DEAN KOONTZ PIECZARA GROMÓW THE HOUSE OF THUNDER PRZEŁOŻYŁ: ROMUALD SZOKA
Powieść ta jest wytworem wyobraźni autora, t...
17 downloads
306 Views
1MB Size
Report
This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form
DEAN KOONTZ PIECZARA GROMÓW THE HOUSE OF THUNDER PRZEŁOŻYŁ: ROMUALD SZOKA
Powieść ta jest wytworem wyobraźni autora, tak jak wszystkie występujące w niej postacie, miejsca i zdarzenia. Ewentualne podobieństwo do rzeczywistych zdarzeń oraz osób, żywych lub umarłych, jest zupełnie przypadkowe.
Część pierwsza POWOLNE ZBLIŻANE SIĘ STRACHU
l
Obudziła się i pomyślała, że oślepła. Otworzyła oczy, ale nie widziała nic, tylko złowrogie, bezkształtne cienie, wyłaniające się z purpurowego mroku. Nie zdążyła jednak wpaść w panikę, gdyż ciemność szybko ustąpiła miejsca delikatnej mgiełce, a ta rozpłynęła się zaraz, odsłaniając biały sufit wyłożony dźwiękoszczelnymi płytkami. Poczuła zapach świeżo wypranej pościeli, środków antyseptycznych, dezynfekcyjnych, spirytusu. Odwróciła głowę i w tym momencie rozdzierający ból niczym prąd elektryczny przeszył jej czaszkę na wysokości czoła, od skroni do skroni. Natychmiast rozmył się obraz przed jej oczami, a gdy znów zaczęła widzieć ostro, spostrzegła, że znajduje się w sali szpitalnej. Nie pamiętała, jak się tu znalazła. Nie znała nawet nazwy szpitala ani miejsca, w którym się on znajdował. C o się stało? Podniosła rękę i stwierdziła z przerażeniem, że jest bardzo słaba. Potem dotknęła czoła i odkryła, że część głowy, od brwi w górę, pokryta jest bandażami. Włosy miała krótko ostrzyżone, choć zawsze były długie i puszyste. Brakowało jej siły, żeby trzymać dłużej uniesioną rękę, więc opuściła ją z powrotem na kołdrę. Lewej ręki w ogóle nie mogła podnieść, ponieważ tkwiła w niej igła połączona z długą rurką. Koło łóżka stał metalowy statyw, na którym zawieszono butelkę z glukozą. Karmiona była dożylnie. Pewna, że to tylko złudzenie, zamknęła oczy. Ale gdy je otworzyła, ujrzała ten sam nie zmieniony pokój: biały sufit, białe ściany, zieloną wykładzinę na podłodze, rozsunięte na boki bladożółte zasłony, które odsłaniały olbrzymie okno. Za szybą widziała gąszcz wysokich, wiecznie zielonych krzewów i zachmurzone niebo, na którym uchowało się tylko kilka kawałków błękitu. W sali znajdowało się jeszcze jedno łóżko, ale nie zajęte przez nikogo. Była sama.
4
Łóżko, na którym leżała, miało z boku metalową kratkę, która podniesiona — tak jak to teraz miało miejsce — zabezpieczała pacjenta przed spadnięciem na podłogę. Poczuła się tak bezradna jak dziecko w kojcu. Nagle uprzytomniła sobie, że nie pamięta, jak się nazywa. Ani ile ma lat. W ogóle nie mogła przypomnieć sobie żadnych szczegółów z własnego życia. Wytężyła siły, próbując zburzyć białą ścianę w umyśle, która więziła po drugiej strome jej pamięć, ale bez powodzenia. Ściana wciąż stała, nieporuszona, nietknięta. Zelektryzował ją nagły strach, który w postaci ciężkiej, lodowej bryły osiadł w żołądku. Jeszcze raz spróbowała ożywić pamięć, ale znów przegrała. Amnezja. Uszkodzenie mózgu. Ta zatrważająca konstatacja uderzyła ją z siłą młota kowalskiego, powodując straszny wstrząs. Na pewno miała jakiś poważny wypadek i mózg uległ silnemu uszkodzeniu. Ponura wizja dalszego życia w stanie ciągłej niepamięci sprawiła, że wstrząsnął nią dreszcz. Ale nagle, zupełnie niespodziewanie, przypomniała sobie, jak się nazywa. Susan. Susan orton. I że ma trzydzieści dwa lata. Ale tych kilka kropli z oceanu pamięci nie pociągnęło za sobą spodziewanej strugi wspomnień. Susan nie mogła przypomnieć sobie nic więcej ponad nazwisko i wiek. Choć starała się bardzo, nadal nie potrafiłaby powiedzieć, gdzie na stałe mieszka, gdzie pracuje, czy ma męża, dzieci, skąd pochodzi, gdzie uczęszczała do szkoły, jakie są jej ulubione potrawy ani jakiej najchętniej słucha muzyki. Nie potrafiła znaleźć odpowiedzi zarówno na istotne, jak i na błahe pytania. Amnezja. Uszkodzenie mózgu. Serce ze strachu zabiło jej szybciej. Ale wtedy los się nad nią zlitował i wyświetlił w jej pamięci obraz wakacji w stanie Oregon. Nie wiedziała nadal, skąd pochodzi ani dokąd miała wrócić do pracy po skończonym urlopie, ale przynajmniej wiedziała już, gdzie się aktualnie znajduje. Gdzieś w Oregonie. Ostatnią rzeczą, którą pamiętała, była piękna górska szosa. Obraz ten miała teraz przed oczami i widziała najdrobniejsze szczegóły. Prowadziła samochód przez sosnowy las, w dali widać było brzeg oceanu. Słuchała radia. Był piękny, bezchmurny poranek i cieszyła się na rozpoczynający się dzień. Zjechała z głównej drogi, przecięła niewielką osadę, wyprzedziła kilka sunących powoli ciężarówek i znów znalazła się na drodze zupełnie sama. Po kilku kilometrach... No tak, tu film się urywa. Potem jest już tylko sala szpitalna i ona zmieszana i nie widząca. — Co ja widzę? Nareszcie! Proszę pani...! Susan odwróciła głowę, szukając właściciela głosu. Obraz znów się rozmył, a jej czaszkę przeszył tępy ból.
5
— Jak się pani czuje? Wygląda pani blado, ale po tym, co pani przeszła, nie należy się dziwić. Prawda? Co do tego nie ma wątpliwości. Głos należał do pielęgniarki, która zbliżała się od strony otwartych drzwi. Była pulchna jak bochenek chleba, szpakowata, miała ciepłe brązowe oczy i szeroki uśmiech. Na obfitej, matczynej piersi spoczywały szkła w białej oprawce, umocowane na łańcuszku zawieszonym na szyi. Susan chciała coś powiedzieć, ale nie mogła. Próba wypowiedzenia chociaż kilku słów kosztowała ją tyle wysiłku, że nagle przed oczami pojawiły się mroczki i o mało znów nie straciła przytomności. Nie przypuszczała, że jest aż tak słaba. Wystraszyła się niezmiernie. Pielęgniarka doszła już do Susan i uśmiechnęła się dobrotliwie. — Wiedziałam, że wyjdziesz z tego, skarbie. Po prostu wiedziałam. Niektórzy nie byli tutaj tego tak pewni, ale ja byłam. Wiedziałam, że ma pani dość siły, żeby się z tego wygrzebać. Nacisnęła guzik przyzywający pomoc. Susan ponowiła próbę wypowiedzenia słowa i tym razem z głębi jej gardła dobył się nieartykułowany gulgot. Przez głowę przemknęła myśl, że może już nigdy nie odzyska głosu. Może będzie skazana na wydawanie przez całe życie niepodobnych do ludzkiej mowy chrząknięć i mruknięć. Przecież czasami uszkodzenia mózgu powodują utratę mowy, prawda? Prawda? W głowie Susan bez ustanku dudnił werbel. Wydawało się jej, że siedzi na karuzeli, która kręci się coraz szybciej i szybciej. Ogarnęły ją mdłości; zapragnęła zsiąść z tej karuzeli. Pielęgniarka musiała dostrzec panikę w oczach Susan, bo powiedziała uspokajająco: — Niczym się nie przejmuj, moje dziecko. Wszystko będzie dobrze. Sprawdziła kroplówkę, po czym wzięła Susan za przegub prawej ręki, by zmierzyć tętno. Wielki Boże, pomyślała Susan, jeśli nie mogę mówić, to pewnie nie mogę też chodzić. Spróbowała ruszyć nogami, najpierw jedną, potem drugą, ale zupełnie nie miała w nich czucia. Były zdrętwiałe i jeszcze cięższe niż ręce. Pielęgniarka po zmierzeniu pulsu puściła rękę pacjentki, ale Susan kurczowo uchwyciła się jej fartucha, nie pozwalając odejść siostrze i znów chciała coś powiedzieć. — Musi pani jeszcze trochę poczekać — rzekła spokojnie pielęgniarka. Lecz Susan wiedziała, że nie może czekać. Znów balansowała na krawędzi utraty świadomości. W głowie pulsował piekielny ból, a obraz raz po raz rozmywał się i ustępował miejsca powoli, ale stanowczo rozprzestrzeniającym się falom ciemności. Do pokoju wszedł lekarz w białym fartuchu, zapewne wezwany przez pielęgniarkę, gdy ta nacisnęła guzik. Był to krzepki, pięćdziesięcioletni mężczyzna o surowej twarzy. Grube ciemne włosy zaczesane miał do tyłu, tak że odsłaniały całą twarz, pokrytą głębokimi zmarszczkami.
6
Susan błagalnie spojrzała na lekarza, gdy zbliżał się do łóżka, i spytała: — Czy mam sparaliżowane nogi? Przez chwilę wydawało się jej, że faktycznie wypowiedziała to zdanie na głos, ale zaraz zdała sobie sprawę, iż nie odzyskała jeszcze głosu. Nie mogła ponowić próby, bo obraz przed oczami znów zalała fala ciemności, łapczywie pożerająca każdy skrawek rzeczywistego świata. Ciemność. Zasnęła. Miała złe sny, bardzo złe sny. Koszmary. Po raz nie wiadomo który śniła jej się Pieczara Gromów i mnóstwo świeżej, ciepłej jeszcze krwi.
2
Gdy Susan się obudziła, ból głowy ustąpił. Obraz przed oczami nie był już rozmydlony, lecz całkiem wyraźny. Zapadła noc. Za oknem panowała absolutna ciemność, ale w sali ktoś zapalił delikatne oświetlenie. Susan odłączono już od kroplówki. Pokłuta igłami, blada i wychudzona ręka spoczywała bezwładnie na białej pościeli. Odwróciła głowę i znów zobaczyła lekarza o srogim obliczu. Stał nad łóżkiem i na nią patrzył. Jego brązowe oczy posiadały dziwną, niepokojącą moc: Susan odniosła wrażenie, że nie spogląda na nią, lecz przenika do jej wnętrza, jakby chciał poznać najskrytsze tajemnice kobiety. A przy tym jego oczy nic nie wyrażały, były puste i enigmatyczne. — Co... co się... ze mną stało? — zdołała z siebie wydusić. Jej głos był słaby, chrapliwy i raczej trudny do zrozumienia, ale przynajmniej wiedziała już, że nie doznała wstrząsu ani innego uszkodzenia mózgu, czego tak okropnie z początku się bała. Jednakże nadal była bardzo słaba. Niezmiernie wyczerpało ją wyszeptanie nawet tych kilku słów zapytania. — Gdzie... ja jestem? — wychrypiała, a w gardle paliła ją jak ogień każda z trudem wypowiadana sylaba. Lekarz nie odpowiedział od razu na jej pytanie. Pochylił się i wziął do ręki przełącznik, dyndający na kawałku kabla biegnącego wzdłuż metalowej krawędzi łóżka. Nacisnął jeden z czterech guzików i oparcie łóżka uniosło się do góry, tak że Susan znalazła się w pozycji siedzącej. Następnie nalał do szklanki trochę wody z metalowej karai, która stała przy łóżku na tacy z żółtego plastyku. — Proszę pić małymi łykami — powiedział. — Minęło już trochę czasu od dnia, kiedy po raz ostatni pokarmy i płyny przyjmowała pani doustnie. Wzięła od niego wodę. Była przepyszna. I nareszcie wyschnięte gardło Susan zostało nawilżone.
8
Gdy wypiła wszystko, lekarz odebrał od niej szklankę i postawił z powrotem na nocnej szafce. Potem z kieszeni fartucha wyjął punktową latareczkę, nachylił się i zajrzał w oczy Susan. Jego oczy, ukryte pod linią gęstych, łączących się brwi, były wciąż nieprzeniknione. W czasie gdy lekarz badał jej źrenice, Susan znów podjęła próbę poruszenia nogami. Były miękkie jak z waty i wciąż bardzo słabe, ale jednak dały się przesunąć. Nie były więc sparaliżowane. Kiedy lekarz skończył badanie, przysunął dłoń do twarzy pacjentki i spytał: — Czy widzi pani moją dłoń? — Oczywiście — odpowiedziała Susan. Jej głos wciąż drżał i był słaby, ale przynajmniej nie chrypiała już niezrozumiale. Głos lekarza był głęboki, zabarwiony lekkim, gardłowym akcentem, który zdradzał obce, nie znane Susan pochodzenie. — Ile palców pani widzi? — Trzy — odpowiedziała, świadoma, że on sprawdza, czy nie doznała wstrząsu mózgu. — A teraz ile? — Dwa. — A teraz? — Cztery. Lekarz skinął głową z zadowoleniem, a głębokie bruzdy na jego czole nieco się wygładziły. Oczy mężczyzny jednak wciąż wpatrywały się w nią z natężeniem. Peszyło ją to. — Czy pamięta pani swoje imię i nazwisko? — Tak. Nazywam się Susan orton. — Zgadza się. A drugie imię? — Kathleen. — Dobrze. Wiek? — Mam trzydzieści dwa lata. — Dobrze. Bardzo dobrze. Zdaje się, że pod tym względem pani nie ucierpiała. Zaschło jej w gardle, a głos miała chrapliwy. Chrząknęła i powiedziała: — Ale to wszystko, co pamiętam... Znów ujrzała głębokie bruzdy na zmarszczonym od troski czole lekarza. — Co pani chce przez to powiedzieć? — No... nie pamiętam, gdzie mieszkam, gdzie pracuje, nie wiem, czy jestem zamężna, czy też nie... Przez chwilę patrzył na nią badawczo, po czym oznajmił: — Mieszka pani w Newport Beach w stanie Kalifornia.
9
Gdy tylko wymienił tę nazwę, Susan ujrzała swój dom. Wzniesiony w stylu hiszpańskim, miał pokryty czerwoną dachówką dach, ściany ozdobione sztukaterią, otwierane — zamiast podnoszonych — okna i schowany był bezpiecznie wśród wysokich palm. Ale mimo wysiłków, wciąż nie mogła przypomnieć sobie ani numeru domu, ani nazwy ulicy. — Pracuje pani w Korporacji Milestone w Newport — dodał lekarz. — Milestone? — powtórzyła Susan. Coś zaczęło jej świtać, jakieś słabe światełko we mgle pamięci. Lekarz znów przyjrzał się jej badawczo. — Co się stało? — spytała drżąc cała. — Dlaczego tak pan na mnie patrzy? Zamrugał zdziwiony, po czym uśmiechnął się nieśmiało. Widać było wyraźnie, że uśmiech nie przychodzi mu łatwo i że ten jest wymuszony. — No... no przecież się o panią martwię... I chcę wiedzieć, z czym mamy do czynienia. W takim przypadku, jak pani, można się spodziewać czasowej utraty pamięci, ale jest ona łatwo uleczalna. Natomiast jeśli cierpi pani na coś więcej niż tylko czasowa amnezja, będziemy musieli zmienić sposób naszej kuracji. A więc to dla mnie bardzo ważne, żebym wiedział, czy nazwa „Milestone” coś dla pani oznacza. — Milestone — powtórzyła w zamyśleniu. — Tak. To znajoma nazwa. Ale nic poza tym. — Pracuje pani w Milestone jako fizyk. Kilka lat temu zrobiła pani doktorat na UCLA i zaraz po tym rozpoczęła pracę w Milestone. — Och — rzuciła, gdy w głowie zaczęło jej się trochę rozjaśniać. — Dowiadywaliśmy się w Milestone o podstawowe fakty z pani życia — ciągnął lekarz. — Jest pani niezamężna i bezdzietna... — Mówił i patrzył, jakie to robi na niej wrażenie. — Układa się to już jakoś w spójną całość? Susan odetchnęła z ulgą. — Tak. Do pewnego stopnia tak. Niektóre rzeczy mi się przypominają, ale nie wszystko. Brakuje wielu kawałków. — To jeszcze trochę potrwa — zapewnił ją. — Po takim wypadku trudno oczekiwać, żeby wszystko wróciło do normy w ciągu jednej nocy. Miała wiele pytań do lekarza, ale ciekawość nie była na tyle silna, żeby pokonać ociężałość, słabość i pragnienie. Poprosiła więc tylko o jeszcze jedną szklankę wody. Nalał jedną trzecią naczynia i znów upomniał, by piła małymi łyczkami. Nie trzeba jej było tego przypominać. Po wypiciu poprzedniej porcji wody czuła, że ma żołądek tak pełny, jakby zjadła porządny obiad. Gdy skończyła pić, zauważyła, że lekarz jeszcze się nie przedstawił. — Och, bardzo przepraszam. Jestem Viteski. Doktor Leon Viteski.
10
— Zastanawiałam się, skąd ma pan ten dziwny akcent — powiedziała. — Chyba dobrze zauważyłam, prawda? Viteski... Czy jest pan z pochodzenia Polakiem? Wyglądał na zakłopotanego i odwrócił wzrok. — Tak. Byłem dzieckiem wojny. Po utracie rodziców przyjechałem w 1946 roku do Ameryki. Miałem wtedy siedemnaście lat. Wujek zabrał mnie ze sobą. — Spontaniczność zniknęła z jego głosu, który teraz brzmiał tak, jakby lekarz recytował wyuczoną na pamięć kwestię. — I tak mówię już lepiej niż na początku, ale chyba nigdy zupełnie nie wyzbędę się polskiego akcentu. Najwidoczniej Susan dotknęła drażliwego tematu. Delikatna wzmianka o akcencie sprawiła, że lekarz stał się dziwnie defensywny. Zaczął mówić szybciej niż do tej pory, jakby chciał skończyć z tym, co ma do powiedzenia, i zmienić temat. — Jestem w tym szpitalu naczelnym lekarzem, szefem całego personelu medycznego. A przy okazji... czy pani w ogóle wie, gdzie znajduje się ten szpital? — Noo... pamiętam, że byłam na wakacjach w stanie Oregon, choć nie potrafię sobie przypomnieć nazwy żadnej miejscowości. Jestem w Oregonie, prawda? — Tak. Miejscowość nosi nazwę Willawauk. Liczy około ośmiu tysięcy mieszkańców. Willawauk jest siedzibą władz okręgu o tej samej nazwie. To głównie przemysłowy teren. Znajduje się tu tylko jeden szpital i właśnie w nim przebywamy. Nie jest zbyt duży; cztery piętra, dwieście dwadzieścia łóżek. Ale to dobry szpital. Powiem więcej: naszym zdaniem jest to lepszy szpital niż niejeden w dużym mieście, ponieważ u nas pacjentom poświęca się więcej uwagi. A to wyraźnie ma dodatni wpływ na liczbę szczęśliwie zakończonych kuracji. Jego głos nie zawierał cienia dumy czy entuzjazmu, jak powinien, biorąc pod uwagę treść wypowiedzi. Był prawie tak monotonny i bezbarwny jak głos komputera. A może tylko tak mi się wydaje? pomyślała Susan. Może moje zmysły nie działają jeszcze jak należy? Nie zważając na ociężałość i nieznośne pulsowanie, które znów pojawiło się pod czaszką, Susan uniosła głowę z poduszki i spytała: — Panie doktorze, dlaczego ja tu jestem? Co się ze mną stało? — Nie pamięta pani wypadku? — Nie. — Zawiodły hamulce, a na tym odcinku drogi — trzy kilometry na południe od skrętu do Viewtop — było wyjątkowo dużo zakrętów. — Viewtop? — Tam pani jechała. W torebce znaleźliśmy potwierdzenie rezerwacji hotelowej. — Viewtop to hotel?
11
— Tak. „Viewtop Inn”. Leży w miejscowości wypoczynkowej o tej samej nazwie. To wymarzone miejsce dla amatorów pieszych wędrówek. Hotel wybudowano pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt lat temu. I myślę, że teraz jest jeszcze bardziej popularny, niż był wtedy. To naprawdę miejsce, dokąd jedzie się, żeby o wszystkim zapomnieć. Słuchając doktora Viteskiego, Susan przypominała sobie powoli pewne fakty. Zamknęła oczy i zobaczyła hotel na serii kolorowych fotografii z lutowego numeru miesięcznika Travel. Ilustrowały one artykuł, po którego przeczytaniu była tak oczarowana obiektem, że natychmiast zarezerwowała pokój na część wakacji. Widziała teraz wyraźnie spadziste dachy, szerokie tarasy, obszerne foyer z licznymi kolumnami i ogrody otaczające „Viewtop Inn”. — A więc zawiodły hamulce — kontynuował Viteski — i straciła pani panowanie nad pojazdem, który przeciął balustradę nad urwiskiem, przekoziołkował dwa razy i zatrzymał się na drzewach. — O Boże! — Samochód rozbity był doszczętnie. — Lekarz potrząsnął głową. — To cud, że pani przeżyła. Gwałtownie poderwała rękę do góry i jeszcze raz dotknęła bandaży na głowie. — Jak ciężko jestem ranna? Viteski zmarszczył krzaczaste brwi, tak że znów łączyły się prawie w jedno, długie pasmo. Susan odniosła niespodziewanie wrażenie, że jego mimika jest sztuczna, teatralna. — Nie jest to coś bardzo poważnego — powiedział. — Szerokie rozcięcie głowy. Na początku bardzo pani krwawiła. Zeszyliśmy jednak ranę bardzo starannie i jutro albo pojutrze zamierzamy zdjąć szwy. Rana nie chciała się szybko goić, ale teraz wszystko jest już dobrze i blizna na pewno nie będzie szpecąca. — Czy doznałam wstrząśnienia mózgu? — Tak, ale to naprawdę nic poważnego i sami nie wiemy, dlaczego tak długo była pani w stanie śpiączki. Jeszcze przed momentem czuła rosnące znużenie i ociężałość, ale po tym co usłyszała, wzmogła czujność. — Śpiączki? Viteski skinął głową. — Zrobiliśmy badanie tomograficzne mózgu, ale oczywiście nie natrafiliśmy na żadne ślady zatorów. Nie było też obrzęku tkanki mózgowej ani innych objawów wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Doznała pani silnego uderzenia w głowę, które na pewno było przyczyną śpiączki, ale obawiam się, że na razie nic więcej na ten temat nie będziemy w stanie powiedzieć. W przeciwieństwie do tego, co można by wysnuć, oglądając telewizyjne seriale, współczesna medycyna jest jeszcze daleka od doskonało-
12
ści i nie zna odpowiedzi na wszystkie pytania. Najważniejsze, że odzyskała pani świadomość i nie ma widocznych komplikacji ubocznych. Wiem, że te „dziury” w pamięci mogą na psychikę działać frustrująco, a nawet destrukcyjnie, ale jestem przekonany, że wkrótce to minie. On nadal mówi tak, jakby recytował wyuczony na pamięć tekst, pomyślała Susan z niepokojem. Ale nie zatrzymała się dłużej nad tym spostrzeżeniem, gdyż to, co powiedział Viteski, było dużo ciekawsze od dziwnej maniery, z jaką się wypowiadał. „Śpiączka”. To słowo ją zelektryzowało. „Śpiączka”. — Jak długo byłam nieprzytomna? — spytała. — Dwadzieścia dwa dni. Wlepiła w niego spojrzenie pełne zdumienia i niedowierzania. — To prawda — potwierdził. Potrząsnęła głową. — Nie, to niemożliwe. Susan zawsze mocno trzymała życie w rękach. Wszystko miała dokładnie zaplanowane i wydawało jej się, że jest przygotowana na każdą niespodziankę. Życiem prywatnym rządziły u niej te same prawa systematyczności i metodyczności co w pracy naukowej, które pozwoliły jej uzyskać doktorat w dziedzinie fizyki cząsteczkowej dużo wcześniej od rówieśników. Nie lubiła być zaskakiwana, nie lubiła również zdawania się na kogokolwiek prócz siebie samej. Stan bezbronności, w którym się teraz znalazła, wprawił ją w przerażenie. Przerażenie stało się jeszcze większe, gdy usłyszała od doktora Viteskiego, iż przez dwadzieścia dwa dni leżała w śpiączce, a więc była zupełnie uzależniona od obcych ludzi. A gdyby już nigdy się nie obudziła? Albo — co gorsza — gdyby obudziła się i stwierdziła, że jest sparaliżowana od szyi w dół i całkowicie zdana na czyjąś łaskę? Gdyby przez resztę życia musiała być karmiona, ubierana i zanoszona do toalety przez płatnych opiekunów? Wstrząsnął nią dreszcz. — Nie — powiedziała do doktora Viteskiego. — Nie mogłam stracić tyle czasu. Nie mogłam. To na pewno jakaś pomyłka. — Czyżby pani nie zauważyła swej chudości? — spytał Viteski. — Straciła pani siedem kilo albo i więcej. Podniosła ręce, cienkie jak dwa patyki. Już wcześniej zauważyła, że jest chuda, ale nie chciała się nad tym zastanawiać. — Oczywiście przez cały ten czas podawaliśmy pani dożylnie różne płyny — zapewnił doktor Viteski. — W przeciwnym razie już dawno by pani umarła z odwodnienia organizmu. Zawierały one również środki odżywcze, głównie glukozę. Normalnego stałego pożywienia nie otrzymywała pani przez cały ten czas.
13
Susan miała metr sześćdziesiąt pięć wzrostu i jej idealna waga wynosiła pięćdziesiąt pięć kilo. W tej chwili ważyła między czterdzieści pięć a czterdzieści osiem kilo, czego efekt był dramatyczny. Położyła ręce na pościeli i nawet przez jej grubą warstwę czuła wystające kości ud i kolan. — Dwadzieścia dwa dni — rzekła z niedowierzaniem. Aż wreszcie, z wielkim oporem, przyjęła do wiadomości tę niewiarygodną informację. Gdy przestała negować niezaprzeczalne fakty, powrócił ból głowy i ociężałość. Jak kopka mokrej słomy opadła na poduszkę. — Na pierwszy raz wystarczy już tych wrażeń — stwierdził Viteski. — I tak pozwoliłem pani za dużo mówić. Tylko się pani niepotrzebnie męczy. A teraz potrzebuje pani wypoczynku. — Wypoczynku? — spytała. — Nie, na miłość boską! Wypoczywam już od dwudziestu dwóch dni! — Śpiączka to nie jest prawdziwy wypoczynek — wyjaśnił Viteski. — To nie to samo co normalny sen. Trochę jeszcze potrwa odbudowanie sił i odporności organizmu. Wziął do ręki regulator i opuścił oparcie łóżka. — Nie! — Susan wpadła nagle w panikę. — Niech pan jeszcze nie odchodzi! Proszę poczekać! Zignorował jej protest i opuścił oparcie łóżka do pozycji horyzontalnej. Susan zaczęła czepiać się metalowej kratki, chcąc pozostać w pozycji siedzącej, ale była jeszcze zbyt słaba, żeby utrzymać swój ciężar. — Chyba nie chce pan, żebym spała, co? — spytała, choć wiedziała, że sen jest jej potrzebny. Miała obolałe, zmęczone, palące oczy, a powieki były ciężkie jak z ołowiu. — Teraz najbardziej potrzeba pani właśnie snu — powiedział lekarz. — Ale ja nie mogę spać. — Wygląda pani tak, jakby organizm domagał się czegoś wręcz przeciwnego — odparował Viteski. — I wcale się nie dziwię. — Nie, nie! Ja nie odważę się pójść spać. Co będzie, jeśli się już nie obudzę? — Obudzi się pani. — A co będzie, jeśli zapadnę w następną śpiączkę? — Nie zapadnie pani. Susan zazgrzytała zębami ze złości, że lekarz nie potrafi zrozumieć jej lęku, i nie dawała za wygraną. — A jeśli jednak zapadnę? — Moja droga, nie można przez całe życie bać się zasnąć. — Viteski mówił teraz powoli, cierpliwie, jakby zwracał się do dziecka. — Niech się pani odpręży. Już pani wyszła z tej śpiączki. Wszystko będzie dobrze. A teraz, proszę mi wybaczyć, zrobiło się późno... Muszę iść coś zjeść i samemu położyć się spać. Powtarzam — niech się pani odpręży, a wszystko będzie dobrze. Zgoda?
14
Jeśli on tak wygląda, kiedy stara się być miły, myślała Susan, to jak się zachowuje, kiedy się nie stara? Lekarz podszedł do drzwi. Susan chciała krzyczeć: „Nie zostawiaj mnie samej!” Ale silne poczucie niezależności nie pozwoliło jej zachować się jak wystraszone dziecko. Nie chciała polegać na doktorze Viteskim ani na kimkolwiek innym. — Musi pani wypocząć — rzekł. — Jutro wszystko będzie wyglądać lepiej. Wychodząc z sali wyłączył górne oświetlenie. Cienie wyskoczyły nagle ze wszystkich zakamarków, jakby tylko na tę okazję czekały, i przybrały najróżniejsze kształty. Susan nigdy nie bała się ciemności, ale teraz poczuła się nieswojo, a serce zaczęło jej bić przyspieszonym rytmem. Salę oświetlał jedynie zimny blask mrugającej na korytarzu lampy fluorescencyjnej — doktor Viteski nie zaniknął jeszcze drzwi — oraz słabe światełko małej lampki nocnej stojącej na stole w rogu pokoju. Doktor Viteski zatrzymał się w drzwiach. Jego sylwetka była ostro zarysowana przez oświetlenie z holu, a twarz niewidoczna. Wyglądał jak wycięty z tektury manekin. — Dobranoc — powiedział. Zamknął drzwi za sobą. Teraz świeciła już tylko nocna lampka z piętnastowatową żarówką. Ciemność podeszła bliżej do łóżka i położyła na pościeli swe długie paluchy. Susan została zupełnie sama. Spojrzała na drugie łóżko, całkowicie spowite przez mrok. Wyglądało jak płachta czarnej krepy i skojarzyło jej się z czuwaniem na marach. Zapragnęła żarliwie, żeby dokwaterowano do jej pokoju jakąś pacjentkę. To nie w porządku, pomyślała, nie powinni mnie tak zostawiać. Przecież dopiero co obudziłam się ze śpiączki! Ktoś powinien cały czas przy mnie czuwać, jeśli nie pielęgniarka, to chociaż sanitariusz, ktokolwiek. Powieki miała ciężkie, coraz cięższe. Nie! powiedziała do siebie. Nie wolno mi zasnąć tak długo, aż będę pewna, że niewinna drzemka nie przerodzi się w kolejną, dwudziesto-dwudniową śpiączkę. Przez kilka minut walczyła z ogarniającym ją uczuciem senności, zaciskała pięści tak mocno, że aż paznokcie wbijały się jej w dłonie. Ale oczy piekły ją coraz bardziej, a powieki były jak z ołowiu. Stwierdziła, że chyba nic złego się nie stanie, jeśli zamknie je na chwile, aby dać im wypocząć. Była pewna, że jeśli nie będzie chciała zasnąć, to nie zaśnie, nawet jeśli zamknie oczy. W końcu zawsze wszystko było tak, jak ona chciała. Momentalnie przeleciała przez granicę jawy i snu jak kamień wrzucony do studni. Miała sen.
15
We śnie leżała na twardej, wilgotnej podłodze w dużym, mrocznym pomieszczeniu. Nie była sama. Byli z nią o n i. Wstała i zaczęła biec w ciemności, potykając się o wystające skały, uciekając przed koszmarem, który był wspomnieniem tragicznego przeżycia z czasów, gdy Susan miała dziewiętnaście lat. Znajdowała się w Pieczarze Gromów.
3
Następnego dnia rano, kilka minut po przebudzeniu Susan, do sali weszła pulchna, szpakowata pielęgniarka. Tak jak poprzednio nie miała okularów na nosie, tylko dyndały na łańcuszku na jej obfitych, matczynych piersiach. Wsunęła pod język Susan termometr, zmierzyła jej tętno, po czym założyła okulary, by odczytać wynik pomiaru temperatury. Przez cały ten czas niezmordowanie trajkotała. Nazywa się elma Baker. Zawsze mówiła, że Susan wyjdzie z tej śpiączki. Jest pielęgniarką od trzydziestu pięciu lat, najpierw pracowała w San Francisco, teraz jest tu, w Oregonie, i rzadko myli się co do szans pacjentów na wyzdrowienie. Ma taki doskonały zmysł zawodowy, że nieraz się zastanawiała, czy w poprzednim wcieleniu nie była też pielęgniarką i to wysoko wykwalifikowaną. — Oczywiście w innych sprawach nie jestem taka dobra — dodała zaraz ze śmiechem. — Na przykład w prowadzeniu domu! — Opowiedziała, jak to nie wystarcza jej nigdy pieniędzy do kolejnej wypłaty, a równoważenie salda na książeczce czekowej to prawie niewykonalne zadanie. Małżeństwo też jej nie wyszło. Ani jedno, ani drugie. Dwa rozwody, ani jednego dziecka — oto efekt końcowy. Nie potrafi również gotować. Nie znosi cerowania, do tej czynności czuje wprost wstręt. — Ale za to jestem cholernie dobrą pielęgniarką i jestem z tego dumna! — rzekła na koniec z emfazą i z tym niezmiennie czarującym uśmiechem. Śmiała się nie tylko ustami, ale całą twarzą, a przede wszystkim oczami, które pokazywały, że naprawdę siostra elma kocha swoją pracę. Susan polubiła tę kobietę. Zwykle nie miała cierpliwości do gaduł, a w każdym razie jej cierpliwość szybko się wyczerpywała. Ale paplanie siostry elmy było, dzięki obnażaniu własnych słabości, tak czarujące, że na Susan działało kojąco. — Nie jest pani głodna? — zapytała pielęgniarka. — Umieram z głodu. — Susan istotnie obudziła się z wilczym apetytem. — Zaczniemy już dzisiaj podawać pani normalne jedzenie — powiedziała siostra elma. — Oczywiście dietetyczne.
17
Jakby na potwierdzenie jej słów w drzwiach pojawił się młody blondyn, sanitariusz, wiozący śniadanie: kisiel o smaku wiśniowym, grzankę z niewielką ilością dżemu i wodnistą, białą jak kreda tapiokę*. Nigdy żaden posiłek nie był dla Susan tak apetyczny. Rozczarowała ją tylko wielkość porcji i zwierzyła się z tego pielęgniarce. — Zgoda, porcje są małe, ale uwierz mi, kochanie — zapewniła siostra elma — wystarczy zjeść połowę tego, a już będzie pani nasycona. Proszę pamiętać, że nie jadła pani od ponad trzech tygodni. Żołądek się skurczył. Minie trochę czasu, zanim będzie pani w stanie jeść normalne porcje. Pielęgniarka wyszła, by zająć się innymi pacjentami, a Susan po chwili przekonała się, że siostra miała rację. Choć nie dostała dużo, to już po kilku kęsach miała dosyć. A wszystko smakowało jej jak ambrozja. Jedząc pomyślała o doktorze Viteskim. Nadal uważała, że nie powinien był jej wtedy zostawić samej, bez opieki. Mimo witalności pani Baker cały szpital wydawał się zimny i nieprzyjazny. Kiedy uznała, że już więcej nie zje, wytarła usta papierową serwetką, odsunęła blacik i poczuła, że jest obserwowana. Podniosła wzrok. W drzwiach stał wysoki, elegancki mężczyzna pod czterdziestkę. Nosił ciemne buty, ciemne spodnie, biały fartuch, nie do końca zasłaniający białą koszulę i zielony krawat. W ręce trzymał notatnik. Uwagę przyciągała wrażliwa twarz, a idealnie zharmonizowane rysy nasuwały skojarzenie z posągiem starannie wyrzeźbionym przez jakiegoś mistrza dłuta. Błękitne oczy były jasne niczym perły i kontrastowały ostro z czernią zaczesanych do góry włosów. — Dzień dobry, pani orton — powiedział. — Cieszę się niezmiernie, że widzę panią siedzącą na łóżku i świadomą tego, co się dzieje dokoła. — Podszedł bliżej. Uśmiechnął się jeszcze bardziej czarująco niż elma Baker. — Jestem pani lekarzem. Nazywam się McGee. Doktor Jeffrey McGee. Wyciągnął rękę na przywitanie. Dłoń miał suchą, twardą i silną, ale dotyk był lekki i czuły. — Myślałam, że moim lekarzem jest doktor Viteski. — Doktor Viteski jest szefem personelu medycznego — rzekł McGee — ale pani przypadkiem ja się zajmuję. — Jego głos miał silny męski tembr, ale był jednocześnie dziwnie łagodny i kojący. — Miałem akurat ostry dyżur, kiedy panią przywieziono do naszego szpitala. — Ale wczoraj doktor Viteski... — Wczoraj nie pracowałem — wyjaśnił McGee. — W moim prywatnym gabinecie nie przyjmuję przez dwa dni w tygodniu, ale w szpitalu mam wolny tylko jeden dzień. I pani oczywiście na wyjście ze śpiączki wybrała właśnie ten jeden jedyny dzień, kiedy po dwudziestu dwóch dniach zmartwień, co też z panią będzie, wziąłem sobie *Tapioka — potrawa dietetyczna, sporządzona z mączki ziemniaczanej i skrobi ryżowej (przyp. tłum.)
18
wolne. — Zaczął kręcić głową i udawać, że jest jednocześnie zdumiony i rozgoryczony. — I nawet nikt mnie nie poinformował aż do chwili, kiedy dziś rano przyjechałem do szpitala. — Zmarszczył czoło, udając dezaprobatę. — Proszę pamiętać, panno orton — droczył się dalej — jeśli ktoś z moich pacjentów odprawia jakieś ozdrowieńcze czary, to ja, jako jego lekarz, życzę sobie być przy tym obecny, zrozumiano? Nie chcę, żeby kto inny chodził potem w blasku chwały. Susan uśmiechnęła się do niego, zdziwiona swobodnym zachowaniem lekarza. — Tak jest, panie doktorze. Zrozumiałam. — Dobrze. Bardzo dobrze. Cieszę się, że mamy co do tego jasność. — Uśmiechnął się. — Jak się pani czuje? — Lepiej — przyznała. — Czy na tyle dobrze, żeby wyjść wieczorem na tańce, a potem powłóczyć się od knajpy do knajpy? — Może jeszcze nie dzisiaj... — Trzymam panią za słowo. — Spojrzał na tackę ze śniadaniem i zmienił temat. — Widzę, że odzyskała pani apetyt. — Próbowałam zjeść wszystko, ale nie mogłam. — To cytat z Orsona Wellesa. Susan zaśmiała się. — Ale i tak nieźle pani idzie — stwierdził pokazując palcem resztki śniadania. — Musi pani zacząć od skromnych, ale częstych posiłków. I z czasem zacznie pani jeść solidne dania, wtedy zaś będziemy musieli uważać, żeby nie wpadła pani w nadwagę. Proszę się nie martwić chwilowym brakiem sił. Krok po kroku dojdziemy do zdrowia. Czy ma pani ból głowy? Czy jest pani senna? — Nie. — Zmierzę pani puls — powiedział wyciągając dłoń. — Już robiła to siostra elma. — Wiem. To był pretekst, żeby potrzymać panią za rękę. Susan znów się zaśmiała. — Jest pan inny niż większość lekarzy. — Czy pani uważa, że lekarz powinien być jak biznesmen, chłodny, ponury i pozbawiony poczucia humoru? — Niekoniecznie. — Czy uważa pani, że powinienem być podobny do doktora Viteskiego? — Zdecydowanie nie. — To jest barrrdzo dobrrry lekarz — powiedział McGee doskonale naśladując wymowę kolegi. — Co do tego nie mam wątpliwości. Ale podejrzewam, że pan jest jeszcze lepszy.
19
— Dziękuję. Komplement został przyjęty. Gdy będę pani wystawiał rachunek końcowy, zastosuję specjalną zniżkę. Wciąż trzymał ją za rękę. Wreszcie spojrzał na zegarek i naprawdę zaczął mierzyć tętno. — Czy będę żyć? — spytała, gdy skończył. — Jestem o tym przekonany. Jest pani pełna energii życiowej. — Trzymał ją jeszcze za rękę, kiedy powiedział: — A tak naprawdę, to uważam, że nigdy nie zaszkodzi trochę humoru w stosunkach między lekarzem a pacjentem. Wierzę, że pozwala to pacjentowi utrzymać pozytywny stosunek do leczenia, co przyspiesza wyzdrowienie. Ale niektórzy ludzie nie chcą mieć do czynienia z wesołymi lekarzami, wolą takich, którzy udają, że cały świat spoczywa na ich barkach. Wtedy czują się bardziej bezpieczni. Tak więc jeśli mój pogodny styl nie odpowiada pani, mogę go zredukować lub zupełnie wyciszyć. Najważniejsze dla mnie jest to, żeby pacjent czuł się dobrze i wiedział, że troszczę się o niego najlepiej, jak tylko potrafię. — Niech pan się niczym nie przejmuje i nie zmienia swego zachowania — odparła Susan. — Mnie się podoba, a mojej duszy potrzeba teraz pogody. — Zwłaszcza że nie ma powodów do smutku. Najgorsze ma już pani za sobą. Uścisnął delikatnie dłoń pacjentki, po czym ją puścił. Ku swemu wielkiemu zdziwieniu Susan poczuła nagłe rozczarowanie, gdy lekarz przestał ją trzymać za rękę. — Doktor Viteski powiedział mi, że ma pani luki w pamięci — rzekł McGee. — Już mniejsze niż wczoraj. Mam nadzieję, że z czasem wszystko wróci do normy. Ale nadal jest wiele rzeczy, których nie mogę sobie przypomnieć. — Chcę z panią o tym porozmawiać. Tyle że teraz muszę iść na obchód. Wrócę za parę godzin i wspólnie spróbujemy odblokować tę pamięć, jeżeli nie ma pani nic przeciwko temu. — Jakżebym mogła mieć...! — Teraz proszę wypoczywać. — A co mi innego pozostaje? — Racja. W tenisa będzie pani mogła grać dopiero po uzyskaniu ode mnie zgody. — Kurcze, a mam umówiony mecz z siostrą elmą! — Musi go pani odwołać. — Tak jest, panie doktorze. McGee wyszedł, odprowadzany uśmiechem pacjentki. Poruszał się swobodnie, z dużą i niewymuszoną gracją. Już zaczął na nią wywierać pozytywny wpływ. Nie dostrzegała jeszcze tego, że powoli dojrzewa w niej paranoja. Zauważyła natomiast, że pierwotny niepokój miał zupełnie subiektywne podłoże — wynikał ze słabości i zdezorientowania. Teraz dziwne zachowanie doktora Viteskiego nie miało dla niej żadnego znaczenia, a szpital już nie wydawał się zimny i nieprzyjazny.
20
*** Pół godziny później, kiedy pielęgniarka znów zajrzała do sali, Susan poprosiła o lusterko. Gorzko tego żałowała. Zobaczyła odbicie bladej, wymizerowanej twarzy. Szarozielone oczy były przekrwione i podkrążone obwisłymi worami. Widać było, że sanitariusze opatrujący jej głowę, by ułatwić sobie zadanie, cięli długie blond włosy byle jak i bez szacunku dla późniejszego wyglądu kobiety. W efekcie głowa Susan pokryta była strzechą nierównych, sterczących na wszystkie strony kosmyków. Na dodatek, po dwudziestu dwóch dniach włosy były przetłuszczone i rozczochrane. — Mój Boże! — wykrzyknęła. — Jak ja strasznie wyglądam! — Ależ skąd! — zaprzeczyła pani Baker. — Jest pani tylko trochę zaniedbana. Nie ma żadnych uszkodzeń twarzy. Gdy odzyska pani swoją normalną wagę, wypełnią się policzki i znikną wory spod oczu. — Muszę umyć włosy. — Jest pani jeszcze zbyt słaba, żeby pójść do łazienki i stać przy umywalce. Nogi będzie pani miała jak z gumy. Poza tym nie może pani umyć głowy, dopóki nie zdejmiemy bandaży, a to nastąpi najwcześniej jutro. — Nie, ja chcę dzisiaj, zaraz! Mam tak brudne włosy, że cała głowa mnie swędzi! Ten stan doprowadza mnie do depresji i na pewno nie przyczynia się do wyzdrowienia. — Kochana, tu nie ma o czym dyskutować. W tych sprawach pacjent niewiele ma do powiedzenia, więc niech pani lepiej oszczędza siły na inną okazję. Mogę najwyżej zrobić pani mycie „na sucho”. — „Na sucho”? Co to znaczy? — Wsypuje się we włosy specjalny proszek, który wchłania pot, a później się go wyczesuje. Nie jest to metoda doskonała, bo zawsze zostanie trochę brudu, ale stosowaliśmy ją co kilka dni, gdy leżała pani w śpiączce. — Czy to naprawdę pomaga? — Tak jak powiedziałam. — No, to niech będzie to mycie „na sucho”. Siostra elmą wyszła i za chwilę wróciła z pudełkiem proszku i szczotką do włosów. — Czy coś się uratowało z bagażu, który miałam w samochodzie? — spytała Susan. — Tak. Wszystko jest tu, w szafie. — Czy mogłaby mi pani podać kosmetyczkę? Pielęgniarka uśmiechnęła się z przekąsem. — Przystojny z niego czort, prawda? I jaki miły! — Pokiwała głową. — Ale niestety żonaty. Susan żachnęła się.
21
— Nie wiem, o czym pani mówi. Siostra zaśmiała się cichutko i pogłaskała pacjentkę po dłoni. — Nie przejmuj się, moje dziecko. Jeszcze nie widziałam żadnej pacjentki doktora McGee, która nie chciałaby dla niego wyglądać jak najkorzystniej. Nastolatki dostają migotania serca, kiedy doktor jest w pobliżu. Kobiety w pani wieku mają dziwnie błyszczące oczy. Nawet siwe babcie, złamane reumatyzmem, dwadzieścia lat starsze ode mnie, a czterdzieści od niego, chcą w jego obecności lepiej wyglądać. Lepszy wygląd powoduje, że i czują się lepiej. A o to przecież w medycynie chodzi. *** Krótko przed dwunastą w południe wrócił doktor McGee. Pchał przed sobą wózek do rozwożenia posiłków. — Pomyślałem sobie — powiedział — że moglibyśmy zjeść razem lunch i przy okazji porozmawiać o pani problemach z pamięcią. — Lekarz jedzący lunch z pacjentką? — spytała Susan rozbawiona. — Nie jesteśmy tu tacy sztywni, jak lekarze w dużych, miejskich szpitalach. — A kto płaci za mój lunch? — Sama pani płaci. Tak dalece nowatorscy jeszcze nie jesteśmy. Zaśmiała się. — A co dzisiaj mamy? — Dla mnie kanapka z sałatką z kurczaka i jabłecznik, a dla pani grzanka, tapioka i... — To już się robi monotonne. — Ależ nie! Jest pewien element urozmaicenia. Zamiast kisielu o smaku wiśniowym, dostanie pani kisiel o smaku cytrynowym! — Moje serce chyba pęknie z radości! — I kawałek brzoskwini w syropie. Coś dla prawdziwych smakoszy. Wyrównał poziom łóżka z siedzeniem obrotowego krzesełka, żeby mogli wygodnie prowadzić rozmowę w trakcie spożywania lunchu. Następnie wysunął blat do posiłków, postawił na nim tackę, zerwał folię, w którą była owinięta, i powiedział: — Wygląda pani ładnie i świeżo. — Wyglądam jak odgrzebany nieboszczyk. — Co też pani opowiada! — Tak, tak. — Tapioka wygląda jak odgrzebany nieboszczyk, ale pani wygląda ładnie i świeżo. Proszę pamiętać, że ja jestem lekarzem, a pani pacjentką. Pacjenci muszą zawsze słuchać tego, co mówi lekarz. Nie zna pani swoich obowiązków szpitalnych? Jeśli mówię, że wygląda pani ładnie i świeżo, to — do stu piorunów! — tak musi być!
22
Susan uśmiechnęła się i kontynuowała zabawę. — Rozumiem; jakże mogłam być taka niesforna! — Wygląda pani ładnie i świeżo, Susan. — Och, dziękuję, panie doktorze. — Już lepiej... Susan miała włosy umyte „na sucho”, na twarzy delikatny makijaż, a usta pokryte szminką. Dzięki użyciu kropel „Murine” jej oczy nie były już zaczerwienione, choć niezdrowej mglistości pozbyć się nie mogła. Przebrała się także w jedwabną piżamę, którą znalazła wśród swych rzeczy, a oddała szpitalną koszulę. Wiedziała, że nie wygląda jeszcze najlepiej, ale przynajmniej nieco korzystniej niż poprzednio. Ten fakt powodował, że czuła się dużo lepiej, a więc potwierdziły się słowa pani Baker. W trakcie posiłku rozmawiali o lukach w pamięci Susan. Starali się je wypełnić. Wczoraj było ich ogromnie dużo, dziś już zdecydowanie mniej. Zaraz po przebudzeniu stwierdziła, że — bez większego wysiłku — potrafi sobie przypomnieć dużą część „brakujących” faktów. Urodziła się i wychowała na przedmieściach Filadelfii. Jako dziecko mieszkała z rodzicami w ładnym, jednopiętrowym domku o białych ścianach, który stał w rzędzie podobnych budynków przy alei wysadzanej klonami. Pamiętała do dziś zielone dywany trawników i huśtawki zawieszone na gankach. Co roku wszyscy sąsiedzi bawili się razem w Dniu 4 Lipca *, a na Boże Narodzenie chodzili z kolędami. Była to okolica jakby żywcem przeniesiona z telewizyjnego show o Harriet i Ozziem** — Miała pani szczęśliwe dzieciństwo — zauważył McGee. Susan przełknęła łyżeczkę kisielu o smaku cytrynowym i powiedziała: — Wszystko wyglądało na to, że będę miała szczęśliwe dzieciństwo, ale los chciał inaczej. Byłam bardzo samotnym dzieckiem. — Zaraz po przyjęciu pani do szpitala — rzekł McGee — próbowaliśmy nawiązać kontakt z pani rodziną, ale okazało się, że nie ma pani nikogo bliskiego. Susan opowiedziała lekarzowi historię swoich rodziców. Częściowo dlatego, by upewnić się, że już absolutnie wszystko pamięta, a częściowo dlatego, że po dwudziestu dwóch dniach przebywania w świecie ciemności i ciszy czuła potrzebę rozmowy, a doktor McGee był wymarzonym partnerem. Matka Susan, Regina orton, zginęła w wypadku samochodowym, gdy dziewczynka miała siedem lat. Chevrolet jej mamy przejeżdżał właśnie skrzyżowanie, kiedy został staranowany przez ciężarówkę z transportem piwa, której kierowca dostał ataku serca. Nie pamiętała mamy zbyt dokładnie, ale nie miało to żadnego związku z wypadkiem, któremu teraz uległa, i chwilową amnezją. W końcu miała tylko siedem lat, kiedy mama odeszła, i z upływem czasu obraz robił się coraz bardziej wyblakły, jak na starej fotografii. Smutny to fakt, ale prawdziwy. Znacznie lepiej pamiętała swego ojca. Frank orton był wysokim, tęgawym mężczy*Święto narodowe USA (przyp. tłum.) **Program amerykańskiej telewizji o typowych przedstawicielach klasy średniej (przyp. tłum.)
23
zną, właścicielem przeciętnie prosperującego sklepu z męską odzieżą. Susan bardzo kochała ojca i wiedziała, że on ją również kocha, choć nigdy tego nie powiedział. Pamięta go jako spokojnego, ostrożnego i raczej nieśmiałego mężczyznę o łagodnym spojrzeniu i zniżonym głosie. Najlepiej czuł się w domowym zaciszu z książką w ręce i nieodłączną fajką w ustach. Może gdyby miał syna, lepiej potrafiłby nawiązać z nim kontakt. W towarzystwie mężczyzn czuł się bardziej rozluźniony niż w towarzystwie kobiet. Dorastająca córka w domu na pewno stanowiła dla niego ciężki orzech do zgryzienia. Umarł na raka dziesięć lat po swej żonie i w rok po ukończeniu przez Susan szkoły średniej. Tak więc w dorosłe życie weszła jeszcze bardziej samotna, niż była do tej pory. Doktor McGee skończył jeść kanapkę z sałatką, wytarł usta serwetką i spytał: — A jakieś ciotki, jacyś wujkowie...? — Miałam wujostwo, ale oboje byli mi zupełnie obcy. Dziadkowie już dawno nie żyli. Ale... wie pan co? Samotne dzieciństwo ma także i swoje dobre strony. Nauczyłam się polegać wyłącznie na sobie i to procentuje przez całe moje życie. A potem zaczęła mówić o swoich studiach. Opowiadała, grzebiąc widelczykiem w brzoskwini, a doktor słuchał jedząc jabłecznik. Studia magisterskie ukończyła w Pensylwanii w Briarstead College. Potem pojechała do Kalifornii na studia podyplomowe, a wreszcie zrobiła doktorat na Uniwersytecie Stanowym w Los Angeles. Lata te pamięta z zadziwiającą dokładnością, choć niektórych rzeczy, które wydarzyły się w Briarstead, gdy była na drugim roku, wolałaby zapomnieć. — Czy źle się pani poczuła? — spytał McGee, cofając od ust nadziany na widelec kawałek ciasta. Susan zamrugała oczami. — Słucham? — Przez chwilę miała pani taką minę, jakby zobaczyła ducha — powiedział lekarz, marszcząc brwi. — Bo w pewnym sensie to prawda. Nagle minął jej apetyt. Przestała jeść i odsunęła blacik. — Czy chce pani o tym porozmawiać? — To tylko niemiłe wspomnienia — odparła wymijająco. — Żałuję, że nie potrafię tego zapomnieć. McGee zrezygnował z dokończenia deseru i odstawił na bok tackę z naczyniami. — Proszę mi o tym opowiedzieć. — Och, tylko bym panu niepotrzebnie zawracała głowę... — Ja chcę, żeby mi pani zawracała głowę. — To ponura historia. — Ale widzę, że nie daje pani spokoju. Więc proszę mi ją opowiedzieć. Bardzo lubię ponure historie.
24
McGee zapewne oczekiwał, że pacjentka uśmiechnie się na te słowa. Ale nawet on nie mógł zmienić faktu, że dla Susan orton Pieczara Gromów nigdy nie będzie niczym zabawnym. — No dobrze... A więc gdy byłam na drugim roku studiów w Briarstead, spotykałam się z pewnym chłopakiem. Nazywał się Jeny Stein. Był bardzo miły. Lubiłam go. Bardzo go lubiłam. Nawet zaczęliśmy się zastanawiać, czy po skończeniu studiów nie weźmiemy ślubu. A potem został zamordowany. — Bardzo mi przykro — powiedział McGee. — Jak do tego doszło? — Chciał być pasowany na członka wspólnoty *... — O Boże! — jęknął McGee, uprzedzając wypadki. — ...i w czasie ślubowania wierności tak się nad nim zaczęli znęcać... — Cóż za głupia, bezsensowna śmierć! — Jerry był takim zdolnym, wrażliwym i pracowitym chłopcem — ciągnęła Susan załamanym głosem. — Zdarzyło się kiedyś, gdy miałem ostry dyżur, że przywieziono chłopca, który omal nie spłonął żywcem w czasie odprawiania podobnego rytuału w tutejszym college’u. Koledzy zrobili mu „próbę ognia”. Idiotyczna zabawa; nie wiem, co chcieli sobie udowodnić, bo na pewno nie to, że są dorosłymi mężczyznami. Nieszczęśnik miał poparzenia trzeciego stopnia na prawie całym ciele i po dwóch dniach zmarł. — Jerry nie zginął w wypadku — oznajmiła Susan. — Jerry padł ofiarą nienawiści. Dreszcz przeszedł jej po ciele na wspomnienie tamtego wydarzenia. — Co pani chce przez to powiedzieć? — spytał McGee. Przez chwilę się nie odzywała, błądząc myślami trzynaście lat wstecz. Chociaż w szpitalu było ciepło, nagle zrobiło jej się tak zimno, jakby znalazła się właśnie w Pieczarze Gromów. McGee czekał cierpliwie, pochylając się lekko nad łóżkiem. W końcu Susan potrząsnęła głową i powiedziała: — Nie. Nie chcę wracać do tamtej sprawy ze wszystkimi szczegółami. To zbyt bolesne. — Straciła pani w ciągu tych trzydziestu dwóch lat życia wiele bliskich osób. — Tak, czasami nawet zastanawiam się, czy nie jestem naznaczona jakąś klątwą. — Matka, ojciec, potem narzeczony... — Właściwie to nie byliśmy jeszcze zaręczeni. — Ale na to się zanosiło... — Chyba jednak nie doszłoby do małżeństwa. — No dobrze, jakkolwiek by było, musimy porozmawiać o tym nieszczęściu, żeby ulżyć pani duszy. *Oryg. „fraternity” („sorority”) — popularny na amerykańskich uniwersytetach i w college’ach rodzaj nieformalnych zrzeszeń chłopców (dziewcząt), nazywanych zwykle kombinacjami liter alfabetu greckiego. Wspólnoty utrzymują razem własne miejsce zakwaterowania, rywalizują ze sobą, a przynależność do
25
— Nie — zaprotestowała stanowczo. — Niech pani będzie rozsądna. Jeśli trzynaście lat później nadal męczą panią te koszmary... Susan mu przerwała. — Panie doktorze, ja wiem, że w tej sprawie nic nie ulży mojej duszy. Te rzeczy są zbyt straszne, żeby można było o nich zapomnieć. Poza tym sam pan mówił, że dobre samopoczucie wpływa na przyspieszenie wyzdrowienia. Pamięta pan? McGee uśmiechnął się. — Pamiętam. — Więc proszę nie zmuszać mnie do opowiadania o rzeczach, które są dla mnie bolesne. Przyglądał jej się przez dłuższą chwilę. Miał intensywnie błękitne oczy i patrzył na Susan z taką troską, że nie miała żadnych wątpliwości co do jego intencji. Westchnął i powiedział: — W porządku, wróćmy więc do sprawy zasadniczej, do pani amnezji. Wygląda na to, że pamięta pani niemal wszystko. Które luki są jeszcze nie wypełnione? Zanim cokolwiek odpowiedziała, nacisnęła odpowiedni przycisk i podniosła oparcie łóżka, by móc usiąść wygodniej. Bolały ją plecy, ale przyczyną nie były obrażenia odniesione w wypadku, tylko nieruchome leżenie w łóżku przez ponad trzy tygodnie. Gdy usadowiła się już wygodnie, odłożyła urządzenie regulujące ustawienie oparcia i rzekła: — Nadal nie pamiętam przebiegu wypadku. Wszystko, co mogę sobie przypomnieć, to boczna droga, około trzy kilometry na południe od skrętu do „Viewtop Inn”. Chciałam dojechać tam jak najprędzej i zjeść obiad. A potem nastała ciemność. Jakby ktoś zgasił światło. — Nie będzie w tym nic niezwykłego, jeśli już nigdy nie przypomni pani sobie przebiegu wypadku — uspokoił ją McGee. — W takich sytuacjach nawet jeśli pacjent pamięta większość faktów ze swego życia, to jednak rzadko może przywołać wydarzenie lub innego rodzaju wstrząs, który spowodował amnezję. Taka dziura w pamięci często zostaje na całe życie. — Też tak podejrzewałam — oznajmiła. — I przyznam się, że bardzo mnie to nie martwi. Ale jest jeszcze jedna rzecz, która zginęła w niepamięci, i to już przyprawia mnie o szaleństwo. Moja praca. Cholera! Nie wiem nic o swej pracy, nie pamiętam najbardziej podstawowych faktów, a już tym bardziej żadnych szczegółów! Wiem tylko, że z zawodu jestem fizykiem, pamiętam, jak robiłam doktorat na Uniwersytecie Stanowym w Los Angeles i cała moja specjalistyczna wiedza tkwi w głowie nienaruszona. Jutro mogłabym wrócić do pracy bez potrzeby odświeżania wiadomości. Tylko jest pytanie — gdzie ja pracuję i co dokładnie robię? Poza tym — kto jest moim przełożonym, kim
26
są moi współpracownicy? Czy pracuję w biurze? A może w laboratorium? Myślę, że w laboratorium. Co pan na to? Ale nie pamiętam jego wyglądu, wyposażenia ani miejsca na tej przeklętej ziemi, gdzie się ono znajduje! — Pracuje pani dla Korporacji Milestone w Newport Beach w stanie Kalifornia — powiedział McGee. — Tyle to już wiem od doktora Viteskiego. Ale sama nazwa nic mi nie mówi. — Wszystko sobie pani przypomni. Tylko bez pośpiechu, mamy czas. — To dziwna sprawa — rzekła Susan, kręcąc głową. — Do tej pory wszystkie luki udawało się mniej lub bardziej wypełnić, bo zawsze było jakieś światełko w tej ciemności niepamięci, zawsze był choć jeden obraz, który pozwalał na stopniowe odtworzenie innych obrazów. Ale co do mojej pracy, to mam w głowie absolutną pustkę, żadnego punktu zaczepienia. I gdy staram się pokonać tę barierę, to ogarnia mnie nieokreślony lęk... McGee pochylił się jeszcze bardziej nad pacjentką, siedząc już na krawędzi krzesła. Zmarszczone brwi znów się połączyły. — Pracownicy izby przyjęć znaleźli w pani torebce legitymację służbową z Milestone — wyjaśnił. — Może gdyby ją pani obejrzała, odświeżyłoby to pamięć. — Może... — zgodziła się Susan z nutą niepewności w głosie. — Niech mi ją pan pokaże. Lekarz wysunął dolną szufladę nocnej szai i wyjął torebkę Susan. Otworzyła torebkę i znalazła legitymację. Był to laminowany kartonik z niewielkim zdjęciem. Na górze napisano niebieskimi literami na białym tle dwa słowa: KORPORACJA MILESTONE. Pod spodem tłustym drukiem było jej nazwisko, a jeszcze niżej imię i dokładny rysopis: wiek, wzrost, waga, kolor włosów, kolor oczu. Na samym dole czerwoną czcionką wybity był jej numer identyfikacyjny. I to wszystko. Doktor McGee stał przy łóżku i patrzył wyczekująco na Susan, gdy oglądała swoją legitymację. — Czy to coś pani pomogło? — Nie — odpowiedziała. — Nic a nic? — Nigdy tego nie widziałam, a przynajmniej nie pamiętam, żebym widziała. Susan obracała w palcach laminowany kartonik, wytężając umysł, by znaleźć najmniejszy chociaż punkt zaczepienia z przeszłości. Ale wszystko na próżno. Pomyślała sobie, że ta legitymacja służbowa jest dla niej równie obca, jak wytwór pozaziemskiej cywilizacji przywieziony właśnie z planety Mars. — To wszystko takie dziwne — oznajmiła. — Próbowałam odnaleźć w mej pamięci wspomnienie ostatniego dnia w pracy, zanim poszłam na urlop. Natrafiłam na jakieś strzępy faktów, niektóre pamiętam nawet dość wyraźnie. Przypominam sobie, jak wsta-
27
łam, zjadłam śniadanie, przejrzałam gazetę. To wszystko mam przed oczami tak dokładnie, jak ten lunch, który przed chwilą jedliśmy. Pamiętam dalej, jak poszłam do garażu, wsiadłam do samochodu, włączyłam silnik... — Znów spojrzała na kartonowy identyfikator i głos jej się załamał. Przez chwilę patrzyła nań z takim natężeniem, jakby to była czarodziejska kula, w której zobaczy minione dni swego życia. — Wyjechałam na ulicę... a następną rzeczą, którą pamiętam, jest powrót po pracy do domu. Wszystko, co wydarzyło się w tym czasie, nie istnieje w mojej pamięci. I nie dotyczy to tylko jednego dnia, ale wszystkich dni. Czynności przed i po pracy mogę z większym lub niniejszym trudem odtworzyć, ale przebieg mojej pracy to po prostu czarna dziura. Wessała absolutnie wszystkie wspomnienia. Doktor McGee wciąż stał przy łóżku swej pacjentki. — Tak się tylko pani wydaje — powiedział łagodnym, uspokajającym tonem. — Proszę mocniej potrząsnąć podświadomością. Niech pani jeszcze raz przypomni sobie siebie siedzącą tamtego ranka za kierownicą samochodu... — Wracałam do tego już wiele razy. — To proszę jeszcze raz spróbować. Susan zamknęła oczy. — To był normalny dzień, jak każdy sierpniowy dzień w Południowej Kalifornii — zaczęła mówić, budując w myślach tło wydarzeń. — Było gorąco, bezchmurnie, unosił się tylko lekki smog. Nie — poprawiła się po chwili. — Było gorąco i bezchmurnie, ale żadnego smogu nie było. Nawet maleńkiego obłoczka. — Wsiadła pani do samochodu i włączyła silnik. Potem wyjechała na ulicę. Teraz proszę przypomnieć sobie jazdę do pracy. Susan milczała przez dłuższy cza. — To nie ma sensu. Ja nic nie pamiętam. McGee nalegał delikatnie. — Proszę wymienić ulice, którymi jechała pani do pracy. — Nic nie pamiętam. — Musi pani pamiętać. Proszę podać chociaż jedną nazwę, a potem pójdzie jak z płatka. Susan czyniła, co mogła, by złapać choćby najmniejszy ślad wspomnień, jakiś detal, na którym mogłaby oprzeć rekonstrukcję całego obrazu, ale wszystko na nic. — Bardzo mi przykro — oznajmiła. — Ale nie mogę panu podać nawet jednej nazwy ulicy. — Powiedziała pani, że pamięta, jak wyjeżdżała samochodem na ulicę. W porządku. Jeśli to pani pamięta, to na pewno potrafi mi pani objaśnić, w którą stronę pani wtedy skręciła, w prawo czy w lewo?
28
Wciąż z zamkniętymi oczami Susan próbowała wyobrazić sobie nakreśloną przez lekarza scenę, ale skończyło się to tylko bólem głowy. Wreszcie otworzyła oczy, spojrzała na McGee i wzruszyła ramionami. — Nie wiem. — Philip Gomez — rzucił McGee. — Co? — Philip Gomez. — Kto to jest? Czy powinnam go znać? — Nic pani nie mówi to nazwisko? — Nie. — To pani szef w Milestone. — Naprawdę? — Susan wytężyła umysł, by wyobrazić sobie, jak mógłby wyglądać ten Philip Gomez. Nie mogła jednak odtworzyć rysów jego twarzy, nie umiała również powiedzieć absolutnie nic na temat tego człowieka. — Mój szef? Philip Gomez? Czy jest pan pewien, doktorze? McGee włożył ręce do kieszeni fartucha. — Po tym, jak przywieziono panią do naszego szpitala, próbowaliśmy odnaleźć kogoś z pani rodziny. Szybko zorientowaliśmy się, że raczej nikogo nie znajdziemy, bo jest pani zupełnie samotna. Dlatego zadzwoniliśmy do pani pracodawcy. Osobiście rozmawiałem z panem Gomezem. Zgodnie z tym, co powiedział, pracuje pani w Milestone od ponad czterech lat. Był bardzo zmartwiony wypadkiem. Od tego czasu dzwonił już do nas cztery albo pięć razy i pytał o pani stan. — Czy możemy teraz do niego zadzwonić? — spytała Susan. — Może gdybym usłyszała jego głos, to by mi coś zaskoczyło w głowie? Może pomogłoby to w zapełnieniu luk w pamięci? — Nie znam numeru jego domowego telefonu — powiedział McGee. — Tak więc będziemy mogli zadzwonić dopiero jutro do pracy. — Dlaczego nie dziś? — Bo dziś jest niedziela. — Och! Nie wiedziała nawet, jaki był dzień tygodnia, i ta konstatacja znów wytrąciła ją z równowagi. — Jutro na pewno zadzwonimy — zapewnił McGee. — A co będzie, jeśli po rozmowie z nim nadal nie będę mogła sobie nic przypomnieć? — Nie wierzę w taką sytuację. — To frazes. Niech pan będzie ze mną szczery, panie doktorze, zgoda? Proszę mi powiedzieć, czy istnieje możliwość, że już nigdy nie przypomnę sobie nic, co ma związek z moją pracą zawodową?
29
— Nie jest to bardzo prawdopodobne. — Ale teoretycznie możliwe? — Teoretycznie wszystko jest możliwe. Opadła na poduszki wyczerpana, przygnębiona i zalękniona. — Niech mnie pani posłucha — zaczął McGee. — Nawet jeśli nie przypomni pani sobie nic na temat Milestone, wcale nie znaczy to, że nie będzie pani mogła wrócić tam do pracy. W końcu swojej wiedzy fachowej pani nie zapomniała, jest pani nadal doskonałym naukowcem. Nie utraciła pani ani doświadczenia zawodowego, ani umiejętności. Gdybyśmy mieli do czynienia z całkowitą utratą pamięci, która jest najgorszą rzeczą, jaka mogłaby się pani przytrafić, to wtedy zapomniałaby pani prawie wszystko, czego się w życiu nauczyła, włączając w to umiejętność czytania i pisania. Ale nie cierpi pani na całkowitą amnezję i za to należy być wdzięcznym losowi. Dlatego też twierdzę, że z czasem wszystko sobie pani przypomni. Jestem o tym głęboko przekonany. Susan pomyślała, że nie byłoby źle, gdyby McGee miał rację. Do tej pory starannie planowała swoje życie, a tu nagle wszystko stanęło na głowie. Męczyła ją ta sytuacja. Gdyby ten brak uporządkowania miał się stać permanentną cechą jej życia, to egzystencja byłaby dla niej czymś nieznośnym. Susan nie potrafiła żyć w warunkach, kiedy nie można było przewidzieć najbliższej chociaż przyszłości. McGee wyjął ręce z kieszeni fartucha i spojrzał na zegarek. — Muszę już iść. Ale przed zakończeniem dyżuru wpadnę jeszcze do pani na kilka minut. Przez ten czas, bardzo proszę, niech pani wypoczywa, dokończy swój lunch i przede wszystkim — niczym się nie przejmuje. Gdy przyjdzie na to czas, przypomni pani sobie wszystkie szczegóły dotyczące Milestone. Nagle, słuchając lekarza, Susan poczuła, że byłoby dla niej lepiej, gdyby już nigdy nie przypomniała sobie, co robiła w Milestone. Nie wiedziała, skąd wzięło się to przeczucie. Ogarnął ją po prostu paniczny strach, na który trudno było znaleźć wytłumaczenie. *** Spała dwie godziny. Tym razem nic jej się nie śniło, a przynajmniej nic nie pamiętała. Po przebudzeniu poczuła, że jest jej zimno i cała lepi się od potu. Włosy znów miała splątane, wyjęła więc grzebień i zaczęła się czesać. Właśnie odkładała go z powrotem do szuflady, kiedy do sali weszła siostra elma. Pchała przed sobą wózek na kółkach. — Czas na przejażdżkę, moje dziecko. — Dokąd mamy jechać?
30
— Na małe zwiedzanie pasjonujących korytarzy na drugim piętrze tajemniczego, romantycznego i bajecznego szpitala powiatowego w Willawauk — odpowiedziała pielęgniarka. — To będzie dla pani najwspanialsza przygoda w życiu. Dużo zabawy. Poza tym doktor chce, żeby miała pani już trochę ruchu. — Na wózku raczej nie będę miała dużo ruchu. — Tak się tylko pani wydaje. Wiele wysiłku będzie panią kosztować samo zachowanie równowagi na wózku i trzymanie się poręczy. Zmęczy też panią wymiana spojrzeń z innymi pacjentami, których będziemy mijać na korytarzach. W końcu nie jest pani w formie olimpijskiej, prawda? — Ale jestem pewna, że będę w stanie iść o własnych siłach — powiedziała Susan. — Może z początku będę potrzebować asysty, ale jeśli wesprę się na pani ramieniu i zdołam utrzymać prosto, to na pewno uda mi się też... — Jutro może pani spróbować przejść parę metrów — oświadczyła pielęgniarka, opuszczając metalową barierkę z boku łóżka. — Ale dzisiaj pojeździmy sobie, a ja będę kierować. — Nie chcę udawać kaleki. — Susan się nachmurzyła. — Na miłość boską, co też pani wygaduje! Jest pani po prostu chwilowo unieruchomiona i to wszystko! — To też nie jest dla mnie miłe. Siostra elma przysunęła wózek do łóżka. — Zanim usiądzie pani na nim, niech pani przesunie się na krawędź łóżka, zwiesi nogi i przez dwie minuty kołysze nogami w przód i w tył, tak żeby pracowały kolana. — Po co? — Żeby rozruszać mięśnie. Susan podniosła się z poduszek sama, bez pomocy, usiadła na krawędzi łóżka i zwiesiła nogi. Czuła się słabo, do tego zakręciło jej się w głowie. Złapała się kurczowo materaca, bo bała się spaść na podłogę. — Czy wszystko w porządku? — spytała siostra elma. — Jak najbardziej — skłamała Susan i zmusiła się do uśmiechu. — Proszę zginać i wyprostowywać nogi. Susan zaczęła wykonywać polecenie pielęgniarki, choć czuła się tak, jakby zamiast nóg miała sztaby ołowiu. Wreszcie siostra jej przerwała: — Już wystarczy. Susan skonstatowała z niesmakiem, że znów jest cała mokra od potu i na dodatek trzęsie się jak w febrze. Mimo to powiedziała: — Myślę, że mogę pospacerować o własnych siłach. — Jutro — odparła elma. — Ale ja się naprawdę świetnie czuję.
31
Pielęgniarka podeszła do szafy i wyciągnęła z niej szlafroczek. Był w tym samym kolorze co piżama Susan, najwyraźniej stanowiły komplet. Siostra elma wyszukała w jednej z walizek kapcie Susan i włożyła na jej drżące stopy. — W porządku, skarbie. A teraz niech się pani zsunie z łóżka i oprze o mnie całym ciężarem. Wtedy pomogę pani usiąść na wózku. Susan zsunęła się z łóżka, ale zamiast posłuchać pielęgniarki i dać się przez nią posadzić na wózku, postanowiła sprawdzić siły i stanąć samodzielnie na nogach. Wystarczyło jednak, że lekko dotknęła stopami ziemi, a już wiedziała, że nie zdoła się na nich utrzymać. Chociaż przed chwilą nogi miała jak z ołowiu, to teraz okazały się z waty. Nie chciała upokorzyć się przed pielęgniarką, padając jak długa na podłogę, więc chwyciła się mocno jej fartucha i dała posadzić na wózku. Prawie jak niemowlę do kołyski, pomyślała. Siostra elma mrugnęła okiem. — Nadal chce pani startować w maratonie? Susan była jednocześnie rozbawiona i zażenowana swą niedyspozycją. Zarumieniła się i siląc się na uśmiech powiedziała: — Jutro. Jutro tyle pobiegam po korytarzu, że będę miała dziury w kapciach. Zobaczy pani. — No cóż, moja droga, rozsądkiem pani nie grzeszy, ale jedno mi się u pani podoba — upór, pewność siebie i odwaga. Pielęgniarka przeszła za wózek i wypchnęła go z sali. Z początku ruch posuwisty wywoływał u Susan rewolucję w żołądku, ale już po chwili nad tym zapanowała. Szpital wybudowano na planie wielkiej litery T. Sala, w której leżała Susan, znajdowała się na końcu prawego, krótszego skrzydła. Pielęgniarka poprowadziła wózek do połączenia z główną częścią budynku, skręciła w lewo i pojechała razem ze swą pacjentką do końca korytarza. Wyjście z łóżka i opuszczenie pokoju wystarczyło, by Susan poczuła się lepiej. Podłoga na korytarzach pokryta była ciemnozieloną wykładziną z winylu, a ściany do pewnej wysokości — lamperiami w podobnym odcieniu. Wyżej pomalowano je na kolor jasnożółty, podobnie jak sufit. Jednym słowem — ciemno na dole, jasno na górze. Efekt tego, najwyraźniej zamierzony, był taki, że oczy same kierowały się do góry, odnosiło się wrażenie, że korytarze są nadzwyczaj wysokie. Panowała na nich czystość równie absolutna jak w sali Susan. Zupełnie inaczej niż w olbrzymim szpitalu w Filadelfii, w którym umarł na raka jej ojciec. Tam farba odłaziła ze ścian, korytarze były mroczne i nie sprzątane od lat, na parapetach okien grubą warstwą leżał kurz, a sam szpital pamiętał chyba jeszcze wojnę secesyjną. Susan była wdzięczna losowi, że wylądowała właśnie tu, w okręgowym szpitalu Willawauk. Lekarz, pielęgniarki i sanitariusze też byli inni niż tam. Tutaj wszyscy się do niej uśmiechali i sprawiali takie wrażenie, jakby na-
32
prawdę martwili się o losy swoich pacjentów. Gdy przejeżdżała korytarzem, wiele osób spośród personelu przerywało swoje zajęcia, żeby zamienić z nią parę słów. Wszyscy wyrażali zadowolenie, iż widzą ją obudzoną ze śpiączki i na najlepszej drodze do całkowitego wyzdrowienia. Siostra elma dopchała wózek do końca głównego korytarza, tam zawróciła i zaczęła pchać wózek z powrotem. Susan była nieco podniesiona na duchu, aczkolwiek przejażdżka już ją męczyła. Dzisiaj czuła się lepiej niż wczoraj, a po południu lepiej niż rano. Zapowiadało to, że z dnia na dzień będzie coraz zdrowsza i silniejsza. Nie oczekiwała, że coś niczym grom z jasnego nieba zakłóci jej dobre samopoczucie. Mijały właśnie windy znajdujące się na wprost dyżurki sióstr, kiedy z jednej z nich wysiadł pacjent i stanął tuż przed wózkiem Susan. Ubrany był w piżamę w biało-niebieskie pasy, ciemnobrązowy szlafrok i brązowe kapcie. Pielęgniarka zatrzymała wózek, by pozwolić mu przejść. Gdy Susan ujrzała jego twarz, chciała krzyczeć. Chciała, ale nie mogła wydobyć z siebie głosu. Przerażający strach sparaliżował jej płuca i zatkał gardło. Tym pacjentem był Ernest Harch, barczysty mężczyzna o wojowniczej twarzy i szarych oczach w odcieniu brudnego śniegu. Gdy w sądzie zeznawała przeciw niemu, patrzył na nią nieruchomo tymi szarymi oczami i ani na chwile nie odwracał od niej wzroku. Zawarte w jego spojrzeniu przesłanie można było odczytać bez trudu: „Jeszcze będziesz żałować swoich zeznań.” Ale to miało miejsce 13 lat temu. W tym czasie zrobiła wszystko, żeby po wyjściu z więzienia nie mógł jej odnaleźć. I już dawno przestała obawiać się zagrożenia z jego strony. A teraz był tu razem z nią. Mężczyzna spojrzał na pacjentkę siedzącą na wózku. Susan po błysku w oczach Harcha zorientowała się, że i on ją poznał. Mimo upływu lat i zmiany w jej wyglądzie zwłaszcza teraz, po wypadku, mężczyzna wiedział, kim jest Susan. Chciała zerwać się z wózka i uciekać. Ale strach sparaliżował ją tak, że nie mogła się ruszyć. Od momentu, kiedy otworzyły się drzwi windy, minęły zaledwie dwie sekundy, choć Susan wydawało się, że patrzy na twarz Harcha już co najmniej od kwadransa. Czas zgęstniał nagle i ciągnął się jak plastelina. Harch uśmiechnął się do Susan. Każdemu ten uśmiech mógłby się wydać niewinny, nawet przyjazny. Każdemu, tylko nie jej. Ona widziała w nim nienawiść i zagrożenie. Ernest Harch był mistrzem ceremonii wspólnoty, której członkiem chciał zostać Jerry Stein. Ernest Harch zabił Jerry’ego. Nie przez przypadek, lecz umyślnie. Z zimną krwią. W Pieczarze Gromów.
33
Teraz mrugnął do Susan, wciąż się uśmiechając. Nagle paraliż, wywołany przez strach, ustąpił i Susan jakoś zebrała siły, by zsunąć się z wózka i stanąć na nogach. Zrobiła krok do przodu, chcąc uciec jak najdalej od Harcha. Usłyszała za sobą okrzyk zdumienia wydany przez siostrę elmę. Postąpiła kolejny krok do przodu, czując się tak, jakby szła po pas w wodzie. W pewnym momencie zabrakło jej sił i zaczęła upadać. W ostatniej chwili złapały ją czyjeś ręce. Zdała sobie sprawę, że to ręce Ernesta Harcha. Znajdowała się w jego ramionach. Spojrzała mu w twarz, która była wielka jak księżyc w pełni. Ciemność wypełniła jej umysł.
4
— W niebezpieczeństwie? — spytał McGee. Wyglądał na zakłopotanego. W sali, obok łóżka, znajdowała się również siostra elma. Susan za wszelką cenę starała się być spokojna i wiarygodna. Miała dość oleju w głowie, by wiedzieć, że jeśli zachowa się histerycznie, nie potraktują jej serio, przecież w wypadku doznała obrażeń głowy. I tak zachodziła duża obawa, że nikt jej nie uwierzy, i uznają wszystko za przywidzenie. Dlatego Susan bardzo zależało na tym, by w umyśle doktora McGee nie zasiać żadnych wątpliwości. Po tym, jak zemdlała na korytarzu, przewieziono ją z powrotem do łóżka i tu się obudziła zaledwie parę minut później. Doktor McGee mierzył jej właśnie ciśnienie. Zaczekała, aż skończy badanie, i dopiero wtedy powiedziała mu, że jest w niebezpieczeństwie. McGee stanął obok łóżka, jedną rękę oparł o metalową barierkę i pochylił się nad pacjentką, tak że stetoskop zawieszony na szyi bujał się jak wahadło. — Jakie to niebezpieczeństwo? — Ten mężczyzna... — zaczęła Susan. — Jaki mężczyzna? — Ten, który wysiadł z windy. McGee spojrzał na pielęgniarkę. Siostra elma przytaknęła. — To jeden z pacjentów. — Czy to on jest dla pani niebezpieczny? — spytał McGee wciąż tym samym dobrotliwym tonem. — Doktorze, czy pamięta pan historie o moim chłopcu, Jerrym Steinie? — spytała Susan, miętosząc w palcach kołnierzyk piżamy. — Oczywiście, że pamiętam. Tylko on się liczył w pani życiu. Susan westchnęła. — A potem został zabity przez kolegów — kontynuował McGee. — Och, nie! — jęknęła pielęgniarka, która po raz pierwszy dowiedziała się o tej historii. — Jakie to straszne.
35
Susan oblizała spieczone usta i kilkakrotnie przełknęła ślinę. — Wspólnota nazywała to „rytuałem upokorzenia”. Ubiegający się o przyjęcie musiał wytrzymać upokarzanie przez kolegów w obecności jakiejś dziewczyny, najlepiej tej, z którą chodził. Nie miał prawa się bronić. Zabrali nas do jaskini wapiennej, położonej w odległości kilku kilometrów od campusu w Briarstead. Było to ich ulubione miejsce do odprawiania ceremonii znęcania się. Bardzo dbali o odpowiednie, dramatyczne tło dla swoich idiotycznych zabaw. Od samego początku nie chciałam mieć z tym nic wspólnego. Nie, żebym się czegoś bała, bo nastrój był nawet przyjemny, jak w czasie niewinnej gry. Jerry bardzo się palił do całego przedsięwzięcia. Ale w podświadomości czułam, że ci chłopcy mają w gruncie rzeczy złe zamiary. Podejrzewałam też, że są podpici. Mieli dwa samochody i nie chciałam jechać żadnym z nich właśnie dlatego, że pili. Wreszcie zdecydowałam się, ale tylko ze względu na Jerry’ego, który bardzo chciał zostać członkiem tej wspólnoty. Wolałam nie stawać mu na drodze. Wyjrzała przez okno na ciemniejące, wrześniowe niebo. Zerwał się wiatr i targał gałęziami drzew. Mówienie o śmierci Jerry’ego sprawiało jej ból, ale chciała, by McGee i siostra elma zrozumieli, dlaczego Ernest Harch stanowił dla niej tak wielkie i zupełnie realne zagrożenie. Musiała przekazać im wszystko. — Łańcuch jaskiń wapiennych w okolicach Briarstead jest bardzo długi. Liczy około dziesięciu podziemnych komór, z których niektóre są naprawdę olbrzymie. W powietrzu unosi się wilgoć, zapach pleśni i smród zgnilizny. Ale dla różnego rodzaju mętów jest to miejsce wymarzone. McGee, jakby nieco zniecierpliwiony przydługim wstępem, powiedział: — Tak rozległe jaskinie na pewno są atrakcją turystyczną, ale jakoś o nich nie słyszałem. — One nigdy nie były wykorzystywane w celach turystycznych — odparła Susan. — To nie to, co Carlsbad* czy Luray**. Te nie są wcale ładne. Wszędzie tylko ponure ściany z szarego wapienia. Są duże, i to wszystko. Największa pieczara jest rozmiarów katedry. Indianie z plemienia Shawnee nazwali ją „Pieczarą Gromów”. — Dlaczego Gromów? — spytał McGee. — Wysoko nad sklepieniem pieczary płynie podziemny strumień, spada po półkach skalnych, a woda uderzająca o bloki wapienia wywołuje odgłos huku, który zwielokrotniany jest przez echo. Daje to takie wrażenie, jakby bez przerwy waliły tam gromy. Wspomnienie jaskini było dla Susan tak żywe, iż mówiąc czuła w nozdrzach stęchłe, wilgotne i chłodne powietrze, które tam się unosiło. Zadrżała z zimna i przykryła nogi dodatkowym kocem. *Park narodowy z grotami wapiennymi na południowy wschód od miasta Carlsbad w pd.-wsch. części stanu Nowy Meksyk (przyp. tłum.) **Ciąg grot w okręgu Page w pn.-zach. części stanu Virginia, koło miasta Luray. Należą do parku narodowego Shenandoah (przyp. tłum.)
36
Podniosła wzrok i napotkała spojrzenie lekarza. W jego oczach dostrzegła zrozumienie i współczucie. McGee na pewno wiedział, jak wielkim bólem było dla Susan mówienie o Jerrym Steinie. Ten sam wyraz miały oczy siostry elmy. Pielęgniarka wyglądała tak, jakby miała ochotę podejść do łóżka i po matczynemu uściskać Susan. Po chwili McGee zaczął delikatnie namawiać Susan, by kontynuowała opowieść. — A więc ceremonia upokarzania miała miejsce w Pieczarze Gromów? — Tak. To była noc. Prowadzili nas do środka, oświetlając drogę latarką, a potem zapalili świece i postawili je na występach skalnych dokoła nas. Byliśmy w szóstkę, Jerry, ja i tamtych czterech. Nigdy nie zapomnę ich nazwisk ani wyglądu. Nigdy. Carl Jellicoe, Herbert Parker, Randy Lee Quince... i Ernest Harch. Harch był tego roku mistrzem ceremonii. Na zewnątrz zbierało się coraz więcej ciemnych, deszczowych chmur. W sali znów pojawiły się cienie, wypełzające ze wszystkich kątów, i zagarniały dla siebie więcej powierzchni. Doktor McGee zapalił nocną lampkę, a Susan mówiła dalej: — Skoro tylko znaleźliśmy się pod ziemią i zapalone zostały świece, Harch i trzej pozostali wyciągnęli butelki z whisky. Pili już wcześniej! Miałam rację! I nie przestali pić w czasie ceremonii. Im bardziej byli pijani, tym bardziej obrzydliwe rozgrywały się sceny. Najpierw zaczęli drażnić Jerry’ego, ale były to jeszcze niewinne, żartobliwe zaczepki. Wszyscy się wtedy śmialiśmy, nawet Jerry i ja. Powoli jednak ich szyderstwa stawały się coraz bardziej złośliwe i... okrutne. Niektóre były wprost niesmaczne. Gorzej nawet, posuwali się aż do wulgarności. Czułam się skrępowana i zgorszona. Chciałam wyjść stamtąd, Jerry też mi to polecił, ale tamci nie pozwolili mi wziąć ani latarki, ani świecy. W takiej piekielnej ciemności nie znalazłabym wyjścia z groty, więc musiałam zostać. Kiedy zaczęły się uszczypliwe uwagi na temat żydowskiego pochodzenia Jerry’ego, wiedziałam już, że będzie źle, bardzo źle. Oczywiście wszyscy czterej znajdowali się pod wyraźnym wpływem alkoholu. Ale to nie była pijacka awantura, o nie. A przynajmniej nie tylko. Tu nie chodziło jedynie o jakieś uprzedzenie czy nieuzasadnioną agresję. Ci czterej, a szczególnie Harch, wprost kipieli antysemityzmem. Briarstead nie była dużą szkołą — kontynuowała Susan. — Nie było w niej mieszanki środowisk ani narodowości, jak to zwykle ma miejsce w większych college’ach. W campusie nie spotkałby pan wielu Żydów, a we wspólnocie, do której chciał wstąpić Jerry, nie było ani jednego. Nie istniały jakieś zasady zabraniające przyjmowania Żydów w szeregi wspólnoty, ale tak się złożyło, że przez kilka ostatnich lat żaden Żyd nie był członkiem tej grupy, choć kiedyś było ich kilku. I nikt — z wyjątkiem Harcha i jego trzech kumpli — nie był przeciwny przyjęciu Jerry’ego. Oni się jednak uparli, że tak mu dokuczą, iż nie wytrzyma wszyst-
37
kich prób i wycofa swój wniosek o przyjęcie. Ceremonia w Pieczarze Gromów to miał być dopiero początek całej serii prób, rozłożonych w czasie na miesiąc. Nie sądzę, żeby w istocie planowali zabić Jerry’ego, w każdym razie nie na początku, nie wtedy, kiedy zawieźli nas do jaskiń, nie wtedy, kiedy byli jeszcze odrobinę trzeźwi. Chcieli jedynie, by poczuł się jak śmieć. Chcieli go trochę poturbować, przestraszyć, udowodnić mu, że nie jest w ich gronie mile widziany. Bardzo szybko od słów przeszli do czynów. Otoczyli go kołem i zaczęli odbijać jak piłkę. Jerry nie był głupcem; szybko zorientował się, o co chodzi. Nie był też mięczakiem. Nie chciał, żeby pozwalali sobie na zbyt wiele, i zaczął im oddawać. To tylko wzmogło ich agresję. Ponieważ nie przestawali miotać nim na wszystkie strony, w pewnej chwili uderzył Harcha pięścią i rozciął sukinsynowi wargę. — I wtedy się zaczęło... — dokończył McGee. — Tak. Wtedy puściły im hamulce. Za oknem uderzył piorun, zwiastując nadejście burzy, i przez chwilę mrugały światła. Susan miała dziwne, zatrważające wrażenie, jakby jakieś nadprzyrodzone siły chciały przenieść ją w czasie do jaskini, gdzie woda spadała kaskadami po skałach, do Pieczary Gromów. — Panowała tam dziwna atmosfera, która wyzwoliła z nich bestie — podjęła wątek Susan. — Przenikliwe zimno, wilgoć, mrok, nieprzerwany huk wodospadu, poczucie izolacji... To wszystko sprawiło, że zaczęli bić Jerry’ego, a gdy upadł, kopali go po całym ciele. — Na wspomnienie tego wszystkiego przeszył ją dreszcz. Potem zaczęło drżeć całe ciało, aż wreszcie ogarnęły ją spazmatyczne drgawki, nad którymi już nie miała kontroli. — Zachowywali się jak dzikie psy, atakujące intruza z innego stada — mówiła, wciąż drżąc nerwowo. — Zaczęłam krzyczeć, by przestali, ale nie mogłam ich powstrzymać. W końcu Carl Jellicoe zorientował się chyba, że przebrali miarę, i wycofał się. Po nim to samo zrobili Quince i Parker. Harch opanował się ostatni, ale jako pierwszy uświadomił sobie, że za to, co zrobili, wszyscy wylądują w więzieniu. Jerry stracił przytomność i... Tu głos jej się załamał. Wszystko wydawało się odbyć nie trzynaście lat temu, ale wczoraj. — Proszę kontynuować — powiedział spokojnie McGee. — ...krwawił z nosa... z ust... i z ucha. Był bardzo ciężko ranny. Jak już powiedziałam, Jerry stracił przytomność, ale drżał niepohamowanie. Musiał doznać uszkodzenia systemu nerwowego albo mózgu. Chciałam... — Proszę kontynuować, Susan. — Chciałam podejść do niego, ale Harch odepchnął mnie tak mocno, że upadłam. Potem powiedział do kumpli, że jeśli nie zrobią czegoś radykalnego, żeby ocalić skórę, to wylądują w więzieniu. A wtedy ich przyszłość, ich kariery — wszystko będzie skończone... Chyba że ukryją całą tę sprawę. Starał się ich przekonać, że muszą załatwić Jerry’ego, a potem zabić mnie i ukryć w głębokich dziurach, jakich było tam niemało.
38
Jellicoe, Parker i Quince wytrzeźwieli już trochę, zobaczywszy, co zrobili, ale nadal znajdowali się pod wpływem alkoholu, a dodatkowo byli wystraszeni i niepewni, co mają zrobić. Zrazu nie zgadzali się z Harchem, później przyznali mu rację, potem się zastanowili i znów nie chcieli zgodzić. Bali się popełnić morderstwo, bali się również, co będzie, jeśli tego nie zrobią. Harch wściekał się na nich za tę chwiejność i nagle postanowił, że zmusi ich do zgody, nie zostawiając po prostu innego wyboru. Odwrócił się w stronę Jerry’ego i... i... To wspomnienie było bardzo, bardzo przykre. McGee wziął ją za rękę. — ...kopnął go w głowę... trzy razy... i poprawił obcasem. Pielęgniarka westchnęła. — Zabił go — dokończyła Susan. Na zewnątrz pojaśniało, na niebie rozkwitła błyskawica, ścigana przez głuchy grzmot. O szybę uderzyły pierwsze grube krople deszczu. McGee ścisnął mocniej dłoń Susan. — Złapałam jedną z latarek i zaczęłam uciekać — mówiła znów Susan. — Tak byli zajęci ciałem Jerry’ego, że nawet tego nie zauważyli, miałam więc kilka minut przewagi. Nie było to dużo, ale wystarczyło, żeby nie wiedzieli, w którą stronę pobiegłam. Spodziewali się, że będę chciała opuścić jaskinie, ale ja uciekłam w przeciwną stronę. Wiedziałam, że inaczej dogoniliby mnie, a tak zyskałam nad nimi jeszcze większą przewagę. Ruszyłam w głąb, a raczej w dół jaskiń, pokręconym tunelem w skale doszłam do groty położonej poniżej Pieczary Gromów, a potem zeszłam po skałach jeszcze niżej. Tam zgasiłam latarkę, żeby nie dostrzegli poświaty, po której trafiliby na mój ślad. Dalej szłam w zupełnej ciemności. Posuwałam się powoli, krok za krokiem, macając przed sobą skałę. Wreszcie znalazłam niszę w ścianie, w której można było przebywać tylko w pozycji skurczonej. Dziura ta miała jednak tę zaletę, że ukryta była za wapiennym stalagmitem. Schowałam się tam, wciskając, jak tylko mogłam najgłębiej. Siedziałam, wstrzymując oddech. Słyszałam, jak Harch z kumplami mnie szukają. Trwało to kilka godzin. Wreszcie stwierdzili, że musiało mi się jakoś udać wyjść z podziemi. Ale ja jeszcze długo nie ruszyłam się z miejsca, w obawie, że mogą czekać na mnie na zewnątrz. Dopiero po siedmiu — ośmiu godzinach, kiedy nie mogłam już wytrzymać z pragnienia i kiedy zaczynałam dostawać klaustrofobii, wyszłam z ukrycia. Deszcz bębnił o szybę, a wiatr targał koronami drzew i gonił po ciemnym niebie wielkie chmurzyska. — O Boże! — westchnęła pielęgniarka. — Biedne dziecko! — Oczywiście wszyscy czterej stanęli przed sądem? — spytał McGee. — Tak. Prokurator okręgowy nie miałby szans zwycięstwa, gdyby oskarżył ich o morderstwo pierwszego lub drugiego stopnia. Zbyt wiele było okoliczności łagodzących, jak na przykład stan upojenia alkoholowego oraz fakt, że to Jerry pierwszy uderzył Harcha i rozciął mu wargę. Ostatecznie skazano Harcha na pięć lat w zakładzie poprawczym.
39
— Tylko pięć lat? — spytała siostra elma. — Myślałam, że wsadzą go na dożywocie — wyznała Susan gorzko, z żalem nie mniejszym niż ten, który czuła podczas czytania wyroku. — A co z resztą? — spytał McGee. — Uznano ich winnymi współudziału w morderstwie, ale ponieważ uprzednio nie byli karani i pochodzili z dobrych rodzin oraz ponieważ żaden z nich nie zadał śmiertelnego ciosu, więc nałożono na nich jedynie nadzór prokuratorski. — Niebywałe! — wykrzyknęła siostra elma. McGee wciąż trzymał Susan za rękę i była mu za to wdzięczna. — Oczywiście wszyscy czterej zostali wyrzuceni z college’u — ciągnęła. — I tak się dziwnie złożyło, że Parkerowi i Jellicoe los wymierzył sprawiedliwość. Obaj chcieli iść na medycynę, ale szybko się zorientowali, że żadna akademia nie przyjmie kandydatów z kryminalną przeszłością. Przez rok składali podania, gdzie tylko się dało, wreszcie przyjęto ich na jakiś trzeciorzędny uniwersytet. Urządzili wielką libację, żeby to uczcić. Potem wsiedli do samochodu. Prowadził Parker. W pewnym momencie stracił panowanie nad kierownicą, przekoziołkowali dwa razy i zginęli na miejscu. Może powinnam się wstydzić, ale — gdy usłyszałam o tym wypadku — poczułam ulgę i zadowolenie. — Wcale się nie dziwię — powiedziała pielęgniarka. — To naturalne. Nie ma się czego wstydzić. — A co z Randym Lee Quince’em? — spytał McGee. — Nie wiem, co się z nim stało — odpowiedziała Susan. — I nie chcę wiedzieć. Mam nadzieję, że wiedzie mu się jak najgorzej. Na dworze eksplodowała błyskawica, po której przeszedł momentalnie długi grzmot. Wszyscy troje patrzyli przez chwilę przez okno na deszcz padający coraz intensywniej. Potem odezwała się pielęgniarka. — To straszna historia, po prostu straszna. Ale nie bardzo rozumiem, co to ma wspólnego z tą historią na korytarzu. Zanim Susan zdążyła odpowiedzieć, wtrącił się McGee: — Zapewne mężczyzna, który wysiadł z windy wprost na wózek Susan, był jednym z tych morderców, którzy jeszcze żyją. — Tak — powiedziała Susan. — Harch? Quince? — Ernest Harch — odrzekła. — Co za niezwykły zbieg okoliczności — zdziwił się McGee. Uścisnął jeszcze raz, delikatnie, dłoń swej pacjentki. — Trzynaście lat później i to na drugim krańcu kontynentu! Pielęgniarka zmarszczyła czoło. — To musi być jakaś pomyłka.
40
— Ależ skąd! — Susan gwałtownie potrząsnęła głową. — Nigdy nie zapomnę jego twarzy. Nigdy. — Ale on nie nazywa się Harch — oświadczyła siostra elma. — Jak to nie?! — wybuchnęła Susan. — Ten pacjent nazywa się Bili Richmond. — No to znaczy, że zmienił nazwisko. — Nie sądzę, żeby przestępcy pozwolono na zmianę nazwiska — zauważyła siostra elma. — Przecież nie mówię, że zmienił je legalnie, przed sądem — powiedziała Susan, zgorszona brakiem wiary ze strony pielęgniarki. — To na pewno był Harch! — Z jakiego powodu on tu jest? — spytał McGee. — Jutro będzie miał operację — odrzekła siostra. — Doktor Viteski ma usunąć z pleców Richmonda dwa spore guzy. — Czy nie są to guzy kręgowe? — Nie. To typowe tłuszczaki. Ale olbrzymie. — Złośliwe? — spytał jeszcze McGee. — Nie. Ale są wyjątkowo duże i sprawiają mu pewien dyskomfort. — Przyjęty dziś rano? — Zgadza się. — I na pewno nazywa się Richmond? — Tak. — Ale to był Harch! Jestem o tym przekonana! — upierała się Susan. Siostra elma zdjęła okulary, które znów zawisły na jej obfitej piersi. Potarła nos, spojrzała na pacjentkę kpiąco i spytała: — Ile lat miał ten Harch, kiedy zamordował Jerry’ego Steina? — Był wtedy na ostatnim semestrze — powiedziała Susan. — A więc miał dwadzieścia jeden lat. — No, to nie ma sprawy — oznajmiła pielęgniarka. — Jak to? — spytał McGee. — Bo Richmond ma właśnie około dwudziestu lat. — Niemożliwe! — zaprotestowała Susan. — Zdaje się nawet, że dokładnie dwadzieścia jeden. W chwili kiedy zamordowano Steina, miał więc osiem. — On ma trzydzieści cztery lata, a nie dwadzieścia jeden! — wykrzyknęła Susan. — Richmond nie wygląda na więcej niż dwadzieścia jeden — zapewniła siostra. — Powiedziałabym nawet, że wygląda młodziej. Dużo młodziej. To jeszcze prawie dziecko. Jeśliby coś kręcił przy podawaniu swojego wieku, to prędzej dodałby coś, niż odjął.
41
Po zachmurzonym niebie znów rozeszła się błyskawica, a zaraz potem zagrzmiało. Doktor McGee spojrzał na swoją pacjentkę i rzekł: — Na ile lat wyglądał, kiedy wyszedł z windy? Susan przez chwilę się zastanawiała. Nagle poczuła skurcz w żołądku. — No, nie wiem... Ale on wyglądał dokładnie jak Ernest Harch. — Jak Ernest Harch trzynaście lat temu? — Nnno... tak. — Jak dwudziestojednoletni uczeń college’u? Susan skinęła głową niezbyt pewnie. McGee zdawał się osiągnąć swój cel. — A więc nie wyglądał na trzydziestoczteroletniego mężczyznę? — Nie. Ale może dobrze się trzyma. Niektórzy trzydziestoczterolatkowie wyglądają dziesięć lat młodziej. Susan była zdezorientowana tą wyraźną niezgodnością wieku pacjenta. Ale jego tożsamości była pewna: to jest Harch! — Może on jest tylko bardzo podobny do Harcha? — zasugerowała siostra elma. — Nie! — zaprzeczyła Susan. — To był Harch we własnej osobie. Poznałam go i wiem, że i on mnie poznał. Jestem w niebezpieczeństwie. To przez moje zeznania Harch poszedł siedzieć. Gdybyście widzieli, jak on na mnie patrzył w sądzie... McGee i pielęgniarka spojrzeli na nią tak, że poczuła się, jakby znów była w sali sądowej, jakby stała przed sędzią, oczekując na ogłoszenie wyroku. Przez chwilę odwzajemniała ich spojrzenie, ale szybko opuściła wzrok, bo nie mogła znieść wątpliwości, które widziała w ich oczach. — Niech pani posłucha, Susan — powiedział McGee. — Pójdę do kancelarii przejrzeć papiery tego człowieka. Może nawet zamienię z nim dwa słowa. Zobaczymy, może to coś wyjaśni. — Oczywiście — rzekła Susan, pewna, że to nic nie da. — Jeśli to naprawdę Harch, zadbamy o to, żeby nie pojawił się w pobliżu. A jeśli to nie Harch, to będzie się pani mogła zrelaksować. Ale to na pewno Harch, do cholery! pomyślała Susan, ale się nie odezwała. — Wrócę za kilka minut — zapewnił McGee. Susan spojrzała na swe białe, splecione dłonie. — Wytrzyma pani te kilka minut? — spytał przed wyjściem. — Jasne. Wyczuła jednoznaczną wymowę spojrzenia, które doktor wymienił z pielęgniarką. Potem McGee wyszedł na korytarz. — Wszystko się niedługo wyjaśni, skarbie — uspokoiła ją siostra elma. Na zewnątrz zagrzmiało, jakby w pobliżu spadła lawina.
42
*** Za oknami, mimo wczesnej pory, było już zupełnie ciemno. Burza przepędziła jesienne popołudnie, a gdy ustąpiła, zapadł niespodziewany mrok. — To jest Bili Richmond i co do tego nie ma żadnych wątpliwości — oznajmił McGee, gdy wrócił po kilku minutach. Susan siedziała sztywno w łóżku. Wciąż nie wierzyła. Byli już tylko we dwoje. Pielęgniarka skończyła swój dyżur i poszła do domu. McGee miętosił w palcach zawieszony na szyi stetoskop. — I nie ma też wątpliwości co do jego wieku — dwadzieścia jeden lat. — Miał pan za mało czasu, żeby sprawdzić jego przeszłość — odezwała się Susan. — Jeśli ograniczył się pan do przeczytania jego karty szpitalnej, to w ogóle nie jest to wiarygodny materiał. Przecież mógł podać fałszywe dane. — Tak, tylko że Leon... doktor Viteski powiedział mi, że zna rodziców Billa, państwa Grace i Harry’ego Richmondów, już od ćwierćwiecza i sam, tu, w tym szpitalu, odbierał po kolei całą trójkę ich dzieci. Pewność na twarzy Susan ustąpiła miejsca wątpliwości. McGee mówił dalej: — Viteski leczył Billa w dzieciństwie, zna wszystkie jego choroby. Kto jak kto, ale on może z absolutną pewnością stwierdzić, że w czasie, kiedy Ernest Harch zamordował Jerry’ego Steina, trzynaście lat temu w Pensylwanii, Bili Richmond miał osiem lat i bawił się z rówieśnikami tu w Oregonie, w miasteczku Pine Wells, cztery i pół tysiąca kilometrów od miejsca tamtej tragedii. — Cztery i pół tysiąca? — Nawet trochę więcej. Susan zrzedła mina. Mimo zmęczenia nie dawała jednak za wygraną. — Ale on wyglądał dokładnie jak Ernest Harch. Gdy wysiadł z windy prosto na mnie i zobaczyłam te jego szare, zimne oczy, mogłabym przysiąc, że... — O, na pewno nie panikowałaby pani bez żadnego powodu — przyznał pojednawczo McGee. — Jestem przekonany, że zachodzi między nimi wielkie podobieństwo. Chociaż Susan zdążyła już w ciągu jednego dnia polubić doktora McGee, zła była na niego za mentorski ton, który wkradł się do jego głosu. Złość dodała jej trochę siły, usiadła wyżej na łóżku, a na kołdrze położyła zaciśnięte dłonie. — To coś więcej niż ogromne podobieństwo. Ten mężczyzna wygląda, jakby był Harchem! — Ale proszę pamiętać, że minęło trzynaście lat od czasu, kiedy ostatni raz widziała pani Harcha. — No to co? — A więc obrazy mogły się pozacierać.
43
— Ja pamiętam dokładnie. Richmond jest tego samego wzrostu i tej samej budowy ciała co Harch. — To typowa sylwetka. — Ma te same blond włosy, te same rysy twarzy, te same oczy. Szare, wodniste i zimne. Ilu ludzi ma takie oczy? Niewielu. Każdy element rysopisu się zgadza. Richmond to kopia Harcha. To coś więcej niż tylko zwykłe podobieństwo. Strasznie dziwna sprawa. I niesamowita. — Dobrze, dobrze — rzekł McGee, podnosząc rękę, by przerwać Susan. — Może istotnie są dziwnym trafem niemal identyczni. Jeśli to prawda, to mamy tu niesłychany zbieg okoliczności, że spotkała pani jednego i drugiego w odstępie trzynastu lat i to na różnych krańcach kontynentu. Ale to tylko wielki zbieg okoliczności — i nic więcej. Susan skostniały dłonie i cała trzęsła się z zimna. Zaczęła pocierać dłonią o dłoń, by się rozgrzać. — Jeśli sprowadzamy to do zbiegów okoliczności, to muszę się zgodzić z Philipem Marlowe’em. — Z kim? — Z Marlowe’em. To prywatny detektyw, występujący w powieściach Raymonda Chandlera. Kobieta w jeziorze, Wielki sen, Długie pożegnanie... — Ach tak, pamiętam. No więc, co Marlowe miał powiedzieć o zbiegach okoliczności? — Powiedział, że jeśli nazwie się coś zbiegiem okoliczności, to on, Marlowe, udowodni, że w środku tego zbiegu okoliczności siedzi co najmniej dwóch facetów, którzy knują intrygi. McGee zmarszczył brwi i pokręcił głową. — To akurat filozofia dla bohatera powieści kryminalnej. Ale tutaj, w rzeczywistym świecie, brzmi ona nieco paranoicznie, nie sądzi pani? Znów miał rację i była za to na niego zła. Gdy gniew jej minął, odeszły też siły. Opadła bezwładnie na poduszkę. — Czy naprawdę może istnieć dwóch tak bardzo podobnych do siebie ludzi? — Nie słyszała pani o sobowtórach? Mówi się, że każdy człowiek ma gdzieś w świecie swojego sobowtóra, bliźniaka bez pokrewieństwa krwi. — Słyszałam. Ale to co innego — powiedziała Susan bez przekonania. — Mogę przysiąc, że on też mnie poznał. Uśmiechnął się w taki dziwny sposób. I... pomachał do mnie! Po raz pierwszy, od chwili kiedy wrócił do sali, McGee uśmiechnął się. — Pomachał do pani? Przecież w tym nie ma nic dziwnego ani tajemniczego. — Błękitne oczy lekarza śmiały się rozbawione. — Czyżby pani nie wiedziała, że mężczyźni zwykle machają ręką do atrakcyjnych kobiet? Niech mi pani nie opowiada, że jeszcze nikt nie zaczepiał pani w ten sposób. Proszę mi nie wmawiać, że spędziła pani całe życie w klasztorze albo na pustyni.
44
— W tej chwili nie jestem chyba zbyt atrakcyjna. — Susan nie ustępowała. — Bzdura! — Włosy należałoby umyć naprawdę, a nie posypywać jakimś proszkiem. Jestem wychudzona, a pod oczami mam wory. Nie myślę, żebym teraz mogła się komuś wydawać interesująca. — Niech pani tak wiele od siebie nie wymaga. Wychudzona? Wcale nie. Można by powiedzieć, że jest pani teraz „zrobiona na Audrey Hepburn”. Trudno się było oprzeć czarowi doktora McGee, ale Susan jeszcze się to udawało. Chciała powiedzieć mu wszystko, co leżało jej na żołądku. — To nie było takie zwykłe machnięcie ręką. — Aha — powiedział McGee. — A więc teraz przyznaje się pani, że nie był to pierwszy raz, kiedy do pani machano. Jeszcze się okaże, iż jest pani ekspertem od machania. Susan zignorowała wypowiedź lekarza. — Dobrze, więc jakiż to był rodzaj machania? — spytał McGee pojednawczym tonem. — Cwaniacki. Zimny. Pewny siebie. Nie było w nim nic sympatycznego, ciepłego ani przyjacielskiego, prędzej wulgarnego i... jak by tu powiedzieć?... groźnego — mówiła i nagle zdała sobie sprawę z tego, jak absurdalnie musi to wszystko brzmieć. Zbyt szczegółowo i zbyt emocjonalnie rozwodziła się nad czymś tak zwykłym jak machnięcie ręką. Zdaje się, że McGee podzielał tę opinię. — Dobrze, że nie poprosiłem pani o opis wyrazu jego twarzy — zauważył. — To by na pewno trwało do jutra rana. Susan poddała się wreszcie i uśmiechnęła. — Chyba plotę trzy po trzy, prawda? — Zważywszy, że wiemy na pewno, iż chodzi o człowieka nazwiskiem Richmond, a nie Harch, i który ma lat dwadzieścia jeden, a nie trzydzieści cztery, to raczej tak. — Więc i to machnięcie ręką było zwykłym machnięciem, a reszta to wytwór mojej fantazji? — Skłonny jestem przypuszczać, że ma pani rację — przyznał McGee dyplomatycznie. Susan westchnęła. — Taak... Chyba będę musiała przeprosić za całe to zamieszanie. — Nie było żadnego zamieszania — orzekł wspaniałomyślnie McGee. — Jestem okropnie zmęczona, słaba i moje zmysły nie są wystarczająco sprawne. W nocy śnił mi się Harch, więc gdy potem zobaczyłam tego mężczyznę wychodzącego z windy, tak bardzo podobnego do Harcha... po prostu wszystko mi się pomieszało. Wpadłam w panikę.
45
Dużo kosztowało ją to wyznanie. Nie zwykła zachowywać się jak mysz na widok kota. Susan Kathleen orton oczekiwała od siebie niezależnie od sytuacji, w jakiej się znalazła, spokoju i opanowania, i zwykle jej się to udawało. Wynikało to z samotnego dzieciństwa, które dość szybko zmusiło ją do polegania wyłącznie na samej sobie. Nawet w Pieczarze Gromów nie wpadła w panikę, kiedy Ernest Harch kopał Jerry’ego po głowie. Udało jej się uciec, schować i przeżyć tylko dlatego, że w sytuacji, w której większość ludzi straciłaby głowę, ona utrzymała nerwy na wodzy. Ale teraz była przerażona, a co gorsza, pozwoliła, by ludzie to widzieli. Czuła się zażenowana swą postawą i upokorzona. — Od tej chwili będę wzorową pacjentką — zadeklarowała. — Będę bez sprzeciwu przyjmować wszystkie lekarstwa. Będę jeść, ile wlezie, żeby jak najszybciej odzyskać siły. Będę zażywać ruchu, kiedy mi pan to poleci, i tylko tyle, ile mi pan poleci. Będę tak grzeczna, że zanim przyjdzie do mojego wypisania, zdąży pan zapomnieć, panie doktorze, o tym zamieszaniu, którego dzisiaj narobiłam, i będzie pan chciał, żeby wszystkie pacjentki były takie jak ja. Obiecuję. — Ja już chcę, żeby wszystkie pacjentki były takie jak pani — powiedział McGee. — Może mi pani wierzyć, że przyjemniej jest mieć do czynienia z młodą, atrakcyjną kobietą niż chorymi na serce staruszkami. McGee poszedł sobie, a Susan zamówiła u sanitariusza wypożyczenie telewizora. Późnym popołudniem przyniesiono jej odbiornik, tak że zdążyła jeszcze obejrzeć drugą połowę jednego z odcinków „e Rockford Files”, a potem setną powtórkę programu z serii „e Mary Tyler Moore Show”. Mimo częstych jeszcze wyładowań atmosferycznych obejrzała przedwieczorne wiadomości ze studia w Seattle. Z konsternacją zauważyła, że główne problemy międzynarodowe nie zmieniły się od czasu, gdy po raz ostatni oglądała telewizję ponad trzy tygodnie temu. Zjadła całą kolację; po kilku minutach zadzwoniła na pielęgniarkę z nocnej zmiany, by ta przyniosła jej jeszcze coś do przekąszenia. Przyszła nieco opryskliwa blondyna Marcia Edmonds i przyniosła sałatkę owocową. Susan pochłonęła całą porcję. Starała się nie myśleć o Billu Richmondzie, który był sobowtórem Harcha. Starała się nie myśleć o Pieczarze Gromów i tych wszystkich straconych dniach, gdy leżała w śpiączce. Starała się nie myśleć o lukach w pamięci ani o ciągłym stanie bezradności, w jakim wtedy się znajdowała. Nie chciała myśleć o niczym, co mogłoby znów zakłócić jej równowagę. Chciała być wzorową pacjentką, której nie nękają żadne troski poza jedną — jak najszybciej dojść do siebie. A jednak od czasu do czasu nieokreślone, ale wywołujące gęsią skórkę przeczucie niebezpieczeństwa pojawiało się w jej głowie; czająca się jeszcze w ukryciu zapowiedź czegoś niedobrego.
46
Ilekroć myśli Susan kierowały się na te mroczne ścieżki, zmuszała się, żeby myśleć o rzeczach przyjemnych. Zwykle myślała wtedy o doktorze Jeffreyu McGee. Przywoływała w pamięci grację, z jaką się poruszał, miły dla ucha tembr jego głosu, ciepło spojrzenia i niezwykłe iskrzenie błękitnych oczu, wreszcie silne i zgrabne dłonie o długich palcach. Późnym wieczorem deszcz przestał padać. Susan wzięła ostatnią już na ten dzień porcję leków uspokajających, ale nie była śpiąca. Za oknem wciąż szalał wiatr i próbował wedrzeć się do sali przez wszystkie możliwe szpary między framugami. Gwizdał przy tym, huczał i kwilił jak niemowlę. Susan nasunęło się skojarzenie z psiakiem obwąchującym zamknięte drzwi do pomieszczenia, do którego chciałby się dostać. Może to z powodu odgłosów, jakie wydawał wiatr, Susan śniły się tej nocy psy. Psy i szakale. Szakale i wilki. A potem wilkołaki. Zmieniały się nieustannie ze zwierząt w ludzi i z powrotem w zwierzęta. Kreatury te prześladowały Susan, skakały wokół niej i ujadały. Wypadały raz po raz z ciemności, szczerzyły kły i znikały w mroku. Gdy po raz kolejny przybrały ludzkie kształty, poznała, kim byli: Jellicoe, Parker, Quince i Harch. Potem znów uciekała przed nimi przez ciemny las. Nagle wpadła na polanę oświetloną jasnym blaskiem księżyca. Na polanie siedziały cztery wilki, pochylone nad zwłokami Jerry’ego Steina. Ostrymi kłami szarpały jego wnętrzności. Gdy podeszła bliżej, zawarczały groźnie. Z pysków ciekła im krew, a między kłami sterczały kawałki ludzkiego mięsa. Potem znów śniła, że w ludzkich postaciach ścigają ją przez podziemne jaskinie, wśród wapiennych stalaktytów i stalagmitów, wąskimi korytarzami wyżłobionymi w skale. Później prześladowcy byli psami, które goniły ją przez pole usiane delikatnymi kwiatami o czarnych płatkach. Innym znów razem psy grasowały po opustoszałych ulicach miasta, idąc za jej zapachem, wykurzając ją po kolei ze wszystkich kryjówek i niezmordowanie kłapiąc szczękami tuż przy jej łydkach. Raz nawet jeden z prześladowców dostał się do sali szpitalnej — był to wilkołak przykucnięty na podłodze, w nogach jej łóżka. Kształty potwora były niewyraźne, na dodatek ginął częściowo w ciemności. Łypał na Susan jednym, świecącym i złowrogim okiem. Kiedy poruszył się i wszedł w smugę światła, dostrzegła, że ulega on metamorfozie i zmienia się w człowieka. Człowieka w piżamie i szlafroku. To był Ernest Harch!. (To nie jest sen! pomyślała. Zimny pot zlał jej plecy.) Nocny gość podszedł bliżej do łóżka Susan. Pochylił się nad nią, by ją lepiej widzieć. Chciała krzyczeć, ale głos uwiązł jej w gardle. Chciała uciekać, ale nie mogła się ruszyć. Jego twarz zaczęła się nagle rozmazywać. Susan zebrała się w sobie, by zogniskować spojrzenie i nie stracić go z oczu, ale już po chwili wiedziała, że to bezcelowe. Wracała na znane sobie pole dziwnych, czarnych kwiatów... (Muszę się z tego otrząsnąć. Muszę się obudzić. To wszystko przez te lekarstwa! To miały być tylko lekkie środki uspokajające! Cholera!)
47
...i rysy Harcha rozpłynęły się w jedną, szarą plamę. Zniknęła też sala szpitalna i Susan znów zanurzyła się w morze czarnych płatków. Gdzieś za sobą słyszała ujadanie wilków. Na niebie świecił księżyc w pełni, ale jakoś mało było światła. Susan nie widziała, dokąd idzie, potknęła się o coś i upadła. Dopiero wtedy zobaczyła, że w polu czarnych kwiatów leżały okaleczone, na wpół pożarte zwłoki Jerry’ego Steina. Nagle pojawił się wilk, nachylił nad leżącą kobietą i warcząc zaczął ją obwąchiwać. Zimny nos był coraz bliżej drżącego ze strachu ciała Susan, aż wreszcie dotknął jej policzka. Wtedy wstrętny ryj bestii znów zaczął się rozmazywać i zmienił się w jeszcze wstrętniejsze oblicze Ernesta Harcha. I to już nie nos wilka dotykał policzka, ale zimny paluch mordercy. Wzdrygnęła się, a serce zaczęło jej bić tak mocno, jakby chciało wyskoczyć. Harch zabrał rękę i uśmiechnął się. Pole czarnych kwiatów zniknęło. Śniło jej się, że znów jest w swoim łóżku, w szpitalu... (Tylko że to nie jest sen. To się dzieje naprawdę. Harch jest tutaj i chce mnie zabić.) ...spróbowała usiąść na łóżku, ale nie mogła się poruszyć. Chciała sięgnąć po przycisk, za pomocą którego mogłaby wezwać pielęgniarkę albo sanitariusza. Ale choć guzik czekał raptem kilka centymetrów dalej, to ta odległość wynosiła dla niej całe lata świetlne. Napięła wszystkie mięśnie, by jakoś dosięgnąć przycisku, i nagle jej ręka wydłużyła się magicznie, jakby była z gumy. Ale palec wciąż jeszcze nie mógł osiągnąć celu. Poczuła się tak, jak musiała się czuć Alicja, gdy po przejściu na drugą stronę lustra znalazła się w krainie czarów, a ściślej — w tej jej części, gdzie nie miały zastosowania zwykłe prawa perspektywy. Tutaj małe było duże, a duże — małe. Blisko znaczyło daleko, a daleko — blisko. Nie istniała różnica między „wysoko” a „nisko”, „w środku” a „na zewnątrz” oraz „nad” i „pod”. Ta senna, narkotyczna dezorientacja zaczęła przyprawiać Susan o mdłości. Poczuła, że w gardle zbiera jej się żółć. Czy mogłaby to czuć, gdyby naprawdę spała? Nie była pewna. Jednak gorąco pragnęła wiedzieć, czy to wszystko jej się śni, czy też dzieje naprawdę. „Dawnośmy się nie widzieli”, powiedział Harch. Starając się utrzymać ostrość widzenia, Susan spojrzała na niego, ale twarz prześladowcy znów zaczęła się rozmydlać. Czasami zaś, dosłownie na sekundę lub dwie, zamiast ludzkich oczu łypały na nią wilcze ślepia. „Czy myślałaś, że przede mną możesz się gdzieś ukryć?” spytał szeptem, nachylając się nad nią tak bardzo, że prawie dotknęli się twarzami. Miał cuchnący oddech i Susan znów zastanowiła się, czy to, że czuje smród, nie oznacza, iż wszystko dzieje się na jawie. „Czy myślałaś, że przede mną możesz się gdzieś ukryć?” ponowił pytanie. Nie mogła mu odpowiedzieć, bo głos zamarł jej w gardle i nic na to nie mogła poradzić. „Ty wstrętna dziwko!” krzyknął Harch i uśmiech zmienił mu się w grymas złośliwości. „Ty wstrętna, śmierdząca dziwko. I jak się teraz czujesz? Co? Czy żałujesz, że zeznawałaś przeciwko mnie? Hę?! Taak, założę się, że żałujesz”. Zaśmiał się cicho i przez krótką chwilę śmiech ten był wyciem wilka, ale zaraz zmienił się z powrotem w ludzki śmiech. „Czy wiesz, co ja ci teraz zrobię?” spytał. Jego twarz znów zaczęła się
48
rozmywać. „Czy wiesz, co ci teraz zrobię?” Susan była w jaskini. Z kamiennego podłoża wyrastały czarne kwiaty. Uciekała przed ujadającymi wilkami. Skręciła w jakiś skalny korytarz, ale znalazła się na opustoszałej ulicy w mieście. Na chodniku pod latarnią stał wilk. „Czy wiesz, co ja ci teraz zrobię?” spytał. Susan znów zaczęła uciekać i uciekała tak poprzez gęstą, straszną ciemność. Następnego dnia, a był to poniedziałek, obudziła się zaraz po wschodzie słońca. Była mokra od potu i drżała na całym ciele. Pamiętała, że śniły jej się wilki oraz Ernest Harch. Teraz w szarym, łagodnym świetle poranka myśl o tym, że Ernest Harch mógł w nocy odwiedzić jej pokój, wydawała się nieprawdopodobna. Zwłaszcza że była cała i zdrowa — nikt nie wyrządził jej krzywdy. Wszystko to był zły sen. Po prostu zły sen.
5
Niedługo potem przyszła pielęgniarka i obmyła gąbką ciało Susan. Odświeżona, włożyła drugą piżamę, zieloną w żółte grochy. Salowa wzięła starą, przepoconą piżamę, wyprała ją w umywalce i powiesiła do wyschnięcia na wieszaku za drzwiami. Śniadanie tym razem było obfitsze, ale Susan — choć zjadła wszystko — nadal była głodna. Zaraz potem zaczęła się nowa zmiana, a wraz z nią pojawiła się siostra elma. Przyszedł też doktor McGee, który dzień zaczynał dziś od obchodu, a potem jechał do prywatnego gabinetu w Willawauk. Przy pomocy pielęgniarki uwolnił Susan od bandaży. Nic nie bolało, czuła tylko lekkie ukłucia, kiedy materiał odrywany był od miejsc, w których przykleił się do skóry. Doktor McGee ujął w dłoń podbródek Susan i obrócił jej głowę z jednej strony na drugą, dokładnie oglądając, jak goją się rany. — Może to zabrzmi nieskromnie, ale nieźli z nas krawce. Siostra Baker podała Susan lusterko z szai, by ta mogła się przejrzeć. Zobaczyła, że rana nie jest wcale taka straszna, jak się obawiała. Stanowiło to dla niej miłe zaskoczenie. Rana miała około dziesięciu centymetrów długości, była wąska, różowiutka, skóra wokół niej nieco nabrzmiała, a w miejscach, z których zdjęto szwy, widać było drobne kropeczki. — Ślady po szyciu znikną za jakieś dziesięć dni — zapewnił McGee. — Myślałam, że to będzie jedna wielka, krwawa miazga — przyznała Susan, podnosząc rękę, by dotknąć mięciutkiej skóry. — To była krwawa miazga, ale nie taka wielka — powiedział McGee. — Aczkolwiek krew leciała jak z odkręconego kranu, gdy tu panią przywieźli. A potem nie chciało się goić, zapewne dlatego, że leżąc w śpiączce, marszczyła pani czoło. Niewiele mogliśmy na to poradzić. Nie potrafimy jeszcze rozśmieszać śpiących pacjentów. — Uśmiechnął się. — Gdy znikną ślady po szyciu, blizna też się tak zagoi, że prawie nie będzie jej widać. Może być pani pewna, że nie zostanie tak szeroka i jasna, jak jest teraz. A zresztą, jeśli uzna pani, że nadal rana za bardzo szpeci twarz, to dobry chirurg plastyczny może dokonać przeszczepu tkanki.
50
— To na pewno nie będzie konieczne — rzekła. — Jestem pewna, że blizna będzie zupełnie niewidoczna. Najważniejsze, że nie wyglądam jak narzeczona Frankensteina. Siostra elma zaśmiała się głośno. — Z pani śliczną buźką nigdy nie byłoby to możliwe. Dziecko drogie, to zbrodnia tak się nie doceniać! Susan spąsowiała. McGee wyglądał na rozbawionego. Pielęgniarka pokręciła głową, zebrała pocięte bandaże, nożyczki i wyszła z sali. — A teraz — powiedział lekarz — może pani porozmawiać ze swoim szefem z Milestone. Zgoda? — Philem Gomezem? — Susan powtórzyła obce sobie nazwisko. — Nadal nie mogę nic sobie o nim przypomnieć. — Przypomni pani sobie — odpowiedział McGee, spoglądając na zegarek. — Jeszcze jest wcześnie, ale niewykluczone, że zastaniemy go już w pracy. Podniósł słuchawkę telefonu stojącego na nocnej szafce i przez szpitalną centralę zamówił rozmowę z Korporacją Milestone w Newport Beach, Kalifornia. Gomez był już w pracy i podszedł do aparatu. Przez kilka minut przysłuchiwała się rozmowie, słysząc tylko to, co mówi McGee. Lekarz poinformował Gomeza, że Susan obudziła się ze śpiączki, że ma pewne luki w pamięci, oczywiście „przejściowo”. Następnie oddał jej słuchawkę. Susan dotknęła jej, jakby to był jadowity wąż. Nie bardzo wiedziała, o czym ma rozmawiać. Z jednej strony perspektywa dalszego życia z olbrzymią dziurą w pamięci nie wydawała się jej interesująca, z drugiej jednak pamiętała aż nadto dobrze niemiłe uczucie, którego doznała poprzedniego dnia. Uczucie to sprowadzało się do wniosku, że może lepiej byłoby nigdy już nie wiedzieć, na czym polegała jej praca. Gdy myślała o Milestone, wciąż ogarniało ją nieokreślone, trudne do racjonalnego wyjaśnienia przerażenie. — Halo? — Susan? Czy to naprawdę ty? — Tak, to ja. Gomez mówił chaotycznie, wysokim, miłym głosem. — Susan, dzięki Bogu, dobrze, że cię słyszę, jak to dobrze, bardzo dobrze, naprawdę... cieszę się, że cię słyszę, o tak... Wszyscy tu martwiliśmy się o ciebie, zamartwialiśmy się na śmierć. Nawet Breckenridge martwił się o ciebie, a przecież powszechnie się uważa, że on nie ma ludzkich uczuć, prawda? Jak się czujesz? Czy nic ci już nie dolega? Głos Gomeza nie wywołał w pamięci Susan żadnych skojarzeń. Był to głos zupełnie obcej osoby. Rozmowa trwała prawie dziesięć minut i Gomez starał się w jej trakcie przypomnieć Susan szczegóły dotyczące jej pracy w Milestone. Korporacja była niezależnym, prywatnym centrum badawczym, pracującym między innymi dla ITT, IBM, Exxon i innych
51
dużych firm. Susan nic to nie mówiło. Nie miała zielonego pojęcia, co oznacza „niezależne, prywatne centrum badawcze”. Podobno zajmowała się tam zastosowaniami lasera w komunikacji, ale nic na ten temat nie pamiętała. Potem Gomez opisał jej biuro w Milestone; brzmiało to jak opis nieznanej planety. Nie mniej obce były Susan nazwiska jej przyjaciół i współpracowników: Eddie Gilroy, Ella Haversby, Tom Kavinsky, Anson Breckenridge i inne. Pod koniec rozmowy w głosie Gomeza czuć było nie skrywane rozczarowanie. Poprosił Susan, by dzwoniła do niego, kiedy tylko zechce, jeśli uzna, że to może pomóc jej pamięci. Doradził, żeby porozumiała się telefonicznie także z innymi współpracownikami z Milestone. — I jeszcze jedno — dodał na koniec. — Nieważne, jak długo trwać będzie twoja rekonwalescencja, miejsce pracy w Milestone cały czas czeka na ciebie. — Dziękuję bardzo — powiedziała, wzruszona wspaniałomyślnością szefa i głębią jego troski. — Nie masz za co dziękować — odrzekł. — Jesteś cennym pracownikiem i po prostu nie chcemy cię stracić. Gdyby nie to, że znajdujesz się ponad półtora tysiąca kilometrów stąd, to byśmy cię odwiedzali i dokładali starań, żebyś jak najszybciej wróciła do formy. Chwilę później pożegnali się i Susan odłożyła słuchawkę. — No i co? — zapytał McGee. — Pomogło? — Nie. Wciąż nic nie mogę sobie przypomnieć. Ale Phil Gomez był bardzo sympatyczny. Nie dodała, że zdziwiło ją, dlaczego nie pamięta tego człowieka, skoro jest taki miły i serdeczny. Nie dodała, że w czasie rozmowy pojawił się cień nieokreślonego zagrożenia, który przysłonił dobre wrażenie, wywołane przez Phila Gomeza. W ogóle coraz częściej, gdy myślała o Korporacji Milestone, czuła się nieswojo. Więcej niż nieswojo; po prostu się bała. Tylko nie wiedziała czego. *** Dwie godziny później siedziała na krawędzi łóżka i machała nogami; ćwiczyła. Potem siostra elma pomogła jej usiąść w fotelu na kółkach i powiedziała: — Myślę, że tym razem może już pani wybrać się na przejażdżkę samodzielnie. Proszę zrobić rundę po całym piętrze. Gdy omdleją pani ręce, wystarczy poprosić pierwszą napotkaną pielęgniarkę, a przywiezie panią z powrotem. — Czuję się wyśmienicie — odparła Susan. — Na pewno się nie zmęczę. Właściwie to mogłabym nawet objechać piętro ze dwa razy.
52
— Wiedziałam, że pani tak powie — rzekła pielęgniarka. — Ale niech się pani lepiej nastawi na jedną rundę, bo jestem pewna, że to wystarczy. Na maraton jeszcze przyjdzie czas. Może po lunchu i przepisowej drzemce pozwolę pani zrobić drugą rundę. — Rozpieszcza mnie siostra. Jestem dużo silniejsza, niż się siostrze wydaje. — Wiedziałam, że pani tak powie. Jest pani niepoprawna, moje dziecko. Susan zawstydziła się, bo pamiętała wczorajszą historię, kiedy postanowiła stanąć o własnych siłach, a okazało się, że nie jest w stanie nawet usiąść na wózku bez pomocy pielęgniarki. — Dobrze — zgodziła się. — Jedna runda. Ale po lunchu i drzemce zrobię kilka rund. Poza tym obiecała mi wczoraj siostra, że dziś będę mogła spróbować przejść parę kroków. Trzymam siostrę za słowo. — Niepoprawna — powtórzyła z uśmiechem pielęgniarka. — A teraz chcę wreszcie wyjrzeć przez to okno — powiedziała Susan. Minęła sąsiednie, wciąż jeszcze nie zajęte, łóżko i podjechała do okna, przez które ze swojego łóżka widziała tylko niebo i wierzchołki wyższych drzew. Ale nawet teraz, ze względu na to, że parapet był dość wysoko, musiała mocno wyciągnąć szyję, by zobaczyć coś więcej. Odkryła, że szpital stoi na szczycie wzgórza, jednego z łańcucha wzgórz, które otaczały małą dolinę. Niektóre stoki porośnięte były gęstym lasem sosnowym, jodłowym, świerkowym lub mieszanym, a inne pokrywały szmaragdowe łąki. Na dnie doliny znajdowało się miasteczko, którego krańce wchodziły już na niektóre wzgórza. Większość budynków zbudowana była z cegły lub kamienia, zdarzały się też drewniane domostwa. Wszędzie było dużo drzew i zieleni. Choć dzień był szary i ponury, a po niebie gnały brzydkie, burzowe chmury, grożące deszczem, miasteczko podobało się Susan, mogłaby nawet ocenić je jako całkiem ładne. — Urocze — stwierdziła. — Prawda? — podchwyciła pielęgniarka. — Wcale nie żałuję, że przeniosłam się tu z wielkiego miasta. — Westchnęła. — No, ale czeka na mnie praca. Gdy już pani wróci z przejażdżki, proszę zadzwonić, to pomogę pani wrócić do łóżka. — Pogroziła Susan palcem. — Tylko niech się pani nie waży sama tego robić. Wydaje się pani, że jest silna, ale ja twierdzę, że wciąż jest pani słaba. Proszę po mnie zadzwonić. — Dobrze — zgodziła się Susan, choć naprawdę pomyślała właśnie, że jeśli po przejażdżce nie będzie zmęczona, to może spróbować dostać się do łóżka o własnych siłach. Pielęgniarka wyszła z pokoju, a Susan siedziała jeszcze chwilę przy oknie, podziwiając pejzaż. Po kilku minutach doszła do wniosku, że zwlekanie z opuszczeniem pokoju nie wynika stąd, że za oknem jest tyle do oglądania, lecz ze strachu. Bała się, że znów spotka
53
Billa Richmonda, który wygląda jak Harch. Bała się jego ironicznego uśmiechu i zimnych, wodnistych oczu. Bała się, że pomacha do niej ręką i spyta: „Jak się ma twój Jerry?” Do diaska! Przecież to wszystko śmieszne! pomyślała, zła na samą siebie. Wzdrygnęła się, jakby chciała strącić osiadający na niej irracjonalny strach. To nie jest Ernest Harch. To nie jest zabójca Jerry’ego Steina, przekonywała się w duchu. Harch byłby trzynaście lat starszy. To Richmond, Bili Richmond z Pine Wells, człowiek, który mnie w ogóle nie zna. Co więc się ze mną dzieje? Dlaczego siedzę tu, sparaliżowana ze strachu, i nie ruszam na przejażdżkę po korytarzu? Ujęła w dłonie koła od wózka, zawróciła i wyjechała na korytarz. Trochę się zdziwiła, gdy po przejechaniu zaledwie jednej piątej planowanego dystansu, czyli bocznych skrzydeł szpitala, poczuła ból w ramionach. Zatrzymała się i palcami pomasowała mięśnie ramion i pleców. I wtedy jej chude palce przypomniały jej to, o czym wolała nie wiedzieć: że jest straszliwie zmizerowana, wyczerpana, daleka od doskonałej, lub dobrej chociaż, formy. Zgrzytnęła zębami i zaczęła jechać dalej, skręcając w główny korytarz. Poruszanie wózkiem, a zwłaszcza manewrowanie, wymagało nie lada koncentracji i nie pozwalało spozierać na boki. Susan mimo to dostrzegła kątem oka mężczyznę, stojącego koło dyżurki pielęgniarek. Zobaczyła go i zatrzymała się. W całkowitym bezruchu wpatrywała się w niego. Potem zamknęła oczy, odliczyła spokojnie do trzech, otworzyła je... ale on tam wciąż był, oparty o kontuar plotkował z jakąś pielęgniarką. Był wysoki, mógł mieć ponad metr osiemdziesiąt i wszystko w nim wydawało się wydłużone, jakby z rozciągniętej gumy. Pociągła twarz, wysokie czoło, długi nos o wąskich nozdrzach i spiczasta broda. Włosy miał ciemne i takież oczy. Ubrany był w białą piżamę i ciemnoczerwony szlafrok: wyglądał jak zwykły pacjent. Ale z punktu widzenia Susan jego widok tutaj nie był zwykły. Spodziewała się, że może gdzieś na korytarzu spotkać Billa Richmonda, który wyglądał jak Ernest Harch i — do pewnego stopnia — była na taką ewentualność przygotowana. Ale czegoś takiego nigdy by nie podejrzewała. Tym mężczyzną był Randy Lee Quince! Jeden z czterech dręczycieli Jerry’ego. Patrzyła na niego w szoku, nie dowierzając własnym oczom, pragnąc, by zniknął. Bała się. Zaczęła się modlić, by okazał się tylko zjawą lub wybrykiem jej rozgorączkowanej wyobraźni. Ale mężczyzna nie chciał być dżentelmenem i nie znikał. Stał na korytarzu namacalny i rzeczywisty. Zanim zdążyła podjąć decyzję, czy odważyć się na konfrontację, czy też uciec do sali, mężczyzna skończył rozmowę, odwrócił się do Susan plecami, nawet na nią nie patrząc, i odszedł. Zaobserwowała, że wszedł do piątej sali za windami, po lewej stronie korytarza.
54
Dopiero teraz zdała sobie sprawę z tego, że wstrzymywała oddech. Zaczerpnęła gwałtownie powietrza, które wypełniło jej płuca ostrym i zimnym strumieniem, niczym podmuch styczniowego wiatru w Górach Skalistych, dokąd czasami jeździła na narty. Przez chwilę wydawało jej się, że już się nigdy nie ruszy. Czuła się tak, jakby była słupem soli. Obok przeszła pielęgniarka, skrzypiąc butami na gumowej podeszwie. Skrzypienie skojarzyło się Susan z piskiem nietoperzy. Dostała gęsiej skórki. W Pieczarze Gromów były nietoperze. Ukryte w załomach pod sklepieniem, oświetlane raz po raz snopami światła z latarek lub słabym blaskiem świec, jazgotały w swoim języku i obserwowały znęcanie się nad Jerrym. A potem, gdy ukradła latarkę i uciekała z nią w ciemności, nietoperze zerwały się do chaotycznego lotu i zataczając w powietrzu koła, muskały ją po twarzy skrzydłami. Pielęgniarka w dyżurce, ta, z którą rozmawiał Quince, zobaczyła Susan i dostrzegła przestrach na jej twarzy, gdyż spytała: — Czy wszystko w porządku? Susan wypuściła powietrze. Gorąca struga ogrzała jej zęby i wargi. Niezbyt przekonywająco przytaknęła głową. Pisk nietoperzy oddalił się i rozmył w ciszy. Podjechała wózkiem do dyżurki i spojrzała na pielęgniarkę. Była to ciemnowłosa kobieta, którą Susan widziała po raz pierwszy. — Z kim siostra rozmawiała? Pielęgniarka przechyliła się w jej stronę ponad kontuarem, spojrzała na Susan i spytała: — Chodzi o tego, który wszedł do sali 216? — Tak, o niego. — Dlaczego pani pyta? — Chyba go znam. Lub raczej znałam. Dawno temu — mówiła zerkając nerwowo w stronę sali, w której zniknął Quince. — Ale nie jestem pewna i wolę się upewnić, zanim zrobię z siebie idiotkę. Czy siostra wie, jak on się nazywa? — Ależ oczywiście. Peter Johnson. Miły chłopak, tylko trochę gadatliwy. Często przychodzi tu na plotki i przez niego zaczynam mieć zaległości w pracy. Susan zamrugała oczami. — Peter Johnson? Czy jest siostra pewna? Czy on nie nazywa się Randy Lee Quince? Pielęgniarka zmarszczyła czoło. — Quince? Nie. To jest Peter Johnson. Jestem tego absolutnie pewna. Mówiąc ni to do siebie, ni to do pielęgniarki, Susan mruknęła pod nosem:
55
— Trzynaście lat temu... w Pensylwanii... znałam chłopaka, który wyglądał dokładnie tak jak ten. — Trzynaście lat temu? — powtórzyła pielęgniarka. — Noo... Więc to na pewno nie jest ten sam facet. Peter ma dopiero dziewiętnaście albo dwadzieścia lat. Trzynaście lat temu był małym chłopcem. Susan przestraszyła się, ale trwało to tylko chwilę. Szybko zdała sobie sprawę z tego, że ten człowiek naprawdę wyglądał na dwadzieścia lat. Prawie dziecko. Przypominał co prawda Randy’ego Lee Quince’a, ale sprzed trzynastu lat. Dzisiaj musiałby wyglądać inaczej, chyba że ostatnie trzynaście lat spędził w stanie hibernacji. *** Na lunch dostała odpowiednio większą porcję i było to już jedzenie bardziej zbliżone do normalnego. Zmianę diety powitała z zadowoleniem i wszystko zmiotła z talerzy do czysta. Bardzo jej zależało na jak najszybszym odzyskaniu sił i wyjściu ze szpitala. Na prośbę siostry elmy obniżyła oparcie łóżka, przewróciła się na bok i zaczęła udawać, że śpi. Oczywiście spanie nie wchodziło teraz w grę. Nie mogła przestać myśleć o Billu Richmondzie i Peterze Johnsonie. To już druga para sobowtórów! Drugi członek tej samej bandy, w tym samym miejscu i to w ciągu dwóch dni! Jakie jest prawdopodobieństwo zaistnienia takiej sytuacji? Prawie zerowe! Gdzie tam, to zupełnie niemożliwe! A jednak... Obaj przecież, cholera jasna, byli tutaj! Widziała ich. Nieco bardziej prawdopodobna wydawała jej się możliwość, że przez przypadek prawdziwy Harch i prawdziwy Quince zostali skierowani do tego samego szpitala. Potem zaczęła rozpatrywać ewentualność, iż obaj mężczyźni są doskonałymi kopiami Harcha i Quince’a. A więc powrót do teorii sobowtórów. Ale trudno jej było zebrać fakty na poparcie takiej hipotezy. A jeśli po upływie okresu nadzoru prokuratorskiego obaj zmienili nazwiska i przyjmując nowe tożsamości, zaczęli nowe życie? Przez cały czas, kiedy Harch był za kratkami, mogli pozostawać w kontakcie, a później razem zamieszkać w tym samym mieście w stanie Oregon. Przyjęcie takiego scenariusza mieściło się najbardziej w granicach zdrowego rozsądku; w końcu obaj byli bliskimi przyjaciółmi. Nawet to, że zachorowali tego samego dnia i zostali przyjęci do tego samego szpitala, nie wydawało się takie nieprawdopodobne, owszem — byłby to zbieg okoliczności, ale wcale nie szczególny. Jeden tylko element nie pasował Susan do zmontowania takiego obrazu rzeczywistości — zdumiewająco młody wygląd obu mężczyzn. Jeszcze gdyby jeden z nich zachował cechy chłopięce, to powiedziałaby: Zgoda, miał szczęście posiąść geny Matuzalema; ale to niemożliwe, żeby obaj wyglądali na dwudziestolatków! Nie mogła przyjąć, że żadnego z nich nie nadgryzł ząb czasu.
56
I znów pozostaje nam teoria sobowtórów. Ale jeśli przyjmiemy, że istotnie obaj są tylko idealnymi kopiami przestępców, to jak nazwać pojawienie się ich w tym szpitalu i to właśnie teraz? Czy to nie jest jakaś intryga? Nie, na miłość boską, co za głupie myśli! Otworzyła oczy i spojrzała w bok, na puste, sąsiednie łóżko, a potem na stalowoszare niebo za oknem. Ciarki przeszły jej po plecach nie wiedzieć czemu, więc mocniej otuliła się kocami. Zaczęła rozważać inne możliwości. Może chłopcy wcale nie byli tak bardzo podobni do Harcha i Quince’a, jak się jej wydawało? Przecież McGee sugerował, że w ciągu tych minionych lat, choć Susan mogła tego nie być świadoma, ich obrazy zatarły się w jej pamięci i zniekształciły. Może McGee miał rację? Zapewne gdyby skonfrontować Richmonda i Johnsona z portretami Harcha i Quince’a sprzed trzynastu lat, to podobieństwo nie byłoby łudzące. Czyżby wszystko stanowiło tylko wytwór jej nadpobudliwej wyobraźni? Susan nie była skłonna przychylić się do tej teorii. A jakie może być prawdopodobieństwo, że obaj chłopcy są synami Harcha i Quince’a? Żadne. To beznadziejna koncepcja. Byli wprawdzie zbyt młodzi, by być Harchem i Quince’em, ale równocześnie zbyt dorośli, by można ich uznać za dzieci tamtych mężczyzn. Ani Harch, ani Quince nie osiągnęli jeszcze dojrzałości płciowej w czasie, kiedy urodzili się Richmond i Johnson, nie mogli więc ich spłodzić. Ale idea więzów krwi zaprzątnęła umysł Susan na tyle, że zaczęła teraz rozważać, czy Richmond i Johnson nie są braćmi Harcha i Quince’a. Nie wiedziała jednak, czy Harch miał kiedykolwiek brata. Pamiętała, że na procesie obecna była rodzina mordercy, reprezentowana jednak przez rodziców i młodszą siostrę. Jak przez mgłę przypomniała sobie, że widziała brata Quince’a, również obecnego na sali sądowej. Między obu braćmi było pewne fizyczne podobieństwo. Ale jedynie podobieństwo. Trudno ich nazwać bliźniakami. Poza tym Randy był dużo młodszy od swego brata. Chyba że nie byli jedynymi synami swych rodziców? Może Randy miał jeszcze brata, który w czasie procesu był za mały, by przypatrywać się rozprawie?... Bracia. Nie, tego nie mogła tak łatwo wykluczyć... Ci dwaj mogli być braćmi oprawców z Pieczary Gromów. Ale i tym rozwiązaniem nie była usatysfakcjonowana. Została już tylko jedna ewentualność: obłęd. Może Susan dostawała powoli kręćka? Miała omamy, halucynacje? Może nic nie znaczące elementy urastały w jej umyśle do rangi paranoicznych iluzji? Nie. Susan zdecydowanie odrzuciła taką możliwość. Ale czy nie traktowała swego życia nazbyt serio? Trudno by to nazwać zarzutem bezpodstawnym. Sama często myślała, że jest zbyt ostrożna w każdym działaniu, za bardzo się kontroluje, nie przyznaje innym prawa do fantazji, do życia na gorąco, do działań irracjonalnych, ale jakże eks-
57
cytujących. Gdyby potrafiła żyć bardziej na luzie, to nie straciłaby w życiu wielu przyjemności. Zbyt rzeczowa, zbyt poważna, zbyt ułożona? Tak. Ale szalona, chora na umyśle? Zdecydowanie nie. I tak wyczerpały się wszystkie możliwe rozwiązania łamigłówki z sobowtórami. Żadne z nich nie zadowalało Susan. Zdecydowała, że o Peterze Johnsonie nie wspomni ani siostrze elmie, ani doktorowi McGee. Bała się, że naprawdę wyjdzie na stukniętą. Kręciła się pod kołdrą i patrzyła na ciemne chmury, pędzące za oknem. Zastanawiała się, czy nie powinna wyrzucić z myśli tych sobowtórów i o nich zapomnieć. Zastanawiała się, czy zamiast bać się, nie powinna żartować z tej dziwnej sytuacji. Zastanawiała się... *** Po południu bez niczyjej pomocy podniosła się z łóżka i przesiadła na wózek. Mało brakowało, by nogi odmówiły posłuszeństwa, choć musiała na nich stanąć jedynie przez dwie lub trzy sekundy. Miała wrażenie, jakby z jej kończyn niewidzialna ręka usunęła kości. Zakręciło jej się w głowie, a na czole wystąpił obfity pot. Jednak zadanie zostało wykonane. Chwilę potem do sali weszła siostra elma i popatrzyła na Susan spode łba: — Sama pani wyszła z łóżka? — A tak! Mówiłam siostrze, że jestem silniejsza, niż mogłoby się wydawać. — To bardzo nierozważne. — Ej, niee... Poszło całkiem gładko. — Naprawdę? — Jak bułka z masłem. — To dlaczego się tak pani spociła? — Gorąco tutaj. — Susan z zakłopotaniem wytarła pot z czoła. — Proszę nie obracać tego w żart — powiedziała pielęgniarka. — Należy się pani ode mnie upomnienie. Dlaczego jest pani taka krnąbrna? — Ja? Krnąbrna? — spytała Susan, udając rozbawienie tym pomysłem. — Ja wcale nie jestem krnąbrna. Po prostu wiem, czego chcę. Czy o to siostrze chodzi? Pielęgniarka skrzywiła się. — Krnąbrna, powiedziałam i chodzi mi właśnie o to, o nic innego. Przecież mogła się pani ześlizgnąć i upaść na podłogę. — Ale nie upadłam. — Mogła sobie pani złamać rękę, nogę albo jeszcze coś innego, a wtedy nie wyszłaby pani ze szpitala wcześniej niż za kilka tygodni! Przysięgam, że gdyby była pani dzieckiem, to przełożyłabym panią przez kolano i nauczyła dyscypliny.
58
Susan wybuchnęła śmiechem. Pielęgniarka przez chwilę sprawiała wrażenie zaskoczonej własną wypowiedzią. Potem sama zaczęła się śmiać i aż podrygiwała cała, opierając się o metalową ściankę łóżka. Ledwo Susan zdążyła opanować śmiech, spojrzała na siostrę elmę, mrugnęły do siebie porozumiewawczo i znów obie wybuchnęły śmiechem. Kiedy chichot zaczął przechodzić w rzężenie, pielęgniarka otarła łzy z oczu i odezwała się: — Sama nie mogę uwierzyć w to, co powiedziałam. — Siostro, niech mnie siostra przełoży przez kolano, dobrze? — Chyba rozbudziła pani we mnie instynkt macierzyński. — No cóż, nie jest to chyba pielęgniarska rutyna — stwierdziła pacjentka. — Cieszę się, że się pani nie obraziła. — A ja się cieszę, że nie jestem dzieckiem — wyznała Susan i znów obie śmiały się do rozpuku. Kilka minut później Susan wyjechała wózkiem na korytarz, by zażyć trochę ruchu. Od czasu wyjścia ze śpiączki nie czuła się jeszcze psychicznie tak dobrze jak właśnie teraz. Spontaniczne, nie kontrolowane zaśmiewanie się razem z siostrą elma miało cudowne, lecznicze działanie. Ta chwila nieoczekiwanej, ale przyjemnej intymności pozwoliła Susan oddalić uczucie osamotnienia. Szpital wydawał jej się teraz mniej zimny i obcy niż do tej pory. Ramiona wciąż bolały ją od porannej jazdy po korytarzu, ale mimo cierpienia postanowiła, że zrobi co najmniej jedną rundę więcej. Nie bała się spotkania z Richmondem lub Johnsonem. Była pewna, że teraz sobie z nimi poradzi, lub raczej miała nadzieję, że na nich nie trafi. Gdyby mogła z nimi porozmawiać i przyjrzeć im się z bliska, zapewne rozmyłoby się zdumiewające podobieństwo do Harcha i Quince’a. Co prawda nie była o tym do końca przekonana, ale wolała być otwarta na wszystko. A gdyby nadal wyglądali jak Harch i Quince sprzed trzynastu lat, to może rozmowa z nimi i poznanie ich oddaliłyby strach przed nieznanym. Niezależnie od tego, co powiedział niezrównany detektyw Philip Marlowe, Susan bardzo chciała uwierzyć, że to wszystko jest jednak niewiarygodnym zbiegiem okoliczności. Inne możliwości były dziwaczne i napawały ją strachem. Przejechała wzdłuż korytarza i zatrzymała się przed salą 216. Na razie nie widziała żadnego z sobowtórów. Zdobyła się na odwagę, by wejść do pokoju Petera Johnsona. Twarz ozdobiła nic nie znaczącym uśmiechem, a w duchu modliła się, by w ostatniej chwili nie opuściła ją śmiałość. Przygotowała sobie zawczasu kwestię, która brzmiała: „Widziałam pana dziś rano na korytarzu. Jest pan niezwykle podobny do mojego starego znajomego. Pomyślałam więc, że zajrzę tu i sprawdzę, czy...”
59
Ale w środku nie było Petera Johnsona. Sala 216 była mała, dwuosobowa, podobna do tej, w której leżała Susan. Mężczyzna na drugim łóżku spojrzał na nią i spytał: — Szuka pani Pete’a? Jest na dole, na radiologii. Mieli mu zrobić jakieś badania. — Aha — powiedziała. — No, to może zajrzę później. — Coś mu przekazać? — Nie, nie mam nic ważnego. Na korytarzu zastanowiła się, czy nie zapytać pielęgniarki, gdzie leży Bili Richmond, ale zaraz przypomniała sobie, że Bili miał mieć dzisiaj operację, więc na pewno nie będzie mógł z nią rozmawiać. To nie był czas na wizyty. Kiedy dojechała z powrotem do swojego pokoju, siostra elma zaciągała właśnie zasłonki wokół drugiego łóżka. — Ma pani towarzyszkę — oznajmiła odwracając się do Susan. — Dobrze. W towarzystwie czas mija szybciej. — Niestety, ona nie będzie zbyt towarzyska — ciągnęła pielęgniarka. — Sądzę, że większość czasu będzie spać. Zresztą ona i tak w ogóle nie reaguje na otoczenie. — Jak się nazywa? — Jessica Seiffert. — Czy jest ciężko chora? Pielęgniarka westchnęła i skinęła głową. — Schyłkowa faza rozwoju raka. — Jakie to przykre... — No cóż, na pocieszenie powiem, że pani Seiffert ma siedemdziesiąt osiem lat i prowadziła bardzo aktywne życie — dodała siostra elma. — Znała ją pani? — Tak, pochodzi z Willawauk. A co z panią? Czy czuje się pani na siłach, żeby przejść parę kroków, rozruszać trochę nogi? — Oczywiście. Pielęgniarka dosunęła wózek do samego łóżka. — Kiedy już pani wstanie, proszę prawą ręką złapać się łóżka, a mnie podać lewą. Przejdziemy się powolutku wzdłuż łóżka. Susan początkowo podtrzymywała się, bo trzęsły jej się kolana, ale z każdym krokiem nabierała pewności siebie. Choć stąpała coraz szybciej, nie była jeszcze w stanie rywalizować z kimkolwiek, nawet z nieszczęsną panią Seiffert. Jednakże czuła, jak mięśnie napinają się pod skórą, i doznawała miłego, atawistycznego uczucia, że istnieje i funkcjonuje. Nie miała wątpliwości co do tego, że wróci do pełni sił szybciej, niż spodziewa się tego McGee, i wypiszą ją ze szpitala przed terminem. Gdy doszły już do drugiego krańca łóżka, siostra elma powiedziała:
60
— Wystarczy. Proszę się położyć. — Chwileczkę. Niech mi siostra da chwilkę odpocząć, a potem chcę jeszcze raz przejść tę odległość. — Nie można się nadwerężać. — Czuję, że dam radę i nic mi nie będzie. — Jest pani pewna? — Nie kłamałabym przecież, prawda? Bo dostałabym klapsa. — No właśnie! — Pielęgniarka mrugnęła okiem. Gdy tak stały, Susan zbierając siły do powtórki ćwiczenia, a siostra elma asekurując pacjentkę, spojrzenia ich powędrowały mimowolnie w stronę zasłonek przy sąsiednim łóżku. — Czy ona ma jakąś rodzinę? — spytała Susan. — Raczej nie, a w każdym razie nikogo bliskiego. — To straszne — szepnęła Susan. — Co? — Umierać w samotności. — Nie musi pani szeptać — powiedziała pielęgniarka. — Ona i tak nie usłyszy. Nie ma powodu do niepokoju. A te zasłonki to ukłon w stronę jej próżności. Gdy była młoda, należała do pięknych kobiet. I nawet do niedawna jeszcze była przystojna. Ale przez chorobę bardzo straciła na wadze, rak zżera ją z tygodnia na tydzień i teraz jest chuda jak szczapa. Zawsze dbała o swój wygląd i zniszczenie organizmu przez chorobę stanowi dla niej większą tragedię niż sam fakt umierania. Ma w miasteczku bardzo wielu przyjaciół, ale specjalnie ich prosiła, by nie przychodzili do szpitala w odwiedziny; chce, by zapamiętali ją taką, jaka była. Dopuszcza do siebie tylko lekarzy i pielęgniarki. Dlatego właśnie zasunęłam wokół niej zasłonki. Gdyby się obudziła i zobaczyła, że inni pacjenci na nią patrzą, to mimo iż jest cicha i spokojna, narobiłaby rabanu. — Biedaczka — westchnęła Susan. — Tak — przyznała siostra. — Ale pani niech się tym nie przejmuje. Na wszystkich z nas przyjdzie kiedyś czas, prędzej czy później, a na panią Seiffert i tak przyszedł później niż dla wielu ludzi. Powtórzyły wędrówkę wzdłuż łóżka, po czym Susan z rozkoszą spoczęła na poduszkach. — Głodna? — spytała siostra. — Teraz, kiedy siostra o to spytała... tak! Umieram z głodu. — Świetnie! Musimy przecież panią podtuczyć. Zaraz przyniosę coś do jedzenia. Susan podniosła się do pozycji siedzącej i spytała: — Czy jeśli włączę telewizor, nie będzie to przeszkadzało pani Seiffert?
61
— Wcale. Raczej nie zwróci na to uwagi. A zresztą może nawet sama zechce oglądać? Może dzięki temu wyjdzie ze swej skorupy? Gdy pielęgniarka wyszła, Susan sięgnęła po pilota i włączyła odbiornik. Przeleciała kilka kanałów, aż znalazła rozpoczynający się właśnie stary film ze Spencerem Trącym i Katherine Hepburn pt. „Żebro Adama”. Już go widziała, ale był to jeden z tych śmiesznych, moralizatorskich obrazów, który z nie mniejszym zainteresowaniem chętnie obejrzałaby ponownie. Odłożyła pilota i usadowiła się wygodniej. Po chwili zauważyła, że trudno jej skupić uwagę na wydarzeniach z ekranu. Wzrok Susan raz po raz wędrował w stronę łóżka pani Seiffert. Zaciągnięte zasłony ją drażniły. Były to zwykłe zasłony z prześcieradeł, jakie można było powiesić wokół każdego łóżka, również łóżka Susan. Przyczepione do metalowej szyny w kształcie litery U, która wisiała przy samym suficie, spływały do podłogi, tak że widać było spod nich tylko zakończone kółkami nogi łóżka. Susan korzystała ze swoich zasłon tylko dwa razy, kiedy musiała użyć basenu oraz zmienić piżamę. Tak czy owak prześcieradła wokół łóżka pani Seiffert ją drażniły. Dlaczego mi przeszkadzają? zaczęła się zastanawiać. A może przeszkadza mi to, że jestem w tej samej sali z umierającą osobą? Każdy czułby się w takiej sytuacji nieswojo. Jeszcze raz zerknęła na zasłony. Nie, to nie obecność śmierci jej przeszkadzała, ale coś innego. Coś, czego nie potrafiła określić. Białe zasłony wisiały nieruchomo, jakby to były fotografie zasłon. W filmie nastąpiła przerwa na reklamy i Susan wyłączyła dźwięk. Pokój zastygł w ciszy jak owad w bursztynie. Zasłony nie ruszały się, ich bezruchu nie zakłócał żaden podmuch powietrza. — Pani Seiffert? — wyszeptała Susan. Cisza. Tymczasem wróciła siostra elma z dużą porcją lodów waniliowych z jagodami. — Co pani na to? — spytała pacjentkę, wysuwając blacik i stawiając na nim lody. — Straszne! — odpowiedziała Susan, odwracając wzrok od drugiego łóżka. — Nigdy tego nie zjem! — Zje pani, zje. Wraca pani do formy, to widać. Sama się pani zdziwi, jaki apetyt będzie pani mieć w przeciągu najbliższego tygodnia lub dwóch. — Przejechała ręką po szpakowatych włosach i powiedziała: — No, ale moja zmiana już się skończyła. Muszę wracać do domu i wyszykować się na randkę. Mam dziś wieczorem ważne spotkanie, jeśli kręgle i hamburgery z piwem można nazwać ważnym spotkaniem. Tyle że facet, z którym się spotykam, powinna go pani zobaczyć, rekompensuje mi wszystko. Mówiąc językiem młodzieżowym — niezły z niego ogier. Przez całe życie był drwalem. Może sobie pani wyobrazić, że ledwie by się zmieścił w tych drzwiach. A jakie ma dłonie — duże, twarde, zrogowaciałe, ale również delikatne i czułe!
62
Susan uśmiechnęła się. — Zanosi się na pamiętną noc. — Żeby pani wiedziała! — zakończyła pielęgniarka, odwracając się w stronę drzwi. — Hmm... Zanim siostra odejdzie... Pielęgniarka obejrzała się. — Tak, skarbie? Czego pani potrzeba? — Mmm... może zajrzałaby siostra do pani Seiffert...? Siostra elma wyglądała na zmieszaną. — Tak tam cicho... — wykrztusiła Susan. — Ja... ja wiem, że ona śpi, ale... ale i tak trochę tam zbyt cicho... Pomyślałam, że może by siostra... Pielęgniarka podeszła do drugiego łóżka, odchyliła zasłonę i wsunęła się za nią. Przez krótki moment, kiedy siostra wchodziła za zasłony, Susan próbowała rzucić okiem do środka, ale poza plecami pielęgniarki nic nie dostrzegła. Wróciła do oglądania filmu, nie włączając jednak dźwięku. Tracy i Hepburn gestykulowali żywo w absolutnej ciszy. Susan zjadła łyżeczkę lodów. Były pyszne, ale mroziły zęby. Po chwili znów spojrzała na łóżko pani Seiffert. Siostra elma wyszła spomiędzy zasłon, ale szpara i tym razem była zbyt wąska, żeby Susan mogła cokolwiek dostrzec. — Spokojnie — powiedziała siostra. — Pani Seiffert żyje. Śpi jak niemowlę. — Aha. — Niech pani posłucha, Susan. Proszę się nie zamartwiać panią Seiffert, dobrze? Ona na pewno nie umrze w tej sali. Poleży tu kilka dni, może tydzień, aż jej stan pogorszy się na tyle, że trzeba ją będzie przewieźć na intensywną terapię. Jeśli umrze, to tam, wśród tych wszystkich pikających i cykających maszyn do sztucznego podtrzymywania przy życiu, które w pewnych sytuacjach też są bezradne. Susan kiwnęła głową. — Rozumiem. — Dobra dziewczynka. Teraz proszę zjeść lody. Zobaczymy się jutro rano. Po wyjściu pielęgniarki Susan znów włączyła dźwięk i zjadła do końca lody. Przez cały czas starała się nie patrzeć w stronę drugiego łóżka. Ruch i duża porcja słodyczy sprawiły wreszcie, że Susan poczuła się senna. Zasnęła przed telewizorem. Śniło jej się, że brała udział w telewizyjnym show, gdzie publiczność stanowili ludzie poprzebierani w śmieszne kostiumy. Ona sama ubrana była w strój szpitalny, miała na sobie piżamę, a na głowie bandaże. Zorientowała się, że bierze udział w programie pt. „Zróbmy interes!”, prowadzonym przez Monty’ego Halla. Stał obok niej. „Dobra, Susan”, odezwał się z nienaturalną słodyczą w głosie, „czy chcesz zatrzymać ten tysiąc dolarów, który właśnie wygrałaś, czy wolisz wymienić go na to, co znajduje się za zasłoną
63
numer l?” Susan rozejrzała się po studiu i zobaczyła, że zamiast zwyczajnych trzech zasłon były trzy łóżka szpitalne zakryte białymi prześcieradłami. „Zatrzymuję tysiąc dolarów”, odpowiedziała. A na to Monty Hall: „Och, Susan, czy naprawdę sądzisz, że to takie mądre? Czy jesteś przekonana co do słuszności swojej decyzji?” A Susan: „Chcę zatrzymać ten tysiąc dolarów, Monty”. Monty Hall rozejrzał się po widowni, szczerząc w uśmiechu śnieżnobiałe zęby. „A co o tym sądzi publiczność? Czy Susan ma zatrzymać tysiąc dolarów, zważywszy, jak mało w dzisiejszych czasach, ze względu na inflację, można kupić za tysiąc dolarów, czy też ma wymienić je na to, co znajduje się za zasłoną nr l?” Publiczność zgodnie ryknęła: „Wymienić! Wymienić!” Susan twardo pokręciła głową: „Ja nie chcę tego, co jest za zasłoną. Nie chcę i już!” Monty Hall, który tymczasem przestał wyglądać jak Monty Hall i teraz raczej przypominał diabła, wyrwał tysiąc dolarów z ręki Susan, uniósł czarne, hakowate brwi, wykrzywił usta i powiedział: „Odsłoń kurtynę numer l, to wszystko, na co zasługujesz! Zaraz zobaczysz, co na ciebie czeka! Kurtyna! Niech naszym oczom odsłoni się wygrana dla Susan orton!” Opadły prześcieradła zakrywające szpitalne łóżko. Na jego brzegu siedziało dwóch mężczyzn: Harch i Quince. Obaj trzymali skalpele, na których ostrzach błyszczało światło reflektorów. Harch i Quince wstali z łóżka i ruszyli w stronę widowni oraz Susan, nie wypuszczając skalpeli z rąk. Publiczność wyła z zachwytu i biła brawo. *** W kilka minut po przebudzeniu Susan usłyszała dzwonek telefonu. Podniosła słuchawkę. — Słucham? — Susan? — Tak. — Mój Boże, tak się ucieszyłam słysząc, że już wyszłaś ze śpiączki. Burt i ja zamartwialiśmy się na śmierć... — Bardzo przepraszam... ale... hmmm... chyba nie wiem, kto mówi. — To ja, Franny. — Franny? — Franny Pascarelli, sąsiadka. — Ach, Franny. Teraz poznaję. Przepraszam. Przez chwilę panowała cisza, potem odezwała się Franny Pascarelli: — Eeee... Wiesz chyba, o kogo chodzi? — Oczywiście. Po prostu nie poznałam cię po głosie. — Słyszałam coś o... amnezji... — Już prawie po wszystkim.
64
— Dzięki Bogu! — Co u ciebie, Franny? — Nieważne, co u mnie. Jakoś leci z dnia na dzień, walczę z drugim podbródkiem, tłuszczem na biodrach, ale tak naprawdę to nic mnie nie jest w stanie ruszyć. Znasz mnie przecież. Ale ty przeszłaś niemało! Jak się czujesz? — Coraz lepiej. — Ludzie od ciebie z pracy... mówili, że możesz w ogóle nie wyjść z tej śpiączki. Naprawdę strasznie się martwiliśmy. Ale dzisiaj rano zadzwonił pan Gomez i powiedział, że wszystko będzie dobrze. Tak się ucieszyłam, że zjadłam na raz całe pudełko ciastek. Susan zaśmiała się. — Słuchaj — ciągnęła Franny — nie martw się o swoje mieszkanie, my tu wszystkiego pilnujemy. — Wierzę; dobrze, że to właśnie wy jesteście moimi sąsiadami. — Przecież ty byś na naszym miejscu zrobiła to samo. Rozmawiały jeszcze przez kilka minut, ale o niczym ważnym. Ot, zwykła pogawędka między sąsiadkami. Gdy Susan odłożyła słuchawkę, po raz pierwszy poczuła się tak, jakby odzyskała kontakt z przeszłością, którą uznała już za straconą. Nie czuła nic takiego podczas rozmowy z Philem Gomezem, jego głos nie wywoływał skojarzeń z żadną twarzą, był anonimowy. Natomiast pamiętała, jak wygląda Franny Pascarelli. Na tym polegała różnica, istotna różnica. Choć nigdy nie były bliskimi przyjaciółkami, ich rozmowa dała Susan poczucie, że poza szpitalem w Willawauk istnieje jeszcze normalny, rzeczywisty świat, do którego Susan kiedyś wreszcie powróci. Z drugiej strony kontakt z Franny sprawił, że Susan poczuła się jeszcze bardziej wyizolowana i samotna. *** Krótko przed kolacją, w ramach wieczornego obchodu, przyszedł doktor McGee. Miał na sobie błękitne spodnie, koszulę w szkocką kratę, chabrowy sweter i rozpięty, biały fartuch. Spod nie dopiętej także koszuli wychodziły kosmyki ciemnych włosów. McGee był tak przystojny i dobrze zbudowany, że wyglądał bardziej na modela, który wyszedł z żurnala mody, niż na lekarza. Przyniósł swej pacjentce elegancko opakowane pudełko czekoladek i kilka książek w miękkich okładkach. — Nie powinien pan mnie tak rozpieszczać, doktorze — powiedziała Susan, zastanawiając się, czy przyjąć prezenty. — To drobiazgi. Poza tym takie miałem pragnienie.
65
— No cóż... Bardzo dziękuję. — To wszystko w ramach kuracji. Słodycze pomogą pani przybrać na wadze, a książki pozwolą zapomnieć o troskach. Nie wiedziałem, jaką literaturę najbardziej pani lubi, ale ponieważ wspomniała pani Philipa Marlowe’a z powieści Chandlera, więc pomyślałem, że może najlepsze będą kryminały. — Świetnie! — odpowiedziała. Doktor McGee przysunął krzesło do łóżka pacjentki i rozmawiali przez następne dwadzieścia minut. Trochę o zażywaniu przez Susan ruchu, trochę o jej apetycie, a trochę o wciąż jeszcze występujących dziurach w pamięci. Jednak najwięcej uwagi poświęcili rzeczom bardziej prywatnym, ulubionym książkom, potrawom, filmom. Nie rozmawiali o sobowtórze Quince’a, Peterze Johnsonie, którego widziała dziś rano. Susan bała się, że to, co powie, zabrzmi histerycznie, a nawet irracjonalnie. Dwa sobowtóry naraz? McGee zacząłby się wtedy zastanawiać, czy z jej głową wszystko w porządku. Nie chciała, by myślał, że jest niezrównoważona. Zresztą tak naprawdę nie była przekonana, czy rzeczywiście w czasie wypadku nie doznała obrażeń, które mogły teraz wywoływać halucynacje. Podejrzenia te nie były w niej jasno sprecyzowane i nie dopuszczała ich do głosu, niemniej jednak istniały. Wreszcie, gdy McGee zbierał się do wyjścia, powiedziała: — Panie doktorze, pan chyba nie ma w ogóle życia prywatnego, skoro tyle czasu spędza z pacjentami. — Z innymi pacjentami nie spędzam tyle czasu, co z panią. Pani to wyjątkowy przypadek. — Chyba nieczęsto zdarza się panu przypadek amnezji? Uśmiechnął się. Śmiały się nie tylko jego delikatnie wykrojone usta, lecz również czyste, błękitne, wypełnione oddaniem oczy. — Nie z powodu amnezji jest pani dla mnie kimś wyjątkowym. I jestem pewien, że dobrze sobie pani z tego zdaje sprawę. Susan nie wiedziała, o co mu chodzi. Nie wiedziała, czy jest dla niej miły, by ją podnieść na duchu, czy dlatego, że rzeczywiście mu się podobała. Ale jak mogła mu się podobać w obecnym stanie? Ilekroć spoglądała w lusterko, widziała odbicie wygłodzonego szczura. Na pewno ten flircik należał do zwykłych elementów kuracji. — Jak się sprawuje pani towarzyszka? — spytał ściszonym, niemal konspiratorskim tonem. Susan rzuciła okiem na zasłony. — Leży cicho jak myszka — szepnęła. — Dobrze. To znaczy, że nie cierpi. Niewiele już mogę dla niej zrobić, ale przynajmniej mogę jej w tych ostatnich dniach oszczędzić bólu. — Pani Seiffert też jest pana pacjentką?
66
— Tak. Wspaniała kobieta! To smutne, że tak długo musi umierać i tak powoli. Zasługiwała na szybsze, mniej upokarzające odejście z tego świata. Podszedł do drugiego łóżka, lekko odchylił zasłonę i wszedł za nią. I tym razem Susan nie udało się zobaczyć pani Seiffert. Po chwili usłyszała przytłumiony głos lekarza. — Dzień dobry. Jak się pani dzisiaj czuje? W odpowiedzi rozległo się jakieś chrapliwe mruknięcie, ledwie słyszalne i tak gardłowe, że nie można było wyróżnić żadnych słów. Trudno to było nawet nazwać ludzkim głosem. Przez krótki czas słyszała jeszcze, że McGee coś mówi do staruszki, a potem zaległa cisza. Wreszcie lekarz wyszedł zza zasłony. Susan znów wyciągnęła szyję, by coś zobaczyć, ale nadaremnie. Materiał opadł szybko na plecy wychodzącego lekarza, nie pozostawiając ani centymetra szczeliny. — To twarda kobieta — powiedział McGee z wyraźnym podziwem. Potem spojrzał na Susan i dodał: — Zupełnie tak jak pani. — Nonsens! — skomentowała Susan. — Ja wcale nie jestem twarda. Na miłość boską, szkoda, że pan nie widział, panie doktorze, jak się tu męczyłam, chodząc wzdłuż łóżka. Gdyby nie wsparcie siostry elmy, już po dwóch krokach wylądowałabym na ziemi. — Miałem na myśli to, że jest pani silna psychicznie — wyjaśnił McGee. — No cóż... Silna, słaba płeć — rzekła, zmieszana nieco komplementem, bo nadal nie wiedziała, co leżało u jego podłoża. Czy się do niej zalecał? Czy to tylko rutyna? Wolała zmienić temat: — Gdyby pan odsunął te zasłonki, to pani Seiffert mogłaby ze mną pooglądać telewizję. — Ona śpi — wyjaśnił McGee. — Zasnęła, gdy do niej mówiłem. Ona teraz sypia po szesnaście godzin na dobę. — Może później się obudzi — nalegała Susan. — Problem polega na tym, że ona nie chce, żeby ją odsłaniać. Wstydzi się swojego obecnego wyglądu. — Wiem. Siostra elma mówiła mi o tym. Ale ze mną czułaby się dobrze. Może z początku byłaby zmieszana, ale ja już bym ją rozruszała. — Wiem, że jest pani do tego zdolna, ale... — To takie straszliwie nudne leżeć cały dzień w łóżku. Telewizja umiliłaby jej czas, który zacząłby wtedy płynąć szybciej. McGee pokręcił przecząco ręką. — Susan, wiem, że pani ma dobre intencje, ale myślę, że lepiej będzie, jeśli zostawimy zasłonki tak, jak są. Nie chcę się sprzeciwiać życzeniu pani Seiffert. Proszę nie zapominać, że ta kobieta umiera. Może ona nie chce, żeby czas płynął szybciej? Może, zamiast oglądania kolejnego odcinka „Dallas” czy „Jeffersonów” woli spokojną kontemplację?
67
Chociaż McGee mówił głosem łagodnym, Susan czuła się skarcona. Lekarz miał rację. Telewizja nie była tym, o czym mogła teraz marzyć umierająca staruszka, zawieszona między pełną cierpień jawą a na wpół narkotycznym snem. — Niech pan nie myśli, że jestem nieczuła — próbowała usprawiedliwić się Susan. — Nigdy bym tak nie pomyślał. Ale niech pani da jej spać w spokoju i nie martwi się o nią. — Wziął Susan za rękę, pogłaskał po dłoni i położył na kołdrze. — Zajrzę do pani rano. Na kilka minut. Wyczuła, że mężczyzna zastanawia się, czy nachylić się nad nią i pocałować ją w policzek. Zaczął już to robić, potem cofnął się, jakby nie był pewien, w jaki sposób ona na to zareaguje. A może Susan tylko to sobie wyobrażała? Trudno jej było rozstrzygnąć, jaki naprawdę jest doktor McGee. — Życzę pani dobrej nocy. — Jestem pewna, że będzie dobra — odpowiedziała. Lekarz podszedł do drzwi, zatrzymał się i odwrócił w stronę łóżka. — Ach, jeszcze coś... Zaplanowałem dla pani na jutro fizykoterapię. — Co to jest? — Ćwiczenia mięśni, gimnastyka, głównie po to, żeby rozruszać nogi. Będą też zajęcia w basenie z masażem podwodnym. W jakiś czas po śniadaniu przyjedzie po panią sanitariusz i zabierze na dół. *** Pani Seiffert nie była w stanie jeść samodzielnie, więc musiała być karmiona przez pielęgniarkę. Ale nawet ta czynność odbywała się za zaciągniętymi zasłonkami. Susan jadła kolację, czytając kryminał. Bardzo ją zaciekawił, a co najważniejsze nie pozwalał myśleć o sobowtórach Harcha i Quince’a. Później, gdy zjadła już wszystkie ciasteczka i popiła mlekiem, poczłapała do łazienki, podtrzymując się ściany. Droga powrotna do łóżka wydawała jej się dwa razy dłuższa. Jeszcze później siostra z nocnej zmiany przyniosła jej środki uspokajające. Susan wiedziała, że i bez nich będzie spać całkiem nieźle, ale je zażyła. Wkrótce zasnęła. „Susan... Susan... Susan...” ...obudził ją cichy głos przyzywający jej imię. Nie mogła spać i usiadła prosto na łóżku. „Susan...” Serce zaczęło walić jej jak młotem, bo choć z natury nie była strachliwa, to w głosie tym wyczuła coś złowieszczego. Lampka nocna nie dawała dużo światła, ale w pomieszczeniu nie było zupełnie ciemno. Rozejrzała się wokół. Nie dostrzegła nikogo.
68
Wstrzymała oddech, oczekując, co nastąpi. Cisza. — Kto tam? — spytała wreszcie, wpatrując się uporczywie w zaciemniony kąt. Żadnej odpowiedzi. Odegnała resztki snu i zdała sobie sprawę z tego, że głos dobiegł z lewej strony, tam gdzie znajdowało się zasłonięte łóżko, a głos nazwałaby raczej męskim niż kobiecym. Zasłony wciąż wisiały wokół łóżka. Widziała je mimo panującego mroku. Biała materia odbijała i nawet wzmacniała słabe światło nocnej lampki. Prześcieradła wydawały się błyszczeć, jakby były nafosforyzowane. — Jest tam kto? — spytała. Cisza. — Pani Seiffert? Zasłony się nie poruszyły. N i c się nie poruszyło. Spojrzała na stojący na stoliku zegar, wyświetlający czas jasnym światłem. 3:42. Susan wahała się przez chwilę, a potem zapaliła górne oświetlenie. Jasny blask oślepił ją na chwilę. Szybko zgasiła światło, gdy tylko zorientowała się, że nikt nie chowa się po kątach. Zasłonięte łóżko Jessiki Seiffert w jasnym blasku też wyglądało mniej groźnie niż w ciemnościach. Po zgaszeniu światła cienie wróciły na swoje miejsca, czyli znów przykryły prawie całą salę. Może to mi się śniło? pomyślała. Może ten głos słyszałam tylko we śnie? Ale raz zasiany niepokój musiał dać efekt w postaci nieprzespanej nocy. Była o tym przekonana. Pomanipulowała z boku łóżka i uniosła oparcie do pozycji półsiedzącej. Przez chwilę wsłuchiwała się w ciszę i czekała. Myślała, że już nie zaśnie. Ten dziwny głos przypomniał jej o istnieniu sobowtórów Harcha i Quince’a i strach do reszty wybił ją ze snu. Ale wkrótce dały o sobie znać lekarstwa, które zażyła. Ich działanie sprawiło, iż po upływie kilku minut znów znalazła się w objęciach Morfeusza.
6
Cały poprzedni dzień była burza. Przez posiniałe niebo gnały kłęby chmur. Raz po raz przecinały je błyskawice. We wtorkowy poranek znów, i to zupełnie niespodziewanie, zaczęła się kolejna zawierucha. Jedyną jej zapowiedzią było pojedyncze uderzenie pioruna, ale tak potężne, że szpital zatrząsł się w posadach. Potem zaczął padać deszcz, grubymi kroplami rozbijając się o szyby i parapety. Teraz, kiedy łóżko po przeciwległej stronie było zasłonięte, Susan nie widziała okna, nie mogła więc też widzieć burzy. Ale słyszała uderzenia piorunów, a światło błyskawic co chwila rozświetlało salę. Wrażenie uzupełniał werbel kropli deszczu. Zjadła pożywne śniadanie, składające się z płatków kukurydzianych z gorącym mlekiem, grzanki, soku i słodkiej bułeczki, a potem przespacerowała się do łazienki i z powrotem. Tym razem kosztowało ją to mniej bolesnego wysiłku, ale szła bardziej uważnie. Wreszcie położyła się do łóżka z kolejnym kryminałem w ręce. Zdążyła przeczytać zaledwie kilka stron, kiedy przybyło dwóch sanitariuszy z łóżkiem na kółkach. Jeden z nich już od progu rzucił gromkim głosem: — Mamy panią zabrać na dół, na oddział fizykoterapii. Susan odłożyła książkę na bok, spojrzała do góry i... zamarła z przerażenia. Sanitariusze ubrani byli w normalne, szpitalne fartuchy z niebieskimi literkami na kieszeniach na piersi, układającymi się w napis: SZPITAL OKRĘGOWY W WILLAWAUK. Ale to nie byli zwykli sanitariusze. Pierwszy z nich, ten, który odezwał się przez drzwi, był niskim, krępym, ciemnym blondynem o okrągłej twarzy, nosie boksera i małych, rozbieganych, świńskich oczkach. Jego cechą charakterystyczną był dołek w podbródku. Drugi był wyższy, miał rude włosy, brązowe oczy i jasną cerę, ozdobioną siatką piegów. Nie był przystojny, ale jego delikatna, irlandzka uroda miała w sobie jakieś dostojeństwo. Tym niskim był Carl Jellicoe. Rudzielcem był Herbert Parker.
70
Jellicoe i Parker to dwaj pozostali członkowie bandy z Pieczary Gromów, przyjaciele Harcha i Quince’a. Niemożliwe! To senne koszmary! Ich miejsce jest w złych snach! Ale Susan nie spała. I oni byli prawdziwi. Materialni. — Ale burza, co? — rzucił Jellicoe po tym, jak gdzieś w pobliżu uderzył piorun. Parker wepchnął do sali łóżko i ustawił równolegle do łóżka Susan. Obaj uśmiechali się do niej. Zdała sobie sprawę, że są młodzi, mają dwadzieścia lub dwadzieścia jeden lat. Tak jak tamci dwaj, nic nie zmienili się przez te trzynaście lat. Jeszcze dwa nowe sobowtóry w tym samym miejscu? Obaj zatrudnieni w szpitalu jako sanitariusze? Nie, to już szczyt! Absurd! Prawdopodobieństwo takiego zbiegu okoliczności musi być zerowe! Nagle poczuła gwałtowny ucisk w żołądku — przypomniała sobie, że Jellicoe i Parker nie żyją! A tymczasem obaj stali nad łóżkiem i się uśmiechali. Paranoja! pomyślała. — Nie! — wykrztusiła, cofając się pod ścianę, aż metalowa barierka wbiła jej się w plecy i chłód przeniknął rozgorączkowane ciało. — Nigdzie z wami nie pojadę. Co to, to nie! Jellicoe wyglądał na zakłopotanego. Udając, że nie widzi jej przerażenia, udając, że nie rozumie, o co chodzi pacjentce, spojrzał na Parkera i powiedział: — Czy coś ci się nie pomyliło? Mówiłeś, że mamy zawieźć orton z sali 258. Parker zanurzył dłoń w kieszeni fartucha i wyciągnął swój grafik. — Wszystko się zgadza — oświadczył. — orton z 258. Susan nie mogła powiedzieć, że zna obu mężczyzn wystarczająco dobrze, by po trzynastu latach rozpoznać ich głosy. Po raz pierwszy widziała ich w dniu, w którym zginął Jerry Stein. W czasie procesu Jellicoe nie odezwał się ani słowem, korzystając z przysługującego mu prawa nieskładania samoobciążających zeznań. Parker zeznawał, ale nie trwało to długo. Tak więc głosu Carla Jellicoe nie była w stanie zidentyfikować. Ale gdy usłyszała Herberta Parkera, czytającego jej nazwisko ze swojego grafika, aż podskoczyła z wrażenia. To był bostoński akcent, którego tak dawno nie słyszała! Mężczyzna wyglądał jak Parker. Mówił jak Parker. To musiał być Parker. Ale Herbert Parker już daw no nie żył, pochowany gdzieś daleko leżał w grobie! Sanitariusze popatrzyli na nią dziwnie. Chciała spojrzeć w bok, na nocną szaę, by sprawdzić, czy pod ręką nie znalazłaby czegoś, co mogłoby zostać użyte jako broń, ale bała się spuścić ich z oczu. — Czy lekarz nie powiedział pani, że przyjedziemy dziś rano, żeby zabrać panią na fizykoterapię? — spytał Jellicoe.
71
— Idźcie sobie! — krzyknęła nieswoim głosem. — Wynocha! Mężczyźni spojrzeli na siebie. Seria niezwykle jasnych błyskawic przecięła niebo ciemne od chmur, odbiła swój blask od niewidocznych z sali parapetów okiennych i zaprezentowała na ścianach feerię świateł i cieni. Złowroga poświata zmieniła na ułamek sekundy twarz Carla Jellicoe. Zniekształceniu uległy jego oczy, a właściwie oczy wyparowały pozostawiając ziejące pustką, złowrogie oczodoły. — Nie ma się czego bać — powiedział Parker do Susan. — To nic nie boli, a wszystko dla pani dobra. — Jest tak, jak on mówi — poparł kolegę Jellicoe. Gałki oczne wróciły na swoje miejsce. Jellicoe rozświetlił swą świńską twarz nienaturalnie szerokim uśmiechem. — Na pewno się tam pani spodoba, panno orton. — Podszedł do łóżka i zaczął opuszczać metalową barierkę. — A z basenu to nie będzie pani chciała wyjść! — Wynocha, powiedziałam — krzyknęła Susan. — Wynocha! Idźcie do diabła! Jellicoe zawahał się, a potem cofnął. Susan drżały ręce, a serce waliło jak młotem. Jeśli pozwolę się wsadzić na to łóżko i zawieźć gdzieś na dół, to już nigdy tu nie wrócę. To będzie mój koniec. Wiem o tym, myślała. Wiem! — Wydrapię wam oczy, jeśli będziecie próbowali ruszyć mnie z tego pokoju! — krzyknęła, starając się wyeliminować drżenie głosu. — Ja nie żartuję! Jellicoe spojrzał na Parkera. — Wezwij lepiej pielęgniarkę. Parker wybiegł z sali. Gdzieś w oddali uderzył piorun i w szpitalu na chwilę zgasło światło. Zapanował mrok jak w grobowcu. Potem znów wrócił dopływ prądu. Jellicoe skierował swe małe, świńskie oczka na Susan i obdarzył ją beznamiętnym uśmieszkiem, który jeszcze bardziej zmroził jej krew w żyłach. — Niech się pani nie denerwuje. Proszę się odprężyć. Czy może to pani dla mnie zrobić? — Trzymaj się ode mnie z daleka! — Ja wcale nie zamierzam się do pani zbliżać. Spokojnie... — mówił łagodnym, śpiewnym głosem, a rękami czynił uspokajające gesty. — Nikt nie chce zrobić pani krzywdy. Wszyscy jesteśmy pani przyjaciółmi. — Cholera, nie udawaj, że masz mnie za wariatkę! — krzyknęła Susan. Była już nie tylko przestraszona, ale i wściekła. — Doskonale wiesz, że w głowie mam wszystko na swoim miejscu. Wiesz, czego się boję. I wiesz, co tu jest grane, choć ja jeszcze nie wiem!
72
Sanitariusz patrzył na nią i nic nie mówił. W jego oczach widać było drwinę, podobnie jak w skąpym półuśmiechu. — Cofnij się! — powiedziała Susan. — Odejdź od mojego łóżka! Ale już! Jellicoe wycofał się do drzwi, ale nie wyszedł z sali. W uszach czuła pulsowanie krwi, które wraz z biciem serca zagłuszało nawet chór, złożony z uderzeń kropli deszczu, wycia wiatru i trzasku piorunów. Oddychała z trudem, a każdy haust gwałtownie zaczerpniętego powietrza palił jej gardło i rozrywał płuca. Jellicoe patrzył na nią. To wszystko jest niemożliwe, mówiła do siebie w myślach. Jestem kobietą myślącą racjonalnie. Jestem naukowcem. Nie wierzę w cudowne zbiegi okoliczności i działanie sił nadprzyrodzonych. Duchów też nie ma. Umarli nie wracają. Nie wracają i już! Jellicoe patrzył na nią. Susan przeklinała swe zmizerowane ciało. Nawet gdyby miała możliwość ucieczki, daleko by nie pobiegła. A gdyby musiała walczyć o życie, w ogóle nie miała szans na zwycięstwo. Wreszcie powrócił Herbert Parker wraz z pielęgniarką. Była to surowo wyglądająca blondynka, którą Susan widziała po raz pierwszy. — Co się stało? — spytała. — Dlaczego jest pani taka zdenerwowana? — To przez nich — odpowiedziała Susan. — Dlaczego? — Pielęgniarka zbliżała się do łóżka. — Chcą mi zrobić krzywdę — tłumaczyła Susan. — Ależ skąd! Sanitariusze chcą tylko zawieźć panią na dół, na oddział fizykoterapii — oznajmiła. Po chwili była już przy łóżku Susan. — Nic pani nie rozumie — próbowała się bronić pacjentka. Ale nie wiedziała, co ma mówić dalej, jak wyjaśnić wszystko tej obcej kobiecie, nie narażając się na posądzenie o szaleństwo. Parker stał w otwartych drzwiach. — Powiedziała, że nam wydłubie oczy. Jellicoe powolutku zbliżał się do łóżka, aż wreszcie znalazł się blisko Susan. Zbyt blisko. — Odsuń się, sukinsynu! — krzyknęła Susan, kierując te słowa najwyraźniej do niego. Jellicoe ją zignorował. Wtedy Susan zwróciła się do pielęgniarki: — Niech mu siostra powie, żeby się cofnął. Siostra nie rozumie, ale ja naprawdę mam powody, żeby się go obawiać.
73
— Teraz nie musi się już pani niczego obawiać — powiedziała pielęgniarka. — Wszyscy jesteśmy pani przyjaciółmi — powtórzył Jellicoe. — Susan, czy pani wie, gdzie się znajduje? — spytała pielęgniarka tonem, jakim zwykle mówi się do dzieci, starców oraz kretynów. Susan krzyknęła na nią, bo nie mogła już wytrzymać ze złości i frustracji: — Kurcze, wiem, gdzie jestem! W szpitalu okręgowym w Willawauk. Doznałam ciężkich obrażeń i przez trzy tygodnie znajdowałam się w stanie śpiączki, ale na mózg nic mi się nie rzuciło. Nie mam ani omamów, ani nie histeryzuję. Ci mężczyźni to... — Susan, czy mogę panią o coś prosić? — spytała siostra, wciąż używając tego samego łagodnego, słodkiego, ale protektorskiego tonu. — Czy mogłaby pani nie krzyczeć? Czy mogłaby pani ściszyć głos? Jestem pewna, że jeśli przez chwilę przestanie pani krzyczeć i zaczerpnie głęboko powietrza, od razu poczuje się lepiej. Proszę wziąć kilka głębokich wdechów i się odprężyć. Nic nie osiągniemy, jeśli będziemy na siebie krzyczeć i nie będziemy potrafili zachować spokoju. — Boże! — powiedziała Susan kompletnie załamana. — Przykro mi, ale jestem zmuszona... — rzekła pielęgniarka, podnosząc rękę, w której trzymała strzykawkę wypełnioną złotawą cieczą. W drugiej ręce miała tampon z waty. — Nie! — wyrzuciła z siebie Susan, kręcąc głową. — To pomoże pani się uspokoić. — Nie! — Czy nie chce się pani uspokoić? — Chcę zachować świadomość! — To nie boli, Susan. — Odejdźcie ode mnie! Pielęgniarka pochyliła się nad łóżkiem. Susan złapała książkę, którą czytała, i rzuciła nią pielęgniarce w twarz. Kobieta cofnęła się i książka upadła na podłogę. Siostra spojrzała na Jellicoe. — Pomożesz mi? — Jasne — odpowiedział mężczyzna. — Zjeżdżaj! — ostrzegła go Susan. Jellicoe zaczął posuwać się wzdłuż łóżka. Susan nachyliła się do nocnej szai, złapała szklankę i rzuciła w głowę Jellicoe. Mężczyzna przykucnął, szklanka przeleciała nad nim i rozbiła się o ścianę. Susan rozejrzała się, czym jeszcze mogłaby rzucić. W tym czasie sanitariusz skoczył na nią i choć starała się spełnić groźbę i wpakować mu paznokcie w oczodoły, on był szybszy. Susan poczuła, że palce Jellicoe jak szczęki imadła zaciskają się na jej nadgarstkach. Był silniejszy, niż na to wyglądał. Nie uwolniłaby się, nawet gdyby była w lepszej formie.
74
— Proszę nie stawiać oporu — powiedziała pielęgniarka. — Wszyscy jesteśmy pani przyjaciółmi — po raz trzeci zapewnił Carl Jellicoe. Susan szamotała się jeszcze przez chwilę, ale nic jej to nie dało. Jellicoe przygwoździł ją do materaca. Leżała teraz unieruchomiona i bezbronna. Jellicoe rozłożył ją na łopatki. Pielęgniarka podciągnęła rękaw zielonej piżamy. Susan zaczęła wierzgać, kopać i wołać o pomoc. — Trzymaj ją tak, żeby się nie ruszała — poleciła pielęgniarka sanitariuszowi. — To nie takie proste — odpowiedział Jellicoe. — Skąd ona ma tyle pary? To była prawda. Susan sama była zaskoczona swą wytrzymałością. Strach uruchomił w niej rezerwowe pokłady energii. — Przynajmniej, jak się napręża, dobrze widać żyły — stwierdziła pielęgniarka. — Łatwiej będzie wcelować. Susan krzyknęła. Pielęgniarka szybko przemyła ramię pacjentki. Wacik był mokry i zimny. Susan poczuła zapach alkoholu i jeszcze raz krzyknęła. Na zewnątrz rozległa się seria długich, głuchych grzmotów. W szpitalu zamigotały wszystkie światła. — Susan, jeśli nie przestanie się pani szarpać, to kiedy będę robić zastrzyk, mogę niechcący złamać igłę. Chyba nie chce pani do tego doprowadzić? Susan nie rezygnowała. Rzucała się na wszystkie strony, próbując uwolnić z uchwytu Jellicoe. Nagle usłyszała znajomy głos: — Co tu się dzieje, do diabła? Co wy jej robicie? Pielęgniarka, która właśnie miała wbić igłę, cofnęła strzykawkę. Uścisk rozluźnił się, gdy sanitariusz odwrócił głowę, by zobaczyć, kto mówi. Susan z wielkim wysiłkiem uniosła się z materaca. To była siostra elma. — Dostała ataku histerii — wyjaśniła pielęgniarka z jasnymi włosami. — Zachowywała się agresywnie — dodał sanitariusz. — Agresywnie? — powtórzyła siostra elma, najwyraźniej nie dowierzając. Spojrzała na Susan. — Kochanie, o co chodzi? Susan przeniosła wzrok na Carla Jellicoe, który wciąż ją trzymał. Jego spojrzenie przewiercało ją na wylot. Znów wzmocnił uścisk, a Susan poczuła, że palce mężczyzny są ciepłe jak ciało żywego, a nie umarłego. Zwróciła spojrzenie na siostrę elmę i zupełnie spokojnie spytała: — Czy pamięta siostra tę historię sprzed trzynastu lat? Tę, którą opowiedziałam wczoraj siostrze i doktorowi McGee? — Tak — odpowiedziała pani Baker, zdejmując z piersi okulary zawieszone na łańcuszku i wsadzając je na nos. — Oczywiście, że pamiętam. To okropna historia.
75
— No właśnie. To wszystko jeszcze raz mi się przyśniło i kiedy spałam, przyszli ci dwaj. — Cała ta heca z powodu złego snu? — spytała siostra elma. — Tak — kłamała dalej Susan. Chciała, żeby Jellicoe, Parker i ta nieznajoma pielęgniarka wyszli z sali. Gdyby ich nie było, może udałoby się jej wszystko wyjaśnić. Ale jeśliby teraz zaczęła się tłumaczyć, siostra elma zapewne zgodziłaby się z diagnozą tej drugiej: histeria. — Puść ją — poleciła sanitariuszowi siostra elma. — Dam sobie z nią radę. — Ona jest agresywna — ostrzegł Jellicoe. — Miała zły sen — powiedziała siostra elma. — Ale teraz już doszła do siebie. Puść ją. — elma... — odezwała się blondynka. — Kiedy rzuciła we mnie książką, nie wyglądała na śpiącą. — Bała się, biedne dziecko — wyjaśniła siostra elma, przysuwając się bliżej łóżka i każąc odejść koleżance. — Idźcie już sobie. My we dwie o tym porozmawiamy. — Według mnie... — zaczęła druga pielęgniarka. — Millie — powiedziała pani Baker — wiesz, że ufam ci bezgranicznie. Ale to sprawa szczególna. Poradzę sobie sama. Nie martw się. Jellicoe, nie bez wahania, puścił Susan. Susan odetchnęła z ulgą i usiadła prosto w łóżku. Zaczęła masować nadgarstki. Wciąż czuła na nich uścisk żelaznych palców Jellicoe. Obaj sanitariusze wyszli z sali, zabierając ze sobą łóżko na kółkach. Pielęgniarka z jasnymi włosami nie chciała ustąpić. Stała, przygryzając wargi i przestępując z nogi na nogę, ale w końcu również i ona się oddaliła. W rękach nadal trzymała strzykawkę i tampon z waty. Siostra elma obeszła łóżko, uważając, żehy nie nadepnąć na jakiś odłamek szkła. Spojrzała w stronę pani Seiffert, a potem powiedziała do Susan: — Staruszeńka nawet się nie obudziła w czasie całego tego zamieszania. Następnie wzięła z nocnej szai drugą szklankę, sięgnęła po zroszony metalowy dzbanek, stojący wyżej na plastykowej tacce i napełniła szklankę wodą. — Dziękuję — rzekła Susan. Wzięła wodę i wypiła ją duszkiem. Zaschło jej w gardle od krzyku i płyn podziałał kojąco. — Jeszcze? — Wystarczy — podziękowała Susan, odstawiając szklankę na szaę. — A teraz — odezwała się siostra elma — o co, do diaska, w tym wszystkim chodziło? Odprężenie Susan zniknęło. Znów była spięta i wystraszona, bo zdała sobie sprawę, że zagrożenie nie minęło. To był dopiero początek.
Część druga KURTYNA UCHYLA SIĘ
7
Burza z piorunami przeniosła się nad granice sąsiedniego okręgu, ale deszcz wciąż jeszcze padał. Całe jego strugi lały się z nieba, czyniąc dzień posępnym i nieprzyjemnym. Susan siedziała w łóżku i choć nie spadła na nią ani jedna kropla, czuła się tak, jakby deszcz wypłukał z niej całą energię życiową. Koło łóżka stał Jeffrey McGee. — Więc teraz twierdzi pani — rzekł, trzymając ręce w kieszeniach swego fartucha — że są już trzy sobowtóry? — Cztery. — Co? — Nic nie powiedziałam panu o tym, którego widziałam wczoraj. — Czy to był... Quince? — Tak. — Tu go pani widziała? A może to był ktoś bardzo podobny? — Jeździłam wózkiem po korytarzu i wtedy go zobaczyłam. To pacjent, tak jak Harch. Leży w sali 216. Podobno nazywa się teraz Peter Johnson. — Zawahała się, po czym dodała: — Wygląda tak, jakby miał dziewiętnaście lat. McGee przez chwilę przyglądał się Susan w zupełnej ciszy, ale unikał jej wzroku. Odniosła wrażenie, że intensywnie myśli o tym, co mu powiedziała i — nie chcąc wyciągać przedwczesnych wniosków — stara się po prostu uwierzyć w jej historię. Rzeczy, które od niej usłyszał, były nawet w odczuciu Susan tak dziwaczne, że sama, jako naukowiec, wstydziła się, iż musiała je wypowiedzieć. Spuściła wzrok, spoglądając na dłonie splecione na kołdrze. Wreszcie McGee zapytał: — Czy tak właśnie wyglądał Randy Lee Quince, kiedy współuczestniczył w zabójstwie Jerry’ego Steina? Czy wtedy miał tylko dziewiętnaście lat? — Tak. Był najmłodszy z całej czwórki.
78
Wiem, o czym teraz myślisz, powiedziała do siebie Susan. Myślisz o moich obrażeniach głowy, o śpiączce, o możliwości błahego uszkodzenia mózgu, którego istnienia nie wykazały ani zdjęcia rentgenowskie, ani inne badania, o jakimś niewielkim skrzepie lub krwotoku z włoskowatych naczyń krwionośnych kory mózgowej. Zastanawiasz się, czy ewentualne uszkodzenie mózgu nie dotyczyło tej partii szarych komórek, w których przechowywane były wspomnienia z Pieczary Gromów. Zastanawiasz się, czy takie uszkodzenie — jakaś maciupeńka skrzeplina lub pęknięte naczyńko krwionośne — mogło sprawić, że te wspomnienia stały się nagle tak żywe, iż biorę je za rzeczywiste. Czy wciąż wracam do sprawy zabójstwa Jerry’ego Steina tylko i wyłącznie dlatego, że jakiś ucisk w moim mózgu kieruje moje myśli nieugięcie w stronę Pieczary Gromów? Czy to on powoduje rozwój fantazji na temat koszmaru sprzed trzynastu lat? Czy to jakaś ohydna mała krosta na moim mózgu tak odmieniła mi zmysły, że widzę sobowtóry Harcha i pozostałych trzech członków wspólnoty w ludziach takich, jak Richmond, Johnson czy ci sanitariusze, którzy w istocie w ogóle nie są do tamtych podobni? No cóż, może tak jest naprawdę? Ale z drugiej strony, skąd ta pewność? Raz myślę, że znam rozwiązanie, za chwilę nie jestem już tego pewna. Raz uważam, że to są sobowtóry, a raz, że nie. Raz myślę, że mam do czynienia z prawdziwymi Harchem, Quince’em, Jellicoe i Parkerem, a innym razem w to wątpię. N i e wiem. Boże, pomóż mi, ja po prostu nie wiem, co się ze mną dzieje! Do pana też, drogi panie McGee, nie mogę mieć pretensji o to, że jest pan zakłopotany i pełen wątpliwości. — A więc teraz jest ich czterech — rzucił McGee. — I wszyscy czterej znajdują się w naszym szpitalu. — Nooo... ja nie wiem... — Przecież przed chwilą sama mi pani powiedziała... — To znaczy, oni naprawdę wyglądają tak jak ci, którzy zamordowali Jerry’ego Steina. Ale ja nie wiem, czy to sobowtóry, czy oni sami, czy... — Co jeszcze? — Może to coś... nieziemskiego? — Na przykład? — Chodzi mi o Parkera i Jellicoe. — Śmiało! — zachęcił ją lekarz. Susan nie potrafiła wyartykułować podejrzenia, które w sobie nosiła, bo byłoby to przyznanie się publiczne i przed samą sobą, że wierzy w duchy. Kiedy Carl Jellicoe przyciskał ją do materaca i czuła jego silne ręce, zaciśnięte wokół nadgarstków, żadne „pozaziemskie” wytłumaczenie nie wchodziło w rachubę. Nawet teraz wstydziła się mówić o trupach, które wstają z grobów, by mścić się krwawo na żyjących. — Susan? Spotkali się wreszcie wzrokiem.
79
— Niech pani to z siebie wydusi — poprosił. — Jeśli sanitariusze nie są sobowtórami Jellicoe i Parkera, jeśli są czymś „nieziemskim”, to co to jest? — Jezu! — Susan wzniosła oczy do góry. — Nie wiem. To znaczy nie wiem, jak to panu powiedzieć, wyjaśnić, nie umiem tego wytłumaczyć nawet sobie samej. Po prostu nie wiem, co o tym wszystkim myśleć. Mogę tylko opisać to, co widziałam na własne oczy... czy też to, co wydawało mi się, że widziałam. — Nie chcę pani zmuszać... — powiedział natychmiast McGee. — Wiem, że to nie taka prosta sprawa wydusić to z siebie. W jego ślicznych, błękitnych oczach dostrzegła współczucie i natychmiast odwróciła wzrok. Nie chciała, żeby ktokolwiek jej żałował, a zwłaszcza McGee. Sama myśl o tym napawała ją wstrętem. Doktor McGee przez dłuższą chwilę milczał, wpatrzony w podłogę, najwyraźniej zagłębiony w swoich myślach. Susan wytarła o pościel spocone dłonie, oparła się wygodniej o poduszki i zamknęła oczy. Na dworze grzmiał werbel kropli deszczu. Susan wyobraziła sobie, że w Willawauk odbywa się właśnie jakaś parada. — Czy mogę coś zasugerować? — spytał McGee. — Proszę bardzo. — Może to być dla pani niemiłe. — Niech pan się nie martwi, panie doktorze. — Proszę wyrazić zgodę na zawołanie tutaj Bradleya i O’Hary. — Jellicoe i Parkera. — Oni nazywają się Bradley i O’Hara. — Siostra elma już mi mówiła. — Proszę wyrazić zgodę, żebym ich tutaj zawołał. Każę im opowiedzieć w pani obecności o ich życiu: gdzie się urodzili, wychowali, gdzie chodzili do szkoły i jak to się stało, że pracują w tym szpitalu. A potem będzie pani mogła ich pytać, o co tylko zechce. Może, jeśli porozmawia pani z nimi trochę i nieco ich pozna... — To stwierdzę, że wcale nie przypominają Parkera i Jellicoe? — dopowiedziała Susan. McGee przysunął się bliżej, położył rękę na ramieniu pacjentki, zmuszając ją do spojrzenia mu w oczy. I znów ujrzała w nich współczucie. — Czyż nie istnieje prawdopodobieństwo, że gdy pozna ich pani, to będzie wszystko inaczej postrzegać? — Och, tak — odparła Susan. — To nie tylko prawdopodobieństwo, lecz prawie pewność! Widać było, że zaskoczyła go rzeczowość i jasność umysłu Susan.
80
— Jestem w pełni świadoma — powiedziała — że moje zmartwienie najlepiej da się wyjaśnić jakąś ograniczoną dysfunkcją mózgu, powstałą w czasie lub po wypadku, któremu uległam, lub też powstałą w związku z trzytygodniowym przebywaniem w stanie śpiączki. McGee pokręcił głową i uśmiechnął się z zażenowaniem. — Zapominam wciąż, że jest pani naukowcem. — Nie musi mi pan tak schlebiać, panie doktorze. Najwyraźniej mu ulżyło. Usiadł na brzegu łóżka i przeciągnął się z rozkoszą, podpierając dłońmi opartymi płasko na materacu. Ten szczery i spontaniczny gest zadowolenia, ta fizyczna ekspresja ukontentowania z rozsądnej wypowiedzi pacjentki, sprawił, że wyglądał dziesięć lat młodziej i jeszcze bardziej pociągająco. — Widzi pani, nie bardzo wiedziałem, jak zwrócić delikatnie uwagę na to, że cała ta sprawa z sobowtórami najprawdopodobniej zrodziła się w pani głowie, a tu się okazuje, że pani też o tym myślała! To oznacza, że chyba możemy wykluczyć rozwiązanie metafizyczne. Pani, jako naukowiec, słusznie je odrzuca. Nie ma też żadnego zagrożenia fizycznego. — A więc cała nadzieja na wyjaśnienie problemu tkwi w uszkodzeniu mózgu? — spytała Susan ironicznie. McGee spochmurniał. — Panno orton, zapewniam panią, że naprawdę nic nie zagraża pani życiu, to na pewno nie jest żaden poważny skrzep w mózgu ani nic takiego. Gdyby było inaczej, to nie byłaby pani w tak dobrej, jak na rekonwalescentkę, formie fizycznej, a zwłaszcza duchowej. W czasie śpiączki robiliśmy pani EEG i nic nie wykryliśmy. To musi być coś malutkiego, niegroźnego. Susan skinęła głową. — Ale nadal boi się pani Bradleya i O’Hary. I tamtych dwóch — dodał. — Tak. — Nawet jeśli wie pani, że to zrodziło się raczej w pani mózgu? — „Raczej” to bardzo wygodne słowo. — Posunę się dalej i powiem, że to zdecydowanie sprawa dysfunkcji mózgu. — Myślę, że ma pan rację. — Ale nadal się pani ich boi. — Bardzo. — Kuracji nie może towarzyszyć stres i depresja — oznajmił marszcząc brwi. — Sądzę, że umiem stawić czoło trudnościom. Na drugie imię mam Pollyanna. — Świetnie! To był dopiero charakter! Ani przez chwilę nie uważałam, że mam coś nie w porządku z mózgiem, pomyślała Susan. Ja po prostu czuję, że to niemożliwe. Intelektualnie można by ten pomysł za-
81
akceptować, ale wewnętrznie coś mi mówi, że tak nie jest. To, co wydaje się właściwą odpowiedzią, pozbawione jest sensu: ci mężczyźni s ą sobowtórami całej czwórki nie w moich oczach, ale w rzeczywistości; przyszli, bo czegoś chcą, najprawdopodobniej mnie zabić. Przesunęła ręką po twarzy, jakby w ten sposób mogła usunąć zmęczenie. — Dobrze... — odezwała się. — Miejmy to z głowy... Proszę wezwać Jellicoe i Parkera. Zobaczymy, co się stanie. — Bradleya i O’Harę. — No już dobrze. — Panno orton, jeśli myśli pani o nich jako o Jellicoe i Parkerze, to tak samo będzie ich pani widzieć. Sama nakręca pani sprężynę problemów z postrzeganiem. Proszę pomyśleć o nich jako o Dennym Bradleyu i Pacie O’Harze i może dzięki temu nie będzie zaburzeń percepcji. Może dzięki temu zobaczy pani ich prawdziwy wygląd. — Dobrze. Będę tak o nich myśleć. Ale jeśli nadal będą wyglądali jak Jellicoe i Parker, to będzie mi potrzebny egzorcysta, a nie neurolog. Lekarz zaśmiał się, Susan nie. *** McGee, zanim sprowadził do pokoju sanitariuszy, pokrótce wyjaśnił im, o co chodzi. Wyglądali na przejętych stanem zdrowia Susan i chętnych do wszelkiej pomocy. Susan starała się nie okazać, jak bardzo ich obecność działa na nią niepokojąco. W żołądku czuła kluskę, a serce waliło jej jak szalone. Mimo to zmusiła się do uśmiechu, żeby okazać życzliwość. Chciała sprawiać wrażenie odprężonej. Naprawdę pragnęła pomóc lekarzowi w sprawdzeniu tego, czy obaj sanitariusze, po bliższym poznaniu, okażą się nieszkodliwymi młodzieńcami bez żadnych wrogich wobec niej zamiarów. McGee stał oparty o poręcz łóżka i podtrzymywał Susan na duchu, od czasu do czasu dotykając jej ramienia. Sanitariusze stali na wprost Susan, początkowo byli sztywni i spięci jak uczniowie wywołani do tablicy przez srogą nauczycielkę. Potem się rozluźnili. Pierwszy mówił Dennis Bradley. To on przytrzymywał Susan i przyciskał do materaca, gdy siostra zamierzała zrobić jej zastrzyk. — Najpierw chciałbym przeprosić, jeśli byłem trochę brutalny — zaczął Bradley. — Nie chciałem zrobić pani krzywdy, ale nieco się pani bałem. — Przestąpił z nogi na nogę. — Teraz... wiedząc o wszystkim... o wszystkich pani problemach... i o tym, co się stało z pani oczami...
82
— Wszystko w porządku — powiedziała Susan, chociaż nadal czuła silny chwyt, palce bezlitośnie miażdżące jej kości. — Ja też się bałam. Właściwie, to ja też powinnam pana przeprosić. Obu panów. McGee ponaglił Bradleya, by ten zaczął mówić o sobie. Dowiedzieli się, że Bradley urodził się w Tucson w stanie Arizona i że w lipcu miał właśnie dwudzieste urodziny. Jako dziewięcioletni chłopiec przeniósł się z rodzicami do Portland w Oregonie. Nie miał braci, tylko starszą siostrę. Chodził do dwuletniej szkoły średniej, przygotowującej do pracy w charakterze pomocy medycznej. Rok temu zaczął pracować tu, w szpitalu w Willawauk, jako sanitariusz i dyspozytor karetek. Odpowiedział następnie na wszystkie pytania Susan. Był niebywale szczery, przyjazny i zgodny. Podobnie było z rudzielcem. Nazywał się Patrick O’Hara, urodził się i wychował w Bostonie w katolickiej rodzinie pochodzenia irlandzkiego. Nie, nigdy nie znał nikogo nazwiskiem Herbert Parker. Co więcej, nie znał w Bostonie nikogo, kto nazywałby się Parker, Herbert lub podobnie. Tak, ma starszego brata, który jednak zupełnie nie jest do niego podobny. Nigdy nie uczęszczał do Briarstead College w Pensylwanii, nawet nigdy o takiej szkole nie słyszał. Przybył do Oregonu, gdy miał osiemnaście lat, a więc trzy lata temu. W Willawauk przebywał od... chwileczkę... półtora roku... mniej więcej. Susan musiała przyznać, że obaj byli bardzo przyjaźnie do niej nastawieni. Teraz, gdy dowiedziała się trochę o ich życiu, nie istniał żaden logiczny powód, dla którego miałaby się bać z ich strony jakiegoś zagrożenia. Żaden z nich nie wydawał się kłamać. Żaden z nich nie wydawał się czegoś ukrywać. Ale w jej oczach Bradley nadal wyglądał dokładnie tak jak Carl Jellicoe. I nieważne, z jakiego powodu. O’Hara wciąż był sobowtórem Herberta Parkera. A Susan miała uczucie, choć ani zachowanie, ani wypowiedzi sanitariuszy nie dawały jej do tego podstaw, że obaj kłamali, ukrywali coś i nie byli tymi ludźmi, za których się podawali. Intuicja mówiła jej, wbrew oczywistym faktom, że całe to przedstawienie jest częścią misternie utkanej i perfekcyjnie odegranej intrygi. Chyba już mnie zupełnie pokręciło, pomyślała zgryźliwie. Gdy sanitariusze opuścili salę, McGee spytał: — No i co? — I nic. Myślałam o nich jako o Bradleyu i O’Harze, ale dla mnie to nadal Jellicoe i Parker. — Wie pani, że to w żaden sposób nie wpływa na teorię, w myśl której pani kłopoty z postrzeganiem związane są z uszkodzeniem mózgu? — Wiem. — Jutro zrobimy nową serię badań. Zaczniemy od rentgena.
83
Susan skinęła głową. McGee westchnął. — Cholera, miałem nadzieję, że rozmowa z nimi wyzwoli pani umysł z ograniczeń, że poczuje się pani lepiej, bezpieczniej do czasu, kiedy znajdziemy przyczynę zmartwień i ją usuniemy. — Czuję się teraz tak jak kotka na rozpalonym blaszanym dachu. — Nie chcę, żeby przytłaczał panią stres lub lęk. To spowolni jedynie proces zdrowienia. A więc nie będę pani przekonywał co do swoich racji. — Tak jak powiedziałam, z intelektualnego punktu widzenia przyjmuję pana wyjaśnienia. Ale intuicyjnie, wewnętrznie, wciąż czuję, że ta czwórka z Pieczary Gromów wraca po latach, by się na mnie zemścić. Zrobiło jej się zimno i schowała ręce pod kołdrę aż po ramiona. — Niech pani posłucha — powiedział McGee, decydując się jednak na próbę przekonania Susan co do swoich racji. — Niech pani posłucha, może ma pani powody, by być podejrzliwą wobec Richmonda i Johnsona. Nie jest to zbyt prawdopodobne, ale teoretycznie nie można wykluczyć, że Harch i Quince żyją teraz pod przybranymi nazwiskami. — Zaraz, zaraz... Zdaje się, że miał pan robić wszystko, żebym czuła się lepiej i bezpieczniej... — Zmierzam do tego, że nie ma pani absolutnie żadnych powodów, żeby być podejrzliwą wobec Bradleya i O’Hary. Oni nie mogą być Jellicoe i Parkerem, ponieważ Jellicoe i Parker nie żyją. — Wiem. Nie żyją. — Nie powinna więc się pani bać Bradleya i O’Hary. — Ale nie potrafię. — Co więcej, Bradley i O’Hara przybyli tu dużo wcześniej niż pani, dużo wcześniej, niż pani nawet planowała swoje wakacje w Oregonie, dużo wcześniej, niż po raz pierwszy usłyszała pani o ”Viewtop Inn”. Dlatego śmiało możemy wykluczyć jakąkolwiek nikczemną intrygę, polegającą na przysłaniu tu Bradleya i O’Hary w celu dokonania zemsty na pani za zeznania w czasie procesu. Chyba nie powie pani, że ktoś mógł w jakiś tajemniczy sposób przewidzieć, że ulegnie pani wypadkowi określonego dnia i w określonym miejscu, a potem znajdzie się w naszym szpitalu? Wróżka musiałaby przepowiedzieć to ponad półtora roku temu, gdyż Dennis Bradley jest tu od roku, a O’Hara od półtora. Twarz Susan poczerwieniała; pod wpływem tego, co mówił lekarz, poczuła się głupio. — Nie, nie powiem tak. — Dobrze.
84
— To głupie. — Zgadza się. Tak więc naprawdę może się pani w obecności obu sanitariuszy czuć bezpiecznie. — Ale ja nie potrafię! — wykrzyknęła z bólem. — Musi pani spróbować. To była kropla, która przebrała miarę. Susan wybuchnęła: — Do jasnej cholery, czy pan sobie wyobraża, że to dla mnie zabawa, że sprawia mi przyjemność ten ciągły strach?! Nie znoszę tego. To się sprzeciwia mojej naturze. Ale czuję, że nie mam nad tym kontroli. Jeszcze nigdy w życiu nie kierowały mną w jakichkolwiek działaniach emocje, tak jak teraz ma to miejsce. Jestem, kurcze, naukowcem! Jestem rozsądną, praktyczną i racjonalną kobietą! I zawsze byłam z tego dumna! W tym świecie, który czasami wygląda jak dom wariatów, nigdy nie zachwiały się moje pryncypia. Czy pan tego nie widzi, panie doktorze? Czy pan nie widzi, co się ze mną dzieje? Mój umysł zawsze był ścisły, matematyczny, nawet w dzieciństwie. Nigdy nic nie mogło wyprowadzić mnie z równowagi. Czasami nawet wydaje mi się, że w związku z tym nigdy nie miałam prawdziwego dzieciństwa. — I wtedy, ku zaskoczeniu samej Susan, długo i głęboko skrywane żale, cierpienia i frustracja uzewnętrzniły się z mocą tryskającej pod niebo fontanny. — Bywało nieraz — zaczęła mówić głosem pełnym bólu, który wydawał się nie jej głosem, lecz obcej osoby — że późną nocą, kiedy byłam zwykle — lub prawie zawsze — sama, kiedy rozmyślałam nad tym, że czegoś mi brak, jakiejś malutkiej cząstki, będącej jednak podstawową częścią ludzkiego organizmu, dochodziłam do wniosku, że jestem inna od zwykłych ludzi, że mogłabym uchodzić za przedstawicielkę innego gatunku. Boże! Tak jest. Widzę, że reszta świata kieruje się w równym stopniu emocjami, co rozumem, w równym stopniu sentymentami, co faktami. Widzę, jak ludzie poddają się swym uczuciom, nie zważając na czynniki obiektywne, jak robią rzeczy absurdalne, nie mające żadnego racjonalnego podłoża. Żadnego racjonalnego podłoża! Ja nigdy w życiu nie zrobiłam nic bez racjonalnego podłoża. Często widuję przyjaciół lub znajomych, którzy poddają się emocjom i wprost czerpią z tego rozkosz. Ja tak nie potrafię! I nigdy nie potrafiłam. Jestem zbyt sztywna! Zbyt opanowana! Zawsze taka byłam! Żelazna dziewica. Nigdy nie płakałam po śmierci matki. No, dobrze, może mając siedem lat, nie rozumiałam jeszcze, że powinnam zapłakać, ale na pogrzebie ojca też nie płakałam. Wszystkie sprawy w zakładzie pogrzebowym, na cmentarzu i w kościele załatwiałam ze stoickim spokojem. Wcale nie płakałam. Kochałam ojca, mimo jego oziębłości, i brakowało mi go, Bóg jeden wie jak bardzo. Ale nie płakałam. Kurcze! Ja wcale nie płakałam! Tak więc owej nocy orzekłam, że to dobrze, iż jestem inna. Powiedziałam sobie, że jestem lepsza niż inni ludzie, a na pewno lepsza niż większość motłochu. Byłam szalenie dumna z umiejętności kontrolowania się i na tej dumie zbudowałam całe swoje życie. — Zaczęła drżeć na całym ciele. Objęła się ramionami
85
i spojrzała w górę na lekarza. McGee był zszokowany. Susan nie przestawała mówić: — Na tej dumie zbudowałam całe swoje życie, cholera jasna! Może — według większości miar — nie było ono szczególnie barwne, ale było to jednak życie. Żyłam w zgodzie z samą sobą. I teraz przytrafia mi się coś takiego! Wiem, że to nie jest racjonalne, żebym bała się Richmonda, Johnsona, Bradleya i O’Hary... Ale ja się po prostu boję, i już! Nic na to nie mogę poradzić. Owładnęło mną dziwne przekonanie, rozumowo bezzasadne, ale uczuciowo nie do odrzucenia, że cała ta sprawa ma niezwykłe, trudne do określenia, może nawet magiczne, ale realnie mi zagrażające podłoże. Straciłam panowanie nad sobą. Poddałam się uczuciom. Stałam się kimś, kim nigdy nie byłam. Nie jestem już dawną Susan orton i boję się, że nigdy nią nie będę. Kręciła się i zwijała na łóżku, obejmowała ramionami podkurczone kolana, z trudem łapała powietrze i płakała. Lała łzy. McGee zaniemówił. Potem przyniósł papierowe chusteczki. Gdy zużyła wszystkie, poszedł po nowe. — Tak mi przykro — powiedział. — Czy już dobrze? — zapytał, gdy nie zareagowała. Potem przyniósł jej szklankę wody. Nie chciała wody. Postawił szklankę na nocnej szafce. Wyglądał na zakłopotanego. — Co mogę dla pani zrobić? — zapytał. — Boże! — wykrzyknął. Dotknął jej ramienia. Pogładził. Tylko tyle mógł zrobić. Przytuliła się do niego i załkała. Powoli zdała sobie sprawę, że łzy nie zwiększają jej żałości do samej siebie, wbrew temu co myślała, starając się zawsze je powstrzymywać. Zamiast tego czuła, jak oczyszczają jej ciało i umysł, wymywają ból i żal, które były ich przyczyną. — Już dobrze — powiedział McGee. — Wszystko będzie dobrze. Nie jest pani sama — dodał. Susan zdała sobie sprawę z tego, że nikt jej jeszcze do tej pory nie pocieszał. Może dlatego, że nigdy nikomu na to nie pozwalała? *** Minęło kilka minut. — Jeszcze chusteczek? — spytał McGee. — Nie, dziękuję. — Jak się pani czuje? — Jak przeciśnięta przez wyżymaczkę.
86
— Tak mi przykro. — To nie pana wina, doktorze. — Za bardzo zmęczyłem panią tymi sanitariuszami. — Nieprawda. Chciał mi pan przecież pomóc. — Bezskutecznie. — Pomógł mi pan. Zmusił mnie pan, żebym spojrzała w twarz czemuś, czego unikałam, a na co musiałam wreszcie spojrzeć. Nie jestem już tak pewna siebie, jak byłam kiedyś. Zmieniłam się. Może to i lepiej. — Czy naprawdę wierzy pani w te wszystkie rzeczy, o których pani mówiła? W tę odmienność i dumę z bycia inną? — Tak. — Zawsze? — Tak. — Ale każdy kiedyś przeżywa załamanie. — Teraz o tym wiem. — I nie ma w tym nic złego, jeśli człowiek nie potrafi stawić czoła nieprzewidzianym trudnościom. — I znów mówi pan o mnie. McGee ujął w dłoń twarz Susan, trzymając ją za podbródek, i spojrzał na nią swymi błękitnymi jak niebo oczami. — Proszę się nie martwić o to, co naprawdę się z panią dzieje. Cokolwiek by to było, dotrę do korzeni pani zmartwień. Postaram się, żeby wróciła pani do formy. Czy wierzy mi pani, Susan? — spytał. — Tak. — Susan zauważyła, że po raz pierwszy w życiu nie wbrew własnej woli, przynajmniej do pewnego stopnia, powierza swój los w ręce drugiego człowieka. — Wspólnie odkryjemy, co jest przyczyną kłopotów z percepcją, dlaczego uparcie wraca pani myślami do Pieczary Gromów i wyleczymy to. Nie chcę, żeby przez resztę swego życia szła pani w towarzystwie Ernesta Harcha i jego kompanów, żeby widziała ich pani w Bogu ducha winnych ludziach. — Jeśli tak by miało być... — Tak by było. — Dobrze. Do chwili, kiedy znajdzie pan przyczynę mego obecnego stanu i mnie wyleczy, będę się starała walczyć z tym szaleństwem, z nieżyjącymi już osobami, które nagle powracają pod postaciami sanitariuszy. Naprawdę będę się starała, jak tylko mogę. — Wiem, że pani potrafi. — Ale to nie znaczy, że nie będę się bała.
87
— Ma pani pełne prawo, żeby się bać — powiedział McGee. — Nie jest już pani żelazną dziewicą. Susan uśmiechnęła się i wytarła nos. McGee siedział jeszcze przez minutę na brzegu łóżka i o czymś myślał. Wreszcie odezwał się: — Mam pomysł, jak uchronić panią przed paniką w sytuacji, gdyby znów zobaczyła pani któregoś z nich. — Chętnie posłucham. — Pamiętam, że bardzo, bardzo dawno temu, kiedy kończyłem praktykę w szpitalu w Seattle, mieliśmy tam wiele przypadków przedawkowania narkotyków. Na ostry dyżur przychodzili do nas ludzie, lub też przywoziła ich policja, którzy uskarżali się na nie kontrolowane wizje i inne koszmary, powodujące, że chodzili po ścianach albo strzelali do wyimaginowanych wrogów z prawdziwej broni. Nieważne, czy to było LSD, PCP czy inne świństwa; nie podawaliśmy narkomanom wyłącznie antyśrodków. Rozmawialiśmy z nimi. Nakłanialiśmy do oprzytomnienia. Trzymaliśmy ich za ręce i uspokajaliśmy. Przekonywaliśmy, że ten drab, który chciał im zrobić krzywdę, nie istnieje. I wie pani co? Najczęściej zwykła rozmowa wywierała najlepszy skutek i faktycznie ich uspokajała. Działała szybciej i skuteczniej niż środki medyczne. — I chce pan, żebym zrobiła to samo, gdy znów zobaczę Harcha i resztę? Chce pan, żebym mówiła do siebie? — Tak. — Żebym mówiła do siebie, że ich nie ma? — Tak. Proszę powtarzać sobie, że ich nie ma i nie mogą pani zrobić nic złego. — To tak jak modlitwa, żeby odegnać wampira. — Jeśli modlitwa miałaby pani pomóc, by odegnać Harcha, to niech się pani i przed nią nie zawaha. Nie ma się czego wstydzić. — Nigdy nie byłam szczególnie religijna. — Nieważne. Jeśli chce się pani pomodlić, niech się pani modli. Niech pani robi wszystko, co odniesie pozytywny skutek, podziała na panią uspokajająco i pomoże zakończyć kurację. — Dobra. Pan w końcu wie lepiej. — Och, jak mi miło, że nareszcie nabrała pani właściwego stosunku do swojego lekarza. Susan się uśmiechnęła. McGee spojrzał na zegarek. — Przeze mnie spóźni się pan do gabinetu — powiedziała Susan. — Tylko parę minut. — Przepraszam. — Nie ma za co. I tak wszyscy zamówieni na dziś rano to hipochondrycy.
88
Zaśmiała się, zaskoczona, że w ogóle potrafi się śmiać. McGee pocałował ją w policzek. Było to tylko muśnięcie wargami, tak ulotne, że zanim Susan zorientowała się, co zaszło, zostało po nim tylko wspomnienie. Już wczoraj miała wrażenie, że chciał ją pocałować w policzek i w ostatniej chwili zrezygnował. Teraz to zrobił. Susan wciąż nie wiedziała, co to oznacza. Czy był to bardziej wyraz sympatii, czy współczucia? A może dowód przyjaźni, zainteresowania lub czegoś więcej? Zaraz po tym, jak ją pocałował, wstał i wygładził zgnieciony fartuch. — Bardzo proszę, żeby resztę dnia spędziła pani na wypoczynku. Niech pani czyta, ogląda telewizję, robi cokolwiek, byle tylko nie myślała pani o Pieczarze Gromów. — Zawołam tu wszystkich czterech i będziemy grać w pokera — powiedziała. McGee zamrugał oczami i uśmiechnął się. — Widzę, że szybko wraca pani do formy. — Zgodnie z zaleceniami lekarza, który chce, żebym mimo jakichkolwiek przeciwności losu nie poddawała się. — Siostra elma ma rację. — Z czym? — Powiedziała, że ma pani niebywałą żywotność. — Ona się łatwo ekscytuje. — Siostra elma? Nie byłaby podekscytowana nawet w obecności papieża idącego po korytarzu ramię w ramię z naszym prezydentem. Susan dobrze wiedziała, że po tej scenie załamania i płaczu nie zasługiwała na żadne pochwały. Dlatego nie odpowiedziała na komplement, tylko wygładziła pościel wokół siebie. — Proszę zjeść wszystko, co będzie na lunch — zalecił następnie McGee. — A po południu chcę, żeby pojechała pani na fizykoterapię, która była zaplanowana na rano. Susan zamarła. McGee musiał dostrzec w niej nagłą zmianę, gdyż powiedział: — To bardzo ważne, Susan. Pani jest potrzebna fizykoterapia. Szybciej stanie pani na nogi. A jeśli odkryjemy jakieś fizyczne źródła problemów z percepcją, coś, co będzie wymagać poważnego zabiegu chirurgicznego, to wtedy stres związany z operacją nie będzie dla pani takim obciążeniem, jakim byłby, gdyby nie poddano pani fizykoterapii. Susan odparła zrezygnowana: — No dobrze. — Wspaniale! — Ale proszę... — O co chodzi? — Niech pan nie przysyła po mnie Jelli... — Przełknęła ślinę. — To znaczy Bradleya i O’Hary.
89
— W porządku. Mamy wielu sanitariuszy. — Dziękuję. — Tylko proszę nie zapominać — głowa do góry! Susan podparła głowę zaciśniętą dłonią i podniosła ją w teatralnym geście heroizmu i determinacji. — To jest właściwa postawa — pochwalił McGee. — Niech się pani czuje jak Sylvester Stallone w „Rocky”. — Myśli pan, że wyglądam jak Sylvester Stallone? — No cóż... bardziej niż jak Marlon Brando. — Pan wie, jak pochlebiać kobiecie, doktorze McGee. — W końcu jest się tym Casanovą. — McGee pomachał jej i był to naturalny, przyjazny gest, jakże różny od tego, który poprzedniego dnia na korytarzu wykonał Bili Richmond. — Przyjdę do pani później, po wieczornym obchodzie. I wyszedł. Susan została sama. Była jeszcze co prawda Jessica Seiffert, ale tak, jakby jej w ogóle nie było. Susan wciąż nie widziała tej kobiety. Spojrzała na łóżko zasłonięte prześcieradłami. Nie dobiegał zza nich nawet najmniejszy dźwięk. Susan nie chciała w tej chwili być zupełnie sama, więc zawołała: — Pani Seiffert? Żadnej odpowiedzi. Postanowiła wstać, podejść do łóżka pani Seiffert i zobaczyć, czy wszystko w porządku. Ale z jakichś przyczyn, trudnych do wyjaśnienia, bała się odchylić zasłony.
8
Susan starała się wypełniać zalecenia lekarza. Wzięła książkę i przez kilka minut czytała, ale akcja jej nie wciągnęła. Włączyła telewizor, ale nie mogła znaleźć programu, który by ją zainteresował. Jedyną rzeczą, która zajmowała jej umysł, była tajemnica czterech sobowtórów i wyjaśnienie ich istnienia. Co oni zamierzali jej zrobić? Teraz już, ignorując rady McGee, cały czas myślała z lękiem o Harchu i trzech pozostałych bandytach. To najlepszy dowód jakiejś fiksacji, obsesji, choroby umysłowej albo dysfunkcji mózgu, pomyślała. Wmawiam sobie, że nie wierzę w te wyszukane fantazje, nie wierzę w siły nadprzyrodzone, a mimo to cały czas myślę, że ci czterej naprawdę istnieją. A przecież dwóch spośród nich od dawna leży w grobie! To wszystko nie ma sensu. Ale nie przestawała się bać. Z niepokojem czekała, kto przyjdzie, by zabrać ją na fizykoterapię. Nie znaczy to, że w tej sali czuła się nadzwyczaj bezpiecznie, ale przynajmniej tu znajdowała się na znanym obszarze. Nie chciała jechać na dół. Dobrze jeszcze pamiętała słowa Jelli... Dennisa Bradleya: „Mamy zabrać panią na dół...” Brzmiało to bardzo złowrogo. Na dół. Czując wstyd, że nie dostosowała się do poleceń doktora McGee, postanowiła, że zje cały lunch i chociaż pod tym względem będzie posłuszna. Przeklęta kobieta jadła swój ostatni posiłek... pomyślała o sobie z wisielczym humorem, po czym zdenerwowała się na samą siebie: Cholera, przestań z tym! Pozbieraj się do kupy, orton! Skończyła jeść i zaraz zabrzęczał telefon. Dzwonili jej współpracownicy z Milestone. Nie pamiętała nikogo, ale starała się być miła i myśleć o nich jako o przyjaciołach. Niemniej była to dziwna i męcząca rozmowa, więc Susan odetchnęła z ulgą, gdy wreszcie mogła odłożyć słuchawkę. Godzinę po obiedzie przyszło dwóch sanitariuszy z łóżkiem na kółkach. Żaden z nich nawet w najdrobniejszym szczególe nie przypominał któregoś z czterech członków wspólnoty. Pierwszy był tęgim mężczyzną około pięćdziesiątki z brzuchem piwosza. Miał gęste, szpakowate włosy i siwe wąsy.
91
— Cześć, ślicznotko. Zamawiała pani taksówkę? — spytał. Drugi mężczyzna miał około trzydziestu pięciu lat. Był łysy i miał gładką, niemal dziecinną twarz. — Mamy panią stąd zabrać — oznajmił. — Spodziewałam się limuzyny — powiedziała Susan. — A pani myśli, że co to jest? — rzucił starszy i przejechał dłonią po powierzchni łóżka niczym po karoserii eleganckiego samochodu. — Proszę spojrzeć na te kształty! — Dotknął palcem miękkiego, piankowego materaca. — Proszę spojrzeć na tę tapicerkę! To wszystko kunsztowna robota najlepszych stylistów! — Czy jest jeszcze jakiś środek transportu poza tą limuzyną, w którym może pani podróżować w pozycji leżącej? — zauważył łysy. — I to z kierowcą — dodał brzuchaty, zdejmując barierkę przy łóżku Susan. — Z dwoma kierowcami — uzupełnił łysy, przysuwając wózek równolegle do dłuższego brzegu łóżka. — Jestem Phil. A mój kolega nazywa się Elmer Murphy. — Mówią na mnie Murf. — Bywa, że mówią na niego jeszcze gorzej. Chociaż Susan wciąż bała się jazdy na dół, w nieznane, to jednak bawił ją dialog sanitariuszy. Widać było, że starają się bardzo jej pomóc i chcą, by się rozluźniła. Ich przyjazne nastawienie oraz pragnienie, by nie zawieść doktora McGee, dodało jej odwagi i ześlizgnęła się ze swojego łóżka na łóżko na kółkach. Patrząc na sanitariuszy, powiedziała: — Zawsze tacy jesteście? — Jacy? — spytał Murf. — Czarujący — podsunął Phil i włożył jej pod głowę małą poduszeczkę. — O, tak — odrzekł Murf. — Zawsze jesteśmy czarujący. — Cary Grant przy nas wysiada. — To u nas cecha wrodzona. — Jeśli będzie pani patrzeć w słowniku pod hasłem „czarujący”... — zaczął Phil. — ...to zobaczy pani nasze zdjęcia — dokończył Murf. Przykryli ją prześcieradłem, przewiązali je w jednym miejscu paskiem, by nie sfrunęło w czasie jazdy, i wyjechali na korytarz. Wieźli ją na dół. Starając się nie myśleć o tym, dokąd ją wiozą, zapytała: — Po co tyle ceregieli? Nie wystarczyłby zwykły wózek? — Nie możemy wozić pacjentów wózkami — odpowiedział Phil. — Pacjenci są strasznie ruchliwi — dodał Murf. — Amerykanie lubią się przemieszczać. — Nie znoszą siedzieć w miejscu.
92
— Gdybyśmy zostawili pacjenta samego choćby na dziesięć sekund... — rzekł Phil — ...to zanimbyśmy zdążyli wrócić, już by się znajdował w połowie drogi do Mezopotamii — dokończył za niego Murf. Dojechali do wind. Murf nacisnął guzik ze strzałką w dół. — Piękne miejsce — powiedział Phil, gdy drzwi otwarły się szeroko. — Co? — spytał Murf. — Winda? Piękna? — Nie — odparł Phil. — Mezopotamia. — Byłeś tam, co? — Zawsze tam jeżdżę w zimie. — Zdaje się, że Mezopotamia już nie istnieje. — Lepiej, żeby Mezopotamczycy nie słyszeli tego, co powiedziałeś — ostrzegł go Phil. Paplali przez całą drogę, jadąc windą, a potem pchając łóżko korytarzem na parterze aż do oddziału fizykoterapii. Znajdował się on w jednym z bocznych skrzydeł gmachu. Tam skręcili do pokoju Florence Atkinson, która była szefową. Florence Atkinson, niska, ciemna kobieta o ptasiej twarzy, pełna energii i entuzjazmu, poprowadziła Susan do sali, w której znajdowały się przyrządy i sprzęt gimnastyczny na każdą grupę mięśni. Nie było tam nic, co mogłoby skrajnie wyczerpać; zdrowy człowiek uznałby takie ćwiczenia za śmiesznie proste. — W czasie kilku pierwszych wizyt — objaśniała pani Atkinson — chcę, żeby skoncentrowała się pani na najprostszych ćwiczeniach. Mimo to po upływie pół godziny, kiedy pierwsza sesja dobiegła końca, Susan była już wyczerpana i bolały ją mięśnie. Po gimnastyce nadszedł czas na masaż, po którym czuła się tak, jakby złożono ją do kupy z poskładanych luźno kości i wiązadeł. Po masażu przyszła kolej na podwodny masaż. Strugi gorącej wody wygnały z niej resztki napięcia, czuła się zupełnie lekka i niematerialna. Na koniec, i to podobało jej się najbardziej, zaprowadzona została pod natrysk, gdzie znajdowały się uchwyty dla inwalidów i krzesełko, na którym można było usiąść w trakcie kąpieli. Uczucie lekkości, zapach mydła i pary były tak przyjemne, tak rozkoszne, że zapragnęła móc częściej tu przychodzić. Pani Atkinson wysuszyła suszarką włosy Susan, podczas gdy pacjentka siedziała przed lustrem. Nie widziała swej twarzy od wczoraj i z zadowoleniem zauważyła, że zginęły wory pod oczami. Skóra wokół oczu była jeszcze wprawdzie nieco szara, ale policzki zaczynały nabierać rumieńców. Blizna też wyglądała dużo lepiej niż poprzedniego dnia, nie była taka nabrzmiała i czerwona jak bezpośrednio po zdjęciu bandaży. Teraz Susan naprawdę uwierzyła w zapewnienia lekarza, że blizna nie będzie szpecąca. Potem ubrano ją w piżamę, kazano położyć się na łóżko na kółkach i pani Atkinson osobiście zawiozła ją do poczekalni oddziałowej. — Zaraz przyjdą tu po panią Phil i Murf.
93
— Niech się nie śpieszą. Czuję się tak, jakbym unosiła się na falach ciepłego oceanu. Mogłabym tu leżeć po wsze czasy — powiedziała Susan, dziwiąc się teraz, że tak bardzo bała się zabrania na fizykoterapię. Patrzyła na dźwiękoszczelny sufit i łączyła przypadkowe kropki w wyimaginowane kształty: żyrafy, żaglowca, palmy. Nagle poczuła się senna, przymknęła oczy i ziewnęła. — Dobrze jej, Phil. — O, tak, Murf. Susan otworzyła oczy i uśmiechnęła się do sanitariuszy. — Nie należy za bardzo rozpieszczać pacjentów — powiedział Phil. — Masaże, kąpiele, kierowcy... — Jeszcze trochę, a zażyczy sobie śniadania do łóżka. — Powiedz, Phil, czy to jest szpital, czy hotel? — Czasami się zastanawiam, Murf. — Jesteście zupełnie jak Flip i Flap — zauważyła Susan. Zaczęli wyprowadzać łóżko z poczekalni oddziałowej. — Flip i Flap? — powtórzył Murf. — Raczej Bob i Ray. Skręcili w korytarz w głównym skrzydle szpitala. Poduszka pod głową unosiła Susan na tyle wysoko, że mogła widzieć korytarz. Był kompletnie pusty. Czegoś takiego jeszcze tu nie przeżyła. — Bob i Ray? — spytał Phil. — Mów za siebie. Ja jestem raczej tutejszy Robert Redford. — Robert Redford nie nosi peruki. — Ja też nie. — Racja, ty przykrywasz czaszkę niedźwiedzią skórą. Dojechali do wind. — Okrutny jesteś, Murf. — Pomagam ci tylko spojrzeć prawdzie w oczy, Phil. Murf nacisnął guzik ze strzałką w górę. — No cóż, panno orton — powiedział Phil — mam nadzieję, że jest pani zadowolona z tej przejażdżki. — Było fantastycznie — przyznała Susan. — To dobrze — rzekł na to Murf. — Zapewniamy panią, że powrót będzie nie mniej ciekawy. — Bardzo ciekawy — zgodził się z kolegą Phil. Otwarły się drzwi windy. Wepchnęli łóżko do środka, ale sami nie weszli. W windzie byli już inni ludzie. Czterech mężczyzn. Harch, Quince, Jellicoe i Parker. Harch i Quince mieli na sobie piżamy i szlafroki; stali po lewej stronie. Jellicoe i Parker, w swych szpitalnych fartuchach, znajdowali się po prawej ręce Susan.
94
Podniosła głowę, by spojrzeć na Murfa i Phila, którzy zostali na korytarzu i wciąż patrzyli na nią z uśmiechem, machając przy tym na do widzenia. Była wstrząśnięta i nie wierzyła oczom. Drzwi zamknęły się z cichym szumem. Winda zaczęła jechać do góry. Ernest Harch nacisnął jakiś guzik i zatrzymali się między piętrami. Spojrzał na Susan. Jego szare, zimne oczy przypominały kawałki brudnego lodu. Spojrzenie mroziło jej krew w żyłach. — Cześć, ty dziwko! — odezwał się Harch. — Wiedziałem, że się jeszcze spotkamy. Jellicoe zachichotał. Brzmiało to jak chrząkanie i doskonale współgrało z jego świńską twarzą. — Nie — powiedziała stanowczo Susan. — Nie zamierzasz krzyczeć? — zdziwił się Parker, krzywiąc swą piegowatą gębę. — Mieliśmy nadzieję, że trochę pokrzyczysz — oznajmił Quince, a jego długa twarz z perspektywy Susan wydawała się jeszcze dłuższa. — Jest zbyt zaskoczona — wyjaśnił Jellicoe i znów zachichotał. Susan zamknęła oczy i uczyniła to wszystko, co sugerował jej Jeffrey McGee. Mówiła sobie, że ci mężczyźni nie istnieją w rzeczywistości, a więc nie mogą zrobić jej żadnej krzywdy. Mówiła sobie, że to tylko wytwory jej wyobraźni, sen na jawie lub raczej — koszmar na jawie. Któryś z nich położył dłoń na jej gardle. Serce zabiło Susan mocniej i otworzyła oczy. To Harch. Przydusił ją lekko, a czynność ta musiała mu sprawić przyjemność, bo zaśmiał się cicho. Susan obiema rękami chwyciła przedramię mężczyzny, próbując uwolnić się z uścisku. Bezskutecznie. Harch był silny. — Nie bój się, ty dziwko! — krzyknął. — Nie zabiję cię. To był głos prawdziwego Harcha, taki, jaki zapamiętała na procesie i w Pieczarze Gromów. To był głos, którego nigdy nie zapomni. Głęboki, donośny, zimny i bezlitosny. — Nie, nie zabijemy cię — powiedział Quince. — Jeszcze nie teraz! — Na to przyjdzie czas — uzupełnił Harch. Poczuła, że drętwieją jej kończyny. Opuściła bezwładnie ręce. Stopy i dłonie miała lodowato zimne. Zaczęła trząść się jak w febrze, a walące gwałtownie serce rozrywało jej ciało na kawałki. Harch pogładził ją delikatnie po gardle, z czułością, jakby zachwycając się jego delikatną linią. Wstrząsnął nią dreszcz. Odwróciła głowę i spojrzała na Jellicoe. Świńskie oczka błyszczały. — Jak ci się podobał nasz poranny występ w twojej sali?
95
— Ty się nazywasz Bradley — powiedziała Susan, chcąc, by to była prawda, pragnąc, by wróciła do rzeczywistości. — Nie — zaprzeczył. — Ja jestem Jellicoe. — A ja jestem Parker, a nie O’Hara — wykrzyknął rudzielec. — Obaj już dawno leżycie w grobie — oznajmiła Susan. — Wszyscy czterej już dawno leżymy w grobie — rzekł Quince. Spojrzała na tego mężczyznę o jastrzębiej twarzy i nie wiedziała, co powiedzieć. Quince zaczął wyjaśniać: — Po tym, jak wylali mnie z Briarstead, wróciłem do rodzinnej Virginii. Rodzice nie szli mi na rękę. Wprost przeciwnie, chcieli mieć ze mną jak najmniej do czynienia. To bardzo staroświecka, układna rodzina ziemiańska, rozumiesz? Broń Boże, żeby choć cień skandalu zbrukał ich dobre imię! — Tu twarz stężała mu od gniewu. — Dali mi skromne kieszonkowe, żebym mógł się utrzymać do czasu, aż znajdę pracę, i wyrzucili z domu. Wyrzucili z domu! Mój ojciec — ten egoistyczny, świętoszkowaty sukinsyn — potraktował mnie jak jakiś wrzód na zdrowym ciele rodziny. Gdzie ja miałem znaleźć pracę, która by mi nie uwłaczała? Ja przecież pochodziłem z dobrego domu i nie mogłem pracować jako zwykły robotnik. — Quince mówił teraz przez zaciśnięte zęby. — Nie miałem szansy, żeby dostać się na prawo, tak jak chciałem. To wszystko przez ciebie i przez twoje zeznania! O Boże, jak ja cię nienawidzę! To przez ciebie skończyłem w tamtym zawszonym motelu w Newport News. To przez ciebie podciąłem sobie żyły w tamtej parszywej łazience. Susan przymknęła oczy. Oni nie istnieją naprawdę, pomyślała. Nie mogą mi zrobić nic złego. — Mnie zamordowali w więzieniu — powiedział Harch. Susan zaciskała mocno oczy. — Na trzydzieści dwa dni przed planowanym zwolnieniem — dodał po chwili. — Jezu, spędziłem tam p i ę ć lat i na miesiąc przed wyjściem miałem to paskudne szczęście, że ściąłem się z jednym czarnuchem, któremu udało się przemycić do celi nóż. Oni nie istnieją w rzeczywistości. Nie mogą zrobić mi nic złego. — Ale nareszcie cię dopadłem — mówił dalej Harch. — Przysięgałem sobie, że tego dokonam. W więzieniu tysiące razy przysięgałem sobie, że pewnego dnia cię dopadnę. A wiesz, dziwko, co mamy w najbliższy piątek? Rocznicę mojej śmierci. W ten piątek minie siedem lat od chwili, kiedy tamten czarnuch przycisnął mnie do ściany i poderżnął mi gardło. Piątek. W piątek właśnie zamierzamy się z tobą rozprawić. W nocy. Zostały ci, dziwko, trzy dni życia. Żebyś wiedziała. Żebyś miała czas spocić się jeszcze ze strachu. W piątek. Na ten dzień przygotowaliśmy dla ciebie coś specjalnego. — To ty nas wszystkich zabiłaś — powiedział Jellicoe.
96
Oni nie istnieją naprawdę. Ich głosy smagały ją niczym rózgi. — ...gdybyśmy wtedy odkryli, gdzie się ukryła... — ...też byśmy ją skopali na śmierć... — ...podcięli to śliczne gardło... — ...wykroili jej serce... — ...ta dziwka nie może mieć serca... Nie mogą mi zrobić nic złego. — ...cuchnąca, żydowska kochanka... — ...ale niezła... — ...możemy się z nią zabawić, zanim ją zabijemy... — ...jak dla mnie trochę za chuda... — ...do piątku trochę się podtuczy... — ...czy kiedyś przeleciał cię już nieboszczyk?... Susan wciąż miała oczy zamknięte. Oni nie istnieją w rzeczywistości. — ...wszyscy cię przelecimy... — ...przenicujemy... Nie mogą mi zrobić nic złego. — ...poczujesz w sobie... — ...nasze martwe członki. Nie mogą mi zrobić nic złego, nie mogą, nie mogą... — W piątek... — W piątek... Czyjaś ręka dotknęła jej piersi, inna przejechała po zamkniętych powiekach. Krzyknęła. Ktoś zakrył jej usta twardą dłonią. Usłyszała głos Harcha: „Dziwka”. I to chyba Harch złapał ją mocno za prawą rękę i uszczypnął. Straciła przytomność.
9
Ciemność opadła. Zastąpiło ją mleczne światło fluorescencyjne i cienie tańczące leniwie do dźwięków niesłyszalnej muzyki. Nad jej głową poruszały się jakieś zamazane kształty, które mówiły znajomymi głosami. — Patrz, kogo tu mamy, Murf. — Kto to, Phil? — Śpiąca Królewna. Zaczęła lepiej widzieć. Leżała na łóżku na kółkach. Spojrzała na sanitariuszy, a ci patrzyli na nią. — Myślisz, że jesteś księciem, w którym się ona zakocha? — Murf spytał Phila. — Prędzej ja mogę być księciem niż ty — rzekł Phil. Nad głowami sanitariuszy Susan zobaczyła dźwiękoszczelny sufit poczekalni na oddziale fizykoterapii. — Myśli, że może być księciem — powiedział do Susan Murf. — A to przecież jeden z siedmiu krasnoludków. — Krasnoludków? — zdziwił się Phil. — Krasnoludków — powtórzył Murf. — Brzydaczek albo Gderaczek. — W tej bajce nie było Brzydaczka. — No, to Gderaczek. Susan nie wiedziała, co się stało, i tylko pokręciła głową z prawa na lewo i z lewa na prawo. Znów znajdowała się na parterze. — Poza tym — powiedział Phil — w Śpiącej Królewnie nie było żadnych krasnoludków. Pomyliło ci się z Królewną Śnieżką — Królewną Śnieżką! — Królewną Śnieżką — powtórzył Phil, chwytając łóżko z jednej strony i chcąc wypchnąć je na korytarz. Murf trzymał je z drugiej strony. Doszli do podwójnych drzwi, przez które wychodziło się poza oddział. Zdziwienie Susan w jednej chwili zmieniło się w strach. Próbowała usiąść, ale przeszkadzał jej w tym pasek, który opasywał ją na wysokości podbrzusza.
98
— Nie! — krzyknęła. — Poczekajcie! Poczekajcie! Poczekajcie chwilę, do cholery! Zatrzymali się. Obaj wyglądali na zaskoczonych jej niespodziewanym wybuchem. Murf zmarszczył swe krzaczaste brwi, a okrągła, dziecinna twarz Phila stanowiła ilustrację do definicji zakłopotania. — Dokąd mnie bierzecie? — zażądała odpowiedzi Susan. — Noo... z powrotem na salę — odparł Murf. — Czy coś nie tak? — spytał Phil. Dotknęła palcami płóciennego paska, który ją przytrzymywał, w poszukiwaniu zapięcia. Gdy je odnalazła, poczuła na swych dłoniach delikatny, lecz stanowczy chwyt Murfa. Usunął jej ręce z paska. — Panno orton — powiedział. — Niech się pani uspokoi i powie, o co chodzi. Znów wlepiła w nich wzrok. — Już raz mnie stąd wyprowadzaliście i dopchaliście aż do wind... — Ależ skąd! — ...a potem wepchnęliście łóżko do windy i zostawiliście mnie z nimi. Nie chcę, żeby powtórzyło się coś podobnego. — Panno orton, my... — Jak mogliście mi coś takiego zrobić? Co ja wam, na Boga, złego uczyniłam? Co macie przeciwko mnie? Wcale mnie przecież nie znacie. Nigdy przedtem się nie widzieliśmy. Murf spojrzał na Phila. Phil wzruszył ramionami. Potem Murf spytał Susan: — Z jakimi „nimi”? — Dobrze pan wie — powiedziała Susan z gorzkim wyrzutem. — Proszę nie udawać. Proszę nie traktować mnie jak idiotki. — Kiedy ja naprawdę nie wiem, o czym pani mówi — bronił się sanitariusz. — Ja też nie wiem — potwierdził drugi. — Zostawiliście mnie z Harchem i całą resztą. Z czterema nieboszczykami, cholera jasna! — Nieboszczykami? — spytał Phil. Murf spojrzał na nią jak na kompletnie pomyloną. Potem nagle się uśmiechnął. — Ach, teraz wszystko rozumiem. Miała pani zły sen. Susan zerknęła na nich. Obaj wydawali się zakłopotani jej oskarżeniami. — Podejrzewam — zwrócił się Murf do swego kolegi — że śniło się biedaczce, iż wyprowadziliśmy ją z poczekalni do windy i tam zostawiliśmy samą z pacjentami, którzy... byli martwi. — Spojrzał na Susan. — Czy tak? Czy miała pani taki właśnie zły sen? — Nie mogłam mieć złych snów, bo w ogóle nie spałam — odpowiedziała ostro. — Spała pani, spała... — powiedział Phil równie spokojnie i cierpliwie, jak ona ostro i ze złością. — Przecież sami widzieliśmy, jak się pani budzi.
99
— Prawdziwa Śpiąca Królewna — oświadczył Murf. Gwałtownie potrząsnęła głową. — Nie, nie, nie! Na pewno nie spałam, kiedy weszliście tu po raz pierwszy — mówiła, starając się wszystko wyjaśnić, ale wiedziała, że brzmi to nieracjonalnie. — Ja... ja tylko na chwilę zamknęłam oczy zaraz po tym, jak zostawiła mnie tu pani Atkinson. Nie miałam czasu, żeby chrapnąć, kiedy przyszliście i zabraliście mnie do windy... — Nie widzi pani, że to wszystko był sen? — powiedział łagodnie Murf, uśmiechając się do niej przyjaźnie. — No właśnie — dodał Phil. — To na pewno był sen, umarłych pacjentów bowiem nie przewozimy do kostnicy ogólnie dostępnymi windami. — Nigdy — potwierdził Murf. — Nieboszczycy transportowani są specjalnymi windami. — Żeby było dyskretnie. — Dyskretnie — powtórzył Phil. Susan chciało się krzyczeć. Zamiast tego pomyślała: Ja nie o takich nieboszczykach mówiłam, stare dranie! Miałam na myśli takich, którzy wstają z grobu! Takich, którzy wyglądają jak żywi i grożą, że mnie zabiją! Nie wypowiedziała na głos ani jednego słowa z tego, co pomyślała, bo wiedziała, że wtedy potraktowaliby ją tak, jakby oszalała do reszty. — To był tylko sen — uspokajał Murf. — Zły sen — dorzucił Phil. Patrzyła w ich twarze, wiszące nad nią i wydające się z tej perspektywy olbrzymie. Szpakowaty, ojcowski Murf miał miłe spojrzenie. Twarz Phila była niezmiennie gładka, uprzejma i dziecinnie niewinna. Czy mogła tak nikczemnie kłamać? Nie, na pewno nie. Szczerość wymalowana na obliczu Phila była tak wielka jak strach i zmieszanie Susan. — Jakże to mógł być sen? — spytała. — Kiedy wszystko było takie... żywe? — Nieraz miałem takie „żywe” sny, że jeszcze w minutę po przebudzeniu nie mogłem się od nich opędzić — rzekł Phil. — Ja też — pochwalił się Murf. Susan przypomniała sobie o tym, co Quince powiedział o swoim samobójstwie. Przypomniała sobie czyjeś dłonie na piersiach, powiekach i ustach, kiedy próbowała wołać o pomoc. — To wszystko było takie... rzeczywiste — oznajmiła, choć sama zaczynała w to wątpić. — Przynajmniej wydawało mi się... rzeczywiste... przerażająco rzeczywiste... — Przysięgam, że nie minęło więcej niż pięć minut od czasu, kiedy pani Atkinson zadzwoniła po nas, żebyśmy tu przyszli — zapewnił Murf. — I przyszliśmy od razu — potwierdził Phil. — I jesteśmy tu. Po raz pierwszy.
100
Susan zwilżyła usta językiem. — Myślałam... — To był tylko sen — nie dał jej dokończyć Murf. — To musiał być zły sen — powiedział Phil. W końcu, acz niechętnie, Susan im przytaknęła. — Chyba macie rację. Przepraszam. — Nie ma za co, ślicznotko — uspokoił ją Murf. — Nie powinnam była zachowywać się wobec was tak agresywnie — zgodziła się Susan. — Phil, czy stało ci się coś? — Nie, absolutnie nic. A czy tobie coś się stało, Murf? — Nic a nic. — Widzi pani? — zwrócił się Phil do Susan. — Nie ma pani za co nas przepraszać. — Nie ma pani żadnego powodu — wtórował mu Murf. — Czy czuje się pani w formie do odbycia zaległej podróży? — spytał Phil. — To będzie miła, spokojna podróż — obiecał Murf. — Malownicza trasa będzie. — I pierwszorzędny serwis na całej trasie — dodał Murf. — Dla smakoszy szef kuchni poleca dania z menu kapitana. — Co noc dancing w sali balowej. — A na pokładzie bezpłatne leżaki, gry i podwieczorek — zachęcał Murf. Nagle Susan zapragnęła, by przestali kpić; już jej to nie bawiło. Czuła się niedobrze, kręciło jej się w głowie i nie mogła zebrać myśli, jakby za dużo wypiła albo wzięła jakiś narkotyk. Ich paplanina powodowała, że głowa bolała ją coraz bardziej, słowa padające nieprzerwanie wokół niej były jak piłki odbijające się od ścian wewnętrznych jej czaszki. Niestety nie wiedziała, jak powiedzieć im, by przestali gadać. Nie chciała zranić ich uczuć. Gdyby koszmar w windzie naprawdę był tylko złym snem, to okazałaby się dla nich strasznie niegrzeczna. — Zgoda... — powiedziała pojednawczo. — Podnieśmy kotwicę i wypłyńmy z portu. — Szczęśliwej podróży! — życzył Phil. Sanitariusze przeszli przez podwójne drzwi i wypchnęli łóżko na korytarz. — Jesteś pewny, że Śpiąca Królewna nie miała wokół siebie całego stada krasnoludków? — spytał Murf, Phila. — Już ci powiedziałem, że to była Królewna Śnieżka. Murf, bo zacznę cię posądzać o kompletny analfabetyzm. — Jak ci nie wstyd, Phil. Jestem wykształcony! Skręcili w korytarz głównego skrzydła szpitala i udali się w stronę wind.
101
Murf znów się odezwał: — Ja po prostu nie czytuję już bajek dla dzieci. To coś w sam raz dla ciebie. Ja preferuję ambitniejszą literaturę. — Masz na myśli prasę codzienną? — Raczej Karola Dickensa. — A nie National Enquirer! Doszli do wind. — Musisz wiedzieć, że przeczytałem wszystkie wydane dzieła Louisa L’Amoura — powiedział Murf, naciskając guzik ze strzałką do góry. — Od Dickensa do L’Amoura — rzekł Phil. — Niezły rozrzut, Murf. — Moje zainteresowania są rozległe — oświadczył Murf. Susan wstrzymała oddech, czekając, aż otworzą się drzwi. W piersi czaił się krzyk, gotów w każdej chwili uwolnić się poprzez gardło. Boże, proszę cię, nie! Jeszcze raz tego samego nie przeżyję. — A ty co ostatnio czytałeś, Phil? Pewnie znowu jakiś fascynujący przepis przyrządzania płatków śniadaniowych? Drzwi windy rozsunęły się z delikatnym szumem. Susan leżała głową do przodu, więc nie mogła zobaczyć, kto znajduje się w kabinie. Murf i Phil wprowadzili łóżko do windy i tym razem do niej wsiedli. W kabinie nie było żadnych nieboszczyków. Susan wypuściła powietrze przez usta i zamknęła oczy. Wraz z uczuciem ulgi nadszedł ból głowy. W czasie jazdy do sali nic się już nie wydarzyło, ale gdy przenosiła się z łóżka na kółkach na swoje łóżko, poczuła w prawym przedramieniu okrutny ból. Rozchodził się on z ośrodka tuż nad zgięciem w łokciu, po wewnętrznej stronie. Przypomniała sobie nagle, że Harch — lub któryś z jego kompanów — złapał ją mocno za prawą rękę i uszczypnął. Zaraz potem straciła świadomość. Sanitariusze opuścili salę. Susan siedziała w bezruchu, z łokciami na kolanach. Bała się spojrzeć na bolącą rękę. W końcu jednak podciągnęła rękaw piżamy. Na bladej skórze przedramienia, nieco powyżej zgięcia w łokciu, dostrzegła okrągły siniak wielkości pięciocentówki. Nie był jeszcze ciemny, ale z każdą minutą nabierał barwy. W tej chwili miał kolor truskawki. Przy dotyku sprawiał ból. To był świeży siniak, co do tego nie miała żadnych wątpliwości. Co to oznacza? zastanowiła się Susan. Czy jest to dowód na to, że spotkanie z całą czwórką faktycznie miało miejsce? Dowód, że to wszystko nie było tylko złym snem w trakcie krótkiej drzemki? A może siniak zrobiła sobie sama w trakcie ćwiczeń w sali gimnastycznej, a później pod wpływem bólu — mniej lub bardziej nieświadomie — wywołała we śnie o nieboszczykach w windzie sytuację, która mogła go spowodować.
102
Chciała przypomnieć sobie, czy na oddziale fizykoterapii uderzyła się o coś w prawe przedramię, ale nic nie przychodziło jej do głowy. Czy pod prysznicem nie zauważyła jakiejś zmiany zabarwienia skóry na przedramieniu? Może była już wtedy jakaś mała plamka? Jednak nie mogła sobie przypomnieć, żeby dostrzegła wtedy jakiekolwiek znamię, czy poczuła w owym miejscu choćby najmniejszy ból. Ale w końcu może siniak był wtedy jeszcze zbyt mały, takie rzeczy rozwijają się powoli. Na pewno uderzyłam się w czasie gimnastyki, pomyślała. To jedyne logiczne wytłumaczenie. Ernest Harch i jego koledzy nie istnieją w rzeczywistości. Nie mogą mi zrobić krzywdy. To tylko zjawy, powstające na skutek jakiejś dziwnej formy dysfunkcji mózgu. Gdy odzyskam siły, a McGee znajdzie źródło halucynacji, żywe trupy natychmiast przestaną istnieć. A na razie i tak nie mogą mi nic zrobić. *** Jeff McGee pojawił się na wieczornym obchodzie o wpół do szóstej. Ubrany był tak, jakby po pracy szedł na przyjęcie: miał na sobie dobrze skrojony granatowy garnitur z jasnobłękitną chusteczką w górnej kieszonce marynarki, perłową koszulę i krawat w szaro-niebieskie paski. Wyglądał tak elegancko i poruszał się z taką wyjątkową gracją, że Susan złapała się na tym, że pomyślała o nim jako o potencjalnym obiekcie seksualnym. Co prawda już w niedzielę rano, gdy zobaczyła lekarza po raz pierwszy, uznała go za wyjątkowo atrakcyjnego mężczyznę, ale dopiero teraz poczuła delikatny, ciepły i nieodparty dreszcz pożądania. Boże! pomyślała z rozbawieniem. Muszę wracać do zdrowia, bo jestem cała podniecona! McGee podszedł do łóżka i, tym razem bez żadnego wahania, pochylił się nad Susan całując ją w policzek, tuż koło kącika ust. Pachniał delikatną wodą po goleniu o zapachu cytryny i mieszanki różnych ziół, ale Susan pod tym subtelnym zapachem wyczuła bardziej pociągającą woń jego skóry. Zapragnęła zarzucić mu ramiona na szyję i nie puszczać, zapragnęła się przytulić; chciała przyciągnąć go do siebie, blisko, i odebrać mu trochę jego siły, siły, której tak teraz potrzebowała, a której on miał w nadmiarze. Ale chociaż w ostatnich dniach ich wzajemne kontakty posunęły się daleko, to jednak jeszcze nie aż tak daleko. McGee najwyraźniej coś do niej czuł, tego była pewna. Ale jednocześnie świadoma była, że pomiędzy lekarzem a pacjentem nie powinno być flirtów i to hamowało jej spontaniczność. Oprócz tego nie była pewna swych zmysłów. Może ją oszukiwały, może McGee nie czuł do niej nic poza zwykłą sympatią? Wolała nie ryzykować i dlatego w odpowiedzi na pocałunek lekarza odważyła się dać mu tylko krótkiego, suchego całusa również w policzek.
103
— Dziś wieczorem nie mam zbyt dużo czasu — powiedział McGee, odsuwając się od Susan nieco zbyt szybko. — Wybaczy pani, że zajrzę na moment do pani Seiffert. Zaraz wrócę. Podszedł do drugiego łóżka i zniknął za zasłonami. W Susan zaczęła rosnąć zazdrość. Dla kogo on się tak wystroił? Z kim wybierał się na kolację? Z kobietą? No, na pewno z kobietą i to niebrzydką. Facet nie ubiera się w najlepszy garnitur, na dodatek z chusteczką w kieszonce, tylko po to, żeby pójść z kolegami na piwo. Jeffrey McGee był bardzo pociągającym mężczyzną, a na takich kobiety zawsze lecą. I ten na pewno z tego korzysta. A jakże! Korzysta z życia ile wlezie i zalicza panienki, nie czekając na jedną jedyną pannę Susan Kathleen orton. Susan nie ma prawa być zazdrosną, bo dopiero teraz pojawiła się na scenie. Inne kobiety były szybsze. A poza tym między nimi nie ma nic poważnego, McGee nie jest zobowiązany do wierności. Rozbawiło ją to, że coś podobnego w ogóle przyszło jej do głowy. Ale nadal była zazdrosna i nic na to nie mogła — ku swemu zaskoczeniu — poradzić. McGee wyszedł zza zasłon i powrócił do Susan. Wziął ją za rękę i uśmiechnął się. Ręka lekarza była silna i ciepła, a odsłonięte zęby białe i równe. — Proszę mi opowiedzieć, jak tam było na fizykoterapii. Czy pani Atkinson dobrze się panią zajęła? Susan zamierzała opowiedzieć lekarzowi swój straszny sen, w którym znalazła się zamknięta w windzie z Ernestem Harchem i pozostałymi członkami wspólnoty. Ale nagle postanowiła, że nic mu nie powie. Nie chciała, żeby widział w niej jedynie słabą, wystraszoną, zależną od innych kobietę. Nie chciała współczucia. — W każdym calu było to udane popołudnie — skłamała. — Wspaniale! Cieszę się, że to słyszę. — Tak. Fizykoterapia to dokładnie to, czego mi trzeba — powiedziała Susan i przynajmniej to było bliższe prawdy. — Buzia się pani zaróżowiła. — Umyłam też wreszcie włosy. — Tak, od razu wyglądają ślicznie. — Niezły z pana kłamca, doktorze McGee. Przez najbliższe dwa miesiące nie będę podobna do ludzi, a wszystko przez tutejszego fryzjera, który nowych pacjentów strzyże zapewne za pomocą tępej kosy. Ale przynajmniej prawdą jest to, że są nareszcie czyste. — Dla mnie pani włosy są nie tylko czyste, ale i śliczne — nie ustępował McGee. — A te sterczące kosmyki przypominają mi Piotrusia Pana. — Wielkie dzięki. Piotruś Pan był chłopcem. — W żadnym wypadku nikt nie weźmie pani za chłopca. Proszę zapomnieć o tym nieszczęśliwym porównaniu. Wygląda pani jak... — Owczarek szkocki?
104
— Dlaczego odrzuca pani wszystkie komplementy z mojej strony? — A co, nieprawda? Owczarek szkocki? — Skoro sama pani poruszyła ten temat... — rzekł McGee — to zaraz sprawdzimy, czy ma pani psie cechy. Czy umie pani służyć? Susan podciągnęła do piersi zgięte w łokciach ręce i zwiesiła luźno dłonie. — Dobrze — ocenił McGee. — Widzę, że wraca pani do formy. Poza rumieńcami nabiera też pani masy. — W tej sali tylko pan wygląda jak należy. Szyk i klasa. — Dzięki — powiedział McGee, ale nie wyjaśnił, dlaczego ma na sobie najlepszy garnitur, choć Susan tylko na tę informację czekała. — Czy widziała dziś pani Harcha lub resztę? — Na szczęście nie — skłamała. — To pozytywna oznaka. Na jutro rano zaplanowałem badania. Krew, mocz, rentgen i... — jeśli to będzie konieczne — opukamy jeszcze kręgosłup. — Och! — Nie będzie bolało! — Łatwo panu powiedzieć. To nie w pana kręgosłup będą pukać! — Racja, ale jeśli będzie to naprawdę konieczne, to dołożę starań, żeby nic pani nie czuła. Znany jestem z tego, że wykonuję badania delikatnie. — Spojrzał na zegarek. — No, ale muszę już iść. Przykro mi. — Randka? — Chciałbym, żeby tak było! Niestety, to tylko comiesięczne spotkanie w Okręgowym Zrzeszeniu Lekarzy. Mam dziś wygłosić wykład i bierze mnie niezła trema. Susan nieomal odetchnęła z ulgą. — Trema? — spytała i miała nadzieję, że nie poznał po niej, jak bardzo obawiała się, że idzie na spotkanie z kobietą. — Nie wierzę. Pan jest taki nieustraszony, doktorze. — Boję się — zaczął wymieniać — między innymi: węży, zamkniętych pomieszczeń i publicznych wystąpień. — A owczarków szkockich? — Uwielbiam owczarki szkockie — powiedział i jeszcze raz pocałował ją w policzek. — Na pewno wypadnie pan znakomicie — zapewniła go. — Mam nadzieję, że będzie to najgorsza część wieczoru. — Uśmiechnął się. — A znając kuchnię sieci „Holiday Inn”, mogę mieć nadzieję, że mój wykład będzie lepszy niż kolacja. Susan odwzajemniła uśmiech. — A więc do jutra! McGee nie wychodził.
105
— Czy na pewno wszystko w porządku? — Wszystko jest w najlepszym porządku. — Gdyby pani znów ujrzała któregoś z nich, proszę nie zapominać: oni nie istnieją w rzeczywistości i... — ...nie mogą mi wyrządzić krzywdy. — Niech pani o tym nie zapomina. — Będę pamiętać. — I jeszcze coś. Wszystkie pielęgniarki na tym piętrze są poinformowane. Gdyby coś się działo... gdyby miała pani kolejne halucynacje, proszę wezwać siostrę, a ona pani pomoże. — Dobrze wiedzieć. — Nie jest pani sama. — Jestem tego świadoma i wdzięczna panu za to. Wyszedł. Przy drzwiach odwrócił się do niej, uśmiechnął i pomachał ręką. Jeszcze przez kilka minut po odejściu doktora McGee Susan trwała w stanie błogiego podniecenia seksualnego, aż wreszcie temperatura jej ciała wróciła do normalnej 36,6°C. O Boże! Zachowuję się w jego obecności jak jakaś siksa, pomyślała. Jak jakaś niewyżyta siksa. Zaśmiała się z siebie. A potem, choć nie była sama, poczuła się samotna. Przy kolacji przypomniała sobie uwagę McGee na temat jej oporu w przyjmowaniu od niego komplementów. To była prawda. Osobliwa prawda. Myślała o tym przez chwilę. Jeszcze nigdy nie pragnęła słyszeć komplementów od mężczyzny tak bardzo, jak pragnęła tego od McGee. Może dlatego uchylała się od ich przyjmowania, żeby zmusić doktora do ciągłego powtarzania? Nie... Im więcej o tym myślała, tym bardziej podejrzewała, że sprawy miały się wprost przeciwnie. Susan po prostu bała się pochlebstw McGee i dlatego ich nie zauważała. A bała się z tego powodu, że McGee działał na nią tak silnie, iż akceptując jego pochlebstwa łatwo poddałaby się bez reszty jemu samemu. Miała w życiu kilku kochanków, niezbyt wielu, ale dosyć; w każdym wypadku pilnowała się bardzo i gdy nadchodził czas pożegnania, to ona zrywała związek. Z żalem, ale bez specjalnych sentymentów. Potrafiła rządzić swym sercem tak samo jak swoją karierą zawodową. Ale czuła, że z McGee nie byłoby to takie proste. To byłby bardziej intensywny związek, bardziej emocjonalny, bardziej wiążący. Może to właśnie tak ją wystraszyło, mimo iż podświadomie tego chciała. Wiedziała, że pragnie Jeffreya McGee. To, jak na nią działał, nie podlegało dyskusji. Ale czy poza pożądaniem była miłość? To pytanie, którego nigdy przedtem nie musiała sobie zadawać.
106
Miłość? To niemożliwe, do jasnej cholery! pomyślała. Nie mogę być zakochana w mężczyźnie, którego spotkałam trzy dni temu. Prawie nic o nim nie wiem. Nawet go tak naprawdę nie pocałowałam. Ani on tego nie zrobił. To były tylko buziaki w policzek. Na miłość boską, nie mogę powiedzieć z całą pewnością, że on coś do mnie czuje. Przecież nikt nie zakochuje się w ciągu jednej nocy. To się po prostu nie zdarza. Ale wiedziała, że to się zdarzyło właśnie jej. Tak jak w kinie. Dobra, pomyślała, jeśli to miłość, to skąd się ona wzięła? Czy zakochałam się w nim jedynie dlatego, że jestem chora, słaba i bezbronna, tylko dlatego, że on jest silny, poważny i jest akurat pod ręką? Jeśli tak jest, to nie można tego nazywać miłością, to raczej wdzięczność i wyprzedaż własnych ideałów. Jednakże, im więcej o tym myślała, tym bardziej skłonna była przypuszczać, że to jednak miłość. Lub jednoczesne połączenie miłości z desperackim pragnieniem posiadania u swego boku silnego mężczyzny. Co było pierwsze, zastanawiała się, jajko czy kura? I czy to w ogóle ma jakieś znaczenie? Znaczenie ma to, co ja do niego czuję. A czuję naprawdę dużo. W końcu uznała, że rekonwalescencja jest ważniejsza od romansów i jakoś udało jej się odegnać niepokojące myśli. Zjadła do końca kolację, przeczytała kilka rozdziałów dobrego kryminału, pochłaniając przy tym kilka czekoladek. Siostra z nocnej zmiany, dziarska brunetka nazwiskiem Tina Scolari, przyniosła jej piwo imbirowe. Susan zabrała się do dalszego czytania książki, która stawała się coraz ciekawsza. Na dworze deszcz przestał padać, dzięki czemu ustało też monotonne i irytujące walenie kropel o parapet. Zadzwoniła po pielęgniarkę i poprosiła o jeszcze jedną szklankę napoju. Wieczór upływał względnie przyjemnie. Na razie.
10
Piętnaście po dziewiątej przyszła siostra Tina. — Jutro rano będzie pani miała dużo wrażeń. Dużo badań. — Podała Susan talerzyk, na którym leżała różowa tabletka, lekki środek uspokajający przepisany jej przez doktora McGee. Pacjentka przełknęła lekarstwo, popijając ostatnim łykiem napoju, jaki został jej w szklance, a tymczasem siostra Tina zajrzała do pani Seiffert. Ale i ona odchyliła zasłonę tylko na tyle, aby przez nią się przecisnąć, i zaraz zasunęła ją za sobą. Kiedy znów się pojawiła, powiedziała do Susan: — Niech pani nie siedzi długo w nocy. — Skończę tylko ten rozdział i idę spać — odpowiedziała Susan. Wskazała na książkę i dodała: — Jeszcze tylko dwa akapity. — Czy potrzebna będzie pani pomoc w łazience? — Och nie, myślę, że sama dam sobie radę. — Jest pani pewna? — Oczywiście. Pielęgniarka zatrzymała się przy drzwiach i przekręciła wyłącznik słabego, nocnego światełka, które zapaliło się w rogu pokoju. Dzięki temu Susan nie będzie musiała wstawać, żeby to zrobić, gdy zechce zgasić światło dzienne. Siostra Tina odpięła także gumową pętelkę, przytrzymującą do framugi drzwi od sali, i zamknęła je za sobą. Susan przeczytała rozdział do końca i poszła do łazienki. Jedną ręką opierała się o ścianę, na wypadek gdyby zasłabła i nie mogła się utrzymać na nogach. Nogi wciąż miała słabe i obolałe, zwłaszcza łydki i tylną stronę ud, ale nie trzęsła się już cała w czasie chodzenia, jak to miało miejsce do tej pory. Umyła zęby i wróciła do łóżka. Szła bez strachu, że upadnie, mimo iż nie stała na nogach całkiem pewnie i mimo świadomości, że o własnych siłach nie potrafi pokonać jeszcze większych odległości niż ta. Wzruszyła poduszki, by były bardziej puszyste, i obniżyła oparcie łóżka. Potem zgasiła lampkę, która stała koło niej na nocnej szafce. Ponad prześcieradłami okrywającymi łóżko pani Seiffert wpłynęło do sali łagodne, przefiltrowane przez szyby światło księżyca. Tak jak minionej nocy biała powierzchnia płótna zdawała się absorbować ten blask, uszlachetniać go i emitować jako wła-
108
sny. Fosforyzująca poświata idąca od zasłon czyniła łóżko pani Seiffert najważniejszym obiektem w tej mrocznej sali. Susan wpatrywała się w nie przez kilka minut i czuła, jak ogarnia ją uczucie niesamowitości i niepokoju, uczucie znajome od pierwszych chwal, kiedy sprowadzono niewidzialną panią Seiffert. — Susan... Aż podskoczyła na łóżku z zaskoczenia, usiadła prosto, zadrżała, kołdra opadła gdzieś na bok. Oddech uwiązł jej w płucach, a serce przestało bić na moment. — Susan... To cichy, delikatny, drżący głos. Susan pomyślała, że taki głos dochodzić może tylko z gardła obracającego się w popiół, z gardła ciała rozkładającego się w grobie. Zawierał w sobie coś przeraźliwie i niewytłumaczalnie złowrogiego, coś, co mroziło jej krew w żyłach. — Susan... Susan... Pomimo iż dochodzące do niej dźwięki były ledwo słyszalne, nie miała wątpliwości co do jednego — głos ten musiał należeć do mężczyzny. I dobiegał zza niesamowitej zasłony otaczającej łóżko pani Seiffert. Susan odważyła się wreszcie zaczerpnąć tchu. Zrobiła to na tyle hałaśliwie, że serce znów zabiło jej mocniej ze strachu. — Susan... Poprzedniego dnia, kiedy budziła się ze snu i wkraczała w martwe godziny wczesnego poranka, wydawało się jej, że słyszy głos wołający ją zza zasłon. Szybko jednak doszła do wniosku, że się przesłyszała. Jej zmysły stępione były przez środki uspokajające i nie miała na tyle jasnego umysłu, by zauważyć, że ów głos jest prawdziwy. Teraz jednak nie spała, nawet nie była na tyle śpiąca, by ponownie uznać wołanie za produkt swojej wyobraźni. Lekarstwo też nie zaczęło jeszcze działać, była więc zupełnie pewna swych zmysłów. — Susan... Ten głos był jak błagalny, syreni śpiew, jednocześnie pełen determinacji i trwogi. Wywierał emocjonalny wpływ na słuchacza, jego natężenie pociągało wprost ku miejscu, skąd dopływał. Susan bała się niezmiernie niesamowitego głosu i jego właściciela — człowieka czy innej istoty — ale nie mogła się opanować, by nie pójść za tym wołaniem. Czuła niepowstrzymaną chęć, by odrzucić na bok białe zasłony i zobaczyć tę istotę, która ją przyzywa. Złapała jedną ręką za metalową barierkę, drugą ścisnęła pościel i natężyła siłę woli, chcąc przeciwstawić się tajemniczemu wołaniu. — Susan... Zaczęła gorączkowo szukać wyłącznika lampki stojącej koło łóżka. Długo nie mogła go wymacać, ale wreszcie rozbłysło światło i usunęło cienie do ich kryjówek w dalekich zakamarkach pokoju. Odeszły powoli i niechętnie, jakby były stadem głodnych wilków, odpędzanych od łatwej zdobyczy.
109
Susan wciąż patrzyła na zasłonięte łóżko i czekała. Cisza. Minęło kilka sekund. I jeszcze kilka. Minęło pół minuty. Nic. Cisza. Wreszcie Susan odezwała się: — Jest tam kto? Żadnej odpowiedzi. Minęły dwadzieścia cztery godziny od chwili, kiedy Susan, powróciwszy na salę, odkryła, że drugie łóżko jest już zajęte. Siostra elma powiedziała jej, że chora nazywa się Jessica Seiffert. Gdyby nie to, Susan mogłaby myśleć, że za zasłonami nie ma nikogo, bo przez cały ten czas nie dobiegła do niej żadna oznaka życia. Nie usłyszała ani jednego słowa wypowiedzianego przez staruszkę, jeśli nie liczyć tych nieartykułowanych mruknięć, które były odpowiedziami na pytania doktora McGee i pielęgniarek, gdy wchodzili za zasłony. W gruncie rzeczy odbywał się tam ciągły ruch — personel szpitalny z dużym zaangażowaniem i przykładnością zajmował się panią Seiffert, wciąż mierzono jej temperaturę, ciśnienie i tętno, dostarczano lekarstwa, posiłki, sprzątano puste talerze i basen, zmieniano pościel. Przez cały ten czas nie udało się Susan ani na ułamek sekundy zerknąć za białe prześcieradła i zobaczyć, jakaż to tajemnicza pacjentka zajmuje sąsiednie łóżko. A teraz męczyło ją nieodparte podejrzenie, iż od samego początku ktoś inny, a nie starsza pani Seiffert, leżał za zasłonami. Ernest Harch? Któryś z jego kompanów? A może ktoś — lub coś — znacznie gorszego? Paranoja. To musi być Jessica Seiffert, bo jeśli to nie ona, to cały szpital byłby wtedy uczestnikiem jakiejś szalonej konspiracji! A to przecież niemożliwe. Takie myśli, myśli paranoidalne, że wszyscy knują coś przeciwko Susan, są tylko najlepszym dowodem na to, że doznała jakiegoś uszkodzenia mózgu. Siostra elma nie kłamała. Tego Susan była pewna tak jak swojego nazwiska. Nie potrafiła jednak nie myśleć o tym, że pani Seiffert może w rzeczywistości nie istnieć, a niewidzialna pacjentka nie jest wcale pacjentką, ale jakąś złowrogą istotą, która nie ma nic wspólnego ze staruszką umierającą na raka. — Jest tam kto? — spytała jeszcze raz. I znów nie było żadnej odpowiedzi. — Cholera! — zaklęła. — Przecież się nie przesłyszałam. A może jednak? pomyślała. — Słyszałam, że mnie wołasz — powiedziała w pustkę przed sobą. A może mi się wydawało? — Kim jesteś? Co robisz? Czego ode mnie chcesz? — Susan...
110
Podskoczyła, jakby ją ktoś uszczypnął. W oświetlonym pomieszczeniu głos brzmiał jeszcze bardziej złowrogo aniżeli w ciemnościach. Teraz wydawał się wszechpotężny i wszechobecny. Zachowaj spokój, powiedziała do siebie w duchu. Nie przejmuj się. Trzymaj się. Jeśli doznałaś urazu głowy, który powoduje przywidzenia, to jest najzupełniej normalne, że może wywoływać również złudzenia słuchowe. Takie rzeczy się zdarzają. — Susan... Muszę odzyskać kontrolę nad sobą, pomyślała, zanim te złudzenia zaczną się rozwijać, zanim zaowocują czymś na kształt trudnej do opanowania histerii. Muszę sama uwierzyć, że zza zasłon nie dobiega żaden głos, że on istnieje tylko w mojej wyobraźni. Nie ma innego wyjścia, jak tylko przekonać się o tym na własne oczy i uszy — muszę wstać, podejść tam, odsunąć zasłony — wtedy zobaczę wyłącznie starszą kobietę umierającą na raka. — Susan... — Cisza! — wrzasnęła. Ręce zaczęły jej się pocić i marznąć. Wytarła je o pościel. Zaczerpnęła głęboko powietrza, jakby pragnęła wraz z nim nabrać odwagi. — Susan... Susan... Na co czekasz? spytała siebie. Rusz się! Podejdź tam i miej to już za sobą! Odpięła metalową barierkę, zabezpieczającą przed wypadnięciem z łóżka, odkryła się i usiadła, zwieszając nogi na podłogę. Potem, przytrzymując się materaca, wstała powoli. Bose stopy dotknęły zimnej podłogi; kapcie Susan stały pod łóżkiem, ale poza jej zasięgiem. Trudno. Odległość do sąsiedniego łóżka nie była duża, może ze trzy metry. Susan powinna pokonać ją, robiąc trzy — cztery kroki. Zrobiła pierwszy krok. — Suuuuusaaaaan... Ta rzecz w łóżku (mimo całej swej odwagi i głębokiego, może nazbyt optymistycznego przeświadczenia, że wszystko to tylko pomyłka, Susan nie potrafiła myśleć o istocie wydającej ten głos inaczej niż „ta rzecz”) jakby wyczuła zbliżanie się Susan oraz jej bojaźń. Głos stał się bardziej chrapliwy, nie znoszący sprzeciwu i złowrogi. Już nie przyzywał jej w normalny sposób, teraz z wyraźnym żalem powtarzał, jakby sam do siebie, jej imię. — Suuuuuuusaaaaaan... Zastanowiła się, czy nie należałoby wrócić do łóżka, nacisnąć guzika i przywołać pielęgniarki. Ale co będzie, jeśli siostra przyjdzie i nic nie usłyszy? Co będzie, jeśli siostra odsunie zasłony i pokaże Susan umierającą panią Seiffert, mamroczącą coś bez sensu we śnie pod wpływem silnych leków? Bo przecież to prawdopodobnie by się stało, cóż by innego?
111
Zrobiła drugi krok w stronę łóżka swej towarzyszki. Podłoga zdawała się jeszcze zimniejsza niż przed chwilą. Zasłony poruszyły się, jakby po drugiej stronie ktoś się o nie otarł. Krew w żyłach Susan zamarzała już niczym zimą woda w sadzawce. Serce, bijąc ze zdwojoną prędkością, nadrabiało zaniedbania z czasu, gdy jego właścicielka leżała w śpiączce. — Suuuuuuusaaaaaan... Cofnęła się o krok. Zasłony znów się poruszyły i tym razem Susan ujrzała za nimi jakiś ciemny kształt. Znów odezwał się głos wołający ją po imieniu, a jego brzmienie było jeszcze bardziej przerażające niż do tej pory. Białe prześcieradła zaszeleściły, drgając gwałtownie. Potem skrzypnęły żabki, za pomocą których zasłony przyczepione były do karnisza. Ten sam ciemny kształt, na pewno zbyt wielki, by być chorą na raka staruszką, otarł się o tkaninę, przemieszczając się na łóżku i najwyraźniej nie mogąc znaleźć dla siebie miejsca. Susan ogarnęło przeczucie śmierci. Może był to widomy znak braku równowagi umysłowej, może niezbity dowód na to, że Susan cierpi na manię prześladowczą, ale przeczucie to było tak silne, iż nie potrafiła go zignorować. Śmierć. Śmierć była w pobliżu. Nagle Susan pomyślała, że ostatnią rzeczą, jaką pragnęłaby w życiu zobaczyć, było to, co znajdowało się za zasłonami. Odwróciła się i uciekła do swojego łóżka. Zatrzymała się tuż przed nim i obejrzała za siebie. Białe prześcieradła powiewały, jakby skierowano na nie strumień powietrza. Jednak Susan nie czuła żadnych podmuchów. Zasłony drgały we wszystkie strony, tańczyły na karniszu i zaczynały się powoli odsuwać. Susan rzuciła się do łazienki — drzwi na korytarz znajdowały się za daleko i nogi na pewno odmówiłyby jej posłuszeństwa. Zamknęła za sobą drzwi i — bez tchu — oparła się o nie plecami. To wszystko mi się wydaje. Nic mi nie grozi, przekonywała się w myślach. W łazience panowała ciemność, a Susan nie życzyła sobie teraz ciemności. Odnalazła na ścianie wyłącznik światła i już po chwili w jego pełnym blasku zajaśniały białe kafelki, umywalka, sedes i terakota. Nic mi nie grozi. Wciąż trzymała klamkę. Ta poruszyła się nagle. Ktoś próbował wejść do łazienki. Susan chciała zamknąć drzwi na haczyk, ale haczyk był urwany. Nie! zawołała w duchu. Nie! Trzymała klamkę mocno do góry, jednocześnie całym swym ciężarem opierając się o drzwi, żeby nieproszony gość nie mógł ich otworzyć. Ugięła nogi w kolanach i,
112
choć czuła, że słabnie, postanowiła walczyć do ostatka. Ktoś, kto znajdował się po drugiej stronie, ruszał klamką jeszcze przez jakiś czas, ale Susan blokowała ją z zaciśniętymi zębami. Wkrótce klamka przestała podskakiwać. To może być podstęp, pomyślała Susan, nie wierząc, aby nieznajomy tak szybko się poddał, i nie przestała przytrzymywać drzwi. Potem usłyszała drapanie. Przeszedł ją dreszcz, bo odgłos ten rozległ się dokładnie na wysokości jej twarzy i stawał się coraz głośniejszy. Ktoś drapał paznokciami o drzwi. — Kto tam? Nie dostała odpowiedzi. Agresywne drapanie trwało przez mniej więcej pół minuty. Potem ucichło. I znów rozległo się, ale tym razem bardzo słabe. I tak było na zmianę — raz gwałtowne i hałaśliwe, potem — słabe i ciche. — Czego ode mnie chcesz? W odpowiedzi otrzymała tylko nową serię skrobania. — Jeśli powiesz mi kim jesteś, to otworzę drzwi. Ta obietnica nic nie zmieniła. Nagle zdała sobie sprawę, że czyjeś palce wędrują po powierzchni drzwi w poszukiwaniu szczeliny lub innego otworu, który w jakiś sposób pomógłby w ich wyważeniu lub zniszczeniu. Minęły kolejne dwie lub trzy minuty aktywnego chrobotania, ale nie przyniosły spodziewanego rezultatu. Potem drapanie nagle ucichło. Susan naprężyła się, ponownie gotowa stawić czoło nacierającej klamce, ale — ku jej miłemu zaskoczeniu — kolejna próba sforsowania drzwi nie została podjęta. Czekała, co nastąpi, i niemal bała się oddychać. Łazienka błyszczała w ostrym blasku świetlówki. Z kranu kapała do umywalki woda miarowym „kap... kap... kap...” Powoli przerażona Susan zaczęła się uspokajać. Znów zakiełkowało w jej umyśle ziarenko niepewności i gwałtownie się rozwijało. Susan ponownie rozważała możliwość halucynacji. Przecież jeśli za tymi drzwiami, a wcześniej na łóżku pani Seiffert, znajdował się ktoś, prawdopodobnie mężczyzna, pragnący dostać Susan w swoje ręce, to bez trudności powinno mu się to udać. Była zbyt słaba, żeby wygrać ten pojedynek. Trudno sobie wyobrazić, by napastnik był słabszy od niej, a tylko to tłumaczyłoby fakt, że Susan udało się przytrzymać drzwi i nie wpuścić atakującego do łazienki. Ale przecież nikt w tak fatalnej kondycji fizycznej nie porywałby się na to, żeby wyrządzić jej krzywdę. Susan czekała, nadal mocno oparta o drzwi. Oddech jej się uspokoił. Czas mijał powoli, serce Susan zaczynało bić normalnie. Nie działo się nic szczególnego.
113
Ale nadal nie była w stanie na tyle się odprężyć, żeby zwolnić uścisk na klamce. Spojrzała na dłoń. Skóra na kostkach była napięta i biała jak kreda, a palce jakby wrosły w klamkę. Uprzytomniła sobie, że w najbliższym otoczeniu tylko pani Seiffert była słabsza fizycznie od niej. Czy to możliwe, aby staruszka dała radę wygramolić się z łóżka o własnych siłach? Czy to stąd te dziwne kształty szamocące się za zasłonami i gwałtowne podrygiwanie prześcieradeł? Czy to narkotyczne działanie leków czy też jakiś straszliwy ból spowodowały, że starsza kobieta przeszła przez cały pokój? Czy to pani Seiffert drapała w drzwi, szukając pomocy, niezdolna wykrztusić z siebie żadnego słowa; czy to ona skrobała tak długo, aż osłabła, starając się zwrócić na siebie uwagę? Wielki Boże! pomyślała Susan. Czyżbym podpierała drzwi, broniąc się przed umierającą staruszką, która jedynie wzywała pomocy? Ale nadal nie otwierała drzwi. Wiedziała, że jest jeszcze na to za wcześnie. Doszła do wniosku, że pani Seiffert, jeżeli istnieje, jest zbyt słaba, aby mogła wstać z pościeli i przejść przez cały pokój o własnych siłach. To przecież przykuta do łóżka osoba, suchy worek kości, który sam nigdzie się nie ruszy. To nie mogła być pani Seiffert. Zwłaszcza że kształt przewalający się za zasłonami był zbyt wielki, żeby mógł być ciałem starszej pani. Kolejna kropla wody spadła do umywalki. Z drugiej strony, może w ogóle nie było żadnego kształtu, poruszającego się na łóżku pani Seiffert, może zasłony wcale nie trzepotały, może nie było żadnego tajemniczego głosu, a klamka nie drgała gwałtownie? Może nie było żadnego drapania w drzwi, a wszystko pojawiło się tylko w głowie Susan? Dysfunkcja mózgu. Maciupeńka skrzeplina. Niewielki krwotok z włoskowatych naczyń krwionośnych. Zaburzenia czynności bioelektrycznej mózgu. Im dłużej o tym myślała, tym łatwiej przychodziło jej eliminowanie wszystkich nadprzyrodzonych lub spiskowych teorii wyjaśniających sytuację. Po długich rozważaniach pozostały jej dwie możliwości: albo wszystko było wytworem jej wyobraźni, albo... pani Seiffert leży nieżywa po drugiej stronie drzwi, a Susan przez swe zaburzenia umysłowe przyczyniła się do jej śmierci. W obu wypadkach nie było miejsca na żadnego prześladowcę, a więc nie istniała potrzeba dalszego blokowania drzwi. Odeszła od nich. Bolały ją plecy, a lewe ramię zupełnie zdrętwiało. Zwolniła żelazny uścisk na klamce, która lśniła teraz, cała mokra od potu. Otworzyła drzwi. Tylko na parę centymetrów. Nikt nie starał się wtargnąć do łazienki.
114
Wciąż w strachu, gotowa natychmiast zatrzasnąć drzwi, gdyby spostrzegła choćby najmniejszy ruch w sąsiednim pomieszczeniu, otworzyła drzwi o kilka centymetrów szerzej. Spojrzała na podłogę, spodziewając się najgorszego. Nie leżała tam jednak żadna martwa staruszka, Susan nie dostrzegła żadnej twarzy zastygłej na zawsze w grymasie pogardy i oskarżenia. Sala szpitalna wyglądała normalnie. Koło łóżka Susan wciąż paliła się lampka, pościel leżała skłębiona w nieładzie, tak jak ją zostawiła. Zapalone było również nocne światełko w rogu pokoju. Zasłony wokół łóżka pani Seiffert zwisały nieruchomo, nie poruszane żadną wrogą ręką. Susan powoli otworzyła drzwi na oścież. Nikt się na nią nie rzucił. Nie rozległ się również żaden przytłumiony, nieludzki głos. No tak... pomyślała. To wszystko było wytworem mojej chorej wyobraźni, która wyskoczyła z torów i popędziła na oślep w nieznanym kierunku. Ja naprawdę muszę być szalona. Przez całe życie Susan unikała alkoholu, ograniczając jego spożycie tylko do sporadycznych okazji towarzyskich. Ale nawet wtedy pozwalała sobie jedynie na dwa koktajle w trakcie jednego wieczoru. Nie znosiła stanu upojenia. Raz w życiu, jeden jedyny raz, na krótko przed ukończeniem szkoły średniej, była porządnie wstawiona i do dziś pamięta, że czuła się wówczas okropnie. Uważała, że sztuczne podniety, nawet jeśli wprawiają w stan błogości, nie są warte ceny, którą trzeba za nie zapłacić — utraty kontroli nad sobą. A teraz, nie pijąc ani kropli alkoholu, w oka mgnieniu traciła tę kontrolę i nawet nie była tego świadoma. Przynajmniej kiedy człowiek się upija, to wodze puszczają mu powoli, stopniowo, tak że zdaje sobie sprawę z tego, iż nie jest już u steru. Pijany wie, że nie może ufać zmysłom. Ale dysfunkcja mózgu to coś bardziej zdradzieckiego. Przestraszyła się swoich myśli. Co się stanie, jeśli doktor McGee nie potrafi jej wyleczyć? Co będzie, jeśli nikt nie znajdzie lekarstwa na jej chorobę? Co zrobi ze sobą, jeśli przyjdzie jej resztę życia spędzić na krawędzi szaleństwa, ostrej jak brzytwa, jeśli raz po raz będzie się zanurzać w mroczny, nie istniejący świat swych fantazji? Wiedziała, że nie potrafi tak żyć. Wtedy śmierć byłaby lepsza od egzystencji pełnej tortur. Wyłączyła światło w łazience i pomyślała z humorem, że teraz poczuje na swych barkach ciężar ciemności.
115
Wzdłuż ściany powędrowała do łóżka, krzywiąc się za każdym razem, gdy w udach pojawiał się tępy ból. Gdy dotarła wreszcie do łóżka, obniżyła jego oparcie i założyła metalową barierkę z boku. Położyła się, po chwili znów usiadła prosto i przez chwilę wpatrywała się w białe zasłony. Wiedziała, że teraz nie zaśnie tak szybko i pogodziła się z tym faktem. Nadszedł czas, by zrobiła to, na co przedtem zabrakło jej odwagi. Musi podejść do łóżka pani Seiffert, odsunąć zasłony i udowodnić samej sobie, że jej towarzyszka z sali to chora staruszka. Jeśli tego nie zrobi, to zaraz po tym, jak zgasi światło i przyłoży głowę do poduszki, mogą wrócić halucynacje. Jeśli nie zacznie natychmiast walczyć z chorobą, to może ją ona opanować i pokonać, zanim zdąży zareagować. Zresztą Susan Kathleen orton nigdy nie ucieka przed przeciwnościami losu. Wstała i tym razem sięgnęła po kapcie. Wsunęła w nie zmarznięte stopy. Ruszyła wzdłuż łóżka, przytrzymując się barierki. Powłócząc nogami, dotarła do drugiego łóżka. Tu, na otwartej przestrzeni, nie miała się o co oprzeć i z ulgą chwyciła wreszcie białe płótno. W pomieszczeniu panowała niezwykła cisza, jak gdyby nie tylko Susan wstrzymywała oddech. Powietrze było nieruchome niczym w krypcie. Zacisnęła pięść, miętosząc w palcach zasłonę. Odsuń ją wreszcie, cholera jasna! powiedziała w myśli, gdyż zorientowała się, że już od dobrej minuty zastanawia się, co zrobić. Przecież tam nie ma nic niebezpiecznego, tylko staruszka dożywająca swych ostatnich dni. Odsunęła zasłonę. W górze skrzypnęły metalowe żabki przesuwane po szynie przymocowanej do sufitu. Następnie przysunęła się bliżej łóżka, oparła o barierkę i spojrzała w dół. W tym momencie żołądek podszedł jej do gardła i wiedziała, że jeżeli istnieje piekło, to chyba się tam dostała. Na łóżku nie leżała pani Seiffert, tak jak się tego należało spodziewać, lecz ktoś zupełnie inny. A raczej zwłoki kogoś innego. Zwłoki Jerry’ego Steina. Nie. To halucynacja. Zaburzenia wzroku. Dysfunkcja mózgu. Jakiś niewielki krwotok z włoskowatych naczyń krwionośnych. Albo... o, tak... to doskonale już znana i omówiona maciupeńka, złośliwa skrzeplina. Susan odtworzyła w głowie całą listę różnych logicznych wytłumaczeń tego zjawiska, ale ciało nie chciało zniknąć ani w żaden sposób zmienić się w panią Seiffert. Mimo to Susan udało się powstrzymać od krzyku. Nie uciekła. Była zdecydowana stawić czoło obłędowi i siłą woli skierować swój umysł z powrotem do realnego świata. Jedynie przytrzymała się metalowej barierki, żeby nie upaść.
116
Zamknęła oczy. Policzyła do dziesięciu. To nie jest rzeczywiste. Otworzyła oczy. Ciało znajdowało się wciąż w tym samym miejscu. Martwy mężczyzna leżał na plecach, kołdrę podciągniętą miał do połowy piersi i robił wrażenie śpiącego. Jego czaszka wyglądała okropnie: z jednej strony przecinały ją liczne, głębokie rany oblepione ciemnoczerwoną, zaschniętą krwią — najwyraźniej w to właśnie miejsce kopał leżącego Ernest Harch. Nagie ramiona Jerry’ego wystawały spod kołdry, leżały rozłożone na boki. Palce dłoni zwróconych wnętrzem do góry wykrzywiał śmiertelny skurcz, jakby umierający ostatkiem sił chwytał się jeszcze ulatującego zeń życia. Zwłoki nie przypominały dokładnie Jerry’ego Steina, ale tylko dlatego, że śmierć wycisnęła już na nich swe piętno. Skóra była szara, a wokół zapadniętych oczu tworzyła zielonoczarne wory. Nie mniej ohydnie sczerniała w kącikach nabrzmiałych i zaropiałych, ale wciąż czerwonych ust. Brzydkie plamy pokrywały zaskorupiałe powieki. Z otworów nosowych wychodziły i kładły się na górną wargę ciemne, pękające pęcherze, z których sączyła się cuchnąca, brązowa ciecz. Nozdrza były rozdęte i zdeformowane. Ale mimo wszystkich tych zniekształceń i odrażających zabarwień w nieżyjącym człowieku można było bez trudu rozpoznać Jerry’ego Steina. Ale Jerry nie żył już od trzynastu lat. Przez ten czas śmierć powinna była dokonać poważniejszych zniszczeń w jego ciele. Przez te wszystkie lata wnętrzności powinny całkowicie się rozłożyć. Powinien pozostać jedynie szkielet, pokryty gdzieniegdzie pasemkami włosów i strzępami materiału. Dzisiaj ciało Jerry’ego Steina powinno być zbiorem luźnych kości zamkniętych w zmumifikowanej powłoce cielesnej. Tymczasem to ciało wyglądało tak, jakby Stein umarł dziesięć, siedem, a może jeszcze mniej, dni temu. A więc to najlepszy dowód, że wszystko jest halucynacją, uspokoiła się Susan, ściskając jednocześnie metalową poręcz tak mocno, że później nie mogła zrozumieć, dlaczego nie pękła. Wyłącznie halucynacją. To, co zobaczyłam, w żaden sposób nie łączy się z rzeczywistością, prawami natury ani zdrowym rozsądkiem. To tylko przywidzenie. Straszne przywidzenie zrodzone w moim umyśle. Kolejnym dowodem na nieistnienie zwłok był fakt, że Susan nie czuła najmniejszego nawet smrodu rozkładającego się ciała. Jeśli trup faktycznie znajdował się w sali, to — nawet w tym wczesnym stadium rozkładu — odór powinien być nie do zniesienia. Tymczasem w szpitalnym powietrzu dawał się wyczuć jedynie charakterystyczny zapach lizolu. Dotknij tego! nakazała sobie Susan. Wtedy zjawa zniknie. Przecież nie można poczuć zjawy pod palcami. Dotknąć zjawy to tak, jak dotknąć powietrza; ręka przetnie ze świstem pustą przestrzeń. No, dalej! Dotknij tego, a przekonasz się, że nic tu nie ma.
117
Nie potrafiła zdobyć się na tak wiele. Bardzo chciała puścić metalową poręcz i dotknąć ręką nie istniejącego ramienia nie istniejącego trupa, ale jakoś brakowało jej odwagi. Zamiast tego powiedziała na głos słowa, które niczym magiczne zaklęcie miały odpędzić zjawę: — Tego tutaj nie ma. To nie istnieje. To wszystko jest tylko w mojej głowie. Zaskorupiałe powieki trupa drgnęły. Nie! Potem się otworzyły. Nie! pomyślała z przerażeniem. Nie, nie, nie. To niemożliwe! Nawet gdy się otworzyły, nie przypominały oczu żywego człowieka. Były cofnięte daleko w głąb czaszki, tak że Susan widziała jedynie białka. Białka te niewiele jednak miały w sobie bieli — były raczej żółte i poprzecinane brązowoczerwonymi nitkami zakrzepłej krwi. I nagle te straszne gałki się poruszyły. Nieboszczyk wytrzeszczył oczy, powiódł nimi po sali i zatrzymał na postaci Susan. Powleczone zaćmą nie miały prawa widzieć, a jednak patrzyły. Chciała krzyknąć, ale nie mogła wydobyć z siebie głosu. Poczuła, że krzyk, który nie zdołał wyzwolić się z krtani, opada teraz powoli gdzieś do jej wnętrza, tak jak spada po schodach do głębokiej piwnicy mała piłeczka. Gwałtownie potrząsnęła głową, wstrząsana wewnętrznym dreszczem i jednocześnie przełykając gorzką ślinę. Nieboszczyk poruszył sztywną ręką o poszarzałej skórze. Skurczone palce stopniowo się prostowały i nagle ruszyły w stronę Susan. Susan szybko puściła metalową poprzeczkę, jakby okazało się, że rozgrzano ją do czerwoności. Trup otworzył zniekształcone usta. Buchnęło smrodem zgnilizny. Poruszył się sczerniały język i z martwej krtani dobiegło imię kobiety: — Suuuuuuusaaaaaan... Susan postąpiła krok do tylu. On nie istnieje, powtarzała sobie, on nie istnieje, nie istnieje, nie... Nagle, tak gwałtownie, jakby był stymulowany impulsem elektrycznym, nieboszczyk usiadł prosto na łóżku. To wszystko mi się śni, tłumaczyła sobie Susan, dokładnie wykonując zalecenia otrzymane od doktora McGee. Nieboszczyk jeszcze raz wymówił jej imię, po czym się uśmiechnął. Susan odwróciła się od zjawy i rzuciła w stronę drzwi na korytarz (Boże, tracę nad sobą kontrolę!), jej kapcie znów zaszurały po podłodze, a tych kilka chwil potrzebnych do pokonania długości pokoju wydawało się całymi godzinami. Dopadła wreszcie klamki, szarpnęła za nią, ale drzwi ważyły nagle setki ton i nie mogła ich otworzyć. (Muszę się opanować; muszę się uspokoić.) Usłyszała za sobą jakiś chrapliwy odgłos (To tylko złudzenie słuchowe!) i przestraszyła się jeszcze bardziej.
118
Wiedziała, że nie ma czasu do stracenia, że musi pokonać słabość i wykonać coś tak prostego jak otwarcie drzwi. Natarła na nie ramieniem i wreszcie się udało. Wypadła na korytarz (Uciekam przed halucynacją!), nie oglądając się za siebie i nie sprawdzając, czy trup (Halucynacja!) goni ją, czy nie. Zachwiała się, z trudem utrzymała równowagę, po czym skręciła w lewo i wzdłuż ściany zaczęła posuwać się w stronę głównego skrzydła. Nie była w stanie iść prosto, wciąż chwiała się i zataczała na coraz słabszych nogach. Pomyślała, że nie dojdzie do dyżurki sióstr, kiedy poczuła (Wyobraziłam to sobie!) na plecach zimny oddech ścigającego ją trupa. To dodało jej sił i energii, w końcu znalazła się na głównym korytarzu szpitalnym, widziała już windy, w pobliżu których przebywały dyżurne pielęgniarki, chciała krzyknąć, ale wciąż nie mogła wydobyć z siebie głosu, puściła się ściany, rzuciła środkiem korytarza w stronę dyżurki. W stronę pomocy. W stronę bezpieczeństwa. *** Siostra Tina oraz pulchna, czerwona na twarzy pielęgniarka, Beth Howe, zrobiły dla Susan tylko tyle, ile ona sama była w stanie dla siebie uczynić: uspokajały ją tak, jak McGee uspokajał czubków w szpitalu w Seattle. Wzięły ją do siebie do dyżurki i posadziły w fotelu z odchylanym oparciem. Następnie podały jej szklankę zimnej wody. Przemawiały do niej łagodnie, kojąco, słuchały tego, co miała im do powiedzenia, a przynajmniej sprawiały takie wrażenie. Żadna z nich nie potrafiła jednak do końca przekonać Susan, że będzie bezpieczna, gdy wróci do sali 258, do jej sali. Susan domagała się miejsca w innym pokoju, chociaż na tę noc. — Bardzo mi przykro, ale to niemożliwe — powiedziała siostra Tina. — W ciągu ostatnich kilku dni mamy bardzo dużo przyjęć i ledwo wystarcza miejsc. W tej chwili w ogóle nie ma wolnych łóżek. A zresztą 258 to sala jak każda inna. Przecież pani doskonale wie, że nic jej tam nie grozi, prawda? Przecież zdaje sobie pani sprawę z tego, że to, co się wydarzyło, to tylko kolejny atak. Jeszcze jeden wybryk nie funkcjonującego jak należy umysłu. Susan przytaknęła, aczkolwiek nie była pewna, co naprawdę o tym wszystkim myśleć. — Ja wciąż... Ja... nie chcę tam wracać... — oznajmiła szczękając zębami. Siostra Tina wysłała koleżankę, by sprawdziła salę 258, a sama przez ten czas bawiła pacjentkę rozmową. Po kilku minutach siostra Beth wróciła i stwierdziła, że wszystko jest w porządku. — A pani Seiffert? — spytała Susan. — Leży w łóżku, tam gdzie jej miejsce — odparła pielęgniarka.
119
— Czy jest siostra pewna, że to o n a? — Oczywiście. Śpi jak zabita. — I nic siostra nie zauważyła? — Nie — zapewniła ją pielęgniarka. — Może on się gdzieś schował? — Nie ma tam dużo kryjówek. — Czy szukała siostra? — Oczywiście. Nikogo tam nie ma poza panią Seiffert, oczywiście. Wsadziły Susan na wózek i razem zawiozły do sali 258. Im były bliżej, tym bardziej trzęsła się Susan na wózku. Zasłony znów szczelnie zakrywały łóżko. Siostry pchały wózek w jego stronę. — Chwileczkę! — krzyknęła Susan, wyczuwając, co chcą zrobić. — Musi się pani sama przekonać — powiedziała Beth Howe. — Nie! Ja nie chcę! — Musi się pani przekonać — powtórzyła pielęgniarka. — Tak, tak — wtórowała koleżance siostra Tina. — Ale... ja nie wiem... czy to wytrzymam... — Jestem pewna, że wytrzyma pani. — Siostra Tina próbowała dodać Susan odwagi. Dojechały do samej krawędzi łóżka. Beth Howe odsunęła zasłony. Susan zamknęła oczy. Zacisnęła dłonie na oparciu wózka. — Niech pani spojrzy — powiedziała siostra Tina. — No, proszę — odezwała się siostra Beth. — To tylko biedna pani Seiffert. — Widzi pani? — Tylko biedna pani Seiffert. Pod zamkniętymi powiekami Susan wciąż miała obraz martwego chłopca, którego kiedyś chyba nawet kochała, a którego teraz się bała, albowiem żywy człowiek zawsze boi się śmierci. Wciąż widziała oczyma wyobraźni, jak nieboszczyk podnosi się na łóżku i uśmiecha do niej, a jego usta przypominają pęknięcie na skórce gnijącego owocu. Pomyślała nagle, że być może to, co ujrzy, naprawdę jest mniej straszne od powracających wspomnień, więc zdecydowała się otworzyć oczy. W łóżku leżała starsza kobieta, tak mała i tak wysuszona przez chorobę, że — o ironio losu! — wyglądała jak małe dziecko, przez pomyłkę położone do łóżka dla dorosłych. Jedynie skóra zdradzała wiek chorej — była zniszczona, pokryta plamami, o żółtawym zabarwieniu. Daleko jej było do różowości i delikatności skóry dziecka. Pomarszczone, rozchylone spierzchnięte wargi z widocznym trudem łapały powietrze. Siwe włosy miały żółtawy, niezdrowy odcień. Tuż przy łóżku stała kroplówka, do której podłączona była pani Seiffert. Jej ręka, z której wystawała igła, była tak drobna jak ręka dziecka.
120
Oto pani Jessica Seiffert, powiedziała do siebie Susan. Poczuła wreszcie ulgę, że ta osoba naprawdę istnieje. Jednocześnie szokował ją fakt, że jej umysł z taką łatwością i sugestywnością przekształcił ciało staruszki w zwłoki młodego mężczyzny. — Biedaczka — skwitowała siostra Beth. — Jak sięgam pamięcią, była to najpopularniejsza postać w naszym mieście — stwierdziła siostra Tina. — A Tina sięga pamięcią daleko — wyjaśniła druga pielęgniarka. — Wszyscy ją kochali. Pani Seiffert nieprzerwanie spała i tylko jej usta drgały, gdy wciągała do płuc powietrze. — Każdego dnia byłyby tu dziesiątki odwiedzających, ale pani Seiffert nie życzy sobie wizyt — oświadczyła Beth Howe. — Jakby rak w jakiś sposób czynił ją kimś gorszym. — A w końcu wszyscy kochali Jessie za to, co miała w środku. — Dokładnie. — Czy już pani lepiej? — Siostra Beth wróciła do tematu Susan. — Chyba tak. Howe zasunęła zasłony. — Czy zaglądała pani do łazienki? — spytała Susan. — Oczywiście — odrzekła siostra Beth. — Nie ma tam nikogo. — Jeśli nie ma siostra nic przeciwko temu, chciałabym się osobiście o tym przekonać — powiedziała Susan. Czuła się jak idiotka, ale wciąż była więźniarką swego strachu. — Proszę bardzo — odrzekła przychylnie pielęgniarka. — Zaraz tam podjedziemy, żeby mogła pani zajrzeć do łazienki i uwolnić się od niepokoju. Siostra Tina pchnęła wózek w stronę otwartych drzwi łazienki, a jej koleżanka zapaliła światło. Zajaśniały białe kafelki i urządzenia sanitarne. W środku nie ukrywał się żaden trup. — Naprawdę czuję się jak skończona idiotka — wyznała Susan, czując, że czerwienieją jej policzki. — To nie pani wina — skwitowała Beth. — Doktor McGee przekazał nam dokładną notatkę na temat pani kondycji. Wiemy, co pani dolega, i niczemu się nie dziwimy — wyjaśniła Tina Scolari. — Szczerze pani współczujemy — dodała Beth Howe. — I czynimy wszystko, by pani pomóc. — Wkrótce dojdzie pani do siebie. Naprawdę. McGee to czarodziej. Nie ma tu lepszego lekarza. Pomogły Susan położyć się do łóżka.
121
— A teraz — powiedziała siostra Tina — skoro jedna porcja środków nasennych nie podziałała, pozwalam pani wziąć jeszcze jedną. One nie są silne, a na pewno pomogą pani zasnąć. — Bez nich w ogóle bym teraz nie zasnęła — zgodziła się Susan. — Zastanawiam się... czy siostra mogłaby... — Taak? — Czy ktoś... mógłby zostać ze mną... aż zasnę? Susan poczuła się jak mała dziewczynka, która boi się zostać sama w ciemnym pokoju przed zaśnięciem, jak niedorosła, ssająca kciuk, bojąca się duchów trzydziestodwuletnia dziewczynka. Była zgorszona z tego powodu, ale nic nie mogła poradzić. Choćby nie wiadomo jak często powtarzała sobie, że te stany wywoływane są przez jakieś przejściowe zmiany w mózgu, jakąś malutką skrzeplinę, że to, co pojawia się jej przed oczami, naprawdę nie istnieje, lecz jest wyprodukowane w jej chorej wyobraźni, to jednak nadal panicznie bała się zostać sama w sali 258 lub gdziekolwiek indziej. Tina Scolari spojrzała na Beth Howe, unosząc pytająco brwi. Siostra Beth zastanawiała się przez chwilę, a potem odrzekła: — Chyba nie mamy żadnych spiętrzeń, prawda? — Raczej nie — rzekła siostra Tina. — Jesteśmy na dyżurze wszystkie i nie mamy dużo pracy. Przynajmniej na razie. Beth Howe uśmiechnęła się do Susan. — Spokojna noc. Jeszcze nie wydarzył się żaden gigantyczny wypadek drogowy, nie przywieźli też żadnych uczestników bójki w barze. Myślę, że jedna z nas może wykroić godzinkę i posiedzieć tu z panią, aż zadziałają środki usypiające. — Podejrzewam, że nawet nie trzeba będzie siedzieć przez całą godzinę — zauważyła siostra Tina. — Przecenia się pani, panno Susan. Będzie pani lulać już po kilku minutach. A jutro rano obudzi się pani świeża i wypoczęta. — Zostanę z panią — oznajmiła Howe. — Dziękuję za pani poświęcenie, siostro — powiedziała Susan, złorzecząc w duchu na siebie, że nie potrafi spędzić sama kilku minut w ciemnym pokoju. Siostra Tina wyszła, ale po chwili wróciła z tabletką nasenną w kieliszku. Susan przełknęła różową pastylkę i popiła wodą ze szklanki. Trzęsły jej się ręce i nie dopiła płynu do końca. Miała wrażenie, że obie pielęgniarki słyszą wyraźnie, jak jej zęby dzwonią o szkło, i szybko odstawiła naczynie. Pigułka zrazu zatrzymała jej się w gardle, ale Susan pomogła sobie, przełykając ślinę. — Jestem przekonana, że dobrze się pani wyśpi — rzekła wychodząc siostra Tina. Siostra Beth przysunęła sobie krzesło do łóżka Susan i usiadła, podciągając fartuch nad okrągłe kolana. Dobyła skądś jakieś czasopismo i zaczęła je czytać.
122
Susan wpatrywała się przez chwilę w sufit, a potem przeniosła wzrok na łóżko pani Seiffert. Następnie odwróciła głowę w drugą stronę i spojrzała do wnętrza ciemnej łazienki. Przypomniała sobie, jak opierała się od środka o otwarte teraz drzwi, jak posuwający się za nią martwy mężczyzna drapał o nie i opukiwał je w poszukiwaniu jakiejś szczeliny. Przecież to wszystko nie działo się naprawdę! To tylko jej wymysł! Zamknęła oczy. Jerry, pomyślała. Kochałam cię kiedyś. A przynajmniej było to uczucie najbliższe miłości, na jakie stać było niedoświadczoną, dziewiętnastoletnią dziewczynę. Ty też mówiłeś, że mnie kochasz. A więc dlaczego wracasz po latach i mnie terroryzujesz? Przecież to wszystko nie działo się naprawdę! To tylko jej wymysł! Jerry, proszę cię, nie opuszczaj tego cmentarza w Filadelfii, gdzie pochowaliśmy cię dawno temu. Proszę cię, zostań tam. Nie wracaj do mnie. Zostań tam. Proszę. Nawet nie zauważyła, kiedy znalazła się na krawędzi snu, przekroczyła ją i zasnęła.
11
Następnego dnia była środa. Pielęgniarka obudziła Susan o szóstej rano. Na dworze nadal było pochmurno, ale deszcz nie padał. Jeffrey McGee przyszedł o wpół do siódmej. Znów pocałował pacjentkę w policzek, ale tym razem jego usta zatrzymały się przy jej skórze trochę dłużej. — Nie myślałam, że przychodzi pan tak wcześnie. — Chciałem osobiście uczestniczyć w niektórych badaniach. — Przecież do późna w nocy był pan wczoraj na zebraniu... — Tak, ale zaraz na początku wygłosiłem swoje planowane na później przemówienie i zmyłem się, zanim zdążyli mnie zatrzymać. — I jak poszło? — No cóż, nikt nie rzucał we mnie deserem. — Mówiłam, że odniesie pan sukces! — Tak, ale może nikt nie rzucił we mnie deserem, bo była to jedyna jadalna część kolacji i nikt nie chciał jej stracić. — Jestem pewna, że wypadł pan cudownie. — Nie sądzę, żebym mógł planować karierę jako objazdowy wykładowca. No, ale skończmy rozmawiać na mój temat. Słyszałem, że w nocy było trochę zamieszania. — Jezu, czy one muszą o wszystkim panu opowiadać?! — Oczywiście! I pani również. Ze szczegółami. — Dlaczego? — Bo ja tak mówię. — A jest pan lekarzem i muszę pana słuchać. — No właśnie. A więc proszę zaczynać. Susan była zmieszana, ale opowiedziała całą historię o zwłokach na łóżku pani Seiffert. Teraz, po przespanej dobrze nocy, wszystko wydawało się tak niewiarygodne, że Susan dziwiła się sobie, jak — choć przez chwilę — mogła wierzyć w realność wydarzeń.
124
— O Boże! Toż to włosy stają dęba, gdy się tego słucha! — powiedział McGee, gdy skończyła opowieść. — Szkoda, że pana wtedy nie było, doktorze. — Mam nadzieję, że teraz, na trzeźwo, dostrzega pani absurdalność i nierzeczywistość tych wydarzeń? Że był to kolejny akt... — Opery mydlanej autorstwa Susan orton? — Miałem na myśli kolejny atak halucynacji. Czy dostrzega to pani? — Tak — odparła ze smutkiem. McGee rzucił jej badawcze spojrzenie. — Coś się stało? — Nie. Nachylił się nad pacjentką i położył dłoń na jej czole, by sprawdzić, czy nie wzrosła jej temperatura. — Czy czuje się pani dobrze? — Jeżeli w mojej sytuacji można się czuć dobrze... — rzekła markotnie. — Zimno pani? — Nie. — Ale trzęsie się pani. — Trochę. — Bardzo. Objęła się ramionami, ale nic nie powiedziała. — Co się stało? — spytał McGee. — Boję się... — Nie ma czego. — No, to co się ze mną dzieje? — Wkrótce będziemy wiedzieć. Susan nie potrafiła opanować drżenia. Po wczorajszym załamaniu nerwowym i wybuchu, który zakończył się wtuleniem w ramiona lekarza, Susan myślała, że osiągnęła dno i gorzej być już nie może. Sądziła, że przyszłość poprowadzi ją jasnymi i szerokimi ścieżkami, wśród przychylnych i pomocnych jej ludzi. Po raz pierwszy w życiu stwierdziła, że potrzebuje bliźnich i — choć sprawiało jej to pewien psychiczny dyskomfort — jest od nich zależna. Było to odkrycie szokujące dla kobiety, która we wszystkim przez całe dotychczasowe życie polegała wyłącznie na sobie. Pogodziła się z tym jednak i zaufała lekarzom i pielęgniarkom ze szpitala okręgowego w Willawauk. Dlatego z równowagi wyprowadziło ją teraz nowe odkrycie, iż ludzie, od których zależy jej zdrowie, mogą ją, wbrew swojej dobrej woli, zawieść. Są wszak jedynie ludźmi i też popełniają błędy lub nie potrafią przewidzieć wszystkiego. A niepowodzenie jest niepowodzeniem, choremu nie pomoże wiedza, że
125
personel zawinił nieświadomie. Jakakolwiek by była przyczyna błędu w sztuce lekarskiej, pacjent skazany zostanie na wieczną egzystencję w świecie chaosu, gdzie nie ma różnicy między snem a jawą, i w końcu wpadnie w zupełne szaleństwo. I dlatego Susan nie mogła opanować drżenia. — Co się ze mną stanie? — Wszystko będzie dobrze — odpowiedział McGee. — Ale... na razie wszystko się pogarsza — zauważyła Susan załamującym się głosem, choć bardzo się starała, by brzmiał normalnie. — Nie, wcale nie. — Mówię panu, że wszystko się pogarsza — powtórzyła. — Susan, możliwe, że ostatnia halucynacja była bardziej przerażająca od poprzednich... — Możliwe...? — No dobrze, ostatnia halucynacja była bardziej przerażająca od poprzednich... — I jeszcze bardziej żywa, rzeczywista... — ...i bardziej rzeczywista. Ale jednocześnie była to pierwsza halucynacja od rana, kiedy to w sanitariuszach widziała pani Jellicoe i Parkera. A więc nie znajduje się pani w stanie ciągłego przemieszania snu zjawą... Susan potrząsnęła głową i przerwała lekarzowi: — Nie. Ta historia z sanitariuszami... i potem to w nocy... to nie jedyne halucynacje, jakie miałam wczoraj. Było jeszcze coś... w tym czasie... McGee zmarszczył brwi: — Kiedy? — Po południu. — Wczoraj po południu była pani na fizykoterapii u pani Atkinson. — Zgadza się. To się wydarzyło zaraz po zakończeniu ćwiczeń, kiedy leżałam i czekałam na sanitariuszy, którzy mieli zabrać mnie z powrotem na górę. Opowiedziała lekarzowi wszystko o tym, jak Murf i Phil zostawili ją samą w windzie z czterema napastnikami. — Dlaczego od razu mi pani o tym nie powiedziała? — spytał McGee tonem reprymendy. — Tak się pan śpieszył... — Nie śpieszyłem się aż tak... Czy jestem dobrym lekarzem? Myślę, że tak. A dobry lekarz zawsze ma czas dla pacjenta w stresie. — W czasie obchodu nie byłam w stresie — zaprotestowała Susan. — Tylko tak się pani wydaje. Na zewnątrz była pani spokojna, ale kumulowała pani stres w środku. — Nie chciałam, żeby przeze mnie spóźnił się pan na zebranie.
126
— Nie jest to wytłumaczenie, Susan. Jestem pani lekarzem i ma mnie pani do dyspozycji o każdej porze. — Przepraszam — wybąkała Susan, opuszczając wzrok. Nie mogła spojrzeć prosto w błękitne oczy doktora McGee. Nie wiedziała, jak ma mu wytłumaczyć to, że milczała o wypadku w windzie. Doktor może uznać, że bała się posądzenia o histerię lub tego, że źle sobie o niej pomyśli? Co gorsza, bała się też, że McGee mógłby jej współczuć. A teraz, kiedy przypuszczała, że się w nim zakochuje, współczucie było ostatnim uczuciem, jakiego pragnęłaby z jego strony. — Niech pani nigdy nic przede mną nie ukrywa. Musi mi pani opowiadać o wszystkim, co się dookoła pani dzieje i o wszystkim, co pani czuje. Absolutnie o wszystkim. Jeśli nie posłucha mnie pani, to może się zdarzyć, że nie dostrzegę jakiegoś ważnego symptomu, który mógłby przybliżyć nam źródło pani zmartwień. Muszę mieć wszystkie informacje, żeby móc postawić właściwą diagnozę. Susan skinęła głową. — Ma pan rację. Od tej pory nic nie będę przed panem ukrywać. — Słowo honoru? — Słowo honoru. — Dobrze. — Wcale nie dobrze — powiedziała Susan, nadal wpatrzona w swoje dłonie, które nerwowo to zaciskała w pięści, to rozprostowywała. — Jest coraz gorzej. McGee dotknął jej twarzy i pogłaskał po policzku. Dopiero wtedy spojrzała na niego. — Susan — rozpoczął uspokajającym tonem — nawet jeśli ataki zdarzają się teraz częściej, to przecież zawsze mają swój koniec. I wtedy zdaje sobie pani sprawę, że to było tylko złudzenie słuchowo-wzrokowe. Jeśli jednak nadal się pani czegoś boi, nadal nie jest pewna, czy wszystko to był tylko nocny koszmar, to naprawdę mi pani szkoda. Trzeba zachować spokój. Widzę, że cała się pani trzęsie i poci. Proszę wziąć przykład ze mnie. Czy ja się pocę? Czy widzi pani strugi mokrego potu, spływające mi z czoła? Czy mam mokre plamy pod pachami? Czy wyglądam jak facet z reklamy dezodorantów osobistych? Hę? Susan uśmiechnęła się. — Jest pan suchy jak grzanka. — Suchy jak pieprz. Suchy jak kreda. Suchy jak stek smażony przeze mnie — powiedział McGee. — A propos, czy umie pani smażyć steki? — Umiem je piec — oznajmiła Susan. — Czy pani też wychodzą takie suche? — ciągnął niespeszony McGee. — Nie. — Uśmiechnęła się. — Tylko czasami mi się przypalają. — To świetnie! Cieszę się, że umie pani gotować.
127
Co on chce przez to powiedzieć? zastanowiła się Susan. Błękitne oczy lekarza sugerowały, że powiedział dokładnie to, co Susan myślała, że powiedział: jest nią zainteresowany nie mniej niż ona nim. Ale nadal bała się zaufać zmysłom i nie mogła mieć pewności co do intencji doktora. — Czy od tej pory będzie pani starała się słuchać mych rad? — spytał McGee. — Spróbuję — przyrzekła. Ale nadal się trzęsła. — Niech pani zrobi coś więcej niż tylko próbę. Głowa do góry! To polecenie lekarza. Teraz pójdę znaleźć jakichś sanitariuszy, łóżko na kółkach i zabierzemy panią wreszcie na dół, na badania. Miejmy to już z głowy! Gotowa do odbycia małej przejażdżki? — Gotowa. — Uśmiech, proszę. Susan uśmiechnęła się. McGee odwzajemnił uśmiech. I dodał: — Proszę trzymać go na twarzy aż do odwołania. — Ruszył w stronę drzwi i rzucił przez ramię: — Zaraz wracam. Wyszedł z sali i uśmiech zniknął z twarzy Susan. Spojrzała na łóżko pani Seiffert. Chciała, żeby go tam nie było. Przez to łóżko nie widziała nieba. Może gdyby zobaczyła jego skrawek, nawet zachmurzony i deszczowy, to nie czułaby się niczym w potrzasku. Nigdy przedtem nie czuła się jeszcze tak żałośnie, wyżęta i bezużyteczna. Niewiele pomagał fakt, że fizycznie powracała do zdrowia całkiem szybko. Depresja ogarniała ją coraz bardziej. To był teraz jej wróg. Depresja spowodowana nie tym, że obcy ludzie przejęli nad nią kontrolę, ale że przejęli całkowitą kontrolę. Była zupełnie bezradna. Nie mogła zrobić absolutnie nic, by odegnać od siebie chorobę. Pozostawało jej tylko leżeć w szpitalu i jeździć na badania, w czasie których opukiwano ją, oglądano, prześwietlano, mierzono, i tak dalej. A wszystko po to, by znaleźć odpowiedź na pytanie, co jej dolega. Jeszcze raz spojrzała na łóżko pani Seiffert. Białe zasłony wisiały równo i nieruchomo. W nocy odsunęłam nie tylko tamte zasłony, pomyślała Susan. Odsunęłam także zasłonę, za którą kryje się szaleństwo. Na kilkanaście koszmarnych minut weszłam do świata obłędu, z którego niewiele osób wraca do stanu normalności. Zaczęła się zastanawiać, co by było, gdyby została już na zawsze w tamtej mrocznej krainie destrukcji? Co by się stało, gdyby nie zlękła się widoku rozkładającego się ciała Jerry’ego Steina i nie uciekła od niego? Susan podejrzewała, że zna odpowiedź na to pytanie, jakkolwiek była ona straszna. Gdyby więc stała dalej przy łóżku pani Seiffert, Jerry podniósłby się, objął Susan, przyłożył do jej ust swe gnijące wargi, kradnąc jej gorącego
128
i dając w zamian lodowatego całusa. Wtedy by się załamała. Pękłaby jak zbyt rozciągnięta gumka. To, czy widok był halucynacją, czy rzeczywistością, nie miałoby już znaczenia. Znaleźliby ją zwiniętą na podłodze, mamroczącą coś pod nosem, chichoczącą nerwowo i zupełnie już zwróconą w stronę swego chorego wnętrza. Przewieźliby ją ze szpitala okręgowego w Willawauk do jakiegoś zacisznego domu wariatów, gdzie dostałaby przytulny pokoik ze ścianami obitymi pluszem i drzwiami bez klamki. Nie mogła o tym myśleć. Nie chciała o tym myśleć. Była krańcowo wyczerpana. Wiedziała jednak, że jeśli wyjdzie z tego, to może ułoży sobie życie; może z Jeffreyem McGee? Boże, pomyślała. Niech te badania coś ujawnią. Niech McGee rozwiąże ten problem. Proszę... *** Susan leżała na łóżku na kółkach, płasko i nieruchomo, jedynie jej głowa była podniesiona o kilka cali, gdyż spoczywała na małej poduszeczce. Susan widziała nad sobą jasnobłękitny sufit i czuła się tak, jakby zawisła gdzieś wysoko na niebie. Obok pojawił się McGee. — Zrobimy teraz badanie EEG — oświadczył. — Elektroencefalografia — odezwała się Susan. — Nigdy tego nie miałam. — Miała pani, tylko nie pamięta, bo robiliśmy badanie w trakcie śpiączki — rzekł McGee. — Proszę się nie bać. To nic nie boli. — Wiem. — To nam da obraz pracy pani mózgu. Gdyby była zaburzona jego funkcja, to odzwierciedli się to w zapisie. — Musi? — Musi, choć nie wszystko da się wyłapać. Pielęgniarka wyprowadziła z rogu pomieszczenia urządzenie do EEG i przysunęła do łóżka, na którym leżała Susan. — Wynik będzie lepszy, jeśli się pani odpręży — powiedział McGee. — Jestem odprężona. — Wynik nie będzie wiarygodny lub też będzie go trudno zinterpretować, jeśli w trakcie badania będzie pani w stresie. — Jestem odprężona — ponownie zapewniła Susan. — Proszę dać mi rękę. Podniosła prawą rękę. — Proszę trzymać ją w górze i złączyć palce. Dobrze. A teraz proszę możliwie jak najszerzej rozstawić palce. — McGee nachylił się i przez kilka sekund obserwował dłoń Susan. Potem odetchnął z ulgą. — Dobrze. Widzę, że nie stara się mnie pani wymanewrować. Jest pani naprawdę odprężona. Już tak się pani cała nie trzęsie.
129
To prawda. Gdy znaleźli się na dole, Susan była prawie zupełnie spokojna, sama zauważała ten postęp. Wpływ na to miało otoczenie i atmosfera badania. Jako naukowiec dobrze się czuła w laboratorium, wśród różnego typu urządzeń pomiarowych i wykresów. Ufała tej scenerii i pracującym w niej ludziom. Ufała też Jeffreyowi McGee. Pokładała głęboką wiarę w jego umiejętności medyczne i jasny umysł. On już najlepiej będzie wiedział, jak, gdzie i czego szukać, a gdy już wszystko znajdzie, będzie potrafił to odpowiednio zinterpretować. Badania muszą dostarczyć odpowiedzi na pytanie, co jej dolega. Może nie nastąpi to od razu, ale w każdym razie szybko. McGee czynił pierwszy krok w tym kierunku i należało mu pomóc. Dlatego była spokojna. — Jestem spokojna jak żółwica — zażartowała. — Jak ostryga — powiedział McGee. — Dlaczego ostryga? — Bo jest bardziej do pani podobna. — Dziękuję za wątpliwy komplement. — Miałem na myśli to, że we wnętrzu ostryg znajduje się perły. Susan zaśmiała się. — Założę się, że bajeruje pan tak większość kobiet. — Jestem salonowym lwem — rzekł McGee. Następnie umocował na głowie Susan elektrody pokryte roztworem soli fizjologicznej, po cztery z każdej strony. — Będziemy odbierać impulsy z prawej i lewej półkuli — objaśnił — i potem je porównamy. To będzie nasz pierwszy krok w stronę zidentyfikowania nękającej panią choroby. Pielęgniarka włączyła aparat. — Proszę nie ruszać głową — powiedział McGee. — Każde drgnięcie zmienia wykres pracy mózgu. Susan wlepiła wzrok w sufit. McGee obserwował tymczasem zielony, fluorescencyjny monitor elektroencefalografu, który nie był w zasięgu spojrzenia Susan. — Na razie wszystko dobrze — oświadczył lekarz z lekką, ale dostrzegalną nutą rozczarowania w głosie. — Żadnych ekstremów, jedynie ładny, regularny wykres, wszystko w granicach normy. Susan się nie odzywała. — Nic nie wykryto — rzekł McGee bardziej do siebie niż do pacjentki czy pielęgniarki. Susan usłyszała pstryknięcie. McGee wyłączył urządzenie.
130
— Porównam teraz dwa wykresy — powiedział lekarz. Przez chwilę w pokoju panowała cisza. Pielęgniarka przeniosła się do swojego kąta i zaczęła przygotowywać jakieś przyrządy do następnych badań dla Susan albo kogoś następnego w kolejce. — No i co? — spytała Susan, widząc, że McGee skończył porównywanie. — Nic. — Zupełnie nic? — No cóż, elektroencefalograf jest pomocnym urządzeniem, ale nie zawsze wszystko potrafi wychwycić. Zdarza się, że pacjent cierpi na poważne dolegliwości wewnątrzczaszkowe, a EEG daje zapis najzupełniej prawidłowej pracy mózgu. I przeciwnie — pacjenci, u których nie obserwuje się zewnętrznych objawów choroby, mają odbiegający od normy elektroencefalogram. Tak więc to urządzenie jest przez nas wykorzystywane, ale nie znaczy, że na nim poprzestajemy. Od niego zaczynamy nasze badania. Rozczarowana, ale pełna wiary, iż następne badania przyniosą oczekiwany rezultat, Susan spytała: — Co teraz? McGee pozdejmował z głowy pacjentki wszystkie elektrody i odpowiedział: — Najbliżej mamy stąd na radiologię. Zrobimy pani rentgen czaszki. — Fajnie się zapowiada. — Bo też jest to fajna zabawa. *** Laboratorium radiologiczne pełne było dużych, ciężkich przedmiotów, głównie metalowych, polakierowanych na biało lub czarno. Oczywiście Susan nie była specjalistką w tej dziedzinie, jednak aparatura wydawała jej się nieco przestarzała. No, ale w końcu nie można oczekiwać, żeby szpital w rolniczym Oregonie dysponował najnowocześniejszym sprzętem. Stare czy nowe — najważniejsze, że pozwalały na wykonanie niezbędnych badań. Radiologiem był młody mężczyzna. Nazywał się Ken Piper. Na poczekaniu wywołał błony i rozwiesił je na negatoskopie. Potem razem z McGee oglądał je i obaj mruczeli coś między sobą, pokazując palcami różne cienie i jasne plamy na negatywie. Susan przeniosła się ze stołu, na którym zrobiono jej zdjęcia, na swoje łóżko. Lekarze zdjęli pierwszą partię zdjęć i powiesili następną. Znów coś sobie pokazywali i mamrotali niezrozumiale. Wreszcie McGee odwrócił się do Susan. Wyglądał na zakłopotanego. — Co znaleźliście? — spytała Susan. McGee westchnął i odpowiedział:
131
— Wszystko, z wyjątkiem śladów uszkodzenia mózgu. — Nie odkryliśmy także wodogłowia — dodał Ken Piper. — Nie ma również przesunięcia szyszynki, które czasami występuje w przypadkach, kiedy pacjent skarży się na niezwykle rzeczywisty obraz halucynacji — mówił dalej McGee. — Nie zauważyliśmy też ani wgnieceń czaszki, ani najmniejszego wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego. — Obraz jak u zdrowego człowieka — powiedział Piper uśmiechając się szeroko do Susan. — Nie ma się czym martwić, panno orton. Susan spojrzała na McGee i w jego oczach ujrzała odbicie własnych uczuć. Niestety, Ken Piper się mylił. Susan ma powody do zmartwienia. — I co teraz? — spytała. — Zrobimy punkcję — odpowiedział McGee. — Co? — Nakłucie lędźwiowe. — Chce mi pan nakłuć kręgosłup? — Tak. Możliwe, iż w czasie EEG i rentgena umknęło nam coś, co wyłapiemy teraz. Bywają dolegliwości, które zdefiniować można jedynie przez analizę płynu mózgowordzeniowego. McGee podszedł do telefonu i zadzwonił do odpowiedniego laboratorium. Polecił technikowi po drugiej stronie słuchawki, żeby przygotował wszystko do zrobienia analizy płynu, który McGee zamierzał właśnie pobrać od pacjentki. Potem odłożył słuchawkę i powiedział: — No, to miejmy już z głowy tę sprawę! *** Chociaż McGee znieczulił nowokainą dolną partię kręgosłupa Susan, punkcja nie była bezbolesna. Ale Susan i tak spodziewała się czegoś gorszego. Gdy przyszedł największy ból, łzy trysnęły jej z oczu, jęknęła i przygryzła dolną wargę; potem już leżała cicho i spokojnie, bojąc się, że igła mogłaby się złamać i w niej pozostać, gdyby gwałtownie się poruszyła. W czasie, gdy McGee pobierał próbkę, spoglądał jednym okiem na manometr. — Ciśnienie w porządku — powiedział. Kilka minut później pobrane już były wszystkie próbki. Susan odetchnęła z ulgą i wytarła łzy rozlane po całej twarzy. McGee podniósł do światła jedną z probówek, w których znajdował się pobrany płyn mózgowo-rdzeniowy. — Przynajmniej jest klarowny — ocenił.
132
— Jak długo będziemy czekać na wyniki? — spytała Susan. — Trochę to potrwa — odpowiedział McGee. — Tymczasem zrobimy kilka drobniejszych testów. Gotowa do oddania krwi? — Jeśli to może nam pomóc, to — zawsze. *** Krótko po dziesiątej Murf i Phil pojawili się, by zabrać Susan do jej sali. McGee poszedł właśnie sprawdzić, jak posuwają się badania płynu. Wiedziała, że obaj sanitariusze nie mieli nic wspólnego z fatamorganą, która dotyczyła wydarzeń w windzie, i że byli całkowicie niewinni, ale jednak czuła się w ich obecności jakoś nieswojo. — Wszyscy pytają, gdzie się pani podziała — oznajmił Phil, gdy jechali już korytarzem w stronę wind. — I wszyscy bardzo się o panią martwią — dodał Murf. — Akurat! — rzuciła Susan. — Naprawdę — zapewnił Phil. — Tak tam bez pani smutno — rzekł Murf. — Jak na pogrzebie — powiedział Phil. — Jak na cmentarzu — uzupełnił Murf. — Jak w szpitalu — przebił go Phil. — Przecież jesteśmy w szpitalu — zauważyła Susan, podchwytując grę świadomie, by nie myśleć o niemiłych skojarzeniach z windą. — Ma pani całkowitą rację — zgodził się Murf. — Oczywiście, że jesteśmy w szpitalu — potwierdził Phil. — ...ale w pani towarzystwie, młoda damo... — ...świat staje się jaśniejszy, piękniejszy... — ...jak hotel w jakimś kurorcie... — ...w jakimś kraju, gdzie zawsze świeci słońce... — ...w jakimś egzotycznym kraju... — ...na przykład w Mezopotamii. Dojechali do wind. Susan wstrzymała oddech. — Phil, już ci mówiłem, że nie ma Mezopotamii. Jeden z nich nacisnął guzik. — No, to dokąd jeżdżę każdej zimy? W biurze podróży zawsze mi mówią, że to Mezopotamia. — Obawiam się, że korzystasz z usług niekompetentnego biura, Phil. Prawdopodobnie co roku jeździsz do New Jersey.
133
Otworzyły się drzwi windy. Susan znieruchomiała, ale w środku nie było żadnych żywych nieboszczyków. — Jestem pewien, że nigdy nie byłem w New Jersey, Murf. — To New Jersey miało szczęście! Cholera, nie mogę żyć z tym dłużej, pomyślała Susan ponuro, gdy Phil i Murf wyprowadzali łóżko z windy na korytarz pierwszego piętra, gdzie znajdowała się jej sala. Przecież nie mogę przez całe życie bać się i podejrzewać każdego, kogo spotkam. Nie mogę walczyć z koszmarami, które mogą na mnie czyhać w każdej dziurze. Nikt nie byłby w stanie żyć w ciągłym napięciu, podnieceniu i wyczerpującym strachu, że oto za chwilę wydarzy się coś strasznego. Jaki sens miałoby takie życie? *** Łóżko pani Seiffert było odsłonięte. Staruszki nie było. Sanitariusz zebrał z łóżka ostatnią partię pościeli i zaraz wrzucił ją do dużego worka z brudną bielizną. Na pytanie Susan odpowiedział następująco: — Pogorszyło się jej. Zabrali ją na dół na intensywną terapię. — Tak mi przykro. — Można się było tego spodziewać — odparł sanitariusz. — Ale i tak szkoda. Taka miła staruszka. Susan naprawdę było przykro, ale odetchnęła z ulgą, że nie ma już w sali dziwnej towarzyszki. Nareszcie znów będzie widać niebo. To nic, że było ciemno, pochmurno i zanosiło się na ulewę. *** Minęło dziesięć minut od chwili, kiedy Phil i Murf przetransportowali Susan do jej sali. Siedziała wsparta na poduszkach i muskała dłonią pościel. Nagle weszła siostra elma, niosąc tacę z jedzeniem. — Ominęło panią śniadanie. A na to nie może sobie pani pozwolić. Jeszcze trochę brakuje pani do moich wymiarów. Tylko ja mogę pozwolić sobie na głodówkę. — Umieram z głodu. — Nie wątpiłam w to ani przez chwilę — powiedziała pielęgniarka, stawiając tacę na stoliku. — Jak się pani dziś czuje, moje dziecko?
134
— Jak poduszeczka do igieł — odparła Susan, wciąż czując w plecach pamiątkę po punkcji. — Czy doktor McGee wykonał większość czynności osobiście? — Tak. — No to nie jest tak źle — zauważyła siostra elma, zrywając folię z tacki. — Inni lekarze nie są tacy delikatni. — Owszem, ale boję się, że przez to spóźni się do swego gabinetu. — W środy rano nie przyjmuje pacjentów — wyjaśniła siostra. — Ma tylko pięć godzin po południu. — O, i jeszcze coś... — rzekła Susan. — Wczoraj tak krótko widziałam siostrę, że zapomniałam zapytać, jak się udała wtedy randka. Siostra elma zerknęła ze zdziwieniem na pacjentkę i zmarszczyła czoło. — Randka? — No, sama siostra mówiła. Kręgle i hamburgery... Przez chwilę pielęgniarka sprawiała takie wrażenie, jakby nie wiedziała, o czym Susan mówi. Nagle oczy jej pojaśniały. — Ach, randka! Oczywiście! Z tym wesołkiem! — Z tym, co ledwie by się zmieścił w drzwiach — powtórzyła Susan słowa pielęgniarki na temat jej przyjaciela. — Z tym, który ma duże, twarde, ale i czułe dłonie — uzupełniła siostra elma z tęskną nutą w głosie. Susan zmarszczyła nosek. — A już myślałam, że siostra zapomniała. — Tej nocy nigdy nie zapomnę. — Zazdroszczę siostrze. Figlarny uśmieszek pojawił się na twarzy pielęgniarki. — Mój przyjaciel nie ma kłopotów z tym, żeby dobrze wycelować i trafić. I nie mam na myśli wyłącznie kręgli. Susan się zaśmiała. — Ale z siostry lubieżnica. elma Baker błysnęła zza szkieł białkami oczu. — Życie trzeba czasami ostro przyprawić, bo inaczej jest mdłe. Susan rozłożyła na świeżo zmienionej, błękitnej piżamie, papierową serwetkę. — Myślę, że najczęściej używa siostra pieprzu. — Czasami sypię go łyżkami. — Tak myślałam. Prawdziwa z siostry sybarytka. — Jestem metodystką, a metodyści potrafią się zabawić. A teraz niech pani wszystko ładnie zje z tej tacy. Już zaczyna pani nabierać kształtów i kolorów, przynajmniej na twarzy. Nie chcemy tu mieć chudzielców.
135
Przez następne pół godziny Susan jadła powoli spóźnione śniadanie i obserwowała chmury kłębiące się za oknem. Gnały po całym niebie, tworząc płynną mozaikę różnych odcieni granatu i szarości. Kilka minut po jedenastej przyszedł Jeffrey McGee. — Przepraszam, że tak długo mnie nie było. Wyniki dostałem już jakiś czas temu, ale musiałem zająć się panią Seiffert, która jest teraz na oddziale intensywnej terapii. — Jaki jest jej stan? — Coraz gorszy. — Niedobrze. — Tak. To niedobrze, że musi umrzeć. Ale z drugiej strony nic nie można już dla niej zrobić, więc lepiej, żeby umarła szybko i się nie męczyła. Zawsze była aktywną kobietą i z trudem znosiła przykucie do łóżka, cierpiała z tego powodu bardziej niż większość chorych. To był dla mnie bardzo przykry widok. — Pokręcił głową, po czym splótł dłonie i zaczął wyginać palce. — Kiedy byłem tam na dole, przyszło mi coś do głowy. Coś, co może być wyjaśnieniem, dlaczego obecność Jessiki Seiffert wywołała w pani umyśle obraz Jerry’ego Steina. Element, który podziałał od razu na pani podświadomość i dlatego nie mogliśmy zdać sobie z niego sprawy. — To znaczy? — Inicjały. — Inicjały? — powtórzyła Susan, niezbyt pewna, o czym mówi McGee. — Jeszcze pani nie rozumie? Jerry Stein — Jessica Seiffert, J. S. — Nie zwróciłam na to uwagi. — Oczywiście. Ale pani podświadomość to wychwyciła. Jest, skubana, tak spostrzegawcza, że nic jej nie umknie. Może to właśnie zbieg okoliczności z tymi inicjałami ukierunkował panią podświadomie na łóżko staruszki, na nią samą i stąd cały strach. Jeśli to prawda, to żaden z ataków nie miał przypadkowego, spontanicznego charakteru, ale wszystkie wywołane były za każdym razem przez jakiś skrywany w podświadomości element związany z pani przeżyciami w Pieczarze Gromów. I halucynacje pojawiały się regularnie, gdy tylko element ten zaczynał działać na pani podświadomość. Teoria ta najwyraźniej zafascynowała doktora McGee, ale Susan zapytała prozaicznie: — Jakie to może mieć dla mnie znaczenie? — Trudno mi powiedzieć. Nie miałem jeszcze czasu, żeby gruntownie przemyśleć wszystkie warianty. Ale podejrzewam, że może mi to pomóc w podjęciu decyzji, jaką postawić diagnozę, czy skłonić się bardziej w stronę urazu fizycznego, czy też nie. Nie spodobało jej się to, co usłyszała. Nachmurzyła czoło i spytała: — Jeśli moje halucynacje nie są przypadkowymi i spontanicznymi obrazami wyrzucanymi przez uszkodzony mózg, to może ich korzenie nie mają w ogóle charakteru fizycznego? Czy to ma pan na myśli, doktorze? Jeśli wizje wywołuje jakiś sprzężony z podświadomością mechanizm, to może lepiej zostawić całą sprawę psychiatrom?
136
— Nie, nie, nie — zaprzeczył szybko McGee, machając rękami. — Nie mamy podstaw, by tak twierdzić, a w każdym razie jest ich zbyt mało. Na razie zakładamy uraz fizyczny, bo ta wersja wydaje się najbardziej prawdopodobna, zważywszy, że istotnie doznała pani urazu czaszki w czasie wypadku oraz że przebywała w stanie śpiączki przez trzy tygodnie. Susan bardzo chciała uwierzyć w to, że jej zmartwienia są wyłącznie natury fizycznej, że są jedynie konsekwencją pewnych niebezpiecznych urazów. Jeśli chodziło tu o jakąś skrzeplinę w mózgu, uszkodzenie tkanki lub innego rodzaju zmiany chorobowe, to medycyna jest już tak rozwinięta, że ją wyleczy. Ufała medycynie bezgranicznie, bo to była dziedzina nauki. Nie wierzyła zaś psychiatrii, gdyż — w odczuciu jej ścisłego umysłu — psychiatria nie była nauką, lecz czymś na kształt mieszaniny religii i magii. Zdecydowanie pokręciła głową. — Myli się pan, panie doktorze. Te inicjały nie mają z halucynacjami nic wspólnego. To faktycznie niebywały zbieg okoliczności, ale moja podświadomość na pewno nie podchwyciła tego faktu. — Skłonny byłbym zgodzić się z panią — powiedział McGee — ale na naszym etapie nie możemy wykluczyć żadnej hipotezy. — Ja mogę. I wykluczam. — Ale ja, jako lekarz, muszę być obiektywny. Wziął ją za rękę, po raz pierwszy od chwili, kiedy wszedł do pokoju, a jego dotyk podziałał na Susan dziwnie kojąco. Odwzajemniła uścisk i spytała: — Jakie są wyniki analiz? Wolną ręką McGee podrapał się za uchem. — Analiza protein nie wykazała nieprawidłowości. Liczba czerwonych ciałek we krwi również nie odbiega od normy, a więc nie ma podstaw przypuszczać, że nastąpiło krwawienie wewnątrz czaszki, gdzieś u jej podstawy, albo wzdłuż kręgosłupa. — A białe ciałka? — spytała Susan, wyprzedzając doktora. — Gdyby było ich zbyt dużo, wtedy świadczyłoby to o infekcji mózgowej lub kręgowej. — Ale ich liczba też jest w normie? — Tak. Susan poczuła się zapędzona w kozi róg przez armię zimnych, niezaprzeczalnych faktów. „Jesteś fizycznie zdrowa jak nastolatka”, mówiły fakty. „Twoje ciało cię nie oszukuje. Ani twój mózg. Uszkodzeniu uległa twoja psychika. Nie jesteś chora na ciele, lecz na umyśle. Masz po prostu świra. Świra takiego jak stąd do Nowego Jorku i z powrotem”. Susan nie chciała słuchać tego nienawistnego głosu wewnętrznego, chciała wyciszyć przekrzykujący się pod czaszką chór, który wprawiał ją w zakłopotanie, zwątpienie i depresję.
137
— Czy punkcja nie wykazała nic odbiegającego od normy? — spytała płaczliwie. — Nic a nic. Zrobiliśmy nawet analizę zawartości cukru w wyciągu kręgowym. Zdarzają się takie choroby, gdzie bakterie pożerają ten cukier i wtedy jego niski wskaźnik w płynie daje nam znać, że coś jest nie tak. Ale u pani zawartość cukru wynosiła dwie trzecie poziomu cukru we krwi, czyli tyle, ile trzeba. — Zdaje się, że jestem standardowym modelem zdrowej trzydziestodwuletniej kobiety — powiedziała ironicznie. McGee sprawiał wrażenie najwyraźniej zakłopotanego trudnościami ze zidentyfikowaniem dolegliwości, na jakie uskarża się jego pacjentka. — Nie. Coś jest nie tak, tylko że jeszcze nie wiem gdzie. — Ale co? — Właśnie nie wiem. — Nie brzmi to pocieszająco. — Będziemy mieli panią pod stałą obserwacją. — Zdaje się, że zostanę tu nieco dłużej...? — Raczej nie. Powinniśmy szybko znaleźć źródło pani zmartwień. To nasz obowiązek. — Ale jak to zrobicie? — Przede wszystkim zabiorę ze sobą do domu pani elektroencefalogram, zdjęcia rentgenowskie i analizy. Wszystko przestudiuję jeszcze raz w spokoju, wspomagając się — jeśli będzie potrzeba — szklaneczką. Może w pośpiechu coś przeoczyliśmy. Może odpowiedź jest w wynikach, tylko jej jeszcze nie dostrzegliśmy. Może ją przeoczyliśmy, gdyż jest to coś trudno dostrzegalnego... — A jeśli nadal nic pan nie znajdzie? McGee wahał się chwilę z odpowiedzią, wyraźnie skonsternowany. Wreszcie powiedział: — No cóż... jest jeszcze jedno badanie, które będziemy musieli zrobić. — Jakie? — Trudno określić to jednym zdaniem... — Widzę to po wyrazie pana twarzy, doktorze. — Angiografia szyjna mózgu. To technika diagnostyczna, rezerwowana zwykle dla ofiar ciężkich urazów wstrząsowych, które mają zostać poddane operacji mózgu w celu usunięcia skrzepliny lub zatamowania krwotoku wewnętrznego. — Jak to wygląda? — Wprowadzamy do krwiobiegu, a dokładniej do arterii łączącej serce z mózgiem, specjalną substancję cieniodajną. Trzeba nakłuć tętnicę szyjną i nie jest to przyjemne. — Domyślam się. — Jest to nawet dosyć bolesne.
138
Susan wciągnęła przez zęby powietrze i przeciągnęła dłonią po karku. — Zabieg nie jest w stu procentach bezpieczny — dodał. — W następstwie jego wykonania pewien procent pacjentów umiera. „Pewien” nie znaczy w tym wypadku „niewielki” lub „mały”. — Czyli znaczy to ni mniej, ni więcej, że jest wystarczająco duży, by wziąć go pod uwagę. — Dokładnie. — To taka bardziej wyrafinowana odmiana prześwietlenia mózgu? — spytała Susan. — Mam rację? — Tak. Gdy tylko substancja dotrze do mikroskopijnych naczyń krwionośnych w mózgu, natychmiast zaczynamy śledzić jej rozproszenie dzięki zastosowaniu promieni rentgenowskich. To daje nam najbardziej dokładny wgląd w mózgowy układ naczyniowy. O jeszcze dokładniejszym możemy na razie tylko marzyć. Ale i tak potrafimy w ten sposób jasno określić rodzaj i kształt wszystkich żył oraz tętnic. Możemy zlokalizować każdą skrzeplinę, krwotok, deformację w ścianie arterii, dosłownie wszystko, niezależnie od rozmiaru. — Może więc ta sonda rozwiąże wreszcie moje problemy — westchnęła Susan. — W normalnej sytuacji nawet bym nie wziął angiografii pod uwagę. Stosujemy ją, tak jak już powiedziałem, w ciężkich przypadkach, jak na przykład utrata mowy, kontroli motorycznej, częściowy paraliż lub udarowe problemy z postrzeganiem rzeczywistości, powstałe wskutek jakiegoś wstrząsu, które uniemożliwiają normalne życie psychiczne. — To chyba o mnie? — spytała Susan ponuro. — Ależ nie! Wcale nie! Jest bardzo duża różnica między udarowymi problemami z postrzeganiem rzeczywistości a typem halucynacji, na które pani cierpi. Może mi pani wierzyć lub nie, ale w pani wypadku normalne życie psychiczne jest możliwe. Przez dłuższą chwilę panowała cisza. Żadne z nich nie odezwało się słowem. McGee stał przy łóżku i trzymał Susan za rękę. Kobieta siedziała wsparta wysoko na poduszkach. W końcu się odezwała: — Załóżmy, że po ponownym przejrzeniu w domu wszystkich wyników nic pan nie znajdzie. — Załóżmy... — Czy wtedy zaleciłby pan wykonanie angiografii? McGee zamknął oczy i zastanawiał się przez jakiś czas. Susan zauważyła, że lewa powieka drga mu nerwowo. — Nie wiem. Po prostu nie wiem — powiedział wreszcie. — Jest to uzależnione od wielu czynników. Właściwie należałoby się trzymać — i zawsze to robię — starej, lekarskiej zasady: Jeśli nie możesz pomóc, przynajmniej nie wyrządzaj krzywdy. Chcę przez to powiedzieć, że jeśli nie ma najmniejszego nawet symptomu wskazującego na fizyczne źródło choroby, to wtedy wykonanie angiografii byłoby...
139
— Źródło mojej choroby jest fizyczne — rzekła twardo Susan. — Dobrze, ale nawet jeśli istniałby na to dowód, poważny dowód, sankcjonujący wykonanie angiografii, wolałbym zaczekać z tym kilka dni, aż nabierze pani więcej sił. Susan oblizała suche, spierzchnięte wargi. — A jeśli zrobimy angiografię i nie wykaże ona żadnego uszkodzenia mechanicznego, halucynacje zaś będę się powtarzać, co wtedy? — spytała. — Wtedy będziemy musieli powiedzieć, że wykorzystaliśmy wszystkie możliwości współczesnej medycyny. — Nie. — Wtedy będziemy musieli powiedzieć, że źródło choroby nie jest fizyczne i trzeba szukać gdzie indziej. — Nie. — Susan, ale taka jest prawda! — Nie. — Konsultacja u psychiatry nie jest niczym wstydliwym. To tylko... — Nie wstydzę się tego — powiedziała Susan. — Ja po prostu nie wierzę, że to coś da. — Współczesna psychiatria ma wiele osiągnięć... — Nie — ucięła krótko, bojąc się nawet pomyśleć o tym, jak lata całe byłaby zamknięta w jakimś zakładzie, skazana na ciągłe halucynacje. — Nie. Musi być coś, czego nie może pan jeszcze znaleźć. Ale znajdzie pan, panie doktorze, musi pan znaleźć. McGee przestał się upierać i powiedział: — Dobrze, postaram się. — Bardzo pana o to proszę. — Przed niczym się nie wymawiam. — Mam nadzieję. McGee zauważył, że Susan wciąż oblizuje wyschnięte usta i zapytał: — Może coś do picia? — O, tak! Poproszę... Nalał wody z dzbanka, a Susan wypiła ją kilkoma szybkimi haustami i odstawiła na bok pustą szklankę. — Czy przypomina sobie pani coś dotyczącego pracy? — spytał McGee. Jego pytanie nią wstrząsnęło. Ostatni raz myślała o Korporacji Milestone wtedy, kiedy dzwonił do niej z Newport Beach niejaki Phil Gomez. Było to już dwa dni temu. Od tamtego czasu nie zaprzątała sobie umysłu sprawą pracy i zepchnęła ją w głąb swej pamięci. Zresztą bała się o niej myśleć. Dlatego teraz na wspomnienie Korporacji ciarki znów przeszły jej po plecach. Co więcej, wypełniło ją dziwne i trudne do odrzucenia przekonanie, że wszystkie halucynacje, makabryczne spotkania z nieboszczykami, są w jakimś stopniu związane z jej pracą w Milestone.
140
McGee najwyraźniej wyczuł ten strach, nachylił się bowiem i spytał: — Susan, co się stało? Susan powiedziała mu o swoich przeczuciach, że między halucynacjami i Korporacją Milestone musi być jakaś styczność. — Styczność? — powtórzył McGee. Był wyraźnie zaskoczony. — Jaka styczność? — Nie mam najmniejszego pojęcia. Ale czuję, że tak jest. — Sugeruje pani, że przed wypadkiem też miała pani takie halucynacje? — Nie, nie, nie! Skądże znowu! — A więc nie jest pani pewna, czy przed wypadkiem miała halucynacje? — Jestem pewna, że n i e miałam! — Pani wybaczy, ale to nie jest żaden argument. Susan zamilkła na jakiś czas. McGee wpatrywał się w nią wyczekująco. Wreszcie oświadczyła: — Tak, tak. Jestem tego absolutnie pewna. Halucynacje zaczęły się dopiero po wypadku. Gdybym miała je przedtem, to na pewno bym o nich nie zapomniała. Czegoś takiego trudno zapomnieć. McGee potrząsnął głową i pochylił się jeszcze bardziej nad łóżkiem Susan. — Jeśli istnieje fizyczna przyczyna pani choroby, czego oboje bardzo pragniemy, to na pewno związana jest z ranami odniesionymi przez panią w wypadku. — Wiem. — Dlatego praca w Milestone nie może się z tym łączyć w żaden sposób. Bo jeśli choroba wywołana byłaby jakimś stresem połączonym z pracą lub czymś takim, to... — ...to wtedy mielibyśmy do czynienia z umysłową przyczyną choroby — dokończyła Susan. — Krótko mówiąc z chorobą nerwową. — Tak. — Ale ja nie jestem nerwowo chora! — A więc dlaczego ma być jakaś styczność z Milestone? Susan zmarszczyła czoło. — Nie wiem. — Dlatego uważam, że myli się pani... — Chyba tak. Ale nadal... — Nadal się pani boi? — Tak — To jest łatwe do wyjaśnienia — powiedział McGee. — Boi się pani Korporacji Milestone z tego samego powodu, z którego bała się pani zasłon wokół tego drugiego łóżka. Nie mogła pani zobaczyć, co jest za nimi, i wtedy do głosu doszła fantazja. To samo dotyczy pracy w Milestone. Ta część pani życia otoczona jest „zasłonami”, przez które nic nie można dojrzeć. Tę lukę w pamięci wypełnia więc pani na własną rękę, dając swej
141
bogatej wyobraźni okazję do stwarzania różnych przerażających wizji. A tymczasem jakieś drobne, nie zlokalizowane jeszcze przez nas uszkodzenie mózgu powoduje, że cała pani uwaga kierowana jest na Pieczarę Gromów i wydarzenia, które się w niej rozegrały. W praktyce oznacza to, że wyobraźnia podsuwa pani — kiedy tylko ma do tego okazję — różne obrazy związane z tragedią w jaskini. I w żaden sposób nie ma to związku z pracą w Korporacji Milestone, ponieważ oba te miejsca dzielą nie tylko tysiące kilometrów, ale i cały szmat czasu — trzynaście lat! Nie wiem, dlaczego stara się pani połączyć jedno z drugim... Może jedną obsesję chciałaby pani zamienić inną? — Może... — Wciąż boi się pani nazwy Milestone? — Za każdym razem, gdy pan ją wypowiada, przechodzą mnie ciarki — przyznała Susan. Faktycznie, na odsłoniętej części ramion pacjentki widać było gęsią skórkę. McGee, przez cały ten czas pochylony nad łóżkiem, wyprostował się teraz gwałtownie i usiadł na jego brzegu. Wciąż trzymał Susan za rękę. — Wiem, że to panią przeraża — powiedział łagodnym tonem. — Ma pani takie zimne ręce... A jeszcze kilka minut temu były zupełnie normalne. Dopiero gdy zaczęliśmy rozmawiać o Milestone, zamieniły się niemalże w sople lodu. — Widzi pan? — Tak, ale wszystko, te podejrzenia i ciarki, to tylko przejawy obsesji. Strach przed Milestone jest również jednym z nich, jest zminiaturyzowaną wersją ataku, w czasie którego wydawało się pani, że widzi ciało Jerry’ego Steina. Nie istnieje żaden logiczny powód, dla którego miałaby się pani bać Milestone czy kogokolwiek z jej pracowników. Susan kiwnęła głową. Niejasność stanu, w jakim się znalazła, napawała ją przerażeniem. — Mam nadzieję — westchnęła. — Musi mieć pani przekonanie, a nie tylko nadzieję. Susan westchnęła. — Czy wie pan, czego bym sobie życzyła? Życzyłabym sobie, żeby istniały duchy. Chciałabym uwierzyć, że zmarły może wstać z grobu, by się zemścić, tak jak to się odbywa w komiksach. O Boże, jakże prostsze byłoby wtedy to wszystko! Nie trzeba byłoby robić punkcji ani angiografii. Nie szarpałyby mną wewnętrznie sprzeczne uczucia. Wystarczyłoby zadzwonić do księdza i poprosić, żeby przyjechał odprawić egzorcyzmy i wysłać te cholerne duchy z powrotem do piekła. McGee zmarszył czoło i w oczach jego pojawił się wyraz zakłopotania. — Susan, nie jest mi przyjemnie słuchać takich rzeczy.
142
— Niech pan się nie przejmuje — pośpieszyła z pomocą Susan. — Nie mam zamiaru bawić się w egzorcyzmy, bo nie wierzę w siły nadprzyrodzone, diabły i duchy. Zresztą nawet gdyby duchy istniały i były przyczyną moich zmartwień, to wyglądałyby jak latające prześcieradło z dziurami na oczy, prawda? Albo w ogóle nie mogłabym ich zobaczyć, bo byłyby przezroczyste. Tak przecież wyglądają duchy. Nikt nie powie mi, że duchy są materialne, że można je dotknąć i poczuć ich ciepło. Ci czterej, którzy mnie prześladują, nie mogą być duchami! — Susan uśmiechnęła się do lekarza. — A, już wiem, dlaczego tak się pan nagle zmartwił! Gdyby okazało się, że to naprawdę duchy, to nie potrzebowałabym już pana jako lekarza; potrzebowałabym księdza! Prawda? McGee odwzajemnił uśmiech. — Prawda. — Boi się pan, doktorze, że przy moim łóżku stanie jakiś klecha z książeczką do nabożeństwa i złotym krucyfiksem w ręce. — Naprawdę mogłaby mi pani to zrobić? — Nigdy. Ja tylko żartowałam. Przecież nie oddałabym swego losu w ręce księdza! Co by było, gdyby w księdzu tym zachwiała się akurat jego wiara? Albo gdyby ksiądz był katolicki, a duchy — wyznania protestanckiego? Czy wtedy egzorcyzmy pomogłyby? Susan widziała, że McGee nie daje się tak łatwo przekonać do wymuszonego humoru pacjentki, która w gruncie rzeczy nadal znajduje się w głębokim stresie. Ale oboje kontynuowali te słowne gierki; Susan, gdyż chciała otrząsnąć się z koszmaru, a McGee, gdyż wiedział, że dalsze tłamszenie w sobie problemów wywoła u niej jeszcze gorsze komplikacje. Susan potrzebowała świeżego powietrza i lekarz powinien je pacjentce zapewnić. — No cóż — powiedział — o ile mi wiadomo, egzorcyzmy działają niezależnie od tego, wyznawcą jakiej wiary był człowiek za życia. Poza tym, czy wyobraża pani sobie, jaki bałagan panowałby w świecie nadprzyrodzonym, oczywiście jeżeliby kierował się on logiką, gdyby katolickie egzorcyzmy nie działały na protestanckie duchy, a krucyfiksy nie odstraszały judaistycznych wampirów? — No dobrze, a jak odstraszyłby pan judaistycznego wampira? — Nie wiem. Może zamiast krzyża pokazałbym mu mezuzę *? — Ja bym zaprosiła go na obiad z wieprzowiny. — Jeżeli byłby to praktykujący judaista. A jak by poradziła sobie pani z muzułmaninem? — Widzi pan? — odpowiedziała pytaniem Susan. — To wcale nie jest takie proste. Dlatego nie zamierzam zamieniać pana na żadnego księdza. — Jak miło słyszeć, że się jest potrzebnym. — Oczywiście, że jest pan potrzebny — zapewniła go Susan. — Ja naprawdę bardzo pana potrzebuję. — Czuła, jak jej głos w trakcie mówienia się zmienia, jak żarto*Mezuza — żydowski talizman chroniący przed nieszczęściami (przyp. tłum.)
143
bliwy ton ustępuje miejsca żarliwemu uczuciu. — Mówię zupełnie poważnie. — Oboje wydawali się zaskoczeni tym nagłym wyznaniem, ale Susan nie potrafiła już powstrzymać potoku słów. Mogła jedynie kontynuować chaotyczną nieco mowę, mogła wreszcie ulżyć swemu sercu. — Potrzebuję pana, doktorze McGee. I jeśli pan tego pragnie, to gotowa jestem powtarzać to panu codziennie, tak długo, aż ochrypnę. McGee spojrzał na nią badawczo, a jego piękne, błękitne oczy miały odcień bardziej intensywny niż kiedykolwiek do tej pory. Susan odwzajemniła spojrzenie, ale choć było ono nie mniej wnikliwe, nie potrafiła orzec, jakie myśli kryją się za urzekającymi oczami Jeffa McGee. Czekała, aż lekarz się odezwie. Jednocześnie zaczęła się zastanawiać, czy nie powiedziała czegoś głupiego. Czyżby źle interpretowała jego dotychczasowe zachowanie? Może to, co brała za romantyczne zainteresowanie, było tylko zawodową troską o ciężko chorą pacjentkę? Jeśli to wszystko prawda, to zaraz się wyjaśni i będą to najbardziej przykre chwile w jej życiu. Chciała, żeby istniała możliwość cofnięcia zegara choćby o minutę, chciała odwołać wypowiedziane przed chwilą słowa. Wtedy McGee ją pocałował. Nie były to niewinne pocałunki, które do tej pory składał na policzku Susan albo w kącikach jej ust. Tym razem nie było to nic nieśmiałego i niewinnego. Pocałował ją prosto w usta, delikatnie, lecz pewnie, dając i biorąc, pragnąc i pożądając. Odpowiedziała natychmiast z żarliwością, jakiej dotąd u siebie nie znała. Nie było w niej już nic z lodowej dziewicy, dbającej o utrzymanie kontroli nad swym zachowaniem, pełnej rezerwy i dystansu. To będzie romans zupełnie odmienny od poprzednich, pomyślała. Teraz dam się ponieść uczuciom. Ten pocałunek zaangażował nie tylko moje usta i język, ale również namiętność i pragnienie miłości. McGee ujął jej twarz w obie dłonie i trzymał delikatnie, lecz stanowczo, jakby obawiał się, że Susan rozmyśli się i cofnie na poduszki. Kiedy wreszcie zakończyli pocałunek i oddalili swe twarze, spojrzeli na siebie, by zobaczyć reakcję partnera. Susan odczytała z oblicza McGee mieszankę uczuć: szczęścia, zaskoczenia, niepewności, zmieszania, zażenowania i... McGee oddychał we wzmożonym tempie. Susan dzielnie mu w tym wtórowała. Przez chwilę myślała, że w jego oczach widzi jeszcze coś, coś... negatywnego. Na ułamek sekundy pojawił się w oczach lekarza strach, ale było to mignięcie tak ulotne jak ruch skrzydła nietoperza. Strach? Zanim zdążyła pomyśleć, co to może oznaczać i czy na pewno to był strach, McGee się odezwał. Przerwał ciszę, czar prysnął.
144
— To było dla mnie zaskoczenie — powiedział. — Nie spodziewałem się... — A ja się bałam, że cię obraziłam. — Nie, skądże znowu! Nie zdawałem sobie... tylko sprawy... — Zdaje się, że oboje nie zdawaliśmy sobie sprawy. — A więc uczucie jest wzajemne... — Do samego końca nie byłam pewna... czy właściwie interpretuję... wysyłane przez ciebie... sygnały... — Sposób, w jaki mnie całowałaś, położył kres wszystkim moim wątpliwościom. — Boże, jak to dobrze! — Co to był za pocałunek! — Pocałunek jak pocałunek. Pocałował ją jeszcze raz, ale lekko, i cały czas patrzył z niepokojem na drzwi. Nie miała mu za złe ostrożności. To w końcu lekarz, a Susan jest pacjentką. Pieszczoty z pacjentkami były ostatnią rzeczą, jakiej oczekiwało się od lekarzy. Tak bardzo pragnęła zarzucić mu ręce na szyję i się przytulić, chciała mieć go na własność i oddać mu się na własność. Wiedziała jednak, że nie czas i nie miejsce po temu. McGee się wyprostował. — Od jak dawna...? — spytała. — Nie wiem. Może już wtedy, gdy znajdowałaś się w stanie śpiączki... — Już wtedy? Już wtedy mnie kochałeś? — Byłaś taka śliczna. — Ale wtedy wcale mnie jeszcze nie znałeś. — Prawdopodobnie wtedy nie była to jeszcze miłość. Ale coś już było. Już wtedy coś czułem. — Miło mi. — A potem, gdy się obudziłaś... — ...stwierdziłeś, że jestem czarująca i się zabujałeś? McGee się uśmiechnął. — Dokładnie. I stwierdziłem też, że posiadasz to, co siostra elma nazywa „energią życiową”. Lubię kobiety tryskające energią życiową. Na kilka sekund oboje zamilkli i tylko na siebie patrzyli. — Czy to naprawdę mogło się zdarzyć tak szybko? — spytała nagle Susan. — Przecież się zdarzyło. — Jest tyle rzeczy, o których musimy porozmawiać. — O, tak. — Ja prawie nic o tobie nie wiem. — Czy warto zawracać ci tym głowę? — Chcę wiedzieć o tobie absolutnie wszystko — powiedziała, trzymając w swych dłoniach dłoń lekarza. — Chcę znać każdy szczegół twojego życia. Tylko że... ten szpital...
145
— Tak. Nie jest to najlepsze miejsce do tych celów — zgodził się McGee. — Szpitale w ogóle nie sprzyjają chyba nawiązywaniu romansów. — Myślę, że dopóki będziesz tu przebywać, dopóty musimy trzymać się relacji: lekarz — pacjentka. I nie wolno nam od niej nigdy odstąpić. Później, kiedy już będziesz czuć się lepiej i przyjdzie czas na wypisanie ze szpitala, kiedy nasze stosunki nie będą już tak bardzo formalne... — Masz zupełną rację — przyznała Susan nie bez trudności, albowiem chciała go dotknąć i chciała być przez niego dotykana w sposób bynajmniej nie praktykowany między lekarzami i pacjentkami. — Ale czy naprawdę nie wolno nam od niej nigdy odstąpić? Czy nie dałoby się trochę zboczyć z tej drogi? Czy nie mógłbyś od czasu do czasu pocałować mnie w policzek? Jeff uśmiechnął się i zaczął udawać, że się zastanawia. — No cóż... niech pomyślę... nie wiem... ale, o ile pamiętam, w przysiędze Hipokratesa nie było zakazu całowania pacjentek w policzek. — No to na co czekasz? Pocałował ją w policzek. — Ale poważnie — powiedział po chwili — uważam, że oboje musimy teraz skoncentrować całą energię na wyleczeniu cię. Jeśli uda nam się tego dokonać, to cała reszta, a w tym nasza miłość, przyjdzie sama. — Dajesz mi nową motywację do zwalczania koszmarów — odparła Susan. — Jestem przekonany, że uda ci się je zwalczyć — rzekł tonem nie zawierającym ani cienia wątpliwości. — Zresztą będziemy zwalczać je razem. Patrząc na niego, Susan przypomniała sobie, że jeszcze kilka minut temu widziała strach w jego oczach. Chociaż Jeff nie wyraził żadnych pesymistycznych opinii, to jednak czuła, że tkwiły w nim wątpliwości co do tego, czy naprawdę uda im się wszystko ułożyć tak szczęśliwie, jak tego sobie życzyli. McGee nie był głupcem. Wiedział, że nie może wykluczyć u niej choroby psychicznej. Tak, miał wszelkie prawa, by się bać. Miał prawo bać się, że pokochał kobietę, która stumilowymi krokami zbliżała się do kompletnego załamania lub — co gorsza — do krainy szaleństwa. — Nie przejmuj się — powiedziała. — Nie przejmuję się. — Jestem silna. — Wiem. — Jestem wystarczająco silna, by podźwignąć ten ciężar. Z twoją pomocą. Pocałował ją jeszcze raz w policzek. Susan znów pomyślała o tym, że dobrze by było, gdyby istniały duchy. Wtedy jej zmartwienia byłyby łatwe do wyjaśnienia. Duchy i już. Zmartwychwstali nieboszczycy, których nietrudno przepędzić za pomocą modlitwy i wody święconej. Jak przy-
146
jemnie byłoby móc stwierdzić, że problem nie tkwi w Susan, ale ma swe źródło poza nią. Wiedza taka leżała na razie w kręgu domysłów, ale Susan pragnęła bardzo, by lekarz udowodnił w końcu, że Harch i pozostałe trzy zjawy istniały naprawdę, a nie tylko w głowie Susan. Jestem przecież zdrowa! pomyślała. Trochę później życzenie jej się spełniło, przynajmniej do pewnego stopnia.
12
Po późnym śniadaniu lunch nastąpił tak szybko, że Susan nie była w stanie zjeść wszystkiego. Wmusiła w siebie jednak wystarczająco dużo, by zyskać przychylność siostry elmy. Minęło półtorej godziny i zabrano Susan na drugą rundę fizykoterapii z panią Atkinson. Tym razem przyszło dwóch nowych sanitariuszy, ale na szczęście żaden z nich nie miał oblicza prześladowcy Susan. Przy windach oczekiwała najgorszego. Nie wydarzyło się nic. Przez cały dzień nie pojawiły się halucynacje. Ostatnie wizje miała w nocy, kiedy w łóżku pani Seiffert ukazały jej się zwłoki Jerry’ego Steina. W czasie jazdy korytarzem na oddział fizykoterapii zaczęła liczyć godziny, które minęły od ostatniego ataku. Wyszło jej prawie szesnaście. Prawie szesnaście godzin spokoju. Może już nie nastąpi żaden atak? Może wizje skończą się równie szybko, jak się zaczęły? Ćwiczenia u pani Atkinson były tego dnia bardziej intensywne niż poprzedniego. Ale masaż usunął zmęczenie, a natrysk ponownie wprowadził ją w stan błogości. Przy windach, wracając na górę, Susan wstrzymała oddech. I znów nic się nie wydarzyło. Ponad siedemnaście godzin bez ataku. Susan pomyślała, że gdyby cały dzień udało jej się przeżyć bez halucynacji, to uwolniłaby się już od nich na zawsze. Może tego właśnie jej trzeba, by oczyścić umysł i duszę: jeden dzień bez duchów. Do końca dnia zostało jeszcze prawie siedem godzin. Kiedy znów znalazła się w swojej sali, zauważyła, że pod jej nieobecność ktoś przyniósł dwa bukiety świeżych kwiatów. Były tam chryzantemy, goździki, róże i gałązki gipsofili. Do każdej wiązanki dołączony był liścik. Pierwszy z nich wzywał Susan do rychłego powrotu do zdrowia. Podpisano: „Twój Phil Gomez”. Druga kartka komunikowała: „Brak nam Ciebie ogromnie” i podpisana została przez kilka osób, których nazwiska
148
Susan pamiętała z poniedziałkowej rozmowy z Philipem Gomezem. Oczywiście nadal nic jej nie mówiły. Spojrzała na listę: Ella Haversby, Eddie Gilroy, Anson Breckenridge, Tom Kavinsky... Łącznie dziewięć nazwisk. Ale z żadnym z nich nie łączyła się w pamięci Susan znajoma twarz. I znów, jak zawsze gdy w grę wchodziła Korporacja Milestone lub jakikolwiek związany z nią element, Susan poczuła przeraźliwe zimno rozlewające się po karku. Oczywiście, nie potrafiła wyjaśnić sobie, dlaczego tak się działo. Ale nie tak dawno podjęła decyzję — i zamierzała przy niej wytrwać — że nie będzie ulegać złym nastrojom. Przestała więc myśleć o Milestone i oddała się kontemplacji kwiatów. Były naprawdę piękne i można je było podziwiać, nie zastanawiając się nad tym, skąd je przysłano. Leżała już w łóżku, kiedy sięgnęła po książkę, by wrócić do lektury. Po przeczytaniu kilku linijek poczuła, że jest senna. Na pewno zmęczyły ją ćwiczenia. Zdrzemnęła się. Nic jej się nie śniło. Gdy się obudziła, słońce chyliło się już ku zachodowi. Choć do wieczora pozostało jeszcze trochę czasu, to jednak niebo pociemniało za sprawą zbierających się chmur oraz okolicznych wzgórz przysłaniających już o tej porze tarczę słoneczną. Sala szpitalna stała się miejscem wspólnych pląsów rozlicznych cieni i złocistych promyków. Susan ziewnęła, usiadła prosto i wierzchem dłoni przetarła oczy. Drugie łóżko wciąż było puste. Spojrzała na stojący przy łóżku zegar. Było wpół do piątej. Dziewiętnaście godzin bez ataku. Czyżbym spokój zawdzięczała rozwojowi uczucia między nami? — zastanowiła się Susan, myśląc o Jeffie McGee. Kochać kogoś i być kochanym — to odpędza wszelkie depresje. Cały ten czas Susan nie chciała uwierzyć w psychiczną naturę swej choroby. Ale teraz, kiedy zmartwienia zdawała się mieć już za sobą, skłonna była rozważyć i tę ewentualność. Może miłość jest jedynym lekarstwem, którego jej trzeba. Wstała, włożyła kapcie i poszła do łazienki. Zapaliła światło. Na opuszczonej klapie sedesu leżała ucięta głowa Jerry’ego Steina. Susan stanęła jak wmurowana w śnieżnobiałą terakotę, a jej twarz była równie blada jak kafelki skąpane w jaskrawym świetle lampy. Nie wierzyła swym oczom. To nieprawda, powiedziała do siebie. Głowa znajdowała się w takim samym stanie rozkładu, jak minionej nocy, kiedy Susan zobaczyła ciało Jerry’ego Steina leżące na łóżku pani Seiffert. Skóra na twarzy miała szarozielony odcień, a usta — te same, które wtedy wołały Susan po imieniu — wciąż nosiły ślady zepsucia. Wokół kącików zebrała się zakrzepła już ropa, a na górnej wardze wyrósł obrzydliwy pęcherz. Podobne pęcherze zebrały się wokół rozdętych nozdrzy. Pod wytrzeszczonymi nienaturalnie, zmatowiałymi i przekrwionymi oczami,
149
o białkach zabarwionych na żółto, widać było ciemne plamy pośmiertne. Na szczęście te straszne oczy nie patrzyły na Susan, gdyż były martwe, ślepe. Głowa oddzielona została od reszty ciała w brutalny sposób, skóra w miejscu ucięcia była poszarpana i tworzyła wokół szyi makabryczny plisowany kołnierzyk. Nagle wśród fałdów pociemniałej skóry błysnęło coś małego, jakiś wisiorek lub medalion. To była mała, złocona mezuza, którą Jerry Stein nosił zawsze na szyi. To nieprawda, nieprawda, nieprawda...! To zaklęcie było jeszcze mniej skuteczne niż do tej pory, im dłużej Susan patrzyła na złowrogą głowę, tym bardziej stawała się ona żywa i rzeczywista. Susan przepełniona lękiem, ale zdecydowana odegnać koszmarną wizję, zbliżyła się o krok do sedesu. Martwe oczy wpatrywały się w jakiś wyimaginowany punkt za jej plecami, nieświadome i nie widzące. To nieprawda! Wyciągnęła rękę, by dotknąć zszarzałej twarzy. W ostatniej chwili się zawahała. Co będzie, jeśli po dotknięciu twarz powróci do życia? Co będzie, jeśli te zapadnięte oczy ożyją i obrócą się w stronę Susan? Jeśli ropiejące usta połkną jej dłoń, a wypadające zęby chwycą palce i nie zechcą puścić? Co będzie, jeśli... Dosyć! rozkazała sobie. Nagle do jej uszu dobiegł dziwny, dychawiczny odgłos. Po chwili zdała sobie sprawę z tego, że wydaje go sama, oddychając astmatycznie. Odpręż się, Susan Kathleen orton, powiedziała sobie. Jesteś zbyt stara, żeby wierzyć w takie bzdury. Ale głowa nie znikała z klapy sedesu, jakby nie była przywidzeniem, lecz istniała naprawdę. Wreszcie Susan opanowała się i jeszcze raz wyciągnęła rękę. Szło jej opornie. Powietrze zdawało się tak gęste, jak woda w basenie. Dotknęła pomarszczonego policzka. Poczuła go pod palcami. Wydawał się rzeczywisty. Był zimny i miękki. Szybko cofnęła rękę i zaczęła trząść się ze strachu. Pokryte zaćmą oczy nawet nie drgnęły. Susan spojrzała na swoje palce. Na koniuszkach, którymi dotknęła głowy trupa, zobaczyła wilgotny, srebrzysty nalot, produkt rozkładu ciała. Zrobiło jej się tak niedobrze, iż przez chwilę myślała, że będzie wymiotować. Wytarła nerwowo palce o piżamę, brudząc tkaninę gnijącą pianą. To nieprawda, nieprawda, nieprawda...
150
Chociaż powtarzała posłusznie magiczne słowa, które powinny odpędzić złe moce, nagle zabrakło jej odwagi, by kontynuować konfrontację z koszmarem. Myślała już tylko o tym, żeby uciec jak najprędzej z tej łazienki na korytarz, do dyżurki pielęgniarek, gdzie znalazłaby schronienie. Obróciła się gwałtownie... ...i zamarła. W otwartych drzwiach łazienki stał Ernest Harch i blokował wyjście. — Nie! — krzyknęła cienkim głosem. Usta Harcha skrzywiły się w cynicznym uśmiechu. Wszedł do łazienki i zamknął za sobą drzwi. To nieprawda. — Niespodzianka! — powiedział znanym jej już niskim, tubalnym głosem. On nie może zrobić mi nic złego. — Ty dziwko! — powiedział. Nie ukrywał się już pod postacią pacjenta, Williama Richmonda. Zamiast szpitalnej piżamy miał na sobie to samo ubranie, które nosił trzynaście lat temu, tej nocy, kiedy w Pieczarze Gromów zamordował Jerry’ego Steina. Czarne dżinsy, czarne buty, czarne skarpetki. Do tego granatowa koszula, tak ciemna, że prawie czarna. Susan pamiętała ten jego strój, bo skojarzył jej się wówczas, w migotliwym świetle świec i latarek, z postaciami esesmana lub gestapowca, które znała ze starych filmów wojennych. Oni też nosili się na czarno. Kanciasta, niemalże kwadratowa twarz Harcha, jasnoblond włosy, stalowoszare oczy — wszystkie te cechy jednoznacznie nasuwały jej przed oczy obraz bezwzględnego bojówkarza, obraz, który Harch świadomie stworzył i kultywował, znajdując w tym jakąś perwersyjną przyjemność. — Jak ci się podoba prezent ode mnie? — spytał pokazując palcem głowę na klapie sedesu. Susan nie mogła dobyć z siebie głosu. — Wiem, że bardzo kochałaś swojego żydłaka — powiedział Harch, a jego niski głos wypełniony był nie skrywaną nienawiścią. — Dlatego pomyślałem sobie, że przyniosę ci kawałek jego trupa. Żebyś miała pamiątkę. Czy nie jestem wspaniałomyślny? Zaśmiał się cicho. Susan nagle odzyskała głos i eksplodowała potokiem słów: — Sam jesteś martwy, cholera jasna! Nawet się poprzednio do tego przyznałeś! Jesteś martwy, martwy! Spokojnie, ta zabawa może być niebezpieczna. Nie wpuszczaj się świadomie w swoje halucynacje, rzekła w duchu. Pamiętaj o tym, co cały czas sobie powtarzasz. Na miłość boską, to nie jest prawda! Wycofaj się z rozmowy z własnym przywidzeniem! — Tak — odparł Harch. — Oczywiście, że jestem martwy. — Nie chcę tego słuchać. — Susan potrząsnęła głową. — Ciebie tutaj nie ma. Ty nie istniejesz naprawdę.
151
Harch zrobił krok do przodu. Susan cofnęła się, aż poczuła za plecami chłód kafelków. Z lewej strony miała umywalkę, a z prawej sedes. Nie było dokąd uciec. Martwe oczy Jerry’ego Steina wpatrywały się w Ernesta Harcha. Silna ręka napastnika wystrzeliła przed siebie i — zanim Susan się zorientowała, co ma zamiar zrobić — złapała kobietę za nadgarstek. Zaczęła się szamotać, ale bez powodzenia. W wyschniętym na wiór gardle zaczęło ją palić, a język prawie jej przyrósł do podniebienia. Harch trzymał ją tak, że nie mogła się ruszyć. Wciąż uśmiechając się cynicznie, przyciągnął kobietę do siebie, jej kapcie zaszurały po podłodze. Rękę, za którą ją trzymał, przycisnął sobie do piersi, olbrzymiej i twardej jak skała. — I co czujesz? — spytał. — Czy jestem wystarczająco materialny, żeby cię zadowolić? Susan zaczerpnęła oddechu. Ciężar powietrza w jej płucach był tak wielki, że miała wrażenie, iż za chwilę upadnie na podłogę albo jeszcze niżej, głębiej, w bezdenną ciemność. Nie! pomyślała, przestraszona faktem, że traci nad sobą kontrolę i może obudzić się całkowicie oszalała. Nie wolno mi odpłynąć w nieświadomość. Na miłość boską, muszę walczyć! Muszę walczyć z całych sił! — Czy jestem wystarczająco materialny, ty dziwko? Co? Jak ci się podoba to, co czujesz? W blasku świetlówki jego szare oczy, zwykle barwy brudnego lodu, były prawie białe. Patrzyły na nią z nienawistnym błyskiem, dokładnie tak jak wtedy, trzynaście lat temu, w blasku świec. Przejechał dłonią Susan po swej wyprężonej piersi. Tkanina była szorstka w dotyku, a guziki — zimne. Guziki? Czy kiedykolwiek podejrzewałaby, że w halucynacji poczuje pod palcami element tak drobny i marginalny, jak guziki? Czy wizje mogą być aż tak żywe, konkretne, szczegółowe? — Teraz chyba wierzysz, że ja tu jestem naprawdę? — spytał Harch, a z jego twarzy nie znikał triumfalny uśmiech. Susan ponownie zebrała siły, by odezwać się i odrzucić możliwość istnienia zmartwychwstałego Ernesta Harcha. Wyschnięty język oderwał się jakoś od podniebienia i wymodulował płynący z krtani strumień powietrza w dźwięki tak ciche, że sama Susan ledwie je słyszała. — Nie. Ty nie możesz być tutaj. Nie możesz... — Nie?
152
— Ciebie nie ma w rzeczywistości. — Co za głupia dziwka! — Nie możesz mi zrobić nic złego. — Jeszcze zobaczymy, ty mała kurewko! Zobaczymy, czy nie mogę zrobić ci nic złego. Wciąż trzymał ją za nadgarstek lewej ręki. Powiódł teraz jej dłonią wzdłuż swego ramienia, żeby poczuła twardość napiętych bicepsów. Susan jeszcze raz spróbowała się uwolnić. I znów nic z tego nie wyszło. Szamotanie się sprawiało jej ból, gdyż uścisk Harcha był mocny jak szczęki imadła. Harch znów skierował uwięzioną dłoń Susan na swą klatkę piersiową, a potem niżej, na napięte mięśnie brzucha. — No i co? Jestem rzeczywisty? Istnieję naprawdę? Co o tym myślisz, Susan? Poczuła, że coś się w niej załamuje. Nadzieja. Albo ostatnie szczątki samokontroli. Albo jedno i drugie. To tylko wizja, wytwór chorej wyobraźni, napędzanej przez uszkodzony mózg. Cholerna wizja, ale tylko wizja. Niedługo minie. Bardzo szybko minie. W końcu, jak długo może trwać wizja? myślała. Nagle znalazła przerażającą odpowiedź na to pytanie. Wizja może trwać całe wieki, może trwać do końca jej życia, do chwili, kiedy w jakimś podłym zakładzie wyda ostatnie tchnienie. Kto powiedział, że właśnie tak nie może być? Tymczasem Harch pociągnął dłoń Susan w stronę swojego krocza. Susan zauważyła, że jest podniecony. Nawet przez gruby dżins czuć było twardy, gorący i pulsujący kształt jego męskości. Ale Harch jest przecież martwy! — Czujesz to? — zapytał lubieżnym tonem, uśmiechając się szyderczo. — Czy to też nie istnieje? Susan zaczęły ogarniać czarne myśli. Wiedziała, że jedynym jej ratunkiem jest zdystansowanie się do tego, co widzi. Zaczęła śmiać się w duchu z tej zjawy, a jej wesołość połączyła się z nielicznymi już fragmentami zdrowego rozsądku dryfującego na wzburzonych falach oceanu szaleństwa. — W piątek wsadzę ci głęboko, głęboko. W piątek w nocy. Czy wiesz, co będzie w piątek w nocy? Siódma rocznica mojego przedwczesnego zgonu. W piątek w nocy minie siedem lat od chwili, kiedy ten czarnuch poderżnął mi gardło. Tak więc tej nocy ja też cię zarżnę, ale przedtem zrobię użytek ze swojej fujary. Poczuła, że chce jej się śmiać na całe gardło, ale bała się, iż nie byłby to normalny, zdrowy śmiech, lecz nerwowy chichot. Wiedziała, że nie może wypuścić go z krtani, gdyż to oznaczałoby jej koniec. Resztę życia spędziłaby w jakimś zamkniętym zakładzie, mrucząc do siebie słowa bez ładu i składu.
153
Harch puścił jej rękę. Susan natychmiast oderwała ją od jego krocza. Harch pchnął kobietę z powrotem na ścianę tak silnie, że aż zabolały ją kości. Przysunął się do niej i naparł ciałem na jej ciało. Zbliżył wargi do ust Susan. Uśmiechnął się krzywo. Chciała się wyrwać, ale nie mogła, była dosłownie przygwożdżona do ściany. — Powinienem był zerżnąć ci tę śliczną dupkę trzynaście lat temu — powiedział Harch. — Mielibyśmy w tej jaskini trochę więcej zabawy. Potem poderżnęlibyśmy ci gardło i schowalibyśmy do jakiejś dziury, razem z twoim żydłakiem. Jego nie ma, nie może zrobić mi nic złego, jego nie ma... Nie. Ta litania wiele nie pomoże. Harch jest tu naprawdę. On tu jest! Ale to przecież niemożliwe! On tu jest, on istnieje naprawdę, może zrobić jej krzywdę i na pewno zrobi jej krzywdę. Susan zrezygnowała z walki o utrzymanie panowania nad sobą. Odrzuciła głowę do tyłu i zaczęła krzyczeć. Harch odsunął się do tyłu, uwalniając Susan od swego ciężaru. Następnie pokręcił głową, przyglądając się ofierze z nie skrywanym rozbawieniem. Bawił go jej krzyk, słuchał go z rozkoszą, jakby to była jego ulubiona melodia. Nikt nie przybiegł sprawdzić, dlaczego pacjentka krzyczy. Gdzie są wszystkie pielęgniarki, gdzie są sanitariusze, lekarze? Dlaczego nikt jej nie słyszy? Choć drzwi od łazienki były zamknięte, jej krzyk powinien być słyszalny na korytarzu. Harch znów zbliżył się do Susan, przysunął twarz do jej twarzy. Jego szare oczy świeciły jak oczy drapieżnika nocą w świetle reflektorów. — A może dasz mi teraz próbkę tego, co dostanę od ciebie w piątek w nocy? — spytał słodkim, przymilnym głosem. — Tylko buziaka. Daj mi małego buziaka. Dasz staremu wujkowi Erniemu małego buziaka? Hę? Susan nie wiedziała wciąż, czy to dzieje się naprawdę, czy też nie, ale wiedziała, że nie może się poddać, nie może pozwolić sobie na pocałowanie... halucynacji. Odwróciła głowę w drugą stronę, uciekając przed jego nacierającymi wargami. — Ty stara zdziro! — krzyknął gniewnie, kiedy musiał zrezygnować z wysiłków. — Chowasz buziaki dla swojego żydłaka? — Cofnął się o krok. Spojrzał na głowę, leżącą na sedesie, potem na Susan, jeszcze raz na głowę i znów na Susan. Zaśmiał się przeraźliwie. — Oszczędzasz buziaki dla biednego Jerry’ego Steina, prawda? — Głos Harcha był zabarwiony sadyzmem i udawanym rozbawieniem. — Czy to nie wzruszające? Cóż za staromodna stałość uczuć! Godna podziwu postawa! Jestem głęboko poruszony. Naprawdę. O, tak, twoje pierwsze, dziewicze pocałunki należą się wyłącznie Jerry’emu.
154
Obrócił się powoli i teatralnym gestem wskazał na głowę Jerry’ego. Nie! Harch zaczął zbliżać się do sedesu. Susan spojrzała na gnijącą twarz i poczuła, że zbiera jej się na wymioty. Harch wciąż rozwodził się nad wiernością i stałością uczuć. Susan trzęsła się z obrzydzenia, bo wiedziała, że Harch zamierza zmusić ją, by pocałowała te rozkładające się usta. Serce biło jej mocno tak, że prawie eksplodowało. Nagle zauważyła możliwość ucieczki, szansa była niewielka, ale Susan uczepiła się jej bez wahania. Jeszcze raz krzyknęła i rzuciła się do drzwi. Harch był akurat odwrócony i zajęty podnoszeniem głowy za włosy. Susan minęła go, spodziewając się, że zaraz żelazna ręka spadnie jej na kark, dopadła klamki, otworzyła drzwi i wyskoczyła z łazienki. Zatrzasnęła za sobą drzwi i znów była w swojej sali, oświetlonej dogasającymi promieniami zachodzącego słońca. Zrazu chciała dobiec do łóżka, przy którym znajdował się przycisk do wezwania siostry. Szybko jednak zdała sobie sprawę, że nie zdąży go nacisnąć, gdyż Harch ją złapie wcześniej. Rzuciła się więc w przeciwną stronę, ku otwartym drzwiom na korytarz. Nogi miała jak z waty, ale dzielnie walczyła o utrzymanie równowagi. W drzwiach zderzyła się z siostrą elmą, która wchodziła właśnie do sali. Gdyby pielęgniarka jej nie podtrzymała, Susan by upadła. — Skarbie, co pani jest? — spytała. — Tam, w łazience...! Siostra objęła Susan ramieniem. — Jest pani mokra od potu. — W łazience!!! Pacjentka skwapliwie skorzystała z pomocy i oparła na pielęgniarce cały swój ciężar. — Co w łazience, moje dziecko? — On! — Kto? — Ten s-su... s-su... s-sukinsyn! Susan trzęsła się cała. — Kto? — ponowiła pytanie pielęgniarka. — Harch. — O, nie. Nie. Nie. — Tak! — Skarbie, to tylko... — On tam jest! — To tylko przywidzenie.
155
— On tam jest naprawdę! — Dobrze, chodźmy. — Dokąd? — Do łazienki. — O, nie. — Nie ma się czego bać. — Wyjdźmy w ogóle z tej sali! — Niech pani wejdzie ze mną do łazienki. Pielęgniarka podtrzymywała Susan, prowadząc ją w stronę zamkniętych drzwi. — Widziałam głowę Jerry’ego... — Biedne dziecko... — ...odciętą... — Tylko się pani zdawało. — Nie! — To tylko przywidzenie. — Chciał mnie zmusić, żebym ją... p-p-pocałowała. — To już minęło. Obie kobiety doszły do łazienki. — Co pani robi? — krzyknęła przerażona Susan. — Zajrzymy tam tylko. — Na miłość boską, co pani robi? Siostra elma złapała za klamkę. — Chcę pani jedynie pokazać, że nie ma się czego bać. Susan chwyciła ją za rękę. — Nie! — Nie ma się czego bać — powtórzyła pielęgniarka łagodnym tonem. — Jeśli to była tylko halucynacja... — To na pewno była halucynacja. — ...to dlaczego wyraźnie czułam pod palcami chłód guzików od jego koszuli? — Susan... — Jeśli to była tylko halucynacja, to dlaczego przez grube spodnie czułam jego nabrzmiały, gorący członek? Siostra elma wyglądała na zakłopotaną. Ona uważa, że ja plotę bez sensu, pomyślała Susan. Na pewno już mnie ma za skończoną wariatkę. A czy ja na jej miejscu nie sądziłabym tak samo? Nagle poczuła się zupełnie bezradna i obnażona. — Zajrzyjmy tam, Susan. — Niech mi pani da spokój.
156
— To dla pani własnego dobra. — Proszę... — Zobaczy pani, że tam nikogo nie ma. — Proszę... — jęknęła Susan. Pielęgniarka zaczęła otwierać drzwi. Susan zamknęła oczy. — Niech pani spojrzy. Susan jeszcze mocniej zacisnęła oczy. — Susan, tu nikogo nie ma. — On tam jest! — Nie ma. — Czuję, że jest. — Jesteśmy tu tylko pani i ja. — Ale... — Czy ja bym panią okłamywała? Dreszcz przeszedł Susan po karku i spłynął wzdłuż kręgosłupa. — Niech pani spojrzy. Susan bała się spojrzeć, ale jednocześnie bała się trzymać oczy nadal zamknięte. Zdecydowała się posłuchać siostry. Otworzyła oczy. Zobaczyła łazienkę skąpaną w jaskrawym blasku świetlówki. Białe ściany. Biała umywalka. Biała podłoga. Ani śladu Ernesta Harcha. Ani śladu uciętej, gnijącej głowy na białej klapie sedesu. — Widzi pani? — powiedziała ciepło pielęgniarka. — Nikogo nie ma. — I nigdy nie było. — Och...! — Czy już lepiej się pani czuje? Susan była otępiała. Robiło jej się zimno. — Susan? — O, tak. Już mi lepiej. — Biedne dziecko... Przygnębienie opadło na Susan i czuła się tak, jakby ktoś kazał jej dźwigać na plecach ołowiane sztaby. — Wielkie nieba — wykrzyknęła siostra elma. — Pani piżama jest przemoczona do suchej nitki. — Brrr... — Nie dziwię się, że pani zimno. — Nie, to głowa... Ta głowa była zimna i nieprzyjemna.
157
— Nie było żadnej głowy. — Na sedesie. — Susan, nie. Nie było żadnej głowy na sedesie. To tylko halucynacja. — Och! — Czy zdaje pani sobie z tego sprawę? — Tak. Oczywiście. — Susan? — Hm? — Dobrze się pani czuje? — Oczywiście. Nic mi nie będzie. Pozwoliła odprowadzić się do sali i pomóc przy układaniu na łóżku. Siostra elma zapaliła lampkę stojącą na szafce nocnej. Popołudniowe cienie uciekły do swych kątów. — Najpierw musi się pani przebrać w coś suchego — zarządziła pielęgniarka. Druga piżama, zielona, prana była rano i jeszcze nie zdążyła wyschnąć. Siostra pomogła Susan ściągnąć mokrą od potu błękitną piżamę (rzeczywiście, można by ją wyżymać) i ubrała w standardową, zapinaną z tyłu koszulę szpitalną. — Prawda, że lepiej? — powiedziała siostra elma. — Co? — Susan? — Hm? — Martwię się o panią. — Nie ma potrzeby. Muszę tylko odpocząć. Muszę odpłynąć. — Odpłynąć? — Tylko na chwilę. Muszę.
13
— Susan? Susan otworzyła oczy i zobaczyła nad sobą Jeffa McGee z troską wymalowaną na twarzy. — Cześć — odpowiedziała z uśmiechem. McGee również się uśmiechnął. To śmieszne, pomyślała, jak wolno zmienia mu się wyraz twarzy, z zafrasowanego w radosny. Zmarszczone brwi prostowały się tak długo, jak gdyby Susan oglądała taśmę puszczoną na zwolnionych obrotach. — Jak się czujesz? Jego głos też jest śmieszny, stwierdziła następnie Susan. Brzmi bardziej cicho, jakby płynął z oddali, jakby go coś tłumiło. Każde słowo, które wypowiadał, dochodziło do niej zniekształcone. Porównała to nawet do dźwięku z płyty, puszczonej z niewłaściwą prędkością. — Nie najgorzej — odpowiedziała. — Słyszałem, że to się powtórzyło. — Tak. — Opowiedz mi o tym. — Nie. To nudne. — Jestem pewny, że dla mnie nie będzie nudne. — Może... Ale mnie nudzi. — Rozmowa nam pomoże. — Pomaga mi tylko sen. — Spałaś? — Trochę... Ciągle przysypiam. Jeff odwrócił się do kogoś, kto znajdował się przy przeciwległym krańcu łóżka i spytał: — Czy spała od tamtej pory? To była pielęgniarka. Siostra elma.
159
— Drzemała. To najwyraźniej rozdwojenie jaźni. — Jestem po prostu zmęczona — wyjaśniła Susan. McGee spojrzał na nią, znów marszcząc brwi. Susan uśmiechnęła się do niego i zamknęła oczy. — Susan? — powiedział Jeff McGee. — Hm? — Nie chcę, żebyś teraz spała. — Tylko trochę. Czuła się tak, jakby dryfowała po powierzchni ciepłego morza, lekka i odprężona. Było jej tak dobrze... — Nie — powiedział krótko Jeff. — Chcę, żebyśmy porozmawiali. Nie śpij. Rozmawiaj ze mną. Złapał ją za ramię i potrząsnął delikatnie. Susan otworzyła oczy i się uśmiechnęła. — To nie jest wyjście — rzekł lekarz. — Nie możesz szukać ucieczki w spaniu. Dobrze o tym wiesz. Susan wytrzeszczyła na niego oczy. — Nie wiedziałam, że spanie jest szkodliwe. — Nie teraz. — Spanie pozwala mi zapomnieć — podsumowała po swojemu i zamknęła oczy. — Susan? — Tylko trochę... — mruknęła. — Tylko trochę. *** — Susan? — Tak? — Zaraz dostaniesz zastrzyk. — Dobrze. Coś cichutko brzęknęło. — Żebyś się lepiej poczuła. — Czuję się dobrze — oznajmiła pokonując ziewanie. — Żebyś nie była taka senna. — W porządku. Dotyk wilgotnej watki na ramieniu. Zapach spirytusu. — Przez chwilę może boleć. — Dobrze. Igła przebiła jej skórę. Drgnęła. — Już po wszystkim.
160
— W porządku. — Wkrótce poczujesz się lepiej. — W porządku. *** Susan siedziała na łóżku. Oczy ją bolały i piekły. Zaczęła je trzeć wierzchem dłoni. Jeff McGee zadzwonił po pielęgniarkę, by ta przyniosła krople. Następnie sam je zapuścił Susan. Były zimne, ale uśmierzyły ból. Zaschło jej w ustach, więc Jeff nalał wody do szklanki. Wypiła wszystko duszkiem, ale kwaśnometaliczny niesmak pozostał. Wciąż jeszcze była trochę senna, choć trzeźwiała z minuty na minutę. Była trochę zła na Jeffa, że przerwał jej drzemkę. — Co mi dałeś? — spytała, pocierając palcem ślad na skórze po zastrzyku. — Metylofenidat — odpowiedział. — Co to jest? — Środek pobudzający. Wyrwie z depresji największego melancholika. Susan jęknęła. — Ja nie byłam w depresji. Po prostu chciało mi się spać. — Susan, byłaś na najlepszej drodze do całkowitego wycofania się z rzeczywistości. — Byłam po prostu senna — powtórzyła płaczliwym tonem. — Nie. Znajdowałaś się w ekstremalnej fazie depresyjnej — nie dawał za wygraną McGee. Potem usiadł na brzegu łóżka. — Chcę, żebyś powiedziała mi, co wydarzyło się w łazience. Susan westchnęła. — Czy muszę? — Tak. — Wszystko? — Wszystko. Opadły z niej resztki senności. Jeśli do tej pory cierpiała na jakąś depresję, która kazała jej szukać ucieczki w spaniu, to na pewno nie miało to już miejsca. Czuła się naładowana energią, ale był to stan nienaturalny, gdyż towarzyszyło mu wewnętrzne rozdrażnienie. Pomyślała o Erneście Harchu napastującym ją w łazience, o głowie na sedesie. Wstrząsnął nią dreszcz. Spojrzała na Jeffa i ogrzała się jego uśmiechem dodającym otuchy.
161
Zmusiła się, żeby odwzajemnić pogodny wyraz twarzy i bagatelizując ciężkie chwile, które przeszła, powiedziała: — Chodźcie, dzieci. Usiądźcie przy ognisku, a babcia opowie wam historię mrożącą krew w żyłach. *** Kolacja była godzinę później niż zwykle. Susan nie chciała jeść. Nie była głodna. Jednakże Jeff nalegał, by spożyła posiłek. Usiadł nawet przy niej, kontrolując, czy słucha jego zaleceń. Rozmawiali przez ponad godzinę. Obecność lekarza uspokoiła ją wewnętrznie. Chciała, żeby został z nią dłużej, ale on oczywiście nie mógł tkwić przy jej łóżku przez całą noc. Poza tym musiał iść do domu, żeby w spokoju przeanalizować wszystkie wyniki badań swojej pacjentki: EEG, rentgena i analizy płynu mózgowo-rdzeniowego. Nadszedł więc wreszcie czas pożegnania. — Nie przejmuj się — powiedział. — Wszystko będzie dobrze. Susan chciała zaprezentować swą dzielność, więc powiedziała: — Wiem. Nie martw się o mnie. Przecież tryskam energią życiową, pamiętasz? McGee się uśmiechnął. — Metylofenidat przestanie działać akurat, gdy nadejdzie pora na spanie. Wtedy dostaniesz środek nasenny, trochę silniejszy niż do tej pory. — Myślałam, że nie chcesz, żebym spała. — To było co innego. Nie chciałem, żebyś zapadła w nienaturalny, depresyjny sen, który wyłączał cię z rzeczywistości. Ale teraz chodzi o sen normalny, krzepiący. Bo w czasie normalnego snu, dopowiedziała sobie Susan, nie mogę mieć halucynacji, tych wypadów do krainy szaleństwa. A jeśli zdarzy mi się jeszcze jeden atak... jeszcze jedno safari po dżungli szaleństwa... to już na pewno nie wrócę do rzeczywistości. Pożrą mnie dzikie lwy lub tygrysy. Jedno kłapnięcie szczęk... i już! Nie ma mnie. — Pielęgniarki będą zaglądać do ciebie przez cały wieczór — zapewnił ją Jeff. — Co piętnaście minut. Będą patrzeć, czy wszystko w porządku. Poza tym chcę, żebyś miała świadomość, że nie jesteś sama. — W porządku. — Tylko nie siedź tak bezczynnie. — Dobrze. — Włącz telewizor. Zajmij czymś swój umysł. — Dobrze — obiecała. Pocałował ją. To był bardzo przyjemny, czuły i ciepły pocałunek. Podziałał na nią kojąco.
162
Potem McGee wyszedł. Od drzwi spojrzał raz jeszcze na Susan. Została sama. *** Przez cały wieczór czekała w napięciu, aż coś się stanie, ale nic się nie wydarzyło. Oglądała telewizję. Zjadła nawet dwie czekoladki z bombonierki, którą kilka dni temu przyniósł jej Jeff. Dwie pielęgniarki z nocnego dyżuru — Tina Scolari i Beth Howe — zaglądały do niej na zmianę i Susan odkryła, że jest w stanie z nimi żartować. Nieco później, już po zażyciu środka nasennego, przepisanego jej przez Jeffa, poczuła, że musi iść do łazienki. Z drżeniem serca zerknęła na zamknięte drzwi i postanowiła, że skorzysta z basenu. W tym celu musiałaby jednak zadzwonić po siostrę. Zawahała się. Wstydziła się swej bojaźni i uczucie to wypełniało ją coraz bardziej. Gdzie jest ta dzielna, nieugięta Susan orton? Gdzie się schowała? pomyślała ironicznie. Ale zwróciła się w stronę guzika. Znów się zawahała. Wreszcie, opornie, ale kierowana już nie umysłem, lecz protestującym pęcherzem, odrzuciła na bok przykrycie, wstała i poszła do łazienki. Otworzyła drzwi. Zapaliła światło. Żadnego nieboszczyka. Żadnej odrąbanej głowy. Dzięki Bogu, pomyślała i odetchnęła z ulgą. Weszła do środka, zamknęła za sobą drzwi i zaczęła załatwiać potrzebę. Gdy skończyła, umyła ręce. W tym czasie serce jej zwolniło do normalnego rytmu. Nie zanosiło się na żaden atak. Oderwała z rolki papierowy ręczniczek i wytarła ręce. Nagle dostrzegła, że coś lśni na posadzce w rogu łazienki. Coś małego, metalowego. Wyrzuciła ręczniczek do kosza. Odsunęła się od umywalki i schyliła. Podniosła błyszczący przedmiot. Wpatrzyła się weń, nie dowierzając. Nie tak dawno pragnęła, żeby duchy istniały naprawdę. Wyglądało na to, że jej życzenie się spełniło. Dowód na to trzymała w dłoni. Przedmiotem, który podniosła z podłogi, był pozłacany talizman na cienkim, złotym łańcuszku. Mezuza Jerry’ego Steina. Ta sama, którą Susan widziała zwisającą na szyi odrąbanej głowy.
Część trzecia WYPRAWA DO MIASTA
14
Susan wróciła do łóżka i nie pokazała nikomu, co znalazła w łazience. Kiedy podnosiła mezuzę z podłogi, jej pierwszą myślą było, żeby pobiec do dyżurki pielęgniarek. Chciała udowodnić wszystkim, których napotka, że nie cierpi wcale na uszkodzenie mózgu, że odwiedziny dawno nieżyjących postaci to prawda, a nie halucynacja, na co dowód ma w ręce! Po chwili jednak pomyślała sobie, że musi być ostrożna. Nie mogła być pewna, czy mózg prawidłowo interpretuje obrazy przekazywane mu przez zmysły. Może właśnie następował kolejny atak, mały epizod dysfunkcji mózgu? Mogłaby narobić sobie kłopotów, gdyby zaciskając w garści znalezisko, pobiegła bez tchu na korytarz, a po otwarciu dłoni, okazało się, że to wcale nie mezuza, lecz jakiś papierek, zakrzywiony gwoździk, śrubka, która wypadła z uchwytu na ręczniki, albo jakikolwiek inny, banalny przedmiot. Lepiej trochę poczekać, ukryć mezuzę i zobaczyć, co będzie dalej. Jeśli to był atak, to minie. I wtedy mezuza nie będzie mezuza. Poza tym Susan nie paliła się teraz do uznania możliwości istnienia żywych trupów, które dokonują zemsty zza grobu. Kiedy rozmawiała z Jeffem McGee, wyraziła w żartach życzenie, żeby istniały duchy, bo wtedy można by uznać jej przywidzenia za coś, co ma źródło fizyczne, a nie psychiczne. Ale nie pomyślała wtedy, jak by się poczuła, gdyby jej życzenie się spełniło. Dopiero teraz, gdy po plecach przechodziły jej ciarki, zdała sobie sprawę, co to znaczy. A znaczyło jeszcze głębsze pogrążenie się w morzu szaleństwa. Susan po prostu nie była przygotowana na uznanie faktu, że umarli wstają z grobów. Jako naukowiec i kobieta kierująca się w swych działaniach logiką i zdrowym rozsądkiem, śmiała się z przesądów i piętnowała je u swoich znajomych. W jej filozofii życia nie było miejsca na siły nadprzyrodzone. I dlatego właśnie do tej pory udawało jej się utrzymać panowanie nad sobą, gdyż — przede wszystkim — zachowała w umyśle przekonanie, że dręczyciele są tylko wymysłem jej chorej wyobraźni, że są tylko fantomami, zjawami. Ale jeśli nie miała to być prawda? Co wtedy? Jak się zachować?
165
Spojrzała na swe odbicie w lusterku i zobaczyła, że jej szarozielone oczy pełne są determinacji i strachu. Było teraz o czym rozmyślać. Nowe fakty, nowe możliwości... Jak się zachować? Nie chciała jednak teraz o tym myśleć. Nie było sensu o tym myśleć do czasu, kiedy nie nabierze pewności, że mezuza jest prawdziwa. Poza tym silny środek nasenny, który zażyła, zaczął już dawać pierwsze efekty. Powieki raptownie zrobiły się ciężkie, a myśli rozbiegły się chaotycznie we wszystkie strony. Susan zawinęła starannie mezuzę w papier toaletowy, robiąc niewielkie, kwadratowe zawiniątko. Wyszła z łazienki, gasząc światło. Położyła się do łóżka i wysunęła górną szufladę szai nocnej. Umieściła w niej, tuż obok swojego portfela, zawiniątko i wsunęła z powrotem szufladę. Moja słodka tajemnica, pomyślała. Środek nasenny był jak fala na morzu, wznosił się nad nią coraz wyżej i wyżej, by w końcu pogrzebać ją w swej głębi. Wyciągnęła rękę, żeby zgasić lampkę, ale zauważyła, że nikt nie włączył nocnego oświetlenia sali. Gdyby usunęła jedyne źródło światła, zostałaby w absolutnej ciemności, jeśli nie liczyć poświaty płynącej z korytarza. Nie chciała leżeć po ciemku, nawet przez te kilka minut, dzielących ją od zaśnięcia. Cofnęła rękę. Wyciągnęła się na plecach i, próbując nie myśleć o niczym, wlepiła wzrok w sufit. Nie minęła nawet minuta, gdy zasnęła. *** Czwartek rano. Znowu chmury. I kilka skrawków czystego, błękitnego nieba, niczym sztandary w ciemności. Susan leżała bez ruchu przez kilka minut i patrzyła przez okno. Potem przypomniała sobie o skarbie, który schowała do szuflady. Podniosła oparcie łóżka, usiadła prosto, przeczesała palcami zmierzwione włosy i wysunęła szufladę. Koło portfela wciąż tkwiło jej zawiniątko. Przynajmniej tyle istniało naprawdę. Wyjęła paczuszkę i przez chwilę trzymała w otwartej dłoni. Wreszcie zaczęła rozwijać papier z niemniejszą starannością, z jaką go zawijała. Religijny symbol wciąż znajdował się w papierze i połyskiwał złotym światłem, podobnie jak splątany łańcuszek. Susan przysunęła przedmiot do oczu. Mezuza była prawdziwa. Co do tego nie miała żadnych wątpliwości.
166
To nieprawdopodobne, ale wynika z tego, że Harch i reszta istnieli naprawdę! pomyślała. Czy to duchy? Zaczęła obracać w palcach pozłacany przedmiot, a łańcuszek spłynął jej z dłoni i zwisał wzdłuż przegubu. Susan zastanawiała się, czy ma uwierzyć w istnienie duchów, czy też nie. Ale nawet gdyby chciała uwierzyć, to czy potrafiłaby? Jej materializm, sceptycyzm praktykowany w takich sytuacjach i skłonność do zadowalania się uzasadnionymi naukowo odpowiedziami utrudniały bezkolizyjne poddanie się przesądom. Ale nawet gdyby chciała uznać działanie sił nadprzyrodzonych, to pojawienie się mezuzy czyniło ten wariant niemożliwym do zaakceptowania. Skoro złe duchy znikały w okamgnieniu, tak jak Harch poprzedniego dnia w łazience, to wyparować powinna i mezuza. W końcu część halucynacji nie mogła należeć do rzeczywistego świata. Cóż więc spoczywało w dłoni Susan? Wczoraj przed zaśnięciem, kiedy Susan poddawała się już działaniu środka nasennego, pomyślała, że mezuza może być dowodem na istnienie duchów. Jednakże teraz zdała sobie sprawę z tego, że istnienie talizmanu dowodziło, lub tylko wskazywało możliwość, że nieboszczycy nie byli zjawami. Nie, pomyślała, nie wierzę w duchy. Z drugiej zaś strony, zrzucenie całej winy na dysfunkcję mózgu — co usprawiedliwiało fizyczne istnienie mezuzy — wydawało się Susan zbyt łatwą odpowiedzią. Oczywiście, nie należało wykluczyć żadnej z tych hipotez. Ale na jakiś czas można się przecież zająć innymi. Cóż więc jeszcze zostało? Susan spojrzała ponownie na mezuzę i zmarszczyła brwi. Zdaje się, że powróciłam do punktu wyjścia, pomyślała, czyli do teorii sobowtórów. Ale ta wersja też nie zadowalała Susan. Przede wszystkim dlatego, że nie wyjaśniała, dlaczego wszyscy czterej młodociani bandyci pojawili się, by dręczyć ją i prawdopodobnie na koniec zabić, właśnie tu, w szpitalu okręgowym w Willawauk. Nie, stwierdziła. Teoria sobowtórów nie ma sensu. Także teoria spisku nie tłumaczyła, w jaki sposób Harch wyparował wczoraj z łazienki pozbawionej okna ani też jakim cudem tak szybko stanął na nogi po poniedziałkowej operacji usunięcia torbieli. Teoria spisku nie wyjaśniała, jak zwłoki Jerry’ego Steina mogły zmienić się w żywą panią Seiffert ani dzięki czemu trzynaście lat nie zmieniło ich w wyschnięty szkielet. Duchy? Dysfunkcja mózgu? Wrogi spisek? Żadna z hipotez nie odpowiadała na wszystkie pytania, żadna z nich nie odpowiadała nawet na większość z nich. Każda nowa koncepcja rodziła kolejne wątpliwości.
167
Susan poczuła się kompletnie skołowana. Zacisnęła dłoń na pozłacanym kawałku metalu, jak by pragnęła wycisnąć z niego prawdę. Do sali weszła pielęgniarka. Była to Millie, krąglutka blondynka o lisiej twarzy, ta sama, która próbowała dać Susan zastrzyk we wtorek rano, wtedy gdy sanitariusze Bradley i O’Hara — dokładne kopie Jellicoe i Parkera — pojawili się z zamiarem przetransportowania pacjentki na parter. — Jadą już ze śniadaniem — powiedziała Millie, przechodząc koło łóżka i kierując się do łazienki. — Zaraz powinni tu być — dodała i zanim Susan zdążyła odpowiedzieć, zniknęła za drzwiami. Jednak nie zamknęła ich do końca i Susan mogła dostrzec, że siostra klęka na podłodze i zagląda za sedes, a potem obmacuje posadzkę tam, gdzie nie sięga już światło lampy. Następnie odwróciła się plecami do sedesu i zaczęła lustrować resztę podłogi, zerkając na wszystkie strony i posuwając się metodycznie w stronę umywalki. Gdy i pod nią nic nie znalazła, zajrzała za drzwi. Susan mimowolnie zerknęła na zaciśniętą dłoń. Mezuza zaczynała ją palić, jakby była z rozgrzanego metalu. Spomiędzy palców wyślizgnął się kawałek złotego łańcuszka. Nie wiedząc dokładnie dlaczego, działając raczej pod wpływem odruchu, Susan rozwarła lekko palce i starannie schowała mezuzę w dłoni. Potem przykryła pięść drugą, wolną dłonią i oparła się wygodnie o poduszki. Chciała sprawiać wrażenie odprężonej. Podciągnęła do góry kolana, rozwierając lekko uda i wyciągnięte ręce złożyła na łonie. Ziewnęła, udając znudzenie, i zaczęła rozglądać się wokół siebie, jakby nigdy nic. Siostra Millie wyszła z łazienki i podeszła do łóżka. Przez chwilę stała, jakby wahając się, co ma zrobić, wreszcie spytała: — Czy nie znalazła tam pani jakiejś biżuterii? — Biżuterii? — Tak. — Tam? — Susan udawała głupią. Ziewnęła i spytała: — To znaczy w łazience? — Tak. — To znaczy jakiegoś sznura pereł albo diamentowej broszki — kpiła, udając, że sądzi, iż pielęgniarka żartuje. — Ależ skąd! To tylko taki mały drobiazg. Gdzieś go wczoraj zgubiłam i nie mogę znaleźć. — Co to za drobiazg? Pielęgniarka zawahała się przez chwilę, a potem powiedziała: — Mezuza. Na złotym łańcuszku.
168
W czujnych oczach siostry Millie Susan widziała przebiegłość, podstęp i determinację. To nie twoje, pomyślała. To nie ty ją zgubiłaś. Kłamiesz i tyle! A więc mezuzę zostawiono tu przez nieuwagę. Najprawdopodobniej spadła z martwej szyi Jerry’ego. Teraz starali się odnaleźć zgubę, zatuszować wpadkę i grać dalej. — Przykro mi — powiedziała. — Nic nie znalazłam. Pielęgniarka spojrzała na nią. Susan pojęła ich plan. Chcieli, by uwierzyła, iż zobaczywszy na podłodze w łazience mezuzę należącą do Millie, skojarzyła ją z Jerrym i w ten sposób dostała ataku koszmarnej halucynacji. Zachowanie siostry Millie wzmogło w Susan czujność. Była już absolutnie pewna, że nie jest chora umysłowo, że to personel szpitalny poddaje ją jakiemuś... tajemniczemu badaniu albo... doświadczeniu, którego celu nie potrafiła zrozumieć. Ale kto odpowiadał za eksperyment? — Życzę powodzenia w poszukiwaniu — odezwała się do siostry i uśmiechnęła słodko. — Musiał zerwać mi się łańcuszek — odpowiedziała Millie. — Pewnie już tego nie znajdę. Nie umiała kłamać. Ani głos, ani spojrzenie nie były w żadnym stopniu przekonywające. Do sali wszedł pielęgniarz, pchając przed sobą wózek ze śniadaniem. Siostra Millie położyła tackę dla Susan na stoliku i wyszła za kolegą. Susan znów została sama. Rozwarła dłoń i spojrzała na mokrą od potu mezuzę. *** Susan nie tknęła śniadania, weszła do łazienki, zapaliła światło i zamknęła za sobą drzwi. Przykucnęła i zaczęła dokładnie oglądać ściany, począwszy od tej, przy której stał sedes. Nie była to konstrukcja nośna, lecz ścianka działowa ze zwykłej sklejki, pomalowana niedawno na biało i bez żadnych pęknięć. Szczególnie dokładnie Susan przyjrzała się ścianie w rogu, przy podłodze, ale i tam nie odkryła nic podejrzanego. Również sąsiednia ściana nie miała żadnych rys, tak przy podłodze, jak i wyżej. Umywalka znajdowała się na trzeciej ścianie, na której też nie było najmniejszej nawet szczeliny, choć Susan uważnie zbadała ją centymetr po centymetrze, ze szczególną troską sprawdzając brzegi wysokiego aż do sufitu lustra. Dopiero pod koniec inspekcji Susan znalazła to, czego szukała. W kącie za drzwiami wyraźnie rzucała się w oczy nienaturalnie prosta rysa, ciągnąca się od listwy przypodłogowej do samego sufitu.
169
Paranoja! pomyślała Susan. Przetarła oczy, nie dowierzając swojemu wzrokowi. Spojrzała jeszcze raz. Pęknięcie wciąż tam było, równe, jakby kreślone przy linijce, a więc na pewno nie powstało przez lata wskutek wewnętrznych napięć w ścianie. Był to najwyraźniej sztuczny twór. Znów podeszła do umywalki i spojrzała na lustro, na jego powierzchnię; tym razem nie interesowało jej odbicie własnej twarzy. To była pojedyncza tafla szkła. Lustro nie składało się, jak to często bywa, z dwóch — lub więcej — dopasowanych do siebie kawałków. Widocznie linia podziału ściany biegła pod warstwą szkła, a lustro było prawdopodobnie przytwierdzone do ściany tylko z lewej strony. Susan przyklękła na zimnej terakocie i zajrzała pod umywalkę. Cała hydraulika, tak rury zasilające, jak i odprowadzające wodę, wychodziły z podłogi, a nie ze ściany. Susan weszła najgłębiej, jak tylko mogła, pod umywalkę i zbadała ścianę. Było tu ciemno i gołym okiem niewiele można było dostrzec. Wyczuła palcami jeszcze jedną rysę, która najwyraźniej ciągnęła się od sufitu, w większości zakryta lustrem i umywalką, a tu był jedyny jej odcinek możliwy do wykrycia. Ta rysa też wydała się nienaturalnie prosta, zupełnie jak szczelina za drzwiami. Listwa przypodłogowa była przecięta dokładnie w miejscu połączenia ze szczeliną. Susan mogła wsadzić paznokieć w nie zaszpachlowaną szparę. Palce Susan owiał lekki, ale wyraźny strumień zimnego powietrza. Wycofała się spod umywalki i wstała, otrzepując dłonie z kurzu. W zamyśleniu spojrzała na ścianę, pokrytą dziwnie prostymi pęknięciami. Podejrzewała, że cała jej część była ruchoma, otwierała się i pozwalała wydostać z łazienki. To tędy uciekł Ernest Harch, trzymając uciętą głowę na tyle nieuważnie, że zgubił mezuzę i tego nie spostrzegł. Co znajdowało się po drugiej stronie ściany? Paranoja! *** Susan zaczęła badać ścianę za drugim łóżkiem, tym, w którym leżała pani Seiffert, zanim została przeniesiona na intensywną terapię. Tu również odkryła cienką jak włos, ale prostą jak strzała szczelinę. Ciągnęła się od podłogi do sufitu. Podobna szpara znajdowała się w rogu pomieszczenia. Z większej odległości ani jedna, ani druga nie były widoczne. Susan naparła z całych sił na ścianę, najpierw po jednej, a potem po drugiej stronie szczelin. Sądziła, że może mechanizm obrotowy uruchamiany jest pod wpływem nacisku. Jednakże ściana ani drgnęła.
170
Następnie Susan przyklękła i jedną ręką zaczęła badać listwę przypodłogową. I znów, w miejscu, gdzie pęknięcia dobiegały do podłogi, poczuła lekki prąd chłodnego powietrza. Koło szczeliny, którą miała po lewej ręce, znalazła tłuste ślady. Czyżby to był smar z zawiasów sekretnego mechanizmu? Naciskała listwę centymetr po centymetrze, ale, niestety, tu także nie znalazła elementu uruchamiającego obrotową ścianę. Nagle sama przeraziła się swych myśli. Nie, to tak wyrafinowane rozwiązanie, że aż nieprawdopodobne! Tajemniczy konspiratorzy przechodzący w skrytości przez ściany? To klasyczna fantazja paranoików. No, ale te pęknięcia...? Halucynacja. A prąd powietrza lecący ze szpar? Złudzenie. A smar? Błędna interpretacja bodźców wzrokowo-dotykowych, wywołana dysfunkcją mózgu. Krwotokiem z naczyń krwionośnych. Albo skrzepliną. Albo uszkodzeniem mechanicznym mózgu. Albo... Ależ oczywiście, że tak musi być! mruknęła pod nosem. *** Tymczasem owsianka wystygła i zrobiła się z niej paćka. Susan i tak ją zjadła. Teraz bardziej niż kiedykolwiek musiała zachować siły. W trakcie jedzenia zastanawiała się, o co w tym wszystkim chodziło. Zdaje się, że najbardziej przemawiała do jej wyobraźni teoria spisku, jakkolwiek nie miała ona żadnego racjonalnego uzasadnienia. Któż miałby takie środki i samozaparcie, żeby zorganizować tę misterną intrygę, tę niewiarygodną maskaradę? Komu chciałoby się szukać, zapewne po całym kraju, czterech sobowtórów? I w jakim celu? Przecież to straszne marnotrawstwo czasu i pieniędzy! Stawka w tej grze musiałaby być olbrzymia. Czy ktoś z rodziny tych czterech mężczyzn — ojciec, matka, siostra lub brat — szukali po latach zemsty na Susan za to, co zeznała przed sądem? Przecież mówiła szczerą prawdę, nie kłamała! Czy chcieli doprowadzić ją do obłędu? Boże, przecież to absurdalne! To historia żywcem z kiepskiego horroru. Ludzie nie mszczą się w tak skomplikowany oraz kosztowny sposób. Biorą po prostu nóż, rewolwer lub truciznę i idą mordować tego, kto im podpadł. I nie czekają z tym trzynaście lat! Tak długiej próby czasu nie przetrwa nawet najbardziej zawzięta nienawiść.
171
Ale z drugiej strony, gdzie są takie szpitale, które mają w ścianach tajemne przejścia do pokoi ukrytych za nimi? W domach wariatów, w sanatoriach dla nieuleczalnie chorych mogą być tajemne przejścia — ale tylko w ogarniętych gorączką umysłach najcięższych przypadków. A przejścia, które odkryła Susan, nie były wytworem jej obłąkanej wyobraźni, tak jak i ona sama nie była schizofreniczką, siedzącą w celi dla furiatów i wyobrażającą sobie, że znajduje się w zwykłym szpitalu okręgowym w jakimś Willawauk. Ja naprawdę jestem w szpitalu okręgowym w Willawauk, do jasnej cholery! pomyślała. To wszystko rozgrywa się naprawdę, a sekretne przejścia rzeczywiście istnieją. Analizując ostatnie dni, Susan przypomniała sobie wydarzenia, które wówczas nie wydały jej się istotne, ale które teraz wyglądały na bardzo ważne dla całej sprawy. Były to wydarzenia, które powinny wzbudzić w niej czujność, szpital bowiem niekoniecznie musi być szpitalem, tak jak personel medyczny niekoniecznie musi być personelem medycznym. Pierwszą poszlaką, że coś jest nie w porządku, było zachowanie Viteskiego. W sobotę, gdy Susan obudziła się ze śpiączki, doktor Viteski był sztywny, nienaturalny, wyraźne źle się czuł w obecności pacjentki. Gdy opowiadał jej o wypadku i o szpitalu, jego głos był taki drętwy, taki drewniany, że Susan miała wrażenie, jakby Viteski recytował wyuczoną lekcję. Może dokładnie to właśnie robił? Siostra elma również popełniła błąd. W poniedziałek, gdy po skończonej zmianie szykowała się do domu, powiedziała, że ma wieczorem randkę z mężczyzną tak dobrze zbudowanym, że ledwie by się zmieścił w drzwiach. Dwa dni później, kiedy Susan zapytała, jak udała się randka, pielęgniarka przez chwilę nie wiedziała, o co chodzi. Przez długą chwilę. Zbyt długą. Teraz Susan była najzupełniej pewna, że cała historyjka o drwalu, kręglach i hamburgerach była niczym innym, jak wymyślonym na poczekaniu pustosłowiem, barwnym i obfitującym w szczegóły dla stworzenia pozorów prawdziwości. Potrafi to każdy dobry aktor. W rzeczywistości nie było żadnego zmysłowego drwala, żadnej randki ani żadnych kręgli. Biedna, siwiejąca elma Baker nie przeżyła upojnej nocy pełnej namiętności. Romantyczna opowieść była improwizacją i udałaby się do końca, gdyby pielęgniarka tak szybko nie zapomniała tego, o czym mówiła. Susan zjadła zimną owsiankę i zabrała się do grzanki z kiełkami pszenicy, która zdążyła już obeschnąć, ale tylko w tych miejscach, gdzie nie spłynął z wierzchu miód. Następnie wypiła kilka łyków soku pomarańczowego. Siniak, pomyślała, kontynuując śniadanie. Siniak był kolejnym elementem, który powinien był wzbudzić jej podejrzenia. We wtorek po południu, kiedy została uwięziona w windzie z czterema napastnikami, poczuła, jak Harch szczypie ją w ramię, a potem zauważyła siniaka, tuż nad łokciem. Susan
172
wmówiła sobie, że siniak pochodził od uderzenia w czasie ćwiczeń z panią Atkinson, uderzenia, na które nie zwróciła uwagi, ale które jej podświadomość włączyła do halucynacji. Ale to nie było tak. Siniak to dowód na prawdziwość istnienia Harcha i jego kompanów. Tak, jak mezuza, którą ze śladem po uderzeniu łączyło to, że oba te elementy, fragmenty rzekomej halucynacji, nie zniknęły wraz z domniemanymi zjawami. Nagle Susan zrozumiała, dlaczego Harch uszczypnął ją tak mocno. Tu nie chodziło o przyjemność z zadawania bólu. Uszczypnięcie nastąpiło na krótko przed tym, jak Susan poczuła, że kręci jej się w głowie. Potem zemdlała. Zrozumiała teraz, że okrutne uszczypnięcie miało odwrócić jej uwagę od ukłucia igłą. Harch ścisnął Susan tak mocno, że aż popłynęły jej łzy. W tym samym czasie, nie czekając, aż ból minie, jeden z pozostałych trzech mężczyzn zrobił jej zastrzyk. W ten sposób Susan nie poczuła wbijania igły. Ale po co zastrzyk? Po to, żeby za pomocą narkotyku uśpić niesforną pacjentkę, która nie chciała zemdleć na widok czterech zjaw. Zjawy musiały kiedyś w końcu odejść. Nie mogły po prostu wyparować, bo nie były ani halucynacją, ani prawdziwymi, niematerialnymi duchami, które rozpływają się w obłokach pary. Dlatego Susan musiała utracić na chwilę świadomość i pozwolić sobowtórom na tajemnicze zniknięcie godne mar nocnych. Susan zrobiła przerwę w rozmyślaniach, ponieważ zamierzała zabrać się do słodkiej bułeczki z polewą cytrynową. Wsadziła ją do ust i podwinęła rękaw szpitalnej koszuli. Siniak wciąż był na ramieniu, miał teraz żółtawy odcień. Zaczęła dokładniej przypatrywać się skórze dookoła, ale od tamtej sceny w windzie minęło zbyt wiele czasu, żeby można było teraz znaleźć drobny ślad po ukłuciu igłą. Niewątpliwie prześladowcy popełnili jeszcze wiele innych błędów, których jednak Susan nie zauważyła. Bo przecież gdyby sobowtór Harcha nie zgubił w łazience przez nieuwagę mezuzy Jerry’ego, to Susan nie miałaby podstaw do snucia tak nieprawdopodobnych teorii, nie nabrałaby żadnych podejrzeń, nie spojrzałaby na minione dni z innej perspektywy i nie zwróciłaby uwagi na potknięcia personelu. Ale i tak konspiratorzy radzili sobie do tej pory całkiem nieźle, można nawet powiedzieć, że działali wyjątkowo sprawnie i błyskotliwie. Lecz kim byli ci ludzie? Kto zainwestował tyle energii, czasu i pieniędzy w to przemyślane do ostatniego szczegółu przedstawienie? I w jakim celu? Czego oni ode mnie chcą, na Boga?! To na pewno coś więcej niż tylko zemsta. Co do tego nie ma wątpliwości. To coś poważniejszego i... straszniejszego. Obleciał ją blady strach i osiadł ciężko na żołądku. Mimo to dokończyła bułeczkę, niezbędne paliwo do prawidłowego funkcjonowania; naładowała się energią, by lepiej stawić czoło trudnościom, które ją dzisiaj niewątpliwie czekały.
173
Powoli, acz niechętnie uzmysławiała sobie rolę, jaką miał do odegrania w całym tym przedsięwzięciu Jeffrey McGee. Słodka bułeczka, którą jadła na deser, zaczęła jej smakować jak gorzkie migdały. O mało się nią nie udławiła. Nie istniała możliwość, żeby Jeff nie wiedział, co tu z nią robią. McGee był częścią całej intrygi. Był jednym z nich, kimkolwiek by oni byli. Susan straciła apetyt i nie mogła dokończyć deseru, choć wiedziała, że musi jeść, by zachować siły, zwłaszcza teraz, kiedy okazało się, iż choroba nie jest jej jedynym przeciwnikiem. Widok jedzenia powodował u niej odruch wymiotny, odstawiła więc tackę na bok. Zaufała draniowi. Oszukał ją. Pokochała go. Ładnie ją wykorzystał! Najgorsze ze wszystkiego było to, że dobrowolnie oddała swój los w jego ręce. Było to coś, czego nigdy do tej pory nikomu nie podarowała, zawsze jej własne życie zależało tylko od niej. Nigdy nawet nie myślała, że będzie istniał ktoś, komu tak bezgranicznie zaufa, może z wyjątkiem ojca, który i tak do przesady się o nią troszczył. A teraz, kiedy złamała swą podstawową zasadę życiową dla tego jedynego wybrańca, który pomógł jej wydostać się ze skorupy wstrzemięźliwości, on ją zawiódł. I to świadomie. Susan zaczęła żałować, że pośpieszyła się z wyznaniem swych uczuć. McGee, tak jak i cała reszta, miał tu swoją rolę do odegrania. Zdaje się, że zadaniem ich wszystkich było doprowadzenie Susan do szaleństwa. Poczuła się wykorzystana. Poczuła się jak skończona idiotka. Nienawidziła go. *** Korporacja Milestone. Tak się składało, że wydarzenia ostatnich dni łączyły się z tą instytucją. Przez kilka następnych minut bardzo się starała odgarnąć czarną woalkę amnezji, która skutecznie zaciemniała wszystko, co wiązało się z pracą Susan dla korporacji. Niestety, bezskutecznie. Woalka znów okazała się barierą nie do pokonania, ołowianą ścianą, broniącą dostępu do tego, co się za nią kryło. Im bardziej Susan starała się przypomnieć sobie swoje życie w Milestone, tym większy i coraz bardziej metafizyczny ogarniał ją strach. Intuicja podpowiedziała jej jednak, że nie pamięta, czym zajmowała się zawodowo, bo nie wolno jej tego pamiętać. Pamięć oznaczałaby śmierć. Czuła to do szpiku kości, choć nie wiedziała dlaczego. Boże, co za diabeł siedział w Milestone?
174
*** Zaczęła myśleć o wypadku samochodowym, któremu jakoby uległa. A może to też było kłamstwo? Zamknęła oczy i starała się odtworzyć ostatnie minuty na szosie, bezpośrednio przed domniemaną katastrofą, która jakoby miała miejsce miesiąc temu. Zakręt... lekki skręt kierownicą... potem nagła ciemność. Tu zaczynał się obszar amnezji, której granicę Susan na próżno starała się przekroczyć. Miała podstawy, by przypuszczać, że tego wypadku w ogóle nie było. Na pewno wtedy na zakręcie stało się coś, coś strasznego, ale nie był to wypadek samochodowy. Oni tam na nią czekali, kimkolwiek „oni” byli. Stamtąd zabrali ją tutaj przemocą. Stąd obrażenia głowy. Susan nie miała wprawdzie żadnych dowodów na to, że została uprowadzona, ale nie miała też żadnych wątpliwości, iż tak było. *** Niespełna pół godziny po tym, jak Susan skończyła jeść zimne śniadanie, zajrzał do niej Jeff McGee. Pocałował ją w policzek, a Susan odpowiedziała tym samym, chociaż wolałaby, żeby jej nie dotykał. Uśmiechnęła się i udawała zadowoloną z tego, że go widzi. Nie chciała dać po sobie poznać, że domyśla się wszystkiego. — Jak się czujesz? — spytał, nachylając się nad łóżkiem i uśmiechając. Najwidoczniej pewny był swoich zdolności do oszukiwania. — Cudownie — odparła Susan, walcząc z przemożną chęcią walnięcia go z całej siły w twarz. — Czuję, że nabieram sił. — Dobrze spałaś? — Jak niedźwiedź w stanie hibernacji. Niezłe te prochy. — Cieszę się, że podziałały. A skoro o lekarstwach mowa, to dostaniesz dziś rano i po południu po jednej tabletce metylfenidatu. — A po co? — Proszę nie wyręczać lekarza. Czyżbyś w nocy ukończyła potajemnie studia medyczne? Pokaż dyplom. — Nie musiałam nic kończyć. Zamówiłam dyplom listownie i właśnie mi przysłali. — Ile kosztuje taka przyjemność? — Pięćdziesiąt papierów. — To taniej niż mój dyplom — powiedział McGee. — Mam nadzieję — rzekła Susan i uśmiechnęła się, choć wcale nie było jej do śmiechu. — Słuchaj, Jeff, ja nie potrzebuję metylfenidatu z tej prostej przyczyny, że nie cierpię już na depresję.
175
— Teraz. Ale w każdej chwili może powrócić fala głębokiej depresji narkoleptycznej, zwłaszcza jeśli powtórzą się halucynacje. Profilaktyka przede wszystkim — oto moja dewiza. Oszustwo przede wszystkim — oto twoja dewiza, pomyślała Susan, a na głos powiedziała: — Ale ja naprawdę nie potrzebuję żadnych lekarstw. Naprawdę! Mówię ci, czuję się świetnie! — Ja tu jestem lekarzem. — A pacjenci muszą słuchać lekarzy. — Bezwarunkowo. — Dobrze już, dobrze. Jedna rano, druga po południu. — To mi się podoba. Dlaczego nie pogłaszczesz mnie po głowie i nie podrapiesz za uszami jak ulubionego psa? pomyślała Susan, starannie kryjąc prawdziwe uczucia. — Czy miałeś czas przelecieć w nocy moje wyniki? — spytała. — Tak. Poświęciłem im prawie pięć godzin. Ty cholerny kłamco, zaklęła w duchu. Nie poświęciłeś im nawet żałosnych pięciu minut, ponieważ wiesz, że wcale nie jestem chora. — Pięć godzin? — spytała zamiast tego z podziwem. — Czy nie zanadto się dla mnie poświęcasz? Dziękuję ci bardzo. A co znalazłeś? — Chyba nic. Z wykresu EEG nie dowiedziałem się więcej ponad to, co mogłem odczytać w ciągu dnia. A zdjęcia rentgenowskie można by zamieścić w podręczniku dla studentów medycyny z podpisem: „czaszka absolutnie zdrowego człowieka”. — Dobrze chociaż, że zdjęcie nie wykazało, iż jestem małpą — zażartowała Susan. — A co z badaniami płynu mózgowego? Susan podjęła prowadzoną przez McGee grę. Głosowi swemu nadała nerwowe zabarwienie, pełne troski i niepokoju, oraz zmarszczyła lekko brwi, pozwalając, by McGee ze zmarszczek na jej czole również mógł odczytać lęk i niepewność jutra. — Zdaje się, że niczego nie zaniedbano — powiedział McGee. — Patolog niczego nie przeoczył ani nie postawił błędnej diagnozy. Susan westchnęła ciężko i spuściła ramiona. McGee zareagował na jej westchnienie, biorąc ją za rękę i próbując uspokoić. Susan walczyła z chęcią, by wyrwać mu dłoń i uderzyć w twarz. Spytała jednak bez cienia nienawiści w głosie: — I co teraz? Czy będziemy robić angiografię, o której wczoraj wspominałeś? — Nie, nie. Jeszcze nie teraz. Wciąż zastanawiam się nad celowością tego posunięcia. Zresztą zanim na serio zaczniemy rozpatrywać taką możliwość, musisz odzyskać więcej sił. Musimy więc poczekać przez kilka najbliższych dni. Wiem, że to działa na ciebie frustrujące i bardzo mi z tego powodu przykro, Susan.
176
Rozmawiali jeszcze około pięciu minut, głównie o sprawach osobistych. Przez cały czas McGee nie sprawiał wrażenia, że wie o domysłach Susan, o tym, iż patrzy ona na niego z innej i bezwzględnie mniej przychylnej, niż do tej pory, perspektywy. Susan dziwiła się swoim zdolnościom aktorskim i stwierdziła, że na pewno nie jest gorszą aktorką od siostry elmy. Pokonam tych sukinsynów ich własną bronią, pomyślała z niemałą satysfakcją. Muszę tylko zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi. Nikt w całej tej straszliwej grze nie był jednak tak dobry, jak McGee. On miał styl, klasę, potrafił nad wszystkim panować. Chociaż Susan wiedziała, że McGee jest kłamcą, to wystarczyło pięć minut pogawędki, by nieomal znów wpadła w jego sidła. Był taki miły i uważający, a jego oczy takie wrażliwe i niewinne, że wprost płynęła z nich uczciwość. Również troskliwość wydawała się szczera. Zawsze niezmiennie czarujący McGee, z tym swoim naturalnym, niewymuszonym uśmiechem. Ale najbardziej działało na Susan promieniowanie jego miłości. W towarzystwie McGee czuła się słodko i bezpiecznie jak dziecko w ramionach matki. W jej życiu było tylko dwóch mężczyzn, którzy ją kochali, chociaż ona nie odwzajemniała tego uczucia. Ale ani w jednym, ani w drugim przypadku nie odbierała tak silnych fal miłości, jak teraz. McGee wprost emanował swym uczuciem. A to wszystko było udawane. To musiało być udawane. On na pewno wiedział, o co w tym wszystkim chodziło. Ale gdy McGee wreszcie wyszedł, by kontynuować obchód, Susan znów pełna była wątpliwości. Znów zaczęła myśleć o tym, że może naprawdę dostaje pomieszania zmysłów. Ukryte pomieszczenia, sekretne przejścia, szpital pełen spiskowców? W jakim celu? Za jaką cenę? Łatwiej było uwierzyć we własne szaleństwo niż w to, że McGee to łajdak i oszust. Położyła głowę na poduszce i przez kilka minut spoczywała tak w bezruchu, popłakując trochę w bezsilnej złości na samą siebie, że brak jej wiary w człowieka, który być może naprawdę ją kocha. A może wprost przeciwnie, może płakała z powodu jego perfidii? Żal jej się zrobiło samej siebie. Bała się, że utraci mężczyznę, który stanowił ideał, o jakim marzyła przez całe życie. Ale z drugiej strony może należało odrzucić go jako cynicznego kłamcę? Myśli te wprawiły ją w jeszcze większe zakłopotanie, nie wiedziała, co jest prawdą, a co nie i co ma czuć w stosunku do tego człowieka. W końcu sięgnęła pod poduszkę i wyciągnęła pozłacaną mezuzę. Wpatrzyła się w nią. Zaczęła obracać w palcach w różne strony. Materialność przedmiotu rozwiała wreszcie wszystkie wątpliwości. Nie, nie tracę zmysłów, pomyślała Susan. Jestem umysłowo zupełnie zdrowa. Ale za to ogarnia mnie coraz większa złość.
177
*** O dziewiątej siostra Millie przyniosła tabletkę metylfenidatu. Susan odwinęła ją z opakowania i spytała: — A gdzie siostra elma? — W czwartki ma wolne — powiedziała pielęgniarka, nalewając dla Susan wody z dzbanka. — Miała jechać przed południem do myjni, żeby jej nawoskowali karoserię, a po południu wybierała się z przyjaciółmi na ostatni już w tym roku piknik. Ale nie pojedzie chyba, bo na popołudnie zapowiadają dziś ulewne deszcze. Ślicznie. Widzę, że dbamy o szczegóły, pomyślała Susan z odrobiną sarkazmu i podziwu dla autorów scenariusza. W czwartki ma wolne. Cóż za wspaniały pomysł! Ileż dodaje on realizmu i wiarygodności! Nawet jeśli nie jest to zwykły szpital, nawet jeśli elma Baker nie jest zwykłą pielęgniarką i nawet jeśli wszyscy jesteśmy zaplątani w niebywałą maskaradę, to jedna z aktorek ma wolny dzień, by uwiarygodnić swą rolę. Woskowanie karoserii. Ostatni już w tym roku piknik. To naprawdę śliczne szczególiki, naprawdę wiarygodne! Millie odstawiła dzbanek i podała Susan szklankę z wodą. Susan udała, że wkłada do ust tabletkę, a w rzeczywistości ukryła ją między palcami. Następnie wypiła dwa spore łyki wody z lodem. Od tej pory nie zamierzała przyjmować żadnych lekarstw, które by jej podawano. Wszystko przecież wskazywało na to, że ci ludzie ją powoli trują. *** Susan była naukowcem, więc w jej umyśle szybko pojawiła się myśl, że jest przedmiotem eksperymentów medycznych. Może nawet sama się zgłosiła do udziału w jednym z nich. A dotyczyły one manipulacji zmysłami oraz kontroli umysłu. Istniało wystarczająco dużo faktów usprawiedliwiających takie założenie. W latach sześćdziesiątych oraz siedemdziesiątych niektórzy naukowcy poddawali się na ochotnika doświadczeniom polegającym na wyeliminowaniu wrażeń zmysłowych. Zamykano tych ludzi w dźwięko- i światłoszczelnych komorach na tak długi okres, że stopniowo tracili kontakt z rzeczywistością i zaczynali mieć halucynacje. Susan była pewna, że to, co sama widzi, to nie są przywidzenia, podejrzewała jednak, że całe jej piętro stanowiło zamknięty oddział, na którym poddawano ją, a może i jeszcze kogoś, wyrafinowanemu eksperymentowi z kontrolowaniem umysłu. W grę wchodziło również pranie mózgu. O, tak, pomyślała Susan. Pranie mózgu to brzmi bardzo prawdopodobnie. Czy przypadkiem Korporacja Milestone nie była w coś takiego zamieszana?
178
Przez dłuższą chwilę bardzo poważnie rozważała taką ewentualność, ale ostatecznie ją odrzuciła. Nie potrafiła uwierzyć w to, że sama pozwoliłaby się w ten sposób wykorzystywać, nawet jeśli byłaby to część jej pracy lub część niezwykle ważnego, z punktu widzenia nauki, przedsięwzięcia. Zrezygnowałaby z pracy, która wymagałaby od niej takich niebezpiecznych zobowiązań. Zresztą, kto by się włączył w takie brudne moralnie doświadczenia? Słyszała, że takie rzeczy robili hitlerowcy ze swoimi ofiarami. Ale żaden szanujący się naukowiec nie dałby się wciągnąć w coś takiego. Co więcej, Susan była fizykiem i jej dziedzina w żaden sposób nie wiązała się z naukami biologicznymi. Pranie mózgu było wystarczająco odległe polu jej działania, by mogła spokojnie wykluczyć siebie jako osobę zaangażowaną w taki eksperyment. Nie, pomyślała, na pewno nie znalazłam się tu świadomie. Na pewno nie przyjechałam tu z własnej woli. *** Kilka minut przed godziną dziesiątą, na którą zaplanowana była dla Susan kolejna sesja fizykoterapeutyczna u pani Atkinson, zjawili się Murf i Phil. Jak zwykle gadali jak najęci i sypali z rękawa dowcipy. Susan chciała im przerwać i powiedzieć, że mogliby kandydować do Oscara w kategorii ról drugoplanowych, ale nie chciała się zdemaskować i przez całą drogę na dół milczała. Uśmiechała się tylko do nich od czasu do czasu i śmiała na głos, gdy uznawała to za stosowne. W czasie pierwszej części gimnastyki wykonała wszystkie ćwiczenia zalecone przez panią Atkinson. Później jednak udała, że złapał ją bolesny skurcz mięśnia udowego. Oczywiście, nic jej nie było, ale markowała ból tak przekonywająco, że instruktorka szczerze się jej stanem przejęła. Susan planowała na tę noc ucieczkę i nie chciała się niepotrzebnie wyczerpywać. Wolała zachować siły na później. Na pewno będzie ich potrzebowała. Pani Atkinson pozwoliła zakończyć ćwiczenia i zrobiła pacjentce dłuższy niż zwykle masaż. Potem dodała jej jeszcze nadliczbowe dziesięć minut masażu podwodnego. Pod natryskiem i później, w trakcie suszenia włosów, Susan stwierdziła, że od czasu wyjścia ze stanu śpiączki, nie czuła się jeszcze tak dobrze jak teraz. Na górę przewozili ją znów Phil i Murf. W pobliżu wind Susan zastygła w oczekiwaniu na kolejną „halucynację”, ale widać żadna nie była teraz planowana. Winda zjawiła się pusta i jazda minęła bez przeszkód. To dobrze, bo Susan nie ustaliła jeszcze taktyki na taką ewentualność. Co prawda bardzo by chciała zareagować agresywnie na pojawienie się napastników, chciałaby zaskoczyć ich swoim kontratakiem, chciałaby paznokciami poryć ich twarze aż do krwi i krew najlepiej udowodniłaby, czy są halucynacją, czy też nie, ale wiedziała,
179
że nie może wyrządzić im krzywdy, że nie może ich do niczego prowokować, bo dopóki nie byli świadomi tego, co Susan wie, dopóty przewaga leżała po jej stronie. Z chwilą odsłonięcia kart utraciłaby tę odrobinę przewagi oraz możliwość zaskoczenia przeciwnika. Musiała działać szybko, bo wkrótce ta maskarada skończy się, a wtedy „oni” przestaną starać się realizować plan doprowadzenia Susan do szaleństwa i zrobią coś jeszcze gorszego. Była o tym absolutnie przekonana. *** Susan zjadła wszystko, co podano jej na lunch. Kiedy pojawiła się siostra Millie, by zebrać naczynia, Susan ziewnęła i powiedziała: — No, to teraz ucięłabym sobie drzemkę. — Zamknę drzwi, żeby nie przeszkadzały pani hałasy z korytarza — zaproponowała pielęgniarka o lisiej twarzy. Gdy tylko siostra wyszła z sali, zamykając za sobą drzwi, Susan wstała z łóżka i podeszła do szafy. Otworzyła ją. Na półce stały walizki, które jakoby wydostano z rozbitego samochodu. Susan wyjęła je i rozłożyła na podłodze. Następnie, modląc się, żeby w ciągu najbliższych kilku minut nikt nie wszedł do pokoju, otworzyła jedną po drugiej i zaczęła grzebać w rzeczach, kompletując ubiór do ucieczki. Para dżinsów. Ciemny sweter. Grube, białe, wełniane skarpetki i para adidasów. Zwinęła wszystko razem, wrzuciła na dno szafy i zastawiła walizkami, by nic nie wystawało. Zamknęła szafę i szybko wróciła do łóżka, podniosła barierkę zabezpieczającą, obniżyła oparcie, położyła głowę i zamknęła oczy. Czuła się bardzo dobrze, bo wiedziała, że nareszcie trzyma swój los we własnych rękach. Po chwili przyszło jej do głowy coś bardzo niepokojącego. Co prawda większość jej myśli była teraz niepokojąca, ale najnowsze podejrzenie przyprawiło ją o gęsią skórę. A co by było, gdyby mnie teraz obserwowali? Może są tu gdzieś ukryte kamery, które śledzą każdy mój ruch przez 24 godziny na dobę? Jeśli zadali sobie tyle trudu, żeby zbudować ruchome ściany, to system wewnętrznej telewizji nie jest dla nich żadnym problemem. I wtedy wiedzieliby, że jestem w posiadaniu mezuzy oraz że planuję ucieczkę. Otworzyła oczy i rozejrzała się po pokoju, szukając miejsc, gdzie mogłyby być ulokowane obiektywy kamer. Najbardziej podejrzane były kratki wentylacyjne, tuż pod sufitem. Były dwa takie miejsca i znajdowały się na przeciwległych ścianach. Jeśli kamery umieszczono właśnie tam, w pewnym oddaleniu od kratek, by przypadkowy refleks świetlny na soczewce nie zdradził intrygi, to swym zasięgiem obejmowały prawie całą salę. Pod warunkiem, oczywiście, że były ruchome i posiadały zdolność obracania się tak pionowo, jak i poziomo.
180
Susan była zrozpaczona. Wcisnęła głowę w ramiona i zastygła w posępnym bezruchu. W miarę upływu czasu depresja ustępowała, gdyż Susan stwierdziła, że nie może być żadnych kamer. Gdyby takowe istniały, to widzieliby, że bawiła się mezuzą i Millie nie musiałaby przychodzić i o nią pytać. A gdyby widzieli ją z mezuzą, to baliby się, że rozszyfrowała ich grę i mogliby zrobić jej krzywdę. Czy na pewno zdecydowaliby się na to? Pewnie tak... Skoro Susan nie dawałaby się już nabierać na „halucynacje”, to jakiż by był sens w ich odgrywaniu? Jednak nie miała co do tego pewności, gdyż nie wiedziała, jakie kierowały nimi motywy. Może mieli jakiś cel w tym, by dalej się z nią bawić. Trzeba poczekać, pomyślała, wtedy się zobaczy. Jeśli udałoby się jej dziś w nocy uciec z tego „szpitala”, miałaby dowód na to, że w sali nie ukryto żadnych kamer. Z drugiej zaś strony, co by zrobiła, gdyby wydostała się z sali i na schodach spotkała czterech uśmiechających się do niej nieboszczyków? Wzdrygnęła się cała, choć teraz wiedziała już, że oni nie byli martwi. Trzeba poczekać. Potem się zobaczy.
15
Wczesnym popołudniem zerwał się silny wiatr. Wraz z nim nadciągnęły ciemne deszczowe chmury, które nieprzejrzystym całunem nakryły wrześniowe niebo. I znów przedwczesny mrok wypełnił salę szpitalną. Była to oczywista zapowiedź, iż nadciąga burza. Rozległ się grzmot, który przetoczył się gdzieś wysoko i odbił głośnym echem. Tylko na to czekały wielkie jak groch krople deszczu; sypnęły hojnie o szybę, niczym seria z automatu. Wiatr zaszumiał, jęknął i zaskowytał jak raniony zwierz, po czym ryknął rozjuszony. Tymczasem deszcz jakby zelżał, ale tylko na chwilę, bo zaraz znów rozległ się głośny, rytmiczny stukot po szybie. I tak następować miały po sobie fazy ulewy i mżawki, lejących się z nieba potoków wody i drobnego kapuśniaczku. Choć burza na zmianę to atakowała, to wycofywała się, niebo nie chciało się przetrzeć i z minuty na minutę stawało się coraz ciemniejsze. Noc zbliżała się wielkimi krokami, a Susan z wyraźnym strachem oraz podnieceniem czekała, co jej przyniesie. Już od godziny, leżąc na boku, plecami do zamkniętych drzwi, markowała sen. W rzeczywistości oczy miała szeroko otwarte, wpatrzone w padający deszcz. Właściwie nie musiała udawać, gdyż przez cały ten czas nikt nie pojawił się w sali, by sprawdzić stan pacjentki. Susan podniosła się i włączyła telewizor. Spędziła przed nim resztę popołudnia, choć nie zwracała szczególnej uwagi na to, co miga jej przed oczami. Jej umysł zajęty był czymś innym, a mianowicie planowaniem ucieczki. Punktualnie o piątej przyszła siostra Tina, która swą zmianę zaczęła godzinę wcześniej, i przyniosła zapowiedzianą tabletkę metylfenidatu oraz karaę świeżej wody z lodem. Susan udała, że bierze lekarstwo do ust, podobnie jak uczyniła to rano, a tabletkę ukryła w dłoni. W porze kolacji pojawił się McGee z dwiema tackami w ręku i oznajmił, że zje posiłek wraz z Susan. — Nie ma wprawdzie świec ani szampana — powiedział — ale są za to świetne kotlety wieprzowe i na deser szarlotka z orzechami.
182
— Świetnie — odparła Susan. — Ja raczej nigdy nie byłam smakoszką świec. McGee przyniósł również plik czasopism i dwie książki. — Pomyślałem, że może nie masz już nic do czytania. Jego wizyta trwała ponad dwie godziny i rozmawiali o różnych rzeczach. Po pewnym czasie sytuacja stała się dla Susan nie do zniesienia. Musiała udawać niewiniątko i okazywać miłość do człowieka, którego w rzeczywistości nienawidziła. Gra męczyła ją bardzo; odkrycie, iż jest całkiem niezłą aktorką, nie rekompensowało wyczerpania. Odetchnęła więc z ulgą, gdy McGee pocałował ją na dobranoc i wyszedł. Odetchnęła z ulgą, ale jednocześnie poczuła żal. Sama nie uwierzyłaby, że to możliwe, do czasu, kiedy doświadczyła tego, widząc, jak McGee wychodzi. A gdy zniknął za drzwiami, wypełniła ją nieznośna pustka, jakby utraciła coś sobie bliskiego. Wiedziała, że może go już więcej nie zobaczyć, najwyżej w sądzie, na ławie oskarżonych, gdzie zasiądzie za współudział w porwaniu i znęcaniu się. Chociaż wiedziała, że to oszust i łajdak, jednak dobrze się czuła w jego towarzystwie. Był wciąż taki czarujący. Z łatwością rozmawiało się z nim na każdy temat. Miał wspaniałe poczucie humoru oraz sympatyczny, zaraźliwy śmiech. A co gorsza, wciąż sprawiał wrażenie zakochanego w Susan. Wiedziała, że pod maską świętoszka kryje się nikczemnik, nie potrafiła jednak znaleźć ani jednego kłamstwa w potoku czułych słówek, którymi ją zalewał. Susan rzekła do siebie: przecież wiesz, co to za typ. A więc zapomnij o nim, wyrzuć go z pamięci. I nie wracaj już do niego myślami. Pomyśl raczej, jak się stąd wydostać. To jest w tej chwili najważniejsze — wydostać się stąd. Spojrzała na zegar stojący przy łóżku. Były trzy minuty po ósmej. Za oknem błyskawica rozświetliła mrok. A deszcz padał i padał. O dziewiątej siostra Tina przyniosła przepisany przez McGee środek nasenny. Susan przyłożyła dłoń do ust i udała, że połyka tabletkę. Następnie przyjęła od pielęgniarki szklaneczkę z wodą i popiła na niby to, co w rzeczywistości trzymała zaciśnięte w dłoni. — Życzę pani dobrej nocy — powiedziała pielęgniarka. — Dziękuję. Wierzę, że będzie dobra — odrzekła Susan. Kilka minut później, gdy pielęgniarki nie było już w sali, Susan zgasiła boczną lampkę. Noc wtargnęła do pomieszczenia, brutalnie wysysając zeń wszelkie barwy. Teraz wszystko wydawało się stalowoszare lub, tam gdzie padała mleczna poświata księżyca, matowobiałe. Padające przez okno blade światło nie było w stanie rozproszyć gromady cieni, jednak Susan zupełnie wystarczało. Odczekała w łóżku jeszcze kilka minut, wpatrzona w ciemny sufit, na którym raz po raz odbijały się jasne reflektory błyskawic, te same, które na ułamki sekund pokrywały
183
mokre od deszczu szyby świetlistym całunem. Susan chciała mieć pewność, iż pielęgniarka nie wróci za chwilę z jakimś dodatkowym lekarstwem albo informacją o porannych badaniach. W końcu wstała i podeszła do szafy. Z górnej półki wzięła dwie poduszki oraz dwa prześcieradła i zaniosła je na łóżko. Tam upozorowała za ich pomocą ludzki kształt, żeby wyglądało na to, iż pacjentka grzecznie śpi. Była to wielka prowizorka, ale Susan nie miała czasu, żeby zajmować się drobiazgami, zresztą nie przewidywano żadnej nagrody za dokładność. Wróciła do szafy, schyliła się i zza walizek wyciągnęła zwinięte ubranie. Następnie zdjęła szpitalną koszulę i włożyła dżinsy, sweter, skarpetki i adidasy. Podeszła do szai nocnej i z szuflady wyjęła swój portfel. Kątem oka dostrzegła na zegarze cyfry 21:34. Mezuzę schowała starannie do kieszeni spodni, nawet jeśli dla nikogo, poza nią samą, nie byłaby ona żadnym dowodem. Zbliżyła się do drzwi, przytknęła do nich ucho i nasłuchiwała. Z korytarza nie dobiegały żadne odgłosy. Przez chwilę wahała się jeszcze, a serce biło jej jak młotem. Potem wytarła spocone dłonie o spodnie i otworzyła drzwi. Ale nie szeroko. Wyjrzała na korytarz. Był jasno oświetlony. Otworzyła drzwi nieco szerzej i wysunęła głowę. Rozejrzała się wokół, ale nikogo nie dostrzegła. Na korytarzu panowała cisza, cisza tak głęboka, że można by podejrzewać, iż wszyscy opuścili budynek. Gdyby nie wyślizgana podłoga i zapalone światło, można by sądzić, że od lat nie stanęła tu ludzka stopa. Susan wyszła z sali i delikatnie zamknęła za sobą drzwi. Ale bała się zrobić krok naprzód. Wstrzymała oddech i przywarła plecami do ściany, gotowa w każdej chwili — jeśli tylko usłyszałaby kroki nadchodzącej pielęgniarki — wrócić do sali, schować pod łóżko manekina z kocy oraz prześcieradeł, położyć się i udawać, że śpi. Po lewej ręce Susan miała tę część korytarza, która zbiegała się z głównym holem i korytarzami bocznych skrzydeł. Jeśli miałyby być jakieś kłopoty, to należało ich się spodziewać raczej z tamtego kierunku, gdyż tam właśnie, w korytarzu głównego skrzydła, znajdowała się dyżurka. Wszędzie panowała niemal absolutna cisza, mącona od czasu do czasu płynącym z oddali pomrukiem grzmotów. Susan stwierdziła wreszcie, że dalsze wyczekiwanie może okazać się bardziej ryzykowne niż jakiekolwiek działanie. Ruszyła więc w prawo, w stronę przeciwną do zbiegu trzech korytarzy, kierując się do schodów przeciwpożarowych, do dużych drzwi, nad którymi widniał czerwony napis: WYJŚCIE. Szła, trzymając się ściany, i stale patrzyła za siebie.
184
Skrzypienie gumowych podeszew jej butów o wypolerowaną podłogę było doprawdy nieznośne. Nie był to głośny dźwięk, ale denerwował nie mniej niż zgrzyt paznokci po tafli szkła. Dotarła bez przeszkód do metalowych drzwi wyjścia ewakuacyjnego i je otworzyła. Klamka zgrzytnęła, zaskrzypiały zawiasy i Susan nerwowo zadrżała. Wyszła szybko na klatkę schodową i zamknęła za sobą ciężkie drzwi, jak tylko potrafiła najciszej. Schody były z gołego betonu. Oświetlały je słabe żarówki, po jednej na każdym półpiętrze. Po ścianach pełzały cienie o najprzeróżniejszych kształtach. Susan zatrzymała się na chwilę i nasłuchiwała. Szybko zauważyła, że panowała tam jeszcze głębsza cisza niż na korytarzu. No tak, pomyślała zaraz, tyle hałasu narobiłam z tymi drzwiami, że jeśli tu, na schodach, byłby jakiś strażnik, to oczywiste jest, że teraz siedziałby cicho, nasłuchując, czy ktoś się nie zbliża. Po chwili nabrała pewności, iż jest na klatce sama. Chyba nie wystawili straży, bo nie spodziewali się zapewne, że pacjentka podejmie próbę ucieczki, nie spodziewali się, że Susan przejrzy ich grę. A personel szpitala — lub tego, co w jej oczach za szpital miało uchodzić — poruszał się między piętrami windą, używając schodów tylko w przypadku awarii zasilania. Susan podeszła do czarnej metalowej poręczy, przechyliła się i spojrzała do góry, potem w dół. Nad sobą miała dwa piętra, a poniżej już tylko parter. Zeszła na dół. Na parterze czekały na nią dwie pary drzwi. Jedne, na wprost schodów, prowadziły najwyraźniej na korytarz. Drugie, przeciwległe, musiały wieść na zewnątrz. Susan podeszła do nich i uchyliła lekko. Zimny prąd powietrza wtargnął gwałtownie do środka i zaczął pląsać od ściany do ściany. Upodobał sobie szczególnie nogi Susan, wokół których skakał jak pies, niepewny, czy ma ugryźć, czy też pomachać ogonem. Na zewnątrz znajdował się parking skąpany w deszczu. Oświetlały go dwie wysokie latarnie, każda z nich zakończona parą kulistych lamp sodowych, które rzucały wokół żółtawy blask. Parking był na tyle mały, że nie mógł służyć nikomu więcej poza personelem oraz odwiedzającymi „szpital”. Ale dlaczego tak mało stało aut? Wprawdzie minął już czas wizyt, ale przecież w nocy też pracowali tu ludzie. Tymczasem na betonowej płycie stały tylko cztery samochody: pontiac, ford i dwa pojazdy nie znanych Susan marek. Na parkingu nie było nikogo, więc wyszła z budynku, a drzwi zamknęły się za nią prawie bezszelestnie. Deszcz właściwie przestał już padać i na ziemię zaczęła spływać delikatna mgiełka. Burza uspokoiła się i tylko cienkie nitki błyskawic przecinały nocne niebo. Jednak wiatr był nadal gwałtowny, wył jak ranne zwierzę, targał włosy Susan we wszystkie strony i wyciskał jej łzy z oczu. Wtuliła głowę w ramiona i zmrużyła oczy. Niezależnie od wiatru na zewnątrz musiała panować zaskakująco niska temperatura,
185
gdyż Susan poczuła, jak marzną jej policzki i ramiona. Żałowała, że nie miała kurtki. Pogoda wydała jej się wyjątkowo nietypowa jak na Oregon we wrześniu. Taki ziąb przemawiałby bardziej za listopadem lub nawet grudniem. Czyżby okłamywali ją, jeśli chodzi o datę? Ale dlaczego mieliby to robić? A dlaczego nie? Wszystko było teraz jednakowo prawdopodobne. Susan przyczaiła się na chwilę w cieniu wiecznie zielonego krzewu iglastego. Zastanawiała się, w którą stronę ma się teraz udać. Mogła pobiec wzdłuż frontu budynku do drogi, która prowadziła bezpośrednio do miasteczka. Mogła też wybrać okrężną, ale bardziej bezpieczną drogę przez wzgórza: wtedy nie zostałaby zauważona z okien szpitala. Znów uderzył gdzieś w pobliżu piorun. Zabrzmiało to jak huk przy wykolejeniu się pociągu. Czyżby powracała burza? W tej sytuacji, a także ze względu na wilgotną mgłę, Susan groziło, że bardzo szybko przemoczy ubranie do suchej nitki. Nagle przyszła jej do głowy szalona myśl, tak bardzo szalona, że nie rozważała jej nawet, tylko od razu wcieliła w czyn. Podbiegła do najbliższego samochodu, zielonego pontiaca. Na parkingu stały cztery auta, a więc były cztery szansę, że ktoś pozostawił kluczyki w stacyjce, schował pod siedzeniem lub za daszkiem przeciwsłonecznym. W takich prowincjonalnych miasteczkach jak Willawauk, w przeciwieństwie do dużych miast i ich przedmieść, nie istniał problem złodziei samochodowych, gdyż tutaj wszyscy się znali i ufali sobie wzajemnie. Zobaczymy, pomyślała Susan. Chyba jednak nie będę miała szczęścia. Nacisnęła klamkę zielonego pontiaca. Klamka ustąpiła. Drzwi nie były zamknięte kluczykiem. Susan otworzyła je i w tej samej chwili zapaliło się sufitowe światełko, które wydało jej się tak jasne, jak snop światła z latarni morskiej. Przestraszyła się, że za chwilę włączy się alarm, a to oznaczałoby wpadkę. Cholera! zaklęła w duchu. Usiadła na przednim siedzeniu za kierownicą i zatrzasnęła za sobą drzwi. Nie martwiła się już o to, czy robi hałas, czy nie. Najważniejsze, żeby zgasić to cholerne światło! Głupia jestem, zwymyślała się po chwili. Przez skąpaną w strumieniach deszczu przednią szybę rozejrzała się po okolicy. Nie zauważyła nikogo. Potem spojrzała na oświetlone okna trzypiętrowego szpitala. W żadnym z okien nie dostrzegła stojącej sylwetki. Odetchnęła z ulgą i zaczerpnęła głęboko powietrza. We wnętrzu samochodu unosił się stęchły dym papierosowy. Susan nie paliła i łatwo wyczuwała tę drażniącą ją woń. Tym razem jednak zapach wydał jej się nawet przyjemny, bo był to zapach normalnego, pozaszpitalnego świata.
186
Nagle nabrała pewności, że wszystko się uda. Schyliła się i zaczęła macać podłogę pod siedzeniem w poszukiwaniu kluczyków. W pewnym momencie jej wzrok spoczął na stacyjce oświetlonej skąpo przez padające z zewnątrz światło. I wtedy zmartwiała... W stacyjce tkwiły kluczyki. Ich widok wybił Susan z równowagi. Patrzyła na nie z mieszaniną podniecenia i przestrachu. Różne myśli zaczęły przychodzić jej do głowy. Coś tu nie tak. Dlaczego? Nareszcie sprzyja mi szczęście. To wszystko idzie mi zbyt łatwo. Przecież chciałam, żeby tak było. Ale to naprawdę idzie mi zbyt łatwo. W małych miasteczkach ludzie zostawiają kluczyki w stacyjce. I ja miałam akurat szczęście znaleźć taki samochód? A co w tym podejrzanego? To, że jest to pierwszy samochód z brzegu. Mam po prostu szczęście. Należało mi się. To zbyt proste! Nagle gęsta sieć błyskawic przecięła czarne jak smoła niebo, a za chwilę nadciągnął za nimi głuchy grzmot. Zaczął padać deszcz, najpierw nieśmiało, drobnymi kropelkami, wkrótce już odważnie siekł powietrze ciężkimi strugami. Susan wsłuchała się w jego rytm, wybijany na dachu samochodu. Patrzyła na potoki wody, spływające po przedniej szybie i tworzące na betonowej nawierzchni kałuże, w których odbijało się żółtawe światło latarni. Teraz już wiedziała, że na pewno nie uda się do miasteczka na piechotę, zwłaszcza że było odległe co najmniej o kilometr. A gdyby iść okrężną, bezpieczniejszą drogą, to dystans jeszcze by się zwiększył. Po co pchać się na deszcz, mając do dyspozycji zupełnie przyzwoity samochód? No, dobrze, może istotnie wszystko działo się zbyt łatwo, ale kto powiedział, że zawsze ma iść jak po grudzie? Jeśli wszystko udawało się do tej pory jak najlepiej, to po prostu do Susan nareszcie uśmiechnęło się szczęście. I nic poza tym. Cóż bowiem mogło się kryć za tym, że Susan z łatwością realizowała plan ucieczki? Przekręciła kluczyk w stacyjce. Silnik zapalił za pierwszym razem. Włączyła światła i wycieraczki, zwolniła hamulec, wrzuciła bieg i ruszyła. Celowo wjechała pod prąd na jednopasmowy, krótki odcinek jezdni, który prowadził na parking. Gdyby wyjechała normalną drogą, musiałaby zapewne minąć jakąś budkę strażnika, który zainteresowałby się samochodem i kierowcą. Na szczęście nikt w tym czasie nie wjeżdżał na parking i Susan bezkolizyjnie, acz z duszą na ramieniu, wyjechała na ulicę.
187
Zatrzymała się na chwilę i spojrzała przez ramię na budynek, z którego udało jej się uciec. Na równo przystrzyżonym trawniku stał okolony krzewami wysoki kamienny postument, z którego wyrastała błękitna tablica. Oświetlona była małymi reflektorkami, umieszczonymi u góry, dzięki czemu, mimo nie sprzyjającej pogody, Susan bez trudu mogła odczytać napis, tworzony przez duże, białe litery: KORPORACJA MILESTONE Zatkało ją ze zdziwienia. Patrzyła i nie mogła uwierzyć. Jeszcze raz uniosła oczy, by spojrzeć na niski, trzypiętrowy budynek. Poczuła mętlik w głowie, strach i złość. To w ogóle nie był szpital! A więc co to było, na Boga?! Przecież Korporacja Milestone miała się mieścić w Newport Beach w Kalifornii. Tam, gdzie mieszkała. Tam, gdzie podobno pracowała. Dobra, przede wszystkim muszę stąd spływać, potem będę się zastanawiać, zdecydowała w duchu. Skręciła w lewo i zaczęła oddalać się od budynku Korporacji Milestone, jadąc w dół, do miasta. Poprzez deszcz i delikatną mgłę, kładącą się w kotlinie, Susan widziała Willawauk jako mozaikę niewyraźnych świateł, których pochodzenie trudno było ustalić. Pamiętała, że doktor Viteski mówił, iż w Willawauk mieszka osiem tysięcy osób. To musiała być zwykła przechwałka, gdyż miasteczko nie wyglądało na takie, w którym mieszkałoby więcej niż cztery tysiące ludzi. W połowie drogi zorientowała się, że Willawauk istotnie musi być bardzo małe. Spozierając poprzez pracujące rytmicznie wycieraczki, widziała tylko jedno skupisko kolorowych, migoczących i pulsujących świateł, jakby cała osada była wielkim neonem. To jednak mogło być wrażenie powodowane przez deszcz ograniczający widoczność. Mimo wszystko Susan była przekonana, że nawet cztery tysiące to przesadzona liczba. Miasteczko robiło wrażenie jeszcze mniejszego. W pewnym momencie droga skręcała ostro w prawo i to oznaczało już ostatni odcinek jazdy ze wzgórza do miasta, tu spotykało się pierwsze przycupnięte przy trasie domy. W niektórych oknach błyskało światło, inne pozostawały ciemne, a wszystkie były niewyraźne ze względu na padający deszcz i mgłę. Droga zmieniła się nagle w ulicę Główną. Mogli wymyślić dla swojej głównej arterii jakąś bardziej oryginalną nazwę, pomyślała Susan. Śródmieście Willawauk przypominało tysiące innych miasteczek w Stanach — centralnym punktem był tu niewielki park, przy wejściu do którego znajdował się pomnik bohaterów wojny domowej. Obok usytuowany był wyszynk oraz grill-bar „Dew Drop Inn”, który zapraszał pomarańczo-
188
wym neonem z dogasającą już literką D w pierwszym wyrazie. W oknach knajpy świeciły kolorowe, powyginane rurki neonowe, układające się w nazwy marek serwowanych tam gatunków piwa. Jadąc ulicą, Susan mijała liczne sklepy, głównie mniej znanych, lokalnych sieci, oraz to, co w każdym mieście znajdować się powinno, a więc kino, grające aktualnie dwie komedie, przeboje minionego lata, filmy „Arthur” oraz „Continental Divide”, bank (First National Bank of Willawauk), kasę oszczędnościowo-pożyczkową (ri Savings and Loan), dom sprzedaży wysyłkowej Searsa oraz — na skrzyżowaniu — trzy stacje benzynowe koncernów Arcon, Union 76 i Mobil. Nad pomieszczeniami ria świeciła elektroniczna tablica pokazująca czas i temperaturę powietrza. Obok znajdował się duży Dom Kawy, gdzie można było nie tylko kupić dziesiątki różnych jej gatunków, ale i napić się przy stoliku aromatycznego napoju. Susan widziała nawet przez szybę kilku klientów. Dalej znajdował się sklep braci Giullini z elektroniką, mała księgarnia, jeszcze jedna knajpa, salon gier „Galaktyka”, apteka, sklep branży „1001 drobiazgów”, zakład pogrzebowy — firma Hathaway i Synowie, cofnięty trochę od ulicy — i wreszcie tani bar szybkiej obsługi oraz sklep meblowy. Na samym rogu przy kolejnym skrzyżowaniu straszył ciemnymi oknami wystawowymi pusty lokal z napisem „Do sprzedania”. Typowe, amerykańskie miasteczko. Było w nim jednak coś, co napawało Susan niepokojem. Coś nie podobało się jej w tym miejscu, wszystko było zbyt nowe i wymuskane, jakby sztuczne. Nawet stacje benzynowe, spłukane deszczem i błyszczące teraz w świetle latarni, sprawiały wrażenie zbyt czystych, zbyt porządnych, jak gdyby dopiero je wybudowano albo używano ich bardzo rzadko. Dookoła ani śladu śmieci, plam i zapachów charakterystycznych dla stacji benzynowych. Wszystkie dystrybutory, budynki stacji, łącznie z pobliskim warsztatem, tchnęły wprost świeżością. Po obu stronach ulicy wycięto w chodniku równoboczne dziury, w których rosły drzewa, wszystkie jednakowej wysokości i o równiutko przyciętych koronach, tak że prawie nie różniły się jedno od drugiego. W stojących po obu stronach ulicy latarniach ani jedna żarówka nie była wypalona. Ani jedna. Zdaje się, że najgorszym — i jedynym — odstępstwem od porządku w tym mieście była dopalająca się literka w neonie baru „Dew Drop Inn”. Możliwe, że Willawauk zamieszkiwali ludzie o dużym poczuciu lokalnej obywatelskiej godności, a przy tym niezwykle prężni w działaniu. A może to tylko deszcz spłukał wszystkie brudy, mgła zaś rozmyła obraz, powodując, iż niewidoczne stawały się wszystkie rażące szczegóły? Tyle że deszcz zwykle czynił ulice bardziej ponurymi i zaniedbanymi, aniżeli były w istocie. I czy naprawdę przesadnie porządny, niemal sztuczny wygląd miasta można było wytłumaczyć lokalnym patriotyzmem jego mieszkańców? Inną dziwną rzeczą, którą zauważyła Susan, była mała liczba samochodów. Przy krawężnikach na odcinku od parku do stacji benzynowych zaparkowane były tylko trzy samochody osobowe i jeden terenowy. Na parkingu przed kinem stały tylko dwa auta, a przy barze też dwa, w tym jeden dostawczy. Na całej ulicy tylko pontiac Susan znajdował się w ruchu.
189
No, cóż... Psia pogoda. W taki deszcz lepiej siedzieć w domu. Z drugiej strony, czy ludzie nie wychodzą na ulicę, gdy tylko spadnie z nieba kilka kropel? Cholera, nie! Na pewno nie tylu z nich zostaje wtedy w czterech ścianach. „Dew Drop Inn” to taki rodzaj lokalu, który w czasie brzydkiej pogody powinien robić najlepsze interesy! Deszcz nie powstrzyma pijaczków przed udaniem się do źródełka, wielu z nich przybędzie do knajpy samochodami, a w drodze powrotnej do domu, o drugiej nad ranem, rozbije się na śliskiej nawierzchni. Jedź dalej, powiedziała do siebie Susan. Przejedź przez tę osadę i się nie zatrzymuj. Coś tu jest nie tak. Niestety, nie miała żadnej mapy, a okolicy zupełnie nie znała i nie wiedziała, w jakiej odległości znajduje się najbliższa miejscowość. Bała się poza tym, że po przejściach w szpitalu... nie, w Milestone, naprawdę może cierpieć na jakieś zaburzenia psychiczne. W tym momencie zobaczyła na rogu tablicę: SZERYF OKRĘGU WILLAWAUK SIEDZIBA GŁÓWNA WILLAWAUK, OREGON Susan pomyślała, że może nareszcie tu znajdzie jakąś pomoc i wjechała na parking przed budynkiem szeryfa. Był to przysadzisty dom z piaskowca, pokryty dachówką, z całkowicie przeszklonymi drzwiami wejściowymi; nie miał powagi i majestatu, jakie cechowały zwykle tego typu budowle. Susan zatrzymała skradzionego pontiaca tuż przy wejściu. Cieszyła się, że może wreszcie wysiąść z samochodu, bo smród nikotynowy zaczął już dawać się jej we znaki. Przebiegła pod strugami deszczu i skryła się pod olbrzymim świerkiem. Wśród konarów hulał wiatr, zawodząc przy tym i szepcząc na przemian. Stamtąd dała nura pod aluminiową markizę, która osłaniała wejście do budynku. Pchnęła szklane drzwi i znalazła się w środku. Było to typowe wnętrze instytucji państwowej, szare, smutne ściany, mrugające świetlówki i poplamione płytki PCV na podłodze. Drewniany kontuar z blatem w kształcie litery U pomalowanym na trudny do określenia kolor oddzielał poczekalnię, w której znajdowała się Susan, od urzędowej części pomieszczenia. Minęła rząd metalowych, na pewno bardzo niewygodnych krzeseł, ustawionych pod ścianą, oraz dwie tablice, na których wisiały różne plakaty propagandowe. Podeszła do kontuaru. Po drugiej stronie stały biurka, stoły, szafy na akta, fotokopiarka oraz butla z wodą pitną. Na ścianie wisiały: duża mapa okręgu Willawauk oraz tablica pokryta instrukcjami, zdjęciami, listami gończymi i wycinkami z gazet.
190
W sąsiednim pomieszczeniu, poza zasięgiem wzroku Susan, musiała siedzieć policjantka obsługująca radiostację, gdyż przez uchylone drzwi dobiegał kobiecy głos, wysyłający rozkazy i przyjmujący meldunki. Wyładowania atmosferyczne wyraźnie psuły jakość połączeń. W pomieszczeniu głównym znajdował się tylko jeden mężczyzna. Siedział przy biurku plecami odwrócony do barierki i pisał coś na maszynie marki IBM Selectric. — Przepraszam — zaczęła Susan, ocierając wierzchem dłoni krople deszczu z twarzy. — Czy może mi pan pomóc? Policjant odwrócił się na swym obrotowym krześle, uśmiechnął i powiedział: — Oczywiście. Jestem inspektor Whitlock. Czym mogę służyć? Wyglądał młodo, mógł mieć dwadzieścia, może dwadzieścia jeden lat. Był nieco korpulentny. Miał ciemne blond włosy, okrągłą twarz, dołek w brodzie, krótki, zadarty nos i małe, rozbiegane świńskie oczka. Uśmiechał się wrednie. To był Carl Jellicoe. Susan zaczerpnęła głęboko powietrza, które tysiącem drobnych igiełek zaczęło ranić jej płuca. Koszmarny obraz nie znikał. Gdy ten mężczyzna nosił strój sanitariusza, nazywał się Dennis Bradley. Teraz miał na sobie brązowy mundur z plakietkami Biura Szeryfa Okręgu Willawauk, przyszytymi do lewego ramienia oraz kieszonki na piersi, a w czarnej, skórzanej kaburze przy pasie — rewolwer kalibru 45. Przedstawiał się jako inspektor Whitlock. Susan odebrało mowę. Szok był tak wielki, że z gardła, które nagle stało się sztywną skorupą, nie mogła wydobyć nawet jęku. Koniuszkiem języka oblizała spierzchnięte, gorące wargi. Nie mogła się ruszyć. Powoli wypuściła z płuc powietrze i udało jej się opanować oddech, ale wciąż nie potrafiła ruszyć się z miejsca. — Niespodzianka, niespodzianka! — krzyknął Jellicoe, uśmiechając się głupkowato, podczas gdy wstawał z krzesła. Susan pokręciła głową, zrazu powoli, potem gwałtownie i szybko, jakby chcąc zaprzeczyć istnieniu tego, co widziała na własne oczy. — Czy ty rzeczywiście myślałaś, że tak łatwo przed nami uciekniesz? Naprawdę tak myślałaś? — spytał, stając w rozkroku i dotykając swej kabury. Susan, wciąż patrząc na niego, znieruchomiała, stopy wrosły jej w podłogę. Dłońmi złapała mocno za drewniany blat, jakby stanowił on jedyny pomost do rzeczywistości. Nie odwracając od Susan swych małych, świńskich oczek, Jellicoe krzyknął do kogoś, kto znajdował się w drugim pomieszczeniu:
191
— Chodź, zobacz, kogo tu mamy! Z sąsiedniego pokoju wyszedł kolega Jellicoe. Mógł mieć dwadzieścia albo dwadzieścia jeden lat. Rude włosy, brązowe oczy i twarz nakrapiana piegami — wszystko to było dla Susan znajome. W szpitalu udawał sanitariusza i przedstawiał się jako Patrick O’Hara. Susan nie wiedziała, pod jakim nazwiskiem teraz występuje, za to pewna była jego tożsamości sprzed trzynastu lat, kiedy ten młody mężczyzna uczył się w Briarstead College i kiedy współuczestniczył w zabójstwie Jerry’ego Steina, dokonanym przez bandę w Pieczarze Gromów. Wtedy nazywał się Herbert Parker. — Fiu, fiu! — Parker udał rozbawienie. — Tylko dlaczego ona taka blada? — Biedaczka miała już nadzieję, że udało jej się przed nami uciec — wyjaśnił Jellicoe. — Naprawdę? — Tak. — Cóż za naiwność! Czy ona nie wie, że przed nami nie ma ucieczki, gdyż jesteśmy... martwi? Jellicoe skrzywił się w uśmiechu, skierowanym do Susan. — Czy nie wiesz, że my jesteśmy martwi, ty stara dziwko? — Przecież czytałaś o tym w gazetach — przypomniał jej Parker. — Nie pamiętasz już? — To był wypadek samochodowy — podpowiedział Jellicoe. — Przed jedenastu laty. W sąsiednim pomieszczeniu jakaś kobieta obsługiwała spokojnie radiostację i porozumiewała się z wozami patrolowymi krążącymi po całym okręgu, tak jakby tu nic nadzwyczajnego się nie działo. Ale na pewno też zamieszana była w tę intrygę! — Nasz samochód przekoziołkował jak dziecinna zabawka — powiedział Carl Jellicoe. — Przekoziołkował dwa razy — dodał Parker. — Nic z niego nie zostało. — Z nas też nic nie zostało. — Wszystko przez tę flądrę. Obaj zaczęli zbliżać się do kontuaru, ale bez pośpiechu; szli powoli między biurkami i uśmiechali się do Susan. — Teraz też pewnie myśli, że uda jej się uciec przed nami — powiedział Jellicoe. — Ty głupia dziwko! — krzyknął Parker. — My jesteśmy martwi. Czy nie rozumiesz, co to znaczy? Przed nami nie możesz się nigdzie ukryć! — Ponieważ my możemy być wszędzie. — Zawsze. — Czas i odległości nie stanowią dla nas przeszkód.
192
— To jedna z zalet bycia martwym. — Jedna z niewielu zalet bycia martwym. Jellicoe zachichotał. Byli już prawie przy kontuarze. Spokojny oddech Susan zamienił się w astmatyczne rzężenie. — Wy wcale nie jesteście umarli, wy... skubańcy! — Susan wreszcie odzyskała głos. — O tak! Jesteśmy umarli! — Pochowali nas w grobach. — A potem poszliśmy do piekła. — Skąd wróciliśmy tutaj. — Teraz tutaj będzie piekło. — Tylko dla ciebie, Susan. Specjalnie dla ciebie urządzimy tutaj prawdziwe piekło. Jellicoe był już przy klapie w kontuarze, która, uniesiona do góry, pozwalała przejść z urzędowej części pomieszczenia do poczekalni. Na drewnianym blacie, prawie w zasięgu ręki Susan, stała ciężka, szklana popielniczka. Susan podbiegła dwa kroki do barierki, złapała przedmiot i rzuciła, celując w głowę Jellicoe. Mężczyzna nie zamierzał udowadniać, że naprawdę jest duchem. Nie stał dalej wyprostowany i nie pozwolił, by popielniczka przeszyła na wylot jego niematerialne ciało. Wykazał wyjątkową — jak na nieboszczyka — trwogę przed uszkodzeniem ciała. Schylił się i przykucnął na podłodze. Popielniczka nie trafiła go, uderzyła w metalowe biurko, rozbiła się i w kawałkach spadła na ziemię. Na kontuarze stała też wielka, policyjna latarka z długim trzonem. Susan złapała ją i podniosła wysoko nad głową, gotowa w każdej chwili uderzyć napastnika. Zauważyła jednak kątem oka, że Herbert Parker sięga po rewolwer. Zrezygnowała więc z walki i czym prędzej wybiegła na zewnątrz. Na dworze wiatr szarpał gałęzie olbrzymiego świerku, a błyskawice oświetlały jasnym światłem każdą z dziesiątków tysięcy zielonych igiełek. Susan podbiegła do skradzionego pontiaca i otworzyła gwałtownym ruchem drzwi. Wsiadła i wyciągnęła rękę w stronę stacyjki, w której zostawiła kluczyki. Kluczyków nie było. „Specjalnie dla ciebie urządzimy tutaj prawdziwe piekło”. Susan obejrzała się na drzwi do budynku. Jellicoe i Parker właśnie z niego wychodzili. Nie spieszyło się im. Susan błyskawicznie przesunęła się na fotel pasażera i wysiadła z samochodu na drugą stronę, tak że oddzielał ją teraz od obu mężczyzn.
193
Rozejrzała się dokoła, szukając najlepszej drogi ucieczki, z nadzieją, że osłabione nogi wytrzymają tę eskapadę. Bogu niech będą dzięki za fizykoterapię u pani Atkinson! Gdyby nie gimnastyka, Susan nie dotrwałaby do tej chwili. Ale cztery dni ćwiczeń i obfitego jedzenia to jeszcze za mało, by porywać się na takie czyny. Na pewno zabraknie jej sił dużo wcześniej niż obu napastnikom. Jellicoe otworzył usta i, przekrzykując wycie wiatru oraz uderzenia piorunów, oznajmił Susan: — Przed nami nie ma ucieczki! — Nigdzie się przed nami nie ukryjesz! — dorzucił Parker. — Odpierdolcie się ode mnie! — krzyknęła Susan i zaczęła biec.
16
Dom wyglądał z zewnątrz porządnie i zapraszająco. Ogrodzony był płotem z drewnianych sztachet pomalowanych na biało, posiadał duży ganek również z drewnianą, rzeźbioną balustradą, do którego prowadziła otoczona krzewami alejka. Na werandzie zawieszona była stara, zniszczona huśtawka. Poprzez koronkowe firanki w oknach na parterze wypływało ciepłe, żółtawe światło. Przez kilka minut Susan stała przy furtce i zastanawiała się, czy będzie tu bezpieczna. Deszcz wciąż padał i padał, a Susan przemoczona była do suchej nitki. Zmarznięta, szczękała zębami i bardzo chciała dostać się do środka, gdzie mogłaby się ogrzać i wysuszyć, ale nie chciała ryzykować dostania się w kolejną pułapkę. Dlatego stała przed domem i starała się ocenić, czy również tam może się kryć niebezpieczeństwo. No, dalej! nakazała sobie w myśli. Nie stój tak! Idź tam! Przecież całe miasteczko nie może brać udziału w tej intrydze! Oczywiście, w szpitalu wszyscy spiskowali przeciwko niej, ale to nie był prawdziwy szpital! To była Korporacja Milestone, cokolwiek się pod tą nazwą kryło! Wyraźny udział policji w całej aferze stanowił fakt przerażający i godny ubolewania, ale po okresie zdumienia Susan szybko zrozumiała, jak to jest możliwe. Czasami w małych miastach, gdzie życie gospodarcze zdominowane jest przez jeden koncern, który daje zatrudnienie większości mieszkańców oraz płaci olbrzymie podatki, bywa tak, iż koncern ten wywiera wpływ na lokalne władze. Jego możliwości nacisku są tak duże, że może nawet wykorzystywać samorządną policję do ochrony swoich interesów, a nawet wykonywania pewnych działań, do których nie jest powołana. Susan nie wiedziała, jaką część mieszkańców Willawauk zatrudniała Korporacja Milestone, ale widziała wyraźnie, że wpływy i pieniądze zrobiły w biurze szeryfa swoje; stróże porządku byli doszczętnie skorumpowani. Wyjaśnienie tej sytuacji nie czyniło jej jednak ani trochę mniej odrażającą. Na tym spisek powinien się kończyć. Jego częścią była korporacja, wszyscy jej pracownicy oraz policja. Tyle Susan była w stanie przyjąć. Konspiracja nie mogła jednak obejmować tysięcy ludzi, bo wtedy nie byłaby konspiracją. Należy wykluczyć uczestnictwo w spisku zwykłych mieszkańców miasteczka, gdyż taka ewentualność jest zupełnie nieprawdopodobna.
195
Ale nadal stała w deszczu i patrzyła na dom. Nie ważyła się jeszcze otworzyć furtki i podejść do ganku. Zazdrościła ludziom, którzy tam, w środku, mieli sucho i ciepło, a jednocześnie się ich bała. Znajdowała się trzy przecznice od siedziby szeryfa. Nie miała większych trudności, by zgubić Parkera i Jellicoe. Skrył ją mrok, pod którego osłoną uciekła, posuwając się po trawnikach, od drzewa do drzewa, aż wybiegła na tę ulicę. Gdy teraz myślała o swej ucieczce przed fałszywymi policjantami, doszła do wniosku, że znów, tak jak z kradzieżą samochodu, wszystko poszło jej zbyt łatwo. Pomyślała, że już wcześniej powinna była obudzić się w niej czujność. Nagle wyjątkowo jasna błyskawica zmieniła na chwilę noc w dzień. Deszcz zaczął padać jeszcze intensywniej i Susan zauważyła, że się ochłodziło. To wystarczyło, by zdecydowała się otworzyć furtkę, podejść do werandy, wejść na ganek i zadzwonić do drzwi. Była to w tej chwili jedyna rzecz, jaką mogła zrobić, a przynajmniej żadna inna nie przychodziła jej do głowy. Nie miała dokąd pójść, nie miała do kogo się zwrócić, pozostali jej tylko obcy ludzie, wybrani na chybił trafił, mieszkający w obcych domach przy obcych ulicach obcego miasta. Zapaliło się górne światło na werandzie. Susan zmusiła się do miłego uśmiechu i miała nadzieję, że wygląda niegroźnie. Wiedziała, że jej postać nie może w tej chwili budzić zaufania. Na głowie miała mokre, pozlepiane i potargane włosy. Twarz wciąż chuda i wymizerowana, rozgorączkowane i przestraszone oczy. Na dodatek cała ociekała wodą. Bała się, że taki wygląd może nie zachęcić ludzi do otwarcia przed nią drzwi. Drżący uśmiech na twarzy nie gwarantował, iż przyjęta zostanie bardziej sympatycznie od jakiegoś domokrążcy, ale w tej chwili na nic więcej nie było jej stać. Na szczęście drzwi otwarły się i na zewnątrz wyjrzała zaskoczona kobieta. Mogła mieć czterdzieści kilka lat lub nawet zbliżała się do pięćdziesiątki. Miała niewinną twarz anioła i krótko ostrzyżone ciemne włosy. Nawet nie czekała na to, co powie Susan, lecz sama się odezwała: — Wielki Boże, co pani robi na ulicy w taki deszcz bez parasolki albo peleryny? Czy stało się coś niedobrego? — Miałam kłopoty — zaczęła Susan. — Byłam... — Kłopoty z samochodem? — spytała kobieta, ale nie zaczekała na odpowiedź. Stanowiła typ ekstrawertyka, w dodatku łatwo się egzaltowała i widać było, że tylko czeka na kogoś, przed kim mogłaby się wygadać. — Tak, samochody zawsze muszą psuć się w najgorszą pogodę! Nigdy w słoneczny, letni dzień. Zawsze w nocy i zawsze w czasie burzy. I wtedy nigdy nie można znaleźć ani mechanika, ani telefonu. A jak już się znajdzie telefon, to człowiek stwierdza, że nie ma żetonu. Zapewne chciałaby pani ode
196
mnie zadzwonić, prawda? Proszę bardzo! Niech pani wejdzie do środka, tu jest ciepło, i niech sobie pani dzwoni, a ja przez ten czas zaparzę kawy. Jeśli nie chce pani dostać zapalenia płuc, musi się pani napić czegoś gorącego. — Kobieta skończyła mówić i przesunęła się, by Susan mogła wejść. Susan, zmieszana nieoczekiwaną gościnnością kobiety oraz jej nieprzerwaną paplaniną, zdołała jedynie wyjąkać: — Ale... ale... ze mnie... się leje... — Nic pani nie zniszczy. Mam ciemną wykładzinę; nie mogę mieć jasnej ze względu na dzieci, chyba to pani rozumie... Poza tym to jest Antron Plus, która nie łapie plam, choćby te małe diabełki nie wiem jak się starały. A w końcu nie kapie z pani sos od spaghetti ani syrop czekoladowy, tylko woda. Trochę deszczówki nic mi nie zniszczy. Proszę śmiało wejść. Susan weszła do środka, a kobieta zamknęła drzwi. Znalazła się w przytulnym przedsionku, wytapetowanym — jak na gust Susan — nieco pstrokato, ale ostatecznie uznała kolorowe kwiatki na ścianach za przyjemne. Przy jednej ze ścian stał mały stolik, nad nim wisiało oprawione w mosiężną ramę lustro, w którym odbijała się stojąca na blacie kompozycja z suszonych kwiatów. W jakimś pokoju grał telewizor. Oglądano film sensacyjny, słychać było pisk opon, krzyki, strzały oraz dramatyczną muzykę. — Jestem Enid — powiedziała gospodyni. — Enid Shipstad. — Susan orton. — Powinna pani zawsze wozić ze sobą parasolkę, nawet wtedy, gdy nie zanosi się na deszcz, po prostu na wypadek czegoś takiego jak teraz. Parasolkę, latarkę i apteczkę pierwszej pomocy. Mój mężuś, Ed, zawsze wozi ze sobą w bagażniku pompkę elektryczną, którą można podłączyć do gniazdka na zapalniczkę i dopompować dętkę, z której ucieka powietrze, jeśli nie ma w niej większej dziury, i w ten sposób dojeżdża się do najbliższej stacji bez konieczności zmieniania koła samemu, gdzieś na drodze, może nawet w złą pogodę, jak ta teraz. No, ale nie czas teraz na rozmowy o podręcznym wyposażeniu każdego skauta, prawda? Co się ze mną dzieje? Daję tu dobre rady na przyszłość, podczas gdy stoi pani mokra i trzęsie się z zimna. Czasami wydaje mi się, że mój język jest zupełnie samodzielnym organem. Chodźmy do kuchni, to miejsce, gdzie w tym domu jest najcieplej. Zaparzę pani dobrej, gorącej kawy. W kuchni też jest aparat telefoniczny. Susan postanowiła, że najpierw napije się kawy, a dopiero potem wyjaśni, że znalazła się tu nie z powodu kłopotów z samochodem. Poszła za Enid Shipstad wąskim korytarzem, który oświetlony był tylko odblaskiem światła z przedsionka oraz z telewizora, który grał w salonie po prawej stronie.
197
Kiedy przechodziły koło otwartych drzwi do salonu, Susan stanęła jak wryta. Był to raczej typowy amerykański salon z telewizorem w centralnym punkcie, tyle że znajdowało się w nim mnóstwo krzeseł i kanap, na których siedziało kilkanaścioro dzieci. Wszystkie z zapałem oglądały telewizję. Ekran, wraz z niewielką lampką w rogu pokoju, stanowił tam jedyne źródło światła. W pewnej chwili wszystkie główki odwróciły się w stronę drzwi, jak gdyby stanowiły część jednego organizmu, spojrzały na Susan bez żadnej emocji, po czym powróciły do oglądania akcji na ekranie. W oczach dzieci odbijało się sine, migotliwe światło z telewizora. Ich fascynacja filmem, wyciem syren policyjnych, strzelaniną, ich układne zachowanie oraz beznamiętność, wydały się Susan mocno podejrzane. — Mam tylko Hills Brothers — oświadczyła gospodyni, gdy zbliżały się do kuchni. — To jedyny gatunek kawy, który pije Ed. Osobiście lubię także Folger’s, ale Ed uważa, że Hills Brothers jest bardziej aromatyczna. Poza tym reklama Folger’s działa mu na nerwy i dlatego nie kupujemy tej kawy. Ta aktorka z reklamy przypomina mu starą nauczycielkę, która go gnębiła. — Cokolwiek mi pani da, wypiję — powiedziała Susan. — No cóż, jak już powiedziałam, mamy tylko Hills Brothers. Mam nadzieję, że lubi pani Hills Brothers. — Lubię. Susan myślała teraz nad tym, jak państwo Shipstad dawali sobie radę z wychowaniem tych wszystkich dzieci w zwykłym, jednopiętrowym domku. Nie był on mały, ale też nie był odpowiednio duży, by pomieścić kilkanaścioro małych ludzi oraz ich rodziców. Sypialnie wyglądały zapewne jak w koszarach, polowe łóżka jedno przy drugim, co najmniej cztery w jednym pokoju. Enid Shipstad pchnęła obrotowe drzwi do kuchni, a Susan rzekła: — Ma pani niezłą gromadkę! — Teraz rozumie pani, dlaczego nie mogę mieć białych wykładzin na podłodze? — powiedziała gospodyni i zaśmiała się. Weszły do kuchni. Wyposażona była między innymi w białe szai z porcelanowymi uchwytami oraz w żółty, ceramiczny blat do przygotowywania posiłków. Kuchnię oświetlała lampa zawieszona przy suficie. Bokiem do drzwi, oparty łokciami o stół i z głową w otwartych dłoniach, siedział młody mężczyzna i czytał książkę. — To mój najstarszy syn, Tom — przedstawiła z dumą pani Shipstad. — Jest w college’u, niedługo go skończy i ciągle się uczy. Kiedy wreszcie zostanie bogatym adwokatem, tak jak zamierza, to wtedy zapewni biednej mamusi i biednemu tatusiowi luksusy do końca ich życia. Prawda, Tom? — spytała, mrugając jednocześnie do Susan na znak, że żartowała.
198
Tom opuścił ręce, odwrócił głowę i spojrzał na gościa. Był to Ernest Harch. Paranoja! pomyślała Susan, a serce zabiło jej mocniej. Szaleństwo! — Tej pani zepsuł się samochód. — Pani Shipstad wyjaśniła synowi. — Chciałaby od nas zadzwonić. Harch uśmiechnął się i powiedział: — Cześć, Susan. Gospodyni zamrugała powiekami. — Och, widzę, że się znacie. — Tak — oznajmił Harch. — Bardzo dobrze się znamy. Susan poczuła, że ziemia zapada jej się pod stopami. Harch wstał od stołu. Susan cofnęła się i wpadła plecami na lodówkę. — Mamo — odezwał się Harch do pani Shipstad. — Jeśli chcesz wrócić na film, to ja już zajmę się Susan. — No tak... — zaczęła pani Shipstad, biegnąc wzrokiem od Susan do Harcha i z powrotem. — Właśnie miałam zaparzyć kawy... — Jest pełny dzbanek świeżej kawy — przerwał jej Harch. — Właśnie zaparzyłem. Wiesz, że zawsze, gdy uczę się w nocy, muszę mieć pod ręką kawę. — No cóż... — powiedziała pani Shipstad, udając, że nie widzi nagłego przestrachu swego gościa. — To mój ulubiony serial, proszę pani, i bardzo bym nie chciała stracić choćby jednego odcinka, bo akcja jest tak zagmatwana, że potem nie będę wiedzieć, o co chodzi w następnych... — Niech pani zamknie tę japę! — krzyknęła nerwowo Susan. — Niech pani przestanie pieprzyć! — Miała już naprawdę dosyć paplaniny pani domu. Enid Shipstad rozdziawiła usta w doskonale udawanym zdziwieniu i spojrzała pytająco na nagle agresywnego gościa. Harch się zaśmiał. Susan zrobiła krok w stronę obrotowych drzwi na korytarz. — Nie próbujcie mnie zatrzymywać! Przysięgam na Boga, że wydłubię wam oczy i przegryzę gardła! Przysięgam! — Czy pani oszalała? — spytała Enid Shipstad. Harch, nie przestając się śmiać, ruszył w stronę Susan. — Tom, czy twoja koleżanka robi jakieś żarty? — spytała gospodyni. — Nie próbujcie mnie zatrzymywać! — powtórzyła Susan i dała następny krok w stronę drzwi. — Jeśli to ma być żart, to dla mnie nie jest on wcale śmieszny — stwierdziła pani Shipstad. — Susan, to nie ma sensu — rzekł Harch. — Czy jeszcze tego nie zrozumiałaś?
199
Susan odwróciła się, wpadła na drzwi i wybiegła na korytarz. Oczekiwała, że za drzwiami czekać na nią będą dzieci sprzed telewizora, uniemożliwiając ucieczkę, ale korytarz był pusty. Dzieci wciąż siedziały w salonie i oglądały film, kiedy Susan biegiem minęła ten pokój. Ich twarze skąpane były w metalicznym świetle z ekranu, które migotało, zmieniając jasność i barwę. Wyglądało na to, że w ogóle nie słyszały krzyków Susan. Co to za dziwny dom? zastanawiała się Susan, biegnąc ciemnym korytarzem. Co to za dziwne dzieci? Małe zombie przed telewizorem. Dopadła do drzwi wejściowych, nacisnęła na klamkę, ale drzwi nie ustąpiły. Zamknięto je na zamek. Harch wyszedł niespiesznie z kuchni. — Słuchaj, ty stara dziwko — mówił pewnym siebie tonem bez cienia emocji, zupełnie jak Jellicoe i Parker. — Czy będziesz uciekać, czy nie, i tak cię dostaniemy. Susan zaczęła szarpać klamkę. Harch szedł w jej stronę zupełnie spokojnie. — Jutro wieczorem zapłacisz za tę krzywdę, którą nam wyrządziłaś. Jutro wieczorem minie siódma rocznica mojej śmierci i ty za wszystko zapłacisz. Zerżniemy cię po kolei na wszystkie możliwe sposoby, a potem wyprujemy z ciebie flaki... Drzwi zadrgały, gdy Susan rzuciła się na nie całym swym ciężarem, ale się nie otworzyły. — ...zrobimy to, czego zaniedbaliśmy wtedy w jaskini. Wybebeszymy cię, a potem utniemy ci łeb. Szkoda, że wtedy, trzynaście lat temu, nie zrobiliśmy tego od razu. Susan bardzo chciała mieć tyle odwagi, by obrócić się na pięcie i rzucić z pazurami na tego drania, spróbować przegryźć mu gardło lub zrobić cokolwiek innego, co mogłoby go unieszkodliwić. Smak krwi Harcha w ustach sprawiłby jej tylko przyjemność. Bała się jednak, że mężczyzna naprawdę może być martwy, a wtedy raniąc go i widząc, iż nie krwawi, kompletnie by się załamała. Wiedziała, że to niemożliwe, ale jednak się bała. Zbyt wiele rzeczy niemożliwych zdarzyło się ostatnio, by Susan nie straciła pewności siebie. Zwłaszcza to, że znów widziała Harcha, te jego szare, zimne i pełne nienawiści oczy, sprawiło, że skłonna była uwierzyć w siły nadprzyrodzone. Znów załamywał się jej świat naukowej argumentacji i logiki, znów traciła panowanie nad sobą. Czuła w związku z tym wstręt do samej siebie i odrazę, ale proces utraty wiary w rozum postępował nieodwracalnie. Jak echo powróciły do niej słowa wypowiedziane przez Jellicoe: „Specjalnie dla ciebie urządzimy prawdziwe piekło!” Susan, ogarnięta paniką, natarła raz jeszcze na drzwi i tym razem otworzyły się ze skrzypnięciem. Nie były wcale zamknięte na zamek, jedynie wypaczone przez wilgoć. — Niepotrzebnie tracisz energię, kochanie — zawołał za nią Harch. — Oszczędzaj siły na jutro! Będziemy się gniewać, jeśli jutro będziesz zbyt zmęczona do zabawy.
200
Susan wybiegła na werandę, a z niej po trzech niewielkich stopniach na ścieżkę prowadzącą do furtki. Deszcz i wiatr pospołu znów zaczęły smagać ją po twarzy. Po chwili była już na ciemnej ulicy i rozpryskiwała butami głębokie kałuże. Za sobą słyszała głos Harcha: — To nie ma sensu... Oszczędzaj się... Przed nami nie ma ucieczki! *** Susan zbliżała się w stronę kina, które widziała wcześniej z samochodu. Nie szła jednak ulicami, lecz przemykała się chyłkiem przez skwery i parkingi. Zanim wyszła na jasno oświetloną ulicę Główną, rozejrzała się dokoła, czy nie ma w pobliżu jakiegoś radiowozu. Kasa była zamknięta. Trwał właśnie ostatni w tym dniu seans. Susan weszła przez otwarte drzwi do poczekalni. Nie było w niej nikogo. W środku panowało błogie ciepło. Bufet był zamknięty, a światła wygaszone. Dziwne, pomyślała Susan. Od czasu, kiedy kina zaczęły więcej zarabiać na sprzedaży prażonej kukurydzy oraz napojów, bufety otwarte są zwykle do ostatniej minuty seansu, do chwili, kiedy ostatni widz zaspokoi pragnienie i pójdzie do domu. Z sali dobiegały przytłumione śmiechy publiczności, muzyka i głos Dudleya Moore’a. Najwyraźniej wyświetlano komedię „Arthur”. Susan weszła do kina, bo chciała ogrzać się i wyschnąć, ale nade wszystko musiała zebrać myśli. Musiała zebrać myśli, zanim zupełnie zwariuje. Od chwili kiedy dotarła do biura szeryfa, gdzie spotkała Jellicoe, jej zachowanie było raczej ciągiem odruchowych reakcji, nie zaś przemyślanego działania. Susan wiedziała, że musi przestać pozwalać na to, żeby wymuszano na niej reakcje. Należy przejąć w swoje ręce kontrolę nad biegiem wydarzeń. W pierwszej chwili chciała wybrać się do Domu Kawy, ale stwierdziła, że tam, przez dużą szybę, wypatrzyłyby ją patrole policji. Dlatego przyszła do kina. Tu przynajmniej było ciemno i przez dłuższy czas mogła pozostać przez nikogo nie zauważona. Rozejrzała się po poczekalni, po obitych pluszem ścianach, i wreszcie podeszła do prowadzących na salę dźwiękoszczelnych drzwi, uchyliła je lekko, wślizgnęła się do środka i szybko zamknęła drzwi za sobą. Na wielkim ekranie Arthur budził się właśnie po nocy rozpusty. Była to pierwsza scena, w której pojawiał się John Gielgud. Susan widziała ten film w lecie, kiedy wchodził na ekrany. Tak jej się podobał, że poszła na niego nawet dwa razy. Dlatego wiedziała, że film zaczął się niedawno. Do napisów końcowych była co najmniej godzina, godzina, którą Susan mogła spędzić w ciepłym i suchym pomieszczeniu i przez ten czas pomyśleć spokojnie o tym, co jej się dzisiaj przytrafiło.
201
Jej oczy nie dostosowały się jeszcze do ciemności. Nie widziała więc, czy na sali jest komplet, czy też zaledwie kilku widzów. Wtedy przypomniała sobie, że na parkingu przed kinem stały tylko dwa samochody. A więc na pewno nie ma dużo widzów, pomyślała, nikt w taki deszcz nie chadza do kina na piechotę. Stała przy ostatnim rzędzie i po lewej ręce miała najbliższe krzesło, które mogła dostrzec. Było wolne. Usiadła, bo nie chciała szukać innego miejsca, przez co niewątpliwie zwróciłaby na siebie uwagę. Mokre ubranie plasnęło o siedzenie i przykleiło się jej do ciała. Znów poczuła nieprzyjemny chłód. Nie zwracała uwagi na film. Myślała o duchach. Demonach. Żywych trupach. Kolejny raz stwierdziła, że wyjaśnieniem całej historii nie jest działanie sił nadprzyrodzonych. Nie może przyjąć takiego rozwiązania. Jeszcze nie teraz. Gdyby tak uczyniła, to nie byłoby już dla niej żadnej nadziei. Cóż ona jedna mogłaby zdziałać przeciwko całej armii sił piekielnych, sprzysiężonych przeciwko niej? Dlatego, jeśli chciała się jeszcze bronić, musiała wykluczyć taką ewentualność. Odrzuciła też możliwość utraty zmysłów. Teoretycznie mogła być szalona, ale wtedy też nie byłaby w stanie nic zmienić. Lepiej nawet o tym nie myśleć. Pozostała więc tylko teoria spisku. To też jej nie zadowalało. Nie miała najmniejszego pojęcia, kto i dlaczego mógł zorganizować taką niesamowitą intrygę. Gdy tak rozważała kolejne warianty rozwiązań, jej myśli zagłuszyła fala śmiechu, która przetoczyła się po widowni. Chociaż była to zupełnie naturalna reakcja na jeden z gagów, zupełnie na miejscu, skoro wyświetlano komedię, to jednak Susan uznała ten śmiech za nieco dziwny. Może dlatego, iż siła śmiechu wskazywała na obecność w kinie co najmniej setki osób, co przy prawie pustym parkingu stanowiło dla Susan zaskakujące odkrycie. Ale nie, coś innego zwróciło uwagę Susan. Coś zupełnie innego. Coś, co tkwiło w samym brzmieniu śmiechu. Sala ucichła i myśli Susan powróciły do planów ucieczki. Kiedy nastąpił moment, w którym wszystko zaczęło się źle układać? Wtedy, gdy opuściła szpital lub raczej — Milestone. Kluczyki zostawione w pontiacu mogły oznaczać, że podejrzewali Susan o próbę ucieczki i chcieli, by ją podjęła. Pontiac został tam zaparkowany specjalnie dla niej.
202
Ale skąd wiedzieli, że ona zajrzy do środka w poszukiwaniu kluczyków? I skąd mieli pewność, że zatrzyma się u szeryfa? Skąd wiedzieli, że zapuka następnie do drzwi pani Shipstad? W Willawauk było przecież wiele innych domów, byli inni ludzie, do których mogła zwrócić się o pomoc. Dlaczego sobowtór Harcha czekał na nią właśnie w domu pani Shipstad? Skąd ta pewność? Susan znała najbardziej prawdopodobną odpowiedź na te pytania, ale nie chciała jej dopuścić do świadomości. Nawet nie chciała jej rozważyć. A brzmiała ona następująco: może „oni” wiedzieli o każdym jej posunięciu, gdyż tak właśnie ją zaprogramowali? Może w czasie śpiączki wprowadzili do jej podświadomości pewne rozkazy, które teraz wykonywała? To wyjaśniałoby, dlaczego wcale nie starali się jej ścigać, gdy uciekała. Wiedzieli, że i tak wpadnie w ich ręce w wyznaczonym miejscu. Może ubezwłasnowolnili ją do tego stopnia, że żaden czyn, którego dokonywała, nie wynikał z jej własnej woli? Na tę myśl ze strachu rozbolał ją żołądek. Kim byli ci, którzy przejęli nad nią całą władzę, ci podobni bogom manipulatorzy? Z rozmyślań znów wytrącił ją głośny śmiech na widowni i tym razem odkryła, co było w tym dźwięku dziwnego. To był śmiech młodzieży, bardziej spontaniczny, beztroski i piskliwy niż śmiech dorosłych. Jej oczy przywykły już do ciemności, podniosła więc głowę i rozejrzała się po sali. Było tam ze dwieście osób. Nie, więcej... Może nawet i trzysta! Sama młodzież, przynajmniej ci, siedzący najbliżej Susan, których widziała dokładnie. Wszyscy w wieku trzynaście do osiemnastu lat. Jeszcze nie dorośli, a już nie dzieci. Wszystko wskazywało na to, że Susan była jedyną pełnoletnią osobą w sali. Susan nie rozumiała, jak to możliwe, żeby trzy setki młodych ludzi przyszło w taką pogodę do kina obejrzeć film sprzed prawie pół roku. Jacyż to nieczuli rodzice pozwolili im wyjść z domu, narażając na złapanie zapalenia płuc lub rażenie piorunem w drodze do kina? Nagle przypomniała sobie gromadkę dzieci w domu pani Shipstad zapatrzonych hipnotycznie w telewizję. Cholera, pomyślała, co te dzieci mają wspólnego ze mną? Wiedziała, że mają coś wspólnego, ale nie wiedziała co. Gdy tak rozmyślała o dziwnej młodzieży w Willawauk, zobaczyła, że pod ekranem, z lewej strony sali, otwierają się drzwi. Dostrzegła sylwetkę wchodzącego mężczyzny, podświetloną od tyłu przez lampkę, zapaloną w pomieszczeniu, z którego wychodził. Mężczyzna zamknął za sobą drzwi i zapalił punktową latarkę. Wąski snop światła skierował przed siebie i ruszył wzdłuż rzędów prosto na Susan. Bileter?
203
Sala kinowa była długa, prawie trzykrotnie dłuższa niż szeroka. Bileter nie zdążył pokonać nawet jednej czwartej odległości, która dzieliła go od Susan, kiedy ta zorientowała się, że nadchodzi niebezpieczeństwo. Wstała, a towarzyszyło temu głośne kląśnięcie mokrej odzieży odrywanej od fotela. Przez niecały kwadrans, który Susan spędziła w kinie, nie zdążyła jeszcze wyschnąć i nie bardzo chciało jej się opuszczać ciepłej sali. Bileter był coraz bliżej. Z każdym jego krokiem podskakiwał snop światła z latarki. Susan opuściła rząd krzeseł i skryła się w mroku. Odwróciła głowę, by spojrzeć na twarz mężczyzny. Był jeszcze kilkanaście metrów dalej i szedł powoli. Jego twarz ginęła w ciemności. Jedynie blask z ekranu oświetlał kontrastowo jego postać. Dudley Moore powiedział coś śmiesznego. Sala się zaśmiała. Susan zaczęła drżeć. John Gielgud też powiedział coś śmiesznego, a zaraz po nim Liza Minelli, i cała sala znów wybuchnęła śmiechem. Jeśli zostałam zaprogramowana, żeby ukraść pontiaca, pomyślała Susan, i jeśli zostałam zaprogramowana, żeby pojechać do szeryfa, a potem do domu pani Shipstad, to zapewne zostałam również zaprogramowana, żebym przyszła tutaj, a nie do Domu Kawy lub gdziekolwiek indziej. Bileter był już bardzo blisko. Cofnęła się kilka kroków, aż dotknęła plecami drzwi wyjściowych. Drzwi ustąpiły, ale zanim znalazła się znów w poczekalni, bileter podniósł latarkę i zaświecił prosto w twarz Susan. Światło nie było mocne, ale ją oślepiło, gdyż oczy Susan przywykły już do ciemności. To jeden z nich, pomyślała. Jeden z sobowtórów. Może Quince? Tylko Quince nie pojawił się jeszcze tej nocy. A może to Jerry Stein, myślała dalej, Jerry o twarzy odłażącej kawałkami od czaszki, z wrzodami na nabrzmiałych sinych ustach? Może to Jerry, ubrany w schludny mundurek biletera, idzie w moją stronę, by powiedzieć mi „dzień dobry” i dać buzi? Tu nie ma żadnych duchów, zaczęła wmawiać sobie, desperacko próbując nie wpaść w panikę. A może to naprawdę Jerry, Jerry o ziemistej twarzy, skórze pozieleniałej wokół oczu i brązowo-czarnych pęcherzach sterczących z nozdrzy? Może to Jerry, pragnący uściskać mnie i wziąć w ramiona? Może pragnie przyłożyć do mych ust swe zimne, martwe wargi i, manipulując owrzodzonym językiem, złożyć na nich swój trupi pocałunek?
204
„Specjalnie dla ciebie urządzimy prawdziwe piekło!” Susan odwróciła się na pięcie i przez pustą poczekalnię wybiegła z kina na ulicę. Nie odważyła obejrzeć się za siebie. Na rogu skręciła w prawo, w stronę parkingu i skweru, przez który przyszła. Głęboko wciągnęła do płuc wilgotne, gęste niczym wata, powietrze. Ubranie znów miała przemoczone do suchej nitki, jak kilkanaście minut temu, kiedy wchodziła na salę kinową. Ostry ból przeszył jej nogi, ale to zignorowała. Wmówiła sobie, że — jeśli zajdzie taka potrzeba — będzie w stanie biec przez całą noc. Ale wiedziała, że oszukuje samą siebie. Wiedziała, że kończy się energia, którą udało jej się zmagazynować przez ostatnie dni. Czerpała z ostatnich jej pokładów. *** Stacja benzynowa kompanii Arco była już zamknięta. Deszcz opłukiwał czyste dystrybutory oraz bębnił o szyby pawilonu sklepowego. Tuż przy stacji, ukryta w ciemnościach, stała budka telefoniczna. Susan weszła do środka, ale nie zamknęła za sobą drzwi, żeby nie zapaliło się światło. Wcześniej w pralni automatycznej rozmieniła dolara na drobne. Wrzuciła do aparatu dziesięć centów. Zgłosiła się centrala. Susan nie panowała już nad swoimi odruchami i trzęsła się z zimna oraz wyczerpania. — Chciałabym zamówić międzymiastową na mój domowy rachunek — powiedziała drżącym głosem. — Jaki numer pani zamawia? Susan podała numer Sama Walkera w Newport Beach. Spotykała się z Samem przez ponad rok, ale nie traktowała go serio. Sam, wprost przeciwnie, był bardzo zaangażowany. Zerwali ze sobą na wiosnę, nie bez żalu, ale wciąż pozostawali przyjaciółmi. Często rozmawiali przez telefon i spotykali się przypadkowo w tej samej restauracji, którą oboje lubili. Tak więc często jadali wspólnie kolacje. Teraz mściła się na Susan jej samotnicza natura, jej pragnienie polegania na sobie samej i obchodzenia się bez niczyjej pomocy. Nie miała żadnej bliskiej przyjaciółki, do której mogłaby się teraz zwrócić o pomoc. Pozostawał jej tylko Sam, którego ostatni raz widziała pięć tygodni przed wyjazdem na urlop do Oregonu. — Na jaki numer ma być rachunek? — spytała telefonistka. Susan podała numer swojego telefonu w Newport Beach. Po ucieczce z kina stwierdziła, że bez pomocy kogoś z zewnątrz wydostanie się z Willawauk jest niemożliwe. Nie miała pewności, czy uda jej się przekonać Sama, że znala-
205
zła się w niebezpieczeństwie i że lokalna policja nie jest godna zaufania. Sam wiedział co prawda, iż Susan się nie narkotyzowała ani nie nadużywała alkoholu, ale na pewno zastanowiłby się, czy dziewczyna nie dostała pomieszania zmysłów. Nie można powiedzieć mu wszystkiego, pomyślała. Nie można powiedzieć mu nawet dużej części z tego, co przeżyłam, bo na pewno pomyśli wtedy, że mam nie po kolei w głowie. Trzeba powiedzieć dokładnie tyle, by zdecydował się tu przyjechać lub powiadomić FBI. O, kurcze! FBI? To wszystko brzmiało jak scenariusz filmu sensacyjnego. Ale do kogo można zadzwonić, jeśli lokalna policja jest skorumpowana? Do kogo się zwrócić? Zresztą w grę wchodziło porwanie, a to już jest zakres kompetencji władz federalnych, a więc FBI. Zadzwoniłaby sama do stanowego biura FBI w Oregonie, ale wątpiła w to, czy uda jej się przekonać obcego człowieka po drugiej stronie słuchawki, że naprawdę grozi jej niebezpieczeństwo. Nie była nawet pewna, czy uda jej się przekonać o tym dobrego przyjaciela, Sama Walkera. W słuchawce usłyszała, że dzwoni telefon w domu Sama. Och, żebym go tylko zastała! modliła się w duchu. Powiew lodowatego powietrza wdarł się do budki przez uchylone drzwi, a wraz z nim struga deszczu. Susan cofnęła się w sam róg budki. Telefon zadzwonił już trzy razy. Cztery razy. Och, żeby był, żeby był w domu! Pięć razy. Potem ktoś podniósł słuchawkę. — Halo? — Sam? — Halo? Na linii rozległy się jakieś trzaski. — Sam? — Tak. Kto mówi? Jego głos był niewyraźny. — Sam, to ja, Susan. Wahanie. A potem: — Suzie? — Tak. — Suzie orton? — Tak — odpowiedziała z ulgą, że nareszcie udało jej się skontaktować z kimś spoza Willawauk. — Gdzie jesteś? — spytał.
206
— Willawauk, Oregon. — Bilard? Łuk? Nie rozumiem. — Żaden bilard, żaden łuk, tylko Willawauk — rzekła Susan i przeliterowała mu nazwę miejscowości. — Tak cię słychać, jakbyś dzwoniła z Tahiti — stwierdził Sam w chwili wolnej od trzasków. W pewnym momencie Susan przyszło do głowy coś, co sprawiło, że na plecach poczuła mrowienie. Nie, to niemożliwe, pomyślała, ale podejrzenie zadomowiło się w jej umyśle na dobre i nie chciało go opuścić. — Ledwo cię słyszę — powiedziała. Sam powtórzył: — Tak cię słychać, jakbyś dzwoniła z Tahiti. Susan przycisnęła mocno do ucha słuchawkę, a drugie ucho przykryła otwartą dłonią. — Sam, ty... — Co? Suzie, jesteś tam? — Sam... Ty... Ty masz taki dziwny głos... — Susan, co masz na myśli? Susan już otworzyła usta, by mu odpowiedzieć, ale nie mogła wydusić z siebie tego strasznego podejrzenia. — Suzie? W Willawauk nie można ufać nawet kompanii telefonicznej! — Suzie, jesteś tam? Jej głos załamał się, pełen bezsilnej wściekłości, ale wykrztusiła z siebie złowrogie zdanie: — Ty nie jesteś Samem Walkerem. Trzaski. Cisza. Znów trzaski. Wreszcie mężczyzna po drugiej stronie słuchawki zachichotał i powiedział: — Oczywiście, że nie jestem Samem Walkerem, ty głupia dziwko! To był chichot Carla Jellicoe. Susan poczuła się tak, jakby miała tysiąc lat albo i więcej i wszystkie te lata spoczywały teraz na jej barkach, przygniatając ją do ziemi. Czuła się kompletnie pusta i wyjałowiona. Wiatr zmienił swój kierunek i znów zaczął uderzać o szyby budki telefonicznej. — Dlaczego cały czas masz nadzieję, że uda ci się przed nami uciec? — spytał Jellicoe.
207
Susan nie odpowiedziała. — Przed nami nigdzie się nie ukryjesz. Nigdzie. — Skurwiel! — krzyknęła Susan. — Jesteś skończona! — odpowiedział Jellicoe. — Już po tobie! Witaj w piekle, ty stara ździro! Susan rzuciła słuchawkę na widełki i wybiegła z budki. Minęła tonącą w deszczu stację benzynową i rozejrzała się wokół. Na całej ulicy nie było żywej duszy. Przynajmniej nikogo nie widziała. A więc na razie nikt jej nie ścigał. Wciąż była wolna. Nie, nie była wolna. Miała swobodę ruchów, ale trzymano ją na smyczy. Była to długa smycz, ale zawsze smycz i Susan podejrzewała, że niedługo zaczną ją zwijać. *** Przez chwilę szła, prawie nieświadoma padającego deszczu i wiejącego wiatru. Wciąż uparcie ignorowała ból w nogach. Niestety, nie była w stanie obmyślić nowego planu ucieczki. Szła, by zabić czas, bo w gruncie rzeczy oczekiwała, że zaraz po nią przyjadą. Zatrzymała się przed frontem luterańskiego kościoła św. Jana. W środku paliło się światło. Wypływało na zewnątrz przez duże, łukowate okna z kolorowych szybek. Deszcz odświeżył barwy i nadał witrażom blask, który poprzez mgłę wyglądał jak miniaturowa tęcza. Przy kościele stała plebania, typowa wiktoriańska budowla: dwie kondygnacje z attyką w szczycie i oknami wykuszowymi na piętrze. Równo przycięty trawnik oświetlony był bogato zdobioną, metalową lampą, która stała na wysokim słupku na początku alei prowadzącej do budynku. Dodatkowo świeciły dwie mniejsze lampy, zawieszone po jednej na kolumnach werandy. Na tabliczce przymocowanej do furtki widniał napis: O. POTTER B. KINFIELD. Susan stała przez kilka minut przy wejściu do domu ojca Kinfielda i zastanawiała się, czy wejść. Była zbyt zmęczona, by kontynuować grę, ale była też zbyt dumna, by po prostu usiąść na ulicy i płakać. Nie miała co prawda żadnej nadziei na powodzenie, ale nie miała też również innego wyjścia. Dlatego podążyła w stronę plebanii, weszła po schodkach na werandę i zadzwoniła do drzwi. Uczono nas, że duchowni zawsze służą pomocą, pomyślała. Uczono nas, że można udać się do nich z każdym zmartwieniem, a uzyska się pomoc. Czy sprawdzi się to w przypadku pastora z Willawauk? Raczej nie. Chociaż na zewnątrz paliły się lampy, samo wnętrze plebanii pozostawało ciemne. Nie znaczy to jednak, że kaznodziei nie ma w domu. Może poszedł już spać? W końcu to już późna pora. Susan nie wiedziała dokładnie, która godzina, straciła bowiem poczucie czasu. Ale na pewno było między jedenastą a dwunastą w nocy.
208
Zadzwoniła jeszcze raz. I jeszcze raz. W środku nie zapaliło się żadne światło. Nikt nie odpowiedział. Wybiegając myślami naprzód, Susan widziała już w wyobraźni ciepłe przyjęcie przez pastora: duży, miękki fotel w salonie z kominkiem, suche ubranie, obszerny szlafrok, papucie pożyczone od żony pastora, może nawet coś do jedzenia i gorący napój, a nade wszystko — sympatia, rozczulająca po tym wszystkim, co się stało, zapewnienia o dobrej woli i chęci pomocy; potem łóżko z twardym materacem, szeleszcząca, świeża pościel, ciężki wełniany koc, dwie poduszki i cudowne poczucie bezpieczeństwa. Mimo iż nikt nie otwierał drzwi, Susan nie mogła wymazać z wyobraźni tych obrazów, okazały się zbyt sugestywne. Nie była w stanie odejść. Rozczarowanie było bolesne, może nie należało sobie tyle obiecywać. Stała na stopniach, powstrzymując się od płaczu. Tak bardzo pragnęła teraz tego suchego ubrania i gorącej kawy! Pragnienie było na tyle silne, że ze świadomości Susan usunęło inne emocje, łącznie ze strachem przed Ernestem Harchem, resztą żywych trupów i ludźmi z Milestone. Nacisnęła klamkę. Drzwi były zamknięte. Przeszła po tarasie, szukając nie domkniętego okna. Trzy okna, znajdujące się po lewej stronie od drzwi, były zamknięte. Pierwsze po prawej też było zamknięte, ale drugie już nie. Otwieranie nie szło jej łatwo, bo wilgoć spaczyła ramę, ale w końcu Susan zdołała zrobić szparę na tyle szeroką, by wsunąć się przez nią do środka. W tym momencie weszłam w konflikt z prawem, pomyślała. Ale desperacja była silniejsza, zresztą Susan wierzyła, że wielebny Potter B. Kinfield wybaczyłby jej wszystko, znając motywy. Poza tym znajdowała się w Willawauk, Oregon, gdzie nie rządziły normalne prawa w międzyludzkich stosunkach. Wnętrze plebanii było czarne jak smoła. Pole widzenia Susan ograniczało się do paru kroków. Co dziwniejsze w domu było bardzo zimno, niemalże tak samo zimno, jak na dworze. Susan ruszyła po omacku. Skręciła w lewo, minęła zamknięte okno i doszła do drzwi. Wyciągnęła rękę i namacała wyłącznik światła, które zaraz rozbłysło w korytarzu. Zamrugała oczami przywykłymi do ciemności, a po chwili zamrugała raz jeszcze, ze zdziwienia. Plebania kościoła luterańskiego wcale nie była tym, na co wyglądała z zewnątrz. Nie był to wcale stary, wiktoriański dom, ale... magazyn! Susan znalazła się w wielkiej, piętrowej hali bez żadnych ścian, z gołą, betonową posadzką. Pod sufitem wisiały na sznurkach naturalnej wielkości manekiny oraz czekająca, aż nadejdzie jej czas, bożonarodzeniowa dekoracja, przedstawiająca wielkie, puste sanie, ciągnięte przez renifery. Hala wypełniona była setkami kartonowych pudeł, ustawionych po cztery — pięć w pionowych kolumnach. Wokół leżały wielkie drewniane skrzynie
209
oraz mnóstwo części manekinów luzem, ręce, nogi, torsy. Uwagę Susan przykuło kilkadziesiąt metalowych kontenerów o wymiarach: ponad dwa metry wysokości, metr dwadzieścia szerokości i dwa i pół metra długości. Wszystkie pojemniki stały uporządkowane w równe szeregi, z odstępami zapewniającymi dostęp do towarów. Kompletnie zdezorientowana Susan ruszyła na zwiedzanie magazynu. W dwóch pierwszych kontenerach znajdowały się czarne sutanny, wiszące na wieszakach i zapakowane w plastikowe worki. W trzecim Susan odkryła kilka kompletów przebrań Świętego Mikołaja, dwa kostiumy Zajączka Wielkanocnego i cztery zestawy pielgrzymich szat, które najwyraźniej wykorzystywane były w czasie obchodów Święta Dziękczynienia. Natomiast pierwsze z pudeł kartonowych, zgodnie z napisem na naklejce, zawierało wydawnictwa kościelne, biblie i śpiewniki. Wszystkie te rzeczy, łącznie z zawieszoną pod sufitem dekoracją, mogły być magazynowane na własne potrzeby w każdym kościele. Tylko dlaczego na plebanii? Chyba że to nie była prawdziwa plebania. Po co więc ta maskarada z zewnątrz, od ulicy? Potem Susan znalazła inne rzeczy. Te wydawały się już zupełnie niewłaściwe w tym miejscu. Dziwne to były rzeczy. Trzy wielkie rzędy drewnianych skrzyń, każdy o długości dwunastu metrów, w sumie dwa albo trzy tysiące pojemników, zawierały ubrania. Ale nie to było zaskakujące, lecz rodzaje ubrań, o których mówiły naklejki. Kilkaset pierwszych skrzyń opatrzono etykietkami: UBRANIA AMERYKAŃSKIE SUKIENKI 1960-1964 (EPOKA KENNEDY’EGO) Nieco mniejszą liczbę pojemników oblepiono karteczkami z napisem: UBRANIA AMERYKAŃSKIE GARNITURY I KRAWATY 1960-1964 (EPOKA KENNEDY’EGO) Poza tym były jeszcze ubrania damskie, męskie i dziecięce ze wszystkich sezonów aż do końca lat siedemdziesiątych. Susan znalazła nawet kilka skrzyń, w których zgromadzono ubiory przedstawicieli różnych subkultur, jak na przykład:
210
UBRANIA AMERYKAŃSKIE RÓŻNE UBRANIA MĘSKIE HIPPISI Magazyn ten był czymś więcej niż tylko dowodem na ambitne plany zaopatrzeniowe dla misji na innych kontynentach. Musiał być częścią jakiegoś nie znanego Susan przedsięwzięcia. Na pewno nie chodziło tu o żaden program muzealniczy, o zbiór próbek mody amerykańskiej z ostatnich dwudziestu lat do celów wystawienniczych, ale o zgromadzenie odzieży dla wielu setek osób. Były tu właściwie ubrania dla każdego. Wyglądało to tak, jakby wszyscy mieszkańcy Willawauk, zarówno dorośli, jak i dzieci, byli na tyle zapobiegliwi, że zgromadzili tu te niemodne stroje na wypadek, gdyby kiedyś znów stały się modne. Było to mądre i godne uznania, zważywszy bezwzględność, z jaką dyktatorzy mody wciąż zmieniali obowiązujące trendy, narażając obywateli na ciągłe wydatki. Ale w końcu Amerykanie przyzwyczajeni są do tego, że kupują rzeczy na jeden sezon, a potem je wyrzucają. Komu by się chciało magazynować na przyszłość tysiące ubrań? Kto byłby do tego zdolny? Jakie społeczeństwo byłoby na to stać? Zapewne społeczeństwo robotów. Albo mrówek. Susan kontynuowała wędrówkę wzdłuż rzędów skrzyń, a jej zdumienie wzrastało. Znalazła partię opakowań z naklejką: RÓŻNE OKAZJE — ZADUSZKI. Zerwała taśmę z jednego z pudeł i otworzyła je. Pełno w nim było masek na twarz — przedstawiały chochliki, wiedźmy, gnomy, wampiry, wilkołaki, najeźdźców z kosmosu i różne inne szkarady, a wśród nich nawet potwora Frankensteina. Otworzyła drugie pudło, w którym znajdowały się materiały dekoracyjne do przygotowania maskarady — pomarańczowe i czarne serpentyny, plastikowe latarenki, indiańskie pióropusze oraz wycięte z czarnego kartonu sylwetki kotów i duchów. Ta olbrzymia kolekcja akcesoriów do zabawy w Dzień Zaduszny znacznie przewyższała potrzeby parafii Świętego Jana. Wystarczyłaby do udekorowania całego miasta i przebrania wszystkich mieszkających w nim dzieci. Susan szła dalej i czytała napisy na kolejnych etykietkach: RÓŻNE OKAZJE — WALENTYNKI ŚWIĘTA OFICJALNE — BOŻE NARODZENIE ŚWIĘTA OFICJALNE — NOWY ROK ŚWIĘTA OFICJALNE — ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI ŚWIĘTA OFICJALNE — ŚWIĘTO DZIĘKCZYNIENIA PRZYJĘCIA DOMOWE — CHRZCINY
211
PRZYJĘCIA DOMOWE — URODZINY PRZYJĘCIA DOMOWE — ROCZNICA ŚLUBU PRZYJĘCIA DOMOWE — BARMICWA PRZYJĘCIA DOMOWE — WIECZÓR KAWALERSKI W końcu przestała chodzić wśród pakunków, gdyż stwierdziła, iż nie znajdzie tam odpowiedzi na nurtujące ją pytania. Dziwne nalepki wywoływały tylko nowe wątpliwości. Im dłużej była w tym magazynie, tym bardziej czuła się zdezorientowana, zagubiona i załamana. Znów miała wrażenie, że jest Alicją, która goniąc Białego Królika wpadła za nim do nory i po długim spadaniu znalazła się w dziwnej i mało przyjaznej Krainie Czarów. Co robiły akcesoria do żydowskiego święta w luterańskim kościele? I czy nie było dziwne, że na plebanii trzymano rekwizyty do wieczoru kawalerskiego? Świńskie filmy, zdjęcia nagich kobiet, serwetki z obscenicznymi rysunkami — to wszystko trzymano w kościele?! Dlaczego plebania nie była plebanią? Czy wielebny Potter B. Kinfield istniał naprawdę, czy tylko na tabliczce przy furtce? Jeśli istniał naprawdę, to gdzie mieszkał? Czy mieszkańcy Willawauk nigdy niczego nie wyrzucali, tylko gromadzili pod tym dachem? Co się działo w Willawauk? Na pierwszy rzut oka wszystko wyglądało normalnie. Ale, gdy człowiek przyjrzał się temu z bliska, to każdy element życia w miasteczku okazywał się dziwny i nietypowy. Czy inne budynki również nie były tym, na co wyglądały z zewnątrz? Susan wyszła spomiędzy skrzyń i wróciła do okna. Zaczęła tracić nadzieję, że uda jej się w końcu wydostać z tej Krainy Czarów i dotrzeć do rzeczywistego świata. Boję się, że zostanę tu na zawsze, pomyślała, czując mrowienie na plecach. Wyszła na zewnątrz i znów poczuła ból w nogach. Mokre od deszczu ubranie ciążyło jej, jakby ważyło tysiące kilogramów. Krople deszczu biły ją po twarzy, a silny wiatr nieomal przewrócił na kolana. Z trudem utrzymywała się na nogach. Wiedziała, że prędzej czy później Harch i jego kompani po nią przyjdą. Wiedziała, że nie uniknie przeznaczenia, dlatego zamiast uciekać, zapragnęła usiąść gdzieś w cieple i zaczekać. Może w kościele będzie ciepło? Przynajmniej będzie tam sucho i bezwietrznie. Oczywiście pod warunkiem, że kościół jest prawdziwy, że nie jest tylko atrapą z hollywoodzkiego filmu. W każdym razie w środku paliło się światło. Może to dobry znak? Może w środku będzie też włączone ogrzewanie? Susan weszła na schody, które prowadziły do głównego wejścia. Miała nadzieję, że ciężkie, rzeźbione ręcznie, dębowe drzwi nie będą zamknięte. Drzwi do kościoła nie powinny być w zasadzie nigdy zamykane, tak aby wierni mogli w nim przez dwadzieścia cztery godziny na dobę znajdować schronienie i możliwość do modlitwy. Tak było przynajmniej w normalnym świecie, ale w Willawauk, Oregon, nigdy nie można być niczego pewnym do końca.
212
Susan doszła do drzwi. Były ich dwie pary, obie złożone z połówek. Nacisnęła pierwszą klamkę po prawej stronie. Ustąpiła. Przynajmniej kościół Świętego Jana był w Willawauk taki, jaki powinien być. Susan zaczęła otwierać potężne drzwi, by wejść do środka, kiedy usłyszała za sobą odgłos nadjeżdżającego samochodu, pisk opon na mokrej nawierzchni i zgrzyt hamulców. Odwróciła się i spojrzała na ulicę. Przy krawężniku, na wprost kościoła, stanęła karetka z wymalowanym na boku napisem: SZPITAL OKRĘGOWY W WILLAWAUK. Cholera jasna! zaklęła w duchu Susan, mile zaskoczona, że zdolna jest jeszcze do odczuwania gniewu. Przecież taki szpital nie istnieje! Z karetki wysiedli Jellicoe i Parker. Spojrzeli na Susan. Nie byli już w mundurach policyjnych., Mieli na sobie białe peleryny, czarne gumowce i białe nieprzemakalne kapelusze. Znów udawali pielęgniarzy ze szpitala. Susan nie zamierzała przed nimi uciekać. Zresztą nie byłaby w stanie. Opuściły ją już siły i wola walki. Z drugiej jednak strony wiedziała, że nie zejdzie po prostu po schodach na ulicę, by dobrowolnie oddać się w ich ręce. Będą musieli przyjść tu po nią i zanieść ją do samochodu. Może jeszcze wejść do środka, gdzie było ciepło, i pokuśtykać jak najdalej, aby Jellicoe i Parker musieli taszczyć ją do karetki kilkadziesiąt metrów. Stać ją jeszcze było na taki symboliczny i nieco patetyczny protest. Na czynny opór nie miała już siły. W kościele istotnie było ciepło. Zrobiło jej się błogo na ciele. Powłócząc nogami ruszyła przed siebie, środkiem między rzędami ławek, w stronę ołtarza. Kościół był bardzo ładny. Dużo drewna, marmurów i mosiądzu. Na pewno jeszcze ładniejszy był w ciągu dnia, kiedy słońce padające przez kolorowe szybki oświetlało ściany barwnymi plamami. Susan usłyszała, że Carl Jellicoe i Herbert Parker weszli do środka. Nogi bolały ją coraz bardziej i zaczynały drżeć. Choć doprowadziły ją już do pierwszego rzędu ławek, wiedziała, że jeśli uczyni jeszcze jeden krok, to upadnie. — Poczekaj, zdziro! — usłyszała za sobą głos Jellicoe. Usiadła na ławce błyszczącej od lakieru. — Tu jesteś, dziwko! Susan spojrzała przed siebie na wielki, mosiężny krzyż stojący przed ołtarzem i żałowała, że jest niewierząca. Może wtedy ukoiłby ją widok tego symbolu. Nagle z lewej strony ołtarza otworzyły się drzwi od zakrystii. Wyszło przez nie dwóch mężczyzn.
213
Ernest Harch. I Randy Lee Quince. Teraz już była jasna skala całej manipulacji. Ucieczka nie była jej własnym pomysłem. To był ich pomysł, to była część ich gry. Bawili się nią jak kot schwytaną przez siebie myszą. Pozwolili jej mieć nadzieję, iż jest naprawdę wolna, pozwolili jej odejść kilka kroków, myśleć, że to ucieczka, a potem znów ją złapali, niespodziewanie i brutalnie. Nikt nie zgubił mezuzy przez nieuwagę. Zostawili ją w łazience celowo, by Susan myślała, że sama wpadła na pomysł ucieczki, tymczasem oni mieli niezłą zabawę. Nigdy nie istniała szansa ucieczki. Harch i Quince zeszli po stopniach przed ołtarzem i byli już przy klęcznikach. A po obu bokach Susan wyrośli Jellicoe i Parker. Obaj krzywili twarze w złośliwym uśmieszku. Susan, zrezygnowana, przygarbiła się i opuściła ramiona. Nie miała nawet siły, by podnieść rękę i obronić się, gdyby chcieli złapać ją zbyt brutalnie. — Czy dobrze się bawiłaś? Bo my wyśmienicie — rzekł Carl Jellicoe. Parker się zaśmiał. Susan nie odpowiedziała. Patrzyła prosto przed siebie. Harch i Quince minęli klęczniki i podeszli do ławki, na której siedziała Susan. Spoglądali na nią i, tak jak Jellicoe z Parkerem, uśmiechali się złośliwie. Susan nadal patrzyła prosto przed siebie, ponad postaciami napastników, starając się nie spuszczać wzroku z krzyża. Nie chciała, by widzieli, jak bardzo się boi. Nie chciała dać im tej satysfakcji, przynajmniej jeszcze nie teraz. Harch stanął naprzeciwko Susan, zmuszając ją, by na niego spojrzała. — Biedaczka — powiedział swym chrapliwym głosem, parodiując współczucie i sympatię. — Nasza mała kurewka jest zmęczona? Trochę się dzisiaj nabiegała? Przez chwilę Susan chciała po prostu zamknąć oczy i zapaść się w nicość. Chciała wejść do własnego wnętrza i przeczekać tam najgorsze. Ale wiedziała, że to niebezpieczne. Dlatego spojrzała odważnie w szare, zimne i pełne nienawiści oczy Harcha. Żołądek podszedł jej do gardła, ale nie odwróciła wzroku w drugą stronę. — Nie masz języka w gębie? — warknął. — Lepiej, żeby miała — włączył się Quince — bo chciałbym go wyrwać jej osobiście. Jellicoe zachichotał. — Czy chcesz wiedzieć wreszcie, o co tu chodzi? — Harch spytał Susan. Nie odpowiedziała. — Czy chcesz wiedzieć, co jest grane? Wciąż niemo patrzyła na niego.
214
— Udajesz twardą? — spytał zniecierpliwiony. — Myślisz, że naprawdę jesteś taka dzielna? Dobrze ja uwielbiam łamać takich ludzi. Trzej pozostali wybuchnęli śmiechem. — Jestem pewien, że bardzo chcesz wiedzieć, co tu jest grane — kontynuował Harch. — Wprost umierasz z ciekawości. — Umierasz... — powtórzył Jellicoe, chichocząc. Quince i Parker zaśmiali się głośno, jakby to był przedni dowcip, Harch mówił dalej: — Pamiętasz ten wypadek? Trzy kilometry na południe od skrętu do Viewtop Inn. Do tej pory wszystko się zgadza. Susan nie dawała się wciągnąć w konwersację. — Przejechałaś przez balustradę, oddzielającą drogę od drzew, i rozbiłaś na nich samochód. Jeśli o to chodzi, nie kłamaliśmy. Natomiast zmyślona jest cała reszta. — Jesteśmy wszyscy tanie dranie — zachichotał Jellicoe. — Wcale nie leżałaś trzy tygodnie w śpiączce — mówił dalej Harch. — Szpital, oczywiście, też nie był prawdziwy. Wszystko to były małe oszustwa, maskarada, taka nasza zabawa i muszę przyznać, że bawiliśmy się dobrze. Susan czekała, co będzie dalej, i nie uciekała wzrokiem przed jego zimnym spojrzeniem. — Nie mogłaś leżeć w stanie śpiączki, bo zginęłaś w wypadku na miejscu. O, kurcze! pomyślała Susan z przestrachem. Co to ma znaczyć? — Na miejscu — powtórzył Parker. — Miałaś rozległe uszkodzenie mózgu — wyjaśnił Jellicoe. — Żadnego draśnięcia na czole — rzekł Quince. — Jesteś martwa, Susan — oznajmił Harch. — Jesteśmy razem w krainie cieni — powiedział Jellicoe. Nie, to niemożliwe, pomyślała Susan. Ja chyba śnię albo oszalałam. — Witamy w piekle! — zawołał Harch. — Witamy — powtórzył Jellicoe. — Jesteśmy z tobą, by umilać ci czas — stwierdził Quince. — I nie możemy już się tego doczekać — zauważył Parker. — O, tak! — westchnął Quince. Nie! — Nigdy bym nie przypuszczał, że przyjdzie ci wykorkować właśnie tutaj — powiedział Jellicoe. — Ty bezbożna dziwko! — dorzucił Parker. — Może to tylko pozory? — zastanowił się Jellicoe. — Cieszymy się, że nie przeszkadza ci ta sceneria — rzekł Quince.
215
Harch nic nie mówił, tylko patrzył na nią srogo i przenikliwie swymi zimnymi, szarymi oczami. — Zabawimy się — oświadczył Jellicoe. — To będzie nie kończąca się zabawa — dodał Quince. — Tylko ty i my — zauważył Jellicoe. — Starzy przyjaciele — stwierdził Parker. Susan zamknęła oczy. Wiedziała, że to nie może dziać się naprawdę. Piekło nie istniało. Ani piekło, ani niebo. Całe życie była o tym przekonana. A przecież właśnie niewierzący mieli iść do piekła! pomyślała. — Zerżnijmy ją wreszcie — rzucił Jellicoe. — Tu i teraz. — Tak — zgodził się Quince. Susan otworzyła oczy. Jellicoe odpinał rozporek. Wtedy odezwał się Harch. — Nie. Dopiero jutro wieczorem. W siódmą rocznicę mojej śmierci. Chcę, żeby czuła się wyróżniona. Jellicoe zawahał się, bo rozporek miał już odpięty do połowy. — Poza tym — powiedział Parker — wszystko musi odbyć się we właściwym miejscu, a to nie jest właściwe miejsce. — Dokładnie — poparł go Harch. O Boże, proszę, pozwól mi znaleźć wyjście z tej króliczej nory, do której wpadłam, pomyślała Susan, albo pozwól mi zasnąć. Mogłabym tu... teraz... położyć się na ławce i spać w nieskończoność. — Zabierzmy stąd tę dziwkę — nakazał Harch. Nachylił się nad Susan, złapał za sweter i podniósł. — Długo na tę chwilę czekałem — powiedział, zbliżając do jej twarzy swoje oblicze. Susan próbowała się wyrwać. Uderzył ją w twarz. Trzasnęły zęby, przed oczami ujrzała gwiazdy. Zwisła bezwładnie w rękach napastnika. Wynieśli ją z kościoła. Nie robili tego delikatnie. W karetce przywiązali ją pasami do leżanki, a Harch wyjął strzykawkę. Susan ocknęła się wreszcie z letargu i krzyknęła: — Jeśli jestem w piekle, to dlaczego musicie robić zastrzyk, żeby mnie obezwładnić? Dlaczego po prostu nie rzucicie na mnie uroku? — Dlatego, że ze strzykawką jest więcej zabawy — wyjaśnił Harch, uśmiechając się złośliwie i z dziką furią wbił jej igłę w ramię. Krzyknęła z bólu. Po chwili zasnęła.
17
Migotanie światła. Tańczące cienie. Ciemny sufit, wysoko, wysoko. Susan leżała w łóżku. Szpitalnym łóżku. Ramię, w które Harch wbił igłę z taką nienawiścią, bolało. Bolało ją zresztą całe ciało. Nie był to ten sam pokój, w którym leżała poprzednio. Miejsce tchnęło chłodem, jaki nie mógł występować w szpitalu. Ciało, przykryte pościelą, miała ciepłe, ale ramiona, które wystawały spod koca, były lekko zmarznięte. Tak samo szyja i twarz. W powietrzu czuło się wilgoć i pleśń. Dużo pleśni. To miejsce wydało jej się znajome. Nagle obraz przed oczami się zamazał. Natężyła wszystkie siły, by powróciła ostrość spojrzenia, ale wysiłek wywołał tylko zawroty głowy. Nadal nic nie widziała. Poczuła się tak, jakby siedziała na karuzeli. Kręciła się, kręciła, aż znów zapadła w sen. *** Minął jakiś czas. Obudziła się. Zanim otworzyła oczy, leżała przez chwilę nasłuchując. Dobiegał ją szum wody. Czyżby na dworze wciąż padał deszcz? Szum był tak potężny, że przywodził na myśl biblijny potop. Otworzyła oczy i znów zakręciło jej się w głowie, choć już nie tak bardzo, jak poprzednim razem. Znów ujrzała migoczące światło i tańczące cienie. Dopiero teraz zdała sobie sprawę z tego, że pali się świeca, a podmuchy wiatru kołyszą płomieniem. Odwróciła głowę w bok i zobaczyła, że świec jest więcej. Umocowano je na wapiennych skałach, kamieniach i ziemi. Nie!
217
Odwróciła głowę w drugą stronę, skąd dochodził szum wody, ale nic nie zobaczyła. Świece odegnały mrok na niewielką odległość, a wodospad musiał być dużo dalej, w głębi jaskini. Jednak Susan nie wątpiła w jego istnienie, gdyż łoskot był niezwykle wyraźny. Znajdowała się w Pieczarze Gromów. Nie, to niemożliwe! pomyślała znów. To musi być jakiś sen. Albo postradałam zmysły. Zamknęła oczy, by nic nie widzieć. Ale nie mogła odgrodzić się od zapachu pleśni i dudnienia wody spadającej po skałach. Dudnienia, które przypominało uderzenie pioruna. Cholera, przecież jestem w Oregonie, a nie w Pensylwanii! Oregon jest oddalony od Pieczary Gromów o prawie pięć tysięcy kilometrów! Paranoja! A może jestem w piekle? Ktoś zerwał z niej koc i Susan otworzyła oczy. Krzyknęła przy tym wystraszona. To Ernest Harch. Jedną rękę położył na jej udzie i dopiero teraz zdała sobie sprawę z tego, że jest naga. Harch przeciągnął dłonią wzdłuż wewnętrznej strony uda, po wzgórku łonowym, brzuchu, aż do piersi. Susan zdrętwiała. Mężczyzna się uśmiechnął. — Nie bój się. Jeszcze nie teraz, słodka kurewko. Dopiero wieczorem. Zrobimy to wieczorem. Dokładnie w godzinę mojej śmierci. Dokładnie co do minuty, kiedy ten śmierdzący czarnuch przebił mi nożem gardło. Zrobię dokładnie to samo, ale najpierw zerżnę cię do bólu, aż wyjdą ci flaki. Teraz nic ci jeszcze nie zrobię. Zdjął dłoń z jej piersi, ale podniósł drugą rękę. Dzierżył w niej strzykawkę. Susan spróbowała usiąść na łóżku. Pojawił się Jellicoe i przytrzymał ją mocno. — Teraz musisz trochę odpocząć — powiedział Harch. — Musisz nabrać sił przed wieczorną zabawą. — I znów brutalnie wbił jej igłę w ramię. Gdy schował strzykawkę, spytał kompana: — Carl, czy wiesz, co najbardziej podoba mi się w zabijaniu tej dziwki? — Co takiego? — spytał Jellicoe. — Że możemy powtarzać je w nieskończoność. Jellicoe zachichotał. — Taki już twój los, dziwko. Będziesz umierać w nieskończoność. Będziemy cię gwałcić co noc i co noc będziemy cię mordować. Tylko że za każdym razem w inny sposób. Są tysiące... nie, jest nieskończenie wielka liczba możliwości umierania. Doświadczysz ich wszystkich. Paranoja, pomyślała Susan. Zapadła w głęboki, narkotyczny sen.
218
*** Była pod wodą. Była pod wodą i zapadała w nią coraz głębiej i głębiej. Otworzyła oczy, łapiąc spazmatycznie powietrze, i zauważyła, że nadal jest w łóżku, a wrażenie tonięcia wywoływane jest przez odgłos huczącego wodospadu. Uniosła się z pościeli, koc i prześcieradło zsunęły się z łóżka, ale była zbyt słaba, by siedzieć o własnych siłach. Opadła na poduszki, a jej serce waliło jak młotem. Zamknęła oczy. Tylko na minutkę. A może na całą godzinę. Nie była już pewna... — Susan... Otworzyła oczy i zamarła ze strachu. Obraz był zamazany, ale tę twarz poznała bez trudu. — Susan... W migotliwym świetle widziała oblicze Jerry’ego Steina. Po chwili przysunął twarz jeszcze bliżej i wtedy była już zupełnie pewna. Tak, to on. Znajome, gnijące ciało, wydęte usta, nabrzmiałe jak balony, z których kapała ropa. — Susan... Krzyknęła z całych sił. Im dłużej krzyczała, tym szybciej wirowało jej łóżko. W końcu zapadła w nicość. *** Znów się obudziła. Narkotyk chyba przestał działać. Ale Susan bała się otworzyć oczy. Wolałaby nie budzić się już nigdy. Chciała zasnąć na zawsze. Chciała umrzeć. — Susan? Leżała bez ruchu. Harch podniósł siłą jej jedną powiekę. Susan zadrżała z przestrachu i odrazy. Harch się skrzywił. — Nie próbuj mnie wyprowadzać w pole. Wiem, że nie śpisz, ty głupia dziwko! Poczuła, że jest całkowicie sparaliżowana. Bała się, ale nie mogła ruszyć nawet palcem. Może, pomyślała, jak dobrze pójdzie, paraliż będzie jedyną rzeczą, którą będę czuła. — Już niedługo — powiedział Harch. — Wiesz o tym? Za jakąś godzinkę zaczynamy zabawę. A mniej więcej za trzy godziny poderżnę ci gardło. Łatwo obliczyć, że bawić będziemy się przez dwie godziny. Przecież nie można zawieść przyjaciół, prawda? Myślę, że dwie godziny ich zadowolą. A co ty o tym myślisz? Taka wystrzałowa z ciebie dziewczyna, na pewno zmęczysz ich przez ten czas.
219
To wszystko nie mogło dziać się naprawdę. Sytuacja była zbyt wariacka i zupełnie pozbawiona sensu. Szpitalne łóżko w jaskini? Nie, to niemożliwe. Cały ten koszmar, gwałt i przemoc nosiły znamiona złego snu. Jednak czuła wyraźnie ból w miejscach, gdzie Harch gwałtownie wbił jej igłę strzykawki. Ten ból był rzeczywisty. Harch ściągnął z niej przykrycie, odsłaniając nagie ciało. — Sukinsyn — powiedziała Susan, ale tak cicho, że sama ledwie słyszała swój głos. — Muszę obejrzeć towar przed użyciem — wyjaśnił Harch. — Powiedz, skarbie, czy twoje podniecenie równe jest mojemu? Hę? Zamknęła oczy i czekała, aż znów zapadnie w niebyt, ale zamiast tego usłyszała: — Harch! To był głos Jeffa McGee! Otworzyła oczy i zobaczyła, że Harch odwraca się zmieszany w stronę, skąd dobiegło wołanie. — Co ty tu robisz? — spytał. Susan nie miała tyle siły, by podnieść się i usiąść na łóżku. Zdołała zaledwie wyciągnąć trochę szyję, co wystarczyło, by kątem oka dostrzec sylwetkę rzekomego lekarza. Stał prawie przy samym łóżku, w nogach. Jaskinia oświetlona drgającymi płomieniami świec tonęła w morzu długich cieni. Padały one także na sylwetkę McGee, wywołując wrażenie, jakby mężczyzna ubrany był w czarną, falującą pelerynę. McGee trzymał w dłoni pistolet, który wymierzony był w Harcha. Pistolet miał bardzo długą lufę. — Co, do cholery...? — zaczął Harch, ale nie skończył. McGee strzelił mu prosto w twarz. Harch zatoczył się do tyłu i z głuchym łoskotem upadł na ziemię, gdzieś poza zasięgiem wzroku Susan. Odgłos strzału zabrzmiał jak odkorkowanie butelki. Susan zrozumiała, że lufa dlatego jest taka długa, iż umocowano na niej tłumik. Strzał z pistoletu, eksplodująca głowa Harcha, łoskot, z jakim upadł na ziemię — wszystko to nosiło tym razem znamiona rzeczywistości. Nic nie było wyreżyserowane, przesadzone lub nie dopracowane. W ostatniej scenie nie występowała surrealistyczna przemoc, której poddawano Susan przez ostatnie dni, nic nie tchnęło sztucznością. To była prawdziwa śmierć: szybka, chłodna, wyzuta z emocji. McGee podszedł z boku do krawędzi łóżka. Susan zerknęła na pistolet. Nagły zwrot w wydarzeniach wprawił ją w nie lada zdumienie. Znaczyło to również, że panicznie bała się tego, co teraz nastąpi. — Mam być następna? McGee schował broń do kieszeni płaszcza. W drugiej ręce trzymał teczkę, którą postawił teraz na łóżku. Nie, to nie była teczka, ale płócienna torba podróżna, wypchana czymś po brzegi. McGee otwierał ją właśnie, kiedy powiedział:
220
— Zjeżdżamy stąd. Potem zaczął wyciągać z torby ubrania. Ubrania Susan. Spodnie, rajstopy, biały sweter. Ale to wciąż nie było wszystko, co znajdowało się w torbie i Susan zaczęła odczuwać lęk przed nieznanym przedmiotem, który spoczywał na dnie. Fantazja wzięła górę nad poczuciem rzeczywistości i Susan była pewna, że ostatnią rzeczą, którą McGee wyciągnie, będzie odrąbana, gnijąca głowa Jerry’ego Steina. — Nie! — krzyknęła. — Przestań! McGee wyciągnął ostatnią część garderoby — zwinięty w kulę sztruksowy blezer Susan. A więc żadna głowa nieboszczyka. Susan nie czuła się jednak dużo lepiej. Wciąż nie orientowała się w tym wszystkim, niezdolna była do oddzielenia snu od jawy. — Nie — powiedziała. — Nie. Ja już mam dosyć. Więc lepiej skończ ze mną. McGee popatrzył na nią zdziwiony, a potem zrozumienie pojawiło się na jego twarzy. — Myślisz zapewne — zapytał — że to tylko początek nowej serii koszmarów? — Jestem już taka zmęczona. — Już wszystko skończone. — Chcę, żeby ze mną też był koniec. — Posłuchaj. Zmęczenie wynika w głównej mierze z tego, że wstrzyknęli ci narkotyk. Ale to niedługo minie. — Odejdź ode mnie. Szyja zdrętwiała jej już i musiała opuścić głowę na poduszkę. Własna nagość nie peszyła jej wcale. Susan nawet nie sięgnęła po przykrycie. Zresztą nie była pewna, czy starczy jej do tego siły, a poza tym w obliczu wszystkich koszmarnych przeżyć, które były jej udziałem, jakakolwiek wstydliwość nie miała sensu. Co mieli zobaczyć, zobaczyli. Było jej zimno, ale to też nie miało znaczenia. Nic już nie miało znaczenia. — Posłuchaj — kontynuował McGee. — Nie oczekuję od ciebie, żebyś rozumiała, o co w tym wszystkim chodzi. Wyjaśnię ci później. Teraz musisz mi po prostu zaufać. — Już raz ci zaufałam — powiedziała Susan. — Dlatego tu jestem. — Tak. Dlatego tu jesteś. — Jestem tu, by cię uratować — oznajmił, a w jego głosie zabrzmiało zaangażowanie i determinacja. — Przed czym?
221
— Przed piekłem — odpowiedział. — Czy nie obiecywali ci, że pójdziesz do piekła? Piekło — to był cel całego przedsięwzięcia. — Przedsięwzięcia? McGee westchnął. — Nie mamy teraz zbyt dużo czasu. Musisz mi zaufać. — Odejdź ode mnie. McGee podłożył rękę pod plecy Susan i uniósł ją do pozycji siedzącej. Następnie wziął biały sweter i próbował wsunąć ramiona Susan w rękawy. Stawiała opór na tyle, na ile miała siłę. — Dosyć tego! — powiedziała. — Dosyć waszych zabaw! — O rany! — wykrzyknął mężczyzna. Odłożył sweter na łóżko i pomógł Susan położyć się z powrotem. — Poczekaj, zaraz coś usłyszysz. A raczej przestaniesz słyszeć. Zanim zdążyła cokolwiek powiedzieć, McGee wyjął z kieszeni płaszcza latarkę, zapalił ją i odszedł w mrok, w kierunku wodospadu. Wkrótce odgłos spadającej wody zagłuszył jego oddalające się kroki. Może zostawi mnie w spokoju, pomyślała, albo zaraz wykończy. Jedno z dwojga. Zamknęła oczy. Huk wodospadu nagle umilkł. W jednej sekundzie Pieczara Gromów zamieniła się w Pieczarę Ciszy. Otworzyła oczy i zmarszczyła brwi. Czyżbym ogłuchła? zastanawiała się przez chwilę. I nagle gdzieś z ciemności dobiegł ją podniesiony głos Jeffa McGee. — Słyszysz? Nie ma wodospadu. To tylko nagranie z taśmy. — Jeff mówił i wracał w stronę Susan. Znów słyszała jego kroki, były coraz głośniejsze i nic ich już nie zagłuszało. — To było tylko nagranie puszczone przez cztery kwadrofoniczne głośniki. — Wszedł w krąg światła, rzucanego przez świece, i zgasił latarkę. — To najsuchszy wodospad na świecie. A ta pieczara? To wszystko są atrapy, wykonane z papieru, tektury, gipsu i kleju. Dlatego jest tu tak mało światła. Gdybyś mogła spojrzeć parę metrów dalej, odkryłabyś prawdę. Dekoracje wybudowano pośrodku szkolnej sali gimnastycznej, żebyś miała wrażenie otwartej przestrzeni dookoła siebie. Gdybym zapalił oświetlenie, sama byś się o tym przekonała, ale nie chcę zwracać na nas uwagi. Co prawda okna są zaciemnione, ale zawsze może prześlizgnąć się mały promyczek i jeśli ktoś by go zauważył, wszcząłby alarm. A ten zapach pleśni rozpyliliśmy z aerozolu. Mamy takich zdolnych chemików w laboratorium. Prawda, że śmierdzi jak prawdziwa pleśń? — Czym jest Willawauk? — spytała i choć bała się, że znów ją robią w konia, czuła rosnącą ciekawość. — Wyjaśnię ci w samochodzie — powiedział McGee. — Teraz nie mamy na to czasu. Musisz mi zaufać.
222
Susan nie dawała się przekonać. — Jeśli mi nie zaufasz, to może już nigdy nie dowiesz się, czym naprawdę było dla ciebie Willawauk — oświadczył. Susan powoli wypuściła powietrze z płuc. — W porządku. — Wiedziałem, że jesteś rozsądna — stwierdził McGee z uśmiechem. — Sama nie dam rady wstać. — Wiem. Pozwoliła mu, by ją ubrał. Gdy wkładał jej po kolei: sweter, rajstopy, spodnie, skarpetki i buty, czuła się jak mała dziewczynka. — Nie wiem, czy będę w stanie iść o własnych siłach — rzekła. — Nawet bym ci tego nie proponował. Wystarczy, że potrzymasz latarkę. — Spróbuję. Wziął ją na ręce. — Jesteś lekka jak piórko. Jak duże piórko. Złap mnie mocno za szyję. Gdy McGee wynosił ją z fałszywej groty, Susan oświetlała latarką te miejsca, które jej wskazywał. Snop światła skakał po lakierowanym, błyszczącym parkiecie i z namalowanych na nim pasów Susan zorientowała się, że przeszli pod koszem do gry. Następnie musieli zejść po kilku betonowych stopniach i znaleźli się w szatni, do której drzwi stały szeroko otwarte. W pomieszczeniu paliło się światło. Na niewielkiej przestrzeni, między szaami na ubrania a kantorkiem nauczyciela gimnastyki, leżały ciała trzech mężczyzn. Byli to: Jellicoe ze zmasakrowaną połową twarzy, Parker z dwoma śladami po strzałach w pierś oraz przewieszony przez ławkę Quince, któremu z rany na szyi wciąż kapała krew. McGee wyglądał na nieco zdenerwowanego, ale nic nie mówił, tylko dalej niósł Susan. Minęli dwa rzędy wysokich metalowych szafek, weszli pod natryski i, przez kolejne, otwarte na oścież drzwi, wyszli na jasno oświetlony korytarz. Na podłodze leżały następne zwłoki. — Kto to? — spytała Susan. — Strażnik — odparł McGee. Przeszli kilka metrów i skręcili w inny korytarz, zakończony parą metalowych drzwi, przy których leżały jeszcze jedne zwłoki. To chyba też strażnik, pomyślała Susan. — Zgaś latarkę — powiedział McGee. Susan wykonała polecenie. Mężczyzna otworzył drzwi i wyszli na zewnątrz. Był chłodny, szary wieczór. Gdy Susan lawirowała na krawędzi narkotycznego odrętwienia i jawy, minął cały dzień. Na parkingu przed szkołą czekały dwa samochody. McGee podszedł do błękitnego chevroleta i oparł Susan plecami o karoserię. Była zbyt słaba, by ustać o własnych siłach nawet przez kilka sekund, które potrzebne były Jeffowi McGee do otwarcia auta.
223
Nie zatrzymując się nigdzie po drodze, wyjechali z Willawauk. Ulica Główna, którą się posuwali, przechodziła na rogatkach w zwykłą szosę. Ale to nie była tylko ucieczka z Willawauk, lecz przede wszystkim z tego koszmarnego niby-szpitala. Przez cały czas jazdy przez miasto żadne z nich nie wypowiedziało słowa. Dopiero gdy znaleźli się na dzikim pustkowiu, Susan poruszyła się w fotelu i, spoglądając na McGee, poprosiła, by wyjaśnił jej, o co w tym wszystkim chodzi. Na twarzy mężczyzny odbijały się zielonkawe światełka z deski rozdzielczej. Nadawały jego obliczu dziwny, lecz zupełnie niegroźny wyraz. Susan nadal mu nie ufała. Była kompletnie zdezorientowana. — Nie wiem, od czego zacząć — powiedział McGee po chwili. — Wszystko jedno, od czego zaczniesz, cholera jasna, bylebyś wreszcie zaczął! — Zacznę od Korporacji Milestone. — To ten budynek, z którego uciekłam? — Nie, nie, nie! Tablica, którą widziałaś na trawniku przed szpitalem, została postawiona po to, by wprowadzić cię w błąd, by zamieszać ci w głowie. — A więc to był naprawdę szpital? — Tak. A przy okazji parę innych rzeczy. Prawdziwa korporacja mieści się w Newport Beach. — I ja dla niej pracuję? — O, tak. To wszystko prawda. Aczkolwiek przez telefon nie rozmawiałaś z prawdziwym Philem Gomezem, tylko z kimś z Willawauk. — Czym zajmują się w Milestone? — Korporacja Milestone jest, jak zapewne pamiętasz, wielkim centrum badawczym. Działa jednak nie na potrzeby prywatnego przemysłu, lecz dla amerykańskiego wywiadu wojskowego. Podlega bezpośrednio sekretarzowi obrony oraz prezydentowi. Kongres nie ma nawet zielonego pojęcia o jej istnieniu. Dlatego fundusze trzeba zdobywać stosując setki różnych forteli. W Milestone pracują najtęższe umysły w kraju. Mają do dyspozycji najnowocześniejszy na świecie sprzęt komputerowy oraz najbogatszy bank danych. Każdy z ponad dwudziestu zatrudnionych w korporacji naukowców jest wybitnym specjalistą w określonej dziedzinie, a reprezentowane są właściwie wszystkie. — Czy ja jestem jednym ze specjalistów? — spytała Susan, wciąż niezdolna do przypomnienia sobie żadnego faktu dotyczącego pracy i nie do końca przekonana, czy to wszystko prawda. — Tak. Twoją dziedziną jest fizyka molekularna. — Nie pamiętam. — Wiem.
224
W czasie jazdy przez mroczne pustkowie McGee opowiedział jej wszystko, co wiedział o Korporacji Milestone, lub raczej wszystko, co mógł powiedzieć. Właściwie jedynym zadaniem Milestone było — według McGee — wynalezienie takiej broni, która uczyniłaby arsenały nuklearne nie tyle przestarzałymi, ile po prostu bezużytecznymi. Mogło to być cokolwiek — jakieś promieniowanie, nowy rodzaj broni laserowej lub biologicznej. Od pewnego czasu rząd amerykański był przekonany, że Związek Sowiecki dąży do przewagi nuklearnej z wyraźnym zamiarem dokonania pierwszego uderzenia i odniesienia błyskawicznego zwycięstwa. Ale przez wiele lat niemożliwe było przekonanie amerykańskiej opinii publicznej o konieczności remilitaryzacji. Dlatego w połowie lat siedemdziesiątych prezydent i sekretarz obrony jedyną nadzieję widzieli w skonstruowaniu cudownej broni, która zlikwidowałaby sowieckie arsenały i uwolniła ludzkość od widma atomowej zagłady. Nie było funduszy na zwiększenie produkcji broni ciężkiej, gdyż w grę wchodziłyby setki miliardów dolarów, ale można było stworzyć tajne laboratorium, zatrudniające świetnie opłacanych fachowców i dysponujące ogromnym, jak na instytut naukowy, budżetem. Jedynym zadaniem tej instytucji byłaby ochrona Ameryki przed sowieckim zagrożeniem. W pewnym sensie Milestone była ostatnią deską ratunku. — Ale jestem pewna, że już wcześniej prowadzono podobne prace — powiedziała Susan. — Dlaczego ich nie kontynuowano? — Nastroje antywojenne były bardzo rozpowszechnione także wśród personelu naukowego. Zwłaszcza studenci i laboranci występowali aktywnie przeciwko zbrojeniom. Kradli oni informacje i przekazywali je każdemu, kto tylko chciał się przyłączyć do walki z machiną wojenną Pentagonu. W połowie lat siedemdziesiątych załamały się uniwersyteckie programy badań zbrojeniowych. Prezydent chciał, żeby prace badawcze prowadzone były przez wąski krąg naukowców, dzięki czemu żadne odkrycia nie wydostawały się na zewnątrz, a zwłaszcza poza kraj. Przez długi czas sowiecki wywiad nie wiedział o istnieniu Milestone. Kiedy wreszcie agenci KGB odkryli tajne laboratorium, wystraszyli się, że Amerykanie są już blisko osiągnięcia swego celu, a może nawet już go osiągnęli i mogą zniszczyć wszystkie sowieckie arsenały. Mieli jedyne wyjście — porwać któregoś z naukowców zatrudnionych w Milestone i poddać go żmudnym przesłuchaniom. Zjeżdżali z górki i McGee nacisnął lekko hamulec, gdyż chevrolet zaczął się niebezpiecznie rozpędzać. — Naukowcom z Milestone zezwalano na wymianę w ich gronie doświadczeń i wyników badań. Miało to służyć wszechstronności prac oraz zapładnianiu umysłów nowymi ideami. Każdy więc orientował się dość dobrze we wszystkim, co narodziło się w Milestone. Znaczy to, ni mniej, ni więcej, iż wystarczyło schwytać jednego z pracowników instytutu, by dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy o planach Pentagonu.
225
— Sowieci wybrali mnie? — spytała Susan, która powoli zaczynała wierzyć w to, co mówił McGee, choć wciąż pełna była różnych wątpliwości. — Tak. KGB zdobyło listę specjalistów zatrudnionych w korporacji. Dokładnie sprawdzili sylwetkę każdego z nich i wybrali ciebie, gdyż miałaś poważne zastrzeżenia co do wartości moralnych prowadzonych badań. Jesteś młoda; karierę naukową zaczęłaś dość szybko, zaraz po doktoracie, w wieku dwudziestu sześciu lat. Nie zdążyłaś więc jeszcze się zmanierować i zobojętnieć na wszystko. Swych obowiązków nie wykonywałaś bezdusznie, ale myślałaś też nad tym, jaki wpływ może mieć ta praca na życie przyszłych pokoleń. Pojawiły się wątpliwości. Wyrażałaś je w obecności kolegów z pracy, wzięłaś nawet miesięczny urlop, w czasie którego chciałaś przemyśleć swoją przyszłość, ale widocznie nie doszłaś do żadnych wniosków, bo wróciłaś do pracy i wciąż targały tobą wątpliwości. — Do tej pory wszystko, co mówisz, może dotyczyć kogoś zupełnie innego — powiedziała podejrzliwie. — Dlaczego nic nie pamiętam? — Zaraz ci wyjaśnię — odparł McGee. — Na razie jednak będziemy musieli się zatrzymać. Dotarli na szczyt wzgórza i droga w tym miejscu zakręcała. Dalej, na odcinku ponad półtora kilometra, biegła prosto jak strzała. Mniej więcej w połowie tego dystansu majaczyła jakaś blokada. — Co to? — przestraszyła się Susan. — Punkt kontrolny. — Czy tam znów oddasz mnie w ich łapy i zabawa zacznie się od nowa? — spytała, nie mogąc do końca uwierzyć, iż mężczyzna był po jej stronie. McGee spojrzał na nią nachmurzony. — Czy dasz mi szansę? Proszę... Opuszczamy właśnie ściśle strzeżoną strefę wojskową i musimy przejechać przez punkt kontrolny. — Zdjął jedną rękę z kierownicy i z kieszeni płaszcza wydobył plik papierów. — Połóż się i udawaj, że śpisz. Posłusznie wykonała polecenie. Przez chwilę mrużąc powieki obserwowała punkt kontrolny, który stanowiły dwa baraki i szlaban. Potem zamknęła oczy i otworzyła usta, udając, że śpi głęboko. — Pamiętaj, ani słowa! — dodał McGee. — Dobrze — odpowiedziała. — Ani słowa, cokolwiek by się działo! McGee zwolnił, zatrzymał samochód i opuścił boczną szybę. Susan słyszała, że ktoś podchodzi do auta. Strażnik powiedział coś, McGee również. Ale nie po angielsku. Kobieta tak się zdumiała, słysząc obcy język, że niewiele brakowało, a otworzyłaby oczy. Wcześniej nie pomyślała, dlaczego kazał jej udawać, że śpi, skoro był w posiada-
226
niu dokumentów pozwalających na wyjazd ze strefy wojskowej. Jedno jej słowo po angielsku i oboje byliby zgubieni. McGee nie chciał po prostu, by została zagadnięta przez strażnika. Nie wiedziała, jak długo czekali, ale wreszcie usłyszała, że podnoszą szlaban. Samochód ruszył. Otworzyła oczy, ale bała się obejrzeć za siebie. — Gdzie jesteśmy? — spytała. — Nie wiesz, co to był za język? — Obawiam się, że wiem. — Rosyjski — potwierdził McGee. Odebrało jej mowę. Potrząsnęła tylko głową, jakby chciała odrzucić ten straszny fakt. — Znajdujemy się prawie pięćdziesiąt kilometrów na północ od wybrzeża Morza Czarnego — oświadczył McGee. — I jedziemy w tamtą stronę. Nad morze. — Jesteśmy w Związku Sowieckim? To niemożliwe! To absurd! — To prawda. — Nie! — krzyknęła, opierając się o drzwi samochodu. — To nie może być prawda! To jakaś wasza kolejna zagrywka! — Wysłuchaj mnie do końca. Nie miała innego wyboru. Nie mogła przecież wyskoczyć teraz z pędzącego samochodu. Nawet gdyby nie odniosła żadnych obrażeń, to nie byłaby w stanie zrobić nawet kilku kroków. Co prawda czuła, że mija działanie narkotyków, czuła, że wracają jej siły, ale jeszcze nie na tyle, by zdecydowała się podjąć kolejną próbę ucieczki. Zresztą, niewykluczone, że tym razem McGee mówił prawdę. Nie chciała ryzykować życia, by to natychmiast sprawdzić. — Agenci KGB porwali cię, gdy spędzałaś urlop w stanie Oregon — kontynuował. — Nigdy nie było więc wypadku? — Zgadza się. To była tylko historyjka wymyślona dla uwiarygodnienia twojej obecności w szpitalu w Willawauk. W rzeczywistości porwano cię w Oregonie i przetransportowano do Moskwy w bagażu dyplomatycznym. — Dlaczego nic nie pamiętam? — Byłaś przez cały ten czas pod wpływem środków uspokajających. — Powinnam pamiętać chociaż moment porwania. — Wszystkie wydarzenia dotyczące tego faktu zostały dokładnie wymazane z twojej pamięci za pomocą specjalnych technik hipnotycznych oraz farmaceutyków. — Zrobili mi pranie mózgu? — Tak. Było to konieczne, inaczej całe przedsięwzięcie związane ze szpitalem w Willawauk nie nosiłoby cech prawdopodobieństwa.
227
Susan cisnęło się na usta tysiące pytań dotyczących Willawauk i owego „przedsięwzięcia”, ale postanowiła, że pozwoli McGee, by sam wszystko opowiedział po swojemu. — W Moskwie zawieziono cię od razu na Łubiankę, gdzie KGB ma swoje więzienie. To naprawdę nieprzyjemne miejsce. Najpierw poddano cię rutynowemu przesłuchaniu, które w miarę upływu czasu stawało się coraz bardziej wyrafinowane. Ale ty nie chciałaś nic powiedzieć. Robili się okrutni, choć nie było w tym fizycznej przemocy. Nie bili cię, nie łamali żeber ani nie wyrywali paznokci. To jednak, czemu cię poddawali, było do pewnego stopnia dużo gorsze od cierpień cielesnych. Stosowali wobec ciebie różnorakie środki chemiczne, narkotyki o niebezpiecznych efektach ubocznych, niszczące człowieka tak fizycznie, jak i umysłowo. Czegoś takiego nie wolno nigdy podawać ludzkiej istocie w jakimkolwiek celu. Tylko że dla KGB to była normalka. Zawsze w ten sposób wyciągano informacje od opornych. Ale w twoim wypadku stała się rzecz dziwna. Gdy tylko zaczęli stosować te metody, gdy tylko zaczęli gwałtem starać się wydobyć z ciebie dane dotyczące Milestone, straciłaś nagle całą pamięć o swojej pracy. Wtedy powstała owa luka, która wciąż jeszcze istnieje. Z twojej głowy coś wymiotło dosłownie każdy skrawek informacji na temat Korporacji Milestone. — Ach, więc to tak... — Owszem. I nie pomógł tu żaden narkotyk. KGB nic od ciebie nie mogło wyciągnąć. Pracowali nad tobą pięć dni, pięć długich dni, zanim odkryli, co się stało. McGee przestał mówić i zwolnił, gdyż dojeżdżali do jakiejś niewielkiej osady. Ta wioska, licząca nie więcej niż sto domostw, w niczym nie przypominała Willawauk. Stało się teraz oczywiste, że nie znajdowali się w Ameryce. Budynki były przysadziste, brudne i ponure. Niektóre z nich pokryto dachówką lub słomą, inne miały dachy drewniane. Poprzez malutkie okna wylewało się na drogę żółtawe światło i był to jedyny element przynależności tych chat do dwudziestego wieku. Inaczej sądzić by można, że przeniesiono je prosto ze średniowiecza. Gdy wyjechali poza osadę i znów znaleźli się na otwartej przestrzeni, McGee przycisnął pedał gazu. — Mówiłeś właśnie o tym, jak to się stało, że zapomniałam wszystko o Milestone — powiedziała Susan. — Otóż, by zapobiec ewentualnym przeciekom informacji, wszyscy kandydaci do pracy w Milestone muszą zgodzić się na serię wyrafinowanych zabiegów, które tak modyfikują zespół ich zachowań, że rozmowa na temat pracy z kimkolwiek spoza korporacji jest wykluczona. Jeśli nie chcą poddać się tym zabiegom, to po prostu nie otrzymują angażu. Tak więc wszyscy naukowcy z Milestone mają zaszczepione głęboko w podświadomości psychologiczne mechanizmy, które blokują uzyskanie przez niepowołane osoby, a już zwłaszcza obcych agentów, wszelkich danych dotyczących korporacji. I gdy
228
ktoś stara się je wymusić, czy to przez tortury fizyczne, podawanie narkotyków czy stosowanie hipnozy, uruchomiona zostaje zapadka w mózgu, która całą tajną wiedzę cofa głęboko, głęboko na dno podświadomości, skąd nie wyciągnie jej żadna siła. Teraz Susan wiedziała, dlaczego nie jest w stanie przypomnieć sobie nawet wyglądu własnego laboratorium. — Czyli ta wiedza jest gdzieś we mnie cały czas? — Oczywiście. Jeśli uda ci się uciec z Rosji i wrócić do Stanów, to w Milestone z pewnością wypracowali i zastosują wobec ciebie czynności, pozwalające na odblokowanie pamięci. Ale podejrzewam, że taka operacja możliwa będzie tylko tam, w korporacji, z zastosowaniem ich systemu komputerowego. Zapewne najpierw zbadają twoje linie papilarne, by potwierdzić tożsamość. Następnie komputer przekaże do twojego mózgu zaszyfrowane hasło, które zwolni blokadę. Oczywiście, to tylko moje przypuszczenia. Tak naprawdę nie wiemy, w jaki sposób wypełnią lukę w twojej pamięci. Gdybyśmy wiedzieli, sami zastosowalibyśmy tę technikę. Zamiast tego trzeba było zorganizować całe przedsięwzięcie pod nazwą „Szpital Okręgowy w Willawauk”, w nadziei, że brutalna seria wstrząsów psychicznych przywróci ci pamięć. Zapadła noc. Księżyc rzucał na okolicę upiorne, mlecznobiałe światło. Było tu bardziej płasko niż wokół Willawauk, rosło także mniej drzew. Susan skuliła się na swoim siedzeniu i w napięciu obserwowała mówiącego mężczyznę. Mimo zmęczenia zachowała przytomność umysłu i starała się wychwycić każdą fałszywą nutę w głosie McGee. Jednocześnie miała nadzieję, że ta straszna prawda będzie rzeczywiście prawdą, a nie kolejnym elementem gry. — Blokada pamięci może opierać się na dowolnym uczuciu — miłości, nienawiści, strachu. Najbardziej efektywny jest strach. I dlatego w twoim wypadku korporacja zastosowała blokadę przez strach. W głębokich pokładach twojej podświadomości tkwi lęk, żeby nie zdradzić nikomu tajemnic związanych z pracą. Za pomocą technik hipnotycznych i różnych farmaceutyków zaszczepiono w tobie przekonanie, że jeśli przekażesz obcym agentom choćby strzęp informacji, to zginiesz okrutną i bolesną śmiercią. Taką blokadę najtrudniej jest złamać; na ogół jest to właściwie niemożliwe. Strach jest zbyt silny. — Jednak podjęliście próbę. — Tak. KGB zatrudnia mnóstwo naukowców specjalizujących się w technikach modyfikacji behawioralnej, takich jak na przykład pranie mózgu. Niektórzy z nich uważają, że można złamać blokadę strachu, jeśli wystawi się delikwenta na strach jeszcze większy niż ten, na którym opiera się zahamowanie pamięci. Tylko że to nie takie proste znaleźć coś, czego człowiek bałby się bardziej niż śmierci. Dla większości z nas śmierć jest rzeczą, od której nie ma nic straszniejszego. Ale KGB, zanim zdecydowało się na porwanie, dokładnie zapoznało się z twoim życiorysem i znalazło coś, co mogło być piętą Achillesa. Znaleźli w twojej przeszłości wydarzenie, które było tak koszmarne, że bardziej niż śmierci mogłaś się bać jego powtórzenia.
229
— Zabójstwo w Pieczarze Gromów — rzekła ponuro. — Powrót Ernesta Harcha. — Tak — potwierdził McGee. — To klucz do całego przedsięwzięcia związanego ze szpitalem w Willawauk. KGB obserwowało cię przez dłuższy czas. Stwierdzono, że jesteś niezwykle uporządkowaną, systematyczną i racjonalną kobietą, która nie znosi bałaganu i niechlujstwa. Cechy te rozwinęłaś prawie do przesady, stosując je do wszystkich aspektów swego życia. — Do przesady? Może... — zastanowiła się Susan. — W KGB doszli do wniosku, że najlepszym sposobem, by cię złamać, będzie umieszczenie cię w sztucznym, koszmarnym świecie, w którym wszystko stawałoby się coraz bardziej irracjonalne, w którym umarli powstaliby z grobów, a rzeczy nie byłyby naprawdę tym, czym pozornie były. Tak więc zostałaś przetransportowana do Willawauk, gdzie znajduje się szpital specjalizujący się w badaniach behawioralnych. Całe skrzydło tego szpitala zostało zamknięte i zmienione w teatr. Chcieli pchać cię stopniowo w stronę depresji psychicznej i umysłowego szaleństwa. Punktem kulminacyjnym miała być scena w Pieczarze Gromów, fałszywej oczywiście. Natomiast zupełnie realne były plany gwałtów i tortur, jakim miałaś być poddana ze strony czterech „nieboszczyków”. Susan z niedowierzaniem pokręciła głową. — Ale co by im dało wpędzenie mnie w obłęd? Nawet gdyby blokada została przerwana, mój stan nie pozwalałby na przekazanie żadnych sensownych informacji. Zrobiliby ze mnie trzęsący się kłębek nerwów... — Taki stan nie musi trwać wiecznie. Załamanie nerwowe i psychiczne, wywołane działaniem silnych, ale krótkotrwałych bodźców, leczy się dość łatwo — powiedział McGee. — Najpierw by cię złamali, a potem obiecując położenie kresu koszmarom, usunęliby z twojej podświadomości blokadę. Pamiętaj, że byłabyś już zupełnie ubezwłasnowolniona i im poddana. Następnie skierowaliby cię niezwłocznie na rehabilitację; pozwoliliby wrócić do zdrowia albo przynajmniej do takiego stanu, który umożliwiałby rozpoczęcie przesłuchań. — Poczekaj — przerwała Susan. — Poczekaj chwilę. Przecież wyszukanie sobowtórów, rozpisanie scenariusza na role dla wszystkich aktorów, przygotowanie dekoracji... to wszystko musiało zabrać bardzo dużo czasu. A porwano mnie kilka tygodni temu, prawda? McGee nie odpowiedział. — Prawda? — powtórzyła Susan. — Znajdujesz się na terytorium Związku Sowieckiego od ponad roku — oświadczył McGee. — Nie. Och, nie. Nie, nie. To niemożliwe!
230
— Możliwe. Większość czasu spędziłaś na Łubiance, w celi. Oczywiście nic nie pamiętasz, bo przed wysłaniem cię do Willawauk, wszystko, co tam się wydarzyło, zostało z twojej pamięci wymazane. Niedowierzanie Susan ustąpiło miejsca białej furii. — Wymazane?! — krzyknęła. Następnie wyprostowała się i dłonie zacisnęła w pięści. — I tak gładko ci to przechodzi przez gardło! „Wymazane”! Tak, jakby chodziło o taśmę magnetofonową, a nie człowieka. O, Boże! Spędziłam rok w śmierdzącym więzieniu, a oni jakby nigdy nic ukradli mi jeszcze wszystkie wspomnienia. A potem urządzili maskaradę z Harchem i całą resztą. — Z jej głosu buchała nienawiść. I dopiero teraz zrozumiała, że wierzy w to, co powiedział McGee. A przynajmniej w to, że w ogólnych zarysach historia jest prawdziwa. — Masz prawo się denerwować — przyznał McGee, spoglądając na Susan. W jego oczach odbijało się zielonkawe światło z deski rozdzielczej i czyniło ich wyraz nieodgadnionym. — Ale proszę cię, żebyś nie była zła na mnie. Nie mam nic wspólnego z tym, co ci wyrządzono przed twoim pojawieniem się w Willawauk. A potem czekałem tylko na najdogodniejszą sposobność, by uciec wraz z tobą. Przez chwilę w samochodzie panowała cisza. Gniew Susan stygł powoli. Za oknem widać było zalaną światłem księżyca powierzchnię morza. Zjechali na szerszą drogę, po której poruszały się wreszcie i inne samochody. Było ich wprawdzie niewiele, i to głównie ciężarówki, ale do tej pory na drodze nie widzieli żadnego ruchu. — Kim jesteś, do cholery?! — spytała Susan podniesionym głosem. — Jaki jest twój udział w tym wszystkim? — Żeby to zrozumieć, musisz najpierw wiedzieć, czym jest Willawauk — powiedział McGee. Susan znów nie wiedziała, o co chodzi, i zaczęła być podejrzliwa. — Nawet w ciągu roku nie zdołaliby wybudować całego miasta. Zresztą nie wmawiaj mi, że cała ta heca jest tylko po to, żeby z jednej Amerykanki wydobyć jakieś informacje na temat jej pracy. — Masz rację — zgodził się McGee. — Willawauk wybudowano na początku lat pięćdziesiątych. Miał to być idealny model typowego amerykańskiego miasteczka. Ciągle dokonywane tam są zmiany, które dopasowują Willawauk do współczesności. — Ale po co? Po co na obszarze Związku Sowieckiego atrapa amerykańskiego miasteczka? — Do celów treningowych — odparł McGee. — To właśnie tam sowieccy superszpiedzy uczą się myśleć i czuć jak Amerykanie. — Superszpiedzy? — powtórzyła Susan.
231
McGee zjechał tymczasem na lewy pas, by wyprzedzić posuwającą się ospale ciężarówkę, która wyglądała tak, jakby za chwilę miała się rozsypać. — Co roku w całym Związku Sowieckim wybiera się od trzystu do czterystu szczególnie uzdolnionych dzieci we wczesnym wieku przedszkolnym i zwozi do Willawauk. Są odbierane rodzicom, którzy nie wiedzą, co się stanie z dziećmi i którzy nigdy już ich nie zobaczą. Dzieciom przydziela się nowych rodziców w Willawauk. I od tego momentu zaczyna się edukacja. Przebiega dwutorowo. Przede wszystkim dzieci poddawane są intensywnej indoktrynacji ideologicznej, która ma uczynić z nich fanatycznych komunistów. I wierz mi, że słowo „fanatyzm” nie jest w ich przypadku użyte bezpodstawnie. Przy nich zwolennicy Ajatollaha Chomeiniego przypominają rzeczowych i zrównoważonych wykładowców z Oksfordu. Zajęcia odbywają się co rano, po dwie godziny dziennie. W nocy zaś, gdy dzieci śpią, puszcza im się dużo gorsze taśmy z tekstami ideologicznymi, działające na podświadomość. — Brzmi to jak fantastyczna opowieść o tworzeniu armii dzieci-robotów — zauważyła Susan. — Ależ to właśnie ma tam miejsce. Dzieci-roboty do celów szpiegowskich. Drugim elementem wychowania jest uczynienie z nich „prawdziwych Amerykanów”, przynajmniej na pozór. Dzieci uczone są żyć, myśleć i działać jak Amerykanie. Muszą być zdolne prezentować swój patriotyzm jako obywatele Stanów Zjednoczonych bez odsłonięcia swego prawdziwego oblicza. W Willawauk używa się wyłącznie amerykańskiej odmiany angielskiego. Dzieci nie potrafią powiedzieć ani jednego słowa po rosyjsku. Wszystkie książki i filmy pochodzą ze Stanów. Programy telewizyjne nagrywa się na taśmę z trzech amerykańskich sieci oraz kilku niezależnych stacji. Są wśród nich programy rozrywkowe, sportowe, informacyjne. Odtwarzane są w zamkniętym obiegu we wszystkich domach w Willawauk, gdzie dzięki temu dzieci wychowywane są na tej samej pożywce kulturowej, co amerykańska latorośl. Każda grupa wychowanków zapoznaje się gruntownie z tym wszystkim, co znają i z czym utożsamiają się ich rówieśnicy za oceanem. Wreszcie, po wielu latach, kończy się intensywny trening i dzieci stają się zewnętrznie „prawdziwymi Amerykanami”, choć w ich sercach bije miłość do komunistycznej Rosji. Nadchodzi czas umieszczenia ich w społeczeństwie amerykańskim. Dzieje się to zwykle, gdy są w wieku od osiemnaście do dwudziestu lat. Zaopatrzeni w świetnie podrobione dokumenty, wyposażeni w niepodważalne życiorysy, zwłaszcza gdy pomogą w tym mieszkający w Ameryce prosowieccy entuzjaści, młodzi ludzie „lądują” w college’ach i na wyższych uczelniach albo od razu zaczynają pracę w strategicznych instytucjach. Rozmieszczeni są po całym kraju i niemal w każdej gałęzi przemysłu. Niektórych udaje się nawet umieścić w rządzie. W ciągu dziesięciu, piętnastu, dwudziestu lat, a czasem później, dochodzą do wysokich stanowisk. Niektórych nie wykorzystuje się wcale. Nie muszą wykonywać żadnej brudnej roboty, żyją i umierają jak praw-
232
dziwi amerykańscy patrioci, choć w głębi serca pozostają wierni komunistycznej ideologii. Innych wykorzystuje się do szpiegostwa i sabotażowych akcji. Niektórych wykorzystuje się do tego na okrągło. — Wielki Boże! — wykrzyknęła Susan. — Ileż to musi kosztować! Doprawdy nie potrafię sobie nawet wyobrazić nakładów, które muszą być poniesione, by zorganizować i utrzymać coś takiego! Czy naprawdę to się opłaca? — Rząd sowiecki uważa, że tak — powiedział McGee. — Odniesiono nawet kilka zdumiewających sukcesów. Zdołano umieścić takich ludzi na czołowych stanowiskach w amerykańskim przemyśle kosmicznym, armii, marynarce wojennej, lotnictwie wojskowym. Łącznie kilkaset osób, wśród których jest wielu wysokich oficerów. Ludzie z Willawauk znajdują się również w amerykańskich środkach masowego przekazu, dzięki czemu mogą siać dezinformację. Z sowieckiego punktu widzenia największym osiągnięciem jest posiadanie „swojego” senatora, gubernatora stanu, dwóch kongresmanów i jeszcze kilku wpływowych postaci w elicie władzy Stanów Zjednoczonych. — O, mój Boże! Gdy do Susan dotarła cała złożoność intrygi, gniew i strach ustąpiły miejsca podziwowi graniczącemu ze zgrozą. — Bardzo rzadko zdarza się, żeby ktoś z Willawauk został z własnej woli podwójnym agentem, służącym Amerykanom. Indoktrynacja jest tak silna, że ludzie ci pozostają wiernymi komunizmowi fanatykami. Szkolenie ideologiczne wspierane jest oczywiście naukowymi metodami modyfikacji ludzkich zachowań oraz kontroli umysłu. Szpital w Willawauk, w którym cię trzymaliśmy, służy miastu jako doskonale wyposażona placówka medyczna, wyposażona o wiele lepiej niż podobne szpitale na terenie Związku Sowieckiego. Jednocześnie jest również centrum badawczym, wypracowującym techniki kontroli jaźni tych młodych ludzi. Tak powstaje godna zaufania, złożona z oddanych agentów, siatka szpiegowska. — A ty? Kim ty jesteś, McGee? Jaka jest twoja rola w tej historii? Czy naprawdę nazywasz się McGee, a może inaczej? — Nazywam się Dimitrij Nikolnikow. Urodziłem się w Kijowie, a moi rodzice byli Rosjanami. Mam trzydzieści siedem lat. Nazwisko McGee nadano mi w Willawauk. Należałem do pierwszej grupy dzieci, objętych programem szkolenia. Wtedy jeszcze zaczynano późno, w wieku kilkunastu lat, i trening trwał trzy lub cztery lata. Dopiero po jakimś czasie zaczęto odbierać rodzicom dzieci trzy-, czteroletnie. Jestem też jednym z nielicznych agentów, którzy odkryli się sami i przeszli na drugą stronę. Na razie Rosjanie o tym nie wiedzą. — Dowiedzą się, gdy znajdą wszystkie te ciała, które tam zostawiłeś. — Do tego czasu będziemy daleko stąd. — Skąd taka pewność?
233
— Alternatywa jest zbyt straszna — odpowiedział McGee, uśmiechając się lekko — żeby wątpić w możliwość powodzenia ucieczki. Susan znów odczuła siłę tego mężczyzny — jedną z tych jego cech, które sprawiły, że się w nim zakochała. Czy nadal go kocham? pomyślała. Tak. Nie. Może. — W jakim wieku oddano cię do Willawauk? — W wieku trzynastu lat. Szkolili mnie przez pięć lat. Było to jeszcze w czasach, kiedy, jak już mówiłem, nie myślano o wcześniejszym „poborze rekrutów”. — A więc ukończyłeś szkolenie prawie dwadzieścia lat temu. Dlaczego nie skierowano cię do Ameryki? Dlaczego wciąż przebywałeś w Willawauk, kiedy ja się tam pojawiłam? Nie zdążył odpowiedzieć. Samochody, jadące przed nimi, hamowały, więc i oni musieli zwolnić. W mroku nocy nie widać było, jaka jest tego przyczyna. — Co się dzieje? — spytała Susan z trwogą. — Punkt kontrolny koło Batumi. — Co to znaczy? — Tu sprawdzają zezwolenia na przemieszczanie się. Dojeżdżamy do miasta Batumi, skąd odpłyniemy za granicę. — Mówisz to tak lekko, jakby chodziło o wyjazd na wakacje — powiedziała Susan. — Jeśli szczęście nadal będzie nam dopisywać, to będzie to właśnie wyjazd na wakacje — odrzekł McGee. Posuwali się teraz bardzo wolno. Kierowcy musieli zatrzymać się przy wartowni i pokazać strażnikowi w wojskowym mundurze dokumenty. Żołnierz miał przewieszony przez lewe ramię pistolet maszynowy. Drugi strażnik podnosił w niektórych ciężarówkach plandekę z tyłu i świecąc latarką, kontrolował ładunek. — Czego oni szukają? — spytała Susan. — Nie wiem. Zwykle nie są tacy drobiazgowi. — Może nas szukają? — Wątpię. Nie powinni wcześniej niż przed północą zauważyć naszej ucieczki z Willawauk. Mamy więc jeszcze przynajmniej godzinę. Nie wiem, czego oni szukają, ale nie może to być nic bardzo ważnego, bo widzę, że nie przykładają się zbytnio. Strażnicy przepuścili kolejną ciężarówkę i sznur samochodów znów ruszył do przodu. Przed chevroletem stały jeszcze trzy pojazdy. — Podejrzewam, że szukają kontrabandy — powiedział McGee. — Gdyby chodziło o nas, a nie o zwykłych spekulantów, to nie ograniczyliby się tylko do dwóch zaspanych strażników. — To my jesteśmy tacy „niezwykli”?
234
— A co? Może nie? — żachnął się mężczyzna. — Jeśli wymkniesz im się z rąk, stracą szansę na dokonanie w dziedzinie szpiegostwa wspaniałego numeru. Samochody znów posunęły się o kilka metrów do przodu. — Gdyby udało im się złamać cię i wydobyć wszystkie informacje — kontynuował McGee — to obecna równowaga sił pomiędzy Wschodem a Zachodem przesunęłaby się zdecydowanie na korzyść Wschodu. Droga pani, jest pani dla nich bardzo cenna. A gdy tylko zorientują się, że działałem na dwie strony, to będą mnie chcieli dostać w swe łapy nie mniej niż ciebie. Może nawet będę dla nich ważniejszy, bo zapragną dowiedzieć się, ilu ich agentów w Stanach, za moją namową, pracuje dla Amerykanów. — A ilu przeciągnąłeś na drugą stronę? — Wszystkich — odrzekł mężczyzna, uśmiechając się triumfalnie. Nadeszła ich kolej sprawdzenia dokumentów. McGee odkręcił boczną szybkę i podał strażnikowi plik papierów. Kontrola była powierzchowna i papiery wróciły do ręki McGee niemal natychmiast. McGee podziękował strażnikowi, którego zainteresowanie zwrócone już było w stronę następnego pojazdu. Ruszyli w stronę miasta. — Na pewno szukają handlarzy — powiedział McGee, zakręcając szybę. Po chwili byli już na rogatkach portowego Batumi. Susan spytała: — Jeśli skończyłeś trening w Willawauk w wieku osiemnastu lat, to dlaczego nie wysłano cię od razu do Stanów? — Wysłano mnie. Tam ukończyłem college oraz wyższe studia medyczne. Specjalizację zrobiłem w zakresie modyfikacji behawioralnych. Potem otrzymałem ważne stanowisko w kręgach zbliżonych do Departamentu Obrony. Ale przestałem już wierzyć w sowiecką ideologię. Pamiętaj, że w owych czasach indoktrynacja nie obejmowała jeszcze trzy-, czteroletnich maluchów i trwała dużo krócej. Zanim zabrano mnie do Willawauk, dwanaście lat żyłem w sowieckim systemie, w warunkach, jakie ma przeciętna rodzina. Dzięki temu mogłem porównać oba systemy i nie miałem żadnych oporów przed zdradzeniem komunistów. Powodowała mną żądza wolności. Poszedłem do FBI i powiedziałem im wszystko o sobie oraz o Willawauk. Zaczęli mnie wykorzystywać, a trwało to kilka lat, do przekazywania Sowietom fałszywych informacji. Narobiło to tam niezłego bałaganu. Później, dokładnie pięć lat temu, postanowili wysłać mnie z powrotem do ZSRR w charakterze podwójnego agenta. W tym celu najpierw mnie „aresztowali”. Zorganizowano duży proces, w czasie którego nie wypowiedziałem ani słowa. Gazety nazwały mnie „Milczącym Szpiegiem”. — O, Boże! Pamiętam! To była wielka afera! — Szeroko rozpowszechniono historyjkę, że — pomimo przyłapania mnie na gorącym uczynku — zaprzeczałem przekazywaniu tajnych informacji i nie chciałem powiedzieć, dla jakiego państwa pracuję. Wszyscy wiedzieli, że dla Związku Sowieckiego, ale nikt nie usłyszał tego ode mnie. To było mydlenie oczu KGB.
235
— Niezły pomysł. — Oczywiście. Skazano mnie na długoletnie więzienie, ale nie odsiedziałem nawet miesiąca. Szybko wymieniono mnie na amerykańskiego agenta trzymanego w Moskwie. Po powrocie do kraju witano mnie jak bohatera. Wierzono, że nie zdradziłem istnienia Willawauk oraz tajnej sieci superagentów. Byłem słynnym Milczącym Szpiegiem. Wreszcie odesłano mnie do pracy w mojej starej alma mater, a o to właśnie CIA chodziło. — I od tego czasu przekazujesz informacje w drugą stronę, do Ameryki? — Tak jest — potwierdził McGee. — Znam dwóch ludzi w Batumi, dwóch rybaków, którzy dzięki interesom z lokalnymi władzami mają prywatne kutry. Są Gruzinami. My też poruszamy się teraz cały czas po terytorium Gruzji. Wielu Gruzinów pogardza rządem centralnym w Moskwie. Tym dwóm gruzińskim rybakom przekazuję informacje, a oni podają je dalej swoim tureckim odpowiednikom, z którymi spotykają się gdzieś na Morzu Czarnym. Turcy swoimi kanałami puszczają te informacje dalej, aż docierają one do CIA. To właśnie jeden z tych rybaków przeszmugluje nas na swoim kutrze do Turcji. Przynajmniej taką mam nadzieję. *** Dojazd do doków portu w Batumi był zablokowany. Żeby dostać się na jakikolwiek statek, nawet rybacki kuter, trzeba było najpierw przejść przez jedno spośród kilku stanowisk kontrolnych. Specjalne punkty, których strzegli uzbrojeni strażnicy, przepuszczały ładunki towarów, inne — pojazdy wojskowe, a reszta — dokerów, marynarzy i inne upoważnione osoby, podążające piechotą. Do takiego właśnie przejścia podeszli Susan i Jeff. W nocy nabrzeża były słabo oświetlone. Wyjątek stanowiły tylko te, przy których znajdowały się posterunki kontrolne. Tam olbrzymie reflektory dawały blask równy pełni księżca. Przejścia strzegło dwóch żołnierzy wyposażonych w karabiny Kałasznikowa. Siedzieli w małej budce i żywo o czymś dyskutowali. Żadnemu z nich nie chciało się wyjść z ciepłego wnętrza, by bliżej przyjrzeć się Susan i Jeff owi. McGee podał im przez okienko plik jakichś podrobionych dokumentów, których nawet nie przejrzeli. Starszy, nie przerywając głośnej dyskusji ze swoim kompanem, rzucił na nie okiem i zaraz oddał. Potem nacisnął odpowiedni przycisk i brama zwieńczona drutem kolczastym otworzyła się automatycznie. Susan i McGee bez przeszkód weszli do doku. Brama zamknęła się za nimi z cichym brzęczeniem. Susan złapała mężczyznę za rękę i oboje poszli poprzez noc w stronę szeregu budynków zasłaniających basen portowy.
236
— Co teraz? — wyszeptała. — Pójdziemy do nabrzeża rybaków i poszukamy kutra o nazwie „Złota Sieć” — odpowiedział McGee. — Wszystko idzie nam gładko. — Zbyt gładko — rzekł McGee z nutą niepokoju w głosie. Odwrócił się i spojrzał na posterunek, przez który właśnie przeszli. Na jego twarzy malował się lęk. *** Kapitan „Złotej Sieci” nazywał się Leonid Gołodkin. Był postawnym mężczyzną o kanciastej, czerstwej twarzy i silnych dłoniach. Dowodził trzydziestometrowym trawlerem rybackim, posiadającym olbrzymie chłodnie do magazynowania ryb. Wezwany przez kogoś z załogi, podszedł do trapu, przed którym Susan i McGee czekali na pozwolenie wejścia na pokład. Popatrzył na nich spode łba, po czym zaczął rozmawiać z Jeffem po rosyjsku. Susan nie rozumiała, o czym mówili, ale nie miała najmniejszej trudności z określeniem nastroju kapitana. Ten olbrzym był podenerwowany i zalękniony. Zwykle, gdy McGee miał informacje do przekazania za granicę, podawał je przez czarnorynkowych handlarzy wódką, którzy działali w Batumi, niedaleko od portu. McGee i Gołodkin niezwykle rzadko spotykali się twarzą w twarz, a już nigdy na trawlerze. Dziś nastąpiło to po raz pierwszy. Gołodkin spoglądał co pewien czas na dok, jakby obawiał się jakichś ciekawskich oczu, na przykład agenta tajnej policji. Przez dłuższą, pełną złowrogiego napięcia chwilę Susan podejrzewała, że kapitan nie weźmie ich na pokład. Jednak w końcu, acz z niechęcią wymalowaną na twarzy, Gołodkin zdjął łańcuch, zamykający wejście po trapie i ponaglił ich, by wchodzili. Teraz, gdy podjął już ryzyko, widać było wyraźnie, że zależy mu na tym, by kłopotliwi pasażerowie jak najszybciej przestali rzucać się w oczy. Gołodkin poprowadził ich do krętych, metalowych schodków, które wiodły pod pokład, a tam poszli zimnym, wilgotnym i skąpo oświetlonym korytarzykiem do kajuty kapitana. Co za paskudne miejsce! pomyślała Susan. Podobne wrażenie odniosła w kajucie kapitana, która znajdowała się na końcu korytarza. Choć oświetlona aż trzema lampami i dobrze ogrzana, kwatera Gołodkina była obca i nieprzyjemna. Znajdowały się w niej: biurko, na którego blacie stała opróżniona do połowy butelka brandy, szaa na książki z przeszklonymi drzwiczkami, barek i cztery krzesła, wliczając to, które stało przy biurku. Część sypialna oddzielona była od reszty kabiny zaciągniętą zasłoną. Gołodkin gestem ręki wskazał krzesła i usiedli.
237
— Napijesz się brandy? — spytał Susan McGee. Susan trzęsła się z zimna i rozgrzała ją już sama myśl o alkoholu. — Tak — odparła. — To mi na pewno dobrze zrobi. McGee zwrócił się do Gołodkina po rosyjsku z prośbą o podanie butelki, ale zanim ten zdążył odpowiedzieć, poruszyła się zasłona. Wszyscy spojrzeli w tamtą stronę. Zasłona poruszyła się raz jeszcze i odsunięta została na bok. Z sypialnej alkowy wyszedł... doktor Viteski. Uśmiechał się. W ręce trzymał pistolet z tłumikiem. Susan wpadła w szał. Była wściekła, że znów ją oszukano, że znów odegrano przed nią przedstawienie, a ona sama we wszystko uwierzyła. Spojrzała na McGee z nienawiścią. Ale mężczyzna wyglądał na nie mniej zaskoczonego od niej. Na widok Viteskiego podniósł się z krzesła i sięgnął do kieszeni płaszcza po broń. Kapitan Gołodkin złapał go i odebrał mu pistolet. — Leonid! — powiedział McGee oskarżycielskim tonem i dodał coś po rosyjsku, czego Susan nie mogła zrozumieć. — Nie wiń biednego Leonida — rzekł doktor Viteski. — On nie miał innego wyjścia. Musiał tańczyć, jak my mu zagraliśmy. A teraz siadaj! McGee przez chwilę wahał się, wreszcie usiadł. Spojrzał na Susan i widząc w jej oczach rozczarowanie, oświadczył: — Nie mam z tym nic wspólnego. Susan chciała mu wierzyć. Twarz mężczyzny była szara jak popiół i wyrażała okrutny lęk. To była twarz człowieka, który nagle stanął oko w oko ze śmiercią. McGee to dobry aktor, pomyślała. Przez tyle dni mnie oszukiwał. Może nadal mnie oszukuje? Viteski obszedł biurko i usiadł na kapitańskim krześle. Gołodkin stał nieporuszony przy drzwiach. Jego twarz nie zdradzała żadnych emocji. — Od dwóch i pół roku wiedzieliśmy, że jesteś zdrajcą — powiedział Viteski do McGee. Blade oblicze Jeffa nagle poczerwieniało. Wyglądał na naprawdę zaskoczonego. — Niewiele później odkryliśmy, że kontaktujesz się z Leonidem — dodał Viteski. — Skoro tylko dowiedzieliśmy się, że jest twoim kurierem, zmusiliśmy go, by zaczął pracować dla nas. McGee spojrzał na Gołodkina. Kapitan spłonął rumieńcem i spuścił wzrok. — Leonid? — spytał McGee. Gołodkin zmarszczył brwi, wzruszył ramionami i powiedział coś po rosyjsku. Przez cały ten czas Susan obserwowała McGee. Nie sprawiał wrażenia, że gra narzuconą rolę.
238
— Leonid nie miał innego wyjścia. Musiał cię oszukiwać — odezwał się Viteski. — Mieliśmy go w garści. Gdyby nie zgodził się na współpracę, ucierpiałaby jego rodzina. Zdawał sobie z tego sprawę i dlatego, acz na pewno niezbyt chętnie, został podwójnym agentem. Był bardzo użyteczny i mam nadzieję, że nadal będzie użyteczny w przyszłości. Dzięki niemu mamy zamiar wykryć jeszcze innych zdrajców. — Od ponad dwóch lat przekazywałem mu dokumenty... — zaczął McGee. — ...a on oddawał je nam — dokończył Viteski. — Myśmy przerabiali je odpowiednio, by zdezinformować CIA, a potem za pośrednictwem Leonida szły one, jakby nigdy nic, do Turków. — Cholera jasna! — zaklął McGee. Viteski się zaśmiał. Nalał sobie brandy do szklaneczki i wypił jednym haustem. Susan obserwowała obu mężczyzn i nagle poczuła, że robi jej się niedobrze. Przyszło jej do głowy, iż może odgrywa się przed nią kolejną scenę koszmarnego przedstawienia. Może McGee też był tylko pionkiem w grze i został oszukany, by bardziej wiarygodnie odegrał swoją rolę? Oznaczałoby to, że ostatnia nadzieja na odzyskanie wolności prysła jak bańka mydlana. — Jeśli wiedziałeś, że będę chciał uratować Susan — spytał McGee — to dlaczego nie udaremniłeś mi porwania jej z sali gimnastycznej, która służyła za atrapę Pieczary Gromów? Viteski znów napił się alkoholu. — Stwierdziliśmy, że nie uda nam się jej złamać. Całe przedsięwzięcie wzięło w łeb i nie musieliśmy już się martwić, że powiesz jej prawdę o Willawauk. — O mało nie zwariowałam ze strachu — powiedziała Susan. Viteski spojrzał na nią i pokiwał głową. — Właśnie. Ale to było wszystko, co mogliśmy osiągnąć. Nie zamierzałaś się poddać i odblokować swej pamięci. Jesteś zbyt silna albo też zbyt dobrze cię zaprogramowali w Milestone. A może jedno i drugie... W każdym razie nie zanosiło się na to, że wyciągniemy z ciebie jakiekolwiek informacje. Co najwyżej wpędzilibyśmy cię w stan kompletnego obłąkania. Dlatego postanowiliśmy przerwać przedsięwzięcie i przystąpić do realizacji planu awaryjnego. — Jakiego planu awaryjnego? — spytał McGee. Viteski spojrzał na Gołodkina i powiedział coś szybko po rosyjsku. Gołodkin kiwnął głową i wyszedł z kajuty. — Co chciałeś przez to powiedzieć? — nalegał McGee. Viteski nie odpowiedział. Uśmiechnął się lekko i podniósł do ust szklaneczkę brandy. Susan nie wytrzymała i spytała McGee: — O co tu chodzi?
239
— Nie wiem — odrzekł McGee. Wyciągnął do niej rękę. Susan wahała się przez chwilę, po czym ich dłonie spotkały się w mocnym uścisku. McGee uśmiechnął się do niej, pragnąc jej dodać otuchy, ale uśmiech wyszedł mu słaby i nieśmiały. Widać było, że sam się boi. — Niezła brandy — odezwał się Viteski. — Na pewno czarnorynkowa. W sklepie nie można takiej kupić, chyba że w specjalnych bufetach dla wysokich urzędników partyjnych. Będę musiał zapytać kapitana, gdzie zaopatruje się w alkohol. Drzwi do kajuty otwarły się i wszedł Leonid Gołodkin. Tuż za nim postępowały jeszcze dwie osoby. Pierwszą z nich był Jeffrey McGee. Drugą — Susan orton. Jeszcze dwa sobowtóry. Oboje byli nawet ubrani dokładnie tak, jak Jeff i Susan. Widok ten zmroził krew w żyłach kobiety. Sobowtór Susan się uśmiechnął. Podobieństwo było zdumiewające. Krew znowu odpłynęła z twarzy prawdziwego Jeffa McGee, a w jego oczach czaiła się zgroza. — Co to ma znaczyć, do jasnej cholery?! — spytał doktora Viteskiego. — To plan awaryjny — odparł Viteski. — Mieliśmy go w zanadrzu od samego początku, ale oczywiście nie mogliśmy ci o nim powiedzieć. Fałszywa Susan zwróciła się do prawdziwej: — To naprawdę fascynujące, że wreszcie jestem z tobą w tym samym pomieszczeniu. — Ona ma dokładnie taki sam głos, jak ja! — wykrzyknęła oszołomiona Susan. Fałszywy McGee powiedział: — Przez prawie rok uczyliśmy się z taśmy mówić waszymi głosami. — Jego głos był głosem prawdziwego McGee. Viteski z ojcowską niemalże dumą uśmiechnął się do sobowtórów. A potem zwrócił się do prawdziwego McGee: — Po wypłynięciu w morze zostaniecie zastrzeleni i wrzuceni do wody. Na wasze miejsca wróci do Stanów właśnie ta para. Nasza Susan podejmie znów pracę w Korporacji Milestone. — Tu odezwał się do prawdziwej Susan: — Moja droga, niezmiernie żałuję, że nie dałaś się złamać. To by nam dało dużą przewagę. Ale i tak będziemy mieli to, co chcemy, gdyż na twoje miejsce pojedzie nasza agentka. Cała operacja potrwa po prostu nieco dłużej. To wszystko. Najdalej za rok będziemy wiedzieli to, czego ty nie chciałaś nam powiedzieć. A jeśli dobrze pójdzie i będziemy mogli trzymać ją tam dłużej, to zdobędziemy jeszcze więcej informacji niż te, które ty posiadasz. — Następnie Viteski
240
zwrócił się do prawdziwego Jeffa. — Twój sobowtór osiądzie w amerykańskim wywiadzie. Może uda nam się załatwić mu uczestnictwo w pracach nad technikami modyfikacji behawioralnych. I tak będziemy mieć jeszcze jedną wtyczkę. — Nie uda się wam — powiedział McGee. — Mogą mieć takie same głosy, jak my, mogą mieć taki sam wygląd, jak my — tu muszę przyznać, że wasi chirurdzy plastyczni wykonali dobrą robotę — ale nikt nie podrobi odcisków palców. — Racja — powiedział Viteski. — Jednakże my wcale nie zamierzamy ich podrabiać. Udało nam się zdobyć dostęp do systemu komputerowego Departamentu Obrony, w którym przechowywane są odciski palców wszystkich pracowników służb specjalnych. Wystarczy więc, że wymażemy elektroniczny zapis waszych odcisków i wprowadzimy na to miejsce zapis odcisków naszych ludzi. Dzięki postępowi w dziedzinie komputerowego gromadzenia danych nie jest już konieczne podrabianie niczego, wystarczy niewygodne informacje zastąpić takimi, jakie są potrzebne. — A więc wszystko wam się uda — podsumowała prawdziwa Susan, a oczyma wyobraźni widziała już własne zwłoki wrzucane przez burtę „Złotej Sieci” do Morza Czarnego. — Oczywiście! — wykrzyknął Viteski. — Czy ktoś w to wątpił? Zresztą nawet gdybyś pękła i powiedziała nam wszystko, co wiesz, to i tak wysłalibyśmy do Stanów wasze sobowtóry. — Wypił ze szklaneczki resztę brandy i mruknął z zadowolenia. Potem wstał od biurka, a w ręce wciąż trzymał pistolet. — Kapitanie, będę pana osłaniał. Proszę przez ten czas skrępować im ręce. Gołodkin trzymał już kawałek sznura. Kazał wstać Susan i McGee, po czym związał im ręce na plecach. — Zabierz ich teraz w jakieś odosobnione i bezpieczne miejsce — polecił Viteski. Z kolei odwrócił się do Susan i Jeffa: — Sobowtóry jeszcze was odwiedzą. Chcieliby dowiedzieć się różnych rzeczy, które pomogą im lepiej odegrać wasze role, jak na przykład: z kim się przyjaźnicie, jakie są wasze ulubione potrawy, gdzie spędzacie wolny czas i tak dalej. Radzę odpowiadać zgodnie z prawdą, bo niektóre pytania, które zostaną wam zadane, mają na celu sprawdzenie waszej prawdomówności. Sobowtóry znają odpowiedzi na te pytania sprawdzające i jeśli będziecie kłamać, to tak długo zadawać wam będą ból, aż zrozumiecie, że współpraca jest waszym jedynym wyjściem. Susan spojrzała na fałszywego McGee. Mężczyzna uśmiechał się, ale jego uśmiech nie był przyjemny. Wyglądał jak prawdziwy McGee pod każdym względem, z wyjątkiem jednego: w oczach sobowtóra nie było wrażliwości i czułości, obecnych u prawdziwego McGee. Wierzyła, że człowiek ten faktycznie zdolny jest zadawać drugiemu ból tak długo, aż ofiara zacznie wypełniać jego wolę. Wstrząsnął nią dreszcz.
241
— Teraz się pożegnam — powiedział Viteski. — Nie wypływam z wami w morze. — Uśmiechnął się, zadowolony z siebie. — Bon voyage! Gołodkin wyprowadził skrępowaną parę na korytarz, a Viteski został z sobowtórami w kajucie kapitana. McGee powiedział coś do niego, ale Gołodkin eskortował ich w milczeniu, nie reagując na zaczepki. Doszli do kolejnych krętych schodków, które prowadziły jeszcze niżej pod pokład statku, prawie na samo dno, gdzie znajdowały się luki bagażowe. Śmierdziało tam rybą. Zaraz przy schodach znajdował się mały, ciasny składzik. Gołodkin wprowadził ich tam i kazał usiąść na gołej, zimnej podłodze. Następnie związał im nogi w kostkach, sprawdził, czy węzły na przegubach dłoni są wystarczająco mocne, zgasił światło i wyszedł, zamykając drzwi na klucz. Zostali w absolutnej ciemności. Susan pamiętała, że na ścianach składziku wisiały zwoje zapasowych lin okrętowych, takich samych jak te, które leżały na pokładzie. Poza tym znajdowały się tam różne narzędzia, części nie znanych jej urządzeń, harpuny, sieci i skrzynie. — Boję się — wyznała. McGee nie odpowiedział. Susan słyszała, że mężczyzna szura nogami, szarpie się gwałtownie i o coś ociera. — Jeff? Mruknął pod nosem. Nadal słychać było odgłos szarpania, a McGee zaczął posapywać. — Co robisz? — spytała — Tssst! — Usłyszała w odpowiedzi. Chwilę później poczuła na ramionach czyjeś ręce i aż podskoczyła ze strachu, zanim uprzytomniła sobie, że to McGee. Zdołał się uwolnić, a teraz szukał w ciemności węzłów na jej przegubach. Wkrótce przeciął sznur krępujący Susan i przysunął do jej ucha swoje usta. Szeptem najdelikatniejszym z możliwych powiedział: — Wątpię, żeby ktoś nas podsłuchiwał, ale ostrożności nigdy dosyć. Gołodkin, udając, że sprawdza mi węzły, nieco je poluzował. Susan tymczasem gładziła się po zdrętwiałych przegubach. Gdy tylko przyniosło jej to trochę ulgi, nachyliła się i również szepnęła do ucha mężczyzny: — Jak dużo może on jeszcze zrobić, by nam pomóc? — Prawdopodobnie to już wszystko — rzekł cicho McGee. — To z jego strony i tak olbrzymie ryzyko. Od tej chwili możemy liczyć tylko na siebie. Nikt nam nie da drugiej szansy. Oboje wstali z podłogi. McGee przez jakiś czas obijał się o ściany, zanim znalazł wreszcie wyłącznik światła.
242
Gdy pomieszczenie wypełniło się jasnością, McGee sięgnął po wielki rybacki harpun na długim trzonku, który stał na specjalnym stojaku. Podał go Susan i drugi wziął dla siebie. Susan podejrzewała, zanim jeszcze rozbłysło światło, iż McGee zdecyduje się użyć tej broni. Mimo to wzdrygnęła się, czując ją we własnej dłoni. — Nie mogę — jęknęła. — Musisz. — O mój Boże! — Wybieraj — twoje życie albo ich życie — McGee mruknął zniecierpliwiony. Susan pokiwała głową. — Dasz sobie radę — rzekł McGee. — A jeśli będziemy mieli szczęście, pójdzie to w okamgnieniu. Nie spodziewają się tego. Jestem pewien, że nie podejrzewają Gołodkina o zamknięcie nas w kabinie pełnej ostrych narzędzi. Następnie pokazał jej najlepszą pozycję do ataku z zaskoczenia. Susan patrzyła uważnie. Zgasili światło. Zalała ich najgłębsza ciemność, jaką Susan kiedykolwiek poznała w życiu. *** W ciemności McGee usłyszał jakiś szelest, jakby ktoś się skradał. Znieruchomiał i nadstawił ucha. Po chwili domyślił się źródła dźwięków i się odprężył. — To tylko szczur — rzekł uspokajająco do Susan. Nie odpowiedziała. — Susan? — Wszystko w porządku — oznajmiła ze swego miejsca przy przeciwległej ścianie pomieszczenia. — Nie boję się szczurów. Mimo iż ich położenie nie było wesołe, McGee uśmiechnął się lekko, sam do siebie. Mijały długie, męczące minuty. Nagle „Złota Sieć” zadrżała i cały kadłub zaczął dygotać. To znak, że zapuszczono silniki. Wkrótce dobiegł ich odgłos dzwonu okrętowego. Śruby zaczęły wreszcie obracać się w wodzie i zmniejszyła się wibracja. Czas mijał, a oni wciąż czekali. Dopiero po dziesięciu, a może piętnastu minutach, kiedy powinni już dawno wypłynąć z portu w Batumi, rozległo się chrobotanie przy drzwiach. McGee wyprostował się i podniósł harpun. Drzwi otworzyły się i do składziku wpadło trochę światła z korytarza. Do kabiny weszli fałszywa Susan i fałszywy McGee.
243
McGee stał po lewej stronie od wejścia, ukryty za otwartymi drzwiami. Nagle wyskoczył zza nich, skierował ostrze harpuna w stronę korpusu swojego sobowtóra i wbił je w ciało mężczyzny. „Bliźniak” zdołał jeszcze zapalić światło i upadł u stóp swej niedoszłej ofiary. McGee wzdrygnął się na widok tryskającej krwi, ale opanował się i zrobił jeszcze to, co musiał zrobić. Przekręcił ostrze harpuna w brzuchu, wypruwając mu wnętrzności. Fałszywy McGee nie zdążył nawet krzyknąć. Agentka, która z nim przyszła, miała broń. Ten sam rewolwer z tłumikiem, który trzymał w ręce Viteski, gdy przebywali w kajucie kapitana. Cofnęła się zaskoczona, ale przytomnie wypaliła, celując w McGee. Chybiła. Strzeliła jeszcze raz. McGee poczuł, jak kula przeszywa mu ramię. Przed odniesieniem kolejnej rany, a może i śmiercią, uratowała go prawdziwa Susan. Do tej pory ukryta za drewnianą skrzynią, zaatakowała harpunem swoją „bliźniaczkę”. Fontanna krwi trysnęła z gardła fałszywej Susan, a oczy wyszły jej niemal z orbit. Wypuściła broń na podłogę. Serce McGee zamarło z przerażenia. Wiedział, że ogląda śmierć sobowtóra Susan, ale widok zmiażdżonego strzępa ludzkiego ciała, ciała tak podobnego do tego, które kochał, nie mógł nim nie wstrząsnąć. Fałszywa Susan upadła na kolana, a krew płynęła gęstą strugą z jej otwartych ust, które już nigdy nie wypowiedzą słowa. Po chwili martwe ciało zwaliło się z łoskotem na drewnianą podłogę. McGee odwrócił się i spojrzał na swoją doskonałą kopię. Mężczyzna trzymał się za brzuch, próbując wepchnąć jelita do środka. Twarz wykrzywioną miał w agonii. Śmierć zlitowała się nad nim wreszcie i zgasiła światło w jego oczach. Zupełnie, jakbym oglądał samego siebie, pomyślał ze zgrozą McGee. Poczuł wewnętrzną pustkę i chłód. Zabijanie nigdy nie sprawiało mu przyjemności. Ale zawsze był w stanie robić to, kiedy musiał. Bez wyraźnej konieczności nie mógłby nikogo zabić. Susan odwróciła się w drugą stronę, by nie patrzeć na ciała, podeszła do ściany i zwymiotowała. McGee zamknął drzwi. *** Trochę później Susan i McGee znaleźli się w kajucie, w której spać mieli agenci. Kobieta usiadła na dolnej koi i spytała: — Czy Gołodkin poznał, że nie jesteśmy sobowtórami?
244
— Poznał — odpowiedział Jeff. Stał przy iluminatorze i spoglądał na spienione fale. — Skąd masz pewność? — Czy nie zauważyłaś, że nie odezwał się do ciebie po rosyjsku? Wiedział, że nie zrozumiesz ani słowa. — Dobrze, więc teraz będziemy nadawać Rosjanom lipne informacje jako prawdziwe, podszywając się pod agentów, których zgładziliśmy? — Tak — potwierdził McGee. — Oczywiście, jeżeli zdołamy ustalić, na jakich częstotliwościach miały być przekazywane. Przez chwilę oboje milczeli. McGee patrzył na morze za grubą taflą szkła i, choć niewiele późną nocą mógł zobaczyć, zdawał się zafascynowany widokiem. Susan siedziała i patrzyła na własne dłonie. Sprawdzała, czy na skórze nie pozostały jeszcze jakieś ślady krwi. Po chwili odezwała się: — Czy ta butelka, którą zostawił Gołodkin, zawiera brandy? — Tak. — Muszę sobie strzelić jednego. — Naleję ci podwójną porcję — zaproponował McGee. *** Wciąż na morzu. Niedawno wzeszedł świt. Susan z przerażeniem zerwała się z koi i zaczęła krzyczeć. McGee obudził się i zapalił światło. Przez dłuższą chwilę Susan nie wiedziała, gdzie się znajduje. W końcu oprzytomniała. Wiedziała już, gdzie jest, ale koszmar senny był tak sugestywny, że wciąż drżała ze strachu i z trudem łapała powietrze. Poza tym pomyślała sobie, że taki sen mógłby się równie dobrze okazać jawą. McGee zeskoczył z górnej koi i uklęknął obok Susan. — Już dobrze — zaczął ją uspokajać. — To tylko sen. Jesteśmy na morzu i wkrótce dopłyniemy do Turcji. — Nie dopłyniemy. — Co?! — Załoga. — Co załoga? — Harch, Quince, Jellicoe i Parker są członkami załogi. — Nie, nie. To był tylko sen. — Oni tu są! — wykrzyknęła Susan.
245
— Co złe, minęło. Już nigdy nie zobaczysz tych czterech prześladowców — mówił spokojnie i cierpliwie McGee. — Cholera, oni tu są! — nalegała Susan. McGee nie mógł jej uspokoić. Musieli przejść po całym kutrze, na którym załoga rozpoczynała właśnie kolejny dzień. Musieli zajrzeć w każdy zakamarek na pokładzie i pod pokładem, przyjrzeć się każdemu rybakowi, żeby Susan uwierzyła wreszcie, że nie ma wśród nich Harcha z kolegami. *** Śniadanie zjedli w swojej kajucie, bez Gołodkina, by nie stwarzać kłopotów językowych. — Gdzie oni znaleźli sobowtóry Harcha i całej reszty? — spytała Susan. — Agenci sowieccy w Stanach zdobyli z gazet i archiwów szkolnych zdjęcia wszystkich czterech chłopców — odpowiedział McGee. — I w całym kraju zaczęto wyłapywać młodych ludzi, choć trochę do nich podobnych. Potem wybrano najodpowiedniejszych, poddano ich operacjom plastycznym, charakteryzacji... — Oczy Harcha... — Specjalne szkła kontaktowe... — Zupełnie jak w kinie. — Co? — Efekty specjalne. — O, tak. Myślę, że dorównywały tym z Hollywoodu. — Ciało Jerry’ego Steina... — Niezły kawałek roboty, co? Susan zaczęła drżeć na całym ciele. — Opanuj się — powiedział McGee. — Już nic ci nie grozi. Nie mogła się opanować. McGee wziął ją w ramiona. *** Następnego dnia znaleźli się już na tureckim statku, który przypłynął na spotkanie. Susan czuła się lepiej. Dostali kajutę wygodniejszą i czystszą niż ta na gruzińskim kutrze. Jedzenie też było smaczniejsze. W czasie obiadu, złożonego z wędlin i serów, Susan powiedziała do McGee: — Muszę być ważna dla wywiadu amerykańskiego, skoro zdecydował się odkryć ciebie, by wydobyć mnie od Rosjan.
246
McGee zmieszał się i mruknął pod nosem: — No cóż... Nie był to pierwotny plan. — Co? — Moim zadaniem nie było wydostanie cię od Rosjan. Susan nic nie rozumiała. — Miałem za zadanie zlikwidować cię, zanim przedsięwzięcie w Willawauk mogło dać pozytywne dla Rosjan efekty. Trochę powietrza w strzykawce i — bach! Śmiertelna embolia w mózgu. Czy coś takiego. Coś, czego nikt nie skojarzyłby ze mną. W ten sposób nie musieliby mnie odkrywać, a niebezpieczeństwo, że pękniesz, zostałoby usunięte. Krew odpłynęła jej z twarzy. Nagle straciła apetyt. — Dlaczego więc mnie nie zabiłeś? — Bo się w tobie zakochałem. Zamrugała, wciąż wpatrzona w Jeffa McGee. — To prawda — powiedział. — Przez wszystkie te tygodnie, kiedy programowaliśmy cię, zaszczepialiśmy ci hipnotyczne sugestie, które potem owocowały twoją ucieczką ze szpitala oraz wędrówką po Willawauk, obserwowałem cię i byłem pod wrażeniem siły, która z ciebie emanowała. Wcale nie było łatwo cię programować, manipulować twoją wolą. Masz w sobie dużo życiowej energii. — A może zakochałeś się w mojej energii życiowej? McGee się uśmiechnął. — Może... — I nie mogłeś mnie zabić? — Nie mogłem. — Oszaleją z wściekłości, gdy to usłyszą. — Mam ich gdzieś. *** Dwa dni później byli już w Stambule. Zamieszkali w rezydencji ambasadora Stanów Zjednoczonych. W nocy Susan obudziła się z krzykiem. Natychmiast przybiegła służąca, a za nią strażnik, ambasador i McGee. — Obsługa — jęknęła Susan, przywierając do Jeffa. — Nie możemy ufać obsłudze rezydencji. — Nikt z nich nawet nie przypomina Harcha — powiedział McGee. — Skąd mogę mieć pewność? Nie widziałam ich wszystkich. — Susan, jest trzecia nad ranem — zauważył strażnik.
247
— Muszę ich wszystkich zobaczyć! — zażądała Susan. Ambasador patrzył na nią chwilę w milczeniu, potem przeniósł wzrok na McGee, a w końcu na strażnika. Powiedział do niego: — Zwołaj całą służbę. Po kilku minutach okazało się, że ambasador Stanów Zjednoczonych w Turcji nie zatrudniał ani Harcha, ani Quince’a, ani Jellicoe, ani Parkera. — Przepraszam — wybąkała Susan. — Wszystko w porządku — pocieszył ją McGee. — To mi tak prędko nie przejdzie — dodała na własne usprawiedliwienie. — Wiem o tym. — Może nawet zostanie mi to na całe życie. *** Tydzień później byli już w Waszyngtonie. Od amerykańskiego rządu otrzymali apartament w hotelu i tam po raz pierwszy poszli ze sobą do łóżka. Było im ze sobą bardzo dobrze. Pasowali do siebie jak kostki domina. Poruszali się miękko i delikatnie, jakby stanowili jeden organizm. Tej nocy, naga w objęciach Jeffa McGee, Susan po raz pierwszy od czasu opuszczenia Willawauk nie miała żadnych snów.
SPIS TREŚCI Część pierwsza
3
POWOLNE ZBLIŻANE SIĘ STRACHU l
4
2
8
3
17
4
35
5
50
6
70
Część druga
77
KURTYNA UCHYLA SIĘ 7
78
8
91
9
98
10
108
11
124
12
148
13
159
Część trzecia
164
WYPRAWA DO MIASTA 14
165
15
182
16
195
17
217