος, Αήττητος Εύζωνος, Ν. Ταγκαλάκης, Εμμ. Μ. Καρατζάς, Ραφ. Δενόγιας, Αγγελ. Λειβαδίτης, Δαφνοστεφανωμένος Ήρως, Αγαμ. Καμπόσος, Β. Γ. Πήτας, Ν. Κ. Κουρμούλης, Γ. Σπίνης, Χαρ. I. Κανελλόπουλος, Κούλης Π. Κωστόπουλος, Εκατόμβη Σαρανταπόρου, Κανόνι του Κιλκίς, Ιωάννα Ανδριανοπούλου, Στ. Π. Νυχάς, Ν. Ζαχαριάδης, εικον. Υπάρχει σε όλα τα τεύχη· βλ. και περιεχόμενα βιβλθ. EBE* Περ. 4 2 1 u , ΒΒ, ΕΛΙΑ*, ΔΘ βιβλγ. Καζαντζάκη, Τί διαβάζουν, σ. 227: « Ο Π α ι δ ι κ ό ς Α σ τ ή ρ είναι το γνήσιο παιδί της Διάπλασης. Ό λ α δανεισμένα, όλα ξένα. Κατάχρηση στις πνευματικές ασκήσεις, και δω, στους διαγωνισμούς και στην αλληλογραφία. Έ ν α μυθιστόρημά του με ελληνική υπόθεση, Ή τελευταία Σπαρτιάτις", είναι κι αυτό έργο ξένου συγγραφέα. Τρία πράματα το χαρακτηρίζουν γενικά : η τέλεια απομίμηση της Διάπλασης, η φριχτή του καθαρεύουσα, και δια βλέπουμε και μερικές εικόνες από τον πόλεμο».

*51.

Ελληνόπαις ΑΘΗΝΑ

1 9 1 9

υπότιτ. Εβδομαδιαίον εικονογραφημένον περιοδικόν μότο Πίστις - Πατρίς υπεύθ. Ιδιοκτήτης και Διευθυντής: Σπυρίδων Δ.Δουκάκης, τέως νομαρχ. επιθεωρητής (Από τον Αρ. 14: 5 Απριλίου 1912 θυντής είναι ο Δημήτριος Κ. Καλότυχος, τέως υπουργικός γραμματεύς) τ. έκδ. Αθήνα, οδός Αριστείδου 9α. Τύποις «Ερμού» Αλεξ. Βιτσικουνάκη, Αριστείδου 7 διάρκ. 4 Ιανουαρίου 1912 - 28 Δεκεμβρίου 1914 κυκλοφ. ως το 1914 εκδόθηκαν 112 τεύχη Έτος Α': Αρ. 1 (4 Ιανουαρίου 1912) - Αρ. (;) Έτος Β': ( ; ) - Α ρ . 82 (;) Έτος Γ: Αρ. 83 (12 Φεβρουαρίου 1914) - Αρ. 112 (28 Δεκεμβρίου 1914) σχήμα 30x20 εκ. 8 σ. δίστηλες με διακεκομμένη σελιδάριθμηση συνδρ. Εξάμηνος: Εσωτερικού Δρ. 1 Εξωτερικού Φρ. 2,50 Τιμή Φύλλου : Λεπτά 10 (Από τον Αρ. 14: 5 Απριλίου 1912 Λεπτά 5). σκοπός Οι στόχοι του περιοδικού δίνονται στο πρώτο του τεύχος (σ. 2) : «Σκοπός και πορεία του Ελληνόπαιδος». Α ν και εν τη αγγελία του Ελληνόπαιδος εδηλώσαμεν ότι σκοπός παρέχεται εν τοις σχολείοις, όμως νομίζομεν ότι πρέπει μάς εις την έκδοσιν τον περιοδικού και τίνα οδόν θα ακολουθήσωμεν. Πάς τις θα έχη παρατηρήσει ότι από τίνων ετώνήρξατο ζωηροτέρα πως κίνησις προς παροχήν αναγνωστικής ύλης εις τους παίδας και τους αποφοίτους των σχολείων, τον λαόν. Αλλ' ατυχώς το πλείστον ταύτης,

Από τη σελίδα τίτλου και τη 2η σελίδα του φύλλου 7 του αρ. 51

ίνα μηείπωμεν πάσα, περιστρέφεται και επιδιώκει την στιγμιαίαν τέρψιν του αναγιγνώσκοντος, υποσκάπτει δε τας θρησκευτικάς, εθνικάς και ηθικάς αρχάς αυτού χωρίς να παρέχη ουδεμίαν στερεάν τροφήν, δυναμένην να χρησιμεύση αυτώ εις τον βίον τον οσημέραι καθιστάμενον πολυκυμαντότερον και απαιτούντα παρά του θέλοντος να διάπλευση αυτόν να έχη ηθικάς αρχάς και πολλάς και ποικίλας γνώσεις. Προς καταπολέμησιν της ολέθριας ταύτης τάσεως απεφασίσαμεν εν επιγνώσει ότι δυσχερές είναι και βαρύ το έργον, ίσως δε και υλικώς επιβλαβές ημίν, εάν μη τύχωμεν της προσηκούσης υποστηρίξεως παρά των ενδιαφερομένων υπέρ της θρησκευτικής, εθνικής, ηθικής αγωγής και υλικής ευημερίας του λαού, να εκδώσωμεν τον Ελληνόπαιδα. Όποιος δε είναι ο σκοπός του Ελληνόπαιδος ήτοι η παροχή αφ' ενός μεν υγιών θρησκευτικών, εθνικών και ηθικών αρχών, αφ' ετέρου δε των αναγκαίων πρακτικών γνώσεων, τοιαύτη θα είναι και η οδός, ην θα βάδιση. καιτην μεν θρησκευτικήν και ηθικήν μόρφωσιν θέλομεν επιδιώξη διά του Ευαγγελίου και των άλλων ιερών γραφών και συγγραμμάτων εκλαϊκεύοντες κατά το δυνατόν αυτά, την δε εθνικήν καθιστάντες γνωστόν τον βίον των προγόνων ημών, ον διάγοντες εμεγαλούργησαν και εν ειρήνη και εν πολεμώ, ως διδασκόμεθα εν τη πολιτική ιστορία αυτών, έτι δε ερανιζόμενοι ό,τι άριστον εκ των αθανάτων συγγραμμάτων αυτών, δι' ων και οι πάλαι καιοι νυν επαιδαγωγήθησαν και παιδαγωγούνται. Επειδή δε όσον και αν προέχωσιν αι θρησκευτικαί, ηθικαικαιεθνικαί αρεταί δεν αρκούσιν αλλ' ανάγκη και πρακτικών γνώσεων, δι' ων να προσπορίζηταί τις την σωματικήν ευεξίαν και τα προς το ζην, θα μεταδίδωνται διά του Ελληνόπαιδος αιαναγκαίαι πρακτικαί γνώσεις ωφέλιμοι προς την υγίειαν και την υλικήν ευημερίαν.

Και την ανάπτυξιν δε της καλαισθησίας, αφού και το καλόν είναι εκ των υψίστων συναισθημάτων, θαεπιδιώξηο Ελληνόπαις διά καλλιτεχνικών εικόνων αρχαίων η νεωτέρων έργων και φυσικών καλλονών. προς εκγύμνασιν του νου και εθισμόν προς άμιλλανκαι αυτενέργειαν, αναγκαίας ιδιότητας καθ' άπαντα τον βίον. περιεχ. «Ευαγγέλια, Εορτολόγια μηνών, Θέματα Ιστορίας, Μυθιστόρημα, Ποιήματα, Πρακτικαί γνώσεις, Υγιεινή, Διαγωνισμοί, Αλληλογραφία, εικόνες, Διάφορα, Γρίφοι, Αινίγματα.» Ενδεικτικά σημειώνονται παρακάτω ορισμένοι από τους τίτλους των εμπεριεχομένων άρθρων: « Η πρώτη του έτους επί ρωμαίων, Η πρωτοχρονιά, Ο πίθηκος - ο κήπος του Ιατρού, Η εκ της αναγνώσεως κόπωσις των οφθαλμών, Η ωοτοκία των ορνίθων, Αρματωλοί και κλέφται, Η μήτηρ εξηγούσα το ευαγγέλιον

δοτα του ναυάρχου Κουντουριώτου, εκ του βίου των ζώων, Η Ολυμπία», συνεργ. Σχεδόν όλα τα άρθρα είναι ανυπόγραφα. Τα λίγα ονόματα και αρχικά που συναντούμε είναι: Δ. Γ. Φλέγγας, I. Πολέμης, Π.Δ., Γ.Δ Μ., Φ.Φ., Π.Οι., Ευθ. Θ., Ν.Λ. εικον.Υπάρχει μεγάλος αριθμός εικόνων με θέματα κυρίως ιστορικά και θρησκευτικά, βιβλθ. ΕΛΙΑ* (Αρ. 1 - Αρ. 14), ΔΘ* (Έτος Γ') Π 124 βιβλγ. Καζαντζάκη, Τί διαβάζουν, σ. 227 - 228: «Κ έρχεται ο Ε λ λ η ν ό π α ι ς . ο τίτλος εδώ φανερώνει το πρόγραμμα. να ειπωθούν πολλά, για την Ελλάδα, για τη θρησκεία. και λέγονται" αλλά Θεέ μου, πώς !σεμια γλώσσα που είναι αδύνατο να διαβαστή,σεμιαύληπου αντιπαθητικό και πιο σιχαμένο από τον

Ελληνόπαιδα".

μια ξερότατη αρθρογραφία, μια περιγραφή από γεγονότα δίχως ψυχή και τρυφερότητα, που θα σταθή στο παιδί εντελώς αδύνατο να βρη έστω και το παραμικρό ενδιαφέρον. Η γλώσσα του, το ξαναλέω, είναι τρισάθλια. ο Κόντος ο μακαρίτης και ο Μιστριώτης μόνο θα μπορούσαν ίσως νατηδιαβάσουν. και τί αδειοσύνη, τί αναισθησία! Προξενεί αγανάχτηση ο τρόπος που μιλεί για τα πιο γλυκά καιταπιοπλησίον στην ψυχή του παιδιού. Α ς αφήσωμε όμως ένα από τους συνεργάτες του "Ελληνόπαιδος" να μας πη για την αγαπητή μορφή της γιαγιάς: "Υπάρχει εν οικογενειακόν πρόσωπον εκ του οποίου τον κεφαλαιώδη ρόλον εν τη υφάνσει της ημετέρας οντότητος δεν έχομεν προσέξει δεόντως, συνεπώς δεν έχομεν πλήρη αντίληψιντουρόλου τούτου και κατ' ακολουθίαν δεν αποδίδομεν εις το πρόσωπον αυτό την προσήκουσαν θείαν τιμήν..." (" Ελληνόπαις", 13 Φεβρ. 1913). Τώρα τί εννοεί με το : "εκ του οποίου τον κεφαλαιώδη ρόλον εν τη υφάνσει της ημετέρας οντότητος", και τί άραγε θέλει να εκφράση με την "θείαν τιμήν", αυτό δεν είναι δουλειά μου να το ξεσκαλίσω' ό,τι όμως μου κινεί την αγανάχτηση είναι πώς το σπάνιο αυτό μαργαριτάρι της καθαρεύουσας έχει για τίτλο την ακόλουθη τρυφερώτατη και γλυκύτατη φράση: "Καλώς μου τα!" και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αυτός που τάγραφε αυτά, αντί να μεταχειριστή αυτή την έκφραση, δεν έβαζε π.χ. " ως ευ παρέστησε φίλτατα τεκνία", για να είναι τέλος πάντων και συνεπής στον εαυτό του, και άξιος έγγονος της μάμμης του. Τώρα μου κάνει θλίψη να φαντάζωμαι τα τρεμάμενα χεράκια της καλής γιαγιάκας, ν'ανοίγωνταινα υποδεχτούν τα εγγονάκια με το γλυκύτατο αυτό καλωσώρισμα: "Καλώς μου τα!" που νάξερε πώς έτσι αναίσθητα και δασκαλικά θάρχονταν αργότερα τα γλυκά της λόγια στη θύμησή τους...».

•52. Παιδική

Εφημερίς ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1913-1914

υπότιτ. Εβδομαδιαίον εικονογραφημένον περιοδικόν. υπεύθ. Εκδότης: Γ. Ν. Αιγιαλείδης. Συντάκτης: Ιάσων Ν. Αιγιαλείδης τ. έκδ. Πειραιάς (Αρ. 1 - 20), Θεσσαλονίκη (Αρ. 21 - 24), Πειραιάς (Αρ. 25) διάρκ. 1913 - 1914 κυκλοφ. Γράφτηκαν 25 φύλλα. Αρ. 2: 7 Νοεμβρίου 1913, Αρ. 4: 17 Νοεμβρίου 1913, Αρ. 6: 1 Δεκεμβρίου 1913, Αρ. 7: 4 Δεκεμβρίου 1913, Περ. Β' Αρ. 8: 12 Ιανουαρίου 1914, Αρ. 9: 19 Ιανουαρίου 1914, Αρ. 10: 26 Ιανουαρίου 1914, Αρ. 16: 16 Φεβρουαρίου 1914, Αρ. 19: 28 ( ;) Φεβρουαρίου 1914, Αρ. 22: 3 Σεπτεμβρίου 1914, Αρ. 23: 7 Σεπτεμβρίου 1914, Αρ. 24: 10 Σεπτεμβρίου 1914, Αρ. 25: 12 Οκτωβρίου 1914. σχήμα 3 0 x 2 0 εκ. χειρόγραφη βιβλθ. ΕΛΙΑ* βιβλγ. Χειμώνας, «Αιγιαλείδης», σ. 279, Χειμώνας, «Εφημερίδες»), σ. 19.

Από τη σελίδα τίτλου του αρ. 52

*53. Παιδική

Ημέρα ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1913, 1915

υπότιτ. Μηνιαίον εικονογραφημένον περιοδικόν. υπεύθ. Διευθυντής και Ιδιοκτήτης: Γεώργιος και Ιάσων Ν. Αιγιαλείδης τ. έκδ. Πειραιάς διάρκ. 1913, 1915 κυκλοφ. Γράφτηκαν 6 φύλλα το 1913 και 1 φύλλο το 1915 Αρ. 1: 1 Ιανουαρίου 1913, Αρ. 2: Φεβρουάριος 1913, Αρ. 3: Μάρτιος 1913, Αρ. 5: Ιούνιος 1913, Αρ. 6: Ιούλιος 1913, Αρ. 1: 22 Μαρτίου 1915 σχήμα 3 0 x 2 0 εκ. χειρόγραφη πολυγραφημένη βιβλθ. ΕΛΙΑ* βιβλγ. Χειμώνας, «Αιγιαλείδης», σ. 279, Χειμώνας, «Εφημερίδες», σ. 19.

Από τη σελίδα τίτλου του αρ. 53

54. ο Έλλην Πρόσκοπος ΠΟΡΤ-ΣΑΪΤ

1914

υπεύθ.

Διευθυντής: Ε. Χαμεζιανός. Συντάκτης-Υπεύθυνος: Εμμ. Πνευματικός τ. έκδ. Πορτ - Σαΐτ διάρκ. 12/25 Ιανουαρίου 1914 - 19/1 Φεβρουαρίου 1914 κυκλοφ. Εκδόθηκαν δύο τουλάχιστον τεύχη Αρ. 1: 12/25 Ιανουαρίου 1914, Αρ. 2: 19/1 Φεβρουαρίου 1914. σκοπός «Το ιστορικόν της εκδόσεως του πρώτου τούτου οργάνου των Ελλήνων Προσκόπων Αιγύπτου, καθώς και ο σκοπός του, συνοψίζονται εις τ' ακόλουθα σημεία, τα οποία καταχωρίζομεν εκ της πρώτης σελίδος του πρώτου φύλλου του "... Μία πρότασις του φερέλπιδος νέου Ε. Πνευματικόν (Συντάκτου — υπευθύνου κατόπιν του φύλλου) διά την έκδοσιν, εύρε ηχώ εις τα αισθήματα των φιλοπρόοδων νέων Ε. Χαμεζιανού, Δ. Δημητριάδου, Χ. Λαχανά, Γρ. Αλεξανδράτου, Κ. Δάρρα, Ιω. Πρωτόπαππα, Λ. Χάλαρη, Χρ. Αλεξίου και Γ. Κορδώνη οι όποιοι μετά θάρρους ανέλαβον να εκδώσωσι την εφημερίδα, η όποια ωνομάσθη Ο Έλλην Πρόσκοπος με σκοπόν να εξυμνώνται και να διατυμπανίζωνται... τα κατορθώματα των γενναίων προσκόπων, των μελλόντων γενναίων στρατιωτών, οι όποιοι θα αποτελέσωσι το ρόδον της νέας γενεάς,

βιβλθ. βιβλγ.

πικά έργα!"». Ευγ. Μιχαηλίδης, Πανόραμα, σ. 202-203. Βλ. παρακάτω, Βιβλιογραφία Ολες οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από τον Ευγ. Μιχαηλίδη, Πανόραμα, σ. 202 - 203, όπου και η σημείωση ότι τα δύο τεύχη (Ap. 1 - Αρ. 2) σώζονται στο Εθνικό Πνευματικό Μουσείο. Μνεία του περιοδικού κάνει και ο Δ. Γιάκος, Ιστορία, σ. 107

*55. Πρόσκοπος ΑΘΗΝΑ

1 9 1 9

υπότιτ. Δεκαπενθήμερον περιοδικόν διά προσκόπους τη εγκρίσει του Διοικητικού Συμβουλίου του Σώματος των Ελλήνων Προσκόπων και τη εποπτεία τον Εφόρου των Ομάδων. υπεύθ. Εκδότης-Διευθυντής: Μιχαήλ Δ. Ψαρράς τ. έκδ. Αθήνα, οδός Λυκαβητού αριθ. 7α. Τυπογραφικά Καταστήματα «Νέου Αστεως», διάρκ. 1 Μαρτίου 1914 - τουλάχιστον Απρίλιος 1915 κυκλοφ. Από την πρώτη περίοδο, Έτος Α' σώζονται τα τεύχη Αρ. 2: 15 Μαρτίου 1914, Αρ. 3: 1 Απριλίου 1914 Έτος Β' (Περ. Β'): Αρ. 1 (Ιανουάριος 1915) - Απρίλιος 1915 σχήμα συνδρ.

25x19 εκ. 22 σ., 16 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση Ετησία: Εσωτερικού Δρ. 3 Εξωτερικού Δρ. 5 Εξάμηνος: Εσωτερικού Δρ. 1,50 Εξωτερικού Δρ. 3 Τιμή φύλλου λεπ. 10. περιεχ. Άρθρα για τον προσκοπισμό και τη χρησιμότητά του, Προσκοπικές αναμνήσεις, Χρονικά εκδρομών, Χρήσιμες, Γνώσεις, Διηγήματα, Ποιήματα, Υγιεινή, Ανέκδοτα, Διαγωνισμοί. συνεργ. Θ. Αραβαντινός, Γ. Ζαλοκώστας, Θ. Καραγιαννόπουλος, Γ. Κ. Κατσίμπαλης, Σ. Κέντρος, Δ. Ε. Κούτσης, Δημ. Ε. Μενιδιάτης, Ε. Περδικέας, Σ. Περσίδης, Μ. Πεσματζόγλου, Π. Προσαλέντης, Σ. Ράνιος, Αιμ. Γ. Τσοκόπουλος. εικον. Φωτογραφίες από προσκοπικές δραστηριότητες και εκδρομές. βιβλθ. ΣΕΠ*, EBE* Περ. 1 9 4 4 R R a

Σελίδα τίτλου του αρ. 55

*56. Μικρά

Εφημερίς ΠΕΙΡΑΙΑΣ

1911915

υπότιτ. Δεκαπενθήμερον εικονογραφημένον περιοδικόν εκδιδόμενον εν Πειραιεί υπεύθ. Ιδιοκτήτης και Διευθυντής: Γεώργιος Ν. Αιγιαλείδης. Συντάκτης: I. Ν. Αιγιαλείδης τ. έκδ. Πειραιάς διάρκ. (;) Νοέμβριος 1914 - 1 Νοεμβρίου 1915 κυκλοφ. Κυκλοφόρησαν 9 τουλάχιστον τεύχη. Αρ. 3: 15 Δεκεμβρίου 1914, Αρ. 4: 1 Ιανουαρίου 1915, Αρ. 7: 15 Φεβρουαρίου 1915, Αρ. 8: 1 Μαρτίου 1915 και Αρ. 1: 1 Νοεμβρίου 1915 σχήμα 3 0 x 2 0 εκ. δακτυλόγραφο συνδρ. Τιμή τεύχους: 10 λεπτά βιβλθ. ΕΛΙΑ* βιβλγ. Χειμώνας, «Αιγιαλείδης», σ. 279, Χειμώνας, «Εφημερίδες», σ. 19.

Από σελίδα τίτλου του α . 5

*57. Έσο

Έτοιμος ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 1914-1916

υπότιτ. Δεκαπενθήμερον Περιοδικόν διά Προσκόπους. επίσημον όργανον της εν Αιγύπτω Κεντρικής Επιτροπής των Ελλήνων Προσκόπων. Εκδιδόμενον τη εγκρίσει και εποπτεία αυτής υπεύθ. Εκδότης: Εκδοτική επιτροπή με πρόεδρο τον Γ. Χαριτάκη τ. έκδ. Αλεξάνδρεια. Τύποις «Ταχυδρόμου» Γ. Τηνιού διάρκ. 1/14 Ιουνίου 1914 - 1/14 Νοεμβρίου 1916 κυκλοφ. Εκδόθηκαν 32 τεύχη Έτος Α', Αρ. 1: 1/14 Ιουνίου 1914 - Αρ. 14: 15/28 Απριλίου 1915 Έτος Β', Αρ. 15(1): 1/14 Ιουνίου 1915 - Αρ. 26(12): 1/14 Μαΐου 1916 Έτος Γ', Αρ. 27(1): 1/14 Ιουνίου 1916 - Αρ. 32(6): 1/14 Νοεμβρίου 1916 σχήμα 2 9 x 2 0 εκ. 14 - 24 σ. δίστηλες με συνεχή σελιδαρίθμηση συνδρ. Ετήσια Ε ν Αιγύπτω Γ.Δ. 40, Δια προσκόπους Γ.Δ. 20 Εν τω εξωτερικώ Φρ. χρ. 10, Διά προσκόπους Φρ. χρ. δ Τιμή τεύχους: εν Αιγύπτω Γ.Δ. 2, Διά προσκόπους Γ.Δ. 1 Τιμή τεύχους: εν τω εξωτερικώ Λεπτά 50, Διά προσκόπους Λεπτά 25 σκοπός Σκοπός του περιοδικού ήταν η διάδοση των αρχών του προσκοπισμού. Στις προγραμματικές δηλώσεις που δημοσιεύονται στο πρώτο τεύχος (Αρ. 1, σ. 1 - 2) με τίτλο «Αντί Προγράμματος» υπάρχει το μότο του περιοδικού, που εκφράζει τις αρχές του προσκοπισμού: Τιμή του άτομου και σταθερότης χαρακτήρος Σεβασμός προς την θρησκείαν και τους γονείς Λατρεία διά την πατρίδα

Εξώφυλλο του αρ. 57

Ως προς τα περιεχόμενα του περιοδικού τονίζεται ότι θα έχουν: διπλούν χαρακτήρα' αφ' ενός μεν την ανάπτυξιν

οποίας οφείλει κατά τους κανονισμούς να κατέχη ο Πρόσκοπος... περιεχ. Αρθρα γύρω από τον Προσκοπισμό, Εγκύκλιοι του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων και της Κεντρικής Επιτροπής Αιγύπτου, Δημοτικά τραγούδια, Διηγήματα, Πρακτικές γνώσεις, Χρονικά εκδρομών, Ενημερωτικά σημειώματα για την προσκοπική κίνηση, Ανέκδοτα. συνεργ. Έτος Α': Ούγος Αραβαντινός, Γ. Αθανασακόπουλος, I. Αναστασιάδης, Β. Αθανασόπουλος, Σ. Δ. Ανδρεάδης, Γ. Ανδρικόπουλος, Α. Αντωνόπουλος, Α. Π. Αλφιέρης, Γ. Βερβενιώτης, Κ. I. Βιτιάδης, Ν. Βιδάλης, Δ. Γερμανός, Μ. Γάσπαρης, Πην. Σ. Δέλτα, Σοφ. Δέλτα, Γ. Καμπουρόπουλος, Π. Καμπουρόπουλος, Γ. Κόκκαλης, Αθ. Κουλαμπίδης, Π. Κερκινός, Π. Κουρέας, Μ. Λαμπριανός, Λ.Μ., Α. Ε. Μπενάκης, Α. Μαργαρίτης, Δ. Μαλτέζος, Ν. Μπαριτάκης, Αλ. Μπαρμπαγιαννέλης, Γ. Δ. Μαυρουδής, Β. Μπακόπουλος, Π. Νικουλάκης, Σ. Ξένος, Τάκιτος Ορσίνης, Ε. Γ. Οικονομίδης, Αδ. Παχουντάκης, Λεων. Πτέρης, Γ. Παϊδούσης, Α. Πουλάκης, Κ. Πουλάκης, Ζ. Παπαντωνίου, Θ. Π. Πρινέας, Κ. Ράδος, Π. Κ. Σμυρνιώτης, I. Σιγάλας, Ν. Π. Στατήρας, I. Στόης, I. Σακελλαρίδης, Σ. Σπυρίδης, Α. Μ. Συμεωνίδης, Π. Σοφιαλίδης, Μ. Τσατσάνης, Χ. Φλωράς, Γ. Χαριτάκης, Χρ. Ψαλτόγλου. Έτος Β': Π.Α.Ε., Π. Σ. Δέλτα, Θ. Δ. Μοσχονάς, Χ. Ψαλτόγλου, Γ. Κόκκαλης, Γ. Κιτρόπουλος, Γ. Βλαχογιάννης, Β.Δ., Π. Σμυρνιώτης, Π. Νικολάκος, Γ. Καμπούρογλου, Γ. Σταματίου, Α. Πτέρης, Δ. Δρακόπουλος, Μ. Τσατσάνης, Δ. Συμεωνίδης, Μ. Γάσπαρης, Π. Κα-

Καμπουρόπουλος, Α. Χρίστοβιτς, Χ. Κοροβέσης, Χρ. Ενισλείδης, Α. Αντωνόπουλος, Α. Πτέρης, Ν. Μπαριτάκης, Α. Κουλαμπίδης, Θ. Κ. Σταυρής, Ν. Λανίτης, Ν. Ηρακλείδης. εικον. Φωτογραφίες από προσκοπικές εκδηλώσεις καθώς και σκίτσα που συνοδεύουν τα κείμενα. Υπάρχει κατάλογος των εικόνων στον πίνακα των περιεχομένων βιβλθ. EBE* Περ. 969 Μ

ελίδα τίτλου του αρ. 57

Ευρετήρια Α' Αλφαβητικός κατάλογος περιοδικών Β' Τόποι έκδοσης Γ' Εκδότες - Διευθυντές Δ' Βιβλιοθήκες

A' ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ

1. ο Άγιος Σταυρός 2. Αθήναις 3. Ακανθίς 4. η Αρκαδική Νεολαία 5. ο Ασκληπιός 6. Ατρόμητοι 7. Βιβλιοθήκη Παιδικού Φύλλου 8. η Διάπλασις των Παίδων 9. Έλλην Πρόσκοπος 10. Ελληνόπαις 11. Έσο Έτοιμος 12. Ετήσιον Ήμερολόγιον 13. Εφημερίς των Μαθητών 14. Εφημερίς των Μαθητών

24 17 39 48 3 26 37 22 54 51 57 44 2 13

30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44.

15.

18

45. Πλειάς

15

46. 47. 48. 49. 50. 51.

43 55 45 47 41

16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.

Εφημερίς

των

Μαθητών

Εφημερίς των Μικρών 48 Εφημερίς των Παίδων 5 Εφημερίς των Παίδων 9 Εφημερίς των Παίδων 49 Ήβη 14 Ήβη 19 Κηφισσία 23 Λεύκωμα Παιδικού Περιοδικού 32 Μαθητής 25 Μαθητής 41α ο Μέντωρ 11 Μικρά Εφημερίς 56 Μούσα των Παίδων 30 Παιδική Αποθήκη 1

52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59.

Παιδική Εφημερίς Παιδική Εφημερίς Παιδική Ήμερα Παιδική Μέλισσα Παιδική Σάλπιγξ Παιδικόν Περιοδικόν Παιδικόν Φύλλον Παιδικός Ανθών Παιδικός Αστήρ Παιδικός Κόσμος Παιδικός Κόσμος Παιδικός Φάρος Πανεπιστήμιον Παράδεισος των Παίδων Περιοδικόν των Μαθητών Πρόσκοπος Πρόσκοπος Τερπνή Βιβλιοθήκη Φάρος Φιλία Φιλολογική Εφημερίς της Νεολαίας ο Φιλόμουσος Νέος ο Φίλος της Νεολαίας η Φιλόπατρις Μήτηρ η Φιλόστοργος Μήτηρ Φοιτητής Φωνή των Παίδων Χαρά η Χαρά

35 52 53 16 29 27 36 31 50 28 38 46 34 20 33

4 8 4 7 6 10 12 21 40

Β' ΤΟΠΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣ

Αθήνα

Αλεξάνδρεια Άργος Ερμούπολη Ζάκυνθος Ηράκλειο Θεσσαλονίκη Καστελλόριζο Κωνσταντινούπολη Νέα Υόρκη Πάτρα Πειραιάς Πορτ-Σάϊτ Σμύρνη

1, 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 14, 17, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39,41α, 50, 51, 55 45, 46, 57 40 24 4,8 48, 49 52 41 20, 21, 38, 47 42 12, 15, 16, 18, 19 43, 52, 53, 56 54

11

Γ' ΕΚΔΟΤΕΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ

Αδελφοί Αιγιαλείδη 52, 53, 56 Κ. Θ. Αντωναρόπουλος 31 Π. Σ. Αποστολόπουλος 41α Κ. Βαρβάτης 5 Κωνσταντίνος Χρ. Βλούσος 38 Κωνστ. Α. Γαλάνης 40 Αδελφοί Γρηγοριάδαι 11 Τ. Α. Δεπάστας 38, 47 Βιβλιοπωλείον Δ. Δημητράκου 50 Σπυρίδων Δ. Δουκάκης 51 Γεώργιος Ηλιάδης 33 Φιλολογικός Σύλλογος «Κάδμος» 18 Ε. Καζασμαζής 31 Μ. Δ. Καλαποθάκης 9 Δημήτριος Καλότυχος 51 Μ. Ε. Κανακάκης 27, 32 Γ. I. Καφφετζάκης 48, 49 Ν. Α. Κοτσελόπουλος 27, 32, 36,37 Θεόδωρος Μαρκουίζος 35

Ιω. Μαυρουδής 5 Κ. Γ. Μπουκλάκης 34 Διονύσιος Π. Ναστάτος 45 Ε. Γ. Νικολαΐδης 34 Γρηγόριος Ξενόπουλος 22 Ευάγγελος Β. Παναγιωτόπουλος 10 Δημήτριος Πανταζής 1, 2 Α. Παπαδόπουλος 46 Νικόλαος Π. Παπαδόπουλος 22 Πέτρος Πετρίδης 41 I. Γ. Σακελλαρίδης 38 Μάρκος Δ. Σακκορράφος 6 Μαίρη Σιαρμόν 42 Νίκος Σπετσερόπουλος 39 Κ. Τσούμπης 46 Χρήστος Θεμ. Φιλαδελφεύς 23 Νικ. Χαλαβατζής 24 Σίμων Δ. Χιωτέλης 44 Χρ. Χριστοφής 43

Δ' ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

EBE ΒΒ ΠΑ ΕΛΙΑ

ΙΙΘ ΠΙ ΔΚ ΖΒ EHM ΔΘ ΣΕΠ

Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος 4, 6, 9, 10, 27, 33, 35, 40, 41, 47, 50, 55, 57 Βιβλιοθήκη της Βουλής 6, 9, 11, 14, 22, 38, 47, 50 Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Αθηνών 17 Βιβλιοθήκη της Εταιρείας Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου 1, 6, 8, 27, 31, 32, 34, 37, 41α, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 56 Κεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 6, 9, 39 Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 9, 17, 22, 38 Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης 6 Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων 2 Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών 22 Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης 47, 50, 51 Σώμα Ελλήνων Προσκόπων 55 Αρχείο Νότη Καραβία 23

LA P R E S S E P O U R J E U N E S EN GRÈCE (1830 - 1914) UN RECENSEMENT

MARTHA KARPOZILOU

Résumé Ce recensement a pour objet les périodiques, les journaux et les albums de la jeunesse grecque dans la période 1830-1914. Les critères du genre, chronologiques et géographiques qui ont été les nôtres pour définir et délimiter notre sujet furent les suivants: I. Le critère du genre Le critère principal et décisif pour l'insertion d'une publication dans la catégorie de la presse pour enfants, et pour jeunes fut son édition ou/et sa réception par des enfants, des adolescents ou des jeunes. Par conséquent nous avons exclu un nombre important de publications qui seulement en apparence et à la légère auraient être rangées dans la catégorie ci-dessus —par exemple sur la base du titre, du sous-titre, des éditeurs, ou des déclarations de ceux-ci— mais qui en vérité appartiennent à d'autres catégories. Ainsi notre recensement s'est limité aux publications pour lesquelles nous disposons d'éléments précis et étayés sur le jeune âge soit des éditeurs/ directeurs et collaborateurs soit des lecteurs. Ce qui nous a donc intéressé étaient: 1. Les publications écrites et éditées par des enfants et

des jeunes destinées principalement à des jeunes du même âge. 2. Les publications produites par des adultes à l'usage des enfants et des jeunes. II. Le critère chronologique Nous avons retenu le cadre chronologique 1830-1914 comme une unité englobant les publications allant de la fondation de l'Etat grec au déclenchement de la Première Guerre mondiale. En réalité la collecte du matériau ne commence qu'en 1836 (année de parution du premier périodique pour enfants, Παιδική Αποθήκη) et se prolonge au delà de 1914 en ce qui concerne les publications fondées jusqu'en 1914 inclu et qui ont continué de paraître après cette date. III. Le critère géographique Le critère utilisé pour la délimitation géographique du matériau fut celui de la langue. L'objet étant les publications en langue grecque, étant donné la diaspora il est évident qu'il ne peut y avoir de limites géographiques. Le recensement des publications retenues est analytique et assurément échappe aux présentations bibliographiques usuelles.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγικό Σημείωμα

9

Πίνακας

14

Βιβλιογραφία

16

Καταγραφή Νεανικών Εντύπων

19

Ευρετήρια

197

Περίληψη

203

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΑΡΘΑΣ ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ

ΝΕΑΝΙΚΟΣ

ΤΥΠΟΣ

(1830-1914)

ΔΩΔΕΚΑΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΑΡΧΕΙΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ

ΝΕΟΛΑΙΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΤΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΤΥΠΩΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ Ε. ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΣ - Α. ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ O.E. ΦΩΤΟΜΑΡΑ 54 - Ν. ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΛ. 92.38.933 - 92.36.675 ΜΕ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ ΤΟΥ 1987 ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ