ÐÎÑÑÈÉÑÊÀß ÀÊÀÄÅÌÈß ÍÀÓÊ ÈÍÑÒÈÒÓÒ ÑËÀÂßÍÎÂÅÄÅÍÈß
ËÈÒÅÐÀÒÓÐÍÛÅ ßÇÛÊÈ Â ÊÎÍÒÅÊÑÒÅ ÊÓËÜÒÓÐÛ ÑËÀÂßÍ Îòâåòñòâåííûé ðåäàêòîð ...
19 downloads
219 Views
3MB Size
Report
This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form
ÐÎÑÑÈÉÑÊÀß ÀÊÀÄÅÌÈß ÍÀÓÊ ÈÍÑÒÈÒÓÒ ÑËÀÂßÍÎÂÅÄÅÍÈß
ËÈÒÅÐÀÒÓÐÍÛÅ ßÇÛÊÈ Â ÊÎÍÒÅÊÑÒÅ ÊÓËÜÒÓÐÛ ÑËÀÂßÍ Îòâåòñòâåííûé ðåäàêòîð äîêòîð ôèëîëîãè÷åñêèõ íàóê Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
Ìîñêâà 2008
« »
,
-
!
"
" " #
% ,
( , ' # " ) "
— " ! ,
* "
"
+
"
. '
" % , .
" " "
*
' : " ' '
" "
-. . % ( 0. 1. 2 %. 3. 2
)
: ' '
ISB
'
!
'
+ !
" '
#
!
"
978-5-7576-0220-2
" , +45 6. 0. 5 " 6. %. )
©8 1
*
,
+ +45, 2008
«
»
,
,
! " ! ) '
"
)
"
,
% -
%
.& '
!
&
" +. -. . ' Slavia Orthodoxa "
,
; , ,
-
'
. %
" Slavia Latina . * %
"
,
%
-
"
.
!
"
. -
— -
'
!
. *. +!
%
"
!
,
!
-
!
. ,
" "
' " ! -
4
.
Ïðåäèñëîâèå
%
"
"
"
%
'
,! >. ?.
, % % @
,
)
*
.. H. I
)
'
"
G
, .
% !
,
%
%
. % -
%
) 30–40.J
K. L. %
) .. ,
'
"
" =. -. +
"
.
.A FF "
, ,
,
%
% "
>. A. M ! " ,
)
, )
%
"
'
-
" . .
-
.
.
-
XVIII
)
.
:
(
XVI — !
-
Slavia Latina Slavia Orthodoxa, 1 1 !2 3 1 , - ! ! ! 4 3 3 ! 2 . 6 7 8 ! ! , , 1 , 1 , , ! 8 - ! ! 8 , 1 8 ! , 4 2 ! ! ! [: 1999: 3–22]. 6 ! ! 4 8 , 1 1 1 1 ! , 1 , 1 3 , 8 ! B, !8 — 7 — 1 . C 4 !B 8 1 . C D 8 . E 3 1 , 8 1 8 ! 2 !2 7 7 . 6 2 4 8 , !,
6
Å. È. Äåìèíà
8 4
, 1!4 8
!
F
4 3
!
.
8 1 , ! 7 1
, B2
!
!
!
!
!
7
-
8
1 ,
!
1 ,
! 8
8 (
!
! 4
4
4 ! 8 !1
). J
-
! 8 ,
8 8 . G
!
8 4 4
, ,
. å.
8 8 ,
! !
!
4
7 ! 8
!
8 -
1!4
8 1
8 ,
8
8 »
8
!
, 7
!B
,
B2
8
! 4 8
8
»,
, !
8 «
!
!
4
!
,
8 8
1
!2 , 8
!
. C3
4
!
«
3
!
B2 4
! 1
, 8
8 8
, ,
B
3
!
!
1
,
!
!
B
1 4
,
1
!
. C !
! 8
4 3 1 8 ! 1 ( ), —
8
,
«
!
!2 4
-
.
8
7 (
B
B — . .),
! 8
,
7
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
! (
3 ,
8 B
( 3
) !
B B
2
!
,
C ! 4
!
!
8
« 1
!
!
!
).
!1
! 4 !
! !, 4 ,
, P
,
! 1
!
!2 . O
, !
3 8
. 6
4
4
»
8
8 8 8
!
, 1
,
8 8
8 1
-
.C 8
!
7
!
,
, 4
,
. «Q 7 !
,
3
7
-
!
8
8
3
8
3 8
-
!
!
, .P
2
»,
B
!4 B
! 4 ! 3 8 ! 8 !1 1 ! ! B .
8
-
1
,
,
!
4
1!4
!
4 8 !
8 1983: 4–5]. 6 7
!
7 8 ,
!
! » [K
!
3 - ! ! , 1 ,
! ,
8
-
8
Å. È. Äåìèíà
3
!
!
! 8
R !
(!1
P 8
,
8 ! 1 !
!
! 8 !
8 4
8 3
! 3 8
8 !B 8
! .
! !
, 1 8 1 ! 3
!
,
D
1 !
1
8
K
! !4
8 . .
8 8
.6
), !
!
, . .
8
!
. 1 !
! D
8
Slavia Latina 1 , 2 ! , -
1 / ! 4 -
-
-
8 1
. 6
7
4
8
8
,
-
! 8
8
4
!
8 1
8
!
1!4 ,
4
4
-
8 - !
! 1 ! ),
8
, ,
7
8
B2
!
, !4 !
!
(
!
.
8 !
!
8 !
,
8
!
,
,
!
8 !
,
4
! ,
!
4
.
8 Slavia Orthodoxa, 8
4
)
( ,
,
.
, -
9
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
! (
. B,
! !
1
4
,
!
8
B XVI . ! B ! 8 1 8
! B
1 !
J
1 8 . :
— . C
! (8
),
8
7
, 1
) 8
1
4 8
.
!
1
4 !
! UB
, B
8
7 8 4
2 B2 8 — 8
! B
-
4 8 4 F ! , 7 8 20 8 «O » (1550), R 8 W (1555), 1 E 8 (1557) . Y 3 ! 4 ! 8 1 8 8 1 8 8 : 8 O Z 8 1 (1584), ! Z [. : (1584), \ ] 1 P W 8 (1592) [Rigler 1968: 100–110]. C XVII ., 1 , B , 4 XVI . E !4 XVIII . ! 4 Y ,b ! , 1 4 3 ! 8 4 B 4 !B 1 [ 1978: 329–331]. C XVI – XVII . c 4 , 1 , , ,7 — ( XVIII .) — ! , , -«8 8 7 ». Q 8 8 ! ! , !, [D 7 1952]. E 8 1 , !, 1 ( 2 , 1 2 , 7 2 ) 8 ! 4 B
10
Å. È. Äåìèíà
[Vondina 1973: 165–177]. «: 3 e. 7 , W. \ f. G! ! C 8 « ! 8 8 » (1850) , . . 8 8 ( !4 8 ) ! , !2 2 ( ) ! 8 1 7 ! » [F 1988: 204]. C XVI . ! !4 4 !4 [R 1979: 216–218]. Q 4 8 ! 8 3 . E , !4 8 ! ! 4 , 4 4 8 1 8 ! . 4 !4 — 1 «Y 8 »O W (1574), E 8 E. f ! (1548), !4 8 (1650), — 4 1 1 8 . e 1 8 8 . C !4 XVII . ! , 1 4 ! ! , 4 .E 1 1670 8. 8 ! , 1 Z (1728). 6 B , 4 !B2 1 C U!4 [e 1983: 199–203]. J ! !2 ! !4 XVI–XVII . 4 , 7 ! 8 , 4 , , 8 1 !B ! ! , 8 1 ! ! !8 ( , ), 1 ! 8 ! 3 1 . C ! ! , , ! 8 B
!
! 1848 8. —
11
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
!
,
E 1 -
!8 . U ! 8 !
. !
1
!
8
1
Y
1
8
1
.D 7 , , 2 B ! 8 XVIII
4 8
8
!1
). Z
8
:.-O. C
,
B
!
» [J ! ,
3
1
XVI XVII . 7 8 ! ! 8 ! ! ! 1 , 8 2 XVI ., ! 1 ! 8 .D , 7 ! ! , 8 8 ! 1 7 ! ! 8 , 1 4 8 - ! ! J .K 1 , « 1 ! B 8 ! , 8 2 , 8 » [Urbaiczyk 1963: 235]. C . 8 2 ! !2 7 ! (
8
1
1 !
. «Z 8
!
C
!
7
!
1
! 1 ,
(Y ). C
! 4
1 ! . G B2 ! ! !
XVIII .
! 8 7 ,
7 1981: 168].
XVI . 8
8 8
1545–1599, !2
8
. 2
. 8
. D 8 8 !B ! . XVIII . B 4
B1 ,
8
!
!
8
! B.
12
Å. È. Äåìèíà
6
«
» 1 7
E 1 !
! ! C3 2
1 «
B,
! 1 7
!
!
,
1
E 2
! !
, ! !
«
!
1
,
,
8
4
!
7
, ,8
!
4
!
1
1 , 1 7 1978: 27–28]. ! ]
!
«
(1672 8.) »
! , 3 8
7
! 4 ! , ! 8 , 1
8 1 ,
!
4
-
, 1 7
J C. D
, !
2 ,1 ,
8
8
1 4
8
. 6 1978: 21], ! !
, ! 8 ». E !
!
4
7 ! , !
! 1
,E 2 ,
,
, ! ( ., 1667–1715 88.), 1 7 8 , c « » 1 7 7 !2
.
8 !, 8
! B2 ! [b
!
1
,
! 8 1620 8. Z n . , 7 ! ! 1 7 !B
4
»
1
1
8
8
!B
! !B
4
8
8
! 1 7 !
.
1 7 [b
,
8 8 ,
8 2
8
13
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
!
8 C 4 ! 8 « 8 »
8 C
8
Y C 8
!
8
!) 8
,
!
!
! Y
8
8 4
1 7
3 4 ,
-
C 1 ( 1 7 8 4
B2 .E
, 1
8
1
!1 8 E
3 1 7
7
,
1 !
! !
D! » [Q J (
«
.
!
) -
1
8 ).
1 !8
1
» 2 !
8
! ! !2
-
! ! 1!4
8
4
-
1
, . U
! . E ! - ! 4 ( 1 !4
,
. P
!2
-
XV . 1
8 1978: 112–113]. C
4
!B
1
3 « XVI–XVII . 1 7 , 1 7
XVI .
!
8
.
, ,
— 1 7
, 8 4
J
,
C 8 ,
J
4 ! !
1 ! XVI . ! , 8 ). D 3 ) ! 8 8
. \ 7
7
(
1 7 C
W
, !
!4
( .
( 1 » 7 8 o. :
« ,
! , .
!B 4 . ) 4 4 8
! 8
8 8
,
-
-
14
Å. È. Äåìèíà
, XVIII . 4 !4
7 8 ! 1 7 8
7
7 , 1 ,
1
B 6.
!
,
,
, « !2 !4 7 1 7 » [Pauliny 1966: 83]. D. Q ! 3 « 1 8 ! 8 » [Q 1978: 115]. P , 1 B [J 1978: 93], 8 8 XVIII . 1 B 1 1 7 8 ! 8 ( 1 ), 4 ! . c ! , O. Z , 1 7 ( 8 ), ! 8 ! , ! !7 ! B1 7 8 .6 ! ! ! 1 B, 1 8 (!4 UB b ! ) — B 8 ! 8 , 7 8 . : ! ! Slavia Orthodoxa , [8 -G W D! , ! 8 8 , , ,1 ! 7 ! ( 8 , , ! ), , 1 , 1 3 ! ( ) ! [F 1988: 34–52], !8 — 1 8 ! 8 ! 4 8 , 8 7 4 .G 1 !B 3 8 8 -
15
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
,
D 4
1
(
! 1 , 7 R W D! 1 XVII . 2 4 - ! 8 ! [8 -G 1 !B , !4 4 ! ! ! 8 8 ,« !
!8 4 ,1
! ) 1
),
!1
1
F , E 8 1 K 8 , .F 4 4
,
!, !4
4
! «
1 !
!B 1 [K
,
2
, 8!
,
,
8
7 8 ! !
[K D!
8 2 ») «
4
B). XVI . — ! 1983: 85], ! ), 8 B4 8
(!
XVI . — « . C », [8 -G 8 ! 8
»—! ( 7 , 1 « ! ! ! .C
-
8
! B D! ,
»
!
. Z. O. K ( !
1983: 68–69]. !
-
8 (
,
2
1 ,
» ! — ! 4
! — XVI . ( ), B , 4 1 1 ! ! 7 8 XVI 4 , 1 XVII ., 4 4 1 [ 1 1958: 173–174; :34 1965: 117–134]. Q 8 XVI ., « 1 1 1 7 B 8! 8 1 1
16
Å. È. Äåìèíà
8
! -
4
!8 ,1
8
Y 8 1 2
!B
!
8
4 !
! B . C
4
,
,
«
1
!
1 .
!B 8
8
4 »,
!
2 , - !
! ,
8 8 .C K
. 8
B8 ! F
1
XVII — 1
! !
! 7
-
1
XIX ., 4 !
! W
B, 1876: 4] 7 1 . C 4 ,
,
D! ,
»
1570 8.) C . «
1
, [8 -G 8
!
!
!. : ! 1988: 59]. 1
B !
7
! 1 8 XVIII . 1
!
«
( : !
» [s XVI ., 4
!
C
8
B.
8
7
B
!
! ! » [F XVIII . ! « » ! 1 , 4 F
7
« 8 » XVIII . 2
!
,
8
!
1
!
3 , C 3 ! 8 XVII — 1 D ! 8 1
,
J
8
7 1 , ( . 3 8 (1619)).
17
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
P !
W
,
B ! 8 . C ! 8 8 , ! 3 4
J
8
8
C 3 8 !
! 8
,
8 ! ),
1
( 1 .
1 1
,
. :
«
1
8 !
!1
8
!
7 , , « !
8 !8
1
8
!B2
« »). : 4
8
», , «
»
»(
n
« »
B 3 8 4 —
!
!
7
! !B2 Z. O. K !
!
!2
XVI . « 4
8 ,
,
8
!
,
3 7 ,1 !
-
!
.
!
8
8
1 1
-
! , !B2 ! K Z ! » [K 1983: 84–85]. C 4 ! [8 -G D! XVII . ! !B 1 ! !7 B 8 : 1 XVII . - ! 8 ! ! ! 1 . J!2 !B 3 8 8 I 8 « , ! ». « 1 » ! 8 , 1 [8 -G D! « » 1 ! 8 ! !, 8 1 [K 1983: 3–4]. c 4 W D! 4 « » ( ., , !2 1683 8. O e 7
18
Å. È. Äåìèíà
« «
, 8
» ! 1
4
» 4 !4
! B1
8 P W « 8
!
8
1
D! ,
1 ,
1
4
). J (
!
4 B 8 »
«
B2
,
). R8
,
!
!8 ,
4 1 , . . !B2
1 » [K
! 4
8 1961: 25], 8 7 B2!B ! 8 ! 8 8 C J ! 8 , XVIII — 1 XIX . C! Y 4 1 . 7 B 4 ! 4 8 [U
,
! Y c 8 3 1 1
7
! f
8 1 ,
[F
! , 8
,
8
, 8
3
-
3 B
. J , « !
1
!
48
1983: 96]. , !B Z. O. U 8 8 » . 7
7
!
-
!
! 7 8 .6 !4 1 1 8 3 7 ! 8 8 8 « E. P. F , 1 :! , : Z J !2 1 4 B2 1 4 1988: 77]. ! , 7 Z 8 1 8 8 ! 8 8 4 7 1 8 8 , ! 3 , , 8 ! 8 1 8
». , -
,
, ,
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
. E , 8 , 8 ! 1 1 8 , 7 ! 8 ! 8 1 8 , 2 1 ! 2 Q Z 8 ! 4 B ! , 1 8 ! B .E 1 7 XVI . 8 ! ! 1 7 ! 4 8 , 2 7 ( . 4 !1 , 8 7 ! :s n 8 E 8 J 8 4 , s E J 8 W n ). E ! 1 !7 2 . 6 1 4 1 8 ! ! . K4 XVI . «J 2 » 8 1 8 : J ! « 4 , … ! , B2 4 4 8 » [U 1899: 40]. Q 7 XVII . 8 ! 8 B 4 1 , B2 1 8 , B 8 8 .P 7 ! — 4 8 8 8 XVII . , 7 1 ! ! «J 2 », 4 8 8 ( ! 8 1 ) .C 3 8 1 ! —! , ! 8 1 8 4 !B !B 1 , 7 1 !1 !! !B ! 3 , 3 ! [: 1973: 118–141; : 1988: 579–591]. Y 4 , 7 ! « », « », »( !B 3 8 « ]8 ´ 4
4
, ! 8 8 8
8
2
19
20
Å. È. Äåìèíà
B
7
8
), ! . Q 3 Z
!2
XVII–XVIII , 3 .E !
4 !
8 . !
7 7 , 8
8
!2!B
! 4
! ! 7 B2
, ,
, 7
4 B 8
4 !
8 8 4 - ! 4 7 7 D! . J 4 7 ! 3 8 8 8 ! ! 1 8 1 8 8 ! : ! ! ! 8 ( 4 8 ) 8 ( 8 8 ) ! 1 B .E 1 3 8 8 8 8 ! 8 - ! ! 8 8 , 4 ! B , !B2 ! , 4 B2 30- 8 XIX ., 8 8 ! 8 8 8 [: 1990: 37–51]. Q !2 8 4 , 4 8 , 7 ! XVII . 1 8 1 , 8 8 8 ! 8 1 8 , 1 ! ! 7 4 8 1 —3 ! 7 8 8 8 ! 8 [: 1988: 579–592]. P , 1 4 8 Slavia Latina Slavia Orthodoxa ! , 4 8 B3 8 , ! .6 , !
8
,
,
8 8 8
!
,
21
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
4
!
-
( .
K 8
W
! (
!8
( . ! 8 4 B 8 8
3
7 !2 B ! 4
,
1
—
,
!1
8
7 1
B
B ,
!
B2 B Z
D! );
!
(! 8
8
( .
!
8
8 ! ! !1
, 8
1
! B!1
, 8 7
B !
4
7
8 4
»
—
!
( . ,
!
: 4 ! -
,«
»),
[8 -G !, 1
B
1 ) , 8
.
! ); 3 8 — —«
8
8
8
! ).
8
B ! 4 !
1
1
D! ); ! 7
-
( 1 !
3 1 ! , , 4 !1 8 8 ! ! ). C !8 !1 8 ! ! 8 , 8 ! ! 8 , « 8 », 4 ! , 2 !B2 8 1 B2 ! !. 6 , , ! ! , 1 , 2 B 8 ! ! B ! 8 ! 1 ( 1 ) , 8 , 1 ! , 7 !B2 8 !B2 8 3 — 3 ! . E 3 !4 8 . 7 !
,
8
-
!!B 8 -
22
: 8
Å. È. Äåìèíà
1973 — . . 48 XVII . // J . VII W 4 ! ] . C 7 , 1973. : 8 . W., 1973. : 1988 — . .Y 8 8 // Symposium Methodianum. Beiträge der Internationalen Tagung in Regensburg (17. bis 24. April 1985), Neuried, 1988. : 1990 — . . 8 8 8 ! 8 // Kszta•towanie si• nowobu•garskiego j•zyka literackiego (do roku 1878). Warszawa: Kraków: Wroc•aw, 1990. : 1999 — . .e ! 1 8 // 1 8 . : ! . W., 1999. :34 1965 — . Q ! ! XVI–XVII . / Separatum. Budapešt, 1965. R 1979 — . . P 4 !4 8 ! 8 // J .P ! . W., 1979. s 1876 — ! ". Q ! XVI . Y , 1876. U 1899 — ". #. : J ! 8 « » B8 .Q , 1899. U 1961 — $. #. D 8 W D! // E 1 3 ! 8 8 . U., 1961. U 1975 — $. #. U ! 8 ! 8 (X — XVIII .). W., 1975. Q 1978 — % &. F ! (1760 – 1850) // J ! ! 3 ! XVIII–XIX . W W 4 ! [ERJYQ. W., 1978. 1 1958 — " ' I. G i i i i ! ï ï i ! ï XVII–XVIII . // Slavia. Rod. 27. Seš. 2. Praha, 1958. 8
Ê ïðîáëåìå ñòàíîâëåíèÿ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ ñëàâÿíñêèõ íàðîäîâ...
1978 — " !
8 4 D 7 1952. J 1 J
E 1952 — & * 1978 — ) 3 1981 — )
%. ). J 8 . E j. +. C 8
4 ! ,. +. Q
j
23
8 // E . W., 1978. 1 . Z 8 ,
4 ! ! ! // E
4 . W., 1978.
// e ‡ [8 C 1 R . W., 1981. F 1988 — +. . P ! ! ! . W., 1988. K 1983 — . $. #. f ! Y D! 1 ! 8 ! 8 // J . IX W 4 ! ] . : 8 . W., 1983. K 1985 — . $. #. P ! 8 ! 8 XVII – 1 XIX W., 1985. e 1983 — / 0. e !4 ! // e ! : 1 . W., 1983. b , E 2 1978 — 1 #. 2., + 4 2. ". J ! 8 1 7 // E 4 ! . W. 1978. Pauliny 1966 — Pauliny E. Dejíny spisovnej slovendiny. I. Bratislava, 1966. Rigler 1968 — Rigler J. Zadetki slovenskega knižnega jezika. Ljubljana, 1968. Urbaiczyk 1963 — UrbaDczyk St. Periodyzacja dziejów polskiego j•zyka literackiego // Polskie studia slawistyczne. Warszawa, 1963. Ser. II. Vondina 1973 — VonLina J. O kontinuitetu hrvatskoga književnog jezika od 15 do 18 stoljeda // VII MeŒunarodni kongres slavista. Zagreb, 1973.
.
.
: 1
IX . , # .$ *
1
*
!
%
+
-
/ 0
.
!
.$ , !
,
,
"
—
, ! " )2 — ., "
(
"
"
,
-
-
,
* , 1 ,
2 3 !
!
4 415
" *
" -
"
15 24 «7
3 *
!
"
+
.
:
"
! -
"
,
" +0 " [% " . $
, — * ,
, "
* 3 . ($
«
» *
—« 1 "
"
».
*
!
#
+
! : + " ! + ! " * * 2 $ " " % * 7 1998] " * !? * - ! + #. E. F # +
!
[A » "
.
-
,
"
+ @. $. A 1976: 225 [F 1997], # "
, .], .) -
26
Â. Ñ. Åôèìîâà
* " * *
!
! "
$ *3 *
* *
! !
"
" : 3
$
+
!
"
" %
F. 7. «
"
" "
: "
* :
—
7
,
!
*3
.
,
"
.
" »—
«#
* *
,
"
* 2002: 5]. 1 « ! 0 3 "
% 0 " (7 1,1–17) [
,
*, "
3 » [ » ?», !?
,
, -
! "
*
* "
"# .$
"
,
.
!
!
,
, :
"
"
" ?» « +0 " * " " 3 !
*
+0
%. $
3
*
+0 " .)
.
-
—
"
(X–XI « «
*
+0
.F
! +
,
.
,
!
!
+0 +0
+0 *
3
"
!
,
"
0 "
?», *
-
, -
"
! " 1997: 12–22].
-
27
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
, !? *
+0
, . $
-
"
* "
« * !
*
"
(
, [%
* ,
+
,
«
«"
+
.
"
«#
#
*
"
, "
*—
,
., -
7
. », -
*
+. *
#
+
+0
#
(SJS) +. # 1994 " ," 15 24, !
! " 0
F. 7.
-
«
-
0 + ,
». + [Indexy 2003]. 7 F " , 3" —
,
" "
, 6 7 .
* ,
+0
"
«" ! !
"
»
-
-
"
-
!
L
"
!
* 1994)6,
*+
»4
,
5
!0 »
, 15 24, ,
2006: 24
« "
"
*
" "
* )» (
*
"
.]), — 2006: 27–30], — ! " .# !0 " "
4
#
»
+ X–XI
[%
5
"
,
"
!
: , * -
+0
(
*
0
!
« :
» XIX –
5. 7. F XX . —
28
Â. Ñ. Åôèìîâà
4 ! »)
+
"
"
! 0
(
"
#! T "
— :
#
*
[/ "
"
». /
!? ,
, « *
,
,
:
!0 [F
!
8
0
" -
IX–XI
, " *
[%
" *+; *,
.8].
3
3* 3
XI–XVII ,«
. — « !
"
»
1994 : " — » « « " », * , ,
»,
», 1988: 34–52].
(
*
$ 1985
"
"
" *3
T "
# :
* ! *
0
" *
+
# , T " 0 "
!
, «
;
«
*
, ,
#
,
!
1
1981; F. 7.
:
*3
-
,
«
« !
. F *
*3 "
"
" " :
* —
, *
, V
!
*
"
. ( ! " :
:
,
#
"
)
*
), "
3
, X–XI
! 1999: 33–54].
?
. »
29
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
" ,
"
"
" : "
, +
" ,
! : »[ " »
«
, " ! * . 3 4. @ , «Portions of apparent ‘synchronic’ states are relics of the historical processes that brought them into being, evolutionary scars on the present-day body» [Lass 1997: 14]. F ! : " + — , * ! : * : *+ " # .$ 3 " " . %. . 0 " ! * " ! " — " — , +0 " !, +0 " ( ., , [ 0 " 1997; 0 " 2001; % 2006] .). # " ! . T ! " , * " " : *
* « "
" 9
"
"
* 3
"
+
, 2002: 28]. !
!
. l
,
: " :
3 », . . 9 ;
,
«
" :
, 0
+0
,
*
" +
.
,
$ +
- "
"
0
-
:
3
»
-
-
3 "
+
, — "
.
,
30
Â. Ñ. Åôèìîâà
"
«
!
0
!
* [%
" [%
3 »
;
0*+ ;
, ! "
10
!?
2007 ]. !
F
" 7
, *+ , !
,
" 0
!
,
" :
,
3
,!
!
0*+ ;
* !
+ *
: +
,
,
*
*
5 #
, *
: " :
, 10
3
:
«
. +, *
"
— " : !
3 " .-" . koukkiE, . . [% 2006: 10; 248 : * "
3 ,
"
*
—
" , . êîóöè", ! " . tR brektE,
.-
"
3
*
"
-
+
.L "
" -
*
*
*
! *3
* "
! *
2007: 197–218]; * "
" - " , *
!
!
!
,
+
»
0
. .). " , +
.
, : 3 ! 4. 1997: 368]. l »! : « :
" !? " excessive semantic identification [Vemerka * « " ! %. . 0 " , » ( ., ,[ 0 " 1997: 40 .]).
31
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
,
,
!
,
+
" 3
3 íîãú. # * 1994: 778; SJS IV: 857], * ! ãî~, . . ÷åòâðhíîãú) *! , + ! .7 ! * *! 10–11] , * ! , , » 3
( ., ñîóõîð@êú). , , ÷åòâðhíîãú " 4. . q — ,
"
! "
"
« [q ,
! *÷åòâðh[S-A 16;
*
( . . ÷åòâðhíî" ) ’.
‘( -
.#
-
*! !
" [L##p 2: *
* " , !
*
" " 1977: 280]. , + ! ,
.
1) ÷åòâðhíîãî~ ! X–XI . * # " , " ! # . : (XXXV, % 104a 16–17), " " 3 * ; * 3 * *3 , 1 , — tetrEpouj, * ! 1 (/ 10,12; / 11,6; 4 1,23 V , F , # , r 3, ); 3) " ! , * ! 3 $ 1,24 t ", T , @ ! ). 5 , ÷åòâðhíîãî~ * " " , "
T 2) , *
—
* -
"
, " . 3 , , # , . tetrEpouj (s ,
!
32
Â. Ñ. Åôèìîâà
3 3
!
! *
"
,
"
"
‘ , ! . æèâîòüíú11. F
çâhðü, æèâîòú " ! :
, * » «
. . :
. . *
!
,
* «
».
,
’, "
-
-
" «# » F. 7. " : —« +0 +0 », « 0 », « +0 » « 0 », « : * + " !0 " » [ 2002: 28–35]. " « +0 +0 » + + +0 0 * ( ! « +0 !0 + + », ! « +0 : : »): âëàñòåëü, ñàìîâëàñòüöü, âëàärêà, ñàìîäðüæèòåëü, ñàìîäðüæüöü, æîóïàíú, ïàëàòèè, ïàëàòèíú, ïðèñòàâüíèêú, ñàìú÷èè, ñòðîèòåëü, ñúâhòüíèêú, ÷åòâðüòîâëàñòüíèêú, ÷åòâðüòîâëàñòüöü. ! âî~âîäà, âîæäü, èã4åìîíú " ã4åìîíú, èãîóìåíú, èêîíîìú, ñòàðhè, ñòàðhèøèíà, ãîñïîäü, ãîñïîäèíú, ñàíîâèòrè, êúí#sü, öhñàð4ü, ìèðîäðüæèòåëü. 5 3 " , * + « * "
11
[%
2007 : 119]
, *
"
«
* +0
—
+0 3
!
« ,
,
+, -
*
», ,
!
-
»
!
,
,
! :
3
+
, ,
( . .
*
*
,
,
« ! ») 3 3
" .
!
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
» *+, 5 ! " ! 200
.
,
— !
*
33
-
âëàärêà ( # 1994 — .). ,! « » 0. âëàärêà * ! *3 âëàärêà : âëàär÷èöà, âëàär÷üíú, âëàär÷üñêú, âëàär÷üñêr, âëàär÷üñòâî, âëàär÷üñòâè~. 5 , 0. âëàärêà 3 * « » , 0 . *voldyka, ! 0*+ -k(a) -n- [l I: 327]. L « » * 3 !0 ‘ " : ’ (‘ *, ’) * * * " : Ågemón " * " @ 21,12 ( . . " * " " — " " " ), despÒthj (@ 2,29, *; " # " ,# * ), ÅgoÚmenoj ( 2,6 # ), kratîn (# 86,23). # 0 , 0. âëàärêà « » " ‘ *, ’ , , " ! . F , " * " . Ågemón * " : èã4åìîíú ( 27,2; 27,11; 27,14; 27,15; 27,21; 27,23; 28,14) " ã4åìîíú ( 27,11; 27,15; 27,21); * " . ÅgoÚmenoj ! " : èãîóìåíú ! èãîóìåíú12. @ 12
t : + ! *3 +0 * : % 61b 7 67b 23), r 3; % 13,17 , # .
3 13,7 % , , ,# ,# *
1 , ,# ,# (bis — , r 3; % 13,24
34
Â. Ñ. Åôèìîâà
‘ " , * " # * " . QrcimandrDthj . # .:
’, ,
*
#
-
pEntwn sunelqÒntwn SerCwn te kaF klhrikîn, monacîn te kaF Qrcimandritîn kaF laþkîn … éste ZpitelCsai PortÊn megElhn …13 — âüñè áî ñúøåäúøå ñ– ïîïîâå æå è êëèðèöè . îáëàøè æå è ÷ðúíîðèçüöè . è èãîóìåíè ñúòâîðèø– ïðàçäüíèêú âåëèêú . # 219,21. 5 " ( 13,9; @ 20,20) " . Ågemón * « » ! * âî~âîäà ‘ *, ’, " ! 0. âëàärêà. # * 73 " . Ågemón âî~âîäà. âî~âîäà ! " . ÅgoÚmenoj (# 262,16). " (@ 22,26 T " ) ÅgoÚmenoj ! ñòàðhè ( . ñòàðú) ‘ 3 ," ’, # * " . kratîn * 0. ñòàðhèøèíà (# 48,13–14) — « » ! in(a) ñòàðhè. C 0. ñòàðhèøèíà " ( # 1994 — 49 .) ‘ * , 3 , " ’ * : " " : Trcwn (# 361,14; # 361,17), QrchgÒj (# 39,23), Ð prîtoj ( 6,21; # 17,6), : % ñòàðhèøèíà ( . 48,13–14;). V
13,7 — íàñòàâüíèêú; % ñòàðhèøèíà * âîæü. 13 t ! : Nestle 1950; Rahlfs 1952; Frmek 1933–1939; T 1978].
13,17 % 13,24 — " . kratîn # " : ,
[Merk 1984; 1982–1983;
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
Ð proestój (% (# 37,28). 5
87 17; # :
200,3; T " -
35
2b 10), QfhgoÚmenoj
tinR Tnqrwpon sfalCnta kaF katadDkV ØpÕ Trcontoj blhqCnta … di: Pautoà prÒseisiÄ kaF tÕn Trconta parakale? tÁj sumforOj QpallagÁnai; — êîãî ÷ëîâhêà ñúãðhøèâ’øà . è âú òüìíèö@ [âú òüìíèö@] âúâðúæåíîó árâúøîó ñòàðhèøèíî\ . ... ëè ïðèõîäèòú ñàìú êú ñòàðhèøèíh òè ìîëèòú ñ– . äà ár íàïàñòè èçárëú . # 361,12–18. #
+ 2,6, *, ’ " âîæäü. F , #
‘
" — âëàärêà. # .:
!
" !
* "
. ÅgoÚmenoj « » 1
Zk soà gRr ZxeleÚsetai ÅgoÚmenojÄ Óstij poimane? tÕn laÒn mou tÕn :IsraÇl. — èñ òåáå áî èçèäåòú â%ëêà . èæå îóïàñåòú ëþäè ìî# è è%çëh . # 141b; — èñ òåáå áî èçiäåòú âîæäú . _æå îóïàñåòú ëþäi ñâî> è%ëh . 1 134 14. T
, ’ * ãîñïîäü, " + [L##p 7: 61–63), ! " " in(U) 0. ãîñïîäèíú. ,! 0 * " * + " . despÒthj, " 0. âëàärêà. # , # * , ! + ! âëàärêà, ãîñïîäèíú " . despÒthj 3 " " : : 14
‘"
T "
âëàärêà (,
. , 251" 7).
"
" ,
% ,
"
.,
36
Â. Ñ. Åôèìîâà
tù QcreDJ doÚlJ ZstrateÚqhteÄ Öj tÍ toà d e s p Ò t o u QpostasDa Pautoà doÚlouj tÚptei kaF foneÚeiÄ Ön Ð d e s p Ò t h j Zlqön dicotomÇsei. — íåïîòðháüíîóîóìîó ðàáîó âîèíè ~ñòå . ~æå îòúøúäúøîó â ë % ä ö h . áè~òú êëåâðhòr ñâî# . è îóáèâà~òú . ~ãîæå ã î ñ ï î ä è í ú ïðèøåäú íà ïîër ïðhñh÷åòú . # 107,26–30. / *
"
. Ågemón »
despÒthj
. F , " . " . êúí#sü15. 1 (I $ 2,14 , r 3, t ; " . despÒthj " ! * *100,12). # 0. öhñàð4ü — öhñàð4ü16 (# ( # 1994 — ! 500 .), " 0. âëàärêà. , * + âëàñòåëü, ñòðîèòåëü, ïðèñòàâüíèêú, ñúâhòüíèêú. L 0 * ! 0*+ teL(I) Inik(U) 0 . 7 ! * : !? + , " 17 , , "
# * Ågemón « »" Ågemón êúí#sü * % bis). / « »
15 16
17
, @ , 7 -
33
. [ESJS 7: 393]. , 3 " [ESJS 2: 93]. * ñúâhòüíèêú * "
êúí#sü öhñàð4ü 0
bouleutÇj, " " * «
«
« !
" *
,
0. ñúâhòüíèêú ! , » Inik(U), " bouleutÇj — ( " . bouleÚw), , + *, » -tÇj [Chantraine 1933: 320]. " 0 *
37
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
!
. , ! 3 + ! teL(I) *’ ( . . ‘ * , 0. âëàñòåëü18. # 0. âëàñòåëü ‘ ’) " * @ 7,8 " . ØpÕ ZxousDan tassÒmenoj ‘ ’ ( . Å ZxousDa ‘ *’), # " , : ! 19 , 0. âëàñòåëü 0. âëàärêà. # .: -
!
kaF gRr Zgö TnqrwpÒj eAmi ØpÕ ZxousDan tassÒmenojÄ … — _áî àçú ÷%êú åñìü ïîäú âëàñòåër. îó÷èí4åíú . T " , ,1 ; — èáî àçú ÷ë%êú åñìü ïîäú â%ëäêàìè îó÷èíåíú # . *
(
3
âëàñòåëü « # . #
), # 0. ñòðîèòåëü 0 *
» , #
"
-
*
, +0 . $ + ñòðîèòåëü " « +0 +0 » 3* : * # * ! ‘ *’ — ‘ +0 ( )’ " oAkonÒmoj. 5 , ‘ +0 ( )’ 0. ñòðîèòåëü * «A 7 " »— # * , ! , [s " 1980: 121–125; / 1985: 11–20; % 1991: 76–77]. # .: +
-tÇj teL(I),
18 , « teL(I) . [% 19 # .,
!
: +0
"
*
" " * ! *
» 2006: 60-61]. ,! : + :
0 [%
* 2006: 63
0 ! æå :
+ " dC [%
.].
* à
# " , ! 1997: 65–66].
38
Â. Ñ. Åôèìîâà
Ð mBn oân makarDthj SEbaj toàton dexEmenoj paradDdwsin tù oAkonÒmJ tÁj laÚraj — áëàæåíèêú îóáî ñàâà òîãî ïðèèìú. ïðhäà è ñòðîèòåëþ ìàíàñòrðúñêîóîóìîó . # 283,12–13. -
"
ñòðîèòåëü , ! , "
ñòâî ‘ 285,26). ñòðîèòåëü ‘ 1 !
-
+0 3
0
’, —
-
*
. oAkonomDa ! I tv(o) 0. ñòðîèòåëü’ (# 285,23 * 0. . oAkonÒmoj " , , ! 3 " , " " oAkonÒmoj ‘ +0 ’ * * Inik(U) ïðèñòàâüíèêú. # . @ 16,1:
”AnqrwpÒj tij Ãn ploÚsioj Öj eücen oAkonÒmon, kaF oátoj dieblÇqh aÙtù æj diaskorpDzwn tR ØpErconta aÙtoà. — ×%êú åòåðú áh áîãàòú . _æå _ìhàøå ïðèñòàâüíèêú . _ òú îêëåâåòàíú árñòú ê í4åìîó . hêî ðàñòà÷à> _ìhíüh åãî . T " , . @
ïðèñòàâüíèêú, —
20,8:
"
% " . ZpDtropoj
-
+ "
*, ‘
3 ,"
"
+0
-
* * ’. # .
lCgei Ð kÚrioj toà Qmpelînoj tù ZpitrÒpJ aÙtoà, — ã%ëà ã%äíü âiíîãðàäà . êü ïðiñòàâúíiêîó ñâîåìîó . 1 , # , . " : 20
" oAkonÒmoj ‘ èêîíîìú (@ 16,8 T " ,
7 , , " ñòðîèòåëü èêîíîìú ( @ 16,8) [q
+0 )20. #
’
! + 4. . q , + ïðèñòàâüíèêú ( @ 16,1 1972: 261].
-
3),
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
3 # r 3 : oAkonÒmoj " : 16,23, " 0. ñòðîèòåëü, "
,V 1 èêîíîìú ! F
*
,
,F *
"
-
* 21 . # .:
1220 "., " . 4 — *-
QspEzetai ØmOj ”Erastoj Ð oAkonÒmoj tÁj pÒlewj — öhëîó~òü âr åðàñòú , èêîíîìú ãðàäüñêrè V # , F , r 3; — öhëþ~òü âû ~ðàñòü . ñòðîèòåëü ãðàäà âñåãî . ,F 2
, .
« +0 3* : +0 " " 0. cúâhòú ‘ ’ ‘# , ! ’, * ‘ # ’ ( " . bouleutÇj prwteÚwn toà bouleuthrDou), ‘ ’, . . " . cúâhòîâàòè ‘ *’ [% 1996: 22). F ‘ # ’ 0. ñúâhòüíèêú ! " . bouleutÇj % " " . # . 15,43: +0
» "
0. ñúâhòüíèêú,
39
"
Zlqön :IwsÊf Ð apÕ ArimaqaDaj, eÙscÇmwn bouleutÇj… tolmÇsaj eAsÁlqen prÕj tÕn PilOton kaF ÆtÇsato tÕ sîma toà :Ihsoà. — ïðèäå _îñèôú îòú àðèìàòå> . áëàãîîáðàçüíú ñúâhòüíèêú... _ äðúçí@âú âüíèäå êú ïèëàòîó . _ ïðîñè òhëà _ñ%âà . T " , ,1 . $ ‘
!
+
0. ñàíú ‘ , ñàíîâèòrè +0 ». # .: 21
0. ñúâhòüíèêú ‘ # * ’— ! , "’. $ " ,
,! 1
.
* [%
#
"
"
’! !
! . ñàíîâèòrè ovit !« +0 -
2002].
40
Â. Ñ. Åôèìîâà
ïðèäå ñú ìíîæüñòâîìú âî~âîäú è êàçíüöú è æîóïàíú . è ñàíîâèòrèìè... # 561,2522. # 0. ñàìú÷èè ‘ (# 297,30). $
24
,
,
2006: 172–173], « + * "
-
22
F r . Ypax ‘ 23
[q
24
25
+
», —
* ,
-
( . .« 2005: 34]. ñàìú÷èè !
[%
*
«A
1
»
,
)
», "
"
! .q
, " *-
. «"
4.
-
: meizÒteroj " " " , !0 " " " . meizÒteroj " , 0 " « +0 ‘ * ’ * 25 .5 + , + *
»—
’. ,
«
-÷èè» « 3 ! "
»
1977: 124]. 4
! 0 ! + “
L
" ». #
,
* * UCiji 0 , . . UCij(i)/ ICij(i) [% ñàìú÷èè * *+ *
*
*
, 0 +0
"
0. ñàìú÷èè
!
+
# * + ñàìú÷èè — + * +
" *,
.
*
23
’ — "
.% *
* !
*
:
* ” *
: « » [% 0
" 1997: 63]. : XIX .
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
æîóïàíú,
41
! 3* , ! «A 1 » # * (# 561,7 24; 562, 26), . . , + ! , [s " 1980; / 1985: 11–20; , * 3 % 1991: 76–77]26. ,! , + * - . župa [l II: 66; Vaillant 1974: 61627], + [l II: 66]. * " " * 0. æîóïàíú — * * . 5 * " « » ïàëàòèè ‘ , ’ ïàëàòèíú ‘ ’ ( , , F. 7. [ 2002: 29]). T * * * : . ,!0 ! * . palatinus ( " , . [l III: 190]), ! " : : ! + * «A 1 » # * , , , " " - " " , ! *, ïàëàòèè, ïàëàòèíú + : « » " . Palat?noj ‘Palatine’ [Liddell-Scott: 1291]28. "
26
:
! 3 , " " + » æîóïàíú * taboullErioj [SJS I: 616]. 27 , F. 7. , +0 " æîóïàíú ‘" ’» [ 2002: 29]. 28 t . Palat?noj , 3 " , [Dagron 1969: 54–55]). # +0
"
«A
,
" 0. æîóïàíú , -
1 » . «T . Trcwn *æîóïà : « . , 3
«
( ., » - "
42
Â. Ñ. Åôèìîâà
T
* " « +0 +0 » + * " " : ñàìîâëàñòüöü, ñàìîäðüæèòåëü, ñàìîäðüæüöü, ÷åòâðüòîâëàñòüíèêú, ÷åòâðüòîâëàñòüöü. , ! + « : » " " . @ ñàìîâëàñòüöü, ñàìîäðüæèòåëü, ñàìîäðüæüöü — * " " aÙtokrEtwr ( . aÙtÒj ‘ ’, kratCw ‘ *, *’), « » öhñàð4ü. # .:
:
Ósoi eAsFn stratiîtai ØpÕ tÕn aÙtokrEtora… — ~ëèêî ñ@òú âîèíè ïîä ö%ðåìú . # 71,11; kaF toÝj aÙtokrEtoraj ØbrDsai — è òhõú ñàìhõú ö%ðú îóêàðàòè . #
102,23.
*
ñàìîâëàñòüöü ñàìîäðüæèòåëü — " # *, ñàìîâëàñòüöü ! ! ( . . ! 0. âëàñòü), ! * * " ! ! Ic(I), " + , , " " * " [% 2006: 81–83]. ! « » " . aÙtokrEtwr * * ñàìîäðüæüöü, ! ! " . äðüæàòè, ! * 3 " +0 : *[% 2006: 339]: ! # * , ( «A $ E », «A # », «A 7 »); , , * 0. ïîëàòüíèêú ‘ ; , : " ’, +0 V 7 (ØpÒ tinoj tîn toà palatDou — íhêòî îò ïîëàòíèêú [# 4p XI–XVII 16: 195– 196]), ! Inik(U) " palat-. s , , +0 * ! 0. ïîëàòà (" . tÕ palEtion), ! +0 # * .
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
43
ñàìîäðüæüöü , 0 " (7 ! 1073 60 6–7; 7 ! 1073 61 19; r 226 25; 214 4). ÷åòâðüòîâëàñòüíèêú ÷åòâðüòîâëàñòüöü — * " . tetraErchj ( . tetrEj ‘ ’, tetrEfuloj ‘ ’, QrcÇ ‘ , *’) — + " (÷åòâðüòîâëàñòüíèêú — @ 3,19, ÷åòâðüòîâëàñòüöü — @ 9,7). L * , , * * " : òåòðààðõú ( òåòðàðõú), 3 % " ( 14,1 T " ). * ! * ìèðîäðüæèòåëü ‘ ’ — * " " kosmokrEtwr ( . kÒsmoj ‘ , , ’, kratCw ‘ *, *’). L ‘ 3 " ’ # " : 1 (% 93! 24, % 6,12). F ! , , * 3 " ! 0 * " « +0 +0 » , , +0 , , " , * " " , . # — ," + , , " : , 3 : ( . . : « »). # — « » (âëàärêà) (âî~âîäà, ãîñïîäü), ! , ! * , , (âëàñòåëü, ñòðîèòåëü). * ! , ! , , ! * . $ 3 « 3 » " , , " *, + * , ! *3
44
Â. Ñ. Åôèìîâà
«
» *
: :
*
"
* ! * (âëàärêà, âî~âîäà, êúí#sü, öhñàð4ü), * versus . L : , , ! *3 " ( ., , + ïðèñòàâüíèêú, èêîíîìú ñòðîèòåëü . oAkonÒmoj).
" « 0 » F. 7. «! » : 1) « !0 0 »: æüðüöü, çàêîíüíèêú, êëèðîñüíèêú, ìîëèòâüíèêú, ïðè÷üòüíèêú, ñâ#òèòåëü, ñâ#måíèêú, ñâ#måírè, ñòàðüöü, ÷èñòèòåëü, ÷ðüíîðèçüöü, ÷ðüíüöü; 2) « »: àðõèäè"êîíú, àðõèåïèñêîïú, àðõèñvíàãîãú, äè"êîíèñà, èãîóìåíè , òàèáüíèêú; 3) « 3 * »: îõîäüíèêú, îøüëüöü, ñúâúçäðüæüíèêú, òðîóäüíèêú, ïîñòüíèêú, ïîóñòríüíèêú, ïîóñòríüíú, ñòëúïüíèêú. 5 ! *+ " " ! , « * » . , " « !0 0 » — SereÚj. V SereÚj " " 0 : , , ! , -
: : 0
.# 0
(
# % 29
«
# "
0
: ,
», ! + " : 1994 — 43 .) « 1994 — 76 .)29. t : -
L
" F. 7.
».
,
+0
,
!
!
,
* « !0
è~ðåè/ è~ðhè »" ïîïú ( è~ðåè/è~ðhè ,
+
—
,
45
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
,
*
( 0
0
)
0
,
:
. # .:
oÙk QnCgnwte tD ZpoDhsen DauFd… toÝj Trtouj tÁj proqCsewj Nfagen, oÞj oÙk ZxÕn Ãn aÙtù fage?n…eA mÊ to?j Sereàsin mÒnoij; — íhñòå ëè ÷úëè ÷úòî ñúòâîðè ä%âú... õëhár ïðhäúëîæåíèh ñúíhñòú . _õúæå íå äîñòîèíî åìîó áh hñòè... òúêúìî èåðåîìú åäèíhìú . 12,4 ,T " ; [KatÇchsij sÚntomoj lambEnein mCllontoj scÁma monacoà] ZperwtO aÙtÕn Ð SereÝj lCgwn, — È ïî ñå$ì ïðèâîä#$ò õîò#màà$ã ïîñòðhmè è âúïðàøàåòú è _åðhè ã%ë# . % 86b 17 ( ). «# #
0 :
*
»" 0
*
!
#
ïîïú30 , . .
,"
*
— Ïîïú òâîðèòú ïàêr ìî$ë ìëàäåíüöþ . % ( 15,1),
27,1
"
, " : :
* .5
, :
8 4.
*
0 " * ïîïîâå æèäîâüñöè:
î íåìü æå çàîóòðà ñúâhòú ähàø# ñòàðhèøèír è ïîïîâå æèäîâèñöè _ ñòàðüöè _þähèñöèè . % 49 11. # .
27,1: Prwÿaj dB genomCnhj sumboÚlion Nlabon pEntej oS Qrciere?j kaF oS presbÚteroi toà laoà katR toà :Ihsoà. — Þòðîó æå árâúøîó . Ñúâhòú ñúòâîðèø# âüñè àðõèåðåè è ñòàðöè ëþäüñöèè íà è%ñà . , 1 bis, # bis. 30
[
# +
. pop < .- .- . pfaffo ‘ . 1. , 2005: 140], , " .
,
0
’ [l
III: 326]. $ *
,
3
-
46
Â. Ñ. Åôèìîâà
#
* . SereÚj, " :
"
!
ïðîçâvòåðú. +0
,
ïîïú * " . presbÚteroj, ïðåçâvòåðú. L " : 1 " , 0. ïîïú ! !0 . F , , ‚ 31 # * 0 * (" . SereÚj):
*3 0 " +!
-
,
SÝ dBÄ ð TnqrwpeÄ eA diR toàto oÙ boÚlei proselqe?n tÍ metanoDvÄ Óti TnqrwpÒj Zstin Ð SereÝj WmartwlÒjÄ mhdB baptisqÍj, — Íú w ÷ëîâh÷å àøòå ñåãî ähë" íå õîøòåøè ïðèòè íà ïîêà"çíü . êî ÷ëîâhêú ~ñòú ïîïú ãðhøüíú . òî è íå êðúñòè ñ– . # 361,25. F
,
,
+! "
"
0
ïîïú
"
.
presbÚteroj: :Egö Ncw tùde tù presbutCrJ proselqe?nÄ kaF ZxomologÇsasqai… tRj WmartDaj moà, … — ìüíh ëè ~ñòú ïðèøúäúøå êú ñåìîó ïîïîó òè èñïîâhäàòè ãðhõr ñâî# . # 358,19. , *
7
:
:
*
"
. presbÚteroj :
!
ïîïú . # .:
-
ZpDskopoj dB Édh ceirotonhqeFj presbÚteroj nàn genCsqai oÙ dÚnatai — åïèñêîóïú áî îóæå ïîñòàâü~íú írí" ïîïú íå ìîæåòú áròú . # 287,23. polloÝj tîn neofwtisqCntwn katCsthsan presbutCrouj kaF diakÒnouj. TÒn de BitElion poiÇsantej ZpDskoponÄ … — è ìíîãr êðúøòåír# îòú ì@÷åíèêà . ïîñòàâè ïîïr è äè"êr . è âèòàëè ïîñòàâè åïèñêîóïà . # 236,27.
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
t :
ïðåçâvòåðú : :
!
*
:
#
47
*
metakElesai dB :AcillOn kaF :AlCxandron toÝj presbutCroujÄ … aÙtoF Zk diadocÁj tÕn tÁj ZpiskopÁj sou qrÒnon ZmpisteuqÇsontai, — ïðèçîâè æå àõèë@ è àëåkàíäðà îáà ïðåçâyòåðà . ... òà ïðh~ìëåòà ïî ð–äîó åïèñêîóïúñêrè ñòîëú . # 187,2031. /
* #
X–XI
1994 — 17 .
.
:
, " #
.), !
* : , .5
,
:
, , !
Ic(I) æüðüöü ( , 0
-
*
*
.Eteroj dC tij SereÚj... legei, «... oÙ dÚnamai Qno?xai Tneu qumiEmatoj kaF spondÁj, megElh gEr Zstin QmÚnh parR tù... qeù :AsklhpDJ» — èíú æå íhêòî æüðåöú ... ãëàãîëà . «... íå ìîã@ îòâðhñòè áåñú füìü"íà è æðüòâr . âåëèêú áî ãíhâú ~ñòú îòú áîãà àñêëèïè" .» # 228,23. æüðüöåìú æüðüöü : 31
7
" ñòàðhèøèíà ñòàðhèøèíà æüðü÷üñêú ( ! 0. * . æüðü÷üñêú) * + " . QrciereÚj, . . : . # . ! " : ,
A : ,
$ +0 "
ïðåçâvòåðú *
:
! . # .:
:Anórqwsan oân aÙtÕn ZpF toà xÚlouÄ kaF loipÕn metR taàta kaF presbÚterÒn tina MhtrÒdwron tÁj aSrCsewj tîn Markiwnistîn. — ïîñòàâèø– îóáî ~ãî ( . . $ . — . .) íà äðhâh . òà÷å ïî òîìú è ïðåñâóòåðà êî~ãî ìèòðîäîðà âhðr ìàðêiàíüñêr# . # 141,9–10.
48
Â. Ñ. Åôèìîâà
àðõè~ðåè # *
26,14
:
: : +- "
" *
"
TÒte poreuqeDj… :IoÚdaj :Iskarióthj prÕj toÝj Qrciere?j eüpen, tD qCletC moi doànaiÄ kQgö Øm?n paradósw aÙtÒn; — Òúãäà øüäú... _þäà _ñêàðèîòüñêú_ . êú à ð õ è å ð å î ì ú ðå÷å . ÷üòî õîøòåòå ìè äàòè . _ àçú ïðhäàìü è . T " , ,1 ,# ; — Òúãäà øüäú... èþäà èñêàðèîòèíú . êú ñ ò à ð h è ø è í à ì ú æ ú ð å ÷ ú ñ ê à ì ú . ÷’òî ìè õîøòåòå äàòè . è àçú ïðhäàìr è . # 407,2732. t
0. SereÚj
QrciereÚj *
, , . 0 * teL(I) — ñâ#òèòåëü ÷èñòèòåëü, ! ! ? ñâ#måírè ! " ik(U) 0. ñâ#måíèêú. 7 ! « » * 0. ñâ#òèòåëü, " * , $ . F ñâ#òèòåëü ! # * " ( * ) 1 " . 2 0. ñâ#òèòåëü ! " .F , 7! # 1073 ". 0. ñâ#òèòåëü ! 39 , 0. ÷èñòèòåëü — 3* ( . 185 25–26, 0 1 ). ,! « » 0. ñâ#òèòåëü * ! " ñâ#òèòåëü Ik . ñâ#òèòåëüñêú, ! " " ( , 7! # 1073 ". . ñâ#òèòåëüñêú + . ñâ#òèòåë~âú [4 .], ,
32
T " * " " : àðõè~ðåè # ñòàðhèøèíà æüðü÷üñêú : : 26,14 ìîëèòâüíèêîìú : : 21,15 ! [/ 1995: XXIII].
* ñòàðhèøèíà /. /
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
49
0. ñâ#òèòåëüñòâî [4 .], " " ñâ#òèòåëüñòâîâàòè [1 .], . ñâ#òèòåëüñòâîó~ìú [1 .]). $ . ñâ#òèòåëüñêú # * ( ); % — ! * , / + 1 " (% 39! 1–2). # 0. ñâ#òèòåëü 3 1 * , ! *3 ( ) " ! " " : è~ðåè àðõè~ðåè * " . , + +0 : è~ðåè/è~ðhè ñâ#òèòåëü àðõè~ðåè/àðõè~ðhè ñòàðhèøèíà ñâ#òèòåëü. # .: KaF perissÒteron Nti katEdhlÒn ZstinÄ eA katR tÊn ÐmoiÒthta MelcisedBk QnDstatai SereÝj Mteroj (% 7,15) — è ëèøå åmå "âh åñòú . àmå áî ïî ïîäîáèþ ìåëõèñåäåêîâîó èíú è å ð å è âúñòàåòú . , ; — èçëèèõà ~må "âh ~ñòü . àmå ïî ñïäîáëåíèþ ìåëõèñåäåêîâîó . âüñòàòè è ~ ð h þ èíîìîó . ; — È ëèøå è ~må "âh ~ñòü . àmå ïî ïîäîáüñòâüþ Ìåëõèñåäåêîâîó âúñòà~òü ñ % ò ë ü èíú . V ; CristÕj dB paragenÒmenoj QrciereÝj tîn mellÒntwn Qgaqîn (% 9,11) — õ$ú . ïðèøåär àðõèåðåè . ãð#ä@mèìú áëàãîìú . , , # , r 3; ; — õ%ñü æå ïðèèøäü àðõè~ðhè . áîóäîómå~ á%ëãîñòèíå . — õ%ñú æå . ïðèøüäú . ñòàðhèøiíà ñ%òëü . ãð#äîómèìú á%ëãîìú . V . F ñâ#òèòåëü F ,
+
* ! , % 2,17 ñâ#òèòåëü:
3
1 —
* *
, ! "
.
Hna ZleÇmwn gCnhtai kaF pistÕj QrciereÝj tR prÕj tÕn qeÒn. — äà ì%ëñòèâú áîóäåòú è âhðüíú ñ%òëü æå êú á%îó . V ,, ,# ,# , r 3, .
50
"
Â. Ñ. Åôèìîâà
# 0. ñâ#òèòåëü " , . SereÚj, "
* " 0 , . QrciereÚj. F , # * " . SereÚj,
-
«A * (# 530,17 " " ‚ 21 ! 7 (7 29,11) + 0 (# 246,12). * 3 , 1 0. ñâ#òèòåëü * " SereÚj (% 7,15), QrciereÚj (% 2,17). , ! " 0 (SereÚj) 0 (QrciereÚj). 5 , % 9,6 – % 9,7 + " " ñòàðhèøèíà ñâ#òèòåëü. # .: p
532,9),
: »
eAj mBn tÊn próthn skhnÊn diR pantÕj eAsDasin oS Sere?j tRj latreDaj ZpiteloàntejÄ eAj dB tÊn deutCran Ypax toà Zniautoà mÒnoj Ð QrciereÚjÄ oÙ cwrFj aHmatoj Ö prosfCrei ØpBr Pautoà kaF tîn toà laoà QgnohmEtwn — Âú ïðüâîóþ îóáî ñêèíèþ âüíþ âüõîæäàõîó . è~ðhè ñëþæáè ñüähâàþmå . âü âüòîðîóþ æå ~äèíîþ ëhòà . ~äèíü è~ðhèè è íå áåñ êðüâå . þæå ïðèíîñèòü çà ñå è w ; ëþäüñêûõü íåâhæäüñòâûèõü . — âü ïðüâîóþ ñêèíèþ âûíîó âüõîæäàõîó è~ðhè ñëîóæüáû ñüähâàþmå . âü âüòîðîóþ æå ~äèíàþ ëhòà ~äèíü àðõè~ðhè íå áåñ êðüâå . þæå ïðèíîñèòü w ñåáh . èè ( ! — . .) w ëþäüñêûèõü íåâhæäüñòâèèõü . r 3; — âú ïðüâîþ æå ñêèíèþ âúèíîó âúõîæàõîó . ñ%òë~ . ñëîóæüár ñúähâàþmå . Âú âòîðîóþ æå ~äíîþ ëhòà ~äèíú ñ ò à ð h è ø è í à ñ % ò ë ü . íå áåñ êðúâå . þæå ïðèíîñèòú î ñåáh è î ëþäüñêrõú íåâhæüñòâèèõú . V .33
33
0
7
,
-
! 0
* "
3
1
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
51
# 0. ÷èñòèòåëü ! * # * (4 .), ! " I tv(o) 0. ÷èñòèòåëüñòâî ‘ 0 ’ (2 ., # 287,11 294,28). @ ÷èñòèòåëü ! : 0 !0 ( " . SereÚj), : : , +0 " + : + + * ( " . presbÚteroj ‘ ’). # .: 1) timOtai dB ØpÕ basilCwn kaF proskune?tai ØpÕ SerCwn kaF qeosebîn laîn. — ÷úòîìú æå ~ñòú êúí–çè . ïîêëàí ~ìú æå ÷èñòèòåëè . è äîáðî÷üñòèârèìú ëþäåìú # 219,30; 2) MartÚrion toà WgDou presbutCrou :ArtCmonoj — ñòðàñòü ñâ–òààãî ÷èñòèòåëh è ì@÷åíèêà . àðòåìèà . # 220,8–9. C ! ñâ#måírè " 2
!
+0
è~ðhè, ñâ#måírè ! 7 7,45 ñâ#måírè
: 3 ! èåðåè áåñêâðüíüíú (
?
(
: , ,
:
" "
.
#
0 (% 68 3) ñâ#måírè 2 (% ïîïú. , # * : )
! *: ! 95b 2) " 0 -
+ +0 + " . QrciereÚj + áåñ êðúâå — áåñêâðüíüíú):
âú ïðúâ@ ñêèíè@ . âú í# æå âúõîæäààõ@ èåðåè ñëîóæúár ñúähâà@må . âú âòîð@@ æå åäèíî@ ëhòà . åäèíú èåðåè áåñêâðúíåíú . @æå ïðèíîñèòü w ñåáh è w ëþäúñêrõú íåâhæäåñòâèõú . , ; âü âòîð## ( !) ñêèíè# . âü í# æå âüõîæäàøå åðåè. ñëuæá# ñüähâà#må . âü âòîð## åäèíî# ëhò4 åäèíü åðåè . áåñêâðüíåíü . . åæå ïðèíîñèòü çà ñ# è çà ëþäüñêà íåâhäíèh . #
52
Â. Ñ. Åôèìîâà
" :
"
àðõè~ðåè, . # .:
"
’Hlqon oân oH ØphrCtai prÕj toÝj Qrciere?j kaF farisaDouj … — Ïðèä@ æå ñëîóãr . êú à ð õ è å ð å î ì ú _ ôàðèñåîìú . T " , , 1 ïðèä@ æå ñëîóãr êú ñ % m å í r ì ú . è ôàðèñåîìú . # . ,! ñâ#måírè ñâ#måíèêú ! " ! . F (% 67b 16; 57b 12; 103b 15, . ïîïú — 58 .) - — F ! , , $ , . . " " , ñâ#òèòåëü, ÷èñòèòåëü, 0 0
" *
#
" *,
"
! " * *
,
*
"
"
!
!
0. * # " : è~ðhè — 13 ., 1 " . " 0 . * " * * 0 ñâ#måírè, ñâ#måíèêú 0 ! , 3* * ! ! * . % * ! * : :
" :
ik(U) !
,
-
! *
è~ðåè
! " àðõè~ðåè. 0
"
-
. SereÚj QrciereÚj ! " ! Inik(U) ìîëèòâüíèêú. , 0. ìîëèòâüíèêú — , 3 ! " ‘ *’, , + *, + +0 " 0. ìîëèòâà ‘ *! ’. # ‘ *’ 0. ìîëèòâüíèêú ! " . SkCthj # ($ 68,11), # " (% 64b 14), "
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
# * . presbeutÇj). 5
( #
:
53
68,11 —
ZpEkouson Åmîn tîn tapeinîn [kaF] sîn Sketîn… — òr îóáî ïîñëîóøàè íàñú . ñúìhðåírõú òâîèõú ìîëèòâüíèêú . % 64b 14. 420,17–18) ìîëèòâüíèêú . # .:
#
* "
. SereÚj,
(#
358,29 0 -
OÙdB gRr TnqrwpÒj Zstin…, Qll: aÙtÕj Ð staurwqeFj ØpBr Åmîn CristÒj. ScÁma plhrîn Nsthken Ð SereÚjÄ tR XÇmata fqeggÒmenoj Zke?na, — íå áî ~ñòú ÷ëîâhêú... íú ðàñïüírè ñ– çà ír õ$ñ . îáðàçú èñïëüí # ñòðîèòú . ìîëèòâüíèêú ñëîâåñà ãëàãîë– îíà... # 420,17–18. #
ñòàðhèøèíà ìîëèòâüíèêîìú # *(# 330,13 359,7) " . QrciereÚj ( . 3 " ñòàðhèøèíà æüðüöåìú # * ñòàðhèøèíà ñâ#òèòåëü 1 ). # .: oÙ gRr aÙtÕj parCcei soi tÊn Tfesin tîn WmartiînÄ Qll: Ð QrciereÝj Ð pisteÚsaj aÙtù tÊn SerwsÚnhn. — íå áî ïîäà~òú òè îñòàâü~íè~ ãðhõîìú . íú ñòàðhèøèíà ìîëèòâüíèêîìú . ~æå ~ìîó äàñòú ïîïüñòâî . # 359,7. t 34
# ’, ! # 0. òàèáà 0 !
0 òàèáüíî
*
" — !
* ! XI . 13
0. òàèáüíèêú ‘ 0 Inik(U) 0. òàèáà34, t
" "
. òàèáüíú, ! ! ‘ ’. 1.- . F *
s " . #
[# *
, III: 912],
In - " . . òàèáüíà . . , 3 *+ Ib(a) ! "
54
Â. Ñ. Åôèìîâà
! , *
!
:,
:
0 :
! -
,
:
"
pOsi to?j toà :AreDou dussebeDaj summÚstaij35 — êú âüñhìú àðèàíúñêîìú òàèáüíèêîìú . # 199,21–22. # ‘ çàêîíú,
!
, *
‘
! 5
:
*
«
(
0
*
+ 3 " : , ‘ ÷èñòèòåëü). 7
’,
#
’ (
!
»
0
Inik(U) çàêîíüíèêú 0 * 1994 — 23 .), , , 1! 17–18). -
" : . , ïðåçâvòåðú ‘ ’( , ! ’ " * ïîïú, ! + åïèñêîïú ( åïèñêîóïú) — " . ZpDskopoj ( # 1994 — ! 100 .), àðõèåïèñêîïú ( àðõèåïèñêîóïú) — " . QrciepDskopoj ( # 1994 — 38 .), äè"êú — " . diEkoj [ESJS 3: 132] ( # 1994 — 36 .). t . ZpDskopoj , , " : åïèñêîïú, «A 1 » # *" . ZpDskopoj ïèñêîóïú, , , (< *piscopu [F $ " , ‘ 35
2005], 3 0. òàèáà « ’» [F
, * ? 2005: 238].
-
* , ‘
* *
*
,
" " summÚsthj, mÚsthj [# * 1994: 686; SJS IV: 419]. . mÚsthj [Meyer 1935: 255], -
’,
.
55
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
[ESJS I, 62]); ZpiskÒpioj !
" . . ïèñêîóïë4ü — ‘ " *, " : ( . . : « ») * äè"êú, 0 diEkonoj diEkwn " " , — " ! " " : äè"êîíú, 3* ! # * 1 " (141 11). % ! " : àðõèäè"êîíú — " . QrcidiEkonoj ( 1 " , 135b 8), äè"êîíèñà — " . diakÒnissa [ESJS 3: 132] (# ), èãîóìåíè" — " . ÅgoumCnh36 (# 515,26–27). t : äè"êîíèñà 3 3 " * # * ," " . Å diEkonoj ( " . diakÒnissa). F «A 7 " » (# 297,28; 298,3–4 299,29). t Å diEkonoj äè"êîíèñà 3 1 4 16,1 ( # , r 3, . t. 1. " [ 1892: 216], V ,F — ñëîóæèòåëüíèöà). , , , 0. äè"êîíèñà " : " , (% XII ., 4 1284 ".) " . diakÒnissa [#/p XI–XIV II: 470]. « » 0 3 3 * " : àðõè~ðåè/àðõè~ðhè — " . QrciereÚj ( # 1994 — ! 200 .), àðõèñvíàãîãú — " . QrcisunEgwgoj ( # 1994 — 12 .). 5 * " " 0 , +0 :, +0 + + * * : : " * ( + 36
.-
t : èãîóìåíè" . ija [ESJS 4: 239].
" ’. 5
!
"
. -h
56
Â. Ñ. Åôèìîâà
" * !?
, +0 !
" : + ! !
), " ,
$
,
"
, "
: ‘:
# * : " êëèðèêú (" !
#
!
! .2 !
. F *-
, *
-
" : . 0. ïðè÷üòüíèêú ‘ , ’, 0*+ Inik(U) 0. ïðè÷üòú " ’37. # 0. ïðè÷üòüíèêú " (8 .),
: " : 0. êëèðîñüíèêú. $ Inik(U), ! ! , Inik(U) , " ! , 0 " [% 2006: 41–60], * * : " klÁroj ‘ ’. «5 3 * », , ! (In)ik(U) Ic(I) . . c (In)ic(a): îòúõîäüíèêú ‘ 3 * , ’, îòúøüëüöü ‘ ’, îøüëüöü ‘ ’, ñúâúçäðüæüíèêú ‘ , , - ! * ’, òðîóäüíèêú ‘ ’, ïîñòüíèêú ‘ , ’ femininum ïîñòüíèöà ‘ : , : ’, ïîóñòríüíèêú ‘ 3 * , ’, " ! ! . ïîóñòríüíú ‘ ’, ñòëúïüíèêú ‘ ( , 0 ’. 37
* + . klhrikÒj) 0*+ 0 *
# 0. ïðè÷üòú X–XI .
( XI–XVII 20: 77–78].
"
3 3
3 " ,
‘: "
’) [SJS III: 324; #
" . klÁroj , 0 II:1496–1497; # 4p
57
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
! * * , *: + : ÷ðüíüöü ‘ ’ femininum ÷ðüíèöà ‘ ’, ÷ðüíîðèçüöü ‘ ’, ñòðàñòüíèêú ‘ , ’, ñòðàñòîíîñüöü ‘ :, ’, ñòðàñòîòðüïüöü ‘ ’, ì@÷åíèêú ‘ ’ femininum ì@÷åíèöà ‘ : ’, ñâ#måíîì@÷åíèêú ‘ 0 ’. 3 3 *, ! * " " . ñâ#måíîì@÷åíèêú ! ! " * " " SeromErtuj, ! * " ( " . SeromErtuj ! * Ser‘ 0 ’ [Frisk I: 712–713], — 0. mErtuj ‘ ’). * * " " " QqlofÒroj * . «A l , , l , , » QqlofÒroj * ñòðàñòîíîñüöü (# 60,7; # 61,5 # 64,23), ! 38 , ! * ! " " ( .: tÕ {qlon ‘ , ’ — ñòðàñòü ‘ ’; forCw ‘ *; *, *’ — íîñèòè ‘ *’). «A 7 » (# 271,9) " . QqlofÒroj * ñòðàñòîòðüïüöü — , , , , *+ 0. 39 . ñòðàñòü " . òðüïhòè, ! ! 38
t
* "
*
0
,
, 0
*
!
!
!0 : 39 V òðüïhòè
" *
*
* "
Ic(I). F
" , -
" * 2007 : 122]. 0. ñòðàñòü ñòðàñòîòðüïè~ ‘
" . ’
[%
58
T
Â. Ñ. Åôèìîâà
, "
ñòðàñòîòðüïüöü, ! ! * . QqlofÒroj, ! " # ** - " " , " " 0. QqlhtÇj ( , «A », # 105,3 117,6), , , 0 ( , ) ! 0. ñòðàñòü Inik(U) 0 * ñòðàñòüíèêú. t T " 0. ñúâúçäðüæüíèêú, ! " . sunaskoÚmenoj, * , U * " sun-, ! , , " ‘ ’ [% 2004: 40–41]. âúçäðüæüíèêú40 t 0. QnacwrhtÇj ( Qna-tÇj, * ! " . QnacwrCw ‘ *, * ’) * * o otU Inik(U) Ic(I): «A 7 ÅdupEqeia ( Åd(u)‘ ’ pEq‘ ’ [Frisk I: 622–623; II: 478–479], . " . pEscw ‘ *’), ! # " (% 38 3). # 1994 ñòðàñòîòðüïè~ 3 ! ñëàñòîòðüïè~ [# * 1994: 611], .. ñòðàñòü " * " . ÅdonÇ. " , ñòðàñòîòðüïè~ * 3 * 3 ! : , * " .# . * 0. ñòðàñòü " . ïðhòðüïhòè 1 : :AnamimnÇskesqe dB tRj prÒteron ÅmCrajÄ Zn aýj fwtisqCntej pollÊn Tqlhsin ØpemeDnate paqhmEtwn… % 10,32. — âúñïîìèíàèòå ïðúâr@ ä$íè âàø@ . âú í# æå ïðîñâhmúøå ñ# . ìíîãr ñòðàñòè ïðhòðúïhñòå è ì@êr . , , # ,# , , r 3; ... ìíîãîó ñò%ðñòü ïðhòüðïhñòå ìîóêú V . 40 # 0. âúçäðüæüíèêú , * " , , 0 " [# I: 356; #/p XI–XIV II: 52].
59
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
" » îòúõîäüíèêú (# 289,13), «A p îòúøüëüöü (# 514,7 519,24), 7 îøüëüöü (% 38 3)41. «A " . QnacwrhtÇj Ic(I) ÷ðüíîðèçüöü, " ! :
: » " " »
%
gegonöj toDnun eAj tÊn MegDsthn laÚran eáren tÕn makarDthn SEban sunodDan PkatÕn pentÇkonta Qnacwrhtîn peripoihsEmenon… — árâú îóáî âú âåëèöhè ëàâðh . îáðhòå îáëàæåíèêà ñàâ@ äðîóæèír ïðèáðàâúøà ð$è ÷ðúíîðèçüöü . # 283,8. + ,
. 7 ÷ðüíîðèçüöü
* "
÷ðüíîðèçüöü ! melaneDmwn ‘ ,
!
41
(
+
#
*
"
* 3 # 283,8) " — ÷ðüíüöü — monacÒj. ,! ÷ðüíîðèçüöü monacÒj ( Ð monEzwn QskhtÇj) " , 0 " [SJS IV: 888; # III: 1561–1562] ( . 7 ! 1076 231,11 111,5; .). t . monacÒj 5 ìúíèõú ‘ ’ [SJS II: 237] (< .- .- . munih ‘ ’ [ESJS 9: 512]), ! " # " " (% 57b 13). ! ! " Ik . ìúíèøüñêú ‘ 3 ’ ( " . monacoà [Gen. Sg. monacÒj] monazÒntwn [Gen. Pl. monEzwn]). !
*
, , ’ [ESJS 2:115],
,
"
/ " , , ! , QnacwrhtÇj + îøüëüíèêú ( # XI .) îòúøüëüíèêú [# II: 824 851; # 4p XI–XVII 14: 67 . .# . [ESJS 10: 605].
"
.
107) >
60
Â. Ñ. Åôèìîâà
# 0. èíî÷üñòâî ‘ «A 1 »,
. èíî÷üñêú ‘ , 3 ’ 3 ’( ! ! # * ," " ), ‘ ’ ! + èíîêú. , 3 * ($ 79,14 # ), * ‘ 0 ’. # , èíîêú * 0 , " , 0 " ! (« : »): ,
ZlumÇnato aÙtÊn ( . . " + drumoàÄ kaF moniÕj Tgrioj katenemÇsato aÙtÇn. — wçîáà i âåïðü îòú ë@ãà . _íîêú äèâüå_ ïîhëú åñòú . /
* :’. 4 .5
: gCrwn ‘ :
*
,
!
. —
ñòàðüöü ‘ "
,
:’
. .) sàj Zk
,
tÒte Ð gCrwn eÙlogÇsaj aÙtÕn kaF QnastÇsaj metCdwken aÙtù prîtoj tîn QcrEntwn musthrDwn… — òúãäà ñòàðüöú áëàãîñëîâè è . è âúñòàâèâú äàñòú ~ìîó ïðúâî~ ïðh÷èñòrèõú òàèíú . # 299,4–5. 5 *: +
«
,
+
,
*
* "
— +0
+
3 *
" » *
"
0 . # *
!
:,
+0
,
!? . F + ,
, : *
:
# ,
+ , 0
, " *1994, ,
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
!?
* !
61
. F ,
0. ì@÷åíèêú (> 100 .), * * " ! . . ì@÷åíèöà (12 .). # " , 3 * — " , ! * « 0 » : îòúõîäüíèêú — 1 ., îòúøüëüöü — 2 ., îøüëüöü — 1 ., ñúâúçäðüæüíèêú — 1 ., òðîóäüíèêú — 1 ., ïîñòüíèêú — 4 ., ïîñòüíèöà — 2 ., ïîóñòríüíèêú — 3 ., ïîóñòríüíú — 1 ., ñòëúïüíèêú — 3 ., ñòðàñòüíèêú — 5 ., ñòðàñòîíîñüöü — 3 ., ñòðàñòîòðüïüöü — 5 . 7 ! « » 0. ÷ðüíüöü (15 .), — ÷ðüíîðèçüöü (9 .), ! ìúíèõú. « +0
F. 7. ».
*
-
* , "
,
!
"
"
»,
«
-
* , +0 « : , “ ”»: âîèíú, ðàòüíèêú, êîïèèíèêú, îð@æüíèêú, ïðàmüíèêú, àðõèñòðàòèãú, âî~âîäà, òrñ#müíèêú, êàçíüöü, ïîáhäüíèêú, ïëhíüíèêú, ñâîáîäèòåëü, ïðîòèâüíèêú, ñ@ïðîòèâüíèêú, ñ@ïüðü, ñ@ïüðüíèêú, ïîáhäèòåëü, ïîáhäîòâîðüöü [ 2002: 32–33]. 5 ! ! 0. âîèíú ( # 1994 — ! 100 .) — ! in(U), +0 " (pl. âîè ! - " * * " . tÕ strEteuma ‘ ’). @ âîèíú « » 3 !0 ‘ !0 ’, " * * " . stratióthj ( ! ) ! ! strateuÒmenoj (@ 3,14), spekoulEtwr ‘ ’. $ 6,27, " ‘ , 3 : + ’. # .:
62
Â. Ñ. Åôèìîâà
kaF eÙqÝj QposteDlaj Ð basileÝj spekoulEtora ZpCtaxen ZnCgkai tÊn kefalÊn aÙtoà. kaF Qpelqön QpekefElisen aÙtÕn Zn tÍ fulakÍÄ … — _ àáüå ïîñúëàâú ö%ðü âî_íà . ïîâåëh ïðèíåñòè ãëàâ@ åãî . îíú æå øüäú îóñhêí@ _ âú òüìüíèöè . T " , ; — 1 " " : ñïåêîóëàòîðú: È àáèå ïîñúëàâú ö%ðú ñïåêvëàòîðà . ... (1 153 24)42. !
âîèíú * " . dÇmioj ‘ ’ ( «A # », # 146,20; 154,16), diwgmDthj ‘" *’ ( «A $ », # 137,11; 137,17; 139,8), protDktwr ‘ ’ ( «A 7 », # 186,28), strathlEthj ‘ :’ ( 1 " : Ìh%öà èí4þ $s ... ñ%òàãî ì÷$êà fåîäîðà âîèíà íà â%ñòîöh . — 1 146b 16). # * " . dÇmioj, diwgmDthj spekoulEtwr ! + ! Ic(I)/ Ic(a) ñh÷üöü ñh÷üöà: «A $ † » spekoulEtwr ñh÷üöà (# 14,13–14 17–18), dÇmioj — ñh÷üöü (# 6,9); «A » dÇmioj ñh÷üöà (# 114,14–15), diwgmDthj — ñh÷üöü (# 114,21). 4. . q [q 1977: 126], * 0. ñh÷üöà [% 2006: 79], 1. * " " [Vaillant 1974: 343] ( . [Bláhová 2007: 348]). 5 « » : êîïèèíèêú ‘ * :’, 0 " . skhptoàcoj; îð@æüíèêú ‘ ’, 0 42
, " . spekou[Vrana 1970: 59]. * ! * " : ñïåêîóëàòîðú . F ! , " ìå÷üíèêú (è àáè~ ïîñúëà ö%ðú ìå÷üíèêà . ... , 288 8), " — îóñhêàòåëü (ïîñëàâú ö%ðú îóñhêàòåëh... 182 5). # . [@* 1972; q 1972: 270; q 1977: 125]. lEtwr 3
, âîèíú
"
‰.
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
. ÐplDthj; ïðàmüíèêú ‘ —" ! *
0
’, #
0
"
*
63
. sfendonÇthj. , !? * * êîïèèíèêú,
: . # 0 îð@æüíèêú ïðàmüíèêú ! 0*+ Inik(U) — , ! 0 : (êîïèèíèêú êîïè~ ‘ * ’, îð@æüíèêú îð@æè~ ‘ ’, ïðàmüíèêú ïðàmà ‘ 0 ’43). 5 3 *, * 0 * ! . « : » * * : PkatontErchj ‘ , * ’, PkatÒntarcoj ‘ ’, kenturDwn ‘ ’ cilDarcoj ‘ , * ’ ! Inik(U) ñúòüíèêú òrñ#müíèêú . ! *, 0 * ñúòüíèêú : + " : ê4åíúòîóðèîíú (" . kenturDwn < . centuri$ [ESJS 5: 308]), : * ! : # 1994 0. ñúòüíèêú ! 39 ( ! , 37 . " * ), " " : ê4åíúòîóðèîíú " . kenturDwn * # * (# 178,15), 15,45 ( ! 0. ñúòüíèêú — 1 11d). $ * , 0 15,44 kenturDwn " ñúòüíèêú. # .: 43
#
" !
" . sfendÒnh ‘ , , , !? . petrobÒloj ‘ * [SJS III: 252].
ïðàmà
0 ’ ’ ïðàmà
. -
64
Â. Ñ. Åôèìîâà
15,44: kaF proskalesEmenoj tÕn kenturDwna Zphróthsen aÙtÒnÄ eA pElai QpCqanen, 15,45: kaF gnoÝj QpÕ toà kenturDwnoj ZdwrÇsato tÕ ptîma tù :IwsÇf. 15,44: _ ïðèçúâàâú ñúòüíèêà . âúïðîñè i àøòå îóìðhòú . T " , ; è ïðiçüâàâú ñüòüíèêà . âúïðîñi i àmå îóæå ìüðhòú . 1 11d. 15,45: _ îóâhähâú îòú ê4åíúòîóðèîíà . äàñòú òhëî _îñèôîâè . T " , ; è îóâhähâú îò ñüòüíiêà . äàñòú òhëî èîñiôîâi . 1 11d. ‰. * 4.
. q *
" " : ,
* ê4åíúòîóðèîíú !0
[q : *
5
% " ê4åíúòîóðèîíú , * «" : : , ! " 7. . p" , ‰.
»
,
— [Vrana 1970: 59]. ‰. , .t , , " :
1977: 87]. +
* , !
3 15,45
,
*
‰.
! . !0 "
*+ : !? * , ! âî~âîäà — ! * " , 3 ! * : , ! — 3 — ! ‘ *, ’ ( . 3 , . 34). † ! 0. âî~âîäà ‘ :’ 3* — " ‚ 21 # * , 0 " " . # .: ”Edei gRr profqEsai tÕn stratióthnÄ …
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
— ïîäîáààøå áî âàðèòè âîèíîó âî~âîä@ . # ‘
,
3 ( , 16,20; 16,22), ‘ -
1
0 :’ * :’. 5
)
âî~âîäà :
‘
65
245,1644.
" , âî~âîäà . " : ñòðàòèãú . strathgÒj (/ :’,
"
kaF sunepCsth Ð Ôcloj kat: aÙtînÄ kaF oS strathgoF perirÇxantej aÙtîn tR SmEtia ZkCleuon XabdDzeinÄ ... / 16,22 — è ñíèä@òú ñ@ íàðîäè íà íh . è ñòðàòèsè ðàñòðúçàø@ ðèçr . è ïîâåëhø@ ïàëèöàìè áèòè " . , , # , r 3, ; — È ñúíèäå ñ# íàðîäú íà í" , è âî~âîär , ðàñòüðçàâúøå èìà ðèçr , è ïîâåëhøà ïàëèöàìè áèòè . V , # . F
!
,
âî~âîäà : + òèãú, * ! +: ! ñòðàòèãú 3* # 130,30 565,2) ‘ @ 22,52, " ! ñòðàòèãú öðúêúâüírè, ! strathgÕj toà Seroà ‘ * : +
" " : * :’, "
ñòðà-
" ’. # .:
(# " *" " .
èìæå òúãäà ñòðàòèãîó áròè òîìîó àð’íhþ . âåëèêààãî ãðàäà ïðhæäå íàðå÷åíààãî . # 565,2; Eüpen dB :Ihsoàj prÕj toÝj paragenomCnouj Zp: aÙtÕn Qrciere?j kaF strathgoÝj toà Seroà kaF presbutCrouj, @ 22,52 — ðå÷å áî _$ñ êú ïðèøüäúøèìú êú íåìîó àðõèåðåîìú . _ ñòðàòèãîìú öðúêîâúírìú . _ ñòàðüöåìú . T " , . 44
! " t ! 1358/1359 "". « ? »: ïîäáààøå áî âàðèòè âîèíîó . âàðèòè áî åìu áh , íåñ@mu wð@æèå . t 155 .
66
Â. Ñ. Åôèìîâà
F
! âîæäü
« +0 âîæäü
».
! , " * ‘
*’. 5
"
!
! 15,14; :
(
" 23,16;
"
23,24)
Tfete aÙtoÚj, tufloD eAsin ÐdhgoF tuflîn, 15,14 — wñòàíhòå _õú . âîæäè ñ@òú ñëhïè ñëhïüöåìú . T " , . "
!
*
-
‘
’:
#
fÒbJ genCsqai aÙtù te tù ÅgemÒni [var. aÙtù prohgoumCnJ] tÁj ponhrDaj kaF pEsaij ta?j fElagxin aÙtoà ta?j sunekpesoÚsaij aÙtù Zk tÁj Tnw fwtoforDajÄ … — äàæäè çàêëèíàíèå ìîå... ãðîçúíîó áròè âîæäþ çúëîìîó _ â’ñhìú õðàíèòåëåìú åãî ñúïàäúøèèìú ñú íèìú ñú ârøúí#> ñâhòëîñòè . % 51b 9. T ‘ ’ 0. âîæäü 2,6 1 " , 3 âëàärêà, , * + ( . 3 , . 35). T 0. êàçíüöü, ! " Ic(I) 0. êàçíü ‘ , ’, 1. * ! +0 " : , * [% 2006: 80]. # * , *, : + âî~âîäà : * " : àðõèñòðàòèãú ‘ * ’ (" . QrcistrEthgoj), ! * " ! : ! * " ! # " (% 51 20) — # * (# 464,11). 5 ! ‘ , "’ ! 0. âðàãú ( # 1994 — ! 200 .), " , . , 0. âðàãú « » 3
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
,
!
:
0 "
*
!
*
.5
: «
:
-
!
67
-
»!
QpeleÚsV gRr ZpF pÒlemon kaF sunEyeij aÙtÕn kaF oÙ dunÇsV QntistÁnai kat: Znópion tîn Zcqrîn sou … — èäåøè áî íà ðàòü è ñüíèäåøè ñ– . è íå âúìîæåøè ñòàòè ïðîòèâ@ âðàãîìú ñâîèìú . # 195,11. / "’
*
!0 !
‘ , " ñ@ïîñòàòú45: † +, +0 " « », ! 13 [Indexy 2003: 90], — # , # " , # * . # * ! , ** : " , , , , : " : QntDpaloj, QntDdikoj, polCmioj, ØpenantDoj, sÚmmacoj. # .: kaF tù plÇqei tÁj dÒxhj sou sunCtriyaj toÝj ØpenantDouj, 7 15,7 — _ ìüíîæüñòâîìü ñëàâr òâîå> ñúòðúëú åñè ñ@ïîñòàòr . # 5 12b 19; kÚrioj QsqenÁ poiÇsei QntDdikon aÙtoàÄ … 1 q 2,10 — Ã$ü íåìîmüíà ñúòâîðèòú ñ@ïîñòàòà åãî # 5 22b 9; zÁloj lÇmyetai laÕn QpaDdeutonÄ kaF nàn pàr toÝj ØpenantDouj Ndetai. 7 26,11 — æàëîñòü ïði_ìåòú ëþäè íåíàêàçàír . _ íríh îãíü ñ@ïîñòàòr ïîhñòú . # 5 20 3;
45
+0
F. 7. »,
+ ,
,
ñ@ïîñòàòú «
"
« ».
-
68
Â. Ñ. Åôèìîâà
ð fqÒneÄ filDaj ZcqrCÄ eArÇnhj QntDpaleÄ … — w çàâèñòè ëþá’âè âðàæäà . ìèðîó ñ@ïîñòàòú . # 388,27. 5
%
!
!
*
" !
,
: « ñ@ïüðü, , ! " . QntDdikoj46. 5
» :
”Isqi eÙnoîn tù QntidDkJ sou tacÚÄ …mÇpotC se paradù Ð QntDdikoj tù kritÍ … 5,25 — á@äè îóâhøòà> ñ# ñú ñ@ïüðüìü ñâî_ìü ñêîðî . ... äà íå ïðhäàñòú òåáå ñ@ïüðü ñ@äèi . T " . # * QntDdikoj ( dusmenÇj) * « ! » Inik(U) 0. ñ@ïüðüíèêú [% 2006: 58–59]. ,! , , ! , . # .: EA doàloj eüÄ Zn trÒmJ tù despÒtV ØpotEghqi. ‘O gRr logomEcoj oÙk eÙgnómwn doàlojÄ QllR prÒdhloj dusmenÇj. — àøòå ëè ðîáú ~ñè . ñú ñòðàõîìú ñè ãîñïîäèíîó ïîêîðè ñ– . ñëîâåñr áî ïðhïèðà#è ñ– íå ïðè"çíèâú ðîáú . íú "âh ñ@ïüðüíèêú . # 328,16. # ! ,"
« «$
40
ik(U) ! »
. ïðîòèâüíú ! 0. ïðîòèâüíèêú — " # * ! « . $ . ïðîòèâüíú * » " . QntDpaloj:
"
»,
ToÚtouj toÝj paraklhtikoÝj ZndidÒntej QllÇloijÄ … fCrontej tR parÒnta gennaDwjÄ caDrontej to?j ZlpizomCnoijÄ katagelîntej toà QntipElou. 46
,
# «
*, +» ! ’.
—
* " .,
" , Å dDkh ‘
QntDdikoj ’, ‘ !
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
69
— Ñè ñëîâåñà îóòhøüíà" . ïîäàâà\øòå äðîóãú äðîóãîó . ... òðüï–øòå ñòðàñòü . äîáëüíî ðàäîó\øòå ñ– . î íàäh~ìrèõú . ð@ãà\øòå ñ– ïðîòèâúíuîóìîó . # 92,2–3. # 0. ïðîòèâüíèêú ! «# % " » " . QlEstwr ‘ , *’: oÞj ZturEnnisen Ð pikrÕj kaF QnDkhtoj tÚrannoj turannÇsaj kaF Zk qeoà æj QlEstwr QposulÇsaj … — #æå îóì@÷è îáèäüëèâr è íåïîáhäèìrè ì@÷èòåëü . îóì@÷åír è îòú áîãà . "êî ïðîòèâíèêú îóêðàäú . # 460,8. (# . t ! : ... è ^ á$à "êî ðàçáîèíèêú uêðàär ... t 186! 2.) 7 « " » * # * 0. ñ@ïðîòèâüíèêú, ! , 0. ïðîòèâüíèêú (7 .) : " : QntDpaloj, QntikeDmenoj, QntagwnistÇj, polemÇtwr, tÚrannoj, Ð Zx ZnantDaj. # 0. ñ@ïðîòèâüíèêú *: « », , 0 .5 : ‘UpÒqou moiÄ ð TnqrwpeÄ Ð tÁj metanoDaj QntDpalojÄ … — ñúêàæè ìè w ÷ëîâh÷å . ~æå ñ– òâîðèøè ïîêààíèþ ñ@ïðîòèâüíèêú . # 361,12. F
* ! ik(U) ‘
#
* + ! . ðàòüíú (4 .) ! " 0. ðàòüíèêú (11 .) + , *’ ( . . " + * * " ), * , +0 0 * * 0. ðàòü ‘ * ’. $ ðàòüíú ðàòüíèêú " : polCmioj, ZnantDoj, ØpenantDoj ‘ "( )’, ‘ ’, bErbaroj, QllÒfuloj ‘ ’, ‘ :, :’. ,! 0 ! , +0 « » 0 * O — ñ@ïüðü, ñ@ïüðüíèêú, ñ@ïîñòàòú, ñ@ïðîòèâüíèêú — " " Qnti-, +0
70
Â. Ñ. Åôèìîâà
‘ ’, ‘ , ’: ñ@ïüðü — QntDdikoj, ñ@ïüðüíèêú — QntDdikoj, ñ@ïîñòàòú — QntDpaloj, QntDdikoj, ñ@ïðîòèâüíèêú —QntDpaloj, QntikeDmenoj, QntagwnistÇj ( Qnt-). + " " , * " QntiO [% 2006: 185–186]. F ! , *, O !0 ‘ ’ ! ! ! " , . . " O Qnti-. F 0 , ñ@ïüðü, ñ@ïüðüíèêú, ñ@ïðîòèâüíèêú O ! : ïðîòèâüíèêú ! , ñ@ïðîòèâüíèêú; pIr ñ@ïüðü, ñ@ïüðüíèêú ‘ ’ ( . ïüðhòè — QntilCgein ‘ *’, ïüð" — QntilogDa ‘ , ’ .). 2 ñ@ïîñòàòú, " ! " ! ? " *ïîñòàòú ( . 1. : «composé avec so- … et po-stat&, adjectif verbal substantivé…» [Vaillant 1974: 679]), 3 1 , , 3 ïîñòàòü ‘ , *’ [SJS III: 198]47 ( " : vïîñòàñü [SJS IV: 1041–1042]) " , 0. ñ@ïîñòàòú " * + *, O — , " " - " . 47
, * , ïîñòàòü ! 1 * , ! " " , ! " , : . # ., , II 3,10: kaF gRr oÙ dedÒxastai tÕ dedoxasmCnon Zn toÚtJ tù m C r e i … — èáî íå ïðîñëàâë"~ò’ ñå ïðîñëàâë~íî~ âü ï î ñ ò à ò è ñåè . r 3; ÷àñòè V , F , F ; ÷üñòè ; èïîñòàòè # ( . t. 1. " [ 1908: 32]). # 0. ïîñòàòü : : - " XIV/XV . $ 1 [# II: 1261; # 4p XI–XVII 17: 236].
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
/
« ! ! ! 0. ïîáhäèòåëü,
»
" . ïîáhäèòè
71
! *’ (# 489,23; % 12b 14), nikhfÒroj ‘'( ). ! ’ (# 467,25). «# ! * » ïîáhäüíèêú, ! . ïîáhäüíú : 0 * ïîáhäà ‘ ! ’ [% 2006: 54–55], : —" # * ," ! 0 " : + — nikhtÇjÄ tropaioàcoj " " : teL(I)
"
. nikhtÇj ‘
*
«BasileÝj QeodÒsiojÄ nikhtÇjÄ tropaioàcoj …» — öhñàðü fåwäîñèè . ïîáhäíèêú ñàìîäðúæåöú ... # 199,20. F " ïîáhäîòâîðüöü ‘
# * ! *, '( ). 0 ! ’ (# 95,10), " . tropaiofÒroj ‘'( ). 0 ! ’ ( . tÕ trÒpaion ‘ ! ’, forCw ‘ *’). " " " " , " " " . F !? + , , * " , " * * " " , + [Bláhová 1996: 261; % 2007 : 124–125]. * " , * .. ïîáhäîòâîðüöü, " ! ! * nikopoiÒj ( . Å nDkh ‘ ! ’, poiCw ‘ *, *’). " Ic(I) " , " . nikopoiÒj — c * *+ " 0 * " " * " , 3 « *— * » " *[% 2006: 12, 67, 81–83 .; % 2007 : 122]. " " nikopoiÒj " " ‚ 28 # *
72
Â. Ñ. Åôèìîâà
, ïîáhäüëèârè — † !
"
! , † . !. 234! 12). # .:
(
*
kaF tÕ kainÕn sÚnqema tÁj eArÇnhj Tdein tù nikopoiù Cristù ZdDdaxan. — è íîâî~ ñúëîæåíè~ ìèðîó . ïhòèþ . ïîáhäüëèâîóîóìîó õðèñòîñîâîó ( . õðèñòîñîó) íàîó÷èø– . # 319,8. #
! XI . $
1 "
ïîáhäîòâîðüöü , — ,
!
, ðüöü — nikopoiÒj [# II: 991), . . . F ! , *, ïîáhäîòâîðüöü " . nikopoiÒj. # *, 0. ïîáhäèòåëü * « » , « ! », « ! ! », « ! « ! », ! V .5 , F 3 @ :
! 0 " ïîáhäîòâî*
*
:
»,
èç ì%ðòâõú âü%ñêðhñè ëàçàðh õ$å á$å íøü ... òåáh âüïèåìü . ïîáhäèòåëþ ñ%ìðòè . # 61 12; ... [ïî]áhäèòåëþ ñú[ìðüòè] ... % 12b 1448. F
!
*
ïîáhäîòâîðüöü («$
40
»):
, "
*
‘H Tfqonoj eÙergesDaÄ Å mÊ dapanwmCnh cErijÄ PtoDmh boÇqeia cristiano?jÄ ZkklhsDa martÚrwnÄ stratÕj tropaiofÒrwn ('( ). ‘ ! ’), corÕj doxologoÚntwn. — íå çàâèä–øòå~ áëàãîähàíè~ . íåèçäà~ìàà áëàãîähòü . ãîòîâà ïîìîøòü êðüñòü"íîìú . ñúáîðú ì@÷åíèêú . âîèíè ïîáhäîòâîðöè . ëèêú ñëàâîñëîâ–íòèèõú . # 95,10. 48
F #
% :
, : .
73
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
F !
*3
"
! :
«
,
4 *
»
— !
! "
+
"
*
.
« 0 ! ìèðîòâîðüöü ‘ "
«
. +0
" :
*
»,
!
:’,
*
" *
. " ‚ 28 # ìèðîòâîðüöü (# 329,9) " nErchj ‘'( ). * ’ [Liddell-Scott 1996: 490], "
+0
» ! — , , -
(âîèíú, âî~âîäà, âðàãú),
!
0*+
*,
"
"
*
:
" — 0*+ * -
" "
eArh"
!
-
, " " " , ! + ïîáhäîòâîðüöü — tropaiofÒroj ( ìèðîòâîðüöü — eArhnErchj ! + * — .: eArÇnh ‘ , *’, QrcÇ ‘ ’, ‘ ’, ‘ *’, Trcw ‘ *’, ‘! * ’, ‘ *, *’). , #! : ìèðîòâîðüöü ! " " eArhnopoiÒj ( : 9 38–39), ìèðîòâîðüöü — eArhnopoiÒj ( . poiCw ‘ *, *’). F ! , ìèðîòâîðüöü, * " . eArhnopoiÒj ( " Ic(I) " , ! +! ïîáhäîòâîðüöü, . 3 ), * " " " " . $ F. 7.
: — ! (
*3 -
"
«
3 "
! 0
" ». * ), -
"
"
-
74
Â. Ñ. Åôèìîâà
* F. 7.
*
,
*
"
"
+
*
»[ :
2002: 34]. # "
! *
:, « " :, «
0
*
! -
», " : +», " ». " :, « 0 : * * " », F. 7. + +0 : ähëàòåëü, âèíàðü, âðüòîãðàäàðü, ãðúíü÷àðü, äðhâîähë", æ#òåëü, æ#òåë"íèíú, æüí>è, ñhârè, çâhðîêðúìüíèêú, ëîâüöü, ëîâ#è, ïàñòrðü, ïàñòîóõú, ïàñrè, ñòàðhèøèíà ïàñòâèíh, ðàòàè, ðráàðü, ðráèòâú, ñê@äüëüíèêú. $ + " , * ! , * + ! , ! , , , 3 , - " * « » + ! . % * " « » , " : ïàñòrðü ‘ ; *’ [ESJS 10: 630], ïàñòîóõú ‘ ’ [ESJS 10: 629–630], ðàòàè ‘ *’ [ESJS 13: 754], ðráèòâú ‘ ! ’ [Meillet 1905: 306], äðhâîähë" ‘ ’[ 1951: 289]. % * 0 * : (In)ik(U) ñê@äüëüíèêú ‘" ’; teL(I) ähëàòåëü ‘ :’, æ#òåëü ‘ :’, ! " « 3 » (j)anin(U) æ#òåë"íèíú ‘ ’( « : » [% 2006: 18–20]); Ic(I) ëîâüöü ‘ :’; aR(I) âèíàðü ‘ " *’, âðüòîãðàäàðü ‘ ’, ãðúíü÷àðü ‘" ’, ðráàðü ‘ ! ’. $ ïàñòrðü — ïàñòîóõú , ! , * ! * ïàñòrðü, " ïàñòîóõú 3 * ! " [@* 1966: 206–209]. , ! — «
:
«
* « !0 " 0 »
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
75
ïàñòrðü, ïàñòîóõú — " 0. poimÇn , * + . *’, " ! ! Ð bÒskwn ‘ ’ ( 8,33; 5,14; @ 8,34) Ð poimaDnwn ‘ , * + . *’ ($ 79,2) * ! ! ïàñrè. 5 , 8,33: oS dB bÒskontej NfugonÄ … — _ ïàñ@øòåè áhæàø# . T " , ,1 ,# ; $ 79,2: ‘O poimaDnwn tÕn IsrahlÄ prÒscejÄ Ð Ðdhgîn æseF prÒbata tÕn IwsÇfÄ … Ïà%ñr-è-i$ëh âúíúìi . âîä> hêî îâü÷> _îñåôà . # 107 18. $ " . Ð poimaDnwn ! : : - " # " (% 11b 15 100 4), % ( .: ïàñr i$ëh âúíìè % 6 1).
‘
$ 0 * "
*
!
ïàñrè 0 ,
ïàñòrðü, ïàñòîóõú, , *, ïàñrè " " . ,! 0 ! " :, « 0 : ** " », " ! ! : æüí>è ‘ :’, ñhârè ‘ *’, ëîâ#è ‘ ’. ! * 0 ñh>è ‘ *’ ( Ð speDrwn 13,3 13,4 T " ; 4,14 ; @ 8,5 ; 7 4,36 T " , ,1 , ; 7 4,37 ; 4,3 ; T " 129v 5; 76b 1; % 12b 9), âúñhàârè ‘ ’( Ð speDrwn 13,37 T " , , 1 ,† ), îóëîârè ‘ :’ ( Ð qhreÚsaj # 328,27–28). # 3 " æ#òåëü — æ#òåë"íèíú — æüí>è , ïàñòrðü — ïàñòîóõú — ïàñrè. # 0 * æ#òåëü æ#òåë"íèíú * 0. qeristÇj, ! ! æüí>è — ! ! Ð qerDzwn. $ " * æüí>è (7 4,36 bis T " , ,1 , ;
76
Â. Ñ. Åôèìîâà
È 4,37 ), " * 0. æ#òåëü ( 13,39 T " , † ; 13,30 † ) " : + — ! " « : » " æ#òåë"íèíú, 0 * ähëàòåëü. # . 7 4,37: Óti Tlloj ZstFn Ð speDrwn kaF Tlloj Ð qerDzwn. — hêî _íú åñòú ñh>è . _ èíú åñòú æüí#i . T " , ,1 , ; 13,30: kaF Zn kairù toà qerismoà Zrî to?j qerista?j, — è âú âðhì# æ#òâh ðåê@ æ#òåëåìú . † ; — è âú âðhì# æ>òâh . ðåê@ æ>òåëhíåìü . 1 126b 4; — _ âú âðhì# æ#òâh ðåê@ ähëàòåëåìú . T " , .
# 0. ähëàòåëü — ! # 1994 — ! , : ,
+0 +0 " " teL(I) [% ähëàòåëü ‘ *’ ( ‘ ! ’ ( !0 ‘ t
», 2006: 62]. + ! " . " :’ ( ‘ :’ ( . gewrgÒj ‘
ðàòàè. @ ( ähëàòåëü ( % " *, ! * gewrgÒj, ! 49
100 «
, 0 !
+
+0 ,
,
" 3 " . ähëàòè *
(
-
0. !0 ‘ +0 - ! ’, ZrgEthj kÁrux ‘ ’), . ZgkEqetoj, Ð kopiîn), " . gewrgÒj ‘ :’), " . qeristÇj). :’ 0. ò#æàòåëü « +» " % " 21,22–41 @ 20,9–16) " . gewrgÒj ), " ( 12,1–9) — ò#æàòåëü. # 0. ähëàòåëü, 0. ò#æàòåëü " " " ! 0 * — +0 " " ähëàòè ò#æàòè49
t . ò#æàòè,
F
.)
0. ò#æàòåëü, - " " "
—
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
0*+
!
*
aR(I) !0 %
(
"
teL(I). ,$
1
0 ! * " ò#æàòåëü — 0. ò#æàð4ü [SJS IV: 559; # " . ò#æàòè aR(I). L 0 1. [Meillet 1905: 212], : : ! *
2006: 85–91]. # 0 taj(I) ðàòàè # * , , " , 0 , [SJS III: 627; # ðàòàè # * : * *: -« 0 »( Tgroikoj gewrgÒj):
*
XI–XIV
. [2
77
* )
! 0 III: 1102], ! !0 1964; -
— " ) 7 L " " , " ( ., III: 104]). ! « » ! , , *: , ðàòàè, ïîëüñêrè ðàòàè — (
, s
Paàloj tDj Tgroikoj gewrgÒjÄ kaq: ØperbolÊn Tkakoj kaF Wploàj tÕn bDonÄ æraiotEtV gunaikF sunezeÚcqh… ïàóëú íhê’òî ïîëüñêrè ðàòàè . èçäð–äü áåçúëîáåíú è ïðîñòú æèòè~ìú . ñú êðàñüíî\ æåíî\ ñúïð–æå ñ– . # 169,4. ( ‘ «
# " . WlieÚw ‘ ! *, Ð Ylj ‘ *’, Å Ylj ‘* , -. ’ [Frisk I: 78]) * ’ ( Ð qÇr ‘ *’ [Frisk I: 671–672]) : +» .. ëîâèòè ‘ *’, îóëîâèòè ‘ , ! " " : : ëîâüöü — ëîâ#è — îóëîârè, !
* ! ’ qhreÚw + *’ ,
— 7! , 0 " (7 ! 1073 119" 10–11 7! 1076 84 12–13). " . ò#æàòè / ! * XII/XIII . ( . 15,1) [Christians 2001: 215], * - " " " .
78
Â. Ñ. Åôèìîâà
Ic(I) 0. ëîâüöü, ! îóëîârè + « , + +0 " " », " * ‘ ’, ‘ ’, ‘ ! ’ . .7 " , 0. ëîâüöü ! " . WlieÚj — * " 0 * " , ‘ ! ’( 4,18 1 # ; 4,19 T " , 1 , # : : - " # 496,3; 1,17 T " ), " lukÒqhr (# 328,24; . Ð lÚkoj ‘ ’, Ð qÇr ‘ *’), " *, ëîâüöü , ! " " " . 2 ! ëîâ#è îóëîârè, , 3 æüí>è, ñh>è, ñhârè, âúñhàârè, ! " " .# . " " ! ! " Ð qhreÚwn ëîâ#è $ 123,7: Å yucÊ Åmîn æj strouqDon ZrrÚsqh Zk tÁj pagDdoj t î n qhreuÒntwn, — Ä$øà íàøà hêî ïüòèöà içáàâèòú ñ> îòú ñhòè ëîâ>øòiõú . # ; # * " " ! ! " Ð WlieÚwn ëîâ#è: O S gRr W l i e Ú o n t e j QeF Zk tîn ØdEtwn ZkbEllousi toÝj AcqÚajÄ … — ëîâ–øòèè áî ïðèñíî îòú âîäú èçíîñ–òú ðèár . # 496,4; # * " " ! ! " Ð qhreÚsaj îóëîârè: oÛtw to?j nohto?j kaF yucofqÒroij lÚkoij PautÕn æj Tnqrwpon proqeFj Ð QrcipoimÊn qÇrama poiÇsV t o Ý j q h r e Ú s a n t a j tù pElai qhreuqCnti Øp: aÙtîn :AdEm. — ñèöå ðàçîóìüírèìú è äîóøåãîóáüírèìú âëüêîìú . ñåáå ñè àêr ÷ëîâhêà ïîëîæèâú ñòàðhèøèíà ïîñòâèíh . ëîâèòâ@ ñúòâîðèòú îóëîâüøèèìü . ïðhæäå îóëîâü~íîóîóìîó îòú íèõú àäàìîó . # 328,27–28. ëîâ#è
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
, « îóëîârè
"
" *+
! + qhreutÇj * ëîâüöü. # . $ . 90,3:
»
3 3 +
3 " "
" . ëîâü÷ü,
ëîâüöü — ëîâ#è — , # * " 0. ! 0.
Óti aÙtÕj XÚsetaD me Zk pagDdoj q h r e u t î n … — hêî òú içáàâiòú ì> îòú ñhòi ë î â ü ÷ > . # † "
#
!
. ëîâü÷ü * (# " : : ëîâ#è:
79
70,23), *
: !
. : #
- " -
Äàíèëà èç îóñòú ëüâîâú (/ 6,22 — . .) . èçáàâè ì# îòú ñhòè ë î â # m è è õ ú ì’íå . % 85 15. t ‘ ! ’ — L
0. WlieÚj ðráàðü * , ! aR(I). , * 3 , . # 0. ðráàðü , , * " ( 1,16 T " ; @ 5,2 T " ), 4,18 (T " ) ! 0. ëîâüöü, , * . @ 5,2 1 " WlieÚj ! « » ðráèòâú ‘ ! ’, +, , 4. . q " « … , » [q 1977: 119]. ðráàðü 0 * aR(I) " * ! + âèíàðü ‘ " *’ (@ 13,7 T " ) âðüòîãðàäàðü ‘ ’ (7 20,15 1 ). # + ! * 0 * " , ! âèíàðü âðüòîãðàäàðü " . F , 0. âèíàðü, * ! 0. âèíî ‘ " ’, * " QmpelourgÒj ‘ " *’ (< Qmpelo-ergÒj, . Å Tmpeloj ‘ " ’, tÕ Nrgon ‘ , ! ’); 0. âðüòîãðàäàðü, 0
80
Â. Ñ. Åôèìîâà
0. âðüòîãðàäú ‘ , " ’, " khpourÒj ‘ * , ’ ( . Ð kÁpoj ‘ ’, ÐrEw ‘ *’, Ð oâroj ‘ , *’). ,! aR(I) ãðúíü÷àðü ‘" ’, 0 0. ãðúíüöü ‘" 3 ’50 " . kerameÚj, — " # * (# 396,20–21). % * " *, * * kerameÚj 3 0. ñê@äüëüíèêú ( ! Inik(U) 0. ñê@äüëú ‘" ’): * $ ($ 2,9 # ), " * " toà keramCwj ! + ! " * " * : ñê@äüëüíè÷ü ( 27,7 1 # ; 27,10 1 , # , T " ), ñê@äüëüíèêîâú — ( 27,7 T " ). @ çâhðîêðúìüíèêú ‘ , ’ — " # * . ,! ! * , : , ! «A 1 # " », " " " " 3 * ( . . ! " " ). F , * " . qhrotrÒfoj [Bláhová 2007: 348], " ( . Ð qÇr ‘ *’, Ð trofÒj ‘ :’). # *, * Inik(U), * " * , ! " " * " [% 2006: 339], ! « »: ! + * * " . qhrotrÒfoj " : çâhðîêðúìüöü, çâhðîêðúìèòåëü, çâhðîêðúìú÷èè [# II: 966; # 4p XI–XVII 5: 352–353]. «# » äðhâîähë" ‘ ’, *" . tCktwn, * # * *
50
*
!
# 0. ãðúíüöü
!
,
! "
[%
, 2006: 86].
0
-
81
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
(#
246,13), 0 * " * tCktwn ! " : òåêòîíú ( 6,3 T " ), " toà tCktonoj — * . òåêòîíîâú ( 13,55 T " ). " :, 0 « : * * " », , , 0 " : , ! +0 " * ( 9,3 T " ), 0. ãíàôåè (" . gnafeÚj ‘ *0 , ’51, " . knEptw ‘ *, *3 *’ [Frisk I: 881]). " ñòàðhèøèíà ïàñòâèíh ïàñòâèíà ‘ ’ [% 2006: 113, 1], , 0 " . QrcipoimÇn # *— ‘" *’ (# 328,26–27; . 3 ! ! " . îóëîârè)52. .
51
0
# ’ [# 52
+ * 1994: 171; SJS I: 406], ! 0 7. / !
" ñòàðhèøèíà (
ãíàôåè [/ ! Qrci,
‘!
*-
*
*+ -
. 1978: 93–94],
#
* ). $ 3 # * " . QrciereÚj ñòàðhèøèíà æüðüöåìú (# 340,15; 340,18), ñòàðhèøèíà æüðü÷üñêú (# 230,14; 407,27; 408,28; 410,26–27), ñòàðhèøèíà ìîëèòâüíèêîìú (# 330,13; 359,7), " . QrcimEgoj ‘ :’ ñòàðhèøèíà æüðü÷üñêú (# 257,6) ñòàðhèøèíà âëúøüñêú (# 260,7). T " : àðõè~ðåè ñòàðhèøèíà æüðü÷üñêú ! + 21,23 T " — , + + * *+ . , 3 " : àðõè~ðåè ñòàðhèøèíà ñâ#òèòåëü 1 . " * QrciQrcitelónhj ñòàðhè. # . @ 19,2: kaF aÙtÕj Ãn Qrcitelónhj — _ ñü áh ñòàðhi ìròàðåìú . T " , ,1 .
82
Â. Ñ. Åôèìîâà
F !
+0 «
!
, »
:
,
" , "
*
*+,
+
:,
(ðàòàè, äðhâî-
ähë" .), ! (æ#òåëü, æ#òåë"íèíú, ! aR(I)). # * , ! " (âèíàðü, âðüòîãðàäàðü), , " ( * çâhðîêðúìüíèêú, ! ! ), , * , + . , , ! " : (òåêòîíú, ãíàôåè). " « " : » F. 7. +0 : áîãîñëîâú, áîãîñëîâüöü, åâàíãåëèñòú, ïhâüöü, ÷üòüöü, ñàêåëàðèè, sâhçäîçüðüöü, ñëîâîïèñàòåëü, ñúïèñà>è, >äðîïèøüöü, êúíèæüíèêú, çàêîíüíèêú, çàêîíîîó÷èòåëü, çàêîíîäàâüöü, çàêîíîäà>è, êàçàòåëü, íàñòàâüíèêú, ïhñòîóíú, îó÷èòåëü, ðàââè, îó÷>è, ñ@äèè, ñ@äèòåëü, êëåâåòàðü, îáàäèòåëü, ïîð@÷üíèêú, ìròàðü, ìròîèìüöü, ìüçäîèìüöü. ! êúíèãú÷èè, øàðú÷èè, øàðîïèñàòåëü, ñàêåëàð4ü ñàêåëàðú, áàëèè, âðà÷ü, èöhëèòåëü, öhëèòåëü, îó÷åíèêú, ñúâhähòåëü, îáëè÷èòåëü, êëåâåòüíèêú, ñúñòàâüíèêú. , ! *3 " , ! " " * " , " : . " * " : åâàíãåëèñòú ‘ " ’ — " . eÙaggelistÇj, * " (30 .) ! : , ðàââè ‘ *’ — " . XabbD ( " —" ! ) +0 # * " : ñàêåëàðèè/ñàêåëàðú/ñàêåëàð4ü ‘ * : ’ — " . sakellErioj, ** [aR] [ar] " * aR(I) [% 2006: 91]. " " ! !
83
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
" ! /
!0
"
*
*
"
*
* !
+0
,
! !
!
—
"
" , *
», +
"
( , +
,
*3 !
.
" )
! * *
—
!
,
"
«
+ +
.L ! *
"
-
" *
*3 , —
" " . F ! , : qeolÒgoj — áîãîñëîâüöü ‘! " ’, QstromagikÒj — sâhçäîçüðüöü ‘ , "’, logogrEfoj — ñëîâîïèñàòåëü ‘ *, :’, ÑxÚgrafoj — >äðîïèøüöü ‘ :’, zwgrEfoj — øàðîïèñàòåëü ‘ :’. s * " . qeolÒgoj ! áîãîñëîâú, * .s " * ! " ! çàêîíîîó÷èòåëü — * " . nomodidEskaloj. ( ) îó÷èòåëü 0 * .# ! " " * ñëîâîïèñàòåëü øàðîïèñàòåëü [% 2006: 67–68]. sâhçäîçüðüöü, çàêîíîäàâüöü, çàêîíîäà>è, øàðîïèñàòåëü + ! * " , 3* . F , sâhçäîçüðüöü ‘ , "’, '( ). ‘ ! + +0 ’ * QstromagikÒj ‘ "’, . . ‘ +0 " ’, * ( . tÕ Tstron ‘ ’, magikÒj ‘ " ’). øàðîïèñàòåëü ‘ :’ * zwgrEfoj,
84
* zJÒj ‘
Â. Ñ. Åôèìîâà
’). !
’, grEfw ‘ ,
*,
( . øàðú ‘ ’, Å zwÇ ‘ *’, zùa grEfesqaD ti ‘
*’, * æèâîïèñüöü
* zwgrEfoj — ‘ :’, 1097 ". [# I: 866; # 4p XI–XVII 5: 102]. *, øàðú øàðîïèñàòåëü, " # * (# 83,9), ! ! 0. øàðú÷èè ‘ :’, # * (# 418,1). +0 øàðú÷èè 0. øàðú ‘ ’ (# 381,30; # 418,2) + [l IV: 406–407], øàðú÷èè, ! , ! * " UCij(i), , , + øàðú÷èè — + , . .: [@* 1973: 226–227; / 1997: 38], 3 ( . 3 . 40 ñàìú÷èè). çàêîíîäàâüöü, * " . nomoqCthj, " 3* , * !? * *+ , ! , " . " Ð nÒmoj ‘ ’ " . dDdwmi ‘ *’, " . tDqhmi ‘ *, *’, ‘ *’ ( . Å qCsij nÒmwn ‘ * ’). nomoqCthj (" qCthj tDqhmi) nÒmoj ‘ ’ " . tDqhmi, " * " çàêîíîäàâüöü ! * ! ! " . äàòè ‘ , , ’, " " . tDqhmi. , , * : * 0. çàêîíú " . äàòè, * + $ ! ! " Ð nomoqetîn ( " . nomoqetCw ‘ * ’) * çàêîíîäà>è ($ 83,7 # ), çàêîíîäàíè~ ‘ * ’, * +0 " .
85
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
!
nomoqCthsij 12).53 ! " : "
:
"
"
» ,
# * * ,
, ,
:
!
*
* * *+
"
« !
*
*
! *
(%
«
64b 11–
,
!
-
*+ * »
. * " " ñúñòàâüíèêú ‘ , 0 ’, " #! : ( : 11b 11), 0 * ! * : [% 2004: 38]. , ! U Inik(U) * + * " . sunÇgoroj ‘ 3 ; ! 0 ’, U sun-, tav — -agor-, 3 " " ‘ " ( ) 0 *+’ ‘ ! ’( ‘ 0 ’). * " . ZpistEthj * 0. íàñòàâüíèêú [Molnár 1985: 213–214; L##p 23: 76]. / * , " 0. ZpistEthj ‘ - ! 0 ; *; * ; *, ; ’ 0. íàñòàâüíèêú 53
"
"
7
,
3 3
* "
. "
. nomoqCthj 1 Â Ñóïðàñëüñêîé ! * " " 401,20). # . ‘ * ’ äàíè~ % 64b 11–12.
* çàêîíîäàâüöü $ ($ 9,21), ! (7 4,12 V , r 3). " . nomoqCthj " " : çàêîíú ïîëîæ#è (# # * " . nomoqesDa çàêîíîïîëîæåíè~ (# 277,13–14) çàêîíî-
86
Â. Ñ. Åôèìîâà
‘
,
*;
*’ na -thj,
Inik(U) — tav . íàñòàâüíèêú "
7 ;
,
!
"
,
!?
*, Zpi-, -sta- —
0. 3 " . ZpistEthj " * (@ 5,5; @ 8,24; @ 8,45; @ 9,33; @ 9,49; @ 17,13), * * * " " : ÐdhgÒj (# 74,3), kubernÇthj (# 523,10), " * ceiragwgÒj (# 523,2)54, kaqhghtÇj ( 23,10). # " , 0. íàñòàâüíèêú ! * ! Inik(U) " . íàñòàâèòè ‘ * *; *’. L " " + * , , ! , * " " , * " " , " * * " . ÐdhgCw (7 16,13 T " , , 1 bis, # , , bis), " " $ ($ 59,11; $ 107,11; $ 118,35). F * ! + 0. ZgguhtÇj 0. ïîð@÷üíèêú ‘ *’, ! # " # * , " *" . QntifwnhtÇj, ZgguhtÇj55. « .. ïîð@÷üíèêú — " . ZgguhtÇj» po Zn-, Inik(U) — -thj, -guh- — rOC ( . Å ZggÚh ‘ ", ’, tÕ gu?on ‘ ’). , ! * : 0. ïîð@÷üíèêú !? + : " " ! 54
* ,
0
,
# : ceiragwgÒj ‘ *’ ( . Å ceDr ‘ ’, Å QgwgÇ ‘ ; ; ’) ! ð@êî\ âîæäü: kaF periEgwn ZxÇtei ceiragwgoÚj. 20 5 ( : — è ìðàêü îñ#çà# èñêàøå ð#êî# âîæäà . # èñêàøå âîæäàà .; r 3: èñêàøå âîæäà . ). 55 t " , ! 0. ïîð@÷üíèêú # " (% 83b 9), .
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
87
Inik(U) 0. ïîð@êà ‘ * , ’ (" . , ", ’)56. ! 0. ïîð@÷üíèêú " . ïîð@÷èòè ‘ *, *’ (# 285,22–23, " . ZgceirDzw) " . ïîð@÷àòè ñ# ‘ * ’, # * " . QntifwnCw ‘" * ; 0 0 * ’57, 3 ($ 6,1 t " T ) " . ZgguEw ‘ * * ’. F ! , ! + * ! * " tÕ gu?on — Å ZggÚh — ZgguEw — ZgguhtÇj ð@êà — ïîð@êà — ïîð@÷èòè, ïîð@÷àòè ñ# — 58 . ïîð@÷üíèêú " / : « " : » " * + ! ! . , !? + " " . # ., , « » " ‚ 28 # *," " ! ! . Ð didExaj .. íàîó÷èârè, Ð sofDsaj — îóì@äðèârè, Ð sunaqroDsaj — ñúâúêîóïèârè ñúáüðàârè: Å ZggÚh ‘
tDj Ð didExaj; tDj Ð sofDsaj; tDj Ð sunaqroDsaj; — êòî íàîó÷èârè âr . êòî îóì@äðèârè âr . êòî ñúâúêîóïèârè . # 321,1–3; MEqete par: aÙtîn ( . . . — . .)Ä tDj Ð didExajÄ tDj sunaqroDsajÄ pÒqen tR didEgmata… — íàârêíhòå îòú íèõú ê’òî íàîó÷èârè . ê’òî ñúáüðàârè . îòúê@äîó îó÷åíè" . # 324,27. 5 * " ! " ! . îó÷>è ‘ *’ ! 56
57
#
58
# 0. ïîð@êà « " », % XII . [# 4p XI–XVII 17: 138]. t " , ! " . ïîð@÷àòè ñ# " (% 82 20), . + " ! + ! " * * : L. s " , " 3 .
88
$
Â. Ñ. Åôèìîâà
! " " " . didEskwn ( 15,9 T " ; 7,7 T " 118,99 # ; # 477,28 477,29). t ! ! 0. suggrafeÚj ‘ :,
; $ 93,10 # * . ñúïèñà>è, ’:
QllR tR toÚtou Tlloij suggrafeàsin paracwrî dihgÇsasqai, — íú ñåãî èíhìü ñúïèñà\øòèèìú . îñòàâü\ ñúïîâhäàòè . # 302,2. 5 suggrafeÚj
,!
,
! ñúïèñà>è ! — , *
" !
"
*, "
ñúïèñà>è, "
" U.
*
"
, " sun-, " , ,
"
.% * * , áîãîñëîâüöü ! 1 " , # " % " , çàêîíîîó÷èòåëü — 1 59 , * T " " — " . t + ñúñòàâüíèêú ñúïèñà>è, ïîð@÷üíèêú, íàîó÷èârè îó÷>è. 7 + * 0. íàñòàâüíèêú ( # 1994 — 29 .), , , ! , * " " . " " " , +0 " , 59
22,35 nomodidEskaloj, nomikÒj, 1 " , " ! * .
"
çàêîíîîó÷èòåëü
, * çàêîíîîó÷èòåëü * " «
.
çàêîíüíèêú , " » -
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
. , *
"
«
1
"
! « » *’ — 0. ïhñòîóíú. » " ( « »), ,
" 0. ïhñòîóíú 3 1 , " paidagwgÒj ( . pa?j ‘ ’, Å QgwgÇ ‘ ; ; ’), + 3 : I 4,15 , , # , # , , r 3, . t. 1. " [ 1906: 42]; t 3, 24 3,25 , # .† ! íàñòàâüíèêú ( I 4,15 V ,F F ), êàçàòåëü ( t 3, 24 3,25 # , F ), « ! » Inik(U) 0. ïhñòîóíüíèêú ( t 3, 24 3,25 V F ), " : ïåäàãîãú ( t 3, 24 3,25 r 3) " * " ïhñòîóíú. # * paidagwgÒj ( ) , 0. ñúâhähòåëü ‘ ’ (# 321,3–4), ! teL(I) " . ñúâhähòè ‘ *, *’. # " , 3 « » , +0 " , " " " " . F , telónhj ‘ ! 0 " ’ ( * ‘ 0 " ’, . tÕ tCloj ‘ *, "’, çnComai ‘! * ’ [Frisk II: 1149]) , , ìròàðü — ( # 1994 — 78 .). # 0. ìròàðü " , , , ! c aR(I) 0. ìròî ‘ , ’ [% 2006: 86] ( . . 0 « », " " ). F ! , ! +0 " : ìüçäîèìüöü ( 9,10 9,11 T " ) ìròîèìüöü (% ). ,! * ,
,
—
‘
89
90
Â. Ñ. Åôèìîâà
+ , 0 " : ìüçäîèìüöü , ( 2,15 2,16; @ 18,11 18,13), T ($ 15,27), 7 ! 1073 (82" 10), $ (75,8, : F 1,7) .; ìròîèìüöü — t " ($ 15,27), 7 ! 1073 (187 17–18), 7 ! 1076 (197,2), $ .1 . XI . [# II: 221] . " « " : » * * 0 : — ! " " , ! * : , . . " " " " .5 , * 0. êàçàòåëü ‘ *, ’, ! " teL(I) " . êàçàòè ‘ *, *’, 3 !? [% 1996: 28–30]. " « " » 0. êàçàòåëü # * (# 52,3), " " fwtagwgÒj ‘ *, '( ). ’ ( . tÕ fîj ‘ ’, Å QgwgÇ ‘ ; ’, Å fwtagwgÒj ‘ ’), # " " * % 12,9 [Tarnanidis 1988: 244], " 0. paideutÇj ‘ *’, * ! " . paideÚw ‘ *’. , * " " " , * : , 3 , ! * , " , " * " , ! ! " , + . êàçàòåëü paideutÇj " * teL(I) -thj , +0 " " * ! : 60, " : ! " * * , * 0. êàçàòåëü paideutÇj 60
,! 1933: 320];
" " .
*
«
» 17.
-thj
. [Chantraine
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
"
,
91
3 " ! , 3 3 ! [SJS II: 3; # I: 1174; # 4p XI–XVII 7: 16]. # teL(I) -tÇj " * ! " " èöhëèòè ‘ *, : *’ öhëèòè ‘ *, : *’ èöhëèòåëü ‘ , : *’ öhëèòåëü ‘ ’, * + " . qerapeutÇj, * " 0 * " " . qerapeÚw ‘ *’. âðà÷ü — áàëèè — öhëèòåëü — èöhëèòåëü 0 * èöhëèòåëü öhëèòåëü + , 3 3 * : èöhëèòåëü # " (4 .), öhëèòåëü — # " (4 .) # * (2 .). " * $ ! + * « » âðà÷ü áàëèè, " * , ! + " . AatrÒj ‘ ’( . . ! + " " , qerapeutÇj, " . AEomai ‘ *’ [Frisk I: 704–705]). 5 ! âðà÷ü ( # 1994 — 36 .). # 0. áàëèè " " ( " ,# , #! : ), " 1. #. @* [@* 1966: 47–48], , , * ! 3 " " " [4 ! 2005: 26–27; 4qJ I: 333; ESJS 1: 56]. F + teL(I) -tÇj !? * ! 0. ñ@äèòåëü " " ‘ * ’ — « » ñ@äèè ( # 1994 — 58 .). # " ñ@äèè 0. kritÇj -tÇj. , ij 0. ñ@äèè, * * , , , 0 * , ! * « ! -
92
Â. Ñ. Åôèìîâà
» òåëü, "
,
« #
*
"
» #!
teL(I). # 0. ñ@äè" : 3* : , -
, 0 [SJS IV: 398; # III: 597]. ! ! * : * " . F * ! : " 0 " : « » — ‘ ! *’: îáàäèòåëü, îáëè÷èòåëü, êëåâåòàðü. (îáàäèòåëü — # 2 ., îáëè÷èòåëü — : 2 , # 1 ., êëåâåòàðü — # 1 .), + + * ! *(îáàäèòåëü — " " * ! teL(I) îáàäèòè ‘ ! *’, îáëè÷èòåëü — " " * ! teL(I) îáëè÷èòè ‘ ! *’, êëåâåòàðü — ! ! * + aR(I) êëåâåòà ‘ ! ’61) " . katÇgoroj, , +0 : * " 0 * " . + , katÇgoroj ! 0 — 0 ! ! êëåâåòà Inik(U), 0. êëåâåòüíèêú ‘ ! *’, * * 1 [% 2006: 90, 1]. " , ! : " ‘ ! *’ *" " - " , " " " katÇgoroj. * " "
61
# 0. êëåâåòà
*
! ‘
1
’, [SJS II: 26] , " .
‘ ! ,
’ -
! -
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
93
" , " * oS katÇgoroi . .) « * » èæå âàæäààõ@: Ð :Ihsoàj eüpen aÙtÍ, GÚnaiÄ poà eAsin Zke?noi oS katÇgoroi sou; (7 8,10) — è$ñ ðå÷å åi . æåíî . êúäå ñ@òú _æå íà ò# âàæäàõ@ . T " , . p ! * : + " * : « " : », * . L * + " +0 : * 0 * , 0 " , * 3 !? .F , " " * ! Ic(I) ïhâüöü ‘ ’ ( " " , ! " . yElthj) ÷üòüöü ‘ : : ’ ( " . Qnagnósthj62) «: " : » , 0 * , ! * ‘ :’ ‘ :’ , !? + : . 5 " * " ( . . ) 3 0 * êúíèæüíèêú çàêîíüíèêú — , + ‘ ’, ! " : êúíèæüíèêú — " . grammateÚj, çàêîíüíèêú — " . nomikÒj. s " : + ! 0 * (êúíèæüíèêú — ! êúíèæüíèêú, çàêîíüíèêú 100 ., çàêîíüíèêú — 23 .63). (
62
" : àíàãíîñòú, [SJS I: 33]. # ñòüñòâî, " Qnagnwstîn tExij [% 63 " ‘
, !
!
,
* " ! * ! 2006: 160, « ’ ! !
, 1]. »
" *
0. àíàãíî" . tîn
0. çàêîíüíèêú " * ,
94
Â. Ñ. Åôèìîâà
,
!
Inik(U) ! -
0 : ( " , # .$ ’ çàêîíú ‘ , , # .$ ’ ). «# ! * » 0. êúíèæüíèêú — 0. êúíèãú÷èè UCij(i), * " . grammateÚj, " (6 .), ! " + 0. êúíèãú÷èè 1 " * êúíèæüíèêú — êúíèãú÷èè .7 3 ! 1. #. @* 3 , * " * " " . grammateÚj * êúíèãú÷èè, 0. êúíèãú÷èè ! êúíèæüíèêú [@* 1966: 163–168; @* 1971: 30–31]. , " " 1. #. @* * " — 0. êúíèãú÷èè 1 " : «5 *, XXIII,34 1 . êüíèãú÷i> " * * : " - " " - ! * s " » [@* 1966: 166]. 3 , " 1 " " : " * " [$ 2002; % 1991: 73], 0. êúíèãú÷èè 1 " 3 !? : êúíèãú÷èè " ! * ! , " 0 * UCij(i)/ ICij(i) ( . 3 ñàìú÷èè, øàðú÷èè, . 40, 84). 3 êúíèæüíèêú êúíèãú÷èè , , * + . 7. p" , " * * êúíèæüíèêú ! * êúíèãú÷èè [JagiŽ 1913: 289]. , , 4. . q , 1. #. @* , *
#
!
! 0*+ * êúíèãr ‘
" ," * I: 923; # 4p XI–XVII 5, 218].
"
. nomikÒj [SJS I: 644;
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
95
êúíèãú÷èè « " » 1977: 122]. p ! * : + « » ! " . îó÷èòè — îó÷èòåëü ‘ *’ ( teL(I) ) îó÷åíèêú ‘ ’ ( ik(U) * ), * !? ! ., " 0 * ! " " : didEskaloj îó÷èòåëü didEskw ‘ *, ! *’, maqhtÇj îó÷åíèêú manqEnw ‘ *, *; * ’. # 0. îó÷èòåëü * XabbD ( " * , # 339,22), " paidotrDbhj (# 273,22), paideutÇj ( , 0 " ), ! ! didEskwn îó÷>è ( . 3 ). 5 :, « " », * " , , +0 : , " : , , " * " , . . * " .L + +, * 3 *! .7 êîóïüöü ‘ " :, :’, ! Ic(I) " . êîóïèòè, * * " " . Nmporoj ( 13,45), * 0 * " ‘ ; 3 ; " :, :’, " * " ‘ " ’, . . êîóïüöü Nmporoj + . T ‘ " :, :’ 13,45 + Tnqrwpoj Nmporoj, . . Nmporoj * Tnqrwpoj — * 0. êîóïüöü (« ») 0. ÷ëîâhêú ÷ëîâhêú êîóïüöü . # .: PElin ÐmoDa ZstFn Å basileDa tîn oÙranîn QnqrópJ ZmpÒrJ… — Ïàêr ïîäîáüíî åñòú ö%ðñòâèå íå%áñêîå . ÷%êîó êîóïüöîó . T " , ,1 ,# .
[q
96
Â. Ñ. Åôèìîâà
(«%0
! q 5 ! : …». *" * 0. negotiator: Iterum simile est regnum caelorum homini negotiatori… .) F ! , * ! * " 0. êîóïüöü " " " , ! " , . . 0 « ». , ! ! . Ð pwlîn ‘ +0 - ! , " :’ ! ! . ïðîäà>è ( 21,12 bis; 25,9; 11,15 bis; @ 19,45; 7 2,14; 7 2,16). 5 , 25,9: poreÚesqe mOllon prÕj toÝj pwloàntaj kaF QgorEsate Pauta?j. — _ähòå æå ïà÷å êú ïðîäà\øòè_ìú _ êîóïèòå ñåáh . T " ,1 ,# , . F +0
!
! !
-
! , . êîóïîó>è (
!
*’ 21,12;
. Ð QgorEzwn ‘ ! 11,15). # . 11,15:
kaF eAselqön eAj SerÕn Érxato ZkbEllein toÝj pwloàntaj kaF toÝj QgorEzontaj Zn tù Serù… — _ âúøüäú è$ñ âú öðúêúâü . íà÷#òú _çãîíèòè . ïðîäà\øò#> _ êîóïîó\øò#> âú öðúêúâå . T " , . /
" * 0 * ’ — trapezDthj, kollubistÇj, kermatistÇj — " * ! + * 0 * òðúæüíèêú ïhí#æüíèêú: trapezDthj òðúæüíèêú 25,27 (T " , ,1 , # ); òðúæüíèêú kollubistÇj 21,12 ( ), 11,15 (T " , ), 7 2,15 (T " , ); kermatistÇj ïhí#æüíèêú 7 2,14 (T " , , 1 ); ïhí#æüíèêú (_ ïî ÷üòî íå âúäàñòú ìîåãî ñúðåáðà ïhí#æüíèêîìú) @ 19,23 " . ZpF trEpezan ‘'( ). * + ’. 5 " *, ! 0 * — òðúæüíèêú ïhí#æüíèêú — + ! , , * + ‘
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
4.
" , . %0 , ïhí#æüíèêú / ! " êîóïüöü [q 1977: 84]. * 0. òðúæüíèêú : : " * " 25,27 # * — ïðèêîóïú òâîð#è 369,30) ïðîäà>è (# 377,8). # .:
" * .q
$ (#
" *
! +
"
97
:
. s
Ndei se oân bale?n tR QrgÚriE mou to?j trapezDtaijÄ… — ïîäîáààøå òè îóáî . âúäàòè ñúðåáðî ìîå òðúæüíèêîìú . T " , ,1 ,# ; — ïîäîáà òè áh äàòè ñüðåáðî ìîå ïðèêîóïú òâîð– øòèèìú . # 369,30; — ïîäîáà òè áh ïîëîæèòè ñüðåáðî ìî~ ïðhäú ïðîäà\øòèèìè . # 377,8. $ 7 2,15
1
*
"
0. òðúæüíèêú . # .:
ïðîäà>è
kaF tîn kollubistîn ZxCceen tÕ kCrma… — _ òðúæüíèêîìú ðàñrïà ïhí#ç# . T " , ; — è ïðîäà\mièìú ðàñrïà ñüðåáðî 1 6 6–7. F , " *
:
! : -
!
25,27
#
*
,
: , 1 " ( . 3 0. êúíèãú÷èè). $ + 5. , ïhí#æüíèêú * " " kermatistÇj [Molnár 1985: 264–265]. F ! ! 0 * — òðúæüíèêú, ïhí#æüíèêú — 3 !? : ! * : 0. òðúæüíèêú, 0. ïhí#æüíèêú 0 * òðúãú ‘ 0 *’ ïhí#sü ‘ ’ , ! 0 * ! 0*+ Inik(U), " , " kollubistÇj kermatisthj + " " * ! ( " . *kollubDzw [Frisk I: 900] " . kermatDzw
98
Â. Ñ. Åôèìîâà
!
«
). ,
* , 0. pl. tantum ( " . . F [V
-r
/
(@ 7,41
T "
daneistÇj — " . daneDzw ( :
:
,
»
0. òðúæüíèêú ,
‘
’ ,
! òðúæüíèêè . oS Qgora?oi ‘ " + 0 * / 17,5, * ! * : 0 0. òðúãú ‘ 0 *’. ! 3 1 ( V ,, ,# ,# , , r 3; . 2004: 106]). çàèìîäàâüöü 3 " * " , " *" . daneistÇj ‘ :, 0 ’ , , 1 ). L ! * ! ! 3 ! " " . daneDzw ‘ * *" ’ âú çàèìú äàòè " " 0 * " , ! " -thj . tÕ dEneion ‘ ’). çàèìîäàâüöü " : , @ 7,41 # * " . daneistÇj äàâr çàèìú (# 393,20). # .: " )’
dÚo creofeilCtai Ãsan daneistÍ tini, — äúâà äëúæüíèêà áhàøåòå . çà_ìîäàâüöþ åòåðîó . T " ; — äúâà äëüæüíèêà áhàñòà . äàâúøu çàèì’ íhêîìîó . # 393,20. 5 :, +0 3 +, " + * # *; " : êîðàáëüíèêú ‘ *’ (# 119,30, êîðàáüíèêú), êîðàáü÷èè ‘ ’ (# 400,15), êðúìüíèêú ‘ ’ (# 400,7; 429,11–12; 509,29), êðúìü÷èè ‘ ’ (# 472,13; 474,17), ïðhæäüíèêú ‘ 0 " ’. / — êîðàáëüíèêú êîðàáü÷èè; êðúìüíèêú êðúìü÷èè — + ! * , ! Inik(U) UCij(i)/ ICij(i)
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
0. êîðàáëü (
99
êîðàáü) ‘ ! *, ’ 0. êðúìà ‘ ’ . 5 " *, 0 * UCij(i)/ ICij(i) êîðàáü÷èè êðúìü÷èè ! *, " ( . 3 ñàìú÷èè, øàðú÷èè, êúíèãú÷èè), . # 0. êîðàáü÷èè, ! # 400,15 " . naÚthj ‘ , *’, * " : [† . !.XII–XIII; # I: 1285; # 4p XI–XVII 7: 304–305]. # 0. êîðàáëüíèêú , , « *» [# I: 1284]; ! " " . êîðàáëüíè÷ü XI . 13 # t " s " , 0 " [# I: 1285]. 0. êîðàáëüíèêú 3 , , 1 ," * * " . naÚthj (/ 27,27; / 27,30), * 3 ( V ,# , , r 3). # * 0. êîðàáëüíèêú ! " . naÚklhroj ‘ ! , :’ ñòàðhèøèíà êîðàáëüíèêîìú ( . " 0. ñòàðhèøèíà : ñòàðhèøèíà ïàñòâèíh, ñòàðhèøèíà ìîëèòâüíèêîìú .). F ! ñòàðhèøèíà êîðàáëüíèêîìú * , «A t " » (# 119,30), , , * * * naÚklhroj " ‚ 35, * « », " 0. naÚklhroj * 0. ñòàðhèøèíà (# 400,6–7). *, ñòàðhèøèíà êîðàáëüíèêîìú — « » " . naÚklhroj, 1 (/ 27,11) naÚklhroj ! , , * " : íàâúêëèðú, * + 3 . # .: Ð dB PkatonErchj tù kubernÇtV kaF tù nauklÇrJ mOllon ZpeDqeto Ì to?j ØpÕ PaÚlou legomCnoij. / 27,11 — ñúòüíèêú æå êúðìü÷è" è íàâúêëiðà ïà÷å ïîñëîóøàøå , íåæåëè ã%ë~ìrõú wò Ïàâëà . V (íàâüêëèðà r 3; íàâüêëåðà # ; íàîóêóðà ).
100
Â. Ñ. Åôèìîâà
* « . # 0. êðúìü, " * [L##p 13: 229]. L 0 * , 0 " . kubernÇthj ‘ , ’, , 0 " , 0 * (r 2 4; r -s 2 18; 7 ! 1073 114! 8–9); . [# I: 1409–1410]), 3 1 kubernÇthj ! 0. êðúìü÷èè (/ 27,11 V ,# , , r 3), kubCrnhsij ‘ ’ — êðúìü÷èè 0. êðúìü÷üñòâè~ (I 12,28 V ,# ,# , , r 3, F ; êðúìü÷üñòâî , ). 2 0. êðúìü÷èè " , 0 " [SJS II: 74–75; # I: 1410]. % * 0. êðúìü÷èè , ! * 3 " !? . # 0. ïðhæäüíèêú ‘ 0 " ’ * 0 * ïðhæäü ‘ * ! ’, 0 " " . ! + , +0 * pr Zd ‘ , 3 +0 ’: ïðhæäå ‘ , , ’, ïðhæäüí4ü ‘ , 3 +0 , ! , ’, ïðhæäåíàðå÷åíú ‘ 3 , 3 ’ . , pr Zd ‘ ; ’. # .: ïðhæäåñhäàíè~ ‘ , * ’ (" . prwtokaqedrDa, . prîtoj ‘ ’) 23,6 1 ; ïðhæäåâúçëhãàíè~ ‘ ’ (" . prwtoklisDa) 23,6 . # 0. ïðhæäü ! , XI . 13 # t " s " , 0 " [# II: 1645–1646]. F ! , 0. ïðhæäüíèêú !? ! Inik(U) ! * : , ! + * + + " +
*» íèêú L##p
êðúìüíèêú — êðúìü÷èè
!
0
101
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
3 " " + *, 0 -euj 0. Å prùra ‘ *próFer-ia; . ïðhæäüíèêú * † 18: 230–231]. , , " prJreÚj Inik(U) 0. íîñüíèêú (7 7
"
"
,
,
! !
,
*
!
. .
5
+ 3
"
3
! ,
" * !0 .
!
3 +0
!
"
!
: , "
"
. 7 « *
"
"
! "
: *
*
*
"
"
* ,
*
: -
"
"
!
*
.
0
* : . % : *+ ! : , !? .4 !
"
"
"
* ! ’ (<*próFar-ia . prI vU [Frisk II: 609]). # 0. " , ! XII–XIII . [# 4p XI–XVII 3 ! 1,6 t ", @ ! ). .-
.
* !
, !
* * *
*
*
. ,
!
,
prJreÚj, *
! "
: ,
"
!
»
" . !
* -
*
;
, -
"
*
:
-
102
Â. Ñ. Åôèìîâà
(
"
-
"
! 0 *
) *
: :
-
, ,
0 , . .
:
* *
"
*
*.
" -
. , -
*
* . 5 * ! *, , :, « » (îáàäèòåëü, îáëè÷èòåëü, êëåâåòàðü, êëåâåòüíèêú, ïîð@÷üíèêú, ñúñòàâüíèêú), « ! " !0 », 3 F. 7. [ 2002: 35], , " , + * ! + " !0 " 64. $ + 3 " " ! + * 3 « ». , " ! *3 " " — ! " : : . , * — ! * , . * ! *3 " !? 0 ! * , * 0 * " ! * 3 " . T * " 3* ,
64
5
*
,
+
! *3 +
* ! , ! «
" ,
(
3 , ‰.
!
«
3 : "
3 : 1963: 31].
». !
" *
" »[
3 " : ,
, ,
* T
3 3 )
!
"
» «
:
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
* , ! "
:,
! :
+0 3
. , !
,
+ .F , " 3
«
. $ ! "
« «
-
»
! +
! +
»)
! "
( .5
-
"
».
103
-
:
”W lVstR pikrB tîn :IoudaDwn katÇgore! ”W lVstR dikaiosÚnhj sunÇgore! — w ðàçáîiíè÷å ïåòðîó ïîìîøòúíi÷å . _þähîìú îáëè÷iòåëþ . ñúñòàâüíè÷å ïðàâüäh . : 11b 11. 5 5
:
,
: "
«
+0 ! +
», !
:,
.
’W fqÒneÄ plo?on shpoeidCjÄ tartErionÄ nauagiofÒron! sÕj naÚklhrÒj Zstin Ð diEbolojÄ kubernÇthj Ð ÔfijÄ KEþn dB prJreÚj. — w çàâèñòè êîðàáüþ ãíî" ïëüíú íåêðúñòüíààãî . èñòàâü"#è ( . èñòàïü"#) òâîè ñòàðhèøèíà ~ñòú äè"âîëú . êðúìíèêú çìè" . à êàèíú ïðhæäúíèêú . # 400,5–8. " "
!
3 "
"
*
, . *
).
" ,
-
!0 (
0 ,
* +
: + «
: , »
, : " : âëàärêà, âî~âîäà, ãîñïîäü, ñòàðhèøèíà, öhñàð4ü, ïîïú, âîèíú, âðàãú, âðà÷ü, ïàñòrðü, ïàñòîóõú, ìròàðü .# - " ! " * ! "
104
Â. Ñ. Åôèìîâà
«
+0
" :
+0 »65. . t : " ,
:
! « *
— +
* -
* » " + " : « !0 0 » « 0 »: è~ðåè/è~ðhè, àðõè~ðåè/àðõè~ðhè, ïðåçâvòåðú, åïèñêîïú/åïèñêîóïú, àðõèåïèñêîïú/àðõèåïèñêîóïú, àðõèñvíàãîãú, äè"êîíú, àðõèäè"êîíú, äè"êîíèñà, èãîóìåíè . # " , " : " « +0 », « " : », 3 * , , *: . F * : — , . . .$ + ! ! " ! * , ! " " " , * " , * . L : +0 " , .# " 0 + * " « 3 * , », « " : », « :, " ». " , « » " , * 3 " , + . F , , , " . oAkonÒmoj èêîíîìú, ïðèñòàâüíèêú, ñòðîèòåëü; " . aÙtokrEtwr — ñàìîâëàñòüöü, ñàìîäðüæèòåëü, ñàìîäðüæüöü, öhñàð4ü; " . SereÚj — è~ðåè/è~ðhè, ïîïú, æüðüöü, ñâ#òèòåëü, ÷èñòèòåëü, ñâ#måíèêú, ìîëèòâüíèêú, . . F * " "
. 5 !
65
-
«
"
: (
.
» 3
10).
+
+
"
!?
"
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
!
. s "
,
«
" +»
:
105
-
1980 — / 0 ) 1. @ # * // $ ? # ? ! — !? X .# , 1980. #. 117–126. 3 : 1963 — 2 3. + // " . . 7. ., 1963. #. 12–33. 2002 — 4 5. 6. # " . ., 2002. 0 " 1997 — + 7 0 . 8. 7 " !0 " " :$ * * . ., 1997. 0 " 1985 — + 7 0 . 8. " " : " // , * . ., 1985. #. 217–238. 0 " 2001 — + 7 0 . 8. q * 4 :@ " " . ., 2001. 1892 — 9 + 9 9 : ;. <. / . $ " $ . . 1. # " $ , 1892. 1906 — 9 + 9 9 : ;. <. / . $ " $ . . 2. # " $ , 1906. 1908 — 9 + 9 9 : ;. <. / . $ " $ . . 3–5. # " $ , 1908. / 1997 — = ) <. êúíè4ãr — // $ 3 . F. 2. # , 1997. #. 31–40. / ! 1978 — = '+ ) 6. t ?: # ? ! : !? " ! " ! " // s? " . t . 28. # , 1978. ‚ 2. #. 89–98. / " 1981 — = 0+ > 4? ) . # ! " ! " " // Palaeobulgarica. # , 1981. ‚ 1. #. 55–61. / 1985 — =( ) =. # ? ! : !? " " // % . # , 1985. ‚ 5. #. 11–20. / 1995 — =( ) =. s ! : !? " . 1. // Die slawischen Sprachen. Bd. 43. Salzburg, 1995. 390 + LV .
7 "
%
106
7 1998 — % " 7 " : 1. 1. 1 , 1. 1. $ . #$!., 1998. 1991 — @ > ) .A. # ? -h // # . 1991. ‚ 3. #. 71–80. % 1996 — @ > ) .A. @ . I. # -âhò-, -áåñhä-, -êàç- // # . 1996. ‚ 1. #. 18–30. % 1997 — @ > ) .A. íú " + // # * + . ., 1997. #. 62–79 % 1999 — @ > ) .A. , : " " ! " ( ? ) // $ ! : " : . ., 1999. #. 23–67 % 2002 — @ > ) .A. ( * 1 ) // 4 * s ! . ., 2002. #. 249–288. % 2004 — @ > ) .A. , " " ! * : // # . 2004. ‚ 4. #. 35–47. % 2005 — @ > ) .A. + " // $ : . ., 2005. #. 33–35 % 2006 — @ > ) .A. # ! * . ., 2006. % 2007 — @ > ) .A. " " " " // ? : : * . ., 2007. #. 196–244. % 2007 — @ > ) .A. , * : ! ! // Byzantinoslavica. T. LXV. Fasc. 2. Praha, 2007. S. 117–128. A 1976 — B( )9 C D. E. F " 3 . ., 1976. T , 1982–1983 — F > ) 3, H * 4 8. # ? 4 ! . F. 1–2. # , 1982–1983. :
% " .7 . %
Â. Ñ. Åôèìîâà
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
@*
107
1966 — D ) ) <. A. , * . ., 1966. @* 1971 — D ) ) <. A. L " " êúí4iãr — êúí4iãú÷èi // s . F. XV. ‚ 2. # , 1971. #. 21–31. @* 1972 — D ) ) <. A. # > I? // 4 . ., 1972. #. 180–184. @* 1973 — D ) ) <. A. 7 * ( + ) // # . VII ? . ., 1973. #. 211–228. 2005 — 8 9 > ) - H. <. 4 " * IX . // 4 0 . 2005. ‚ 1 (9). #. 116–162. 1951 — 1. ,!0 . , 1951. 1978 — 8 - ) <. # !? " ? : . # , 1978. $ 2002 — E -J 4K <. <. / 3 : " % " :T " 1 " // $ .@ " . @ " . F : , 0 4. . q . ., 2002. #. 48–50. 4 ! 2005 — L ' + ) F. J : .# j , 2005. 4qJ I — 4 : j : j . F. I. # j , 2006. # * 1994 — # *( X–XI .) / $ . 4. . q , 4. L. s " . ., 1994. #/p XI–XIV — # * " (XI–XIV .). F. I –. ., 1988 –. # 4p XI–XVII — # * " XI–XVII . F. 1 –. ., 1975 –. # — A+ K )9 : 6. 6. # * " . F. I–III. ., 1989. F 1997 — 5 >- A. M. 7 " " % " : ! !0 // Slavia. Rom. 66. Praha, 1997. S. 21–34. F 2005 — 5 > ) <.-8. òàèáüíà, òàèáüíèêú, òàèáüíî # ? ! ! // $ 3 . F. 8. r , 2005. #. 238–244. l — N 9> + 8. L " * " . F. I–IV. ., 1986–1987.
108 V
Â. Ñ. Åôèìîâà
-r 2004 — O+ 9 ) -P > ) 6. # ! 1 ? : . F. I. 7 ! ! . # , 2004. q 1972 — Q : L. 8. 7 ! + " // 7 ! . ., 1972. C. 240–275. q 1977 — Q : L. 8. @ " ., ! " X–XI . ., 1977. 2 1964 — R(+> ) S. . # 0 * - + +0 " : XI–XIV . // 7 " " . ., 1964. #. 260–271. L##p — L " * : $ /$ . ,. 5. F ! . . 1 –. ., 1974 –. Bláhová 1996 — Bláhová E. Kompozita v staroslov’nské terminologii // Slavia. Rom. 65. Praha, 1996. S. 261–271. Bláhová 2007 — Bláhová E. [rec.]: . A. @ > ) . # ! * . 7 415. 2006, 366 . // Slavia. Rom. 76. Praha, 2007. S. 345–353. Chantraine 1933 — Chantraine P. La formation des noms en grec ancien. Paris, 1933. Christians 2001 — Christians D. Wörterbuch zum Gottesdienstmenäum für den Monat Dezember: slavisch-griechisch-deutsch / nach ostslavischen Handschriften des 12. und 13. Jahrhunderts mit einem Glossar griechisch-slavisch bearbeitet von D. Christians / Abhandlungen der Nordrhein-Westfalischen Akademie der Wissenschaften. Bd. 107; Patrica slavica. Bd. 8. Wiesbaden, 2001. Dagron 1969 — Dagron G. Aux origines de la civilisation byzantine: Langue de culture et lange d’État // Revue historique. T. 241. ‚ 1. Paris, 1969. P. 23–56. ESJS — Etymologickí slovník jazyka staroslov’nského. Seš. 1 –. Praha, 1989 –. Frmek 1933–1939 — Fr\ek J. Euchologium Sinaiticum / Patrologia orientalis. T. XXIV. Paris, 1933. T. XXV. Paris, 1939. Frisk — Frisk H. Griechisches etymologisches Wörterbuch. Bd. I. Heidelberg, 1960; Bd. II. Heidelberg, 1970. Indexy 2003 — Indexy k staroslov’nskému slovníku. Praha, 2003. JagiŽ 1913 — Jagi_ V. Entstehungsgeschichte der kirchenslavischen Sprache. Berlin, 1913.
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
109
Lass 1997 — Lass R. Historical linguistics and language change. Cambridge, 1997. Liddell-Scott 1996 — Liddell H. G., Scott R. A Greek-English Lexicon. Oxford, 1996. Meillet 1905 — Meillet A. Études sur l’etymologie et le vocabulaire du vieux slave. P. II. Paris, 1905. Merk 1984 — Merk A. S. J. Novum Testamentum graece et latine: Apparatu critico instructum edidit Augustinus Merk S. J. Ed. 10. Romae, 1984. Meyer 1935 — Meyer K. Altkirchenslavisch-griechisches Wörterbuch des Codex Suprasliensis. Glückstadt & Hamburg, 1935. Molnár 1985 — Molnár g. The Calques of Greek Origin in the Most Ancient Old Slavic Gospel Texts. A Theoretical Examination of Calque Phenomena in the Texts of the Archaic Old Slavic Gospel Codices. Köln; Wien, 1985. Nestle 1950 — gestle E. Novum Testamentum grace. 20. Aufl. Stuttgart, 1950. Rahlfs 1952 — Septuaginta / Ed. A. Rahlfs. Vol. I–II. Ed. 5. London, 1952. SJS — Slovník jazyka staroslov’nského. T. I–IV. Praha, 1958–1997. Tarnanidis 1988 — Tarnanidis I. The Slavonic Manuscripts Discovered in 1975 at St. Catherine’s Monastery on Mount Sinai. Thessaloniki, 1988. Vaillant 1974 — Vaillant A. Grammaire comparée des langues slaves. T. IV. La formation des noms. Paris, 1974. Vemerka 1997 — Ve\erka R. The Influence of Greek on Old Church Slavonic // Byzantinoslavica. T. LVIII. Fasc. 2. 1997. S. 363–386. Vrana 1970 — Vrana J. Makedonska redakcija staroslavenskih evanželja // # . # 1100-" 3 # . . 2. # j , 1970. #. 51–66.
"
.—" .- .- . — .— .- . — !0 .— .-" . — ..— .— !
:
"
110
Â. Ñ. Åôèìîâà
1 —1 " , * X–XI .; .: Kurz J. Evangeli០Asseman v. Praha, 1955. s "—s " (5 ! ) 7 L s " " , * XII/XIII .; .: Sadnik L. Des Hl. Johannes von Damaskus ”Ekqesij QkribÊj tÁj ÑrqodÒxou pDstewj in der Übersetzung des Exarchen Johannes / Monumenta linguae slavicae. T. V. Wiesbaden, 1967; T. XIV. Freiburg, 1981; T. XVI, Freiburg, 1983. — " , * X–XI .; .: 5. H+I9 ), <.-8. 5 > ) , 6. = '+ ). " .# !? " X . Vat. Gr. 2502. # , 1996. t —t ! , ! " * 1358/1359 ".; .: . 8 +- ) . t ! 1358/1359 ".: 7 .# , 2006. t —1 t * " ‚ 14, ! * XIV . t "—t " , ! " * XII–XIII .; .: L ' + ) F4., O (* ) F. t " j .# j , 1998. % — # " , * X–XI .; .: gahtigal R. Euchologium Sinaiticum. D. 2. Ljubljana, 1942. % 5—# " , * X–XI . ( *); .: Tarnanidis I. The Slavonic Manuscripts Discovered in 1975 at St. Catherine’s Monastery on Mount Sinai. Thessaloniki, 1988. P. 219–247. % —% , * XI .; : 8 +- ) H., H 4 ) O+. % . # !? " XI . # , 1965. T —T , * 1271 ". T " —T " " , * X–XI .; .: Jagi_ V. Quattuor evangeliorum codex glagoliticum dim Zographensis nunc Petropolitanus. Berolini, 1879. T " — T " , * XI .; .: 8 - ) <. # !? " ? : .# , 1978. C. 39–44. 7 ! 1073 — 7 ! # , * 1073 ".; .: # ! ( # 1073 ".). F. 1. 7 .# , 1991.
Î ôîðìèðîâàíèè ñòàðîñëàâÿíñêîãî ëåêñè÷åñêîãî ôîíäà: îïûò ñòðàòèôèêàöèè...
111
7 ! 1076 — 7 ! 1076 "., *; .: ; l. A., =('+ ) . N., = > C ) . ;., S @ 4 ) ;. N. 7 ! 1076 " . ., 1965. : — : ! , * X–XI .; .: Dostál A. Clozianus. Praha, 1959. $ —s ! " * $ , * : XV .; .: E *+(? 8. ;. $ .s " * V / s? " . . XII. # , 1936. @ ! —@ ! , ! " * XIII/XIV . — " , * X–XI .; .: m0 - 6. . " . Graz, 1960. — , ! * XIII .; .: H ) - ) n L, A @ ) n =, / 04 ) n =. (XIII ). s " , 1979. , — , " , * 1056–1057 ".; .: , " 1056–1057 " " " " " !? , <. 9 )l> / Monumenta linguae slavicae. T. I. Wiesbaden, 1964. , — , , ! " * XII .; .: H( ' A. 8. , * : XII . s? " . . III. # , 1907. # —# " , * X–XI .; .: # " . / * XI, XI–XII : XIII . 2. I / 7 . ". o. <. H CK )9 C, D. <. H + ' , . E. = 0+ > 4? ) . ., 1999. # — # *, * X–XI .; .: A ) + C ) A. S. # *. Graz, 1954. # 5—# *, * X–XI . ( *); .: Psalterii Sinaitici pars nova (monasterii s. Catharinae codex slav. 2/N) / Sub red. F. Mareš. Wien, 1997. # — # , ! " * XII .; .: 6 9 : ;. <. # XII . ., 1912. # —# : , ! " * XIII .; .: / J ) ., O (* ) F. # ( ) . XIII .# j , 1990. # — # * *, * X–XI .; .: S. Severjanov. Codex Suprasliensis / Editiones monumentorum slavicorum
112
Â. Ñ. Åôèìîâà
veteris dialecti. Vol. I–II. Graz, 1956; F > ) 3., H * 4 8. # ? 4 ! . 2 .# , 1982–1983. F — F , * 1220 ".; .: 9 + 9 9 : ;. <. / .$ " $ . . 1. # " $ , 1892. . 2. # " $ , 1906. . 3–5. # " $ , 1908. F —F , * XIV .; .: 9+ 9 9 : ;. <. / . $ " $ . . 1. # " $ , 1892. . 2. # " $ , 1906. . 3–5. # " $ , 1908. † . !. XII–XIII — † ! , * XII–XIII .; .: † ! , * XII–XIII . / 7 . ".: o. <. H CK )9 C, . ;. = > C ), 8. . DC* . $ . . A. 6. H ) . ., 1971. V — V , * X–XI .; .: 8 - ) <. # !? " ? : .# , 1978. #. 24–38. V — V * , * XII .; .: Karužniacki E. Actus epistolaeque apostolorum palaeoslovenice ad fidem codicis Christopolitani. Vindebonae, 1896. r —r 7 L s " " , ! * 1263 ".; .: Aitzetmüller R. Das Hexaemeron des Exarchen Joannes / Editiones monumentorum slavicorum veteris dialecti. T. I–VI. Graz, 1958–1971. r -s — r 7 L s " " , * XV .; .: r 7 s " " .4 : /7 . ". ;. A. / + ) . ., 1998. r 3—r 3 : , ! * 1324 ".; .: Stefanovi_ D. E. Apostolus Šišatovacensis anni 1324. Wien, 1989.
.
,
, .#
!
!
— ,
— !
,
,
-
! .$
, &
%
,
,
,
&
,
.
,
. (
.
—
,
.
% ,
— %
—
,
( , %
( )
, .
&
,
-
-
$
)
& -
,
, ) ,
-
& . XVI ., -
114
Ì. È. Åðìàêîâà
—
,
( & %
,
,
,
( , % ). )
, &
!
&
,
XVI . !
)
!
.0
,
,
,
-
, &
,
, . .$
,
% ,
:
!
. (
,
1650 .,
» 1610 .
XVII .
,
, % -
.0
, , -
, ,
,
, [Nedo-N wotny 1976: 82–84].
F. G 1548 ., «J 1574 ., «, % ridion Vandalicum W. X
, !
,
!
&
!
,
XVI . —
&
,
!
, D
)
,
,
!
!
,
J ,
,
# E » L. F
— XVI ., Enchi,. , 1597 . 30— ,
,
115
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
). $
. )
Z ,
.
,
&
50-60–
! [_
,
a
&
—
.0 F. a% (1679 – 1741). 0
&
.
;
XVIII .
%
(
)
-
&
,
(1706 .),
, -
,
XVIII . . $
&
(1667 .)
J . XVIII . —
( XVIII ., J .
). , XVIII . ,
-
-
XVII .
`
,
XVII ., %
1979: 220–221]. ,
&
.
30-
& XVI . [M\tšk 1965: 104–105]. #
D
,
%
# ,
E c. d c. d
(1709 .) ,
116
Ì. È. Åðìàêîâà
& e. c. c
G. a. ,
. , XVIII . G. D. c
. $
,
. , ,
% a ,
,
!
. , — .$ 1703 . . % [_
&
XVII .
% %
, 2002: 124]. D -
!
,
% (
[F
.
, ,
-
, (1650 – 1729). G. X
,
-
1728 ., & %
)
1728 .
,
a
a D
F. d
-
,
& . `
.
f. W. )
.
&
, -
&
,
&
XVIII . ) , ,
,
G. D. d
(1761 .). , 1776 . E G. D. d
, .e
,
&
,
&
— G. X
% (1656 – 1693) ,
1989: 40; 1972: 52–106; 1995: 37–50].
117
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
[F
1989: 42; Šewc 1977: 33–34; Lewaszkiewicz 1995: 14]. $ ,
&
, e
& XIX . XVIII . , .
% XIX . D ,
, #
. 0
-
D ), ,
, ,
, 1967: 18, 168–169; Šewc 1977: 32; _ # !
# )
,
%
,
,
% % 2007:
. $
%
— [_
,
—
& , [_
!
&
. J
[Lewaszkiewicz 1995].
(
168–176]. `
E. D -
;
-
!
,
!
[Schuster-Šewc 1979: 212–230]. . J ,
& ,
1999: 109–116]. , ,
. -
118
Ì. È. Åðìàêîâà
XVIII .
,
%
a
, ,
% %
(
,
,
,
,
:
!
&
.,
.)
1987: 48–68]. D %
&
, -
, & %
1979: 212–231; 1988: 84–87]. Z . , ,
, ,
% -
%
%
[_
,
% ,
.
—
-
.).
%
$
! -
%
!
%
XVII . ,
,
-
. #
[Nedo, Nowotny 1976: 85]. F ,
,
J
,
-
, ! XVIII . .
60-
, !
. W
,
,
— -
— ,
:
-
,
-
,
[Šewc 1977: 35; Jermakowa , & ( & % & %— ).
119
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
)
. $ (
,
&
, J $ J a
&
,
, . ) ,
a
a J
—
, & , J ,
)
XIX . —
—W
,
—
% , D
—
a
D
J
, , [M\tšk 1965: 55–90]. XIX . %
1957]. , 1819 $ , 1832 . , a
1821
-
, -
a
,
( ) 1815 . $ # %% a , % % & [M\tšk 1962: 60–70]. ) 1815 . &
—D
. & #
$
J
-
%,
a
& %
.
XVIII . #
,
). $
d
a
%
() ), # - -0 (D F () , a %.
. .
a
),
). X
-
, & % a —
! , -
,
,
[Boelcke
1830–1831
; .
120
Ì. È. Åðìàêîâà
c a
-
,
,,
& . #
$ %
%
. D
(D ,
&
0
) a . , &
a
; J . `
-
#
$
% 1830–1831
a
)
. -
.
—
—
&
.$ %
(
,
&
355]. W
)
&
[n
&
) &
,
& , —
,
. 0
% &
& ,
( ; )
%.
%
XVIII . )
$ a —
1981: 344– .
,
0
$
.
-
!
, a , c ). )
,
121
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
, «
% [n & , !
,. c
,
$ »
1981],
&
. «, XVIII . ) .( , . 0 , J. (. (
»
$
,
-
,
, F. c
& e. `
. «,
»
,
$
-
,
!
.
: 1) 10 – 30-
XIX .; 2) 40XIX . , a ,
D # XIX . 40-
, D )
. , 1839 . D , &
#
,
,
XIX . a
. _
%
(D
.
40-
,
XIX 3) 50 – 60-
-
XIX .
&
30-
Z
-
&
)
; , .
122
Ì. È. Åðìàêîâà
, & ,
a
! a &
,
,
, )
-
.,#
40-
. L &
60 – 80-
XIX .
, .
& ,
«a
F. o , F. G , F. L
, F. c
, c. `
.),
,
»,
, , G. p
;
» G. E
, , -
& (G. D , , G. D. p & -
c. L. J
)
a ,
-
a
a
» . -
.D %
%
[Cyž 1975: 101].
%
#
,
, ,&
-
,
1846 .
— «)
G. ` , «) [Kunze 1974; 1982]. , G. F. )
XIX .
a
. ,
!
,
D
& . #
).
$
(
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
t
% %
( ,
— ,
& &
-
,
,
— . ,
)
,
. #
, % % -
&
, &
-
%
,
,
&
, ,
, .)
&
—
. #
[_
$
, -
,
1996: 165].
-
,
. G
123
-
[Harstock 1977]. E & !
) —
1847 .) [_
(
, —
a
,
1845 ., 1996: 171–172]. e G. L. ) —
Z
-
124
Ì. È. Åðìàêîâà
%
%
[_
a
1985: 121–128]. W 1842 – 1845
, [Cyž 1975: 95]. 0 , ,
) , ,
, (G. L. )
J. D. $ ). D & %
-
,
, G. $. v ,
-
,
, G. $. v (1818 – 1891), G. L. ) (1816 – 1884), W. E (1804 – 1872), c. a%(1790 – 1840), G. D. ` (1779 – 1853). 0 % , , — f. F , G. , , G. D F . , & , . E Z , ! ; & ; & ; ,
& :
.J ,
&
—
Z
-
125
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
—
,
&
, ,
,
% &
-
, -
. e
XVI .) , % . «, ) » [Volkslieder der Sorben 1953: 20]. % G. L. ) , . , ! , & , , cyrkej, k*+i+ ., % [Smoler 1961: 1]. , ,
, $
. ) ,
, «
0
,
,
,
,
. X
1998: 93–94]. ,
,
G. L. ) (
( $ a
& [_
`
Z
-
%
&
,
,
,
, » [Smoler 1915: 1]. ,
-
-
126
Ì. È. Åðìàêîâà
. t
,
&
% %
% Volkslieder der Sorben 1953: 275–282]. ) &
, . `
[Jordan 1841: 5;
a ,
%
,
&
«t
! ,
, $
&
. ) .,
!
, %
,
%
.(
%
,
-
, % [Smoler 1915: 17]. $ , % G. L. ) , , %
-
,
, , »,
G. $. v
,
[Smoler 1879–1880],
%
-
. 0 ! ,
c. a% & [a 1972: 96]; «_ », «) », G. L. ) , % , , (1841 – 1843). G. L. )
.
,
% ,
-
, %
&
,
$
,
% ,
,
-
% .
-
127
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
0
&
,
&
,
,
& ,
#
a
a
.
. #
&
!
,
!
,
-
(
,
-
, ), & % % ([Schuster–Šewc 1967: 18; Šewc 1977: 32; Lxtzsch 1963: 182– 183]; . F. c Z , « » [Fasske 1983: 312]). F , % , % , % ( , , , ), . , , a .) — —
&
,
a
;
&
. # %
Z
,
%
1841 .
%
, : «e ,
,
!
& a
» [Fasske 1983: 311].
G. $. v &
-
, %
,
, …
,
128
Ì. È. Åðìàêîâà
)
,
,
,
,
,
% , &
%
& .
,
,
&
,
[n
–n
, G. L. )
-
,
. , «a
-
-
, » J. L. d ,
% ,
&
, 1989: 7]. #
-
-
.$ (1838 .), D & (Societas slawica Budissinensis) a «) » (Sorabija) [n -n 1989: 8]. $ ! & L. G. ) , G. $. v . , & ! J.X. $ [ . Schmaler 1841, 1843, 1843 , 1843 ; Smoler 1848; Pfuhl 1848: 65–127; Jordan 1841]. ) a , , , , & , & % , a , & ! a .0 & G. L. ) &
&
F. c ,
,
% G. L. )
-
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
G. $. v
. F. c , c. d % , ,
, [Hórnik 1880: 156–164].
. e [F -
#
[_
40D
XIX . e G. L. )
%
, $
& .
&
.
)
,
&
-
,
%
0
,
&
%
,
») ,«
…,
&
%
.
1848 . («X a
, ,
1845 .)
,
,
% ,
0
!
(18
)
, %
&
G. $. v
1989: 42–43].
1996: 188]. )
,
-
& %
. #
&
-
[Fasske 1983: 311–312],
,
e 0
129
…, …,
…,
&
& -
130
Ì. È. Åðìàêîâà
Z » [Harstock 1977: 144–151]. F % % 0
(
& , )
, ,
(
%,
,
,
-
!
& .
) .,!
,
) -
(& ) ( . [F 1989: 43; Fasske 1983: 312]). F , , , , . X , 1866 . & & J. D. $ ( W. E F. c ). F , , «J » (Katolski poso€), 1862 . — _ , , . J d. F , «J „ ”… F c G. L. ) » [F 1989: 43]. $ J ) % , G. $. v . D & % , ( ) «p ) » G. L. ) , W. E , J. D. $ , F. , G. , , F. o , J. L. _ , G. D , G. e & F. c .$ . ) , , a
131
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
.$ , WW .,
%
, [F
$ )
&
,
-
&
-
.,
& -
1989: 43]. (
Z
, ,
-
«
»
% ,
,
!
!
«
-
% ;
% . d
,
&
. X , G. L. ) » [Páta 1919: 31]. %
, . `. .: -eho, -emu ( ) [Hórnik 1833].
-omu ( $
-
,
) / -oho, & . $
& %
-
,
— [_
1998; 2007].
132
Ì. È. Åðìàêîâà
, &
,
% ,
& Z
,
,
&
.$
«
, « » !
-
!
-
% !
,
.
)
,
,
,
!
, ,
,
. ,
«
&
% —
%
,
XIX ., —
-
,
%
, 40-
. $
. 0
&
&
XIX .,
,
%
,
,
40-
». e
& % » . 0
—
! ,—
,
, , %
,
! ! . $ «
»
&
%
-
133
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
.$ ! !
& & Z
% &
,
%
, G. L. )
,
, [Smoler 1915: 17]. ,
,
.$
% -
. X , G. L. ) —
I
.#
,
, %
. )
,
II, «
,
» -
&
%
,
, «
&
-
. e
.0 G. L. )
0
0
,
-
» .
,
,
% «
» :
,
, .
-
134
Ì. È. Åðìàêîâà
, .
t XIX .,
& ,
0
,
,
&
% ,
budu donjes+, budu chwalony wordowa+, 1 . . . . .
40& ,
wono
-
XIX .
, W. E F. c , , & % , , štunda ( . Stunde) hod;na; tawzynt ( . Tausent) // tydoc; wajchta> ( . Wachter) // stražnik, zejch ( . Zeich) // znamjo [_ 1989; Jentsch 1996; Jen… 2003]. , , nut*wid;e+, prjedknjes+, prjedryC. , % dowid;e+, p*ednjes+, p*edryC [Jen… 2003]. e , ! , , hawptmDsto — hEowne mDsto, hegenwola — swojowola. , % % . $ , , , ! . a , 40J. D. $
[Pfuhl 1866]
135
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
XIX ., , bryla, štrumpa, tinta, tafla//tofla, helefanta, barbar, fórman. , 40XIX . % , , , % % % ! %, , , , , . , , G. L. ) , , . ) , & , , .) , & , , , & % .#
,
%
,!
, , . $
, & #
40%
, , XIX .
, ,
%
,
!
%
,!
! !
. $
, .,
, ,
,
,
, . -
& , , , etnografija — ludowDda, narodopis; gramatika — rDCnica, konjugacija — Casowanje, geografija —
136
Ì. È. Åðìàêîâà
zemjepis, drama — Cinohra, industrija — p*emysEo, : junij — smažnik, julij — pražnik, august — žnjenc, apryl — jutrownik, februar — maEy róžk, januar — wulki róžk . , & & % « & » ( , ), ( , geografija — zemjepis). , & , , , , , , %; , ! ; % & , , , , ; , , . . [Stone 1971; X 1989]. $ ! , , % , , , % . ` & , ) ,v , $ , & , , , , , % wordowaC ( . werden), & .F & , , % ! G. D -p & , . $ Z ,
. `
& %
%
-
137
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
!
&
:
,
;
. # .# XIX — ,
WW %
#
# #
1848 ., J #
»,
«D
,
. a & F. c ._
&
&
-
. #
XIX .
,
,
%
,
%
,
) ,
%
,
-
D
1880 . L. F
,
,
,
1848 . J ( F
%
-
%
.
a 40-
a
.
& ,
,
& -
.
&
%
.0 %
, ,
& .
Z
— .0 !
,
%
-
138
Ì. È. Åðìàêîâà
&
J. D. $
.c
,
( W. E » [Pfuhl 1866], %. , XIX .
F. c
) «)
,
,
. (
Z
, a , %
%
, .X , ,
& & : &
,
&
XIX ., c. _ ’ ( & . ústava), narDC ‘ ’ ( & . skloMovati). ,
0
,
-
& . # .$
!
, [Jentsch 1996: 224–227].
#
‘
%
& ,
. # %
,
&
-
, wustawa ‘ ’ ( & . ná*eCi), sklonjowa+ & % &
& [Jentsch 1996: 223–224].
,
,
-
,
a
,
&
-
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
[X
$ ,
, &
, , , J. D. $
%
,
.
`
,
1989: 78–96]. , ! , , , , .F
, ,
,
%
.
, , F.
. #
. X , , % dialekt, substantiw, infinitiw, konsonant. t lokatiw, futuriski, perfekt. $ J. D. $ # ! G. L. ) — [Stone 1985: 29] n\mske rozm€owjenja (1981)
139
,
( ) G. L. )
,
& ,
G. L. ) wokalizacija,
& f. J
-
% d.
genetiw, . -
, Ma€y Serb aby serske a N\msko-serski S€ownik (1843). , , , . ., , , , ! , . ) ., , , antropologa, deklinacijon, diakritiski, dialekt, elegija, etymologija, forma, gramatika, historija, historiski, historika>, kónsonant, khronika, krityka, legenda, literatura, musika, musicalny, opera, original, orthographija, poëzija, praeposicijon, radikalny, rekta>, rhytmusky, romantiski, sekreta>, sylba, coerb, wokal, wokalizacijon. $ !
140
Ì. È. Åðìàêîâà
#
. X , , — na zjanos+e wustojny. ! . , ,!
Aesthetker,
%
,
% , G. L. ) deklinacijon, wokalizacijon
. ) .,
deklinacija, wokalizacija. 0
,
,
. %
& %
& &
& ,
%
,
! ,
% ,
, &
,
. (
Z
%
,
, ,
, , %. $ ,
,!
,
%
,
-
.( ,
%
,
,!
-
,
,
,
D. $
-
,
,
&
,
&
,
-
.
, %
,
-
%
. %)
,
F
.
-
141
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
0
,
&
. ( , «
,
& : &
a
)
, .#
&
40-
,
, . e
!
%
XIX .
D (1728 .) # (1892 .) [Jen… 1964: 252]. 0 ( , % ,
,
,
. 0 f. a
,
,
) XIX .
-
%. &
$ . 0
%
-
,
,
F. c
,
»,
XIX . G , — G. D. p & « » s€owjanskoˆ‰i,
& (
) G. L. ) , L. F , (…ista serbskoˆ‰) .
. -
,
-
142
Ì. È. Åðìàêîâà
#
,
,
, `
,
Z
,
a
&
»
._
.p & ,
,
, [Jen… 1964: 251],
,
«
»
&
,
& —
% !
,
,
% : .
$ XIX .
a
) a
-
,
! XIX . #
&
.
,
-
. $
e
,
,
&
Z
.`
&
,
.
&
«
,
)
Z
,
Z
,
. `
, .
,
-
%
,
-
.e (
-
143
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
% %
& , !
. 0 .`
&
) 70-
%
), &
.L . (
«
.
XIX .
&
t
&
a %
! !
, %
, !
, %
!
(
, ,
.
40-
XIX . . , -
, %,
&
. ,
% (
.# ,
,
.). , &
& ),
-
. .). `
XIX .
-
)
,
. %
. )
(
,
,
-
,
-
%
-
»
,
,
$
-
(
,
, % , ,
144
Ì. È. Åðìàêîâà
$
(
&
G. L. )
XIX .
, ,
,
,
,
XIX .
,
.). ,
, XIX .
(
n
%
! ,
,
,!
,
.o
! ! % (1822 – 1904) — .) ,
, )
#
1845 . 0
40-
&
%
& ,
%
,
,
,
J. L. J
, 1874 .
,
.
-
&
,
).
. ,
,
,
. W. v .,
,
.
&
,
& (1837 – 1840 ,
D
)
,
,
,
, , 40-
.
. ) !
W. E ,
.0 ! (1804 – 1872), & &
-
,
%
!
D .
-
145
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
, % . ,
,
&
% a. c .#
,
—
!
,
W XIX . W. v
, L. F -
,
E
,
,
. 0 —
a —
. ,
XIX . ,
& %
,
-
-
-
.
& %
, ,
.
,
-
& &
& .,
&
-
.
&
e
%
%
&
,
,
!
&
. W
&
&
G. L. )
%
,
,
%
&
-
146
Ì. È. Åðìàêîâà
# . )
!
,
, 0
,
,
,
( &
(1822 – 1907) —
),
. #
!
,
-
% , F. , L. F. J —
,
!
).
G.
!
. F. c , d. `. p
-,
(
!
, G. J XIX .
, -
;
& (L. F .). , 40-
, L. ). $ & ,
. ) ., , % , G. D. F (1821 – 1904), f. _. , (1817 – 1892), F. o (1825 – 1853), F. ` & (1820 – 1897), c. , (1809 – 1885), G. D (1821 – 1900). D , & & Z ,
1996: 179] P
&
Q %
,
) Z RS
1848 #., ,
. 50–60)
0
. 0
, »,
. e «p [_
a
#
,
&
; :
147
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
,
):
.X ,
Š ,
% .
0 W. E
F. c
)
%
,
(1857); «p
(1858);
-,
)
,
, , ,
&
%,
,
Z
. , :
(
,
, ,
.G G. L. ) ., ,
Z &
, ,
1895 .
,
L. F
,
(
,
, G. D. F
— G. D. p & F
%
,
»
, G.
,
e
F (1854),
,
%.
. -
, ,
). 0 &
-
, G. D. p & , G. -, , , G. L. W ., ( , , , ), «a » (1860 – 1881) «a » (1882 – 1916). d % % % % XIX . % f. a & [Liebsch 1884], L. F [Mucke 1891], f. J [Kral 1895].
F. L
, f. , F.
148
Ì. È. Åðìàêîâà
0
%
1848 .
, ;
)
&
,
&
a
,
&
,
,
$
)
&
&
%
« ,
70L. F
, e
$
F. c
.
. 0
-
», . # , ! XIX . 1877 – 1878
, & %
!
. )
G.L. )
! (1856 – 1909). ,
G. D. p &
(
. e
,
& &
-
.
,
&
% ;
&
,
40—
&
, &
XIX . &
& % ! XIX . -
,
,
,
. $ . , 70-
E
c
, : «#
&
% G. D &
-p &
,
» [Bart-‹išinski 1974]. % . 0
!
.
%
149
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
,
F. c 40,
,
, «) ,. D
-
. )
»,
.
XIX . a
,
,
& ,
Z
_
, !
)
% , «e
» L. F
%
(
1989 — Y
%
& , .
% ,
., %
Z. 0 XIX .
(
) // d _
1979 — Y (XVI — .e
_ _ _ _ _
[
. F., 1989. \. ]. e XIX .) // )
-
. F., 1979. 1985 — Y [ \. ]. a G. L. ) // L\topis Instituta za serbski ludospyt. 1985. R. A. Ž 32. 1988 — Y [ \. ]. 0 // d . F., 1988. 1996 — Y [ \. ]. ) // ) XIX . F., 1996, . I. 1998 — Y [ \. ]. $ // ) ! . F., 1998. 1999 — Y [ \. ]. // $
150
Ì. È. Åðìàêîâà
. F., 1999. 2007 — Y [
_
a
1972 — ^ // ,
F
1989 — \
\. ]. 0 // F
Z
: ^. P. 0
. F., 2007 -
. F., 1972. [ _. )
// d . F., 1989. 1989 — ` a
X
b. b. t // d . F., 1989.
n
1981 — c // d
F., 1981. n -n
d. )
1989 — c
o -c S Z. , XIX .
f -,
.
_
&
// d . F., 1989. Bart-‹išinski 1974 — Bart-fišinski J. H€osy ze Serbow do Serbow // Zhromad•ene Spisy. X. VIII. Bautzen, 1974. Boelcke 1957 — Boelcke W. Bauer und Gutsherr in der Oberlausitz. Ein Beitrag zur Wirtschafts-, Social- und Rechtsgeschichte der Ostelbischen Gutsherrschaft. Bautzen, 1957. Cyž 1975 — Cyž J. Jan Arnošt Smoler. Budyšin, 1975. Fasske 1983 — Fasske H. Prócowanje Micha€a Hórnika wo jednotnos‰ spisowneje r\…e // Rozhlad. 1983. Ž 9. Harstock 1977 — Hartstock E. Die sorbische nationale Bewegung in der sächsischen Oberlausitz 1830–1848/49. Bautzen, 1977. Hórnik 1880 — Hórnik M. Wótworjenje našeje spisowneje r\…e a jeje zbliženje k delnjoserbskej // —asopis Ma‰icy Serbskye. Budyšin, 1880. Jen… 1964 — JenC R. K prašenju normy w hornjoserbskej spisownej r\…i // Serbska šula. T. 17. Budyšin, 1964. Jen… 2003 — JenC H. Leksikaliske wosebitos‰e hornjoserbskeje spisowneje r\…e za cas nasta‰a pr\neje (ewngelskeje) serbskeje biblije // Rozhlad. 2003. Ž 11–12.
Ðîëü ñåðáîëóæèöêèõ ëèòåðàòóðíûõ ÿçûêîâ â ôîðìèðîâàíèè êóëüòóðû…
151
Jentsch 1996 — Jentsch H. Die Enwicklung der abstrakten Terminologie der obersorbischen Schriftsprache bis zum 19. Jahrhudert // Z historii j™zyków €užiskich. Warszawa, 1996. Jermakowa 1987 — Jermakowa M. I. Problems of Development of the Sorbian Language in Context with the specific Character of the Historical Development of the Sorbs // Language and Culture of the Lusatian Sorbe throughout their History. Berlin, 1987. Jordan 1841 — Jordan J. P. Grammatik der wendisch-serbischen Sprache in der Oberlausitz. Prag, 1841. Kral 1895 — Kral G. Grammatik der wendischen Sprache in der Oberlausitz. Bautzen. 1895. Kunze 1974 — Kunze P. Franzoska rewolucija a Serbija // Rozhlad. 1974. Ž 8. Kunze 1982 — Kunze P. Formen der Kulturentwicklung im Rahmen der nationallen Wiedergeburt der Lausitzen Sorben // L\topis Instituta za serbski ludospyt. 1982. R. B. Ž 29/2. Lewaszkiewicz 1995 — Lewaszkiewicz T. œu•iskie przek€ady Biblii. Przewodnik bibliograficzny. Warszawa, 1995. Liebsch 1884 — Liebsch G. Syntax der wendischen Sprache in der Oberlausitz. Bautzen–Leipzig, 1884. Lötzsch 1963 — Lötzsch R. Das Problem der obersorbisch-niedersorbischen Sprachgrenze // Zeitschrift für Slawistik. 1963. Bd. VIII. M\tšk 1962 — MDtšk F. Einige Erwägungen über die Auswirkungen der territorialen Veränderungen zu Beginn des XIX Jh. auf die sorbische Nationallität // L\topis Instituta za serbski ludospyt. 1962. R. B. Ž 9/1. M\tšk 1965 — MDtšk F. Narodnostne pom\ry w m\s‰e Budyšinje a socialekonomiska struktura jeho serbskeho wobydlerstwa w zapo…atku 19 l\tstotka // L\topis Instituta za serbski ludospyt. 1965. R. B. Ž 3. Mucke 1891 — Mucke K. E. Historische und vergleichunde Laut- und Formenlehre der niedersorbischen (niederlausitzisch-wendischen) Sprache. Leipzig, 1891. Nedo, Nowotny 1976 — sedo P., sowotny P. Znaczenie kultury ludowej dla Ÿycia spo€ecznego i kulturnego serbo€uŸyckie mniejszoˆci narodowej // Problemy kultury ludowej i narodowej / Materia€y z II mi™dzynarodowej konferencii etnografów s€owia skich. Warszawa — Pozna , 1976. Páta 1919 — Páta J. Z …eskeho listowanja // —asopis Ma‰icy Serbskye. Budyšin, 1919. X. LXXIL. Pfuhl 1848 — Pfuhl K. B. Hornjo€užiski serbski prawopis z krótkim ry…ni…nym p¡ehladom // —asopis Ma‰icy Serbskye. Budyšin, 1848. X. I.1.
152
Ì. È. Åðìàêîâà
Pfuhl 1866 — Pfuhl K. B. Lauzitzisch Wendisches Wörterbuch / Dr. P. Pfuhl. œužiski serbski s€ownik. Budyssin, 1866. Schuster-Šewc 1967 — Schuster-Šewc H. Sorbische Sprachdenkmäler 16.–18. Jahrhundert. Bautzen, 1967. Schmaler 1841 — Schmaler J. A. Ma€y Sserb aby Serske a Njemske Rozmo€wenja a t.d. nebst einem wend. — dtsch. und dtsch.-wend. Wörterbuche. Bautzen, 1841. Schmaler 1843 — Schmaler J. E. Krótke Wu€oženje powšitkamneho Serbskeho prawjepisanja. W Budešini. 1843. Schmaler 1843 — Schmaler J. E. Njemsko–Serski S€ownik. W Budešinje, 1843. Schmaler 1843 — Schmaler J. E. Dyalektyske Wšelakos‰je Serbskeje Re…je // Volkslieder der Sorben in der Ober- und Nieder-Lausitz. Zweiter Thell. Volkslieder der Wenden in der Niederlausitz. Grimma, 1843. Smoler 1848 — Smoler J. A. Serbski abejcej // —asopis Ma‰icy Serbskye. Budyšin, 1848. X. IX/X. Smoler 1864 — Smoler J. A. Kajka je wu‰ba athanasianskeho symbola wo t¡e‰ej woswbje w Bójstwie a kak su ju serbscy bohos€owcy ry…je zapnjeli? Stawizniskory…espytne rozebranje. Budyšin, 1864. Smoler 1864 — Smoler J. A. P¡emjenjenje Serbskeje r\…e wot. 13 do 16 l\tstotka // œuži…an. V. 1864. Smoler 1879–1880 — Smoler J. A. Parallelism s€owjanskich nar\…ow a jich fonetiske prawid€a // œuži…an. XIX. 1879–1880. Smoler 1915 — Smoler J. A. œužisko-serbske r\…espytne zapiski // œužica. 1915. Stone 1971 — Stone G. Lexical Changes in the Upper Sorbian Literary Language during and following the National Awakening // L\topis Instituta za serbski ludospyt. 1971. R. A. Ž 18. Šewc 1977 — Šewc H. Wuwi‰e spisowneje r\…e pola œužiskich Serbow // Sorabistiske p¡ednoški. Budyšin, 1977. Volkslieder der Sorben 1953 — Volkslieder der Sorben in der Ober- und Nieder-Lausitz. Herausgegeben von L. Haupt und J. E. Schmaler. Berlin, 1953; Bautzen, 1984.
. .
—
#
" # ! &
&
«
&
,
!
& &
« * &
«2
.
&
(
&
),
,
» («
!
(
) »]. /
% .$
& *
!
% !
#
» [2
20 &
& .
!
#
»), ) -
» [«
! . «/ ,
!
,
*
#
! . $
«
&
&
«
! & » [« * . ( )
!
%
!
»,
»], « ( * » %
#
& ». $
,
!
!
, . .
. $ & # . $ "
-
! ! ,
1989: 11]. /
! & % # ! , &
154
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
!
,
,
,&
" »
)
!, %
«
»
% !
—
,! . >!
& . * !
,
—
. ! .
! ( ! .
) ,
! B. . C .
.$ #
! ». $
"
« 8 !
! %
«2
!
! !
(! &
!
.
:
99
«
(
&
& ( & . »8 9 XVII–XVIII . ! % # & ! & ! & # # « & ! , & , ». —
— ?@) — 1981 . «A , & «
#!
!
,
» [C
. 7
"
, !
! !
.
) -
-
» -
1981: 21]. $ " ,# & ! . & # & " " , !" , , ! . . D ?@, & . % ( & . ! ) , % & . & , % & ! # .7 . ! . ! # # ! ( # ., , [$ ! 1981: 9–27; 2 1989: 36–40]), "., & , " , ?@ & 20! XIX . . ! . . ! !
155
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
! >&
!
.8 ! (
, &
! ), . . !" . " !
.
# !
.J !
.
#
&
!
!
. ! "
" . . $ %
!
, XIX . ( ! , !
,
!
&
! !
. "
. #
70-
# & & # "
% &
#
# #,
& & , &
. !
# ! #
. ,
.
& .
!
,
! .$ !
&
)
! , — 60 – 70% # $ !
?@
. #
%
#
&
#
! " # % # ! &. > ! . >! # & . , ! ! " ! $ ! ! # & # " % ! & , ! ! , & & & . ! ! ! , ! . % . / ! " # ! —
!
# -
. / !
,
-
# !
"
& , !
! #
" , , ! .
# !
! & !
.
"
! & .
,
. ,
&
!
! !
?@
-
156
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
. K !
,%
& !
,
# !
!
, $
%
« ! !
— !
!
,
[2 ! #
)
! ! #
!
.7
!
! " & [M !
#
!
, &.
.
#
& " &
.
! ! ,
.
%
$
L. A
! .
, .
." &
"
# &
.!
.
# 40–70-# ! .! . # ! !
. L
#
1990: 87]. $ &
,
& & #
%
#,
?@.
# 1977: 9],
&
,
#
%
" #
.8
#
" ,
" . ! ! « &
, &
&
1989: 11, 12]. N ?. M ! & .8 !
& &
& . !&
# !
» [A
«2
!
&
!
&
% ! " XIX . # !
, &
&
&
!
.
! #
" #, & ?. M ! !
!
!
! ,
.
,
,!
,
&
.>
. !
! .
.
! !
—
!
$
!
. $ #
! ! !
!
#
!
. » -
" »
-
#( &
-
!
#, ,
157
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
" #
%
, .
& . K .
-
. >! " .
, & , , ! (
& !
! . 8 # (
!
&
" .
—
),
!
& .
& ),
.$ !
! ! .—
.
%
!
#)
" !
!
,
"
, "
, # ,
,
. >&
!
#
( &. — ( &. !
.
— ! &
& ,
-
&
,
, ! ! # ). $ ! ! ,& ?@ ! . & , ! , ! .$ & ! . ! ! .O ! , & ?@ ! & [9 1996: 61 !.; : P 2007: 26]. $ , , & ! ! ! ! ! , % ! " ,! , , ! , & , % ! . , ! ! . " ! . $ ! ! . ?@, # ! % 9 .8 ! ! . & & " .> , & ,& « !# ! ! . !!
.
!
!
,&
&
#
.
#
158
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
(
), ! , » [8* , &
$
.
.
& , 1986: 11–12]. $ ! « % ( . — . .) ! ., # 1986 : 129]. 9 . 8 & , & . & , . " [8*
%
.
2
-
1986: 12]. > ! » /. M ! 9 .8 )
.!
&
(!
»,
&
!
&
!
# !
! ! «! !
! -
. !
)
: «$ , !
» [M
,—
!
,
# . ! . «>
! !
"
&
,
" ),
» ,— -
1999/2000: 98]. # ! " , ,
!
.
(! ,
,!
&
!
.
# :
,—% » [8* « !
, &
& . «L!
» — #
%
,
! ! .
,
,# ! 10
.
?@ .>
&
, &
!
!&
(
&
,&
#
!
&
,
$
2
& .
! .
!
-
&
,
! ,&
% .
. ! . % .
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
!
!
,
«
«! .$
%
!&
«
% (O ! !
[M !
.
8 (
! « .
«
7 !
.
O.
.
. ". — . .) [R # "
!
, »
» A. M. R # », ! 2005: 9]. 8 . /. M !
&
.
! « .
. % — «>
159
" ! !
.
» »
1999/2000: 98], ,& ! . . . ! . > ! ! 9 .8 [8* 1980: 30]. , ! ! ! . ,& & . " ! ) " ! " — ! » [8* 1986: 11]. $ % ! . O. «> “ ” », & » ! . " ! ! . / , 9 .8 «/ & » " : «O ! &. ! , ! , & % ! . $ ! . > ! , ; ! , & & ! . ." ." ! ! » [8* 1981: 144]. 8 ! " . .8 ,& % « ! ! ( & , ! )
160
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
[
!
&
!
» [ &
! , * !
!
# , ! # & ! .
#
!
& # ! . &
# !
#
. «K ! & !
&
,
! ! & . 7
. —
!
,
?@. J
&
!
! # ! " !
& %
."
# ! #
&
. .
! ! !
" %
.
-
» [$
,
, -
. > ! # 2005: 10]. ;
&
!
& -
% !
!
% # $ ! !
» «
!
&
«
!
, « " !" » [R #
,
. — ?@, ! . " ! .
#
, & -
!
#!
,&
# , !
"
. , #
!
% "
."
)
!
1971: 73–89], %
. &
. # ! (
#
&
&
!
!
,
#!
#
$
»,
! # 1984: 79]. A. M. R #
, &
2
#
&
&
1984: 78, 79]. 8 . ! ! . # & #
! #
! $
&
!, &
#! ! &
# . #
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
# . .
# # %
# $
#
!
%
,&
.
. >
# ,
! !
! 2 ! ! , ! ., . & . & . %
>
" &
!
# !
!
!
$ #
%
&
., &
, &
#
!
. #
& ?@ — — !
(
,
.
!
! .
! & ! &
#
. !, ,
(
#,
&
& .J —! ! # . ! . ,# ! ,! , & # % # $ ! , . . " & & ! . ! # ! C. ! & . M & ! & # ! . 1806 – 1878» [
-
,
# , -
!
) ,
#!
# .
.-
"
#
. !
!
?@ !
" . !
!
# -
# !
.
& ,
! "
& ! .
)
!
#
#. 7
,
#!
(
!# ! ! " . , . % ,
– ). N& !
!
.
!
.
&
. #!
#
& %
.
" .
#
161
!,
#
(
#,
-
# !
. & «
,
1957].
.
) #. ! . # ! , ! #
162
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
R
.
. ! & %
! "
-
# !
. K
! !
! !
!
.N & . & ,
#
!
# ! !
.2 & !
.
."
!
.
,
. &
. $
!
,
.
! ! -
."
. N&
!
,
!
. , & %
"
-
!
,
. , & # !
&
&
#
-
!
!
& .
!
!
. 2
). 2
.
#
% &
—
, .
! ! & . / !
!
,
, ,
.
,&
. %
.
,
# "
!
! ,
,
& # !
, .
"
.
#
(!
! & !
, &
,
#
!
!
* !
!
!
.
!
,
% ! &
&
#
"
!
# ! # ! ! ! # , ! ! . -
#,
!
# !
&
.
,
, " . .2
&
.
,&
, ,
#
.
. & . , ! -
163
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
"
,
,
& .
# & .
% # # !
, .
! !
[$ .
,
*
!
#
, !
. &
, .
. 7 XIX . ! .) & &
& #
#! # ! #
! !
, ! . ! , ! ! ! $
#
#! &
.
!
&
#
,!
#
& , ! . " (&
, &
" #
% &
, & .
& "
!
,
!
) ,&
,
!
&
! &
! ! " )—&
,
! " &
" #
#, .
#
!
.
! *
.
,
! & . & ! ,
(
& !
# ,
!
-
" ,&
1979: 13–21]. 8
,
>& ! , & ! ! , & #, ! & R . ! & # . # ! #! & ! # ! . , & ! ! , &
"
,
! ! .2 . !
(
&
%
!
! ! .
.
#
!!
.
!
#
% # $ ,
-
, .. # ,
,
! #
!-
%
.O ,
. !
-
164
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
! !
, ,
!
, .
"
!
> !
% , "
!
! .
& ! !
.
C.
, !
# "
) !
& & ! &
!
& .,
! $
! &
#
, "
&
!
! !
. $
!
# !
"
"
&
!
& «
,
.
,
!.
) #! # ! ,
! .. >
&
" ! ,
(
#
!
# ! .,
!
!
&
. # ! ! . . / ,
, !
! , 9 .K
"
( . . ) &
,
" ,&
!
,
# ! !
. 60-# ! .,
! , # !
!
!
! , & ( . .
! ! & ! 1981: 71–72]. ! ! ! . ! " ! . . " ! ! ! # . , , & # . # ! # . V , # , . ! ! , ! ! ! . & . . . ! # ! ! ! &
[$
"
& ».
!
165
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
$
,
«O # !
! .K
!
C.
, $ & ) —
-
1806 ., ! («7 ! . «C 1877 . !
! »
» 1832 ! & . & . ! . J , , , ! ( , , #% # . , — .
, ! , , 580) . & ! ( " 250) ! ! # (80 ! ), " # ! & W ,W ! . — 27 ! ). 2 & & ! & , ! # , ! —« .» ! ! . J , ! , & , & ! « » . > ( , , ! # & ), # ! . . . & . # ! . / , & ! & # ! , & # ! , & ! , 1253 [$ ! 1971: 43]; % : [$ ! 1981: 119–141]. M ( !& ) # 1253 263 ! % # $ ! , " # " # " & . . ! . ! . . ! % # . W . . ! # . 7 , & #, ! ". ! " , — % — " % . ! & . > . « » « .» # & # ! , ! & ., . # & # ! # ! & ! , . & . # & & % # , ! ! . ! . @ ! ! " — ! . , . . ! ( ,
!
»
&
"
!
166
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
# ! . L
!
! . &
. $ ,
! " , # #( & .$
#
"
! ,
.
#
&
"
! "
,
,
!
! .), !
! & !
" ! #
.
&
# . .
,
-
, ,
! ( ! #« » . [$ ! 1981: 128–131]). O ! « » 1253 ! & # # ! ! " &! — C , X C ! ?1 K ! , . ! # «! » $ ! ! . ! , ! ! « » % # ! # ! # #: ! ( ! ! , ! ), ! ! . & # ! & # , ! — , # ! ! . 8 & ! . -! 1
2!
C .$ # C ! , ,
# # .
(
! . "
,
"
! #
! # # ! .) . ? ! !
#
! , &
, ! .$ C !
# !
. !
&
.
,
, !
& !
#
XIX . (
-
! #
! !
!
& #
C
.
!
.,
: [/
! -
, ! 1965: 18]).
167
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
!
.
! &
!
! 8
(!
V K
" &
?@, .
! & -
" #
!
! ! " & ) # % # $ ! , ! . B -$ , &
. ! ! # # " ! ) ! K. C & . K # # & # 8 %
(
!
.
.
. 2
.
>! * & .R
&
),
.2
.
. .J
# (
#
!
., & &
.
-$
, 8
&
,
& ! ! . & XIX ., ! .
, & . # ! & % # & # .J . & W ! , ! ! # ! .
! -
&
,
%
!
! "
-
#
( . A. &
&. .
— W ! . & ! . .-
%
, .
$ ! ! ., & ! , ! . . ! .$ & .% ! .
. % # .
-
& , !
&
,
" .
!,
!
,
#
, !
. #
,
, # ! .), ! .,
-
. . ’. $ #
‘ (
#,
!
!
),
, !
.!
.
#
# ,
" .>
,
168
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
7 . ./ , # 263 V ! & ,
,&
&
$
&
&
C
[R » #) #
,
# ." # ! ). / .
#
! ( "
!
# % ‘ ’ . 1890 ., ! & # # , , " !, .
"
. « ., 1934: 342]. .
#
!
211
-
# 21
. » ‘ ’ ( # & # # 16 1677 # M , ! & # ! & , , # " 650 100 . J 16 & ! # $ & # R . #W ! #( ! ! ." # ! A ! . & ( . ? \ 72 [ KM 2001: 466]), , % # $ ! ) , ! ., , " " ! [$ ! 2005: 297–298]. ! & . # ! ., , ! % ! & # ! # , []$
& .
#
!
!
!
&
‘
, "
’
., ,
!
& %
.R !
,&
2005: 300–301). $ ! ., &
"
&
!
" «
!
% .2
#
! & & .
! !
%
O
X ! , . 52,
!
" ,
> >
! .!
!
!
,
, ,
"
,
, ! & .
169
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
# ! &
# ! ,& &
. &
C
,
#
% # K ! ! ! V ! $
—
, " !
!
, .
V
&
! ,
&
! #
$ .
, &
!
— &
. 2
# " !" # #. 7
% #! # , &
,
C
,
32
! " & #
#. 7 V « -
#, ! % !
!
&
# ! — X
# »
, #
. 7
—
. / ó ." & ! ! & ! 8 . 7 , ! ! ! & # # # ! ! " ! ! ! ! # # ! ?@: 1) ! — & . ! — ! % 2) ! & ! ( ! . ! ! ) ! . W ! , ! % ! . V ! ! $ ! 31 .> ! . ! # 7 ! # . # #:3 $ ! — 1 (3), C (C # ! ) — 1 (2), 8 — 2 (5), $ —2 (8), — 2 (5), W ! — 1 (2), O ! O ! — 2 (4), K K " — 6 (16) — 14 (42). $ V ! ! 87 . J ! # ! 3
$
# # !
# ! #
.D ,&
! .
( &
#—
&
),
& !
#
.
170
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
!
! O. X K ". . 1866 2
&
&
! !
,
!
!
, 9.
& -7
-
#
!
. # & # O. X K ) —
.
!
#
!
. 7
(
), 9 . 8 ! -! .
,
. 8
, #
K 1968: 65–120].
(
! .
-
!
-
! & !
#,
.
). — 1858
,
.
! !
., !
-V !
-
%
-
#
# !
)
!
! #
!
. 7
.
, 9 .8 & ( ! $ ! . X ! «? », ! , & 8 . & . $ # . 8 & — ! # ! « », ! # & # ! , ! «R 2 »— «2 » 8 9 ! . $ 30 – 40! ! & & " # #
4
!
. .
" !" # , " , ! #
%
! & (K
! . , , & — % ! . ! — C. ? , . ! ! ." . A. ^ " , , % ( 1850 – 1861 .) ! ! , ! " # -V ! . 7. 8 , & " 60 – 70! , O. 8 " — # & ! . $ , & . . . !. . $
!
4
# ! #
#!
[
-
-
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
#
# !
171
, # & . L . ! ., & ! . . O. X 9 .8 & 30–40! ! # & . # . N C ! !$ ! ! 92 , ! # 21 .C ! % # « » C ! .? ,& & & (1, 2 3), ! " # ! # ! # #, & , ! # ! #, . & — 1 ! 17. $ # « ! . » :C — 1 (10), — 1 (13), — 1 (4), K — 1 (4), _ — 2 (4), . — 1 (17), / — 1 (2), A & — 1 (3), O & — 1 (13), $ $ — 2 (4), ># ! — 3 (10), — 2 (2), 8 — 1 (1), ? — 1 (1), O — 1 (3), L ! ! — 1 (1). «C ! — . . .C ! — . ! », — & " M. C. [ 1918: 283]. $ # ! # ." . % & . 7 , & (8 C ! ) ! 8 9 ! , «2 », " & ! & ! .N ./ ,/ O. 8 & & .> , O & ^. O & & # ( $ & ) # & # , ! ! ! XIX . ( # ! ! ! .). . K O C ! , " # # , ! 1861 . " « ! », !& . ! . XIX . W ! ! C ! & . .8 % ! 7 W . , , & ! , « & %
172
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
» (1835), !
!
7 V O &
%
,
!
& . N
!
7 « B. 2. $ "
&
»,
!
!
,
O. 8 & "
!
!
! #
& &
$
. % .$
#
« "
[$* &
! %
! 7
. (
. 2004: 84].
. — . .) !
2. 2. [O
-
! " . #7
» [$ "
!
#
&
.
«A , . 8
-
& ( ! ? "
"
«> &
. 8
&
!
.
W
! # -
# !& .
%
» 7 & &" ! !
#
#
&
! .P
,&
! . & », # !
& ,
P
# $
.5 >
, & .
! #
& !
.
! # ! ! W
.8 »: « &
!
&
,
! $
.%
&
"
A
-K , ), , ! ! # 1848 . ( ! 1997: 93–99]).
C " 5
!
&
_
^. O . " ! «
! !., 1840), &
(1-
!
!
" .
# 1838: 30].
& $ , , . «A » (1997) . $ & & , ( )»
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
>
173
. $ & , ! # ! & . ! , ! ." & . ! # ! & # .8 " ! , % ( & X ) 211 , ! " # 1074 ( # 263 1253 ). 8 . ! % & & ! ! , , & # ! ! % #! . N , -$ , 18 , ! " # 76 . 8 % C ! & . ." V ! . C # ! 5 ! ( & % & P ) 1 :_ — 4 (23), W ! — 2 (7), / " — 1 (1), W — 4 (16), P — 5 (21), 8 ! — 2 (8). ! # ! . - . ! . J ! " # ! & # & # & K. $ $. K , P & W. 8 & .X .> , ! # , ! & " , % ! # , ! & ! , ! . % ! . , ! . K. $ , , ! «O » (1864), ! & # #. $. K ,& 1860 . ! & # ! «7 & . », !! ! & # . W , " & . & , «! » ! & & . 4 ! 4 . J ! ! ! .> ! $ ! 14 , ! " #, ! , ! . ." & — 130. J ? ! — 1 (3), M! . — 2 (2), !
174
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
8" 9 .
2 & . A.
— 1 (7), 8 ! — 2 (9), 8 ! , & 8 ! , ! ! " , # ! # ! ! & ! A. 70
!
. -
! -
,
!
!
8 !
! & ( #
.
, & ! & ! . ! ,& *
"
!
%
!
! # #, & ! ! # . ., , , ! " # . ,
.
«
,
,
!
! . #, , # . 7
-
!
, *
! ! &
#
?@ .K
& !
. " , !
!
&.
. K
#
K. C & "
% #
#
!
"
!
& .
!
! !
C
#, !
"
&
&
. $ ,
-
#
# ! ,
,
,
#
%
, ,
&
,
—
.. O
, . D
70)
%
— 2 (70),
, —
!
!
& #
A.
& !
,
K. C &
—
#
& &
! — 4 (34), — 2 (5). > & , % # $ ! " 5 , & .
,
» (1844) — !
!!
8
,
& .
#
!
."
# !
% , !
!
,
%
# ,
175
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
# &
.
!
!
!
!
! 263 ! 868 $ & ). 2 ! . #
V
.
!
# &
&
K . X
, ." & ! K , & ! # ! ! D ]. 7 % & ! . 169 ( & 211
291,
D &
.
.
, ,
(
1253 ,
# ! &
"
!
! , #
! &
& C #
!
!
.
#
[
&
. L !
,
#
8
&
.
& #
!
% # !.;
! &
#
." , & !
#
&
),
# #
& ,
"
W ! # , 1968: 72 ! &
1074 # & .
! . &
.
$
"
.
, .7
—
& &
#
,
%
& #
, &
#. ,
# #
." , & . # . " & -
. ! .
# ! % # $ ! & ! ." (179 84), & . ! , & ! # (868) 2,2 ." & (384), ! # . ! , " ! .8 ! ! & . ! « ! # » ! . >& ! , & % ! . , ." . # & , . # ! . , ! , " !, . .
-
. -
176
!
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
8
#
.,
#
.
! #
! . ,
! #
! .
.
.: . , -! , , , , ! & [ 1968: 72–82]. ! ! & # . # % # , & , ! # ! 8 $ , " & % # $ ! # ! .V ,& ! #! # , ! # ! , ! ! ! , ! " & . ! ! & # , ! # , ." ! $ & , . & .> # . & 8 ! A ! .7 # ! ! ! , ! # , ! " # ! & & 102 , ! " # 395 . J ." & # , ! # . ! , ! ! .7 .". # & # ! & # !& . # % # . $ ! % : / / — 16 (117), A > # — 1 (1), ? — 11 (62), — 2 (4), / — 5 (14), A A — 13 (29), / — 1 (4), ? & — 3 (4), 8 — 1 (3), " — 14 (25), O — 15 (46), — 4 (8), O — 5 (38), O O — 11 (40). J ! , # ! ! . ! ! & & , . . , " . . & ! , .# # ! , ! & . C ! , & . / . !
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
177
! $ ! 16 — ." , & C ! (21), ! & #% 16 ." & (92), ! ! . M 28 . # # ! ! / , ? A > # ! . (180), . ! , ! " V ! C ! .J — ! . ! ! & & . & , " !" & # # ! . >! , ! . , , & . " " ! $ ! , " ." . & , , — ! % — . 8 ! ! . ". # ! # , ! # & ! # ! " . . , & . J $. M /. — A ; 8. — / ; 8. , 8. O , /. _ " — / ; 8. >! , 2. O , /. 9 — ? ; 2. , 8. W ! — O ; O. ? , 2. $ — ; .8 , 9. , 7. O , K. C — O ; 9. $ ! , 2. 7 ! — O ./ ,M — . A & , ! , ! ! ! , ! # ! , ! " ! # ! O C ! . " ! & & ! 7 ! ! ! # .> , $ XIX .. @ # & — ! " . ! 5 ! #
178
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
#
&
-
«
. # . > O !
,
»,
# .O
,
! .
-
8 27 L
.
,
! ,
& . !
&
!
-!
! & L ,
#
!
/ 2. C
. ,
!
.
. , ! " # — 14 (89); K . # C ! (21) ". (31). 8 & ! ". & # , ! " , & & ! 7 $ & – «7 « & ! ! ! 7 A. W
#
. V
!
!
L
,
.
# &
# . , .
!! ! #
. > #
&
— &
! !
#
. &
!
&
!
#
." ! ! # ! 164 : O — 12 (74); L — 1 (1). 2 , % ! ." (27), & ." , & V ! # (164) -! — 14 — V ! C ! .7 # # # ! . # ! $ ! . # #. J O ( ! ! # #) & ! . », 8. — & », & . $ O ! . . ! . ! , A. O &, , ! M. A , ! % .2 . N !& M. O " 7. C , # & # ,
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
& , !
!
# ! . . ! » 2. C & — ! " # ! > !
. «A &" #
#
179
,
. ! . . & . ." ! ! & & ! — ! O ,O 8 ! . J ." ! ! A 8 ! $ ! . — 17, # ! 207 ! : O — 10 (126), O — 5 (74) 8 ! — 2 (7). D ! ! . . ! 17 % # ! ! & & , , & ! . 10 " , # & ". . # V ! C ! , ! ! ." (207), & # # # (179). >! . 10 " ! ." , & 31 V ! # 87 21 C ! 92 .7 & , & O ! $ ! 5 , % ! ". ." , ! # ! ! . 8 & ! # ! & # (207) O " , O 8 ! , ! ! , . 102 # ! . ! # 395 . 7 ! , ! ! $ ! " 7. A ^. A , ! ! ! 8 ! " ; ^. A ! ! " & «> ». N O " ?. O , ! " # ! , !& # , ! # " , O " . W ! O ! # ! ! 9. K , W. , 2. , C. ! . !
180
&
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
8
! .
!
! -
-!
#
& .
,
.
!-
& . ! 8 . 4 ! . # 19 , ! " # 42 : — 7 (20), V — 9 (18), @ — 1 (1), D — 2 (3). ! # . # ! , & , — & # , ! # . ! .K ! , ! . «C » 2. K , «O ! & » A. C &, V — ! . ! V. O , ! . «R ! » & . . . M. J #. 7 8 " # . $ ! & & ! 12 , ! " # 46 . ! #! . % # — C. K . >! # & # ! " , & , , ! ! ! . & ( * ! ), " . & . & # ! & , & ! " «8 ! & », & " . . $ C. K " ! #" , ! K " .L ! ! $. D — . ! ! , ! . « ! », 7. & — !& . 7 , ! / ! # , !! & & , ! ! # , ! " # 14 . J — & N
. X
!
! &
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
C. O #
, ! " 3 ! " B. 2. $ », M. R ,
/ ! ! ! !
!
(
!
,
& !
& ,
«> & ! ). 9
!
#
! " # ! #
&
. !
181
& ! $ -
# !
-
% ( ) ! . XX ., & # ! & (1806) & W 1877–1878 ., " % # $ ! . % % # " & . ! — ! , ! " # . # & , & — ( . )! . 8 !# & ! ! , ! ! , ,! ! ! , , ! ! ! & & " . ! . & & . ! . . & & ! .W % ! " ! . 7 & & ! ! XIX ., # % ! , " , # & & . N& . ! % ! , ! , ,& # # ! ! . .! # ! # ! , & & . ! " — ! ! " ( & . ) ! .$ ! ! «7 ! . » $ & , O ( ! # $ & ) 5 ^. O & 1 O. 8 & & , C ! .A . ! . ! # " ! # ! . , & , ,
182
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
. !
!
!
%
&
(3) !
! .
%
#! , ! . # & # & , " !, ! .7 . % . ! .C ! ,& « # # … ! » & « ". ! ! , % & , & & , & , & % » [C ! 1979: 367]. O % ! ., & 1806 ., ! " $ & , ! «C » .$ ! # #% ! & . ! . «> & "», 2. 2. 1846 . . «>& & », ! ! «C » " : «$ & ! »[ 1846: 6]. M. C. , . % , " & , & «C » & « ! . & , & & & » [ 1926: 262]. L ., , ! ., & . «C », , $ & , ! $ & . L . ! , # & & ( , «M ! », ! 1810 1816 .). $ ! ! (20! ) & . $ & — 8. (O ), M. O (L ) 8. (/ ), ! " 4 . O % ! . ! 1821 . O " «2 # . # » — " ! & . J «2 »— ! , ! , & 6 > ! # % ! & # # ! 6
L! #
# .
#
" »
%
«2 !
-
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
#
# ! , .
V
%
$&
&
&
!
&
, & .
.
% !
C
&
!
# !
!
183
, % # & . &-
! (1831 – 1840) & .$% ! ! . !& & & . 2 V ! C ! # ! 7 , " # 16 . $ # & ! ! 7 W . 9 .8 &. $ & % ! ! 5 , & ! $ ! — W. 8 &, 7. , A. O &, M. O . $ ! 11 . O " V ! C ! , ! , $ & (7 – 5), ! , " ! # ! (16 – 11) . #, . . ! # ! # .8 # ! & , ! , . & ,& . . !. & . # ! & % ! . C ! . ! & # # # # & ! XIX ., ! XVIII . & , ! ! # . ! ! " , ! . , ! V ! C ! , ! ,& ! . # * #! #! & .2! . , V ! C ! % ! " 7 ! , ! 22 .$ & % ! ! $ ! 9 , !16 .C , ., & & ! & . ! V ! $ . # !
! !
>! . [$
( !
!
% 1998: 332].
-
184
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
7
! ! (1841 – 1850) . $ 40! ! & & " " ! $ & , ! ! ! , . ! V ! C ! ! ! ." .. / , 1841 – 1850 ! & & ( , ) & ! 31 , ! " 67 , ! ! . 12 28 . $ ! ! , 50! , $ & ! & 61 149 , V ! C ! . 21 47 . $ 60! & ! 85 358 , ! ! ! . 26 47 . 2, , ! 7 > ! & ! 87 (1871 – 1877) 252 , ! ! . 19 34 .$ " . & % ! & & 40–70! . & ! ,& ! ! ! . . $ . ! " ! ! , ! ! & & ! ! . & & , « ! . » ! # # ! . > ! ,& & & , . . # ! 1806 . «7 ! . » $ & , ! XIX . & # . ! . 2# — , ! " ! (2) . (1) ! " 5 . C ., & & ! & ! . ! ! -! (3 13 ) 1 !. 1 . $ 30!
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
.
!
—
—
! !
, ! & . ! — 40! .2 % ! ! . (17 31 ) ! ! -! (8 20 ), ! # . # # ( ! : 6 – 11; ! : 1 – 4; : 1 – 4; : 1 – 1). $ ! ! (1851 – 1860) , ! " # . , " . — 35 75 26 # 74 , # ! " # . , # ! # ! -! (12 – 32). 7 ! . 60–70! — ! ! % # $ ! , ! 98 ! ! 288 , & 75 . # # ! 325 . ? , & & & ! -! (23) ! (22) % ! ! & & — 99 172. $ ! & & ! . ! ! ! : . — 102 395 , -! — 27 164, ! — 17 207, ! — 19 42, — 12 46, — 2 14. $ . ! 102 # 395 179 868 , ! " # # # . > & # $ & (211), & ! # — & . # (1253), # ! . D # # , # ! & . ! & & ! . -! ! : — 40- , — 50! . 2# & ! & . !
(1 – 1). >
185
186
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
! !
#
8 , &
!
!
.
&
!
! .
V , & «
-
,
# &
8
! #
& ! 1971]
!
!
!
!
.
-
!
&
&
!
" # ! . J
. " !
C
& »
. #
,
!
!
!
!
# .
ó ." ! .
!, .!
! # ! ,
,& . 2 % # & . 8 ! % & . # & ! %
,
-! " ! ! &
9 . 9 & , & % ! ! .
&
, ! .
"
#
, &
$
! .-
# : 18 – 76).
.
XIX .
, —
&
&
!
!
,& .
& 8
#
!
! & —
!
, &
.@
!
&
&
#
,
&
!
# #
(
&
&
! ." : 14 – 130,
" ! .
& ,&
&
!
!
-
!
! .
% # ! # ?@ ! #
& #
& #
!
. -
!
# & #. / , # ! . [$ ! ! « & & #
187
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
(! &
[9
#) , !
! 2
, # ,
& &
&
.
&
!
( &
! 1983: 90]. N ! % ?@,
#
,
# ! !
!
& !
>
!
& 1980: 191]. K ,& . ! , # (% # $ » ! «
», « [ &
,
. !
, L. A
! ! !
!
, —
. .), !»
. #
-
«
!
1980: 30]. , &
) & . %
# %
,
,
!
, " » [A 1989: 86]. > , $. W ! & ,& !, & , ,
.
!
# ,
[O &
% # .
» -
—
# ! . ! %
#
-
» 2 .O & & # . , & -
! . «
. —
2 . #
, & ! ., & « !
!
!
!
!
!
«
# ! -
— -% & & » [W ! 1995: 36]. 8 7. 2. / . « ! » « ! . ! » & ! [/ 1988: 161–162]. . -! ! % # $ ! , # .
188
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
! " 1984: 326]. > ! ! ! & ! , &
, /. $. 8
#
# !
!
#
!
!
— ( " # ! # ) % # $ ! ?@, ! #% .9 ! # ! # XIX ., ,& « & . » % ! . [$ ! 1971]. $ ! , , ! , , ! , & « ! ! & & », « » , ! , & « & % . & ! .» [$ ! 1990: 35–36]. $ ! & , & ! # ! # . . & & ,! " . . $ # , , , , ! . , " ! !! / # ! #, . W ! ! . & ! ! # ! # # #, # . & . 8 ! & . % ! , ,& # ! ?@, ! ! , " , ! . 8 !# ! ! ! " ! ! ! # ! ,
"
[8 !# ! " C. $ !
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
!
! 9 .8 #
& )
&
, & -
, &
&
#,
, & !
!
«
. &
. !
!
,
# !
!
& .
, .
.
& ! % &
) ! « , &
!
!
!
&
.
& &
,& ! & ,& .
, -
!
.$! ! # !
& . ». J ó ." &
# !
!
"
!
,
.
&
# &
&
" 1981: 143]. > !# ! # ! ! . ! # # # — 1981: 143–144]. & # ! # ! # # ! , " % # $ . . , ( & .
» [8*
. !
.$ &
,
» [8* ,& # #
,
, # .
,
% #(
"
. .
" $ # ! %
#
. - ! # !
#) 9 .8 , & # ! # ( ) & ! . ! . . ! ! ?@. ! ! ) ,
« ! . ( !
. O
189
&
-
! !
#
& &
( ! . #
. #
. # # ! ! & -
! &
#
190
%
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
!
( " #
#
40-
&
), $ , & !
" , .J
& ,
! ,
! "
!
,
"
&
-
,
!
&
, .
! !
.
, &
" ! $ ! , " . # . . % # $ ! . . . # & « & #» ! # " ! /. M ! . «8 ! !# !, ! , & ! & " ! ! ,— " ,— ! , % # $ ! ! ! . ! » [M ! 1999/2000: 99]7. > ! , & ! . & ! & ! # .C ! ,& ! & [ . :« * ! ( . .: ! & . — . .)] " ! . 8 ! . ! . -! ! ! & # ! # , « # ! # » ! 7
> !
, ,
&
# !
&
!
,
! / ! . !
& . / , C. $ ! , ! $ ! , " ! !! ( & — ), " : «2 ! % ! $ ! , & ! ! » [$ ! 1990: 36].
! , & !
!
!!
.
,
,
, ! -
( , & .
, -
) . , & !-
&. . -
191
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
! .
# !
(
! !
,
#
8 !
.
&
!
!
#
..
& /
."
,
#
,
"
&
!
,
, , # !
, !
&
#
#
, ! , "
(
# & , & ! !
& # !
&
&
#
! #
, ! # #)
. —! "
# .
,
. & .
.
. ,
-
!
!
!
#
!
!
& #
(
! & # -
# % # #
! ! ),
-
, , 1971: 76]. , . & # ! , . $ # , . -
&
&
!
!
%
&
! # !
,
"
# $
. !. ), & » % # ! -
,
# & .
«
.
, «
%
» [$
.
& . L
#
!
#
,
,
!
), ! . &
— ! #(
! &
! "
,&
!
&
(#
.
!
! #
" .$ , # !
, &
! )
.
"
# ! & (
! %
)
.
!
, ( ., & !. & ). " "
.
192
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
(! "
) ! , %
.8
( $ " O #
&
!
! %
&
" .J -! # . -
!. !
, . —
. M
#
! & . , » "
. .
! ! ,
! C. $ ! #
!! , &
# .
« !
.
&
!
: .
# ! & . & «2 : «?
, %
!
! ) [$ ! &
.
! #
, !
, , # -
1990: 36]. ! . # ! % -
. !
!
» #
-
! . , , ". — . .) 9 .
O 60! XIX . & » (O [2 1989: 181]. O — O ! . , ! , ! ! — — .7 . . & % ! ! O ,& ! . ! &., . , & & . ! . 8 # ! , ., ! ! ! ! . > , & % ! ! . ! , . ! ! & ! &. . $ ! , " # # ! ! # & " , ! , "
193
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
«
!, & »
!
!
." , &
. 7
. # . & # 7 , . ! & . # ! , ! . @
!
#
! " !
K
« ! ! &
#
# !
! &
#
,
,
#
"
" «
»—
#
"
,
&
#-
# #
. -
, ! ,
,
!
# %
« # ! -
!
» &
,
! . 9 .8
&
#
,
& #
!
&
;
# ,—% !& & .
!
! ,
» # ! !
— ! , &
, !
« !
,& . , &
«
&
! .$ #&
#
. J
—
!
—
# ! ». 2 ! # ! !, # .
#
.9 !
# !-
» (
&
"
#
!
! " # !
», . 7
!
&
, $ !
! ! . & )% # ! ,
! (
,
.
.
& .& ! ! &
#
&
« »).
! &
&
!
!
&
#,
. %
-
&
!
&
#, &
,
!
, ! .
-
.,
«
&
& # , ,
194
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
, !
! !
#
,
!. &
&
& ,
# # ! .
!
&
# &
(
,
2
& #,
.
.
. .
# . . W &.
,
# !
# # . L
&
% & & , &
, !
" #
&
!
«
, & , ! !
(! !
,
! &
#
»,
,
, & # #
!
!. &. #
,
,
.
1
!
# . -
.
,
-
# ,&
&
# .
&
.
%
! ,
! -
« ! "
. -
# ! ,
&
&
. 7 , !
.
#,
,
. & !
#
,#
#
, &
1
,
»
-!
!
#
,
),
-
,&
# % # $ ! ! ,
.L ! &
, &
#
!
. 7 ! ! ! , . / , , & , . #, & ,
# !
! !
&
"
!,
-
!
), —
"
!
!
" ,—
#
#
%
!
%
#
, , .
.
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
! &
"
9 . 8 %
, , — « .
,« !
"
& & ,
195
»!
,— , ! # , , ! 1981: 144]. / . ! & . #
# , & , ! » [8* # . ." & # ! A. M. R # . > & , & « . & # & #, # ! ! , # ! & # , # " ! . # #» [R # 2005: 10]. $ ! ., , ! ! !. ! ! ,& # , « ! », . #, & . # . ? (! ), , # . ! (! ), # , . . # , & , & , « ! » ! ! . ! # % .8 % & , ! ! ! « , & , ! », ! . , #, & !. & . ! ! ! , #. K . , ! ! , & #, & ! ( , . ! & & ! !! ), ! , & % # " . & ,# ! # , % , " , !
196
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
,
& !
!
,
.O !
! !
!
,
"
O
&
#
&
.8
, &
8 "
. .
,
#
!
#
(
, !
—
!
! &
!
#
! ,
"
O.
!
.
&
#
,& &
. >
!
&
, , -
.,
, , &. XVIII — & XIX . ! #. O ! ) & ! # " . / !
! #
!
% %
,
.
1984: 79].
. !
" #
# !
,
"
.
( ! ), »[
#
.
.
&
! ,& ! . . . 7 & " !" # ! ! . & -
" )
,
!
«
&
!
,
#
#
! ,
&
,
(! !
#
! , .
!
!
%
,
. ,
#
. >! ! ?@ ! & . "
XIX .,
, ,
# & , # !
# # !-
197
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
.
#
# !
-
#
& , &
&
!
&
.
! 7 .
#
! "
!
% ,& ! " , & , "
& «
! " !
,
, # &
,
#
.$ ! !
, &
9 .8 ?@, %
!
!
.
" !
! . 2005: 753]». O ! > ! ! & . & 7 & , !
. $ ! .W !
.
>
» (O
, &
&
" .,
!
! # .,
%
,
#
!
!
& 8 . ,
. ,
, , % ". — , % .
!
! &
-
! # ! 8 !
-
.
& . .) [8 " "
-
,
,&
#!
, , -
!
& .2
!&
&
#
.
!
&
,
!
! .! -
#
!
.
,
. &
!
!
,
-
"
!
!
!
&
!
,&
, #
. 8 ,
& !
. ! .
! !
#
,
!
&
, ,
#! ! .
.
. !
% &
.
198
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
« !
& "
«$
! (
&
& [8*
!
#
#
, & #
&
> &
!
A % # $ !
.
# » ! !
!
!# !
. !
, , ,
! 7 ! !
& !
.
& &
— # !
!
!
,
!
(
,
! >
. !
8
"
) (
2005: 753–754]. /. . «
.
/
#
& @
.»
#
», ! .8
« ! & . #, ! . 7 «
! >
A. M. R # " , & « ! ,
.
!
%
% # "
.
! . ». ), -
,& # !
&
.$
. « % #
,& # !
& & , . @
!
» -
.
! ,
! » [R # ! . ! ?@ — , , ,
:
&
# —
! &
#
&
! ! ,
! ,
! .@
&
!
!
" . ?@. — . .)»
!
,&
.> !
# 2005: 9]. ! . #
! &
! .
, &
. , & «
. -
199
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
»
# !
. ! ! , ! , ! # ." $ & , !
?@ %
!
#
,
# ! ^. A !
%
# "
! % # $ ! " , & 2 .C & " ! # " ! 60–70! , ! ! # # - . ! !
! # & . J ! # " & ! . A ! ! % & , ! & # ! . % ., # & , V ! C ! . / , ! ! . 2. O & ( _ & ! ! # ! . ! (" ) & ( ! ) ! ! ! & ( & , ! # . $ ! , # « . ! . . ! . & , " , ! & », ! # ( [O & 1875: . 16]. 7 . ! # ! ! " ! « # » ( & ! & .L & ( & ), . " & # ! _ O & , ! . —
#
, . . . ! #
.
! &
# -
#
! 70-
)!
! &. . O ! ,
,
, -
) &
-
-
.
,
". — . .) ! O. _ , )
> !
8 ! .
-
200
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
$ ! & 8
! &
!
,
#( !
!
!
#" #
,/
!
.$ # ,
,
,K
." #
.
?@,
."
, XIX .
#
&
&
#)
,O
"
"
%
# !
-
. A. M. R ?@, ! . . A. M. R # ! . & & , , , & ! & ! .8 % & , & , . . , ! . . ! : «A , # ! ! . , ! % ( ." . — . .) , # # ó ." & . , » [R # 2005: 10]. M . , , , ! , ! , . & ,# ! ( ) ." # , ! . ( . : « »), & ." ! ( ?), . & — , ! ." . D . ! # & , A. M. R # ! . ! , ! « ! », ! . « ! » (O ". — . .) [R # 2005: 10]. 2 , . # ! ! & ( . ! ! ) ! : > # , # !
.
.
,
, !
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
— $ & . >& ! , & . # ! ,& — . , ! — ! &. $ & . >! ! . " #, # ! # # !# !. / , & .! , & . ?@, A. M. R # , « !. ! ,& , & % , ! »: , , # & # ! & . . [R # 2005: 10–11]. 7 % ! : & & ( ! , ) ! , & . . $ , " , " . # & . ! , # . A. M. R # , & # ! ! . % , & , « * ! » [R # 2005: 11]. 7 * ! ( .) . $ # # # * ! & ! ." , ! ." & & ,& ( # & ) . ., , # # . . ! & ! & — & ! — " « ». 8 , & & . ! # & & , ! ! , A. M. R # , ! ! # #— . $ & . 7 , ! , % . ! ! ! ! ! # # !
&
201
202
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
, & * !
. >! # %
!
: !
!
!.
!
! # & .
!
8
.
8
,
,
— ! #
#
,
#
,
!
# , &. (
!
,
!
# ! , A.M.R # , , * # . ,& & . 8 ! % , " & . , " " ! .
!
.
$ & # !
&
# , . .
&
-
?@
, % .
! !
,
. ,
> /
! , #
% .
,
! -
!
?@
A
!,
-
! . / , & & ." # , .# $ ! , % — ,
,
! # #
#
#
.
) # &
&
# -
* !
! &
,
!
.
.
! . "
:
# &
!
# &
-
%
#
!
#
.
!
&
.
# # , . . &
!
!
. $
.
$
,
!
! ! .
# ,
#
&
-
203
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
"
"
! ?@,
.
$ " !
!
. "
"
! ! $
$ V
!
." . #!
% .
% # ,& .
" &
!
&
,&
! & ! . > .
! !
-
!
, !
" ! #
#
& . "
#
&
!
,
%
! !
! #
!
!&
, ! &
" &
!
!
&
& > !
&
.
. ,
#
,
-
#
-
& . $ ! . , . 8
,
! #
%
! &
-
» —
% .,
!
". ! & ! , ! ! . , ?@ . «2! !. . ,& R . & " & XIX ., 1879
, ! !
!
# !
& .
., & #
!
& &
«
!
#,
,
O
#
, ?@ &
" ! " : «2
— ! —%
2007: 61]. J
#
"
,
! » C. $ !
.
.
! &
&
. W
!
.
.,
7
&
,&
# $
!
%
! #,
& » [$ ! & , & #
.#
. . . . -
.
, -
204
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
M
!
1999/2000 — # $. V * // * M ! & 1977 — # ! %. 2 . , 1977. 1984 — & '. V « » // L . 1984. \ 6. 1986 — & '. O . !, 1986. 1983 — & ( . [W . *
& ! , 1999/2000, "
. 4–5. -
* * .] A. O. $ .
!
. 2 , 1981 //
. 1983. \ 3.
KM 2001 — * $ ! 1971 — $ $
!
). $
!
$ ! $* $* $
! ! ! !
!
.> . . '. K & % # $ . 1971. \ 4. . 73–89. 1979 — . '. V * ! // 2 ! * ( , 100- ! " M , 1979. 1981 — . '. 2 . , 1981. 1998 — . '. V ! !* & 20! XIX . * .8 & .$& 70- ! " .K & ? . 2005 — 2 ! ! " !
, 2001. !
//
! * * -
// * , 1998. //
2
!
$ C., 1838. $ ! $ ! *
! . C., 2005. 1838 — 1990 — 2007 — *
). >
. 6.
!
! "
*. * *. 2! &. , 2007.
. . . $*
, 1990.
Îïûò èíòåðïðåòàöèè íåêîòîðûõ äàííûõ î âîçðîæäåíöàõ è èõ êíèãàõ...
$* & * A
2004 — + ! // * 1983 —
* . 1983. \ 5. A 1989 —
&. 8* ,. 8
* . 2004. \ 3. 9 ! — // *
205 -
-
,. * ! * // * $* ! / ! . /. 2. , 1989. A 1990 — ,. [W . .] .P , $. , W. R .2 * . , … // * . 1990. O . 1. P 2007 — . . * ! * ! & * ! # * . , 2007. 2 1989 — 2 * . , 1989. O & 1875 — ' ! (. L! * # // A . «K », 1875, . 16. O & 1980 — ' ! ( . * ! $* ! * * ! ! // * . 1980. O . 1. O -C " 1997 — ' -* . * &! $* ! . , 1997. C 1981 — * )... A . C., 1981. C ! 1979 — * . . 2 * . , 1979. 8 1984 — / $. . > # ! ! ( !) // > & .C ! . 1981. C., 1984. 8* 1980 — /+ 0 . L! , ! * // * . 1980. \ 1. 8* 1981 — /+ 0 .9 ! * // * — 13!* . , 1981. 8* 1983 — /+ 0 . $* ! * . , 1983. 8* 1986 — /+ 0 . * . , 1986.
206 8*
Ã. Ê. Âåíåäèêòîâ
0 . C ! & * // * . 1986. O . 2. 8* 2005 — /+ 0 . $* ! - ! ! * // Littera scripta manet. & 65! " . !. . . $ W ! . , 2005. W ! 1995 — 1 .K * // * &. 1995. \ 3. 1918 — . 2 #. *. >& ! ! . /. 1. O ., 1918. 1926 — . 2 #. O & & # # (8 ! «> » $. 8 . , 1923) // Slavia. 1926. Ror. V. 1846 — . (. >& & // P C ! . 1846. D. 51, ! 5. 1968 — . . . * ! . , 1968. 1957 — . *. * * ! .M & * * ! ! & ! . 1806 – 1878. I. , 1957. / 1965 — $ 3. (. & ! // O 2 ! M7 W. $ . 43. C., 1965. / 1988 — $ 3. (. 2 # # . C., 1988. 9 1996 — 0 ,. 7 * 1780 . ! ! . 8 , , . , 1996. 9 & 1980 — 0 ! 0 .$ " * — * ! * // 8 . , 1980. R # 2005 — 4 . * // * &. 2005. O . 2. R 1934 — 4 &. 2 * . /. 2. , 1934. *
1986 — /+
.
.
,
-
!
! .# ,
!
! .#
,
!
, (
!
! , ,
« ! » !
!
! ! ! .&
!
$
$
, . # ! !
$
!
XX
! ! .# , ,
!
)
,
,
%
, ! , %
,
.& % ,
!
,
%
!
.& ! ,
. # ! «
!
-
! -
»
!
-
.
!
!
$
-
,
.'
-
!
!
« !
(
!
,
» ,
208
Ä. Þ. Àíèñèìîâà
!
(
%
!
!
!
!
!
! ,
%
! !
1983: 120], !
!
!
,
! ! !
% , ! ! ! ,
! $ ! ! ! . + ! , ! !
.+ ,
!
! !
./
!
!
!
!
!
!$
!
. -
! 1932 . , ! , ?. @
XX !
,
-
! !
!
! ,
! ! !
!
,
, !
!
!
. .),
!
»),
! ! !
.
!
!
!
! ,
!
!
!
!
.
!$
H
(
,
%
-
!
! . / «Slovenská re:» («+ ! ! !
!$
'
!,
.
,
. (
!
!
[@
!
! , !
! XX !
#
% ! .&
!
!
,
#
!
!, ! . # 1917 . G ! ,
!
! $ !
! . , !
209
Ê âîïðîñó î âûòåñíåíèè áîãåìèçìîâ, ãåðìàíèçìîâ è óíãàðèçìîâ...
$
!. &
!
!
!
! ! !
!
!
! 1983: 119]. ' «Slovenská re:»,
[@
«
,
! ! ,! ! , ! 1932 .
!
! , %
, / !
!
». & !
%
%
!
! !
!. ' ,
-
!
!
! ! !
,
! , ! ! ! ! , ?. ' [Ka:ala 1978: 297]. H % ! ! . # $ ! , ! / ! — « » ( ., , [Ruži:ka 1969: 69]). # $ ! ! ! . & ! ! ! ! $ , ! !, ! ! $ . ( ! ! ! ! ! ! ! !, ! ! ! , ! ! ! !. R , ! ! ! XX ! ! ! ! ! ! . S) @ . @ ! !! ! ! ! ! $ !. G $ , $ T. U , ! ! ! ! [Dolník 2007: 110]. . H. + ! , «X ! ! ! $ ! , ! ! ! ! » [+ ! 1993: 227]. . H ,
!
!
210
Ä. Þ. Àíèñèìîâà
B) Z ! ! ,
.\
.(
-!
!
! + ! + !
!
!— +) ] !
!
!
‘ & !,
,
! !
» ! ,
! ! ! !: išpán ‘
!$
! ! ! !
!
%
!
!
( ),
!,
! !
[Ruži:ka 1970: 12]. & ! ! ’ ( ! — ! # ! ! — ! # XX ! !,
( ) ! ! ! .H (ausgebissen), každopadne (mindenesetre) . . g ! $ ! ! ! .# $ ! ! ! ! ! ! « »! ! , ! ! \ , ! ! S) S! ! ! , . & ! !
-
,
. «
!
.& [
! -#
S!
! ! ! ! -! $
!
! ,! ! ’( ! -
!
! !
!
: ! — « ! $
1977: 61] & % ! -#
!
.^
!
S!
!
»,
,
[Doru_a !$ ! ! !
!, !
$
), bán )
!
. .
! , ! ! : rozpustilý
!, !$ !
.g
. #
, . . ! !. . !
211
Ê âîïðîñó î âûòåñíåíèè áîãåìèçìîâ, ãåðìàíèçìîâ è óíãàðèçìîâ...
! .&
$ ‘
!
!
# +
!
, !
!
, % . # % !
! ’, dodnes
%
!
.H ubovlada podnes ‘ $ : ,
!
$ ’,
!
: prezo ivý samovlada ‘ ’.
. R ,
-
! bezo ivý ! ,
! !
-š -sk: javište javisko ‘ , -iv, -idl: -ie -enstv, -os : nebezpe ie nebezpe enstvo ‘ ’; násilie násilnos , násilenstvo ‘ ’; -ák -ier: pasák pastier ‘ , ’. U : dovolená, zdravotná prázdniny, dovolenka ‘ , ’; takový taký ‘ ’; sedý sedivý ‘ ’; spevky a spevá ka ‘ ! ’. & . H ! ! , , , : odpomoc pomoc ‘ ’; zapotreby treba, potreba ‘ , ’; udes zdesenie ‘ , ’; sebaur enie samour enie ‘ ’. U , ! ! , % ! ! ! .# !, , ! ! ! ,! , ! - ! ! . & ! ! ! !, ! , $ , ! $ ,! !, ! ! ! ! ! . # ! ! ! ! ! , % ! ! ! ! ! . g ! , ! ! , ! ! ’; -ítk
!
! ,
!
,
212
Ä. Þ. Àíèñèìîâà
! ! +
!
S) U!
!
, !
,
XX ! !!
! !
. #
,
!
!
! !
$
! , . R
!
!
! ,
$ !. H !
.+ ! ! , !
, !
! ! !
!
.
. i
,
! -
:
.'
-
! ! ! ! : nádejeplný (hoffnungsvoll) nádejný ‘ , ’, tajuplný tajomný ‘ ! ’, láskyplný láskavý ‘ ! , ’, knihväzá (der Buchbinder) knihár ‘ ’. #) S ! ! .& ! ! . # ! , ! ! , ! , ! ! ! $ ! .H : odriec komu o (+ D. + Akk.) (absprechen) odopriet komu o (+ D. + Akk.) ‘ ! ’; odhliadnú o (+ Akk.) (abgesehen von) odcudzi , odvrati o (+ Akk.) ‘ ! , ! ( , )’; sdeli koho do oho (+ Akk, do + G.) (mitteilen) sili koho do oho (+ Akk, do + G.) ‘ ’. & % ! . # ! ! . & % ! ! .H : rozpustilý (ausgebissen) prostopašný ‘ ! , ’; drza za koho, o (za + Akk.) (halten) poklada za koho, o (za + Akk.) ‘ , ’; nanajvyš (hochstens) najviac ‘ $ ! , ! , ! $ ’; nápadný (auffalend) zvláštny, podivný ‘ , ! , ’. # ! ! ! - ! ! .& + !
Ê âîïðîñó î âûòåñíåíèè áîãåìèçìîâ, ãåðìàíèçìîâ è óíãàðèçìîâ...
G
! ! (
!
-!
!
213
! ! ), ! ! ! ! [Ruži:ka 1970: 12; Horecký 1999: 97]. ' ! ! .H : snosi koho (+ Akk.) (lehordani) nabryzga , vyhreši koho (+ Akk.) ‘ ’; prevlacova sa z bývania / do bývania (hurcolkodni) prenáša sa, preváža sa z bývania / do bývania ‘ ! / ! ’; každopadne (mindenesetre) ur ite, iste ‘! , , ! ’; miestopredseda (igazgatóhelyettés) podpredseda ‘ ’. #) g « », % ! ! ! ! , ! ! . H ! ! ! ! ! ! ! .] !, $ , ! ! ! : kalauz sprievodc& ‘ ! (! )’, fiók prie inok ‘ , ’ . . Z , ! , ! ! ! ! , ! . G , , , ! — ! , ! — ! , ! ! ! ! ! ! ! ! . H : muštra vzor ‘ , ’; kramp a esák, esa ka ‘ , ’; kram a skoba, spojka ‘ , ’; piglajz a, pig ova hladidlo, hladi ‘ , ’; pachtova prenája ‘ ! , ’; pant a stužka ‘ ’; lojtra rebrík ‘ ’; lachtor siaha ‘ ’; klasa trieda ‘ ’; štang a ty ka, žrd’ ‘ , $ ’. R , ! ! ! ! : pacht arenda ‘ ’; špas žart ‘$ ’. # ! «
214
Ä. Þ. Àíèñèìîâà
! », ! ‘ ! , ! 30 – 40! XX ! ! ! ! !
$
!
. @ ! , ,
! ! . # !
[ !
!
: smluvi sa ’. # $
,
! !$ ! ! !$ [Pauliny 1963: 98],
! ,
!
,
,
!
!
! !
sa
!
$
. R , i. & ! $ , ! ! ! ! $
, $,
! , ! !
!
! , !
! . H : zakladina, fundácia ‘ ’; nabídka ofera ‘ ! ! ’; hospodár gazda ( . ! . gazda), ro ník ‘ , , ’; venkov, venkovan vidiek, vidie an ( . ! . vidék) ‘ ! ’, ‘ ! ’; trest vý azok, extract ‘! , % ’; limec golier ‘! ’. R , ! ! ! ! ! ! ! !, ! . ( ! ! , ( , ! , ) , % ! ! ! ! .G ! , ! ! ! . & % ! ! ! — ! , ,! . R , ! , ! ! . + ! ! ! ! ! ! :
! nadácia ! !
!
!
,
dohovori
$
Ê âîïðîñó î âûòåñíåíèè áîãåìèçìîâ, ãåðìàíèçìîâ è óíãàðèçìîâ...
«
!
S) # # %
» !
!
!
, !
!
! .' . R ,
!
, !
,!
215
. !
! ! bra ‘ ’, : bra lieky (bevenni ! ’; bral slovo iná ’; bra podiel z majetku ’; horebra žalobu ,
.H a gyzgyszert) užíva lieky ‘ rozumel slovo iná ‘ ! ma podiel z majetku ‘ ! ! vypocu žalobu ‘! $ ’. + chyta ‘ ! ’! ! « »: pilník nechytá (fog) pilník neberie ‘ ’; ni sa ho nechytá (semmi se fog rajta) ni sa ho neberie ‘ ! ’. # ,! ! « », , « » : bežiaceho roku toho roku ‘! % ’; behom vojny za vojny, vo vojne, v as vojny ‘! ! ! ,!! ’. + . ! ,! ! ! : poda žalobu (beadni) vznies žalobu ‘ ’; necha koho, o (lassen) + Inf. da koho, o + Inf. ‘ ! , ’. # ! . , ! ! ! $ ! [ , : zdochla mu fajka (kialudt a pipája) zdochlo mu vo fajke ‘ ’; bola to nede a (es war ein Sonntag) bolo to v nede u ‘% ! ! ’. Z , ! ! , ! , ! ! : napchal si fajku (megtöltötte a pipáját) napchal si do fajky ‘ ’; zapalil si na fajku (pipára gyujtott) zapalil si do fajky ‘ ’. + . : donies o život (ums Leben bringen) života pozbavi ‘ $ ’; prišiel osobne (personlich) sám prišiel ‘ $ , ’.
216
Ä. Þ. Àíèñèìîâà
#) # g !
!
.
! . ! , ! : bra ú as (részt venni) zúcastni sa ‘ ’; drza re (beszédet tartani) re ni ‘ ’; dlhú dobu (hosszú idzt) dlho ‘ ! ’. U ! — ! ! ! ! , : d’alšia as (további rész) ostatok ‘ ’; až na (bis auf) okrem ‘ ’; to uz prišlo v zapomenutie (az már felejtésbe jutott) to sa už zabudlo ‘ % ’; pri tom všetkom (mindennél) jednako ‘ ! , ! ’. # , !, ! , ! ! ! ! . R , ! , ! : už je všetkému koniec (mindennek vége van) už je po všetkom ‘! ’; dielovedúci (ügyintézz) správca v dielni ‘ ! , ’ . . R , ! ! ! 30-40 XX ! ! ! . # $ ! ! !, ! !. & % ! ! ! , ! !.# ! ! ! ! $ ( $ ) ! . #
! !,
!
Ê âîïðîñó î âûòåñíåíèè áîãåìèçìîâ, ãåðìàíèçìîâ è óíãàðèçìîâ...
@
217
1983 — ,-.&/ 0. + ! // ‚ ! ! !: . /., 1983. +. 119–149. + ! 1993 — 23456-7 8. 9. ( $ ! ! // Studia Slavica. + 80+. @. @ $ . /., 1993. +. 221–229. Dolník 2007 — Dolník J. Sú:asná spisovná sloven:ina a jej problémy. Bratislava, 2007. Doru_a 1977 — Doru a J. Slováci v dejinách jazykových vsƒahov. Bratislava, 1977. Horecký 1999 — Horecký J. Odraz kultúrnych prvkov v slovnej zásobe sloven:iny, :eštiny a mad’ar:iny // Sociolinguistica Slovaca. †. 4. Sloven:ina v kontaktoch a kofliktoch s inými jazykmi. Bratislava, 1999. S. 94–98. Ka:ala 1978 — Ka ala J. Závere:ná správa o :innosti pracovnej skupiny Jazykovedného Ústavu Šudovita Štúra SAV na posúdenie starších kodifika:ných príru:iek // Slovenská re:. 1978. R. 43. †. 5. S. 295–302. Pauliny 1963 — Pauliny E. Vývin a dnešný stav v slovnej zásobe spisovnej sloven:iny // Jazykovedné štúdie. 7. Bratislava, 1963. S. 94–100. Ruži:ka 1969 — Ruži ka J. Spisovná sloven:ina v období 1918–1969 // Slovenská re:. 1969. R. 34. †. 2. S. 65–75. Ruži:ka 1970 — Ruži ka J. Vývin odborného štýlu spisovnej sloven:iny v 20 storo:í // Slovenská re:. 1970. R. 35. †. 1. S. 7–16; †. 2. S. 69–74. Ruži:ka 1975 — Ruži ka J. Rozvoj sloven:iny v socialistickom †eskoslovensku. Bratislava, 1975.
. .
XX –
—
1
— ,
[0
"
7 +
XVIII . + , !*
!
(
! "–$ * + XI–XVI . " 2002: 23–32], . . + ( — ! , ! ( . .6 + " !
", $
+
.
" (= , "
< XVIII . —
%
"
6
" + (XVIII–XIX .) " + + ( ), " " 8 ( . 1.1.). + , ; ) " 6 + + , ! ! + ( — =
). (
-
+ , ) . 7 XVII . + " ), 6 " . : , XX . , -
"
+
XXI
.
-
"
* + 9
1
6
XXI
.
!+ XX — + :
220
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
, + % N
!, %
6
O
2
+ , (=
—
, ;
, + Q == + «P «P
2
,
*
,
P
-
!, !,
:
0 O » (O., 1994) + ,
$
);
( , ) 8 + Slavia Orthodoxa — ; " , ( K 9 , %LM, N , M , " " " . * + . ; " * + + " ! ).
,
— 6
,
,+
"
+ N. 9. % *
, ! " ,
. Q , «P
; ! ;
« ; ;
; + -
; + , ; + . $ » [% 1994: 243; 278–285], 6 . M «; 8 + » !* " «% » [N , ,Q 2002: 615] «$ + " 90. .» [Q , 640–642] .Q — «; » (http://www.pravoslavie.ru/orthodoxchurches) % : + «a », », «N », «; », «b6 + " », «% », «< », «; + », »; "
221
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
6 ,
+ !
,6 ),
+
*
.b
—
* « .livejournal.com/ustav, * «; livejournal.com/prav_perevod) (http://www.livejournal.com), " 8 " . ; + , . . * N " , M + .Q +
* +
+
, * 1. +
"
,
"
—
"
, " ( ; )
!
O; ). 7
. b » M. j. <
«
,
+
(
! , +
7
* +
+ ( ,
,
),
" "
!
-
-
.
— O;; = *
+
). N %%% ( 1990.) O;
( + " !*
[<
1994],
. %
-
,
O ,
-
8
" 3
"
!
3
g
!
,
,
-
* , P
, M ,
.;
-
» (http://community — P " g ) » (http://community. «i »
+
N
*
!
"
" +
(
!* *"!
-M
g de facto
; O;.
222
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
"! l
+
8
),
+
— ), 0 , , ), $ +
",
*
; , b
.). 7 !*
; ;
+ , ! +
!
"
5
,
m
N " ,
+ ,
n
+ +
. a
,
+
, (
(= . b
( . 7
+ (
,
"
+ +
"
% ,
", O . b
-+
;
,
"
O;). Q "
"
, ; "
l ,
" ! , 6 + +
+ +
—
6 + " + . "
*
+ ,
;
+
Q
+
"
, $
.
7 4
N
-
"(
" ( 6 — 8 " (= $ + 4 (=
+
"
!*
+
+
+
!*
;
Q
"),
, 0 +
1.1. +
* ,
, O +
O;:
,
: ,
+
0 2000 ., ; ( ,
)
.
),
", .)5. !* .
+
; K— " .
; :
223
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
. 7 1990-
.
"
*
6
,
" 6 + ,
6 *
"
!
+
. (
b + . % " 6 8
"
, " ) .O
6
b 2001]. ;
) +
[<
)
! ,
",
.: [N
+
"
, !
"
,
—
,;
[$ 1998].
, -
6 +
M II 2007 .: «O
9 —
«
6 . Q ,
-
" "
», !
, -
2001; $ ", + 1999] (
.O . a
"
;
:
,
"
+
1–3] (
, 7
.% * + 7,
"
"
!*
[m
); . % .,
"
( ,
== . +
"
, ,
+ ,
!
"
",
,
! M
" . a
7
N
.
"
, + !
! , ,
"
"
! .m * "
+ !* " http://www.patriarchia.ru/db/text/356093.html.
!
!
+ !. o " ! , ». —
224
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
+ » —
«
( »
),
" (= .; , ,
"
,
:
). P
,
(
, b
;
:
!
,
" (
+ 6
8
7
+
,
, +
l +
"
+
,
"
—
+
" —
",
"
, +
«
;
+ + +
,
,
( M
m
( 9
!*
6 ),
» " (
*
,
+
—
"
, «
7. O. i ) « q — », * ! " , ! -
)
"
.Q ! + ! 8
— , .)
)8.
M .b
,
+
9
«;
" "
9
. Q
+ :+ ,
, -
-
!. < [
-
!*
+ (
8
-
.
2007: 27–28]). 8 . — . .) + ,
(+ "
6
,
-
225
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
!
+
* ),
(
"
+
" , ),
+ + o
P 6
*
,
"
q .
6 8 ,
b
(
a
;
XVII 9 -Q
%
,
+
6
+
" ,
+
+ "! , . .
[
2007: 31]. ; +
6 + * 10 ;
! 6 +
, +
! « +
%
». N 6 + ; (2006 .)
9
-Q K
-
,
( . . [
-
9
"
-+ 2007: 24]. b "
-
-
)
«
-
» »
) : "
" -
,
-
", ,
-
6 $
,
,
(
(
. ., 10
"
"
. : M
,
,
1994 .
«
+
) "
, * 29 %. 177.
» (M % –2 1994 . O . < . : [$ 2001: 10]). b .
; , 8
. . O., 1995.
226
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
11
7
, . Q , — 6 + " ) " 9 , , 12 . ; O 9 ) < )14. 7 2007 .
+
11
" -
; ! ,
13
( " O
<
O -
(
6 +
,
"
+ 7 "
+
"
; (
.,
" ) . (% .
( , 2004: 13] [
[% 8 "
7
"
",
;
"
-Q
+
+ "
?
8 O
%
-
—
O;, 9
-
2007: 31]).
+ ;
,
: ,
? 9
«i %
;
, — 8 , * 2004: 43]). 7 , ,
[% *
, !*
13
-
",
"
,
,
( ,
12
(
+
9
) P 8
"
.
! , 9 j
, » [O9 2001],
2001 .: 7 (
" 14
"
+ —
< ",
" + ,
, " -
+
,
/. ;
«
—
). !
.P "
»,
. . !
—
227
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
"
7
$
M *
«
*. g ( % *
, 1.2.
g + 0;
N
: * -
+
0 +
" N
!
"
, + "
"
2008 ., + %
6 % 7
) .7
, + 6
(= 0; "
+
+
,
,
» [%
-
!
*
g
2007].
,
,
O;). ;
( * — 0 " (0gN )), + ! + 1990. 0 (0; N;), + ( ) l (< ), 0 + " (0M; ). 7 0; ! " + 0; N;, 0M; 0gN " . P
+
,
;
"
*
6 "
+
!
. "
(0 O;) +
7
+
N , . . . ; ;
!*
6
P
+
"
. M — Q (O
,
-
+
< ).
"
, -
— O; ", "-
"!. "
,
-
:+
"
.7 ; -
228
0
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
)
+
"
[<
0;
7 0
+
*
O;. $
7
,
"
6
16
15
",
)15. P 17
, .
" — 7
"
N
,
-
». ;
"
*
* , 6 + " . o
" . ! ,
=
6
,
P !
6
-
"
0; O;.
-
" a , $ [a 1996]. 16 a , % Q + .$ (7 .). % .: http://community.livejournal.com/ustav/191174.html/thread=3325894#t3325894. 17 % ., , * l (6 ) «7 »: http://www.narod.ru/guestbook/index.xhtml?owner=3326763&c=3, http://www.narod.ru/guestbook/index.xhtml?owner=3326763&c=2, http://www.narod.ru/guestbook/?owner=3326763. = "
% .
Q " , !
, " *
-
"
"
!
), 2007 . (
, < "
+ .9 "
" 7 (9 + !,
K -
M
«
" 8 2006]. , 0; O; , *
+
(
.
7 N
+ +
,
229
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
1.3.
!*
;
.O
" 8 19
6 6 !20, 2)
9
22
; + %
. N
"
.M
7
(
*
K (
. N
,
, . P ,
Q. M. O
,
—
P ! ),
( * *
$ *
, % *
+
!
8
* *
%
21
— ,
,
, "
! : 1)
$
P
18
O
$
!
g
«b
+
!
(= $; O;). 7 $ 18 1997 . .b % + l , -; -; -
;
,
3-
, M 6-
!
).
!
!, , "!, 9
)
.
<
; ! ,
19
" Q "
M
-
$ O
$ (
"
" 7 31.03.2008).
b 2008]. 20 ; "8 . 21 ; P K .: http://churchby.info/bel/68. 22 % . . : http://www. sppsobor.by/SPPS_pages/Sobor_life/Modern/different/time_table.html. [g
-
,— $; , —
$
$ +
9
.
230
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
P
$ 6 , .=
9 .O :
g
" 7 $
", ,
7
!
,
"
"
6
, ) ,
) 1.4.
"
+
,
M +
"
O
!
9
(g 23 24
; " % ., » [%
" + "
*
!
; K
(
,
. 9* . ( +
,
; K + !, 8 !
%
31.03.2008. : «( " 1994: 212].
). o
II 7
! !
, -
$
2007 . +
!
" "
,
"
* 17 ( ; K), * ; O; N
-
"
,
* 1960-
+
; )),
M
»23. +
(
" .
2.
.$
, $ , 8
;
8
7 !
,
-;
. P
. a
,
-;
$
N
+
%
. . ; ,
24
. b
" .
+ " + ,
(= "
N
N
+
231
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
7 9
(= N K 9 2004 .25, «M “ ”», 8
*
; +
$ +
,
"
,
; P
!
M
$ "
,
3.
+ 8
, ),
.Q
XVIII–XIX b ,
+
"
— % * -
.,
8
,
"
. N 8 +
(
.—
. .),
« , g P
, g
,
«
) M
*
!
.7
" ;
", " " ,
!
, M , — -+ q ,Q
, % 6 ! " !
( -
"): " !
.
*
-
,
*
, !* : ; , . . 9 , , * " , 6 (O ,b
-
»26. l + , , L + ,
, a »27. . O
28
-
,
,
+
– $
"
"
:
, ! ,
-
-
25
http://www.exarchat.eu/spip.php/article30. b6 + " M , http://www.exarchat.eu/spip.php?article548. 27 Q . 28 b + ., : [M 2000; a 7 2005; 9 2005] . 26
«%
+
»:
$ 2000; M
2000 ;
232
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
"
l
+
IV : «; * "
1997 .), "
"
,
,
+ %
"
O
Q
, %
. 7 : M . ;
!
— O , b "$ " Q
+ , *
-
! , Q
*
1865 . 7 1908 . Q " . 7 1925 . + !* , ;
!
6 .
" (; . % !
+ $
8 XIX ., XX .;
+ * ,— 29
…»)29. b
. Q ,
a a $ N 1910 . — %
!
(2 – 4 !
30
4. ' (
% «%
"
" » ( . 21 «
+ "
;
"
$
",
q *
8
,
9 *
. b
(
).
" ! 6
, (
,
" .N "
),
% , " 1960-
.
+
.
$
-
http://bulch.tripod.com/boc/reshenia.htm. m , !O 30 P + , j! (% 6 ) (8 " 29.03.2008).
8 7. 7. $ * %
.
233
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
N
N
-
, —
( . . "
, . —
-+ ,
! . .),
" +
!
"
*
,
-
O
( b ). ;
,
,
*
* , . .
+ 6 :
,
+ * —
-
" ,
*
-
. 7
:8
6
"
" *
8 [N
6 " 5. *
% *
31
,
+
, —
, ,
, 31
!
",
% .
! ; , + ;
1920-
+
/P org/article106.html.
.;
, " ! , " . ( " ; , ( , 7 ( ,
:
6
,
2003] . !
— —
+
.% + -
"
. o
— ,7 + * ),
, — »
+ " * — +
"
! — -
" .). (
+ + : http://www.russian.slavica.
234
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
"
a
" "!
+ +
XIX . O 6 " +
( = M a (
.
"
. Q , « 7
; , -
,
" 1885 7
" )34.
7 + "
" . " 1000-
6 1889 . —
,
*
; "
( + '
.
+ .7 8
, ! P K ), 1888 g P
, ", ,
—
$ + , . 7 8 M , a " — . .) 1882 1901 .» [$ 2004: 251–252]. 7 !* . 7 1933 . «a ; », * g , O (1879 – 1942). 8 , «g », " + ( [Q : 259]. N
l ; 32
;
,
33
; "
+
,
"
7 6. *
32
"
% .http://community.livejournal.com/ustav/191174.html/thread=3319750 #t3319750 " . 33 % ., , " 7 : http://community.livejournal.com/ustav/191174.html/thread =3331014#t3331014. 34 http://pritvor.kiev.ua/forum/index.php?showtopic=2646&view=findpost& p=41294.
235
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
7
* ( ( ) . ; 8 " 8
!
*
* ! 7 ;
+ !
" a. P. Q ,
( « 6
-
(
+
!*
" ,
+
*
; !
,
"
. 7 0;
O;,
+
"
. %
6 + " . ( 8 !
7 $
"
.
+ ),
%
+
"
,
%%%
(
N
"
l. O
+
"
"
K
,
;
8 *
"! ,
* 8
8
, +
-
8
$
.
,
,
,
,
-
(
!
; K, + ,
)
O 6
1972 .». O
* * * , O;: ( "
-
(
, ).
!
+
.
1996],
+
"
),
),
)
!
, [Q + "
N
( %
+ + "
( 6
*
+
— , +
!*
, ,
-
236
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
+
", .
7;
7
,
,
"
,
O ! , (
! "
*
$
+ + + "
+ ,
" ,+
! "!
"
"
(
( ; " ) – + ! , + , ",
,
-
! "
+
" .
, 2007]).
. [j! /
, % + — ,
"
!* : 8 ! +
", ,
"
" !
. O % " +
,
+
; ", ,
+. ,
+
"
,
. – ,
"
,
+
, ;
0
M 2000 — . a q q q ? / P + // % «N ». 21.04.2000. — http://www.online.bg/ kultura/my_html/2126/ezik.htm. M 2000 — .; q / P + // % «N ». 09.06.2000. — http://www.online.bg/kultura/my_html/2133/bogosl.htm. $ 2001 — ., . a !. O., 2001. $ 1999 — $ : P .; 6 + . O., 1999.
Öåðêîâíîñëàâÿíñêèé è íàöèîíàëüíûå ëèòåðàòóðíûå ÿçûêè...
$
237
2004 — . . b ; ( // " . 2004. ~ 4. %. 250–269. 7 2005 — ., .% +q q / P + // % «< ; ». — http://www.dveri.bg/content/view/288/126. g 2008 — ! "., .; ? / P + // = «DubUs». http://www.dubus.by/modules/sections/index_op_viewarticle_ artid_421.html. < 1994 — # . . % ; ( ) // M "6 b . 1994. ~ 1. %. 108–115. < + 1998 — # $ % . ". $ // = I%QIANOC. VII. , 1998. %. 203–236. (P + : % «N "». http://www.kiev-orthodox.org/site/worship/1120.) < 2006 — # ! ., .; " ? / P + // % «; 0 ». 09.10.2006. – http://orthodoxy.org.ua/ru/redaktsiyna_kolonka/2006/10/09/3920.html. 9 2005 – & #. < q ?/ P + // % «% ». 06.12.2005. — http://www.segabg.com/ online/article.asp/issueid=2045§ionid=5&id=0001601. N 2003 — .< % + : / P + // % «$ ». — http://www.russian.slavica.org/article217.html. N ,Q ,Q 2002 — . '., ( ) * ., ( . . $ ; " // ; 8 + . Q. V. O., 2002. %. 615–643. N + , ; 2001 — $ % . ., + . . P + ( + XIX–XX .). O., 2001. j! 2007 — ,! % . .7 + + == – XXI . // O q : + " . O., 2007. %. 351–374. O9 2001 — i O 9 , 7 % -Q + % j .% ; :P - % Q + % j , 2001. a 1996 — ! ) (. ), ) .% 6 . = " , 1996.
238
Ô. Á. Ëþäîãîâñêèé
a 2000 — +. 9 q q ! / P + // % «N ». 09.06.2000. — http://www. online.bg/kultura/my_html/2133/bogoezik.htm. 2007 — . ) '., ! . ; + // 7 ; % -Q . 2007. 7 . 3 (9). %. 23–32. % 2007 — " .7 / P + // P 6 + «$ .ru». 19.02.2007. — http://www.bel.ru/news/culture/2007/02/19/22888.html. % 1994 — " . &. P ; . Q. 2. O., 1994. % 2004 — % . O.: P " + , 2004. Q 1996 — ( % . '. ; // + . ., $% . . . O., 1996. 0 2002 — 0 % . . P (XI–XVII .). O., 2002. m 1–3 — m . 7 . 1. O., 1994. 7 . 2. O., 1994. 7 . 3. O., 2004.
.
(
!
" #
.
$ % " #
&'"
)
-
, !
#
# ! (%), ,
&
, #
#
, . ' #
! &
,
.
! , ! #
!
) !
! .%
! &
",
# !
# &
,
#
!
&
& !
!
#
!
) !
&
&
,
!
#
&
,
& -
, !
.+ & !
& ,
"
&
# #
*
&
# # !
#
-
,
*
! # # & . #
# ! ,
! #
"
,
!
.
& !
#
!
#
,
" !
! , !
#
-
! ! ,
,
240
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
& ! !
( # ,
&
. #
!
!
-
! &,
, &, & !
# -
.#
& )
- & !
"
,
& ! ! #
.
!
"
&
, ./
!
* # &
. .
, ,
!
# " . !.,
,
# , !
+ & #
!
! &
«
/ . ' &
&
& &
,
, & #
& !
#
& &
# "
& & & # " (Neš4imenko 2004). . , ! # , .% # , " ! . '! , " . # "! # " . . , !
,
"
&
1
# 1
#
-
& & ,
"
. . , &
" #
"! ,
-
!
,
# !
"
#
&
! &
. # "-
#
»
# * !
! !
! !
:
,
&
241
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
. ,
&
&
#
, " eštin , " # ( / # , ! ! " % "). B ,
, # « . "
: ! 3 . -
#
#
, !
#
#
#
2
)
"
.
! &
! ,
& ! # #
" # ,
,
#
" & !
# !
—
"! "
!
.
# « !
,&
# , — -
!
&
&» ( . .
-
,
&
"
&,
#
-
.
,
! ,!
2
#
#
" , obecná
"
" "
,
&
#
"
" ;
.
!
#
" &
,
!
»
!
»,
&
#
« #
" &
*
& !
#
#
sklo. Praha, 2004 & , obecná eština ! 3 . ! # # , # , !
, & ! . !.). ) ! #
& ,
"! .
& ! , . . .( " ! ( . P. H&lová. PGes matný , & ! & ! &. ( ! , ! , ! ! ! — #
(
!
. .), .
-
242
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
C
"
!
#
! # !
,
!
"! &
;
"! .
(
& !
,
# &
# &
* 4
Y
!
*
"
#
!
4
): &
#
!
# !
*
!
& 1999 ].
# !& !,
), &,
# ! &
# # ]. . (
#
"
(
, -
, & & # ( VW) (B/'). X & ! ", , ! " ! # ! # , !« &» . & ! , # , +: ! # & ;! # — ! # ". ( . &
!
" ! # ,
& # !
! # ,
# -
#
!
! !
! &
,
! 2003, ,
#
!
!
*
# !
!
, .P
1999; B
&
! ,
,
*
#
-
,
1983; B
U#
!
,
! # &
!
& !& ! [B / [B
!
#
.
-
243
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
Z. . [ )
: «, " # 1 ++ +
) , (
!
!
)
"
#
,
&
! !
!
, , # # # ,
,
#
& . , ! 3
+2 ,# , "
, ! , ); 2 * , . . # ! ! ! ! &
. ^
!
#
!
#
!
! ,
* 0» [[ # ! * , . . , , , !
#
! !
.
,
&
# ,
#
!
.
#
! #
&
.
#!
!
# !
-
!
! . / (
#
-
#
! . . ,
,
!
!
3
#
#! .
&
, !
, !
&
5
"! ,
# &! , . .
,
, ! -
-
!
!
!
#
!
3
-
.^ "
». ,
& " #
# &
#
« &
,
,
2 +)
!
+ #
,
(
,
,
#
! 5
( 1974: 25]. " : # ! , *2 , ., ! ". U * ., " &
+
! &,
VW), - ! #
" ,
&
!
!
,
244
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
"
, !
! '
,
!
!
&
! «
*
. '
& !
! &
,
! "
#
*
!
, ,
*
"—
,
) !
&
,
! » &
!
&
&.
,
!
(
.
,
"
,
!
*
!
!
#
.
!
! —
&,
# &
.!. "
!
-
— ,
!
,
XXI . '! !
" 5 -
#
. ***
!
!
! 5
,
. !
" .
! « !
!
», .(
, .V
& !
# !
! , . [B
,
" "
!
-
, #
,
, ! 1999; B
,
&
" 2003]).
245
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
(
!
# ,
.. , # ( .
!
- & # VW (
*
.
, &
! . .),
:
!
!
& &
,
.
"
,
!
& !
!
, & , ,
"! -
#
!
& ! -
#
! ( . -
& ! , (%). b & ,
, !
,
&,
#
! & !
& & ! "!
& !
#
.'
!
*
! & [ .: Jedli4ka 1974]. »
Y. U! / ! « !
&,
-
!
#
, ,
!
#
*** "! ! ), + .U
*
,
#
, ,
, !
.) ,& !
,
*
& !
" ,&
. ^ # &
#
,
#
&,
&
"
!
!
),
.
#
,
!
# , !
#
,
,
,
-
! , !
#
-
246
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
,
& , !
# —
#
!
!
, )6 [ .: B
f
&
B
6
#
#
"
! # ,
& (%) ( # !
(
! %. b & ! , ,
»,
!
,
!
# !
&!
. .
#
&
&),
& ,
!
&
# #
,
#
"! !
! "& !
,
"
!
# . b
,
. & ! :
#
! & !
! ,& ! . . ! & ! # ,
" ! # . , & ! . ^
! # !
-
&
.
-
" ,—
" 1995: 26 ].
—
,
!
!
#
)
#
! #
# » ,
# "
,
!
: «P! !
#
!
,
& !
!
./ ! « !
"
#
& !
»[
! &
!
!
«
, !
:
, ( .
!
,
, 2000]. & (%),
!
! !
#
,
247
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
, & !
&
#
,
". ^ #
!
# ,
# f ,
# #
.
9
-
— !
,
85
! #
!
! # ( %
.: ,
,
&
# !
«
»,
, ! #
!
3
#
",
,
,
+
-
! ,
!
, ,
#; 2 , 2588 +
«
, ,
.P
"
"
,
, &
#
*0
. f
#
!
-
. .g «%
* 3*
&,
!
!
, #
#
&,
#
!
(
3 , 1999. !
!
,
-
!
. !
2*
,
&
! !
+ *
" 5
#
!
!
, 0, 5
.%
'
#
!
#
3
#
,
!
#
», #! ! *. 6
,
#
#!
)
#
!
!
& (
5 -
, !
#
-
.: 6 *1* !
!
.
»
#
-
! # . .). # # ! ; ).
248
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
B
#
:
, 1999, 5 -
", , * 8 ",
*1 .. , 1999, 0 *1 . . , 1999,
"
*1 / #
& , # ! D B
! #
#
& ! ( . : ak ní film). ( . 6 # , 2000, / , ! *0, " 5 ", ! )
,
"
*1 . ! !
,
&
5
,
, . . -
! :
#
#! ):
,
#
&
& : F 1
#
! ,
. ^& %
!
!
.
-
!
,
&: A*3 — 5 ,
! "! ,
+
-
& (%), ( 5 1 !
*0, # #
! ( ! ); : * *0" ! ; ;0 , , 0 . ! ! ! # # " ó
, 2000, «5 1 ». +0 ? ! .
"
"
! !
!
. !., , " # , , " ! # . .( . & ! : aby to pivo mJlo s p r á v n e j š m a k ; šlo to r y c h l e j c ; poslucha i tJ p o z d r a v u j o u ; ten projekt je s t r a š n J š i r o k e j ; jak to má b e j t ; dávejte b a c h a ; íslo telefonu, na které se m & ž o u ( : mohou) obrátit; z a f l í k o v a t dlažbu asfaltem . ' ! , # (%) & #
249
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
( B
#
!
"
!
!
! «
-
»).
,!
!
!
, ,
". P
!
,
# ,
, ,
, ,
/ &
! !
!
:
(
#!
" # . ,
!
,
#
!
#
. .). ,
!
, , & &
; . #. b - & , ! " " & ! # (1997 #.): Od záVí dennJ. Pohoda. K ó ó ó n e n J !: (, + + 3 . Z ! A 2- ! — ! . — [.A.)7. ( . ! («^& % » 2000), ! " ! ! : F \9,! ] + 1 + !6 3 8. Z 1 * + . -
"# ! !
1.
) #
& — !
3 *
&
2 +
&
, *
"
!
, « & ! ». ! # , 7
B
!
"!
* «
: . & (%) # , "
+
, !
(!
#
#
,
». ,
"
, . .
#
( !
, -
# , # .
250
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
!
( !
.) -
"
!
,
,
#
"!
#
!
. .
! !
& &
! & (%) # #
# ).
(
#
#
!
#! #
, .^
!
#
.
#
.
&
-
2
*2 (%) & (%)
! !
&
.
! .
! # . . :
-
(%) ! ! ,
.
)
, !
!
.
! #
#
#
#
3
& #
,
,
!
"
, &,
# "
#
*
& !
"
#
. (
, 2. * / &
&
.), !
#!
! # #
,
!
#
(
,
# #
!
"
# ,
. / & ! ! ( ) # ! " , # ! # ( # ) & !
& ! ! ! " # , ! & ! . . !
!
,
#
&
!
! . # # "
! # #
#
#
#
, -
251
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
# . !
#
, -
!
# ,
,
#
& (
,
, "
# ! " ""#
"
"
!
! &
" & (%) " # ! ,
& #
& (%) # # #
( # " #
!
"
.(
),
* ,
!
«
!
,
! !
&
!
! &, !
»
, !
!
2
" !
"
# [ .: B # ( ! > ! : ! > ! #!
, &
.
, !
#
-
! ! - & # .), , ! 2005]. ! ) ! ; ! > # # # .( "
,
, ,
#
! #
,
!
-YB)
" ! & & ! obecná eština.
" $ & (%) ! ! ! ( ),
. & .
#
(
,
.
. B
.. ,
)
#
)
"!
,
#
#
!
&
252
!
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
# ,
,# !
!
)! &
& !
&
«
";
!
! !
,
,
" ,
#
,
#
!
&: !
"
!
! !
,
! « & ! »,
p
*p
+
:
!
! #
" !
,
,
» #
, "
( ,&
,
,
,
" !
"
!# ), . . . ) ,
,
(&
!
,
! " -
.
& , # & " ; .: ( ! ): m y s m e bydleli pohromadJ s r o d i e m a ; to je u k r u t á n s k y t J ž k ý ; je s l u š n e j a n e n á p a d n e j politik; nadace, která má p V i n ý s t ; pVed dvJma r o k a m a ; ( # # ! ! )s k e r ý m ; b y s m e z d e v a t e n á c t ý h o století; je to docela d o b r ý zamJstnání; tak je to zcela j a s n ý apod. ( 1997– 1998 ##.). Y # ! " " # ! , # ! ! , ! # , " ! , * . ., " " # . ) (%) # ! ! ! ! 3 2 3 * #
;
,
!
,
#
& !
!
; ! , .
#
,
253
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
#
;
# (! !
# , B #
#
,
, #
#
#
!
!
,
,
,
.
#
" #
# # ,
"! , . . . W
#
! # !
». V
!
,
,
! #
#
-
! ,
# » #
-
#
!
!
! «
,
. !
! ,
— .
# & ! ) !
!
,
!
«
! #
"-
, #
!
! !
& ! . (%), & # ! , ! & ! # ! ! , # ! " ! .. , # ! , , # « » , ! ! ! ! , » ! , « » " (# ) * + " — ( ! ? . , 1995 (# — ! 1 ; * , 1 *; " 0 .—
, !
,
-
!
-
! , #
«
# ) % ,) ( !
-
* )
;
# : -
254
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
3á (. . +, * a ) "! ! 315–316]. ' , , # # # # ). P , - ! ! ( # — " & ! - #
. — [.A.); *. . , 1994 . !. ). V [KoláGová 1999: ! ( . .! ! ), ! ( , « ! » ! , ), , # , , « # » !, & ! ! # ! # :( ! # ) A tak i Víkám, nebudu se r a d š i b a b r a t v tJch podrobnostech… ted mJ pVíjemnJ pVekvapilo, že vy ste hráli ve filmech obouch. Takže si myslím, že když už sme z a l i ten film, mohli b y s m e si o nJm nJco Víct; ( ) vo kterým vlastnJ?; ( ! # ) M&žeš mluvit vo obou, a ur itJ bude poslucha e zajímat,.. za jakejch podmínek se to natá elo…; ( ) +o, já sem… v o d t a m t u d …mnJ se vpodstatJ vybavujou tak a k o r á t ty pVíjemný historky…vzpomínky, k e r e j c h bylo… u tý m u z i k y dost… v&bec nás tam bylo první rok pJt z á k l a d á k &, druhej rok asi patnáct . !. / # (%) ! ! # ; .: «f # ! # , ! ! ! ! ! ! "! " , #! " #! ! » [qeština za školou 1974: 70]. ) & ! # , ", , , ! # # ! . — , ! ! , , , " " (%) ! # . K " "! , ! # ! ! . *** +
*
255
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
Y , « !
#
& /
, .
,
!
&
!
# &
/ " ,
P
" #
,
" . .' ! ,
# "»
,
"
& #
..
",
, -
!
,
.,
I
, #
"!
!
& ! !
/ #
" #
#
,
#
&
,
&
,
, ,
&
" .
&
!
.(
& , !
. & # & (%) !
,
! # « 2 », «* , 2001; Neš4imenko, 2001 ! .]. / ! , # # 1 2 + , . # " 5 " " * * ! . # # # # # #
",
-
#! #
! &
"
+»
* !
. [
& ! # *
,
.: B & "
# #
! !
-
! * -
#
.
, XIX .,
#!
-
256
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
#
-
!
#
(
,
-
&
!
# & ! « #
, )
,
,
.). #
#
.
"
bó # ! ,
& #
!
.
,
&
. %
( !
&
,! #
&
"
, ,
& &
# !
"
" .B
& !
"
-
& ,
" , &
,
,
"
, ,
-
& & !
" ) ,
!
"
#
, # XIX ., . . , ,
!
"
». (
8
#
,
&
(%). *
! ,
(%). )
W !
" " /
,
#
!
,
,
—
,
!
,
# #
" 5
" !
!
.( "
,
!
" ! (%), . ./
-
257
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
!
!
"
!
&, &»
"
& , &
#
&
!
B & !
,
# # »
#
&
.
!
),
# ,
&
! &
& ó
! ! ,
! ,
80-& # ! ,
&
!
! -
,
, , -
&, « !
!
#
U
, !
«
& -
!
!) ,
# ,
!
,
*
! . ^
!
#
& :
!
-
&
(
,
-
# # ,
!
& #
,
!
#
# ,
#
&,
( .
#
",
,
#
#
!
,
,
. . ,
"
#
, #
#
. ., #!
. V
! .
& t
,
'
,
!
.),
!
,
. "
,
&
! &!
&
B
&
!
f!
&
,
"
( #
, ó ,
!
. .
!
,
-
,
#
258
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
!
, &
" # , &
!
(
« «
*
!
" #
!
(
,
& &
» &»
* f
(
8
8
(
,
«
» .: !
#! &
g
)
#
! #
), !
-(
. ) #
#
,
",
& ! *
( # -
!
& &
! !
, .. , ( . 2 +);
# ,
!
#! "!
-
&
!
,
! " -)
* .
!
"
" &
#
"
, —
,
! &
,
!
( * * !
.
);
&
#
!
,
.)!
! # ! # . (%) " & , &!
f
.
#
, "
!
!
# !# -
,
! -
); # #
:
*
&
*-
-
" &! # &; # : AN>> + !!!; PK> , p . / ! -
* *0 1 * +? h +. i *3 8 p »: ( & « ! & # , ! # » « # # » [i], . . «y» «i») s tim bych & &« se uz nezabival; tak ti uz moc nezbiva; aby ti to nebilo lito; abys neco vymislel. & ! &! & ! ! # «y». *,
259
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
&,
ý3
/ !
! .). '
# ! #
« !
#
%
!
, # ,
! . / \* á , é , ú ( , . .
*
!
! & », . .
#
"
,
! #
! ú + ! / /(
#
-
, .! . ! !
./
& !! «^& . !.), . . "! «#»
" 1
"
& *0
3 "
!
" ! *
!
+.
. -
. !
"! ! ! &
#
, &
&, «
! "
&, », ,
! . B " !
! ", ! ,
» &
á ,
!
!! +
!
, !
!
# , V "!
# ý3 #) ! ,
& (%) "
#
,
,
,
"
!
,
# , !
; . á , ( ! / /, * / /, . . !
», 1996 #.), «#» ( ). !
,
" .,
& ! -
!
! -
. & (%) . %
, " !
! "
&
# . ( .: ,
!
! , , . .
! « "
*
!
& !
! -
«
! ., ! », # ,
, -
260
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
2 «% 3
2 ( », 1995); k
# , &
" . .
# ,
,
"
/
, #
#
!
), &
(%)
! #
# .V
;
&
,
, &
+
,
#
*3 -;
,
. ., !
, -
&
!
! !
, . %
! .
. # ,
"
***
. -
,
#
!*!
!
&
#
(
-
!
,! &
#
"
"
#
#
"p
&
#
! ! "
&
.
#
h 1
! # ! # II + * .i * , 1997 ( ! ). & & & (%), , # ! « & » ( , ). ! ! , ! ! " ! , , ! "
,
#
8
D . ^& %
!
!
,
& !
, &
&
!-
261
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
1
"
f !
* & - &
.
!
!
#
&
!
! &,
! /
"!
#
!
! "
!,
" :
#
!
#
!
,
,
"
.
-
#
, &
,
! "
"
.
,
& #
! #
!
;
! !
&,
& !
,
&
!
#
#
#
.
,
,
) !
,
,
,
& "-
"
!
&
&
;
&
, !
!
,
"
! !
. / #
!
# ! "
.
(
! &
"
-
,
"
,
. .
Z # YB, " '
,
!
# &
"
!
#
,
# ,
!
.
#
#
)
"
# !), #
#
#
&
&; #
&
262
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
!
& »
« &
,
# «
# !
!
&,
.
V #
, ,
!
+
&
&
! "
!
,
#
(%)
,
! & & & "
"
" !
&
! # "
,
# ,
9
,
» -
&, ,
-
&
-
"
#
&
, #
#
.
. -
! # #
&
"
" &
,
"
# . &!
" !
,
-
"
! ,
. "
!
#
/
#
!
,
&,
,
& !
&
.) ! !
.
&
., « "
"
;
!
*
# & ,
"
»,
,
,
P
!
!
. )& "
9
! #
,
#
», «
,
& ,
& (%) !
— -
&
#
&, « !
&» !
! .
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
/
" M. ,
,
263
[Dokulil 1962: 23]: «( ! " & ! # , ,# , & # # # » [Ibid.: 54]. V z. W ! , & ! " , ! " " [Furdík 1993: 23 ! ]. B ! ! M. / [/ 1941]: & ! " " (4%), — 82 %, — 14 %. V A. P # ! , ! & # (2 500 & ! ) 72% " ! [Zagrodnikowa 1982: 243]. V , & & & # "! . ^ & ", & ! # & , " & # & ,! & & ! ( , ! ). B ! , & & ! ! # & & ! & & &, ! # # . ! , # , ! &, "! , & ! ! " ! & " 0 [ .: B 1983]. . , ! , , , . # , # " " ! ,& " ! .( ! & ! ! & & # ! & # !& ! [B 1999 «a»], ! # & # & .
264
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
B
# & . ^ , #
"
! ,
& &
! &,
#!
!
!
! ,
,
!
& . ! ! #
,
(
&
, &
!
.
,
,
.V
) . ' & (%), . , , ! , ! &
" !
!
,
.
,
#
# ! " !
!
!
!
# #
&
"! & & ! # ,
,
& #
-
!
., ! #
-
,
, ! ! ,& "
, ,
#
! ( , "
! & &
, !
# !
-
!
.
!
" ! #
. W
!
!
!
#
!
&
!
#
,
&
! # &
&
&
'
& -
#!
c
!
!
!
!
,!
" & !
&
! &
, . #
& -
265
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
,
!
#
! .;
,
,
!
,
&
!
# "
.
!
2 V
#
,
#
#
!
, !
! # ,
&
"! # B & &
!
.
&
!
"
,
,
#
. . )
,
#
#
,
&
(%).
-
" " !
# .U
,
&
#
#
# &
,
, , . .
,
"
-
10
!
" -
,
!
, ,
#
!
!
#
« 11 .
#
-
.
,
»
10
# 2002 #.: m 3 ! 3
#
, *
,
. ! režizérka # 1 , ,
3
-
11
( . paní doktorka.
# - 3
, . ( .:
,
3 3
,
#
, 3 "
,
*
1999,
% 1 "
. P
A 3 " ; 8
# *0
5 . B # 3 0 1 n
2001, o*
, ..
,
. : paní doktor
266
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
)
! #
&
(
#
#
, ! # &
.
!
#
) ); )
!
&
#
#
"
, , 3 " .
#
#
"
+
. i —
-
,
!
#!
!
.)
. 3 " , 3 " 8
. ,
«
!
#
& ». (
!
: D + ,
, 2000, 3
* *
,
!
!
#
!
, 1
;
. -
! : g * ,3 " , 3 " - -
3 "
. ! .),
(
.).
"
!
,
. / ?—
1*
#
#
,
-
,
:
,
& !
#
#
,
,
# . / !
! V
#
&
. .(
,
,
",
!
;
!
!
(! !
,
! -
!-
!
-
,
-
& *0 1 + \pD9 . A + . , + 3 + 1 * * + . % ;A ( # ) — ,
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
1 *
2000; A
!
&,
!
* #!
*
.
*
;
3 .
2001, " 2 3 " V / " , * , , " 2, *3 8 , , ,
1 1
8 ( #
8
(
267
). . , ) — 3 " * ( ). . , 2000. f & ‘ ’; . ! # (+ ! % , 2001, ) «, », #! ! & & : * + 3 / ! " & " ! , . . ! # " (B # , 2001), #! 3 " 1 ; — 2 ; ! 1 — 8 : * , 3 3 " *( # ); 8 8 + 3 " , + + + , 3 1 . , # :3 " , 2 .k + * . B # , 2002, , . " — ! — : k 8 3 " 2 * * B # ,2002, , ; 3 " . B # , , ; p + 3 " 2 . B # , 2000, , ; , 1 * . ! , 2002, , . ! ! & , : [- ( )] , , , , , , , * , + , , , , , * * , + , 8 , , 2, , , , 02 , * , 3 , , , , 1 , 5 ; [-5( )] 2 , , , , , , , 3 , , , , 0 , ,
268
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
,
, *
,
,
, , , 5 , 5 , [- ( )] " , , " , " , 2, " , " ; " , , , , , *1 ; " , 1 + ; [- ( )] , ,1 8 . / " *0 *). B * , " + ; q * i * * . V * 1 . B 1 . ^& * 2002, , + + ;i 2002, , . ^& % + « 2»-3 " .— 2 1997, ) #! & ! * 1 :
,
, ,
,
, ,
* 8
" , *1 , * , * " , , , , ,
8 , 3 , , , ; , " , " , 8 , 2, , , 1 8 , , , ,
,
: + ú ( + + # , 2000, , ; , *. . , 2000, , ; * . . , 2002, , * , + \q,, 1 3 . % , 2001, # ; * +, + 1 ! , 2002, , ; [ * + 0 0 # , 2002, , ; + % , 2000, ! ; r 8 5 1. B # , ; i 1 0. B # , 2000, , 1 5 1*.B # , ; " 2 \ , 2003, , # ; Z »- *3 « + ( ! "! &, " & [.A.). B # , 2000, , ; + s . B. . B , .! . " ! & & . ( .: * — 1 *1 * -
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
269
*" h* . B # , 2000, , * (, . — [.A.) 1 0 +. ^& % , 2003, # , ; F * ( * 1 ?) [ * . B # , 1998., , ; — 2 : « » , , . B # , 2002, , ; 1 i ( ' . — [.A.). ^& % , 2002, ! , & ; — 1 : ^& % , 2003, ! ; Z 0 1 * 0 . B # , 2001, , ; 1 — 2 : 1 a *. . -6, 2000, , ; Z 2 . B # , 1999, , ; — 1 : *1 1 . ^& % , 2000, , ; , *3 1 « *» ( 9 + +). % , 1999, , ; — +; 1 : , + . ^& % , 1997, ", ; 1 . % , 2000, , .P , -1 , , , ! # # , , ! - ( ). + ! & ! ! ! # . B / # [/ # 1993] " ! dramaturg — dramaturžka, dramaturgynJ; chirurg — chiruržka, chirurgynJ; u ev — u nice, u evka; zemJdJle — zemJdJlka, zemJdJlkynJ, . . . # # & # & . ' # ! " & , . . & ! , ! & !& ! ! & ! & . # # ! # ! .;
270
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
.
,
# ), #!
W
!
,
Reflex 2002-A12; Z [ 2 1* \ ! #
" , %
B # 1 +
^& % ( # '
1 1998, 2000,
12
#
&
,
!
&
"!
(
#
!
,
.
!
,
. # & , # ( .: jedna slovenská h a c k e r k a . h*1 * — . B. , 2006, , ! ). , # &
,
!
!
, 2000, 2 * . ^& % , # !
!
!
. ! # ,
#
: ;Z , !
8
! !+
" 2 .
, 1999, ). X ; * + " 2 , 1 + […] 2 . B # ,1999, , ; 2 + s . B. -B , 1997, , ! ; 1 + ( / # ). , 1999, ! ;w + 8 . ^& % , 2000, ! ; x 8 + # ). B # , 2000, , ; . ) # , 2000, ! . -1( ): 3 9Z 3 *0 *. B # , , ; + 1 . ^& % ! , ..
^
Z YB -
+
# .
#
&
)
-
271
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
8
#
,
"
!
!
,
, # " , , !
! ( P
#
, # " " !
. . !
! , ! !
,
).
# ! . / !
,
" ,
!-
! , !
!
&
,
& !
,
"
.
! / «^& % *
#! & ,
#( ! »:
! ! !
# .). &
0 +
+ +; * (#
*
( .
(
2 +;
!
#
, + ; A 1 * 13
* 1 * * , ..
; Z ;\ +
1 ; *
, 2002.
:
! &
! +;
8 2
! ); + ; 0 ; k 3 , + 3 , 2 + 8 +, 1 ; 9* 1 + 8 8 , 2 *0 8 *; " 2 . ( . : D * 8 .B # , 2000, 8 1 * * 13
#
+
? , 2001 #.:
&
); , 2002); m "* ! ! , 2002).
*
?( (
!
272
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
^ i
3 (
&
!
+
! *, + 2
" ,
+
W
! 88
2 " 3
D, «\
*
(
,
3*;
+
( 8
* (
; ;
+ ,
] + 2000, ! *, 5 . :5
;
, *
14
/ (2000 #.), «A 1 8
!
+3 ). ' , &
*;
*
*, "! ); *; *
1
1
;
*
" *,
;
* *. ,* 2 + 1 3 + ; *+ * 1
, . . ! , .: * ? 9 ; 9 ;( # – ) 3 . ] , 3 * * 1 8 : 203-19-22; * + " ; * " + + ; , 2 .14; # # . — [.A.); 1* 1 , * *; i * * * ? »; *1 " 3 ; " + * * «k * »; \ *1 + + . ( . : 8 , ! «% », ! # . ( . # & # : ; + 2 ( " ).
2 ) # * *
+ +
-
: ;Z
,
! !
*1 .i : «k
# !
+ + , 3
*
«^& %
! ,
+, 0 0 * ».
, !
» #
* »,
! #
!
,
273
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
9
"
Y
"
#
"
#
#
! !
!
— +
!
# !, . )& " . " & -
, +
+
5
, ,
# !
&
& !
# "
"!
.' "
, !
!
:
" &
&
# ;
,
,!
# &
"
!
,
&
!
, ! !
,
«
»
,
,
& !
&
. .
!
!
-
& !
,
!
. *
& (%) # & (%)) ! .V . ! " , ( . '!
# " # !
, !
& !
-
#
-
!
!
!
, ! # &
& . ). , .
# !
& %
, # &
,
& ! &
# " . V
,
! " #
#
! (
& "
#
-
"
# ,
(
. [B
" 1999 ]).
274
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
1. i B
*
#
(
!
,
&
!
&
#
&.
, , # & . .; .: 9 3 + 0 * ? ( # ) — ! # : 2 *0 * *0 " , *0 2 . % , 1999; {etJsné u h l á k y ( # ). Rudé právo, 1982; Populární z á v o d k a ( # ). Vlasta, 1985 . . &
!
& ,
/ "
! #
! +
3
*
/
" #
!
!
+
# "
» / « ! g
. / &
(%)
« # !
,
# *
&
: —!
o . B
3
&,
» #
;
* n
+
(
&
, « #
& — 4:5;
0 *0 "
«
!
…
; /
!
+ 3
3:6 (
:
»
, – 7:5; ! ,
B
» / « Š ! "
»( !
,
». ; /
! " — 2:3;
! »
#
«
" " & " / * *3
« , 2000). U
)
— «
!
,
" # . /
*
,
-
2000), . . , & # » / & &, ! , )— ! # , . # ! & ,
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
# (‘ (‘
& # 160
# !
# . ^& %
: \ , 1999, !
275
-
’); + a " ’). B. -B 1999, ! ; " * * (‘ # ! ’). ^& % , 1998, ! ; Z + , 1 + « 881 *». B # , 1999, , (‘ ’); Z 0 1 1 * * , 3 * *0 * 3 3 . Z 5 + * , «* » 1 $ 2 . . , 1999, , ; * 2 . , 1 * .. , 1999, , .! . 2. g 2 ( (%) ! . ^ ! ! & & # ! , & ! & . . 2. 1. i *" % # ! & &: * 3 + . B. -B 1999, ", ! ;[ 3 * +" + ? ^& % , 2000, ! ; 9 + . B. , 1999; ] + * — .B # ,1999, ", ! ; A , 8 2 * .. ;D 5 0. Z , , .. , 1999, , ;] + . B. , 1999; .B # , 1999, , ; n 1 * . B. -) # , 1998, ", ;
276
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
i
* 1 5 * * 1 ? B # , ; i 2 ;D 0h ** * 2 . . ; + « », 3 +, . Y # , 1999, !, ; , * 3 0 0 « » * 3 + 1 .Z # , 1988; *3 , 5 3 3 + . B # , 1999, , ;n + ( " (. V ). ^& % , 1998, ;]\ 3 8 3 : \ o , 8 " 3 2 .B # , 1999, , . ! . ( . : Po tem divadel, n á v š t J v n o s t í koncertu. Rudé právo, 1982, , ; Malá l i h n i v o s t vajec. V‹da a technika mládeži, 1978; s l e d o v a n o s t programu; Zd&razvoval jejich e s k o s t . Kmen, 1988; Pro dosavadní praxi Svazu byla typická k a b i n e t n o s t rozhodování. Kmen, 1988 . f ! Nomina Abstracta - ( ) : + — + ( «6 », * + * . B # , 1999, , ); * — * 3 ; * — * ( .! # ! : •.: n , * +3 ? Y.: 6 , * « * » … 8 + 3* , * * .% ! ", 1999, ", !) ! . P , ! # " . . 6 , 1998, 3 ..
2. 2. i , ! !
",
+
:6 Z;6,\
* # #
. #
&
,
! "
!
!
""
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
277
, ! " 15; zpr&chodnit ‘ ! , (papriku) ‘
& .: zprovoznit ‘ ! , . ’; & ! , & !’; zchutnit ‘ ! ’; zviditelnit ‘ ! ! ’; odzrnit ( )’ .; . tunelovat (peníze z banky) ‘! ( # ) , . . ! # ’ ( ! tuneláV); internetovat ‘ ) ’ Nová slova v 4eštin‹, 1998; netit ‘ ( ’ . ( . : PVed asné volby mJly pVedevším z p V e h l e d n i t rozložení politických sil. # Metro, 1998. ("! # # # ! : * +, 1 8 * , * +, * , * ( + ), * + .b " # # , ‘ ! ! ’ (Z # , 1988, , ); 3 ‘ "! ’[ 3 1 —2 ( . — [.A.) . V ! , 1989]; * ‘ ! ’ ( 1 * *. . , 1989, ", ! ; ‘ ! ’ ( , 3 +, 2 " . '# , 1989, , ) . / ! # # , , & " .P , # # ! .B , & , ! " , : ozVejmit, zpr&jezdnit, zpr&to nit, zohlednit, zarybnit; . & ! : z a r y b n J n í toku. Práce, 1980; zlikvidovat z a r y b n J n o s t rybníka. Práce, 1984; pro z a r y b v o v á n í 15
Z
# "
! # , #
(%)
" , #
"
"
! #
.. .
& # # & , #
&
278
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
revír& ( Y #
)-g YB -+). ! : ! ! ; .: . ^& % , 1999 (‘ ! , , ! # ’); 6 . + ! % , 1995 (‘ , , ! "! ’); + 5 . B # , 1999 (‘ , ! ’); 9 * * 1 . . , 2001 (‘! ! ! ! ’); . . , 1999 (‘ ! ’); *0 3 . . , 2000; * * . . , 2000 (‘ , ’); \ + * . ^& % , 2002 (‘ #’); 6 3 \ * ( ' 2000 #. — [.A.). % , 2000 (‘ & ! ’); r *3 « 3 0 ». B # , 2000 (‘ " ’); ] r* . k *— 3 58 . . , 2001 (‘ ’); 1 , 5 . ^& % , 2000 (‘ # ’); 70 80 s 2 1 * * .V ! , 1999 (‘ ! ! ’); w" * 1 . B # , 2001 (‘ # & ’); , 8 + . . , 1999, ", ! (‘ !8 *’, . . ! # ); r * 3 , + * 6 , « 1*0 » . . , 1999, , ! (‘! « », & ’) ! .
&
2. 3. i P
!
#
!
! #
# ,
,
& .B
)
#
( # .%
, 1999,
&
!
,
&
#
; , 1999,
;
! .: ,
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
279
; + + 8 2 +. % , 1999; 8 . B # , 1999, , ! (‘ , ! ! « », . . # ); 8 . B # ,1999, , ! ; . ^& % , 2000, ;Z + [* * + *3 ** 2 * c +. B # , 2001, , . ! & # &, ! ! , ./ , ! ! & # , " ! ! ! " # # [ .: N‹š4imenková 1990: 268]: hektarové výnosy — * 3 ; sklizvové ztráty — * * 3 +; bezztrátová pVeprava — ; jednooboroví studenti — * 2 2 // 8 * ; odvetná akce — 2 + +; ak ní rádius — * +; životní zp&sob — 3 ; poslanecká snJmovna — * ; pobídkový fond — 8 " +; mokasínové a polobotkové modely — * ; studenovále nické choutky — * . V ! , # , . . # ! ", , # # ! , # " ! , !. . ) , "! : — , ! " ( ! # ). / ! & # & # , & : Z (, . — [.A.) 1 « » w + 6 . B # , 1999, , ( # «) # » B. ); 9 1 + 3* . . , 1999, , ; -1 . % 2
280
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
! ", 1999, " ,« + +3 +
" & # ! 2. 4. D
, +
»
.! . ! # # & (%) # , & # .
!
2 . B
). / & #
#
2 +
*
1 #
! "
0" .Z * 1 « , 1998,
( ,
"
,
*3 0 + -
,
, -
,
!
-
+
( &,
+
; »,
,
"
,
,
!
#
&
! #
-
, (%). ^ "! , , &; . .: prezident byl ú s t a v n J odvolen. Netopýr-TV 1999, ; PVibývá p r o g r a m o v J Vízených obrábJcích stroj&. Rudé právo, 1981; s o š n J se vzdálil. Kmen 20/1988Y; aby se p r & v o d c o v s k y osvJd ila. RV, 2001, .; p e r e s t r o j k o v J naivní film. Nová slova v 4eštin‹ .; . .: 1 +" . B # , 1999; 6* + 8 * . . , 2001, ; F 3 , 5 . . , 1999, ;m * 5 . +.+, 2000, ; F , . B # , 2000, ; k 1 0 k * + + +2 + + +, * 8 2 . '# ,1989; g * . . -V , 2000, ; k . . , 1989, ; 9 + * 1 . B # , 2001, ; A + * \ *. ^& % , 2001, ! . V ! & & ./ , (
281
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
" .; 2000,
,
,
) , 5
& . ( . -
+
. B
: #
, , 2000, +. B
# k* .B
, ,
", ! - ;F 3 3 ,5 # , 1999, ", ! ; 5 1 , .B # , 2000, ", ! ; +1 * *« " 0 +» 5 * * « * » , +5 * +« ». B # , 2000, ", ;m * 5 . +.+ 2000, ! ;n 5 ( .— [.A.) 3 , 1 0, 3 , 1 * 1 +" .B # , 1999. ) & ! & # ! # , " & « » . % ! & # . / " (%) & # # , " 8 2 # , & . '! & & # # , & " # " # # , # * + & ! . # # # , ", " ! , ! " & ! ( , , .). B , # ! # , ! ! & , ! « # » & ! , # .
282
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
/ !
# ,
.
/
& #
# # ". ,
i . # "
2
+ +
! . .
! & &
!
# « ! .
,
" , , ,
, *"
\Zr
*
& #
,
&
, , , , ( ! ), . *. ( . + * 3 , ! , ; A 0, 3 ! ! ; *3 , 2003, ! #, * ; -
x,h, * , — , # , 2001, ", 1 * " . ? ( . — [.A.). ^& % 2003, " . ^& % ; 8 .B # , 2002, , , 2002, . " # ! " , ,
•
" ^& % )
.: ,* 3 , , , +
,
0
"
! Nomina agentis,
;
3 0 " . B
5
& ,
"
,
, , , 1 :q
& ! !
!
*
# ,
#
&
!
! » ,
&
!
!
. ^ "!
. .
# !,
& ! ! &
!
. & ,
283
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
,
# " ! ,
! . #
, , "
&
,
:
) !*
!
&
"
#
&
& «
-
, -
#
! ",
»;
)
, "
"
&
!
; ) #)
! ! #
! #
#
#
#
!
.
,
,
" '
#
& .
& !
,
&
, &
,
# ! , , ,
!
,
-
!
[B
!
#
!
, &
!
;
80-& & ! . ) -
1990]
! &
,
!
&
,
"
. /
&
&,
"
" "
#
#
!
!
& &
& "
!
#
" .
.
,
!
&
! & &
,
. , & # &, ! ! &
& &
1 , . . & .
&,
284
Ã. Ï. Íåùèìåíêî
1995 — Z 1 :V 1983 — A " #
Z. A. (h
\. \.) ( // + & // (
. 1995. ‘ 2. & # # ! # . %., 1983. B 1999 — A " [. k. ^ .' ! ( # & ) // Specimina Philologiae Slavicae. Bd. 121. München, 1999. B 1999 — A " [. k. , ! & ! & ( # # // Neue Wege der slavistischen Wortbildungsforschung. 2. Tagung der Internationalen Kommission fur slavische Wortbildung, Magdeburg, 9–11.10.97. Frankfurt am Main, 1999. B 2000 — A " [. k. V «g ! » // g ! . %., 2000. B 2001 — A " [. k. , # ! : , ! // . 2001. ‘ 1. B 2002 — A " [. k. P & & // & . %., 2002. B 2003 — A " [. k. g & &. ' .Y . %., 2003. B 2005 — A " [. k. V # " & ! # // g . Z . . . ( 70" .. %. B . %., 2005. / 1941 — k \. A. Z . %., 1941. [ 1974 — „ ;. Z. g ! . Z., 1974. qeština za školou 1974 — …eština za školou. Praha, 1974. Dokulil 1962 — Dokulil M. TvoGení slov v 4eštin‹ 1. Teorie odvozování slov. Praha, 1962. Furdík 1993 — Furdík J. Slovotvorná motivácia a jej jazykové funkcie. Levo4a, 1993. B
#
[. k. '
Ê âîïðîñó î äèíàìèêå ñîâðåìåííîé ëèòåðàòóðíîé íîðìû
285
Jedli4ka 1974 — Jedli ka A. Spisovný jazyk v sou4asné komunikaci. Praha, 1974. KoláGová 1999 — KoláVová I. Odraz komunika4ních faktor™ v textech sou4asné rozhlasové a televizní publicistiky // Stylistyka. VIII. Styl i gatunek. Opole, 1999. N‹š4imenková 1990 — {Jš imenková G. O n‹kterých jevech jazykové specifi4nosti 4eštiny a ruštiny v pGekladatelské praxi // qeština jako cizí jazyk. III. Materiály z III. Mezinárodního sympozia qeský jazyk a literatura v zahrani4í. Praha, 1990. Neš4imenko 2001a — {eš imenko G. Univerzální a specifické tendence ve vývoji jazyka sd‹lovacích prostGedk™ // qeština. Univerzália a specifika. 3. Sborník konference v Brn‹ 22.–24. 11. 2000. Brno, 2001. Neš4imenko 2004 — {eš imenko G. K zintenzivn‹ní tendencí konvergentního vývoje sou4asných slovanských jazyk™ // qeština: Univerzália a Specifika. 5. Brno. Sborník 5. mezinárodního setkání bohemist™ v Brn‹ 13.–15. 2003. Praha, 2004. Nová slova v 4eštin‹ — Nová slova v 4eštin‹. Slovník neologizm™. Academia. Praha, 1998. Zagrodnikowa 1982 — Zagrodnikowa A. Nowe wyrazy i wyra›enia w prasie, Kraków, 1982.
………………………………………………………………. . .
.
……………………………………………
: . . ! :
.
# . . % . . %
5
!
. $
!
.
" " # ! ………………………………………………………………
3
25
%
% " ………………………………………………………………. .
113
! ……………..
153
)………..
207
XX — " . …………………………………………………………………….
219
"
.
"
#
.
, " -
. . XXI
. .! " (
.*
XX
(
"
#
#
.
# " -
# )…..
239
6
!
" # # $ (.:
! % #
! ! &. .
!
, 2008. — 287 .
______________________________________________ 0 1 1 2 24 4 5 2008 $. #. 1 . #. 18 7 300 9! . ! : . ; $ 5. ______________________________________________________ «0 = # – 2000» ( ! , #. 0 ! 5, . 36