The Story and The Tale

‫داﺳﺘﺎن و ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﮐﺎﻓﻪ ﮐﻨﺪو )‪(3‬‬

‫وﺣﯿﺪ رﻧﺠﺒﺮ‬

‫‪٢‬‬

‫‪١‬‬

‫ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟‬ ‫داﺳﺘﺎن ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟‬ ‫ﭼﻪ راﺑﻄﻪاي ﺑﯿﻦ ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن وﺟﻮد دارد؟‬ ‫وﺟﻮه ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫‪۴‬‬

‫‪٣‬‬

‫»رواﯾﺖ ﺑﺎ داﺳﺘﺎنﻫﺎي زﯾﺎدي از‬ ‫ﺑﺸﺮ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﯿﭻﮐﺲ‪،‬‬ ‫ﻫﯿﭻﺟﺎ‪ ،‬ﺑﺪون رواﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪي اﻗﺸﺎر ﮔﺮوهﻫﺎي ﺑﺸﺮي‬ ‫داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺧﻮدﺷﺎن را دارﻧﺪ‪...‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮد‪ ‬زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺗﺮاﺗﺎرﯾﺨﯽ‪،‬‬

‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ‪،‬‬

‫ﺗﺮاﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪«.‬‬ ‫روﻻن ﺑﺎرت‬ ‫‪۶‬‬

‫‪۵‬‬

‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر ﻣﻮﻗﻌﯿ‪‬ﺖ درسﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ درﺑﺎرهي‬ ‫داﺳﺘﺎنﻧﻮﯾﺴﯽ از ﺳﻮي ﺑﻨﺪه ﯾﺎ آﻗﺎي ﺻـﯿﺎدﭘﻮر‪ ،‬دﯾﮕـﺮ ﻧﻮﯾﺴـﻨﺪهي‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ ﻫـﺎي ﮐﺎﻓـﻪ ﮐﻨـﺪو‪ ،‬ﺑـﺮاي دوﺳـﺘﺎن ﻧـﻮﻗﻠﻢ اراﯾـﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺘﺎﺑﭽﻪﻫﺎي ﮐﺎﻓﻪ ﮐﻨـﺪو ﻣﺎﺣﺼـﻞ ﻫﻤـﯿﻦ ﺟﻠﺴـﺎت ﮐﺎﻓـﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪو اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدهي ﻋﻤﻮم ﮔﺮدآوري ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﭽﻪﻫﺎ ﺳﻌﯽ ﺷﺪهاﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﮐﺎﻣﻼً ﺳـﺎده و روﺷـﻦ ﺑﯿـﺎن‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ اﻣ‪‬ﺎ اﯾﻦ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ اراﯾﻪ ﺷـﺪه ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻧﻮآﻣﻮزان ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﯿﺪوارﯾﻢ اﺳﺘﺎدان و ﮐﺎرآزﻣﻮدﮔـﺎن ﻧﯿـﺰ اﯾـﻦ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﭽﻪﻫﺎ را ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‪:‬‬ ‫ﮐﺎﻓﻪ ﮐﻨﺪو‪ ،‬ﻧﺎم ﮐﺎﻓﻪاي اﺳﺖ در ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه ﮐﻪ ﯾـﮏ‪ ،‬دو ﺳـﺎﻟﯽ‬ ‫اﺳﺖ ﺟﻤﻌـﯽ از اﻫـﻞ ﻗﻠـﻢ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸـﺎه در آن ﺟﻤـﻊ ﻣـﯽﺷـﻮﯾﻢ و‬ ‫داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺎزهي ﺧﻮد را ﺑـﺮاي دوﺳـﺘﺎﻧﻤﺎن ﻣـﯽﺧـﻮاﻧﯿﻢ و ﻧﻘـﺪ‬

‫‪٨‬‬

‫‪٧‬‬

‫ﻣﯽﻧﺎﻣﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد و اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺎ وﺟﻮه ﺗﻤﺎﯾﺰ و اﺷﺘﺮاك اﯾﻦ دو ﻧﻮع ادﺑﯽ آﺷﻨﺎ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﻮؤالﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟ داﺳﺘﺎن ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ‬ ‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟ ﭼﻪ راﺑﻄﻪاي ﺑﯿﻦ ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن وﺟﻮد‬ ‫دارد؟ وﺟﻮه ﺗﻤﺎﯾﺰ اﯾﻦ دو ﭼﯿﺴﺖ؟ در اداﻣﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮؤالﻫﺎ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر‪:‬‬ ‫ﻗﺼﻪﮔﻮﯾﯽ و ﻗﺼﻪﭘﺮدازي ﯾﮑﯽ از ﺳﺮﮔﺮﻣﯽﻫﺎ و ﻋﻼﻗﻪﻫﺎي‬ ‫ﺑﺸﺮ از دﯾﺮﺑﺎز ﺑﻮده و ﻫﺴﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن‪ ،‬آﻧﭽﻪ اﻣﺮوزه داﺳﺘﺎن‬

‫‪١٠‬‬

‫‪٩‬‬

‫واژﮔﺎﻧﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺣﮑﺎﯾﺖ‪ ،1‬ﻗﺼﻪ‪ ،2‬داﺳﺘﺎن‪ ،3‬ادﺑﯿﺎت‪4‬و ﻧﻮع ادﺑﯽ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪tale 1‬‬ ‫‪tale 2‬‬ ‫‪Story, fiction 3‬‬ ‫‪literature 4‬‬ ‫‪genre 5‬‬

‫‪١٢‬‬

‫‪١١‬‬

‫‪5‬‬

‫اﺳﺖ )ﻫﻤﺘﺮاز ﻣﺤﺎﮐﺎت‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ؛‬

‫‪mimesis‬‬

‫از رﯾﺸﻪي‬

‫‪mime‬‬

‫ﯾﻮﻧﺎﻧﯽﺳﺖ ﮐﻪ واژهي ﻓﺎرﺳﯽ »ﻣﯿﻤﻮن« را ﻣﯽﺗﻮان ﻫﻤﺮﯾﺸﻪ ﺑﺎ آن‬ ‫داﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻣﯿﻤﻮن در ﺑﺎور ﻣﺎ ﺗﻘﻠﯿﺪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .(.‬از اﯾﻦرو ﻣﯽﺗﻮان‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ را ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزياي ﺗﺨﯿﻠﯽ‪ 1‬از دﻧﯿﺎ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﯾﺎ‬ ‫ﻗﺼﻪ رواﯾﺘﯽ‪ 2‬ﺗﺨﯿﻠﯽ از ﯾﮏ روﯾﺪاد‪ 3‬ﯾﺎ ﺳﻠﺴﻠﻪ روﯾﺪادﻫﺎﺳﺖ‪ .‬از‬ ‫آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻧﻈﺮﯾﻪي ادﺑﯽاي درﺑﺎرهي ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ رواﯾﺖ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﯾﺎ ﻗﺼﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺑﺴﯿﺎري از ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ‪ 4‬ﮐﻪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟‬ ‫‪1‬‬

‫واژهي ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از واژهي ﻣﺤﺎﮐﺎت ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﮐﺴﯽ ﯾﺎ ﭼﯿﺰي ﺷﺪن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﯿﺰي را ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﯾﺎ ﮐﺮدار آوردن‪،‬‬

‫‪fictional 1‬‬ ‫‪narrative 2‬‬ ‫‪event 3‬‬

‫‪mimesis 1‬‬

‫‪folk tale 4‬‬

‫‪١۴‬‬

‫‪١٣‬‬

‫‪ -2‬ﻣﻌﻤﻮﻻً اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ از ﮔﺰاﻓﻪﻫﺎ و اﻏﺮاقﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق‬

‫ﻧﻮﻋﯽ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﺎﻫﯽ‪ 1‬اﻧﺘﻘﺎل‬

‫ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﺤﺪودهي ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎ و اﻣﮑﺎﻧﺎت‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬

‫اﻧﺴﺎن ﺑﯿﺮون اﺳﺖ‪.‬‬

‫وﺟﻮه ﻣﺸﺘﺮك ﺣﮑﺎﯾﺎت رﺟﻮع ﮐﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﮑﺎﯾﺎت و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬

‫‪ -3‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ وﺻﻒ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﭘﺮدازد ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ رخ‬ ‫ﻧﺪادهاﻧﺪ و ﺣﺘﯽ اﻣﮑﺎن رخ دادﻧﺸﺎن ﻧﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ‪) .‬ﻣﺤﺎل‬ ‫وﺟﻮدي( و در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد ﺣﺘﯽ ﻣﻤﮑﻦ ﻋﻘﻠﯽ ﻧﯿﺰ‬

‫آنﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي زﯾﺮ را در ﺑﯿﺸﺘﺮ آنﻫﺎ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫‪ -1‬زﻣﺎن‪ 2‬و ﻣﮑﺎن‪ 3‬روﯾﺪادﻫﺎﯾﺶ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4‬ﭘﯿﺮﻧﮓ‪ 1‬داﺳﺘﺎﻧﯽِ ﺳﺴﺖ و ﻓﺎﻗﺪ وﺣﺪت و اﻧﺴﺠﺎﻣﯽدارد‪.‬‬ ‫‪oral 1‬‬ ‫‪period 2‬‬ ‫‪location 3‬‬

‫‪plot 1‬‬

‫‪١۶‬‬

‫‪١۵‬‬

‫‪ -8‬اﺷﺨﺎص در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﺸﺪه و ﺑﻪ ﺷﺨﺼﯿﺖ‪،1‬‬

‫‪ -5‬ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﭘﯽ ﺑﯿﺎن ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرز و ﻧﮑﺘﻪي ﺧﺎﺻﯽ اﺳﺖ و‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ ﺟﻨﺒﻪي ﺳﺮﮔﺮﻣﯽ دارد‪.‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮﯾﺎت اﻣﺮوزﯾﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖ‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ و‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎزﯾﮕﺮاﻧﯽ‪ 2‬ﺑﺪون وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺷﺨﺼﯿﺖ‬

‫‪ -6‬ﺑﯿﺸﺘﺮ آنﻫﺎ از ﯾﮏ اﻟﮕﻮي ﺛﺎﺑﺖ ﭘﯿﺮوي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﭘﺮاپ‪ 1‬در ﮐﺘﺎب »رﯾﺨﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺼﻪﻫﺎي ﭘﺮﯾﺎن«‬

‫در ﺣﮑﺎﯾﺖ اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -9‬ﮔﻮﻧﻪي زﺑﺎﻧﯽ‪ 3‬ﻫﻤﻪي ﺑﺎزﯾﮕﺮان آنﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ و‬

‫در ﻣﻮرد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻗﺼﻪﻫﺎي ﭘﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﺮ اﺳﺎس زﺑﺎن ﺑﺎزﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪-‬‬

‫‪ -7‬ﺑﯿﺸﺘﺮ آنﻫﺎ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﮐﻬﻦ اﻟﮕﻮﯾﯽ‪ 2‬دارﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺴﯿﺖ ﯾﺎ ﺷﻐﻞ او ﭘﯽ ﺑﺮد‪.‬‬

‫‪character 1‬‬ ‫‪actor 2‬‬

‫‪1‬‬

‫‪Language variety 3‬‬

‫‪archetype 2‬‬

‫‪١٨‬‬

‫‪Vladimir Jakovlevic Propp‬‬

‫‪١٧‬‬

‫ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺪ و ﺷﺮور‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺪرت در ﺑﻌﻀﯽ از ﺣﮑﺎﯾﺎت‬

‫‪ -10‬راوي‪ 1‬ﺑﯿﺸﺘﺮ آنﻫﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰدان‪ 2‬اﺳﺖ و ﭼﯿﺰي ﺑﺮ او‬

‫ﺑﺎزﯾﮕﺮي ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﮐﻪ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻋﺎدي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان دﯾﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻨﻬﺎن ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺮ ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﯾﻨﺪه ﺣﮑﺎﯾﺖ واﻗﻒ اﺳﺖ و‬

‫‪ -12‬در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﺣﺎﻻت و ﺻﻔﺎت ﺑﯿﺮوﻧﯽ‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺎزﯾﮕﺮان را در اﺑﺘﺪاي ﺣﮑﺎﯾﺖ اﻓﺸﺎ‬

‫ﺑﺎزﯾﮕﺮان ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺣﺎﻻت دروﻧﯽ و ذﻫﻨﯽ‬

‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮاردي ﮐﻪ راوي ﻫﻤﻪﭼﯿﺰدان ﻧﯿﺴﺖ ﻗﻮاﻋﺪ و‬

‫ﺑﺎزﯾﮕﺮان ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﺻﻮل زاوﯾﻪي دﯾﺪ‪ 3‬راوي رﻋﺎﯾﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -13‬ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎ‪ 2‬در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺰﯾﯽ و اﻟﮑﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -14‬زﺑﺎن ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ زﺑﺎن ادﺑﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ -11‬ﺑﺎزﯾﮕﺮان )ﻗﻬﺮﻣﺎن‪ 4‬ﯾﺎ ﺿﺪ ﻗﻬﺮﻣﺎن‪ (1‬در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭼﻬﺮهاي‬ ‫ﮐﺎﻣﻼً ﺳﯿﺎه ﯾﺎ ﺳﻔﯿﺪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ؛ ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب و ﻣﻨﺰهاﻧﺪ‬ ‫‪narrator 1‬‬ ‫‪omniscient 2‬‬

‫‪antagonist 1‬‬

‫‪Point of view 3‬‬

‫‪description 2‬‬

‫‪protagonist 4‬‬

‫‪٢٠‬‬

‫‪١٩‬‬

‫در اﯾﺮان ﻗﺼﻪﭘﺮدازي و ﻧﻘﻞ ﺣﮑﺎﯾﺖ از دﯾﺮﺑﺎز ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻮده‪،‬‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ذﮐﺮ ﺷﺪه را ﻣﯽﺗﻮان در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي زﯾﺒﺎﯾﯽ‬

‫داﺳﺘﺎن ﭼﯿﺴﺖ و ﭼﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ دارد؟‬ ‫واژهي داﺳﺘﺎن ﻣﺮﮐﺐ از دو ﺑﺨﺶ »دا« و »ﺳﺘﺎن« اﺳﺖ ﮐﻪ »دا«‬ ‫از رﯾﺸﻪي ﻫﻨﺪواروﭘﺎﯾﯽ‪ *dʰē- :‬؛ رﯾﺸﻪي ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺎﺳﺘﺎن و‬ ‫اوﺳﺘﺎﯾﯽ‪) dā- :‬آﻓﺮﯾﺪن‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻦ(؛ ﺳﻨﺴﮑﺮﯾﺖ‪ dʰā- :‬و ﻓﺎرﺳﯽ‬

‫از ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎي ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻌﻨﻮي‪ ،‬ﮐﻠﯿﻠﻪ و دﻣﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻔﺖ ﭘﯿﮑﺮ‪ ،‬ﺧﺴﺮو‬ ‫و ﺷﯿﺮﯾﻦ و ‪ ...‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن و ﭘﺮداﺧﺘﯽ ادﺑﯽ دﯾﺪ‪ .‬ﺻﺎدق ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ از ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎ و ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ را ﺟﻤﻊآوري ﮐﺮد‪ ،‬ﭘﺲ‬ ‫از او ﮐﺴﺎﻧﯽ در اﯾﻦ راه ﮐﻮﺷﺶﻫﺎﯾﯽ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠﯽ‬ ‫اﺷﺮف دروﯾﺸﯿﺎن‪.‬‬

‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‪) dah- :‬آﻓﺮﯾﺪن( و ﺑﺨﺶ »ﺳﺘﺎن« ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻣﮑﺎن و زﻣﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪﯾﻦ رو داﺳﺘﺎن؛ »ﺟﺎ« و »ﮔﺎه‪ «‬آﻓﺮﯾﺪن اﺳﺖ‪) .‬واژهي‬ ‫‪٢٢‬‬

‫‪٢١‬‬

‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ داﺳﺘﺎن‬

‫‪ story‬در اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ‪ history‬و ‪) histoire‬ﺗﺎرﯾﺦ(‬

‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫اﺳﺖ‪ (.‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪي رﯾﺸﻪي واژهﻫﺎي اﯾﻦ دو زﺑﺎن ﺑﻪ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎي روﺳﯽ‪ 1‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﻣﺎﺷﻔﺴﮑﯽ‪ (1925) 2‬ﻣﻌﺘﻘﺪ‬

‫ﻃﺮز ﺗﻠﻘﯽ و ﻧﮕﺎه ﮔﻮﯾﺸﻮران آنﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﭘﯽ ﺑﺮد‪.‬‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ داﺳﺘﺎن از دو ﺑﺨﺶ ﻓﯿﺒﯿﻮﻻ‪) 3‬ﺣﮑﺎﯾﺖ( و ﺳﯿﻮژه‪) 4‬ﻣﺎﯾﻪ‬

‫»داﺳﺘﺎن؛ ﺑﺎزآﻓﺮﯾﻨﺶ روﯾﺪادﻫﺎ و ﺣﻮادث‪ ‬ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ واﻗﻌﯽ‬

‫ﯾﺎ ﭘﯿﺮﻧﮓ( ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻓﯿﺒﯿﻮﻻ را ﻣﺎدهي ﺧﺎم و اﺻﻠﯽ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬داﺳﺘﺎن واﮔﻮﯾﯽ و ﺗﮑﺮار واﻗﻌﯿﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﻓﺮاوردهاي‬

‫داﺳﺘﺎن ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز در ﻗﺎﻟﺐ ادﺑﯽ ﺷﮑﻞ داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪،‬‬

‫اﺳﺖ ﺗﺨﯿﻠﯽ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﺧﻮد واﻗﻌﯽ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪«.‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﺧﻂ اﺻﻠﯽ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺮاﯾﻤﺎن از داﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬

‫)رﻧﺠﺒﺮ‪،1389،‬ص ‪ (15‬در ﻣﻮرد ﻣﺎﻫﯿﺖ داﺳﺘﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ از ﻣﺎﻫﯿﺖ داﺳﺘﺎن‬

‫‪Russian Formalists 1‬‬ ‫‪Boris Tomashevsky 2‬‬ ‫‪Fabula 3‬‬ ‫‪Sjuzet 4‬‬

‫‪٢۴‬‬

‫‪٢٣‬‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻦ و اﻋﻤﺎلِ زﻣﺎن‪ ،1‬ﻟﺤﻦ‪ 2‬و ﺣﺎﻟﺖ رواﯾﯽ‪ ،3‬ﮔﻔﺘﻤﺎن داﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺳﯿﻮژه را رواﯾﺖ داﺳﺘﺎن ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﻞ ﯾﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺷﮕﺮدﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در‬

‫در ﺳﺎل ‪ 1972‬م‪ .‬ژﻧﺖ‪ 4‬روﻧﺪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي داﺳﺘﺎن را اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ‬

‫ﯾﮏ ﻣﺘﻦ ادﺑﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺮاي رواﯾﺖ داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ روﯾﺪادﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﻣﺎﻧﯽ و ﻋﻠّﯽ ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ در‬

‫ﺗﻮدورف‪ (1966) 1‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ داﺳﺘﺎن از ﺷﺮح ﺣﺎل‪ 2‬و‬

‫ﻗﺎﻟﺐ واژﮔﺎن رﯾﺨﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ ژﻧﺖ آن را ﺷﺮح‬

‫ﮔﻔﺘﻤﺎن‪ 3‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﻣﺎﺷﻔﺴﮑﯽ ﺷﺮح ﺣﺎل را‬

‫ﺣﺎل ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ و در ﻣﺮﺣﻠﻪي ﻧﻘﻞ‪ 5‬ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺎر )ﮔﻔﺘﻤﺎن رواﯾﯽ‪ (6‬در‬

‫ﻫﻤﺎن ﻣﺎدهي ﺧﺎم اوﻟﯿﻪ داﺳﺘﺎن ﻣﯽداﻧﺴﺖ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ‬

‫‪Narrative Time 1‬‬ ‫‪Narrative Voice 2‬‬ ‫‪Narrative Mood 3‬‬ ‫‪Gérard Genette 4‬‬

‫‪Tzvetan Todorov 1‬‬

‫‪Récit 5‬‬

‫‪2‬‬

‫‪Narrative Discourse 6‬‬

‫‪Discourse 3‬‬

‫‪٢۶‬‬

‫‪Histoire‬‬

‫‪٢۵‬‬

‫ﻣﯿﮑﯽ ﺑﻞ‪ 1‬در ﺳﺎل ‪ 1977‬ﻧﻈﺮي ﻣﺸﺎﺑﻪ ژﻧﺖ اراﯾﻪ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ او ﺑﻪ ﺟﺎي رواﯾﺘﮕﺮي ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﻣﺘﻦ‬

‫ﻣﯽآﯾﺪ و ﺳﭙﺲ در رواﯾﺘﮕﺮي‪ 1‬از ﻃﺮﯾﻖ ﻟﺤﻦ رواﯾﺖ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪه‪/‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﺷﻨﻮﻧﺪه‪/‬ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫رواﯾﯽ‪ 2‬ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬او ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺳﺎل ‪ 1985‬ﻧﻈﺮﯾﻪي ﺧﻮد‬ ‫را ﺑﺪﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ داد ﮐﻪ اﺑﺘﺪا ﻓﯿﺒﻮﻻ )ﺣﮑﺎﯾﺖ( ﮐﻪ ﯾﮏ‬ ‫زﻧﺠﯿﺮهي ﻣﻨﻄﻘﯽ‪ 3‬و ﮔﺎﻫﺸﻤﺎري‪ 4‬واﺑﺴﺘﻪي رﺧﺪادﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎزﯾﮕﺮﻫﺎ ﻣﻨﺸﺎ آﻧﻨﺪ ﯾﺎ آن را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻓﯿﺒﻮﻻ‬

‫‪2‬‬

‫ﺑﺎرت در ﺳﺎل ‪ 1977‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎدهي ﺧﺎم داﺳﺘﺎن از‬ ‫ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎ‪ 3‬و ﮐﻨﺶﻫﺎ‪ 4‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ رواﯾﺘﮕﺮي ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪Mieke Bal 1‬‬

‫‪Narration 1‬‬

‫‪narrative text 2‬‬

‫‪Roland Barthes 2‬‬

‫‪logically 3‬‬

‫‪3‬‬

‫‪chronologically 4‬‬

‫‪Actions 4‬‬

‫‪٢٨‬‬

‫‪Functions‬‬

‫‪٢٧‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﺑﻦﻣﺎﯾﻪ‪1‬ﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ داﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﯾﯽ‪ 2‬ﺑﻪ‬

‫ﻣﯽدﻫﺪ؛‬

‫ﺧﺼﻮص از دل ﻓﯿﺒﻮﻻ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ‪ 3‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﺘﻤﻦ‪ (1978) 4‬روﻧﺪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي داﺳﺘﺎن را ﺷﺎﻣﻞ دو ﺑﺨﺶ‬ ‫داﺳﺘﺎن و ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻣﯽداﻧﺪ و داﺳﺘﺎن را ﺷﺎﻣﻞ روﯾﺪادﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﮑﺎن روﯾﺪادﻫﺎ و ﺗﺮﺗﯿﺐ آﻧﻬﺎ و ﮔﻔﺘﻤﺎن را اﺑﺰار‬ ‫اراﯾﻪي ﻣﺤﺘﻮا ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﺘﻤﻦ رواﯾﺖ را اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺮح‬ ‫‪motif 1‬‬ ‫‪aspects 2‬‬ ‫‪text 3‬‬ ‫‪Seymour Chatman 4‬‬

‫‪٣٠‬‬

‫‪٢٩‬‬

‫اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺧﻮاﻧﻨﺪه از دل ﻣﺘﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫رﯾﻤﻮن ﮐﻨﺎن‪ (1983) 1‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮي داﺳﺘﺎن را اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ‬

‫درﺑﺎرهي داﺳﺘﺎن )ﻫﺪف داﺳﺘﺎن( و رواﯾﺘﮕﺮي )ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺧﻠﻖ‬

‫ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ اﺑﺘﺪا »داﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از رﺧﺪادﻫﺎي رواﯾﺖ‬

‫داﺳﺘﺎن( اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺴﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺪه‪ 2‬ﮐﻪ از ﻃﺮز ﻗﺮارﮔﯿﺮي در ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺘﺰع و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﻢ‬

‫ﭘﺮﯾﻨﺲ‪ 1‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺗﺎ ﺳﻪ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر رﺧﺪاد ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻧﺸﻮﻧﺪ و‬ ‫دﺳﺖ‪ ‬ﮐﻢ دوﺗﺎي آنﻫﺎ در زﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ رخ ﻧﺪاده ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻢ راﺑﻄﻪي ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮﻟﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬داﺳﺘﺎﻧﯽ در ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪) «.‬رﯾﺪ‪ ،1385 ،‬ص ‪(9‬‬

‫ﮔﺎﻫﺸﻤﺎراﻧﻪ‪ 3‬ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﻧﯿﺰ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در اﯾﻦ‬ ‫رﺧﺪادﻫﺎ‪) «.‬رﯾﻤﻮن ﮐﻨﺎن‪ ،1387،‬ص ‪ (12‬رواﯾﺘﮕﺮي‪ 4‬ﮐﻨﺶ ﯾﺎ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺧﻠﻖ اﺛﺮ اﺳﺖ‪ ،‬رواﯾﺘﮕﺮي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻫﻢ واﻗﻌﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻢ‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‪ .‬ﭘﺲ از رواﯾﺘﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮراﺳﺖ در‬ ‫‪Schlomit Rimmon-Kenan 1‬‬ ‫‪narrated events 2‬‬ ‫‪chronicle 3‬‬ ‫‪narration 4‬‬

‫‪Gerald Prince 1‬‬

‫‪٣٢‬‬

‫‪٣١‬‬

‫دارد‪» .‬ﺷﺎه ﻣﺮد و ﺳﭙﺲ ﻣﻠﮑﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﺮد‪ «.‬ﺗﺮدﯾﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‬

‫اﻣﺎ ﻣﺎﻫﯿ‪‬ﺖ داﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻫﺮ ﮐﺪام از اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺷﻮد در‬

‫دو رﺧﺪاد اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده؛ ﺷﺎه ﻣﺮده و ﻣﻠﮑﻪ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪي‬

‫ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮي دارد ﮐﻪ آن را از ﺳﺎﯾﺮ اﻧﻮاع ادﺑﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮده اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ دو رﺧﺪاد ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ زﻣﺎن وﻗﻮﻋﺸﺎن‬

‫اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ را ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آنﻫﺎ در ﻫﺮ ﮐﺪام از‬

‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﯾﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ و ﯾﮑﯽ ﭘﺲ از دﯾﮕﺮي آﻣﺪه از آﻧﺠﺎ‬

‫ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎي ﮐﻼﺳﯿﮏ‪ ،‬ﻣﺪرن و ﭘﺴﺎﻣﺪرن وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و ﺷﮑﻞﻫﺎي‬

‫ﮐﻪ ﺳﺒﺒﯿﺘﯽ در ﺑﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ دو ﺣﺎدﺛﻪي ﻣﺠﺰا اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ داﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ »ﺷﺎه ﻣﺮد و ﺳﭙﺲ ﻣﻠﮑﻪ از‬ ‫ﻏﺼﻪ دق ﮐﺮد‪ «.‬ﭘﯿﺮﻧﮓ اﺳﺖ زﯾﺮا ﺿﻤﻦ آﻧﮑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬ ‫ﺗﻘﺪم و ﺗﺄﺧﺮ رﺧﺪادﻫﺎ در آن ﺣﻔﻆ ﺷﺪه‪ ،‬راﺑﻄﻪي ﻋﻠّﯽ‬ ‫دو رﺧﺪاد ﻧﯿﺰ در آن ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﭘﯿﺮﻧﮓ‪ :‬ﻓﻮرﺳﺘﺮ‪ 1‬ﺗﻔﺎوت ﻣﯿﺎن داﺳﺘﺎن و ﭘﯿﺮﻧﮓ را اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎن ﻣﯽدارد‪» :‬ﭘﯿﺮﻧﮓ ﻧﻘﻞ ﺣﻮادث اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻘﻠﯽ ﮐﻪ در‬ ‫آن ﺣﻔﻆ ﺳﺒﺒﯿ‪‬ﺖ ﯾﺎ وﺟﻮد راﺑﻄﻪي ﻋﻠّﯽ اﻫﻤﯿﺘﯽ ﺧﺎص‬

‫‪Edward Morgan Forster 1‬‬

‫‪٣۴‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از زاوﯾﻪي دﯾﺪ‪ ،‬داﻧﺶِ ﺗﻔﺴﯿﺮي و‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎره‪) «.‬رﻧﺠﺒﺮ‪،1389،‬ص ‪(16‬‬

‫‪ -2‬راوي‪ » :‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ در ﺟﺎده اﺗﻮﻣﺒﯿﻠﯽ را دﯾﺪهاﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﺎدف‬ ‫ﮐﺮده و از ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﯾﺎ راﻧﻨﺪهي اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ‪،‬‬

‫‪2‬‬

‫ﻣﺎﺟﺮاي ﺗﺼﺎدف را ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ و ﻫﺮ ﮐﺪام ﺑﻨﺎ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ دﯾﺪهاﻧﺪ و‬

‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻨﺶﻫﺎ اﻋﻤﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎي داﺳﺘﺎن‬

‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺧﻮد ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬

‫ﺳﺮ ﻣﯽزﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯽ روﯾﺪاد اﺗﻔﺎﻗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎي‬

‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﯾﺎ ﭼﯿﺰي را ﮐﻪ داﺳﺘﺎن ﺑﻪ زﺑﺎن او و از دﯾﺪ او‬

‫‪ -3‬رﺧﺪادﻫﺎ‪ :‬رﺧﺪادﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ دو ﮔﺮوه ﮐﻨﺶﻫﺎ‪ 1‬و روﯾﺪادﻫﺎ‬

‫داﺳﺘﺎن ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارد و آنﻫﺎ در آن دﺧﯿﻞ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﯿﺪﻣﺎن‬ ‫رﺧﺪادﻫﺎ در داﺳﺘﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪه‪/‬ﺷﻨﻮﻧﺪه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد راوي ﻣﯽﻧﺎﻣﯿﻢ‪ .‬راوي‬ ‫آﻓﺮﯾﺪهي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ .‬راوي در داﺳﺘﺎن‬ ‫داراي وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﯿﻮهي رواﯾﺖ و ﻣﯿﺰان ﺗﺄﺛﯿﺮ او‬ ‫ﺑﺮ روﻧﺪ داﺳﺘﺎن و ﻃﺮز ﺗﻠﻘﯽ ﺧﻮاﻧﻨﺪه از داﺳﺘﺎن ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪action 1‬‬ ‫‪happening 2‬‬

‫‪٣۶‬‬

‫‪٣۵‬‬

‫‪ -7‬ﻓﻀﺎ‪ :1‬ﺣﺎل و ﻫﻮا و ﺟﻮ‪ ‬ﮐﻠﯽ داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه‪ ،‬ﺣﺴﯽ واﺣﺪ‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻒ‪ :‬ﺷﺮح ﻓﻀﺎﺳﺎزي‪ 1‬و ﺻﺤﻨﻪ‪ 2‬و اﺷﺨﺎص در داﺳﺘﺎن‬

‫را ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه اﻟﻘﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -8‬ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ :2‬ﻋﻤﻮم داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر »ﺷﺮوع‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‪ ،‬ﭘﺎﯾﺎن« رواﯾﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ دارد‪.‬‬ ‫‪ -5‬درونﻣﺎﯾﻪ‪ :3‬ﻣﻀﻤﻮن ﮐﻠﯽ داﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﯽ ﺗﻮان‬ ‫درونﻣﺎﯾﻪي ﯾﮏ داﺳﺘﺎن را در ﭼﻨﺪ واژه ﺑﯿﺎن ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪ -6‬ﮔﻔﺘﮕﻮ‪ :4‬ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺑﯿﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎي داﺳﺘﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺧﻮد را دارد و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﺨﺼﯿﺖ ﭘﺮدازي دارد‪.‬‬

‫‪setting 1‬‬ ‫‪scene 2‬‬ ‫‪atmosphere 1‬‬

‫‪theme 3‬‬

‫‪structure 2‬‬

‫‪dialog 4‬‬

‫‪٣٨‬‬

‫‪٣٧‬‬

‫ﮔﺮه اﻓﮑﻨﯽ‪ ،1‬ﺑﺤﺮان‪ ،2‬ﺗﻌﻠﯿﻖ‪ ،3‬اوج‪ ،4‬ﺑﺰﻧﮕﺎه‪ ،5‬ﮔﺮهﮔﺸﺎﯾﯽ‬

‫ادﺑﯿﺎت و ﺳﯿﺎﺳﺖ اﺳﺖ و از ﺳﻮﯾﯽ ﭘﺪر ﺗﺎﺟﺮش دوﺳﺖ‬

‫و ﭘﺎﯾﺎنﺑﻨﺪي‪ 7‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫دارد ﮐﻪ ﭘﺴﺮش ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮدش ﺗﺎﺟﺮ ﺷﻮد و ﺑﺮادر‬

‫‪ -9‬ﻣﻮﺿﻮع‪ :8‬ﻣﻮﺿﻮع از درونﻣﺎﯾﻪ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻼً‬

‫ﮐﻮﭼﮑﺘﺮش ﺑﻪ ﻧﺎم »اورﻫﺎن« ﮐﻪ ﺑﺎ اداﻣﻪي راه ﭘﺪر‪،‬‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ او ﻣﯽﺷﻮد و اﻣﻮال و داراﯾﯽﻫﺎي ﭘﺪر را‬

‫درونﻣﺎﯾﻪي رﻣﺎن ﺳﻤﻔﻮﻧﯽ ﻣﺮدﮔﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪي ﻋﺒﺎس‬

‫ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و‪ ...‬ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺪﯾﻦ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﭘﺪر و‬

‫ﻣﻌﺮوﻓﯽ »ﺑﺮادرﮐﺸﯽ و ﻧﺨﺒﻪﮐﺸﯽ« اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮع آن‬

‫ﻣﺎدر و ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﺧﻮاﻫﺮش ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ زﯾﺎدي ﺑﺮ او ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺬارد‪ ،‬ﮐﺎرش ﺑﻪ ﺟﻨﻮن ﻣﯽﮐﺸﺪ و اورﻫﺎن روزي در ﭘﯽ‬ ‫ﻣﻔﻘﻮد ﺷﺪن آﯾﺪﯾﻦ‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ آﯾﺪﯾﻦ را ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮐﻨﺪ و ﺑﮑﺸﺪ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﺧﻮد در درﯾﺎﭼﻪي ﺷﻮراﺑﯿﻞ وﻗﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﯾﺪﯾﻦ ﻣﯽﮔﺸﺖ ﻏﺮق ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع ﯾﮏ‬ ‫داﺳﺘﺎن را ﻣﯽﺗﻮان در ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺨﺼﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم »آﯾﺪﯾﻦ« ﮐﻪ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺑﻪ‬ ‫‪1‬‬

‫‪knitting‬‬

‫‪crisis 2‬‬ ‫‪suspense 3‬‬ ‫‪climax 4‬‬ ‫‪moment of crisis 5‬‬ ‫‪6‬‬

‫‪unraveling‬‬

‫‪ending 7‬‬ ‫‪subject 8‬‬

‫‪۴٠‬‬

‫‪6‬‬

‫‪٣٩‬‬

‫ادﺑﯿﺎت ﺷﻔﺎﻫﯽ ﯾﺎ ﻣﮑﺘﻮب ﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎ را دﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﭘﻨﭽﺎﺗﻨﺘﺮا‪ 1‬در ﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﯾﻮﻧﺎن و روم و ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻫﺰار و ﯾﮏ ﺷﺐ در اﯾﺮان‪.‬‬

‫ﭼﻪ راﺑﻄﻪاي ﺑﯿﻦ ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن وﺟﻮد دارد؟‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ رﯾﺸﻪﻫﺎي داﺳﺘﺎن را ﻣﯽﺗﻮان در‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎ و ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻗﺮنﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬در دوران ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺸﺮ‬ ‫آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ از ﺷﮑﺎر ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺸﺖ‪ ،‬از ﺷﮑﺎر و وﻗﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ او‬ ‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﻗﺼﻪ ﻣﯽﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺮاي آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ دورش ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان رد‪ ‬اوﻟﯿﻦ رواﯾﺖﻫﺎي ﻣﻨﺜﻮر را در‬ ‫ﻗﺼﻪﻫﺎي ﺗﻮرات‪ ،‬وداﻫﺎ ﯾﺎ اوﺳﺘﺎ و دﯾﮕﺮ ﮐﺘﺎبﻫﺎي دﯾﻨﯽ ﯾﺎﻓﺖ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﺪف اﯾﻦ ﻗﺼﻪﻫﺎ‪ ،‬داﺳﺘﺎنﺳﺮاﯾﯽ ﻧﺒﻮده و از ﺧﻼل اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺼﻪﻫﺎ ﭘﻨﺪﻫﺎي آﺳﻤﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﯿﻦ ﺧﻮد اراﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬در‬

‫‪pančātantrā 1‬‬

‫‪۴٢‬‬

‫‪۴١‬‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ زاوﯾﻪي دﯾﺪ و داﻧﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮي راوي ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -4‬در داﺳﺘﺎن ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﺳﺎزي و ﺷﺮح ﺻﺤﻨﻪ ﮐﻤﮏ‬

‫ﻣﯽﮐﻨﺪ وﻟﯽ در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫وﺟﻮه ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺣﮑﺎﯾﺖ و داﺳﺘﺎن ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫‪ -1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر داﺳﺘﺎن ﻣﻨﺴﺠﻢ و ﺳﺎﺧﺖﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺳﺴﺖ و ﺿﻌﯿﻒ دارد‪.‬‬ ‫‪ -2‬در داﺳﺘﺎن ﺷﺨﺼﯿﺖﭘﺮدازي ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد وﻟﯽ در‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺧﺒﺮي از ﺷﺨﺼﯿﺖﭘﺮدازي ﻧﯿﺴﺖ و در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬

‫‪ -5‬در داﺳﺘﺎن زﺑﺎن ادﺑﯽ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ در ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻗﺼﻪﻫﺎي ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ زﺑﺎن ادﺑﯽ رﻋﺎﯾﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -6‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ در داﺳﺘﺎن ﺑﺎزﺗﺎﺑﺎﻧﻨﺪهي ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎي داﺳﺘﺎن و‬

‫‪1‬‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ﺗﯿﭗ ﺳﺎزي ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -3‬راوي داﺳﺘﺎن ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ و اﻣﮑﺎﻧﺎت زاوﯾﻪي دﯾﺪ و‬ ‫داﻧﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮي را رﻋﺎﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در‬

‫در راﺳﺘﺎي ﭘﯿﺸﺒﺮد داﺳﺘﺎن و ﺑﯿﺎن ﺣﺎل و ﻫﻮاي داﺳﺘﺎن‬

‫‪type 1‬‬

‫‪۴۴‬‬

‫‪۴٣‬‬

‫ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﺪن داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻓﺮاﮔﯿﺮي‬ ‫اﺻﻮل داﺳﺘﺎنﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺣﮑﺎﯾﺖﻫﺎي‬ ‫ﻗﺪﯾﻤﯽ دﻟﭽﺴﺐ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﺑﺸﺮ اﻣﺮوز را ﺟﻮاﺑﮕﻮ ﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬

‫اﺳﺖ اﻣﺎ در ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺣﺸﻮ ﺑﺴﯿﺎري دارد‬

‫و ﺑﻪ ﻣﮑﺎﻟﻤﻪ‪ 1‬ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -7‬در داﺳﺘﺎن وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي زﺑﺎﻧﯽ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ در ﺣﮑﺎﯾﺖ اﯾﻦﻃﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫داﺳﺘﺎن درﯾﭽﻪاي اﺳﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺧﯿﺎﻟﯽ ﺑﻪ دﻧﯿﺎﯾﯽ ﻓﺎرغ از ﻫﯿﺎﻫﻮي‬ ‫دﻧﯿﺎي ﻣﺎﺷﯿﻦزدهي اﻣﺮوز ﻣﺎ‪.‬‬

‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‪:‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻧﻮع ادﺑﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪي ﺣﮑﺎﯾﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﺧﺎص از آن ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺷﺪه و در ﻃﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻣﻨﺴﺠﻤﯽ در آﻣﺪه ﮐﻪ ﺑﺸﺮ اﻣﺮوز از ﺧﻮاﻧﺪن آن ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد‪.‬‬ ‫‪conversation 1‬‬

‫‪۴۶‬‬

‫‪۴۵‬‬

۴٧

۴٨

‫ﻋﻤﯿﺪ‪ ،‬ﺣﺴﻦ )‪ .(1361‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻤﯿﺪ )ﭼﺎپ ﻫﻔﺪﻫﻢ(‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻣﺆﺳﺴﻪ‬

‫اﻧﺘﺸﺎرارت اﻣﯿﺮﮐﺒﯿﺮ‬

‫ﻣﺎرﺗﯿﻦ‪ ،‬واﻻس )‪ .(1386‬ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎي رواﯾﺖ )ﭼﺎپ دوم(‪ .‬ﺗﺮﺟﻤﻪي‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻬﺒﺎ‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻫﺮﻣﺲ‬

‫ﻣﻨﺼﻮري‪ ،‬ﯾﺪاﷲ؛ ﺣﺴﻦزاده‪ ،‬ﺟﻤﯿﻠﻪ )‪ .(1387‬ﺑﺮرﺳﯽ رﯾﺸﻪﺷﻨﺎﺧﺘﯽ اﻓﻌﺎل‬

‫در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬زﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﻤﻦ ﺳﺮﮐﺎراﺗﯽ )ﭼﺎپ اول(‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن‬ ‫زﺑﺎن و ادب ﻓﺎرﺳﯽ‬

‫ﯾﻮﻧﺴﯽ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ )‪ .(1386‬ﻫﻨﺮ داﺳﺘﺎن ﻧﻮﯾﺴﯽ )ﭼﺎپ ﻫﺸﺘﻢ(‪ .‬ﺗﻬﺮان‪:‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﻧﺘﺸﺎرت ﻧﮕﺎه‬

‫‪Bal, M. (1994). Narratology Introduc on to the Theory of‬‬ ‫‪Narrative. Second Edition. Toronto: University of Toronto‬‬ ‫‪press.‬‬ ‫‪Barthes, R. (1966). Introduc on a l'analyse structural des‬‬ ‫‪récit.‬‬

‫‪۵٠‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‪:‬‬ ‫اﺳﮑﻮﻟﺰ‪ ،‬راﺑﺮت )‪ .(1387‬ﻋﻨﺎﺻﺮ داﺳﺘﺎن )ﭼﺎپ ﺳﻮم(‪ .‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺮزاﻧﻪ‬

‫ﻃﺎﻫﺮي‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻧﺸﺮ ﻣﺮﮐﺰ‬

‫رﺿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻋﺮﺑﻌﻠﯽ )‪ .(1382‬واژﮔﺎن ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ادﺑﯿﺎت؛ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‪-‬ﻓﺎرﺳﯽ )ﭼﺎپ‬

‫اول(‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻌﺎﺻﺮ‬

‫رﻧﺠﺒﺮ‪ ،‬وﺣﯿﺪ )‪ .(1389‬راوي )ﭼﺎپ اول(‪ .‬ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات ﺑﺎغ ﻧﯽ‬

‫رﯾﺪ‪ ،‬ﯾﺎن )‪ .(1385‬داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه )ﭼﺎپ ﺳﻮم(‪ .‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻓﺮزاﻧﻪ ﻃﺎﻫﺮي‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻧﺸﺮ ﻣﺮﮐﺰ‬

‫رﯾﻤﻮن‪-‬ﮐﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻠﻮﻣﯿﺖ )‪ .(1387‬رواﯾﺖ داﺳﺘﺎﻧﯽ‪ :‬ﺑﻮﻃﯿﻘﺎي ﻣﻌﺎﺻﺮ )ﭼﺎپ اول(‪.‬‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪي اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺣﺮي‪ .‬ﺗﻬﺮان‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬

‫ﺷﻤﯿﺴﺎ‪ ،‬ﺳﯿﺮوس )‪ .(1387‬اﻧﻮاع ادﺑﯽ )وﯾﺮاﯾﺶ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﭼﺎپ ﺳﻮم(‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻧﺸﺮ ﻣﯿﺘﺮا‬

‫‪۴٩‬‬