A
ROMANIZED
SCHOOL DICTIONARY, ENGLISH AND URDU'.
SIXTH EDITION.
CALCUTTA
:
PRINTED AT THE CALCUTTA SCHOOL-BOOK SOCIETY'S PRESS, AND SOLD AT THEIR DEPOSITORY, 1, MANGOE LANE.
1864.
LOAN STACK
C35 ANGLO-tlRDU ALPHABET. Sound.
ROMANIZED
SCHOOL DICTIONARY, ENGLISH AND URDU. ABBREVIATIONS EXPLAINED. a.
substantive; a. adjective; p. pronoun;
v.
injunction; int. interjection,
verb; ad. adverb d. (lend; h.
;
hona;
pr. preposition k.
ABL Abaisaiice,
s.
be-qadr
;
kharab.
;
d.
ghatna,
[kam
h.
s. khanqah, math. Abbot, s. khanqah ka sarclar. Abbreviate, v. mukhtasar k. ikhtisar k. Abbreviation, 5. ikhtisar. [chhota k. Abdicate, v. chhor d. tark k. Abdication, s. chhorao itizal. Abdomen, s. pet, shikam. Abet, v. madad d. yari k. Abeyance, s. mumkin-ul-husul. Abhor, f. nafrat k. makruh r. AbhoiTence, s. nafrat, kirahiyat. Abide, r. rahna, makan k. Abject, a. zalil, kamma, faromaya.
Abbey,
;
s. tazlil, zalalat, nakasf. qabiliyat, qndrat, istidad. Abjuration, s. inliiraf, inkar. [kh* k.
Abjectness, Ability,
s.
Abjure, v. qasam par inhiraf ya Able, a. qabil, laiq. Able, to be, v. sakna, qabil h. Abluent, a. dhone-ki laiq. Ablution,
s.
gusl
;
wazu.
pa. participle;
mauquf k.mansukhk.
utliad.
mauqiifi, naskh. Abominable, a. makruh, karih. Abominate, v. nafrat k. makruh r. Abomination, s. karahiyat ; kharabi.
k.
ghatana, kam k. Abatement, s. ghatao, kanii. v.
Abolish,t\ Abolition,
tar.
Abasement, s. tazlil, be-qadri. Abash, v. sharminda k. ghabra Abate,
;
rakhna.
Aboard, ad. jahaz-par sawar. Abode, s. ghar, makan, khana.
salam, ornish.
v. zalil k.
r.
ABS
Abandon, r. chhor d. tar. Abandoned, a. chhora hua Abandonment, s. chhorao, Abase,
kavna;
mun-
s.
Abortion, s. isqat-i-haml, pet-girna. Abortive, a. be-waqt paida ; batil, be-
Above, pr. upar ziyada. [faida. Abound, v. bahut h. kasir h. About, pr. charon taraf, gird babat, haqq men mashgul andaze-se. Abreast, ad. ham-kinar. [kam k. Abridge, v. mukhtasar k. ikhtisar k. Abridgment, s. ikhtisar, khulasa. Abroad, ad. bahar gair mulk-men. ;
;
;
;
;
Abrogate, v. mauquf k. mansukh k. Abrogation, s. naskh, mauqufi. Abruptly, ad. ekaek, nagah; be-imtiAbscess, s. phora, dummal. [yazi-se. Abscond, v. ruposh h. chhipa-rahna, Absence, s. gair-hazri. [bhagna. Absent, a. gair-hazir; fir-men diibgiya, gafil.
Absolve, v. muaf k. bakhshna. Absolute, a. mutlaq, ul-mukhtar mam, kamal. Absolutely, ad. mutlaqan Absolution, s. afu, muaf.
;
;
albattu.
ta-
ACR
ACC v. pina, jazb k. sokhna. Absorption, s. jazb, pina, sokh. [khana. Abstain, v. parhez k. baz ana, kam Abstemious, a. parhez-gar, kamkhor. Abstinence, s. parhez-gari, kamkhori. Abstract, s. ikhtisar ; khulasa, ijmal. Abstract, v. le-jana, nikalna ; juda k. ; intikhab ya ikhtisar k. Abstraction, s. judai ; gaur, tasauwar.
Absorb,
Abstruse, a. mushkil, poshida, sakht. a. be-huda, be-mani, be-ja. Absurdity, 5. be-hudagi ; be-waquff. Abundance, s. bahut, bisyari, kasrat. Abundant, a. bahut, bisyar, be-shumar. Abuse, v. gall d. bad-nam d. ; bad-su-
Absurd,
luki k.
Abuse,
Abusive, Abyss, s. ghor, gahrao. [dushnam-zan. Academy, s. madrasa, maktab. Accede, v. razi h. qabul k.
jald k. chalana. [lahja. talaffuz-ka nishan ; talaffuz,
Accelerate,
v.
Accent, Accent,
makhraj khub
s.
v.
k.
talaffuz
khub rakhna. ;
;
;
bat-i-tap.
Accessory, s, rafiq, sathf, ham-gunah. Accession, s. julus, masnad-nishini. Accidence, s. amad-nama ; sarf-o-naho. Accident, s. ittifaq, sar-guzasht, majra, chot,
;
Accidental,
na-gahani. shabashi ; afrin-ka bu-
s.
awaz. s.
pahar-ki
Accommodate, k.
;
k.
;
zakhm.
a. ittifaqi,
Acclamation, l:inl
nibah,
kamil.
;
tamami
clinrliao.
muwafiq k. mutabiq mail zaruriyut-se khabar lena v.
;
mihmani
k.
Ac< uinmodation, s. munasibat, nunvafiqat ; rafa ; mihmani.
ham-rali
Accompany,
v.
Accomplice,
s rafiq, .
Ai-iMiii])Iish, v.
li.
shank.
tumam
k.
[balina.
bajalana,
ni-
;
hunar, qabiliyat.
Accompt, s. hisab, shumar. Accord, v. mutabiq h. eksan h. Accordance, s. mutabaqat, mel. According, pr. muwafiq, mutabiq, hasb, ba-mujib. Accost, v. salam k. mukhatib h. Account, v. samajhna, janna ; hisab k.
ya d. jawab d. Account, s. hisab ; naql, hikayat, tazkira martaba. Accountable, a. muhasiba-dar, juwabdih, zamin. Accoutre, v. sajna Jang ka hathyar Accrue, v. faida h. hasil h. ana. [lena. Accumulate, v. jama k. faraham k. Accumulation, s. jama, faraham dheri, Accuracy, s. durusti, sihhat. [tuda. Accurate, a. durust, sahih thik. Accursed, a. malun, makruh. Accusation, s. tuhmat, nalish. ;
;
;
;
Accusative, a. siga-i-maful. [nalish k. Accuse, v. tuhmat lagana shikayat k. Accustom, v. adat k. rabt k. istimal k. ;
Accept, v. qabul k. lena, pazir k. Acceptable, a. pasandi'da, khush. Acceptation, s. qabul bat-ki mani, fahwa-e-kalam. Access, s. dakhl, dakhul-ka rah nau-
Acclivity,
s.
;
gali, dushnam, bad-istiamali. a. bad-zaban, zaban-daraz,
s.
naubat
tamam hua
Accomplished, a. Accomplishment,
Ache, s. dard, ranj. Achieve, v. karna sar ;
k.
amal
k.
Acid, a. khatta, tursh. Acidulate, v. khatta ya tursh k.
Acknowledge, v. iqrar k. qabul k. Acknowledgment, s. iqrar, qabul, itiraf, Acorn, s. balut. [shukrana. Acquaint, v. ittila d. khabar d. Acquaintance^. shinasi,ashna; marifat. Acquainted, a. waqif, agah. Acquiesce, v. razi h. qabul k. Acquiescence, s. raza-mandi, qabul. Acquire, r. milna,pana, hasil k. talisilk. Acquisition, s. tahsil, hasil; hasul, f;ii
Acquittal, s. fatwa-e-be-gunahi. Acre, s. farangi jarfb, zamin ka qata. Acrid, a. charpara, tez. Acrimony, s. tezi, karwai ; dunishti, Across, ad. ara i>ar, warpar. [sakhti. ;
Acrostic,
s.
muamma.
ADM kam, kar, fial, amal. karna, amal k. apni nibahna naql k. tamasha k. Action, 5. kam, amal, fial muqaddama Act, Act,
,'.
v.
;
;
;
a. ajib,
;
a.
Active,
chalak, chust, tez-dast.[larai. chalaki, chusti. karta naqqal, bhand. s.
Activity,
Actor, s. Actual, a. liaqiqi, fi-1-haqiqat, thik. Actuate, v. karana, haraat d. asar k. Acute, v. tez ; sakht, shadkl tez-fahm, ;
;
;
[fahmi.
tez-aql.
Acuteness,
Adage,
s.
s.
tezi
masal
;
sakhti, shiddat
;
tez-
maqula, kahawat.
;
hifazat
hakumat;
s.
Administration, wasi-ka kam.
Admirable, nadir, garib. Admiral, s. mir-ul-bahar. s. Admiration, taajjub, hairani.[ashiq h. Admire, v. taajjub k. mutaajjib h. ; Admission, s. dakhul, dakhl, rasai. Admit, v. dakhl d. ane d. qabul k. Admonish,!', nasihatk. tambih d. [raxi h. Admonition, s. nasihat, pand, tambih. Adopt, v. pasand k. ikhtiyar k. amal;
men
lana
khwanda
;
mutabanna
k. pasar[akhz, qabul.
lena.
Adamant, s. hira, almas. Adamantine, a. almasi, khub saklit. Adapt, v. muwafiq k. mansub k. thik k. thik hona muwafaqat. Adaptation, Add, v. milana, jorna, izafa k. mizan d.
Adoption, s, pasar-khwandagi, tabanni ; Adoration, s. sijda, ibadat, parastish ; Adore, v. sijda k. ibadat k. pujna.[ishq. Adorn, v. araish k. arasta k. zebaish d.
zahr-dar sanp. Addict, v. kho dalna, parast h. Addition, s. izafa; mizan. Additional, a. ziyada, aur uchh. Addle, a. ganda, khaki.
Adrift, ad. bahta hua, baha-phirta. Adroit, a. chalak, tez-dast, tez-fahm.
6'.
;
;
Adder,
s.
afai
;
;
;
;
;
;
;
Adjacent, a. muttasil, qarib, nazdik. Adjective, s. sifat, ism-i-sifat. Adieu, s. wida, khuda hafiz. [mila hua. Adjoining, a. muttasil, qarib ; laga hua, Adjourn, v. barkhast ; mauquf k. v.
Adjudge,
hukm
fatwa
d.
tahqiqat karke
d.
;
Adjust, v. muwafiq k. thik k. faisla k. Adjutant, s. lashkar-ka sardar. [rafa k. Administer, ?;. hakumat k. adalat k. dad d. qasam khilana muhafazat ;
;
;
wasi
;
h.
amezish
k.
Adulteration, s. khontaf, amezish. Adulterer, s. zina-kar, zani, fasiq. Adulteiy, s. zina, zina-kari, haram-kari.
Advance,
v.
age jana, barhna
;
pesh
k.
;
barhana, sarfarazi k. izhar barha lu Advance, s. ana ; peshagi, sarfarazi ; barhao, taraqqi. Advantage, s. faida, nafa ; fursat, qabu, ;
fatah, galaba.
Advantageous, v. mufid, faidamand. Advent, s. Masih i paidaish amad. Adventure, s. majra mukhatara tija;
;
;
rat.
Adverb, s. ism-i-zarf harf-i-tamiz. Adversary, s. dushman, mukhalif. badAdverse, v. mukhalif, bar- as ;
;
Adjunct, s. paiwandi chiz, ilhaq. Adjure, v. qasam khilana. Adjuration, s. qasam khilai qasam.
k.
d.
Adulation, s. khushamad, chaplusi. Adult, s. balig, bulug, rasida. Adulterate, v. milauni, naqis chizon se
s. salam arzi, darkhwast pata sar-nama aql, hunar adab, akhlaq. Address, v. salam k. mukhatib h. darkhwast k. sar-nama likhna. Adept, s. hunar mand, kamil. Adequate, a. muwafik, laiq, kafi. Adhere, v. paiwast h. cliipakna qaim r. Adherent, a. paiwasta, chipaka. Adherent, s. tabidar, alaqadar. Adhesion, s. paiwastagi raza, qabul.
Address,
zmat
bakht. Advertize, v. ishtihar k. ; khabar d. Advice, s. nasihat, maslahat j khabar, ittila.
Advise, v. salah d. maslahat d. ; Adviser, s. nasih, salahkar. Advocate, s. wakil, shati, hami. s. san, zaniana. ,
ittila d.
ALA
AGE Aerial, a. hawai, asmani
buland.
;
s.
Affability,
s.
khush-suhbati, muravvat
;
AiFable, a. khush-go, muravvati, halim. Affair, s. kam, kar, muamila, majra. Affect, v. asar k. ; ranjida k. shadi k. ;
bahana k. ; ikhtiyar k. [nakhra. Affectation, s. taqlid, bahana, makr, Affection, s. ishq, muhabbat, ulfat. Affectionate, a. ulfati, sahib-i-muhabbat, shafiq.
Affectionately, ad. muhabbatana, shafaqat-se, piyar-se. s.
Affinity,
half-nama
s.
Affidavit,
nisbat,
qasam.
;
munasabat
[dari.
magmum. ranj,
tasdi,
gam-klnvari, '
dil-giri.
[half.
Affluence, s. daulat, tawangari, asudaAffluent, a. daulat-mand, tawangar. Afford, v. dena ; kharcli k. Affray, s. hangama, gauga, danga. Affright, v. darana, dalisliat d. Affront, v. be-adabi k.khafifk. be-izzatk. AftVDHt, .s. khiffat, zillat, be-ix/.nii. Afoot, ofl. piyada, paidal, paon-paon. Afloat, ad. bahta ; jahaz-par. '"/.
..ill,
inaxkur.
a. dartil, ,"'.
i
t.
ai-
Od.
.,
dahshat-zada. ;
bail.
si-paiin,", (io-paliai'-so
sham
ad. had iskc, {ikliirko.
plii-r, b:i/
;
l>ar-
;
.. .
i,
yashrn, sanir-i-MiIaiinaiif.
ipiir, siim-c.-sal
;
xain;uia.
". huddlia, sal-dida, I.HIII, ;
aiual
wakuhu.
Agree, v. milna iqrar k. Agreeable, a. pasandida, dil-pasand muwafiq, mutabiq. [niujib. Agreeably, ad. khushi-se mutabiq, baa. ham-awaz. razi, muqarrar; Agreed, ;
Agreement, s. ittifaq, muwafiqat ahd iqrar-nama.
;
shart,
;
Agi'iculture,
s.
kishtkari, ziraat.
Agriculturist, s. kishtkar, muzari. Aground, ad. zamin-par, zada, khushki-
Ague, s. tap-i-larza, juri. [men. Ah, int. ah, darega, wae, hae-wae. Ahead, ad,, pesh, qabl, age. Aid, s. madad, yawari, dast-giri. Aid,
madad
v.
d. dast-giri k.
Aide-de-camp,
s.
Ail, v. dord-i-as
;
Aim, Air,
dol);ii'ali,(ii'iM-akar.
Against, pr. khilaf, bar-khilafj-mc-n, aks sanmukli.
Agate,
azab-men h. bahut dukhiia. azab, jankandan, hal-i-naza. razi h. qabul k. muwafiq h.
v.
bakhshi-ka musalnb.
li.
i/.a
li.
ranjida h.
1
piclilif, dar-|.ai
AI'MTHOOII,
s.
Ailing, a. bimar, marix, manda. Ailmeiii, s. Inmari, inai /, azar. Aim, r. shist bandluui, azin k. qasd k. irada k.
pr. ])csli, paliilc, age.
Afraid,
Agony,
;
k. lagana, sath-jorna. Afflict, v. ranjida k. iza d. satana. Afflicted, a. ranjida, gam-nak, dil-gir, s.
;
;
paiwasta
Affliction,
Agile, a. chust, chalak, jald-baz. Agility, s. chusti, chalaki. [hairan k. Agitate, v. hilana, harakat d. ghabrana, Agitation, s. harakat, jumbish ; ghabrahat, hairani. [tar. Ago, ad. guzashta, guzre hue, age, pesh-
Agonize, rishta-
;
Affirm, v. iqrar k. kahna. Affirmation, s. iqrar, isbat, qaul. Affirmative, a. iqrari, musbit. Affix, v.
Agent, s. gumashta, wakil fail. Aggrandize, v. barhana, surfaraz k. buzurg k. Aggravate, v. ziyada k. badtar k. Aggregate, s. majmua, jumla. [dasti. Aggression, s. hamla, zabar-dastf, peshs. mabni-e-fasad, Aggressor, hamlagar. Aghast, a. dahshat-zada, haibat-zada. ;
hawa-rawinda. Afar, ad. baid, dur, bahut dur-se.[hilm. Aeronaut,
pii-.
giinia.shtagi, ni-
y.
shist,
nishan
hawa, bad
s.
iiam
wa/.a,
;
;
;
a/.m, (jasd, irada. tai'an-
nawa-tarana,
c-lial.
sair, hawa-klidri. Air-|iiiinp, .. ha\v;i nikaliii'-kc- hntliyar. a. lia\v;i-dar, ha\\;ii huland, liu-
Airing,
x.
Airy,
;
khiish-sliad, subuk. Aisle, >-. girjr-ki lihitar rah. Akin, O, rishta-dar, qai'il>: muwafiq.
cha
:
Alabaster,
s.
mannar-i-sufaid.
AMB
ALL s. khushi, chalaki. darana, takhwif k. chaunkana,
Alacrity,
Alarm,
>:
ghabraua. Alarm,,?, khauf, dar; afat-ki khabar liullar.
gauga,
;
[tars-nak.
dahshat-nak, haul-nak, Alas, int. ah, wah, darega, afsos, haeAlboit, ad. agarchi, garchi. [wae. Alchymist, s. kimiya-gar. a.
Alarming,
Alchymy,
s.
jlm-i-kimiya.
Alcohol, s. tez sharab. Alcove, s. qubba, taq.
Alderman,
s.
hakim, amil.
Allude, Allure,
v.
kinaya
k. ishara k.
phuslana, wargalana, fareb d. Allurement, s. fareb, targib, phuslawa. Allusion, .9. kinaya, ramz, ishara. Ally,
v.
s.
rafiq, sathi.
Almanack, Almighty,
s. s.
taqwim, roz-nama. Allah taala, haq-taala.
s. badam, lauz. Almoner, s. bela-bardar. Almost, ad. qarib, anqarib, nazdiktar. Alms, s. khairat, zakat, bhikh. Almshouse, s. garib-khana.
Almond,
Aloft,
s.
bala, upar.
Ale, s. boza, bir-sharab-ki qism. Alert, a. chust, chalak, chaukas.
Alone, ad. akela, tanha, jarida. Along, ad. sath, hamrah, shamil
Algebra,
al-jabr, jabr-o-muqabala. Alias, ad. urf, saniyan.
darazi, lamban men. Aloof, ad. dur, baid; alag, alahida.
Alien, s. begana, garib, ajnabi. Alienate, v. dena, bakhsna dil uthana. karahat, Alienation, s. hawala, tafvviz nafrat dewanagi.
Aloud,
s.
,
;
:
;
Alight, t\ utarna, nazil h. Alike, a. barabar, eksan,
[waisa.
mushabih, Aliment, s. khana, khorak, taam, gliiza. Alimentary, a. khane-ka, muqauwi. Alive, a. jita, zinda chalak, chaukas. ;
Alkali, s. khar, sajji. All, a. sab, sara, tamam, kull-hum. Allay, v. thanda k. takhfif k. aram d.
kam k.
Alleviation, s. takhfif, taskm. Alliance, s. ahd-o-paiman ;
[rishta.
qarabat, kumliir.
Alligator, s. magar, ghariyal ; Alliteration, s. tirsfa, tajnis. Allot, v. bantna, hissa ya bakhra taqsim k. ; dena.
d.
Alloy,
s.
bakhra
;
tankhwah
a. laiq-e-ijazat, wajibf.
amezish, milauni, kahish.
awaz-se
;
Alteration, s. tagir, tabdil. Altercation, s. takrar, hujjat, jhagra. Alternate, a. ek-ke bad diisra, bari barfAlternative, s. ikhtiyar. [ka, ba-naubat.
Although,
agarchi, harchand-ki. bulandi, unchai, irtifa.
c.
s.
Altogether, ad. sub-samet, bil-kul.
Alum,
s.
phitkiri, zaj-i-sufaid.
Always, ad. hamesha, harwaqt, hardam.
Amain, ad.
zor-se, ba-shiddat, jald.
Amalu'am, s. qalai. [navis. Amanuensis, s. muharrir, katib, madadAmass, v. faraham k. jama k. jorna.
Amaze,
v.
mutajjib k. hairan k. ghab-
Amazement, s.
taajub, hairat, ghabrahat. ajib tarah-se, nihayat,
Amazingly, ad. bahut.
;
s. hissa, ratib, khoraki.
buland
rana.
Allotment, s. hissa, bakhra qismat. Allow, v. ijazat d. rawa r. qabul k. takhfif k. ; dena.
Allowance,
chillake,
ba
Alphabet, s. alif-be, haruf-i-tahajji. Already, ad. abhf, isi waqt j pahle-se Also, ad. bhi, aur, niz. [chuka. Altar, s. qurban-gah, mazbah. Alter, v. badal k. tagir k. tabdil k.
Altitude,
Allegation, s. iqrar, fjab, bahana, dawa. Allege, v. kahna, iqrar k. [darf, itaat. Allegiance, s. farman-bardari, wafaAllegory, s. tamsil, misal, majaz. Alleviate, v. thanda k. takhfif k. kam k.
Allowed,
ad. shor-se.
;
;
;
Ambassador, s. elchi, wakil-i-badshah. Amber, s. kahmba. [galat. Ambiguity, s. do-mani, ishtibah, pech, Ambiguous, a. mashkuk, pechida, muglaq, mushtabah. Ambition, s. himmat, hansila.
ANC Ambitious, a. himmati, hausilamand. Amble, v. yarga chalna. Ambrosia, s. amrit.
Ambuscade,
">
kamin, kammgah, ghat,
Ambush, s. j Amen, ad. amm.
ghat-ki jagah.
[min. Amenable, a. zer-amal, jawab-dih, zaAmend, v. durust k. islah k. sahih k.
Amendment, s. durusti, islah, Amends, s. jaza, makafat. Amerce,
v.
a.
Amiable,
tashih.
dand bharwana. aziz, mahbub, nek-
jarimana har-dil
ANT
6
k.
nihad.
[dost-dar.
Amicable, a. nek-khwah, khair-khwah, Amicably, ad. khair-khwahana, dosti-se. Amidst, pr. bich, darmiyan. Amiss, ad. taqsir, qusur galat. Amity, s. dosti, mihrbani, ikhlas. ;
Ammunition, s. barut-goli, asbab-i-jang. Amnesty, s. muaf-i-nama. Amongst, pr. bich, darmiyan. Amorous, a. ashiq-mizaj, ishq-baz. Amount, v. barhna tadid h. Amount, s. jama, jumla. Amphibious, a. do-unsarf, zamm-par-opani-men rahnewala. Ample, a. bara, chaura, wasi, bahut. ;
-u. barhana, bisyar k. ; tultawil k. Amply, ad. bahutat-se, khasrat-se. [k. Amputate, v. uzo-ko kat-dalna ya qalam Amputation, s. uzo-ka katao.
Amplify,
Ancients,
And,
sabiqm,
o.
[aslaf.
dastan, qissa, naql ; nukta. ad. phir, sar-i-nau, naye sir-se.
Anecdote,
Anew,
mutaqaddamin,
s.
aur, wa,
c.
s.
Angel, s. farishta, malak. Anger, s. gussa, khafagi, khashm.. Angle, s. kona, gosha nok. Angle, v. bansi lagana, niachhli marna. Anglicism, s. angrezi zuban ka muhawara. ;
Angrily, ad. gusse-se, khashmana. Angry, a. gussa, khafa, khashmnak. Anguish, s. azab, iza, aziyat, azar, alam.
Animadversion, s. sar-zanish, tazir, tadib, tambih. [giri k. Animadvert, v. tazir k. tambih d. harfAnimal, s. janwar, haiwan. Animalcule, s. bahut chhota kira. Animate, v. jilana, zinda k. j himmat bandwana, dileri d. Animate, v. jandar, zinda, jfta. Animation, s. zindagf, jandari chalaki ; ;
;
zinda-dili, dileri.
kina, khusumat, adawat. Animosity, Ankle, s. takhna. Annals, s. tawarikh, akhbar. s.
Annex, v. lagana, laga-dena, paiwand k. wasl k. [halak k. Annihilate, v. nabud k. maduin k. Annihilation, s. nesti, adam, halak. Anniversary, s. barsi, roz-i-sal. Annotation, s. tabir tafsir, sharh.
tawiz, hirz, bazu-band. Amuse, v. bahlana ; tafrih d. khush k. Amusement, s. tamaslia, bazi ; tafrih.
Announce, v. ittila k. khabar d. islitiAnnoy, v. khijana, diqq d. [har k. Annoyance, s. diqq, tasdi, taklif. Annual, a. har-sala, baras-waii.
Analpgy, s. mushabahat, nisbat, qarina. Analogous, a. mushabih, muwafiq.
Annuity, s. saliyana, Ava/.it'a. Annul, v. mauquf k. mansukli
Amulet,
s.
Analysis,
Analyze,
s.
tafriq, tafsil, taqsim. v. tafriq k. tafsil k.
<-!iy, 9.
li:i!rii:il,
Ancestor,
s.
Anchor,
l:iii'j-;ir.
v. tel
Anoint,
lagana,
masah
k.
[peshma.
Another,
a. diisra,
nur-ok, digar.
Aiichorage,8. langnr-^iili, l.-igan-kf jagah.
Answer, Answer, zamin
Aiichoi-i':,
Answerable,a. zimma-dar, zamin
Ancient,
x.
8.
jadd,
buzurg, aba-ajdad,
'_-"sli;i-ni- lu'n, /;ihid.
a. qadiin,
rana, biirha.
jx-sin'ii,
[dn\va.
a. be-tartib, khilaf-i-(iai(la. Anonymous, a. be-nami, ism-i-na-ma-
Anomalous,
!i;i!i--ama.
Anathema, s. lanat. Anatomy, s. jlm-i-tashrih.
k.
Anodyne, s.taskin-bakh,sh,anim-bakhsh,
drrfna, pu-
s.
jawab,
r.
jawab
li.
;
ijabat. d. ; mutabiq h.
.s-.
liazii-,
;
mum-
hsi/ir h.
kin-ul-jawab, nnnvalici.
A iit,
[lum. ;
cliiunta, chiunti,
mor.
APP
APP s,
Antagonist, Antecedent,
Antechamber, Antedate, Antelope,
r. s.
dushman, mukhalif, harif.
a. peshin, s.
jilau-khana, dardalan.
peshtar tarikh dalna. haran, ahu.
Anterior, a. peshin,
Anthem,
muqaddam.
mutaqaddam.
tasbih, ilalu. Antichristian, a. khilaf dm-i-masih-ke. s.
Anticipate, v. peshdasti k. sabqat k. Anticipation, s. pesh-dasti, pesh-bandi, Antidote, s. tiryak, zahr-muhra. [sabqat. Antimony, s. surma, kuhl.
Antipathy, s. nafrat, karahiyat. Antipodes, s. taht-ul-arz sakin. Antiquarian, s. mutaqaddam-khwah,
mutaqaddam-amokhta. Antiquate, v: purana k. beriwaj ;
k.
Antique, a. qadim, peshin, purana. Antiquity, s. qadimi, pesliin zamana, Antithesis, s. muaraza, muqabala. [salaf. Antler, s. haran-ke sing-ki shakh. Anvil, s. sandan, nihai. Anxiety, s. andesha, tashwish, taraddud, iztirabi; udasi.
Anxious,
Any,
a.
a. koi,
Apace, ad.
[fikr-maiid.
andesha-nak, mutaraddid, kase, kuchh, hech.
jaldi, shitabi-se, turt.
Apart, ad. alag, alahida, juda.
Apartment, s. kothri, kamra. Apathy, s. be-parwai, kahili murdadili. Ape, s. bandar, hozina. ;
Aperient, a. mus'hil, jullab. Aperture, s. chhed, surakh, shigaf. Apex, s. nok, sir, sar, qulla, chonti. Aphorism, s. masla, maqula.. Apiece, ad. ekek-ko, harek-ko.
na-muatabir, mashkuk. uzr k. muazarat k. muaf
a.
Apocryphal, Apologize,
v.
Apologue, s. masal, hikayat. [mangna. Apology, s. uzr, mazirat. Apoplexy, s. sakta. [inhiraf. Apostasy, s. tark-i-dm, inkar-i-dm, Apostate, s. munkir-i-din, munharif. Apostle, s. rasiil, hawari. dawa-farosh, attar. Apophthegm, s. qaul-i-mushhur, kalami-maqbul. Appal, v. darana, dar dikhlana.
Apothecary,
s.
Apparatus, s. saranjam, saz-o-saman, Apparel, s. poshak, libas, kapra. ^ [alat. Apparent, a. zahir, howaida, sarih. Apparently, ad. zahiran, dekhne-men. Apparition, s. bhut, khiyal; /.alulr, [surat. Appeal, s. dohai, murafa. Appeal, v. murafa k. dohai k. d. dikhlai h. zahir Appear, v. nazar ana,
malum
h.
[shakl.
Appearance, s. zahur, numaish, surat, Appease, v. taskm d. thanda k. Appellant, s. dad-khwah, muaddi. Appellation, s. laqab, nam.
Append, v. jorna, lagana. Appendage, s. niulhaq, ilaqe-ka
;
dum.
[r. Appendix, s. tatimma, zail. Appertain, v. mutaalliq h. ilaqa r. taaluq Appetite, s. bhukh, ishtiha, ragbat, shahwat.
Applaud, v. afrfn k. tarif d. sarahna. Applause, s. afrin, tarif, shabashi. Apple, s. seb (of the eye) putli. Applicable, a. Miq, munasib, mutabiq. ;
s.
Application, dihi
;
Apply, h.
;
shugl, mashaqqat, tan-
arzi, darkhwast. v. lagana ; mutalaa k.
arzi
Appoint, nasab k.
ya darkhwast v.
s. ;
jah, shart,
Apposite, a. thik, bar-mahall.
Appraise,
v.
;
mashgul munasib h.
muqarrar
thahrana,
Appointment,
mushahara
k.
mansab
;
k.
taaiyun,
wada. muwafik, munasib,
nirkh
thahrana,
qimat
lagana, tashkhis k.
[ankao. Appraisement, s. takhmma, tashkhis, Appraiser, s. qimat-lagane-wala, takh-
mina-saz, mushakhkhis. Appreciate, v. aziz janna, qadr k. Apprehend, v. pakarna, giriftar k. ; [khauf. samajhna darna. ;
Apprehension, Apprehensive,
s.
a.
giriftari
darta,
samajh dar, andeshamand,
;
;
waswasi.
Apprentice, s. shagird, talmiz. Apprize, v. khabar d. ittila k. [ana. Approach, s. amad, nazdik ana. Approach, v. nazdik ana ya jana, qarib
ARG Approbation, s. pasand, manzurf, raza. Appropriate, a. khas, makhsus; munasib, muwafiq. [muqarrar k. lagana. Appropriate, v. makhsus k. apna k. ; Approval, s. pasand, raza. Approve, r. pasand k. manzur k. razi h. Approximate, v. nazdik ana ya jana, Appurtenance, s. mutaalliq. [qarib h. Apricot, s. khubani, zard-alu. April, s. Angrezi chautha mahina.
Apron, s. tali-band. Apt, a. maqul, munasib
[dast. ;
tez-fahm, tez-
qabiliyat, liyaqat, istiadad. Aqua-fortis, s. tez-ab. Aquatic, a. abi, daryaf. s.
Aptitude,
ARS
8
Argument,
bahs, hujjat, dalil.
s.
Argumentation,
s.
[hujjati, takrari.
a. hujjat-mand, kamil ; sukha, khushk, sokhta. Aridity, s. khushki, sukhai. Aries, s. burj-i-hamal. Aright, ad. durust, rast, rasti-se. Arise, v. uthna, charhna sadir h. a-jana, hasil h. nikalna, a-parna, hona ; paida h. Aristocracy, s. amiron-ki hukumat, saltanat raison-ki, jami umrao. [bat. Arithmetic, s. ilm-i-hisab, ilm-i-muha si-
Argumentative,
Arid,
a.
;
Arithmetician,
s.
hisab-dan,
nahr, muhri. Aquiline, a. tote-ki si nak. Arable, a. khet-ke laiq, ziraat-ke laiq. Arbiter, s. salis, munsif. [be-qaida. Arbitraiy, a. mukhtar-i-kul, zalim ;
Ark,
Armistice,
s.
Arbitrate, v. salisi k. munsifi k. Arbitration, s. salisi, panchayat. Arbitrator, s. salis, munsif.
Armlet,
bazu-band
Aqueduct,
s.
s. kunj, darakhton-ke saye-men nishast-gah. Arch, s. mihrab ; taq ; daire-ke hissa.
Arch,
a.
zarif,
latif,
thathe-baz;
(in
sardar.
[muqarrab. fhi-ishta buzurgwar, malak Archangel, Archbishop, s. mujtahidon-kd sardar. Archdeacon, s. mujtahid-ka iiaib. Archduke, s. amir-i-azam. Arched, a. mihrab-dar. s. tir-andaz, kaman-dar. Archery, s. tfr-andazi, kaman-kashf. Arclii|n-Iau:o, s. bahut jazira-dar darya i
>.)
.*.
i-,
;
i-a/.ii-on-ka
jama.
[rat.
miaimir, l>;nnia, mir-i-jmaArcl]iic<'iiii-<-, s. miamari, ilm-i-jmarat. Archives, .<. (lai'iar, lawan'kli. Arcliiicci,
,
8.
shiniaif, tarf-i-shimal.
x.
.
Ar.l.-nt,
a.
t-z
gann,
;
;
;
Arm,
r. silah
Arms, Army,
s.
s.
slindfd,
[ha
s:, Ardour, >-. gnrmi 'iil-sozi, Arduous, a. dnsli\v:ir, inushkil, sakht.
v, bulis k. hujjat k. dalil k.
larai-ki miililgc^ ;
khaiij, sota. [silah.
silah, hathyar, lashkar, fauj.
saz-banduq
;
[muattsir.
Aromatic, a. masala-dar khushbudar, Around, ad. aspas, gird-a-gird, liar;
taraf.
Arouse, v. jagana, uthana, chaunkana. Arrack, s. araq-sharab (yane tari, send hi, wagaira.) Arraign, v. ittiham k. baramad k.
Arrange,
.
taiiiU d. BS^warna,intiznmk.
Arrangement, Array, Array,
s. tai-tib,
intizain, s::j;i\vat.
poshak, libas saff, saff-i-jang. o. poshak pahinna, ara^ia k.
s.
;
;
saff-arai k.
Arrears, Arrest,
hirfb-i-baql, Im*;'
s.
v. pakarn;i, ^ivil'i:ir k. 8. 0.
pahinicli, aniad, ana. |taliunchnM, ami, dakhil h.
Arrogi'
.
c. ina^rur,
Arrogant,
;
Argue,
pahinna, musalla^li k. hath-
baktar,jaushan,jubba, zirah, [j an gbagal.
s.
s.
;
;
silah-khana.
s.
Armpit,
Arrive.
tund,
s.
Ari-ivai,
khat-i-sliiinal.
siyaqdan,
Nuh-ki kishti tabut. [muhasib. Arm, s. bazu banh shakh khalij, kol, sota. [yai; bandhna. s.
Armory, Armour,
Arbour,
munazaat,
niza,
mujadila.
.
Arrow,
8.
Arsenal, Arsenic,
t
a. s.
-uiliiMiq,
;ik hi.
gustakh. (hnva k.
ir.
silah-khana, top-khaua. zurnikh, hartal.
ASS Art, s. hunar, fann, hikmat, hila hirfa, [kam. Arteiy, s. shiiyan, rag. Artful, a. hila-baz, aiyar ; hunarmand.
Assail, v.
;
Artfully, ad. fareb-so. Article, s. harf-i-tarif sliart
;
bat
;
Assassin, s. qatil, khuiif, ghati. Assassinate, v. quit k. khun k. Assault, s. hamla, hujum, yurish. Assay, s. azmaish, imtihan, tajruba
;
;
ya
hunari
hila,
5.
s.
;
s. majlis, mahfil, jamaat, Assent, v. razi h. qabul k. razamand h. Assent, s. raza, rajamandi, qabul. Assert, v. kahna, iqrar k. dawa k. Assertion, s. iqrar, qaul, kaha ; dawa. Assess, v. khiraj lagana, jamabandi k.
Assembly,
naqli, jhutlta.
;
top-i-jama golandaz. Artisan, s. karigar, dastkar. [ka ustad. Ai'tist, s. hunarmand shakhs, kisi, fannArtless, a. sada, bhola, be-fareb. As, c. jaisa, jis-tara, chun.
Artilleiy,
ayar [han k.
iyar.
;
farcb, bahana ; fann, karigar, dastkar. Artificial, a. kasibi, amali, banawat-ka ; s.
Artificer,
;
Asafoetida, s. hing, anguza. Ascend, v. charhna, charh-jana, uthna. Ascendency, s. galaba, istila hukumat, ;
;
Assessment,
s.
Asseveration,
jamabandi. qavi iqrar, qasam-se
khiraj, s.
iqrar. s. mihnat, mashaqqat, taqaiyud, mulazamat. [zim. Assiduous, a. mihnati, mashgul, mulaAssign, v. thahrana, taaiyun k. muqarrar
qudrat. Ascension, s. uthna ; maraj-i-hazrat I'su. Ascent, s. charhao, bala ravi bulandi. Ascertain, v. tahqiq k. thahrana, muqarAscetic, s. zahid, abid. [rar k. Ascribe, v. nisbat d. mansub k. makhsus k. dena, lagana. Ashamed, a. sharminda, sharm-sar. Ashes, s. khakistar, rakh.
Assiduity,
Ashore, ad. kinare-par, khushki-par.
Assistance, s. madad, pushti, yari. Assistant, s. madad-gar, dast-gir.
;
;
Aside, ad. ek-tarf, alag, alahida. Ask, v. puchhna, pursish k. mangna, talash k. Aslant, ad. tirchha, tirchhai-se, terha. Asleep, ad. sota hua, khufta.
Aslope, ad. dhalu, dhal-se, mail. Asp, s. afai, balishtiya, siinp. Aspect, s. ru, chihra, surat, shakl, haiat. Asperity, s. durushtf, sakhti, khushiinat ; kharkharahat. Asperse, v. tuhmat lagana chhirakna. Aspersion, s. chhirkao ; tulimat, biilitan. Aspirate, v. ba-dam sarshar ya shiddat;
se talaffuz k. Aspii-ation, v.
s.
[kamal arzu. ba-dam tamani talaffuz
arzu
;
r.
tak
Aspire, Ass, s. gaddha, khar
r. ;
k.
Assay, v. ayar k. janchna, kasna imtiAssayer, s. ayar-gjr, janchne-wala. Assemblage, s. majlis, amboh, bhir. Assemble, v. jama k. jama h. faraham karna ya hona. [garoh.
;
Artifice,
hamla k. hujum k. mubahisa
Assailant,s.hamla-awar,hujum-kuninda.
ya harf-i-tankir raqam. Articulate, v. talaffuz k. makhraj k. Articulation, s. talaffuz, makhraj girah, [hikmat. pahvand. babut
ASS
9
koshish
ahmaq.
k.
k.
makhsus
k.
Assignation, s. mulaqat-ka iqi'ar. [dar. Assignee, s. naib, zimma-dar, taaiyuns. Assimilation, muwafiqat, mushabahat.
madad
Assist, v.
adalat.
s.
Assizes,
d. dast-giri k.
Associate, v. suhbat r. rifaqat k. rafiq h. Associate, s. sharik, rafiq. Association, s. rifaqat, sharakat ; itttfaq,
ahd-o-paiman. Assort,
v.
tartib d. intizam k. sanwarna.
s. tartib ; majma-i-mal, muntakhab-i-mj'il. [aram d. v. taskin d. takhfif d. thanda k. Assuage,
Assortment,
Assume,
damag
v. le-lena,
k.
fakhr
ikhtiyar k.
k.
dawa
k.
[fakhi-.
Assumption, s. akhz, ikhtiyar damagi, Assurance, s. tahqiq, yaqin iatibar, dileri, taqwiyat ; tawaqqul ; iatiqad bima. shokhf, gustakhf [fuz k. Assure, v. iqrar k. yaqm karana mah;
;
;
;
;
ATT
AVA
10
Assuredly, ad. albatta, yaqinan. Asterisk, s. nishan, nisliani. Astern, ad. pichhe jahaz-ke. [nafs. Asthma, s. dama, girifta-i-dam, ziq-unAstonish, v. taajjub d. mutaajjib k.
Attest, v. gawahi d. shahidi d. Attestation, s. gawahi, shahadat. Attire, s. poshak, libas. Attire, v. pahinna, araish k. s.
Attitude,
waza, taur, dhaj.
[y ur Astonishment, s. taajjub, hairat, tahaiAstray, ad. gum-rah, be-rah, bhatka. Astride, ad. sawar, panw phaila hua.
Attorney,
Astringent, a. qabiz, samet-ki dawa. Astrolabe, s. usturlab.
Attractive, a. jazib, khinchne-wala ; dilAttribute, s. wasf, sifat, khassiyat. Attribute, v. thahrana, nisbat lagana. Attrition, s. ragar, ghisao nidamat. Attune, v. sur milana, khush-awaz k.
hairan k.
-
Astrologer, s. munajjim, nujumi. Astrology, s. ilm-i-nujum. Astronomer, s. hay at- dan.
;
a. mai-gun, bhura. Auction, s. nilam. Audacious, a. gustakh, be-adab. Audacity, s. gustakhi, be-adabi ; dileri. Audible, a. jo suna jae ; buland. [darbar. Audience, s. sunne-wala, ahl-i-majlis Auditor, s. sunne-wala, sami ; hisab-i-
Auburn,
Astronomy, s. ilm-i-hayat. Asunder, ad. juda, alag. Asylum, s. panah, asra, panah-gah. At, pr. men, ko, par. Atheism, s. dahriyat, ilhad. Atheist, s. dahri, mulhid, zindiq. Athirst, ad. tishna, piyasa. Athletic, a. pahlawan, zor-mand. Athwart, ad. ara, tirchha. Atlas, s. naqshon-ki kitab ; atlas. Atmosphere, s. hawa, bad.
Atom,
s.
zarra,
;
mushrif muhasib. p. kuchh, koi ;
Aught,
Augment,
Atonement,
shimma.
Attach,
v,
takfir, kafara.
lagana
;
giriftar k.
;
gii-wida k.
mail k. [ragbat.
;
Attack, v. hamla k. hujum k. Attain, v. hasil k. pana, milna. Attainable, a. yaftani, muyassar. Attainment, s. husul, iktisab ; kamnl-is.
koshish,
sa'i,
qasd.
[jlm.
Attempt, v. koshish k. qasd k. sa'i d. Attend, v. hazir h. mutwajjih h. mashgul h. ham-rahj k. Attendance, s. hazir-bashi mulazimat, khidmat. [mulazirn, naukar. khidir Attendant, s. hazir-bash ;
;
;
;
;
Attention,
s.
tawajja agai, lihaz, taqaiAttentive,a.mutawaijih, mashgul. |_yiul. ;
k.
[ish.
a. ba-gosh gufta, goslizad, kan-men-kahi. [tyar. Auspicious, a. maimum, mubarak, bakh-
Auricular,
Attachment, s. giriftari muhabbat, Attack, s. hamla, hujum, yurish.
At.ictnpt,
chiz.
barhana, ziyada
mami.
shadid. shararat, fasad-i-kabir.
a. bisyar, sharir,
s.
Atrocity,
s.
v.
Augmentation, s. barhti, ziyadati, afzaAugur, v. shugun d. fal d. qiyas k. August, a. ali-shan, ali-qadr. August, s. Angrezi ka athwan mahina. Aunt, s. phuphi, khala, chachi, mumani,
At, once, ekbargi, yak-lakht. Atone, v. takffr k. kafara d. Atrocious,
wakil-i-adalat. [lubhana Attract, 17. khinchua, jazb k. farefta k Attraction, s. khinchao, jazb, kashish dil-farebf. [ruba, dil-bar s.
Austere, a. sakht, durusht, zisht. Austerity, s. sakhti, durushti, riyazat. Authentic, a. sahih, tahqfq, muatabar. Authenticity, s. sihhat, haqiqat, durusti. Author, s. bani musannif. ;
Authoritative;
a.
ba-hukiimat, mustaqil.
Authority, s. hukumat, qudrat, ikhtiyar. Authorize, v. qudrat d. mukhtar k. ikhtiyar d. Automaton, s. alat-i-khud rawan.
Autumn,
s. khi/.iin,
kliarif.
Auxiliary, a. madad-gar, muavin. Avail, 7'. k;un ana, i'aida h. Avaihible, v. faidamand yaftani. Avarice, s. liirs, bakhili, lalucli, tunia. ;
BAG
BAN
11
Avaricious, a. tami, bakhil, lalachi. vaunt, int. dur ho, chala-ja. Avenge, v. intiqam lena, badla lena.
A
'Avenue, s. rah darakhton-ke darmiyan ; Aver, v. iqrar k. kahna. [naka, ravish. 'Averse, a. na-raz, mukhalif, bezar. Aversion, s. nafrat, karahat ; nasazi. Avert, v. dafa k. dur k. baz rakhna. Aviary, s. chiriya-khana. Avidity, s. tama, ragbat, shauq. Avocation, s. kam, shugl, pesha. Avoid, v. parhez k. ek taraf jana. Avow, v. iqrar k. qabul k.
Backwards, ad. pichhe, dar-pas ulta. Bacon, s. suar-ka nimkfn gosht. Bad, a. bura, bad, kharab, sharir bimar. Badge, s. alamat, nishan, chapras. Badger, s. bijii, shugur. ;
;
Badly, ad. bad tarah-se, be-tarah. [zati. Badness, s. badl, burai kharabi, badBaffle, v. mahrum k. ghabrana,befaidak. Bag, s. thaila, thaili, kisa, hamiyani ; Baggage, s. asbab, saman, rakht. [tora. Bagpipe, s. shahna, nesha. Bail, s. zamini, zamin. Bailable, a. laiq-i-zarnini. sazawal, dastaki.
Avowal, s. iqrar, qabul, tahqiq, izhar. Await, v. muntazir r. rahdekhna, rahna. Awake, v. jagna, jagana, bedar hona ya
Bailiff, s.
Award, v. fatwa d. infisal k. [karna. Aware, a. agah, waqif. [jao. ad. int. chaledur, gair-hazir Away, s. dahshat. Awe, haibat, khauf,
Baize,
;
Awful, a. haibat-nak, haul-nak. Awhile, ad. thora arsa, chand muddat. Awkward, a. anari, be-saz, be-waquf. Awl, sutarf, darosh. Awning, s. shamiyana, sayaban. .s.
ad. tirchha, tera, kaj. kulhari, tesha, tabar.
Awry, Axe, Axle, Axis,
s.
dhuri, tir-i-charkha. qutb, mihwar.
s. s.
Ay, ad. han ; yaqm ; albatta. Aye, ad. hamesha, mudam. Azimuth, Azure,
a.
s.
alsamat.
asmani, nil-gun.
Bait, s. chara, toama. Bait, v. chara rakhna
Babble, bakna, barbarana. Babbler, s. bakwa, behuda-go. s. Babe, bachcha, shir-khora. v.
Baboon,
s.
Bachelor,
langur, s.
hanuman.
mujarrad, na-katkhuda.
Back, pith, pusht. Back, ad. pher, baz. s.
v.
Backbite, chugli khana, chugulkhori k. Backbiter, s. chugul-khor, gammaz. Backslider, s.mardud, murtadd, munkir.
Backward, da, sust.
a.
na-raz, ru-gardan, kashi-
ghas dana
pattu.
tanur-men pakana.
d.
;
[hulkarna.
Bake, Baker, s. nan-bai. Balance, s. tarazu, mizan baqi. Balance, v. wazn k. pasang k. ; wasilbaqi k. tamsil k. Balcony, s. baramada, shahnishin. ;
Bald, a. ganja, chandla, kal ; nalatif. Baldness, s. ganj, chandlai. Bale, s. gathar, basta. Bale, v. jahaz se pani nikalna ; ulichna. Baleful, a. bad-bakht, malul. Ball,
mahrum
v.
Balk,
s.
gola, goli s.
Ballad,
s.
Balloon, s.
k. ;
na-ummed
k.
nach.
gina, git.
s.
Ballast, Ballot,
B.
;
s.
v.
jahaz ko qaim rakhne-ka bojh. burj-i-kagazi ya reshmi.
qura.
Balm, s. balsan badrang boya. [khush. Balmy, a. khush-bo, muattar, narm, Balsam, s. raugan-i-balsan, balsan. ;
Balustrade,
Bamboo,
s.
s. kathara, kathghara. bans.
Band, s. band, patti garoh, Bandage, s. band, patti. ;
Banditti,
s.
taifa.
taifa-e-duzdan, lutere, qaz-
banka. [zaq. v. idhar udhar phenkna ; bat k. tabah. s. bikh zahr, ; nuqsan, Bane, Baneful, ad. zahr-dar; nuqsani, muhalik.
Bandy, Bandy,
Bang,
a. terha,
v. pitna,
Banish,
v.
jala
marna.
watan k. nikal d. kharij k.
BAR Banishment, s. jala-watan, ikhraj. Bank, s. kiiiara bandh, pushta toda ;
Banner, s. nishan, alam, jhanda. [bazm. Banquet, s. ziyafat, mihmani mahnl, Banter, v. thattha k. maskhara h. maBantling, s. bachcha. [zakh k. ;
Bar, Bar,
gota-khori, istibag.
.s.
gota d. dubana, istibag k. bill! lagana rokna, sadd k.
v.
r.
;
billi
.s.
;
mana, muzahimat
char.
;
int
;
[khar.
Barb, s. ghora tir-ka khar, bansi-ka Barbarian, s. jangli, jahil ; ajami. Barbarity, s. be-rahmi, durushti. Barbarous, o,. jahil ; ajami ; be-rahm, ;
be-dard.
[dar.
Barbed, a. jaushun-dar khar-dar, aukrfBarber, s. nai, hajjam. Bard, s. shair, bhat. Bare, a. nanga, barahns ; muflis ; sirf, ;
khali
;
Barely,
mundla ; be-barg. be-haya, gustakh. mushkil-se. sirf, t'jujai shart, ahd ; khaiid-farokht
sada,
Barefaced,
a.
<"'.
Bargain, sauda.
:
s.
ahd
r.
k.
;
qimat thahrana.
;
kliamir.
Barn, N. kliinnan, ambar, khaliyan. meter, f. liawa dcklmc-ko alat. ;iniinm-ka darja amir. .rmiron-ka iiu-lia i
I'.arrnck,
N.
;
-uil,
a. slu >r,
IIiirivniH-ss,
s.
nali.
kallar
inai-; kiiin-xilin.
Barricade, sadd.
Baseness,
;
[
l)aiijliiluin
;
haqarat, nakasf, kaminagi
Basis, s. bunyad, jar, mul. Bask, v. tapna, dhup khaua. Basket, s. tokra, tokri, pitara.
Bass, a. kharj, bam. Bastard, s. haramzada, waladuz .zina. charbi se chuBaste, v. pitna, marna Bastinado, s. chhari-semar, zarb. [parna. Bastion, s. burj, damdama. Bat, s. chamgadar shab-para ; chob. ;
;
Batch, s. thok, gathar, hissa. Bate, v. ghatana, kam k. chhorna. Bath, s. gusl-khana, hammam. Bathe, v. gusl k. iiahtma. Battalion, s. paltan, sipahion-ka guroh. Batter, v. marna, dhana, gira d. Battery, s. morcha, damdama. s.
Battle,
laraj,
jang.
sangjn. Bayonet, Be, v. hona, ralnia. s. Beach, daiya-kinara, lab-i-daiya. Beacon, s. nislu'ni, alainat ; manarat. s. dana, shiba. Bead, Beak, s. chom-li, msnq&r. Beam, s. shah-n'r, kari, taraziiki daudij
Beam,
loljiya, pliali, scin.
8.
rirhli, bh;i!u, khirs.
v.
k.
,i-lii,
;
.
9.
<.
bardasliL
le-jana,
tahamniul
nalu-bandi,
dalna.
c. jtartau .
Beast, .1-injl
s.
Bashful, a. sharmsar, sharmgin. s. afai, zahrdar sanp. Basin, s. basan, tas ; hauz, talab.
;
mli,
tila.
Basilisk,
Bear,
be sabiinjh kani-zihui.
shoriyat; .
;
badzatf.
sipaliikliana, chliaoni. [darja.
I'arr
Barren,
adalat-ka wakil.
hath-gari
.^.
Barley, s. jau. Barleycorn, s. jau-ka dana. .s.
s.
Battlement, s. fasil, kangni-a. Bawl, v. pukarna, cliillana. Bay, s. khalij, khari ; taj daraklit. Bay, a. kumait, sui'ang.
; Bargain, Barge, s. bajra kishti. Bark, 8- chlial, ]>ost, chhota jahaz. B.-u-k, v. bhauiikna; chhal utarna.
Bann,
Barrow,
Barter, s. mubadala, adla badla. Barter, v. mubadala k. ; adla badla k. Base, a. dun, zalil, kamfna. Base, s. btinyad, neo ; khaij, bam.
.s.
Baptism,
s.
Barrister, j
',
char; sarraf-khana. sarraf, kothi-wala. Banker, Bankrupt, 8. dewaliya. Bankruptcy, s. dewala.
Baptize,
BEA
12
k.
rakhna; h
;
risli.
nintiya, kahu:'. hai\vau, jainvar. liainnr.il,
v, a. galiz,
niukruh.
BEH Beat,
mama,
r.
Beatinir,
s'-
pitna; fatah k.
ninr-j.it
-
;
;
dham-
x.ad-o-kob.
[kana.
banka, aintlioklnin. Beau, lid-bilsio, sag-abi Beaver, topi. .-'.
Beauty, s. khubsurati, husn, jamal nazm'u aurat. Brcause, c. is liye, is waste, zera ki. Beckon, f. ish'ira k. ima k. [hona. ;
.10, v.
Becoming, Bed,
mutabiq
a. inunasib, laiq;
;
ho-jana,
khushnuma.
biehhauiia,bistar,palang; keyari, cliamaii; nala. .
.
a. sahib-i-bistar, jo
s.
shahd-ki makhi, zambur. gao-gosht.
Beef,
*\
Beer, Beet,
s. *\
Belief, 5.
bawar, v.
Relieve,
chuqundar.
Beget, v. paida k. muwallad k. janana. Beggar, s. faqir, bhikharf. Beggary, s. faqiri, muflisi, be-nawaf. Begin, r. shui'u k. ibtida k. agaz k. Beginning, s. shurvi, ibtida, agaz. Begone, int. dur ho chale-jao. Beguile, v. fareb d. bahlana, wargalanna. !
haqq-men, waste,
khatir, Kye.
Behave, chal-chalna, suluk k. Behavioui', s. chalan, raviya,
suluk
tarfq, taur.
Behead, v. sir katna, gardan marna. Behind, pr. pichhe, pichliware, dar-pas, k.
jtibar, ftiqad ; k. jtiqad
iman, din. k.
yaqm
jauiia.
Believer, Bell, 5.
Belle,
s.
muataqidd, iman-dar.
ghanta zaiigiila. nazniu aurat. ;
s.
Bellow, v. dakarna, pukarna. Bellows, s. dhaunkni, dama. Belly, ^. pet, shikam. Bell-metal, s. kansa, rom.
s. kamarband, dq-al, dii-ali. Bench, s. takhta chauki adalat. Bend, v. terha k. kham k. kaj k. khenchna; lagana, rakhna; nihurana, dabana terha h. nihurna. Beneath, pr. niche, tale na-laiq. ;
;
nigah
k,
dua, barakat, ashirbad.
s. s.
karamat, ihsan, bakh-
shish,
[i-nimat.
Benefactor, s. karim, mukhaiyir, waliBeneficence, s.faiyazf, nekokari, fazilat, njmat. Beneficent, a. faiyaz, nekokar, karim. Beneficial, a. mufid, sud-mand, faideiBenefit, s. faida, nimat, ihsan. [mand. Benevolence, s. khair-khwahf, khairandeshi, shafaqat. [shaffq. Benevolent, khair-khwah, mihrban, Benighted, a. shab-rasida ; tariki-men giriftar hua. Benign, a. mihrban, karim, halim. .
Benignity, 8. mihrbani, karam, shafaqat. Bent, a. terha, kaj ruju, mail. ;
be-hosh k. sun k. Bequeath, v. de-marna, wasiyat-se dena. Bequest, s. hiba, wasiyat-se bakhshish ; Bereave, v. le-lena, malu'uin k. [wuqi'. Berry, s. dana, habba, phal. Beseech, v. iltiiaas k. iitijak. darkhwast k.
Benumb,
f.
dar-aqab. Behold, v. dekhna, nazar
k.
bawar
Benediction, Benefaction,
s.
s.
dakarua; arog
r.
3elie, v. jhutalna.
;
boza.
Beforehand,a'i.au\valan;age-se,peslitar. Befriend, v. dastgiri k. yari k. madad k. Beg, r. bhikh mangna ; iltimas k.
Behalf,
mutanaffis.
;
gubrila, gubrauta. Befall, v. waqi h. a-parna, guzarna. munasib h. laiq h. Befit, r. [pesh. Before, pr. age, peshtar, pahle, qabl, dar-
Beetle,
;
nuirua, pjtua.
Belt,
kamzori-se
bichliauiie-par liainesha rahta. lead, 5. palang, charpae.
Bee,
/.
Belong, v. mutaalliq h. taalluq rakhna. Beloved, a. mahbub, niashuq aziz. Below, ad. niche, tale, zer.
Bedaub, r. aluda k. lepna. biclihauna, farsh. Bedding, Bedeck, c. anisra k. sajana. Bedew, r. tar k. iiairmak k. Bedrid,
!
3elch,
;
khubsiirut, liasin. Beautifully, <'
h. laiq h.
Behold, int. dekho Being, s. hasti wajud jelabour,
.>.
Beautiful,
BES
13
v.
BIL Beseem,
munasib
h. laiq h. gird k.
v.
Besmear, v. maila k. aluda Besom, s. jharu, buharu.
k.
v.
izhar k. batlana.
Besprinkle, v. chhirakna, pash k. Best, a. sab-se achchha, achchhe-se achBestir, v.
Bet,
k. mustaidd k. [chha. dena, ata k. bakhshish k.
qasd
v.
;
shart, girau, hor.
s.
v.
Betake,
h.
pan, tambol
s.
v. fikr k.
Bethink,
nut, supari.
;
yad
k.
a-parna, guzarna, waqi h. sawere; bar-waqt, bar-
v.
Betide,
[lagana.
jana ; mutawajjih h. masruf h.
mashgul Betel,
Betimes, ad. mahal.
Betray, dagabazi k. pakarwa d. bewafai k. parda-dari k. dikhlana,batana. Betroth, v. mansub k. nisbat k mangni k. v.
.
Better, a. bihtar, achchha, bhala.
Between, pr. bich-men, darmiyan. Beverage, s. sharbat, shurb. Bewail,
v.
afsos k. nala-o-zari k.
khabardiir
r.
k.
v.
;
Bill of
s.
s.
Billow, s. mauj, lahar. Bin, s. kothri, anbar-khana.
Bind, v. bandhna, kasna; shart-se-bandhna, band-o-bast k. ; munqabiz k. ; over, hazir-zamini d. jild bandhna ;
Binding, s. band ; jild-bandi, jild. Biographer, s. muwarrikh, naqil. Biography, s. naql, tazkira. Biped, s. dopaya. Bird, s. chiriya, parinda, murg, tair. Birdcatcher, s. chin-mar, saiyad. Birdlime, s, lasa, chep. [khandan. Birth, s. paidaish, tawallud, janam asl, s. Birthday, janam-din, sal-girih. Birthplace, s. watan-i-asli, maulid. Birthright, s. haqq-i-wiladat, miras. Biscuit, s. kk, sakht rotf. Bisect, v. do tukre k. tansif k. ;
s.
Bishop,
mujtahid, ipisquf. reza lagam ka Bitch, kutiya. [dahana luqma. v. Bite, dant-katna, dant marna ; dasna ; Bit,
s.
tnkra, zarra,
;
kat, gaziiulati) Bite, Bitter, a. karwa, talkh Jiiticrncss,
mail k. ragib k. Bias, Bible, s. kitab-i-muqaddas. Bibulous, a. lialka-pulka jazib, abkash. Bicker, v. chlicr-chliar k. khana-jangi k. Bid, v. hukm d. farmana, batana.
Bitumen,
;
nuiiia, t;ih;iniiMul k.
do-salu, hur-do sala,
.
jana/.a, tabut.
.
i',:r:i,
!!i'.t:i,
Bigot,
:-\\
8.
S;
u.
:
laassui).
[tez h.
sakht. karwahut, talkhf ;
;
sakhtf,
;
;
;
;
;
Blame, Blame,
:
.-.
il/.ain. jiialainat,
v.
ilzam
d.
Blanch,
Bland,
c.
a.
aib.
maltimat
Blanicable, a. taqsir-wav,
BlamdeBB,
phora, dummal. suirai, zurd-adi gamunizoj.
Bile*, s. ]>it, sat'ra
fareb.
:
s. naftah, qafr-ul-yahud. Black, a. bala, siyah gamgin makruh, v. kala k. aib lagana. [shai-ir. Blacken, Blackguard, s. shuhda, bad-maash. Blackish, a. kala-sa. Blacksmith, s. loli;ii-, :i hangar. Bladder, N. nias;iiia, jiliukna. Hhulo, patia ]>hal, phalli, banka. .v.
haniila.
;
qadr. niutaassib, taassubi. ,
..
jasim
s.
shiddat.
v.
.
;
;
s.
tar, ziyada, siwa. Bias, s. ruju, mail.
Biennial,
kunda.
chaila,
;
anta-khel, kura-bazi.
kharb.
s.
Billion,
ruqqa
chitthi,
Billiards,
s.
parhez k. Bewilder, guinrah ghabrana. Beyond, pr. pare, nstarafj bahar pesh-
Beware,
v.
s.
Billet,
afshan k. Bespatter, v, chhit-cUlna ; aib lagana. Bespeak, v. kah-rakhna, farmaish kar d.
Bestow,
chonch, minqar ; dao ; hisab dastawez, tamassuk ishtihar. exchange, hunch', barat. Bill of parcels, bijak, siyaha. Bill of sale, bainamah. Bill,
Beset, v. gherna, [siwa. Beside, pr. nazdik, qarib, kinare ; alawa, v. k. muhasara ihata k. Besiege,
Bespangle,
BLA
14
il.
[ish k.
sarzuu-
mu
a. be-qusur, be-gunah. snfaid k. xard k. chhilzia.
uarm, mulaiin.
BLO Blandishment, s. n:'r/._, nawnzish* Blank, f. khali, sada, sufaid ; 11;
i
/m
s.
Blasphemy,
Blaze, Bln/e,
x.
?. if.
v.
gili'm.
awaz.
;
;
;
Bleach, v. nikharna, ujla k. sufaid k. Bleak, a. bnrid, thanda, sard. Blear-eyed, a, chundha. Bleat, v. mimiyana. Bleed, v. lahu-jana fasd kholna. ;
Blemish, s. dag aib, jirm. Blend, v. milana, amez k. shamil k. Bless, v. dua d. barakat d. mubarak k. ;
k.
bakhtyar
Blessing, ,. dua-i-khair, barakat. Blight, s. hardf'i, arqan. [bad k. Blight, r. kumhlana, pazhmurda k. barBlind, a. andha, na-bina andhera. Blind, v. andha k. na-bina k. Blind, s. parda, patti. [bandhna. :
Blindfold, v.
Blindness,
ankh niuudaura
s.
k.
cliashm
andhlai, na-binai,
kori
;
jahalat. Blink, v. ank michniichana chundha h. Bliss, s. farhat, saadat, mubaraki. ;
Blissful, a.
Blister,
s.
;
;
jhakkar barbad k. garat k. bhubuka, shuala. bharakna, sliuala k. ishtihar k. jlioka,
phulna, khilna.
s.
bajana ; phulna j kliilna out, phunk-dena. Bludgeon, s. sonta, chob, lathi.
hanpna
kufr, kufr-goi.
s.
v.
dag, chhi t aib, n;imus. Blow, .?. gliunsa, zarb sadma, chot. Blow, v. chalnn, chalana pluinkna Blot,
;
kanimal, kainli, Blaspheme, r. kufV bakna. Blast, Blast,
Blossom, verse,
gair-Timqafta.
Blanket,
BOM
15
masud, farhat-nak, mubarak. phaphola, abila.
Blithe, a. khush-o-khurrarn, khush-dil. Bloat, v. phulana, phul jana, bhablirana.
Block, 5. kunda, chatan ahmaq. Block, v. band k. gherna, muhasara k. Blockade, s. muhasara, nake-bandi. Blockhead, s. be-waquf, ahmaq. Blood, s. lahu, khiin; nasab, nizhad, ;
khandan, zat. Bloodshed, ^. khun-rezf. Bloody, a. khunin, khun-aluda, khunkhwar. Bloom, s. phul, shigufa naa-jawani, Bloom, v. phulna, khilna. [unfuwan. Blooming, a. phulon-ka bhara hua nau jawan. Blossom, s. phul, shigufa, kali. B 2 ;
;
;
;
;
a. nfla, nil-gun, asmani rang. Blunder, gal at, khata, bhiil. Blunder, v. galat k. chukna, bhulna. Blunderbuss, s. damanak, banduq. Blunt, a. kund, be-ab na-latif, badlibaz;sada. [am. Bluntly, ad. be-imtiyazf-se, nashinasBluntness, s. kundi ; be-imtiyazi. Blush, v. khajil h. sharm-se tamtamana. Blush, s. khijlat.
Blue,
,.
Bluster, v. garajna ; laf-zani k. Boar, s. suar, khuk-nar. Board, s. takhta, takhti majlis :
khorak
adalat
;
;
on board, jahaz-par. Board, v. patna, takhte bichhana jahazpar ba-zor charhna ; kisi-ki sath khaya ;
;
piya k. Boast, s. laf-zani, tafakhur. Boast, v. laf-zani k. fakhar k. dam marBoat, s. nao, kishti. [na. Boatman, s. manjhi, dandi, mallah. Bode, v. shugun d. dalalat k. Bodily, a. jismani, badan-ka
;
Bodkin, s. chhonchi, sua. Body, s. badan, jism ; shakhs Bog, s. daldal, dhasan. Boggle,
zati, asli.
[firqa.
guroh,
;
[w;is k.
pas-o-pesh r. jhajhakna, wasubalna, ubalna, josh dena ya
v.
Boil, v.
khana, khaulna ; pakana ; garm h. s. phora, dummal. Boiler, s. deg, khum, karah. Boil,
Boisterous, a. tund, tez, shadi'd. Bold, a. bahadur, diler, janbaz.
Boldness, Bolster, Bolt,
s.
s.
bahaduri,
dilerf, jurat.
taiya, balish.
s. bill],
benda
;
gaj, bajr.
Bolt, v. billi lagana.
Bomb,
s.
gubare-ka gola.
Bombard, v. gubara chalana. Bombardment, s. gubara, chalai. Bombast,
s.
mubalaga,
laf-zani.
BOW Bond,
s. band, zanjir taraassuk, dastawez. s.
Bondage,
Bondman,
rishta
ilaqa,
j
;
bandagi, golami.
asiri,
s.
golara,
mamluk,
baiida.
JBondsman, s. zaniin, kafil. Bone, s. haddf, ustukhwan. Bonfire,
s.
alao
Bonnet,
s.
kulah, topi.
;
;
;
;
:
Booty, s. ganimat, lut. Borax, s. sohaga, tinkar, buraq. Border, s. kinara, daman ; siwana, hadd, sarhadd. surakh,
s.
mkhna
;
hnmma.
ban,
v. surakh k. chhedna ; khJjaua. Borer, s. barma, minqab. Horn, a. paicia hua, zada, jana. Borrow, v. qarz lena, ariyat lena. Bosom, s. chhati, sina ; dil. Botanic, a. nabati. Botany, s. ilm-i-nabatat.
dono, har-do
a.
Both,
Bottle,
;
sath.
Bottom,
s. tala, t;tli tali, pain daini; kun, dubur. Bottomless, a. be-tuli, a.iriini. P,ou<_rli, shakh, dal, chili'.
bun
bunyad,
;
Bounce, r. kiidna, lapakna. Bound, r. kiidna, jast k. Iiadd ;
baiidlinii.
;
.s.
!
!i.
Bounty, Bo\r,
s.
A-.
i'ai/.,
rialarn,
larka-pan, tufiiliyat.
s.
;
;
Brackish, a. khara, lona, shor. Brag, v. laf-zani k. kalla-zani k. Braid, s. jali, lari. Braid, v. gundhna, bunna, baf k. Brain, s. magz, damag. Brains, s. fahni, aql.
Bramble, s. khar, khardar jhari. Bran, s. chokar, bhusi. Branch, s. dal, dali, shakh khal, sota ;
c.
iaiya/, kan'ni.
dag, harf sokhta luktf, luka. dagua, dag lagana, harf lauaiui. Brandish, v. bhanjna, phirana, c'lnauBrandy, s. brandi-sharab. [kauaBrasier, s. kascra, thathera.
Brand, Brand,
s.
v.
s.
Bi-ass,
pital biranj
;
be-hayai.
chhokra, launda. Mruvadc, s. dhamki, laf-zani. [fazil. Brave, a. bahadur, dilc>r, janbaz k; dilawiu uuu ad. bahadurana, Bravely, shanfana.
Brat,
s.
;
Bravery, s. bahaduri,
dileri,
jawanmardi.
jhagra, gauga, gnlgapara. Brawl, r. jhairra k. gul mat-! Brawh-r, .s\ jha.uTalii, takrarf. Brawn, s. suar-k:i ^usht [>ai, pattha. :
Bray,
V.
kornish.
ivnkiui
:i,it.pitli, '.:,
8.
8.
n
;h,
,s\
;
kutiui.
birauji
ilanir,
nuif';ii-av|a:.
Bn-ad,
ImkliHlii.-.!:.
jhuLiiii,', ua.vaiu',
;
uasl, aulad.
ti,
;
giistakh,bfhaya.
siii-at',
otftq. ruin
;
klmrak
:
klmiu
k.
ro/.i.
c-haurai, pahnai, a;v. .
;
[juft. ;
v.
!
:
s.
band, bandhan, patti jcra, bandhna, kasna sakcrna. Bracelet, s. churf, pahunchi, bazii-band. Bracket, s. istada, thekan nishan.
Brace, Brace,
...
hadd, sai-liadd. n hadd, sarhadd. Boundary, Boundless, a. be-hadd. -p,i\:ui, bckiid, jast
Boyhood,
15ra\vl, s.
.-'.
.s-.
;
Bi-a\o, int. shali;ish, ;iiViu.
;
Hi.iin-J,
;
:
shisha, (jaraba.
*.
s. antriyan rahm. Bower, s. kunj, darakht-i-stan. Bowl, s. piyala, jam, kasa. Bowman, s. kaman-dar, tir-andaz. Box, s. sanduq, sanduqcha ; dibiya
Bowels,
ghusa, tamacha Box, v. ghusa marna, tamacha mania. Boy, 5. chhokra, larka, kodak.
atash-bazi.
Bonny, a. khubsurat, hasin. Bony, a. ustukhwan-dar, haddi'-dar Booby, s. ahmaq, ullu. [qavi, zorawar. Book, s. kitab kitab-ka bab. Bookbinder, s. jild-gar, sahhaf. Bookkeeping, s. hisab-kitab. Boom, s. badban-ka tir top ki dankar. Boon, s. bakhshish, inam dua. Boor, s. ganwar, dihqani. Boot, s. moza, charmi. To Boot, alawa, ba-faida, muft. Booth, s. khaima, jhompru.
Bore, Bore,
ERE
16
.-.!
L.
k.
;
pat.
BEI Break, .*. tut, phut, phigrif: harakai, rook of (/(/, i;;rka, bimr. Breaker, ?. torno-wala ruauj. ;
;
Breakfast, .
,-\
h;/ri, nashta. chhati, sina dil. .*.
elu'.pras chiirama, jubba. Breath, 5. dam, nafs, sans Jan. Brrnthe, v. dam lena, jma phunkna. ,<.
;
;
;
Breathless, a. be-dain, be-jan. Breech, 5. chutar, pichha kunda. :
;
;
iklitisar, kotahi.
Brew, r. boza-kashi k. sharab banana bandhna, tadbir k. Brewer, s. boza-kash, boza-gar.
;
s.
Bricklayer,
Bridge,
5.
s.
banna.
naushah, dulha.
na/uk, tunak, bank. Broach, r. salna, kholna izhar k. baran Broad, a. chaura, pahna, ariz klmlfisa, saf: puch, fahish. Broadcloth, s. banat. Broadness, s. chanraf, pahnai, arz. Broadsword, ^. teg, chaura talwar. Brocade, s. kim-khwab, zarbaft. ;
Bi'occoli, .. qism-i-kobi. Broil, s jhagra, qazij^a.
bhunna, kabab
Broil, v.
k.
garm
k.
Bi-oken, a. tuta, phuta, shikasta. Bi-oker, s. dallal.
s. bhai-chara, biradari. Brother-in-law, sala-, bahnoi. Brotherly, a. biradarana, bhai-sa. Brow, 5. abru, bhaun peshanf kinara. ..
[gnlab.
?. katila sweet , khardar per Brigade, .. dasta, turnan, kampu. Brigand, 5. rah-zan, qazzaq, dkait. Bright, a. raushan, saf, ujla tezfahm. Brighten, v. raushan k. jila k. jhalkana. Bi-ighniess, s. raushani, abdari, chamkaBrilliancy, 5. tabdari, raushani. [hat. Brilliant, a. janhardar, tabdar, chamkila. ;
;
Brim, .. kinara, lab. Brimstone, s. gandliak, gogird. Brindled, a. ablaq,lahariya. Brine, 5. ab-shor, lona pani ansu. Bring, r. lana le-ana amal k. ; paida k. janna ; karna ; mail k. ;
;
shakhs-i-Angr(v,.
.9.
Brotherhood,
;
Bridle, 5. Brief, a. mukhtasar, kotah.
;
Briton,
..
pul, jisr bansa. lagam, inan.
Brier,
Britain, s. mulk Angrezf. British, a. Angrezf, Angrozi-bana.
;
Bridal, a. biyah ka, arusi. Bride, 5. ariis, dulhan.
Bridegroom,
9. chusti, chalaki. suai'-ka bal.
s.
.
pazawa.
.. 7-az, raj,
jamvar-ka sfnn.
Bronchocele, s. ghengha, khunaq. Bronze, s. pital, birinj. Brooch, t zewar, gahna. Brood, s. bachche, jliol, nasl. Brood, v. sewna fikr k. andesha k. Brook, s. nala, jo'e, nahr. Broom, jharu, buhari; bute-ki qism. Broth, s. shorba. Brothel, ^. kasbi-khana. Brother, .9. bhaf, biradar.
Bribe, ,?. rishwat, ghus. Biibe, t\ rishwat d. Briek, 5. int, mta, khisht. Brickbat, 5. rora, mt-ka tukra. Brickdust, s. surkhi. Brickkiln,
I'riski't, ..
Briskness,
:
Breeches, .. pae-jama, izar. Breed, r paida k. janaua bya.na ; nasl barhana, palna, parwarish k. tarbivat Breed, s. zat, nasl, qism aulad. [k. Breeding, a. tarbiyat, talfm parwarish. Breeze, s. nasi'm, saba, bad. Bretliren, s. bhaion, biradaron. .'.
kinfirn, knrara, lab. chust, chalak, tez.
f.
Brittle, a.
;
Brevity,
Brink,
J?i'isk, a.
Bristle,
:
]>;"'n-t;>;at:\
BRU
17
;
:
dabkana, dhamkana. Brown, a. gandumi-rang, bhura. Browse, r. charna, chugna.
Browbeat,
v.
Bruise, s. chot, kv.chlahat. Bruise, v. kuchalna, kutna.
Braising, s. ghusan-ghasa, mushtzanf. Bruit, r. mashhur k. zahir k. Brunette, s. sanwli aurat. Bnmt, s. sadina, dhakka, zarb.
Brush, Brush,
s.
v.
h'rrna
:
kunchi hujum. kunchi marna, jharna ;
daurna.
Brushwood,
s.
jhari, jharbuta.
:
ahiste
BUR Brutal, a. haiwani, wahshi
durusht,
;
be-rahm; sang-dil. Brute,s.haiwan.janwar; be-rahm shakhs. Brutish, a. haiwan-asa, be-muruwat. Bubble, s. habab, bulbula j khiyal-i-
Buck, s harna, him. [kham. Bucket, s. dol, dolcha, dolchi. Buckle, s. baksua, chapras. Buckler, s. dhal, sipar. Buckram, s. gond-dar, jama, mom -jama. Bud, s. konpal, kali, shigufa, guucha. Bud,v. kaliyana,shigufa k.; qalarniagana. Budge, v. hatna, sarakna, jana. s. bajia, kishti. kisa, thailf, punji.
s.
Budget, Buff,
s.
chamra
Buffooneiy, s. maskharapan, thatholi. Bug, s. khatmal, sas. Bugbear, s. haulnak, khiyal. )
,
.
,
turli1 '
^^ ,,
.
,
ransulS a -
Buglehorn, 9 } Buggy, s. ek ghoro-ki gari. Build, v, banana, tamir k. rakhna. Builder, s. raz, miamar. .
[aksar. 1
;
jamhui ,
a.
mota, bars, jasim. Bulky, Bull, s. sand, andu-bail, nar-gao ; galat. Bull-dog, s. pahlawan-kutta, sag-i-azim. Bullet",
s.
Bullock,
s.
Burial-ground, s. qabr-istan. Burlesque, s. bazla, mazakh, khilli. Burn, v. jalana, ag lagaiia ; dagna, jalna, garm h. gussa h. ashiq h. mast h. Burn, s. jalne-ka zakhm. Burning, s. jalan, soz, sozish. Burning-glass, s. atashi-shisha. [manjnaBurnish, v. jhalkana, jila d. saiqal k. ;
;
khodna, surakh khargosh-ka bil.
v. bil s.
k.
Burst, -y.phutna phatna, tutna, tarakiia. Burthen, s. bojh, bhar. [chaii h. Bury, v. dafan k. madfun k. garua. Bush, s. jhar, jhari ; shakh. Bushel, s. gehun-ka andaza. Busily, ad. chaiaki-se, ba-chustf. s.
kani,karobar, pesha,matlab,
niuiimala.
Bust, s. nim-surat, adh-murat. Bustard, s. jangli murg-ki qism. s. daur-dhup, dhum-dham. Busy, a. mashgul, masruf. But, c. lekin, par, magar, siwa, balki. Butcher, s. qassab, qasaj. Butcher, -v. halal k. qatl k. kliun k. Butler, s. khansaman, mirsuman. Butt, s. nishan, hadaf sukhra. Butt, v. takkar marna, takrana. ;
s.
makhan, mask a.
Butterfly,
bail.
Buttermilk, s. chhachh, matha, dog. Buttock, s. chutar, surin. Button, s. tukma, gbundi. [pli;aida. Buttonhole, s. halqa-e-tukma, ghuiidi-La
sheklu-baz, danga-baz. Bulrush, s. mothe-ki bari qism.
Bulwark,
s. naqb-zani, sendh. dafan, tadfiin.
chandi-sona.
s.
Bully,
s.
Butter,
goli, gola.
,-.
Bullion,
Burial,
Bustle,
j
Building, 5. imarat, bina. Bulb, s. ganth, girih, piyaz. Bulk, s. motai, barai ; andaza
Burglary,
Business,
'
s.
;
3
Buifalo, s. bhairisa, bliains, gaumesh. Buffet, v. mukke mama, musht marna. Buffoon, s. maskhara, thathol.
Bu";le,
;
Burrow, Burrow,
zard rang-ki qism.
;
Burden, s. bojh, bhar khiraj ranj. Burden, v. bojh rakhna, zerbar k. zuhn Burdensome, a. sakht, bhari. [k. Bureau, s. likhne-kialmari; daftarkhana;
Brutality, s.haiwani,be-rahmi, durushti.
Budgerow,
BY
18
.v.
binj,
marhala.
s.
titan',
parwana.
1
liuni}),.'-
Hunch, Bundle,
\vai-i;i, pii.iIjiM;
.
.
5. g:it!irf, ,,i'i
er,
8.
I/;.-!
k.
s.
a,
buqchu.
baiulhim.
n;i-;i/.imiila-kar, -ur-iiiuiui. ln'.lka,
Bur,
unikki, thappar.
gucliclili;t, klmslia,
khar-ka
Buy,
v.
Bu//., ".
push t a.
s.
a. shokli, ran^ila,
khushtaba.
mol
lena, kharid k. bhin-bhinaii;].
khamdust.
shinab, tirau.
[>hu!.
Buttress,
Buxom,
By, i-. By mid
By
si',
\n\,
\vasilc
:
i>ii
Od. dyiii-bliaf-iiirn, (iitUuT. degrees, ahiate-ahiste, rafia-ruttu. li\-,
CAL By no moans, nahm, hargiz nahm. ]K!U(l:indi. By-path, By-way, By-staudcr, s. shahid, sakhi. By-word, s. kahawat, masal.
Cabr, s. khakistar, tameswar. Cambric, s. chandeli, mahin katan. Camel, *. uut, shutur. Camcra-obscura, s. taswir dekhne-fca
,-.
Camp, s. urdu, lashkar-gah. [alat. Campaign^ jnaidan; g-haza, safar-i-jang. Camphor, s. kafur, kapiir.
C.
Cabal,
sazish, bandish.
s.
s. kobi, karamkalla. [biisa. Cabin, ?. jhompra jahaz-ki kotlvn, daCabinet, s. kliahvut-khana; diwankhass; Cable, s. langar-ka rassa, lahas.[almarj. Cackle, v. karkarana, khilkhilana. Cadence, s. tarazu-e-kalam lai, lahja, Cadet,s. ummedAvar chhota bhai [ilhan.
Cabbage,
;
;
;
s.
Cage,
pinjra, qafs.
Cajole, v. phuslana, damd. khushamad k. Cake, s. nan-khatai, kuh'cha, shir-mal.
Calamitous, a. bad-bakht, pareshan. Calamity, s. afat, musibat. Calcine, v. khakistar k. kushta k. Calculate, v. hisab k. shumar k. ginna aiidaza k.
;
[takhmma.
s. hisab, shumar, andaza, Caldron, s. deg, karahi, handa. Calendar, s. taqwim, patra. Calender, v. kundi k. mulira k. [i-snq. Calf, s. bachhra, bachhiya; pfndli, ghostCaliber, s. topya bandiiq-ki muhri, nali. Calico, 5. clihint, suti kapra. [k. Calk, v. gahna, kala-patti k. darz-bandi
Calculation,
nam rakhna
Call, v.
k.
mulaqat Call,
s.
;
bulana, talab k. ;
pukama
;
pukar, bulawa ; talab. s. pesha, hirfa, kasb. [be-dard. a. sakht, ghatila sang-dil,
Calling, Callous,
;
Callousness,s. sakhti, sang-dilf,be-dardi. Callow, a. be-bal-o-par, lunda.
Calm, Calm,
a. sakin, asiida, thir. v.
sakin
tasalli k.
k.
thanda
task in d.
aram
d.
k.
Calm, s. taskin-i-darya asudagf. Calmly, ad. muli'.imat-se, tahammul-se. Calmness, s. asiidagi, rahat, tahammul. ;
Calomel,
5.
CAP
10
pare-ka kushta.
Calorific, a.garmkarne-wala,mutaharrir.
Calumniate, v.tuhniatlagana, badnam d. Calumny, s. tuhmat, ittihani, badnam. Calve, v. byana.
Can, Can,
v.
sakna
s.
;
qabil h.
piyala qaraba Canal, s. nahr, khal.
Canary, Cancel,
;
s.
v.
;
kulhiya.
gawaiye chirye-ki qism. khatt khinchna,
mansukh
k.
metna. [bui^j-i-sartin. Cancer, s. kekra, sartan, hazar-chashma; Candid, a. sufed, saf, saf-dil, sadiq, sachcha. [waqqi. Candidate, s. ummedwar, talib, mutaCandidly, ad. safai-se, mukhlis-ana. Candle, s. batti, shama. Candlestick, s. shama-dan. Candour, s. safni, saf-dilf, sadaqat. Candy, v. pakna, murabba k. Cane, s. bet, chhari ukh, naishakar. Canine, a. kuttasa, sag-asa, kalbi. Canister, s. sanduqcha, dibba. Canker, s. kira chitti ghao. Cannibal, s. adam-khor. Cannon, s. top. [golandazi k. Cannonade, v. topenchalana,golemarna, Cannot, v. na sakna. Canoe, s. donga, dengi. Canon, s. qanuii, ain. [chhatgi'rf. Canopy, s. sayaban, chhatr, shamiyana ; Cant, s. makr-ki bat, charb-zabani. ;
;
;
Canton,
s.
zila,
Cantonment,
parganna.
chhaoni, lashkar-gah. Canvass, s. wilayati tt, kirmiz. Canvass, v. chhanna; tahqiq k. Cap, s. topi, kulah, taj. [wasf. Capable, a. qabil, laiq. Capacious, a. kushada, fasih, farakh, Capaciousness, s. kusliadagi, farakhi, wasat. [istitlad. Capacity, s. samao, gunjaish qabliyat, Cape, s. ras, nok-dar zamm gareban. Caper, s. dna, tonti kud, Isiph. Capital, a. asli, mutlaq, sadr, auwal; s.
;
;
;
wajib-ul-qatl.
CAR Capital, s. sar-maya, maya, punji dar-us-saltanat, rajdhani.
;
asl
;
wun-mizajf. Capricious, a. talawwun-mizaj, be-qarar. Capricorn, s. burj-i-jadi, makar. Captain, s. sardar, sar-guroh; na-khoda. Captious, a. hujjati, takrari, chirchira. Captivate, v. farefta k. mohna. Captive, s. asir, qaidi, bancli. s. asi'ri,
;
;
ilaechi, qaqula.
;
gafil,
;
bo-kliabar, be-fikr.
Carelessness, s. gafili, bc-khabari. Caress, v. nawazisli k. n;'iz k. piyar k.
Cargo,
s.
bar-i-jahaz, bojh.
Carious, a. bosida, sara.
Carmine, Carnage,
s.
niyahat, surkh rang, qirmiz.
s.
qatl,
muqatala, kliunrc/i.
Carnal, a. jismanf, ii;il's;ini, shnlnvati. Carnivorous, a. gosht-klior, dai-inda. Carol, .s. khush, sarod, nagma. Carouse, v. sharab pina, hadmasti k. Carp, v. aib-gfri k. nukta-cliini k. barliai, najjat-, da rod -gar. Carpenter, Carpet, s. farsh, dai-i, shati-auji, (|a!i. barljardari wa/a, Carriage, s. gari ..
;
Cart, gari, chhakra. Carter, s. gariwan. Cartridge, 5. tonta, kartus. Carve, v. tarashna, katna, khodna. Cascade, s. ab-shar, jharna, chadar. Case, s. gilaf, miyan ; sanduqcha ; juzs.
dan
Carrion,
.s\
s.
lianinu'd, Timtliiya
;
:
hal, htilat.
;
v.
Cask, s. pfpa. Casket, ?. sanduqcha, dibba, dan. Cast, v. phenkna, dalna dhalna jharna, utarna ; chhitrana barkhilaf insaf k. ; tarkib ]agana ; hisab k. fikr k. dhal ; Cast, s. phenk, andakht, tappa ;
;
;
gamza, kaj-bini qalib, namuna. Caste, s. zat, qaum. ;
Castigation, s. saza, tazfr. Castle, s. qila, hissar, kot. Castor-oil,
'/:\ri\\
an.
murdar, lash, sara gosht.
s.
arand-ka
tel.
Castrate, v. khasi k. khoja k. Casual, a. ittifaqf, arizf.
Casualty, s. ariza, ittifaq Cat, s. billi, billa, gurba.
;
afat.
Catalogue, s. fihrist, siyaha. Cataract, s. ab-sliar, jliarna, chadar. Catarrh, s. nazla, zukam, sardi. Catastrophe, s. 4qibat, bad-anjam, afat. Catch, v. pakarna, pakar-lena, giritt-lena. Catechism, s. sawal-o-jawab. Category, 5. jins, daija lialat, ;
Caterpillar, *. kini, kamla, jhs'mjha. Cati; ut, .s. tant. 1
Cathartic, Cathedral,
.
x.
jnllab mus'hil. a/ini girja;
Cailiolic, a. aiiiini, kull
;
qatulki, riimi.
gae-gorii, dangnr, mawashi. Caudle, x. achlnv:uii, tian'ra.
Cattle,
C:nd, Carrier,
;
chalna, ra\dya rakhna.
chiil
;
mutlaq, auwal, azim. Cardinal points, s. atraf-i-jahan. [ihtiyat. Care, s. filer, andesha hawala, hifazat Care, v. fikr k. andesha k. ; muhafizat k. Career, s. daur, rawan. [nak. Careful, a. khabar-dar, hoshyar, andeshad. khabardari-se. Carefully, Carefulness, s. khabardarf, fikrmandi. a. asli,
Careless, a.
kama, kam
gilaf-men rakhna, dhampna. s. khirkf, jharoka. Cash, naqd, rupiye, paise. s. khazanchi. Cashier, fota-dar, Cashier, v. bartaraf k. mazul k.
Carbuncle,s. shab-chirag muhasa ghao. Carcass, s. lash, murda gubara. Card, s. ruqa, waraq; ganjifa, tas. Card, v. dhunna. s.
;
chalana, nibahna
k.
s.
Caravan, s. qafila, karwan. Caravansera, s. sarae, karwansarae. Caraway, 5. ajmud, zira-i-rumi.
Cardinal,
amal
Casement,
Captor, s. pakarne-wala, girinda. Car, s. gari, araba.
Cardamom,
gajar, zardak. haml k.
v. lejana,
nikalna,
Case,
giriftari, qaid.
;
s.
Can-ot,
Carry,
Capitulation, s. qaulqarar, ahd-o-paiman. Caprice, s. wahm, khain-khiyali, talaw-
Captivity,
CAU
20
.<.
s.
jliilf, jali,
Caiililluwrr,
Causal,
a.
>,
pct-ka ]>arda.
|)liu!-kol)f.
mujid, musabbib,
faili.
CEE Uause,
sabab, bais, jihat, wajh, wasta
.s.
;
muqaddama. karana, karna, paida k.
Bruise, r
tezab,
s.
ds,
;
gul, soz.
s.
suwan,
sachchai
jilau.
sawar, mir-zada. [risala. Cavalry, s. turksawar-an, sawaron-ka 3ave, Cavern, s. gar, khoh, gupha. s.
Cavalier,
3avil, r. harf-giri k.
Davity,
Daw,
v.
s.
nuktachim
garha, jauf
kan-kan
;
k. aib-
[giri k.
gar.
k.
yease,t'. baz-raklina, Ceaseless, a. daim,
chhorna,
mudam,
3edar, ^. sarv, saro. 3ede, v. de-denn, chhorna
manquf k.
lagatar.
;
;
Uelerity,
chustf, jaldi, shitabi.
Uelery, 5. ajwaen khorasani. Celestial, a. asmanf, biliisliti, jannati. Delibacy, s. mujarradi, na-katkhodai. Dell, s. kothri, hujra. Jellar,
Dement, Dement, Denser, Densor,
tah-khana, sharab-knana.
s.
rekhta, gach ; saresh. jorna, milana, paiwand k.
s.
v. s.
dhup-dan.
s.
mulitasib.
[chiptana.
;
s.
kankhajura, hazar paya.
Central, a. bich-ka, darmiyaiii. Centre, s. darmiyan, bich, markaz.
Centuple, a. sau-guna, sad-chand. Centurion, s. siiba-dar. Century, s. sau baras, sad sal. Cere-cloth, s. mom-jama.
asmani-rang.
s.
Chagrin,
khafagi, ran), azurdagi. zanjir, silsila.
Cliain,
s.
Chain,
v.
zanjir-se-bandhna.
Chair,
s.
kursi, chaukf.
s.
s.
mir-majlis.
gari, sej-gari.
Chaldron,
koile-ka paimana.
s.
Chalice,
s. piyala, argha. Chalk, s. khan mitti, khariya.[mangna. v. larai mangna ; dawa k. Challenge, Challenge, s. jang-joi dawn, talab. Chamber, s. kamra, kothri, khana ko;
:
;
Chamberlain, s. hajib nazir. [thi. Chameleon, s. girgit, bu-qalamun.[mai. s. maiclan, sahra qism-iChampaign, Champion, s. pahlawan, bahadur, jangas. Chance, qismat, nasib, ittifaq. [war. Chance, v. waqi h. ittifaq h. s. Chancel, girja-ka haram. ;
;
Chancellor,
s.
sardar-qfizi,sadr-ns-sudur. sadar, adalat. battion ka jhar. Chandelier, Chandler, s. batti-saz ya farosh.
Chancery,
Censorious, a. aib-jo, harf-gfr. Censurable, a. ilzam-ke laiq, bad. Censure, s. ilzam, malamat. Censure, v. ilzam d. malamat d. Cent, s. sau, sad, saikra paisa.
Centipede,
s.
s.
Cessation, s. tawaqquf, muhlat faragat. Cession, s. de-dalna, taslim. [khisiyana. Chafe, v. malnji, malish k. khijana, Chaff, s. bhusi, phokar, sabus.
Chaise,
Celebrated, a. namwar, mashliur. Celebration, 5. zikr-i-azim, tazim, tarif Celebrity, s nnmwan, shuhrat.[ifa, ada.
chiz.
Cerulean,
Chairman,
chliat, saqf. Ceiling, Delebrate,r. tarif k.mashhurk. ;rachana.
muqan-ar
;
Certify, v.
hawala
k.
;
sanad, chitthi. [sabit k. muttali k. muqarrar k. agah k.
[taslim k.
s.
6:.
muqarrar, be-shaqq, yaqin
Certainly, ad. albatta, be-shaqq. Certainty, s. yaqini, taliqiq, taqarrur, Certificate,
;
Cavalcade,
[fulan, baze, koi.
a.
Certain,
hadd dawa, muqarrih.
Cautery, Cauterize, r. dag d. gul d. jalana. iaution, ^. kliabardari, ihtiyat zamin. Cautious, a. khabardar, hoshyar. .*.
Ceremonial, s. rasm, shaukat. Ceremonious, a. takalluff; takallaf mizaj. rasm, Ceremony, s. takalluf, adab sliaukat.
Causeless, a. be-sabab, na-haqq. .v.iy, s. uneha sarak, kharanja. Caustic,
CHA
21
s.
s.
Change, s. tabdil, badli, tagaiwur paisa. Change, v. badal k. badal dalna, tabdil k. Changeable, a. mutalauwin, talawun;
taba, beqarar.
[i-darya.
Channel, s. rud-khana, nala; khari; tangChant, v. ilhan-se parhna, sarod k. Chaos, s. alam-i-haiyulani. Chapel, s. ibadat-khana, mabid. Chaplain, s. padrj. Chaplct,
s.
sihra
;
tasbih.
CHO
CHE [itibar shakhs. Chapter, 5. bab, fasl. Character, s.harf sifat, khassiyat nam, Characteristic, a. jo khassiyat batlata. Characterize, v. khassiyat bayan k. Charcoal, s. koela, zugal. Charge, s. hawala, sipurd hukm, farman. tuhammat, ilzam ; kharch j ;
;
;
;
;
bhara. sipurd k. ; hukm k. farman d. takid k. tuhammat lagana ; kharch k. ; hamla k. bharna, bojh d. Charger, s. qab, tasht asp-i-jang. hanila,
hujum
;
v.
Charge,
;
;
Chariot, s. gan, araba. Charioteer, s. gan-wan, araba-ran. Charitable, a. mukhaiyar, sakhi ; khair-
khwah. Charity,s. khairat khair-khwahi,faiyazi. Charm, v. farefta k. jadu k. nawazish k. Charm, s. jadu tawiz, tilism ; nawaz. ;
;
;
na
v.
khedna, ragedna, pichhe daur-
shikar k. Chase, s, shikar ;
;
hankna
;
tarashna.
; said ; pairavi, taaqub, darz, darar, shigaf. [raged. Chaste, a. pak-daman, pakiza, pai>a. Chastise, v. saza d. tambih k.
Chasm,
s.
Chastmement, Chastity,
5.
s.
saza, tambih.
[sai.
pak-damani, pakizagi, par-
Chat, s. bat-chit, gut'toicu. Chatter, v. chirchirana, tentenk.; bakna, bakbak k. bajna, pisna. Chattels, s. asbab, chizbast, mal.[qadar. Cheap, a. sasta, arzan, kam-(jimat, be;
C'hcapen, v. sasta k. inol ghatiina. vness, s. sastai, arzani. [makksu-. Cheat, .. TM.'ikr, d:i^:i, I'arcb dagab;iz, Cheat, v. fareb k. dagabazi k. thagna. ;
Check, Check,
s.
f'hcck,
x.
Ch'-ci',
Cheer,
rok, zabt, mu/ahamat /ahr k. datna.
r. rokiui,
(?.
.-'.
;'ijl,
;
tfp.
;
gal, niklisar, ai-i/. kliush k. ta>all) d.
khurraitii
;
;
hulkania.
kliusli nara.
a.^dah-mizij^^hnrram,
ully,
khuslii-si-,
ba-sar o-chaaluu.
Cherish, v. palna, parwarish k. Cherisher, s. plne-wala, parwar. Cherub, s. karrubi. Cherry, s. alu-balu, shah-dana.
Chess, s. shatranj. Chest, s. sanduq chhati, sina. Chestnut, s. shah-balut. Chew, v. chabna, chabana gaur k. Chicane, s. hila-hawala, lait-o-lal. Chicken, s, chingni, chuza. ;
;
Chicken-hearted, a. dar-pokna. Chide, v. dantna, jhirakiia, zijr k. Chief, a.
Chief,
auwal,muqaddam,sardar,bara. sardar, rais, sharif.
s.
Chiefly, ad. auwalan, khususan, aksar. Chilblain, 5. biwai. Child, s. bachcha, larka, tifl, pisar. Childbirth, s. jaima ; dard-i-zih.
Charmer, s. jadugar dil-bar. Charming, a. dil-chasp, dil-ruba. Chart, s. naqsha lab-i-darya ka. Charter, s. sanad, ahd-nama. Chase,
Cheerfulness, s. khush-mizaJ!', khurrami Cheerless, a. na-khush, udas. Cheese, s. panir. Cheesecake, s. qism-i-mfthaf. Chequer, v. do-rangi k. abri k.
Hhadniaiui;
Childhood,
s.
larkapan, tufiiliyat.
Childish, a. larkasn, tifl-mizaj, nadan. Childishness, s. tifl-mizaji nadrini. Childless, a. la-walad, be-farzand. Chill, a. thanda, sard, barid. ;
Chilliness,
Chime,
s.
s.
sardi, thandi.
tal,
tal-mel, thankar,
hama-
[hain-wazn h. Chime, v. tal d. ektal h. harnahang h. Avahm, kliam-kliiyal. Chimera,
hang
;
gajar. .s.
Chimerical,
". Avahnu', ki.iyali.
dud-kash, dhua'n-rah. Chin, s. thuddi, zaiiakh. Clunk, x. darz, chhed, shig.-'if. Chink, v. chlianchliaiiana, jhaujliaiiiiiKu Chintz, s. chhint. Chip, x. chhipti, tukra, ]>:ira. Chiromancy, x. saiundi-ik, ramal.
Chimney,
s.
Chii-p, v. ohnragnft, ohirohirana, rez k. Chisel, x. lukhani, cldifiii. Chit, x. bach. -ha, till cliitthi. Chit-char, x. b:'ii-cliit, gap-simp. :nid. Choice, x. ikhtivar, in; :
Chi.io-.''. kh;iss:i. nai'is,! ulit'a.
Choir,
x.
gawaiyun-ku
ta'ii'a.
CIR hoke,
band
k.
holer,
;
pit, sat'ni
.-.
hok'ra,
;
dam
gnssa, khafagi. hai/a-bimari.
x.
;
uolerio, a.
gussa-war, tund, tmidmizaj. pasand k. chuima, ikhtiyar k. ek chot-se katna ; tukra tukra k.
sc, r.
hop, bop,
v.
dali
s.
;
boti.
lioral,i'.^awaiyon-ketaife-kemutaalliq. aord, s. tar, roda. s.
horister, liorus,
.^-.
hosen,
a.
lirist, s.
gawaiya.
gawaiyon-ka taifa jawabf. pasandida, chuna g'aya, maqKhodawand Tsu Masih. [bul. ;
hrisilan,
s.
fsmvf, masihi, nasarani.
hristiaiiity^-.diiil'smvij'suwijmazliab. liristmas, >\ Masili-kf paidaish-ka dia.
hronic, a. der-pa, lii-onicle,
,".
CLA
23
irhontna yd dubana band k.
?. galti
muzmin.
Circumscribe, Circumspect, chaukas.
v. a.
gher
k.
hadd bandlma.
khabai'dar,
[ihtiyat.
Circumspection, s. khabardan, hosln an', Circumstance, s. halat, kaifiyat, wuqu. Circumstantial, a. mufassal, wazih. Circumstantiate, v. mufassal bayan k, haqiqat-i-hal kahna.
Circumvent, v. fareb k. dhokha d. Circumvention, s. fareb, makr, dhokha. Circumvolution, 5. gardish, ghumao, Circus, akhara, jaulan-gah. [dauran. Cistern, s. hauz, chah-bachcha. .
Citadel, s. qila, garh. Cite, v. talab k. ilam k. Citizen, s. shahri, ahl-i-shahr.
Citron,
s.
turanj, karna.
City, s. shahr, nagar, abad. Civet, s. mushk ; zabad.
tawarikh.
mulki, diwani ; khaliq, sahib-iadab, sahib-i-suluk. Civil-court, s. adalat diwanf.
ba^onology, s. ihn-i-tawarikh. hiysolite, s. zabarjad, yaqut. hrystal, s. bilaur.
Civil, a.
huckle, v. hansna kntkntana. hurcL, ,s. gii'ja, kalisa jamaat. Imrch-yard, s. qabristan. hurl, s. ganwar, dihqani ; bakhil.
Civilian,
s.
Civility,
s.
hum, hum,
Civilly, ad. akhlaq-se, adab-se.
;
;
hyle,
v.
mathna, biloiia. mathaniya, mihani.
s.
hymist, s. kimiya-gar, ahl-i-kimiya. r hymistrj s. kimiya, ilm-i-kimiya. ,
Ider,
,''.
inder,
seb-ki sliarab.
6\
innabar,
amil-pesha, ahl-i-qalam. khulq, akhlaq, suluk, adab. Civilize, I'.tarbiyat k. talfm k. shaistak. Civil-law, diwani-ka ain. Civil-war,?, khana-jangf,
kailiis, ras.
s.
Clamminess,
s.
Clammy,
shacgarf, mgur. inuamon, s. dalchmi, darchmi. ipher, 5. sifr, sunna ; ramznavisf. ipher, v. hisab k. [majlis. halqa, ghera
;
jamaat,
ircuit, s. gardish, daur ; ihata. ircular, a. gol, mudauwar. v. gardish k. ghumna, daurna ; ghumaiia, chalana, phirana. ircnlation, 5. gardish, dauran, ghumao. ircumcision, s. khatna, sunnat.
gird, gher, ghera, daira. ircumjacent, a. mutassil, qarib, nazdik, .
a spas.
ircunilocution,
[laf/i. s.
s.
laslasahat.
a. lasdar, laslasa,
chipchipa.
Clamour, s. shor, gul, gauga, dhum. Clamour, v. pukarna. Clamp, s. pattar, takhta. Clan, s. qaum, firqa, khandan. a. poshida, chhipi. Clandestinely, ad. chup-chupate. Clang, 5. kari awaz, khatakhat. Clap, s. khatka karak ; tali ; sozak.
Clandestine,
irculate,
ircumfereiice,
apas-men laraf,
Claim, s. dawa, istihqaq, darkhwast. Claim, v. dawa k. darkhwast k. Claimant, s. muddai, dawe-dar, dadClamber, v. charna, sawar h. [khwah.
koela, angara.
ircle, s. daira,
hoshyar,
tul-kalam, gardish-i-
;
Clap, r. zarb k. lagana, tali bajana. Clapper, s. ghante ka latkan. s. lal-sharab. Clarify, v. saf k. mail chantna. Clarion, s. karna, turhf, biiq.
Claret,
Clash,
s.
takkar, zarb, jhanjhkar.
CLO zidd k.
Clash,
v.
jhanjhanana
Clasp, Clasp,
r.
bagal-giri k. bagal-giri ankrj. darja qism, naua jamaat.
s.
Clod, Clog,
;
Claw, Claw,
s.
v.
:
;
;
k.
paiwand
cliir
k.
mih-
;
k. taim'im k.
milana, jorna.
;
,
;
;
;
khamosh bakhil ghana, kasif. Closeness, s kotahi, tangi qurb, nazdiki ; gnnjani kasafat, khamsahat. ;
;
k.
k.
;
hanslf.
mubarra
;
takiya
;
Clay, s. gil, chikni mitthi. Clean, a. saf, pak, ujla. Cleanse, r. saf k. pak k. ujlana. Clear, a. shaffaf saf; zahir khaf Clear, r. srif k. zahir k. suljhana k.
ahmaq.
;
mana kharanw.
Close, s. akliir, tamamf bnrbandha khet. % Close, a. band ; mahsur tang pni mila, lags qarib, nazdik mukhtasar ;
nakhun, changul, panja. kharoclma, panje marna.
s.
band
r.
khatm
Clatter, v. kharkharana, thakthakana. Clause, s. fiqra, jumla ; shart.
Clavicle,
rthela,
bojh, atkao,
Close,
intizam.
s.
kharkharahat.
,?.
IT,
;
mutabar, mnsannif.
s.
Classification,
dhima
.'.
s.
Cloister, s. hujra, gosha, rabdar rah.
;
s.
Class, Classic,
;
COB
24
;
;
:
khalwat-khana.
s.
Closet,
Cloth, s. kapra, parclia dastarkhwan. Clothe, r. ka]ira pahnana orhana, jioshiClothes, s. kapre, poshak, lil)as. [da k. Cloud, s. abr, badal, badli, nv:r. :
:
azad.
muaf
:
sarkana ; utha
d.
nikasi-ki chitthi.
Cloudiness,
s.
badlf, meg-dari, tariki.
a.
Clearly, ad. saf, zahirana, safaf-se. Clearness, s. shaffafi, safai, ujlai.
abr-numa, nieg-dar, ghn.nghor, dhundhla. IanClout, s. paiwand, jor latta, safi
Clear-sighted, a. durandesh. Cleave, v. laga-rahna, chimta-ralma chirna, pharna. Cleaver, s. qasai-ka kulhari, bugda. Cleft, s. darar, darz, chak. Cleft, a. phara hua.
Clove, s. laung, qarnaful pothf. klmrfCloven, a. shigafta, ])liar;i liiia Clover, 5. ghas-ka qism. [dar Clown,s. ganwar, dihqani, betann'/iklmi. Clownish, a. ganwaru, na-tarashidaJ Cloy, v. ser k. aghana. [betamiaj
Clearance,
Cloinoncy,
s.
s.
Cloudy,
;
rahni, shafqat. gafur.
r. niuttlii-incn ])akp.rna.
Clench, Clergy,
;
a. hali'm,
Clement,
[log.
khndiman-i-di'n Mnsilu
;
Club, s. sonta, chob ; majlis, januiat. Cluck, v. kutkutana. Clump, s. kunda jhund. :
pdri
Clumsy,
inanv^.khadim-i-dinMasiliiipiHln. Clerical, n. k-liaditnon-k;, padrfon-ka. Clerk, .9. navfsaiula, inuhai-rir. Clever, n. rliahik, tc/.-l'alni), lioshvnr.
Cluster, Clutch,
Clew,
s.
pcchak, goli rahbari dalalat. nnnvakkil, munib.
..
Client,
;
;
;
:
.?.
a. bc-saii (l ;i, nnnrf, .9.
,.
qabz.
girifr, jiakar,
Coach, s char paliiyc-ki giiri. Coach-hire, x. g:'iri-k:i baani.
Coachman, Coadjutor,
.'.
.s\
:r;'tri-wan.
sharik,
raf'i'q,
Clilf, >\ j)nliar-k;i palih'i, kliara paliar.
Climate, .. ab-o-h;nva, iqlnn, sar/amin. Climb, r. charlnia, s;nvar h. C'liii'^,
?.
Clink,
11
.
latra-raliiin, lipatiul. jlianj!iaii:'in;i,
Clip,v. kalai-iui,
Clipping, .
Cloak, Clock,
x.
.f.
I;
;it
..
,>!,!] a.
kataran, ohh^Qt.
f:!'-i:ii].
l:i!i;i'l:..
;,:ti-;uil
chhipana.
gliari,
Clockmakor,
s.
Patlif.
nnjamid Coagulation,
s.
k.
jai:ri\v;u, injiinad.
Coal, s. kocla, pat hav-ka kochi. Coalesce, ''. iniiiia. ]i:;i\vasta h. t
tliantlian;ma.
n :'..!:;
7\ (llifiinpiiM.
badwaza.
klioslia, -jU'-iiclili:i.
ghatiMia. baln'ma. ;
}>ar
Coalition, >i.
.
qai-:tl)at, dosti.
niolM
:
b<>-
Coat,
ki
..
]>h
:
-|
n-^1;:'in:i,
Ivil:
ler, .. c-liiiinar,
na-
]i;i-!:u;.
Coast,s.sanininla?--ka kinanv. .
ghari-saz.
.-.
lalt-i-
:ril:if.
I.
kal'sh-doz.
COL Cobweb,
makri-ka jala.
5.
Cochineal,
jnui-ir
s.
Cockade, -.kle, i
:
tonti
tile
.-'.
-
;
banduq-kghora;
yd paron-ka gucbchha.
gbongba
.
Collect, v.
qinniz, kirm-dana. [dbcri.
^.
Cockroach, y. tel-chatta. Cock's-comb, .*. taj-i-khurus, kes. Cocoanut, i>\ nariyal, narjil. 'od, i. machhli-ki qism.
ham-daimi, bam-abadi. a.bam-asr, bam-umr, bam-waqt. tent, a. ham-zat. oli'ee, qabwa, bun. nal, a.
i.
i.-.
tab lit,
s.
ouvney,
s.
kai'n.
istiqrar.
zariir,
.--.
Coherence,
s.
paiwastagi,
cbaspidagi,
[\vafiq, tbik.
illiat}.
a.
Coherent,
chaspida,
munjamid
;
mu-
Dobesion, 5. see Coberence. Cohesive, a. chipcbipa, las-dar,cbaspida. shor-o-gul ; halqa. !oiii, s. sikka, zarb paisa, naqd. sikka. ge, $. sikka-zani, zaii-abi .
:
v.
'.
lence,
b.
.5-.
Colic,
if.
thandai, sardi
;
be-iltifati.
qulinj, baosiil.
a',
gulii-band, patta, tauq
Collate, v.
rauqabala
Collateral, a. pablii
Colleague;
.
.
Coloured, a. rangin, mulauwan siyah. Colours, s. nishan, alam, jhanda. Colt, s. bacbbera, kurra. Column, s. situn, rukn, pil-paya sipabion-kf qatar. [had-khaua. Comb, s. kanghi, shana kes, taj ; sha;
;
;
Comb,
v.
k. safa k.
kanghi
Combat, s. larai, jang-o-jidal. [-wan. Combatant, s. laraka, jangawar, pahlaCombination,
s.
bandisb, sazisb,
ittiiaq,
mel, sajba.
Combine,
v. melna, paiwasta k. jorna. Combustible, a. atashgir, jalanhar. Combustion, s. jalan, sozisb hangama. ;
Comely,a. khubsiirat, khiislmuma, basin.
mutabiq
;
s.
;
[mel.
b.
Cold, a. tbanda, sard ; sust be-pai'\va. Cold, tband, sardi, jara, zukam, nazla. "loldly, ad. gaflat-se, be-parwai-se. Joldness,
k.
;
muwafaqat, mutabaqat,
rnmvah'q s.
badaron-ka jamaat. a rang paida karne-wala. Colour, s. rang siirat, bahana. Colour, v. rangna, rang d. rangin sharni khana banana, surat d.
Come, v. ana, a-jana guzarna girna. Comedy, s. naql, pekbna. Comeliness, s. kbubsurati, khushnumaf.
:
Coincide, milna.
s. bandisb, sazisb, fareb. Collyrium, s. anjaii, surma. Colonel, s. paltan-ka sardar, hazari. Colonize, v. basaua, abad k. Colonnade, s. cbibil-situn, situn-kf qatar. Colony, s. nau-abadi mulk ; shabar-
;
ustmvar. :tion, s. fikr, andesha, ganr. [laiq. j-nizable, a. abl-i-adalat-ke sunne-ke Cognizance, s. baz-khwast, tahqiqat. uiliit, v, ham-khana b. bam-bistarh. Cohabitation, ham-subbat), bam-bisCoheir, *. ham-waris. [tari. Cohere, v. chaspidab. paiwastab. milna. qawi,
or.
t,
abl-i-madi-asa.
s.
;
quwat,
zor,
tf'ihlib-i-ilm,
Colorific,
sandiiq, petf.
.
;
,s'.
Collusion,
loequal, u. ham-sar, ham-qadr. Coerce, v. zabt k. zer k. bazor karana.
-
jama, tabsil. janiakarue-waid, tahsil-dar. madi-asa jamdat-i-uhuna.
a-,
pahari koela-ka kbodne-wala. Colliery, s. koela-kban. Collision, s. dbakka, takkar. Colloquial, a. rozmaree-ka.
wasiyat-n&me-ki tatimma.
if.
;
Collet-lit)!:, x. ijtima,
Collector,
Collier,
aimm-ka majmua.
s.
Codicil,
k. ikattha k. tahs-'l k.
jama
HIM him k.
College, .<. Collfuian,
qism-i-sip.
;
COM
25
k.
;
[ban. gare-
milana.
ba pablu bam-jaddf. ;
;
Comet,
s.
sitara
Comfit,
s.
mitbai.
;
dumdar, jharu.
Comfort, s. tasalli, taskm, kbatirjamaf. Comfort, v. tasalli d. taskin k. asuda Comfortable, a. taskin-bakbsh bal muwafiq. :ia\\az. Comforter, s. tasalli dene-wala, kbatirComfortless, a. be-cbara, be-khudbf, ;
;
be-cbain.
COM maskhara, thathe-baz, amad pahunch, rasid.
Comical,
a.
Coming, Coming,
a. ata,
s.
26 zarif.
ana,
Command,
;
ainda
hukm
s.
age, pesh.
;
farman, irshad
3
hukumat.
Command,
[mat
hukm
v.
;
k.
farmana, huku-
k.
Commander, 5. hakim salar, sardar. Commandment, s. hukm, farman. Commemorable, a. yadgar, mashhur. Commemorate, v. yadgari k. tazkir k. Commence, r. shuru k. agaz k. [urs k. Commencement, s. shuru, agaz, ibtida. Commend, v. sarahna, tarif k. sifarish ;
;
k.
k. taslmi k.
supurd
[mausuf.
a. tarif ke laiq,pasandida,
Commendable, Commendation, s. tarif, madah sifarish. Commensurable, a. ham-andaz,barabar. ;
Comment,s. tafsir,sharah, hashiya, tawil. Commentator, s. tafsir-navis, sharih, mani-numa.
Commerce,
s, tijarat,
saudagari.
Commercial, a. tijarati, bazarf. Commiserate, v. rahm k. tars khana. Commiseration, s. rahm, shafqat. Commission, s. sanad amini, farman, farmaish muhassil-ana, rusum, dastun irtikab, karna. [qudrat d. Commission, v. sanad d. mukhtar k. s. amin. Commissioner, Commit, v. hawala k. supurd k. bhejna qaid k. karna, machana, irtikab k. Committee, s. majlis, panchayat. [sib. Commodious, a. maqul, muwafiq, mmia;
;
;
;
;
;
Commodity,
s.
mal, saud, asbab,
jins,
obizbast.
Commodore,
s.
jangi jahazon-ka salar.
am, raij, chalnf, kamiua bahut mashhur. Common, s. maidan, salirn.
Common,
a.
;
;
ail. ak.sar,
Conniionly,
Connnonplace,
a.
raij,
barlui
;
beshlnr. book,
ciiulni;
sai'ina. (
'<;Mi:in>]is, s.
awam
Commoinvcaitli, (.'ouiiiiolioii,
Comnniii",
.v.
v.
8.
lr
;
;
;iin.
iiui/ain-i-
jainln'ii-, :
'j;;!i'l^ri .
d.
;
majlis khana. i,
li;ii-chali.
k. li;uii-.-iikli;:n k.
i.aliua, batluiia,
khubar
COM
CON khaliq, mulaim, sahib-
a.
Complaisant,
i-muniwat.
Complete,
a.
)omplete,
v.
[mucha.
tamam pura k. tamam pura,
Completion, Complex, a.
kamil, sa-
;
k.
kamil
k.
tamami, anjam.
,v.
pech-dar-pech, ;
a.
Complicated,
pech-dar-pech, pechila, takalluf, mudarat, salam.
s.
v.
khushamadi
salam
d.
mubarakbadi
k.
k.
Comply, v. razi h. razamand li. Compose, v. banana, jorna tarkib durust k. rafa tasnif k. liklma tashkm k. harf jamana. ;
;
d.
;
k.
;
Composed, Composer,
sanjida, mustaqill.
s. musannif, taskin-bakhsh.
naql-band
;
Composition, s. amezish, tartib, tasnif, insha rafa-dafa. Compositor, s. harf jamane-wala. ;
Composure,
s.
asaish,
itmman, asudagi.
Compound, v. milana, tarkib k. amezish [k. Compound, s. murakkab, milao. Comprehend, v. daryaft k. samajhna, malum k. mushtamal h. [fahm. ;
Domprehension, s. daryaft, samajh, Compress, v. dabana, nichorna, afshurda Compression, s. dabao, afshurdagi. [k. Comprise, v. ishtimal k. shamil k. mundarij k. /ompromise, v. musalaha Compulsion,
s.
Compunction,
Compute,
v.
Comrade,
s.
Concave, Conceal,
a.
k.
hamshart h.
zor, zabardasti. s.
k.
[yaft.
Conception, s. hamal, pet khiyal, darConcern, s, muamala, karobar fikr, au;
desha.
asar k.
hasrat, taasuf, afsos.
ginna, shuniar k. rafiq, sathi, yar.
mujauwaf, khokhla.
[k.
chhipana, poshida k. makhfi Concealment, s. chhipao, poshidagi. Concede, u. razi h. qabul k. manna ; v.
de-dalna.
Conceit, s. khiyal, wahm, khudparasti. Conceited, a. khud-pasand, khudbjn, magi-ur.
k.
Concern, ala(ja dilgir rakhna, mutalliq h. udas sharik a. Concerned, dilgir, mutaallaq. [bat, haqq. Concerning, pr. mansub, mutalliq bav. k. bandish bandobast k. Concert, ;
;
;
;
muqarrar
k.
[soz-o-saz.
Concert, s. ittifaq, mel ; ham-ahangi, Concession, s. dena, inayat, qabul; inam. Conch, s. sankh, naqus. Conciliate, v* tasfiya k, milana. Concise, a. mukhtasar, mujmal, kotah. Conciseness, Conclude, v.
;
s.
hamila h.
v,
Complexion, s. rang-i-chihra mizaj. Compliance, >\ ra/amaiidi, marzi, qabul. Compliant, a. mulaim, halim, baaxda-efarman. [duskwar.
Compliment,
Conceivable, a. mumkin-ul-fahm. Conceive, v. samajhna, daryaft
;
pechila,
murakkab.
Compliment,
CON
27
k.
malum
Conclusion, Conclusive,
s.
ikhtisar, kotahi. k. akhir k.
tamam
;
qiyas
k. s.
tamam, anjam
;
natija.
a. qati, muqarrar. Concomitant, a. paiwasta, lazim.
Concord, s. milap, muwafaqat ; hamahangi. [hajum. Concourse, s. mujma, bhir, izhdih^m, a. murakkab. Concrete, munjamid, basta, Concubine, s. madkhula, haram, saheli. Concupiscence, s. shahwat, masti, nafs. Concur, v. muttafiq h. qabul h. ekdil h. Concurrence, s. ittifaq yak-dili ; qabul. Concurrent, a. muttafiq. Concussion, s. tasadum, dhakkn, harkat. Condemn, v. gunahgar thahrana, fatAva ilzam d. dosna. d. Condemnation, s. fatwa, saza-ka hukm. Condense, y. munjamid k. jamana. Condescend, v. farotanf k. tawajjuh k. Condescension, s. farotanf, tawajjuh. Condign, a. laiq, wajib, munasib. Condiment, s. masala. [sab. Condition, s. hal, kaifiyat ; shart ; man;
Conditional, a. sharti. Condole, v. matampursf k. Condolence, s. rnatampursi, taziyat. Condoler, s. matampurs, hamdard.
Conduce,
u.
mumidd
h.
madad
k.
CON Conducive, a. muawin, mumidd, salmi Conduct, 5. suluk, chalan, tariqa ; rah-
Confute, v. la jawab k. qail k. jhuthana. Congeal, v. jaiuna, munjamid h. Congenial, a. ham-jins, hamtaba, ekdil,
.
numai Conduct,
;
sarbarahi
tadbir.
;
rahnumai
v.
sarbaraM
k.
ekrang
pahunchana,
chalana
;
Conduit, s. Cone, s. makhrut, gao-dum. Confection, s. mithai, halwe, murabba. Confederacy, s. bandish, ittifaq, mel ahd-o-paiman. Confederate, s. rafi'q, shank, sathf. Confederate, u. bandish k. sazish k. ;
shaistagi.
Conjugate, v. milaua, tasiif k gardanna. Conjunction, s. mel, paiwand, wasl ; qii-an
dileri.
[gustakh
;
diler.
Confident, a. mustaqill muqarrar Confidential, a. makram-i-raz, raz-dar itibari. [lagna ; rokna. Confine, v. qaid k. mahbus k ; hadd Confine, s. sarhadd, hadd, ihata. Confined, a. qaidi, mahbus, tang, kotah. ;
;
;
taalliq.
;
k. (jui-q k.
xabt,
. atash-zada.^!, agwai. .
laraf,
qabul
.-rnably, Ct'iil'i/nnii v,
Confound, i;iii:i,
v.
k. ni/.i h.
[liasb.
nititahuj,
nun ;ilia<|:it. minviit'aqat. inihina, juakhlut k. ; ghab-
.-.
hairan
k.
hail an, gliabni
Confusion,
s.
.--.
>'.
Conscientious, ;<>n.--,
liiia. [
iiti!;i.
ulta-])iil-
hanuaina.
gliabrali;:t, abturi, uljhuu
:
isti'!;i,
/amir,
ilil
;
tasklu !>
iinan.
a. iliyanaiilcu- k\\\i
a. \viujit', sigah,
Consciousness, :
iralili.
fatali, xafar,
:imiinity,.--.(|aral)al, nisbat,
Consck-mv,
baiin'ijil-,
jcin'sLan k. Confused, a. darliani-barhain, :
Conqin-s;,
;
Confront, v. inui|;ibil k. rubaru k. Confuse, u. ghabiajiii, hainin k. uljhana
ta
Conqueroi'jS. fatalnnand,
Jang, muqabala. [rat. -anibuh, blu'r, ka
ma jnia
0.
[rishtanj
Connexion, s. alaqa, nisbat, paiwand, Connivance, s. chashm-poshi anakaui. Connive, a. igmaz k. ohashm-poabi k matkana. Connubial, a. nikani, liyah-ka. Conquer, u. fat ah k. jinui, galib h.
;
zabt
atf.
;
Confinement, s. qaid, giriftari, band. Confirm, v. sabit k. yaqin k. tasduik. Confirmation, s. isbat dalalat. [qaim k. Cuiitiscation,
;
Conjunctive, a. \vasli ; shartiya, mazan. Conjuncture, ^. ittifaq, naubat, Avatit. Conjure, v. qasain khilaiui, iltimas k. talab k. jadu k. fasan k. Conjurer, 5. jadugar, afsungar. [wasl fc, Connect, v. jorna, milnna, paiwand k. Connected, a. paiwasta, mutassil, inu-
;
in, u.
guman, andaza,
[milke. Conjointly, ad. sharakat-se, b'iHttifaq, Conjugal, a. nikahi, byalia, zauji.
be-shakk.
s.
qiyas,
wahm.
Confession, s. iqrar, itiraf qabul. [k. Confide, v itimad k. itibar k. tawakkul Confidence, s. itimad, itibar, itic;
Conliiu-ncc,
s.
Conjectui-e,
iqrar k. qabul k. ; batlana. Confessedly, ad. iqrar-se, be-shubha,
Conflict,
a.
surangf. Conjectural, a. khiyali, qiyasi.
u.
v.
[Avar.
muwafiq, munasib, hamConic, Conical, a. gaodumi, makhriitl,
mashwarat.
Confiscate,
munasib.
Congruous,
muahada k. [dena. Confer, v. jawab-sawal k. ; bakhshna, Conference, s. jawab-sawal, mubahasa, Confess,
;
Congratulate, v. mubairak-bad kahua, tahniyat k. Congratulation,s.mubarakbadj,tahniyat. Congregation, s. jamaat, jamiyat, majlis, Congruity, s. muwafaqat, munasabat,
chalna, suluk k. nahr, nali, abrez. k.
CON
28
s.
wtujiif,
khabardar.
aLaliu
'.>
ina'-x
Consecrate, u. niy;i/, k. 1id;i k. ki Consecration, s. niyaz, IMIK|; Consent, s. qabul, ra/.atn; Consent, v. ra/.i h. qabul k. Consequence, .:. nut ija, uiokisil ; u.
CON Consequent, a. muakhkliir.
muntaaqili, [jaram. Consequently) a'?, ba-nanja, liha/.a, L'inre, s. inithai,nrarabba,gulshakar. Consider, v. sochna, andesha k. tikr k. nuthihaza k. [y^ r Considerable, a. bluiri/aziin, balmt, bisConsiderate, a. hoshyar, dilrandesh. imtiConsideration, s. lihaz, aiulesha y:i/. ja/.a, i\vaz, ajr ; bais, matlab.
muntaj,
'
-
;
mutabiq
mazmun.
tarjama k. bayan k.
s. clial, rit, suluk dastur. Consul, s. naib, wakil ; hakim. Consult, v. maslahat k. masbwarat k.
Consuetude,
maslabat
;
lena.
b.
Consuuimate, s.
mutabaqat, shaistagi,
;
janiid. s.
Consolation,
a.
Coiisolatory,
bakhsb.
;
mun-
[jamai. tasalli, taskfn, khatir-
taskm-bakhsh, arani[jamai k.
tasalli d.
taskm
khatir-
d.
harf-i-sabih.
s.
a.
muwafiq, mutabiq.
Consort, s. kbasam ya jorii, zauj, zauja. Consort, v. subbat k. rafiq h. Conspicuous, a. zahir, mashbur. Couspii'acy, 5. bandish, sazish. Conspirator, s. mufsid, bagi, rafiq. Conspire, u. bandisb sazisb k. muttafiq h. Constable, s. tbanedar, cbaprasi, nazir. Constancy, s. istiqrar, ustuwari, paedari,
wafa-dan. Constant, a. ustuwar, mustaqim sabitqadam wafa-dar. [mesba. Constantly, ad. hardam, barqarar, haConstellation, s. burj, kaukab. ;
;
Consternation, s. bairat, bairani,i3argardam, gbabrabat. Constipation, s. bastagi, qabz, inqibaz. Constituent, s. muwakkil. Cousiituent, a. asli, zati, kbilqi. Constitute, u. banana, paida k. muqarrar k. tbabrana. [zabita. Constitution, s. mizaj, tabiyat qanun, Constitutional, a. kbilqi, zati, asli jaiz. Constrain, v. ba-zor karana, dabana. ;
;
.
talaf k.
[bar basaiui. ;
a.
Consummation,
pura, kamil s.
gauna.
qiyain.
Consistent, a. munasib, mutabiq
u.
v.
k.
banawat, tamir, tarkib,
s.
tasnif; mani,
Construe,
tamir
Consummate, v. tamam k. pura k. ghar-
;
munasabat jamawat,
Consonant, Consonant,
Construction,
k.
s. taslfm, tafwiz mal, jins. hona, bauna, murakkab h. ;
Consistency,
Console,
banana, bind
u.
Consultation, s. maslahat, masbwarat. Consume, u. urana, kbarch k. barbad k.
k. taf'wiz k.
Consignment, v.
Construct, tasnif k.
de bhejna.
:
Consign, v. hawala Consist,
CON
29
zabardasti, zor, jabr ; dabao.
;
bahut.
tamami, itmam, akliir [ud-dam. ;
s. kharch, talaf; sill, nafaContact, s. lagao, ittisal, mass, ilhaq. Contagion, s. sirayat, waba, mari. Contagious, a. sari, phailao, chhotiha. Contain, u. shamil k. samana ; tbamua, rokna. Contaminate, u. aluda k. napak k.
Consumption,
Contamination, s. aludagj, napaki. v. haqir janna, ihanat k. nakas
Contemn,
[sauwur k.
jaiina.
Contemplate, v. gaur k. taammul k. taContemplation, s. gaui*, taammul, tasauwur, mulahaza. Contemplative,
a.
muta'amil,fikarmand.
Contemporary, bam-zad.
s.
ham-waqt, bam-umr,
Contempt,
s.
[kbiffat.
mazammat,
Contemptible,
a. baqir,
ihanat, hiqarat, kbafif,
kbwar,
nachiz.
Contemptuous, a. be-adab, gustakh. Contend, v. jhagarna, munaqasba k. hamchashmi k. Content, a. razi, kbusb, sbad, asuda. Contentment, s. razamandi, kbushnudi, Contents, s. Contention, Contest, s.
mazmun, s. 1
j
fihrist.
jhagra,
[qaiiaat.
munaqasha qa;
ziya,mubabasa;ham-
chashmi, hamsari. Contest, v. takrar k. mubahasa k. jiclal k. Context, s. matn, qarina, ibarat. Contiguity, s. qurb, nazdiki. [nazdik-
Contiguous,
a.
paiwasta, uiuttasil, qaril.
cox s.
Continence,
parhezgari, pakdamani, [parsa.
parsai.
Continent, a. pnrhezgar, pakdaman, Continent, s. khushkf, barr. Contingent, a. arizi, ittifaqi. [lagatar. Continual, a. dambadam, mudam, daim, Continuance, s. paedari, istiqamat, mudawamat. [imtidad. Continuation, s. mudawamat ; barhao, Continue, v. rahna, bar-pa h. thamna, ba-hal rahna. [mat, paedari. Continuity, s. ilhaq, pahvand ; mudawaContortion, s. pech, marora.
Contour, s. shakl, naqsha, claul. [man. Contraband, a. mana, mamnua, ghatContract, s. qaul, ahd-o-paiman, bando-bast, thika. u. ainthna, akrana ; ikhtisar k. mukhtasar k.
kashida
Contract, k.
;
kam
aqd-i-nikah k. ahd-o-paiman k.
;
na, lena.
k.
;
mil[sar.
Contraction, s. simtao, jakrahat ikhtiContractor, s. mustajir, thfke-dar. Contradict, v. baraks kahna, zidd k. radd k. bar-khilaf kahna. [kalam. s.
Contraxliction,
zidd,
radd-i-
khilaf,
Contradictory, a, mukhalif, na-mntabi(|. Contradistinction, s. mukhalafat,ikhtilaf. Contrariety, s. mukhalafat,ikhti]af,zidd. Contrary, a nruklialif, kliilaf, bar-aks. Contrast, Contrast,
s.
muqabala,
u.
muqabala
ikhtilaf.
k.
Contravene, v. muzahim k. rokna. [mat. Contravention, s. nmkhalafat, inn/.;ili:iContribute, v. den a, khiraj d. madad k. Contribution, s. khiraj, chanda, bakiisliirdi, inam. Contrite, a. pashcman, dil-sliikasta, 1
'
ion,
8.
COO
30
!i;i(!;iiii;it,
mu-
tun-
Controvert, v. mubahasa k. munazara k. radd-badal k. [kuk. Controvertible, a. hujjat-pazir, mashContumacious, a. be-adab, sarkash. Contumacy, s. be-adabf, sarkashf. Contumelious, a. bad-zaban, dushnam. Contumely, s. bad-zabani, dush-nami. Contusion, s. chot, kuchlahat.
Convalescence, s. ifaqat, shifa, aram. Convalescent, a. ifaqat-bakhsh, arampazir, naqih. Convene, v. jama k. majlis k. ekattha k. Convenient, a. laiq, maqul, munasib. Convention, s. majlis, jamiyat ; ahd-opaiman. [pakka. Conversant, a. waqif, agah azmuda-kar, Conversation, s. guftgu, batchft, jawab;
sawal.
Converse, s. guftgu khilaf, mukhalafat. Converse, v. guftgu k. batchit k. baten k. Conversion, s. taqlib, tabdil dil-ka nijvi. Convert, s. nau-mniid, mutaqid. [lana. Convert, v. badal-dalna clusre din- men ;
;
;
Convertible, a. taqlib-pazir, mumkin-itabdil.
Convex, a. qubba-dar, gumbaz-dr. [k. Convey, r. IcchahuiJcjana: liibak. taslim Conveyance, ^. lewai, intiqal markab, ;
sa\\;iri
liiba,
;
taslim.
Convict, 5. qaidi, bandhua. [sabit k. Convict, v. gunahgar thahrana, guiinh Conviction, s. ilzam, taqsir-ki sabut ;
tayaqqun. Convince, a. qail k. ilzam k. b;iwar d. Convincingly, ad. ba taur-i-ilzam, 1)Cshakk, yaqinan. [shaiiib. a.
Convivial,
C on vocation,
khush-o-k};arraTn s.
majlis-i-diii
;
:
liain-
buiawii,
talab. "ilish.
paclilita\va.
tadlur, liikmai, ijad Contrivance, Contrive v. indbfi- liandlina, liikniat k. ..
;
Convoke, Convoy,
v.
.s-.
bnlana, talab
dawnt
k.
k.
badritja, liifaz:it-ka psiitiin y;i
1
,
.
k. bnntlish k.
Control,
s.
liukumat, zabt, rok
;
iklitiy.u*,
Convulse, r. akrana, aintli.'ina, Tnarorna. Convulsion, s. ainl'n, inaror hanyama. :
qabu; mu(jal)ala. Control,
V.
'!!(!, x.
Controversy,
k.
niii(|M-
:
badal. hujjat, umbaba.sa, radd-
aniin
;
niHslaiii'i'.
j
s.
kiiku k.
.
rnktia, nialikum
Cook,
K. pakatu'u r-aiidlina.
Cook, Cook-room,
.
.
ii'ya. s.
b.,
;iua.
COR a. thanda, sard habbat br-par\\a.
Cool,
;
COIT
sayadar
;
ba mu-
:
v. tliaiuh k. asiida k. thamblma. Coolly, ,tadbiV-si>,
Cool,
k'-i:iissa.
Coolness,
Cooly,
.*.
bc-iiiiiliabbatf.
i
sardi, thaml, kaiiuawajjuh,
quli,
..
Coop, Cooper,
9.
t;ipn,
mutiya. darba, khancha.
.--.
Coping, s. mundcr, miikha, taj. Copious, a. kasir, wafir, bahut. Copper, >. tamba, mis dcg. Coppice, Copse, s. jaiiu'ala, jliarf. Copulate, r. milna jorna, mubasharat
k.
[maat.
jima, mubasharat, mujaharf-i-utf. a. waslf
5.
;
Copy, s. naql, nuskha namuna, asl Copy, v. naql k. utarna. [dastkhatt. Copyhold, s. patta, sanad. Coquetry, s. naz, nakhra, ashwagari. Coral, s. munga, marjan. Cord, s. rassa, dor, dora nas. Cord, s. rassiyon-se bandhna.
;
;
;
Cordial, a.
kusha
muqawi, quwat-bakhsh
;
dil-
sachcha.
[jan-kusha. jawarish, dawa-i-muqawi ; Cordiality, 5. sachchai muhabbat. Core, s. daruna, andar ; kil. [nfz. Coriander, s. kothmir; dhaniya, kish;
Cordial,
j
Correctly, ad. tlnk. Correctness, s. sihhat, tahqiq, durusti. Correlative, a. nisbat-dar, hamnisbat.
Correspond, v. muwafiq h. muqabil h. khatt kitabat rakhna.
s.
;
s. nrawafaqat, mntJibaqat khatt-khatut; murasala,rah-rasm. Correspondent, a. muwafiq, mutabiq. Correspondent, s. ashna.
Correspondence,
Corroborate, v. mustahkam k. tasdiq k. tayid d. taqwiyat k. Corrode, v. kha-jana, khana. Corrosive, a. galau, barinda. v.
sarana,
bigarna, galana ; d. [rishwat-khor. fasid, kharab ; Corrupt, a. Sara, bigra Corrupter, s. mufsid, aluda-gar.
Corrupt,
kharab
k.
;
riahwat
;
Corruptible, a. ifana-pazir, fani. Corruption, s. saran, pib, rim tab ah rishwat-khori.
chamak, lauka, damak. Corruscation, Corsair, s. daryai daku ; dakaiti jahaz. s. char-aina. Corselet, Cosmetic, s. ghaza, ubtan husnnuma. Cosmical, a. dunyavi, jahani. Cost, s, qimat, baha kharch ; nuqsan. Costive, a. munqabiz, band. ;
;
mahi-khwar, chuhamar. Corn, s. anaj, galla, dana gatta, gokhComelian, s. aqiq, yamani. [ru.
Cot,
Comer,
Cotton,
Corporal,
Couch, Couch, Cough, Cough,
;
s. kona, gosha, kunj. Cornice, s. kangni, kagar, qarnas. Coronation, s. julus. Coronet, s. qism-i-taj. s.
nayak.
Costume, s.
s. libas, kapre. khat, charpai jhompri. ;
Cotemporary, s. ham-asr, ham-zad, ham[ahd. Cottage, s. jhompri, marhi. tree, kaqutn, rui, pamba ; [pas. palang, khat. v. letna, parna, dabak-rahna. s. khansi, khokhi, dhansi. v. khansna, dhansna. s.
s.
Corpoi-ate, a. muttafiq, kulliya. Corporeal, a. jismani, badaii-ka.
Coulter, Council,
Corps,
Counsel,
s.
paltan, risala, guroh. r 2
fasad
s.
Costly, a. qimati, besh-qimatf.
s.
;
;
Cork, s. dhattha, gatta. Corkscrew, s. pech-kash, dhatta-pench.
Cormorant,
;
;
;
mujamaat k
'
;
s. pipa-gar. Co-operate, r. bahamkamk. muttafiq li. Co-operation, s. baliam-sazkari, ittifaq, sharik, sajhi. Co-partner. [mel. Go-partnership, >. shanikat. [cliasmi k. Cope, r. barabari k. hamsari k. ham-
Copulation, Copulative,
Corpse, s. jrmrda, lash. [mat. Corpulence, s. motapa, tanavrari, jasaCorpulent, a. mota, tanawar, jasim. Correct, a. tliik, durust, salu'h. Correct, v. thik k. sahih k. ; tambili k. tadib k. l>ili, tadib. Correction, s. tas'hih, islah, sihhat tamCoiTective, a. sihhat-rasan, durust-saz.
s.
phal, phali.
s.
majlis, diwan, sadr.
s.
nasihat,
[wakfl.
maslahat, paiid
CRA
cou Counsel,
warat
v. nasiliat k.
malashat cl. mash-
Cousin,
d.
ya
Counsellor, s. mushir, nasihat denewala ; ahl-i-diwau, wakil. Count, v. ginna, shumar k. hisab k.
Countenance, daul
;
munh
chihra, ru,
s.
Countenance,
v.
mihrbani
k.
;
waza,
poshida k. bharana.
qadrdani k.
Counter, ad. bar-khilaf, bar-aks.
Cover,
Counter, s. jhutha rupiya ; takhta, mez shumari. Counteract, v. barkhilaf k. muzahamatk.
Counterbalance,v.ham-wazn [k.
jal. v.
Countermand,
mansukh
naql k. v.
hukm
;
bahana
;
k.
tagallub 1^. jal radd k. palat d.
k.
d.
panah
;
mahfuz rakima
sarposh, dhapna
Covering,
pa sang k.
Counterfeit, a. jhutha, taqlidi, tagallubf, Counterfeit,
s.
ta, dafti
;
k.
zad ya zadi, khala zad
Cove, s. kol, kharf. [ahd-nama. Covenant, s. ahd, shart, iqrar, qaul ; Cover, v. chhana, dhampna, jhanpna, sarposh rakhna ; orhana ; chhipana,
[asra d.
tawajjuh, shafaqat.
amma
s.
zadi.
;
s.
lifafa
;
;
panah
;
pat-
bahana.
poshish, libas ; gilaf. razai, palang-posh.
Coverlet, s. Covert, s. panah-gah ; jhari. Covert, a, khufiya, pinhan. Covet, v. tama k. lalach k. hirs k. Covetous, a. tami, hii-si, lalchi.
Covetousness, s. tama, Covey, s. jhol jhund.
hii-s,
lalach.
;
Counterpane, s. palang-posh, lihaf. Counterpart, s. jora, palla, jawab. Countersign, v. dast-khatt k. Countess, s. khanam, begam. Counting-house, s. daftar-khana.
Cow, s. gae, goru, gao. Coward, s. buzdil, namard, shutur-dil. Cowdung, s. gobar; upla. Cowherd, s. goala, ahir, gao-ban. Cow-house,
s.
Countless, a. be-shumar,be-hisab.[dihat. Country, s. mulk, watan, des mufassal,
Coxcomb,
taj-i-khurus
;
s. dihqani, watan, des-bhai. County, s. zilla, chakla.
Countryman,
ganwar
;
ham-
[o-joru.
Couple, s. do jora, juft, zauj, khasam[duri, nimmat. Couplet, s. bait, doha. Courage, 8. dileri, jawanmardi, bahaCourageous, a. diler, jawanmard, baha;
dur, himmatf. Courier, s. qasid, harkara. Course, s. daur, taz ; dhar ; maidan rah, rasta chalan, dial tawatur, sarrishta ; uslub, tariq ; of course, albatta, be-shakk. Courser, s. bad-pa, samand, tausan. Court, s. daulat-khana ; darbar, adalat ; ;
;
;
sahn, angan. [darkhwast k. Court, v. nawazish k. ; ishaq-bazf k. Courteous, a. muaddab, khush-akhlaci, Courteously, ad. akhlaq-se. [nok-nihad. Couitesan, s. kasbi, loli. Courtesy, s. adab, akhlaq, muruwat. Courtier, s. darbarf, huzuri.
;
Courtship,
s.
;
naz-o-niyaz, jshqbazi.
s.
gosala, gao-khana. ;
[ka.
khudbin, ban-
a.
sharmila, mahjub. Coy, Coyness, s. sharm, hijab. a', Cozen, daga k. fareb d. thagna. Crab, s. kekra, sartan ; jangali seb. Crabbed, a. durusht, tursh-ru ; mushkil, sakht.
[lafzani.
Crack, s. darz, shigaf ; karak, chatiikhaj Crack, v. chatkana, phatkarna, sliigaf k. ; phatna, tarakna, chatakna. Cracker, s. patakha, atashbazi. Crackle, v. chatakna, charcharana. Cradle, s. pingura, palna, hindola. Craft, s. pesha, hirfa, kasb hfla, fareb, daga, syan-pan. Craftsman, s. karigar, ahl-i-pesha. :
Crafty,
a. hila-biiz,
siyana, aiyar, fitratf.
[haiuwar. Crag, s. karara, arara, tek. Craggy, a. kharkhara, unch-nich, nii-
Cram, v. thasna, thosna, dhusiia, khonchna; chhakana. Cramp, s. akar-bai, tashannuj. Cramp, v. akar-jana atkaua, rokna. ;
Crane, Crape,
s.
saras, koolang, laglag.
s.
kapar-dhul (kala).
CRU
33 3 rash, s. dharaka, kharkharahat. Crash, v. torna, kuchalna ; kharkharana. Crater, s. jwala-mukhi. .Cravat, s. gulu-band. "Crave, v. minnat k. darkhwast k. Crawfish, s. jhinga.
Brawl, v. riiigiia khisakna. Crayon, s. kharimitti-kaqalam. [diwana. Crazy, a. shikasta, zaif hawas-bakhta, Creak, v. chirchirana, machmachana. Cream, s. malai, zubd. Crease, s. chin, shikan, chunat. ;
;
Create, v. banana, paida k. Creation, s. paidaish, afrinish, khilqat
;
s.
;
s. sanad, siparish-nama. Credible,a.muatabar.itibari,bawar-pazir.
Credibility, s. muatabari, maqulfyat. Credit, s. itiqad, bawar ; hurmat, nek;
udhar
;
mujra.
v. itibar k. itiqad k. bawar k. Creditable, a. muatabar ; namwar. Creditor, s. qarz-khwah, wam-khwah.
Credit,
Credulity,
s.
zud-itiqadi, sarf-ul-ifciqadf,
sada-dili.
[sada-dil.
Credulous, a. zud-itiqad, sarf-ul-itiqad, Creed, s. din-ke mujmil, aqaid j kalima.
Creek, Creep,
s.
v.
ugna
;
kol, khari, khalij.
ahiste jana ringna chaplusi k. ;
phailna,
Crest, s. kalgi ; taj ; tagma. Crested, a. kalgi-dar. [dil-tang. Crestfallen, a. na-ummed, dil- shikasta, Crevice, s. darz, shigaf, surakh. s.
taifa,
s.
nukta-chini, harf-giri, aib-
menduk-ki awaz
k.
[goi.
Crock ery,s.sifal,sifalina,chmi-ke-bartan. s. magar, ghariyal, nihang. Crony, s. langotiya-yar, rafiq. [pech. Crook, s. anksi, khamdar, lakri khain, Crooked, a. terha, tirchha, kaj, kham. Crookedness, s. terhai, kaji. Crop, s. fasl pota, jhojh. Crop, v. chhantua, katna. [^par h. Cross, v. ara rakhna ya lagana Hiitana ; Cross, s. salib, khaj azar tasdi. Cross, a. ara, tirchha, terha magra, chirCross-bow, s. gulel, kaman. [chira.
guroh
;
;
;
;
;
;
;
Cross-road,
s.
chau-raha.
Crouch, v. dabakna, jhukna paon parna. Crow, s. kauwa, kag balli ; kadima. Crow, v. bang d. shekhi k. Crowd, s. bhir, amboh, jamaat.[ghaiia k. Crowd, v. bhjrbhar k. bhar k. jama k. Crowded, a. bhara, pura, ghana. ;
;
;
;
Creeper, s. bel, lata ; kira. Crescent, s. hilal, nauchand. Cress, s. halim, tara-tezak.
Crew,
v.
Crocodile,
itibar.
Credentials,
nami
s. qirmizi, argawanf, surkh. Cringe, v. khaya-bardari k. khushamadi Cripple, s. langra, lula, lang. [k. Cripple, v. langrana. Crisis, s. buhran ; kamal, ain-waqt, saat. Criterion, s. alamat, nishan-i-tahqiq. Critic, s. nukta-dan, nukta-chin, harf-gir. Critical, a. sahih,thik ; bank, mu-shigaf ; buhrani. [khurda-bini k. Criticise, v. nukta-shinasi k. harf-giri k.
Croak,
makhluq janwar, haiwanj
parwarda, banda. Credence, s. bawar,
thahrana.
Crimson,
Criticism,
makhluqat, dunya. Creator, s. khaliq, afrminda. Creature,
Criminal court, s. adalat-i-faujdari. Criminality, s. jurm, gunahgari. Criminate, v. jurm lagana, gunah-gar
ahl-i-jahaz.
Crib, s. khurli, than chhota palang. Cricket, s. jhingur, ghurghura ; goebazf. Crier, s. dhandhoriya, munadi. ;
Crime, s. taqsir, gunah, jurm, qabahat. Criminal, s. taqsir war, gunahgar, mujrim. Criminal, a. kharab, mayub ; faujdari.
Crown,
s.
taj-i-shahi
;
hukumat
;
sihra
j
chandi chonti dinar. Crowned, a. taj-dar. Crown-lands, s. khalisa. ;
Crucible,
;
s.
kushali, ghariya, kulliiya. salfb d. Crude, a. kachcha, kham ; be-tartib.
Crucify,
v. taslib k.
Crudity, s. kachchai, khami ; be-tartibf. Cruel, a. be-dard, be-rahm, sang-dil. Cruelty, s. be-dardi, be-rahmi, sang-dilf. Cruet, s. sirka-daii, sirka ya tel-ki shishf
.
Cruise, v. jahaz chalana, safr-i-darya k. Crumb, s. tukra, reza ; guda.
CZA
CUR Crumble, Crumble, Crupper, v.
Crush,
v.
chura k. ya h. tukra tukra h. marorna, shikan d. dal ma-
s.
dumchi
v.
Cure, Cure,
;
;
kuchalna, masalna
;
maglub
k.
chhilka, papra, papri ; post. Crutch, s. lathi, baisakha, pharoi ; teki. Cry, v. pukarna, chillana, bulana j rona, giriya k. ; ishtihar k. Cry, s. pukar, hank, nara ; boll ; awaz, nala, zari, wawaila.
Crystal, s. bilaur, kachcha hira Crystallized, s. qalami.
Cub, s. bachcha, pilla. Cube, s. kab, shash-pahlu Cubit, s. hath bhar, dast. Cuckoo, s. koel, kokila.
Cucumber, Cud,
s.
j
qalam.
chara, shifa, sihhat, ar^m.'i k. shifa d. chara
changa
y.
k.
Cured,
s.
Crust,
s. ilaj,
aram
kafal-i-asp. [sal k.
;
a.
nimak
d.j
d.
[nimkin. shifa yafta, bhala-changa ;
Curiosity, s. raz-jof, tajassus, shauq ; tuhfa, saugat. [iiazuk. Curious, a. raz-jo, khoji ; ajib, nadir j lahar kham. Curl, s. zulf, kakul ; ;
Curly, a. zulf-dar, pechila. Currant, s. khushkh angur. Currency, s. chalan, chal, rawaj sikka. Current, a. raij chalnf, jari, bazari, am ; Current, s. abjari, dhar raftar. [half. Currier, s. chamar, dabbag, charm-saz. ;
;
;
jazr.
kharahra v. kamana, dabagat d. marna, pitna khushamad k. Currycomb, s. kharahra, kharkhara.
Curry, k.
khira, kakri.
;
;
;
v. kosna, sarapna, malun k. lanat satana, taklif d. [wabal. Curse, 5, bad-dua, lanat, sarap; bala,
Curse,
s.
jugali. Cudgel, s. lath, lathi, sonta.
d.
Cudgel, v. lathiyana, pitna. [kos. Cuff,s. tamancha,dhaul,thappar; muhri, Cuirass, s. baktar, jaushan. Culinary, a. matbakhi, tabaklii. Cull, v. chunna, intikhab k. Culpable, a. mulzim, mujrim, taqsirwar. Culprit, s. gunah-gar, taqsirwar.
;
Cursory,
ct.
nazar-ijmali, jald.
kotah k. ghatana, chhantna. Curtain, s. parda, masahri. Curve, s. kham, terhai, pech. Curve, v. kaj k. terha k. lachana. Cushion, s. gaddi, masnad, takiya. v.
Curtail,
Cultivate, v. ziraat k. jotna ; abad k. arasta k. tarbfyat d. ziraat, jotai ; tarbfyat, Cultivation, 1 S Culture, J arastagi. Cultivator, s. kisan, kisht-kar.
Custard, s. faluda, mithai. [band. Custard-apple, s. sharifa, ata. qaid, Custody, s. amanat, nigahbani Custom, s. dastur, rasm, rawish, chal. Customary, a. ba-dastur, rasmi, raij, ma-
Cumber, v. bhari k. phasana, uljhana. Cumbersome, a. bhari, ranj-awar, diqqCumin, s. zira, kamun. [dar. Cunning, a. siyana, makkar, hilabaz,
Customer, s. khand-dar. [miili, chalui. Custom-house, s. sair chauki. Customs, s. mahsul.
'
Cunning, s. hikmat, fitrat. [hikmati. Cup, s. piyala, jam, kasa. Cupboard, s. almari, (basan rakhne-ki.) Cupidity,s. shahwat,hawa-o-hawas; hii-s. Cupola, s. gumbaz, qubba. Cupping-glass, s. shisha-i-hajamat, singi Cur, s. kutta, ICIKJI' khtujora, jhagjralu. Curable, a. chara-jia/h ihij-pazir, <|al)il.
;
1
,
Curtitc,
Curb, Curb, Curd,
..
>'.
khadiin, padri.
v. rokm'i, tli:iinna, x.
Curdk-,
[i-shifa.
zanjir, k;irf.
Cut, Cut,
v. s.
katna, qata k. tarashna. zakhm ; qata, pai-a
kat,
Cutaneous,
muzahamat
dahijapmxUij munjainid k.
k.
a, jildi.
;
surafc,
[taswir.
tega, shamsher. lohar, saiyal', kard-gar. Cut-purse, s. jeb katra, kisa-bur. s.
Cutlass, Curlei-,
s.
Cut-throat, .*. rali-zau, (jaiil, gal katta. Cutter, s. katne-wala ; qisui-i-jahaz. Cycle, s. daur, qarn.
Cygnet,
Cypress, 6.
y. ji:il,
s.
Cymbal, C/aa-,
hans-ka bachcha.
.--.
Cylinder,
dalii, i-hlicna. i'.
;
s.
poiiga
jlianjh,
;
belan.
maujira.
saro, sarv.
Quisar, badshah-i-Rus.
]
DAS
)abble, v.
pani-men khelna, ab-bazi
k.
;
khanjar, katar. [aluda k. v. latherna, sondhna. [Daggle, Daily, ad.har-roz, roz-ba-roz, din-ka-din. s.
I
[Dainty, a. maze-da"r, nafis, nazuk, latif ; inty, s. tuhfa, nhnat, (jaak-charha. )aiiy, s. shir-khaua. lie, s.
dara, wadi, ghati. s. rao-chao, naz-o-niyaz, chuma-chati, bos-o-kinar ; deri, tawaqquf.
illiance,
rao-chao k. bos-o-kinar k.
v.
[Dally,
;
deri k. takhir k.
I
i
:
ma
s.
janwar-ki
Damage,
v.
;
nuqsan k. ziyan k. bigarna. nuqsan hua, bigra.
a. dagi,
[Damaged,
Damask, s. mushajjar, jamdani. Dame, s. begam, khanam, bibi. t
Damn,
v. maliin k. lanat k. thahrana.
;
gunahgar
Damp, s. bhaph tari, naini Damp, v. tar k. martub k. ;
;
;
khasta-dili, dilgir k. af-
surda k. Damsel, s. larkf, clihokri, kumari. Dance, s. nach, raqs. Dance, v. nachna, raqs k. Danger, s. khatar, dar, jliokim. Dangerous, a. khatar-nak, purafat. Dangle, v. latakna, mutalliq h. Dapper, a. chalak-chust, subuk-dast. Dapple, a. ablaq, do-ranga. v.
himmat rakhna,
mangna,
Dart,
s.
;
s. roz-raushan, barn-dad. Day-spring, s. barn-dad, subah, tarka. Day-star, s. zuhra, nahid, suk. Day-time, s. waqt-i-roz, din-ko. [rokna. Dazzle, v. tirmirana, jagmagana, nazar-ko
Dead, a. mara, mua, mar-giya. Deadly, a. qatil, muhlik, halaku. Deaf, a. bahra, kur, sum. Deafness, s. bahrai, kuri. Deal, s. qadr, hissa sanobar-ki lakri. Deal, v. bantna, taqsim k. hissa k. ; tijarat k. ; muamala k. suluk k.
jurat k.
;
alaqa,
;
muamala.
milaum
larai
dhii-ana.
k.
khonta
k.
bahs, mubahisa, munazara. Debauch, s. bad-parhezi, masti. [walu. Debauchee, s. aubash, rind, fasiq matDebauchery, s. aubashi, rindi ; fisq, zinakarf, nasha. s.
;
Debilitate, v.
;
kamzork. natwank.
zaif k.
kamzori, natwani, zuaf. Debt, s. qarz, dain, warn, den. Debtor, s. qarzdar, daindar, dendar. Decalogue, s. Khuda-ke das hukm. [ jana. Decamp, v. kuchk.rafu chakkarh. chaleDebility,
s. piyara, larla, Jan. rafu k. bhar d. bhala, barchhi, neza. [gabra d.
Dash, v. patakna, de-marna; amekhta k. Dastardj s. na-mard, buz-dil.
Dealer, s. karbari, saudagar, baniya. Dealing, s. karobar, tijaratj len-den
Debate,
;
v.
;
;
zulmat jahalat.
Dam,
Day, s. din, roz, yaum zamana zindagi. Day-book, s. roz-nama, khasra. Day-break, s. bhor, subah, tarka, sawera. Day-by-day, ad. roz-ba-roz.
Dear, a/, aziz, piyara garan, besh-qimat. Dearly, ad. piyar-se, ashiq-ana ; beshqimat-se. Death, s. akal, kal, qaht, kamf. Death, s. maut, faut, marg, ajl, qaza. Debar, v. kharij k. bazrakhuH,mahrum k. Debase, v. be-abru k. zalil k. haqir k. ;
Daring, a. himmati, diler, mardana. Dark, a. andhera, tarik, tira, muzlim. Darkness, s. andhiyara, tariki, tiragi, Darling,
Daunt, v. darana, dahshat d. dabkana. Dauntless, a. be-dar, diler. Daw, s. kagela, kauwa. Dawn, s. bhor, subah, fajr, tarka.
;
Damnation, s. lanat-i-Khuda, badaqibat. Damnable, a. lanati, makrtih, zabun. Damp, a. tar, nam, martub, gila.[udasi.
Dare,
;
Day-light,
band, bandh. Dam, v. band ya bandh bandhna. Damage, s. nuqsan, ziyan, khalal, ghata.
[Darn,
Date, s. tarikh, din khajur, khurma. Dative, a. haiat-i-maful. [se khinchna. Daub, v. lesna, potna, aluda k. be-hunrDaughter, s. beti, dukhtar. [patoh. Daughter-in-law, s. zan-i-farzand, bahu. ;
D.
)agger,
DEC
35
Decant,
s.
v.
undebaaj ulendnaj nitharna.
DEC
DEF
36
Decapitate, v. gardan marna. Decay, s. zawal, tanazzul, utar.[bosfda h. Decay, v. zawal h. tanazzul h. murjhana,
Decay,
v.
nam
d.
Decease,s.maiit,faut,rihlat,wafat,intiqal.
Dedicate,
mara, mua, marhum, mutaDeceit, s. fareb, makar, daga. [waffa. Deceitful, a. farebi, makar, daga-baz. Deceive, v. fareb d. daga d. dhokha d. December, s. AngTezi barahwan mahina. Decency, s. shaistagf, imtiyaz, adab. Decennial, a. dah-sala. Decent, a. shaista, laiq, maqul, munasib. Deception, s. fareb, daga-bazf, dhokha nazar-band, bhulawa. [thahrana. Decide, v. faisal k. fatwa d. hukm d.
Deceased,
a.
;
Decidedly, s. yaqinan, albatta, sarih. Decimal, a. ashri, ashrati ; s. ashar. [k. Decipher, v. ramz batlana, kholna, tabir Decision, s. infisal, fatwa, hukm. Decisive, a. qati, shafi, yaqin, pura. Deck, s. takhta-bandi. Deck, v. arasta d. zeb d. sanwarna. Declaim, v. fasih kalam k. taqrir k. Declamation, s. fasih kalam, sukhan-goi,
a. zaff,
Decrepit,
k.
mnnhani, kamzor.
aib lagana,
makhsus
u.
nam-par
Dedication,
malamat k.
niyaz k.
bad-
k.
;
madahJ
k.
s.
niyaz, taqdis
madah.
;
Deduce, v. natija, nikalna, istimbat k. Deduct, v. waza k. minha k. Deduction, s. natija minhaii batta. Deed, s. kam, kar, fial, amal muhimm haqiqat ; dastawez, qabala, sanad.
'
;
;
;
;;
Deed of gift, s. hiba-narna. Deem, v. samajhiia, daryaft k. qiyas k. Deep, a. gahra, amiq gamiz, mushkil j ;
daqiq siyana, hikmati, pakka ghor[muhit. rangjbhari. Deep, s. samundar, darya.-i-sh.or, bahr-ikamil-ana. ad. nihayat; Deeply, ;
;
Deer, s. hiran, mirg, ahu. Deface, u. bigarna, kharab k. k. mita d.
;
mismar
[har.
Defame, u. aiblagana,badnamk. ruswa k. Default, s. qusur, khata kamti. Defeat, v. shikast d. hazimat k. harana ; barbad k.
Declaration, s. izhar, iqrar, gawahi, ishtiDeclare, v. ishtihar k. ashkarak. zahir k. iqrar k. bolna. tanazznl ; zawal, kharaDeclension, s.
Defeat, s. shikast, hazimat, har. Defect, s. aib, qusur ; ghati. Defection, s. irtidad, bargashtagi ; nafarmani, bagawat. [jawab.
Declination, s. J bi;sarf,tasrif, gardan. Decline, v. jhnkna, mail k. ; dhalna ; h. zawal sarf k. tasrif k. j ; ghatna, inkar k.
Defence,
taqrir.
;
"1
nasheb, shed, utar, dhal. Decoct, v. ubalna, josh k. Decoction, s. joshanda ; josh-karna. Declivity,
s.
Decompose,
v.
murakkab-ko
tafriq k.
Decorate, v. arasta k. araish d. zinat d. singharna. Decoration, s. arastagj, araish, zinat, zeb. Decorous, a. shaista, laiq, munasib.
Decorum,
s,
shaistagi, saliqa, imtiyaz,
munasabat. :
kamtf, ghati, kahish. infisal, fatwa, hukm. hukm d. fatwa d. farmana.
5.
s.
hifazat,
himayat, panah
;
uzr,
Defenceless, a. be-himayat, be-panah
khula Defend,
na
;
j
;
lachar.
u.
himayat k. dastgiri k. bachamuazarat k. jawab d.
iqrar k.
;
Defendant, s. asami, muddai-alailii. Defender, s. himayati, rakh-wala. Defer, v. deri k. tal d. multawi rakhna. Deference,s.imtiyaz,lihaz,adab,mulatafa. Defiance, s. dawat-i-jang, hankar, talab. Deficiency,
s.
Deficient, a.
kamti, ghati, kami.
kam, ghatiya,
qasir,
na-
k.
maila
k.
tamam. Defile, v. aluda k.
Decoy, v. fareb d. wargalana, phasana. Decrease, v. kam h. ghatna kam k. Decrease, Decree, .. Decree, v.
;
napak
;
panti panti chalna. [kharabi. Defile, s. naka, sakri-gali. Defilement, s. aludagi, alaish, napaki, tarif bandhna hadd v. j bayan k. Define, wasf k. batlana.
DEL muqarrar, mahducl, muaiyan. s, tarif, wasf, bayan. a. qati. [kharab k.
)efniite,a.
)efiuition, Definitive,
)eflour,
v.
bikr torna,
)eform,
v.
bad-shakl
bigarna. Deformed,
chira utarna, be-daul k.
k.
bad-shakl, zisht, be-daul. Deformity, s. bad-shakli, zishti, be-dauli. )efraud, v. fareb d. daga d. thagai k. chhalna. [na. Defray, v. kharch ada k. kharch k. uthaa.
marhum, murda. maidan-men bulana, larai mang-
)efunct, a. Defy, v.
na, dhirana.
[nakasi.
Degeneracy, s.nasab-seuftadagi ibtizal, Degenerate, v. tukhm bad h. kamqadar h. nakas h. [kharab. Degenerate, a. zalil, kam-qadr, nakas, )egradation,s. mazuli, be-hurmati, zillat. Degrade, v. mazul k. be-hurmat k. kam;
qadr
k.
Delicate, a. nafis, barik lazzatdar zuk, narnin ; kam-zor pakiza. Delicately, ad. nazakat-se. ;
;
na-
;
a.
Delicious,
laziz,
khush-
maza-dar,
gawar, dil-chasp.
[khuslinudi.
Delight, s. shadi, khushi ; khurrami, Delight, v. khush k. [khushnud. Delighted, a. shad, khush, khurram, a. Delightful, dil-pasand, dil-chasp,
farah-bakhsh. Delineate, v. naqshak. taswir khmchna, Delineation, s. naqsha. [bayan k. Delinquency, s. jurm, taqsir. [rim. Delinquent, s. gunahgar, taqsirwar, mujDelirious, a. be-hosh, hazr-go, hazyan. Delirium, s.be-hoshi, be-khudi, hazr-goi. dena ; Deliver, v. supurd k. dakhil k. ;
azad k.
bayan
;
k.
kahna, taqrir k.
;
bachana. Deliverance, s. mukhlisi, rihai, bachao, azadi tafwiz. [bachane-wala. jaiiana
;
;
be-abru, be-qadr, nakas. Degree, s. darja, jah, martaba, rutba, qadr nasab, nasl, asl; andam, andaza.
Degraded,
DEM
37
a.
;
Deject, v. dilgir
k.
ranj d.
Dejected, a. udas, dilgir.
gamgm
k.
[azurda k.
Deliverer, DeliA^ery,
azad-kar, rihai-bakhsh, khalasi, rihai, azadi ; taqrir, taslim, tafwiz ; jannai. s.
s.
guftar ; s. wadi, dara, nichan. Delude, v. fareb d. bahlana, dhokha d. Dell,
v. nratawajjih h. tanazzul k. qabul k. )eity, s. Kliuda, Allah, ilahiyat. Delay, s. deri, tawaqquf, takliir, dirangi.
Deluge, s. tufan, sailab. [bahkana. Deluge, v. dubana, garq k. sailab k. Delusion, s. fareb, dhokha, mugalata. Delusive, a. fareb-saz, bhulau, bahkau. Demagogue, s. mutafanni, fitnagar. Demand, s. dawa, dawi, talab, khwahish.
Delay, v. deri k. takhi'r k. Delegate, s. naib, wakil, pesh-kar.
Demand, Demean,
Dejection, s. dilgir i,ranj, sauda,afsurdagi. )eify, v.
khuda
k.
klmda kar manna.
Oeign,
Delegate, v, bliejna, k.
;
hawala
Deleterious,
rawana k. gumashta
k. a.
[zahr-dar. mulilik,
Deliberate, v. sochna, mul k.
lialaku,
andesha
k.
qatil,
taam-
Deliberate,- a.
mudabbir, sahib-i-tadbfr, dur-anclesh, hoshyar ; sust, kahil. Deliberately, ad. soch-samajh-kar, didao-danista. Deliberation, s. taammul, andesha, tafakkur, gaur j ahistagi, sustf. s. zauq, khushgawari nafasat, nazakat, mulaimat ; lutf j nazuk-badani 5 jamal.
Delicacy,
;
v.
dawa
k. talab k.
mangna.
chalan chabaa, waza k. ; zahl k. haqir k. [watira. Demeanour, s. chalan, waza, rawish, Demerit, s. bad-chal, na-sazawari, khata. Demesne, s. zamindari. Demise, s. rihlat, wafat, intiqal. Democracy, s. hakumat-i-jamhur. Demolish, v. mismar k. dha d. dal d. u.
Demolition, s. paemali. Demon, s. bhut, jinn, afrit.
[batlana.
Demonstrate, s.sabit k. dalil k. dalalatk. Demonstration, s. isbat, dalil. [bit. Demonstrative,a.burhani, mudallil, musDemur, v. pas-o-pesh k. shakk k. den k.
Demure,
a.
mahjub, sharmsar.
DEP
DES
38 s
Demureness, s. hijab sanjidagf. Demurrage, s. rukao, rukawat, rokaf. Den, s. gar, gopha.
lut, garat, takht-o-taraj. Depredation, Depress, v. dabna, dabana, zer k. dilk. afsurda k. tang [tangi, ud;isi.
Denial, s. inkar, naff, radd-i-kalam. Denizen,s. bashinda,rahne-wala, shahari. Denominate, v. nam d. batana, kahna. Denomination, s. nam, ism, laqab. Denote, w. batlana, nishan d. Denounce, v. dosna, badnam. k. izhar k.
Depression, s. dabao, pasti, zillat, dilDeprive, v. le lena ; rokna, mahriim k. ;
;
Dense, Dental,
a. kasif,
mnnjamid, gara, sangin.
a. danti,
Dentifrice,
daudani.
Denude, v. khali k. nanga [dhamki. Denunciation, s. izhar, malamat, tahdid, s. Deodand, sadqa, niyaz. Deny, v. inkar k. munkir h. naff k. k.
mukarna, na
k.
Depart, chale-jana, raw ana k. rihlat k. Department, s. uhda, khidmat. Departure, s. rawanagi, kuch, jana rihlat, v.
;
wafat.
[rakhna. latakna mutalliq h. bharosa
Depend, v. Dependance,
;
s.
;
alaqa, taalluq
tabidari
;
;
itimad, bharosa.
Dependant, Dependent, Depict,
bayan
v.
s. s.
mutalliq, mulhaq. tabidar, daman-gir.
taswir khinchna
j
taqrir k.
k.
v.
;
matamangez, kam-
[tana. afsos k. zari k. rona, pachhgawah, shahid. [njarna.
Deponent, Depopulate, v. wiran k. takht-o-taraj Depopulation, s. wfrani, pacmali. s.
Deportment, s. chalan, Depose, v. shaludat k.
k.
tarfq, raftar. ;
tagir k.
mau-
Deposit, it,
v.
;
s. naib, wakil, gumashta. Dereliction, s. tark, chhorao. v. thattha k. istihza k. sukhra k. Deride,
tamaskhur k. [sukhra. Derision, s. thattha, thatholi, istihza, Derivation, s. ishtiqaq, istikhraj bunyad. Derive, v. pana, milna, hasil k. ; masdarse nikalna nasab k. ;
;
Derogate, u. ghatana, beqadr k. haqir k. Derogation, s. hiqarat, beqadri, ruswaf. Derogatory, a. badnam dene-wala, buhtan-saz, kamane-wala. Descant, u. taqrir k. bayan k. Descant, s. taqrir, bayan ; sarod, gan. Descend, v. utarna, nazil h. ; asl-se h. Descendant, s. nasl, anlad. Descent, s. utar, nazul nasheb ; hamla hujum asl, nasl, nasab. Describe, v. bayan k. batlana, taqrir k. Description, s. bayan, naql, tarif, tausif ; surat, taur, tarah. [tarif karne-wala. ;
Descriptive, a. mubaiyin, na({l-kuiiau, Di'scry, v. takna, dekh-pana, maluin k. Desert, s. bay;ih;in,(laslit,l)a(liva,\viraua. Desert, a. wiran, simsun, kliali. Desert, s. qadr, lijiqafc, aacawBii. Desert, v. tarkk. chhord. chhor-bhagiui. Deserter, >-. hha^ira, bhaLTirii. [haqq h.
(juf k. utai'iui. s.
;
;
Deplorable, a. udas .bakht, mubtazal.
Deplore,
k.
Deputy,
manjan, sanun.
s.
mazul
Depth, s- gaihrao, umaq darmiyan. Deputation, s. wakalat, niyabat. wakil k. Depute, u. bhejna, rawana k. naib bhejna.
amanat, wadiat girau. sompna, supurd k. rakhna. ;
N.
Di'sign,
sa/.;i\var
a.
Deserve,
Depositary, s. aiiu'ii, khsi/sliiclii. Deposition, .s. shaliadat, irawalii: takhf-so Depository, s. jiiiH-kh;'uia, kotin'. urjinia.
bandish
fitrat,
r
'vc, v. kliai-iil) k. lalciii
Depravity,
s.
k.
hum
k.
tasad, tahahi, kliarahi, kha-
basat, burai.
Deprecate,
v. istigfar k. u/.r clialmsi.
Diprri'i!itc, v.
Liqarat k.
qimat ghatana; subiik
k.
li.
irada, matlab,
Designedly,
ad.
;
\i\n\
h.
nmsta-
mausuba, a/m,
na(|sha.
jan-bujh-ke,
(lula-o-tlaiiista.
qasilan,
[makkar.
a. trluitf,
Designing, raiig-amez, farehf, Desii'aliie.fMiiariruh: (lilpasaiul.dileliasp. chah, klnvahish, arzu, muri.l. arzuchahna, kliwahish k. h, darklnvast k. j farmana.
Desii-e,
s.
Desire,
u.
mand
;
.
DET Desist,
likhno-ki me/,
.
Desolate
rag
;
baz rakhna, dast-bardar h. par[hez k.
u.
1
a. ujYir,
,
khali, be-chi-
-\viran,
dilgir, udas.
[taraj k.
Desolate, v. ujarna, wiran k. takht-oDesolation, s. wirani, kharabi ; dilgiri, asfurdagi.
Despair, Despair,
DIA
39
s.
na-ummedi, yas, mayusi.
v.
na-ummed
h.
mayus
h. [nak.
v. qasd k. muqarrar k. hadd bandhna chukaua.
Determine, sal k.
Detestable, a. makruh, karih. Detestation, s. nafrat, karahiyat, istikrah. Dethrone, v. takht-par-se utarna, be-tajo-takht k.
liimrnati;majnun,diwana;be-hal,tabah. Despicable, a. kamina, zalil, khwar. [k. Despise, v. laaqir jaiina, hiqarat k. tazlil Despite, s. adawat, fasad ; zidd, mukha-
Detraction,
v. lut lena.
[lafat.
Despond, v. na-ummed h. mayus h. diltang h. [diltangi. Despondency, s. na-ummedi, mayiisij Despot, s. badshah-i-mustaqill, zalim. Despotic, a. mustaqill, mukhtar-i-kul. Despotism, s. istiqlal, tasallut, zulm. Dessert, s. nuql, tafakkuhat, mewa. [na. Destination,5.niyat,maqsud;maija,thikav.
Destine,
mutaiyan s.
Destiny,
k.
manda
tali,
qismat, qaza, taq-
be-nawa, dar-
ajiz,
khali.
;
v.
nest k.
madum
barbiid k. clha d.
ujiir d.
k.
[dir.
nasib,
Dcstitute, o. ln-cliar,
Destroy,
muqaddar
k.
muqarrar
k.
halak k
Destruction, s. halakat, wairani, paimali Destructive, a. muhlik, muzirr, mufsid. Desultoiy, s. be-rabt, be-sarrishta, be-
;
tartib
;
sarsari.
Detach, v. juda Detacliment, s.
k.
alag
k.
gol, dasta.
;
bheina, ra-
[wana
k.
Detail, s. tafsil, mufassal bayan. Detail, v. mufassal batana, tafsil k. [na. Detain, t'.bazrakhna, atkana,rokna, rakhDetect, v. dekh-pana, pakar pana, zahir k.
fash k.
[izhar.
Detection, s. khata-giri, zuhur-i-fareb, Detention, s. atkao, rokao, qaid. Deter, v. darana, takhwif k. Deteriorate,
v.
kharab
k.
bat
v.
[qiq.
Determinate, a. muaiyan, muqarrar, taliDetermination, s. qasd, istiqlal ; infisal.
ghatana,
kam
k. aibgoi k. gi-
k. iftira k. s.
ghatao, khafif, aibgoi, gi-
bat, iftira.
Detriment,
s.
nuqsan, ziyan, khalal, khi-
sarat.
[mukhill. Detrimental, a. nuqsan, kuninda, muzirr, Devastation, s. ujar, paimali, wirani. Develop, v. kholna, zahir k. wazih k. Deviate, v. bhatakna, gumrah h. cluikna, [khata. gunah k. Deviation, s. be-rahf, gumrahi ; chuk, Device, s. tadbfr, hikmat, fitrat tugma, ;
Devil,
s. iblis,
shaitaii.
'
[nishani.
Devious, a. be-rah, gumrah. Devise, v. tadbirk. ijad k. mansubadaurana ; hiba k. wasiyat k.
Devoid, a. khali, tihi, bagair, be. Devolve, v. dast-ba-dastana, pahunchna. Devote, v. tasadduq k. fida k. niyaz k.
qurban
[qatl.
fai
a. mustaqill, diler. Detest, v. makruh janna, karahiyat k. nafrat rakhna.
Detract,
Despoil,
;
Determined,
Desperado, s. be-clar, gussewav, khaslnnDesperate, a. na-ummed, mayus be-dar, ;
;
;
;
k.
;
makhsus
k.
[mail.
Devoted, a. muqarrar, muaiyan masruf, Devotee, s. abid, zahid, riyazati. [maz. Devotion, s. bandagi, ibadat, taqwa, naDevour, v. bhakosna, kha-jana, khana. Devout, a. abid, mutabid, namazi, parsa. ;
Dew,
s.
Dewlap,
os, s.
shabnam
;
tari.
chaddar, gabgab.
Dexterity, s. chalaki, tez-dasti, dastkari". Dexterious, a. chalak, tez-dast, dast-kar. Diabetes, s. silsil-i-baul. Diadem, s. taj, kulah-i-shahi. Diagnosis, s. tashkhis.
Diagonal, a. kona koni khatt, gosha-dar. Dial, s. dhup-ghari. Dialect, s. zaban, bhasha, boli. [lama. Dialogue, s. sawal-jawab, guftgu, mukaDiameter, s. qutr, daire-ke bich-ka khatt. Diamond, s. hira, ahnas.
DIL a.
Diaphoretic,
pasma
Dilute, r. patla k. raqiq k. zaif k. [tank.
nikalne-wala.
s.
Diaphragm,
parda-i-shikm. Diarrhoea, s. is'hal, dast, jiryan-i-shikm. roz-uama. s. Diary, Dice, s. pasa, kabatain ; qimar. Dictate, v. ibarat batana ; farmana. Dictate,
hukm,
s.
irshad.
[numa.
Dictatorial, a. hukmi, ba-hukumat ; khudDiction, s. ibarat, iusha, muhawara, roz-
[marra. Dictionary, .9. lugat, farhang. Didactic, s. nasihat-amez. h. faut v. wafat h. Die, marna, [umra. Diet, s. khana, khorak, taam. ; majlis-ih. khilaf h. ikhtih. i?. Differ, farq juda laf h. na-saz h. Difl'erence, s. farq, tafawat, ikhtilaf ; na-
na-muwafaqat
qaziya. Different, a. alag, juda, alahida, mukhamukhtalif. lif, [durusht. Difficult, a. mushkil, dushwar, sakht, s. ishkal, dushwari, sakhti Difficulty, saz-gari,
;
;
s.
shakk,
wahm, be-himmati
;
hijab. Diffident, a. shakki,
rawaj d. v.
;
Dig, Digest, v. hazm k. pachana tartib k. Digest, s. ainon ka majmua. [arasta k. Digestion, s. hazm, pachao, guwar. Digit, s. ungli ; paun inch ahiid. Dignify, v. barhana, sarfaraz k. izzat d. ;
;
martaba Dignity,
s.
d.
martaba, qadr, mansab,
izzat,
[fasul k.
jalal, iftikhar.
bhatakna Digress, jhar-pahar k. Dike, s. khandaq, kluii band, pushta. Dilapidate, v. wiran k. tabnh k. v.
;
;
Dilate, v.
phailana,
barhana, tawil k.
mufassal kahna. Dilatoriness,
Dilatory,
a.
s.
deri, takhir, susti.
Bust,
der,
kaliil,
dhnna,
s. hais-bais, dubdlia. [dirang. Diligence, s. koshish, milmat, tan-dilii, mulaziniat. [mula/iin. Diligent, a. mihnati, tandih, sargann,
Dilemma,
[kam
arz-o-tul.
h.
Diminish, v. ghatana, kam k. ghatna, Diminution, s. ghati, kami, takhfif. Diminutive, a,, chhota, kuchak, khurd. Dimity, s. doriya, gimti. Dimple, s. gal-gitta, chah-i-zanakh. Din, s. shor, gul, gauga, dhum. Dine, v. khana khana, chasht k. Dinner, s. khana, chasht. Dint, s. zarb, chot nishana, zor, quwat. Diocese, s. ipisquf-ka qalam-rau. Dip, v. clubna, clubana, gotad. ; mashgulh. ;
;
Diphthong, s. lafif-i-maqrun, do harf-iillat, mila hua awaz. [davaona. Dire, a. khaufnak, haulnak, haibatnak, mustawi saf,namashkuk. Direct,a.sidha, Direct, v. nishan k. nishana k. batlaiia ; ;
;
hukm hukm
d.
;
;
tartib k. s.
sarnama likhna.
rastaj
pata,
thikana;
sarnama.
Directly, ad. sidha abhi, isiwaqt, fil-faur. Director, s. kar-kun, sar-kob ; mursliidr [p Dirge, s. marsiya, nauha.
Dirk,
hua
mufassal, tawil. khodna, garhaua.
Diffuse, a. phaila
;
;
wahmi, be-himmat. Diffuse, v. phailana, chhitrana, muntashar k.
a. dhundhla, chundhla andhera, Dimension, s. andaza, paimaish, miqdar,
Dim,
Direction,
rausibat, pareshani, pech, jhanjhat. Diffidence,
DIS
40
s.
khanjar, pesh-qabz.
[malamat.
tashni, kichar, mail, kudurat maila, kachela, galiz, najis ; na-saza. [lachari.
Dirt,
s.
;
Dirty, a.
s. na-tawanaf, be-qudratf, Disable, v. na-tawan k. be-taqat k. zaif k. s. Disadvantage, ziyan, nuqsan, khnlal.
Disability,
Disadvantageous, a. be-faida, lahasil. Disaffected,a,bad-khwah,naraz,sarkash. Disagree, u. na-muwafiq h. mukhalif h. jhagarna. Disagreeable,
a. na-khush, na-pasand, [bigar. nagawar, badmaza. Disagreement, s. na-muwafaqat, ikhtilaf, radd k. inkark. k. r. !)is;:!lo\v, na-qalml Disappear, v. gaib h. na-padid h. jata
[rum k. rahna, kafur"ho-jana. ^ Disappoint, v. na-ummcdk. niras k.mahDisai)i)(rintnuMit, s. na-ummedi, mayusf. .. iia-pasandi, n5U|nl)uli. lia-iimir/.ih'k.na-pasaml k.
Disap])robation, nisi)])])!'ovo,
Disaster,
'
s. afat,
iimsibat, bad-bakhti.
DIS kam-bakht.
Disastrous, a.
Discretion,
Disavow, v. inkar k. mukarna. Disavowal, s. inkar, naff. Disband, v. laslikar mazul k. ya tor-dena. Disbelieve, v. be-itiqad h. itibar na k. na Disburse, v. kharch k. sarf k. [manna.
Disbursement, s. kharch, sarf, mukharij. Discard, v. bar-taraf k. mazul k. nikal d.
dekhna, pahchauna,
v.
Discern,
malum
k. imtiyaz k.
Discharge,
[fahm.
s.
Discernment,
imtiyaz, tamiz, daryaft,
bartaraf k. mazul k.
v.
;
bojh
ntarna ; khali k. ; ada k. ami k. ; chhurana, urana, phenkna ; girana. Discharge, s. bar-taraff, nikas ; urau, shallaq
;
s.
Disciple,
ada farig khatti safi-nama. murkl, shagird, talrniz.
Discipline,
nizam
;
;
;
s.
talim,
tarbiyat
qaida,
j
tazir, saza.
Disciplined, a. amokhta, mazbut. Disclaim, v. inkar k. chhorna. Disclose, v. kholna, fash k. batlana. Discolour, v. badrang k. dag-dar k.
Discomfit, v. shikast d. v.
Discompose,
magiub
k.
ghabrana, muztarib k.
barham k. ranjida k. Disconcert, v. khalald. muztarib k.torna. Disconsolate, a. afsurda, gamgin, dilgir. Discontent, khushf.
s.
be-qanaati, na-raz% na-
Discontented, a. na-khush, na-raz. Discontinue, v. mauquf k. farig
naga
k.
h.
[fitna.
na-muwafaqat, ikhtilaf, tasad, a. na-muwafiq, mukhah'f, [k. fash k. be-ahang. Discover, v. dikhlana, zahir k. ashkara Discord,
s.
Discordant,
chota lena, batta lena. [na k. Discountenance, v. munh pherna, khatir Discourage, v. himmat torna, dil chhota Discount, Discount,
k.
i).
s.
chota, batta.
takhwif
DIS
41
k.
s.
hoshyan,
initiyaz, aql.
Discretionary, a. mutlaq-ul-inan, muqaiyad, na-basta.
na-
Discriminate, v. imtiyaz k. tamiz k. farq k. Discrimination, s. initiyaz, tamiz, tafriq, Discuss, v. mubahasa k. tajwiz k.[fahm. Disdain, s. ihanat, hiqarat. Disdain, v. hiqarat k. ihanat k. Disease, s. marz, azar, bimari.
Disembark, v. jahaz-se utarna. Disengage, y. juda k. riha k. azad kholna, bekar k.
k.
Disengaged, a. muattal, azad. Disesteem, u. hiqarat k. be-izzat k. Disfigure, v. bad-surat k. bad-numa k. Disgorge, v. radd k. ugalna. [izzatf. Disgrace, s. ruswai, fazihat, zillat, beDisgrace, u. be-izzat k. khafif k. Disgraceful, a. mayub, na-shaista,qabih. Disguise, v. chhipana, surat badal k. bhes banana. Disgust, s. nafrat, karahiyat, ghin. Disgust, v. nafrat k. karahiyat k. Dish, s. rikabi, tabaq, qab, sahnak. Dishearten, v. tang-dil k. shikasta-dil k. Dishevelled, a. pareshan. [himmat torna.
Dishonest,a.bad-diyanat,be-iman,farebi. Dishonour, v. be-abru k. be-hurmat k. Dishonour, s. be-hurmati.
Dishonourable, a. mayub, zalil, na-saz. DisincKnation, s. na-pasandi, nafrat. Disingenuous, a. makkar, riya-kar. Disinherit, v. miras-se mahrum k. irs-ee kharij k. Disinterested, a. be-garaz, be-tama. Disjoint, v. band band juda k. jor alak k. Disjunction, s. judai, iftisal, iftiraq. Disk, s. girda, qurs. Dislike, s. na-pasandi, nafrat, karahiyat. Dislocate, v. haddi faskh k. ya sark^na.
Dismal,
a.
haulnak, haibatnak
;
udas,
gamgin tank, [torna. Dismantle, v. nanga k. utar lena pariah Dismay ,s. dahshat, haul, khauf,hiras, dar. Dismember, v. wazu juda juda k. tukra ;
Discourse, s. guftgu, mukalama ; waz. Discredit, s. be-itibari badnami, ruswai. Discredit, v. be-itibar k. khafif k. bawar na k. [imtiyaz. Discreet, a. hoshyar, fahmida, sahib-iDiscreetly, ad. hoshyai'i-se, tadbir-se. ;
;
tukra k. v. rukhsat k. jawab d. bartaraf mazul k. kliarijk.j bhojua, rawaua k.
Dismiss, k.
;
ms Dismission,
Dismount,
s.
u.
mkhsat, bartarfi, mazuli. utama, nazil h. [kashi. na-farrnanbardari, sar-
Disobedience, Disobedient,a.na-farmanbardar,Scirkash. Disobey, u. udul-hukmi k. sarkashi k. Disoblige, u. na-khush k. ranjida k. [be/sir k. Disobliging, a. be-muruwat. Disorder, s. bc-tartibi, be-intizami, darhami hangama, khalbali ; bimari ; s.
;
darham-barham
abtar k. Disorderly, a. be-zabt, darham-hai-ham. Disown, v. inkar k. munkir h. chhorna. Disparage, v. be-qadr k. khafif k. v.
s.
Dispute,
k.
bahs,
mubahasa,
hujjat,
qaziya, takrar.
Dispute,
v.
bahasna, takrar k. jhagarna.
Disquiet,
u.
muztarib s.
Disquietude,
k. hairaii k.
dukhd.
bc-kali, iztirab.
Disquisition, s. munazara, tafahhus, tajAVJZ, taftfsh. [lat. Disregard, s. be-iltifatf, be-khabari, gafna manna u. ; gaflat k. Disregard, Disrelish,
iztirabi, ghabi'ahat.
Disorder,
DIS
42
nafrat, karahat.
s.
Disreputable^.i-uswajna-shaistajmayub. Disrepute, s. rus-wai, badnami, be-izxati. Disrespect, s. be-iltifati, be-adabi, istih-
[muniwat.
qar.
Disparity, iia-hamwari, na-inuwafaqat, tafawat, farq. Dispassionate, a. halim, salim, burd-bar.
Disrespectful, a. be-adab, be-lihaz, beDissatisfaction, s. na-razf, na-khushi, beDissatisfied, a. na-raz, na-khush. [zari. Dissect, v. katua, qata k. tashi-ih k. ;
ami k. v. bhejna, rawana k. [khanta. jald tainam k. qatl k. Dispatch, s. jaldi, shitabi ; qasid ; khatt,
Dissemble, v. chhipana riya k. bahana k. Disseminate, v. phailana, mashhur k.
Disparagement,
s.
be-qadri, haqarat.
s.
Dispatch,
;
dur
dafa k. rat'a k. Dispel, Dispensary, s. daw;i-k liana. Dispensation, s. taqsim muafi. v.
muaf
v.
v.
Disperse,
baiitiui,
rnkhsat
k.
taqsim
k.
dena
;
k.
chliitkana, kliindaiiii,
mnn-
tashir k. para^mida k. whikast d. Dispersion, s. paragondagi) plmilao. Dispirit, v. azui^da k. dil-trmg k. himmat torna. [k. nhitpulat k. Disj)lace, v. beja rakhna, sarkana, tagir Display, v. dikliana, xahir k. aslikiira k. Display';
>'.
i/liar, ])liailao,
namud.
Displease, v.iiakliuslik. Ixv.ark.ranji'dak. Displeasing, a. iia-Lruwar. Displeasure, .*. nakliuslii, l)e/.ari, khaia-'i. Disposal, s. iklitiyar, (]al>ri, hath. r. fcartfb k. rakliiin; mail k. J)i^))us<'.
chain i;i:
(liiia,beeh-(laliia: lieiui. mail. Disjxised. n. Tinirattal), aia.sta '
.'-
"
:
x.
Digposinoii,
inti/.ain,
tartfbj
jni/aj,
tiibiat, klm. Dispossess, v.l)e-dakhlk.kh:'irijk. uikald. Disprof.nrtion, N. bi--anil:i/agi, iia-minvaf'a(|ai, lal'av.at.
Disprove,
v.
jhuthlaiia, batil k. radl k. c/. bahhas, hujjuti, takiiri.
Disputatious,
;
ishtihar k.
k.
;
Dispense,
taftish k.
Dissension, s. jhagra, qaziya, munazaat. Dissent, v. na-nnnvati(i h. mukhalif raeh. Dissertation, s. taqrir, Itayaii, maijal. Dissimilar, a. mugaiyar, mi-imnvaiiq. Dissimilarity, tafawat.
s.
n&-muwafaqat,
ikhtilaf,
makr, riya, mudara, Dissimulation, Dissipate, v. urana, sarf k. liarbad k. a. nubash, awara. Dissipated, Dissipation, x. auhiishi, shvaragi. masti. s.
Dissolute,a.aul)ash,awai'a,ba(hva/a,fin(l. Dissoliuion, .gndiz,pighl4h&^; kharabi, liarl taklin'b; maiit, i'askh Dis^olve, r. u'luiina, gholna, |iighlana; :
gudii/ h.
inaiKpir k. faskh k. guila/iiula, ^ala;H>-wala.
;
Dissolve-lit,
x.
Dissonance. x. iia-nnnvalaqatjiia-ahanL'-f, lie-haniawa/i, na-inel. [pli bax rakhna, man;i k. I.
Dissyllable,
Distance,
mu
x.
do
arsa,
x. (i'li'i, :
adab
dil
hije-k;i laf/. 1'asila
;
tafawat
;
kashidagi. dur, baid, ha/.annand. ;
Distant, o. Distaste, x. nat'rat, karahiyat, istikrah. Di>:cni|)er, ,d, r.
x.
ln'iuari,
mar/,
a/.ir.
pluiilaua, i'anikh k. phulana.
mu Distent ion, Disiil,
s.
phulao. [ri k.
bait, doh:t.
s.
Distich,
tapakna, rhiina clm;ma, abkas. tapkao, choao ; abkan,
r.
;
Dist illation,
[saf.
Distinct, a. juda, mutafarraq, mnfassal, Distinction, 5. farq, tafawat, iintiy;i/. iz/at, shan. [maslmihan. ;
Distinctly, ad. ba imtiyaz, mufassahina, etness, s. initiyaz, taruiz, safai, tnfawat.
Distinguish, v. imtiyaz k. tamfz k. farq
eharhana, namwar k. a. maruf, mumtaz, nam-
;
Distinguished, war, nadir.
Distort, r. aiuthna, 5.
Distortion,
pech
rana
d. khilaf batana.
poch khilafi. pareshan k. ghab-
ainth, maror,
Distract, v. ashufta k.
diwana
;
k.
[diwaiia. Distracted, a. ashufta, pareshan, hainin, ;
Distraction, .'.orliabra hat, iztirabijbekali;
diwaiiagi, ashuftagi, sauda. Distrain, v. qurq k. zabt k. rokna. Distraint, qurq, zabt, rok. Distress, v. taklif d. iza k.
tasdi
k.
satana, pareshan k. [tangi. Distress, 6\ taklif, iza, tasdi ; pareshani, a. Distressed, pareshan, majbur, muflis. Distribute, v. bantna, taqsim k. qismat d. Distribution, s. bantai, taqsim. District, .-. zila,parganna, mahall, sarkar. 5.
g*unan, shakk, shubha, raib,
be-itiqad. Distrust, v.
raklma, itiqad na
r. bekal k. muztarib k. harj k. harakat d. [fasad. Disturbance, 5. harj, harakat hangama,
Disturb,
;
,
Ditch,
.?.
^.
na-ittifaqi, be-ittihad. k. juda k.
s. judai,
v.
Disunite,
alag
be-istimali, be-rawaji. nala.
khandaq, khai,
s. aizan, mazkiir, wohi. Ditty, .s\ git, sarod. Diuretic, a. idrar-awar, mudir-ul-baul.
Ditto,
Diurnal,
a.
Diverse,
niiital'arriq, niukhtulif,
.
v.
Diversify, Diversion, Diversity,
rang-ba-rang
k.
rang-
[inln'raf.
sair; tafarruj farq, tafawat, rang-ba-ran<_ri,
.s.
s.
taniiislia,
;
ikhtilaf.
[khush'k.
Divort, v. pherna, munharif k. bahlana, Divest, v. utarna, nanga k. khali k. Divide, v. hissa k. baritna, taqsim k. qata k. katna. [baklira. ;
Dividend,
s.
inuqassam,
maqsum
hissa,
;
Divination, s. ilm-i-gaib, falgoi, rainl. Divine, a. ilahi, rabbanf, ralimani. Divine, s. khadim-i-dm, murshid. Divine, v. fal kahna, peshgoi k. batana,
daryaft k. [fi qa s. khudai, ilahiyat ilm-i-ilnhi, s. liissa ikhtaqsim, inqisam, tilaf, adawat. .
Divinity, Division,
;
;
s. s.
Divorce, Divorce, Divulge,
v. v.
barmala Dizziness,
Dizzy,
Do,
v.
maqsum-alaihi. talaq, itlaq, faskh. talaq d. itlaq k.
zahir k. fask k. ashkf'ira k. k.
s.
dauran-i-sir,
ghumri.
sargardan, madhosh. karna, baja-lana, ami k. banana. a.
Docile, a. tarbiyat-pazir, sahmut-taba. Docility, s. farman-bardari, tarbiyat, paziri, sadh;iwat.
Dock, s. guddi, khan dund. Dock, v. landura k. dum katna ko marammat k. ;
gnman
rakhua, bawar na k. Distrustful, a. bad-guman.
Disunion,
s.
Division,
s.
Distrust,
gota marna, dubki mnrna. yota-x.an, i^ota-klior, gawaS. Diverge, r. ck nok so phailna.
Divo, Divor,
r.
ba-raiig, gun-ii-u-nn.
nrq-kashi. Distiller, if. abkar, kalar.
jtinna
DOG
43
din-ka, rozina, yauiui.
;
jahaz[tabib.
Doctor,s.maulavi,muallim;faqih; hakim, Doctrine, s. maslah, mazhab ; irfan, ilm. Document, s. sanad, nawishta, kagaz ; dalil, isbat.
Dodge, v. kona-kam k. talmatol Doe, s. harni, ahu-mada. Doer,
s.
karne-wala, karta, knninda,
DotF, v. ntar d. Dog, s. kutta, sag. hi, I,
Dogma,
k.
s.
s.
na
magra.
saz bait.
qaida, qaiiun.
fail.
DOU
DUE
Dogmatical, a. khud-nurna, barwaja-ihakim, mustaqill.
Dogmatism, s.
Dog-star,
s.
khud-rae, hukumat.
suhail.
[muamalat.
Doings, s. kam, kartut, Dole, v. bantna.
harakat,
afail,
mulk, mamlukat, saltanat. Dome, s. gumbaz, qubba. [khas desi. Domestic, a. khaugi, gharela daruni Domestic, s. naukar, khana-zad. Domination, s. hukumat, sardarl ; zabar;
;
tanat
;
[khudfaroshi
hukumat
v.
zor-o-zulm-se
s,
hukumat, padshahat,
k.
k.
sal-
diyar, nahiya, raj.
;
Donation, s. bakhshish, ata, dan, nazar. Done, pa. kiya, karda, bana. DoTior, s. bakhshinda, dihinda, data.
Doom,
s.
fatwa,
qaza,
hukm
tabahf.
;
halak,
[thahrana.
fatwa d. hukm k. muqan-ar k. darwaza, dar. Dcxjr, U(xn-ko(^)ur, s. darban, darwan, hajib. Dormant, a. sota hua, khutta j poshida,
Doom,
u.
s.
[makhii. Dormitory, s. khwab-gah. Dose, s. mautad, dawa-ki paimaish. 6 surma, Dot, nuqta, bindi, [farc'luiia. 1
.
s.
iJocige,
I)o;;ird, s.
ashuftagi-i-piri, pir-i-ablali, ,
Dotts
v.
ablah
iL^ly,
DoiihU-,
,/,.
Double, k.
;
;
mnjnun.
;
mopia
do-mimlni. (iohrana, do-cliand gird jana, baz ana. [rob.
(lii-r;uiL;;'i,
;
s. do-r:iiiLri,
hotihlti-mindcd,
makk;ir,
v.
jorna. jahez, dahez,
s. s.
rom, roen
;
mahr. maidan balu-char. ;
pr. niche, tale, zer, zatnin-par.
Downcast, a. sar-nigun, zamin-par mail, sharmgin. tabahi, kharabi, kliAvari. saf, sidha, tiuihz. Downward, a. nicha, past niche, tale. Downy, a. narm, mulaim, roendar, rui-sa. s.
Downfall,
Downright, a. sada,
;
Dowse,
ghusa ya tamancha mania.
v.
Doze, v. unghna, nim khwab h. Dozen, s. barah, doazdah. Draft, s. hundi, bai^at. Drag, v. ghasitna, khainchna, tanna\ Draggle, v. litharna, maila k. Dragon, s. azhdaha, ajgar, nihang. Dragoon, s. sawar, turk-sawar.
Drag-rope, s. gun. Drain, s. mori, badar-rau, muhri. Drain, v. pasaua, chhanna, nikalnd. Drake, s. bat-nar. Dram, s. misqal ghunt, sharbat. Drama, s. naql, natak. Dramatic, a. naqli, nataki. [ka karobar. ;
Drapery,
s.
Drau^-ht,
poshak, hulla, banao
x. ^'liuiit,
kaprc-
;
:
nonh ;
sha;musauwa
rivak:iri,
i'a-
liil:ih;i/..
kasliisli k. ja/.l) k.
:
farcila k.
;
ijiiliiii
baud
;
lah
k.
uikalna,
iiikal d.
Drawback,
s. pliirtii.
[hundi-navls.
iibkasli Drawer, s. kliaiiiclmo-wala Drawbridge, s. ])ul-t.ak'ila, uthtiwan-])ul. Drawers, s. paojama, i/:ir. ;
Doubt,.s.sliakk,sliul)lia,,u;iui!;in, ishtibali.
Di-awing,
Doubt,
Dray, *. eliliakra. Dread, 6\ dar, duLshat, khuuf, huibat.
.sliakkrakinui, sl:i;l-hu uiuk'ih;v Is. j paa-o-pcdh k. v.
;
khinchao, kashidau'i mulir-kash naq.-
;
dun:! k.
Double- dealing,
Down, Down,
khamir.
ata,
fakhta, kumri.
!
h. shofta h. farefta h.
ad. be-nihayat, ba-shidd:u. duna, diiguna, dohra, do-tah,
do-cliand v.
satli}
hawass-bakhta
gundha hud
s.
s.
Dower,
s.
dasti, zulm.
Dough,
Dovetail,
Dolphin, s. qism-i-mahi, dulfin. Dolorous, a. gam-nak, dil-gir, andoh-gin. Dolour, s. gam, udasi. Dolt, s. ahmaq, kunda.
Domineer, Dominion,
Doubtless, ad. be-shakk, lajaram, albatta,
Dove,
Doleful, s. gam-nak, dil-gir, andoh-gin. Doll, s. guriya, gudda, putla. Dollar, s. do rupiye-ka sikka.
Domain,
Doubtful, a. mashkuk,mushtabah,mushkil ; khatar-uak. Doubtfully, ad. shubha-se. [yaqman.
rakhnaj
s.
iKMjsiia, i'.ajsh-o-nigar.
;
DUO Drcnd,
darna, dahshat khana, khatra
-u.
rak
Dreadful,
a.
[haul-iiak. haib;
dnhshat-nak,
Divadiully, ad. b. Dream, <*. klnvab,
a.
Drench, Dress, Dress,
[wah-an.
inuliib, khatar-nak, sungan,
v. bhisroii:i.
s.
kapra
pakana
tarbatar
k.
;
tnarham
patti lagaiia. Dribble, v. tapakna, chiiua. Driblet, s. khurda, reza. [banchliar. Drift, s.
:
maqsad, irada, jraraz
Di-ifc, v. chalaiia
Drill,
barma
.5'.
;
;
s.
Di-ink,
?. ])ina,
dher ;
k.
sipahion-ke qawaid. sipaliion-ko
;
uosh
k.
v. lar
tapkana
;
ghuntna.
Drunken, a. matwala, mast. [aha. Drunkenness, s. matwala-pan, masti, n?Dry, a. sukha, khuslik, be-ras piyasa. Dry, v. sukhna, khushk k. sukhaua. Dryness, s. siiklunvat, khuski, yubusat, ;
ruklur.vr.t; kashidagi, kudiirat.
Dual, s. tasniya a. musanna. [qarrar. Dubious, a. mashkiik, mashtaba, na-muDuck, s. bat, batak ; sir-jhukao. Duek, v. dabki mania, gota lagana ; sir:
chalana
;
hazar bolna.
o.. ajib, maskhara, sliadi-angez. Dronicdary s.saiidni,bukhti' unt-kiqism. Drone, s. majhul, sust, dhila, murda. Droop, u. murjhana, kumlilana, pazhinurda h. zaif h. natawau h. Drop, s. qatra, buud, bundi aweza. Drop, v. girna, gir-parna, gira-dena tapakna ahiste kahna ; tark k. chhorna iriarna. 3
Due,a.laiq,munasib,wajib,maqul baqf. Due, 5. qarz haqq, istihqaq ; mahsui, Duel, s. do shakhson-ki larai. [rusum. Duet, s. do shakhs milkar gane-ka ek rag. Duke, s. ala martabe-ka amir. Dulcimer, s. sitar, tambura, chang. Dull, a. ahmaq, kund; muthra; majhul, ;
Droll,
;
;
;
;
;
;
Dropsical, a. jalandari, mustisqi. Dropsy, s. istisqa, jalandar. Dross, s. mail, filizz, fnzla zangara. Drought, s. khushk-sali, khushki; piyas. Di-(3ve, x. iralla, halqa, qatar; hangama. Drover, s. galia-ban, chaupan, cliarwaha. ;
dubaua, garq k. sailab k. Drowsiness, a. unghas, niad, khwabiludagi.
Druiti, X. 1 11^ list an- ka qaditn imam. Drum, s. dhol, tambur, tal)l, nac.ara. Drum, v. tambur mania, tabl bajana. Drummer, s. dholiya, tambur-cin'.
;
s.
v.
dririi.
attar, pansarf, dawu-farosh.
jhukana.
hank\vaya, gari-ban. Drizzle, v. phiihar parna, pliuhi girna.
Drown,
.s\
Ductile, a. chimra, mulaim, narm. Ductility, s. chimrahat, narmi.
sharbat, sharab, nosh, gliuut.
Drip, v. tapakna, nruqattir h. Dripstone, s. risa-patthar. Drive, v. hank d. hankarna, thonkna ; dur k. nikal d. Diivel, Driver,
lida,
tuda
ainbiir k.
Drill, v. s-alna, surakh k. qav.'aid sikhaiia.
Drink,
t
;
!;.'\va,
Drunkard,6'.matwal;i..sl]arabi,nasha-khor.
jullab d.
libas, kapre, nraish. pahimia, :irasta k.
poshak,
v.
Druclgery,s.saki!t-o-liaqirminJiat,guhhiu. i-;t,
talchhnt, dim!, kudurat.
8.
kaliil.
>-.
kliival-i-kluun.
khiynli. .
Drowsy, a. khwab-aludn, niudasii, inar-jn't, zad-kob. Drubbing, Dm;.;-, 8.
rov-'i,
Bream, v. kh\vab dekhna, khivul k. Dreamer, ^.khwab-dokhnewala; wahmf, Dreary,
DUR
45
dhila
tera,
;
dhundh
j
khwab-nak
;
udas, afsurda. Dullness, s. kund zihni, himaqat ; susti, khwab-naki. kahili; dhundhlai Duly, ad. thik, jaisa, chahiye. ;
a. gunga gung, bukm. Dumbness, s. gungai. Dun, v. taqaza k. dharna d. Dun, s. mutaqazi, qarz-khwah. Dunce, s. ahmaq, ullu, balid. Dung, s. gobar, lid, guh. Dungeon, s. siyah-chah, bhaksf, zindan.
Dumb,
Dunghill,
Dupe,
s.
s.
kura, gobrar, mazbala.
abla, farefta-shakhs, sada-dil
Duplicate, Duplicity,
s. s.
naql, musanna, paith. do-rangf, riya, makr.
Durable,.paedar,usi;uwar,qaim,Tnazbu:. Duration.s.paadari, qiy am,baqa, istinirar.
EAS During, <pr. ta, bhar, jabtak, ma-bain, arse-men, darmiyan.
Dusk, s. dhur-sanj, nima-sham. Dusk, a. andhera, siyah. Dusky, a. dhumla, dhundhla. dhul, gard, khak, gubar. Dust, Dust, v. dhul jharna j chhanna. a. gard-aluda. [farman-bardar. Dusty,
muaddab, qadr-mnna,
Duty,s.farz,wajibkhidmat,adab mahsul. Dwarf, s. bauna, nata, kotah-qad. Dwarfish, a. chhota, kotah. Dwell, v. rahna, basna, sukunat k. budo-bash k. taqrir k. ;
;
D welling, s. g'har, makan, muqain, jagah. kam
Dwindle, v, ghatna, sukarna, kotah h. tahlil h. Dye, v. rangua, rang charhana. Dyer, s. j-ang-rez, sab-bag. Dynasty, s. nasl-i-nialikan, .1
)\
h.
s.
jiiyan-i-shikam, sitbad-hazrui, ajiran. [ras.
other, p. ek-digar, apas-men. o.
arzumand, mushtaq,
tez,
shau-
[qin. shauq-se, arzu-se. arzumandi, sargarm], tczi. siiauq ; tundi, 8. uqab, nasar, huma. kan, gosh khosha, bal. Earless, a. be-kan, be-gcsh. Earl, s. amir-i-dli mailahu. t-;iwc] e, bnri fjijar jald, shitab. !y, oil.
ness,
s.
.
;
.
x. baisiiUi, (liutiii.
(iilsox.
|
|
s.
jliumka,
itti,
khak
:
biili,
!.Mj
Ball
;
:.-i'.-inviir:i. ,
^
i
ar/j.jahani, t!an\ .
khane-jog,
luiq-i-khurish,
khurinda, khane-wala, akkal. parchhati. bhatha, jazr zawl, kast.
s.
Eater,
Eaves,
s. olti,
Ebb, s. Ebony,
;
abiius.
s.
s.
josh, ubal.
[markaz.
Eccentric, a. kaj-rau, be-qaida tarik-iEccentricity, s. kaj-rawj, kluibt. Ecclesiasticid, a. kalesa mansub, clini.
Echo, Echo,
s.
gunj, sada, awaz-i-bazgasht. gunjna, awaz ana. Eclat, rauiuu] ; shuhrat, azamat. Eclipse, s. gahun, kiisuf-o-khusuf. Ecliptic, s. rah-i-affcab, nnntaq-ul-burnj. Economy, s. kluiua-da! ], kit'ayat-shian', siii. juz-rasi ; tartib, intizam. v.
1
Eddy,
x. .
gird iib, hlianwar. dliiir, d;iin, bar, hidclat
[lab. ;
kiiuirti,
-
Kdj.''i:ip
,
x.
[hatliyar.
sanj;il', inag/.i.
dam-dtir, hatliyar, dhar-ka. no], lldililc, a. kliaiK'-ka, (jubil-i-iri/.a. ,s-.
:
x.
Kdii-t, :
fan n an, riupn,
tion,
x.
i.shtil;ar-TiaTiia.
talim, tarbiyat, tadil>.
initirat,
mulk.
;-.
:
.
tiiii,
j siii;uii.
bukh
:
tarlilyal k. !a!n,i d. sikhana. Kdiication, x. tart'iyat, taliin, parwarish. kirn, niar-im'thi. [k.
Kducatc,
;
;:\ i.
\:
!!(( !.('.
Kuril a.
initana, cldiihia, liakk
liaj;i
hma.amal-i.'u
|iaii!:i ;
usani ;
tn,
inakan.
Edity, r. talim d. tarbiyat. k. Edit ion. x. chli;'i]):i, ch!
i:\li.
i/.ala, l>lii'i-clial.
cbaiii; lahut,
wajd, iK'-kluidi, nihayat kiui-
x.
Ecstasy,
.-.inuallit'. niiiratt ib.si! liai-
hal(|ii-i-'
:
-u, ". Ji)itti-k:'i, L'ili,
K:ir: liiv, c.
asuda-
khurdaiii.
>i>L shaucj-st', (111
;iig,
;
;
a.
Eatable,
Kdilic"-, x
k. k;isl) k.
lisisil
-limifjin. saf, bajiihi, sargartn, st.,
sahaj
mulaim,halim; be-pai-wa,niciiint. Eat,r. khana, nosh k. tanawul k. zaya k.
;
;'tii-i,
Li
a. asan, sahl, salis,
hal;
s.
Each, p. har ek, ek-ek. ,
ki taraf.
Easy,
;
E.
Each
j
purab-ki taraf. Eastern, a. mashriqi, sharqi, purabi. Eastward, ad. ba-su-i-mashriq, purab-
Ebullition, nizhad-i-
.-'(^iteiy, s. is'hal,
Dyspepsy,
v. aram d. asaish d. bahlana. Easily, ad. asani-se, suhulat-se, sahajEast, s. mashriq, purab. [men-
Ease,
Easterly, a. niashriqi, sharqi, purabi
s.
Dutiful, s. shaista,
EFF
46
ija.
ririial
a!-0-J
:
EMB
ELE Effectual,
Effective,
kar-saz,
.
iMiiasi-ir, kat'i. iiml'id.
;.;inul-anii,
mi-manli,
iiacy..--.
s.
si-ence,
;
1:i-
EHVoiHery, be-sharmi.
.s-.
Ei}'ulgenco,
Kllulgriu.
8. jila,
s.
gaudh.
sa'j,
3'JitJier,
iiikas.
liazhdali.
tlicnkna dua nagaL. kalina. dua, durud. Eject, r. nikal d. kliarij k. radd k. barradd. Ejection, i;. ikhi-aj [taraf k. ;
;
[daqiq.
ikhrfij-iuima.
Elaborate, a. amlf, mukammal, mukallaf, Elaborately, ad. mihnat-se, diqqat-se. Elastic, a. chimra, chimtha, lachila,
dam-
Elasticity^. chimthai, lachak, dam.[dar. Elate, r. plnilaiia, inagrur k. mutakabbir Elbow, s. kulmi, mirfaq kona. [k. Elder, a. jetha, bara, kalan, auwal. Eldest, a. sab-se bara, uaklrast-zad ya za;
Elect, a. barguzida, pasandida. [da. Elect, v. ikhtiyar k. pasand k. chunlena. s. nazakat, lutf, khush-numai. Elegance,
Elegant, a. latif, nazuk, naznin, khush Elegantly, ad. nazakat-se. [tuhfa. Elegy, s. marsiya, soz gudaz qasida. ;
Element, s.
unsui-, juz, sarisht
;
1
s.
barah-singa, ga^vazn.
s. .s.
lu'i
,
ara(|.
sa\va-'j-a;-:.
N.
shakl-i-baya/i. ta(idir-i-kalam.
bliagna, ehaTii])at h. lirar k.
a. fasih, balig,
khush-guftar.
Else, p. aur, diisra, digar, Else, ad. nahin to, juz, ilia, wa-gar-na. Els(>wlu-iv, ad. aur-kahm. aur-ja. Elucidate, v. l)avan k. sainjhana, wazih k.
lation, s.
s.
aksir.
Elixir,
Eloquent,
atlnvau, haahtam. p. koi ek, koi ; ya.
Ejectment,
uncluij, sar-
gyarah.
Elk,
1'jlope, r.
iiKishur, kamil, sakht.
r.
irtii'ii,
Elopement, s.champat,! ih ;ig, firar, gurez. Eloquence, s. f'asaliat, baliijrar, khush-gof.
a.
Ejaculate,
iu'arah,
<'.
bulaudi,
Elliptical, a. bai/awi; iniikliinsar. Elocution, >-. iasahat, zabiinawai'i.
kliud-l'arosh, klnid-numa.
.-en, a. atliarali,
Eleven,
Ellijisis,
Ei^lit, a. ath, L;;
Eighth,
N.
.
jalwa-gar, mujalla, ::h;io.rezisli,vczi. [chamkila.
iijal),
Eli-vat ion,
Ell,
[nur. jilwa, tajalli, raunaq,
baramad,
c.
i'. nikalna, ]>aida k. Eligible, ". l;ii(|-i-ik!itiyar, nian/ilr, bil> Hlisioii, x. lia/f, hai'C-ka girao.
-. jila-dar.
ions. c. 3,
Elevated,
El it-it,
nmassir.
kat'i,
aiida, Imiza. -111. s. khudi". niani. ,v.
k.
Itarhana, bulaiid k. uneha, bulaiid, farfi/.i
S.
tist,
\':\\->\v.
l'il-p;i.
iithan'i,
j
[had. jidd-o-jahad, ijtigustakhi, shokhi, be-hayai,
koshish,
r.
na/uki.
ubal, josh, ghuliy:in.
bh.-iph, bo,
s.
s.
.
.
Mlevate,
surat, shakl, shabili, nigar.
.-.
fflnvia,
bil-kul,
bu/.dili
Etlieient, a. kar-Sii/, qabil, Et'tigy,
kari,
inam-se.
'
ja, jagah
tahrir.
Elementary, a. pnsurf, asli, bnnyadi. Elephant, s. MtLf, ffl, pfl.
;
s. tafsil, bayan. [zahir k. bachna, chhutna hila k. Elusive, a. bahkau, bhulaii. Elysium, s. bihisht, Emaciate, v. dubla k. lagar k. nahif k. Emaciation, s. dublai, latran. Emancipate, v. azad k. chhop d.[chhorao. Emancipation, s. azJ.di, takhlis, rihai, Embalm, v. momiya k. khiish-bu bharna. Embankment, s. pushta-bandi, band.
Elucidation,
Elude,
v.
Embargo,
;
s.
jahaz-ke chalne-ki sarkari
manhaf.
Embark, v. jahaz-parcharna mashgulh. ;
Emban-ass, r. ghabrana, rnuztarib k. Embarrassed, a. hairan, sar-gardan, ajiz. Embarrassment, s. iztirab, tasdi, pjch. Embassy, s. elchi-gari, paigam. [garna. Embellish, v.arastak araish
d.
zob
d. sin-
Embellishment, s. zeb, zebaish, zinat, Embers, s. bhubhal, angare. [araish. Embezzle, v. khiyanat k. gabn k. urana. Embezzlement, s.tahwil-katorao; khiya;
nat, chori.
Emblem,
s.
alamat, nislum, namudar.
ENA Embrace, agosh
bagal-giri k. gale lagna,
v.
k. lena,
Embrace,
s.
Embroider,
shamil
END
48
k.
(
I
bagal-giri, agosh. karchobi k. zar-dozf k.
v.
Enamel, s. mina, ab, jila. Enamel, v. minakari k. Enamour, v. ashiq k. farefta
Encamp, dera
khima
v.
dalna,
k. shefta k.
muqam
k.
chikau-dozik. buta nikalna,gul-butak. Embroidery, s. karchobi, zar-clozi, chikau-dozi. [phasana. Embroil, v. barham k. fasad karwana
[parao. Encampment, s. kliima, gall, lashkar-gah,
Emerald, s. zamairud, panna. Emerge, v. nikalna, tulu h. uthna. E mcrgen cy ,s. hadisa, zarurat. afat; zuhur Emery, ^. kurand, kiiranj.
Enchanting,a.dil-fareb, dil-bur, dil-kash. Enchantment, s. afsungari, jadugari, sihr. Enchase, v. jarna, jarao k. thasa k.
;
.
Emetic, s. muqai, qai-awar, qai-kf dawa. Emigrant, s. shahar-badar, jala-watankuninda. [watau k. Emigrate, u. apna mulk chhorna, JalaEminence, uiichau, pnshta ; sarfarazi, buzurgi, manzalab. Eminent, a. buland, ala,murtafi, bnzurg, [nami. Emissary, s. jasus, bhediya. Emit, r. nikalna, bhejna; dena; mahakna. .9.
Emmet,
s.
chyvmti. Emmollient, a. mulaiyin, narm-saz.
Emolument,
s.
nafa, hasil, faida, sud.
". taqidi, bhai-i, zurdar. [nat.
Employ, v. Tiaukri-men Inuana, masligul sai k. istimal k. k. khidmat d. maqarrar k. Employment, 8. kam, karobar, shngl, ;
klmlnrit, ulida.
Knijim
iiiui, s. c.
Enipo\vi;r,
arang, luith. ikhliyar d. mukhtiir
malika, snltiina. [be-bar. siuian khali-mag/, Emulate, r. gibta k. hainsan k. raklirui. [rashk. Kmiiliuion, s. pibt-a, irairaf, liamsan, Kmulous, a. gibta-numa, irairat-mand, Minpty.
hii'-i.
Enable, Eiuiet,
.s.
".klu'ili, tilii,
;
!>il ?'.
f.
k.
fu'nvat d. mnn.din- k. (^r'niu k.
tuiiuaiiu, ir.Uvni d. i;u\\:i d.
s.
Encomium,
[lifafa.
ghera, ihata, bar, sadd
s. tarif,
madh, tahsm,
;
afrin.
Encomp^ass,v. gherna, gird k.muha.sara k. Encounter, s. larai, jang', jadal mulaqat. :
Encounter, v. larna, muharaba k. muqabala k. mulaqat k. [jama k. :
Encourage, v. himmat d. diler k. khatirEncouragement, s. taqwiVat, tasallf, dilasai, himayat. Encroach, v. dast-darazi k. dakhl k. k. s.
dast-darnzf,
nahaqq [rokna.
Encumber, v. bojh d. ladna, atkana,. Encumbrance, s. bojh, bar, taarruz, mana, atkao, rok. Encyclopedia,
End,
s.
majma-ul-ulum.
akhir, intiha, aiajam, tarn ami;
s.
rihlat, maut. End, v. tamam k. akhir k. nibahna. Endanger, v. khatre-men dalna, mukha Endear, r. !'>ziz k. pyara k. [tara k*
Kiulcarment, k.
(judrai. d.
Kmpress,
bandhna; malfufk. Enclosure,
dakhl, tatawal.
Empire, 5. shRhattshaliijbadshaJiafcj'saltaKmjMi-ic, s. nim-hakim, kacha, tabib. ;
Encircle, v. gherna, gird k. muhasarn k. Enclose, v. gherna, ihata bandhna, bar h.
Encroachment,
:
;
Enchant, v. afsun k. jadu k. mohna. Enchanter, s. jadugar, afsiingai', sahir.
tatawal
Emotion, s. josh, lahar, mauj, andesha. Empale, v. gherna, ihata k. suli d. Emperor. >. shahanshah, sultan. Emphasis, s. lafz-par zarb, tf'iqid. Empliatic,
k.
s.
dil-dari,
dil-nav\-axi,
'.nat k. muhabbat. Endeavour, v. sai k. qasd k. koshisli k. Endeavour, .. .sai, koshisli, jidd-o-jaiid.
lunva/ish,
v
Endless, a. be-intiha, be-hadd, be-shumar, iniuhim. Endorse, o. dast-khatfc k. ; sakarna. Endow, v. jahe/ d. wacjf k.; wasf rakhua. Endowment, s. \\-,\i\f \vasf, hunr. ;
;
Endue, Kiuim
u. ;
ata k. .
warn, tuyatu.
;
fa/flat d. aql idoiif,
bakhshna.
subr, tab
;
da-
ENV
49 Endure,
brmlasht
v.
tahammul
k.
k.
;
qaim h. paedar h. [lif. s. dnshman, adu, khasm,mukha-
ralnui, .
ic, a.
';
s.
Energy,
;;te, r.
En force,
mustahkam.
imiassir, qavi,
zor.
quwat, qndrat,
kamzor
k. zaif'k.
natawan
k.
Enfranchise,^', azad k. khalask. chhorna. Engage, v. mashgul h. muqarrar k. k:lm-
men
lana, khiiiclma giro rakhna larna.
;
;
shart k. qaul k. [girawida. ;
i'd. a.
mashgul, masruf,mushtagil; mient, s. kam, shugl shart, iqrar ;
larai,
Jang. a.
',s.
^
;
[fareb. dil-navraz, dil-
dil-kash,
paida k. janmaiia, janna. kal,alat, hathy ar harba dolab.
Eugender,
r.
;
s.
igineer,
j
kal-saz, alat-saz,
a.
mjmar.
Angrez s. Angrczi. kanda k. qalamkarf k. khodna. Engraver, s. kaiida-kar, muhrkan. mashEngross, v. sab ajnas mol-lena !i,
~~
igrave.
:
v.
;
gul k.
;
saf likhna.
[peshdasti
k.
Enhance, v. qimat charhana, ziyada k. Enhancement, s. barhti, ziyadati. [heli. Enigma, s. muamma, ramz, chistan, pa3E3nigDM,tical, a. muglaq, daqiq, muslikil. Enjoin, v. farmana, hukm d. takid k. Enjoy, v. raklma, tasarruf k. khushi k. kamyab h. [kamyabi. Enjoyment, s. tasarruf, istimta, khushi, Enlarge, v. barhaua, knshacla k. ziyada azad k. k. [azndi, rihai. :
Enlargement,
s. barhao, kushadagi Enlighten, v. ujla k. roshan k. munauwar k. tarbiyat k. [sahib-kamal. Enlightened, a. roshan-rae, roshan dil, Enlist, r. bharti k. nam likhna. Enliven, v. zinda k. khush k. tczfahm k.
;
;
Enmity,
s.
adawat,
dushmaui,
khusiimat.
bugz,
[muazzaz\. musharraf k.
Ennoble, v. sarfaraz k. Enormity, s. shararat, gunah-i-kabir, burai.
[sakht.
Enormous, a. azim, bara shadid, Enough, ad, bag, kafi kifayat. ;
tii/a k.
Enrol,
amal-meri lima.
''.chrdana, jarik.
Enrapture, v. wajd karaua, klulshdil k. bag-bag k. Enrich, v. daiilatmand k. tawangar k.
sharir,
;
Enquiry, s. sawal, pursish, istifham. Enrage, v. gussc k. gazabnak k. barhamk.
v.
sansgar k. ism-nawisi
Enrolment,
s.
[likhna. k.
fihrist-par ism-naAvisi.
11:1111
Enshrine, v. mutabarrak jankar hifazatmen raklma. Ensign,.*, iiishan, jhandajnishan-bardar. Knslavo, v. gulam k. banda k. tabi k.
Ensnare, v. phandna, phasana, giriftar k. Ensue, v. hona, ajana, iiatija h. Entail,
v.
baiidlma,
charhana.
shart-se
lagana,
[barham k. phasana, darham-
Entangle, v. uljhana, Enter, v. dar ana ya jana, bhitar ana, dakhil li. [i-azrn. Enterprise, s. sakht kam, muhimm, karEnterprising, a. himmati, diler, janbtix. Entertain, v. mihmani k. ziyafat k. ; guft-o-gu k. bahlaua; khusli k. qabul ;
k.
;
raklma.
Entertainer,
s.
Entertainment,
tamasha
;
mihmandar, mezban. s. mihmandari, ziyafat
;
khushi.
Enthrone, v. takht-par baithana. Enthusiasm, s. sargarmi, gairat, khiyali-batil.
[assib.
Eiithusiast,s.sargaram,atashmizaj,mutaEniice, v. wargalana, phuslana, fai'eb d. targib d. [farebi. Enticement, s. targib, igwa, jazb, dilEntire, a. tamam, kull, kamil, sara, pura. Entirely, ad. bil-kull, sarasar, sarbasar. Entitle,
khitab
v.
haqq-dar
d.
nam
d.
k, mustahiqq sarnama likhna
k.
Entitled, a. haqq-dar, mustahiqq, khitabv. garna, dain k. gor d. [dar. Entrails, 6'. antriyan, anten, rode.
Entomb,
Entrance, s. dakhl, daramad, rasai. Entrance, v. gash-men dalna, bakhud k. Entrap, u. phiindna, phasana, giriftar k. Entreat, -u.iltij a k. iltimask. darkhwa.st k. Entreaty,s.iltija,iltimf'is,niyaz,darkhwast Entry, *. dakhl, madkhul, raata iiavishta. ;
Enumerate, v. ginna, shumar k. tidad Enumeration, s. ginti, shumar. Envelope,
s. lifafa,
gilaf, khol.
k.
EQU Envelope,
Envenom,
1;.
v.
50
malfuf k. lapetna, dhiimpna. zahr-luda k. zahr-dar k.
Enviable,a.wajib-ul-hasad,qabil-i-rashk.
Envious, a. hasid, hasud, bad-chashm. Environ, v. gherna, ihata k. muhasarak. Environs, s. gird-pesh, atraf, pairaman. Envoy, s. elchi, wakil-i-badshah.
Envy,s.hasad,rashk,hasrat,badchashmi. Envy, v. hasad k. khunsana. Ephemeral, a. ek din-ka, chandroza, fani. Ephemeris,s.roznama-i-saiyarari,taqwim. Epic, a. dastanf, liikayat-go. Epicure, s, shikam-parwar, aiyash, pctu. Epidemic, a. phaila hua, amm \vaba. ;
Epigram,
latifa, zarifa, rubaf.
s.
Epilepsy, s. mirgi, sara. Epilogue, s. khatima naql, qissa. Episode, s. bat-men bat, qissa dar qissa. Epistle, s. khatt, nama, ruqa, maktub. ;
Epistolary, a. khattf, maktubi. Epitaph, s. kutaba-i-qabar. Epithalamium,s.sarod-i-nikah.arus-adai. s. laqab, sifat, khitab, nam. Epitome, s.ikhtisar, muklitasar, khulasa. Epoch, 5. tarikh, sana, ssika. Equal, a. barabar, eksan, hamwar. Equality, s. barabari, musawat, hamsarf.
Epithet,
Equally, ad. bai-abar, eksan.
Equanimity, s. qarar, iticlal, Equator, s. khatt-i-istnva.
dil-ki
ham-
[\varf, sabr.
Equestrian, a. sawari, sawar. Equidistant, a. lumi-fYisila, liam-dur. Equilateral,
Equilibrium, x.
Etjiiinox,
a. cliuroii tai-al' Ijarabar. s.
hain-\va/.anf, itidal. roz-o-
iiidal-i-lail-o-riahar,
shah-ka Itaiabari ralii
;
E(ltu'l),
vernal
;
autumnal, v.
iiinsallah k.
liandliiui
:
Ki|iii;al)lc, a. ..-.
itidsil-i-
larai-ki
hathyar
ar;ista k. SMX-O-SMIKUI
K(liii|)sifi-,x. sai'iuijaiu,
i;(|iii;y,
,
itidal-i-kliai-i'i'i.
li;i(|i|,
meaf adl,
ra.-i,
adil,
uinii.sii'.
i-asii, JI;K,(J.
K([ui\ alc]it,a.hain-qmiat, barabar, tai|ai, i\va/. K(liii\-ocal, a.
if.
lawa/ima, sawan'.
do-mani-diir,
ham-
mubliam,
inaslikuk.
EquivocntOjV. pench-panch bat palatna
k. /,al);in
EST
EVE late,
baraward, hisab
..
;
tashklu*
qiyas.
qiyas k. izzat, .tion, s. andaza; rae, qiyas Estrange, v. bcgana k. jt uthana. [qadr. khari. samundar-ki s. Estuary, ;
e, u. aiuh'i/.ak.
k.
;
a,
'i
haAva-i-khalis
;
qism-i-dawa.
samawi, hawai. :s, s. ilm-i-akhlaq, pand-nama. Etymology, s. sarf ishtiqaq, wajh-i-tasEtymoii, s. asl, asli lafz, masdar. [miya. val, a. asmani,
;
jEulogium,
s.
Eunuch, s. European,
tarif,
klioja,
madh,
Sana.
khwaja-sara, hijra.
farangi, wilayati. khali k, nikalna ; nikalna.
<"'.
Evacuate, v. Evacuation, s. chhorao, nikal-ana dast, Evade, u. talna,baclma; bahaiia k.[jhara. tVmi, ^ail, chalta-hua. Evanescent, ;
>:<.
Evangelical, a. inuwanq-i-injil. Evangelist, s. injil-nawis, injil-kakliatib. lize, r. injil-ka
liab-men
Evaporate,
waz
k. I'smvi
maz-
laiia. v.
Evajioration,
ur-jana, 5.
hawa
liojana.
bukliar hoke urna,
bhaph
hojaiia.
m, s. talmatol, bahana, hila-sazi. Evasive, a. hila-l)az, dhokka-baz, gol-gol. Even, a. barabar, hamwar, muatawi, sidlia
;
dhira.
Even, Ojdj. bhi, hi, waqai, sach, "\vaisa-hi. Evening, s. sham, sanjh. Evenness, hannvari, baraba.ri. Event, 5. sar-guzasht, waqia, majra, nati.
ja, phal. Eventful, a.
s.
shahadat,
ga-vvahi,
daliJ,
gawah, shahid. Evident,a. zahir, ayan,mashhur, malum. isbat,
Evidently, ad. zahiran, sarihan. Evil, a. bura, bad, zabun, khwar, kharab. s. btirai, afat, bala.
badi, zabuni, shararat
a.
Evilminded, Evil- speak ing,
bad-batin, bad s.
bad-goi,
;
andesli. if-
aib-goi,
tira-kari.
hameshagi. >\
Evidence,
Evil,
Ava-gaira, gaivzalik.
Eternal, a. azali o-abadf, jawedan, daim. Eternallv, at?, abadan, mudam, hamesha. Eternity, s. azal-o-abad, muda-wamat, .
EXC
51
pur-hadisa, gardishi.
Ever, ad. kabhi, kadhi, hargiz, hardam,
hamesha. a. sada-bahar, hamesha taza. Everlasting, a. abdi, azli, jawidan, qaim. Evermore, ad. hamesha, sada, mudam. Every, a. har, har-ek, ek-ek, sab.
Evergreen,
Everyday, s. har-roz, din-din. Everywhere, ad. har-jagah, har-kahm, charon taraf.
zahir k. dikhlana
Evince,
v.
Ewe,
bheri, merhi.
Ewer,
s.
s. aftsiba,
ibriq,
;
dalil lana.
abdan.
Exact, a. thik, durnst, saluli; muntazam. Exact, v. talab k. tacjaza k. clabake lena. Exactness, s. durustf, barabari, si'ihat, [ra k.
bariki.
Exaggerate, v. mubalega k. lamba-chatiExaggeration, s. mubalaga, tiil-i-kalam. Exalt, u. barhana, sarfaraz k. tahsin k. Exaltation, s. bulandi, irtifa, sarfara/i, Exalted, a. sar-faraz, sarbuland.[tara(jqi. Examination, s. imtihan, tajwiz, tajriba, taftish.
Examine, v. azmana, taftish k. tajwiz k. Examiner, s. mumtahin, tajribakar. [sal. lOxample, s. namuna^, namiiclar, rasm, iaExasperate, v. khafa k. gussa k. khijana. Excavate, v. khodna, korna, khokhla k. 1
1
[khokh. garlm k. Excavation, s. khodai garha, khokhla, h. barhna. Exceed, 'v. ziyada Exceeding, a. bahut, nihayat, bisyar. Excel, u. afzal h. bihtar h. sabqat lena. Excellence, s. fazilat, fauqiyat, tarji'h ; [bhalai. qadr, lutf, khubi. ;
khubi, Excellency, s. hazrat, buzurgi Excellent, a. fazil, sharif, khass, khub. Except, pr. siwa, ba-juz, ba-gair, bidiin. Except,f. chhor d.fai-oguzasht k.istisna k. Exception, s. chhut, tark, istisna. Excess, s. bahutat, kasrat, ziyadati, ifrat. Excessive, a. nihayat, ziyada, bahut. [dat. Excessively, ad. bahut, be-hadd, be-shid;
Exchange,s. adlabadli,muawaza; chauk. Exchange, v. badalna, adlabadli k. muaExchequer, s. khalisa, khazina. [waza k. Excise, s. mahsul.
EXH uthaua, chhcrna
v.
Excite,
ragib k.
targib d. [ghabrahat. ;
Excitement, s. tahrik, targib hairani, Exclaim, v. chilana, pukania, shor k. Exclamation, s. shor, gul, faryad, figan, ;
\vawaila.
Exclude, v. nikal d. kharij k. mahruni k. Exclusion, s. ikhraj, mahrumi, phirao, dursazi.
Exclusive, alawa, masiwa, chhor-ke. Exclusivol v, ad. alawa, siwa. a.
Excommunicate, v. musahabat-se nikal d.
mahrum
k.
s. ikhraj, bedakhli. Excoriate, r. chhilna, chamra ukharna. Excoriation, s. kharash, chat, ragar. Excrement, s. gun, gait, alaish.
Excommunication,
Excrescence,
s.
EXP
52
inassa, masbird.
Exhibit, v. zahir k. dikhlana, ashkara k. Exhibition, s. izhar, dikhlai, namudari ;
tamasha. Exhilarate, v. khush k. shad k. bag-bag k. Exhilaration, s. khushi, tafrih. Exhort v. nasihat d. vraz k. targib d.
Exigency, s. ihtiyaj, zaiurat, tangi. s. jalawatan, shalii'-badari shahrbadar, be-watan. Exist, v. hona, rahna, maujud h. Existence, s. hasti, wajud, bud, zindagi, Existent, a. maujud, hota. [hayat. Exit, s. rawaiiagi, kuch, inaut, rukhsat. azad k. v. ibra-e-zimma k. Exonerate, Exorable, a. uzr-pazir, mulaini. Exorbitant, a. nihayat, be-andaz, behadd, be-qiyas. [na. Exile,
;
Exorcise,
bhiit nikal d. jharna, phunkdibaja, ibtida, khutba.
v.
dukh d. Exculpate, r.be-gunahthahrana, muafk.
Exordium,
Excursion, s. sair, gasht, takht. [i-afu. Excusable, a. mazur, vvajib-ul-uzr, qabilExcuse, v. uzr k. bat banana, muaf k. Excuse, s. uzr, bahana. mazai-at muaf, Execrable, a.makruh, kan'li, nialun.[afu. ate, v. kosna, lanat k. istikrah k. Execration, s. lanat, sarap. [fjfitl k. Execute, v. karna, bajana, tamam k. ion, s. amal, jtda, karguzari; qatl. Executioner, s. jallad, qatil. Executor, s. wasi amil, kar-kun.
Expand, v. phailana, bichhana, kholua, Expanse, s. wasat darazi asman. Expansion^, phailao, kushadag]',bichhao,
v.
Excruci::tc,
azab
k. azar k.
;
;
Exotic,
;
Exemplar, s. namuna, na/ir, misal. [nasih. ,\>\;\ry, a. ibrat-nurna, maqul, nek
;
;.liiy, v.
misal
leiu'i,
ibrat-sc bayaii
k. tamsil k.
;
it ;
ion,
s.
.^.
muf},&2adi,baohjio,
r.
i-iliaf.
istianuil,
shugl, riya/at, qawaid. [qawiiid 1;. istiamal k. shugl k. amal k.
L86, ;
.
koshish
v.
.
k. jitUl-o-jalid
dilii k. 5.
E:\linla; ;o D, I,
L
v.
kosliish, 9.
;
[bay an
k.
tai'sil k Expatiate, v. sair k. pherna Expect, v. rah deklma,intizark. ummed r. Expectant, a. rmmtazir, ummedAvar. Expectation, s. intizar, tai-assud, ummed,
,
;
qquf.
Expediency,
!
s.
Expedieiit, a.
^vari.
munasabat, liyaqat, sazamunasib, laiq, sa/awar,
shaisia. v.
Expedient,
tadbir,
iliij,
tadaj-uk, chara.
tajilk.jaldk.shitabk. as;'m k. Expedition, s. jaldi, shitabi, chalaki sai'ar; azimat, ga/.a. [lak. :re, v.
1
rki;;'.:-.
bukliar
i.;
.^af,
Expeditious, a. jald, shitab, C'hust, eb.aExpel, v, hankna, nikiil d. iklinij k. [na. Ex])end. v. khavch k. savt'k. ai-;ui:i Ex])ended, a. masruf, khareli ho-gayji, -.
l:ni-
[tandilii.
Exertion,
[khilna.
:
azad k. khalas k. bacha
v.
Exempt,
a. bidesi, ajnabf, garib.
wasat.
1
1
s.
jidd-o-jalul,
liluipli, rih.
Jn'r k.
16,
kliarr
>'.
i,
urau
;
qi-
garan-ltaliri. 1
Kxperieiu'i ki'irf,
-^'/.ul.
u. kliarchi, uiusrif,
Expensive, ,
>'.
iiati'ian,
a/iui'iilakai'i.
tiijriba,
wa(jifk.
[dasht
a;:m:iish k. tajriba k. bar"Experience, E.vpcricnced, O. zi/nnida-ktir, waqif. v.
it,
luunda
v.
k.
khah' k. kharch k. surf k.
Li])erimeiit ;
s.
a^uii^h, imtihan, tajriba.
j
j
EXP Expert,
a. chnst,
chalak, \vaqif-kar, kar-
aznuiila.
[takfir. a.
Expiable,
Exphte,
v.
kafara-pazir,
mumkin-i-
kafara d. takfir k. gun;ih mis.
Expiation, Expiatory,
a.
kafara, takfir, diyat.[tana. kafara-maiisub, takfir-ku-
nincla.
[anjam
;
maut.
Expiration, s. damzani, taiiaffus akhirat, Expire, r. dam chhorna, mania ; ajdiir h. gnzar-jana. Exjtlain, v. batana, samjhana, bayan k. Explanation, s. bayau, tafsir, tafsil, ;
tasrih, tabir.
[sir-nuina.
Explanatory, a. musliarrih, bayani, tafExpletive, s. takya-kalam, sukhan-takya. Explication, s. bayan, tafsil, tasrih. Explicit, a. saf, sarih, \vjizih, zahir.
Explicitly, ad. saf-saf, sarihan, zahiran. r. phut ya chhut nikalna, mar-
Explode,
dud
k.
be-rawaj
k.
dur
k.
muhimm,
s.
kar-i-azam, jurat. Explore, v. dhundhna, khojna, tajassus k. taftfsh k. [na, chhutna. Exploit,
Explosion, s. dharaka, karak, awaz, pliatExport, v. dusre mulk-men blujna. Export, s. raftani, irsal ; ajnas jo dusre mulk-men bheje jaen. Expose, r. fash k. ashkara k. zahir k.
rakhna, dalna. Exposition, s. sharah, tafsil, bayan. Expositor, s. mufassir, maui-numa bayan-kuninda. [ nujj a t k. Expostulate, v. takrar k. radd-o-badal k. s.
Expostulation,
radd-o-badal, takrar,
munazaat. Exposure, s. izhar, ifsha
Expound,
v. tafsil k.
;
waza,
bay an k.
gmftf'iri.
tashri'b k.
batana, kahna, zahir k. niExpress, shan d. nichorna. v.
Express, a. saf, zahir, be-shakk,huwaida. Express, 5. qiisid, paik ; paigam, payam. Expression, s. lafz, boli, kalam, talatfuz ; izhar, bayan nichor, dabao. [malih. Expressive, a. pur-matlab, ittisaf-nurna ; Expressly, at?, takid-se, qasdau, saf-saf. Expulsion, s. ikhrjij, dafa, randagi, nikal. Expunge, v. mctna, mitana, chhilna, :
qalam marua, hakk
EXU
53
k.
Exquisite, a. nafis, bisyar khub.
latif,
nadir
badi,
a. maujud, baqi. [andesha. Extempore, ad. nagahani, filbadiha, bev. Extend, phailana, barhana, dara/ k.
Extant,
Extension, s. phailao, darazi, kushada^i. Extensive, a. phaild, kushada, wasia, tawil ; bara. [chaurai. Extent, s. wasat, tul, pahnai, lambaiv. kam k. mazurk. k.takhfif Extenuate,
Extenuation,
s.
ghatti, kamti, taklifif;
uzr, pozish.
Exterior,
a. bahiri,
Exterminate,
v.
beruni, khariji.
ukhar
d.
nest-o-nabud
k. istisal k.
[kani.
Extermination, s. ukhar-pachchar, bekhExternal, a. bahiri, beruni, zahiri, khariji. Extinct,a.bujha ;madum,mauquf; murda. Extinguish, v. bujhana, thanda k. mitana, nabud k. [gulgir, gultarash. Extinguisher, s. mutfi, bujhane-wala ; v. ukharna, bekh-kani k. miExtirpate, tana,
Extol, Extort, lena,
[tahsi'ii k. v. v.
sarahna, tarif k. hamd k. zabardasti-se lena, khiuch
jabran le-lena.
Extortion,?, zabardasti, dastdarazi,zulnru Extortioner, s. dast-daraz, zabardast. fk. Extract, v. istikhraj k. nikal-lena,iiitikhab
Extract, s. magz, araq ; muntakhab. Extraction, s. intikhab, istikhraj ; asl, nasl, nasab.
Extraneous, a. begana, ajnabi, garib. Extraordinary, a. ajab, ajib, garib, nadir. Extravagance, s. be-andazagi, be-dasturi
;
fazul-kharchi, israf.
Extravagant, a. be-tartib, bacl-waza fazul kharch, musrif. [ziyada. ;
Extreme, Extreme,
a.
akhir, aqsi ; azim, nihayat, akhirat, anjam, intiha, gayat, hadd. [gayat. Extremely, ad. nihayat, ba-shiddat, baExtremity, s. akhirat, intiha, anjam, s.
gayat ; hadd ; ihtiyaj, zarurat ajizi. Extricate, v. chhorana, azad k. khalas k. Extrinsic, a. bahiri, khariji, zahiri ; arizi. Exuberance, s. fazuli, kasrat, ifrat ; nias;
sa, uiasbii-d.
FAI Exudation, s. pasina, risao, ras, araq. Exude, v. pasijiia, pasuia iiikalna. Exult, v. khush h. shad-dil h. fakhr k.
Eye,
s.
s.
;
Eyelash, s.
abrii,
natawan, manda
zaif,
bhaun.
mizhgan, papni, palak. papota, palak, parda-i-chashm.
:
t
;
s>
Fairly, Fairness,
rasti-se s.
;
Fable, qissa, kahani, hikayat, dastan, Fabric, s. imarat, bina, makan. [naql. Fabricate, v. banana ikhtira k. uthana a. banai sakhta. Fabulous, bat, jhiitha, Face, s. munh, mukh, chihra, ru, rukh. h. v. samne Face, niuqabala k. rii-baru ana. Face to face, ad. amne-samne, ru-ba-ru. Facetious, a. latifa-go, zarif, khush-taba. Facilitate, v. asan k. sahl k. sahaj k. ;
;
gorai
khubsurati
;
;
rasti, sadaqat. s.
pan', parfzad. Fairy, Faith, s. din, (man itiqad, ba-war, bharosa tawakkul imandarij wafadan* Faithful, a. iman-dar, diyanat-dar wafadar, sadiq, nimak-halal. [sadaqat. ;
;
;
s.
s.
bilkul.
safedi,
;
F.
nanni
zail
;
s.
Eyelid, Eyesight, s. dida-i-chashm, didar, binai. Eyesore, s. ankhon-ka kanta, nakhushEyewitness, s. shadid, gawah. [numa. Eyry, s. shikari chirya-ka ghonsla.
Facility,
:
phika, na-buland, dhima dil-taug. Faint, v. gash-ana, murchha khana, manda h. zaif h. dil-tang h. Fainting, s. gash, murchha, be-hoshf. Faintness, s gash natawnni, zaffi, susti Fair, a. gora; khubsurat; saf, khiila rast. Fair, s. mela, hath nisa. ;
;
Eyebrow,
s-
a.
Faint,
khushi, shadi, basha.sliat, [nigah naka. ankh, chashm, did a ; nazar
Exultation, fakhr.
FAM
54
asani, suhulat, niulayaniat,
riwaj,
s.
Faithfulness, diyanat-dari, -wafa-dari, Faithless, a. be-imah, be-wafa, namak-
haram, khiyanati. Falchion, s. shamsher, teg, tega. Falcon, s. shahm, shah^baz, baz. Falconer, s. baz-dar. Fall, v. girna, parna, utarna, ghatna ; away, patla h. lagar h. bagawat k. irtidad k. ; back, hatna, baz jana, down, gir-parna, sijdak. ; paspa h. upon, ('/?,ittifaqh. razih. qabulk.; ;
;
agazk. sliuru k. hajum k. hamla k. out, qaziya k. site/a k. ; -\vaqi h. itrit'j'ui ;
;
Facing, a. samne, rnnqabil, ru-ba-ru. Fact, s. kam, fial, kar, htiqiqat. Faction, s. bandisli, sa/.ish fasad, fitna.
shuru
Factious, a.fasadi,nma-angr('/,t:ir:\f-dar. Factor, s. gumashta, kjir-kun, kar-pai-dax.
agaz k. tartib-nien h. Fall, s. girao, uftadagi ; ghatti, kainti zawal, liahik.
Factory, s. kothi, kar-kluinn. Factotum,;9. ])a-liargun:uiauknr,liavbabf.
Fallacious^ jl]iitha,makr-ame/.,hila-baz. Fallacy, s. jh'iith, makr, mngalata.
Faculty,.s.istidad,((al)liv;i! .([liwat, \vuijut'.
'Falli-n, a. gir-]>ara, liitada, zail.
:
Facundity,
.s.
fasahat,
ha!;;
k.
to,
;
b.'-rang
li.
zuil h.
x. ail),
ga^ha,
;
farebi,
'icartcd, a. bad-batin,
k.
bad-nihad.
ballii.
khata, qiism-.
ghatri, kiiiiiii, (|iisui- 3 Fain, a
chukne-jog.
utar.
FaL'or., 8, aiitiii',
Failui-c,
,
a.
bad-nihacL
Fail, /. clnikii;i, kam h. na kariu'i, niaduin k. dcu-liya h. cliliornsi.
Failing,
1
banjar, na-niazru. False, .f.jhutliH, darog, kazib
Faded, ". knmhla-gaya, p Fag, v. thakiui, nianda li. niihuat i'';r.r-"ii(!, x.
;
;
;
Fallible, a. nisiyan-pa/i'i
Fallow,
h.
k.
farmaii bardar h.
ad.
Falsely,
jhiith-muth,
.
Falsity, .
d(.-\vliy;i .
be-watVu-x
1
,
k.
]
f:\\'"
.-.
u.
jlnitlialna, jhuthkahna, tnzwfr luknat k. hichkichana.
liakhiiia,
x.nanij shulu-a, ishiihiir, iK-knaiui.
FAS .?. naniwar, mashhur. Familiar, a. inulaim, khah'q hamdam. Familiar, $. ashna, dost, yar bhutna.
Famed,
Fa9tness,S.mazbuti',ist
;
Familiarity, $.ashiiai,ulfat, nns, ikhtilat. Familiarize, v. sadhna, khogar k. rabti k.
;
Family, s. gharbar, al-o-iyal khandan, Famine, x. kal, akal, qaht, mahangi. Famish, a. bhukhon y;i faqon mama. ;
mat,
i
;
.>\
;
;
;
Fantastic, '.'.kliam-khiyali,
wabmi,
lahri.
Far, ad. dar, l)aid ziyada, baliiit. Farce, s. bhandai, pekhna, tamaslia. Farcy, ^. ghore-ki azar, kharish. [ajura. ;
;
;
ziraat k.
Farmer,
s.
Fai-rier,
>'.
chasf, ijardar, kisan, thikcdar. nalband, salotari, baitar.
pad, koz v. padna, pad niarna. Farther, a. atir-dur, durtar, peshtar, aurage atawa. Farthest, a. sab-se dur, durtarm. Farthinu', ,s. adhela (sikka Angrez). Fascinate, v. fareftak. sheila k. j:idu k. Fai-t, ..
:
;
Fascination, s. jadu, afsun, sihr.[afsun k. Fashion, s. daul, shakl, surat, wajh, tarkib, nslub,tatir, dastur; shan, sharafat. Fashion, banana, surat k. danl banana. Fashionable, a. raij, rasmi khass. .
;
Fast, s. roza, faqa. [tez. Fast, a. mazbut, mustahkam, band jald, Fast, ad. mazbut nazdik, pas jald. ;
;
bap, pidar, abu, baba, wiilid. Father-in-law, s. susar, sasur, susra, Fatherless, a. be-pidar, yatim. [khusar. Fatherly, a. bap-ka sa, pidarana, })idari. Fathom, s. char hath-ki nap, adam-qadd
;
Fasii-n, v. band k. mazbut k. kasna, jorna. a. nak-chafha, Fastidious, niagrur khusli-khorak.
;
s.
Fathom,
v.
thah lena, mapua
Fathomless,
a.
;
darysift k.
a*thah, be-thah, unu'q
;
be-qiyas.
Fatigue, s. thakai,mandagi, susti, mihnat. Fatigue, v. thakana, manda k. Fatness, s. motai, farbihi, jasamat, barakat-darf, sansgari. Fatten, v. niota k. charb k. farbih If. Fault,
Fare, x. khorak, khorisli bliara, kiiaya, Fare, v. kliana, taam k. liona, rahna, chalna, guzania, guzran k. Farewell, <'. wida, khuda-hafiz, salam. Farm, s. chak, ijara, mazra, talluqa. Farm, v. ijarc-men lend, thike-men lena,
mant.
tali,
Fatlicr,
(. namwar,namdar,mashhur,Tn apankha, panklii parti, sup.[ruf. o. pankha jhalna ya mania. Fanatic, x. mutaassab, diwana-i-khuda. khiyal, wahni, tasuwar, qiyas, labar khwahish, ragbat. [pasaiul k. clialma, Fancy, ?'. khiyal k. qiyas k. >\ Faii.tr, nab, zahr-dar dant panjri, Fanned, ". dantaila, nab-dar. [iiaklmn.
s.
,
}n's9ar,kot.
;
qazai, muqaddar. Fatality, s. qaza, qismat badbakhti. Fate, s. qaza-o*qadr, taqdir, nasib, qis-
asaii k.
Fan, Fan,
ihkam
Fat,a. mota,farbih,jasim, ciiarl); alnnuq. Fat, s. charbi, chiknai, raugan. Fatal, a. muhlik, halaku, qatil, kari ;
;
Famous,
FEE
55
s.
aib, khata, taqsir, qusur,
jurm,
chuk.
[la-jurm. Faultless, a. be-taqsir, be-qusur, be-aib, Faulty, a. qusurwar, taqsirwar, aibdar, bura. Favour, s. mihrbani, lutf, tawajjuh, inayat, inam, ihsan, nimat ; fazl, uzr. Favourable, a. mihrban, madadgar ; niugalati,
radi, munasib, sazkar. [dilpasand. Favourite,s. aziz,khatir-khwah, musahib, Fa\vn, x. hirn-ka baclicha, gazal.
Fawn,
v.
khiishamad
k.
khayabax-dari k.
fannanbardari, waiadari, itaat. Fcar,"s. dar, dahshat, khauf tars, taqwa. Fear, v. clarna, dahshat k. Fearful, a. dar-pok, tarsnak, dahshat-
Fealty,
s.
;
nak, haulnak, haibat-iiak. Fearless, a. be-dar, be-khauf, diler. Feasible, a. mumkin, honhar. Feast, s. ziyafat, bazm, inihmanf. Feat, s. kam, amal, muhim, jurat. nikli. Feather, s. par, bazu.
Feature, s. khat-o-khal, shakl, chihra, Febrifuge, s. tap-ki dawa. Fecundity, s. phalwanti. Fr<', .?. ajr, iwaz, muzd, rusum. Feeble, a. kamzor, zaif, natawan, ajiz.
FER
FIF
Feed, v. thilana, palna, khurak warish k. Feel, v. chhuna, lams k.
janna, Feeling,
d. par-
mas k. malum k.
azmana ranjfdah. dard khana. ;
s.
lams, lamisa
dard-
dilsozf,
j
iiiandi, riqqat.
Feeling, a. dil-soz, dard-angcz. Feign, s. bahana k. surat banana, mala- k. Feigned, a. jhutha, sakhta, majaz, libasi. Feint, s. banana, liila, mugalata. Felicitate, Felicity,
v.
s.
mubarak-bad
k.
khush
k.
[girana.
Fell, v. kat-clalna, kat-girana ; marFell, a. sang-dil, khunkhwar, be-dard.
Fellow,
s.
rafiq, satin,
hamchashm
:
niar-
servanf ,ham dakjharamzada; mard; creature, khidmatgar, ham-naukar labourer, harn-makhluq, ham-jins ham-bar, ham-saz sufferer, liamdard, ham-azar. [ikhtilat. ;
;
;
Fellowship, s. sharakat, rafaqat, suhbat, Felon, s. mujrim, gunahgar, taqsir-war. Felonious, a. zubun, sliarir, fasid, jarim. Felony, s. gunah-i-azim, fasad, sliararat. Felt, s. namad, namda. Female, a. mada, madin, zanana. Female, s. aurat, zan. [muannas. Feminine, a. mada naznk, naznin Fen, s. daldal, dhasan, jhabar. Fence, s. ihata, bar, gliera muhafazat. Fence, v. iliata k. bar lagana, gherna himayat k. ; hathiyar-bazi k. patc;
;
;
;
bazf k.
[sher-baz.
Fencer, s. hatliiyar-baz, pate-l)az, shamFencing, s. ihata-bandi hathiyar-bazi. Fennel, s. soa, saunf. Fennent, v. josh khana, kliamir uthna. Fermentation, s. ubal, josh, khamir. ;
Ferocious, a. dan'nda, wiihshi
;
khun-
khwar, sang-dil, duruslit.[dili, saulat. Ferocity, s. wahshat, kliiuikinvarf, sangFerry, s. guzar, mabai-, paru arnc-ka gluit. Ferry, v. guzar k. par k. utarna. Ferryboat, s. guziire-ki uao, ghat-ki nao. ]' /rvinan, s. mallah, gha^-manjhl Fertile, a. tar-o-taza ; zavkhcz, saiisgar, t
barkati:
Ferula, s. qamchi, lathi. Fervent, a. sargarm, dilsoz, shauqm. Fervoui', s. sargarmi, dilsozi, shauq, 1 Fester, v. pakna, qarha k. Festival, s. id, teohar ; ziyafat. [masri Festive, a. idi, khush, shad, bashaf Festivity, s. khushf, shadi j jashn ais ;
[na, mill
o-ishrat.
khushi, khurrami, farhat,
barakat.
s. tar-o-tazagi, zarkhozf, sai gari, barkat. Fertilize, v. jaiyid k. tar-o-taza k.
Fertility,
Fetch, Fetch,
lana, le-ana, marna, pahunc bahana, makr, fareb. ganda, ubsa, mutaaffin, bad-bo.
v. s.
Fetid, a. Fetter, s. beri', zanjir-i-pa. Fetter, v. zanjir-se bandhna, beriyapaikari bharna, paband k. s.
Fetus,
janin, natija. jhagra, fasad, fitna. Fever, s. tap, jar, humma, bukhar.[zan. Feverish,a. tap-girifta,tapmail, garm,soFew, a. thore, chand, andak, qalil. Fib, s. jhuth, kizb, darog. Fibre, s. resha, jhotra, aiis sut. Fibrous, a. resha-dar, jhotrila, ragila. Fickle, a. chanchal, talauwun-mizaj, be-
Feud,
s.
;
qai-ar.
[qarari.
Fickleness,s.chanchalahat,talanwun,beFiction,
s.
banawat, jhuth, naql-i-sakhta.
Fictitious, a. sakhta, taqlidi,
tagallnbi,
jhutha. Fictitiously, ad. jhuth-se, tagallubi-se. Fiddle, s. sarangi, kingri. Fiddler, s. saraiigiya. [mak-halali. Fidelity, s. diyanat-dari, wafa-dari, niv.
Fidget, Fie, Fief,
chulbulana.
fie,
i,it.
s.
jagir,
Field,
Fiend,
s. s.
chhi-chhi, tauba-tauba.
altamga, talluqa. khet, maidan, kisht, mazra. bhut shaitan. ;
Fierce, a. darinda,slia(lid tund, durusht. Fierceness, s. tundi, tezi, saulat, durushti, qahr. Fiery, a. arasin, tez, atashmi/aj, tund. unwaz. Fife, s. bansri, murli, nai. Fifer, s. bansri-walu, murlf-v/iiiu, iiaiFiftecn, a. pandr.-th, p;'uichdah, 3
,
a. });Ludr;dnvan.
FIR Fifth, a. pj'aiehwan,
panjum.
Jang, karzar, nmhiraba.
5.
larai,
v.
lama, Jang
k.
larwaiya, laraka, jangawar. Figurative, a. majazi, tamsili, rangin, hikmat-amez. [tamsil, nukta. Figure, v.shakljSurat; aiik,raqam;ibrat, nukta Figure, v. naqsha k. khiyal k. Figured, a. munaqqash. [banana. Filch, v. churana, uchakna. File, s. sohau, reti ; qatar rislita. Filial, a. farzandi, betasa. Filings, 5. burada, chiir, retan. Fill, s. bharna, pur k. ser k. chhakana. ;
;
;
s.
Fillip,
s.
sar-band, band, patti puthechutki, takora. [ka gosht. ;
bachheri, larki.
Filly,
5.
Film,
s. jhilli v.
Filter,
;
phuli, Jala.
chhanna
;
nitharna.
s.
mail, alaish, galazat, kudurat, Filthiuess, s. iiajasat, galazat. [chirk. Filthy, a. maila, galiz, aluda, na-pak. Fin, s. ruachhli-ka par ya bazu. Filth,
Final, a. akhirj wapasin, pichhla. Finally*, ad. akhirasli, akhir-ul-amr qissa, hasil-i-kalam.
;
al-
[amad.
Finance, s. mal-guzarf, mahasil, kliiraj, Find.u.pana, inilna, hath-ana,laatli-lagna; dekhna, malumk. ; dena, parwarishk. Fine, s. jarmiana, tawan, dand. Fine, a. milun, barik, patla
achchha, kliusli;
patthar-kala, banduq. atash-kash, agwalii bujhanohezam, jalawau. [wala.
6'.
6\
Fireworks, s. atash-baxi. Firing, 6\ ag-ka lagami indhan, hezam. Firm, a. mazbut, ustmvar, sakht, k;ir;i; Firm, s. saudagari kothi. [barqarar. ;
er, s.
Fillet,
s.
Firelock,
Fireman, Firewood,
Fifty, a. pachas, pinjah. Fig, .s. tmjir; (wild} gular.
Fight, Fight,
FLA
57
;
pak, khass
latif; liasi'n
;
;
tez.
Fine, v. jariniana k. dandna, saza d. Fineness,s. barik i, safaf nazakat, khubi, Finger, s. ungli, angusht. [tezi. Finical, a. nazuk, khusli-posliaki. :
s. tamami, akhir. Finish, v. tarnam k. anjam k. khatani Finite, a. mahdud, payan-dar.
Finis,
r.
Firmament,
s.
asman, falak.
ustuwari, istihkam, sakhti ; barqarari, paedarf. a. First, pahla, agla, auwal, nakhustin. Firstbegotten, "^ a.auwal-maulud,pahlaFirstborn, j jana, auwal-zada.
Firmness,
Fish, Fish,
machhlf, mahi
s.
v.
s.
;
machh.
[na.
machhK ma rna ya shikar k.
Fishermau, Fishery,
s.
s.
:
khoj-
machliwa, jaliya, maliigir.
mahi-giri, machliwa-ka
mahi-gah. Fishhook, s. bansi, kanta,
kam
;
qtillab, shast.
Fishing-rod, s. qalam-i-mahigir. Fissure, s. chak, taraq, darz, shigaf. Fist, s. mntthi, musht, muka, ghusa. Fistula, s. nasur, bhagandar. Fit, s. naubat, hajum gash, zuf ; nasha. ;
Fit, a. muuasilo, laiq, durust, wajib,qabil. Fit, v. sajua, thik h. munasib h. tayar k.
saz-o-saman d. [qabliyat. Fitness, s. liyaqat, muwafaqat, shaistagi, Five, a. panch, panj. [rana, qaim k. Fix, v. lagaua, jarna ; muqarrar k. thahFlabby, a. pilpila, uarru. Flag, s. iiishan, jhanda. Flag, v. sust h. zaifh. natawan h. ghatna. Flageolet, s. alguza, qism-i-bansh. Flagitious, a. sharir, shadi'd, bura, bad. Flagrant, a. zahir mashhur, sharir, sha;
sant, khirman-kob. Flake, s. gala ; tukra, tah, tabaq*
Flail,
s.
[did.
Flambeau, s. mashal, damar. Flame, s. shula, anch, lau, zabau ; garm{, tezi, ishq,
gazab.
[hur.
Fire,
s. ag-,
Flaming, s. shula-zan, shula-war mashFlank, s. pahlu, jamb, kinar, bagal.
Fire,
v.
Flannel,
Fii', s.
lana,
sanobar, debdar.
[gazab,
tezi.
atash, nar, shula, ag\vah.i ; tab, jalana, ag-lagana j cnliorna, cha-
mania.
Fire-arms, s. topen, bauduqen. Fire-ongiue, 5. damkala. Firo-Uy, s, juguu, kirmak-i-sliabtab.
;
s.
loi wilayati.
Flap, s. daman ; jhatak. Flap, u. jhatkana, jhaina ; pliatphatnna. Flare, v. chamakna, jhalakna, darriakna. Flash, s. charaak, bLabhak, iahiik.
FLO Flash,r\chamakna vjlialakna,barqmarna. Flashy, a. chainkila, rangila behuda. ;
Flask,
singra,barut-dan,kuppi, shisha. hamwar, yaksan ; be-
s.
Flat, a. barabar,
maza; yaqin,
saf.
Flatly, ail.hamwari-se; saf-saf,be-tajms.
Flatness,
hamwari, barabari, yaksani
s.
;
badinezaji. Flatten, r. chapta k. dabana, hamwar k. Flatter, v. chaplusi k. khushamad k.
phuslana. Flattciy, s. chaplusi, khushamadi, charb[zabani. Flatulency, s. bai, bao, bad. Flatulent, a. badi, naffakh, plmla.
Flaunt, v. akarna, chhati phulake phima. Flavour, s. maza, laz/at, zauq khushbo. Flaw, a. darz, shigaf; bal ; aib, qusur. Flax, s. sau, atsi, tisi. [na. Flay, u.udherna, khaliyana, khal khinch;
Floa, 6-. i)isu, kaik. [h'rar h. Flee, v. bhagna, bhag-bachna, gurez k. Fleece, s. pashm, un. [chalak. Fleet, c(. tez-rau, tcz-qadam, jald-baz, I'lcct, s. jamiat-i-jahaz, balir. [roza. Fleeting, a. fani, arizi, be-baqa, chandbadan, Flesh, s. gosht, lalini; nafs ;
shakhs.
[mutalliq. wajud-kii Fleshly, a. jismani, nafsani ;
mulaimat, narmi. Flexible, a chimra, lachila, mulaim, damuiiy,
,s.
chiinrai,
.
Flexure, s.
Flight,
lachkao, kham, kaji.
s.
bhagna, gurez,
firar,
hu/imat, jtarwaz, tau'an
[dar. bat- into,
jhol,
;
pal;
[wall mi.
lir-barani. i'li-hty, a.
chanchal, linrchim-kliiyali, patla /ail'; bfluula. Flinch, r. liatna, talna, phirna. riini;-, v. ])henkna, chalana, dalna ; lat a. jhiijhira,
,
mania J'lint,
:
;
chhitrana.
9.
Flirt, v.
jhatak, jnarjliarahat tha^m'. thatholi k. tana zani k. ; uaz-o;
niyii/ k.
;
])lnMikna.
Fiuut,
v.
bauua
j
tairiia
;
makdnchhof-
sailab k.
[lia.
jhank, bhir
;
Flock, r. bhir-bhar k. ikattha h. jama h. Flog, v. chabuk marna, kore marna, ta^iyana, lagana, bet marna. Flood, s. barh, juwar-, sailab, tufan. Flood, v. sailab k. dubana, garq k. Floodgate, s. khurab, na)ka. Floor, s. zamin, takhta ; tabaq, manzil. Florid, a. surkh, liil, guldar, rangui. s. gul-kar, guLchin, phul-vvala. Flounce, s. sanjaf, jhalar. Flounce, u. tafaphzxa, liath-panw marna. Flounder,r. taraphna, clihatpataua,lutna. Flour, s. ata, maida, suji.
Florist,
Flourish, v tar-o-taza h. mubarak h. ; laf mania arasta k. churnkana. Flow, v. bahna,jari h. rawan h. sailab k. ;
Flower, Flowei
;
bahar, untuwan. shuguita h. gul-zar, galiatan, cha-
s.
phul, gul
'C.
pliuliia, kliilua,
1
,
Flower-garden,
s.
;
man-i-zar. Flowei-pot,
s.
phul-jari, gul-dan.
Fhnvcry, a. gul-rez, rangin. Flown, a. nr-gaya, bha.u'-gaya. v. hilorna, lahrana, h. do-dil h. bi-qarar h.
Fluctuate,
chanchal
Fluctuation, s. lahrao, tamauwuj beqfirran, lith-baith. Flue, s. dud-kash, dhum-ghara. [siiliat. Fluency, ^. zaban-awari, jfukhan-arai, i:iFluenr, a. zabiin-awar, jari, i: :
Fluently, a
^.
lirni,
l'la
Flute,
x.
iuhida.
!-iup(|,
siii-kharuh.
bunsri, murli, nai. ,-..
paila.
r [ba^;-b;
;j' 1 [
})liai-j)harahat, uig-o-di!
r.
])hari>haraiia,
larpharana
ghabrini. Flux,
x.
baliao,
rezish, jirivan,
sailab
;
i
Fly,
s.
I'My,
Flit,r. lirna, jiliatjihatana, F,i.:it, 5. firrn
pal, galla, halqa,
pashm- k a pahal.
Fliiitfi-,
l-'limy, a. .sakht; sang-dil. [jaldgo. Flipj)aJit, c. turtura, tartariya, bakua,
Flirt,
s.
Flock,
Flutter,
saii.y-i-cliakmak, pathri.
8.
FOA
58
makkhj, n
v, iirmi,
panva/.
k.
:
luimla
k.
na, jilintna, phatim. bttohefL
Foal,
r.
bacheru
.
.ima.
;
lihiig-
FOE
FOR
59
phen, kaf, luab. kaf nikalna, gussa li. Fob, 5. jeb, phent, dab. Focus, s. madar, nmrkaz. Fodder, s. ghas, i-hara, gh&sp&t, alaf. Foe, s. dushman, harif, khasm, adu. Fu'tus, 5. janiii, haml, prt-kd bachcha. Fog, s. kohaiY kuhra, kuhasa, bukhar. Foggy, a. dhundhla, kuhasa-pur.
parbezi, ihtiraz
Foaru,
s.
Forbearance,
Foam,
r. plu'ruina,
Ijurdbari, tabaininul. Forbid, v. inaiia k. rokna, hatkana.
Foible, Foil,
s.
Foil,
i/. .
Fold, Fold,
aib, klmta, qusiir. ebikast pata, gadka pat. harana, sbikast d. radd k.
s.
v. s.
v.
baud
;
;
jal-sazi-se inila d.
tab, chin, palla ; bara, gondii. tab k. tai k. lapetna; ghenia, k.
Foliage,
s.
Folio,
do warqa kitab.
s.
pattian, barg-bahar, auraq.
:
b.
[tabidar, sbiigird.
Follower, s. pasrau, pairan, danmiigir, Folly, s. be-waqufj, nadaui, biinaqat. Foment, v. seukna, garni k. bimmatd. station, s. scuk, kiniad. [macbana, Fond, a. sbaiq, mail, ashiq; bewaquf. Fondle, v. piyar k. dular k. naz k. ;
Fondness, 5. piyar, sbauq, nawazish, ragFont, x. istibag-ka bauz. [bat. Food, s. kbana, kborak, tarn, kburdani, giza. [masbkbara, bband. s. abraaq, be-waqiif, nadaii, abla Foolisb,a.be-waquf,be-buda,abla,nadan. Foot, s. paon, panw, pa, qaya, pair, qadam ; daman ; piyada-gan. [waza. Footing, s. paedari, paedan dakbl ; hal, Footman, s. piyada, paik, barkara ; nauFootpad, s. rab-zaii, bat-mar. [kar. Footpatb, s. pag-dandi, gali, kucba.
Fool,
;
;
Footstep, s. qadam, nisbaii-i-pa. Footstool, 5. mondba, morha. Fop, 5. kbud-biu, bank a, cbbaila. For,^>r. waste, live, kbatir, l^arai ; ziraki. Forage, s. gbas, cbara, alaf.
cbunki jabki, ziraki. Forbear, v. baz ralma, dast-bardar b.parhez k. cbkorua,
Forasmucb,
c.
;
;
sabr,
Forbidden, a. mana kiyii bua. Forbidding, a. karib, niakruli, bad-sfirat. Force, ti
;
x.
xor, ta(|Ut,
tasir
quwwut
;
xabar-das-
[jabr k.
fauj.
;
zor-se karana, zabar-dasti k. ; I'^orccjis, s. cbinita, nniclina, gabwa. did. Forcible, a. zorawar, tnazbut :_jabri, slu^Forcible, ad. zor-se, jabran, zabar-dasti.
Force,
v,
Ford, s. payab, tbah, guzar. Ford, v. payab ntar jana yd guznrna. Fordable, . pac-abi, ntbla. Fore, a. agla, pabla, pesbin, samhne. Forebode,u. pesbgoik.fa] k. agc-se jaana. Foreboding, s. agabi andeshs. Forecast, v. pesbbandi k. durandesbi k. tadbir k. ;
Folk, s. log, admi-log, mnrdum, asbkhas. Follow, r. pairavi k. pichbo jana, darpai b. mutalliq b. tabidar b. natija b.
mashgul
s.
Forefather,
s. jadd, buznrg, pesbjna.[ba. Forefinger, s. angnsh-i-sbabadat, sa.bl.aForego,u. chborna bazana,dastbardar b. Forehead, s. pesbani, jabin. Foreign, a- ajnabi, bogana, ^aril). Foreigner, s. bidesi sliakbs, ajnabi mard. Foreknow, v. age-se janna, pable-se n;a3
lum
k.
Foreknowledge, s.ilm-i-gaib,durandcs; ii. Foreman, s. pesbkar niir-i-majlis. Forementioned, a. mazkur, niazbur.[rin. Foremost, a. pabla, agla, auwal, pc sin ;^ Forenoon, s. pesbin, cbasbt, tio pahar-se ;
[inuqarrar k. pahle. Foreordain, v. age-se thabrana, peshtar Forepart, s. aga, agwara, pesb, muqad-
damat. Forerunner,
s. pesh-rau, pesh-numa. Foresee, v. age-se janna. Forest, s. jangal, besba. [rid rnkbna. Forestall, v. pesbdasti k. peshtar- se kbaForetell, v. pesh-goi k. pesb-kbabaii k. aqibat kabna. ;
Forethought, s. dur-andeshi, pesh-bandi. Forever, ad. hamesha, mudam, daim.
Forewam,
v.
agah
k.
kbabar
d. jatana.
jarimana, tawan, g-unabgan. Forfeit, v. kbona, quni k. qurqi L,
Forfeit,
s.
;
Forfeiture,
s.
qurq, zabti.
FOR lohar-khana, lohsar.
s.
Forge, Forge, v. jal-sazi k. Forgery, s. jal-sazi, tagallub, taqlnl. Forget, v. bhulna, faramosh k. gaflat k. Forgetful,a.bhulakkar,faramoshgar gcifil. Forgetfulncss, s. bliul, fai amoshi, gatiat. Forgive, v. bakhshna, muaf k. afu k. Forgiveness, s. muaf, afu, bakhshish, Fork, s. kanta, panja. [amurzish. Forked, a. kaiite-dar, shakh-dar, closhakh-dar. [shan. ;
a.
tanha, be-kas, lachar, pareForm, s. shakl, surat, daul, taswir, naqsha taur, ravish., dastur ; intizam ; takhta. Form, v. banana, paida k. shakl d. surat band-rakhna ; tartib k. khinchna fikr k. tadbir k. Forlorn, ;
;
;
a. chalni,
;
rasmf takalluf-rnizaj.
Formal, Formality, s. takallnf, tamallnq. Formation, s. banawat, tarkib.[qaddam. Former, a. pahla, agla,peshin,sabiq, mu;
Formerly,acZ.age,peshtar.sabiqwaqt-men Formidable, a. muhib, haibat-nak, hauluak. [ami. Formula, s. naqsha, qanun, dastur-uls. Fornication, haramkarf, zinakari, fisq. Fornicator, s. haramkar, zinakai', fasiq. v. Forsake, clihorna, chhor d. tiirk k. tyagna. [qasam khana. Forswear, s. qasam-se inkar k. ; jhuthi s. Fort, qila, hissar, kot, garh. Forth, ad. b4har, berun age, samhne. Forthwith, <:
s.
Fortification,
ilm-i-qilabandi
j
qila,
hissar.
Fortify, w.inazbut k. mustahkam k. sadd k.
Fortitude,
s.
Fortniirht,
s.
Fortress,
s.
FRA
60 a. age,
Forward, posh taiyar gustakh; kachcha, kham. v. Forward, barhana, mad ad k. dil, cluili, texi
Forwardness,s. 1
t
Fossil,
.
;
shokh,
;
[cliana. ;
paliTui-
gu.staklii;
;
kani, madaui, clhat.
[taiyari.
palna, parwarish k. tarbiyat k. Foster-brother, s. koka, dudh-bhai, rav.
Foster,
zai-bhai. s.
Foster-child,
Foster-dam,
le-palak, farzand-i-razai'. dai, dada, dudh-pilai.
s.
s.
Foster-father,
khasarn-i-dai, parwar-
inda-bap. Foster-sister,
dudh-bahin,razai-bahin.
s.
a.
maila, aluda, napak ; makruh, fasid, sharir baclsurat. v. Found, bunyad k. bina dalna, banana, mansub rakhna ; dhalna. [sar, jar.
Foul,
;
Foundation, s. bunyad, bina, niu asl, Founder, s. bani, binagar, sadabarti ; ;
kasera.
Founder, v. dub-jana, garq h. langra k. Foundery, s. loha galane-ka gluir. Foundling, s. park kiya him lark a. Fountain, s. chashma, ain, fauwara asl. Four, a. char, chahar. Fourfold, a. chau-giina, char-chand. ;
:
Fourfooted, a. char-paya, chahar-pa. Fourscore, a. asi, char-bisi. Foursquare, a. char-gosha, chau-kona. Fourteen, a. chaucla. Fourteenth, a. chaudhwan. Fourth, a. chautha, cliaharum.
Fowl, s. inurg, chiriya, ]iarinda, tair, Fowler, s. chiri-mar, saiy;'ul. Fowling-piece, x. shikari banduq. Fox, s. lomri, robah. Fraction, s. kasr hissa tukra, rez^i, ;
;
shika stag i,
torna. [fanf. Fragile, a. phuska, nazuk, shi'slia-basha ; Fragment, s. tukra, para, paivha, reza.
jurat, dileri, istiqlal, sabr. do-hafta, adh-nialiina.
Fracture,
qila, hissar, kot.
Fortuitous, n. ari/i, ittifaqf. Fortu i-war,iiek-bakht,bakhtyar, saaclat-inand. F-rrt ui lately, ad. uasili-sc, biikhlyari-se.
s.
,
s.
tut:,
khuslibo, an-, niahak.
;
.,iit,(f.klui.slil)udar,iiniattar.
i
.Foituui.', s.
tnal
;
qismat, iiasib, bakht
daulat
(..
na/uk,
h:\l-i-kiiatir s.
zaif, lani,
;
chaukath.
rainmal, muiiajjiui, ua-
a. chalis, chiliil.
[]>:r/;'r.
beqarar; kiiata-
,
jii-
Fortuuo-tellcr,
1 ony,
;
J-'i-ail,
";;i,
Frank,
a. sada-diJ,
bi'd'-dii,
garhna.
be' tukallul'.
FRI 'rank, s, be-mahsuli khatt f'aran
Yanknetis,
s.
kushada
IVaternal,a.baridari,baradarana,akhwi. Vaun-nity, .*. bluu-chara, bavadari. ti:-qa, kush. haiujinsiyat. fratricide, s. baradar-kushf, baradar[
ud, fareb, daga, Jala, chlial, tliagaf. fraudulent, a. daga-baz, hila-baz, farebf, 8.
danga, larai. freak, s. khiyal, wahain, lahar. Mvakish, a. clianchal, liar-dam khiyali. reL>,
khal, dag, magas. a. azad, chhuta-liua ; mukhtdr; be-
gimah
s.
nmjaz, lialal
;
sadiq
;
;
asuda
;
be-mahsul. jve, c. azad
k. klialas k. riha k. freebooter, s. qazzak, lutera, rah-zan. ^recdom,s. azadi ikhtiy ar, najat, faragat. freehold, s. zamindari, jgir, altamga. ,
apneikhtiyar-se karimana; be-panva, ku.s!iada-dili-se ; muft. s. khud-mukhtar, azad mard Freeman, 'I*
,
1
,
;
;
shahri.
Preeness,
sadagi, rasti
s.
;
sakhawat.
jight, s. bar-i-jahaz
naul, kiraya. [k.
;
French, a. Fransesi, Frans mulk-ka. Frenzy, s. juuuii, diwanagi, sarsam.[sir. ?requent,a ak sariya, barbar, lagatar, kaFrequent, r. amad-o-raft k. aya-jriya k. .
bsirbar jana. [barbar. Frequently, ad. aksar, beshtar, barha,
sard, thanda naya zorawar
<j..
;
;
;
Freshness,
s.
thandai
;
;
tar-o-taza, sarsurkh ; alona.
tazagi, sar-sabzi
iiau-rasi.
;
[na.
Fret^i'.ghis-janajragarnajkhijanajchnetFretful, a. clnrchira, nakhush, khafa. Friable,
a.
rez-nak, chur hone jog.
s.
Fringe,
;
afsurda
;
be-mu-
jhalar, tiraz, anchal. [habbat.
Frisk, v. kudakna, phudakna, uchhalna. Fritter, v. katarna, tukra-tukra k. wa(]t katna. [harza. ;
Frivolous, a. subuk, halka, nachiz, adna, Frock, s. angarkha, kurta jhagula, pesliFrog, s. menduk, guk. [waz. Frolic, s. khel, kalol, shokhi, tannnzf. Frolicsome, a. shokh, bazla-baz, achpal, j
khilar.
From, Front,
pr. se, ke, pas-se, az, an, min. s. samhn4, pesh, peshani, chihra,
munh
gustakhi, be-hayaf.
;
samne
Front, v. Frontier,
h.
muqabil
h.
[waiifi.
s.
;
ne-ka patthar. Free-will, s. mukhtari, ikhtiyar, raarzi. Freeze, v. jam janajam k.murijamidh.ya
.
[fat.
sarhadd, hadd, niarzbum, siFrontispiece, 6\ peshgah, peshana pesh-
free-school, s. khairati maktab. freestone, s. sang-i-regdar, imarat bana-
sabz
khairkhwah.
Friendship, s. dosti, van, muhabbat, ulFrigate, s. qism-i-jahaz jahgi. [haul. Fi-ight, s. dar, dahshat, wahshat, kliaui', i'. daraiia, dahshat dilana, bharFrighten, kana. Frigid, a. thamla, sard
mainur.
a. bhara-hua, pur,
hair.raina.,
fn-ckle,
[ashna. juma, adma, suk. s. dost, yar, muhibb, dostdar,
s.
Frightful, a. daraii, haulnak, khaufnak.
niakkar. S.
ghisao, ragar, malish.
s.
Friction,
Friday, Friend,
Friendless, a. be-dost, be-kas, be-chara. Friendly, a. dostana, yarana, mihrban,
dill, saf-dili.
'Yautic, a. diwana, samlai, niajniin.
Ya ught,
FRU
61
Frost,
6\
pala, jara, sarnia.
[taswir.
Froth, s. kaf, phen, j!rg; harza. Frothy, s. kaf- dar; subuk, halka. [ziddi. Froward, s. kajrai, khudraj', gustakh, Frowardness, s. chirchirahat, gustkhi,
Frown
5
Frown,
s.cln'n-ba-jabm,ghurki.[khudrai. v.
ghurakna, teorhi, charhana,
chin-ba-jabin h. Frozen, a. afsurda, munjamid. Fructify, v. phalana, barumand k. sa-
mar-dar
k.
Frugal, a. kifayati, juz-ras, kara-kharchi. Frugality, s. kifayat-shiari, ju/rasi, kamkharch. Cj a samara, nafa. Fruit, s. phal,mewa, bar
Fruitage,
s.
;
bachcha
;
nati-
phal-plialari, mcvvajat.
Fruitful, a. phaldar,
mowadar, bardar
jaujid ; bachcha-kash. Fruition, s. wusul, taraattu, kamyabi.
j
FYE
GAP
62
Fniitless,a.aphal,be-bar,be-faida,be-sud. Frustrate, v. mahrum k. naummed k. tor
G.
Full, a. pura, pur, bhara, mamur, ser. Fuller, s. dhobi, gazur, qazar. [mamana. Fully, ad. baldiubi,kholke ;bilkulliya,ta-
Gabble, v. bakna, barbarana, behuda bat kahna. Gabbler, s. bakwa, barbariya, hai Gad, v. harza-gai'di k. Gadfly, s. dans, khar-magas. Gag, v. munh band k. dhatthiyana. Gage, s. girau, gii-wj paimaish. Gaiety, s. see Gayety. Gain, s. hasil, nafa, faida, sud. Gain, v. kamana, hasil k. nafa uthana,
sen, Fulness, s. purapan, puri, bharti asudagi ; kasrat, firawam jasamat. Fulsome, a. na-pasand, resh-khand.
Gainer, s. nafa-yab, faida-yab. Gainful, a. faida-mand, sud-mand.
Fry,
v.
talna,
Fryingpan,
.s.
bhunna, biriyan
k.
[d.
taba, taba, tawa.
jalawan, indhan, hiraa, hezam. Fugitive, a. arm, chandroza, be-qarar ; bhagora. Fulfil, v. adak.bajalana, wafa k. tamam k. Fulfilment, s. ada, anjam, taniami, wafa. Fuel,
s.
;
;
Fume, s. dhuan, bhaph, bukhar, josh. Fumigate, v. dhuni d. bhaphara d. duclalud rakhna. [bukhar-kashi. Fumigation, s. bhaphara, dhuni lagani, Fun, s. khel, khillf, bazi.[dad, qabiliyat. Function, s. khidmat,uhda quwat, istia;
Fund, s. punji, may a, sai-maya, asl. Fundament, s. gand, kun, miqad, sufra. Fundamental, a. asli, bunyadi, zati, za;J, s.
Funnel,
.s.
Funny,
a.
dafn, taclfin, tajhiz.
[ruri.
dhuanra. maskhara, that hoi, shokh.
chonga,
naif,
Fur, s. postin, pashm, amur. Furbish, v. saiqal k. jila d. Furious, a. tund, tez, gazabnak, dfwaiia. Furl, v. lapetna, khiuchna. [chalis hath. Furlong, .s.mil-kaathwan hissa, char sau Furlough, s. chhutti, rukhsat. Furnace, s. bhattha, bhar, atashdan. Furnish,iJ. dena, sarbai'ah k. arasta k. saFurniture,
Furrow,
s.
asbab, saman, rakht.[jana. re^liari, cliin, khatt. [\va. s.
Further, ad.durtar, aurdiir, aurpare; alaFurther, v. madad d. insidadgari k. Fury, s. gazab, o liwaimgi. .Fuse, v. pighlan;,, galana, giidaz k. Fusible, Vusioi
". jf) tralaya j;i\vr.
;
pana jitna ;
;
khatir giriftari
Gainsay, v. radd-badal takrar k. Gait,
kah kashan.
s.
hawa, bad, nashn
s.
tufan, and In.
:
gazab, khusumat. Gall, v. ragarna, chamra chhilua chherna, diqq k. Gallant, a. zinatdar, zarif, buzurgwar ; sahib-i-adab dilawar, diler. Gallant, s. sahiq-i-na^akat ishq-baz. ranGall,
pit, safra
s.
;
;
;
;
di-baz
jawan-mard, gazi-mard.
;
Gallantly, ad. jawan-mardi-se, dilcrana. Gallantry, s. jawan-mardi ishq-bazi. Gallery, s. baramada, chliajja. Galley, .s. qism-i-jahax. taklifi, dukhdai, ranja\var. Galling, (rallipot, .s. kulhiya, martaban. Gallop, y. da])at, ti'xrawi, ta/. daur. ;
.
v.
(iallop,
(iall<\v,s,
dapatmi, .sarpat jana, 'lanrna. tlar,
>v.
jiliansi-kath.
(<;inil)lo, r. jiia kliclna,
qimar-bazi
r, N.
Gambol,
Game,
.s.
V
Caiiiut,
6'.
.'Ini,
I
p,
ilgulm.[fiuda.
Futile,a. snbuk,
ii,
t,
huiiluir.
k.
juari, qiniai'-ba/. piiar-ba/. x. kalol, alol, kiu-l. ku>l. bazi. khol, lab, (|imai- ; thai
u>r, s. juari, <jii.:a
.
(i;m-!-c]if,
un/.
sur.
nar.
taifa, jamftat.
s, -j-liiio-ka
(i:n)l. 8. (|aiil-k!,an:i, i
mukhalafat k.
chal, raftar, ravish, khiram.
s.
Galaxy, Gale,
k.
k.
sarau. kl
/.i:
clutk. ciih("l ; ]ii:Hnk ;
s:
GIN
63
Generation, s. paida"ish, tawallud; liasl zainaiia. L'-li.'iran.-i, pusht, pirhl Generative, a. muallid, janmau. :
;
Generosity,N. S ;ikh;iw:i!.i:tiyax],karaniat,
bakhshish, jawan-man if. Generous, a. s:ikli{, faiyaz, knrim, atabakhsh, jawan-mard. [dil-pasand. Genial,a.muallid,musmir;khatir-khwali, Genitive, a. izafat, halat-i-jarr.[zukawsit. Genius,s. kho, khaslat, sirat , zihn,fahm, Genteel, a. shaista, sahib-i-adab, zarif. Gentile, s. but-parast, kafir. [fat. (u-ntiliiy, s. klnilqiyat,muravvat; shara-
Gentle,
a.
mulaim, garib, halim
asl-z^ida,
;
shanf, [sahib.
Gentleman,
s.
Gentleness,
s.
mard-admi, miyan-adnu', mulaimat, hilm, gurbat.
Gently,ad.mulairaat-se,narmi-se,aliistc.
Gentry, s. ashraf, ashab-i-daulat, nujaba. Genuine, a. asil, khalis, gairaluda, saluh. Genus, s. jins, naua, firqa, qaum. Geographer, s. jugrafiya-dan.
Geography,
s.
jugrafiya, rasm-i-arz.
s. muhandis. [hat. Geometry, s. ilm-i-handasa, ilm-i-masaGerm, s. konpal, ankhwa.
Geometrician,
Gesture, s. waza, harakat, clhab, taur. Get, v. pana, hasil k. paida k. kamana, hath lagna, milna ; sikhna ; utlniu. Ghastly, a. murda-sa, bhutsa, dalishatGhost, s. bhut ; ruh j wahmi surat.[zada. Giant, s. deo, ifrit, mard-i-azimtan. Gibbet, s. phansi-ki lakri v. phansi d. Gibe, s. tana, tana-zani, istihza, tanz. Giddiness, s. dauran-i-sar, ghumri, ghur ni, tewar; chanchalai, beqarari. Giddy, a. sar-gardan chanchal,beqarar. Gift, s. bakhshish, inam, ata, dan, liiba. Gifted, a. sahib-i-quwat, qabiliyat-d&r, :
;
qudrat-mand. [land. Gigantic, a. qawi-haikal, ifnt-asa, buGiggle, v. khilkhilana, hansna. Gild, v. sunahla k. hall k. tilakari k. Gilding,
s.
ha!l-kari, tila-karf, zar-nitrari.
machhli-ka galphara, kankhala. Gimlet, s. barma.
Gill, s.
Gin,
s.
dam qism-i-sharab. adrak, ada, south, zanjabil.
phanda,
Ginger,
s.
;
GLO jhanak, jhanjhan, thanthan. jhanjhanana, thanthanana, jhanakna. Gird, v. bandhna, kasna, lapetna ihata k. s.
Gingle, Gingle,
v.
;
Girdle, Girl,
s.
kamarband,miyanband,patka.
s.
kanya, dukhtar. chanchal.
;
Girth, s. tang, pushtang, petf. Give, v. dena, bakhshna, may at k. ata ;
k.
;
;
Gladly, ad. khushi-se, shauq-se. [rami. G]adness,s.khushi,shadi,shadmani,khurGlance, s. m'gah, nazar, ramaq, jhaonli.
Gland,
s. gilti,
gulthi,
ghudud.
Glare, s. jhalak, jagmagahat, tab. [hur. Glaring,a.chamkfla;zahir,asbkara,mashGlass, s. shisha, ab-i-basta, ab-gina, piyala aina. [manind. Glassy, a. shishe-ka shfshe ya aine-ke Glaze, v. shisha jarna ; raugan d. muhra Glazier, s. aina jarne yalagane wala.[k. ;
;
Gleam, Gleam,
chamak, jhalak shua, parto. chamakna, jhalakna, tabanh.
s.
;
v.
Glean, v. khosha-chini k. chunna, binna. Glee, s. khushi, khurrami, shadf. Glide, v. ahiste bahna, jaii h. aldste jana. Glimmer, v. timtimana, jhilmilana. Glimmering, s. timtimahat, jhilrnilahat, kam-roshni. Glimpse, s. nazar-i-subuk jhilmilahat. ;
cliamakua, jhalakna, ujla h. (ihjbe, s. kuv;i, gola, gol ; jahan. C^loltular, a. gol, gola-sa, kurawi.
Glitter,
v.
('lobule,
Gloom,
s.
s.
i-awii.
gol-dana, goli,
dhumlai, tariki dil-tangi.[gir. ;
( Jloni!iy,i;. (lliutulajaTKiliL'ra ; diltaii;/, dil
hamd
Glojy, s. jalal, a/mat, l;iklii- liMind. i\\ndnh, tanf. [gurur r;;kliii;i. Glory, v.'fakhrk. if! ikl.ar'k. laf/:mi K. Glo88,S.jila, tiniln a, jhalak t: I'^iV.shnrali. :
;
Gloss,
v. ta\vjl k.
t-imruh
k.
bavau
k.
Glow, Glow,
dahakna, dagdagana, tabdar
v.
h.
h.
garm s.
tab, roshni,
garmi gazab ;
;
ishq.
jugni, shatab. Glue, s. sai-esh v. saresh lagana. Glutinous, a. chipchipa, laslasa, lasdar. Glutton, s. \ petti, akkal, shikam-purast bisvar-khor. Gluttonous, a. 3 s.
:
chhor d. ijazat d. qubul k. Giver, s. denewala, bakhshinda, dihiuda. Gizzard, s. pathri, sang dana. Glad, a. khush, khurram, shad, masrur. Gladden, u. khush k. Gladiator, s. shamsherbaz, saiyaf.
sompna
Glossy, a. chikna, ujla, jilwadar, muhradar. Glove, s. dastana, dastwana.
Glowworm,
larki, chhokrj,
Girlish, a. larki sa
GOR
64
;
Gnash, v. dant pisna, kichkichana. Gnat, s, machchhar, kutki, pashsha. Gnaw, v. kutarna, katna, chabna. Go, v. jana, chalna, jata-rahna tashnf, Goad, s. paina, ar, ankus. [le-jana. Goal, s. nishangah, manzil.,thikaiia,uiqGoat, s. bakra, bakri, buz. Gobble, v. ghapghap khana, bhakr.suu. Goblet, s. piyala, kasa, jam, katora. ;
Goblin,
s.
bLut, iinn,
ifrit
;
shaitan.
God, s. Khuda, Allah-tala but. Godhead, s. Khudaf, uluhiyat Khuda. [ri. Godliness,s. taqwa, khuda-parasti, dfnda;
;
Godly,a. ahl-i-taqwa, khuda-parast, dinGodown, s. godain, zakhira-khana.'V.ar. Going, s. jana, ehalna, raftar, rawau. Gold, s. sona, zar, tila. Golden, a. sonahla, zarrin, tila. Goldsmith, s. sonar, zargar, tila-kar. Gonorrhoea, s. sozak, parmeo. [nek. Good, a. achchha, bhala, khub, khush, Good,s. khubi',khair, khushi, neki, fa id a. Goodbye, s. Khuda, haii/, wida, salani. Goodnature, s. nek-khaslat, khu
Good morning', Goodnight,
s.
s.
sabah-til-khair
masa-ul-khair,
.'
sliab-ul-
khair.
Goodness, s. khubi, neki, l>h:dai, khiislii. Goods, s. asbb, c'hi/-basr, uial-u-i.-iaiu. Goodwill, .. khair-khwahi. Goose, s. hans, raj-hans, qaz alnnau. Gooseberry, >. pharphot&,xnewa-li (lore, c. SIIIL;- iii;irn;'i. dun mania, lhonk;
(idiv,
x.
Gorge,
kliun-i-liasla,
!;;\r!.'U l;i!
-\,
s. g;:
Cldrniandi/fj
akkal
h.
r.
um-nshshan bhukusua
bliukhna;
OKA s.
Gosling,
Gospel,
hnns-ka bachcha. khush-khabarf.
s. injil,
i, s. bat-chit, guft-go harza-go, behuda-go. Gourd, x. kaddu, lauki, petha. >'. naqras, niqris. [thambhna. k. >:, v. hukumat k. farman-rawai roverness, s. ustaui, atu. [rani, amal. ;
Government,
s.
hukumat,
riyasat, hukm-
Sovernor, s. hakim, farman-rawa, amil, nazini, sardar bara sahib. ;
Grown,
5.
pairahan, labada, jama, chap-
kan, peshwiiz. Grace, s. fazl, faiz, taufiq, inayat, mihrbani, lutf fazilat, hunr, jamal, zarafat hazur. jrraceful, a. jamil, zarif, latif, muazzaz. ;
;
Gracefulness, s. zebai, zarafat, lutf, jamal. Gracious.a. karim, rahim mihrban, latif. Shracionsly,cw?. mihrbani-se, na\vazish-se. Gradation, s. dai-ja, tadrjj, tartib, silsila. ;
ad.
"J-radually,
baqadam, Graft,
s.
ift, r.
darja-badarja,
qadam-
rafta-rafta.
paiwand
.?.
k.
qalam lagana.
Irammar,
;
Grape, ,. angur, inab. [se pakarna. Grapple, v. kushti k. pakarna, changulGrasp, s. qabza, panja, girift, pakar. Grasp, v. pakarna, gahna, girift k. Grass, s. ghas, kah, giyah, alaf. Grasscutter, s. ghasiyara. Grasshopper, s. phanga, tiddf. Grassy, a. ghasfla, kah-dar, purgiyah. Grate, s. jhanjhrf loha-ka. Grate, a. ragarna, ghisna; charcharana j azar d. bezar k. [namak-halal. a.
Gi-ateful,
ihsan-mand, shukr-guzar,
Gratification, khatirdari. u.
Gratify,
s.
farhat, tafrih, khushi,
[maqsadwar
khush
khatirnawaz
k.
k.
k.
Grating, s. jhanjhn, mushabbak. Gratis, ad. muft, yunhi. Gratitude, s. shukr-guzari, ihsanmandi, namak-halali ; haqq-shinasf. beGratuitous, a. muft, yunhi, inami Gratuity, s. inam, ata, bakhshish, [sabit. ;
Grave, Grave,
s.
madfan. muhib, bharf bam
gor, qabr, mazar,
a. sanjida,
;
;
na-tabdar.
qalam, shakh, paiwand.
anaj, galla, dana ; ratti reza, lakri-ki ans, r'esha.
Lrrain,
GEE
65
zarra,
s.
sarf-o-naho, qaida. s. qaida-dan, ahl-i-ilm-isarf-o-naho. [sarf-o-naho. Grammatical, a. ba- qaida, muwafiq-iad. Grammatically, qaide-se, bataur-islmrf-o-naho. [khana.
Grammarian,
rranaiy, s. go!4, anbar-khana, gallaGrand, a. azim, kabir, bara, muazzaz, buzurgwar. [wasa-i-pisarzada.
Gravel, s. kankar, kankarj, sangreza. Gravitate, v. jhukna, rujii h. mail h. Gravitation, s. mailan, istirja, jhukao. s.
Gravity,
kanat
;
sanjidagi, shikohmandi,
tam
saqalat.
Gravy, s. ab-gosht, yakhnf, ab-josh. Gray, a. khakistarf, kabra, sanjabf. Graze, v. charna, chugna ragra khana. Grazier, s. charwaha, rakhwala. ;
Grandchild, s. pota, poti, nati, natiu, na"rrancl daughter, s. poti, natin, nawasi. jrandee, s. umda, amir, sharif, rukn. jtrandeur, s. azmat, buzurgwari, barai, shan-o-shauqat, hashmat. irandfather, s. dada, nana, jadd. Grandmother, s. cladi, nani, jadda.
Grease, s. charbi, raugan. Grease, v. charbi malna, raugan lagana. Greasy, a. charbidar, chikna, raugani. Great, a. bara, azim, kalan, buzurgwar, qadir ; aslf, auwal hamila. Greatly, ad. bahut, nihayat, bashiddat, buzurgana, dilerana. [dagi shiddat. Greatness, s. barai, kalani, buzurgi, urnGreece, 5. Yunan. Greediness, s. lalach, tama, hirs. [chf.
|randson,s. pota,nati, nawasa, pisarzada. Granite, s. patthar ki qism. T-rant, v. dena, bakhshna; qabul k. riza k. Grant, s. bakhshish, ata, dan, inam. Granule, s. dana, rawa, kani.
Greedy, a. mar-bhukha, harfs, tami, lalaGreen, a. sabz, hara, naya, taza, kachclia. Green, s. sabza, hareri margzar, sabGreens, s. sag, sabzi, tarkari. [za-zar. Greet, v. salam d. sahib salamat k.
;
;
;
GEO Grenadier, 5. qadd-awar, sipalri, garandil.
Greyhound,
s.
tazi-kutta, shikari-kutta.
s. gril-dan, gosht kabab karneki jhanjhrj. Grief, s. gam, alam, ranj, afsos, dukh.
Gridiron,
Grievance, dukh.
s.
azar, sakhti, zulm, shiddat, [k.
gam-khana.
;
Grieve, v. azar d. ranj d. gam d. bezar Grieved, a. garngm, dilgir, ranjida. Grievous, a. dukh-dai, dardangez, gamGrill, v.
bhunna, biriyan
Grim,
a.
zisht-ru,
k.
[nak.
muhib,
durusht,
sakht-ru.
Grimace,
khis, bandarbhao, ru-kashi.
s.
GUT
G6
Grin, v. dant nikosna, khisiyana. Grind, v. pisna, bukna j bar d. tez k. ; satana, nichorna. Grinder, s. pisan-hara ; darh. Grindstone, s. san ; sang-i-fisan ; chakki. Gripe, s. pakar, girift, qabz, nichor ; zulm ; maror, dard-i-shikam.
Gripe, v. pakarna, nochna j marorna, pechish k. Gristle, s. kurri, chabnf haddi, guzruf. (frit, s. kani, daliya ; kankar, kirkir, reg. Gritty, a. balu-pur, kirkira, regamez. Groan, s. ah, karah.
Grow,
v.
ugna, jamna, barhna, h gurrana, karkarana. [!iona. Growth, s. barhti, roidagi, balidagi ta
Growl,
:
i-aqqi
s. pichh, mand, shola. Gruff, a. durusht, tursh, sakht.
ahmaq.
Grotto,
Grotesque,
khoh, kunj, ghar,
;
k;ih;ii'.
a. bad-surat, kaj, tirchha.
zamin, arz, mitti sabab, bais.
Ground, asl
s.
.s-.
bunyad,
j
(ironnd, a. /runin-par rakhna sulana ; miil k. ; kamil k.
;
bandiiq
be-sabab, be-bais, bernujib, be-tliikann, na-haqq. [kirava. Ground-rent, s. mal-.mi/ai i, /.umin-ka (ii-dimdlcss,
,
vc,
s. .s.
a.
majma, jamaat, amboh. kunj, daraklit.-/.ar. r. ringiia, lotna ;
faromaya rahu^,
khai'if h.
khwar ya
[rajna;
Grumble, v. kurkurana, fcartaraiu Grumbling, s. kurkurahat, barbarahat. Grunt, v. gui-rana, kankhna. Guana, s. qism-i-chhipkali, barii
:
Guarantee, s. zamin, kafil. [i Guard, s, pahra, nigahban, chaukidari Guard, v. hifazatk. himayat k. chauki k, Guardian, s. hafiz, muhafiz, hami, amin Guardianship, s. amiiii, amanatdari, muhafazat, nigahbani. s. amrut, safri am. Guess, s. qiyas, khiyal, guman, anda/a. Guess, v. qiyas k. khiyal k. guman k Guest, s. mihman, zaif, warid.[andaza k, Guidance,s.hidayat ag^vai;irshad,luikm, Guide, s. rah-numa, rahbar, hadi, uiur-
Guava,
3
fell al ana,
shid.
Guile, Guilt,
;
paidaish, hasil.
Gruel,
Grocer, s. pansari, baqqal. Groin, s. chaddha, janghasa.
;
;
Guide,
v.
afzaish
j
Grub, s. kira, kiri, kinn. [manw Grudge, s. kma, adawat-i-batini, dnsh Grudge, v. kma rakhna dareg k. Grudgingly, ad. narazi-se, hasad-se.
karahna, kaharna, ah-o-zari k.
Groan,
v.
rah-numai
v.
k.
hidayat
k. talimk,
hila, fareb, makr, daga-bazi. gnnah, khata, taqsir, qusur. Guiltless, a. be-gunah, be-taqsir, s.
s.
;
ra,
masum.
Guilty, a. gunah-gar,taqsir-war, mujrim-
Guinea,
s.
Guise, Guitar,
s.
Gulf,
Gulp, Gulp,
Gum, Gun,
surat,
s. sitar,
asln-ati.
shakal,
qitar.
kol, khalij, kund, naivti, qalii.
s.
Gullet,
Angiv/i
waja, taur [poshakj 3
dahak,
a
6'.
ghiint, jura, shnrb.
s.
gk4nfna) nigalna,garp>8ekhinJ
v. s.
gond,
s.
saintiir
:
luasiira, lisa.
bandiiq, top.
(iiiniier,
.-.
gulaiulaz.
(iuiipowdor, x. luirut, d^ru. Gush, v. zor-se jari k. bah-nikaliiii.
Gust, s. jhoka, jhakora Gut, 6\ ant, antri, Gutter,
*'.
;
zaiqa, n;
uiuhrij parnala, abrcz, nabdaru
HAX a.
Smtnval,
gale-men
halqi,
talaffuz
ryinua.stic, a. knsliti-ka,
pahhvan-ka.
H. /,;f. wah-wah hae haha [farosh. lalvrdasiier, 5. bisati, patwa, parchalabit, 6\ adat, kho, dastur, waza; libas. !
!
,
!
<
:Iabitable,o'..qabil-i-istiqamat,i almelaiq. s.
habitation, ralma.
niakan, ghar
;
sukunat, [maniul.
iabitual, a. dasturi, rasmi, rawaji, adi, labituate, v. kho-dalna, adat pakarna,
mamul bandhna.
[taiaal.
labituated, a. klio-gar, muranwaj, muslack, c. tukre-tukre k. para-para katna.
bad-surat aurat, churail. a. lagar, badshakl, zisht-ru. ola, pathar, tagarg, zhala.
Jail,
ole
v.
ilair, s,
parna
s.
lailstone,
bal,
;
saliib-salamat k.
;
kes.
a.
niue-dar, muina, bal-pur. lairy, 3ale, a. bhala-chaiiga, tandurust, tazailalf, a.
nim.
adha, nisf,
tawana.
lalfvvay, s. adha-rasta, darmiyan. diwan-khana. lall, s. dalan, aiwan rlallelnjah, s. al-hamd-ul-illahi. ;
lalloo,
lallow,
u.
lalkarna, pukarna.
mnqaddas
v.
k. taqdis k.
Hallowed, a. muqaddas, pak. Kalo, s. hala, kundal, mandal. Halt, v. langrana thaharjana, muqarn k. Halter, s. phausi bag-dor. Halve, v. adhiyana, do-nimk. nisfaiiisfi k. Hani, s. ran, jangh suar-ki namkin ran. Hamlet, s. khera, gaon, dih. ;
;
;
Hammer, Hammer, v. Hammock, s. s.
Hamper, Hamper,
s.
martol, hathora, hathauri. thonkna, marna, garhua. jahazi kliat.
uljhana, phansaua, dalna, azar d.
pech-men
Hamstring, v. patthe katna, pai marna. s. hath dast, panja khatt, likha.
Hand,
;
;
bay an
k.
Handmaid,
s. dasi, latindi, kanez, asfl. Handmill, s. chakki, asiya, dalenti. Handsel, s. buhnj, pahli farokh. Handsome, a. khubsiirat, khiislmuma, hasin, jamil, khub, karim. Handsomely, ad. ba-khubi, karimana, [karamat. jawanmardi-se. Handsomeness, s. khiibi, jawanmardi, Handwriting,s. dast-khatt,hath-ka likha.
Hang,
a.
dastkar, tez-dast, dast-qabil
;
d.
v.
latkana, tangna, phansi gal jhukna, faromail k. latakna. s. diwar-giri, parda, jhalar. Hangings, d.
;
;
Hangman,
s.
jallad, phansiyara. phenti, pechak, lachchha. Hankering, s. mail, ragbat, shauq, khwahish. [bakhi. Hap, s.ittifaq,sarguzasht,hadisa,qisrnat, be-riasib. a. kain-bakht, Hapless,
Hank,
s.
Haply, ad. shayad, ittifaqan, magar. Happen, v. hojaria, aparna, waqi h. Happily, ad. bhag-se, bakhtyarana, ba khair-o-khubf.
Happiness, s. khushi, saadat, asudahalf, kamraui. [mand, kamran. Happy, a. khush, shad, khair, saadar-
Harangue,
s.
kalain,
taqrfr,
khitiii),
sukhn. [tasdi k. Harass, v. thakana, satana, taklif d. Harbinger, s. agwa,peshrau,inuqaddam. Harbour, s. bandar, kol ; panah, malja.
Hard,
dala, dalwa, tokri.
v.
lejaria.
taiyar.
ola, zhala, tagarg. [bulana.
mu, mue,
dena, hathon hath sompna,
tez-dasti. [gochha. Handkerchief, s. rumal, dastmal, ans. bahana. bent Handle, dasta, qabza, Handle, r. hath lagina ; muamala k. ;
Handy,
laggard, lail, s.
v.
pakarke
Handbreadth,*.cliar-angul,chao,chappa. Handcuff, s. hatu-kari. Handful, s. muthi-bhar, pur-musht. Handiness, s. dastkari, dast-qabiliyat,
gardish, ghurni, daur. [4yr;uion, Gryves, s. beri, paekari, zanjir-i-pai. ,<.
s.
Hand, luitii
kiya jata.
lag,
HA.E
67
a.
sakht, kara, mazbut
;
dunlnvar,
mushkil, shadid, bhari.
Hard, ad. qarib, nazdik, pas; musii;..;shitabi ; qat-se, mihnat-se ; jaldf, zor-se, shiddat-se.
HAT
HEA
68
v. sakht k. kara k. pathrana barqarar k. [dard. Hardhearted, a. sang-dil, be-rahm, beHardiness, s. dileri mazbuti gustakhi. Hardly, ad. mushkil-se, dushwari-se
Harden,
;
s.
Haughtiness,
;
magrurf, takab-
guriir,
ghamand. [maiidi.j Haughty, a. magi'ur, mutakabbir, ghabur,
khfnchna, ghasitna, ainchna. s. ran, jangh putha. [basna. amad-o-raffc k. ana-jana, rahna, Haunt, Haunt, s. amad-o-raft-ki jagah, basa, v.
Haul,
;
Haunch,
;
durushti-se.
;
v.
Hardness, s. mazbuti, sangfni, sakhti, dushwari, sang-dili, durushtf, be-dardi Hardship, s. sakht mihnat, tasdia, ranj, musibat.
Hautboy, s. shahnae, sarnae. [thikana. Have, v. rakhna, pana, pas h. dakhl k.
.
tasarruf-men lena.
Hardware, s. lokhar, asbab-i-ahan. Hardy, a. mazbut, shah-zor, qawi, diler, Hare, s. khargosh, kharha. [mardana.
Haven, s. bandar, kol panah. Havock, s. kharabi, tabahi, wirani.
Harebrained,a.chanchal; hawassbakhta. Harem, s. haram-sara, zanana. Hark, int. suno kan rakho
Hawker, Hay, s. sukhi-ghas,
!
s.
Harlot,
Harm, Harm,
v.
Harmless, a. be-nuqsan, be-ziyan, be-gnHarmonious, a. ham-ahang, khushawaz, pursoz ; muwafiq. Harmony, s. hamahangi, hamsazi, mel, ittihad, muwafiqat. Hamess, s. saz, saman, saranjam ; silah. Har]?, s. barbat, chang, bin. Harper, s. barbat-nawaz, changi. Harpoon, s. barchhi, ballam. Han'ow, s. henga, sarawan. Harsh, a. kara, tursh, talkh, nakhush ;
durusht, tursh-mizaj.
Harshness,
s.
kharkharahat, sakhti, tnr-
shi, talkhi, durushti, shiddat.
Hart, s. liaran, hama. Harvest, s. fasl, khari f, khirman mahsul. Hash, v. qjma k. tukra tukra k;
Haste, s.jaldi, shitabf, chalakf 71,
T.
daurana. <"1.
jhapnt. jaldi k. shitabf k. daurna,
Hsi.^tily, a. jald, sliital>, lic-lihaz, .s.
tandkho,
top), kulah. ;i,
ini/iij.
bachcha
})andhna, uthana. iinlclicl, >. tubni kulhari. Hate, r. nafrat k. kina r. 1
,
Hateful, a. makruli,
Hatred,
;
[tadbiri-so. jnldf-sp. turt, jhapat ke, be-
Hasty, Ifat,
s.
Hawk,
!
kasbf, fahisha, zaniya. nuqsan, ziyan, zarar, zabuni. nuqsan k. ziyan k.[nah, bhola.
s.
;
[
uikulna
diishniain
k,-u;'iliiy:ii
k:irili, TH;IVIK|,
:
r.
k.
bura.
nafrat, karaliiyat, duslimoni.
s.
baz, jurra, shikra. s. pheri-wala, dast-farosh. alaf.
[qimarbazi.
Hazard, s. andesha, khatra, jokhim jua^ Haze, s. kuhra, kuhasa. He, p. wah, wuh, usne. Head, s. sar, sir, mund sardar, salar. Head, v. sardar h. salar h. hukumat k. ;
|
;
Headache, Headland,
s.
dard-i-sar, sudaa, sir-dukh.
s,
sar-i-zamm, ras-i-jubal. Headlong-, a. aivndha-sir, sarnigun; be lihaz se, nag&h. Headstrong, a. sar-kash, magra, s;nv.or. Heal,r.changa k.shifad. aramk.; rafa k. Health, s.tandurastijSihhat, aram, afiyar. Healthy, a. blmlachauga, tandurust, sa-
hih-o-salim. s.
Heap, Heap,
v.
dher, anbar, tiida. dher Ingana, anbar
[jama k. rud;i
k. k.
Hear, sunna,k:'uilau-ana, mutawajjih h. Hearer, s. sunne-wiila, sami. Hearing, s. sunawat, samaat, istim^. Hearken, v. surma, kan lagana ya dharna. v.
Hearsay,s. suin'-simai II<\'u'si>,
Heart,
li;u
,
shulirat,nt\vhh.
imu-da-ki-gari. dil, qalb, khatir ; dariin,
.s.
..
magz,
giida; shafaqat. Hcai-t-achc, .s. dard-i-dil, dil-tangi, tram. Heart-burn, .s. ami-pit, danl-i-shikm. I! carl -burning, s. kina. biiirx. Heart-oasijig, <>. dil-Hi-arn, dilasa. Hcai'iily, ml. dil-o-jan-se, shauq-se; dilu'-dil. kholke, sadi(|aiia. Heartless, a. be-dil, nu-inard. lic-ralun, llrarry, a. tandurust, qawi, NUT
sadiq, saf-dil.
IT
Heat, Heat,
EX
s.
garmi, tab, hararat, atashmi/aji
v.
garm
l!<\-Ht'd,
k.
gann&na, josh-meg
iranii,
nibdar
:
.
Uiiui.
ira/ab-nak.
Icnth,
1
1
x.
eat lienism,
Heave,
x. but-parasti, kufr, jahalat. uthiina; phenkna; phiilna;
v.
hamphna
ubakna.
;
Heaven, s. asraan,falak Heavenly, a. asmani, s.
;
Hereafter, ad. bad-iske, bad azin, ainda.
[gfim.
Hereditary, a. maurusi, milki, abai. Herein, ad. is-men, is-bich. Heresy, s. bidat, ilhad, rafizat. Heretic, s. bidati, mulhid, rafizi. Herewith, ad. iske sath, ba-in, usi-waqt. Hei'itage, s. irs, miras, wirasat, warsa.
bojh, bhar,
saqalat
ranj,
;
;
;
;
Heedful, a khabardar, mutawajjih, hoshHeel, s. eri, pashna. [yar. Heifer, s. bachhiya, kalor, osar. [tamam. Height, s.uncliai, bulandi ; farazi, kanial, Heighten, v. uncha k. barhana, charhana, ziyada k. Heinous, a. sharir, shadid, zabun, sakht. Heir, s. waris, wali-ahd, hacjq-dar.
warisa, zan-i-haqq-dar. Helioscope, s. clur-bin, aftab-bin. Hell,
s.
jahannam, dozakh,
s.
Helmet,
s.
khod, magfar.
Helmsman, s. manjhi. Help, s. madad, imdad, madadgarf
dast-
,
giri, istianat. v. madad k. imdad k. yari k. dast d. Helpful, a. madadgar, muavvin, mufid. Helpless,a.be-chara, la-char, be-maqdur. Helterskelter, ad, ulajhpulajh, be-tartib-
Help,
Hem,
s.
magzi, sanjaf, kor.
[se.
Hemisphere, s. nisf-ul-arz, nimkura. Hemistich, s. misra, tuk.
Hemp,
s.
;
ie-waste,
no
!
is-liye,
chale-jao
!
idliar-se
is-masdar-se
Hermaphrodite,
s.
khunsa, mukhannas,
hijra.
Hermit,
{[hid. s.
gosha-nashm, sahranishin,
za-
Hermitage,s.gosha,hujra,khilwat-khana. Hero, s. bahadur, gazf-mard, rustam.
Heroism,s.bahaduri, shujaat,jurat, dilen. s. buti-mar, mahi-khwar, bagla.
Heron,
Herself, p. ap, ap-hi, khud. Hesitate, v. pas-o-pesh k. hais-bais-men h.
waswas s.
[bha, waswas. pas-o-pesh, hais-bais, slmkhilafi-din, bidati, khariju
k.
;
Hexagonal, a. shash-gosha, shash-pahlu, musaddas. Hexameter, s. musaddas bait, khatpad. Hiccup, s. hichki. [makhfi. Hidden, a. chippa, poshfda, nihufta, Hide, u. chhipana, poshida k. lukana. Hide, s. khal, chamra, post. Hideous, a. zisht-ru, bad-surat, makruh, Hie, v. jaldi chalna. [khaufnak. Hieroglyphic, s. harf-i-naqshi. High, a. uncha, buland, faraz, all magrur, mutakabbir ; garan, niahanga. Highlander, s. pahari, kohistani. [yada. Highly, ad. bahiit, nihayat, bashiddat, ziHiglnuinded, a. mutakabbir, magrur, ;
san, pat, pat\va.
Hen, s. murgi mada. Hence, ad. yahan-se, ihan-se,
is-se, is-par, az-in.
Heterodox, a. Heterogeneous, a. na-muwafiq, gair-jins, mukhalif. Hew, v. kat dalna, tarashna, katkut k.
saqr.
s. kutki, kharbaq. pat-war, sukkan, khala.
s.
Hereby, ad.
Hesitation,
Hellebore,
Helm,
baldi-
bihisht, jannat. bihishtf,
falaki,
Heavy, a. bhari, snngfn, saqil gamnak, gamgin dushwar,sust, kahil ahmaq. Hebrew, s. Ibrani, Ibri, Yahudi. Hedge, s. bar, bara, ghera, ihata, jharbanHedgehog, s. sahi, khar-pusht. [df. Heed, 5. dhiyan, lihaz, klial)ardari.
Heiress,
Herdsman, s. gallc-ban, charwa^ha,
Here, ad. ihan, yahan, is-jagah, idhar.
jannati.
Heaviness,
Heptagon, .s. haft-gosha, haft-pah In. Her, p. uska, usko. [dan. Herald, s. iminadi, dliiiulhoriya tamgaHerb, s. nabat, buta, jan, sag, sab/a. Herbage, x. ghas-pat, sabza, charai. Herd, x. galla, jhund, jatha, garoh. [ya. ;
jhar-dar mnitUin. Heathen, x. but-parast, inuslirik, kafir. 1
HIG
69
;
din-
[iske, ainda.
Henceforth, ad. ab-se, is-waqt-se, bad-
ali-taba.
Highness,
[janab-i-ali. s.
unchai,
bulandi
;
hazrat,
HOG High-treason,
s.
bagawat, khiyanat, na-
mak-harami. s. jawar, charhao, madd. Highway, s. shah-rah, sarak, bara-rasta. Highwayman, s. rah-zan, qazzak.
High-water,
Hilarity, s. khush-diliya hali, hansi, khu-
chhota pahar, pushta.
s.
Hill,
Hillock,
[shi.
s. tila,
pahari. Hilly, a. pahari, koh-sar. Hilt, s. rmith, qabza, dasta. Him, p. usko, isko. Himself, p. ap, ap-hi, khud. Hind, s. harm', [zahamat k. Hinder, v. rokna, atkana, mana k. muHinderance, s. atkao, rukao, muzahamat, sadd.
Hindermost, a. pichhla, pichhari, akhir. Hinge, s. qabza, nar-mada, chul. Hint, s. ishara, kinaya, ima, ramz. Hip,
s.
Hire,
s.
darya-i-ghora. kiraya, ajura, mazduri, bhara. lena kiraya ya k. bhara d.
s.
Hii-e, v.
Hoist, v. uthana, charhana, uncha k. Hold, v. pakarna, gahna, girift k. rakhna, samana, shamilh. ; thambhna rahna. Hold,s. girift ; asra ; qaid-khaiia dahra ;
;
garhi.
Hireling, s. ajura- dar, mazclur, thikedar. His, p. uska, iska. Hiss, s. phunkar, hisht, safir ; tali-mar. Hiss, v. phunkarna, phanphanana ; tali
Holder, s. rakhne-wala, Hole, s. garha, sui-akh, chhed, Holiday, s. id, teohai\
marna.
!
Homage,
farman-bardari,
s.
Hoar, a. sufaid, pakka. Hoard, punji, maya, jama, ginij. Hoard, v. jama k. puuji k. ganj k.
a. rastbaz, diyanat-dar, salili, sadiq, sachcha. Honestly, ad. rasti-se, salihana, sahqan.
Honest,
pala, kohar. 1
v.
laiurriina, ruat.akta
l)hut, parot, s.
i i
i
1
't
a-
chaln^.
haulnak
siirat.
huqqa-bazi, bazigari.
Hoe, s. kudali, ])lii"r:i. Hog, s. suar, klitik, khinxir. suar-ka ghar, kliiiizir-kliana. Hogety, Hogshead, .. ek map-ka pipa. .s.
s.
rasti, diyanat, ridq,aachohf. shahd, asal, madh. [khana.
s.
Honoui',
s.
chatta,
s. abrii,
buzurgi;
shan,
hurmat,
shalul-
iz/at, a/.inat,
rasti.
Honour, v. izzat d. muatabar r. Honourable, a. sahib-i-i/.zat, nuihtarain, Honorary, a. jzzat-bakhsh, fakhira. Hood, s. kuhih, sarposh, urhni. Hoof, s. sum, khiii unl. Hook, s. ankrai, ciullab, kantiya, Hoop, s. ktindlf, li'lii'rn, lialtja. Hoot, s. shor, gul, tali. Hop, *. kiid, kudak ((isiii-i-daT-nkht. Hop, v. phudakna, kudakna, laiiLirana. Hope, N. uinnu'd, as;i, asnl, tawa(|(|U. Hopeful, a. uiunu'iUviir, mutowaqqj, 1
gulii-gii-ifta. fgi.
-ness, s. giriftagi awaz, ,n 1 il -_c llniiry, ". sal'i-d, sulaiil, ])akk;i-l)al. .
Holl)lc,
Honey,
abru-dar, sadiq.
.s.
Hobgoblin, t. Hocus-pocus,
itaat, baiat,
s. apna ghar, makan, watn, mulk. Homely, a. sada, natarashida, bcnazakat. Home-made, a. khanaji, khanasaz, desi. Homicide, s, mardum-kusli ya kushi. Homogeneous, a. ham-jins, eksan, muHone, s. pathri, sili. [waiiq.
Honeycomb,
s.
!
taslimat.
Hit, v. mania, lagana, pahunchna. Hither, ad. yalian, idhar, istaraf. Hiiherto, ad. ab-tak, hanoz, yahan-tak. Hive, s. chhatta, zaiibur-khana.
bhari-awa/,
!
!
Hollow, s. khokh, phonk, garha. Holocaust, s. sokhta, qurban. Holy, a. pak, parsa, muqaddas. Holy-Ghost, s. Euh-ul-quds. Holy-writ, s. kitab-i-mnqaddas.
Honesty,
,
c, a.
bil.
Holiness, s. paki, parsai, taqdis, taqwa. Hollo, int. are ai ho aji Hollow, a. khali, khokhla, mujauwaf; awaz ; gambhir riyakar, be-wafa.
Historian, s. tawarikh-navis, muwarrikh. History, *. tarikh, tawarikh, dastan qissa.
Hoar-frost,
-,
[niutasarrif. darinda, dar,
Home,
kula, puth, surin.
Hippopotamus,
HOP
70
.
!
;
li.iiihar.
Hopeless,
a.
na-uumied,
may us,
lachar.
HOU Horde,
urdu
5.
;
taifa,
guroh.
ufuq, kimira-i-asman. *'. dar tariq-i-musawi, Horizontally, uiii-ki barabnv. s.
Horizon,
Horn,
sing, shakh, qarn. .1, ". sing-dar, shakh-dar. s. birni, zambiir. Hornet, s.
Horologe, s. ghari, saat-numa. Horoscope, s. akhtar, burj-i-tali, zaicha. Horrible, } a.haul-nak,haibat-nak,wah> shat, angez, makruli. Horrid, Horror, s. haibat, haul, wahshat, nafrat. Horse, s. ghora, asp. Horseback, s. ghore-par sawar. Horsebreaker, s. chabuk- sawar. [farosh. Horse-dealer, s. ghore-ki saudagar, aspHorse-doctor, s. salotri, charpayon-ka Horseman, s. sawar, shah-sawar.[tabib. Horse-race, s. ghur-daur, taz. Horse-radish, s. sahajna-ki jar. Horseshoe, s. nal. Horticulture, s. bag-baui, malf-gari. Hose, s. moze, jurrab, pa-taba. Hosier, s. moze-farosh, jurrab-gar. Hospitable, a. mihmaii-dar ya parwar, saiyah-dost. Hospital, s. bimar-khjma, darush-shifa. Hospitality, s. mihniaii-dari, parwarj, mezbani, ziyafat. [khana. Host, s. mihmandar, niezban, sahib-i-
yargamal, kafil. kadbanu, mihmandar zan. Hostile, a. mnkhalif, dushmani, harbi. Hostility, s. mukhalafat, dushmani, ada-
Hostage,
s. ol,
s.
Hostess,
garm, tabdar, tez, atashi Hotel, s. Angrezi sarae. a.
Hound, Hour,
s.
;
mast.
shikan-kutta.
ghari, saat, ghanta. Hourglass, s. shisha-i-saat, shisha-i-reg. a. har ghari, har saat, dafatan. Hourly,
kothi
s.
ghar, inakan, haweli, khana.
gharana,khaudan,nasl majlis. Housebreaker, s. sendhiya, sendh-chor. Household, s. gharana, khandan. Housekeeping, s. khanadari, nafaqa. Houserent, s. ghai'-ka kiraya. Housewife, s. kudbauu, zau-i-khana dar. ;
girliasti.
IIovci-, v. para-phiriia, thahar-rnliiia.
How,
ad. kaisa, kis-tarah, kyiinkar, chi-
guna ? [tisparbhi. However, ad. wa-lekin, magar, tobhi, Howl, v. bhaunkna, pukarna, walwala k. Hubbub, s. gulgul, gauga, haiik-pukar, harbari.
Hue, s. rang, gun hank-pukar, shorgul. Hug, v. chhati lagana, bagal-rncn lena. Huge, a. bara, kalan, azim. ;
^ kho1 -
Hum, gungunana, bhinbhinana. Human, a. insani, bashari, admi-ka. Humane, a. dardmand, i-ahm dil, halim. v.
Humanity, s. admiyat, insanfyat narrndili, dardmandf. [khaksar. Humble, a. garib, miskin, farotan, k. farotan nicha k. r, v. Humble, past tahqir k. halim k. Humble-bee, s. ali, madhukar, zambura. ;
Humbly, ad. garibana, farotani-se, ajiziHumid, a. nam, tar, abi, martub, sila.[se. s. namj, tari, rutubat, tarawat, sil. Humiliation, s. farotani, wazaat, zaraat. Humility, s. inkisari, khak-sari, garibi, dabao. [tifa-go. Humorous, a. thathol, khush-taba, la-
Humidity,
Humour, s. ras, tari, ab, khilt; mizaj, kho bazla, latif, thathe-bazi. [zi r. Humour, v. khatir r. nazbarclari k. mar;
s.
kuza, kubrai, kohan.
a. kuza-pusht, kubra, khamida-pusht. Hundred, a. sau, sad pargana. Hunger, s. bhukh, gursanagi, ishtiha. Hungry, a. bhukha, gursana. Hunt, v. shikar k. said k. dhundlma. Hunt, s. shikar, said. Hunter, s. shikari, saiyad. Hurl, v. zor-se phenkna, gira-dena. Hurrahjint. jaijaikar,afrm sad afrin,sha-
Hump-backed,
;
s.
House,
Housewifery, s. khanadari, Hovel, s. jhompra, kothi.
Hump,
\vat, larai.
Hot,
HUR
71
;
;
Hurricane,s. andhi,tufan,girdban.[bash. Hurry, s. jaldi, shitabi, tagapu, harbari.
Hurt,
s.
chot,
zakhm, ziyau,
/arur.
IGN chot
v.
Hurt,
Hurtful, zabun.
a.
Husband,
d.
zakhm
d.
nuqsan
bura, bad, kharab, nasaz. .
[zauj.
Illegal, a. khilaf-i-shara,
Husbandman,
k..
s.
kisan, kishtkar, niazari,
s.
kisnai, kishtkarf, ziraat.
Husbandry, Hush, int. chup khamosh Husk, s. chhilka, bakla, post, bhusi. Hut, s. jhompra, chhappar, kulba. !
sumbal-i-hindi
s.
Hyacinth,
!
;
asman-ju-
s.
jlm-i-abrawani. ab-i-paimana. nafrin-i-ab (qism-i-maH}>-drophobia,
Hydrometer,
s.
s.
Hyena,
Hymn,
s.
charg, kaftar, lakra. ilahi sarod, munqabat. s.
Hypocrisy, Hypocrite,
s.
Hypothesis,
makr, makkar, mumakr-amez.
^ riyakar,
Hypocritical, a. )
rai,
qiyas, andaza.
;
haram, na-rawa, na-jaiz. Illiterate, a. na-khwanda, jahil, nadan. bad-khoi-khaslat, niliadi-
s.
Ill-nature, batini.
[batin. ;
kharabf.
Ill-timed, a. be-mauqa, be-waqt-ka. Ill-treatment,s.bad-sul uk, bad-muamila. Illude,
bhulana,
banana,
v.
chhalna,
fareb d.
[farog.
bakhsh.
p. main, main ap. Ice, s. barf, yakli. Idea,s. khiyal, wahm, tasauwur, samajh. Ideal, a. khiyali, wahmi, mutasauwar. Identity, s. eksani, mutabaqat.
muhawara, rozmarra, istilah. abla, ahmaq, gaodi. [da, harxa.
s.
s.
bad kho-mizaj, nihad-
a.
bimari, maraz, azar
s.
Illumination, tanwir, tajalli, roshni, Illuminator, s. tajalli-kar, afrozinda, mir-
I,
Idiot,
na-khwandani, bad-khatt.
s.
I.
Idiom,
[rust.
haram, nadu-
Illegitimacy, s. haram-zadagi, bad-asli. Illegitimate, a. haramzada, bad-asl, walad-uz-zinna. Ill-favoured, a. zisht-ru, bad-surat. Illiberal, a. tang-dast, be-faiz hila-baz.
Illness,
salus.
riya, riyakari,
.9.
bimar,
dumsti-se.
Ill-natured,
raz). s.
;
Illicit, a.
qisra-i-jauhar.
Hydraulics,
zabdn
Illegally, ad. shara-ki bai'khilafi-se, naIllegible, a.
diliqan.
m,
111, a.
muzirr, ziyankar, nuqsani,
khasam. shauhar, khawind,
s.
1MB
72
roshan
Illuminate, Illumine,
"^
'
k. ujala k.
munauwar
k.
dhokha, chhal, fareb, khiyal. vaug-
s.
Illusion,
(
)
Illusive, a. surat-haram, khiyali,
amez. Illustrate, v. tafsir k.
wazih
k.
bay an
k.
Illustration, s. tafsir, tauzih, bayan, tal)ir. Illustrative, a.
mubaiyan,
inusliari'ili.
Idle, a. sust, kahil, bekar, majhul, behu-
Illustrious, a.
Idleness, s. susti, kahili, majhuli, bekari. Idol, s. but, sanam, murat. Idolater, s. lmt-p:irast, mushrik. Idolatry, s. but-parastf, ib;idat-i-sanam.
nam. buzurgwar. Image, s. murat, nigar, shakl, but, saIin:!.Lrinable, a. qiyas-o-guman-ke (jabil, mutasauwar. Imaginary, khiyali, gumani, wahmi. Imagination, s. khiyal, qiyas, walmi, gu-
janna, mahbub r. agar, -ar, jo, g O Ignis-fatuus, s. chlialawa. Ignite, u. ag lagiina, jalana jaln:i. fla. Ignoble, a. bad-asl, kanu'iia, nfijins, rizaJ
.
;
Ignominious,
a.
ruswa, badnam, qabih,
Ignominy,
s.
LgDOranoe,
s.
ruswai, btuliuiiiu', fazihat. nadani, jaluilat,
'
:iit,
\
.
mn,
'i.
iimian,
jjiliil,
bcwaiii'ifi.
licwaci;
aiitly,ad. nadanista,jahilana,anja-
tnsainvar.
Imagine,
s.
natawaiu.
kam-aqli. v.
hnbittcr, lmb]-u(%
Imbue,
u. /.
gumau
k.
/uf, kain-xihni, [biil k.
sokhna, jazb k. <jatalkh k. kar\v:i k. ranjida k.
]n'-l(Mi3,
v.
[mbolden,
[samajlnia.
kliiyal k. qiyas k.
v.
Imbecility,
Imbibe,
m4yub.
namwar, nami, muniiax,
r.
diler k.
bhigon,
himmat
d.
dubdiia, nliula k.
rangna, racliana, rangin k.
IMP paira\vi k. tatablm k. taqlid k.
v.
naqil, niutatabbi, pairau.
s.
Immaculate, a. be aib, be-jirm, pak, saf. Immaterial, a. mujarrad, bewajud, gairmaddi na-muzaiqa, be-qadr. Immature, a. kachcha, kham, na-pukht, na-rasida, be-waqt.
[sidagi.
kachchai, khami, na-raImmeasurable, a. be-andaza, be-hadd,
luknat.
Impel,
be-iutiha.
nazdik pahunchna. a. qarib nazdik, mushrif. Impenetrable, a. na-dukhul-pazir, beguzara. [gair-nadamat. Impenitent, a. be-tauba, be-pashimani, Imperative, a. farmai, hukumati amr.
Impending,
[payan.
Immense, a. be-nihayat, be-qiyas, beImmensely, ad. uihayat, hadd-se ziyada,
Immerge, Immerse,
")
;
Imperceptible,a.na-malum
[be-qiyasi.
'
lana.
Immersion, s. garq, gota, dubki. Immethodical, a. be-intizam, be-uslub,
a.
be-andaza, be-hadd, ni-
baqi.
[chashm. be-sharm, shokh-
zabuu. [buni. Immorality, s. bad- an', badi, burai, zaImmortal, a. be-marg, la-zawal, baqi, qaiyum. Immortality, s. haiyat-i-jawidani, baqa. Immortalize, v. namawar k. namdar k. [wan. baqi r. Immoveable, a. qaim, mustaqill, na-raImmunity, s. muat'i, makhlasi, riliai, azaImmure, v. gherna, baud k. qaid k. [df. Immutability, s. be-tabclili, sabat, ek hali. Immutable, a. be-tabdil, be-tagir, ek hal. Is
v.
nuqsan Impart,
k.
v.
ghatana,
kam
k.
[zalim.
Imperious, a. hukumati, mutakabbir, Imperishable, a. la-zawal, na-murdani,
Immodest, a. be-haiy a, Jmmodesty, s. be-liijabi, bc-haiyai. Immolate, u. qui-bani k. zalm k. fida k. Immoral, a. bad-kirdar, bad-waza, bura,
Impair,
[qis.
tani.
be-taur, be-daul. Imminent, a. nazdik, qarib, mushrif.
hayat.
na-mahsas,
Imperfect, a. na-tamam, na-karnil, iiaImperfection, s. aib, qusur, kaini, iiaqs. Imperial, a. badshahi, shahanshahi sul-
,
Immoderate,
;
ahiste ahiste.
s. be-nihayati, be-payani, k. gota diV clubana, garq
j
chalana, daurana, dhakiyana. latak rahna, mushrif h. qarib
v.
h.
Immediate, a. qarib, bilfial, filfaur.[hal. Immediately, ad. abhi, fauran, turt, darImmemorial, a. yad-se bahar, qadim,
Immensity,
v.
Impend,
ba-kasrat.
[mizajbe-sabr, be-istiqlal, tex. baramad k. nalish k.
Impeach, v. Impeachment, s. baramad, nalish, dawa. Impede, v. atkana, rokna, muzahimat k. Impediment, s. atkao, rok, muzahimat ;
.
sabiq.
be-tarafd^n',
a.
Impatient,
;
Immaturity,
s.
mizaji.
adl, insaf,
be-yu/ara, band, [rasti. be-sabri, be-istiqlali, te/-
a.
Impassable, Impatience,
lmitatioiv.pairu\yi.f;u;il)l>u,!;iqlid,i);u[l.
Imitator,
s.
Impartiality,
liuit:\ble,a. qabil-i-taqlid, tatabbu-pazfr.
Imitate,
IMP
73
bigarna,
[dena, bakhshna. kahna, batlana, samjhana
;
Impartial, a. adil, munsif, be- gai-az, sadiq.
Impersonal, a. fial-i-befai, arnr-i-gaib. Impertinence, s. be-adabi, gustakhf, magrai. [harza, be-hiida. Impertinent, a. be-adab, gustakh, magra ; Impertinently,
Impetuosity,
tezi,
tundi, garmi, shid-
dat, galba.
[galib*
Impetuous, a. tez, tund, garm, shadid, Impetus, s. tezrawf, zor, qmvat. Impiety, s. be-dini, ilhad, kufr. Impious, a. be-din, inulhid, katir, zindi'q. Implacable, a. be-rahm, sang-dil, sak itImplant, v. ropna, lagana, rakhna. [dil. I
Implement, ranjam. Implicate,
v.
a.
Implicit,
s.
hathyar,
alat, auzar, sa-
phasana, giriftar k. pech k. tamam, kamil mafhurn, ;
muradi.
[nzr.
Implicitly, ad. kamilana,
Implore,
v.
dua
tamaman,
l>ila
k. iltija k, iiiinnat k.
IMP
mam
v.
Imply,
r.
murad
r.
dalalat k.
Impropriety, s. na-shaistagi, na-maquli, na-munasibat. [qi d. Improve, v. bihtar k. khubtar k. taraqImprovement, s. bihtari, taraqqi, du-
batana. Impolitic, a. na-maqul, na-munasib. Import, s. maqsad, raazmun, mam amdani girani, qadr, muzaiqa. Import, v. saudagari mal mulk-men la;
rusti, islah.
;
iia
;
main
batlana, s.
Importance,
qadr, mnzaiqa, [bara, azim. giran, muhimm,
Impudence,
Important, a. bhari, Importunate, a. mutaqazi, muqtazf, minnat-kar, bajidd.
[parna.
Importune, v. taqaza k. minnat k. pichlie Importunity, s. taqaza, minnat, jidd, ta-
j
j
I
s.
gustakhi, be-hayai, be-
Impudent,a. gustakh, be-haya, be-sharm, be-adab. [tasir. Impulse, s. dhakka, harakat, zor, asar, a. muharrik, chalao, zor-dar. Impulsive, Impunity, s. be-sazai, be-siyasati, beaqubati.
qaiyud. v.
sompna, bandhna, rakhna, on, dhokha d. lagana, charhana ;
Impose,
[be-tadbir.
Improvident, a. kotah-andesh, be-tamiz, Imprudent, a. be-lihaz, be-tadbir, gafil, be-khabar. [sharnii, bc-adabi.
dalalat k.
r.
girani,
zarurat.
IXA
74
fareb d. chhalna.
s.
[najis.
a. na-pak, na-saf, palid, aliida,
Impurity,
na-paki, na-safai aludau'i,
s.
[buhtan.
najasat.
Imposition, s. rakhna, lagana, taklif, khiraj ; dhokha, fareb. [kini. Impossibility,
Impure,
gair-imkan,
ua-mum-
s.
Imputation, Imputative, tuhmat.
a.
lagao,
ihtimal, tuhmat,
ihtimal-pazir,
qa))il-i-
gair-mumkin, na-honi, mahsul, khiraj. [muhal. Imposthmne, s. dabil, dumbal, phora. farebi. makkar, hila-baz, Impostor, Imposture, s. fareb, talbis, hila, daga. s. na-tawani, be-maqduri ; Impotence, na-mardi. [namurd. a. Impotent, natawan, be-maqdur, zaif k. k. v. erish, garfb faqir [muhal. Impracticable, a. na-sakhtaiii, anhona,
lagana, ihtimal k. mansub k. Impute, ko. In, pr. men, bhitar, andar, bich Inability, s. na-tawani, iia-taqatj, na-qabliyat, tangdasti. Inaccessible, a. be-guzara, mumtana-ulInaccuracy, s. galatf, na-sihhat, chuk.
bad-du(i k. kosna, lauat k. [mprecatkm, bsid-dua, lauat, nafrin.
Inadmissible, a. na-masmua, na-qabul. Inadvertence, ") S gaflat, be-khal>:iri, bhul. Inadvertency, $ Inadvertent, a gafil, be-khabar, kahil. Inadvertently, ad. gaflat-se, bhulkar, clmk-se. Inalienable, a. apne tasarruf-se dusre-ko
a.
Impossible,
Impost,
s.
.s.
;
.hnpjvratu,
v.
-s.
fcde,
mania, na-mumkin-i-
.
,i!ir.
[k. v. hamila k. bardar k. l>liar nishan k. asar k. kliatir ua-
.
Impress,
v.
shin k. Kukln-a pakarna. I mpressi<
[khiyal.
Jia(|sh, cliliaj)a, asar, tasir ; ". khatii-iuishiu, rnuassir,
)n..>-.
[k. '
Impri: Imprison,
k. ililiiaslnii
.
"inipri
Impi-'i kliil8t-i-i|
-.
ij.-iid
k. uialiln'is k.
.
((aid, l>andi.
.
adaiM-iiitiiual, .
iuj-,
band
k.
[quli.
na-ma-
irair-ma(jul,
[saza.
v.
:
Inaccurate,a.galat,gair-sahih,na-dunist. Inactive, a. sust, be-shugl, majhul, kahil. Inadequate, a. gair-kafi, kam ; qasir, nalaiq, na-qabil.
'
drno-ko na-qabil. .. kliali, tihi, bchiida. Inanitnate, c. bc-jsin, af'sui'da, niurda. Inanity, 8. khulu, khahi, bclii,
InaiK',
Inapplicabli', ". na-iiunvafiq. gair-muta)i(|, na-inunasili.
Inarticulate, a. ralatluz-inrn
nsi-kli..
Inartilicial, a. na-iiiasnua, bi>-sjik!i:
tarkib, bhola. < ;
zira-ki, iswastc,
kyu
IXC s.
jnattrntion,
galili,
be-khabari,
be-
Incommode,
[wa. a. gafil, be-khabar, be-para. im-snna Inaudible, na-masmiia, jawo. nauirnrate, ?. baitluiluajulus d. taqdis k. s. inauguration, julus, taqdis. Inauspicious, <>. na-niasud, inanlms, badbakht, na-mubarak. [muatabar. fnauthentic, a. na-sahih, na-sabit, na-
saiii.
Incompatible,
i
k.
a. mujassain, zf-jisin, akarf. Incarnation, s. tajassum, jibinu-iri, autar. Incautious, a. be-ihtiyat, be-tadbir, be-
Inoamato,
[akhJaqi.
be-muruwati, be-adabi, bad>ency, s. be-rahmi, durushti, sakh-
Incivility, s. i
tundi.
[tund, shadid. "hu-lenient, a. be-rahm, be-dard, sakht, Inclinable, a. mai], ragib, mihrban. Inclination, s. mail, mailan, ragbat, khwahish, arzu, shauq. [k. Incline, r. mail h. mail k. jhukna, irada Include, v. shamil k. muhit k. dakliil k. Included, a. mundarai, mushtamal.[liua. ti,
iito,
ad. poshida, makhfi, chhipa-
Incoherent, mutabiq.
Income,
*.
a.
be-huda, be-mani, gair-
anidani, madakhil, hasil.
na-mu-
a. gair-qati, be-sabit, na(|i>!.
Incongi'uity,
s.
na-mu\vafaqat, muklia-
a.
na-muwafiq,
khilaf, zidd.
Inconsiderable, a. na-chiz, thora, kamtar; be-qadr. [be-ihtiyat. Inconsiderate, a. be-taammul, be-lihaz,
khabardar.
;nent,s, targib, tahrik, tahris, garz, bais.
[nasib, na-qiibil,
Inconclusive,
Incongruous,
s. na-sazkari, faqat, mukhalafat.
Incendiary, s. atash-afroz, fitna-angez, Incense, .s. loban, ud, bakhur. [chher. Incense, r. khafa k. khasham-nak k. Incentive, a. iiiuhan-ik, targib, bajs. Incessant, a. muta-svatir, 1 avatar, daim. Incest, s. zinakari ba khweshan. Incestuous, a. zinakar ba khweshan.
Incipient, a. mubtadi, ibtida-kar. Incision, s. chira, zakhm, burrish, kat. Incite, v. targib d. tahi-ik d. uthana.
na-inn-
lafot.
na-qabliyat, iia-rasai.
Inch, s. tassu, angul. [sargu/asht. Incident, s.hadisa, waqia, ittifaq, niajara, a. Incidental, ittijfaqi, nagahani, arizi.
kliihif,
na-laiqi, na-qabliyat,
Incornplete,a.na-tamain, na-kamil, naqis. Incomprehensible, | a. be-qiyas, trair) mafhum,gair-mutInconceivable, asamvar, samajh-se bahar.
be-inaq[na-laiq k.
s.
Incapacity,
mui ariz,
.s.
be-maqduri. Incompetent, a. na-laiq,
a. na-qabil, mi-laiq,
be-maqdur
a.
IncomjH'tciicy,
Incalculable, a. be-hisab, be-slmmar. Incantation, s. afsun, jadii, inantar.
ciiato, r. na-qabil k.
tasdi d. iza d. tnklif d. a. bc-na/ir, bc-misnl, la-
Incomparable,
,
dur, qasir.
v.
Incomnuinical)lc,".na-L;-H!'la]ii,na-:
parwai.
incapable,
INC
75
Inconsistency,
na-muwa-
na-munaInconsistent, a. ^a-muwafiq, ' sib,
mukhalif.
Inconsolable, a. na-taskm-pazir, gairmutasalli, gamgin. [talauAvan.
I
Inconstancy, s. na-paedari, be-qarati, Inconstant,a.na-paedar, beqarar, be\\ ata. Incontestable,a,.sabit,shafi,qati, lakalam. Incontinence, I s. bad-parhezi, be-is mati. Incontinency, j Incontinent, a. bad-parhez, be-jsmat, shokh. [takrar. Incontrovertible, a. la-kalam, sabit, bn
Inconvenience,
s.
na-muwafiqat,
tasdi.
takb'f,
[sib, diqq-dar.
Inconvenient, a. na*muwanq, na-munaIncorporate, v. jama k. milana, makhlut k. amez k. [jism. Incorporeal, a. na-tandar, mujarrad, bea. Incorrect, na-sahih, na-durust, galat.
Incorrigible, a. na-islah-pazir, la-ilaj, shadid, sharir. [bah, salih. Incorruptible, a. gair-fani, na-qabil-i-taIncorruption, ~[s. adam-i-fana, na-sa-
rahat Incorruptness, j pakfzagi, taharat. Increase,
yah.
v,
;
salah, sadagi,
barhna, barhana, ziy^da k.
TND Increase,
s. barhti, taraqqf, ziyadati. Incredibility, s. na-maquli, be-ihtimali. incredible, a. gair-muatabar, be-itibar.
Indigence, s. muflisi, tarig-dasti, faqiri. Indigent, a. muflis, be-nawa, garib, faqir.
Incredulity, s. be-itiqadi, be-itibari. Incrust, r. lepna, lesna, poshida k. Incubation, s. sewna, ande-par baithna. Inculcate, v. sikhlana, nasihat k. takid k. Incumbuiit, a. wajib, lazim, zurur.
Incur, v. sazawar h. uthana, lagana. Incurable, a. la-ilaj, be-da\va, be-chara. Incursion, s. takht-o-taraj, hamla, ytirish. Indebted, a. qaraz-dar, dam-dar ; ihsaii-
mand. Indecent,
IND
76
Indigestible, a. mumtana-ul-hazm, saqil. Indigestion, s. bad-hazmi, nji-gawara. Indig-n,a.be-qadr,be-hunar,hiqar;it-a-\vjir.
Indignant, a. gazabnak, khashinnak, gtisIndignation, s. gazab, khaslira, qahr. [se. Indignity, s. khiffat, subuki, ibanat, f;iIndigo, s. nil, wasma. [zihat. Indirect, a. na-rast, na-durust, na-saf, na-zahir. Indirectly, ad. pherphar-se, isharatan. Indiscernible,
a.
be-adab, na-shaista, fahish.
s. be-istiqlali, uthabaithi. Indecisive,a.be-istiqlal,be-istihkam ; naIndeclinable, a. be-tasrif. [tamam. Indecorous, a. be-adab, na-shaista, na-
Indecision,
a.
be-namud, na-hmvaida,
gair-ashkar. [bir. Indiscreet, a. be-tamfz, be-lihaz, be-tadIndiscretion, s. be-imtiyazi, be-lihazi, be-
Indefeasible,a.na-noumkin-ul-radd,qatai.
tadbiri. [thahrao, uniunn'. Indiscriminate, a. be-farq, be-fasl, beIndiscriminately, ad. be-tafriqi-se, inniiman, sab-ko. [darkar. Indispensable, a. lazim, wajib, zarur, Indisposed, a. nu-saz, alii, bimar; na-
Indefinite, a. na-muqarrar, gair-muaiyan. Indefensible, a. mumtana-ul-uzr, be-uzr.
Indisposition,s. na-sazi,
maqul. [sach. Indeed, ad. fil-haqfqat, fil-waqi, albatta, Indefatigable, a. na-manda, mihnati.
Indelible, a. gair-mahu, jigari. Indelicate, a. na-shaista,na pak, be-lihaz.
Indemnity,
s.
iwaz-i-nuqsan, tawan, ba-
chao.
[nama.
khush, na-raz.
biman,
na-razi.
Indisputable, a. yaqinj, sarih, sach, beshakk. Indissoluble, a. mumtana-ul-iniikak, naqabil-i-lutViii, sakht. IndistiiK-t, a. na-saf,
naukhtari, be-
nmzabzab, gol-gol. Indite, v. ibiirat, likhwana, Individual, s. sliakhs, iard, kus, admi.
Independent, a. mustaqil,khud-niukhtar, azad be-nisbat, gair-nmtaalicj.
Individual, a. mufrid, alag. Individuality, s. fardiyiit. ahdiyat. ranliai.
Indescribable, a. la-bayan, gair-qabil-ibayan. [ul-fana, (|;'iiui. indestructible, a. la-zawal, na-munikinndrx, .-. inniia, d;ilil, iiliririt, sar-i-diu'tar.
Indivisible, a. gair-tafrik-pazir, na-i
Indenture,.?, alid-nama, iqrar-nama, (jaul-
Independence,
s.
istiqlal,
niyazi, kliud-sari.
;
!
India,
.s.
Hind, Hindustan.
Indian-corn,
s.
bajra, bliutta, joar.[ra k.
lndicate,'y.b;i.llaiia,l):il;iii;i,(lalalai
Indication,
s.
tlalalat, dalil, ishant, i/.har.
Indicative, a. inuslu'r, kli;;ii;i. Indict, v. tuliniiit tl. dinvj'ii k. nalish k.
Indifl'ercnccj.s. bt.'-p.u'wai, bu-garazi
niuhabbat. Indi'i'
;
.
bc-
[bnin.
-parwtf* be-garaa j bain-
Indiil'crently,aci.bc-[Ki.
susti, kahili, niajliuii, dlu-
.?.
hidolent, a. sust, kahil, majhiil, dliila. Indubitable, a. be-sluikk, be-shubha, la-
kalam, bc-gunr.in. Induce,
:.
lai.
kin-iu-tnij.
Indolence,
/.
argib
t
nu'iit, s.
d.
lahris d.
sabub. Indulge,
Tahnk
targib, ttihris,
k.
n
[bakhshna. i'.
mil'.rbani k. khatir-nawa/ k.
lndulgence,s.inil,:
Indulgent, khual:.
Indurate,
n.
7'.
liidustriouo,
niilirban, shafiq,
sakht
k.
katv
khatir-
k. san<_r-dil k.
niilinati, jahid, kuuikaji.
1
Industry,
s.
milmai,
XF sai',
mashaqqat, ko-
shish.
Inebriate,
mast
r.
k.
madlm-sh
k.7iiat\\;i-
iia-iruftam, be-bayan.
:
U.
hi
^ a.be-a<ar,be-tasir,batil,
Ineil'.vtivt',
>
:u;il,
liu'ilicacious, 3
;
Inevitable, nramtana-i-ijtimib, muqarrar, klnvah, iia-klnvah. Inexcusable, a. na-uzr-pazir, la-jawab, lui-murnkin-ul-aiii a.
.
Inexhaustible,
a. gair-sarf,
be-nihayat.
Inexpedient, a.na-munasib, na-laiq, beja. Inexperience. 5. na-;iy.muda-i;ari, na-taj-
kachapan.
Inexperienced, a. na azmuda-kar, natajriba-kar, kacha, anari. Inexpert, a. na-dastkar, no -\vaqif, anari. Iziexplicable, a. na-qabil-i-bayaii, la-ba-
yan, bila-tabir. Inexpressible, a. na-guftanf, be-bayan, mumtana-ul-izhar. [bujhne-jog. Inextinguishable, a. mumtana ul-itlYi.naInextricable, a. pech-dar-pech, na-luillpazir, mumtana-i-riha.
[ki.
be-khatai, be-galatf,achuInfallible, a. be-khata, sahih, achuk. Infamous, a. badnam, ruswa, inayub, s.
fazih.
[fazihati. s.
badnami, ruswai, be-abrui,
Infancy, s. bach-pan, tufuliyat, Infant, s. bachcha, tifl, larka. Infanticide, s. bachcha-kuslii.
tifli,
lar-
[kapan.
Infantile, a. tifl-asa, tiflana, larka-sa.
Infantry, s. paidal, piyade. Infatuate, v. di wana k behosh k farefta k. Infatuated, a. diwana, bewaquf, farefta. Infatuation, s. diwanagi, be-\vaqufi, fa.
reftagi. Infect, v.
award.
[tar, nic-ha. s.
.
[kharab k alaish k. aluda k
sirayat k. Infectious, a. sari, chhutiha, pLailau.
chhotai, kamtari, farotari,
nicluii.
Infernal, a.
dozakhijahannamf, shaitani. harakat d.
Infest, v. satana, )za d. s.
Infidel,
kafir, bo-din, s. ku.fr,
mushrik.
be-dini, shirk
; khiya[be-payan. Infinite,a.be-nihayat, be-intiha, be-hadd,
Iniidelity,
nati
rau-maya.
Infamy,
Inferable, a. muntij, qabil i-istidal, nas. natija, qiyas, hasil, 1-ar-
JnliM-ence,
Inferiority,
Inert, a. sust, kahil, majhul ; be-tasir. Inestimable, a. be-baha, besh-qnnat, gi-
Infallibility,
Infer, v. tazwi'z k. dalalat k. nnti'ja r. stunajhna. [tija-se.
Inferior, a. chhota, adna, kainfar, i'aro-
na-kai'f,guir-mii. la-hasil, r.d-kr.rs:i/.
Inelegant, a. be-lutf, na-/e!;a. na-maqul. Inequality. 6'. na-ham\vuri, imch-nich farq, nitawar.
riba-kari,
INF
77
;
haramkari.
Infinitive, a.
masdar, ism-i-raasdar.
behaddi, be-payani. Infirm, a. na-tawan, kamzor, zaif, sust. Infirmary, s. bimar-khana. Infirmity, s. na-tawanf, kamzorf, zuaf. Inflame, v. jalana, sulgaua, garm k. ga xnbiiak k. sozan k. Inflammable, a. jalan-har, sokhtanf. s.
Infinity,
be-intihai, be-nihayati,
Inflammation,s.jalan,sozish,josh-i-khun. [nflammatory, s. sozinda, muhriq, garm. Inflate, v. phulana, nafkh k. phurikna. Inflect, i;.naw;'na, jhukaiia, tasiifu gard k. Inflection, s. jjmkao ; tasrif, tasarruf. .
Inflexibility,
s.
sakhti, karakhtagi, karaf,
mngrai.
[magra.
Inflexible, a.
sakht, karakht, sarkash, Inflict, v. saza d. uqiibat k. tazib k. Infliction,
s.
uqubat-sazf, lagao, saza.
Inflictive, a. saza-dih, uqubat-saz. Influence, v. asar k. tasir k. muharrik h.
Influence, Influx,
s.
s. asar, tasir, zor, hukm, igwa. bahao, jirfyanij dukhul, dar-
amad.
[tana.
Inform, u. khabar d. ittila k. agah k. jaInformant, s. ittila dene-wala, khabardihiiida,
mukhbir.
Information, s. khabar, ittila, agahi. Informer, s. khabar-dahinda ; nammam, gammaz, goinda. Infraction,
IniVinge,
v.
faskh, shikast, shikani. torna, fa.=kh k. shikasta k.
s.
Infringement, tajawuz.
s.
faskh, shikast, shikani,
INJ Infuse,
u.
dalna, dil-men dalna
INS ;
bhigona.
Injurious, a.
huIngenious,' a. zaki, zirak, tez-fahra,
narmand. [mat, hunar. InkIngenuity, s. ziraka, zakawat, firasat, saf dil, sadiq, khalis. Ingenuous, a. rast, Inglorious, a. be-nam, be-izzat, haqfr,
chandi ka int. [khafif. Ingot, s. sone ya Ingraft, v. paiwand lagana, janaana. Ingrate,s.namak-haram,nashukr-guzar. dil-men dukhl k. aziz k. Ingratiate, v.
muhabbat
r.
[be-wafai.
na-shukri , Ingratitude, s. namak-harami, masalak. Ingredient, s. juz, } ' dukhul, mudakhalat, Ingress, daramad, guzara. > Ingression,
dubana ya dalna. Ingulf, v. girdab-men Inhabit, v. ralma, basna, sukunat k. istiqamat k.
Inliabitant,
[mat. a. rahne-laiq, qabil-i-istiqa-
Inhabitable,
s.
rahne-w. bashinda, sakin.
Inhale, v. dam 1. hawa-ke sath khinoh 1. Inherent, a. zati, khilqi,asli, jibilli, tabai. Inherit, u. miras lena, irs lena, waris h. Inheritance, s. irs, miras, \vira sat, warsa. Inheritor, s. waris, miras-khor ya gir. Inhospitable, a. na-mihmandar, be-mu[wat. dara, be-faiz. Inhuman, a. be-dard, be-tars, be-muruJnhumanity, s. be-dardf, sang dili, be-
rahmi. Inimical, a. mukhalif, dushmani, muzirr. Inimitable, a. be-misl, be-mizir, mum[bad, bura. tana-i-taqlid. Iniquitous, a. be-dad, be-insaf, na-haqq, Iniquity, s. be-insafi, zulm, badi, burai, aib. [tidai. Initial, a. pahla, auwal, muqaddam, ibInitiate, v. dakhil k. darlana, sikhlaua,
i-mansub. j Initiatory, a. ibtida-ka, shuru-ka, dakhlbhitar pheiikua, picliTnject, v. dalna,
agaz karana.
Kari marna. idkhal ; luifjiia. Injection, s. dar-tuma/i, lcij judicious, a. bc-basirat, be-slmur,
"I
muzir, ranj-saz, zalini
;
tan-
kuna. Injury,
s.
nuqsan,ziyan,zulm,iza khalal. s. be-insafj, na-haqq, zulm. Ink, siyahi, roshnai surkhi, shangarf. s. Inkstand, dawat, qalam-dau. Inlaid, a. jarao, mnrassa, munabbat. Inland, a. darya-se dur, bhitarwar. [k. Inlay, v. jarna, qalamkari k. munabbat 5
Injustice, s.
Inlet,
;
s.
Inmate,
madkhal khari, khal. ham-khana, ham-makan.
guzar, s.
;
Inn, s. sarae, man/il-gah, musafir-khana. Innate, a. zati, tabai, khilqi, jibilli, asli. Inner, a. bhitari, andariiui. Innermost, a, sab-se bhitari, daruni. s.
bhathiyara, sahib-i-sarae. be-gunahi, be-jurmf, pakf, safai. [pak, saf. Innocent, a. be-gunah, be-jurm, masum, Innovation, s. ijad, ihdas, ikhtira bidat. Innumerable, a. be-shurnar, be-hisab. Inoculate,u.pamaud lagana tikad.fwai. Inoculation, s. paiwand; tika, goti-khod-
Innkeeper, Innocence,
s.
;
;
Inoffensive, a.
Inordinate,
masum,
a.
gair-muzirr, sada. na-mutadil, be-andaza.
be-hadd. Inquest, s. pursish, baz-khwast, talash. Inquietude, s. be-chaini, be-kali. Inquire, v. puchhmi, pursish k. istifsar k. Inquirer, s. khoji, mutalashi, talibjoya. Inquiry, *. pursish, istifsar, talash, tahqiqat. [muliaqqiq. Inquisitive,a. khojhi, talashi, khabur-gir. Inroad, s. takht, taraj, yiirish, hainla. Insane, a. diwana, majnun, saudai.
Insanity, I
s.
diwana-ji, junun, sauda.[rfs.
M.-iitiablo 3 a.na-S('r-ln)iiek;'M;uuakar,ha-
Inscribe,'-.lik}iiia,sanuiiua likhna. [qiim. Inscription,^. kit;ibii, r:u|:ini,iiKli!it,mar.
Inscrutable/'. inuiiitaija-i-tuf'tish,makhfi, jiskc talash na-lio-sako. Insect,
s. ki'ra,
kinn.
Insensibility, s. be-hoshi, be-hissi, beul'i', 6e-ninliabl)at. [ba-tadrij.
taammul. Injunction, ,
v.
k.
s.
hukm, farm an, amr,
iakiil.
nuqsau pahuJicliuuu, ziyau
k.
Insensibly,
INS Insert, v. dakhil k. likh-rakhna. hisrniun, y. idkhal, dakliila, indiraj. lnsid>, s. bhitar, darun, andarun, undnr, bat in. [glu'iti.
Insidious, a. fitrati, riya-kar, gaddar, Insight, s. basirat, waquf, marifat, shi[nakht. Insignia, s. tagma, nishan. Insignificant, a. bc-m(mi, be-huda, na-
[kar. zahir-dar, riya-
chiz, be-qadr.
Insincere, a. na-sadiq, Insincerity, s. na-sadiqi, zakir-dan, riyakari.
Insinuate,
ramz
dar-ana, gkusna
u.
k.
;
ishara k. [kash.
Insinuating,a. dambaz, charb-zaban, dilInsipid, a be-maza, be-lazzat, be-lutf. Insist, v. bat k. israr k. bajidd h. Insnare, v. phasana, bajliana, palirana. Insolence, s. magraf, gnstakhf, shoklif ;
takabbur. [takabbir. Insolent, a. magra, gustakh, shokh, muInsolvency, s. dewala, shikastagi. [hal. Insolvent, a. dewaliya, nadar, shikasta-
Insomucb, ad. yahan-tak, chunanchi. Inspect, v. dekhna, mulahaza k. tahqiq k. Inspection, s. nazar, nigah, lihaz, tahqiq. Inspector, s. nazir, nigahban, karora,
daroga Inspiration, 5. dam-kaslii ; ilqa, ilham. Inspire, v. dam lena ; ilham k. mulhim k. [qamri, fana. Inspired, a. mulham. Instability, s. na-paedan, be-sabati, beInstall, u. nasb k. mansub k. ; khilat d.
Installation^, masnad-nishini, nasb,khilat-dihi.
[lat-dihi.
Instalment, s. qist ; masnad-nishini, khiInstance,s. masal, namuria, majara darInstant,s. dam,lahza,lamha,pal. [khwast. Instant, a. dar-hal, turt-ka. [fauri. Instantaneous, a. usi damka, fil-half, fil;
Instantly,a
Instigate, v. tahris k. tahrik k. igwa k. Instigation,s tahrik, targib, tahris, igwa. Instigator, s. muharrik, mugwf, mul'sfd. Instil, v. taqaturk. ; dalna, zihn-nashin k. Instinct, s. aql-i-haiwain, znti-aql, mizaj. Institute ; v,niuqarrark.thahj-aDa,barpak. .
G 2
INT
79 Institute,
s.
5in, qaida,
qanun, 4dat. taaiyun, muqarrar, nasb j tai'biyat, talim. [tsilim k. Instruct, u. sikhlana, sikhana, tarbiyat k. Instruction, s. sikhai, tarbiyat, talim, amozish. [irshad. Instructions, s. farman, ahkam, umur, Institution,
s.
Instructive, a. t^lim-saz, ilm-numa, nali,
mufid. s. muallim, muaddib, ustad. Instrument, s. alat, hathyar, auzar, saz ; sanad, qabala. [madad-gar. Instrumental, a. tazinda, faili, kunan,
Instructor,
Insufferable, a. na-bardashti, na-tahammul, sakht. [Hyat, na-laiqi. Insufficiency,s. be-kifayat, kami, na-qabInsufficient, a. gair-kaff,
kam,
na-qabil,
na-laiq.
[hua.
Insular, a. jazira mansub, pani-se ghera Insulated, a. juda, be-lagao, mafruq. Insult,s.
ihanat,malamat, dushnam,tanz.
Insult, v.
ihanatk.malamatk.dushnamd.
Insuperable, a. gair-maglub, mushkil. Insupportable, a. na-bardashtani, sakht, Insurance, s. bima ; ammi. [shadid. Insure, u. bima k. muqarrar k. thahrana.
Insurgent, s. faturiya, fasadi, bagi, asi. Insurrection, s. balwa, hangiima fasad,
bagawat. Integral, a. pura,
tamam, kamil, sahih.
Integrity,s. diyanat, rastbazi, sidq, salah.
Integument,
s.
chhal,
chanara,
post,
chhilka. Intellect, s. aql, hosh, rad, idrak.
fahm,
firasat,
khi-
[nishwar. Intellectual, a. aqli, fahmi, hoshyar, daIntelligence, s. aql, fahm, hoshyari khabar, ittila. [waqif-kar. Intelligent, a. aqil, fahim, dana, hoshyar, ;
Intelligible, a. qabil-i-fahm,
huwaida.
bad-parhezi, masti, bejtidali. [sharabi. Intemperate, a. bad-parhez, be-itidal, Intend, v. irada k. matlab k. maqsad r. thaharna.
Intemperance,
s.
Intense, a. sakht, shadid, nihayat. Intensity, s. sakht], shiddat, ziyadati. Intent, a, mashgul, masruf, sai, dliunf.
INT Intention,
s.
irada,
80
murad, azm,
qascl,
maqsad, garaz. Intentionally, ad. dida-o-danista, janInter, u. dafn k. garna. [bujhkar. [nagi k. Intercalary, a. kabisa, laund. Intercede, v. shafaat k. wasalat k. miya-
Intercept,
v.
atkana,
muzahamat
rokna, pakarna,
k.
[gi.
Intercession^, shafaat, wasalat, miyanaIntercessor, s. shafi, shafi, miyandar, [dil. miyanji. Interchange, s. mubadala, mnawaza,tabIntercourse, s. amadoraft, ilaqa, suhbat, sarokar. Interdict,
v.
mana
Interest, s. garaz sa-dari.
;
k.
nahi k. mahrum r. nafa sud his-
faida,
;
;
[asar k.
Interest, v. garaz r. ilaqa r. dil-lagana, Interesting, a. dil-chasp dil-azar nm;
;
mukhill h. Interfere, v. hath lagana ya clalna, dakhl Interference, s. dastandazi, dakhl muassir.
[k.
;
Interjection,
s.
harf-i-nida.
[khalifat.
Interim, s.darmiy an, asna],waqt,arsa,maTntcrior, a. bhitari, daruni, batini. [bain. Interline, v. satron-ke bichmen likJma. Interloper, s. beja mudkhil, dastandaz.
Intermarriage, s. golat byah.[tanda/.i k. Intermeddle, v. hath dalna, dakhl k. dasIntermediate, a. darmiyan, mutawassit, Intermit, s. dafan, tadfi'n. [bich-bich. Intenninable, a. be-hadd, be-intiha. Intermission, s. fan'igat, tawaqquf, naga, Intermit, v. tatil k. antar se-ana. [tatil. Intermittent, a. nanbati, tap-i-gibb. Internal, a. bhitari, daruni, batini. Interpolation, s. ilhaq, iiqra dakhil, ibarat tagallubi. [yandar 1).
Interpose, v. darmiyan ana, shafi h. miInterpret, u. tarjumak. tabir k. samjliuna, batlana. [bir-go.
mutarajiim, tarjuman, tabadshah-gardi. Interrogate, v. puchhna, pursish k. istifsar k. istifham k.
Intcrpretor,
Interrupt, v. rokua, atkana, harakat k. ; bat katna. [zahamat, rok. s. harakat, harj, atkao,muIntersect,u. miyankatnn, qata-i-miyan k.
Interruption,
phank, darar. [dalna. darmiyan, bich, asna, arsa, mabain, mufasila. [mutawassit h. Intervene, v. darmiyan parna, bich ana, Interstice,s. fasila,
Intervention, s. tawassut, miyanagi. Interview, s. mulaqat, muwasalat, didar. Intestate, a. be-wasfyat. Intestine, a. bhitari, darunj, desi. Intestines, s. anten, antriyan, roda, mia.
Inthral,
s.
Intonogative,
a.
istifsar, istifham,
pnr-
gulam k. banda k. hamdami, hamdili,
y.
Intimacy,
s.
ikhtilat.
Intimate, y. ishara k.agahk. jatana.kahiia. Intimate, a. hamdam, haindil, hanu-az,
musahib. Intimately, ad. ikhtilat-se, bahamraji. Intimation, s. ishara, kinaya; khabar, agahi.
[torna. v.
Intimidate,
darana, dahshatd.
himmat
men, bhitar, darmiyan-men.
Into, pr.
Intolerable,a.gair-mutahammal,ansaha. Intolerant, a. mukhalif, muddai. [la k. Intoxicate, v. mast k.madhosh k. matwaIntoxicated, a. matwala, madhosh, mast. Intoxicating, a. nashila, nashadar, amali.
Intoxication,
s.
masti, madhoshi, uasha,
makhmuri. Intractable, a. magra, sar-kash. Intransitive, a. fial-i-lazimi. [khodna. Intrench, v. morchal banana, khaiulaq IntrenchmentjS. morchal, khandaq, khai. Intrepid, a. jaubaz.
diler,
dilawar,
mardana,
lut n'i>idity,s.
dilen,bahadurj,mardano-f. uljhao, pech, pech-dan, khallal. [mushkil. Intricate, a. pechfla, pechdar, uljha, s.
Intricacy,
jS.
s.
Interrogation, sisli, sawal.
s.
Interval,
s.
Interregnum,
chhitkana, idhar udhar
v.
Intersperse,
,
sazish,karsaxi bandish,ittifaq. sazish k. karsazi k. gathao ;
u.
Intrinsic, a. zatf, nsli, liaqiqf, batini.
Introduce,
v.
ehahina, dakhil k. milaua,
mnla istifhami; liarf-i-wtil-
lutroductioiijj}. idkhal
j
dibacha, taruhid.
INV Intrude,
v.
dnkhl
k.
hath
d.
ghusna, na khwasta
Intruder, s. dastandaz, mukhill, ghusaiiIntrusion, s. dakhl-i-beja, dastandazf. k.
zimma
Invigorate,
v.
quwat
d.
zorawar
k.
maz-
butk.
[bar.
Intrust, v. sompna, supurd
IRR
81
k.
amanat rakhna.
[kawat. Intuition, s. marfat banazar-i-auwal, zaIntwine, v. bal d. batna, jorna.
Inuendo, s. ishara, kinaya. Inundation,s. sailab, tufan, tngyani. [na. Inure, v. khogar k. adat d. istimalrakhInvade, v. hamla k. gui-ish k. charhai k. In- vain, ad. be-faida, be-manf, be-huda. Invalid, s. zaif, mazur, natawaii, be-quInvalid, a. batil, mansukh. [wat.
Invigorating,ci. qnwat-bakhsh,maqauvsT, Invincible, a. gair-inn^Iu!), njit. [pusht. Invincibility, s. na-maglubi. Inviolable, a. na-inumkin-ul-faskh, be-
futur, lazawal. Inviolate, a. na-mansiikh, nashikasta,
be-nuqsan, pak; poshida, chhipa. Invisible, a. gaib, na-uidani, andekha. Invitation, s. dawat, istida, talab, bulahat. [igwa k. Invite, v. dawat k. istida k. bulana ;
Invocate, v. bulana, nam lena, dua k. Invocation, s. dua, dawat, mnnajat,
Invalidate, v. mansukh k. batil k. radd k. Invaluable,a. be-baha, besh-qimat aziz. Invariable, a. na-niutagaiyir, be-tabdil,
Invoice,
gair-mutalawin. Invariably, ad. be-tagiri-se, eklial-se, haniesha. [haf. Invasion, s. hamla, hajiim, takht, char-
be-qasd, lachar. Involve, v. nljhana,
:
Invective, s. gall, dushnam, tanazani, zabandarazi, shikayat. [nam d. Inveigh, v. ilzam d. tan tashina k. dushInveigle, v. igwa k. fareb d. lobhana. Invent, v. nikalna, ijad k. ikhtira k.
banana.
istida. s.
[i-ajnas. bijak, chalani, siyaha, flhrist-
Invoke, v. bulana, nam 1. dua k. Involuntary, a. be-ikhtiyar, be-irada,
pareshan rakhna.
k.
phansana, dalna, natija ishtimal k. natija
;
Invulnerable, a. na-zakhm-pazir,
mum-
tana-ul-jarah. Inward, a. bhitari, daruni, batirii.
Inwrought,
khud-karidar, jarau, mur-
a.
assa.
[y.iid-ranj.
Invented, a. bana, ijadya paida kia gay a. Invention, s. banawat, ijad, ikhtira,
Irascible, a. chirchira, atashmizaj, tund, Ire, s. gazb, khashm, gussa.
ihdas, sakht. Inventive, a. mukhtari, paida-saz, zahin. Inventor, 5. mujid, mukhtari, wazi, muhaddis.
Irksome, a. sakht, dushwar, ranjawar,
Inventory, s. siyaha, fard, fihrjst, taliqa. Inverse, a. ulta, aundha, wazhgun, maqlub, khilaf. [qalb k.
Ironmonger,
'
Invert, Invest,
v.
ultana,
v.
muhasara Investigate, k.
tahqiq
aundhana, wazh k. pahrana
dena, bakhshna,
;
k. v.
chhanna, taftish k. talash
k. tajwiz k.
[just-o-ju.
mukallif. Iron, Iron,
s.
loha, ah an.
v.
Irons,
s.
istri k. s.
;
zanjir-se
beri, hath-kari.
[wala. tanz, hajo-malih, isthiza. [k. Irradiate, u. ujla k. roshan k. munauwar
Irony,
s.
Irradiation, shula-zani.
s.
parto-andazi,
gair-natiq, be-aql, yawa, Irreconcilable, a. sulh-na-pazir, mum-
Irrefragable, tahqiq. Irregular, a.
Invidious, a. hasad-angez ; kma-angez, adawati.
Irregularity, s. be-aini, na-hamvvuri.
;
tanwir, [behuda.
Irrational, a.
Investigation, s. taftish, tajwiz, tahqiq, kliilatInvestiture, s. taqlid, tamlik dihi. [did, sakht. Inveterate, a. purana, dini, kuhna sha;
bandhna.
ahan-farosh,loha-beclme-
tana-ul-ittifaq
;
a.
gair-muwafiq. gair-mardud,
phaff,
[be-ain. be-tartib, khilaf-i-qaida, be-tartibi, khilaf- dastiiri,
JAI Irrelevant, a. be-ilaqa, be-nisbat, beja. s. be-dini, ilhad, be-imani. Irreligious, a. be-din, mulhid, kafir. Irremediable, a. be-ilaj, la-dawa, bechara. [ilaj. Irreligion,
Irreparable, a. gair marammat-pazir, laa. Irreproacliable, be-jurm-o-gunah, Irreprovable, J be-taqsir, be-ilzam, be-malamat. [zorawar, mazbut. i
Irresistible, a.
mumtana-i-muqa-wamat,
Irresolute, a. be-qarar, be-himmat. Irretrievable, a. mumtana-ul-husul, gaya
guzra, la-ilaj. [be-ihtiram. Irreverence, s. tark-i-adab, be-takrimi, Irreverent, a. be-adab, be-imtiyaz. Irrevocable, a. la-radd, gair-mutagaiyar,
na-mumkin-ul-mansukh.
[kbafa k. v.
khijana, chherna, satana, Irritation, s. chher, azar, khafagi, gussa. Irruption, s. hamla, hajum,cbarhai, takht.
Island, s. jazira, tapu. Isolated, a. juda, alag, alahida. Issue, s. khuruj, nikas anjam, akhirat, natija, aulad, nasl ; gill, phota. ;
Issue, v. nikalna, jari h. ya k. khuruj k.
paida h. Isthmus, s. gardan-i-zamfn. It, p. wall, yih. It's, p. uska, iska,
Itch,
s.
&c.
khujli, khaj, kharish.
.s. aizan, dafa, babat. [rana. Iterate, u. mukarrar k.takarrur k. duhIteration, s. takarrur, dnhrao. Itinerant, s. khana-ba-dosh, safr-sa/, sai-
"Jicin,
".I
tiiii
-rate, u. ranitii-pliiniji, sair k. [lani.
Itself,
wali-ap, siphi, khud.
j>.
Jailer,
s.
qaid-khana-ka daroga.
murabba, mithai. Jangle, v. jhagarna awaz be-ahang k,
Jam,
s.
;
Japan,
s.
qism-i-raugan, raugan-dar.
Jar, s. jala, gol,martaban
j
kharkharahat,
jhagra.
Jargon, s. ghalbalahat, gharbar. [beli. Jasmine, s. gul-i-yasmm, saman, chamJasper, s. zabar-jad, sang-i-yashm. Jaundice, s. kanwal, yarqan. Jaunt, y. phirna, sair k. Javelin, s. barchhi, neza, sang.
Jaw, s. jabhra, kalla. [[mand. Jealous, a. bad-zann, bad-guman, gairatJealousy, s. gairat, rashk, bad-gumam, shakk. s. tana-zani k. boll k. sukhra k.
Jeer,
Irrigate, v. paniyana, sinchna, bhigona. Irritable, a. khisiyana, chirchira, zuclranj. Irritate,
JOL
82
Ivory, s. hatlii-dsint, dandtin-i-fil. Ivy, s. late-ki qisin. J.
s. Yahu, Allah. Jejune, a. rukha, sitha, ochla, khushk. Jelly, s. murabba, mithai.
Jehovah,
Jeopardy, s. khatra, jokhim, janbazi. Jerk, s. hachka, hachkola, jhatak. Jest,s. thattha, khilli, isthiza, bazla, hazl. Jester, s. tliatthe-baz, thatthol. Jet,
s.
fawara, phuhai'a; sang-i-rnusa,
siyah-tab.
Jew,
s.
yahudi, jahudi. jauhar, gauhar, ratan, gahna. Jeweller, s. jauhari, zewai'-fai-osh. Jewish, a. yahudion-ka. Jew's harp, s. morchang. Jingle, s. jhanak, jhanjhan, jhankar. Jingle, u. jhankarna, jhanjhanami. Job, s. kam, kar, thikii kam, tahal. [tuba, zarif. Jockey, s. chabuk-sawar.
Jewel,
s.
Jocose, a. thatthol, thatthe-baz, Jocularity,
s.
klu'isli-
tiiattha-ba/i, khush-tal>;ii',
x.arafat.
[numa.
Jocund, a. khush, khush-taba, khushJog, u. hachkola d. dhakka d. hihina. Join, v. jorna, niilana, lagaua, sautna, [miiusul. paiwand k. ; juft k. -Idiuril, jnvsi ,u :iya, mila hua, pai\ Joint, s. jor, gantli, girili, jiaiwaud, l)and. Joint, a. mila-jula, nnishtarak, mauaul. .loinimv, S.jaLtt^ dalu'7., mahar. .lokc, V. tliatrlui, khilli, bu/la, lui/1, latifa. r
.
Jackal, Jacket,
s. N.
gidar, siyal, shigal. kurta, kurti, auga.
.Jack-tVuii, .s\ k.ithal. J;ulc, .. (^liarkha gliora, Jail, s.
[aurat. b.'idsawarj paji
qiud-khami, zindiin.
Jollity,
i.
aiiih-o-aihi'ut, shadinani.
JUV
KIS
83
tarJolly, a. khush-o-khurram, dilshad, [o-taza. Jolt, s. hachkola, dhukka. Jolt, v.
Jot,
dhakka lagna, hichkana. nukta, zarra,
s.
Jovial, c.
Journal,
Kalendar, s. taqwim, patra. Keel, s. nao-ka danda, jahaz-ka
til.
shadman, mnsrur. roz-iiama ya-namcha, khasra.
klu'isli,
s.
Journey, s. sat'ar, musafarat. Joy, s.'khushi, shadi, klmi-rami,
farliat.
khush-dil, shadman, khurram. Joyfully, ad. khtishi-se. Joyless, a. be-khush, dil-gir, udas. Joyful,
c.
Jubilee,
Judge, Judge,
s.
jashn-i-am, nauroz,
id.
qazi, munsif, hakim, amin. v. insaf k. adalat k. qaza k. faisal s.
k. daryafc k. qiyas k.
Judgment,
s.
hukm,
;
Judicious, a. aql-mand hoshyar, clana. [baz. Jug, s. kulhra, kuza. Juggler, s. bazigar, huqqa-baz, shabadaJuice, s. ras, araq, pani, dudh. [tar. Juicy, a. rasila, araq-dar, rasdar, serabJumble, r. gul-mel k. gad-bad k. milana. ;
s.
kud, jast.
v.
kudna, jast k. uchakna.
Junction, s. paiwastagi, wasl, lao, mel.
ittisal,
mi-
[halat.
Juncture, s. paiwand, ittisal ; waqt, dam, Junior, a. chhota, sagir, kihtar. Jupiter, s. mushtari, Brihaspati. [darf. Jurisdiction, s. hukumat,qalamrau,amalJurisprudence, s. ilm-i-fiqa, ilm-i-shara. s.
panchayat
adalati.
[haqq. Just, a. adil, sadiq, rast, durust, rawa, Just, ad. thik, durust, sihhat-se ; nira, faqat. Justice, s. adl, dad, insaf; qazi. [numa. Justifiable, a. haqfqi, wajibi, rast, insafsirf,
Justification, s. be-gunah-sazi,be-jurmi, uzr, itizar, tasfiya. [uzr laua. Justify, v. be-gunah, thahrana, khalas k. Justly, ad. adl-ana, munsifana, rasti-se.
durusti, haqqiyat, adl. jawan, nau-khez, khurd-sal. Juvenility, s. jawani, shabab, tufuliyat.
Justness, Juvenile,
s. rasti,
a.
[dat, tuiidi.
Keenness, s. abdari, tezf, tezmizajf, sliidKeep, v. rakhna, dharna, nigahbani k. hifazat k. parwarish k. naanna, mana k. baz r. taza ralin;i. hafiz. Keeper, s. rakhwala, nigahban, muhafiz, Keeping, s. nigahbani, hifazat, hawala. ;
s. yad-garf, yad-d;id. Kennel,s. tazi-khana,dori-khana ; kutton ka jatha badarrau, muhri. Kernel, s. giida, magz bijdana. Kettle, s. deg, degcha, tatahra, abtaba. Kettledrum, s. naqara.
Keepsake,
;
kunji, chabi, tali, kilid killi.
s.
Key,
Judicial, a. sharai, qaziana.
Jury,
tala.
tui
;
insaf, infisal, fatwa,
qaza aql, zihn, qiyas, imtiyaz. Judgment-seat, s. kursi, mahakraa. Judicature, s. qaza, hukuraat.
Jump, Jump,
Keen,a. abdar, chokha, tex, garm, shaiq, mustaid.
Key-hole, s. kunjj-ka surakh. Kick, s. lat, lakad, thokar. Kick, v. lat marna, latiyana. Kid, s. halwan, bakri-ka bachcha. Kid,
v.
biyahna, janna.
Kidnap, v. larka ya admi chura lejana. Kidney-bean, s. lobiya, loba. Kidneys, s. gurda. Kill, v. mar-dalna, qatl k. halak k. Kiln, s. pazawa, bhatthi, bhar, awa. Kin, s. rishta, nata ; rishtadaron, khweshan. milirban, shafiq. karim. naua, qism, zat, asl, nasl, taur, tarah. [k. chherna.
Kind, Kind,
a. s.
jins,
Kindle, v. sulgana, jalana, jalna khafa Kindly, ad. mihrbani-se, muhibbana. Kindness, s. mihrbani, nekokari, lutf, ;
mulaimat, suluk, ihsan, nawassish. Kindred, s. khweshan, aqraba, bhai-Vjand. Kindred, a. hamnasl, hamjins, hamzat, qarib.
[raja.
s.
shah, badshah, malik, sultan,
King,
Kingdom,
s.
badshahat, mamlukat, sal-
tanat, daulat, raj. Kingfisher, s. kaoriyala, machhranga. Kinsman, s. rishtadar, khwesh, qarubati. Kiss, s. chuma, bosa.
Kiss,
v.
chumna, bosa
lena.
LAB bawarchi-khana, matbakh. khad patang. [liikmat. Kitten, s. billi-ka bachcha. Knack, s. dhab, jugat, saliqa, dastkari, Knapsack, s. jhola, jnoli, buqcha.
Kitchen, Kite,
s.
5.
chil,
Knave,
;
daga-baz, hila-saz, makkar,
s.
badzat.
[bazi.
dagabazi, hilasazi, farebjula. dagabaz, sharir, gaddar,
s.
ry,
Knn-vish,
Knead,
gnndna, sanna, mandna, ma-
v.
salna, malna.
Knee, s. ghutna, zanu. Knee-deep, a. ghutne-tak, ghutne-bhar. Kneel, v. ghutna tekna, dozanu, baithna. Knee-pan, s. khuriya, chapni.sar-i-zanu. s.
Knight, Knit,
v.
chhuri, kard, chakkii, bakiya. bahadur, mirza, amir. binna, bnnna. s.
Knob, s. ganth, gilti gulmekh. [thes. Knock, s. zarb, mar, mnkka, thdkivr, Knock, v. mania, lagna, khat-khatana, ;
thonkna, patakna. Knot, s. girih, gantb, aqd, band, gnljhari, pech. [mushkil. Knotty, a. ghathila; pechdar, niujrlacj,
Know, v. janna, malum k. Knowing/'.
wa(]it' h.
pahchainitl,
Kno\vingly,<'.^. jau-bujhkar, aql-stv, dida-
o-danista.
Known,
[waqfiyat. s.
danish,
ilm,
s.
sli
malum, mush h fir.
a. jaria hiia,
Knuckle,
pech, pech-o-tab, pech-
dar, rah.
Lac, s. lak; lak, lakh, lakha. [kalabatiin. Lace, s. gota, jali, tira/, muqcjaish, Lacerate, s. pharna, chirna, chak k. Laceration, s. chir, phar, chak, kharash. Lack, r. muhtaj h. darkar h. ghatna,
kam
Lack,
h.
kami, kamti, ihtiyaj lak. a. mukhtasar, kotah, mujmaL
s.
;
Lad, s. larka, chhokra, latjnda. Ladder, s. sirhi, zina, nard-ban. Lade, v. ladna, bojh lagana, bharna. Laden, a. lada hua, bojhai, bhara hua. Lading,
bojh, bojhai, lad, ladao, bar. chamcha, kafgir.
s.
s.
Ladle,
doi,
Lady, s. bibi, banii, khatun. Lag, v. dhila chalna, der k. dcri lagna. Laity, s. dunyadar log, sansari log. Lake, s. jhil, daryacha qirmiz. Lamb, s. bher-kJi bachcha, lela. ;
Lambent, a. lahkila. Lame, a. langra, lang; lula, Innj naqis. Lameness, s. langraf, langi qusur. Lament, v. afsos k. nala-o-zari k. rona, ;
;
hae hae k. [uala saz. Lamentable, a. matam-aritrcz, gam-khez, Lamentation, s. nala, zari giriya, afsos, 3
priklca,w;iqif,lioshyar,sliin}is.
Knowledge,
s.
Labyrinth,
Laconic,
aiyar.
Knife,
LAN
84
ungli-ka
band-i-
girih,
figan, wawaila, naulia.
Lamp,
s.
Lancet,
augusht.
chirag, fatila-soz, diya, dipak.
Lamp-black, s. kajal, duda. Lampoon,s. ]iajo,m:izammat,bhandauwa. Lance, s. neza, barchhf, ballam. Lance, r. chluulna, chirna, pharna.
Land, Land,
s.
nashrar.
x.amin.
.s'.
bhum,
kliuslikf.
sar-zanu'n,
mulk
;
khushkj'-]ar ntarna y;i utarna. Landliolder, zamindar, ja'girdrir. Landlord, >. nunindar; s;diil)-i-khana,
L.
v.
,s-.
Label,
s.
Labial,
sar-nama,
<>.
mlliari,
kapraz,
raqam.
Labour,
x.
niilinat, masli:i(|(|:ii.
duri; kam,
kai',
mezbanj Landmark)
.-h;it;ili.
Laboratory, 8. kai'-khaiiii. Laborious,
dush-
;
:
ninx-
ranj-
,
.)..-,
8.
;n.
anil; dur
-;
B4kfb*i-iarae, liliatiy;u-a. s. Biflhan-i-sarhaddj damla.
La nguau'i
..-.
Lan-j-iiid,
ii.
ji.-iliTia*
Labouivr,
^.
k.
ma/dur,
saik. dnkli quli,
li.
nnilk-ki -uir.
sukhaii, gut'lar. sust, 7ii;inda, majhul, kahil.
/al):in. lisan,
Lan-j-iiish, r. Lal)-)iir, u.
madd-i-na/.ar,
gali, luika, kuclia.
murjhana, kumhliiia, snst
xi.iTh.
Languor,
s.
susti,
maudagi,
kahili, zaffi.
LAU Lantern, s. fanus. fpinn Lap, s. god, godi daman. Lap. ii. lapetna: cliatna, chapar-chapar Lapidary, >-. hakkak, hajjftr, jan'nan. Lapse, s. chuk, khata; gu/ar, in. Large, CT. bara, mota, kakin, iUrakh, :
a/fni.
[salana.
Largely, ft?, bahut-sa, ba-ii'rat, nnti'asLanjeness, s. barai, mofeai, kalani, wusat, fanikhi. s.
Largess,
bakhshish, inarn, ata.
nae-gulu. Lascar, s. khalasi hindi, ahl-i-jahaz. Lascivious, a. mast, shaliwati, hawasi, .Larynx,
.-.
kiimi.
i
liawsis.
masti, shalnvat, nat's, Lash, s. kora, chabuk zarb-i-chabuk. Lash, v. kora mania, taziyana d. tan k. hnjo k. bandhiia. Lass, s. larki, chhokri, doshiza. Lascivionsness,
s.
;
;
;
Lassitude, 8. inandag-i, susti, kahili, zuaf. Last, a. pichhla, akhir guzashta pasin. Last, s. qalib-i-kafsh, juti-ki lakri. Last, u. thaharna, tikna, clialna, paedar rahna, kifayat k. [tikau. Lasting, a. paedar, qaini, daim, chabiii, ;
;
Lastly, ad. pichhe, bila-akhir, akhir-ulLatch, s. phirki, billi. [amr. Latchct, s, sallu, tasma, kafshband. Late, a. der, dirang, be-waqt, pachketa; agla; aj-kal
;
marhuni.
Lateness, s. deii, dirangi, aber. Latent, a. chhipa, poshida, makhff. Lately,a(Z.thoredinon-ka,aTKlakpeshazin. Later, a. aurbhi der-se aurblii naya. Lather, s. sabun-ka phen. Latin, s. Latin zaban. ;
Latitude,
s.
chaurai, pahnai, kushadagf
;
darja-i-arz.
Latitudinarian,s. be-shara, bad-raazhab,
mulhid.
s.
miuaakhirm. ;
a.
Laudanum, v.
pc-siii,
jhaujhri,jali,shabaka chihvan.
Laudable,
Laugh, Laugh,
s.
Laug-hing-stock,
sukhra,
s.
laiq-i-tahsin, afim-ka aracj. isirudani. laiq-i-tarif,
hansna.khilkhilana, khaiidak. hansa, hansi, khaniia.
Laughable,
a.
khanda-pazir, hansne-jog.
mazhnka,
an<_Misla-nnnui. s.
Lauu'hter,
Lave,
hansai, khanda, tazhfk.
bhasana, gaddf-par-se utarna. dhona, gusl k. bliigona. 1
Launcli,'? u.
.
Lavisli, r. urana, israf k. barbsid k.
lux/il-kharch, musrif, nrau.
a.
Lavish,
shara, am, qaida, qanun, rasrn. Lawful, a. shara\, jaiz, halal, mubah, rawa, durust.
Law,
s.
a.
Lawless, Lawsuit,
s.
be-shara,be-qaida, bc-lagam.
muqaddama, dawa,
iialish,
faryad.
Lawyer,
s.
adalat-ka wakil, ahl-i-fiqa.
a. dhila, khula, sust, kushada irairLaxative, a. mushil, jullabi. [muqarrar.
Lax,
:
rakhna, dharna dena, parna ; biclihana sakin k. taskin d. ; bandhna ; o^side, rakh-dena, chhor-
Lay,
v.
;
girana
na
;
;
by, bacha-rakhna, le-rakhna; hold of, down, chhorna, tark k. out, kharch k. pakarna, giriftar ksarf k. up, jama k. bacha-rakhna. ;
;
;
;
Lay, s. Layer,
sai'od, s.
Layman,
gazal
s.
;
sabzar.
tabaq. dunyadar shakhs.
parat,
tab.,
s. susti, kahili, majhuli, kasal. Lazy, a. sust, kahil, majhul, gafil. Lea, s. charan, sabzar, maidan. Lead, s. sisa, surb. [mauana, mail k. Lead, v. le-chalna, chain na, hidayat k. ;
Laziness,
l-ca'lcr.x.
Leaf,
s.
pesh\va,sardar, sargai'oh,salar. patta, barg, waraq, fard kewar. ;
League,
s.
mel, ahad-o-paiman farsang, derh-kos. ;
Leak, v. chuna, risna, tapakna. rakhna-dar, surakhi. Leaky, Lean, s. dubla,-lagar; shor, kallar. Lean, v. takiya k. tekna, lagke rahna ; mail h. jhukna. Leanness, s. dublai, lagari lonai. Leap, s. kud, jast, khez, jhapat. Lea]i, r. ktidna, phandna, jast k. Leap-year, s. sal-i-kabisa. Learn, v. siklma, tahsil-i-ilm k. yad k. Learned, a. amokhta, alirn, fazil, kamil. Learning, s. ilm, irfan, fazilat. ..
;
Latter, a. pichhla, Lattice,.--.
LEA
85
Lease,
s.
ijara-nama. patta.
LEP
Least, ct. sab-se chhota, kamtarm. Leather, s. chamra, chirm, jild. [chamar. Leather-dresser, s. dabbag, chirm-saz, Leave, s. chhutti, rukhsat, ijazat, wida. Leave, v. chhorna, tyagna, tark k. ; hiba
Leaven,
s.
Leavings,
khamir, mawa. [k. s. jhutha, pas-khurda, pas-
manda, baqiyat.
Leprosy,
manda.
korh, juzain, pes, baras.
s.
kamtar, kam, thora. [ka k. Lessen/ v. ghatana, kaink. khafif k. halLessonjS.sabaq dars,path nasihat,pand. a,
Less,
3
Lest,
c.
;
mabada,shayad,khudana-khwas-
ta, aisa-na-ho.
Let,
v.
lone,
Lecher, s. zinakar, randi-baz. Lecture, s. dars, sabaq, bayan. Ledge, s. kagar; takhta. Leech, s. jonk, zalu. Leek, s. gandana, kurras. Leer, v. tirchhi nazar k. Lees, s. gad, talchhat, durd. Left, a. bayan, chap, yasar ; bacha hua, baqi,
LIE
86
dena, ijazat d.
chhor
d.
;
kiraya d.
hath uthana
utar d. utarna^
;
fall, gira d. girana, ;
;
;
k.
;
kiraya d.
off,
;
chhorna, chala-
na, dagna, niarna. Let, s. atkao, rok, sadd, muzahimat. Lethargy, s. sabat, khwab-aludagi. tetter, s. harf ; khatt, ruqa, chhitthi.
Letters,
s.
ilm, ilmiyat, fazilat.
darbar
Levee,
Legibly, ad. saf nawisi-se, saf-saf. Legion, s. tuman, garoh, dasta. [ri k. Legislate, v. ain-bandi k. qanun r. tash-
Lexicon, lugat, farhang. Liable, a. maruz, pazir, giriftar. Liar, s. jhutha, kazib, darog-go.
Legislative, a. ain-numa, qaniin-saz. Legislator, s. shari, wazi-ul-qanun. Legislature, s. sarkar,qanun-sazon-kagaLegitimate, a. jaiz halal-zada, asl. [roh. Leisure, s. fursat, faragafc, chhutti.
Libel,
;
;
Lemon,
nibu, limu, turanj. Lemon-grass, s. agiya-ghas. Lend, v. qarz d. warn d. ariyat d. udhar d. Lender, s. qarz dene-wala, qarz-khwdh, s.
wam-dihinda. Jjciigth, s. lambai, darazf, tul masafat. Lengthen, v. lambana, barluina, daraz k. ;
tawil k.
Lengthwise, ad. lambai-men, darazi-se. a. mulaim, mulaiyin, halim, musakkin. Lenity, s. narmi, mulaimat, rahm.
Lenient,
Leo,
s.
burj-i-asad; singli.
Leopard, s. chita, pahmj;, yuz, tendua. Leper, s. korhi, pusi, IIKIJ/A'UU.
down,
in, go, chhor d. jane d. parne d. ane d. dukhul d. out, jane d. azad
Leg, s. saq, tang, pindli paya. Legacy, s. hiba, wasiyat, bahra wasih. Legal, a. sharai, mashru, jaiz, adalati. Legate, s. wakil, elchi. Legation, s. wakalat, elchi-gari. Legend, s. dastan, afsana raqam. Leger, s. daftar, khata. Legible, a. parhne jog, khwandanf. :
a-
;
s.
;
inajlis.
barabar, hamwar, eksan, chau[ras. Lever, s. theka, dhenkli. Leveret, s. khargosh-ka bachcha. [pan. ochhaLevity, s. subuki, khiffat, halkai, Levy, v. jama k. fauj-bandi k. tahsil k. Lewd, a. mast, shahwati, nafs-parast. Level,
a.
Lewdness,
s.
s.
shahwat, zinakari, hawas.
malamat-nama,
hajo.
Libellous, a. badnam-gar, buhtan-saz. Liberal, a. sakhi, faiyax, hausila-mand, dil-kusha, mai'd-i-admi.
Liberate, v. chhor d. aziid k. khalas k. Liberation, s. chhutkara, jixadagi. [kar. Libertine, s. fasiq, rind, kliarabati, badLiberty, s. azadi, rihai, ijazat ; ikhtiyar. Libidinous, a. shahwati, mast, zinakar. [na. Libra, s. burj-i-nii/an, tiihi.
Library, s. jamiyat-i-kutub kutub-khaLicense, s. ija/.at, i'annan, ]tarw;ina. Licentious.a. be-
pai-da-i-cliusiii, palak. Lie, s. jlu'ith, daroLT, ki/.b. Lie, t'.'jhuth kahnsi: Ictiui, ]inrna, daraz h. ralnui, liumi, innkiiii r. inau/.u h. nihufhid, chhipa ruhna, pinhan h.
LIN ta h. h.
in,
;
janna, paida k. prashab ghat-men rahna.
in wait,
;
s. iwaz, badal, jagah. [dar. Lieutenant, s. qaim-muqam, naib jamaLi i'r, s. zindagi, zindagani,jan,hayat, umr.
Lieu,
;
be-dam, murda, mur[umr-bhar. hm-i-hayat, tamam umr,
Lifeless, a. be-jau, da-dil, sust.
Lifetime, s. Lift, v. uthana, utha-lena, charhana, unchana, buland k. afraz k. burhana. Ligament, s. band, pai, nas, patlui. Ligature, s. patti, band, dora, rassi. Light, s. ujala, roshni, nur ; shama, chirag, batti ilm, talim. ;
Light, a. ujla, roshan halka, subuk,khafifjchanchal; phika; asan,sahl;chalak. Light, v. jalana, roshan k. sulgana ; utar;
na, nazil h. milna, parna. [makna. Lighten, v. halka k. bqjh nikalna ; cha-
Lightness, s. halkai, subuki, khiffat; Lightning, s. bijli, barq. [roshni. Like, a. muwafiq, manind, barabar, misal, eksan ; honhar. [h. Like, s. pasand k. chahna, qabul k. mail s. ihtimal, maqulat, surat, Likelihood,
gum an.
[lib.
Likely, a. muhtamil, maqul, honhar, gaLiken, v. muqabila k. tamsil k. tashbih r. Likeness, s. muwafaqat, mumasalat, mushabahat, misal, tamsil. Likewise, ad. bhi, niz masiwa, alawa. ;
s.
chah, shauq, mail, ragbat. sosan, saman. s. azu Limb, shakh, dali ; kinara, lab. Lime, s. chuna, ahak kagzi limu. Lime-kiln, s. chune-ki bhatti.
Liking, Lilly,
A-.
;
;
Limestone, s. kankar, chune-ka patthar. Limit, s. hadd, sarhadd, siwana, intiha. Limit, v. hadd bandhna, ruahdud k. band Limitation, s. tahaddud, hadd qaid. [k. Limited, a. mahdud, bandha-hua. Limner, s. musauwir, naqqash. Limp, v. langrana, lang k. Limpid, a. saf, shaffaf, zulal, nirmal. ;
s. dora, rassi ; khatt, dhari ; satr ; khatt-i-isti\va ; misra, bait ; qatars saff j
Line,
khandaq, morchal Lineage,
s.
nasab,
;
LIV
87
nasl, silsila.
asl, nasl, silsila.
Lineament, Linen,
s.
khal-o-khatt.
katan, bazz, kapra. Liiigcr, v. dor lagana; marta-rahna; tas.
Lingual, a. lisani. [raddud k. Linguist, s. zaban-dan, lugat-azmuda. Lining, s. astar, batana. lank, s. karf, qulaba, halqa; mahsal. Linseed, s. alsi, tukum-i-katan. Lint, s. narm katan, suf. Lintel, s. patao, chaukhat. Lion, s. singh, sher babar, asad. Lioness, s. sherni, baghni. Lip, s. lab, honth, shafat, kinara. Liquid, a. abi, raqiq, patla, muzab, guLiquid, s. paui, ab, araq, ras. [dakhta. Liquidate, v. ada k. patana, utaraa. daru. s. sharab, Liquor, pani, araq Liquorice, s. asl-us-sus, mulhatti. u. luknat k. tutlana, Lisp, List, v. khwahish k. chahna ; sunna. List, s. fihrist, fard, ismwari. [jih h. ;
Listen,
v.
Listless, a.
sunna, kan lagana, mutuwajsust, kahil, gafil, murda-dil.
Literal, a. harff, lugwi, lafz ba lafz, thik. Literary, a. ilmi, babat jlm-ke, fazilat
mansub. Literati,
s.
Literature,
ulama, fuzala, sahiban-i-ilm. s.
Lithography, Litigate,
i/.
qaziya
k.
Litigation,
ilm, ilmiyat, fazilat. s.
pathar-ka chhapa.
muqaddama s.
larna,
dawa
muqaddama, dawa,
Litigious, a. jhagralu, qaziya-jo,
k.
qaziya.
muqad-
dama-baz. Litter,
s.
dola, chaupala,
miyana ghas ; ;
jhol; alae-balae. Little, a. thora, tanuk, andak, zarra; chhota, sagir, khurd ; nachiz. Little, ad. thora-thora ; ahiste-ahiste.
chhotai, andaki, qillat. zinda h. rahna3 bud-o-bash k. makan r. Live, a. jita, zinda; sozan, jalta.[maash, Livelihood, s. rozi, roz-gar, rizq, maishat, Lively, a. zinda-dil, khush-taba.
Littleness,
Live,
s.
v. jina, jita-rahna,
Liver, a. jigar, kaleja. Livery, s. bana, chapi'as, poshak. Livid, a. nila-pila, ml- fain, zard.
LON Living, a. jita, zincla jandar, hai. Living, s. rozgar, maishat, rizq. Lizard, s. chhipkalf, girgit, tiktiki. Lo, int. dekh, dekho, lo. Load, s. bojh, bojha, bhar, bar, lad, haml. Load, v. bojhna, ladna, bar k. bharna. ;
sang-i-miqnatis, chumakLoaf, s. paon-roti, nan. [patthar. Loam, s. pindol, chiknf-mitti, gil.
Loadstone,
s.
Loan, s. qarz, ariyat, udhar. Loath, a. na-raz, na-qabiil, kashida. [na. Loathe, v. nafrat r. ikrah k. makruh janLoathsome, a. makruh, karih, ghinaona. Loathing, s. nafrat, karahiyat, istikrah, Lobster, s. bara jhinga. [ghin. Local, a. makani, mahalli, jaf, khass. Lock, s. tala, qufl; zulf, kakul; kal,
champ.
;
;
baithalna, basarui.
[dar.
Lodger, s. bashinda, shab-bash, kirayaLodging, s. thikana, makan, bud-bash. Loft, s. kotha, atari, bam. Loftiness, s. unchai, bulandi
[magriiri.
takabbur, Lofty 3 a. uncha, buland,ala,ba]a magrur, Log, s. kunda, latha. [mutakabbir. Loggerhead, s. ahmaq, be-waquf, gaodi. Logic, s. mantiq, ilm-i-muna/ira. Logical, a. mantiqf, mantiq-paiwand. Logically, acZ. az ruo mantiq. ;
;
Logician, s. sahib-i-maritiq, mantiqi. Loin, s. kamar, miyan.
tul, darazi,
Longways, Look,
v.
j
ad. lambai-men, ba-darazf.
I
s.
dekhna, nigah k. nazar
zarana, surat-pazir h. after,
la^mban.
mutahammil, halim. tahammul.
Longsuffering,
khabargiri
out, talash k.
k.
malum
k. ishtigal r.
intizar k. muntazir h. bat
h.
;
for.
;
dekhna
dhundhna, nazar
khabardari
na-i
:
k.
;
;
k.
nigah-bani k. [hal. Look,s. nazar, nigah ; numa,surat, zahirLooking-glass, a. aina, abgina, mirat. Loom, s. tant minsaj. Loop, s. phali, halqa, phansi, tukma. Loose, a. khula, dhila, kushada, chhuta; to,
;
be-qaid, fahish.
[la k.
Loose, v. kholna, chor d. azad k. dinLooseness, s. dhilai, kushadagi be-qai-
:
;
ago, baliu!
wiiqi. ^ux.i-c,
se; as long as, jitni din,
mu
j:ib-t:ik.
chalina, lai-Msna, inuslilaq h. s. uinr-d:ir;'i/,i,
Longevity, Longing, s. chah,
lul-i-uinr.
ishtiyacj, ratjljat.
df, be-zabti, zinakari,
;
ishal, jiriyan-i-
shikam. [na. Lop, v. katna, tarashna, katarna, chhanta. batuni. bakki, Loquacious, ziyada-go, Lord, s. malik, sahib, khawiiid, wall,
khudawand, Khuda. Lordly, a. mutakabbir, magrur. Lordship, s. malikiyat, sardari, khudawand-i-niamat. Lose, u. khona, gum k. zaia k. maglub h. ziyan k. nnqsan uthana, bar bad d. Loser, s. khone-wala, haru, gumkuninda,
maglub.
[shikast.
Loss, s. nuqsan, ziyan, khisara, zawal, Lost, a. gum, zaia, gaya-guzni. Lot, a. nasib, qismat ; hissa. bahra qura. Lotion, s. zakhin dhone-ka dawai panfi ;
gaza.
Lotteiy,
Loiter, v. tal-matol k. falna, don k. Loll,v.le^a rahna, pare raliTia,/uban niknlLone, Lonely, a. ekla, akela, tanhsi. [na. Long, a. lamba, dara/, i nl-t ;i\vjl der-pa, dirang, dhila; diir; nihayat, bjihut
v.
s.
Longitude,
Longsufi'ering, a.
;
Lock, v. tala d. qufl lagana, band k. Locker, s. daraj, almari-khana. Locket, s. qism-i-zewar. Locomotion, s. harkat, sair, naql. Locust, s. tiddi, jarad, malakh. Lodge, s. jhompra khana. Lodge, v. tikna rahna, utarna rakhna,
Long,
LOW
88
s.
qura-bazf,
sharti, chitthi-ka
Loud, a. buland-awax, uncha, bhari, shorf. Lounger, s. hai'/u-.iranl, machator. Louse, s. jun, chillar, sipasli. Love, v. piyar k. muhabbat r. ishq r. asln'q h.
Love,
s.
ishq,
j
;
muhabbat, piyar
slialnviii.
ashiqi,
;
[ua/.ain.
piyara, isluj-aiigcx,
tlil-ruba,
Lover, s. asliicj, niulnl)b, habib, yar. Lovingly, ad. aslii(|;ina iuiilial)bat-se. Low, s. uicha, xer, past, uasheb adna, :
;
LUS kamina, dun, arzi'ui
kotah-qad; sasta,
mchla, kamtar, fa?-otar. iiicha k. dabana, utarna, jhughutaiia, sasta k. kam k. ghu-
a.
Lionver, v.
kana
;
;
rakna. [siyah-rii. Lowering, a. tank, dhundhla, andhera a. farotan,be-garur,halim, garib. Lowly, Lowiiess, s. ni'chai, pasti, kaminagi, 7,il;
lat, udasi.
a.
dil-shikasta,
mas-
taqim. Loyalty, s. namak-halali, \vafadari, itiiat. Lucid, a. raushan,darakhshan; saf, shafLuck, s. nasib, qismat, bbag; ittifaq. [faf. Lucky, a. khushnasib, bakhtawar iqbalmand, nek-bakht. Lucrative, a. faida-mand, mufid, sud-
Lucre, s. faida, nafa, sud, kasb. [mand. Ludicrous, a. maskhari, khanda-angez,
Lug, v. ghasitna, khmchna. [lugvi. Luggage, s. asbab, chizbast. Lnkewarm,a. shir-garm, nim-garm, gunguna sardmihr, be-muhabbat. ;
sulana, iiind laua,
Lumbei',
s.
Luminary,
aram
d. task in
agar-bagar, balaebatar. [d. raushni, nur, sitara, suraj,
s.
chand, naiyir. a. raushan, nuranf, ujala.
Luminous,
Lump,
s.
dala, dhela, tukra, para.
diwanagi, sauda, ruajnuniyat. chand-ka, qaniari. Lunatic, a. diwana, saudai, majnun. Luncheon, s. nashta, kalewa. Lungs, s. phephre, shush, riyat. Lurch, s. lurhak afat-ki halat, khatra. Lurch, y. lurhakna, lurhna thagna,fareb Lure, v. tuma r. igwa k. fareb d. [d. Lurk, v. ghat-men baithna, dabakna, daba-rahna. [jagah Lurking-place, s. kamm-gah, ghat-kaa. Luscious, mitha, shfrin, mazadar, laziz. Lust, s. masti, shahwat, nafs, hawa-o-haLust, v. shahwatr. masth. hawas r.[was.
Lunacy,
s.
Luna^r, a.
;
;
Lustre,s.
juxuriant, a. kasir, z^ada, wafir, phaila-hua.
[khush-khor.
Luxurious,a. aiyash,shauqm, nafsparast, Luxury, s. aish-o-ashrat, rangras, nafsLyre, s. barbat, bm. [parasti. Lyrist,
barbat-nawaz.
s.
M.
dil-tang,
Loyal, a. namak-halal, wafa-dar,
Lull,
s.
[udas.
Low-spirited,
u.
zorawar, qawi, tandurust, mota. barbat, tarn bur. [hutat. nixui-ianco, x. ziyadati, ifrat, kasrat, ba-
jusfcy, a.
jute,
dakurna, bambini^,
jO\v, r.
jower,
haqi'r;
udas.
:
MAI
89
chamak. jhalak.jila, raushni, ab-
dari| raunaq; shuhrat, namwarf, jh
jawitri, basbasa. Macerate, v. dubla k. bhigo rakhna. Machination, s. sazish, bandish, fitrat, niausuba. Machine, s. ala, alat, kal, jantr. Mad, a. diwana, majnun, saudai, baola. Madam, s. bibi-sahib, begam-sahiba. Madhouse, s. diwana-khana. Madmaii,s. diwana adini, majnun shakhs.
Mace, s. sonta, chob,asa
;
;
Madness, s. diwanagi, junun, sauda, sir. Magazine, s. rnakhzan, khazina, ganjina, silali-kbana.
Maggot,
s.
kira,
kirm lahar, khiyal. ;
Magic, s. jadiigari, afsun, sihr. Magician, s. jadugar, afsungar, sahir. Magisterial, a. hakimi; mutakabbir, magrur. [dar. Magistrate, s. hakim, amil, faujdar, anils. himmat, Magnanimity, hausilajawaiimardf.
Magnanimous,
a.
ali-himmatj
niard, shujau. Magnet, s. miqnatis,
jawau-
chumbak.
Magnificence, s. jah-o-jalal, shikoh, hashmat, raunaq. Magnificent, a. sahib-i-jalal, ahl-i-hashmat, azim-ush-shan, raunaq-dar.
Magnify,
barhanaj sana-khwani
v.
maddahf Magnitude,
k.
k. s.
barai, kalanf,andaza,qadr.
Mahommedan,
s.
musalman.
Maid, kuari, kori doshiza, bakira. Maid-servant, s. asil, kanez, laundi. Mail, s. jaushan, zirah, baktar; dak-ka s.
;
Maim, v. langra k. zaklimi k. [thaili. Maimed, a. zakhmi, ghail, langra-lula-
MAL Main,
a.
auwal, muqaddam, pahla qawi, ;
shadid. ;
v. iqrar k. taid k. pushti d. palna, parvvarish k.
Maintain,
;
parwarish, rozi, khurak. shahi, khusrawi, ali, shaha-
Maintenance,
s.
Majestic, a. na, zuljalal. s.
buzurgi, shikoh, dab-
jalal,
daba; hazrat, jahan-panah,janab-i-ali. Major, a. ala, bara, aksar. Major, s. uhda-dar fauji muqaddam. Make, v. banana, paida k. karna, khalq ;
kamana, basil k. muamends, mukafat k. paqarrar k. dash d. jaza d. away with, mark.
;
1 a. Malign, bad-khwah,bad-andesh, Malignant, adawati, kina- war; badbakht, na-masud, manhus. Mallet, s. mogri, rnekh-chu. [hai. Malt, s. jau, jo boza banane-keliye taiyar Maltreat, v. bad-sulukk sataua,niarpft k. Malversation, s. bad-amali, rishwat-kho|
Main, s. majmua, kull samundar. Mainly, ad. aksariya, galiban, auwalan.
Majesty,
MAN
90
karwana
;
;
;
;
dalna, qatl k.
account
;
of,
hisab
takrim k. ; tawan d. nuqo/, behuda janknown, janana,
.
ri,
hila-hawala.
Mamma, s. mama, amma, ma. Mammon, s. daulat, mal.
[shakhs.
Man, s. admi, mard, insan, adamzad, Man-of-war, s. jangf-jahaz. Manacles, s. hath-karian, dast-band. v. chalana, karna, sarbarahi k. karguzari k. tadbir k. Manageable, a. khush-lagam, bakar shaista, sazawar. [tadbir, ami.
Manage,
Management,
s. sarbarahi, karguzari, sarbarahkar, karguzar, pesh-
itibar r. iltifat r. good, sabit k. dalil d. ;
Manager,
san pui-a
Mandate, s. hukm, farman, amr. Mandatory, a. hukmi, farmani. Mandrake, s. lakhmana, lakhmani. Mane, s. yal, ayal, chonti. Man-eater, s. mardum-khor. Manful, a. mardana, diler. Mange, s. kharish, khujli. Manger, s. than, khurli, kharak. Mangle, v. pharna, chirna, purze-purze \. Mango, s. am, amba. Manhood, s. jawani, shabab, mardi, rujialiyat, inardangi, jawanmardi. Maniac, s. diwana, majnun. [waida.
k.
;
k.
light
;
na, kliafif rakhna ; zahir k. mashhur k.
janna,
muhabbat
samajhna, daryaft k.
hawala k.
;
much
;
r.
of,
;
of,
aziz
banana
;
over, sorapna,
;
k. taslim k. ashkara k. zahir k.
out, daryaft
;
;
sure
yaqin janna, muqarrar samajhna
of, ;
up, milana, tasfiya k. ; tarkib k. ; jama ekattha k. tamam k. ki tarafjana ; towards, ki taraf chalna ya jana.
k.
;
;
Hake,
s. daul, shakl, banawat, surat, sakht, tarkib. [saz. Maker, s. banane-w. kartar, khaliq ; karkam. s. banao, sakht, Making, Malady, s. marz, bimari, azar. [amali.
Maladministi'ation,s.bad-hukumati,badMalaria, s. biniargar bukhar.
Male, a. nar, zakar. Kalediction, s. bad-dua, lanat. Malefactor, s. bud-kar, gunah-gar, mujrim. Malevolence,
s.
bad-khwahf, bad-ande-
shi, kina.
Malevolent, k ma- war.
a.
bad-khwah, bad-andesh,
Malice, s. kina. bugz, adawat. Malicious, a. Scc Malevolent.
s.
kar, amil.
Manifest, a. zahii-, \vazih, ashkara, huManifest, v. dikhlana, zahir k. batlana. Manifestly, ad. zahiran, khula-khula, besliakk.
Manifestation, s. izhar, tauzfh, tasrih. Uanifeato, s. izhar-nama, surat-i-hal, ishtiliar.
Manifold, .Mankind,
a. .s.
bahutsa, gunagun, aqsam, insan, bashar, ban-i-aclara.
nliiic.s.s, niardangi, jawanmardi. Manly, a. mardana, nun-dum-asa. Manner, s. tarah, tanr. tari'q, wa/a, daul. .s-.
aiinci-ly, a.
khudh-akhlaq, khaliq, mu-
addab. ilanners,
s.
adab, ukhlaq,
aiiza, chal.
MAR 'Manoeuvre, s. tadbir, hikmat, fitrat. Manor, s. zamindari, taalluqa. (Mansion, s. haweli, makan, khana. Manslaughter, s. mardum-kushi, qatl. Manslayer, s. mardum-kush, qatil. Mantle, s. labada, bala-posh, pattu. Manual, a. dasti, hath-se bana hua. Manual, s. chhoti kitab, khulasa.
Manufacture,
s.
dastkari, karigari, karo-
bar, sanat.
Manufacturer, Manufactory,
s.
dastkar, karigar.
s.
kar-khana;
karigari,
dastkari.
Manure, Manure,
s.
pans, khad, khat, sar.
v. pansna, khat dnlna, sarna. Manuscript, s. dast-khatt, qalami, kitab. Many, a. bahut, bahutere, bisyar, kasir,
aksar.
Many -coloured, a.
[buqalamun. rang-a-rang, gunagun,
s. barha, barbar, dafatan, naqsha-i-zamin. [dafa-ba-dafa. Mar, v. bigarna, khalal k. nuqsan k.
Many-times,
Map,
s.
kliarab k. s. sang-i-marmar goli, anta. March, s. kuch, raftar, safar sal-ka tisra mahiua. Mare, s. ghori, madiyan, madwan. Margin, s. hashiya, kinara, lab. [daraj. Marginal, a. kinari hashiye-men munMarygold, s. genda gul-i-sadbarg.
Marble,
;
j
;
;
a. bahri, daryai.
Marine, Marine, s. jahazj sipahi. Mariner, s. niallah, khalasi, ahl-i-jahaz. Maritime, a. bahri, daryai.
Mark,
nishan, dag, alamat, raqm, danishana, hadaf. [k.
s.
lalat
;
nishan k. dag
Mark, Marked, Market,
v.
d.
;
nazark. gaur
Marrow, s. guda, magz-i-uetakhwan. Marry, v. biyah k. biyahna, nikah k. shaMars, s. mirrikh, jallad-i-falak. [di k. Marsh, s. daldal, dhasao, dhasan. [chi. Marshal,s.sipah salar; nasqchi,ihtimamMarshy, a. serab, tar, mai'tub, sila. Mart, s. ganj, bandar, hat, bazar. Martial,
a. s.
Mason, s. raz, miamarj sang-tarash. Mass, s. pinda, thua, dala, dali; dher, jamao, ambar. Massacre, s. muqatalat, halak, khun-rezi. Massive, v. bara, kalan, azim, mota, bhaMast, s. mastul, tir. [ri, saqil. Master, s. malik, sahib, khawind, wall ; ustad,
Master,
muallim azmudakar nakhuda. maglub k. zerdast k. ; sikhna, ;
hasil k.
Mastiff,
s.
a.
biyaba, mankuh. nikahi.
pahari kutta.
Mat, s. boriya, chatai, saf, pati. Match, s. muqabala, kushti, bazi, shart ; jora, juft,
barabar,
hamsar; biyah,
nikah ; diya-silai tora, falita sokhta. Match, v. barabar h. ya k. muwafiq h. ya k. muqabila k. nikah k. biyahna. ;
;
;
Mate,
;
[mil.
Masterly, a. nstadi, ustadana, w^qif, kaMastery, s. hukumat, badshahat ; ustadi. Masticate, v. chabna, chabana. Mastication, s. chabwai, chabai.
Matchless,
s. khaima, khargah, dera. Marriage, s. biyah, nikah, shadi. a. Marriageable, biyahne-jog, qabil-inikah balig, rasida.
;
v.
a.
Marquee,
lashkari, jangi, sipahiana.
shahid shahid. Martyrdom, s. shahadat. [h. Marvel, v. taajjub k. mutaajib h. hairan a. achambha. Marvellous, ajib, ujuba, Masculine, a. muzakkar ; mardana, diler. Mask,s.burqa,bhes,chihra; hila,bahana. Mask, v. burqa lagana; chhipana, poshida k.
Martyr,
s.
nishan-dar, dag-dar. chauk, bazar, hat, penth.[ni. Marketable, a. farokhtani, bazari, chalaMarket-day, s. roz-i- bazar, penth-ka din, Marksman, s. nishana-andaz, shast-anMarl, 5. pindol, tm-i-misr. [daz.
Married,
MAT
91
s.
a.
be-misal, lasni, be-nazir.
sathi, jora, juft, rafi'q,
Material, Materials,
zauj ya
[hayulani; bhari, zarur.
zauja. a.
jismi,
mujassam, maddi,
s.
asbab, saman, saranjarn, lawf'izima. [hut, nihayat. ad. Materially, jismantan lazimana, ba;
Maternal, a. madari, muhabbatana. Materiamedica,s.dawa-daru,dawaiajnas. Mathematician, s. muhandis, riyazi-dan. Mathematics, s. ilm-i-riyazi, handasa.
MEA Matrix,s. qalib, sancha,rahm, bacha-dan.
Matricide,
madarkushi, madavkush.
s.
Matrimony,
s.
biyah, nikah, shadi.
Matrimonial, o,. mkaln, biyah-ka. Matron, s. mam;i, bibi, khatun; pir-zan. Matted, a. zholida, jata. Matter, s. madda, jism, jauhar, hayula, jinn bat, kar, muamala muzayaqa Mattock, s. kudali, qainti, belcha. [pib. Mattress, s. toshak, bistar, bichhauna. Mature, a. pakka, pukhta, rasida, kamil. Maturely, ad. ba-pukhtagi, taammul-se, sochke. [bulug, kamal. ;
;
;
s.
Maturity,
MEL
92
pukhtagi, pakai, rasidagf,
Maul, v. pitna, dhunna, thathana, kutpit k. Maund, s. ek man. Maw, s. maida, jhojh, pota, sangdana. Mawkish, a. be-lazzat, be-maza, nagawari-rasan.
Maxim, s. masla, maqula, qaida, qanun. May, v. sakna, hona, chahna, pana. Mayor, s. shah r-k a- hakim. Maze, s. uljhao, pech; hairat, hairani.
Meat, s. gosht, khana, giza, taam. Mechanic, s. karigar, dastkar, ahl-i-pesha ya hiiia. [adat. Mechanics, s. ilm-i-jar-i-saqil, ilm-iMechanism, s. tarkib, banawat, sakht, Medal, s. sikka, tagrma. [kalbal. Meddle, v. hath dalna, dakhl beja k. madakhalat k. chhuiia. [labra. Meddler, s. dakhil, har-degi, chamcha, a. Medial, niiyani, darmiyani, mutawassit. [gari k. bich-bichao k. Mediate, v. wasalat k. shafaatk.miyanjfMediation, s. wasalat, shafaat, miyanji-
gari, bich-bichao.
Mediator, s. miyanji, darmiyani, shafi, bfchwal. tibbf, tabibi flaj-mansub, chara-paiwand. Medicine,- s. dawa, daru, ilaj; tibb, shifa. Mediocrity, s. ausat, itidal, miyangi.
Medical, Medicinal,
"^
a.
;
3
Meditate, "v. sochna, fikr k. gaui- k. taammul k. tadbir k. mansuba bandhna. Meditation,
s.
Meagre, dubla, lagar, haqir, naqis. Meal.s. ata,pis:n,besaii khana,khurak.
andesha, soch, gaur, [zamin-se ghera. Mediterranean, a. khushki-ki bich-mea, Medium, s, ausat, wasat, itidal, darmi-
kamin, faromaya, pajf mutawassit, miyana, majhola. s. ausat, miyan, itidal. Mean, [sud r.
yan, bich, wasalat. [zish. ^Medley, s. ghalmel, gadbad, khalt, anieMedullary, a. gudaila, magzi.
Mean, v. manj r. batarta, irada r. maqMeander, s. bank, pher, ghumao pech. Meaning, s. main', fahwa irada, maqsad.
Meed, s. ajr, ajura, samara, jaza. [rib. Meek, a. mulaim,narm, halim, salim, gaMeekness, s. mulaimat, narmi, hilm,
Meadow,
s.
margzar, charagah, tarai.
a.
;
Mean,
a.
;
;
;
Meanness,
s.
hiqarat, kaminagf, pasti,
zillat, khiffat.
Means,
s.
.
wasila, wasalat, marifat
;
mail,
Tiiaya, amad, mahasil; wajh, taur. ad, isdarmiyan, ismabainMeantime, Meanwhile, j men,isarse-meu,isbicli")
men
;
darasna-i-wa(|t.
fikr,
taammul.
garibi. a. laiq, wajib,
Meet, Meet,
munasib, sazawar. mnlaqat k. muqabil h. ; jama h. faraham h. liasil k joriia. Meeting, s. jamaat, jamiat, majlis. -Moon less, s. mutabaqat, munasabat, shav. milr.a,
;
[sauda, dilgiri.
:',n.
Meant, pa. maqsud, nialum kiya, mahud. Measles, s. garmidana, khasra. Measure, v. mapna, napna, paimaisli k. andaza k. Measure, s. map, nap, andaza, paimaish, paimanu; wa/n, nu/.aii; tal, tan :
darja; wasila, kiim, tarkib. [hayiu. .reless, a. be-qiyas, be-hadd, ni-
Melancholy,
;
s.
malikhiiliya, m:i!alat, .Melancholy, a. dilgir, maliil, hazin, saildai, udas.
[sarlhna.
Meliorate,??, bihtark.
Mellifluous,
a.
shiiiii-7,al);in.
Mellow, ;
khubtar k.
baiuiiia,
slmkarrez,
shakarlab, [khuslnninia.
a. pakka, pukhta, narin, piljiihi, ous, a. khudh-ahang, alhan ; ua\va,
MER n;ii*mti,
Melon,
ras, ahang, ilhan, tarana, khushnawai. phut, kharbuza, tarbuz.
s.
Melody, s.
Melt, v. galna, galana, ghnlua, ghulana, pighalna, pighlana, gudazh.ya k.[da. Melter,s. galakar, pighalwaiya, giidazanMembcr, s. azu juz, fasl 5 sharik, hissadar sahib-i-majlis, majlisi. ;
:
Membrane, s. parda, jhilli, jer. Memento, s. ishara, kinaya, ima, yadgar. Memoir, s. tazkira, sargu/asht, tawarikh. Memorable, a. laiq-i-yad, qabil-i-yad, [saftna, bayaz. yad-dasht, yad-gari ; yadgar j arzdasht, arzi, dar-
wajib-uz-zikr.
Memorandum, Memorial, khwast.
Memory,
s.
s.
s.
yad,
hifz, hafiea, zikr.
[wif.
dhamki, ghurki, tahdid,takhu. dhirana, dhamkana, dabkana, tahdid k. takhwif k. Mend, u. marammatk. sarna, sudMrna.
Menace, Menace,
MEW
93
s.
Mercy,
s.
rahm, ralimat, marhamat, slm-
faqat, daya.
[sarilu
Mere, a. sirf, nira, mahz, faqat, klialf, Merely, ad, faqat, sirf, nipat. Meridian, s. nisf-un-nihar, zuhr ; khatti-nisf-un-nihar.
Merit, Merit,
[kliul>i.
s.
qadr, sazawari, liyaqat, \vasf,
v.
sazawar
h. laiq b.
mustahaq
h.
wajib h. mastaujib h. Meritorious, a. wajib-ul-ajr ; mustahaqqi-inayat, sazawar. Mermaid, s. bint-ul bahr, jalmansf. Merrily, ad. khushi-se, shadana. [tarab. Merriment, s. khushi, shadi, khun-ami, Merry, a. khush, shad, shadman, hansor. Mesh, s. khana, shabaka, jal-ka surakh.
Mess,
s.
khana, tarn
men khana
;
;
hamtami, shiraqat-
khalt, amezish.
Mendacity, s. jhuth, daroggoi, kizb. Mendicant, s. faqir, gada, bhikari. Menial, s. naukar; chakar; naukri peMenses, s. haiz, mahna, phul, [sha. Menstrual, a. haazi, haiz-dar. [hallil.
Mess, v. eksath khana, milkar khana. Message, s. pay am, paigam, khabar. Messenger, s. qasid, paigambar, harkara. Messiah, s. Masih, Masiha. Messmate, s. hamsufra, hamkasa. Messuage, s. makan, haweli, taalluq. Metal, s. filizz, madani, dhat. Metallic, a. fillizi, madaniya, dhat-ka. Metamorphosis, s. tabdil-i-suratya shakl.
galane-wala, galau, mupaimaish, masahat, ja-
Metaphor,s.istjara,majaz kinaya,rangini. Metaphorical, a. majazf, rangin, mustar.
bihtar k. ya h. taraqqi k.
Menstruum,
s.
Mensuration,
s.
rib-kashi.
[zamiri, aqli.
Mental, a. dill, qalbi, khatir-mansub, Mention,a. zikr, tuzkira, mazkur, charcha. Mention, v. nikr k. kakna, nam lena, cliarcha k.
[zari.
Mercantile, a, tijaratf, saudagari-ka, baMercenary, a. zar-ashna, khud-garz ;
mazdur. [I'osh. Mercer, s. abreshmina-farosh, harir-faMei-cliandise, s. mal, jins, qumash ; saudagari, tijarat.
Merchant,
[baipari.
s.
saudagar, tajir, bazurgan, Merchantman, s. saudagari-ka jahaz. Merciful, a. rahi'm, rahman, rahm-dil, narm-dil, shafiq. [dard, sang-dil. Merciless, a. be-rahm, be-sliafaqat, beMercurial, a. simabi, pare-ka hawa-dar. liercury,
s.
simab, par^i
j
;
chanchal,
utarid.
3
Metaphysical,a.ilm-i-kalam-semutaalliq. Metaphysics, s. jlm-i-kalam, ilm-i-mabad-ut-tabii, ilahiyat.
Mete, u. mapna, napna, paimaish k. Metempsychosis, s. tanasukh, nakl-iMeteor, s. shahab, luk. [arwah. Methinks, v. mujhe malum hota hai. Method, s. tartib, aslub, waza, taur, tariq, saliqa.
[itariq.
Methodical, a. murattab, muntazam ; ahlMethodise, v. murattab k. intizam k. sanwarna. [bahr.
Metre,
s.
qafiya,
mfzan, nazm, wazn,
Metrical, a. muqaffa, ba-qafiya, manzunu Metropolis, s. dar-us-saltanat, khilafat, hukumat, takht-gah. Mettled, a. phurtila, tez,janbaz. v. billi sa awaz k. qaidkhane-men baud
Mew,
;
k.
pirijre-men
ya
MIX s.
Microscope,
shisha-i-kalan-bin.
a.
aisa-taisa.
Middle-finger,
s.
angusht-i-wasati.
Midnight, s. adhi-rat, nimshab. Midst, a. bich, darmiyan. [jhadhar. Midstream, s. iniyan-i-rudkhana, majMidwav, s. adhi-rah, asna-i-rah, adh-
Midwife,
s.
dai-janai, qabila. [bich. daigari, ilm-i-taulid.
s.
Mid\vifery,
Mien, s. waza, qiyafa, chihra, chal.[qat. Might, s. quwat, qudrat, maqdur, zor, taMightily, ad. zor-se, ba-quwat, ba-shiddat, nihayat. a. qawi, zorawar, mazbut, qadir. Migrate, v. naql-i-watan k. tabdil-i-makMilch, a. dudbar, dudhal, dudhail.[an k. Mild, a. mulaim, halim, salini, momdil. Mildew,.s.lendha,bhua,phaphund],chitti. Mildness, s. hilm, narmi, mulaimat. Mile, 6\ mil, adh-kos. [minar. Milestone, s. mil-ka nishandar patthar,
Mighty,
s.
s.
f
Miller, s. pisaiihara, asiya-ban. Mill-ox, s. kolu-ka b
N.
das
hikli, dnli
sad
liax.ar.
naijl-bH/.i, IiKjlid, n;u|(|alf. Mimiciy, Mince, v. qima k. para-para k. rexa-pur.^.
za k. t.nkra-tu'M s-.dil,kliatn- 3 x.:unir,ji',zihn,fahm; BZ, cliali.
kliwaliisli, ir;ii-
Mind,
V. -.:ia,
niaiina, lihaz k.
khalir-incn lana,
dhiyan
k.
;
qab-zan, surangi, sendhiya. Mineral, s. madani, kani yti khani chiz, dhat, jamad. Mineralogy, s. ilm-i-madan. Mingle, v, milna, milana, amez h. ya k. makhlut h. ya k. ghal-mel k. [sagir. Miniature, s. ohhoti, shabih, taswir-iMinion, s. piyara, laga-lipta,khayabardar.
Minister, s. naib, gumashta, karkun ; wazir, mudabbir, sadi'-nishin, wakil; khadim-i-din. [dena. kliidmat k. bazir-bashi k.
Minister,^, Ministry, s. khidmat, wizarat, pesha-ikhadim-i-din.
Minium, Minor, Minor,
sendur,
s.
isrinj.
kamtar, chhota.
a. s.
Minority,
na-balig, na-rasida, khurdsal. s. kamtari, gillat ; khurdsali,
na-baligi, na-rasidagi. s.
jami masjid
;
khanqah.
tlil
s.
Mint, s. Minute, s. pal, lamha, lahza, zarra, daqiqa ; yadgar, sharah. Minute, d. zarra- sa, barik, daqiq, bahut chhota, raqiq, thik. [dawnr k. Minute, u. likh-lena, qalam-band k. yaMiriutely, ad, ba-diqqat, tafsilana ; hard;un, har-lali/n. ^linu-lo,
.<.
niujn/.u, k.aramat. a. ajib, ujuba, karamatf.
Miraculous, Mire,
M. kit-liar, cliililn,
Mirror,
3Iilletone, s.chakki-kapat, sang-i-nsiya. Mimic, a. naqcjal, muijuilid, taqlidi.
Mind,
;
Mine, v. kan khodna sendhna. Miner, s. kan-kan, madau kawinda, na-
bajantri, mutrib. taksal, dar-uz-zarb ; pudina.
gopf, gwalin, ahiri. gop, gopal, gwala, ahir. Milkpail, s. dohni, dudh-handi. Milky, o. dudhi, shiri, shirdar, dudhsa. Mill, s. chakki, chak, iAnta. asiya.
Milkman,
khwah, arzumand.
Mindful,a. yadawar, khabardar, hoshiyar. Mine, pr. mera, apna. [qab. Mine, s. khan, kan, madan surang, na-
Minister, Minstrel,
Militant, a. laranka, larau, jangi. Military, a. jangi, lashkari, sipahf. Military, s. lashkar, fauj, sipahion. Milk, s. dudh, shir ; gabha. Milk, v. dohna, dudh nikalna.
Milkmaid,
a. mail,
Minded,
miyanf, darrniyam, mutawassit, manjhola, bfchabich. Mid-day, s. do-pahar, nim-roz, zuhr. Middling, a. miyana, wasati, aisa-waisa,
Mid, Middle,
MIS
94
8.
;tnia. :il)gina,
daldal. minit.
Mirth, s. khiishi, sh.-idf, khurranii, hansi. Miry, a. kichraha, daldala, panka. sahih d. bura chetna. MisaiMisanthropr, .. insaji dushnuui. .
:
Misantliropy, 8. in.-'an-sc nai'rat. u. be-laidu lagana, bt'ja kharch
Misapjily. k. /a\
Misapprehend, majliua.
v.
na-bujhna, khilaf, sa-
MOD
MIS Jisapprehension, s. na-samajh, khilaf-it'alnin'dagi, khata, chiik, bhiil. [ki k. itisbehave, v. bad-clial chalna, bad-suhis.
Mishehaviour,
bad-chal, bad-sultiki,
be-adab{.
.Missing, a. jata rail a,
Mission,
hua.
gum
l)ad-qat.a k. be-aiidjim k.
v.
Misshapi', Missile, 8.
]i;itli-ch}]iit, s.
irsal,
duranda/,i.
paigambari,
risalat,
firistadaui.
Miscarriage, s. bad-aujami, na-sarbara111; isqat-i-hamal. Miscarry, v. na- nun-ad h. na sadhna, chukna pet girna isqat-i-hamal r. Miscellaneous, a. inutafarriq, makhlut, [kharabi, badi. bazo-jama. ;
;
s. injil-ka rivvHJ-denewala. galat liije k. bad-irnla liklina. Misspend, u. urana, isrdf k. ganwana, be-niaiii din katna.
Missionary, Misspell,
Mist,
s.
v.
kohar, kuhra, kuhasa, pliuhar,
dhundh.
[qusiir.
behuda.
Mistake, s. chuk, galati, bhul, khata, Mistaken, a. bhula hua, galati-men liai. Mistress, s. sahiba, malika, kadbanu,
khata, chuk, Hi8conduct,s.badamali,badchal,badfial. Misconstrue, v. nrakhalif bayan k. bat
gharwiili; ustadin, atu mashuqa. Mistrust, s. shakk, bad-gumani, wahm. Misty, a. dhundhla, dliundhra, dhiindha.
pherna, galat samajhna. discount, r. galat-shumai'i k. Miscreant, s. badzat,niardud, haramzada. ") s.bad-fiali, gunah,jariMisdeed,
Misunderstand, v. kliilaf samajhna, nafahmi k. galat bujhuii.
Mischief,
s.
nuqsan, eiyan, azar, ^arar,
Mischievous, a. muzirr, ziyankar, sharir,
bad,
bui-a.
[fikr,
ilisconception,
s.
%)
galati,
;
Misunderstanding, s. na-fahmi, galat; mukhalafat, munazat. Mite,
s.
ghun
Mitigate,
v.
than da
k.
;
zarra, reza
;
kauri.
kam k. mulaim k.
takhfif k.
Mitigation, s. takhfif, taskfn, ifaqa. Mix, v. milana, miliia, makhlut h. ya k.
amezish k. amekhta k. [amez. Mixed, a,, arnekhta, makhlut, mila-hita, Mixture, s. milao, amezish, imtizaj, muMoan, s. ah, hae, karah, nala. [rakkab. Moan, v. karahmi, nala k. afsos k. Moat, s. khandaq, l\hai. Mob, s. blur, hujum, amboh, majma. Mock, v munh banana, chirana, luhvana,
maskhara
k. istihza k.
thattha, sukhriya, tasakhkhur, nazhik, iotihxa. Mode, s. siirat, taur, tar^q, waza, rawish,
Mockery,
s.
makam, parda, uawa. rawaj, chalan Model, s. naqsha, namuua, naql, qalib. Model, v. banana, daul-par lana, shakl bandhna, naqsha k. Moderate, v. sambhalna, thamblma, zabt ;
k.;
kam
k. takhfif k.
sakin
k.
Moderate, a. muatadil.miyana, muwafiq. Moderation, s. yaiidiil, qanaat subr, ;
tahammul, burdbari, mulaim at. Moderator,
s,
mir-i-majlis,
mudabbir.
MON Modern, a.naya, half, mutaakhkhir, jadid. Moderas,s.mutaakhkharin,abnae-zanian. Modest, a. sharm-sar, nak, gin, ila, mahjuh, na-magrur, na-gustakh. Modesty, s. sharm, haya, hijab, gairat, asmat, paki. Modification,
s.
tarkib
;
tabdil.
Modify, v. siirat d. shakl bandhna, daul d. sudhrana, tabdil k. [tarn. Modish, a. rawaji, rasmi, chalni, nank. v. awaz tarannum Modulate, banana, ;
alapna.
[alap.
Modulation, s. tarannum, nagma, nawa, Moiety, s. adha, nim, nisf. [serab, oda. Moist, a. nam, tar, martub, sila, gila, Moisten, v. namgin k. tar k. silana,
martub
k.
[ras.
Moisture, s. nam, tari, sil, rutubat, araq, Mole, s. til, masa, khsil ; chhuchundar, karmosh ; band, pushta. Molehill, s. chhuchhundar-ka dheri, todai-karmosh. [taklit'd. Molest, v. satana, khijana, chherna, Molestation, s. taklif, iza, ranj, tasdia, azar. [k. taskin d. Mollify, v. narmana,
mulaim
k.
tlianda
dhalwan, qalibi. Moment, s. dam, lamha, lahza, saat, pal, daqiqa garaz, muzaiqa, bhari. Momentaiy,a. ek dam-ka,na-paedar, fani. Molten,
a. gala-hiia,
;
Momentous, a. giran, bhari, sangin, muhimm, zarur. [tan, raja. Monarch, s. badshah, shah, malik, suls. badshahi, saltanat, mumliMonarchy, Monday, s. pir, do-sharaba, sombar.[kat. Money, s. zar, naqd, paise, rupai, kauri, mablag, maya. Money-changer, s. sarraT, naqqad. Moneyed, a. zardar, maldar, rupai-wdla, paise-wala.
[mnili.s.
Moneyless,
a. be-zar,
Monger,
farosh, baipari, baz, wala.
s. .-.
1,
Moniii'Mi,
.5.
Monitor,
s.
Monkey,
s.
be-naqd, tihidaat,
Monosyllable,
;
[marqadi. Monumental,a.yado-ari,alamati,maqbari, Mood,s. haljhalat, khatir,kho,siga, waza.
Moody,a. chirchira,barham,khafa, maliil. Moon, s. chand, chandar, mah, mahtab,
qamar new
mah-i-nau, hilal fi'.U ; 's change, s. badr, purn-masi ; tahwil-i-mah. [mah.
ijai-a
ijara,
1.
chlicnkna, uiar-r.
:
,
,
s. chandni, mahtab, mir-izangf, habshi, magribi musal-
Moonlight,
Moor,
s.
man ; be-abad zamin, wirana. Moor, v. langar dalna, lagana, bandhna. [na. Mooring, s. langargah, ghat. Mope, v. afsurda h. gamginh. udas baithudas. a. sust, gamnak, Mopish, Moral, a. akhlaqi, akhlaq-numa, adabamoz pandana khush-akhlaq, nek. ;
Moral,
nasihat, pand, hasil, garaz. Moralist, s. adib, ataliq, nasih, waiz. Morality, s. akhlaq, suluk, adab, haqq. Moralize, u. akhlaq, batana, pand bolna. Morals, s. akhlaq, nek-suluki, adab, waza. .
Morally, ad. rasti-se, haqq-men.
Morass, s. daldal, dhasan, dhasam. Morbid, a. mariz, bimar, khasta. More, a. aur, ziyada, afxud, besh, bahut and more, aur-aur, aur-ziyadaj
;
or less, thora-bahut, kam-br-li.
Moreover, acZ.alawa, aiwaiske,tisparbh]. Morning, *. fajr, snbah, sahar, bhor, tarka. s. zuhra, sitara-us-subah. durusht, tursh-ru, karakht,
.Mornin^-Rtar, a.
Morose,
chirchira.
Morrow,
r.
hijje-ki bat.
turbat, marqad, qabr.
nasihat, wax, jiand, tambfli. nasih, waj/ khalil'a. bandar, bozina, niaimun.
s.
ek
Monster, s. ajib-ul-khilqat, ifrit, bhut. Monstrous, a. ajib,azim, haulnak, shadicl, Month, s. mahina, mah, mas. [sharir. Monthly, a. har-mahini, mahf, mahineke mahine, mah-ba-mah. Monument, s. yad-gar, nishan alamat ;
Alon >seness,
;
s.
Monotony, s. ek-surf, tawali-harkat. Monsoon, s. mausam-ki hawa.
do-ii;isl;i jail war.
Monopolize,
Monopoly,
3IOR
96
.-\
[mizajf. s.
dnrashti, tursh-rui, tuiid-
kal, t'arda.
luqma, nawala tukrii, para. lam, mauti, faun; insani, bashri muhlik, qatil, kari. [shaklis. Mortal, 3. iusssui, adam-zad, bashara Morsel,
s.
Moi-tal,
<'.
;
:
MOU
MUST
97 a.
Movable,
mutaharrik, mumkin-ul-ha-
rakat, iithane-jog. Move, v. hilna, hilana, sarakna, sarkana, havakat d. chalana, chalna, uksana,
angez
k.
;
narm
k.
;
manana
;
posh
k.
Moved, a. mahruk, jumbida, chala hua. Movement, s. liarakat, rawarawi, chal, chalau.
[harrik.
dilkashjigarsoz; muMow, v. dase-se katna, dirau k. Mucli,a. bahut, bahutera, bisy ar, nihayat, so how much, kitna, keta ? kasir a. dilsoz,
Moving,
;
much,
itna, etna, eta
;
as mwc7i,jitna,
jeta.
Much, s. kasrat, ifrat, bisyar, bahut to make *o much so, yahan-tak ;
;
much of, piyar k. nawazna. Mucilage, s. las, luab. Mucilaginous, a. laslasa, lajlaja, luabdar. Mud, s. chahla, kichar, pank, wahal. Muddy, a. maila, gadla, aluda, rnukaddar.
Muffle,
Mug,
s.
[pana. v.
lapetna,
dhampna, orhna, chhi r
ab-khora, pij ala.
Mulberry, s. tut, shah-tut. Mulct, v. jarimana k. tawan lagana. Mule, s. khachchar, astar. Mullet, s. parhin, arwari machhli. a. rangbarang, gunagun, Multiform, kasir-ul-shakal, bahu) Multiplicand, s. mazrub, gunya. [rupi. Multiplication, s. zarb, pahara, jorti. Multiplicity, s. kasrat, ifrat, bahutat. Multiplier, s. zarib, zarb-kuninda. Multiply, v. zarb k. ziyada k. barhana. Multitude, s. kasrat, bahutat ; jamaat,
Multifaiious,
")
;
amboh, hujum, bhir. int. chup khamosh [bat kahna. Mumble, v. ghilbil k.barbarana, chabake
Mum,
!
!
bahurup, pekhna, badbazi. CJ na P chabna. Munch, v. chapar-chapar khana, hapMundane, a. duniyawi, dunyawi, zamani, Mungoose, s. rasii, newal. [jahani. Munificence, s. sakhawat, himmat, jucl.
Mummery,
Mummy,
s.
s.
momiya.
Munificent, a. sakhi, data, kushada-dil. Munition, s. larai-ka saman ya asbab ; qilabandi.
MUZ kluin, qatl, khunrezf, hatya. Murder, Murder, v. mar-dalna, khun k. qatl k. s. Murderer, khunf, khunrez, qatil, raardum-kush. a. Murderous, khunkhwar, khunm, jallad.
Murky, a. tarik, andhera, gharighor. Murmur, s. chhalchhalahat, kurkurahat
;
[sink ay at k.
shikayat.
Murmur,
kurkurana, chhalchhalana,
v.
Muscle, s. patha, pai sipi-ka kira. Muscular, a. goshtdar, jasim, kungra, ;
zorawar.
Muse,
Muzzle,
munh, dahn,
s.
thufchni
;
Museum, s. Mushroom,
gaur
k.
andesha
Myi-iad, s. das-hazar, toman. Myrobalan, 5. amla, halela, harra. Myrrh, s. murr, bol. Myself, p. main-ap, main-khud. Mysterious, a. makhff, poshida, baid-
ul-fahm, raz. [kasb. Mystery, s. raz, ramz, sirr, gaib, hikmat, a. see Mysterious. Mystic, Mythology, s. naql-i-jinn, deomala.
k.
ajaib-khana, nadirat-khana. s. chhata, dharti-ka phul,
samariig. Music, s. musiqf, nagma, alhan, sarod. Musical, a. khush-ahang, pursoz, shirm sarodi, musiqf, mansub.
Nail, s. nakhun, nakh ; mekh, kil, gulNail, v. mekh marna, kil marna. [mekh.
Naked, ;
a.
nanga, barhana, uriyan
ashkara, khula
;
sirf,
khali.
zahir,
;
[zahiri.
Nakedness, s. nangaf, barhanagi, uriyaui, *. nam, ism laqab, khitab shuhNamely, ad. yane, khususan. [rat.
Musician, s. mutrib,muganni,musiqidan, Musk, s. mushk, misk. [sazinda.
Name,
Musket,
Namesake, s. hamnam, sami, mita. Nap, s. nind, jhapki, qailula. Nape, s. guddf, qafa, pas-i-gardan.
banduq, tupak, tufang. chhachlmndar. Muslin, malmal, tan-zeb, shab-nam. Musquito, s. machchhar, pashsha. s.
31uskrat,
s.
s.
Mussel,
s.
sipi-ka kira.
Mussulman, musalman, muslim. Must, v. chahiye, lioga, parega, zarur s.
hai, lazim hai.
Mutability,
s.
beqararf, napaedari, ta-
_r ;iiyur, t:il;ui\van.
3Iute,a.chup, khamosh, bezaban, guuga. Mutilate, r. langra k. azu katna, niK^au k. bigariia.
sarkash, mufsid. bagawat, inhirafjashob, i;is;ul, han-Hiiia, danra. [gunaiii.
"Mutter, "Mut.t.f)ii,
Mutual,
a. bdgf,
s.
r. .v.
barbaranii, kurkurana, gungosht hlicr.
blicr-ksi
j
s. rumal, anguchha. Narration, s. naql, qissa, hikayat, ahwal. Narrator, s. rawi, haki, naqil. Narrow, a. tang, chust, sakra, kam-arz ; tang-dast, tang-dil, bakhil garib.
Napkin,
Narrowly, ad. tangi-se, sakhti-se, mushgaur-se, bakhili-se.
kil-se,
se
;
Narrowness, rai
;
s.
taqaiyud-se, bedari-
tangi, sakra i,
muflisi, tang-dasti
;
kamchau-
bukhl, tania,
Xasal, gunna, iiaki. [makruh. maila, gulf/, kasif, chirkin ; Nasty, a. niauludi. Natal, janami, wihiduti, Nation, s. qaum, millat, guroh, tirqa, ..
Mutable, a. beqarar, napaedar, mutagaiyui-, mutalamvin.
Mutiny,
;
;
Mustard, s. rai, sarson, tori, khardal. Muster, v. ginti k. maujudat 1. jama k. Musty, a. ubsa, sara, gumsa, bosida; purana.
Glutinous,
jab,
musakka.
[sochna.
fikr k.
v.
NAT
98
s.
;
a. do-tari'i, tarlaiu, jaiiibain.
^Mutually, mi. do-taraf-se, apas-nien, Muzzle, v. munh band k. jab d.
.
klial(|, ttvb.ir.
[dost.
National, -'.([a u in i, an u'j ui. 7iiutluf|:Ava tan waNative, a. asli, zati, jiballi, khilqi ;
tani, (lesi.
[wutaii. jaiiain, tawallud, wiladat ; Nativity, n. tabai, /riti, jauharf, khiltii ; Natural, s.
lai
it',
/arif, na/.uk
Nal
;
liarami.
[kim.
klia\v;is-sul-;isliy;i(lan, haurally, ml. bi/.atihi, bitaltiyat, bilasl.
Naturalist,
Nature,
f.
s.
tub (y at, zat, surisht, jauhar
NEB khaslat,
kho, rnizaj; jins, duniya. kiK-hh-nahiu, heeli-na. khasiyat,
wa/a: makhliiqat, Nauirht,
s.
inauji'ulat,
sharir.
Naughty, a. bad, bura, klutnib, Nausea, s. matlai, ubki.
[rat r. ghinana, naf-
Nauseat.e, r. ji matlana, ji Nauseous,a.bad-nia/a.glmiaim:i,makruh. Nautical, a. jahazi, jahaz-rani-se uisbatdar, mallahi.
Naval, a. jahazi, bahri. Navel, s. niif, nabhi, tondf. Navigable, a. kishti ya jahaz-ke jane khula.
[iana k. Navigate, v. jahaz chalana, jahaz-se ana. Navigation, s. mallalii, nakhudai, jahazi jlm. laiq,
Navigator, s. mallah, nakhuda, jahaz-ran. Navy, s. jahazon-ka jannyat, bahrjaBgi. ad. iiahin, na.
Nay,
Neaptide, s. raandi ya halki jawar.[dast. Near, a. nazdik, qarib, maqrun ; tangNear, pr. ad. pas, nazdik. Nearly, ad. anqarib, taqriban, kam-besh. Nearness,
s.
nazdiki,
tang-dastf. a. suthra,
Neat,
qarabat
qurb,
khush-numa,
;
nafis, pa-
kiza, pak.
Neatly, ad. suthra{-se,nafasat-se,ba-lutf. Neatness, s. suthrai, natasat, nazakat, pakfzagi. Necessarily, ad. zaruratan, laziraajia, lajarani, labudd.
Necessary, a. zarur, lazim, wajib, mnqta/i, multazim. s. jae-zarur pae-khana. Nccessitous,a. muhtaj, tang-dast,miskm. Necessity, s. zarurat, hajat,ihtiyaj,mufllsi iqtiza, lazimat qaza, taqdir.[min.
Necessary,
;
NEX
99
;
;
Needle, s. siif, sozan, sua kanta. [karf. Neeiile-work, 5. silai, tiraz-kari, cliikanNeedless,a. be-/.;inir, bo-ihtiyaj, be-faida. ;
Neriiy, a. inuliiaj, inuflis, iiialluk. a. liad, burii, sharir, makruh.
Nefarious,
a.
Negative,
r.
manfj, natiya, saliba. iralia.t
k. gafil h.
Nc^iei-t, ilnnal
r.
kliata k. chukna, nailtit'ati k.
Niigloct,
s.
gaflat, ilimal, bc-khabari.
Negligent, a. be-khabar.
gatil,
inuhmil,
bhul-jana,
kaliil,
sust,
[Iana.
Negligently, ad. gafilana, gaflat-se, kaliiNegotiatOjU. muamala k. karobar k. maslahat k. ahd-o-paiman k. [sawal. Negotiation, s. muamala, karobar, jawabNegotiator, s. miyanchi, miyandar, muamala-kar. s.
Negro, Neigh,
v.
habshi, zangi, siyah. hinhinana, sahil k.
s. hamsaya, parosi. Neighbourhood, s. jiwar, navvahi, aspas, paros hamsayagan.
Neigliboui',
;
c. na, na yih na wuh, koi nahin. Nephew, s. bhatija, bhunja, biradar-zada [hirnmat. ya khwahir-zada.
Neither,
Nerve, s.asab,pai,nas, rag, patha quwat, Nerveless, a. natawau, bequwat, kainzor. Nervous, a. asabi, mushtanda, sust, zaif. Nest, s. ghonsla, ashiyaua, basa. Net, s. jal, dam, sliabaka. Nether, a. tarla, nicha, zerin, asfal. Nethermost, a. sab-se nicha, zertarin, pastarm. Nettle, v. khijana, chherna, diqq k. Never, ad. kabhii-nahin, hargiz-nahin, ;
asla, zinhar.
Nevertheless, c. taubh.i,tisparbhi, taham,
bawajud
iske.
[nis.
gardan, gala, gulu gardan-i-zaNeckcloth, s. gala-band, gnlu-band. Necklace,s. mala, liar, chambar-i-gardan.
Neuter, a. musawi, na-janibdar; mukhan^ New, a. naya, nau, taza, jadid.
Necromancer, s. jadugai', Necromancy, s. jadugari,
Newh
Neck,
s.
;
sahiri, sihr.
ab-i-kausar, amrit. Need, s. hajat, ihtiyaj, darkar, zarurat, lazimat, iqtiza. [rurat parna. Need, v. clialma, ihtiyaj r. darkar h. za-
Nectar,
s.
Needful,
a. zariir, lazim, wajib,
muqtazi.
a. naii-sakhta; nau-rasitla. thore dinon-se, aznau, rnu-
Newfangled, r
sahir.
,
Ojd.
jaddan.
Newness, s. nayai, tazagi, nau-sakhtajrf. News,s. khabar, akhbar, waqiat,hadisat. Newspaper, s. akhbar, khabar-ka kasaz. Next,
a.
nazdik-ka, muttasil, milahua, iske, ainda.
muqarrab, anqarib, bad
NOI
Nib, s. nok, chonch, Kibble, v. kutarna, khutakna. Nice, a. thik, sahih, daqiq, nafis, laziz, iiazuk, barik-bin, nuktadan. [bmi-se. Nicely, ad. sihhat-se, ba-durusti, barikNicety, s. sihhat, diqqat, nazakat, bai-ikNiche, s. taq, taqcha. [binf. Nick, s. khandana ; ain-waqt, khushNickriame, s. laqab, urfi-nam. [waqt. Niece, s. bhatiji, bhanji. Niu"_rN.rcl, s.
tang-dast, khasiSjbakhil,
")
makkhichus. Niggardly, a. ) Nigh, pr. pas, nazdik, qarib. Night, s. rat, shab ; all n. sarirat to-n. ajki-rat good n. shab-ul-khair. Nightingale, s. bulbnl, andalib. Nightly, a. shabina, harehab, harrat-ko. ;
Nightmare, s. kabus, jakra. Nimble, a. chust, chalak, jald,
tez.
Nine, a. nan, nuh. Ninefold, a. nau-gnn, nuh-chand. Nineteen, a. tinis. Ninety, a. nauwe, nawi. Ninth, a. nauwan, nawan. Nip, v. nochna, chutki 1. pale marna, ba sardi marna. Nippers, s. muchin, mochna. Nipple, s. bhitnf, sar-i-pistan. s.
Nitre,
sliora,
abqar.
No, ad. na, nahin,
na.
Nobility, s. amiri, sharafat, najabat, bnzurgwari, jawan-mardi.
Noble,
a. sharif,
umda, buzurgwar,
asil,
alinasab, alishan.
[daulat. s. amir, khan, sharif, rukn-iNoljly, ad. sharifana, nazibana, amiraua. Nobody, s. koi nalii'n, hcclikas.
Nobleman,
Nocturnal, a. shabina, shabi, rat-ka. Nod, r.jhukna, sar jhukana, nihurna, urifrhna. s. jhukawat, ungh, jhapkf. ganth ; waram, phula j khatW-
Nniiding,
Node,
s.
salibf.
[{f jl "^'1
^
Noise,
s.
Noisy,
a. pui-shor, shori,
NOT
100
-
awaz, sada, bang, shor, gul, Noisome, a. ganda, badbudar, inustab. rah, muzirr. awazf, kallakar,
dhumdhaiui, haiigama-saz.
Nominal, o. farzi, khiyali, zabani, nami. Nominate, v. thahrana, mnqarrar k. Nomination,s.tasmiya;taqarrur thahrao. Nominative, a. fail halat-i-failiyat. ;
;
Nonage, s. khurd-sali, na baligi. Non-appearance, s. gair-haziri, gaibf. None, a. koi nahfn, kuchh nahin, hech na, kase na. [be-wajudi. Non-existence, s. na-budi, nesti, adam, Non-existent, a. nest, nabud, namaujud. Nonplus, v. hairank. la-jawab k. lachar k.
Non-resistance,
s.
adam-i-muqawamat,
tahammul.
[lagwiyat.
Nonsense, s. behuda-goi, yawa, harza, Nonsuit, v. la-da\va k. radd-i-dawa k. Nook, s. kona, gosha. Noon, s. do-pahar, mm-roz, nisfun-nahar. Noose, s. phansi, phanda, kamand. Nor, c. na, na yih na wuh. North, s. uttar, shimal. North-east,
isan-kon.
s.
Northern, a. nttara, shimali. Northing, s. uttarayan. Northstar, s. sitara-i-qutub-i-shimali.
Northward, ad. nttar-ki taraf, basu-eNorthwest, s. bayab, bayu-kona.[shimal. Nose, s. nak, bini. Nosegay, s. guldasta, turra. Nostril, s. nathna, nae-binf, minkhar. Not, ad. na, nahin. Notable, a. mashhur, qabil-i-yad, tariff. Notation, s.nishan-uawisi, ishara-nawisi. Note, v. lihaz k. takna, gaur k. ; likhlena, darj k. dakhil k.
Note,
s.
chitthi
da,
alamat, chinh; khatr, tamassuk parsharah, hashiya; again',
nishan,
tip, d:ista\vi>/,
;
maqam
;
;
khabar nam, waqar. Noted, a. mashhur, maruf, namwar. Nothing, s. kuchh nahin, hech, na-cMz. Notice, s. nigah, mulahiza, gaur ; khabar, ;
ittilaa.
v. mulahiza k. na/ar k. nigah k. Notify, u. khabar d. ittilaa k. izhar k. batlana. Notion, s. khiyal, wahm, gnman, zann.
Notice,
Notional,
Notoriety,
c..
s.
khiyali, wahiui, farzi. [har.
shuhrut, a:igushtuumai,
iz-
NUT
Notorious, a. mashhur, maruf, zahir. Not wit hstanding, c. ba wajud, harchand, halanki, taham. Nought, 5. kuclih nahm, Noun, s. ism.
liech, na-chiz.
palna, parvvarisli k. posna. palne-w. parwar. [gu\var. Nourishing, a. pusht, muqauwi, kliush-
Nourish,
OBS
101 Nutriment,
s.
giza,
O.
v.
Nourishei*,
parwarish, khorsk.
Nun-it ion, s. parwarish. [da. Nutritious, a. pusht, muqauwi, parwarinNux-vomica, s. kuchla.
s.
Nourishment, s. parwarish, giza, khorak, Novel, a. nay a, nau, hal-ka. [khana. Novel, s. qissa, afsana. Novelty, s. nayapan, naurasi, nautarzi. Novice, s. nau-amoz, mubtadi, kachaNovitiate, s. nau-amozi, shagirdi. [admi. Now, ad. ab, abhi, aknun, hala, iil-hal, bil-fial.
aj-kal, in-dinon, darad. kahin-nahin. [in-wila. Nowise, a. aslan, aslau-mutlaqan, kisi
Now-a-days, ad.
Nowhere,
tarah-se nahin.
[kar.
Noxious, a. mufsid, muzirr, muzi, ziyanNudity, s. nanga-pan, barahnagi. Nugatory, a. be-mani, be-faida, la-hasil. Nuisance, s. muzirr, mukhill, wabal, azar.
Oak,
s.
balut, shah-balut.
Oakum,
s. gahni, paras, pat. Oar, s. eland, danr. Oar, v. dand marna. Oath, s. qasam, saugand, halaf.
Obduracy, s. sang-dili, sakhti, adam-i[kash. pashemani, sarkashi. Olidurate, a. sang-dil, sakht, magra, sarObedience, s. taat, itaat, farman-bardan, inqiyad. Obedient, a. farmaii-bardar, muti, tabi dar,
munqad. s. salam, taslim, kornish. minar, lat, kandasa. [dari k. manna, farmanbardari k. tabi-
Obeisance, Obelisk,
Obey,
v.
s.
Object, s. mazhar, raz, inurad.
manzar
;
maqsud, ga-
Null, a. batil, raddi, lahasil, mansukh. Nullify, v. batil k. radd k. mansukh k. Numb, s. thithra, sunn, be-hiss. [rakati.
Object, v. iatiraz k. uzr k. radd-i-kalam k. Objection, s. iatiraz, tariz, takrar, hujjat,
Numbness, s. thithrahat, be-hissi, be-haNumber, s. ginti, shumar, adab, raqam handasa siga qafiya, saja, wazn. Number, v. ginna, hisab k. shumar k.
Objector, Oblation,
s.
Numerous, a. bahut, bisyar, wafir, kasir. Numerator, s. asli-adad, adad-i-sahih.
Obliged,
a.
Nuptial, a. nikahi, arusi, shadiyana, biyah-ka. Nuptials, s. nikah, shadi, biyah. [dar. Nurse, s. dai, dhai, dada, anni ; bimar-
Obliging, a. khaliq, mulaim, latif. Oblique, a. tera, tirchha, kaj. Obliterate, v. metna, mitana, hakk k.
Nurse, v. dudh pilana, daigari k. palna ; bimar-dari k. Nursery, s. dai-khana, bacha-khana ; bih-
Oblivion,
;
;
Numberless, a. be-shumar, be-hisab. Numeration, s. shumar, tadad, ginti, jlmi-hisab.
naur, biar.
Nurture, s. giza, parwarish tarbiyat. Nut, s. jauz ; betel-nut, supari. Nutcrackers, s. sarauta, sarota. ;
Nutmeg,
s.
jauz, jae-phal.
irad.
mutariz, hujjati, takrari. sadqa, qurban, niyaz, nazr. Obligation, s. farz, farziyat, wajub, ahd, shart, qaul ; ihsan, minnatOblige, v. band k. aqd k. marhun-i-minnat k. majbur k. ; ihsan k. minnat r. khatirdari k. s.
basta, multazim,
majbur j
mamnun, ihsan-mand.
mansukh Oblong,
s.
a.
k.
faramoshf, nisyan. murabba-i-mustatil, kitabi,
baizawi, arz-se lamba. Obloquy, s. ilzam, tan, tashnia, malamat. Obnoxious, a. nautahammil, qabil, laiq,
sazawar.
Obscene, a. fahish, puch, napak. Obscenity, s. fuhsh, mugallaza, napaki.
occ
a. andhera, tank mnshkil, muglaq adna, kamin na-malum, benam. [laq k. Obscure, v. andhera k. mushkil k. mug-
Obscure,
Occult,a.chhipa,poshida,niakhff,muglaq. Occultation, s. sitarayasiyara-ka khusuf.
;
;
Obscurity,
j
s.
;
s. kam, kar, shugl, mashpesha dakhl, iqamat. Occupy, v. dakhl k. amal k. tasarruf k.
Occupation, gala,
zulmat iglaq, dushpanham, khalwat. [rud.
tariki,
war-fahmi
;
Occurrence, s. sarguzasht, hadisa, waqia, Ocean, s. samundar, bahr-i-muhit, dariyae-shor.
;
Ochre, s. geru, pili-mitti. Octagon, s. hasht-pahlu, musaraman. Octave, s. samin, sumn, hashtum. Ocular, a. chasmi, ankh-ka; ba-chashra dfda, ankh-se dekha hua, mushahida.
Observatory, s. marsad-i-nujumi, rasad. Observe, u. deklma, takna, nigah k. mulahaza k. lihaz k. manna,riayatk. kahna. Observer, s. dekhne-w. nazir wafadar. ;
Oculist,
;
a.
matruk, mansukh, be-riwaj, gairmustamal. Obstacle, s. mana, sadd,hail, muzahamat. Obstinacy, s. magrai,machlai,tamarrud, sarkashi.
Obstinate, a. magra, machla, mutamarrid, sarkash, muanid qaim, mustaqill. Obstruct, v. rokna, band k. muzahamat k. taarruz k. masdud k. ;
rok, sadd, muzahamat, mumanat, taarruz. Obtain, v. paua, milna, hasil k. muyassar k.
s.
maqsadr. murauwaj ;
h. raij h. jarfh.
Obtainable,a.muyassar,yaftani,dastyab, hasil-shudani. Obtained, a. mila-hua, uparjit, yafta. Obtrude, u. bejii-dakhl k. ya dakhil k. ghusana, bicli-men ajana. [paith. Obtrusion, s. beja-dakhlya dukhul, gliusObtrusive, a. beja-dakhil, ghusne-w. gustakh. Obtuse, a. kund, be-nok, be-sar ; kundzilm, majhul. Obviate, v. talna, dafa h. rafa k.
Obvious, khula. Occasion,
a.
s.
zahir,
bajs,
la/imat, iqtiza
Occasion,
v.
ashkara,
wasta ;
;
fursat
sabab h.
radd k.
liuwaida,
darkar,
iht iyaj
k.
Occur, v. hona, waqi h. parna, zahir h. dil-men ana, yad ana. fittifaq.
;
Obstruction,
;
lagana, istiamal k. mashgul
Obsequies, s. tajhiz-o-takfin, fatiha-duObsequious, a. farmanbardar, tabidar, mutia khayabardar. Observance, s. adab, ikram, itaat, khidmat rasm, qaida, ain. Observation, s. lihaz, mulahaza, nigah ; guftar, kaha.
Obsolete,
OFF
102
;
wacjia, lialar. paidii h. kai-'ma, ;
bai-pa k.
Occu3ioiially,acZ.kabht-kabhijgahe-gahe.
Odd,
kahhal, sathiya. phut, taq, fard ;
s.
a.
khudsai', hawadar.
garib
ajib,
Odds, s. farq, tafriq Ode, s. gazal, rekhta, qasida. Odious, a. na-pasand, karih, makruh ;
kina-angez.
Odium,
;
[jadal. galba, istila j siteza ;
[lamat.
bad-khwahi, kma, nafrat, ma-
s.
Odoriferous, a. khush-bo, khush-bo-dar,
muattar.
Odour,s.bujkhushyabadbu, raiha, gandh. Of, pr. ka, ke, ki, se, men, haqq-naen. Off, ad. par-se, dur, bhag-gaya. [ri. Offal,
s.
s.
gunah, taqsir, jurm, nuqsan,
ziyan, azar
Offend, sir k.
ant-
fuzla, jhutha, akhor, ojhri,
Offence,
;
bezari, ranjish, khal'a^i. k. azar d.khafa k. iaq-
bezar
v.
gunah
k.
:
qusur
k.
[da-dil. Offended, a. bezar, ranjida, khafa, azur-
gunali^ar, taq8irwir,xnnjrim. Offensive, a. zabun, zisht, karih, napa()ili'iul(M-,x.
sand, muzirr. Offer, v. dena, ago r. nazr k. iqrar k. ; fida k. qurban k. j
zahir Offer,
s.
k.
s.
Office, s. khaiiii
s.
k.
h.
aiv.,
qiimin,
;
;
khidmat, ami, uhda ;
arz
qasd k.
gu/arish qasd qimat. nazr, niyaz, charhavva, qur-
bat,
Offering, ban.
Officer,
zahur
;
uhda-dar, mansabdar
salar, sardar.
daftar-
;
ai'n. ;
sipah-
ONT
103
hakimana, sarkari, khidmatf. khidmat bajana, niyabat k.
Official, a.
OlHriato, r. iwa/i k.
<)ny\,
fuzul-khidmat, halbaliya. Offspring, ^-. aulad, far/and, nasl. tatan. ad. Oft, Often, barha, barbar, aksar, daOgle, v. jhaonli 1. nazarbazi k. shewa, v.
Opaque,
[khiya. 'kunkliiya deklma. Ogling, s. jhaonli, nazarbazf, shewa, kanint. ah wah. Oh, aha, hae, wae, !
rangan, duhn. Oilman, s. toli, raugan-farosh, kolu. Oilpress, s. kolu gham. Oily, a. teliyii, raugani, chikna. Ointment,s. marham,mom-raugan, duhn. s. tel,
;
Old, a. purana, qadim, kuhan, kuhna salkhurda, saldida, pir, burha,-iya. Olive,
s.
Omen,
s.
piri,
j
burhapa.
zaitun, jalpiii.
s. fal,
yainan, shugun.
[hus.
bad-shugun, manOmission, bhul, chuk, qusur, gaflat. Omit, v. bhulna, chukna, chhorna, hazf k. Omnipotent, a. qadir-i-mutlaq, jabbar. Omnipotence, s. qudrat-i-mutlaq, qadiri. Omnipi-eseuce, s. sab-kahin haziri, hai-
Ominous,
a. bad-fal,
(
)j)(>n,
siyat.
Omnipresent, a. sab-kahin hazirya maujud, dar hai'-ja. [hama shinasi. Omniscience, s. ilm-i-knll, ilm-i-gaib, Omniscient, a. alim-ul-gaib, khabir-ulmutlaq, hama-shinas. On, pr. pai-, upar, bar, ko, men, dar, nazOn, ad. age, barhke. [dik. Once, ad. ekbar, ekdafa, ek martaba, bare, ekwaqt ; age, peshtar, sabiq once, ekbarg), dafatan. One, a. ek, yak, wahid, ek shakha.
j
at
One-eyed, a. kana, yak-chashm. Oneness, s. ekta, yaktai, ahadiyat, wahdat yagauagi. .One's-self, p. ap, khud, nafs. Onerous, a. bhari, giran, dusliwar, sakht. Onion, s. piyaz, basal, gatha. Only, ad. sirf, mahz, faqat, khali, nii'a. Only, a. eklauta, ekla, yakta, yagana, ek. Onset, s. hamla, hujuni, halla. ;
s.
ilm-i-maujudat.
kichar
:
[tadrfj. risna, jliarna.
>'.
dliundhla.
a. kasif, na-shaH'at',
a.
;
Opcn,i.kholna,pasarna,phailana,udliorna /ahir k. kashf k. batlana, dikhana ; khilna. [da. cliii-na, katna ; shuni k. :
;
Opening, s. shigaf, darar,rah shuru,ibtiOpening, ad. zahiran, khula-khula, ash;
kara, zahir-men.
[hiri.
Openness, s. kushadagi, safai, sadagi, zaOperate, v. asar k. tasir k. kam k. amal k. Operation, s. asar, tasir kam, amal, kargnzari; harkat kar-i-jarrah, jarrahi. ;
;
Operator, s.fail, kargar,karguzar;jarrah. Operose, a. ranjawar, dusliwar, mihnattalab. [afyun. Opiate, s. khwab-bakhsh dawa, majun-is. rae, fikr, zann, qiyas, guraan, Opinion,
s.
JDntology,
sanu--i-snlaini;ini.
khula, kushada, vva/ /ahir, ash kara; raushan; be-sadd, be-hissar.
1
Old-age,
x.
Oo/.i', s. c-halila,
Officious, a.
Oil,
ml. ago, barliko, peshtar, b.i-
Onward,
[magra.
khiyal.
Opinionative, a. khud-rae,-bin,-pasand, Opium, s. afyun, afim, tiriyaq. Opponent, s. mukhalif, muddaf, harff. Opportune, a. bar-waqt, ain-waqt, bamauqa, muiiasib, muwafiq. [mauqa. Opportuuity,s. fursat, waqt,qabu, mahall,
Oppose,
v.
mukhalafat
muzahamat
k.
k. muqawama-t k. muqabala k. rokna, at-
kana. Opposite, a. samne, muqabil, ru ba ru, bar-aks ; nmkhalif, zidd. Opposite, s. mukhalif, dushman. Opposition, s. muqabalat, muqawamat, [dasti k. mukhalafat, tarruz. Oppress, v. satana, zulm k. jafa k. zabarOppression, s. zulm, zabardasti, jabr, taddi, jaur, sitam, aziyat, zulmiyat. Oppressor, s. zalim, sitamgar, jafakai', mardum-azar. [y u ^> zabun.
Opprobrious, a. mulamati, dushnami, ma-
Optative,a.khwahish-numa,mutamaniu. Optics, s. jlm-i-mana/ara-o-niaraya. Optional, a. ikhtiyari, mar/i-ki mutabiq. hmlenee, s. daulat, tawangari, maldari. (
Opulent,a.daulatmand,tawangar,inaldar Or, c } ysi, Id, chaho, na, war-ua.
OEN Oracle, s. sukhan-i-khudai dana, aqil. Oral, a. zabani, munh-bola. ;
Orang-outang, s. jangli admi, maimun. Orange, s. narangi, naranj, sangtara, rangtara, kaula. Oration, s. sukhan, guftar, taqrfr, khitab. Orator, s. sukhan-saz, pardazwar, khushtaqrir.
Oratory, s. sukhanrani, zabanawarf, khushtaqriri, fasahat ; ibadat-khana. Orb, s. charkh, daira, kura, gardun. Orbit, s. daur, daira, gardish } chashm-
khana. Orchard, *. bag, bagicha, samaristan. Ordain, v. thahrana, muqarrar k. muaiyari k.
farman
k.
Ordeal, s. ag ya pani-se azmaish. Order, s. tartib, tadbir, intizam ; qaida, qanun, hukm, farman ; qaum, zat, darja,
martab.
Order,
v. tartfb k.
hukm
k.
intizam k. tadbir
farmana, muqarrar
k.
;
k.
[kin. Orderly, a. ba-tartib, arasta, baqaida, sa-
shara, qanun, qaida, am, [4 J past, haqir. a. rasmf, arnaii, raij, chalani, Ordinary, Ordination, s. taqlid.
Ordinance,
s.
m
hukm.
Ordnance, s. top, top-khana. Ordure, s. guh, chirkin, bishtha. Ore, s. filizz, madani, dhat. Organ, s. alat, azu argunun. [k. Organize, u. tarkib k. murattab k. arasta a. Oriental, mashraqi, sharqi, piirbi. Orifice, s. munh, surakh, chhed. s. asl, bunyad, bckh, masdar Origin, Original, j nasl, nasab, nizhad, musau;
"I
;
wada, namuna.
[la.
Original, a. aslf, zati, jibilli, auwal, pahOriginally, ad. ibtidaan, asalatan, auwalan, pahlo. Originate, v. paida k. maujud k. ; wajud
pakarna, shunt
Ornament, Ornament,
h. asl
OVE
104
1.
[araish.
zob, zebaish, zowar, /iu;it, v. aVasta k. zeb-o-zfnat d.
Ornithology, s. tazkirat-i-tuyur, parindOrphan, s. yatim, murha. [nama. Orpiment, s. zarnikh, hartal. Orthodox,a. mumiu,dindar, sachcha,rast. Orthography, s. rasm-i-khatt, imla. Ortolan, s. bageri, bagrel. s. dulao, jhulao, tharthari. Ostensible, a. zahir, numayan, suri.
Oscillation,
Ostentation,
[bakhsh. araishi, zobawar, zinat.-
Ornamental, a. arasta, niuzaiyan, zebOrnamentod, dar, murassa, raugin. .
khudnumai, tafakh-khur, [zan.
khudnuma, fakhir, lafOstentatious, Osteology, s. haddi-ka bayan, tashrih-ulOstler, s. sais, sais. [izam. Other, p. dusra, aur, gair, digar. ad. nahin-to, warna, wagarOtherwise, na ; aur-tarah-se, kuchh-aur. s. Otter, udbilao, sag-abi, mahigir. [wajib. Ought, s. kuchh, koi-chiz. v. Ought, chahiye, zurur, lazim, laiq, s. do-tola. adhi-chhatank, Ounce, a.
Our, Ours, p. hamara, apna. Ourselves, p. ham, ap, apas. Out, ad. bahar, berun ; kharij ; bujha gaya ; kharch-hua pukar-ke. Out, int. dur! chale-jao chal-nikalo ! Outcast, s. awara, kharij, mardud, randa. Outer, a. bahari, beruni. Outlandish, a ajnabi, garib, berawaj. Outlaw, s. kharij-i-shara, bagi, wajib;
!
ul-qatl.
Outlet,
s.
nikas,
baramad,
[makhraj. munluuia,
Outline,s.naqsha,khaka,dhanc]ia,khari;'i. Outlive, v. jita-raima, ziyada jma. v. hisab-men ziyada h. adad[bardasti. bayhna. Outrage, s. zulm, sitam, jafa, jaur, zahi ad. saf, jab-ka tab. Outright, pura, Outrun, r. daur-iucn pichhe k. [surat.
Outnumber,
men
;
Outside, s.bahnr,ui)jir,bahar-taraf, zahir, Outstrip, v. pirlilic c-hhorua, nikal-jana.
Outward, a. bahnri, bi-ruiii, zahiri. Outwardly,aJ.zahiran sur;u-ana,dikhai. ;
jiu>n.
s.
araish d. sanvvarna.
s.
lafzani.
Outwit, v. kiin kdtnu, fareb-so harana. Oval, a. anda-sa, bai/.awi, badaiui. Oven, s. tanur, tandur, bhar. (
)vcr, pr.
upar, par, biila. afzud, beshi ; ziyada,
Over, ad. par
;
OVE rubaru,
agoAiist,
barbar
sanmo
i!;;<'/,
;
a.
Overanxious,
;
and
over,
digarbar, baz.
bisyar andcsha-uak, fu-
Overawe, r. darana, clabana, dalishat d. Overbalance, u.jhukua, wa/.n-nuMj /iyada Overbearing, a. turk-nmnj. /.abardast.[h. Jverboard, ail. jahaz-so biihar. Overcast, v. chhana, andhcra k. Overcast, a. undhera, ghanghor. (
r.
ashkara, khula. [an6. paliunchna, pakar 1. banikir
Overt liro\v, /. gir.-i d. ulat shikast d. maglub k.
d.
paemal k.
ts. shikast, hazimat; kharabf, paemali. [lab. Overture, s. arz, bat, sawal, izhar-matOverturn, v. ulat d. palat d. aundhana, zcrzabar k. [na, garq k. (
)vcrt!iro\v,
u. daba d. ya mania, dubaOviparous, a. andaj, andel, baiza-guzar. Owe, u. dharna, dharana, qarzdar h. Owl, s. ullu,bum,pencha,ghughua, chugd. Own, p. apna, khud-ka, nij-ka, khass. Own, v. apuana, malik h. tasarruf r. ; qa-
Overwhelm,
Overcharge, v. ziyada qimat charhana ziyada bojh d. ya bharna.
;
v. maglub k. fatah k.[sailab k. Overflow, r-.chhalakna, uniadmi, labrezh. Overflown, a. umdji hua,dubahua, labrez.
Overcome,
a.
a. zahir,
Overt,
Ovi-rtakc,
zul-fiki-mand.
Overgrown,
PAG
105
bahut barh-gaya, phail-
bulua, iqrar k. qail h. dawa k. s. malik, khawind, sahib, \varis, ;
Owner,
gaya. Overhaul, Overhear,
v. u.
phir dekhna, phir taftish k. chupka sunna, su-
sun-lena,
Ox, s. badhiya, bail. Oyster, s. kastura, sadaf.
[haqqdar.
khan-chin h. Overjoy, u. bahut khush k. bag-bag k. Overjoyed, a. khushdil, dilshad, bagbag. Overlay, v. dhampna, dabna. Overleap, u. par-kudua, kud-parna. Overload, v. bahut bojh charhana, bhari k Overlook, v. dekhna, nazar k. taftish k. ; chashmposhi k. darguzar k. anakani k.
.
gaflat k.
[ziyada.
a. bahut, nihayat, hadd-se Overnight, s. pahlirat, auwal-i-shab,guzri
Overmuch, rat.
[yat.
Overplus,
s.
Overpower,
barti, ziyadatf, baqf, baqimaglub k. zer k. dabana.
v.
ba-qimat ziyada andeshak. wajibi-se ziyada samajhna. Overreach, v. thagna, daga d. fareb k. Overrate,
v.
Overrule,
v.
radd
zabt-o-rabt k.
hukumat
k.
;
k. katna.
[phail-jana. Overrun, v. takht k. taraj k. wiran k. ;
nigahbani k. taqaiyud k. nazr k. [nigahban. Overseer, s. peshkar, daroga, karguzar, Overset, u. ulat d. ya jana, aundhana, Oversee,
v.
wazgun k. [bani, nazar. Oversight, s. chuk, galati, bhul ; nigahOversleep, v. dertak-sona, bahut so jana. Overspread, r. chhana, phailana, bharna, Overstock, v. bharpur k. patna.[saiiab k.
P.
Pace, Pace,
s.
v.
qadam, gam, raftar, yarga. ahista chalna, yarga chalna j qa-
dam-se napna. Pacific, a. sulh-saz, salim, milapi, mulaim.
Pacification, s. musalaha taskin, milap. Pacificator,s.muslih,sulh-kar,taskin-dih. Pacified, pa. thanda, salim, aramida. v. thanda k. tasalli d. taskin d. sulhk. Pack, s. gattha, basta ; bojh, bar ganji-
Pacify,
'
;
fa
jatha, taifa.
[petna. gatthiyana, bandhna, kasna, laPack-cloth, s. bethan, lifafa. Packet, s. potli, gathi, puhiida ; dak-ki ;
Pack,
n.
thaili
;
jahaz.
Packthread, s. sutli, dorf, rassi. Pad, s. gaddi, khogir naram-rau ghora. Paddle, s. bathiya, (land. Paddle, v. bathiya mama j abbazi k. Padlock, s. tala, qufl. Paddy, s. dhan, dhani. Pa3an, s. karka, shadiyana. Pagan, s. but-parast, mushrik, kafir. ;
Paganism, s. but-parasti, shirk, kufr. Page, s. khawass, gulam safha, sahifa. ;
Pageant,
s,
tainasha, uiaiizar, pekhiia.
PAR
106 Pageantry, s. numaish, hashmat, dhumPagoda, s. but, but-khana. [dham. a.
Paid,
Pain, Pain,
ada-kiya, diya-gaya. dol, dohni, kathauti.
s.
Pail,
Pander,s.bharwa,kutna.dal]al,qaltabsn. Pane,s.aina,parkala,shisha-i-chaugosha. Panegyric, s. madah, sana, tanf, wasf.
dukh
[dayi, dushwar. Painful, a. pur-dard, dard-angez, dukhPains, s. mihnat, sai dard-i-zih. Paint, s. rang, raugan gaza, safeda. Paint, v. rang d. ya bharna naqsha ya taswir ya. shabih khainchna bayan k. k.
d.
;
;
;
;
a.
Painted, munaqqash, rang kiya. Painter, s. rangsaz ; naqqash, musauwir. Painting, s. rang-sazi ilm-i-naqqashi, taswir-kashi taswir, naqsh. Pair, Pair,
r.
jora, juft, jot, zauj. jorna, juft k. ya h. niilna, zauji k. s.
Palace,
daulat khana, bargah, dargah,
Palankeen,
s.
palki, nalki.
[qasar. Palatable, a. mazadar,laziz,khusli-zaiqa. Palate, s. talu, mazaq, kam..
madah, sanakhwan,
ran], alain, koft, naza. Panic, s. haibat, haul, hiras.
Pang,
s.
tarif-
[go.
Pannel, takhta-i-chaugosha palan. Pannier, s. kanchha, jhauwa, tokra. Pant, v. hamphna tarasna. Pantaloons, s. paejama, izar. Pantheon, s. sab debtaon-ka mandir. s.
;
;
Panther, s. chita, palang. [khana. Pantry, s. bhandai-, aiibar- khana, modis. bhitnf, sar-i-pistan, pistanjijiya; Pap, lapsi, liipri, faluda.
;
;
s.
s.
Panegyrist,
dard, dukh, ran], pfr, azar, gam. v. dukhua, dukhana, pirana, dard
s.
Papa, s. baba, bap. Paper, s. kagaz, qirtas. Paper-maker, s. kagazi, kagazgar. Par, s. musawat, barabari. Parable, s. masal, tainsil, mutashabih. Parabolical, a. tamsil-war,tamsil-sekaha hua.
Palatine, a. talvi-ka. Pale, a. zard, pila, sitna, phika, berang. Pale, s. khamba, danda,mekh; bar, hadd. Paleness, s. zardi, pilai, phikai. Palisade, s. kathara, kathgara, bara.
Parade,s. numaish.hashmat,dhumdham ;
chaddar, kafan. [ka k. Palliate, u. tizr-se khafif k.taklifif k. hal-
Paragraph,
Pallid, a. zard, nila-pila.
Paralog'ism,s.sabab-i-behaqiqatjburhan
Pall,
s.
Palm, i
s.
tar,
;
;
Palpitate,.dharakna,dhardharana,dhakdhakana, kampna. [faqan. PalpitationjS.dharak/lhnrdharaliatjkhaPalsied, a. falijdar, mafh'ij, shall, sitangi. Palsy, s. falij, rasha, shall, sitang, laqwa. Paltry, a. nakara, nikamma, past, haqi'r. Pamper, v. clihakana, naz-o-niamat-se palna, ser k. Pamphlet, s. risala, chhoti kitab. *.
taba, tas, karahi, basan 5. ilaj-i-mutla(|.
s,
firdaus, jannat, bihisht, adan.
s.
bat jo zahiri-men baid-ul-aql
malum ho
malpua, kuku.
:
]>iy:'ila-i-
[bunduq.
;
s.
tarif khilaf-i-zahirf. fiqra, qita, fasl.
Parallel, a. barabar,
musawf, muazi.
i-narast.
;
Palraa-Christi, s. arand, rendi, rand. Palmistry, s. dast-shinasi, samudrik. Palpable, a. qabil-ul-lauis, zahir, sarih shadid.
Can,
s.
Paradox,
khajur fatah hathali, kaff-
dast, char-angul.
Panacea, Pancake,
qawaidgah, safgah, maidan. Paradise,
Paralysis, s. falij, rasha, shall, laqwa. Paralytic, a. mafliij, shall, adhangi. Paramount, a. bara, sadr-nishiu, bartar, aulatar.
Paramour,
s.
yar, ashna, ashiq,
x. 1'asil,
Parapet,
mashuqa*
kaognra, sina-panah.
> I
ara])hrase 3 sharh.
Parasdl,
.s-.
taijuma-ba-tafsil, tafsfr, [tufail.
khushamadi, rikabi-mazhab,
s.
Parasite,
s.
c-hhatri.
nimjosli k. adhkacha paknna. basta, buqchi, pulinda, gatlin j
I'arlioil, r.
Parcel,
g.
para, hissa, (jata. Pai'di, r bhinina, biryun k. jhulas d. Parched graiji, x. blmjiia, khil.
Parchment,
8.
ra'iq,
molii, dafti.
1'urdon, 6 muaf, ai u ; auiurzish, bakhshish. -
,
PAR
Pardon, u. itmaf k. afu k. bakhshna, dar[maziir. guzar k. Pardonable, a. qabil-ul-afu, laiq-i-muaf, Pare, v. chhilna, katarna, tarashna. Parent, s. ma ya bap, walid ya walida. Parentage, s. asl, nasl, nasab, khandan. Parental, a. walidana, padari madari, farParenthesis, s. jumla-i-mutariza. [zandi. Paring, s. katran, chhilan, tarasha. Parish, s. tappa, parganna. [hat. Parity, s. barabarj, mushawat, mushabaPark, s. ramna, shikargah, mirg-sala ; top-khana. Parley, s. jawab-sawal, guft-o-gu. Parliament, s. qaumi majlis ; diwan-i-am o diwan-i-khass. Parlour, s. dardalan, dalan. Paroquet, s. tuti, sua, tota. Paroxysm, s. naubat, halat, ban, galba. ,
Parricide,
s.
qatl-i-pidar ; qatil-i-pidar. Parrot, s. tota, tuti, sua, nuri. ar v. d. bachana, dafa k. baz r. Parry,
Parsimonious,a.juzras,tangdast,kifayati. Parsimony,s.juzrasi,tangdasti,kam-kharParsley, s. ajmod, karafs bastani. [chi. Parson, s. padri, khadim-i-din. Part, s. para, purza, qata ; juz, bahra, hissa, bakhra, bhag ; taraf, janib 5 kam, atnal,
khidmat.
bantna, hissa k. taqsim k. juda k. ya h. alag k. ya h. torna, tutna chhorna, tark k. dena ; wida k. rukhsat 1. Partake, v. hissa 1. sharik h.
Part,
v.
;
Partaker,
s.
hissa-dar, sharik, sathi.
Partial, a.taraf-dar,janibdar, mail; gairamim, na-mutlaq, gair-shamil. Partiality, s. taraf-dari, janibdari, mail ; be-insafi.
Partially, acZ.tarafdari-se;na-tamamana.
Participate, v. hissadar h. sharik h. Participation, s. hissa-darj, sharakat,
bahra- dari.
Particularly, ad. mufassalana, tafsilana khususan nihayat, bagayat. [garoh. Partisan,s.taraf-dar,darnang]r,rafi(| s;irPartition, s. taqsim, tafriq, iqtisam liijub, diwar-takht. [wi. Partly, ad. kuchh, thora, kuchh-ek, juz;
;
;
Partner, s. sharik, musharik, hissa-dar, bakhra-dar. Partnership, s. sharakat, shirk at, musharakat, shamilat, sajha.
Partridge, s. titar, durraj, kabak. Parts, s. wasf, istiadad, firasat, idrak ; atrif, aqalim. Parturition, s. janna, paidasazi. Party, s. majlis, garoh, jamaat, jatha, risala ; taraf, janib fariq shakhs. Party-coloured, a. rangarang, gunagun, ;
;
buqalmun. v. jana, chalna, guzarna, par k. ; jata rahna, guzar-jana ; akhir h. ; nibarna ; katna, gawana ; jari k. muqar-
Pass,
rar k.
da
h.
;
;
tark k. chhorna marna ziyachalan h. raij h. [khod halat. ;
;
;
Pass, s. gali, ghati, naka parwana ; zarb, Passable, a. qabil-i-guzar j aisa-waisa, bain-bain. ;
Passage, s. guzr, rawarau, guzara, rasta, rah ; sair, safar ; zamane-ki guzarish j
maqal, maqala. Passenger, s. musafir, rahgir, rahi, sawar. Passion, s. khasham, gazab shauq, ishq, ;
shahwat,josh;ha~sva-o-hawas,nafsjarzu. Passionate, a. atashmizaj, tundkho, zudranj, garam, arzumand. [majhul. Passive, a. mutahammil, burdbar maful, ;
Passj3ort,
s.
rawana, parwana-i-rahdari.
a.
Past, Paste,
guzashta, guzara, gaya, salaf, leyi, ahar, marni, mandf.[mazi. Pasteboard, s. wasli, daftm. s. Pastern, theona, ghuti. Pastime, s, tamasha, bazi, khel, tafarruj. s. Pastor, chaupan hadi, murshid. Pastoral, a. chaupam murshid-ka. s.
;
Participial, a. ism-i-fail-i-mansub. s.
PAT
107
ism-i-fail
;
ism-i-maful.
; Participle, Particle, s. tu k zarra, reza, shamma ; harf. Particular, a. khass, makhsus, namutlaq; ,
mufrad, mufassal ajib, tuhfa dar, hamrazj hamdam. ;
;
hawa-
sambosa, khaja, nan-i-raugan. Pastry, Pasture, s. charzigah, alafzar chara,cha a. Pat, laiq, sh&ista, durust, tln'k. [rai. Pat, v. zarb-i-subuk marna, thapna. s.
;
Patch,
s,
para, pahiand, jor, ruqa.
PAY
Patch, v. jorna, paiwand lagana. Pate, 5. sar, sir, khopri. Patent, s. sanad,farman,parwana, barat. Paternal, a. pidari, pidarana, abai. Path, s. rah, rasta, bat, sarak. Pathetic, a. dil-soz, dil-doz, jigar-soz ya doz, jan-gudaz, dard-angez. Pathless, a. be-rah, be-guzara, be-tariq. Pathos, s. hararat ; jan-gudazi, khatirkashi, lutf. Patience, s. sabr, saburi, tahammul, shikeb, bardasht, burd-bari.
Patient, a. sabir, sabur, mntahammil, shikeba, burdbar. Patient, s. mariz, bimar, alii, [kebana. Patiently, ad. sabr-se, burdbari-se, shiPatriarch, *. buzurg, peshma. [di. Patrimonial, a. maurusi, mirasi, abai, jadPatrimony, s. miras, irs, milk, [watan. Patriot, s. watan-dost, sahib-i-hubb-ulPatriotisrn,s.watan-dosti,hubb-ul-watan. Patrol, s. sharb-gard, pasban-i-shab, haris-ul-lail.
>
[ban, waliniamat.
Patron, s. murabbi, dastgii', hami, pushtiPatronage, s. murabbigari, dastgiri, hmayat, pnshti. [rabbi h. Patronise, v. dastgiri k. himayat d. muPatronymic, a. abai laqab, khitab. Patter, v. parparana, tapak marna, charcharana. Pattern, Paucity,
s.
namuna, narnudar, peshwa.
s. kamti, ghatti, qillat. Pauper, s. muflis, nadar, raiskin, faqir. Pause, s. waqfa, tawaqquf, faragat ; shubha, shakk, taraddud. Pause, v. tawaqquf k. faragat k. fikr k. taraddud k. taammul k.
Pave, v.farsh-b;ui(lik. kharanjabandhna.
Pavement, s. farsh, kharanja, rasta patthar-se bandha hua. Pavilion, s. khiina, shamiyana, sayaban. I'aw, *. panja, cliangul, paon.
Pawn, v. girau r. girwi k. bandhak r. Pay,s.talab,tankhwah hira
;
saliyana
;
PEL
108
marhun r. rilm
r.
;
iiijiln'na, ;
musha-
)iia/.duri.
Pay, v. ada k. patiimi, iruwir qmiatd.j tukiii'k.juriuiuuu
k.
;
njr k.
d.j uiurnu.
dena, wajib-ul-adfi.
Payday, s. tankhwah-ka roz, talab-ka din. Paymaster, s. bakhshi, khazanchi. Payment, s. ada, patai, guzarish, ajr, wafa. Pea, s. matar, china. [atnan aram. Peace, s. sulh, salah, musalaha, ashti, Peaceable, a. sulh-andesh, salim, mulaim. ;
a.
asuda, sakin, be-fasad, chup. s. sulh-kar, muslih. Peace-offering, s. salami-ke zabih. Peaceful,
Peace-maker,
Peach, s. shaft-alii, shaft-ranj, aru. Peacock, s. mor, taus. Peahen, s. morni. [nok. Peak, s. chonti, sikhar, sar-i-koh, qulla ; Peal, s. thahaka, gargarahat; tantanahat. Pearl, s. moti, durr, liilu, gauhar. Pearly, a. motiha, durrasa, gauharwar. Peasant, s. gamvar,kisan, dihqani,rostai. Pease, s. matar. Pease-cod, s. matar-ka chhilka. Pebble, s. sangi-eza, kankar, rora. [na. Peck, v. chilhorna, chikorna, chonchmarPectoral, a. sadri, sine-ka, chhati-ka. Peculiar, a. khass, makhsus ajib, nirala. ;
s.
khasiyat, khususiyat. Pecuniary, a. naqdi, zar-mansub, paisePodagogue, s. ustad, akhuu, mulla. [ka. Peculiai-ity,
Pedant, s. alim-i-khudfarosh, lugat-go, gurh-bakta. Pedestal, s. pae-situn, bun-i-situn. Pedicle, s. bont, danthi, danthal, saq. Pedigree, s. nasb, asl, silsila, puslit Pedlar, s. bisati, pliariya, dast-farosh, khurda-farosh. Peel, v. chhilua, chhilka utarna lutna. ;
Peel,
s.
Peep,
s.
Peer,
chhal, chhilka, post, qishr. [ke. nazar, lainha, jliank nui'-ka-tar;
u.
I'cc'j),
s.
nax.ar-ana, nikal-;ina. httmiMDr, hamqadr amir, shunt'.
jhankna
;
;
,
<.!.
bo-na/.ir, bi'-misal, lasani.
Peevish,a.chircliira,/j'i(li-;uii,tunuk-i)i]7.nj. s. chirchirahat, zudranji. inckh, watad, khonta, khouti.
Peevishness, .
roxina
a.
Payable,
I'l-lf, 8.
nial, (laulat, paisc.
IV-lican,
Pellet,
s.
Tclliclc,
s.
liawasil,
niahi-khur
gulela, gulla, gulf. s. jhilli,
cliliuh.
PER Pell-mell, ad. kasal-masal, dalmal. Pellucid, a. shaft af, saf, nirmal. Pelt, v. phenk-rnarria. Pelvis,
Pen, Pen,
s.
u.
Penal,
Perceive, v. dekhna, dekhpana, na, daryaft k. malurn k.
kokh, perii, pae-shikam. qalam, khama, likhni ihata,bara. s.
;
band
k.
mundna;
likhria.
a. sazai, taziri, ibrati
[diid.
laws, hu-
;
5. saza, tawan, jarimana, dand. Penance, s. kafara, tauba, tazir. Pence, s. paise. [lam. Pencil, s. mii-qalain salai, surme-ka qaPendant, s. aweza, jhumka, karanphul
Peiialty,
;
;
nishau,
badnuma, dhaja.
Pending,a. muallaqi,multfiwi,be-faisala. Pendulum, s. ghari-ka latkan. Penetrable, a. munikin-i-nafaz, nafz-pazfr, chhedne-jog. Penetrate, v. chhedna, chonkna, ghusna, dakhl k. ; daryaft k. samajhna. Penetration, s. dakhl, nafaz ; tezfahmi, ziraki, firasat.
Peninsula, s. jazira, praya-dwip. Penis, s. falana, alat, zakar, dandi.[afsos. Penitence,*, tauba, nadamat,pashemani, Penitent, a. tauba-kar, nadinx, pasheman, mustagfir. Penitentiary, s. qaid-khana, taubagah. Penknife, s. qalam-tarash, chaqu. [tib. Penman, s. khush-nawis musannif, kaPennant, s. pharahra, dliaja, nishan. ;
Penniless, a. be-zar, muflis. [do-rati. weight^ Penny, s. taka, angrezi paisa Pension, s. wazifa, uluf'a, wajh-i-guzran. Pensioner, s. wazifa-dar, jagir-dar, rozina-dar. [fakkir, dil-gir. ;
a. fikrmand, andeshanak, mutaPentateuch, s. tauret ya taurit. Penultima, s. hija ma qabl akhir. Penurious, a. tang-dast ya dil, bakhil. Penury, s. tang-dasti, munisi, ihtiyaj, maskanat. [khalaiq.
Pensive,
People, People,
s. v.
log,
admi, ashkhas, khalq,
abaci k. basaria,
marnur
k.
Pepper, s. filfil, mirch, pipal. Peppermint, s. pudina, nana. [bada. Peradventure, ad. shayad, ittifaqan, ma Perambulate, u. phirna, sair k. Perceivable, a. zahir,
PER
109
namud.
pahchan-
Perceived, a. maliim, dckha-gaya. [zir. Perceptible, a. zahir, ashkara, ujizar-paPerception, s. basarat, daryaft, idrak, wuquf, samajh, bujh. [jhanhar. Perceptive, a. mudrik, daryaft-ka, sumPerch, s. chakkas ; qism-i-mahi. Perch, v. baithna, labud k. Perchance, ad. shayad, ittifaqan. Percipient, a. see Perceptive. Percolate, v. chhanna, saf k.
Percussion, s. zarb, sadma, takkar. Perdition, s. tabahi, halakat. Peregrination, s. safar, musafarat, gurbat. Peremptory, a. qati, natiq, shafi, la-radd. Perennial, a. daim, mudami, paedar, bara-
masiya. Perfect, a. kamil, pura, tamam, mukammal, musallam ; be-aib, tahir, pak . Perfect, v. pura k. tamam k. ; kamil k.
nibarna. [fauqiyat. Perfection, s. kamaliyat,takmil,tamami, Perfectly, ad. kamilaua, kamal martaba, fazilana, achhi tarah-se, bil-kull. Perfidious, a. namak-haram, be-wafa,
khain, gaddar.
[wafai.
Perfidy, s. khiyanat, namak-harami, bePerforate, v. chhedna, bedhna, surakh k. Perforation, s. chhed, surakh raklma. Perform, v. karna, banana, nibahna, basar lejana, baja-lana, ada k. wafa k. ; saz nawaz k. [kam tasnif. ;
Performance, s. ifa, ada, nibah, amal, Performer, s. karne-w. karta, fail, kuninda pardaz, nawaz, sazinda. Perfume, s. khushbui, atr, raiha, bakhur. Perfumer, s. atr farosh, attar. [hoga. Perhaps, a. shayad, ittifaqan, qazara, ;
Peril, s. khatra, khauf, dar, dahshat. [tiak.
Perilous, a. khatar-nak, khauf-nak, haul-
daur, gardish, zamana, waqtj anjam jumla, fiqra. Periodical, a. dauri, gardishi, naubati,
Pei'iod,
s.
akhirat, fasli,
;
mausami, ayami.
[tiil-i-kalam.
Periphrasis, s. pech-pach, gardish-i-lafzi. Perish, v. marna, nest-o-nabud h. halak h.
tabah
li.
PER
Perishable, a. fani, zail, na-paedar, bebaqa. [rog. Perjure, v. jhuthi qasam khana. Perjury, s. jhuthi qasam, saugand-i-daPermanent, a.paedar,qaim, mustahkam, lazawal. Permanently, ad. paedari-se, qaiman, be-
dawam. Permission, s.ijazat,raza,parwanag],izn.
Per mit,s. parwana, rawana chhor chitthi. Permit, v. ijazat d. parwanagi d. rawa r. 3
qabul k. Permutation,
tabdil, tabaddul, iwaz. muzir, zabun, mufsid, mukhill, muhlik. Perpendicular,^, khara, mustaqim,amud. Perpetrate, v. karna, harakat k. irtikab
Pernicious,
k.
s.
a.
gunah
k.
[sazi.
Perpetration, s. irtikab, karna, gunahPerpetual, a. daimi, mudam, jawidan, istimrari. [abadan. Perpetually, ad. hamesha, aladdawam, Perpetuate, v. daim r. qaim 1. mudawa-
mat
d. istimrari k.
Perpetuity, s. hameshagf, mudawamat, dawam, daimi, pacdaii, istimrar, sabat. Perplex, v. ghabrana, hairan k. uljhana,
pareshan
PES
110
k.
Personable, a. khubsurat, khushandam, tarah-dar. Personage, s. bara admi, umda, amir. Personal, a. shakhsi, zati, khass, apna, khud mutalliq. [mat. Personality, s, shakhsiyat; tana, malaPersonally, ad. khud, ap, bizzat, asalatan. Personate, 7;. surat banana, naql lana,
bhes k. banna. C^^Perspective, a. ilm-i-manazare-se mutalPerspicacious,a. teznazar, tezfahm,zfrak. Perspicuity, s.safai, salasat, zahirf, asani. Perspicuous, a. saf, zalur, wazih, khula, raushan. Perspiration, s. pasma, araq, paseo. Perspire, v. pasijna, pasina nikalna, araq lana. [k. targib d.
Persuade, v. manana, mail k. dil-nishin Persuasion, s. manao, targib, iiasihat. Persuasive, a. muassir, dil-nawaz, dilnishin, targibi. Pert, a. shokh, gustakh, machla. Pertain, v. ilaqa r. nisbat r. mutalliq h.
mansub
h.
[muanid.
Pertinacious, a. magra, hujjati, khiidbin, Pertinacity, s. magrai, inaclilai, kliuelrai. Pertinence, s. shaistagi, munasabat, [rust.
liyiiqat.
Perplexed, a. ghabraya-hua, hairan, pareshan, ashufta ; pech-pech, darhambarham, mushkil, dushwar.
Pertinent, a. shaista, munasib, maqul, duPertness, s. shokhi, gustakhi. [ran k. Perturbate, v. ghabrani, ninzrarib k. haiPerturbation, s. ghabnihat. ]);irt shaui, tashwish, be-qaraii, iztirab. Perusal, s. mutalaa, mulaliazii, jiarhna. Peruse, v.mutalaak.niulahazak. jiarhna. J'l'i-vade, r. saim'ma, paithna, jiliailna. Tci'vcrsi-, c. magra, hathila, kujrau,ziddf. l'iM-\ -crseness, s. magrai, hath, kajnnvi, zidd, sarkashi. [laf-sazi, imiilab. i
Perplexity,s. gliabrahat, jhanjhat, iztirab, hairani, pareshani ; pech-o-tab, dushwari. [lif d. Perquisite, s. dasturi, balayaft. Persecute, v. sataim, khijami, a/ar d. takPersecution, s. tasdia, takhlif, iza, sitam,
zulm.
[ziilim.
Persecutor, s. jafakar, sitamgar, muzi, riauce, s. istimrar, sabit-qadami, qaim-nii/.aji,
Persevere,
")
Persist,
)
qadam Person,
khud siga
;
s. ;
v.
dlmn. istiqlal
k.
niustaqill h.
v.
Perverted,
sheikhs, adnn, insan, kas; ap,
nafa/.
xuukhatab
;
3d p.
gaib.
;ui
;
2d p.
ultai, barg.-islitagi, bsirkhibarkliilai' k. l>ar-
ultana,
gashta k.
(j:iin)i;ilina,tliaharua,sabith. istimrar k.
surat, shukl, ]>;iikar, ls^ p. mutakallim j
s.
IN-rviM-sion, JV'i-vcrt,
I'ri-vious,
a. a.
[ta, fsisid.
bnrgashtn, barkhihti's;ikliqabil-i-dukhul, uiumkin-i-
man', waba wabal, bala, janjal. sataim, khijaiui, dic|(jk. taklii'd. muziiT. 1'i'Stileruus, a. man-;i\vur, zubiin, .
.
;
v.
PIIY
Pestilence, s. waba, man, sarayat, iaun. Pestilential,a.sarayat-afshan,waba-awar, taiini, mu/irr, zabun. Pestle, s. dasta, kiir.ak, musal, batta. Pet, s.chirchirahat, jhanjh, khafgi ; larla.
Petal, s. pakhri, phul-ki patti. Petiole, s. danthal, bout. [dua. Petition, s. arz, arx.i, darkhwast, matlab, Petition, v. arz k. iltimas k. darkhwast k.
chahna.
Petitioner,
s.
[khwah,
sail.
arz kame-w.nmkamis, dad-
Petrifaction,
s. pathrahat, tahjar. Petrify, v. pathraria, patthar hojana. Petticoat, s. lahanga, ghaghra, saya.[zaj. Pettish, a. chirchira, zudranj, tunuk-mi-
Petty,a. chhota,khiird,kochak,farom;iYa. Petulance, s. shokhi, gustakhi, be-adabi. Petulant, a. shokh, gustakh, be-adab. Pew, s. kursi girje-men.
Pewter, s. rauga, jast, rupjast, rasas. Phalanx, s. gol, garoh, paltan. Phantom, s. bhut, chhaya, surat-i-wahmi. Pharmacy,s.dawa-sazi,attari,niajun-gari. Phenomenon, s. nadira, nadir-uz-zuhiii-, Phial, s. shishi, shisha. [?j a b-
Philanthropist, dost,
s.
insan-dost, khalaiq-
khairkhwah.
Philanthropy,s.insan-dosti khairkhwahi, 3
nek nihadi. Philippic, s. malamat-amez,
Philological, a. sarf-o-naho-se mutaalliq. Philology, s. ilm-i-sarf-o-naho.
Philosopher, s. hakim, failsuf, alim. Philosopher' s-stoue,s.aksir,paraspatthar Philosophy, s. hikmat, ilm-i-hikmat, fal-
mohni, totka, latka. [safa. balgam, kaf. [tabiat. Phlegmatic, a.balgami; sard-mizaj,sustPhlogistic, a. sozinda, muhriq, garm. Phrase, s. ibarat, istilah, sukhn, bat. Phraseology, s. tarz-i-kalam, muhawai'a, s.
Phlegm,
ibarat.
Physiognomy,
s.
ilm-i-qiyafa, jlm-i-wajh,
qiyat'a-sliinasi.
Physiology, s. ilm-i-maujudat. Pi:i//,a, s, snyaban, satiinbandi, pesh-t^q. Pice, Pick,
s.
paisa, paise.
1. intikhab ikhtiyar k. utlui 1. saf k. kholna. Pickaxe, s. kudal, kudar, gainti. Pickle, s. achar. [alat.
chunna, chugna, chtin
v.
k.
;
Picklock, s. chor-kunji, tala kholne-ki Pickpocket, s. jeb-katra, gath-katta, kisa-bur. s.
Picture, Piebald,
taswir, naqsha, shabfh, nigar. ablaq, kabra, rang-a-rang. Piece, s. tukra, para, parcha, purza, reza, lakht qita than ; tasnif, insha j tas, a.
;
;
wir; banduq, top. Piece, -y.jorna, paiwand k. jorke barhana. Piecemeal, ad. tukre-tukre, para-para. Pier, s. paya, satun pushta, band. Pierce, v. chhedna, choiikna, salna, nufuz ;
k. surakhk. bindhna paithna, ghusna. Piercing, a. chhedne-w., nafiz tez; sakht. Piety, s. taqwa, taqawat, diyanat, khoda;
tarsi. s. ghenta, suar-ka bachcha. Pigeon, s. kabiitar, parewa. Pigmy, s. bauna, kotah-qad. Pike, s. neza, ballam maha-machhlf. Pilaster, s. satun-chi, satun-i-chaugosha. Pile, s. dher, toda, ambar ; watad, khambha imarat ; chita. Pile, v. dher k. taleupark. ambar k.jaPiles, s. bawasir. [ma k.
Pig,
;
taqrir. [ho.
Philologer,.?. sarfi, nahwi,ahl-i-sarf-o-na-
Philter,
PIN
111
s.
;
Pilfer, v. churana, chori k.
dawa-ki
Pill, s.
Physic, s. tibb,tababat,tabibi dawa, daPhysical, a. tabii, zati, jibilli; tibbi, ilajse mutaalliq. Physician, s. hakirn, tabib, baid. Physics, s, ilm-i-maujudat, hikmat.
Pillow,
;
habb.
[ra.
Pilot,
s. s.
s.
Pimp,
s.
s.
chambar-i-gardan, charkh. takiya, balish.
qaid-i-jahaz, arkati, abshinas.
bharwa, kutna,
clallal, qaltaban. phunsi, phuriya, muhasa. sozan, sui, alpin ; mekh, khunti.
Pimple, Pin,
satun, rukn, khamba, lath, mi-
s.
Pillar,
Pillory,
;
goli,
Pillage, s. lut, lut-pat, takht-o-taraj, garat ; ganimat. [nar.
jullab.
[ru, ilaj
musna.
chor, uchakka, hath-lapak. Pilgrim, s. ziyarati, saiyah, haji, jatri. Pilgrimage, s. ziyarat, saiyahat, hajj, jats.
Pilferer,
s.
PLA
Pincers, s. sandasi, sangsi, cheunti, mochna, chimta. [rurat. Pinch, s. chutki, noch, chimti, pech, zaPinch, v. nochna, chutki 1. chimti katna,
dabna.
[jhana. jhurna, afsurda h. sukhna, murPineapple, u. anannas. Pinion, s. par, bal, bazu, pankh; hathkari ; chakkar-ka dant. v.
Pine,
Pinnace, s. chhota jahaz. [qulla. Pinnacle, s.kalas, kalsa, kangura, chonti, Pint, s. adh-ser-kf paimana. Pioneer, s. beldar, loniya.[khuda-parast. Pious, a. muttaqf, salih, zahid, dindar, Pipe, s. nal, nali, phonphi nae, bansri [pipa. Pipe, v. bansi ya bansri bejana. Pique, s. bugz, kina, hasad, bad-khwahi. :
samundar-ka dakait.
s.
Pirate,
Pismire,
;
sainundar-par dakaiti.
s.
Piracy,
s.
chyunti, mor.
tabancha, tamancha. Pit, s. garha, gar, magak, chah. Pitch, s. ral, qir ; martaba, naubat lat
irtifa, afrazi,
;
Pitch,
v.
gana
;
khara k. barpa k. garna ;
;
ha-
ral la-
;
sir-ke bal girna
;
thahrana, pasand k. Pitcher, s. matka, ghara, sabu, thiliya. Pitchfork, s. jandra, panja. Pitchy, a. andhera, tarik, siyah ral-ka. Piteous, a. dard-angez, dilgir ; mazmun. Pitfall, s. chor-garha, dahak. Pith, s. guda, magz, sar, quwat, zor. Pithy, a. pur-magz, gudaila; mazbut, ;
zorawar. Pitiable, a. dard-angez, rahm-pazir; maz-
mum, kamina,
haqir.
Pitiful, a. 1. see Pitiable. 2.
dardmand,
rahim, shafiq. Pitiless, a. be-dard,
Pittance,
s.
be-rahm.
wa/ita, kafaf, rozma.
Pity, s. rahm, dard, sliafaqat, tars, pam. Placable, a. mulaim, haliin, narm-dil.
Placard,
s.
ishtihar-uama, izhar-nama,
farrnan.
3
s.
man, waba, taun wabal, ;
;
afat,
bala, janjal, diqq. [lif d. Plague, v. satana, chherna, khijana, takPlaid, s, gati, rangarang kapra.
Plain, a. barabar, hamwar ; zahir, khula, saf; sada, be-zinat, bhola, sada-dil ; nira, sirf. s. maidan, sahra. [lah. Plain-dealing, s. sada-dili, rast-bazi, saPlainly, ad. saf-saf, zahiran, rasti-se, be-
Plain,
r
[fan ad.
riya.
Plaint, s.nala,nalish,ah,hae-wne, giriya, Plaintiff, s. faryadi, muddai, dad-khwah. Plaintive, a. nalan, giriyan, gamgin. Plait, s. tah, shikan, chin, chunat.
shikan d. tah jamana, chunna. mansuba, hikmat, tadbir, bandish; khaka, naqsha, dhancha, namuna. Plan, v. tadbir k. upae k. naqsh bandhs.
na, tajwiz k.
Plane, s. randa ; qism-i-darakht. Plane, v. randa chalana. Planet, s. saiyara, najm, khechar.
Planetary, a. falaki, saiyara mansub. Plank, s. takhta, lauh, patra. Plant, v. lagana, garhna, baithalna, khara k. rompna, bona abad k. [dha. Plant, s. nabat, rustani, nihal, per, pau;
Plantain, s. kela, kadli. [bagistan. Plantation, s. nakhlbandi, basti, abadi, Plaster, s. gach, rekhta ; lep, marham. Plaster, u.gachgan k.lepna,lesna,potna. Plastering, s. lipalfp, lesales, chunkam. Plastic, a. dast-qudrat, rup-hari, naqshPlat, s. qata-i-zamin. [band. Plate, s. basan, bartan, rikabi, tabaqcha; zuruf-i-siini.
Plated, a. basim, poshida, mulamma. Platform, s. clialnitara, saqf, machan, c-liliiil naqsha. Platter, s. thali, katlira, kathautf, tabaq. s. shabashi, afrin,
Place, s. jagah,ja, makan, thikana martaba, paya, uhdu, muiiBub ; j\vaz, badli ;
muqam.
Plagiary,s.tasnif-duzd ibarat-chor,sariq.
Plague,
Plan,
bulandi.
dalna, gira d.
Place, v. rakhna, dhar d. lagana, thahrana, khara k. baithalna. Placenta, s. phul, puren, kheri. Placid, a. salim, mulaim, halim, sakin.
Plait, v.
s.
Pistol,
PLA
112
Plausibility,
s.
nuiuaiah-i-rasti.
PLI Plausible, a.
zahir-numa, rasti-numa, charb-zaban. s. khel, bazi, lab,bazfcha tamasha, Play, ;
pekhna
qimar-bazi. qimar-ba/i k. baPlay, k. karna, ami k. k. tamasha jana naql Playfellow, s. hambaz, langotiya yar. Playful, a. alola, achpal, shokh, chanchal. Playfulness, s. achpali,chanchali, shokhi. naql-bazi, v.
khelna, bazi
;
k.
;
;
Playhouse, s.tamasha-khana, nach-ghar. Plaything, s. khilauna, labat ya lubat. Plea, s. uzr, hujjat, dalil, muazirat, dawa. Plead, u. hujjat k. dalil lana, dawa k. jawab-sawal k. Pleasant, a. khush, latif, dilawez, khush numa, khub, bhala, achchha shad, masrur. [mana. Pleasantly, ad. khushi-se, latifana, shad;
Pleasantness,5.khushijkhubi,latafat,lutf. s.
Pleasantry, Please,
khush-tabai,
lutf, latifa,
mazakh, bazla, thatholf. khush k. shad k. khushnudk.
zarafat, v.
khatir-nawazi k. razi k. Pleased, a. khushnud, shadman, razi. Pleasing, a. khush-numa, dilawez, khatir-nawaz. s. khushi, shadi, aish-o-jshrat, rang-ras ; marzi, maqsud. Plebeian, s. amm-ka admi, nich log. Pledge, s. girau, rihn, bandhak. Pledge, v. girau r. bandhak d. iqrar k. Pleiades, s. suraiya, parwtn. Plenary, a. tamam-o-kamal, pura. Plenipotent, a. mukhtar-i-kull. Plenipotentiary, s. waqil-i-mutlaq. Plenitude, s. purai, puri, kamaliyat,
Pleasure,
")
Plentiful, a. j wafir, afzun.
bahut, bahutera, bisyar, firawan, kasir, ziyada,
Plentifully, ad. ba-ifrat,kasiran, bahutsa. Plenty, s. bahutat, ifrat, kasrat, firnwani.
Plethora,
s.
ifrat-i-khun, ifrat-i-akhlat.
narm, [mulayimat. Pliableness,s.lachak.chimthahat,narmi, Pliable,
a.
Plight, w. giran r. bandhak d. ahd k. Plod, v, tnihnat k. shugl k. [iqrar k. Plot, s. bandish, sazish, ittifaq fareb, hila fitrat, fann, qita-i-zamin, sabza. ;
;
Plough, Plough,
lachila,
lachakta,
damdar.
Pliant,a.lachila,lachlacha,mulaimjnarm. Plight, s. hal, halat, waza, dasa.
s.
[rani k.
hal, qulba.
hal jotna ya chalana, qulbaPloughman, s. halwaha, jotar, qulba-ran. Ploughshare, s. nasi, chau, tora, phal. Pluck, v. chhm 1. khench 1. nikal 1. khasotna, ukharna. Plug, s. datta, gatta, thepi, thenthi. Plum, s. ber, bair, alucha. v.
Plumage, s. par, par-o-bal, pankh. Plumb, v. pani napna, sahul-se rnapna. Plum-cake, s. lauzina, lauziyat. Plume, s. par, turra, kalgi, kangura. Plume, r.parjharna apne-taintarashna, ;
magrur h. par ukharna. Plummet, s. latkan, sahul, sahol. Plump, a. mota, jasim, farbih, chikn^. ;
Plunder,
s.
ganimat, garat,
lut, lutpat,
yagma. Plunder, v. lutna, lut k. garat k. taraj k. Plunderer, s. lutera, lut-baz, garat-gar, [bana, dalna. ganim. Plunge, v. gota d. ya marna, dubna, duPlunge, s. gota, dubki. Plural, a. jama. [hutat. Plui-ality, s. jamiyat, kasrat, taddud, baPly,
s.
tab, chin, shikan.
Ply,
v.
mihnat
Poach,
v.
k.
mashgul rakna,
kam
k.
nimjosh
k.
o-jahad-se
;
jiddtasdi d. azar d.
churana.
Pocket, s. jeb, kisa v. jeb-men rakhna. Pocket-book, s. dastaki. Pod, s. chhemi, phali, chhilka, post. :
Poem,
ziyadati, seri.
Plenteous, a.
POI
113
s.
Poesy,
s.
shir, qasida, gazal, shir, saja
;
masnawi.
ilm-i-shirnawisi.
Poet, s. shair, nazim. Poetess, s. shaira. s. shir, saja, nazm, aruz. Poignancy, s. tezi, tundi, sakhti, shiddat. Poignant, a. tez, tund, sakht, shadfd. Point, s. nok, ani, moni, sar nuqta, bunda ayat disa, rukh daqiqa babat.
Poetry,
;
;
Point,
;
;
u.
tez
dikhlana
;
;
nok nikalna batana, shast bandhna sahih k. j k
nuqta rakhna.
;
:
POM a.
Pointed,
nokdar,nokfla
nukta-amez"
;
zarif, shaista.
Poise,
v.
tolna,
sochna.
k.
khodna. Poker, s. kurelni, lukti, atashkaw. Polar, a. qutbi, qutb mansub, sliiniali. Pole, s. qutb danda, chob jarib. Polemic, a. hujjati, bahsi, bahhas. ;
Police,
s
;
zam, ya zabt-o-rabt. thana Policy, s. ilm-i-hukumat Police-office, s.
inti-
[dar, faujdar. officer,
;
thane-
hikmat amali,
;
tadbir, mansuba, fitrat. [fat, nazakat. Polish, s. chiknahat, jila, op, safYti ; zara-
Polish, v. jila d. saiqal k. opna, ghotna,
chikna
k.
[zarit', latif.
Polite, a. khaliq,
khush-akhlaq ya
atwfir,
akhlaq, khush-akhlaqi, niuruwat, zarafat, nazakat. [fana. Politely, ad. ba-adab, ba-muruwat, zariPolitic, a. zirak, hikmati, tadbiri, mudabbir, fitrati. Political, a. mulkijintizami, amili fitrati. s.
Politeness,
;
s.
Politician,
sahib-i-tadbir,
Politics,
mudabbir, [saltanat.
rajgyani.
utnur-i-mamlakat, tadbir-i-
s.
sarj logon-ka shumar barr [na ; nam likhna. guzid;i'_ i. Poll, v. chhantna, tarasliiia, katua, katarPollen, s. parag, daqiq-i-gul. Pollute, v. napak k. akida k. kharab k. Polluted, a. aluda, palid, napak. [jiisat. Pollution, s. alaish, jiliidagi, iiapaki, na-
Poll,
s. sir,
;
J'oly^ainy, .s. kasii--ul-ax.\v;ij. Polyglot, s. majnma-i-/al);man.
roiiniicl,
Pomp,
s.
o-jalal,
s.
tattu, yabu, tangan.
kund, dabra
Pool,
s.
Poor,
a. garib,
faqir ; kamin, shor.
dun
hur, log.
[aziz.
Popular, a. amum, murauwaj haTdilPopulation, s. abadf, mamuri, niardumshumari, mulk-ke tamam log. Populous, a. abad, marniir. Porch, s. peshgah, dahliz, osara, deorhi. Porcupine, s. sahi, kharpuslit. Pore, s. masam, chhota, surakh. Pore, v. dekha dekhna, dide pharna, ;
chashm dokhta
;
jharoka
;
chal, raftar,
Portend,
v.
dalalat k.
jamma, agam
d.
Portent, s. badfal, inihusat. Portentous, a. badiali, nahs, manhus. Portico, s. peshgah, dahhz, pi-shtaq, jiPortion, s. hissa, bahra, bakhra, nasi'b, qisinat; jaluv., dalic/., inahr. slmluina. Portly, a. jasim, taiuiwar; I'oriniaiiU'au,
>. jaina-tlaiu, khurji. shaluli, taswir.
r. slial)ili
(lal)daba. kaddii, kadiniu.
rawish ; qism-i-
sharab. Portable, a. uthane-jog, halka, dastf. Portal, s. darwaza, dargah, ilar.
liaysiii
6.
k.
Pork, s. suar-ka gosht. Porous, a. masam-dar, jhirjhira. Porpoise, s. susmar, sus. Port, s. bandar, kul, ghat darwaza, dar;
Portray,
dhumdham,
be-aram,
v.
manui, kiitna,tlionkna.
j)]'tni,
;
chatpat ana ya jana, aparna. s. koknar, khashkliash, post. Populace, s. amm, awaniin-uu-nas, jumPop,
haslnnar, sliaii-o-shauqat, jah-
t.i.
((ah/M
;
Poppy,
8.
;
miskm, mafluk, kamzor lona,
zaif,
j
bimar.
Portrait,
lianui,
haux.
;
muflis,
iliun-
s.
1
Pompiou,
ULrwa
Poney,
pesh-qabz, khanjar, katar.
s.
Poniard,
law-khana.
Polygon, s. shakl-i-kasir-uz-zaviya. Polytheism, s. shirk, but-parasti. Polytheist, s. mushrik, bur.-parast. Pomegranate, s. aiuii-, darim. [bala.
Pommel,
alishan, buzurg-
Pond, s. talab, tal, hauz, pokhar. [k. Ponder, v. sochna, fikr k. gaur k. dhiyan Ponderous, a. bhari, giran, sangin, saqil.
Poorly, ad. faqirana, tangf-se
najm-i-qutb, jadi.
.
shahar-ki band-o-bast, ya
s.
Pompous, a. numaishi, war rangawar. ;
hamwazn
Poison, s. zahr, bis, bikh, saram, halahal. Poisonous, a. zahrdar, sainm, bisela. Poke, v. chubhana, latolna, kurelna,
Pole-star,
POS
114
;
Pose, d.
r.
ya taswir khaiiichna;
k. ta<|i-ir k.
muslikil sa\vl pnohhkarghabrfi
hairan
k.
puelihpaclih k.
POU lialar
waza, nihad, dhab, daul,
s.
Position,
muqaiKlama. Positive, muqarrar, yaqini; khud-rao .
adh-serj das-rupai-ka sikka
s.
Poiind,
j
berliii.
:
mujiba,
PRE
115
;
ijabj.
Positively, ad. yaqinan, qataan, albatta, jjaban. Possess, v. rakhna, tasarruf k. dharna,
Pound, v. kiitna, churna, thonkna. Pour,v. dalna,undelna, dhalna, nitliarnaj jarf h. bahni parna, barasna, jharna ; daurna. Pout, v. honth latkana, thuthana.
pana, qabzk. amal k. sahib h. malik h. Possessed, a. rakh-gaya ; diwana sahib, malik. [kiyat, mal.
Poverty,
Possession, s. tasarruf, qabza, ainal, milPossessor, s. mutasarrif, malik, sahib, [mal. qabiz. ihtiPossibility, s. imkan, maqdur, hona, Possible, a. mumkin, honhar, shudani,
Powder, v. churna, bukna, chur k. Powder-horn, s. singra, barutdan. Power, s. zor, quwat, qudrat, tawaniii, taqat ikhtiyar, mukhtari qabu hu-
;
;
muhtamil.
makan, waza;kliidmat,uhda,mansab; khamba, danda, chob.
Praise, Praise,
dakiya, qasid, paik. [sahib.
Postmaster General, s. jarueli dakwala Postpone, r. takhir k. tawaqquf k. mau[khatt. quf r. multawi r. s. tatimma-i-khatt, zail-ulPosture, s. waza, tarah, hal, halat, siirat. Pot, s. handf, deg, degcha, tasla ghara. Potato, s. alu ; sweet shakarqand.[tabi. Pot-companion, s. ham-piyala, ham-shaPotent, a. zorawar, qawi, tawana, qadir. Potentate, s. farmanrawa, shahanshah,
Postscript,
;
chand-mari.
Potential, a. ikhtiyari, qudrati, mumkin. Potion, s. shurb, sharbat, jura, nosh. s. sarposh, deg-posh, dhakni. Potsherd, s. thikra, thikri. Pottage, s. shorba, shurwa.
Potlid,
Potter,
s.
kumhar,
Pouch,
s.
thaili, s.
kulnl, sifalgar.
tosdan, jeb.
lubdi, lopri,
loi.
murga-murgi, hansbatak, &c. Pounce, v. chaugul mtirua, jhapatna s.
l
[k. sadlma. k. amal k. mashq
v. karna, kiya Pragmatical, a phapphar-dallal, fuzulnuma, dastandaz. [wasf, sifat.
sipas, sana,madah,hamd, tarif k. tahsin k, sitaish k.
s. tarif, v.
sarahna. [tahsan. Praised, pa. situda, mausuf, hamid, musPraiseworthy, a. tarif-ke laiq, wajib-ulmadah. [kulanch niarna.
Prance, v. phandna, kudna, lambiyan k. Prank, s. kud-phand, kalol-alol, khelbazi. Prate, v. bakna, bakbak k. barbarana, gap-shap k. Prattle, s. bakbak, gap-shap, chochla.
Prawn, Pray,
s.
v.
minnat
sultan.
Poultry,
;
shah, sultan.
;
Practise,
Poultice,
;
Practicable, a. kardani,honhar,mumkin. Practical, a. amali, istiamali, mashqi. Practice, s. mashq, amal, rabt, istiamal ; tababat ; adat, kho, marnul ; dastur
[tagah. pichhla, bad. Posteriors, s. chutar, pichhwara, nishasPosterity, s. al, aulad, nasl, khalaf.[tar. Posthaste, s. daura-dauri, daurdhup, zuds.
maskanat,
;
;
kumat
dak-ka mahsul, rusum. Posterior, a. muakhkhar, mutaakhkhir, s.
Postrnan,
muflisi, iflak,
Powerful, a. zorawar, tawana, qawi, qadi r.
Possibly, ad. shayad, bil-imkan. Post, s. dak, dakiya, qasid; maqam,
Postage,
s. iiias,
[bariifc. tang-dasti, faqiri. Powder, s. chur, chura, bukni, sul'iit';
jhinga, chingra.
namaz k.
k. dua k. iltimas darkhwast k. mangna.
k.
Prayer, s. namaz,salut,dua niy az,iltimas. Preach, v. waz k. khutba parhna. Preacher, s. waiz, wazgo, khatib. Preamble,.?, dibaja, tamhid, muqaddama. Precarious, a. na-muqarrar, beqarrar, be-qiyam. Precaution,s.aqibat-andeshi,durandeshi, [dam h. pesh-bini, tadaruk. ;
Precede, v. age jana, peshi k. muqadPrecedence, s. peshi, taqdim, sabqat.
PEE Precedent,
namuna,
s.
peshnihad, dastur-ul-amal,
nazir, misal.
Precedent, a. peshrau, peshin, muqaddam, qabl, sabiq, auwal. Preceding, j Precept, s. hukm, amr, wasiyat, nasihat, masla. Preceptive, a. hukm-dih, nasfhat-amez. ")
Preceptor, s. ustad, muallim, muaddib. Precinct, s. hadd, nahiya, siwana.[nafis. Precious, a. qimati, giran-maya, aziz, Precipice, s. dhang, kandala, tek, sring. Precipitance, s. jaldi, shitab, be-lihazi, harbari. [lihaz. Precipitate, a. jald, utaola,harbariya,bePrecipitate, v. dal d. phenk d. sir-ke bal girna ya girana, harbari k. jaldi k. Precipitately, ad. jaldi-se, be-lihazi-se, harbari-se [harbari. Precipitation, s. jaldi, shitab, tajil,utaoll, Precise, a. thik, sahih, durust ; muaiyan,
muqarrar Precision,
takalluf-niizaj.
;
s.
durusti,
sihhat,
diqqat; [nikal d.
tahqfq, yaqin. Preclude, v. baz r. mahrum k. mardud r. Preconceive,r.age-se samajhna y abujhna. Preconception, s. pesh-bini ya qiyasi, tasauwar.
Precursor, s. pesh-rau, muqaddama. Predecessor, s. peshin, muqaddam, sabiq. Predestinate, v. taqdir k. muqaddar r. badna.
Predestinated, a. muqaddar, mauud. Predestination, s. taqdir, sar navisht, qaza-o-qadr. Predestinator,
s.
muqaddir,
[kuniinla. sarvisl it-
Predetermination, s. inurad-i-mutaqaddim, nzimat-i-peshina. Prediciiiiicnt., 0. hal, lialat, nnubat. Predicate, s. wasf, sifat, maqul. Predict, v. a^o-srk.'ilnu^kliabar-i-gaibd. >. J'icdictioii, kli;ilnir-i-jfaib, peshgoi, waid, mau'id.
Predominance,
s.
palba,
ir;ilil),
v.
,
,
s.
istiln,
.-ipl.-ib
IViiij.ala. li. l\\'\(\
sabqat, i'auqiyat,
v. age-se maujud rahna. Pre-existence, s. pesh-hasti, wajud-imuqaddam. [saragaz. Preface, s. dibacha, dibaja, muqaddama, Prefer, v. pasand k. tarjih k. taqdim k. bihtar janna; barhana, sar-afraz k.
Pre-exist,
rakhna. [peshtar. Preferable, a. bihtar, achchha, ahsan, Preferment, s. barhti, sarfarazi, taraqqi. Prefix, v. age rakhna ya lagana, darpesh
nasb Prefix,
k.
h.
at'/.a-
[fhiq.
mumtaz, pcshdast,
harf-i-mashrut, adat-ul-jaza.
s.
Pregnancy,s.hamal,abistagi,bardari,pet. Pregnant, s. hamila, abista, banlar, pet-se bhara, pur. [rar k. Prejudge, v. be-khabar-o-taftish muqarmail, tarafdari, Prejudice, s. tassub ;
;
bad-gumani
;
iiuqsan, ziyan.
Prejudicial, a. muzirr, mufsidziysn-kar.
Preliminary, a. peshrau, tamhidi.
muqaddama,
[surmilap. Prelude, s.saragaz,tamhid, muqaddama ; Premature, a. be-waqt, be-mauqa, be-
mausim. Premeditate, v. peshbandi k. age-se thanna ya fikr k. Premier, s. wazir-i-azam. [taqdim k. Premise, u. age-se jatana, tamhid k. Premises, s. inuqaddamat, taqaddumat ; amlak, makan. [chota, beshi. Premium, s. inam, bakhshish, padash, Preparation, s. tuiyari, tahiya, tadbir, banawari. [banna. Prepare, v- taiyar k. arasta k. maujiid k* Preponderate, v. bhari h. galib h. tarjih r. Preposition, s. harf Prepossess, v. mail k. ragib k. [znnni. Prepossessed, a. mail, ragib. Prepossession, .. m;iil, i-a^bat, husn-iPreposterous, a. bo-luila,l)o inani, abtar. Prrjniro,
s.
klinlri, jjalaf, rhliit-lirii.
Prerogative, I'rrsairr,
sabqat.
imist;mli,
.ywlib h.
liyat, j)cshi. Pre-eminent, a. uf/al,
PRE
116
s.
x. ial,
I'rcsl)yter, S.
haqq,
i(jtiilar,
ikhtiyar.
sliuguii, daU'ilat.
shaikh, snhih-ul-quds.
1'i-csliytt-ry, s. inaj'is-i-sliaiklmiia.
Trcscicnce, <
la in'.
i.
jlin-i-gaib, pcshbini, gaib-
[dan.
1'iiscient, a. ^lim-i-gaib, peshbin, gaib-
PRE
v. hukm k. farm an ii batlana, thahrana, muqarrar k. innaivun k. Prescribed, a. mamur, marsuin, muqar-
Proscribe,
rar,
Protoxt, s. bahana, makr, Sfikht, nzr. Prettiuess, s. khubsurati, liusn, suthrai. Pretty, a. khubsurat, latif, nazuk, suthra. Pretty, ad. kuchh, thoya-bahut, bar- wajh. I'ri'vnil, v. jari h. murauwaj h. rawaj h.
:
muaiyun.
Prescriber, s. farman-dih, amr rasan. Prescription, s. rasm, qaida, dastur
ma
jitna, galib h. peshraft h. tasir k. liana. [mi ; galib.
;
nuskha, rasm-i-hakim. Presence, s. haziri, hazir-bashi, huzur, hazrat cbihra, nazar, wajb j ofmind,
Prevailing, a. jari, raij, murauwaj, amuPrevalence, s. galba, afzuni, rawaj asar, Prevalent, a. see Prevailing. [tasir. Prevaricate,v.bat badalna, hila-hawala k. ;
;
dileri.
Present, maujud, rubaru, sarahab. ne hal. At , filhal, darin-wila. Present, s. bakhshish, inayat, ata, nazr. Pi'esent, v. dena, bakshna, ata k. unzrana, nazr k. age r. zahir k. dikhlana a. hazir,
lait-o-laall k. [talmatol. Prevarication, s.hila-hawala, lait-o-laall, v. Prevent, rokna, atkana, mana k.
;
thambhna, baz
;
taqaddim. ;
;
bedhna, garona, bindhna. Prick, s. chobh, chobha, chhed. Prickle, s. kanta, khar, sal. Prickly, a. katila, kantaila, khardar. Pride, s. garur, takabbur, dimag, khud-
;
President, s. sadr-nishin, sardar, rai's, Press, v. dabna, nichorna, chhantua, chlisipna tang k. nachar k. takid k.
bini.
;
bhir,
Pride,
[taaddi. dab, dabao, bojh, zor tangi, k. k. Presume, guman khiyal bujhna gustakhi r. hirnmat-bandlina. ;
r.
Presumption,
hum
;
Presumptive,
khiyali,
mutasauwar
mon-ka
;
3
dawa, dawi, daw at, iddja. guzashta, mazi. [karamati. 5.
a. khilaf-i-/at, bila-tabiat, a. mazi qarib.
Preternatural, Preterperfect, Preterpluperfect, a. mazi baid.
k.
imama, kahina. imamat, murshidi; ima-
s.
[bhai.
firqa.
;
aulatar. v. ranjak pilana ya bharna. Primitive, a. qadim, peshin, sabiq,
Prime,
;
Preterit] a.
magrur h. fakhr
Prim, a. zahirdar, rasm-parwar, phiinPrimary, a. pahla, auwal, asli, buriyadi. Prime, a. auwal, asli, khassa,tuhfa,besh. Prime, s. sabah, bahar ; shabab hissa-i-
gustakh. [mutakabbir. Presumptuous,a.gustakh,shokh,ni;i:ri'ur Pretence,.?, bahanajhilajmakrjsakht^.izr. Pi-etend, u.bahanak. bat banana dawa r. Pretension,
s.
Priesthood,
qiyas, guman, tawah-
gustakhi, magruri, dileri. s.
[phulna. (one's self,)
Priestess,
;
s.
v.
Priest, *. imam, murshid, khatib, kliadim-i-din. [fareb. Priestcraft, s. imamiya makr, murshidi
;
hujum, hangama. s.
[muzahimat.
Previously, ad. age-se, pahle, minqabl. Prey,s. shikar, said lut.ganimat, yagma. Priapus, s. kandasa, ling. [ajr, ajura. Price, s. qimat, baha, mol, dam nirkh ; v. Prick, chubhana, chonkna, chhedna,
Preserver, s.bachane-wala.hafiz,muhafiz. Preserves, s. murrabbe, majun. [kob h. Preside, v. sadr-nishin h. sardar h. sarPresidency,s. sadr, sadr-nishini, sardari dar-us-saltanat. [mir-i-majlis.
taqaiyud k. Press, s.kolhujShikanja; chhapne-ki kal
r.
Prevention, s. rok, atkao, mumanat, Preventive, a. mam, muzahim, baz-dar. Previous, a. peshtar, peshina, qabl, mu-
[hala. jhukana. Presently, ad. ab, abhi, filfanr, fauran, muhafis. Preservation, bachao, hifazat, zat, himayat. a. bachau, hafiz, muhafiz. Preservative, Preserve, v. bachana, hifazatk.mahfuzr. himayat d. ; murabba k. achar banana.
Pressure,
PRI
117
j
taqaddam
;
mu-
asli, zati.
Primogeniture, s. auwal paidaish, barai. Prince, s. shah-zada, malik-zada j sultan, badshah.
PEO Princess,
shah-zadi
s.
malika khanam.
;
;
Principal,a. auwal asli, sadr, pahla, bara. Principal, s. sardar, rais jama, asl, punjf. siiba. Principality, s. saltanat, mulkat Principally, ad. khususan, auwalan, ga,
;
;
liban, ziyada. Principle, s. asl, masdar, madda, sababi-auwal; baJ3, jihat din, diyanat am, Print, v. chhapna, chhapa, k. [qanun. Printed, a. chhapa, chhapa hua. ;
;
Printer, s. chhape-wala, chhipi, naqqash. Prior, a, age, auwal, pahla, muqaddam. s.
taqdfm, taqaddum, qidamat fazilat. [khana. Prison, s. qaid-khana, zindan, bandiPrisoner, 5. qaidi, bandhua, asir, zindani. Privacy, s. khalwat, parda-nishini poshidagi, pinhani tanhai. [klmss. Private, a. tanha mukhfi, posliida Priority,
auwaliyat,
peshi,
;
;
;
j
s.
Private,
sipahi. Privately, ad. khafiyan,
Privation, Privative,
s.
;
[tanhai- men.
chhipe-chhipe, adam, idam, salb.
adami, salib. Privilege, s.haqq,haquq;istihqaq; barat. Privily, ad. chhipake, chup-chupate, s.
nihufta. Privities,
Privy, Privy,
satr, aurat,
andam-i-nihani.
agah, khabardar, muttalj. pae-khana, jae-zarur.[ganimat.
Prize, s. bazi, hasil, shart, muzd ; lut, Prize, v. aziz janna, tazim k. beshqirnat
janna
;
gam'mat janna. s.
Probability, Pi-(jl);ible, a.
[hari.
ihtimal, maquliyat, hon-
muhtainil, maqul, honhar,
aglab.
[ba-ihtimal. Probably, ad. shsiyad, kya-jane, galiban, Probation, s. dalil, isbat, imtihan, az-
maish, tajruba. Probationer, s. mubtadi, nau-amoz, umProbe, s. salaf, mil. [medwar. Probe, v. tona, tatolna, khodni k. Probity, s. diyanat nisi i. salali, saUihiyat sa.-liai. Problem, s. masla, sa\val. I'l-dhlnnatical, n. muslitalm, mashkiik. Proboscis, s. sund, khurtum. ,
,
;
raft a r, ciuil, w.-v/a; ainal, liarkat, sultik.
Procedure, Proceed,
v.
kalna, paida h. npajna
kam
k. anil k.
;
;
taraqqi k.
dad-kh\vah
;
h.
Proceeding, s. kam, ami, muamala 7nuProceeds, s. husul, jaft. [qaddama. Process, s. raftar, ravish, waza, taur; muamala gardish. Procession, s. tawaif, sawari, thath. Proclaim, u. manadi k. ishtihar k. sluihrat d. mashhur k. phailana, dhaiiclhora k. Proclamation, s. ishtihar, manadi, dhandhora. ;
;
Procrastinate,
der
aj-kal k.
v. talna, tarna,
[o-laall, takhir. tal-matol, jtjkal, lait-
k. lait-o-laall k.
Procrastination, s. Procreate, v. janmana, paida k. taulid k. Proctor, s. adalat-ka wakil. [har.
Procurable, a,, muyassar, dastyab,milanProcure, v. hasil k. pana, baham pa-
hunchana, uthana
;
maug'wana.
Procurer, s. hasil karne-wala, pane-\v*ala dallal,
j
bharwa.
Procuress, s. kutni, dallala. Prodigal, a. urau, musrif, fazul-kharch. Prodigality, s. israf, fa/ul-kharchi, uru. Prodigious, a. bara, maha, ajib, azam, liailjatwar.
s.
a. waqif, s.
PRO
118
s.
kam,
chulna, jana, guzarna; ni-
Prodigy, s ujaba, ajab-ul-ajaib, alamat. Produce, v. janna, paida k. phalna, upjana lana, hazir k. zahir k. batlana karana. [faida. ;
;
Produce, s. hasil, mahsul, paidaish nafa, Production, s. paidaish, hasil, phal tas;
:
nif, insha.
[dar. upjdu.
Productive, a. bahrawar zarkhc/, phal1'rol'anation, s. be-adabi, bf-iint iya/f, ;
[haiani.
tsnijis.
Profane, a. be-adab, be-itntiyaz uapak, Profane, v. napnk k. aliida k. palid k. ;
Profess, v. iqriir k. i/.hiir k. tarif k. Professedly, ad. zalnran. iip-.u-.-'f. Profession, 8. iqvar, i/lmr, iatinif, qaul pesha, hirfa, kasb. I'rof.'ssional, a. ainal), I'roffsso!-. Pi-dH'cr, r.
>.
fa/ilat.
ju'sha-niansub.
inualliin, nuularris, ustad.
arzk.darpesli k.ap-r.
I'rolicicncy,
j
^.
taraijiji, talisil,
;
cliahna.
maliarat, -'il,
maliir.
Prolicient, a.waqif-i-kar, siiiiib-i-taraqqi,
PRO s.
Profilo,
tnswir-i-yak-chashtm
Promiscuous,
faida, unfa, nuniata, basil,
Profitable, a. stidmaml, faidamand,
Pnuuis^,
o.'L
rai,
ba-fiiida, ninfi'datia.
badkari,
s.
shuhdapan.
Profligate,
badkar,
[klianib. klnvar,
Profound, a. gahra,gamblnr.amiq alim
bank.
;
[rat-ul-ilm.
Profundity, s. gahrai,UTntiq fazilat, kasProfuse, a. musrif, fazul-kharch ganini. Profusion, s. israf, fazul-kharchi ; ifrat, ;
;
kasrat, lirawani.
Progenitor,
s.
s.
bari d. dalalat k.
[go.
Prognosticator, s. peshgo, mnnajjim, falProgress, s. chal, raftar, peshrawani taraqqi sair, safar, daur. Progression, s. pesbrawi, chal. [hanhar. Progressive, a. posli-rau ya rawan, bar;
;
Progressively, ad. ba-tadrij, rafta-rafta. Prohibit, v. mana k. nahi k. nafi k. baz r. rokna. [mumtana.
garbar. ahd, pai-
(jaul, k.
Promotion, s. taraqqi, sai--farazi, barhau, taqwiyat, dastgiri. Prompt, a. tezdast, chalak,chust Prompt, v. batlana, yad dilana ;
k.
targib d.
barhti, [hazir. taiyar,
tahrik [jaldi.
Promptitude, s. tezdasti, chalaki, cliusti, Promulgate, v. ishtihar k. shuhrat d. izhar k. chalana. Prone, a. sir jhukn, zer-ru, mail, ragib. Prong, s. kanta, shakh. Pronominal, a. zamiri, zamir-mansub. Pronoun, s. zamir, adat-i-kliitab. Pronounce, v. talafiuz k. uchcharna qaza k. fatwa d. [char. Pronunciation, s. talaffuz, makhraj, uch;
Proof,
s.
isbat,
hujjat, gawahi,
dalil,
burhari,
dalalat,
shahadat ; imtihan,
taj-
[hikniat.
ruba, azmaish. Proof, a. jancha hua, ayar-rasida ; namumkin-i-nafaz, sakht. [kiya.
ijad, tadbir, mansuba, tajwiz, v. ijad k. tadbir k. mansuba k. j
Prop, s. tek, thuni, pusht, pushtiban, taPropagate, v. janna, upjana, paida k. ;
Prohibited, a. mamnua,Tnanhi,inahruin, Prohibition, s. mana, mumanat, manalu, iintina.
Project, Project,
\vada,
;
jadd, peshina, purkha. an lad, nasl, al, bans. [ban. Prognosis, s. pesh-shinasi. Prognostic, s. alamat, nishan, pesh-khaPrognosticate, v. peshgoi k. peshkha-
Progeny,
icjrai-,
Promontory, s. zamin-kinok, bini-i-koh. Promote, v. barhana, sarfaraz k. taraqqi k. taqwiyat d. dastgiri k. Promoter, s. mutaraqqi, mnharrik.
fiisiq, fajiir,
;
9,
;
fasad, shara-
tisq,
makblut, mila-hua, dar-
wada k.[man. rromisi', v, i([rar k. qaul Promised, a. icp-ar hua, niauild, maliiid. Promising, K. i([rar-saz ptikbiiz, kliushnii/.aj, nekbakht. [numa. Promissory, a. qarari, sbarti, tahud-
mu-
fid, ni.fi.
Profitably, Profligacy,
a.
liain-lt:irhain, glialnu'l,
[labh.
si'ul,
.--.
nim-
;
ehihra. Profit,
PRO
119
s.
nikal-ana
;
jari k. phailana.
age dalna.
f
sluir
;
ai'zaisli.
ubhar pesh-andazi naqsh, rasm mansuba. [bnz. Projector, s. mukhtari, inujid, mansuba-
Propagation, s. paidaish, tawallud intiPropagator, s. walid ; riwaj-dene-\v. jari karne-wala.
Prolitic, a. phal-d^r,
Propel,
Projection,
s.
nikal,
;
;
;
larkori,
muwallid, phaianii, bachcha-kash. [fassal
.
Prolix, a. tawil, daraz, tul-kalam,
mu-
Prolixity,s.tul-tawili,dai-azi,tul-kalami.
Prologue, s. tamhid, sar-agaz, dibacha. Prolong, v. daraz k. tawii k. barhana, phailana.
[qulla.
Prominence, s. ubhar, afraz, unchai, Prominent, a. ubhar-huii; phula-hua, uncha, zaliir.
;
v. chalana, daurana, hankna. Propense, a. mial, ragib, rujii. Propensity, s. mail, shauq, ragbat. Proper, a. laiq, wajib, shaista, muwafiq, munasib ; rawa ; khass, makhsus ; du-
rust, thik.
[haqiqat-men.
Properly, ad. laiqana, achchhi tarah ; Property, s. khasiyat, sifat, kailiyat ; mal, milkiyat, amlak. [khan-i-gaib. Prophecy, s. gaib-goi, peshiu-goi, su-
PRO
Prophesy, v. gaib-kikhabard.age-sebatProphet, s. nabi, paigambar, rasul.[lana. Prophetic, a. nabwi, rasuli, gaib-numa. Propitiate, v. milana, manana,mihrban k. Propitiation, s. kafara, mihrban-sazi, milap. [saz. Propitiatory, a. kafara-amez, mihrbanPropitious, a. mihrban, khair-khwah, tnutawajjih. s.
Proportion,
hamwari, barabar hissa. v. ham-andaza k. munasib k. barabar miqdar k. Proportionate, a. ham-andaz, munasib, muwafiq, hamwar. [nasib-karna. bat,
Proportioning, s. ham-andaza-sazi, muProposal, s. sawal, arz. sukhan, bat, darkhwast ; maqsiid, tajwiz. Propose, v. arz k. darpesh k. sawal k. Proposition, s. see Proposal, [izhar k. Proprietor, s. malik, khawind, sahib. Propriety, s. liyaqat, shaistagi, munasabat, durusti. v.
manquf
k.
naga
k. tal d.
;
Prosecution, s. pairawi, talash, tagapd Prosecutor, s. muddai, dadkhwah, badi. Proselyte, s. nau-murid, muataqid. Prosody, s. ilm-i-uriiz, mizan. Prospect, s. nazar, did ; madd-i-nazar ; ;
ummed, chashm-dast. v.
h.
ya
k.
mand
bakhtyar
h.
ya
farkliunda
kdmyab h. bahramandh. iqbal-
s. bakhtyari, bahramandi, kamyabi, nekbakhti, iqbalmandi. Prosperous, a. bakhtyar, baklnawar, kamyab, bahramand, iqbalmand, sar-
Prosperity,
sabz. s.
Prostitution, zinakari.
loll, chhinal, beswa. chhinala, beswapan,
kasbf, s.
Prostrate, v. gira d. pachharna, past k. sijda k.
k.
panah
Protection,
;
bequwati,
rakhiya d. hiraayat [muhafazat. himayat, bachao, panah,
d. hifazat k. s.
Protector,s.hami,hafiz,nigahban,dastgir, Protest, v. iqrar k. qaul k. ; inkar k.
bar-aks iqrar k. [inkar. Protest, s. iqrar, itiraf bar-aks iqrar, Protract, v. daraz k. tul khainchna, bar-
sarbazamin
r.
hana. Protrude, v. nikalna nikal ana ya parna. Protuberance, s. dhibka, ubhar, waram, ;
ajai*.
Proud, a.magrur,mutakabbir, ghamandi. Prove, v. sabit k. dalalat k. gawahi d. ; imtihan k. azmana hona, waqi h. Proved, a. subut, masbut, musajjal, mashhud azmuda. Provender, s. chara,ghaspat, alaf. khorak. Proverb, s. masal, masla, kahawat. ;
;
Proverbial,a-.masali,masalana,kahawatf. Provide, v. taiyar k.muhaiyak. tadaruk k. shart k. [shart-se. Provided, c. dar surat, dar hal ki, is
Providence, s. razzaqi, parwardigaii, khudai aqibat-andeshi, durandeshf. Provident, a. aqibat-andesh, diirandesh, mubassir. [huiyat-se. Providentially, ad. khuda-ki i'azal ya ;
Province,
;
s.
suba; khidmat, kain.
Provision, s. kliurak, khaua, giza taiyari, tadbir, tahaiya. Provisional, a. hal-ke live muqnrrar ; ;
Proviso, k.
h.
Prostitute,
sijda, sajjad
zaifi, dilgiri. Protect, v. bachana,
;
Prosaic, a. nasri, nasr-mansub. Proscribe, v. mana k. qatl-ka hukm d. Prose, s. nasr, kalam-i-mansur. Prosecute, v. pairawi k. darpai h. istimrar k. ; nalish k. [nalish, dawa.
Prosper,
s.
Prostration,
;
andaza, miqdar, munasi-
Proportion,
Prorogue,
PRU
120
s.
shart, aqd, iqrar. [sharti. s. chher, chhir, gazabangezi, tan. Ti-ovokc, v. chherna, khijana, khashm-
Provocation,
mik
k.
;
tahn'k d.
Provoking,a.
ir:i/:in-:m
ProwesSjS.jurat, sliuJHat, bahaduri, dilt-ri. Prowl, r. gidftf-gaaht k. sungta-phirna. Proxiinaif, n. na/'lik, (janb, juis. Proximitvv. nazdiki, takrib, qurb, itiisal. Proxy, s. jwsizi, badli, nail). Prude, s. makkara, mahjub-i-i-iyakar. J 'nidi -nee, *. basii'at, ilitiyat, lihaz, tumiz,
hoshyari.
PUM
PUR
121
kadu, kadima, ghiya", lauka.
Pumpkin,
s.
Pun, s. Punch,
zu-manaon, latifa, jugat. chheni ; qism-i-sharab maa-
ihara, s.
;
khara.
Punch, v. chhedna, chheni marna, salna. Puncheon, s. chhnp, chheni bara pipa. ;
s.
takalluf, nuktasanji. Punctual, a. thik, sadiq, wadawafa, rast-
Punctilio,
ba-waqt. Punctuality, s. sachchai, kharai, rasti. Punctually, ad. rasti-se, sachchai-se. Puncture, s. nesh, surakh, chhed. Pungency, s. tezi, hiddat, jhal. Pungent, a. tez, hadd, tund, tita,parpara. Punish, v sazad. siyasatd. tazir d.dandna.
Punishment,
s.
saza, siyasat, tazir,
uqu
bat, uqab.
Puny,
a.
Pupil,
s.
chhota, kuchak putli,
gird, talmiz,
Puppet,
Puppy,
s. s.
;
kamzor.
mardum-i-chashm
;
sha-
murid.
putla, putli, guriya, labat.
kutru
pilla,
;
mardak, khush-
poshak. Purblind, a. chundha, chundhla, teondha, kotah-nazar. Purchase, s. kharid, kharidari, sauda. Purchase, v. kharid k. mol lena, sauda k. Purchaser, s. kharidar, mushtari. a.
Pure,
saf,
musaffa, pak,
shaffaf; khalis
mubarra Purely, ad.
;
sirf,
safi,
saff,
pak-daman, pakiza;
khali
;
shusta.
mahz, khali
sirf,
be-gunah. Purgative, a. bakhsh.
;
mus'hill,
khalisan,
j
jullabf,
safa-
Purge, s. jullab, jhap. Purge, v. jharna,petchalana; saf k. pak k. Purification, 5. tat'hir, tuhr j tasfiya, paksazi. Purify, v. saf k. pak k. tat'hir k. nitharna. taharat, Purity, s. safai, safa, paki pakizagi, parhezgari ; ikhlas, safa-edil shustagi tahzib. Purloin, y. chori k. musna, khiyanat k. ;
;
;
;
Purple, a. argawani, arjawani. Purport, s. mani, maqsad,
muddaa, Purport,
v.
mazmun,
natfja.
maui batana, maqsad
k.
PYR
irada, qasd, niyat, azm, ninn-
s.
Purpose,
maqsud, murad on to what
siiba,
Quack, s. nim-hakim, kachcha tabib, lafQuack, v. kfin-kan k. lafzani k. [zan. Quackery, s. laf-zani, khud-faroshi,
kisliye,
,
;
Q.
qasdan,
,
;
dida-o-danista
1< is waste ? [garaz k. Purpose, v. irada r. mansriba baiidhna, Purposely, ad. qasdan, dida-o-danista,
;
dawa-bazi.
mutabiq, muwafiq, ba-mu[k. taaqub k. jib, hasb. Pursue,i;. pichha k. dar-pai janrt, pairawi Pursuit, s. pairawi, taaqub, raged ; kov.
shish, sai, talash.
Purulent, v.
Purvey,
a.'
pibiyaha rimpur. khorak ya rasad pahunchana
muhaiya Pus,
s.
;
;
k. taiyar k.
Push, v. dhakelna, dhakka d. thelna, peldaurana, dabana. na, relna, jhonkna ;
s.
Quadrant,
na-
be-dili, bnz-dili,
be-himmat. Pustule,s.abila,chhala,phnnsi,pliaphola. Put, v. rakhna, rakh d. dliarna, lagana aside, away, dur k. talaq d. ;
;
;
bartaraf k. ; dvn-n, hairan likhna,
rakh-chhorna radd-i-kalam
by, k. ;
qalam-band
k.
mazul
;
k.
;
k.
a.
;
;
Quadruped,
s.
char-paya.
Quadruple, a. chau-guna, charchand. Quaff, v. dhokna, piua. Quaggy, a. daldala, panka. Quagmire, s. daldal, pank, dhasan. Quail, s. bater, salwa, sumani. Quaint, a. nazuk, nafis, barik ajib. Quaintly, ad. nazakat-se, ba-diqqat ; ajibi-se. [thartharana. Quake, v. kampna, larazna, daldalana, s. Qualification, liyaqat, istiadad, Luuar,
;
;
k.
barhana
out,
;
bujliana, itfa k. ; phorna ; ghabrana ; to death, (|;itl k. marta/.min k. ; to;//v,
;
muqabila k.
;
k.
jcrua,
-up with,
;
vp
upon, fareb
foi',
k.
jama
salma,
talib h. arzii
d.
l.'ar-
k.
[ufiinat.
;
Pyramid,
^liabrana, s.
luim'ir
;
liairaii k.
paiTslian
Lariiiau. [k.
tuny
k,
la'iq,
[fiq.
qabil, sazawar,
Qualify, v. laiq k. qabil k. durust k. ; mutadil k.
muwa-
sazawar
k.
;
s.
wasf, sifat, kaifiyat, kliasiyp.t, mizaj ; martaba, paya, darja, jah. s. ubkai, matlai; pashemnn. Qualm,
Quality, sirat,
tad,
taba,
s.
wazn
iniqdar, qadr, andaza, hissa, kuchh.
mau-
;
jhagr4 (ja/.iya, kharkhasha, munaqisha; site/a. [larua.
Quarrel,
.
v. jhagarna, qaziya k. siir/a k. Quarrelsome, a. jhagralu, siteza-kho,
Quarrel,
qaziya-jo, laraka. (Quarry, s. sangistan, kan-i-sang ; shikar. Quart, rf. ser, sor-bhar, ser-ka map. s. ehauthai, pauwa, chaharumi, ruba; taraf, janib, wilayat ; mahalla ;
Quarter,
;
Putrefaction, s. saran, sarfiwat, b< Putrefy, v. sarna, iralna, ubasua sari'uui. I'utrid, a. sara, j^ila, bosida, .li-anda. I'u/.zlf, r.
Qualified, a.
;
muqaddam
ruba-
chahar janibdar, mu-
Quadrilateral, rabba, chau-pahlu.
Quantity,
;
nikalna koshish k. ; in mind, yad dilana off, mauon, qur r. talmatol k. ; uthana ; paliinnu, paliraua surat banana ;
forth, daraz k.
dasht
chautha hissa, ruba
ittisaf, sifat.
Pusillanimous,a. be-dil,burz-dil, namard,
dalna
s.
i-daira, basita.
mardi.
over,
chau-khuntha, shakl-i-
murabba ya chau-gosha.
;
pib, rim, resh, rad.
Pusillanimity,
s.
Quadrangle,
jaii-bujhkar.
Purr, v. kharkhar k. khurkhur k. Purse, s. kisa, surra, thaili, tora. '[chi. Purser, s. jahaz-ka bhandari-o-khazanPurslain,s.lona,khurfa,baqlat-ul-mahqji.
Pursuant,
QUA
122
amsin.
[karana. char-hissa k. ; basana, ma(j;im a. tri-masa. si-maha, (Juarti'rly, lMiart('r.s,N.tliikana,basa.makan,maqam. r. dabiia, dubaiiaj iziitaua, rudd
(^uartrr,
v.
(
,
k, batil k,
QUO
RAK
123
Quotation, s. iqtibas, dakhila, tanmiyat. Quote, v. iqtib&a k. daraj k. sanad lana. Quotient, s. hasil, mablag.
E. Rabbit, Rabble,
s.
khargosh, lamkana,
s.
blur, rabaq-tabaq,
lamh.
awam-un-
nass, rarndu-phatu. [khandan. Race, s. daur, taz asl, nasl, nasad, s tez-rau, tez-qadam. Racer, Rack, s. shikanja; azab, siyasat thathri. v. Rack, shikaiije-nien khainchna, azab ;
;
k.
dhal d. nikalna.
;
Racket, s. gul-gapara, shor-shar danda. Radiance, s. partau, shua, raushni, lama, ;
tajalli.
Radiant,
a.
partau-andaz, munauvvnr, darakhshan, nmtajalla, chamak-dar. [jagmagahat. miraiif,
Radiation, s. partau-andazi, lama-rezi, Radical, a. asli, zati, tabai. Radish, s. muli, rnurai, turb. Radius, s. nima-e-daira, nisf-ul-qatr. Raft, s. bora. Rafter, s. kari, kathi, barga, kandf, koro. Rag, s. chithra, dhajji, latta, gudar, parcha, purza. [jbanjli. Rage, s. gussa, qahr, gazab, khaslim, jo.sh, a. Ragged, phata, tukre-tukre, gudar, muraqqa khurkhura. [sbadid. a. gazabnak, khashmntik, tund, Raging, s. bara. Rail, kathara, kathgara, Rail, v. kathara lagana, kathbandi k. ; dushnam d. tashnia k. gali d. Raillery, s. mizah, inazakh, isthiza, tha;
Raimeiit, s. poshak, libas, kapre. [tha. Rain, s, menh, baran, barish, barkha ; v. Rain, barasua, pani parna. [baras. s. qaus-i-quzah, ram-dhauuk. barsa-barsau, barani, bari.shi. Raisi i'. uthana, khara k. barpa k. cliarhaua barhana, sarafraz k. taraqqi k.; jama k. ; urana, phailana ; palna, parwarisli k. [dakh. Raisin, s. kishmish, mawiz, muuaqqa, s. batorne-ka Rake, ghas hathyar j riud, aubash, kharabati.
Rainbow, Rainy,
a.
1
,
;
RAT v.
Rally,
Ram, Ram,
s.
v.
thathak. ya mania thambhna, mendha, bhera. [sambhalna. thasna, thesna, marna. ;
Ramble, v. phirna, sair k. dolna. Rambler, s. harza-gard, awara, v.
Rammer,
[na.
shakh-dar-shakh k. jal bandhthasni, gaz.
[mustaidd. mast, shokh, galib ; kudne Rampart,s. fasil, dewar-i-qila, shahar-paRancid, a. bosida, bu-girifta, karwa. [nah. Rancour, s. kina, kinawari, bugz, kam. Random, s. ittifaq, be-thaur thikai, bes.
Rampant,
a.
[phirna, gasht &.
shasti.
Range, v. arasta k. tartib d. sudharna Ranger, s. harza-gard, sailani kutta-ka nam. [paya,jah. Rank, s. saff, qatar; martaba, darja, Rank, u. saff' bandhna, qatar-se khara ;
;
k.
shumar
k.
samajhna. [kasir. Rank, a. badbu, bosida lamba-chaura Rankle, v. khatakna, jalna, pakna, qarha k. kina r. Ransack, v. chhan-marna, dhundh-mar;
;
;
;
na, talash k.
;
lut-lena, lutna.
[autf.
fidiya, iida, nalbandi, chhorzad k. v. fidiya ya hda d.
Ransom, Ransom,
s.
Rant, s. harza-goi, bak-bak, jhak. [na. Rap,v. thakthakana, thonkna, khatkhataRapacious, a. lutera, nichoru, garat-gar. Rapacity, s. garat-gari, gasab, lut-pat. Rape, s. chira-utaran, zabardasti, jabr. Rapid, a. jald, zud, tez-rau, tez, tund. [tabi, zor. shi-
tarkha.
Rapidity,
s.
jaldf, zudi, tezi, tundi,
Rapine, s. lutpat, nalib, garat. [khushi. Rapture, s. wajd, be-khudi, hal, kamalRare,a. nadir, kamyabjajibjnazukjraqiq. Rarefy, v. patl k. ra(j!(| k. tiirhlana. s. nadiri, kamyabi ; patlai, riqqat, latafat ; nadira, tuhfa.
Rarity,
Rascal,
Rase,
s.
v.
mar
k.
haramzada,
hakk
k.
sliarir, fasiq, pajj. k. ; dhtina, mis-
mahv
[utaola.
Rash, a. be-lihaz, be-tadbir, be-ihtiyat, Rashly, ad. jaldi-se, be-taammul, bereti, sohn. Rasp, [tadbirana. chuha, niuaa, mush. Rat, i?.
6-.
Ratan, s. bet, chhari. Rate, s. qimat, mol, nirkh mahsul, khiandaza, munasabat taur. raj Rate, v. andaza k. qimat thahraiia jhi;
;
;
;
sailani,
sair-baz.
Ramify,
RE A
124
rakna, tambih k. [isse bihtar. Rather, ad. pahle, peshtar, pesh, qabl, Ratification, s. taqarrur, istiqrar, iqrar, taqwiyat. [qarar k. Ratify, v. muqarrar k. muaiyan k. barRational, a. natiq, sahib-i-aql, sahib-iidrak maqul, shaista. ;
s.
Rationality,
aql,
fahm, idrak, nutq
;
maquliyat, shaistagi. [lana. Rationally, ad. aql-se, idrak-se, maqu. Rattle, s. jhanjhanahat, kharkharakat bhunbhuna, dhundhuna. [jhan k.5 Rattle, v. kharkharana, jhanjhanana, Ravage, v. takht-o-taraj k. wiran k. pae-
mal
k. ujarna.
Rave, v. barbarana, bakbak bakna, majnun-asa bakna.
k.
hiziyan
[pecli k. v. uljhana, darham-barham k.
Ravel,
Raven, s. jangli kauwa, zag-i-dashti. Ravenous, a. marbhukha, petii darinda. ;
Ravish, v. chira utarna, hurmat lena bazor lena; mohna, khush k. dil-shadk. Raw, a. kachcha, kliam, na-pukhta, narasida, na-azmuda, taza ; chhila hua ; na-bafta, sard. [thand. Rawness, s. kachchai, na-pukhtagi sardf, Ray, s. partau, shua, kiran, chainak. ;
;
Raze, v. ukhaf na, mahnet Razor, s. ustura, chhura.
k.
mismar k.
j
[mitana. Reach, s. pahunch, dastrasi, qudrat, maqdur fareb, fitrat, hila pech, kluun. Reach, v. pahunchna lagua, hath-se pana ; dast-daraz k. pakra d. nuuld k. ;
;
;
;
Reaction,
baz-gasht, dafa, paltao. Read, I'.parhna, banchua, mutala k. dars 1. Kciult T,
s.
s.
])arhne\vala, parhwaiya, qarf, [laki arzu.
kliwaninda.
K cadi ness, Kcadiiig,
s.
s.
;
taiyari,
amadagi, jaldi, cha-
parhiia, qiraat,
khwaudagi-
dai-s. ,
taidd
a. taiyar,
amada, maujud, mus-
tez, chalak, ar/ihiiaiid.
Real,
a.
;
tez-fahm, /Irak
;
[sachclia.
haqiqi, asli, yaqini, aiui, zati,
REG
Reality ,i\haqiqat,asalat,y;\qm,sachchai. Realize, r. liusil k. maujiid k. haqi'qi k. Really, ad. haqiqatan, yaqman, albatta, sach, fil-waqi, fil-haqiqat. Realm, s. mulk, tnamlukat, badshahat. Ream, s. bis dasta ya do gaddi kagaz. Reanimate, v. phir jilana, baz rinda k. Reap, v. katna, dirau k. launa; pana, hasil k. s. katwaiya, katne-w. dirau-gar. Rear,s. pichha, pichhwara, pichhan fanj. Rear, v. uthana, khara k. afraz k. bind k.
Reaper,
;
tamir k. palna, posna chirag-pa h. Reason, $. aql, fahm, idrak, mudrika, nutq sabab, bais, mujib, wasta, jihat ;
;
;
;
dahl, hujjat;
iticlal,
insaf.
r.
;
khana, phiraa/lautna. s. jhirki, ghurki, dafa, radd. Rebuke, v. malamat k. sarzanish k. dantna, dhamkana. Recall, v. pher bolana ; barkhast k. jilana yad k. utha-dena naskh k. Recant, v. irtidad k. inhiraf k. rae baRebutF,
;
;
;
;
dalna, phir jana. [tagi. Recantacion, s. irtidad, inhiraf, bargashv. karke mukhtasar, Recapitulate, phir
bay an
k.
Recede,
v.
Receipt,
5.
natija-i-sukhan mukarrar k. phir jaiia, hatna, baz ana.
rasid,dakhila,qabz,pahunch [daramadani. Receivable, a. lene-jog, qabil-i-wusul, Receive, v. lena, qabz k. qabul k. pana, hasil k. wustil k. uthana, khana ane dena, mihmandari k. Received, a. makhuz, maqbuz, paya, liy^. Receiver, s. lewaiya lene-wala, akhiz khazauchi. ;
nuskna.
;
;
Recent, a. naya, nau, jadid, abka. Rt^cently, ad. az-nau, jadidan, thore dinon-se. [dan. Receptacle,s. khana, ghar, makan, jagah, Reception, s. giriftagi, akhz, yaft qabul, ijabat, raza istiqbal, mihmandari. ;
;
Recess, s. khalwat, poshidagi; khalwatgah, makan, makhfi naga, waqfa. Recipe, s. nuskha, rasm-i-hakim. Reciprocal, a. do-tarfi ,janibain, tarfain, yakdigar. Reciprocally, ad. apas-men, az-tarfain. Recital, s. bayan, taqrir, naql, zikr. Recite, v. bayan k. taqrir k. naql k. ;
Reckon, v. ginna, shumar k. ; samajhna, janna itimad k. [muhasib. Reckoner, s. hisab-karne-w. shumar-gir, s. shumar. hisab, Reckoning, ginti, Reclaim, v. sudhrana, durust k. ; baz ;
bahs k. mubahasa k. munazara k. charcha k.; taammul k. Reasonable, a. vrajib, shaista, munasib, maqul aqlmand. [rir. Reasoning, s. mubahaaa, munazara, taqRebel, s sarkash, bagi, asi, munharif. Rebel, u. sir uthana, sarkaslii k. gardankashi k. bagawat k. fitna. Rebellion, s. bagawat, sarkashi, inhiraf, Rebellious, a. bagi, gardankash, muanid. Rebound, v. baz-gasht k. palatna, palta Reason,
REG
125
;
;
talab k. Recline, v. takiya k. letna, par -jana. Recluse,s gosha-nashin,khalwat-nashm.
Recognizance, s. shinakht, nama, muchalka. Recognize,
u.
itiraf ; iqrar-
[jana.
pahchanna, yad k.
malum k.
Recoil, v. palatna, palta khana, hatna. Recollect, v. yad k. zikr k. khatir-men
rakhna, hosh pakarna. [zikr. s. yad, yad-awari, tazkira,
Recollection,
Recommence,
v.
az sar-i-nau shurii k.
phir shuru k.
Recommend,
v. tarif k.
wasf k.
k. taqrib k.
;
sifarish
[wasf.
Recommendation,s. sifarish, taqrib,tarif, Recompense, s. iwaz, badla, samra, phal, ajr, padash, mukafat. Reconcile, tasfiya k.
v.
milana, manana, sulh k.
muwafiq
k.
[musalaha.
Reconciliation, s. mel,milap,sulh,tasfiya, Record, s. daftar, tawarikh. Record, v. daftar-men dakhil k. darj k.
mundaraj k. [qanun-go. Recorder, s. daftar-nawis, sarishta-dar. Recount, v. mufassal kahna, bayan k. naql k. Recourse, s, ruju, maaz, iltija. Recover, v. phir pana, phir paida k. wajd k.
j
shifa d.
ya pana, chaiiga
k. arain h.
EEE
REG
126
Recovery,
s. baz-yaft, husul, wajd; shifa, sihhat, aram. [sair. s. Eecreation, bahlao, tafarruj, tafrih,
Eefer, v. ruju k. ru-ba-kar k. suptird k. tafwiz k. ; lagna, nisbat r. alaqa r. Reference, s. ruju, tafwiz, siparish ; ala-
Becriminate, v. palti tuhmat lagana, ek dusre-se tanazani k.
qa, nisbat. Eefine, v. saf k. musaffa k. khalis k.
Eecruit, v. taqwiyat d. izdiyad k. phir durust k, ; nigah-dasht k. nayi bhartik. Eecruit, s. naya sipahi. [sadhna. Rectify, v. durust k. islah d. sudharna. s. rasti, salah, sawab, kharai. Eectitude, Rector, s. sardar sardar-padri. ;
v. phir ana, taliwil k. yad ana ; ruju k. ikhtiyar k. Eecurrence,s. ruju, baz-amad, baz-gasht. Eed, a. lal, surkh, ah mar, hamra.
Eecur,
Eedd en, v. surkh k. yah. lalh tamtamana. Eodeem, v. azad k. riha k. chhurana, fida k.
bachana.
;
Eedeemer, s. mustakhlis, fida-bakhsh, hami al-masih. [rihai, Eedemption, s. istikhlas, azada..;!, [fida] :
Eedness,
s.
surkhi,
lali.
Eedound, v. taqwiyatd. ziyada k. afzun k. Eedress, u. islah k. tas'hih k. k. chara d. faryadrasi k.
;
;
;
;
k.
Eeduction,
pher-lana, bazawari
s.
;
;
ghadabao, maglubi;
[yat, afzuni.
mazuli.
bahutat, ziyadat, fuzulir Eedundance, ."Redundant, a. ziyada, afzun, 7.aid, fazul. Eeduplicate, u. dohrana, dotah k. mus.
zaaf k.
phir awaz
d. radd-i-sada k.
Ee-echo, Heed, s. nai, nae, neza,
ijal,
Eeed-grass, v.
dhuwan
sar, tir
;
s.
patio, sarpat.
bhaph uthna ya chhuthna, uikalna.
charkha, kalaba, charkhi,ateran, uachrka ([ism. ; Reel, v. aterna, jiarctua, laehcha banana larmarana, tulmnlana, ^agmagfilUL Ecel,
mul mat
k. fikr k.
s.
;
r, v.
tacjvviyat d. taidk. yj'yadak.
phir bhitarjana,bazdakhilk. muqarrar k. bahal k.
Jlo-establish, y.phir
s.
taammul,
;
k.
gaur
;
ilzam
;
d.
taammala-
aks,
inikas,
parchhainj
gaur, ilzam,
fikr,
malamat.
aks-andaz j mutaammil, anReflector, Reflux, s. baz-rawani, bhatha, jazr.Tdesh. Reform, v. durust k. islah k. bihtar k. sudhrana. [sudhra. s.
Reformation, s. islah, tashih, tadib, Reformer,5.muslih, bihtar-saz, sudbarak. Refractory, a. sar-kash, muta-mard, Refragable, a. mumkin-ul-radd. [magra. Refrain, v. baz-aua, parhez k. ihtiraz k. Refresh, v. bahlana. taza-dam k. asaish d, ; sard k. thaiula k.
Refreshment,
asaish, tar-o-tazagi, is-
s.
taam, klmrak. Refuge, s. panah, asra, amn, jae-panah. [multaji, malja malaz. Refugee, s. panah-gir, aman-khwah, tab. s. roshnai, Refulgence, tajalli, jalwa, Refulgent, a. jahva-gar, raushan, tabnak,
aram
;
;
nuranj'. u.
pher
wapas
d.
d.
baz ada k.
inkar, na-paziri, na-qabiilf,
s.
[bul k. nakarna.
nafi.
Refuse, v. inkar k. na-pasand k. na-qa Refuse, s. fuzla, akhor, chhant, khoya. Refutation, s. radd, butlan, ibtal. Refute, v. radd k. batil k. mansukh k. [k.
jhutalna.
takla
Ee- enforce, u.
zarafat,
k.
Reflection,
Eefusal,
bansri, murli.
Eeek,
;
latafat
Reflect, v. patta d. aks andaz k.
Refund, v.
;
nokta-giri k.
diqqat, bariki, nukta. Refit, v. marammat k. sarna.
tirahat,
tao, takhfif, taqlil
yat
Refinement,
;
safai
s.
tadaruk
Eeduce, u. pher lana kam k. takhfif k. ghatana zalil k. j nabud k. dabana,
maglub
zai'if k. nj'izuk k.
i,
Regal,
v.
pher pana, phir hasil
k.
wajd
a. I>aa(l8liahuna,xliahana,
Regality,s. saltanat,padshahi.[khu=ira\vi. Regard, v. nazar k. nigah k. mutawaj^jih h.
mulahi/a
iltifut k.
j
k.
;
nisbat r
manna, wafa ;
aziz janua,
k.
EEL
5. nigah, mulahiza, tawnjjuli takrim, iltitat, dosti, itibar nisbat. Regardless, a. be-parwa,be-khabar, gaiil. Regencv, s. hukumat-i-janishin, tadbjr-
Regard,
;
;
i-qaini
it,
s. s.
Regiment,
janishin-i-sultan, qaim-mutadbir-i-giza, timar, parhez.
s.
paltan, dasta; (of horse)
[marzbum.
:ila.
Region, s. mulk, -wilayat, iqlini, diyar, 'T, 5. daftar, awarja; tawarikh. Regret, u. afsos k. hasrat r. pachhtana, taassuf k. [tawa. Regret, s. afsos, taassuf, hasrat, pachhRegular, a. muwafiq-i-qaida,rasmi,m.untazam, qanuni, barabar, durust. Regulation, s. araish, intizam, tartib ain, qanun, dastur-ul-aml. Rehearsal, s. takarrur, takrit, bayan. Reject, v. radd k. bartaraf k. dur k. niqal d. naqabul k. namanziir k. ; qai k. ;
ugalna. [uglau. Rejection, s. radd, na-qabuliyat, inkar ; Reign, s. badshahi, saltanat, amal, raj. Reign, v. badshahi k. saltanat k. farman-
rawai
k.
[ada k.
Re-hnburse, v. hvaz d. tawani d. bhard. Rein, s. bag, inan, zamam, ras. Reins, s. gurde, kamar, lank, kati. Re-instate, v. phir inuqarrar k. bahal k. Rejoice, v. khush h. ya k. shadman h. ya k. rnasrur h. n'jhna, khushnud h.
shadmam,
Rejoicing, s. shadi, aish-o-ashrat.
surur, ;
;
dohrana. Relapse, s. aud-i-marz, iyada, naks. Relate, u. bayan k. taqrh- k. naql k. kahna alaqa r. nisbat r. lagna, milna. Relation, s. bayan, taqrir, naql, qissa, hikayat; alaqa,nisbat: rishta klnvesh, r Relationship, s. qarabat, khweslxi. qnrib. ;
:
s.
mansub, mutaalliq,
nisbatf,
haqq-men, dliila k.
'.
lielnx,
sust h.
narm
h.
kushadak. ;
;
far;u
tafarruj k. tafrih k.
Relaxation,
s.
dhil, dhilaf,
kushadagi
;
susti, kahili, faragat ; tafarruj, tafrili. Release, v. a/ad k. riha k. rihai d. chho-
rana, chhorna.
[laim h. narm-dil h. shafaqat r. muRelentless,a.be-rahTn,be-shafaqat,R:mgdil. [tawakkul. Reliance, s. itiqad, itimad, iatibar, takya, Relict, s, bewa, rand. Relief, s. madad, pushtf ; aram, chain, takhfif, taskm, ilaj ; badli. Relieve, v. madad d. pnshti k. aram d. taskin d. tasalli d. ; badli karana. v.
Relent,
;
Religion,
s.
din,
mazhab, iman, millat,
maehrab.
[dar, salih. Religious, a. dmi,mazhabi, dindar, iman-
Relinquish, v. chhorna, chhor d. tyiigna, tark k. darguzarna. [zashtagi, tark. Relinquishment, s. chhorao, tyag, guRelish,s.maza, lazzat,zaiqa, zauq ;shauq. Relish,
v.
pasand
maza
d. lazizk.
khushzaiqa
k.
k.
;
dareg.
[lafat,
Reluctance, s. be-dili, na-khushi, rnukhaReluctant, a. be-dil, na-khush, kashidakhatir, na-razi.
Rely,
bharosa
v.
war
k.
r.
tawakkul
takya
k.
itimad
r.
ba-
k.
Remain, v. rahna, thaharna, iqamat k. hona baqi r. ya h. paedar h. bach;
;
na, nikalna, chhutna.
[bachti.
Remainder, s. baqi, baqiya, tatimma, Remains, a. baqia, fuzalat lash, murda. Remark, s. nigah, agahi bat, kaha, qua!, ;
Rejoin, v. phir jorna, baz jama k. phir milna, baz wasl k. radd-i- ja^vab k. Reiterate, v. barbar kahna, takarrur k.
Relative,
a.
Relative,
bahUina.
muqam.
Regenerate, r. phcr paida k. baz wajud k. Regeneration, s. nau-paidaish, naya, jamun. [qam-i-badshah. Reginien,
REM
127
khwesh, qarib, rishtadar.
;
inaqula.
[kahna.
Remark, v. nigah k. lihaz k. again' k. j Remarkable, a. wajib-ul-malahiza, ajib, garib, mashhur, mumtaz. [ra pa/ir. Remediable, a. ilaj-pazir,islah-pazir, chaRemediless, a. la-ilaj, be-chara, la-char. Remedy,s. ilaj, chara, dawa, islah, tadbir tadaruk.
Remember,
u. yad r. ya chetnaj pahchanna.
k.
khatir-men
r.
EEP Remembrance, Remind, v. yad
s.
EEP
128
Repeatedly, ad. barbar, barha, dafatan,
yad, yadawari, chet.
dilana,tazkir k. chetana.
ba-takrar.
Remiss, a. dhila, sust, majhul, gafil. Remission, s afu, muafi, amurzish, takh-
Repel,
dur
v.
k. dafa k.
rafa k.
'
fif,
afu k. mnaf k.bakhshna; takh[di. ghatana bhejna, irsal k. Remittance, s. muafi irsal, tarsil hunRemnant,s. baqi, baqiya, tatimma; fuzla. Remonstrance, s. arzi, arz-i-ahwal, gila, [ni, nadamat. shikayat. v.
fif k.
;
Remorse, s. pachhtawa, afsos, pashemaRemote, a. dur, baid, dur-daraz. Removal, s. intiqal, naql-i-makan, kuch, rihlatj dafiya; inazuli, tagiri. Remove, v. naql-i-makan k. uth-jana, chala-jana, kuch. k. ; dur k. sarkana,
dafa k. mazul k. [jaza d. Remunerate, u. bhar d. iwaz d. ajr d. Remunerative, a. iwazi, ajri. [tasadum. Rencounter, s. muqabala, jang-o-jadal Rend,w. pharna,chirna,chakk.maskana. Render, v. phira d. ws'ipas d. dena, ada k. tarjuma k. hawala k. karna. Rendezvous^.majma.jamiyatgah.maqar. Renew, v. naya k. sar-i-nau k. taza k. ;
;
;
;
j
takarrur k.
tajdid k. tajdid, takarrur, tahwil. ;
Renewal, s. Rennet, s. panir-ka maya, maya-i-shir. Renounce, v. inkar k. chhor d. tark k. Renown, s. nam, namwari, shuhra, izzat. Renowned,a.namwar, neknam,masbliur. Rent, s. chak, chir, sbigaf kiraya, ijara, bhara amdani, muhasal. Renter, s. kiraya-dar, ijara-dar, bliaraiti, [ty^o'malguzar. Renunciation, s. inkar, qata-i-ilaqa, t;irk, KI pair, v. inarurnmat k. durust k. sanwarna, sarna jana, ohalna. Repriration,*-. niarammat, dtifusti iwax, l>adla, tawan. ;
;
;
;
Repartee, Jia/ir-jawabf, badilia, zarifa. Repast, s. nslita, ta;iui, kliaiui. bliard. pay, v. phir d. iwaz d. baillii d. aji- d. Repeal, v. manpukh k. batil k. rudd k. Repeat, u. dobara k. plier k. dulinina, takrai- k. mukarrar k. phir kahiu, naql k. buy an k. >s.
,
!.'
s.
Repetition,
;
;
d. k.
Repent, u. paclihtana, afsos k. pashemau Repentance, s. pachhtawa, afsos, pashemani, tauba. [bayan.
riayat.
Remit,
radd k. hata [k. tauba
j
Repine,
v.
takarrur, takrar, dohrawa; khana, z-anjida h. kurh-
gam
j
j
j
na, jhurna. Replace, v. pherrakhna, bahalk. badlir. Replenish, v. bhar k. bharpur k. mamur k. bharna. a.
Replete,
bharpur, bhara hua,
pur,
mamur.
[kasrat.
Repletion, s. pun, bharti, bharpuri, serf, Reply, v. jawab d. radd-i-jawab d. Reply, s. jawab, radd-i-kalam, nttar. Report,*, khabar, shuhra, awaza;afwah, nam, zikr; awaz, sada; siirat-i-hal,
[khwab.
kaifiyat.
Repose, Repose,
s.
v.
aram, asaish, chain aram k. sulana sona ;
;
nind,
;
rakh-
na, sompna, takiya k. [zabun. Reprehensible, a. mayub, qabil-i-ilzam, Represent, u. dikhlaua, izhar k. batlana, taswir k. taqlid k. naql k. ; arz k. j waqil h. Representation, s. dikhlai, izhar, taswir, shabih arzi, arz-dasht wakalat. :
;
s.
uaib, qaimmaqani. Repress, u. dabana, rokna, thambhna, Reprieve, s. waqta, inuhlat, chliut-kara. Repi-imaudjS. mahimat, sarzanish, ilzam,
Representativa,
wakil,
cli;:siun-iiumHi. v. dantna, jharakna, sarzailzam d. [d. licproach, v. tan k. malamat k. dnshnam
Reprimand, nish
k.
ma
hi ma t,dushnain. ILcproachj.s. tan, tana, Iit'l!-oachful, a. zabiin-daraz, malamat-
amt'z, taua-zan.
Keprobato,
it.
fasid,
maniud. Reprobate, v. radd
khwar, khasta, bad-
kiir;
k.
inkar k. nafrat
lu-pi'ool'.s. L;-()sliiii;iii,sar/.aiiish.
aali d. sui'zaniah k.
zaui d. dantua.
r.
nialainat. il-
RES Rrpiile,
s.
Republic,
kira makora, kirm, hashrat.
r. chhorna, tyagna, tavk k. hath uthana istifa k. sompna, supurd k. ; tawakkul k. dena, de-dalna.
Resign,
jumhur, khass-o-amm-ka
s.
RES
129
saltanat.
[mukhalafat. Repugnance, s. dareg, nafrat, gurez Repugnant, a. mukhalif, mugayir, muiizifi, gair-mutabiq. [man. Repulse, s. dafa, shikast, radd, rafa, hirUeputable, a. muatabar, neknam izzatdar, bhala. [narm. Reputation, s. hurmat, jzzat, abru, nek-
;
;
;
'
;
Repute, v. janna, bujhna, samajhna, ginna, snurnar k.
Repute, 5. see Reputation. Request. s.darkh wast, arz,iltimas sawal; in rawaj, matlub. 3
,
Request, v. darkhwast k. arz k. iltimas k. chahna, mangna, talab k. puchhna. Require, v. cliahna, mangna, zarur h.
muqtaza
mansukh k.mauquf k. uthana, [shur.
s. farman, hukm-nama, manRescue, v. chhorana, azad k. riha k. bachana. [khoj. Research, s. talash, taftish, just-o-ju, s. tashabuh, mushabahat, Resemblance,
Rescript,
tamsil.
Resemble,
[milna.
mushabahat
v.
r.
manind
h.
bura manna, khafa h. kina r. Resentment, s. kma,bugz, adawat, gazab. Reserve, s. rakh-chhora gaya mal, takhsis shart, istisna ihtiyat, kamgoi. Reservation, s. bachau, baz-darf riya, Resent,
v.
;
;
;
riya-kari
;
tawakkul Resin,
:
tark, guzashtagi, istifa
s.
shart.
;
mutabaat.
chemp, karayal. thambhna, rokna. muqabala k. k. mnzahimukhalafat k. muqawamat s.
mat
dhiina, ral,
v.
Resist,
k.
Resistance,
muqawamat, muzahimat,
s.
muqabalat, mumanaat.
[mardud.
Resistible, a. qabil-i-madfua, mumkin-iResistless, a. naqabil-i-madfua, na-mum-
kin-i-mardud. Resolute, a. barqarar, mustaqill, ustuwar, sabit-qadam ; diler. Resolution^. azimat,qasd-i-musammam, azm sabit-qadami, ustuwari, dileri ; ;
tafriq, dafa.
h.
Requisite, a. darkar,zarur,lazim, matlub. EequitaljS. iwaz, badla, mukafat, padash. Requite, v. iwaz k. jaza d. badla 1.
Rescind, v. utha d.
Resignation,
[i-tarif.
Resolvable, a. galau,qabil-i-tafriq, qabilResolve, v thahrana, niyat r. qasd k. azimatr. hall k. galana; juda k. tafriq k. batlana, shubha dafa k. Resort, v. jana, ana-jana, amad-o-raft k. Resort, s. majma, bhir ; amad-o-raft. .
Resound,
v.
mashhur
r.
gunj
sada
k.
Awaz
d.
;
k.
Resource, s. ilaj, chai-a, asal, maya. Respect, v. takrim d. jzzat k. tazim k. adab k. ; munasabat r. alaqa r. Respect, s. takrim, izzat, tazim, adab; nisbat, alaqa. a. muatabar, muazzaz, mukarram, muhtarim.
Respectable,
Respectful, a.
muaddab, ihtiramdar,
sa-
[mutaalliq. hib-i-imtiyaz. Respecting, pr. babat-men, haqq-men,
Reserve, v. rakhna, bacha-r,rakh-chhorna, jugana, bar-taraf r. bazr.le-rahkna. Reserved, a. rakh-gaya sharmila, kamgo, tera-zamir, na-kushada. [ambai-.
Re8pective,a.khass,makhsus,apna-apna. Respiration, s. dam-zadagi, tanaffus. Respire, v. dam-lena, tanafFus k. sans chhorna. [waqfa.
Reservoir, s. hauz, talab, abdan khazana, Reside, r. rahna, sukunat k. bud-o-bash
Respite,
;
;
k.
maqam
k.
[nat, iqamat.
s.
nga, fursat,
Resplendent, tabdar,
a.
faragat, chhutti,
raushan, darakhshan,
munauwar.
[wafiq h.
Residence,s. ghar, malcan, maqam sukuResident, a. rahne-w. bashinda, muqim ; wakil-i-badshah.
Respond, v, jawab d. mutabiq h. muRespondent, s. jawabi, jawabdih, asami. [zimi^a, Response, s. jawab,
Residue, s. baqi, baqiya, tatimma,bachti.
Responsibility,
;
;
s.
kafalat, jawab-diiii.
RET
Responsible, a. kafil, jawab-dih, zimmadar; muatabar. Responsive, a. jawab-dih. Rest, s. aram, asaish, rah at, sukun, itmman, chain, faragat; niiid, klrwab ;
dab-jana, kinare ho-jana, goshe-mert jana. [nishin. Retired, a. chhipa, goshagir, khalwatRetirement, .s. khalwat, tanhai, goshanishini ; faragat, mazuli. [talkh d. Retort, v. palta d. palat inarna, jawab-i-
takiya ; baqi, baqiya. Rest, a. aur, aur sab, mabaqi. Rest, v. aram k. letna, sona sakin h. faragat r. takiya k. mauquf r. ralma, baqi ralma.
Retract, v. inkar k. batil k. bat pherna.
;
Retreat,
;
gurez
Restless, a. be-aram, muztarib
;
baz
hadd
k.
malidud
k.
band
zir, qabil-i-shifa.
Retrieve^ pherpana,islahk. sambhalna. Retrograde, s. paspa, wapas-rau makus, .
;
mukhaiif.
k.
s. pasbini, pasnazari, Retrospect, bazpurs, taqib. Retrospection, ] Return, v. phirna. pher ana yajariti, palatna phir dena yabhejna, pahuncliana, "I
[bandi.
Restriction, s. rok, qaid, hadd, haddResult, v. nikalna, uthna, milna, natija h. paida h. phalna. [hasil. Result, s. natija, anjam, phal, samra, Resume, v. pher 1. pher takrir k. pher
;
wapas d.jawab d.tahwilk bahoshana. Return,
s. phirau, pher, baz-gasht, ruju, nafa, muhasil ; badla, iwaz, jaza ; phir
dena; surat-i-hal. [jor. Reunion, s. baz-wasl, phir-milna, phirReunite, v. phir jorna, phir milna ya
ikhtiyar k.
Resumption,
s.
baz-giri, pher-lena.
Resurrection, s. hashr, bas-o-nashr, rustakhez, qiyamat. Resuscitate, v. jilaiiJi, zinda k. ihya k. Retail, v. khurda bechna, khurda-l'aroshi k. phutkar bechna.
Retain,
u.
i-akhna, laga
Retaliate, v. badla 1. Retaliation, s. badla, iwaz, intiqani, kafat.
11111-
[k.
Retard, u. atkana, baz r. takhir k. inuna Retch, v qai k. ukn?i, chhorna. Retention, i'.baz-dai-i, irnsj'ik.qnid liafi/.n. Retentive, a. gunjaishi liii'z-dar, quwi;
j
ul-hafiza. a. jal-dar, jhanjlii-i-dai',
Reticular,
nni-
)bak.
Retinue, Retire,
u.
s.
milana. [fash k. Reveal, v. zahir k. ashkara k. hawaichi k. Revel, v. aish-o-ashrat k. badnmsii k.
dhumdham I
k.
[ilhani.
izhar, ifsha
wahi, tau/il, Revelry, s. aish-o-ashrat, bad-masti, dhumdham chakarba. Revelation,
r.
tikana, nigali r. i\v;tz d. intiqani k.
[iwaz, talafi.
qata.
rok, atkau, qaid, zabt-o-
r.
khalwat-gah, gosha; paspai,
maman, panah.
;
Retribution, s. mukafat, jaza, badla, Retrievable, a. pher-pane-jog, islah-pa-
Restrain, v. rokna, atkaua, thambhna, zabt k. baz r. dabana. [rabt ; hadd. Restrict, v.
k.
v. paspa h. pusht d. pith d. gurez k. panah 1. Retrench, v. chhantna, kam k. ghatana. Retrenchment; s.chhant-chhatau.ghatau,
be-qarar, napaedar. [bahali ; shifa. Restoration, s. phirau, bazdihi, wapas ; Restorative, a. muqauwi, shifa-bakhsh. Restore, u. pher d. ya lana, wapas k. bahal k. shifa d. ; durust k.
s-
s.
mansukh
Retreat,
Restitution, s. phirau, bazdihi, wapas. Restive, a. sarkash, gardankash, tnagra.
Restraint,
KEY
130
s.
;
;
Revenue,
1
.s
.
KrvcitLrc, r.
inticjam, ja/.a, padash, badla.
intiqani
1.
padash
1.
)>;ulla
[kina. , a. kina-war,kina-kasli, purs. knia-gu/ar, iii[i(|iiiu-.u-ir, [sul, rusuin, madakliil. iniMitaqim. i.
]);iita 1.
llrvciiuc, >'. malgn/ari, khiraj, baj, mahKcvcrbrratc, V. iu:hlia jana, gunjna. I
sawarf, jilau, haslnnrii,
zail.
uth-jana, hat-jana, cluile-janu,
licv-n',
v.
laki'iin k.
janna, ihtiruiu k.
laziiu
k.
buzurg
BIG Reverence, s. takrim, tazim, ilitiram, ikram salam. Reverence, f. see Revere. ;
ml, a. nmhtarim, aziz, muazzaz, mukarram, muaz/am. Reverential, a. muaddab, tazim-numa,
ihtiram-kar. Reverently, ad.
aclab-se,
ba
[ikram. kamal-i-
pherna, ultana, baraks k. [badbakhti, afat. munqalib k. Reverse, s. ulta, aks, inqilab, khilaf; Reversion, s. haqq-i'-wirasat, gardish. Revert, r. pliirna, baz ana, aid h. Review, v. pher deklma, baz nazar k. janchna, taitish k andesha k. arz-ilashkar k. [tish; arz-i-lashkar. v.
Reverse,
Review,
nazar- i-sani, muqabila.
s.
RIN
131
;
taf-
Revile, a. gali d. dushnarn d. malamat k. Reviler, s. malamat-go, tana-zan. Revisalj s. nazar-i-sani, muqabila, islah. Revise, v. nazar-i'Sani k. muqabila k. islah d. tashi'h k.
Revival, s. jilau tazagi, sai'sabei. Revive, v. ji utbna, sarsabz h. taza li. baz zinda h. jagna jilana, zinda k. ;
zardar
mewadar
serab,
;
;
umda,
fa*
khir; niazcidar, mitha. [o-zewar. Rielies, s. mal, daulat, mal-o-mata, /arRick, s. tuda, tal, dher. Rid, v. chhorana, azad k. nikal d. daf'a k. J!i(l(l;iiice,s.
chhutkara,a7.adi, rihai
;
dafa.
chalni, ghirbalj paheli, muamma, chistan, lugz. Ride, r. sawar h. chayhna, baithua;
Riddle,
s,
laugar-par h s. sawar, rakib, faris. Ridge, s. mend, tila, pushta; markacha, bunderi, bala-e-khana j qulla, sar j Rider,
kangror, sar-i-zahr. s.
Ridicule,
thattha, thatholi, hansai, taz-
hik, sukhriya, istiza,
mazakh.
Ridiculous, a.
muzhik, sukhra-angez, yawa, harza, be-huda.
Rifle, v. lutna, garat k. churana. Rig, v. arasta k. sanwarna. Right, a. laiq, wajib, shaista ; thik, durust, sahih, rast, barabar, sidha j da
hina.
Revolve, v. pliirna, ghumna, daur k. gardish k. fikr k. andesha k. gaur k. Reward, s. ajr, jaza, iwaz, bakhshish, sawab, muzd. Rhetoric, s. ilm-i-kalam, ilm-i-fasahat.
Right, int. khub, khair ; thik, sach. insaf, adl ; ikhtiyar ; Right, s. haqq mal dahina, tarf-i-rast. [shid. Righteous, a. nek, rast, salih sadiq, ras. rasti, neki, Righteousness, sidq, sala[haqq. hiyat. Rightful, a. haqiqf, haqq-dar, mustaa. sakht, durusht, tund, Rigid, karra, shadid. karra s. durushti. i, sakhti, Rigidity, Rigour, s. sakhti thand, sardi. a. karra, sakht, shadid j thik. Rigorous, Rill, s. soti, iiala, chhoti nahr.
Rheumatism,
Rim,
;
[radd k. jagaua Revoke, u. metna, utha d. inansukh k. Revolt, s. bagawat, bargashtagi, inhiraf. Revolution,
ghumau
s.
gardish,
daur, dauran,
tabdil-i-saltanat,
;
tahwil-i-
dawari.
Rliinoceros,
Rhubarb,
Rhyme,
s.
5.
s.
s.
bai, bat, waja-i-mafasil. gainda, gargadan. [wand.
rewand, rewand-chini,
qafiya, saja,
manzuma,
ra-
radif,
nazm. Rib,
s.
pasli, panjar, panjri.
Ribaldry,
Riband, Ribbed,
s.
s.
[yafc-
phakkar, fuhshryat, puchi-
phita, qor.
s. panjri-dar, pahlu-dar. Rice,s.(inthelmsk) dhan,shali; (cleaned) chawal, birinj (boiled) bhat, khushka. Rich, a. maldar, tawangar, daulatmand, ;
;
;
;
s.
Bind, Ring,
kinara, lab, kor. chhal, chhilka, post, qishr. s. halqa, kundli, kara; daira,
s.
ghera chhalla ; anguthi, angushtari. Ring, v. bajana, jhankarna, jhanjhanana, thanthauana. ;
Ringdove, s. hamam, fakhta, panduk. Ringleader, s. sar-i-garoh, sat-i-halqa, mabni-e-fasad. Ringlet,
s.
Bingwomij Rinse,
v.
zulf, kakul, gesu, jad, s.
[daira.
kham,
dad, bhainsa-dad.
khangalna, kachharna, dhona.
ROC Riot,
hangama,
s,
gauga, danga, hullar.
Riotous,a.dangebaz,fitna-angez ; aubash. Rip, v. pharna., chak k. chirna; khol d. Ripe, a. pakka, pukhta, rasida, balig ;
taiyar.
Ripen, pakna, rasida h. ; pakana. Ripeness, s. pakai, pukhtagi ; rasidagi v.
Rise,
h.
tali
;
ugna
nikalna,
;
zahir
barhna, ziyada h. taraqqi k k. paida h. Rise,
s.
Rocky, a. pathrila, sangistan, sakht. Rod, s. chhaii, asa, qazib, lathi Roe, s. hirni, gawazn machhli-ka anda. Rogue, s. haramzada, dagabaz, gaddar, hilabaz.
pani hilna, laharna. uthna, khara h. charhna, tulu h.
v.
v.
Rock, v. hilana, dolana, dolna. Rocket, s. hawai, ban. [hauri. Rocksalt, s. sendha namak, namak-la-
;
;
liyaqat.
Ripple,
ROT
132
agaz, asl, ibtida
;
;
h.
;
agaz
sarafrazi, taraqcharhau, tulu.
qi, ziyadati, izdiyad ; Risible, a, zahik, khanda-khez. Risk, s. khatra, da*
k. ghumana, charkh k. ;
;
roti.
Roller,
.
Risk, Rite,
s.
Ritual,
s.
qaida-o-rasm-i-allah
Rival,
kitab-i-
;
[matlab.
fiqa. s.
harff, raqib,
ham-khwah, ham-
Rivalry, s. harifi, riqabat, rashk, gairat. Rive, v. maskana ya matakna, chirna, pharna. River, s. darya, rud, nadi, nahr. Rivet, v. mekh-se jarna, mekh marna,
bandhna. Rivulet,
Road,
s.
belan
s.
Rolling-pin,
Romance,
s.
latai,
;
lapetan
;
patti.
belan, belna ; lapetan. afsana, qissa, dastan,kahani. s.
Romantic,
a. ajib, ajab khiyali. achpalai k. khirs-bazi k. Romping, s. achpalai, khirs-bazi. Rood, s. zamin-ka paimaish. [ sac|f Roof, s. chhappar, chhan, chhat, bam. Roof, v. chhappar dalua, patna, chhana. Rook, s. kauwa ; dagabaz rukh. Room, s. jagah, maqam, ja ; kamra, kothri badla, iwaz. Roomy, a. kushada, wasi, farakh. Roost, s. basera, chakkas.
Romp,
;
u.
;
;
chhoti nadi nahr, nala. rasta, rah, sarak ; tarfq, tariqa,
s.
ravish; langar-gah, kishti-gah. v. ramna,phirna,bhatakta phirna. Roan, a. chal, badami rang. Roar, v. garajna, gargarana, chillana,
Roam,
awaxa
phirana, gardish d. about, lapetna ;
it/p,
lotpot k. Roll, s. ghumao, gardish ; fard, dasta ; fihrist j daftar ; of bread, piyala-ki
1
khatre-men dalna. rasm, qaida, am, tariqa, ravish.
v.
[hila.
Roguery, s. haramzadagi, dagabazi, fareb, Roll, v. ghumna, phirna, daur k. gardish
k.
Roar, s, garj, gargarahat, gurish awaz. Roast, v. kabab k. bhunna, biriyan k. ; tazhik k. Rob, v. churana, chori k. duzdi k. rah marna, daka parna ya dena, chhin;
lena, lutna.
[lutera.
Robber, s. chor, duzd, rahzan, dak ait, Robbery, s. chori, dnzdi, rahzani, dakaiti, lut.
Root,
s.
jar,
mul, bekh,
maya, bunyad
;
asl,
masdar,
jazr.
v, jar pakarna, garna ; phailna ; up, ukharna, ujarna. Rooted, a. gara-hua, jar pakarke, asil,
Root,
mazbut, qaim. Rope, s. rassi, dora, dori rasau, resman. Rosaiy, s. tasbih, subha. Rose, s gul, gulab, ward. ;
Ilosewater, s. gulab, arq-i-gulab. Rosin, s. damar, dhuna, ral. Rosy, a. gulgun, gulf am, gulrnkhsar. Rot, v. sarna, galna, pachna, bosida h. Rot, s. s:ir;ui, galan, bosida^i khuura. Kotntion, s. phirao, ghumao, gardisli, ;
Robe, s. jama, qaba, pairahan, khilat. Robust, a. tanomand, zorawar, shahzor, khurmast. [azm panah. Rock, s. chatan, bara patthar, sang-i;
fliai'kli.
Rotatory, a. gardish-dar, charkhi. Rote, s. nok-i-zaban, azbar, hifz.
RUF Rotten, a. sara, gala, bosfda. Rottenness, s. sarahat, bosidagi. Rough, a. kharkhara, na-bamwar ; durusht, tund ; na-mulaim tursh, kara ; ;
na-tarashida,
be-adab
;
sakht, tez
j
mauwaj. Roughly ad. kharkharahat-se, sakhti-se, ba-durushti.
Roughness, s.kharkharahat,nahamwari; durushti, sakhti, talkhj, be-adabi, natarashidagi ; turshi ; tundi, tezi ta;
mauwuj. [tadir. Round, a. gol, chakrila,mudauwar, musRound, s. gird, daur, daira, gardish, girdawari, naubat.
Roundness, s. golai, chakrai, nmdauwari. Rouse, v uthana, jagana, bedar k. chalana, harakat d. uthria, jagna. [gama. Rout, s. shikast, hazimat hujum hanRout, v. shikast d. hazimat d. bhagana. Route, s. rah, rasta. Rove, v. phirna, ramna, harzagardi k. gas lit k. sair k. Row,s. saff, qatar, qor, zanj]r,silk,silsila. Row, v. dand marna, kheona. Rower, s. dandi, mullah, khewak. [rawi. Royal, a. shahi, shahana, badshahi,khus;
;
;
;
Royalist,s.badshah-dost,padshah-banda. Royalty, s. badshahi, saltanat, tajdari. Rub, v. malna, ragarna, ghasna, manjna up, saiqal k. jila d. j out, mita d. ;
hakk
BUS
133
na
lahrana, satana, azar d. chher-
v.
Ruffle,
barham
k. purchin k. Rug, s. kammal, namad, namda. Rugged, a. khai-khara, na-hamwar, un:
cha-nicha, durusht.
Ruggedness,
s.
durnshtf.
[rf,
kharkharahat, nahamwa-
Ruin, s. kharabi, wirani, paemali, tabahi, pareshani; kharaba. Ruin, v. kharab k. wiran k. paemal k. muflis k. ; bigarna. ujarna, tabah k. ;
Ruination,
s.
tabahi, kharabi, paemali.
Ruined, a. malmet, mahdurn,munhadim, paemal. Ruinous, a. tuta-phuta, be-marammat j muzirr, mufsid, ziyankar. Ruins, s. khandar, kharabat, wirana. Rule, s. qanun, qaida, dastur, rasra, ravish, ain, zabita; hukurnat, amal ; mistar, khatt-kash. [satr khinchna. Rule, v. hukiimat k. amal k. ; mistar k. lluler, s. hakim, amil, sardar mistar. ;
Humble,
v.
gargarana, gurgurana, gar-
barana.
Ruminate, v. jugalna,jugali k. pagurana ; fikr k. andesha k. gaur k. Rummage, v. dhundhna, khojna, chhan marna, just-o-ju k, [bar. Rumour, s. awaza, afwah, shuhrat, kha-
Rump,
chutar, surin.
s.
Rumple, v. misna, chunna, purchin k. Run, v. daurna bhagna, gurez k. gaib ;
Rubber, s. ghotni; hathi jhaba. Rubbish, s. kurkut, kura, khashak, ghaspat, agar-bagar kharaba.
bahna, jari h. galna, pigalna after, jast-o-ju k. away, bhagna on, age daurjidd-o-jahd k. qasd k. ; na tul-i-kalam k. over, umatlna,
Ruby,
labrez h.
k.
h.
;
;
s. lal,
yaqiit, lalri.
Rudder, s, patwar, sukkan, khala. Ruddy, a. surkh-ru, lalfVim, gulgiin. Rude, a. be-adab, gustukh, shokh, bemuruwat, na-tarashida, nfi-shinas, nadan, jahil. Rudeness, s. be-adabi, gustakhi, shokhi, na-tarashidagi, jahili. [masdar. Rudiment, s. asl, bunyad, qaida, ibtida, Rue, v. pachhtana, afsos k. taassuf k. Rue, s. faijan wild , ispand. Rueful, a. gamgm, malul, udas. [zada. Ruffian, s. harami, jallad, ralizan, haiini;
;
;
;
;
;
;
k.
jaldi
;
out,
;
basar ana
Runaway,
s.
;
andesha
k.
chuna, nikalna
;
down, dabana bhagora, bhagel,
ya bayan
tamam ;
h.
shikar k.
firari.
Runner, s. dauraha, dawinda qasid ; Rupee, s. rupaiya. [karil; kail. Rupture, s. shikast, tor, tut; phut, adawat badkhaya, fatq. R.ural, a. dihati, ganwi, gramya. [k. Rush, v. daurna, relna, jhapatna, hamla Rust, s. zang, zangar, morcha, mail. ;
;
Rustic, a.
dihqani, dilii, ganvvar ; tarashida, be-tartib ; sada, salih.
na-
SAI
SAN
134
Rusticity, s. dihqaniyat, ganwarpan, naRustle, u. kharkharana. [tarashidagi. Rnsty, a. zangaluda, zaugari, morchaha. Rut, s. lik, reghari. Ruth, s. rahm, tars, shafaqat. Ruthless, a. be-rahm, natars, sang-dil. Ryot, s. raaiyat.
Sail, v. pal-se chalna, s.
Saint,
ba-rue-daiya jana. mallah, jahazi, khalasi.
s.
Sailor,
wall, safi,
muqaddas.
Sake, s waste, barae, bahr, khatir mare, sabab maqsud, niyat. t
liye,
;
wazifa, tankhwah, saliyana,
s.
Salary,
mushahira. bikri, bechan, farokht ; nilam. Sale, Saleable, a. bikau, farokhtani, riwaj. Salesman, s. dallal, dast-farosh. Saline, s. namakin, lona, khara, shor. s.
S.
Sabbath,
yanm-us-sabt, ek shamba
s.
;
Sable, a. kala, siyah s. sainur. [etwar. Sabre, 5. shamsher, tega. Saccharine, a. shakari, shirin, mitha. Sacerdotal, a. imami, shaikbana. :
Sack, s. gon, bora, juwal lutpat, garat. Sack, v. mar-lena, takht-o-taraj k. lutSackcloth, s. tat, ajar, mekhli. [pat k. ;
Sacrament, s. rasm-i-dm I'sawi ki ashae-khodawand. [munazza, majid. Sacred, a. muqaddas, mutabarrak, pak, Sacrifice, s. qurban, zabah fida, tassaduq. Sacrifice, v. qurban k. zabah k. charhana; liila k. tassaduq k. chhorna, ziyan k. ;
;
;
Sacrificial, a. qurbani, fidai.
Sacrilege, .. taborruqat-ki-ohori. a. udas, gamgin, malul, dil-giz\ v.
udas
gamgm
k.
k.
Saddle, s. zin, sarj, kathi. Saddle, u. zin baiidlina, zinbandi k. Sadness, s. udasi, garngini, maluli, malal, sauda.
mamun, mahfuz, musallam,
a.
Sale,
nalim
;
be-kliatra
;
nigahbanf. .
1)
[bachaii.
'^Tiiat,
^iiilVoii, 8. zaiViin,
aman, araniyat, krsar.
-i;ilini,
y, s.
niijai, '.
yaiin.
/Irak, /alun,
si-
tez-i'ahmi, /iraki, xakawat,
fira
Sage,
Saltpetre, s.
Saltpit,
s.
shora.
lonar, namak-sai\
Salubrious, a. sihhat-bakhsh, shafi,
mu-
[nnifid.
Salutary, a. eihhat-awar, faidamaud, sahib-salamat, Salutation, s. \ salam, kornish ; dua, duriid, Salute, s. ) asir-bad bosa; salami. Salute, u. salam k. dast-basar h. dua d. ;
SalvarioUj.s.nMJat, rih;ii,makhlasi,.-
Salve,
s.
inarliam, lep.
Same, a. wahi,
yilii, ekhi,eksan,barabar. I'k ya
y;ik,
(tii ro//)/'.)
ham.
Sameness,*, ekai, eksani, barabari, nm-
Sample,
s.
namunn, namudar, bangf.
Saiictificatiou,s. taqdis, taqaddus, tathir, }>aksafi. Sanctii'y, v.
muqaddas
k.
pak
k.
Sanction, s. ijazar. hukm. amr, istiqrar. Sanctity, s. paki, taharat. (jtids, tacjdis. Sanctuary, x. mamlis, dar^rih panah-gah. Sand. .s. balii, ret, iv^, I'umal. :
a. .
dana,
;i
hnsliyar, zirak.
(laiiishniainl, Ijiixuvg,
Sagittarius,
8.
hakim,
burj-i-kaman, qaus. inm.
Sail,
panga.
,
namakin, lona, shor. Saltcellar, s. namak-dan. Saltmaker, s. loniya, namak-paz.
tubaqat.
""'..salamati-se,ba-khair-o-kliubi,
'-kluitra.
it
sea Salt, a.
Sana-,
ua-ziyankar.
himayat, muhafazat,panah,
::u-(i,.s.
;
wafiq.
Sad,
Sadden,
s. thuk, lal, luab, tuf. Salivate, v. murtli land, thukana. Sallow, a-, zard, pila, phika. [har, latffa. Sally, s. khuruj, liujum khuslikhiyal, laSally, v. khuruj k. hujum k. nikal-parna. sendha j Salt, s. uamak, Ion ; rock ,
Saliva,
s.
pal,
badban, dasta ; jahaz.
pir.
Sandbank, Sandal, San.ly,
s. L'..
y.
n'ti, cliar.
alga,
kharaun.
balua, retila, rogi.
Sane, a. bhala, changa
;
be-hosh, bahal.
SAV
Sanguinary, a. klum-khwar, rez-khum. Sanguine, a. khiin-rang, surkh ummod;
war, dil-garm. Sap, s. ras, pain, araq, dudh. [maraa. Sap. naqab mania, surang k. sendhSapiont, o. dana, aqil, w;iqif. Sapless, a. be-ras, sukha, khnslik. Sapling-, s. kera, paudha, oliara, nihal. Sapphire, s.yakut-i-kabiulj.sai'ir. nilmani. 1
i
.
Sarcasm,
tan, tanz, milna, bolitholi.
s.
Sarcastic, a. tana-amez. tana-7.au, talkh,
Sardonyx,
s.
Sarsaparilla,
Sash,
s.
s.
shaitaui, dozakhi. thaili,
Satirize, v. hajo k.
mazamniat
ninda
k.
k.
khatir-jainai, khatir-dari,
Satisfactory, a. khatir-klnvah, dilpasand, Satisfy, ?'. khatir-jama k. razi k. Idiiish k. ; ada k. \vafak. badla d. i\vaz d. ilzam d. Saturate, v. bharna, pur k. ser k. :
;
sanichar, shamba.
zulial,
khiwan.
admi aubash, fasiq. Sauce, s. chatni, chashni. Saucepan, s. degcha, tambiya, dabbu. Saucer, 5. pinch, tashtan, sakori. Sauciness, s. shokhi, gushtakhi, shokhchashmf, be-adabi. [be-adab. Saucy, a. shokh, gustakh, shokh-chashrn, Saunter, s. phirna, raiuna, harza-gardi k. gul, jangli
;
sair k.
kulma, qulma, langueha. a. jangli, wahshi, bayabani sang-dil, be-rahm, durusht; shadfd. Save, v. bachana, mahfuz r. nigah rakhchhorna, kifayat k. muaf k. niazui r. Sa\ing, a. kifayati, juz-ras.
Sausage, Savage,
s.
;
;
1
;
Scaffold,
Scale,
;
s.
kharish.
s.
machhli-ka s. palla, palla, palra chhilka, fils, choya; darja, silsila; durri-mufassal.
badla, iwaz, khushnudi, rizamandi tazmin. [muw;itiq, barjasta.
Satyr,
Saying, s. but, kaha,sukhan,gui'tar,qanl. Scab, .?. papri, deoli, kfaaara, kliurand;
Scale,
Satiety, s. bharti, serf, asudagi. Satin, s. atlas, pilnm. [danwa. Satire, s. hajo, tanz, mazammat, bliau-
s.
,v.
Scald,
juxdan Satellite, s. chand, chhota sitara. Satiate, v. bharna, ser k. a*uda k.
Saturday, Saturn, s.
Saw. ara, arm, niin.sluu', karat. Sawdust, s. biira, burada. Say, v. kahua, bolna, bat k. qaul k.
s. niachan, payath. [bhara. garni pani-se jalana, jhulsana. Scaldhead, s. ganj, chain-chuin.
patka,
s.
s.
Savoury, a. lam. inaz:x-d;ir,khusli-gawar.
kamarband;
self,
a.
Satisfaction,
;
;
Scabbard, s. gilaf, miyan, niyam. Scabby, a. kharishti, khasra-pur, khaj-
pinjra, aine-ka cliaukath. Satan, s. Shaitaii.
Satanic, Satchel,
Saving, ad. siwa, chhorke. Saving, .s. ba(ji, baqiya. al-masih. Saviour, s. bachane-w. shafi Savour, ,?. laz/at, rnaza bu ya bo.
[nialamat-amez. makoe. nshba.
aqiq.
jal,
SCE
135
;
v.
charhna
;
chhilka uthana.
tarazu, mizan.
s.
Scales,
Scaly, a. chhilke-dar
;
tangchashm.
bhagna, daurna, champat h, Scan, u. taqtia k. \vazn k. tabqiq k. [malamat. janchna. Scandal, s. badnami, ruswai, aib tana, Scandalize, v. tulirnatlagana,badnamk. ;' bezar k. [zabun. Scandalous, a. mayub, ruswa, aibdar, Scanning, s. taqtia, wazn-bandi.
Scamper,
v.
,
;
a. thora, kotah, kam, qalil, tang. Scar, s. dag, nishan-i-zakhm, chihn. Scarce, a. ka.ni, qalil, thora ; kamyab, nadir. [nadiri.
Scanty,
Scarcity, s. kami, qillat, tangi, kamyabf, Scarcelv, o.d. mushkil-se, dusli\vari-se. Scare, v. darana, bharkana, bijhk
Scarecrow, Scarf,
s.
s.
dhokha. dlmha.
orhni, ek-patta.
Scarify, v. pachhna k. chhedna. Scarlet, a. qirmizi, lal, sultani-surkh.
Scate, s. lapchi, ek qism-ka kharaon. Scatter, v. chhitrana, clihitkana, chhitna,
khindana,
bakherna,
paraganda
k.
phailana.
Scavenger, 5. khak-rob, rah-rob. Scene, s. inanzar. t.;nnasha madd-i-nazr. Scent, s. shanima; uiashamjbuj shamma. ;
SCO bu
d. raiha d.
Scent, sunp-hna Scented, a. khush-bu, muattar. s. ahl-i-shakk, munkir-i-wahi. Sceptic, Sceptre, s. asa-e-shahi qabza-e-saltanat. Schedule, s. daftar, fard, fihrist. v.
;
;
naqsha, tadbir, hikmat maqsud, matlab. Schism, s. bidat, rifz, iatizal, khalal. Scholar, s. shagird, talib-i-ilm, talmiz ; alim, fazil, hakfm. [fassir.
Scheme,
s.
Scholiast,
;
s.
sharih, hashiya-navis,
mu-
hashiya, sharah, tafsir. School, s. maktab, dabistan, madrasa. Schoolfellow, s. ham-maktab, ham-dars. Schoolmastei*, s. ustad, mulla, miyanji. Schoolmistress, s. ustani, mullani, atu. Science, s. ilm, fann, Ininar, hikmat.
Scholium,
s.
Scientific, a.
ahl-i-
ilmf, yaqini ; alim, Scimitar, s. shamsher, nimcha. [danish. s. tahni, shakh ; paiwand, qalam. Scion, Scirrhus, s. gilat. gilati, waram. Scissors, s. qainchi, miqraz. Scoff, v. tan k. isthiza k. thattha k. s.
Scoffer,
Scold,
v.
tana-zan.tanz-go,thatthe-baz. jhagarna, gali d. jhirakna, ma-
lamat
k.
s. karkasa, aurat-i-zabandai-az. Scolding, a. jhirka-jhirki, tana-zani.
Scold,
Sconce, s. shamadan sar, sir. Scoop, v. hath-se uthana korna, tajwif Scoop, s. hatha, knrni. [k. khol k. azadi, Scope, s. niyat, maqsad, garaz ikhtiyar wusat, ai\sa,. v. bhulsana Scorch, jhulsana, jhulasna. Score, s.khandana, rakhna khatt, satar hisab sabab, mnjib bis, kori. Scorn, s. ihanat, mazammat, haqarat, ;
;
;
;
;
;
;
;
;
isthiza.
Scoundrel, s. haramzmla, liadzat, qurramScour, v. nianjna, suiiial k. snfk. bh;i<_rjana j)et clialaiu'i, jlu'irna. ;
;
Scourge,s.cluiliiik,t:i/.i\';in.'i.k'>r!t,f|amch]. Scourge, v. chabuk d. ta/iyaua k. kora
marna. s.
Scowl, ghurakna, munh-terhak. chinbajabin h. Scramble, v. chhma-chhanf k. ; charhna. Scrap,.?, chhilan, chhantan, katran, tuk, tukra, para, tarasha, purza. Scrape, v. chhilna, chholna, khurachna, ragarna, kharash k. jama k. jorna. Scrape, s. tangi, kashmakash, mushkil. Scraper, s. chhalni, khurpf, khurachni. Scrapings, s. khurchan, tarasha. Scratch, v. khujlana, khasotna, khujana, v.
;
kharontna,kharochna hakk k. chhilna. ;
Scratch, s. kharont, nuhatta. Scrawl, v, chitharna, chichrf khainchna.
Scream, v. \ ch]khna,chingharna,chillaScreech, na,chilchilana,chichiyana. Screech-owl, s. ghughua, pecha. s. Screen, tatti, jharnp, parda, qanat. Screen, v. chhipana, parda k. bachana. Screw, s. pech. [mazlum k. Screw, v. pech dena nichorna, dabana v. Scribble, qalam ghasitna, bad khatfc likhna. Scribe, s. katib, navisanda. (
;
;
;
Scrip, s. thaili, kisa ruqa purza. Scriptural, a. mutabiqkitab-i-muqaddas. Scripture, s. kitab-i -muqaddas. Scrofula, s. gudud, mar/.-i-khinazir. Scroll, s. fard, daftar, kagaz lapeta hua. ;
Scrotum,
s.
;
fota, thaili.
Scrub, v. malna, ghasua. Scrub, s. sifla, haqir admj. [masha. Scruple, s. shubha, shakk, wahm s;;i\v;ishubha shakk k. wahm r. v. r. Scruple, Scrupulous, a. wasvvasi, wahmi, sahib-iihtiyat; daqiq. Scrutinize, v. taftfsli k. janchna,chhaima. Scrutiny, s. taftish, tajassus, imtihan, :
janch.
Scornful, a. ihanat-numa, mudnmmag. Scorpion, s. bichchhii, bichlnla, k;i/.hdum, aqrab. [saq, fasiq.
Scout,
SOU
136
jasus, khabar-gir, mutajassis.
s. khaincha-kluiinchi, dhauldhappa, dliakkam-dhakka, mara-mari. Sculk, r. chhip-rahna, dabak yti ghus-
Scuffle,
ralina.
dend. .. khopri, kdsa-e-sir r Sculptor, s. san u -t a r:ish,naqqash,buf-saz. Sciilpt.iirej.. sanLT-iani.shijnaqqashl, butScull,
;
sazi.
Scum,
x.
Scurf,
s,
]>hcn. kaf. tr:mj, mail, jhag. papri, bafa, sabusa.
SEC
Scurrility, ?. gali, dushnani,zab;indarazi. Scurrilous, a zabandaraz, kallaba?:. Sea, s. samundar, dariya-i-shor, bahr.
Seal,
muhar, khatim, chhap; ek daryai
s.
janwar. Seal,
[lagans.
muhar
v.
k.
d.
ya
khatm
k. laiih
lakh, lakh-ki batti. si wan, dokht, darz, jor.
Sealing- wax,
s.
Seam, Seam, v. jorna, milana, silai k. dagna. Seaman, s. mallah, jahazi, khalasi. .<.
;
a.
be-dokht, be-silai, ek-para. Sea-porr, s. bandar, ghat. Sea-service, s. khidmat-i-jahaz. [sahil. Sea-shore, s. darya-kinara, lab-i-darya, Sea-term, s. jahazi-bat. Sear, r. jalana, gul d. jhulasna. Search, s. talash, just-o-ju, tal'tish, tajas-
Seamless,
sus, khoj,
dhundh.
Search, v. talash k. just-o-ju k. taftish k. khojna, dhundhna, jharsi 1. Searcher, s. joinda, jova, niutalashi, khoji. Season, s. mausam, fasl ; ayam, zamana, waqt, muwaiiq waqt. Season, v. masalah d. maza-dar k. pakka k. mntad k. [mauqas. Seasonable, a. barwaqt, bar-mahall, ba;
;
Seasoning, s. masalah, inaza. Seat, s. chauki, kursi nishastgah kau ; muqam, jae, jagah. Seat, v. baithalna ; qaini k. ;
Secant, Secede,
s.
j
ma-
nikalna,
chhutna,
kinar
khainchiia.
Secession, s. itizal, phut, nikal. Seclude, v. bahir k. khiarij k. alag k. Seclusion, s. khalwat, uzlat, tanhai. Second, a. dusra, doyam, sani.
Second, s. sathi, madadgar, pusht-ban. Second, v. madad k. pushti d. yari k. Secondary, a. darja-i-sauiya-dar, kihtar, nich.
[tamal. Secondhand, a. utra-hua, ghatka, musSecoiidly, ad. sauian, dusre. s. tanhai, pinhani, ikhfa, pardaposhi, khalwat; ra/ dari, khamoshi. Secret/', chhipa.piuhan, posluda, makhff . Secret, s. raz, sirr, bhed.
Secrecy,
.Secretary,
s.
k.
chhipana, piuhan k. poshida
v.
Secrete,
tulViq k.
;
Secretion,
s.
tafriq
;
rezish.
[yatan.
Secretly, ad. chhipake,dar-pinhani,khufSect, s. firqa, zat, jamaat, mazhab.
Sectary, s. khariji, raiizi, sahib-i-itizal. Section, s. fasl, qataa, quta, juz, hissa. Secular, a. dunyavl, duuya-dar, dahri
bar sadd
inir-muushi, huzur-uavis.
;
sal.
Secundine, s.jhilli, kheri. jer, nar-biwar. Secure, a. musallam, rnalifuz, be-khatra, matnun; barqarar, us-tuwar ; be-khabar, be-parwa.
bachana, mahfuz r. musallam k. barqarar k. qaid k. Security, s. bachao, am an, salamati Secure, k.
v.
muqarrar
j
;
;
;
panahj zamini,
zaminj be-
kafalat,
khabari, be-parwai. s. chaupala, bocha. Sedate, a. dhira, dhima, sakin, qarar-
Sedan,
mizaj, ahista.
[du.
Sedentary, a. sakin, be-harakat, baisanSediment, s. talchhat, gad, durd. [balwa. Sedition, s. fitua, fasad, ashob, hangama, Seditious, a. fitna-angez, mufsid, bagi. Seduce, v. phuslana, bhulana, wargalana, igwa k. bhatkana. [da. Seducer, s. phuslao, mugwi, wargalaninSeduction, s. phuslahat, igwa, gumrahsazf, fareb.
khatt-i-qati. v.
SEE
137
[nati.
Sedulous, a. sai, mashgul, koshishi, mihSee, v. dekhna, nazr k. nigah k. mulahiza k. basar k. ; samajlma, daryaftfk.
dekh-pana. See, int.
Seed,
s.
dekh dekho lo tukhm, dana !
!
bfj,
!
nutfa,
;
mani
aulad, nasl. s. bihanaur, zirriat. Seed-time, s. bowai, boara, zara. [ra. Seedy, a. bijar, pur-tukhm rizala, pajoSeeing, s. nazar, binai, basr ; that, zeraki, chunki. Seek, v. dhundhna, khojna, talash k. just-o-ju k. taftish k.; mangna, chah-
Seed-plot,
;
na,
Seem,
darkhwast u.
malum
k. h. zahir h.
sujhna, dekh-parna.
namudar
h.
[men. SeemiBgly,acZ. zahii-au, suratan, dekhne.
SEtf a. shaista,
Seemly,
sazawar, munasib
j
arasta.
qash hissa. bara jal, chatar. [k. le-lena.
Segment, s.
Seize,
v.
Seizure,
s.
fasla, quta,
;
pakarna, pakar 1. girift k. qabz pakar, girift, giriftagi, qabz,
s.
akhz.
Seldom, ad. kabhi-kabhi, na-bisyar-bar, shazz, thora, kamtar. Select, v. chunna, bachhna, intikhab k. Select, a. chuna-hua, guzida, muntakhab. chunao, intikhab, ikhtiyar. Self, p. dp, khud, nafs ; (in comp.) hi, i. Self-conceit, s. khud-bini, khud-pasandi. Self-defence, s. jan-ka hifazat, himayati-nafs. [khud-matlab. a. Selfish, khud-garaz, garaz-mand, Self-murder, s. khud-kashi, qatl-i-nafs. Selfsame, a. ekhi, wahi, aphi, wah. Sell, v. bechna, bikana, farokht k. baiak. Selection,
s.
Seller, s. bechne wala, faroshinda, bai. Semblance, s. mushabahat, numaish, zuSemi, a. ad, adh, adha, nim, m'sf. [hur.
Semicircle, s. nim-daira, adlighera. Semicircular, s. nim-daira-dar, adh-gol.
Seminary, 5. maktab, madrasa. Semivowel, s. madd-i-zaida. Senate, s. majlis-amiri, diwan. Senator, s. ahl-i-majlis, ahl-i-diwan. Send, s. bhejna, irsal k. rawana k. pahunchana ; for, bola-bhejna, mangana, dawat k. Senioz*, a. bara, kabir, sal-dida.
Seniority,
Senna,
s.
s. barai, kalani, piri. sana, sana-makki.
nafsanf, shah watf,hissi [war. s. shahwat-parast, nafs-par,
a.
tamiz
:
mani.
s.
Sensuality,
nafsaniyat,shahwat,masti,
hawa-o-hawas. Sentence,
masal
;
fatwa, qaza, hukm maqal, jumla, hqra ; (of the qurdn) s.
:
ayat.
Sentence, v. fatwa d. hukm d. [al-manf. Sententious, a, matin, pm'-magz, qasir-
Sentiment, s, rae, tadbir, qiyas, fikr. Sentimental, a. narm, mulaim, shaf'aqatangez. s. pasban, chaukidar, pahriya. Separable, a. qabil-i-firaq, judai-pazir. v. k. k. juda Separate, farq tafriq k. alag k. bichhorna. [riq.
Sentinel,
Separate, a. juda, alag, alahida, mutafai-Separately, ad.juda-juda, alag-alag, mufassilana. [muhajarat. Separation, s. judai, mufariqat, tafriq, a. iiaft-sali, Septennial, saptal)arsiya. Sepulchre, s. gor, qabr, turbat, marqad, s. dafn, tadfin, Sepulture, tajhiz. [mazar. Sequel, .. akhir, aqibat nutija, phal. v. r. khalwat k. Sequester, alag qurq k. ; amanat k. [q 111'^? chhenk. tauhai s, ; gosha-nishim, Sequestration, Seraglio, s. haram-sarae, zanaua. ;
;
Seraph, s. israfil. Serene, a. saf, kushada, raushan sakin, be-harakat, asuda. Serenity, s. safai, kushadagi, sukun, asudagf, kushada-rui. :
X. sar-riahta, silsila, silk, lagao. Serious, a. muhib, garnbhirj bhari, san.
gin,
Sensation, s. hiss, hiss-i-zahiriya batini. Sense, s. hiss (pi. hawass) ; idrak, fahm, aql,
Sensual,
Sensualist,
Seer, s. bina, ahl-i-nazar, gaibdan. Seeth, v. sijhaua, sijna, usauna, pakana. Seine,
SER
138
muhirnm,
sanjida.
Seriousness, s. sangjni, sanjfdagi, tahammul, gaur, fikr. at, vS, iui\val-dar, dafadar; wakil. S'-nntMi, wax, nasiiiat, klnitba. ,s'.
Senseless, a. be-havvass, be-hosh, bc-jan,
Serous, a. abi,
be-waquf, nadan beliiida, be-iii;ini. s. tunut-hawasi, iiazuki, Sensibility,
Sivpfiit,
;
narm-dili.
Serpentine, Si-i-vaiu,
Sensible, a, qabil-i-hiss, mahsiis; ai^ali, w;iqif: qail,muqir; dana, ziqil h< Sensitive, a.huwass-dar, zudhiss jandar, 3
;
banda, Serve, k.
;
.s.
sti:-p,
mar, afa.
[dar.
u.
limpila, m&r-pech, pi-chnaukar, chakar, mulazim,
khrulini.
r.
iwax
diul k.
j)ajii--;i.
sjnnp,
6'.
naukari k. li.
chak.'iri, k.
batlal h.
pushti d.
;
:
khidmat
kdl'i h. laicji..
ihsuu
k.
maufaat
k.
SHA Service,
Shade, s. chhaya, clihanw, sJiya; tariki; parda; I'anus kliiyal. Shade, v, clilifiya d. s;iva d. Shadow,*. cl hHya,parehhain.zill panah. Shady, a, saya-dar, saya-gustar, clihaou-
nnnkari, chakarf, kliidm.at,
5.
bandugi iimnsab. ulnhi. kam laidn, nafa madad t:uini. aiuo/, t
;
:
;
;
i
i
;
;
Servile, a. naukar-asa, umti'a, furornavn,
chaplus, khaya-bardar.
luira.
chaplusi.
[ri,
Shaft,
Servility, s. gulami, ;ibtizal,khaya~barda-
Servitude,
5.
Sesamiim,
s. til.
naukarf, bundagi, gulami.
;
;
;
;
;
;
r.
na-qabul
jora, taifa, dasta.
Set,
o,.
jaraii,
inurassa, muqarrar.
Settle, v. baithalna, thaharana, muqarrar k. ; muaiyan k. maqam k. ; tartib k. :
rafa k. baithna.
taqwim h. ua
:
;
muqabala
k.
;
thira-
Settled,a. muqarrar, muaiyan,murattab
Shame,
;
Sharer, s. bantwaiya,bhagi,hissadar, qasim, sharik. [baz.
Shark, s. hangar, nihang thag, d'agaSharp, a. tez, burran, abdar nok-dar ; tez fahm, zirak ; tursh, khatta sakht, durusht ; shadid. [dar k. Sharpen, v. tez k. barh d. dhar d. ; iiok-
;
;
k.
;
;
Sex, s. zat, jat, jins ; nisa. Sexton, s. gor-kan. Sextant, s. sads-i-daira, basita. [zala. Shabby, a. past-o-khui dun, haqir riShackle, v. zanjir-se bandhna, beri lagana ; atkana, rokna.
i
1
Sliackles,
s.
zanjir, beri, paikari.
;
ra; phal, tora. Share, v. bantna, hissa k. taqsim k. katna, sharik h.
;
,
sharm, sharmandagi, haya
Shape,s. shakl, sui'at,daul, tarash, andam.
Severally, ad. ek-ek, juda-juda. Severe, a. sakht, durusht, tez, tnnd, shadid ; dil-azar, ranjawar muliib. Severity, s. sakhti, durushti, shiddat, berahmi haibatrwari.
dokht
s.
Shape, r. shakl bandhna, banana, garhna. Shapeless,a.be-shakl,be-daul,be-andam. Shapely, a. khush-andam, tarah-dar, Shard, s. thikra, thikri. [khiibsurat. Share, s. bhag, baut, hissa, bakhra, bah-
Seven, a, sat, haft. Seventeen, a. satrah, hafdah. Seventh, a. satwan, haftam. Seventy, a. sattar, haftad. Sever, v. juda k. alag k. tafriq k. [Mze. Several, a. kai, kai-ek, chand, chandan,
k.
;
Shameful, a, sharmawar, mayub, ruswa. Shameless, a. be-sharm, be-haya, guaShank, s. pindli, saq, uarhar. [takh.
;
;
Sew, v. sina, silana, silai Sewing, s. silai, dokht.
kothi, naif.
khajlat, hijab. [mila. Shamefaced, a. sharmsiir, sharmru,shar-
musaffa.
Settlement, s. band-o-bast, infigal, rafa thahrao; bastf, nau-iibad maqam. Settler, s. basi, basne-wala, nau-abadi.
;
;
k.
s.
situn
Shallow, a. uthla, paitala, paeab be-huda, be-mani, be-waciiif, bo-diiug. Sham, s. banawat, bahana, sazish. Sham, v. bahana k. hiia-bazi k. jhathmuth k. [amez. Sham, a. jhutha, naqli, sakhta, rangShambles, s. qassab-khana, maslakli.
;
Set,
,
dulana, jhakorna, jum* hilna,dulna, kampna, larazna, dig-digana, dagmagana. [bish, larzish. Shaking, s. dol, liilao, thartharahat, jurnShallop, s. thak-thauwa, pansoi.
garna, lagana,ropna muqarrar k. k. arasta k. jarna, murassa k. guriib k. gaib h. tez k. dhar d. against, muqaabout, shuru k. ; bala k. tahris k. ; aside, bar-taraf ,
minai
1
;
jhabra, ronara, jhabua, paah-
v. hilana,
bish d.
'.'.
;
a.
m iua.
Shake,
;
k.
s. tir
Shaggy,
Session, 5. nisliast, julus, ijlas majlis. Set, rakhna, dharna, baithalna, nasb,
taaiyun
SHA
189
;
j
Sharper, s. thag, uchakka, gaddar. Sharpness, s. tezi, abdari, chokhai tezfahmi, zirakf j turshi sakhti, shiddat, ;
;
sarzanish.
Sharp-sighted,
a.
tez-nazar, mubassir.
SHI
Shatter, v. chur k. tukra-tukra k. ya h. karazor k. [banana.
Shave, w. mundana, hajamat ya khatt Shaven, a. munda, mundla, tarashida. Shaver, s. mundwaiya, hajjam ; thag, farebi
chhokra.
;
SHO
140
Shaving, s. chhilan, chhilka, tarasha. Shawl, s. shal, shal-bab. She, p. wah, wuh. Sheaf, s. pula, anti. dasta. Shear, a. katarna, miqraz k. katna. Shears, s. katarni, miqraz, qainchi. [har. Sheath, s. gilaf, miyan, niyam, khol, doShed, s. chaubara,palani, usara, chhaoni. Shed, v. dalna, girana, dhalna, bahana, jharna rezish k. girna, bahna. Sheep, s. bher, bheri, mesh, gospand. Sheepish, a. munh-chor, sharmila. Sheep' s-eye, a. karashina-nazari, hijab-
Shipping, s. bahar, jahazon-kti jamaat. Shipwreck, s. jahaz-shikani, garq-i-jahaz. Shire, s. zila, parganna. Shirt, s. qamiz, pairahan. Shiver, v. kampna, thartharana, larazna ; chur-chur k. tukra-tukra k. ya h. tor-dalna.
Shivering, a. larza, larzish, thartharahat, tharthari. [reti. Shoal, s, jhund, jamghat, izdiham ; char-
Shock, s. dhakka, dhamak, sadma, zarb, chot; hujiim; azar, bezari puli, anti. Shock, v, dhakka marna barham k. be;
j
takhta, taq, takhti, machan. Shell, s. sip, ghongha, kauri, sadaf; chhilka, post. Shell, v. chhilka utarna, udherna.
zar k. azar d. [y u b. Shocking, a. nafrat -angez, makruh, maShoe, s. juti, juta, paposh, kafsh nal. Shoemaker, s. mochi, chamar, kafshdoz. Shoot, s. pallao, kail, karil, qalam. Shoot, v. phenkna, chalana, dalna, andazi k. top chhorna, goli marna ugna; ubhai'na nikalna chalna. Shop, s. dukan kar-khana. [niya. Shop-keeper, s. dukan-dar, dukani, baShore, s. kinara, lab, tir, pushta. Shorn, a. munda, kata, tarashida. Short, a. chhota, kotah, kam, thora, qasir, tang; na-laiq, na-saza; sidha, qarib. Shorten, v. chhota k. kotah k. kam k.
bachao, saya,panah, himayat. chhipana, saya d. bachana,
ghatana mukhtasar k. ; tarashna. Short-hand, s. niukhtasar-nawisi, huruf-
;
;
chashm.
[katna.
Sheep-shearing, s. bher-mundan, pashmSheep-walk, s. bher-charan, chara-gah. Sheer, a. nira, saf sirf, khali. [tao. Sheet, s. chadar, chaddar, do-patta fard, ;
;
s.
Shelf,
s.
Shelter, Shelter,
v.
panah
1
.
Sliiuld, s. dhal, sipar ; panah. Sliiold, v. bachana, panah d. rakhya k. 5.
ia
v.
;
(janu'x.-i-aui'aL,
phii-ta
ya dolta
k. tabdil k.
;
Shin,
hila, titrat, hila-liawala, tala-ba-
chani
;
Shift,
s.
kurta.
ralitia,
badal k.
lula-bazi k.
;
nail, philh-ki liadcli
;
v. ehu!iiiikna.jlmlakua,darakhshan sh u la k. tabaii h. jattinagana, rauabtlar h. shan. h. ashraf h. Shining, a. ujjal, chainakta, daraklishan, ;
;
Sliip, s. jahaz, kishti.
Ship
v.
;
;
;
;
Short-lived, a. kam-zist,
paedar,
kam-umr
;
na-
zail.
ad. jald, ba-zudi, thore dinon[gi ; ikhtisar. Shortness, s. chhotai, kotahi, kamf, tanSliortly, iiR'n.
Short-sighted, a. kotah-uuzur, kotali-bm. Shot, s. phenk, chhot, andazi j goli, gola small , chharra. :
Shot, a. goli-se mara; phenka, andakhta. Should, v. chahiye, lazim hai agar, jo, aliyanan. Shouldri-, >\ ktindha, kandha, dosh. ;
pesh-i-saq.
Sliino, h.
j
;
i-ishara.
d.
Shelving, a. dhalu, dhalwan, nasheb-dai Shopiierd,s.mesh-pal,rakhwala,chaupan. Shepherdess, s. bheri-harin, zan-i-chauSheriff, s. fauj-dar, hakim. [pan.
Shift,
;
>i=>huu.
juhaz-par charhaua, ladaa.
Shoulder, v. kandhiyaua, kandhe-par Shout, 6\ jaijaiki'ir, n;ira, awaz. r.
.Shout,
kar
bang mania, kharosh
k. jaijai-
k. nai*a k. lalkarua.
Shove,
s.
r.
akakel, thela, dhakka, pela.
SID Shove,
r.
rlhakelna,
dhakka
d.
thelna,
pelna.
Shovel,
Show,
bel, belcha, khodni, kndal. numaish, surat, \vajh, dekhna
s.
s.
;
tamasliH, naxara, sair. Sho\v, r. dikhlana, dikhana, batana, samjhana, bujiiana, zahir k. bayan k. tanf k
.
khoina, dalfl d burhau
d.
sikhlana.
;
Shower, s. jhnri, jhapas, jhamaka, jhisi. Showv, a. uumnishi, raunaq-dar, bharkila, rangilft.
katran. tarasha, parclia. pakka, siyana, hoshyar, aiyar. Shriek, r. ciifkhna. ehikh inarna, chingharna. chillana. Siuvii,
s.
Shrewd,
a.
bnland-awaz. ; baona.
Shrill, a. uv.-H\vaz,
Shrimp, Shriiu
s.
s
1
,
nii'.zar.
3
s.
kafiin, Jifafa.
v.
kafaaua
;
panah
d.
jhar, jlinri, buta, nihal, gulbun, Shru.u-, v kandha hilana, hachak rahna. Shudder, v. thartharaiia, kampna. Shuffle, v. talna, talnjatol k.; baham
Slirub,
s.
uiaruft,
abtar
k.
;
latpatata chalua.
Shun, v. kinara k. parhez k. baz rahna, bhagna, talna, alag rahna. Shut,
v.
baud
k.
Siege, s muh;isara, girdawari, ihata. Sieve, s. girbal, chalni. [azmaish k v. Sift, chalna, chhanna, imtihan k. Sigh, s. ah, hai, sans. [bharna. v
Sigh, v. ah mama ya bharna, thandi sans Sight, s. najar, nigah, didar, binai, ba sirat tamasha, mauzar. ;
Sightless, a. na-bina, andha.
[siirat.
Sightly, a. khush-numa, manzar, khubSign, s. nishan, alamat, iahara, ima. dalalat.
Sign, c nishan k. Signal,
s.
;
dast-khatt k. sahih k.
isharat. nish;ini, janao. v.
namwar
k.
mashhur
k.
Signature, s. dast-khatt, likhawat, baiz. Signet, s. muhar, muhar-i-shahi, khatim.
Shrink, v. sakornfi, simat.ua; thithakna, bichakna, hatna, tahia. Shrivel, v. sakorna, simat-j;'ina sukhna.
Shroud, Shroud,
r. taraf-dar h. tashnk k. pnshti d. Sideways, ad. pahlu-par,karvvat; tirchha.
Side,
Signalize,
jhinga, chingri (iai-^'.i'n,
SIM
141
masdudk. mahout, inahrum k. ba-
lagana,
bhari,
muhimm.
Signification,
dall
manawi, mam-dar,
Significant, a. s.
;
[natija.
manf, fahwa, maxiuun.
Signify, v. mani r. fahwa r. dalalat k. batlana, bujhana, jataua ; ishara k. Silence,^, chup, lchamoshi,sukut; nisyan,
faramoshi.
[sakit.
chup, chup chap, khamosh, Silently, ad. chup-hoke, chupke, khaSilent,
a.
moshana. s. resham, abresham, pat: a. reshmi. Silken,a. reshmi, reshmma,hariri narm.
Silk,
;
Silkworm,
s.
kirm-pila, resham-ka kir;i. na-dani, be-waqufi, sadagf,
bus k. qaid k. har k. Shuuer, s.jhiluiil, jhamp, kewar, takhta.
Silliness,
Shuttle, s. nal, dharki. Shy, a kashida, ua-kushada; badostfnamail bharkel. wahshi.
Silvan, a. jangali [paiya. dihqani. ruSilver, s. rupa, chandi, si in, nuqra Silversmith, s. sonar, zargar. [tasawi. Similar, a. eksan, manind, barabar, Similarity, s. eksani, manindagj, baraba*
;
;
Sibilant, a, sfskari, safiri. Sieu. a. bimar, mariz, be-ai-am,
Sickly, a. zaif, na-saz, sust, alii. Sickness, s. biman, mar/, timar, azar,
niandugi. s.
[safha,
;
;
mu
manda;
bezar, mutanaffir. Sicken, v. bimar h. mariz h. ; jhurna, galua, uatVat k. kayahiyat d. [makruh. Sickening, a. marz-dar; nafrat-augez, Sickle, s. haiisua, daranti, das, dasa.
Side,
s.
bholapan. Silly, a. na-dan, be-waquf, sada, bhola.
taifa,
f'a;-iq.
taraf, janib, rukh, pahlu, kiuara,
ri.
musawat, musabahat.
Simile,
s.
misal, tamsil, tashhih.
[nil.
Similitude, s. musha bahat. baral >ari tamSimmer,u.sansanana,chMnchaT)ana,sijiia. ;
Simper, v. muskui'Mna, muskna. Simple, a. be-amezish, gair-murakkab mufrad. sirf, nir;i bhola, sada, yakrang ubla, be-waqufj ahinaq usan, ;
;
;
sahl.
;
SIT Simpleton, rasti
s.
zaif-ul-aql,
ahmaq.
ek-rangi, sadagi, sada-dili, be-waqufi, behudagi, asani be-
Simplicity,
s.
;
;
zinati.
[faqat.
^
Simply, ad. be-riya, be-karsazi; sirf, Simultaneous, a. hamkar, hamsaz ; ham-
ham-ahd
zat,
gunah, khata, jurm, aib. gunah k. khata k. qusiir
s.
Sin, Sin,
v.
sadaqat, ikhlas, rasti,
s.
safi.
path zor. Sinful, a. gunahgar. asi, na-pak, mayub. Sing, v. gana, gan k. sarod k. nawa k. Sinew,
*.
nagma
pai, nas, asab,
;
k.
Singe, v. jhulsana, bhulsana. jalana.[trib. Singer, s. gawaiya, sarodi, muganni, muSinging, s. gana, sarod-goi, taganni Single, a. ek, yak, yakka, akela, tanha,
wahid
mujarrad, be-zauj. s. tauhai, yaganiyat, sidhai
;
Singleness,
[faqat,
sidq, be-riyai.
;
sirf.
Singly, ad. ek-ek, yagan, fardan-fardan Singular, a. mufrad, wahid; yagana, ajib, nadir. [drat khud-san. Singularity, s.yaganagf khususiyat, nuSinister, a. na-rast, kaj, zabun, bad, na;
;
;
Siuk, Sink,
s.
nali,
muhri.
[salih. h.
baithna, garna, dhasna phutna utarna, ghatna, kam h. dubana, garq k. garna, utarna,
dubna, garq
u.
;
;
;
u.
mauza, waza, hal, darja, uhda, khidmat. Six, a. chha, shash. Sixteen, a. solah, shanzdah. Sixteenth, a. solah wan. Sixth, a. chhatha, chhathwan, shasham. Sixty, a. sath, shast. s. andaza, miq-dar, map, lambafchaurai, qalib, lasa. [dasta. Skein, 5. phenti, anti, larchha, kalfnva, s. haddfan badan-ki. thathri, Skeleton, Sketch, s. naqsha, khasra, katkana, kiiar-
Size,
musauwada. [musauwada k. v. naqsha banana ya khainchua s. sikhcha. mekh, sikh, Skewer, ra,
Sketch,
;
Skiff, s. chhoti kishti, parewa. Skilful, a. hunarmand, waqif, kar-shinas, azmuda-kar, qabil, zirak, pakka. Skill, s. hunar, hnuarmandj, qabliyat,
waqif-kari. Skilled, a. waqif, qabil, tajriba kar. Skim, v. pasana, ki.chh 1. jhag 1. ; subulc-
rau jana
Skimmer,
chusmi, ghuntna, pina. sahib, klmd;iwand, miyan,
;
jaldi se parhua.
[kafcha. karchhani, jharni, kaf-gir,
s.
Skin, chamra, cham, charm, post, chhal, qishi', khal. v. chamra Skin, khainchnaya niknlna ya udherna, katna, chhilna ghao-bharna. Skinny, a. chhichrail, chamrakhi, sukha, s.
;
[phandna. kudakna, chhalangna, kudna,
patla. u.
Skip,
Skirmish,
ghatana. Sinless, a. be-guaah, raasum.[fajir, fasiq. Sinner, s. gunah-gar, hadkai-.asi, mujrim,
Sip,
Situated, a. mauzua, rakha, raha-hua. Situation, s. jagah, ja, maqam, inauan,
Sixtieth, a. sathwan, shastam.
k.
Since, ad. zera-ki, iswaste-ki ; jabki, uswaqt-se, bad. Sincere, a. sdfq, khalis, rast, saf. Sincerity,
SLA
142
Skirt,
s.
s.
jharpa-jharpi, Jang. zail, kiuara.
daman,
Skittish, a. kudel, s.
Sky,
chunchal,
[kel.
bhar-
aloli,
asman, sarmi, falak, hawa.
gharane-ka laqab, khandani
Skylight, s. jharokha, aina, roshan-dan. Slab, s. takhta-i-sang, pat, sil. [kaliil. Slack, a. dhila, kushada, sust, majhiil, dhila sust h. v. Slacken, hojaua, galil
bahin, khwahir, hamshira.[sali. Sister-in-law, s. bhabi, bhawaj nand Sit, v. baithna, nishast k. juliis k. majlis k. ; phabna, thik h.
Slackness, s. dhj'lai, dhimai, susti, gaflat. ' Slake, v. bujhana, bharkana. [K O1 liadtuhmat, huhtan, iftira, Siamk-r, Slander, v. tuhmat lagana, buhtankahna,
s.
Sir,
ji.
Sire, s. bap, bab?i jahan-panah, hazratSiren, s. bint- ul -bah r; thagni, mohni. ;
Sirname,
s.
nam. Sister,
h.
s.
;
Site,
.s.
thikana, muqaii), ja.gah. baithak, uishast, ijlas, julus.
;
;
dhila k. maiula k.
kushada
k.
.s.
badnam
d.
[saz, aib-gu.
Slanderous. muftari,buhtau-go, tuhmat-
SLI Slanderous, a. tuhmat-amez, tnhmati. Slanting, a. dhalu, tirchha, terha.
s. panhi, paposh. Slippery, a. chikna, phislaha, khislaha. Slit, v. chirna, pharna, chak k.
Slipper,
Slap, 5. tamancha, dhappa, thappaor thapera, dhaul. Slash, s. zakhm, ghao, chir. Slash, v. katna, chirna.
Sloop, s. chhota jahaz, gurab. Sloping, a. dhalu utaru, nashebdar, mail. Sloth, s, susti, kahili, ihmal, kasal. [lab. Slothful, a. sust, kahil,
s.
Slate,
patthar-kf takhti, patrf. s. phuhar, chirkin an rat. Slaughter, s. qatl, muqatala, khun-rez{.
Slave, s. banda, gulam, mamluk launch, S'aver, s. lar, luab, tuf. [dasa, kanezak. Slavery, s. bandagi, gnlami, cherai. ;
Slavish, a. gulamana, zalil haqir, dun. Slay, v. qatl k. halak k. mardalna; halal Slayer, s. qatil, khuni, khun-rez. [k.
Sledge, s. rehru; hathaura. Sleek, a. chikna, mota-taza. Sleep, s. uind, khwab, naum, unghaf. Sleep, v. sona, khwab k. aram k. Sleepiness, s. niudas, unghai, khwab-naki ya aludagi. [ya aluda. Sleepy, a. nindasa, unghasa, kkwab-nak Sleeve, s. astin. [qa-bazi. Sleight, s. dhandhal, hikmat, fann, huqSlender, a. patla, chhin, nazuk, rnihin, barik. s.
v.
Slide,
phak, quta, tarasha, waraq. phisalna pichhalna, kliisakna,
rapatna. Slight, a. patla, tunuk, zaif, nazuk, halka, subuk. chhota, thora. [mats.
Slight,
khiffat, gaflat, ihanat,
mazam-
halka, janna, khafif ya subuk janna, hiqarat k. [zuki. Slightness, s. patlai, halkai, subuki, naSlim, a. patla, dubla, nazuk [chahla. Slime, s. pank, kichar, kando, kudrat,
Slight,
u.
Slimy,
a.
chahlaha, chip-chipa, las-lasa.
Sliness,s. siyanapan,chaturai, robahbazi.
Sling,
s.
gophan, gophiya, falakhun.
khisalna, khisakiia, phisalna rairuzarna, guzarpatna, lagxish k. jana bhulna, faramosh k. chhipake
Slip,
v.
;
;
;
rakhna ya jana ghusana; chhor riha k. Slip,
s.
;
d.
khalas d.
phisal,
khata, bhul ta, takra.
j
khisal, lagzish;
qalam, nihal
;
saho,
pattf, takh-
muhmil aram-ta-
Slough, s. dal-dal, dhasao, wahal; kenchli; chhichra. Sloven, s. galiz admi, mard be-naz^kat.
Slattern,
Slice,
SMO
143
Slow,
a. ahista,
dhima, dhila, sust, kahil,
dirang, der. [der, kahilana. Slowly, ad. ahista-ahista, haule,-haule, !
Slowness, Sluggard,
s.
ahistagi, dhilai, susti, deri.
s.
sust admi, aram-talab,
ma-
Sluice, s. muhri khurab. [che-tor. Slur, s. harf, dag, aib, ruswai.
Slumber, s. unghaf. nim-khwab, jhapki. Slut, s. phuhar, chirkin aurat [makkar. Sly,
a.
siyana, chatur, aiyar, gaddar, maza, lazzat ; chatakha, chu-
Smack,
ma
;
Small,
s.
thappar a.
chhota, khurd, kochak, sagi'r, nachiz kam. [thorai, kami. Smallness, s. chhotai, khurdi, kochaki ; Small-pox, s. sitla, mata, goti, chechak. Smart, a. tez, tund, tez-kar, dast, chust, chalak ; zarif, latif, charpara. [dard k. Smart, v. parparana, charparana, jalna, Smear, v. bharna, malna, lesna, lepna, aluda k. [bas. kotali
;
;
Smell, s. shamma, masham, sungh bu, Smell, v. sunghna, bu 1. ; bas-ana ya nikalna, bu d. Smile, s. tabassum, ibtisam, muskurai. Smile, v. tabassum k. muskurana, muskana. [k. ; baham marna. Smite, v. marna, zarb k. mardalna, qatl ;
;
Smith,
s.
lohar, ahangar, haddad, zargar.
Smoke, s. dhuan, dhunwa, dhiira, dud, dukhan bukhar. Smoke, v. dhuana, dhuan nikalna ya uthna dhuen men sukhana. [dukhani. Smoky, a. dhunasa, dhuandar, pur- dud, Smooth, a. chikna, muhra-dar, masqul ; barabar, hamwar, yaksan'; na-muedar, ;
;
be-bal
;
khatir-nawaz, mulaim, shirin,
khush-khwan.
SOA
v, chiknana, ehanrasnna, barabar k. narm k. mulaim k. Smoothness. chiknai, mnhradari, ham-
Smooth,
.?.
manzuni lazzat. Smother, v. dam band k. sans rokna dabana, mana k. [sul mama. Smuggle, r. ghat ya chauki marna, mahSmut, s. kalak, kajal; lendba, chitti Snail, s. ghongha. [fuhsh, khurafat. Snake, s. sanp, nag, mar. wari, barabari
;
SOL
144
;
;
;
Snake-catcher, s. sampera,guni,mar-gir. Snap, r. chatak-jana, cbatakna, chatkaua, chr.tki bajana; katna lapafcna. Snappish, a. kalaha,chir-chira, zud-ranj. Snare, s. phand, phanda, jal, clam. Snarl, r,. gurajna, gurrana, glrurakna, ;
dhamkana.
[para. tukra,
Sob, v sisaknn, siski bharna kuk marna, Sober, a. parhez-gar, hoshyar, sanjida; na-mast. [masti. Sobriety, s. parhez-gari, hoshyari na;
a,
milansar, milapi, snhbati, ) ashna-mixaj. ulfati; majliska. Social, Society, s, snhbat, musharakat, rifnqat ; Sod, ^. dhela, char, chapra. [majlis, taifa. Sodomite,s. giilam-para. luti, lannda-baz. Sociable,
"^
s. iglam, lawatat, launda-ba?,]. takht-posh, suffa. Soft, a. narm,mul:iim,pil-pila,gud-gu(la; ahista; nazuk salim kachcha halka.
Sodomy, s.
Sofa,
;
Soften,
narm
v.
rahm-dil
;
k.
;
mnlaim
k. pil-pilana
;
k.
Softly, ad. ahista, haule,
chupke. narmi, mulaimat, nazuki. ?;amin, khak, mitti mnlk, wila-
Softness,
s.
Snatch, s. jhapat, lapka, clihm Snatch, v. jhapat 1. chhin 1. lapak 1. Sneak, r. dabak-jana ya ana, dabria. Sneaking, a. faromaya, haqir, khaebardar, dun, [riya. Sneer, s. nak-chari, istihza, tanz, sukliSneer, v. nak cliarhana, istihza k. Sneeze, v. chhinkna, nak-jharna, atsa k. Snip, v. katar-dalna, miqraz-se l>atna. Pea rona. Snipe, s, chaha. Snivel, v, ren^ jharna ya nikalna larka-
Soil,
Snore.r.kharn'itamarna.ghurnana,knar. Snort, v. phunkarpa, farrana. [khara k.
Sole, 5. talua, talwa, kaf-i-pa, tala. Solc.o. akela, ekla.tanha,yakta,yagana;
Snot, s. rent, renta, ponta. Snout, s. thutlma, thuthni, nak.
Solely, ad.
;
;
Snow, ptila, barf. Snowy, o. pala-sa, barf-darbarfasa
s.
;
yat; sar, chirk m: mail, aliidagi; dag. Soil, v. maila k. galiz k. aluda k. [na. Sojoru-n, v khushbashi k. maqam 1. rahSojourner, s. khushbash, rahne-w. musa-. Solace, s. dil-asai, tasalli, task in. Solar, a. shamsi, aftabi, suraj-ka. Solder, s, joran, tanka, lahm. Solder, v. jorna, tanka lagana. Soldier, s. sipahi, lashkari. Soldiery, s. sipah, lashkar.
Solecism,
Solemn, snfed.
s.
a.
Solemnity,
Snuffers,.s.guJ-tarjis-]i.gul-^ir. [tarashnii.
Solicit,
Snuff,
v.
.s.
guiignnanH, nak-sr Snug, o. cbhipu, poshjda; ma()ul, So, on. aisa. waisji. jais;i, t;u's;i. istai'ali, Snuffle,
v.
all.
yi'inli],
tak, jabralak tlw.i,
j
yunkar
; long u.s, jaboften as, jaiber;
t-ki,
up bhijana, tnr k. ; 'ui. [sokhnri, jazbk. S'':ip-rarth, .s. roll, khih, sajji. Soar, v. oorh-chalna, buland-parwaz h. S(i;ik, r. bliiirona,
galat,
sirf,
amr-muhal. mahz, khass.
sirf.
faqat,
sanjida, haibatwar, bhari,
muhimm.
dantna, dabana, sansna. [gul. nas, sunghni, roshan-dimaa:; Snuff,!/. Suii.iiliTia, (him khinrhna; gul-
Snub,
fir.
s.
id,
hriibatwari. S.>l(
v
mni/P, v.
fd-uz zinat; sanjidngi,
karana. [r. manna", zikr-i-azim k. id ;
v.
mangna, chahnn,
rninuat k. Solicitation,
iltimas k.
rnivazinaniii. .9.
Solicitous, a.
iltimiifi,
darkhwast,
istiila.
awlrshn-mand,
aiv.uniaiul, [sha, iztirab.
mu/tariq.
Solicitude,s. andosha, fikr,khalish. kiiada. munjainid, sakht jnustahkam, ustuwar, na-niujauwaf, thos haqiqi, qnwi, asil.
Solid,
:
;
Solidity,
tuwan
s, ;
injimad, sangini, thosai, ughaqiqat, aachai, sanjidagi.
SOR .Solitary, a.
Solitary.
khud-kalami.
Soreness,
okla.
Sorrel,
s.
Soliloquy,
5.
,-ikola,
[wahid. tanha, muiVad,
khilwat-guzin, gosha nishin, [bayaban, wiraua. eklai,tanhai, gosha, khalwat;
iizlat-gu/ida.
Solitude, s. 5.
Solstice,
tan
nis
;
ivi-nter
;
summer ,
,
ras-us-sara-
ras ul-jadi.
[hall.
Soluble, a,, qabil-i-gudaz, galau, asati-iSolution, s. galao, galawat, pighlao, hall ; pani hall-i-mushkilat, data-i-shubha. Solve, v. kholna, saf k. suljhana, hall k. ; ;
dafa k. Solvent,
Some,
[qabil-i-ada. s.
zardar, gudazinda, galau kuchh, thora, chand, baze, koi-
a,
;
ek. koi, kase.
ek-na-ek tarah, jon ton. bawajh. Something, s. kuchh,thorasa,kuchh-ek, thora-bahut. chize: ad Boraewhat, )
Somehow,
taqribau, taqribana.
[waqte.
Sometimes, ad. kabhi-kabhi, gahe-g?'ihe, Somewhere, ad. kahin, kisi jagah, ba-jae. Somniferous, a. khwab-awar, naum-saz. Son,
s.
beta, pisar, farzand, (in camp.)
zada.
Son-iu-law,
Song,
s.
Songster,
s.
damad, khwesh, jamai. gan, sarod, nagrna, gina. gawaiya, gane-wala, rnucrib, s.
git,
uagma-pardaz. Sonnet, s. gazal, khiyal. Sonorous, a.. pur-avvaz,awaz-dar, bulandSonship, s. beta-pan, ibniyat. [awaz. Soon, ad. jaldi, abhi, thore-clin-men. Sooner, ad. aur-jaldi, shitab-tar pahle, Soot, s. duda, sawad, kajal. [pesh-tar. Soothe, v. chumkarna, khiishamad k. taskin d. tasalli k. ;
Soothing, a. taskin-bakhsh, khatir-nafwaz. Sop, s. luqma, cnangal, tukra. Sophism, s. pech, lapet, bahs i-be-haqiSoporific, a.
Sorcerer,
s.
khwab-awar, sulau.
[qat. jadiigar, nairangsaz, sahir.
Sorcery, s. jadugari, uairang, sihr, afsun. Sordid, a. tang-chashm, bakhil, dani ; faromaya. haqir; maila, chirkfn. Sore, s. ghao, zakhm, resh, qarha. Sore, a. pur-dard, dukhau ; I'unjida.
;
5.
gam,
afsos, dilgiri, raujidagi,
aiuloh. v. gain-khana,afsos k. ranjida h. Sorrowful, a. gamgin, dilgir, diltaug, malul, udas.
Sorrow,
ou
Sorry, sif
Sort,
pasheman, pachhtau, mutas-
haqir, dun, na-bakar.
;
s.
jins,
qism,
raqam
wajh, tarah,
;
taur, tariq ; taifa. Sort, v. raqam k. sudharna, arasta k.
;
muwafiq h. Sot, s. matwala, be-hosh mard. s. rub.,
Sound,
s.
s. dard, dukh ran]. chuka, khatta sag, tursha.
s.
Sorrow,
Soul,
koi, kase. ad. kisi tarah,
Somebody,
SPA
145
a.
jan, nafs.
bhala-changa, tan-durust, sa-
hih, durust, rast, thik
;
be-aib
bhari.
;
awaz, sada, bang, ilhan. v. awaz k. ya d. bajna bajana, nawaz k. sarahna, bolna thah 1. pani mapna ya atkalna, andaza k. Soundly, ad. achhi tarah, bakhubi.
Sound, Sound,
s.
;
;
;
s. shorba, jus, ab-josh. [na-khush. Sour, a. khatta, tursh, hamiz; chir-chira, Source,s. nikas,baramad,masdar, sar,asl. Souse, u. bhigona, dubana, dubki d. ; South, s. dakhin, juniib. [jhapatna.
Soup,
Southing, s. dakhinayan. South-east, a. agm-kon. Southern, a. dakhani, junubi. Southward, a. dakhin-ko, ba-sue junub. Southwest, a. naich-tan. Sovereign, a. mutlaq, mustaqil, azam ; Sovereign, s. badshah, sultan, [kargar. Sovereignty,^, badshahat, saltanat, huku-
mat
istiqlal.
bona, ropna, tukhmrezf chhana, phailana.
Sow,
v.
Sow, s. suari, khuk-mada. Sower, 6 bowaiya, bone-w. Space,
s.
fasila,
;
bi
[afroz.
1
.
k,
;
angez, khez,
wasat, arsa, bich,
mnd-
dat, waqt.
Spacious, a. phailau, wasi, ariz, pahnawar, khushada, farakh. Spade, s. kudal, kudali, bel ganjifa. Span, s. balisht, bilisht, bitta, biland. ;
Spaniel, s. qism-i-kutta. Spar, s. karijtirjtir-cha; patthar-ka
nam.
SPE
bachana, kifyat k. chhor d. ; jane d. muaf k. afu k. Spare, a. thora, qalil, kam patla, dubla ziyada, baqi. [tang-dast. Sparing, a. kam-kharch, kifayati, juzras, Spark, s. chingari, chingi, patanga, akhgar chhaila, banka. Spare,
dena
v. ;
jawab. Speed, s.
;
;
v.
jftdu, afsun, mantar. hijje k. tahajji k. ; imla k. s. hijje,
tahajji ; imla. k. sarf k. israf k.
;
Spheroid, s. qarib kura, baizawi chiz. Spice, s. masalih, garm-masalih. Spicy, a. niasalih-dar gamkila. Spider, s. makri, makra, ankabut. Spike, s. bal, jhompa, khosha niekh.
;
barchhi, bhala, ballam, neza. Spearman, s. bhalait, neza-bardar.
;
Spikenard, s. sumbul-i-hindi, sumbulit-tib, jatamansi. Spill, v. aundhana, chhalkana, dhalna, bahana, gira d. rezi k. marna Spin, v. katna, sut katna lambana, tatwil k. banana pherna, ghumana, charkh marna.
Special, a. khass, makhsus fazil, nadir. Specie, s. naqd, zar. Species, s. zat, qism, jins, naua, sinf. Specific, a. zati, qismi, jinsi. ;
v.
s.
Spell,
[zul-kharch. Spendthrift, s. urau, musrif, mutlif, fuSpent, a. kharch hua, masruf ; manda, sust thaka. [jagah. Sphere, s. gola, kura, sipihr, qubba ; Spherical, a. gol, mudauwar, kura- war.
s.
Specify,
;
Spend, v. kharch urana; katna.
;
s.
Spell,
Spelling,
Speaker, s. bolwaiya, mutakallim, sukhan-saz mir-i-majlis.
dawa mujarrab.
;
tashkhfs, tafsil, wasf. tashkhis k. tafsilwar knhna.
Specification,
a.
Speedily, ad. jaldf-se, shitaban, turt, fauran, daur-a-daur. Speedy, a. jald, shitab, tez, chalak.
Sparkle, v. chingi chhutna ya jharna, chingari nikalna, chamakna, jhalakna, jhamjhamana. [shan, taban. Sparkling, v. chamkila,jagmaga,darakhSparrow, s. gauriya, kunjashk, chiriya. Spasm, s. jakar, maror, ainth, tashannuj, Spatter,uchhirakna,aiblagana.[pechish. Spavin, s. hadda, mothra. Spawn, s. machhli-ke ande. [talaffuz k. Speak, v. bolna, kahna, bat k. ucharna,
Specific,
be-zaban, be-sukhan la[harbari, daur. jaldf, zudi, shitab, tezrawi ;
Speechless,
;
;
Spear,
SPI
146
s.
;
s. namuna, namu-dar, bang). Specious, a. zahir-numa, khush-numa, surat-haram. [man da.
Specimen,
s. chitkara, chhinta, dag phuli, Spcc.kled, a. chitla, chitkabra, dag-dar, palang-rang. [?j a b numaish.
Speck,
;
;
Spinage, s. isfanaj, palak. Spindle, s. takla, takua, duk. Spine, s. rirh, kangror, sulb. Spinner, s. katanhar, katne-wala. Spinning, s. katai, katnai, charkh-znm.
Spinning wheelj^c'harkhajCharkhi.i-ahta.
[rit.
katanhari. Spinster, s. kanwari, kuari Spire, s. minar, kalas pech. dam; surat-iSpirit, .s. ruh, nafs, jan vvalnni, khiyal, bhut dilen himmat,
Spectre, s. khiyal, surat-i-saya, bhut, jlSpeculate, v. andesha k. fikr k. lihaz k. taammul k. tasauwur k. kharfd k.
gairat taba, mizaj; tezi, garmi; araq, atr, sharab. Spirited, a. tez-dil, diler, zinda-dil, ahl-
fikr, lihaz, ta-
[batini. i-gairat. Spiritual, a. ruhani, nafsani, najismani,
Spectacle, s. tamasha, marr/ar, mn/.hur, Spectacles, chashma, chashrnak, ainak. Spectator, s dekhwaiya, nazir, shahid, taniashai.
;
Speculation,
s.
andesha,
sauwur.
[khiyalf, walimi.
;
;
;
;
Speculative, a. fikr-mand, mulahiza-dr; Speculator, s. mansuba-baz, ahl-i-maqaad; kharid-dar.
Spirituous, a. sharab-lia.
Speech, s. boli, zaban, guftar, goyai sukhan, kalam tulluti'uz.
Spit,
s.
Spit,
v.
;
;
;
;
Spirituality, sikli
s. ;
si^h.
tez,
tund
/'
;
[qiuls.
ruhaniyat, na-jismnniyat thiik, luab. tuf.
lagaiia,
guthua
j
;
[thuk d. thukna,
SPR Spite,
kfna, bugz, zidd.
..
s. thi'ik,
Spittle,
tuf, luab.
Spl;ish, v. chhitki dalria,
aluda
[desh.
kinawar, kina-kash, bad-an-
id-fill, a.
S|
chhmta
rnarna,
k.
[malalat. tilli, pilai, tap-till) sauda, Spleen, a. bharkila, chatkila, raushan, Splendid, rab-dar, rangila, raunaq-dar. jf.
;
bha-
s.
Splendour, raunaq, jnhva, tajalli, rak, chatak, jauhardari jah-o jalal. ;
Splenetic, a tnnuk-mizaj, chirchira. Splice, v. santna, jorna. Splinter, s. khapach, phans, kirch, tukra. Split, r. clurna, pharna. phorna, chak k.
phatna, phntna,
;
tiitna.
s. lut,
Spoiler,
s,
bigraii
Spokesman, Spoliation,
ganfmat, garat, s.
s.
;
lutera, garat-gar.
bohvaiya, mutakallim.
lut, garat,
chhit, dag, khal; aib,
badnami;
Spotless, a. be-dag, be-aib, la-jnrm. Spotted, a. chitla, chitkabra, dagila, dag-dar. s. /auj ya zauja, joru ya khasam. Spout,s. tonti,pot,pae-nala; parn:ila,nal.
Spouse,
Spout, v. uchhalna, fauwara, chhutua, phut-uikalna. Sprain, s. moch, maror, pechish. Sprawl, v. lotna, chhatpatana, hath paon mania galtan-pechan k. Spray,s. palai,sar-i-shakh; phen-i-darya. Spread, v. bichhana, phailana, pasarna, chhana, farsh k. charhana, lagaria urana, zahir k. ashkara k. mashhur k. :
;
Sprig,
;
;
;
;
;
;
jagah.
5.
;
;
'
.y.
;
;
;
haramzada. [hiqarat k. Spurn, v. lat marna ihanat-se radd k. Spy, s. jasus, mutajassis, bhediya. Spy, v. takna, jhankna, nazar k. khojna, janchna,dhundhna, jasusi k.tajassus k.
t;ir;ij.
mua
Sport, s. khel,bazi, lab; hansi,bazla-bazi, tliattha, sukhriya; shikar; nakhchir. Sport, v. khelna, bazi k. ; khu.shi k. lahv-o-lab k. [khilari. Sportive, a. khush, hansmnkh, khelshikarbaz. Sportsman, s. shikari, Spni.
;
kudmi, phandna urana lachakna; upon, jhapatna, lapakna. Spring, s. bahar, rab^ jhapat, kud, lapak chimtahat, lachak kamancha ; mamba chashma, asl, bunyad. Spring-tide, s. kathal, madd-i-kamil. v. chhirakna, chhitn-i, chhita Sprinkle, marna, pash k. [gauchhai. Sprout, s. phungi, anknra, ankri, konpal, nikalna. i'. dali Sprout, panapua, Spruce, v. chhaila, chikaniya, albela, Spur, kanta, mahmez. Spur, v. er marna, kanta marna. Spurious, a. jhutha, jal, sakhta, libasi
taraj.
badal. Sponge, isfauj. Sponsor, 6\ zaniin-i-din. Spontaneous, a. muradi, ikhtiyari, kliudbukhud, ap-se. Spoon, s. chamcha, chamach. s.
Sprightly, a. shokh, shad, khush o-khurram, chulbula, chalak. Spring, v. ugiia, uthna, nikalna, upajnaj iK'hhalna chashma nikalna zaliirh.
khush-numa.
Spoil, r. bigarna.kharabk.; iutna, garatk. Spoil,
STA
147
;
phungi, palai, shakhcha, qalam.
Spyglass, s. dur-bin. [siteza. Squabble,s.jhagra,bakhera,kharkhasha, a. mahu, chirkin, maila, ganda. Squalid, chillahat. Squall, s. jhakora, jhoka ;
Squall,
v.
chillana, nala-ozari k.
[k.
Squander,v. urana, gan\vana,lutana, israf Square, a. chaukona, chauya cbargosha,
murabba. Squat, v. ukru, baithna, chaukarf-mar baithna, char-zanii baithna.
Squeak, v. chichiyana, kikiyana, chanchanana[bezar. Squeamish,a. machlaha, na-khush mizaj, Squeeze,v. dabana, nichornatipna,pelna. Squib, s. patakha, tontaj hajo, chhuSquint, a. terha, tirchha. [chhundar. Squint, v. tirchha dekhna. Squint-eyed, a. dera, kajbin, ahwal. Squirrel,
Squirt,
s.
Scjuirt,
v.
s.
dhera, bhenga,
gilahri, chikhur, rukhi.
pichkari, damkala. pichkari mai-na.
v. khanjar marna, bhonkna, hulna, chhcdua.
Stab,
STA
s. paedari, ustuwan, qarar, qiyam, thahrao[qaim, mazbiit. Stable, a. paedar, ustuwar, barqarar, Stable, s. istabal, tawela, pae-gah. Stack, s. tal, atal, dher, tuda, ambar. Staff, s. lathi, sonta, asa, danda chhar. Stag, s. barah-singa, kandsar, ahu-nar. Stage, s. maclian, akhara, tamasha-gah
Stability,
;
;
manzil, marhala daija. Staggrr, v. dagrnagana, larbarana, larbe-dil h. tarsan kbarana, latpatana h. hairan h. ghabrana ; pur-i-guman k. shubha nthaua. ;
;
na-rawan h. band h. bad-nami, aib. dag, laka, lik khara
Stagnate??',
Stain, Stain,
s.
Stair,
v. di\g
k.
lagana, dagi
;
harf laua,
k. sirhi, pairi, zina, nardb;in.
s.
Stake,
h.
;
ruswa
khamba, khunta;
s.
dar;
suli,
khambe-se gherna
v.
bandhna. girau
shart
j
than, akhor
;
k.
kliir-
takhta, dukancha,
Stallion,
s.
sand, a,sp-i-nar.
Stamen,
s.
sut,
mul,
k.
v.
haklana, larbarana, luknat
tutlana.
ftotlsi.
Stammerer,s.haklaha,larbaraha,luknati, Stamp, s. chhapa, muhr, sikka, naqsli ayar surat, taj-ah. [pitna. Stamp,?;, chhapna, naqsh k. zarb k paon ;
;
;
Stanch, Stanch,
dud
a.
v.
barqarar, sabit, nia/.but. lahu band k. sail-i-khun mas-
k.
;
;
;
;
;
;
sabit-pa k.
m,
;
Stand,
h.
s.
;
;
r.
;
out, barqar^r h.
nikal-na
(ji'mat,
;
alam-bardar, mir-i-
s.
jhandait.
livva,
Standing, a. istada, khara barqarar, qaim pakka. [darja, hah Standing, s. istadagi, paedari, qadamat ;
;
Stanza, Staple,
bait, qita, doha.
s.
Starch, Stare,
[i-rawaj.
qtdaba, sikri,ganj,gola; asbab-
s.
Star,s. sitara, tara.akhtai s.
v.
1
,
najm, kaukab.
mawa, mandi, dudhi, nishf'ista. ghurna. takna, tak bandhna ya
sahir h. lagana, tak ralma Star-gazer, s. sitara-shinas, munajjim, akhtar-go. ;
Starry, a. sitare-se arasta, kawakib-dar. Start, v. chaunkna, channk-uthna, jhachalna, daurna, jhakna, bharakiui ;
k.
;
chhutna, nikalna
;
uthana,
urana, nikalna.
bhukh-pivasrakhna, bhukh-se bhulihon mardnlna State, v. bayan k surat-i-hal k. arz k. State.,O)al,halat,Avaza: martaba,mansab; shan, shauqat, ihtisham saltanat, raj. Stately, a. shahana, umda, abshan, a/itn. Statement, s. surat-i-hal, haqiqat-i-hal, v.
mania
:
arz-dasht Station,
;
to,
waia
rakhna.
istadagf, atkao. thahrao
cha, gharuncha, tukhtu.
hisab.
;
jagah, thikana.
.s.
manzil, maqarr Station, v
rakluia,
khara
dhan-
munzilat,
k. baithalna-
thahrana, rain k. nasb k. Stationary, a. sakin, n*-raw?in, Stationer,
.<.
s
Statuary,
t]]'in.
sribit
mu,
kiijjazi, kftg:L7.-t'an>sli. 8,
IxJiira/,,
qalam, wagaira.
but-tarashi, naqqashi
:
but-
tarash, naqqash. Statue, s. surat-az-sang, but, sauam ; Stature, s. qadd, andam, qainat. Statute, N. <|ai(la, ;nn, (]aiuii), amr. dafa k. Stave, v. torna, tukra-tukra k Stay, 9. rahna, tikna, thahui-na, ba.snn, ilcr k. hi'id-o-bas}) k. /alt k. rukna ; tliHmblina. pushi i d. ;
;
;
Tia<jam,
jjit^,
man sab,
;
darja, martaba.
StatiMiicry,
Stand, v. khara h. ya rahna, qaim h. rahna, homi bardasht k. barpa h. thainbhna b>,, madad <1. kinara lona for, talib-i-mansab h. nmmcdwar h. wakil li. /ana ft',b
ya rahna. dur
;
;
zat, quwat-i-zatiya,
nafs-i-badan.
Stammer,
j
Standard-bearer,
Starve,
[am
ainthke ya akarka chalna,
u.
Sta.ll, s.
alama, alam, rayat, litva, ayar ya i) ar iiamuna
s.
nishan, bairaq nirkh, bhao.
Startle, r. bharkana. darana.
d.
Stale, a. basi, shabina, purana. Stalk, s. d;Ui dantlii, bheti bont
Stalk,
Standard,
rawana
shart, girau, rihn.
Stake,
STA
148
Slays,
s.
ungiya, choli
;
nmhrum.
STI Stead,
jagah. jap, iwaz, badal, badli. a. qaim, paedar, qaim-mizaj, subit-qadam. Siendy. a. piedar, ustuwar, qaim-mizaj, snbit-qadam. Steal, v. churi k. churana, ehura-lejana, duzdi k. upon, chhipake nazdiks.
;':ist.,
;
ana
;
Stealth.
,s.
s. fiilad,
Steer,
3.
v.
ispat, kheri.
khaila, dohan. chalana, j-ah-batana.
kanharila, kandari. bont, cbiTitln', bheti nasl, nasab
Steersman,s.
Stem,
s.
inanjlii,
;
dhar-parcharhna; rokna,bandk. Stench, s. bad-bo, gand, taaffun. *\ Step, qadam, gam, pa dial, rawish sirhi, rutba paya darja, martaba SriMii,i;.
;
;
;
kam
;
(in camp.) sautela or sauteli.
;
Step, qadam chalna, langhua; hatna. Step-daughter, s. bahu, patch, rabiba. Step- father, s. sasur, susar, rab. Step- mother, s. sas, saufceli ma, maibha. Step-son, s. jamai, rabib. Sterile, a. kallar, usar, shor, sukha. r.
u.
Sterility, s. kallarai, usarai, shoriyat. Stern, a. tursh-ru, sakht, darusht tund.
Stern,
kishti-ka pichhwara, dumbal-ijahaz. [dari ; diwan. .>.
Steward, 5. kliRnsaman, bakawal, bhanStewardsbip, s. khansamim-gari, diwani. Stick, s. lakri, lathi, chhan, chob. danda. Stick,u. chipatna,chimatna.satna,lagna; hich.uchaua,
ghabrana
clihedna,
;
Stickle, v. hujjat k. tarafdari k. Stiff, a.
karra, sakht, kara magra, rukha.
Stiffen,
u.
karra
k.
ya
h.
sakht
k.
yn
h.
Stiff-necKed, a. sar-kash, gardan-kash,
magra.
[magrai. s.
sakhtf, jarataj
sar-kashi,
dag, chinh, harf, aib.
Siiginati/i!, v. badnami d. a.
Still,
asiida,
dag charhana ya lagana,
chnp, sakit, be-harakat.
sunsan
sakiu,
;
[ba-wajud.
ab-tak, ab-torf, hanoz. tahatii,
chup k. khamosh k. ; tharnbhua, asuda k. task in d. Still-born, a. mua-jana, be-jan zaida. Stillness, s. chuppi, khamoshi, sunsanf ; asudagf, sukunat. Stimulate, v. tahris k. tahrik k. targib k. ; chalami, daurana, jagana. Stimulus, s. tahris, tuhrik tai'gib. Sting, s dank, nesh, dans, nawak. Sting,v. dankmarria, dankiyana, bindhna.
Stingy, a. tang-dast, tang-dil, bakhil, shum-mi/.aj. Stink, s. bad-bo, gand ufunat, taaffun. Stipend, s. wazifa, uliifa, mushahara, rozina.
[paiman
k.
Stipulate, v. start k. thahrana, ahd-oStipnlation, s. shart, qaul-qarar, ahd-o-
paiman. Stir, u.
khisakna, sarakna, harakat k.
;
hilana, uthana, jurabish d. Stir, hangania, harbari, halchal. Stirrup, s. rikab. [tasak, tfs. Stitch, s. tanka, dokht, bakhiya, lapki ; s.
dokht k. lapkf k, sina, turapna. Stock, s. tana, pya, gola knnda guluband; asl, nasl; punji maya ahmaq. Stock, v. pur k. am bar lagana, punji k. Stocking,.s.mozasutiyareshmi,pae-taba. Stocks, s. kunda, liar, kath. Stitch, v. tankna,
;
;
;
Stomach,
s.
Stone,
*.
nijda,
shikam, jhojh,
ojh.
hazim, gawar-kuninda. sang-ipatthar, sang, hajar
Stomachic,
masana
bhonkna.
Stiffness,
Stigma,
Still, v.
chhiprike,
,
Steep, a. khara uncha, sarasheb, dhalu. Steep, v. bhigoiia. Steeple, s. minar, lath. Steer,
s.
ohori duzdi
by
j
cliliipana
away, chap-chap chale-jana. ;
sansrokna; dabana, bujhaua
Stiflo, r.
Still, ad.
chup-chap. Steam, s. bhaph, bhaphara, bukhar, Steam-engine, s. ag-ka alat. [dhuan. Steed, s. ghora, sainand, bad-pa. Steel,
STO
149
a.
;
;
tukhm, dana
a. patthri, v. patthar
Stone, Stone, Stone-cutter,
s.
;
wazu
(4 sir.)
sangi, sangin.
marna, sangsar k
patthriya, saugtarash.
Stony,a.patthrila,sangist;in.sangf. sakht. Stool, .s. pfrha, morha, kursi jhara. Stoop, u. jhui;ua uihuriia, mail h. ; sar ;
STR faro k. chapna, qabul k. razi h. jhapat lena. Stop, v. rahna, khara rahna, band h. ;
mana
rokna,
k.
band
k.
masdud
k.
;
;
;
k. baz r. [nuqta. atkao, rok bandi, mana nishan, s. atkao, bandi, mana; sadd, Stoppage,
mauquf
Stop,
;
s.
;
mumanat. Store,
firawani, kasrat, dher khazana,
s.
zakhira maya. [bhandar. Store-house, s. ambar-khana, garijina, s. laklak. Stork, laqlaq, [hamla. Storm, s. andhi, tufan, jhakkar ; hnjum, Storm, v. daur-maraa, harnla-se lena gazab-ae sarzanish k. ;
;
Stormy, a. andhiyaha, tufani, mauwaj gazab-nak. [tabqa.
;
Story, s. kahani, dastan, qissa manzil, Stout, a. tanawar, mota, mazbut, qawi ; dilawar, pahlwan. Stoutness, s. tanawari, motai, mazbuti, ;
quwat;
dilerf.
h.
chhanna, garna, nichorna
v.
;
kachkana jidd-o-jahd k. bhar-maqdur k. Strain, s. moch, lachak maror nagma, tarannum wajh-i-sukhan, sirat-i-ka lachkana,
;
;
;
Strainer,
chhanna,
s.
safi.
[lam.
Strait, a. sakra, tang, chust. Strait,.?. gh;iti',taiigrah, gali;
Straitness,
s.
sakhti,tangf.
tangi, chusti, sakhti.
Strand, s. kinaru, sahil, l;il-i-d;irya. Strange, a. begana, ganb, ajnab ;
ajul),
[na. jib,
nadir, b;ulf. r,
[na-waqif. ujnabi, gair-admi, begana
,s-.
;
.
tinka. [bhulna. Stray, v. bhatakna, gum-rah h. be-rah h. s. dhari khatt, lakir, Streak, partau. Streaked,a. khattdar, lahariya, dhariclar. s. dhara. Stream, sail, jiryan, ;
Streamy. dhara bandh-ke nikalna, jari h. Streamer, s. pharahra, pataka bad-numa. Street, s. gali, kucha, rasta, sarak. Strength, s zoi*, quwat, zorawari, tawanai, mazbuti. Strengthen, v. zor d. quwat d. qawi k.
zorawar
k.
mazbut
k. [mazbut. sar-garm, shadid, tund s. Stress, girani, sangiui, bojh, bar; zor qahr. [barhana. Stretch, v. khainchna, tanna, phailana, Strew, v. chhitkana, khinuana, bichana. thik, Strict, a. sakht, durusht, shadid daqiq mashgul. [giri, chherchhar. harfs. sakor, simtao, tangi Stricture, Stride, s. phalang, shutur-gam. v. Stride, phalang marna ya k. [nazaat. Strife, s. jhagra, siteza, munaqisha, muStrike, v. marna, thonkna, pitna qata k. chhaona uthana; Tirana; bajana; karna. jharna bandhna, a.
Strenuous,
;
;
;
;
Straight, a. sidha, sojha, rast, mustaqim. Straighten, v. sidha k. rast k [turt. Straightway, ad. fil-faur, fauran, tadhi, Strain,
Stratum, s. tabaq, tabqa, bisat, tah. Straw, s. puwal, bichali; nah', danthi,
;
v. tang chhitrake chalna, kushada-rau chalna. Straggle, v. idhar-udhar phirna, awara h.
Straddle,
paraganda
STR
150
pliansi d.
ga.lji
dabana ya
ghontna, tasma khainchna. Strangury, x. habs-ul-haiil, asar-nl-baul. Strap, s chamoti, diiali tasina. dlioklia. Stratagem, s. kila, iareb, iitrat, fann,
;
;
;
String,
man,
s.
tar
rassi, dori, ;
siitli,
rasan, res-
silsila, zanjir.
v. pirona, guthna, ganthna; tar charhana, doi-i lagana. String}', a. khujhraha, resha-dar.
String,
Strip, s dhajji, para, taraslia. ukhafna, Strip, v. nanga k. uryan k. ndherna utarna, le-lena, lutna. x. lakir.dandir, doriya; kora, zarb, Stripe, Stripc'd, a. laliariya, sinkiya, dhari-dar. ;
Stripling, s. nini-jawnn, gabru. Strive, v. qaed k. koshish k. jidd-o-jahd k. zor mania, jan ii^hani k. ; zidd k. ;
dekha-dt-khi k.
[khait.
Stroke, s. mar, cho, zarb, sadma lakir Stroke,y.sahlana, hiithpherna,ponclihna. Stroll, r. kucha-gardi k. harza-gardi k. phirnd. Strong, a. zorawar, qawi, mazbiit h;isin, sukht, mustahkain tez ; ganda. ;
;
;
;
SUB
SUB
151
Structure, s. bauawat, tamir; jmarat, bina shakl, surat.
Subject, s. raaiyat, farman-bardar miin, muddad; mubtada.
Struggle, r. hath-paon marna, daur-dhup k. jidd-o-jahd k. mihnat k. kushti k. Strut, v. akarna, ainthna, khiram k. Strumpet, s. kasbi, fahisha. Stubble, s. danthi, nari, kkunti. Stubborn,*, sar-kash, gardau-kash,magra, hathila, ziddi. Stud, s. gul-mekh, phul khail, paga. Stud. v. phul jarna, murassa k. [gird.
Subject,
;
;
;
Student, s. talib-i ilm, mutaallam, shaStudious, a. ilm- dost, talib mashgul. Study, s. mutalaa, tahsil-i-ilm ; shugl, sai, mihnat. Stud}-, v. mutalaa k. ilm sikhna, dars ;
k.
sai k.
qasd
k.
;
fikr k.
thasna, thosna, khonchna, bharser k.
Stuft', v
raz,
a.
maz
;
mutj, tabi, zer-saya; muar-
mutahammil.
Subjection, s. farman-bardari, tabidari, inqiyad, itaat. Subjoin, w. ilhaqk.muzafk.pichhelikhna. Subjugate, v. maglub k. zer k. qabu-men
Subjunctive, a. sharti; muzaf. [lana. Sublimate, s. raskapur. a. Sublime, buland, rafi, all, umda, ulwi. Sublimity, s. bulandi, irtiifa, ulwiyat buland-parwazi. [qarnar. Sublunary, a. dunyawi, jahani, taht-nlfarman-bars. Submission, itaat, wazaat, dari, ajizi. [bidar, farotan. Submissive, a. farman-bardar, mutia, ta-
Submit,
v. itaat k. sar-faro r. tabi h. in-
saman, rakht,
r. dabna age r. pesh k. chhorna qabul k. [hukm.
dawa. j)archa, kapra [rnasalah. Stuffing, s. khonchi, bharawat, bharti bhulthokar khana v. thes Stumble, ya na, saho k. Stumbling-block, s. atkao, muzahimat.
Subordinate, chhota, mutabf, zei'-iSubordination, s. mutabaat, mahkumiyat, zer-hukmi. [d. Suborn, v. jhuthi gawahf dilana, rishwat talab-nama. s. talab-chitti, Subpoena,
[k. Stump, s. tund, thunth, khunti. Stun, v. be-hosh k. sar-gardan k. bahra murStupefaction, s.be-hosbi, be-khiidi, chha, sai'Sami. Stupendous, a. ajib, hairat-afza, azim. Stupid, a. ahmaq, be-waquf, be-aql be-
Subscribe, v. dast-khattlikhna,nam likh-
iia,
Stuff,
s.
chiz, jins, asbab, ;
;
;
;
zarafat. [kund-zihni. Stupidity, s. himaqat,be-waqufi, safahat, k. sarbe-hosh be-hawass v. k. Stupify,
sam
k.
Stupor, Sturdy,
s.
be hawassi, sarsami. tanomand, zorawar, mazbut.
be-hosh]',
a.
Stutter, v. haklana, larbarana, luknat k.
Sty, s. suar-khana, khobar. [tab. Style, s. ibarat, istilah, insha laqab, khinam d. v. khitab d. Style. laqab ya Suavity, s. shirini, mulairnat, lutf, muda;
Subaltern, Subdivide, hissa k.
Subdue,
v.
Subject,
v.
tariz k.
s.
mutabi, zer-i-hukm.
[ra.
taqsim-i-sani k. hisse-ka [zabt k. maglub k. shikast d. dabana taskhir k. itaat k. mutabi k. v.
;
qiyad,
;
;
;
a.
na
;
qabiil k
razi h.
Subscription, s. dast-khatt ; chanda, bihri, bakhshish. [khir, akhir.
Subsequent, a. pichhla, pas-rau, muakhSubservienta.muawin,madadgar,kar
Subsidiary, a. muawin, madadgar, khira jSubsidy, s. ianat, madad; khiraj, pesh kasli, nalbandi.
hona, rahna ; paedar h. ; jina, paina Subsistence, s. hasti, wajud ; guzran, Subsist,
u.
guzran
k.
maash,
rizq, rozi.
Substance, s. chiz, jins, jism, zat khumal ; lasa, jauhar, maya, asl natija ustuwari, quwat; amwal,asbab,daulat. Substantial, a, asli jauhari, zati, m;iu;
;
;
mazbut, ustuwarj
inal-
dar. daulat-mand. Substantiate, v. sabit k. dalalat k.
[ti d.
jiid,
jismaui
;
Substautive, ism-i-zat, mubtada.
;
has-
sue Substitute,
s.
qaim-
iwazi, badli, janishin,
[shin k.
muqam.
Substitute, v. iwaz k. badal k. janiSubstitution, s. iwaz-muawiza, tabdil, ;
adl-badl.
Substratum, s. niche-ka tabaq ya tah. Subterfuge, a. bahana, hila, ghol-ghumas, chhal. Subterranean, a. zer-i-zamm, zer-i-khak. Subtile, a.
barik, daqiq,
tunuk
;
zirak,
nukta-dan, khurda-bm, bila-baz. Subtility, s. bariki, diqqat; ziraki, nukta-dani, fann-o-farebi.
Subtle, Subtract,
minha
[na, farebi.
nukta-dan hilabaz,
a. zirak,
siyak.
katna, nikalna, waza
v. k.
waza, minim, ghatao. Suburbs, hawali-shahr, pairarnan-idaman-i-shahr. shahr, s.
Subtraction, s.
Subvert,
zer-zabar
v.
sar-nigun.
k.
paemal
k. k.
tah-o-bala k.
wiran k.
;
qaim-muqam Succodaneum,
s.
;
kamyab
h.
badal, iwaz,
s?anti.
a.
kamyab,
bahramaud,
bakhtyar, peshraft. s. tasalsul, tawatur, tawali, tai-aduf ; nuras, jae-uasliini.
Succt!S.sion,
Successive,
a.
mutawali, mutawatir, mu-
salsal, pai-dar-pai. [ala-tawatur. Succi'ssively, ad. pai-dar-pai, ek-par-ek, s.
Successor,
jae-uishin,
qaim-muqam,
[kotah. pairau. Succinct, a. mujiz, muqtasar, mukhtasar, s. ianat. Succour, madad, van, ciiai-a, Suct'ul(^nt,a.raRil;i,ras-(l;>r. sh;i(i;tb,serab. Succumb, v.dabna, sir nawair.i, mairlnl) h.
Sucb, pr.
aisa, jaisa,
waisa, taisaj fulan,
fulaua.
Suck,
v.
Suckle,
yak-a-yak, yak-bargi.
[angei.
Sudorific, a. pasijau, pasina-war, araq-' Suds, s. sabun-ka phen ya kaf.
Sue, v. adalat-men khamcha, dad-khwahi k. ; mangna, niyaz k. Suffer, v. uthana, lena, pana, sahna, bharna, khana, kliainchna, bardasht k. sabr k. tahammul k. ijazat d. jaiz r. dena. j
Sufferable, a. sahankar, bardashtani, ta-
hammul-pazir. Sufferance, Sufferer,
s.
s.
[parwangi.
sabr,
tahammul
;
ija^Mt,
dukhi, dard-khur, azar-yab,
sahwaiya. [yat, iza. Suffering, a. dukh, dard, ranj, azar, azibas kafi h. h. Snffice, v. kifayat k. wafir h. Sufficiency,
s.
kifayat,
iktifa,
wufur
k.
pilana, diidh d. s.
slur-khurda, shirmast, dudh-
kii h;ic!iclia. s.
chusao, khinchao.
;
wajh-i-guzran. laiq, qabil.
;
Sans rokna, gala ghontna, [fas, sans- band karua. s. Suffocation, dam-girifcagi, habs-ul-naSuffocate,
v.
dam-band
k.
Suffrage, s. qaul, qaul-i-amm, raza. Suffuse, v chhana. phailana, bharna. Suffusion, s. phaihio, afshan Jala. ra-w Sugar, s. shakar, chuii gur, ,
;
k-mdu.
[khand, bhura. Sugai-craiH.', s. ikh, ukh, ganna, ganda, |);ui!!(la. katara, naishakar. Sugar-boiler,
s.
s. misri qand. [kahna. Suggest, v. ishara k. batlana, chitana, Suggestion, s. ishara, gosh-guzan, salah;
Sugarcandy,
[kush, qatil-i-nais. kliu(]-kushi,qatl-i-nafs:khudSuit,s.jora,silsila Bawari,jaleb; ;ir/, ar/.tls'ishr., (larkhvvast; muqaddama; lalab. Ina ya milaua, Suit, v. phabna, lagna, ig\va
Suicide,
s.
:
m
muwafiq
h.
ya
k.
munasilj h. ya k.
Suitable, a. shaista, muwafiq, munasib, saxawar. Taurat, :ishiq. talib-iSuitor, &\ dad-khwah, nmddai a. Sullcn, na-klulsh, bariiam, kashida, lira /amir, munh-phula. Sulky, Sullv, v. maila k. aliida k. dag lagana, khan'.b k. ;
chusna, pfna, sokhna, jazb v.
Suckling, Suction,
4
;
Success,.s\kamyabi,bahramaud].barakat. Successful,
Sudden, nagahan, natralianf, ekd-ek Suddenly, ad. nagah, nagahan, eka-eki, a.
Sufficient, a. bas, kafi, wafi
Subversion, s. zer-zabar-sazi, inqilab, paemali, kharabi. Succeed, u. pichhe ana, pairavi k. paidar-pai h. mutawatir h. naubat k. h.
SUL
152
i
I
Sulphur,
s.
gandhak, gogird,
kibrit.
SUP khmnas, garm-o-be-hawa.
Sultry, a.
Superiority, s. bapai, bartan, anliyat, sabqat. deSuperlative, a. afzal, sab-se bara;
mabhiir torn jama, jumla, haniau'i; asl, msiva; hasil, natija, khulasa. Sum. v. jcriM, jama k. hisab k. ; mujmal k. khulasa nikalna.
Sum,
..
;
;
-iija-i-mubaliga.
sar, qulla, ras, chontf. v. talab k. bula-bhejna, pakar-
mangana. Sumptuous,
a.
;
;
s.
suraj, aftab,
mihr, shams.
Supply, Support,
Sunshine, s. dhiip, shua-i-aftab, tab. Sup, v, rat-ka khana khana, asha khana ; [rat, ifrat, jura-jura khana.
Support,
Superior, a. bara, bartar, ala, aulatar, bihtar; galib.
niyaz,
iltimas,
istida,
dena, bakhshna;
paida k.
khabargiri k. bardasht k. sahna
;
k.
uthana
takiya k. pushti
;
d,
;
;
;
sabit k.
;
s.
tekan, takiya,
tek,
pushti
taqwiyat; parwarish, qut. Supportable, a. bardashtani, sahau. Suppose, r. qiyas k. khij'al k. bujhna, samajhua. Suppose, ad. farzan, mano, jano. [?;a. Supposition, s. qiyas, khiyal, fikr, andav.
dabana, magiub
k.
chhipa[kalna. Suppurate, v. pakna, pibiyana. pib niSuppuration, s. pakao, pibiyahat.
Suppress, na,
;
sardari.
v.
thmna
Superficial, a. uparla, bahiri, baruni, zahir sprat-riuma kham, be-huda; su-
Superintendent, s. nignhban, sarbarahkar, nazir, karfarma, sarkob.
k.
parwarish
Superabundance,.?. bahutat, ziyadati,kasSuperannuated,a.burha,salkhurda, khidmat rasida. [raunaq-dar. Superb, a- azfm, alishan, shahana, qimati, Supercargo, s. jahaz-ka chat'liandar ya karndhar. [khmlbin, kashida. Supercilious, a. mutakabbir, magrur,
Superfluous, a. zaid, af/ud, fazul, kasfr. Superintendence,s.nigahbani, sarbai'aiii,
v.
madad
suraj-mukhf, gnl-i-aftab. Sunrise, s. matla-i-aftab, tulu-i-shams. Sunset, 5. gurub-i-attab, suraj-ka dubna.
;
mu-
tamanni, minnat.
s.
buk-sar, be-aql. [sitat. Superficies, s. rii, wajb, sath, wasat, baSaperfine, a. bahut barik ya mihin sabse achchha, khush-tarin.
s.
Supplication,
kai-ek, do-tin, chand, baze,
tbore-se.
Sunflower,
;
Suppliant,s. arzumand, myazmand, multamis, mult.'iji. [paon parna. Supplicate, v. iltimas k. niyaz k. istida k.
s.
a.
[laim.
Supple, a. narrn, lachakta, chimra
;
Sundiy,
tagir k. jagah
marna, sarka-baitlma.
partau, shua-i-aftab. Sunburnt, a. dhiip ka jala, kala. Sunday, s. itwar ya etwar rabibar. Sundial, s. dhup-ghaj-i, daira-e-hindf.
Sunbeam,
kiu'sazi-se
v.
Supplant,
khira, jhakajhak.
Sun,
1
Supervisor, s. see Superintendent. Supine, a. utau, chit sust, kahil, gaiil. Supper, s. rat-ka khana, asha, biyari.
talab-nama besh-qimat, shahana, fa-
talab-chitthi,
[y"' ? waswasi. ahl-i-iman-i-batil, khi-
s.
Superstitious,
[bulahat.
.s.
dm-i-batil, iman-i-batil,
waswas.
s.
Summons,
s.
Superstition,
house, barahdari.
Summon,
[insaniyat.
Supernatural, a. fauq-ul-adat, f'aucj-ulSuperscription, s. sar-nama, bala-navisi. Suporsede,i'.bartaraf k. naskh k. batil k.
Summary, a. mujmal, mukhtasar. Summary, s. iklitisar, muja/,, khulnsa. Summer, s. garma, tabist/an, saif; Summit,
SUR
153
makhfi
s.
Supremacy,
k.
;
mansukh
;
k.
sarwan, sardari,
auliyat,
[mustaqill, barn, ala, sadr, mutlaq, Sure, a, sach, yaqin, sabit, muqarrar ; riyusat.
!
Supreme,
a.
musallum, be-khatr
;
qaim, mazbut.
Surety, s. zamini, kafalat; zarnin, kaffl. Surface, s. upar, ru, wajh, safha, satli, s. aphrai, seri. [bisat. Surfeit, v. apharna, aghann, ser k. Surge, s. hiliiora, hilora, mauj, rnauja.
Surfeit,
Surgeon,
s.
jarrah, hajjam.
SWA
s jarrahi ; jarrah-khana. Surly, a durusht, talkh, talkhru, tursh,
Surgery,
rukha.
Surmise, s. khiy al, wahm, gnman, shubha. Surmount,y. upar charhna, galib h. parh. Surname, s. laqab, khitab-i-khandan. Surpasg,y.uparjana,saras h. barh-chaln a,
sabqat lejana, peshqadam h. galib h. Surplus, s. bachti, barhti, beshi, afzuni. Surprise, s. tajjub, hairani, ashuftagi, mufajat. beSurprise, y. mutajjih k. hairan k. ;
khabar pahunclma ya /Surprising, a. ajib,
Surrender, k.
v.
hawala
badi, hairat-angez. k. taslim
zimma
k.
Surreptitious, a. chorau, masruq. Surround, v. gherna, gird k. muhasara k. [ihata k. Surtout, s. baraui kurti.
Survey, r. dekhna, nigah k. nazar k. ; jarib-kashi k. masahat k. Survive, v. jita rahna, ji-bachna, baqi r. Survivor, s. jo jita raha, paszinda, pas-
manda. Susceptible, a. akhiz, pazir;
shubha
u.
Suspect,
guman
guman
r.
;
bad-
Suspense, s. taraddud, hais-bais, pas-oSuspension, s. latkao tawaqquf ; mazulf. Suspicion, s. shubha, shakk, ginnan, wahm, raib bad-guman>, tuhmat. ;
;
guman
Sweeper, Sweet, a.
k.
;
utha-lejana.
chuhra, mihtar. mitha, shinn laziz, khush
s.
:
;
na-namkin. Sweeten, v. mithana, mitha k. shirin k. Sweetheart, s. piyaraya piyari,dil-fareb, dil-band, ankh-laga, ashiq y a mashuqa, ;
shahid. Sweetish, a. mitha-sa [lauziyat, &c. Sweetmeat, s. mithai, halwa, murabba, Sweetness, s. mithas, mithai, shirini ; mulayimat. [barhna. Swell, v. phulna, sujna, waram k. uthna, Swell,
s.
phulao s.
rnauj, lahar.
;
waram, gumra.
Swift, a.jald, toz,tuud,tezqadam, chalak. Swiftness, s. jaldi, tezi, tez-rawi, tundi, shitabi.
k.
;
;
;
khiram
iiarm-dil,
taqsirwar janna. tangna, jhulaiia, latkana, Suspend, r. multawi r. mauquf r.muatmuallaq tal r. mazul k. [pesh, shubha.
a war,
;
Swelling,
w.
man
bhir-bhar h. jama k.
i\
Swarthy, a. sanwla, kala, gandum-rang. Swathe, u. patti ya peti-se bandhna. Sway, s. hukumat, mukhtari. Sway, u. hukumat k. mail k. [khana. Swear, u.qasam khaiiaya dilana, saugaud Sweat, s. pasina, paseb, araq. [nikalna. Sweat, y. pasijna pasiua chhutna ya Sweep, v, jharna, jharu-dena, buharna
[mulaim.
r.
wahmi, bad-gu-
Suspicious, a. shakki,
Swarm,
narm, muiaim
lena.
sompna, tafwiz
k.
SYM
154
tuhmati.
Swim,
phulao, suj
;
pairna, tairna, shinawari k. ghumua, teorana. Swimming, s. pairai, tirao; ghurni, tewar. Swine, s. siiar, khiik, khinzir. [dear, u.
;
bahna, bhasna
;
y. jliulna, dolna, jhumna ; jhulaua, dulaiia, hilana, bhanjiia.
Swing,
Swing, Switch, Swivel,
s.
s. s.
jhula, hindola. chhari, bet, qazib. rahkala, zambtirak, janjal. murchha, gashi behoshi. murchha ana, gash ana.
jhulao
;
bardashtk. sahna; sambhalna, takiya k. ; madad k. parwarish k. Sustenance, s. parwarish, khurak, rozi ; Sutler, s. bhathiyara, banjarn. [rozgar. Swagger, u. shaiklu k. lafzani k. kalla marna, dbumdham-se chalna.
Swoon, s. Swoon, y. Swoop, v. jhapat-lena ya marna. Sword, s. talwar, shamsher, saif, teg. Sycophant, s. khushamadi, khayabardar.
Swallow, s. ababil halaq, gala. Swallow, v. nigalna, lilna, ghuntna. Swallow- wort, s. mandar, ak. Swutup, s. dal-dal, dhasan, chorzamin.
Sylvan,
Sustain,
v.
;
;
Swan,
s.
Swarm,
Syllable,
s. hijja.
a. jangali, dashtf.
s. nishan, alaaiat, shiar. Symbolical, a. alamati, shiarnnma,
Symbol,
Sy mpathy,s.ham-dard i,haintabai,
dher, izdiham.
Symptom,
s.
dall.
riqqat.
shafaqat.
raj-hana. s. jhuncjl,
;
nishan, alaniat, asar.
TAL Synecdoche,
s.
irada-i-kull,
zikv-i-juz,
[khana.
zikr-i-kull, iiada-i-juz.
y?i
jamiat-i-ulma, rnajlis mushai-
s.
Synod,
Synonymous,
ham-mam, yak-mani,
a.
TEA
155
mutaradif. ynopsis, s. mukhtasar, mujmal, khulasa. Syntax, s. naho. Syringe, s. pichkari, huqna, damkala. System, s. qanun, qaida, rasm, m'zam.
Tamarind, s. tamar-i-hindi, Tamborine, s. khanjari.
Tame,
a.
hila,
khangi
;
Table-cloth, s. dastarkhwan, sufra, mezTableb, s. lauh, takhti, pati. Tacit, a. chupka, sakit; mutazammin. Taciturnity, s. khamoshi, sukut, chupki. Tack, u. tankna, jorna jahaz phivana. Tackling, s. jahaz- ka asbab ya saranjarn, ;
resman. s.
Tactics,
s.
Taffeta,
dnm, dumbal, punch;
s.
Dail,
[safl'-araj.
fann-i-jang, larai-ki hikmat, tafta, cheoli. [banda, lunda. less,
s.
darzi, khaiyat. aluda k.bigarna,sarana,bosida k. v. lena, hasil k. ; pakarna; qabul Take, Tailor,
Taint,!
1
,
k. samajhua kamyab h. ; le-lena uthana off, utai up, utha-lena care of, khabardari k. [hairat. na ;
;
;
%
;
;
;
s.
Taking, 5.
Talc,
lena, pakar, girift
talq, abraq.
;
iztirab,
[hisab.
kahani, qissa, dastan, hikayat; Tale-beai'er,s.chugl-khor,gammaz,lutra. s. Talent, wazn,- tora, sikkaj qudrat, qablyat, idrak, jauhar. v. Talk, bolna, kahna, bat-chit k. guftogu s.
Tale,
k.
baten
Talk,
k. batiyana, bakna, gapna. bolchal, bat-chit, guftogu, su-
s.
khan, gap. Talkative, a. Talker, Tall, a.
[barbariya. batuni, batkaha,
bakwaha qail, sukhanran, go. lamba, uncha bulandbala, tawil.
s.
Tallow,
v.
panja.
;
s.
Tallnoss,
Talon,
bakki,
charbi s.
pi, pih.
lambai, unchai, bulandi.
nakhun, ohang, changul, nakh,
;
ram
;
behimmat. ;
Tangible, a. mamsiis, lama-pazir, kin-ul-lams. Tank, s. talab, talao, hau/.
dabbag, chamar.
s.
Tantalize, v
,-%
kund
Tamper, r.chherna, hath dalna; karsazi k. Tan, v. dabbagat k. sijhana jhanwana.
Tanner,
Tabernacle, s. khima, tambu ibadatgah. me? ; takhta ; fihrist ; lauh ; naTable, ma; naqsha. [kf chaddar.
pala-hua, haljm,
dhir,
;
imli, tintip.
mum-
[dahkana.
lalchana, lahrana, tarsana,
Tap, s. thap, thopj, thapak, thappar. Tap, v. thap-thapana, khat khatana, thapna chhedua, naqb k. Tape, s. patti, qor, niwar, phita. ;
s. ral,
Tar, Tar,
v.
qitran.
ral lagana, a.
Tardy,
dhupna. dhima, sust, kahil, der,
dhila,
dirang. Target, s. dhal, sipar. Tarnish, v. maila k. aluda k. be-jila k. Tarry, v. thaharna, tikna, rahna ; deri k. intizari k.
Tartar,
s.
durd-i-sharab, tartir
;
tatar log.
Task, s. kam, kar-o-bar, amal, shugl, wazifa; thika dars, sabaq. Task, v. kam d. kar-o-bar muqarrar k. Tassel, s.jhabba,phunda,rnangula,latkan. Taste, s. chakhna, chikhna, maza 1. zaiqa ba dil-pasandi, daryaft k. 1. ;
;
Taste,
s.
?auq,
lazzat,
maza
;
zaiqa
;
chashni; idrak, saliqa, ziraki. Tattle, v. bakna, barbarana, gap mania. Tattler,
s.
Tattling, harza.
bakki, gappi, harza-go. bak-bak, bakwas, gap, zatal,
s.
Taunt, v tana-zani k. tan mania chherna Taurus, s. burj-i-saur. Tautology, s. takrar, takarrur. [khana. Tavern, s. sharab- khana, kharabat, kalar-
Tawdry, a. be-nazakat, Tawny, a. jhaunra, pila, Tax, Tax,
s.
v.
na-latif, be-saj.
saonla,
gandum-
khiraj baj, mahsul. [rang. khiraj lagana tuhammat lagana. ;
Taxation, s. khiraj bandi, talab-i-baj. Tea, s. cha. Teach, v. sikhana, sikhlana, talim k. tarbiyat k. ; samjhana, bujhana.
TEN
TES
156
Teachable, a. tarbiyat^pazfr [miyan-ji. Teacher, s. ustad, muallim, muddaris, Tea-cup, s. cha-ka piyala. Tear, v, pharna, chirna, chak k, chitharkharash k. na, mask ana
Tenant, s. kiraya-dar, ijara-dar, asamf. Tend, v. rakhwali k. nigahbanf k. m?iil h. jhukna. mutawaijili h. [murad. Tendency, s. mail, ruju; maqsad, nuitiab, Tender, a. narm, mulaim, nazuk, ntizuin;
Tear, s. ansii, ashk, ajijhu, ab-i-dida, Tease, v. satana, chirana, khijnna, tasdi d. diqq k. tiimna, dlmnna, jharna. Tedious, a. dariiz, tawil, der-rati, sust. Teem, v. hamila h. janna, paida k.
shaffq; dardmand; tar-o-taza. Tenderness,s.uarmi,mn]ayiinat,naz;ikat, nazuki narm-dili, riqqat; dardmaridi. Tendon, s. nas, pai, asab, patha. Tenesmus, s. hagas, sur. Tenet, s. masla, ain, qaul, tariqa.
;
;
bhara
h.
;
mamur
h.
pur
h.
;
;
Telegraph, s. ishare-se jaldi khabar pahunchanei
Ten our,
Telescope, s. dur-bin. Tell, v. kahna, bolna, bayan k. batana, khabar d. jatana shumar k. ginna kholna.
Tense,a. tang, kashida, tanaha. [khichao. Tension, s. tanahat. kashidagi, k;isao,
;
;
chugl-khor, gammaz, lutra. gustakhi, be-hoshyari, be-
s.
Tell-tale,
s.
Temerity, tadbiri,
tahauwur.
Temper, s. mizaj, tabjyat, kho, khaslat; mulayimut, sabr itidal ab. Temper, v milana mutadil k. muwafiq ;
;
;
k.
;
narm
k.
;
sakht k. ;
;
o-tund, shadid.
Temple, s. |badat-gah, masji'd, mabid mandir, but-khana shiqiqa, kan-pati. Temporal, a. zamani, clunyawi, fani. Temporary, a. arizi, chandroza, thora ;
;
[SHZI k.
\vaqt-ka\ v. talna,
Tempt,
v.
talmatol k. zama nil-
wargalana, targib lc. igwa k. azmaish k. im;
hilrhana, phuslana tihan 1.
[lobh waswas. igwa, tarpib, tatna, Inlach, Tc rupt'r,;>-. targib-dene-w. igwa-kuninda, hil-chaii. [dah-cliand. ;
.s.
Toriptiition, i
Ten,
dah
a.
tias,
>lc.
a. sal)it,,
fatd, mustiihkii.in. ;
dasguna,
sakht gir; tang-riast,tamakar: laslasa, clup-<-liip:t s^kln. ra. khud-rae. L chip;tliat, cluuspidiigi.
'ri-ri.irioua,a.
,
*.
sukht-gin
;
s.
tariq,
Jaslaaahu^, chip-
chal,
silk,
silsiia,
mani, mazmun, fahwa.
;
Tent, s. khaima, khargah, tambu, dera. Tenter, s. ankri, anksi, mekh. Tenth, a. daswan, dasam, dahum. Tenth, s. dasans, daswan hissa. Tenuity, s. patlahat, riqqat, tunuki ; dublahat. Tepid,
Term,
a. s.
shir-garm, gunguna.
hadcl
muddat,waqt
jalsa bat, shart, ahd, qaul. laranki, karkasa, dakini. hadd k. tarntim k. ya h.
;
lafz, ibarat, istilah
Temperance, s. itidal, parhezgari, riy azat. Temperate, a. mutadil parhezgar mulaim, thanda Tempest, #. andhi, tufan, jhakkar; ashob. Tempestuous, a. andhiyaha, tufaui, tez-
Temporize,
suluk
;
;
;
Terma,gant, s. Terminate, v. akhir k. ya h. chukna, chukana. Termination, s, hadd, sar-hadd akhir, ;
;
anjam, tatnami, aqibat, natija. Terrace, s. chhat, bam; cliaiiutara. Terrestrial,ci.arzi,zamini,khak),(lunyawi. a.haulnak^ahmnakjilalishatTerrible, ")
angez, marhub, muhib. darana, dahshat d. takhwif k. Territory, s. mulk, zamin, diyar,kisliwar. Terror, s. dar, tars, hiras, haul, dahshat, wahshat, khauf, liaibat. Tc/tian, s. tijan, tap-i-gibb. [imtihan. Test, s. kasauti, niiimkk. ay;ir. si/.iuaish, TestaiTH-nt, s. \\asiyut-nama old ,tauTerrific, j
Terrify,
r.
;
ret
;
new
,
injil.
Testator, s. musi. Tester, s. palang-ki chhatrj Bavuban. <, s. k'naya., khasiya, pelra, and. Trsliiy,r.
gaw&bi
iL-sliahadat k.dalnlal k. iwalii riama,
shahadat-
nuiiia, d;usi..
Testimony,
s.
gawahi, shahadat, dalalat.
THI Tot her,
garamvan, paga, palahang.
s.
badshah. matan, asl, masdar. s.
Tc-trarch,
Text, s. Texture,
a.
Thankful,
;
manna. shukr-guzar, ihsanmand, k. ihsaii
haqq-shiuas. [shinasi. Thanks, s. shukr, shukr-i-niamat, haqq-
That, p. wuh, us, jo, jis. That, c. ta, ki, kyunki. Thatch, u. chhana, chhappar-bandi k. Thatch, s. ghas, clihappar. Thatcher, s. chhappar-band, gharami. Thaw, v. pighalna, galna pighlaua, gaThe, art. al wuh, yih, wahi. [land. Theatre, s. tamashagah,naqlkhaua, nach;
;
chori, duzdi.
s.
Theft,
[ghar.
Thome,
s. mansha, niasdar, asl. Then, ad. tab, tad, tis-waqt, us-waqt
to,
wahan-se, udhar-se; tab-se, ) ad. tis-pichhe, tab-se, Thenceforth, Thenceforward, ) us-waqt-se, bad uske,
ad.,
bad azan.
[ilahi.
Theocracy, s. hukumat-i-khoda, amal-iTheology, s. ilm-i-ilahi, ilm-i-tasauwuf. Theorem, s. masla, masdar.
Theory, s. qiyas, khiyal; ilm. There, ad. wahan, udhar, us-jagah. Thereabout, ad. lagbhag, anqarib, usgird-men takhminan, qarib. ;
Therefore, ad. is-waste, us-waste, lihaza.
is-liye, tis-liye,
Thereon, ad. tis-par, is-par. Thesis, s. inansha, masdar, masla. Thick, a. mota, gunda, bharf, kasif, galiz garha, ghana, kasir, bahut bara, azim gudla, dhabra munjamid. Thicken, v. garha k. kasif k. ya h. galiz k. ya h. Thickec, s. jangal, jharjhur, jhari. Thickness, s. motaf, gundagi, gilazat, ;
;
;
barai Thief,
;
s.
;
garhai, tangi ; gadlai, kadurat. chor, duzd, uchakka.
duzd-khoe, mail-baduzdi. Thigh, s. jangh, jangha, ran. Thimble, s. angushtana. top, topa.
Thievish,
a.
a. tisra, siyum, salis. [ki ; dublai. Thirst, s. piyas, tishna^i, tishna atash. Thirst, v. piyasa h. piyas lagnn, tishna h. Thirsty, a. piyasa, tishna, atshaUjklmshk. Thirteen, a. terah, sez-dah.
Third,
;
Thirteenth,
a.
terahwan, sez-dahum.
Thirty, a. tis, si. This, p. yih, yihf, in. [katara, khar. Thistle, s. bharbhand, bhatkat.ai, untThither, ad. udhar, wahan. s. tasma, sallu. Thorax, s. chhata, peti, panjar. Thorn, s. kanta, khar sul kantagachh. Thorn-apple, s. dhatura, kanak. [kil. Thorny, a. katila, khar-dar; sa^.ht, mushThorough, a. kamil, pura, tamam, pakka Thou, p. tu, tu-ap.
Thong,
;
;
[us-waqt-se.
pas, phir.
Thence,
Thin, a. patla, patil, raqiq, mihfn, bank, nazuk, dubla qalil, thora, chhota. Thing, s. chiz, bast, shai ; kuchh. Thiuk, v. sochna, bujhna, qiyas k. khiyal k andesha k. fikr k. guman k. gaur k. Thinness, s. patlai, i-iqaqat, bariki, tuuu* ;
bimuvat, banawat, baft.
s.
Than, ad. se, az. Thank, u. shukr
Tim
157
Though,
c.
agarchi, joki, goki, halanki,
azbaski.
Thought, khiyal,
s.
soch, fikr, andesha, qiyaa,
guman.
Thoughtful, a. fikrmand, andeshmand, andeshnak, mutafakkir, mutaammil. Thoughtless, a. bo-fikr, be-parwa, bekhabar, gafil.
Thousand, a. hazar, alf. Thraldom, s. gulami, asiri, ubudiyat. Thrash, v. galina, mandna ; pitna, marna, kutna, dalmasal k. [g^ n Thrashing-floor, s. kalihan, khirmanThread, s. sut,rishta, resman,dori; resha. Thread, v. pirona, lariyana, guthna, tagna. Threaten, v. dhamkana, dhamki d. tahdid k. jhirakua. Tlireatening, s. dhamki, dhamkahat, tahdid, takhwif, zijr. Three, a. tin, si; fold, trigun, si-chand. Threshold, s. deorhi,dihli, dahliz, astana.
Thrice, ad. tin-bar, tibura, tin-dafa. Thrifty, a. kam-kharch, kifayati, juz-ras,
bachau. Thrill, v. sahrana, tirmirana
;
sansanana.
TID
Thrive, u. barhna,palna, phulna,tar-o-taza h. sar-sabz h. taraqqi k. kamyab h.
Throb,
s.
v.
gala, gulu, halq, halqum. tisna, tis marna, tapakna, dha-
Tidy,
phenkna, jhokna, dalna, chaphenk-marna, uchhalna away, phenk d. ganwana down, gira d. open, khol d. off, utarna up, chhorna j qai k. r.
lana, chhorna, girana, ;
;
suthra, arasta,
latif,
joyful
,
nazuk. ,
se akhir tak, bil-kull.
;
Tiffin, s. jal-pan, nashta.
[minnat, haqq.
bagh, palang.
s.
Tiger,
v.
Tighten, k. chust
kasna, saketna, jakarna, tang
khainchna.
k.
Tightness, s. kasai, sakrai, tangi, chusti. Tile, s. khapra, nariya, chauka. Tiling, s. khaprail. Till, pr. tak, talak, tori, lag, ta, ta-ki. Till, v. jotna, chasna, kisht-kari k. /iraat k. [raat.
s.
dasi, taggi.
Tillage, v. jutai, halwahi, kisht-kari, ziTimber, s. lakri, kath, chob, shah-tir.
v.
retna, ghisna, bajana.
Timbrel,
;
Thrum, Thrum,
a.
Tie, v. bandhna, ganthna, jakarna band k. Tie, s. bandhan,ganth,girih, aqad; ihsan,
Throne, s. takht, masnad, aurang. Throng, s. bhir, amboh, izdiham. Through, pr. se, wasile-se, marifat-se, sarasar, warpar, par. Throughout, act. sartapa, sarasar, auwal-
;
;
muzhda.
makna; dhar-dharana, phar-pharana.
Throw,
khabar, aklibar
s.
Tidings,
;
Throat,
TIT
158
Thrush,
s.
ek qism-ki chirja; chharu,
tap-khala. Thrust, u. ghuserna, paithalna, pelna, thelna. chalana, dakhil k. ya h ; dhakelna, dhakka d. nikalna bhonkna, hulna, khonchna. [dhakka. Thrust, s. hul, khoncha, bhonk, zarb, Thumb, s. angutha, angusht-i-nar. Thump, s. dhamka, dhappa, thonk,dhaul, chapeta. Thunder, s. garaj, garjan, karak, rad. Thunder, v. garajna, garjan k. karakna, gargarana; dhamkana, tahdid k. Tlmnder-bolt, s. bijli, gaj, chhakkf, saiqa. Thunderer, s. megh-raj, garajne-Avala. liairatThunderstnick, a. bijli-niara ;
;
zada, ashufta.
[bihphai.
Thursday, juma-rat, panj-sliamba, Thus, ad. aisa, yon, yonlif, so, isiarali. Thwart, v. mukhalafat k. muzahimat k. s.
s. pakhawaj, tabla, mirdang. waqt, zam;in, zamana, asr, rozmausim bar, dafa, gah ; gar, daur
Time,
s.
;
Timid, a dar-pokna, tarsan, buzdil, khaif. khauf, dar, dahshat, kam[panni. Tin, s. qalai, rang, ranga, rasas ; foil, s. Tincture, rang, gun araq, kinriya. k. d. aluda k. v. rang rangm Tinge, tan-tanana, jhan-jhanana, Tingle, u. san-sanaua. than-thanana,
Timidity,
s.
jurati.
;
s.
Tinsel,
jag-jaga, tash, lappa
nannhan, chhota, kotah, khurd. Tiny, Tipple, v. sharab pina, piyala-bazi k. Tippler, s. sharab-khwar, piyalabaz, maikhor. Tire,
s.
saff, silsila,
;
SjTiny
;
,
kotal.
;
k.
ya
araish-i-.sar.
mandak.ya
h.
h. rauj d.
[rasan. Tircsunn?, a. tliukau, ranj-awar, ;i/,arad. adlc-ka-badla, jwaz-muTit-for-tat, aji/.
Titillate, u. Tit illation,
gud-gudiyi l)c-narr. Tide, x. madd-ojazr, bh^ha-joSr; flood ,joar, znadd; elb , bhutha, ja/.r;
qatar
Tire, r. thakn;i, thakana,
chapras. [k. dil-siwr/. k. kliusli Tickle, t. salilana, gud-gudana Ti-'klisli, u,
raunaq-
a.
Tithe,
;
;
i-surat-numa.
Thyself, p. tu-ap, tulif, tu-khud. [ultana. Tiara, s. taj, kulhih, sarpech. kit-kit. Tick, s. chichri, kaik Tickot, s. chitthi, tip, dastak, dastawez ;
;
fursat, faragat.
;i\va/,. 5.
dahyaki, ushr, nshfr. gud-gudana, cliul-fhulaiia.
das:in.=i,
s. gud-.^iuli, sursuri. Title, s. kliitab, latjab, ai<|al>, iiam, wasf sar-nainii. s?ar-7iawisht haq<j, dawa. ;
-L,
i-lauh.
sar-
TOP
TRA
159
Titter,u.khilkhilana,munhdabkeliansria. Tittle-tattle, s. bak-bak, gap-shap, guft-
Topography,
Torch,
Toad, s. Wick, menduk, chatar-mar.
Torment, Torment,
giik
stool,
;
v. senkna, bhunna, biryan k. Tobacco, s. tambaku, tamaku, gal. To-day, s. aj, imroz. Toe, s. paon-ki unglf, angnsht-i-pa. Together, at?. sath,samet, eksath, baham, ektha. milke
Toast,
mihnat
k.
daurdhup
k.
dukh
bharna, zor- mania. Toilsome, a. thakau, mihnat-talab. Token, s. nishan, alarnat, asar, ishara, pata; yadgari. Tolerable, a. sahau, bardashtani, tahammul-pazir. [r. ijazat d. Tolerate, v. hone d. karne d. jaiz r. rawa Toleration, s. ijazat, jawaz, igrnaz. Toll, s. mahsul, baj, rahdari, ehnngi. Toll, v. bajana, sul d.
Tomb,
s.
marmi
j
chungi
d.
mah[bara.
qabr, gor, turbat, mazar,
To-morrow,
jagahon-ka bayan, ta-
Topsy-turvy, ad. ulat-pulat, ulta-pulta,
o-gu, laf-guzaf.
To, pr. ko, ke tain, ke-pas, tak, talak, and fro, idhar-udhar. ta ;
Toil, v.
s.
khit-ul-bilad.
maq-
ad. kal, farda.
tal-upar, tah-o-bala, zer-o /almi-.
mashal,
s.
falita,
damar.
fdard.
s.
az-ib, iza, aziyat, a/,ar, ranj, v. azab d. azar d. dukh d. khi-
jana.
Torpid, a. thithra, sun, be-hiss, be-harrhili. kat; sust', kkhil. Torpor, s. thithrahat, be-hissi susti, kaTorrent, s. sail, sail-ab, saiyala, dhara. Torrid, a. bahut garni, mahruq, sozan. ;
s. kacuhua, kachhuwa, sangpusht, bakha. [kani ya kandani. Torture, s. uqubat, azab. shikanja ; jatiToss,?;.phenkna,jhonkna,uchhalna,dalna. Total, a. sab, p^ra, kull, tomam, jama ; Total, s. jumla, majmua. [mutlaq. Totter, v, dal-malaua, dag-magana, lialdolna. halana, larazna,
Tortoise,
Touch,
chhuna, lams k.
v.
mas
k. tatol-
na; lagna,milna; hathlaganaj bajana; dil-awez k. Touchstone, s. kasanti, mihakk, mivar. Touchy, a. chir-chira,tunuk-mizaj, atashmizaj.
chimra sakht, mazbut kara. daur, sair, siyahat, gasht, safarj, Tow, s. pat, patua rope, gun, rassi. Tow, v. gun tanna,rassi lagak ekhainchna. Towards, pr. ki taraf, ki jauib, ke-pas, a.
Tomtit, pidri, phudki. Tone, s. lahja, sada, awaz, nawa, nagam ; zor, quwat. Tongs, s. dast-panah, chimta. Tongue, s. jibli, zaban, lisan, boll, bhasha ; zaban-i-tarazu, kanta zabana.
Tough,
Too, ad. bhi, aur, niz; bahut, nihayat,
Towel, s. dast-mal, anguchha, safi, rumal. Tower, s. minar, burj, qila, kot.
s.
;
ziyada. Tool, s. hathiyar, alat, auzar; tabidar. Tooth, s. dant, dandan ; dandana ; kanta, shakh chat, maza. ;
Tooth-ache, s. dant-pira, dard-i-dandan. Tooth-brush, s. datwan, miswak. Tooth-pick, s. khilal, dant-khod, tinka. Tooth-powder, s. manjan, missi. Top, s. sir, sar, qulla, ras, chonti ; upar, lattu. rd, bahar, sath Topaz, s. zabarjad, pukliraj. Topic, 5. mazmuu, mauzua, muddaa, mansha, masdar. [uparla. ;
Topmost,
a.
sab-se uparka, sab-se uncha, M 2
Tour,
;
;
s.
;
su, sue.
Town,
nagar, shahr, balda, qasba. s. shahri, bashiuda; hamkhilauna, bazicha, labat. [shahri. khelna rao-chao k.
s.
Townsman, s.
Toy, Toy, v. Trace, v. khoj-lena. pichha 1. surag pagdandi 1. pairawi k. dar-pai Ju bandhna, thahrana taftish k. Trace, s. nishan, alamat, asar. Track, s naqsha-i-pa, nishan, lik rasta, rn L ,e, gun. pagdandi Tract, s mulk, zamm, diyar, nahiya; ;
;
;
;
;
risala,
nama.
Tractable,
a.
[mahki'im, garib. dast-amoz, hukrn-pazir,
TEA Trade,
den
saudagari, tijarat, sauda, len-
s.
kar-o-bar, pesha, kasb, hirfa.
;
Trade, u. saudagari k. tijarat k. len-den k. Trader, s. saudagar, tajir, bazui-gan, ma[asar, hadis.
hajan. Tradition,
kahawat, bat, riwayat, naql,
s.
Traditionary, a. suni-sunai, sina^a-sina, samai, zabani [badnam k.
Traduce, v. tuhmat lagana, buhtan kahua, Tragical, a. gamgin, dard-angez, haibatnak, bad-bakht, Trail,v.ghasitna,ghisiyana,khinch-lejana. Train, v. sikhana, sikhlana, tarbiyat k. talim k. ; sadhana ; parwarish k. ;
Translate, v. tarjuma k. naql k. ultba k. j sarkana, chalana. Translation, s. tarjuma, naql, ultba; intiqal, sarkau. [sukh. Transmigration, s. naql-i-makan tana;
Transmit, u. bhejna, taslim k.
zail,
dum
;
silsila,
qatar, silk ; sawarf, pai-rikab, jaleb hila-bazi, daga-bazi. ^
Trait,
zati
s.
;
kam, adat, dastur.
dagabaz, khain, gaddar, namak-baram, bagi, asi. [paikara. Trammel, s.jal, cbhiind, phand; pa-band, Trample, u. kuchahia,paemal k. raundna. Trance, s. be-kbudi, gash, sakta, wajd. Tranquil, a. asuda, aramida, muratfa; bawa-basta, tbir. s.
Traitor,
Tranquillity, s. asudagi, aram, asaisb, rabat, itminan, chaiii. Tranquillize,t-. asiida k. aram d.takbfff k.
Transact,
chalana, jari k. karguzari k.
v.
inuamala
k.
kam k
[majura. muamala, karobar, am, Transcendent, a. afzal, iazil, faiq, mukammal, bo-na/.ir.
Transaction,
s.
I;
Transcript, s. naql, utara. Transfer, v. ok jagab-se aur jagah k. naql k. sarkana; sompua, taslimk.; pabuncliaua. [sliakl. Tr.uisfiguration, s. tabdil-i surat, tagir-iTnuisfix, v. parwar bedlina, bhonkiia. .s. maskh, Uibihl-i-surat. lorna, udiil k. tajawuj k.
'rr:iiisf(>rniali(;ji,
Trans.u-fi
khata
.-s.
0,
hadd-so babirjaiia Lkiiata. Transgression, a. udiil, tajawuj, taddi, Transgressor, s. mutaddi, niut:ija\vi/, k.
;
iiiqsiru-ar.
[dar, zail.
Transient, a. ari/i, fsini, be-b:u;a, Transitivu verb, tf. lial-irm
rawana
k.
;
h. zahir b. [ropna ya garna. Transplant, v, ek jagah- se dusri jagab Transport, u. utha-lejaria, lad ya bhar lejana; mulk-se nikalna, jalawatan k.;
be-kbud
daman,
s.
irsal k.
Transparency, s. sbaffafi, safai, nirmalta. Transparent, a. sbaffaf, saf, nirmal. ujjal. Transpire, v. ur-jana ; kbol-jana, asbkara
khainchna. Train,
THE
160
k.
[qal
;
jabaz.
Transport, s. be-kbudi, wajd ; naql, intiTranspoee, r, ula^-pulat k. pberphar k. qalb k. tabdil k. [jism. T ran substantiation, s. tabdil-i-jins ya Transverse,a,ara. benda,tirchba, mutariz. Trap,s. pband,dani,kal; ghat,kamingah. Trappings, s. araishen, zinaten, jhabbe. Trash, s. agar-bagar, gbas-pat, alaebalae, kurkut. [dard-men b. Travail, v. dard-i-zih khenchua, jauua, Travail, s. dard-i-zih, pira. Travel, .s. saf'ar, musafarut, sair, siyahat. Travel, v. safar k. sail- k, phirua, chalna. J'ruvelU-r,05- safari,nuisanr, saiyab,rahgir. Travels, ,s. sal'ar; satyr-nania. r
Tray,
,v.
khwau, klnvauchu,
katlira,
chan-
ger, tabaq.
Treacherous, a. khain, gaddar, be-iman, be-wuia, dagbiix. [be-waiVii. Treachery, ^. kliiyanat, gadr, dagabazi, Treacle, Treat!,
1
.s
nuil k.
.
chota, chlioa, tiryaq, gur.
panw
v. ;
r.
qadam
(labna, rabna
r.
chains
;
pae-r
dar-pai b. kliiyanat, gadr, narnak-hara;
Treason, s. mi, bagawat. L\ut, tliit'.nu. Treasure, s. khazana, znkhira, ;anj, danTi-easurer, s. t:ibwi!-dar. Ti'i'asui-y,
klia/.unehi,
kliaxanadar,
[bait-ul-mal. khazaiia, khazina, ganjina,
s.
Treat, v. miuimila k. ahd-o-pairnan k. qaul-qarar k. eliahina, rabt k. biiyau k. zikr k. ziyal'at d. khilana; suluk ;
;
;
k.
j
Wi-ll
,
iiuvvazua
;
ill
,
jala k.
TRI Treat,
s.
mihmani, bazm.
ziyafat, s.
Treaty,
ahd-o-paiman,
muamila.
Trip, v. thokar kbana, paon lagna
qaul-qarar, [awaz, zir.
tezTreble, a. tiguna, tihra, si-chand Tree, 5. darakht, shajar, gachh, per. Tremble, v. kampna, larazna, tharthara;
na, tharharua, daldalana, halhabma, dolna. [muhib.
Tremendous, a. haibat-nak, haul-nak, Tremor, larzish, larza, zal-zala, kam,*.
pahaf, thartharahat. ;
5.
azmaish, imtiban, tajriba
ish, sai
;
kosb-
tahqiq, tajwiz. Triviugle, s. tikona, si-gosha, musallas. .s. Tribe, qaum, firqa, taifa, kafa, garoh, ;
[gam.
zat, qabila.
Tribulation, Tribunal, s.
s.
azar, iztirab. ranj, tasdfa,
mahkama,
masnad-i-insaf,
diwan-kbana, adalat. Tributary, a. khiraj ya baj-guzar.
s. azmainda, mujarrib, mumtabin hakim, qazi.
Trier,
;
Trifle, s. na-chiz, harza, zhazh. Trifle, v. khelna, tapatoi k. labat-bazi k. latifa kahna ; harza bolna ; be;
k.
Trigonometry, Trim, v. arasta
Trimming, Trinity,
Trinket,
;
be-huda, har[sallas.
s.
ilm-i-paimaish-i-mu-
k.
zeba k. bana-chuna k. zerdaman. gota, jhalar.
s. tiraz,
s. tasb's, s.
subuk
salis-salasa.
zewai , zeb, gahna 1
;
;
efirii
[safar.
Trip, thokar, tbes cbuk, sabo sair, Tripartite, a. tribhaga,si-taraf-i-mansub. s. ant, antri, ojhrf, roda. Tripe, s.
;
;
Tripetalous,
a. tripatti,
Triphthong,
s.
si-waraqdar.
tin harf-i-illat-ka wasl.
tiguna, tihra, si-chand. tihrana, tiguna k. Triplication, s. tihra wat, si-chandi,tastfs. Triple, a. Triple, v.
s. ti
pai, si-paya.
mm.
Trite, a.
qadim, mashhur, Triturate, i?. pisna, chur k.
ragarna. deg-paya, deg-dan, si-paya. Trivial,a.halka, subuk, chhota; be-qadr, Triumph, s. zafar, fath, jai shadi. [adna. Triumph, v. jitna, galib h. ; shadiyana Trivet,
;
s.
;
bajana.
Triumphant,
a.
muzaffar,
firoz-mand,
fath-mancl. Trollop, s. phuhar, gegli, bodli. Troop, s. garoh, taifa, jamaat, gol; risala. Trooper, s. turk-sawar, bargir. Trophy, s. fath-ki nishan, ganimat. Tropic, s. of Cancer, daira-i-ras-us-sartan, khatt-i-sartan of Capricorn, ;
Tribute, khiraj, baj, guzarisb.. Trice, s. lamha, lahza, dam, jhap. s. Trick, hila, bila-bazf, babana, makr, fareb, ranj, fann, gadr; adat, kho. Trick,'?-, thagna, fareb d. hila k.; arastak. Trickle, u. jhirjbirana, risna, tapakna, Trident, s. trisul, si-angusbt. [taqtir k. Triennial, a. ti-sala, si-sala, tm-barsa.
Trifling, a. halka, za, be-mani,
chukna, bbulna.
;
daira-i-ras-ul-jadi, khatt-i-jadi.
s.
munasib kam
d.
Tripod,
Tremulous, > a. laraan, kampaha, thartharaha tarsan. Trembling, ) Trencb, s. khandaq, khai. Trencher, s. kathauti, kathra, khwan. Trepidation, s. larza,, halchal, kampahat, dar. [bahar jana. Trespass^. kbata,taqs{r,gunah; hadd-se Trial,
TRtT
161
khilona.
v. khudrana, dulki jana ya chalna. Trouble, s. dukh, ranj, azar, tasdia, izti-
Trot,
rab, taklif, iza, diqq. v. satana, khijana, chberna, azar d. taklif k. diqq k. tasdia d.
Trouble,
Troublesome, a. ranjawar, azar-rasan, dil ya jan-azar, musbkil. Trough, s. kathra, donga, kunda. Trowel, s. karni, tliapi. [war. Trowsers, s. pae-jama, izar, sarwal, sbalTruant, s. awara larka, kuchagard. Truce, s. tawaqquf-i-jang, muhlat. Truckle, v. dabakna, sar-faro r. mutfa h. Trudge, v. pair ghasitna, rabar k. ahista chalna. True, a. sach, sacha, rast, yaqin, durnst, thik sadiq, wafadar. True-hearted, a. saf-dil, sadiq, wafadar. ;
Truly, ad. sach-much, ba-rasti, fil-baqiqat, waqif, yaqinan. Trumpet, s. turiu, slngha, nafir, qarnai.
TUR Trunk,
Turn, Turning,
s. jarwat, peri, tana-i-darakht, saq; badan sanduq; sund, khurtum. Trust, s. itiqad, itibar, itimad, tawakkul, asra ; qarz zimma, hawala amanat, Trustee, s. amanat dar,amin,zimma-dar. Trusty, a. imandar, wafadar, diyanatdar. Truth, s. sach, sachai, rasti,durusti,haqiqat, sidq, sadaqat, wafadarf. Try, v. jauchna, azmana, azmaish k. imtihan k. ; koshish k. sai k. tajriba k. tajwiz k. taftish k. adalat k. ;
;
;
;
|
s.
;
;
v.
girna, gir-parna, pachliar-
khana; lotna, galtan k. kalla-bazi k. Tumble, s. lotan, patkan, uftadag-i. Tumour, s, warm, ainas, phora, dumbal, gumra. Tumult, s. balwa, bakhera, halchal, kharbari, danga, hangama, gul-gula, dagdaga, ashob. [taraunum. Tune, s. sarod, nagma, ahang, tarana, Tune, v. alapna, awaz milaua, ahang k. hamsaz k. [damsa/. :
a.
Tuneful,
Turban,
*.
a.
khush-awaz, khush-ilhan,
pagri, dastar, sarband, chira. gadia,garha,mukaddar, aluda.
Turbid, Turbulence,
iz-tirab, khalbali, fitna-
s.
;u>gezi, fasad.
Turf, char, chakta, chapra, kulukh. Turkey, s. peru, fil-muig; Kiini. Turmeric, s. haldi, pitras, zard-chob. Turn, v. phirna, pliirana, ghumiia, ghuinana, daur k. chai-kh mama ya d. s.
;
rasn'f'k. tabdil k.
na
;
;
badal-jana, palat-
ultiiiiii,
sar-nigun k.; tab-
ulatiui,
khata hojana ; hona, hojana; mutawajjih h. nazr k. fikr k. andesha k. away or off, ma/ul k. a/1 dil-i-taraf k.
;
;
;
k.
; bartar;if-jana, kiiuiro liojana hurk, phir jana, pher d. jane n;i d. nialirujn k. ; over, soinjnia, tusiini ;
;
k.
;
from, chhorua banana.
phirausi
uikalua
;
;
;
out,
;
TuHle, s. kachb.ua, saiig-pusht ghughu. Turtle-dove, s. ghughu, fakhta, qumri. Tusk, s. bara dant, khang.
;
[ainchna larna. tanna, khasotna, tarbiyat, talim parwarish.
3
kho, taba, ravish ; wajh. Turnip, s. shalgam. [zalalat. Turpitude, s. badzatf, ruswaf, khabasat, Turret, s. kangura, minar, burj, kakh.
Tube, s. phonphi, chhuehhi, nai, nae, Tuesday, s. mangal, si-shamba. [tonti. Tuft, s. guchchha, jhundi chonda, turra, kalgi. Tug, v. khainchna,
s.pher,ghumao.gardish;pech, girda-gird sair, gasht ;
"^
tabdil, tagir, inqilab; fursat; naubat, daur-i-zaraan ; surat, shakl ; mizaj,
;
Tuition, Tunable,
TWO
162
|
Tusked, a. dantail, khangail. Tutenag, s. tamchini. Tutor, s. ustad, muallim, ataliq. Twain, a. do, donon. [hat, tantana.
Twang, Twang,
harhari, tantanahat, pinpinatankorna, tantaiiana, pinpina. Tweezers, mochna, muchina, chimta. s.
v.
s.
barhwan, dwadasi. barah, duwazda. Twelvemonth, s. barah-mas, baras, Twelfth,
a.
Twelve,
a.
Twenty,
a. bis, bist, kori.
sal.
[martaba.
Twice, ad. dobar, dobara, do-dafa, dos pallo, dali, shaklicha, karil. Twilight, s. (morning, ) shafaq-i-sabahi, fajr; (evening.} shafaq-ul-gurub, sar-i-
Twig,
sham, nima-sham. Twin, s. hamzad, tauam, juft. Twine, s. sutli, resinan pech, maror. Twine, v. baundiyana, marorna, pech khans, lipatna. Twinkle, v. timtimana, jhilmilana, jagmagana; palak marna,iuachkaua, matkana, jhapakna. ) s. palak, matki, jhapki,t nrTwinkle, fat, lainhu, lahza; timTwinkling, ) ;
timahat, jhilmilahat, lain a Twirl, v. phirana, ghuinna, c-harkh d. Twist, v. ainthna, nij.rorna, nuir:, machorna, tab d. pech d. maror khana. Twist, s. aintli, manr, pech, tab; siit. :
Twit,!;. tana
Twitch,
yamehna
v. nijohtna,
ni.-irna.sui'/.ainshk.
khasotna, chhinna,
ihiitakna. Tuitici-,
r.
clifnchoii k.
du
chauchau
k.
by two, do-do hokeand a half, arhai ; fold, do-guna, do-chuud.
Two,
a.
do,
;
UNA Typo,
nishan, alamafc, naqsha, tamsil
s.
;
clihape-ke harf, chhap. Typical, a. alamati, dall, kinayadar. Typography, s. chhapa-gari, chhapne-ka fann. [tm. Tyrannical, a. zalim, zalum, zulmi, sitazalim h. sitam v. zulm k. k. Tyrannise, zabardasti k. [jaur, jafa. s.
Tyranny,
s.
Tyrant,
zulm, sitam, zabardasti, jabr, zalim, sitamgar, zabardast, [shagird.
jabir, jafakar.
Tyro,
nau-amoz, nau-sikh, mubtadi,
s.
Ubiquity,
s.
bat, akhiri tajwiz.
Ultramarine, a. .samundar-par-ka. Ultramarine, s. ek qism-ka nilarang.[gf. Umbrage, s. chhaya, saya bezari, khafaUmbrageous, a. saya-dar, chhanhara, jhandula. [tri. Umbrella, s. chhata", chhati, chhatr, chha;
Umpire,
s.
salis,
miyan-dar, darmiyani,
munsif. a.
Unable, natawan, be-maqdur, na-qabil. Unacceptable, a. na-pasand, na-manzur, na-khush-ainda. [akela. Unaccompanied,a.be-suhbat,be-hamrah, Unaccomplished, a. na-kamil, na-tamam, na-pura hua. Unaccountable, a. be-hisab, aql-se bahar, mumtana-i-bayan.
Unaccustomed,
mal
;
;
dil.
[muawinat. Unaided, a. be-madad, be-yari, gairUnalterable, a. na-mumkin-i-tabdil, bilatagaiyur.
Unanimity,
[yakjihati. s.
hamdili, ittifaq, yakdili, Unanimous, a. hamdil, yakdil, yakjihat, hamsaz. muttafiq, [radd. Unanswerable, a. la-jawab, la-kalam, laa. be-bak, be-khauf, nidar. Unappalled, Unappeasable, a. na-tasfiya-pazir, be-
na-laiq, na-munasib.
haziri-naziri, haisiyat.
than, khiri, levva, pistan. Ugliness, s. bad-surati, zisht-ruj, zishti, bad-shakli, qabahat. Ugly, a. bad-surat, zisht-ru, zisht, badshakl, karih. Ulcer, s. qarha, resh,nasui-, bandar-khat. Ultimate, a. akhir, akhiri, pasin. Ultimately, ad. akhir, akhirash, akhir-uls.
amr, aqibat. Ultimatum, s. akhir
Unaffected, a. na-sakhta, be-riya,haq{qi; na-takallufmizaj gair-inutaassir,sang.
marhamat, sang-dil. Unapproved, a. na-pasand, na-manziir. Unapt, a. na-tezfahm, kund, nn-qabil;
U.
Udder,
UNB
163
a. be-rabt,
gair-musta-
nau, naya.
a.
hirs.
[yari.
Unassisted, a. be-madad, be-dastgirf, beUnattainable,a. na-muyassar, na-yab,beqabu. [rab. Unattempted, a. na-azmuda, na-mujarUnattended, a. be-sawari, jarida, akela. Unauthorized, a. be-hukm, be-sanad, beraza.
Unavailing,
a.
be-faida, na-bakar, la-
hasil.
[radd.
Unavoidable, a. mumtana-i-ijtinab, laUnawares,aii. nagahana,nagah, yakayak.
Unawed, a. be-bak, bc-haibat,be-takrim. Unbecoming, a. na shaista, na-sazawar, gair-rnuwafiq, na-laiq, na-zeb.
Unbegotten, a. na-maulud, ajanit. Unbelief, s. be-dmi, be-fmani, kufr. [qid. Unbeliever, s. be-din, kafir, gair-muataUnbiassed, a. be-inail, na-tarafdar, apachh. [ya. Unbidden, a. be-dawat, be-talab, anbulaUnblaraable, a. be-gunah, be-khata, beaib, la-jurm,
Unacquainted, a. na-waqif, be-khabr na ashna, na-mahrarn. Unadvised, a. be-salah, be-tadbir, namuuasib, gustakh.
;
[tha.
be-hathyar, be-silah, nihatUnascertained, a. na-malum, na-tahqiq, gair-maruf. [laya. Unasked, a. be-talab, na-khwasta, anbuUnaspiring, a. be-himmat, be-hausila,be-
Unarmed,
Unblemished, Unblest,
a.
a. be-aib,
[dag. be-ruswai, be-
na-mubarak, na-khujista,
mahin.
Unblown,
a. na-shigufta, ua-khila.
UNO Unborn,
a. na-paida, na-zada,
ainda.
anjana
;
i
[fash k.
Unbosom, v. asrar kholna, raz kahna, Unbought, a. na-kharida, anmoK Unbounded, a. be-hadd, be-nihayat. be-
-
shuman [shokh. Unbridled, a. be-lagam, be-zabt, be-qaid, be-biraa. na-biradar-asa, Unbrotherly, darana. [maglub. a. Unbroken, na-shikasta, antuta; naa. Unburied, na-madfun, angara.
,
I
;
;
la-zawal.
Unchaste, a. na-pak-daman, fahish,shahwat-parast.
Uncircumspect,a. be-khabar, be-tadbir,
s. (paternal,) amm, ammu, cha(maternal) khal, cha, chacha. kaka khalu, mamu, mama ; phupha. [da. Unclean, a. na-saf, n-pak, chirkin, alu;
Uncleanness, s. na-safi, na-paki, alaish [safla. gunah. Uncleansed, a. na-saf kiya hua, na-muUnclothe, u. kapra utarnsi, nanga k. Unclouded, a. be-abr, saf, kushada, nurani.
[jamal. be-nazakat, na-zarif, bcUncomfortable, a. na-khush, ua-mu\va [la, anokh. fiq; bc-aram.
Uncomely,
a.
Uncommon, a.
nadir,
kamyab,
ajib,
nin'-
Uncompact,a.na-paiwasta,na-ba8ta,zaif. Unconcerned, a. bc-punvn, bc-fikr, bcb< garaz, na-hissa-dar, sang-dil, a, na-sabit, nu-tasdiq, bc-
Unconfirmed, isbat.
nanga
k.
Undefiled, a. na-aluda, saf, pak, parsa. Undefinable, a. na-tashkhis-pazii-. namumkin-i-bayan. baiyan. Undefined, a. gair-mushakhkhas,na-Tnn. a. Undeniable, la-radd, gair-itiraz, na-
Uncharitable, a. na-sakhijtangdastjbadkhwah, aib-jo, durusht
galiz.
[harna,
Uncover, v, kholna, sarposh uthana. ugUncreated, a. gair-makhliiq, na-afrida. Unction, s. malish, mas'h* Uncultivated, a. gair->abad, na*mazru, wiran be-tarbiyat, na-tarashida. Uncut, a. ankata, nfi-bunda, pura. [baz. Undaunted, a. be-bak, diler, dilawar, janUndecaying, a. na-zail, be-zawal, namaqsur. Undeceive, i. kan ya ankhen kholna, khabar sahih d. khata rafa k. Undecided, a, na-muqarrar, gair-infisal. ;
a. na-malum, mashkuk gairmuqarrar muzabxib, mutaraddid. Unchangeable, a. be-tabdil, la-tagaiyur,
Uncle,
Uncouth,a.be-aslub,na-tarashidajbhon* da.
kalluf-mizaj.
gafil. [khulq, gustakh. Uncivil, a. be-adab, bc-maruwat, badUncivilized, a. be-tarbiyat, na-tarashida,
Unconnected, a. na-pai\vasta, be-lagao, be-ilaqa, be-musharakat. [hur. Unconquerable, a. gair-maglub, na-maqa. Unconscionable, be-iman, bad-diyanat; na-munasib. [muruwat. a. Uncourteous, be-adab, bad-khulq, be-
'
Unburnt, a. na-sokhta, anjalzu Unbutton, v. ghundi kholna. Uncaught, a. na-girifta, anpakra. Unceremonious, a. be-takallufat, na-taUncertain,
UND
164
[kam-
qabil-i-inkar. |
Under, pr. niche, talej.zer, fai*o tabi Undergo, v. uthana, kinchna, sahna, bardasht k. khana. Underhand, a. chhipa, mukhff. ;
ad. chhipa-chhipi, dar-par-
Underhand, da,
;
niliani'.
s. zerdast, karguzar, kamera. Undermine, v. suranp: dauranji ya juariui, sendh niarna, naqab k. chhipa-chhipi
Underling,
;
dusliiinui
li.
jiir-katna.
Undermost, a. sab-se nicha, zer-tar. Underneath, a. niche, taU>, /or, dar-zer. Underpart, s. tala, nichi taraf, ru-i-/.or. Underrate,u. kam qimat thahrana,chliota ya haqir janna. Understand, v. samajhna,daryaft k. bujhiia,
jainia,
malum
C mid-standing,
..
k.
daryaffc,
samajh, bujh,
aql, fjilini, idi-ak..
Undertake, v. uthana, hath lagana, bhar 1. ]>;ion dalna, mubasliarat k. azinuit r. shuru k. ; (jabul k. qaul-o-qarar k.
UNE
Undertaking, 5. mubasharat, sai, qasd, a/iniat kam, kar, muamila, araal. Undervalue, v. kam-qimatya kam-qadar janna. hiqarat r. chhot;i ya halka janna. ;
Underwood,
s.
jhar, jhari.
Unequal,
a.
na-hamwar, na-barabar n5* ;
gair-muwafiq, na-qabil. Unequivocal, a. na-maslikiik, saf, zahir. Unerring, a. achuk, be-khata, nishan andaz muqarrar, yaqin. [n;i-lazim. Unessential, a. na-zarur, gair-muhimm, Uneven, a. na-barabar, na-hain\var, un cha-nicha be-ain, khilaf-i-dastur. laiq,
;
Underwriter, s. bima-wala. [insaf. Undeserved, a. gair-wajib, na-haqq, beUndeserving, a. na-laiq, na-sazawar, namustabiqq. [bhola. Undesigning, a. be-riya, be-garaz, sadiq, Undesired, a. na-khwasta, na-matlub, an-chaha. Undestroyed, a. na-makhrub, na barbaddiya, be-zawal.
Undetermined, a. n a- muqarrar, gairmuaiyan mutaraddid, do-dila. Undigested, a. gair-munhazm, na-guwa;
rida
UNF
165
na-murattab, be-intizam. Undiminished, a. na-kasta, gair-maqsur,
;
Unexampled,
a.
be-misal,
la-'sani, ajib.
Unexceptionable, a. na-qabil-i-istisna, be-khata, be-gunah. [tawaqqi. Unexpected, a. nagahan, ekaek, na-rnuUnexpectedly, ad. nagah, yakayak, bilaummed. [na-malum. Unexplored, a. na-azmuda, na-mujarrab, Unextinguished, a. na-muntafi, anbujha[abadi.
ya.
[na-daryafta.
Unfading,a. na-zail,bc-zawal, na-afsurda, Unfair, a. na-rast, be-iman, hilabaz. Unfaithful, a. be-wafa, bad-ahd, bad-
Undiscerned, a. an-dekha; na-malum, Undiscerning, a. be-basirat, be-tamiz, be-taammul. Undisciplined, a. be-zabt, na-muallim be-qawaid, nn-jang-azmuda. Undiscovered, a. an-dekha, na-malum, gair-makshuf. Undisguised, a. be-libas, be-parda, be-
qaul na-pak-daman. [achalan. Unfashionable a. nfi-rawaj, be-dastur, Unfathomable, a. atha, athah, bc-tah, amiq. [mihrban. Unfavourable, a. na-muwafiq, khilaf naUnfeathered, a. be-par-o-bal. Unfeeling, a. be-dard, be-rahm, sang-dil. Unfeigned, a. be-riya, sadiq, haqiqi, na-
;
aiii^liata, piira.
;
riya, saf, kliula, bhola, sidha.
[asuda.
Undisturbed, a. be-harakat, n&-muztarib, Undivided, a. gair-maqsum, be-taqsfm. Undo, v. an-kiya k.,kharab k. bigarna; kholna. [kharab tabah. Undone, a. ankiya, na-sakl)ta,nB-tamam; Undoubted, a. be-sliubha, muqarrar, yal"iidi-ess, v. papra utarna. [q 111 Undulate, v. lahraua, hilkorna, hilorna, mauj-zan h. [zani, tamauwuj. Undulation, s. lahrahat, hilkor, maujUn dutiful, a. na-inutia, na-farman-bar-
dar, sarkash.
[ranj.
Uneasiness,
s. be-aramf, iztirab, azar, be-aram, muztarib, be-chain, j-anjida. [muattal. Unemployed, a. be-Hr, na-mashgul, Unenlightened, a. gair-munauwar, be-
Uneasy,
a.
tarbiyat, jahil, na-dan.
Unenviedja. ua-mahsudjna-rashk-angez.
;
;
sakhta.
[malum.
gair-mahsus, na-daryafta, naUnfettered,a.be-zanjfr, khalas; be-qaid. Unfinished, a. na-tamam, ua-kamil. Unfit, a. na-muwafiq, na-munasib, nalaiq, na-shaista, na-qabil. [addid. Unfixed, a. be-qarar, na-paedar, mutara. Unfledged, be-par-o-bal, geda. Unfold, v. kholna, farsh k. zahir k. ashkara k. batana, samjliana. [malum. Unforeseen, a. na-peshdida, na-dida, naUnfelt,
a.
Unforgiving, a na-bakhshinda, be-rahm, be-shafaqat. Unformed,a.anbana,na-sakhta,be-shakl. Unfortified, a. be-sadd-o-burj, be-hissar,
be-panah. Unfortunate, a. bad-bakht, bad-nasib,
kam-bakht, be-daulat. Unfounded, a. be-isbat, be-thikana, batil, behuda.
UNI Unfriendly, zaj,
na-mihrban, na-ashnami-
a.
be-dosti.
Unfruitful, a. aphal, aphalaban, na-baromand, be-samar, be-faida.
kholna, udherna, pasarna. Unfurnished, a. be-asbab, be-saz, naUnfurl,
v.
arasta.
Ungarnished,a.be-araish,be-zeb-o-zinat.
Ungenerous, a. bad-andesh, bad-khwah, be-faiz, tang-chashm. Ungenteel,a. na-khush-akhlaq, be-admiyat, na-zarif, na-sliaista.
[kholna.
kamarband
kamar
v.
Ungird, Ungodliness,
kholna, na-khuda-tarsi, be-dini,
s.
hid.
ilhad.
Ungodly, a. na-khuda-tars, be-din, mulUngovernable, a. sarkash, munhzor, nahukm-pazir. Ungrateful, a. na-shukr-guzar, na-sipas, kafir-i-niarnat, nimak-haram. Ungrounded, a. be isbat, batil, behucla. Unguarded, a. be-lihaz, gafil, be-tamiz,
be-khabar.
[dhab. na-maqul, na-muwafiq, bena-khush, na-shad, dil-tang, dukhi. [mariz, bimar. Unhealthy', a. be-aram, na-tandurust, Unheard, a. an-suua, na-shanida, gair-
Unhandy, Unhappy,
a.
a.
niasrmi; be-dastiir, be-ai'n.
Unholy, a. na-pak, na-muqaddas, haram. Unhorse, r. ghore-se girana ya gira d. Unhospitable, a. see Inhospitable. [kash. "nhiimbled, a. na-farotan, mafrur, sai Unhurt, a. be-chot,be-zakhm, be-sadma, 1
I
be-nuqsan. Unicorn, gairida; ek qism-ka, janwar. Uniform, n. cksan, yaksan, barab;ir, ckclaul, yak-rang, hamwiir haniahang. Uniform, s. baua, sipahi ka poshak. .s.
;
s. eksani, ekrangi, burabarf, bailianicsha. mel, muwafaqat. t'niforrnly, ad. melso, eksani-se, bara-
I'jiifonnity,
[
Unimaginable,
a. be-qiyas,
\var.
;
ua-mutasau[na-xaif.
Tii impaired,
a.be-kam-o-kast, be-zawal, Uninformed, a. na-wiujit', be khabar, nad;in, na-inualhuii.
UniuhabiLi'd,
a.
UNL
168
nu-abad, gair-mamur.
[nadan. Uninspired, a. na-mulham. Uninstructed, a. na-muallam, be-talim, Unintelligible,a.be-samajh,na-daryafta, na-qabil-i-fahm, behiida.
[hissa-dar.
Uninterested, a. be-garaz, be-alaqa, naUninterrupted, a. na-maqtu, bila-fasila, bila-naga, daimi. [laya. Uninvited, a. be-dawat, be-talab anbunaa. na-khush, Uiiinviting, na-pasand,
maqbul. Union, s. ittihad,
ittifaq, yaganagi, paiwastagi, mel, jor, jog. s. ham-awaz, ham-saz, ek-sur. Unit, s. ek, ekka, ekan, wahid. Unite, v. milana, jorna, satana, lagana, wasl k. paiwasta k. muttafiq k. ; railna, ek h. satna, lagna. United, a. muttahid, muttafiq, ek-dil, mila-jula, paiwasta. Unitedly, ad. niilke, ek-dili-se, ba-ittifaq. Unity, s. ekai, yaktai, yaganagat, ahdiyat, tauhid, wahdat. Universal, a amun, kulli, mutlaq, jami Universality, s. uinumiyat,kulliyat, jum-
Unison,
lagi,
hamagi.
[o-ju/,\vi.
Universally, ad. bil-kul, bil-jumla, kulliUniverse, s. dunya, jahan, alum, kiialq[ullah. University, s. madrasa azim.
Unjust, a. na-haqq, be-dad, be-insaf, gair-wajib zalim, jafa-kar. ;
Unjustifiable, a. na-qabil-i-muaf, niunikin-ul-ibra.
Unkind,
a.
irairi
ahm.
na-mihrban, be-shnfaqat. br-
Unkindness,s.na-inilirbani,bo-shaf'a(iati. Unknowingly, ad. m-danista, anj;uu>.
Unknown,
a.
na-malum, na-maruf, anja-
na, be-gana.
Unlade, v. a. bojh utarna ya nikalna. Unlawful, a. khilaf-i-shara, lui-liuqq, narawa, nii-jniz. haram. Unlearned, a. na-khwaiula, jahil, ansikh. I'nlcss, ad. agar-na,
bagair,
\vayar-na, inagar,
ilia.
Unlettered, a. na-klianda, jahil. [hukm. I'liliconsed, a.
I'ulikc,
be
ij:i/.at,bt'
na-nui\v;ifi(|.
mushnbih, mukhtalif.
]>ar\vana. in--
na-yaksan.
irair-
[gklib.
Unlikely, a. gair inaqul, be-ihtitual, ua-
UNO Unlimited, 11 ill
be-hadd, na-mahdud, be-
a.
Unload, u. bojh utarna ya nikalna. Unlooked-for, a. nagahan, yakayak, bila-
ummed.
[ban.
Unlovely, a. na-aziz,na-pasand, na-mihrUiilucky, a. kam-bakht, bad-bakht, badnasib. v.
Unoffending,
a.
be-gunah, bc-khata, na-
mu/.irr.
ay at.
Unman,
UNQ
167
namard
k. be-dil k. dilgir k.
Unmanageable, a, be-lagam, sarkash, bezabt.
[dil.
Unopened, a. ankhula, na-kushada,band. a.
Unoperative,
na-karsaz,
na-kargar,
gair-muassir.
[azad.
Unopposed, a. be-muzahimnt, bc-k]iil;if, Unorthodox, a. na-mutadaiyiii.gair-r;'isliUnpack, v. gattha ya basta kholna. [id. Unpaid, a. acla nahin hua, anpata. Unpalatable, a. be-maza, bad-maza na;
pasand.
Unmanly, a. na-mardana, na-mard, beUnmannerly, a. be-adab, bad-khulq. Unmarried, a. an-byaha, be-nikah, mu-
Unpardonable, a. gair -wajib-ul-afu, bakhshne-ke laiq nahin. [na-ma/ur. Unpardoned, a. gair-inuaf, na-inagfur.
[zahir k.
Unperceived,a. andekha,na-dida,chhipa ;
jarrad.
Unmask, v. bhes badalna, burqa utarna, Unmeaning, a. be-mani, behuclu. Unmeasurable, a. be-andaza, be-liadd, Unmeasured, a. ) be-nihayat, beshumar, be-hisab. ")
Unmerciful, a. be-rahm, be-shafaqat, bedard, sang-dil.
Unmerited, a. na-laiq, na-saza,gair-wajib. Unmindful, a. be-khabar, be-lihaz, gafil. Unmingled, a. ^ na-ameklita, be-ameUnmixed, a. ) zish, anmel, saf, sirf. Unmolested, a. gair-muztarab, be-khalish, achhir.
na-daryafta.
Unperformed,
a. ankiya, na-pardakhta. Unphilosophical, a. khilaf-i-hikmat. Unpitying, a. be-rahm, be-shafaqat. Unpleasant, a. \ na-kliush, nsi-pasand, Unpleasing, a. J na-dilpazir, na-khush-
aqand, gair-latif. [kash. Unpliant, a. be-lachak, kara, sakht, sara. anchasa. Unploughed, anjota, [rashida.
Unpolished, a. be-jila, be-saiqal na-taUnpolite, a. bad-akhlaq, be-adab, na;
zarif.
Unpopular,
[amm. a. na-hardilaziz, be-itibar-i-
Unmoor, v. langar uthana, jahaz kholna. Unmortgaged, a. na-marhun, gair-mur-
Unpractised, na-maniul.
Unmoveable,a. see Immoveable. [tahan. Unmoved, a. paedar, qaim bai'qarar, sabit-qadam na-khashmnak be shafaqat, be-rahm. Unnatural, a. khilaf-i-tabiat, khilaf-i-
Unprecedented,a.be-namuna,be-tamsil, Unprejudiced, a. gair-mutassib, na-jf'mib-
;
;
zat
;
shadid, sharir.
;
Unnecessary,
a. la-zarur, na-lazim, gair-
muhimm. Unnerve,
v. zaif k.
Unnumbered,
a.
kamzor
k.
;
dilgir k.
angina, be-shumar, be-
hisab.
na-muta, na-manna-hua, Unobservable, a. an-dekhau, na-didani. Unobserved, a an-dekha,na-dida,chliipa.
Unobeyed,
a.
a.
na-azmuda-kar, na-dida; [be-rnamiil.
dar.
[fikr.
Unpremeditated, a. be-peshbandi, beUnprepared, a.na-tayar, iia-arasta; gairmustajdd, na-kamar-basta. [khaslat. Unprincipled, a. bad-x.at, bad-niyat, badUnprofitable, a. be-faida, be-nafa, gairmufid, la-hasil. [bad-bakht. Unpropitious, a. gair-musad, na-musaid,
Unprotected, a. be-himayat, na-maht'iiz be-panah, be-saya. a.
Unobtainable,a.na-yaftani,na-inuyassar, na-Lasil-shudani.
Unprovoked, Unpublished, a. na-mashhur, iia-zahir na-chhapa gay a.. Unpunished, a. be-saza, na-muazzab.
Unoccupied, a. gair-mutasarraf, na-maq-
Unqualified,
biiz
j
na-inashgul, muattal.
qabil.
a.
;
be-chher, be-insaf.
;
na-mu\vaiiq, na-laiq, na-
TINS Unquenchable,
mumtana-ul-itfa, na-
a.
bujhan-har. Unquestionable,*!, bila-itiraz, be-shubha, [hall k. muqarrar. Unravel, v. suljhana, kholna, udherna, Unread, a. na-khwanda, be-talim, an-
praha.
[bej*
>
be-itidal.
Unreasonable, a. na-maqul, gair-wajib, Unreceived, a. na-yafta na-qabul, na;
pazir-rafta.
Unrecompensed,
a.
see Unrewarded.
na-milaya-gaya, be-fcasfiya, na-ham dil. [muftadi. Unredeemed, a.an-bachaya, be-fida,gairUnreflecting, a. be-lihaz, be-tadbir, gafil. Unregarded, a. na-mana-hua, be-itibar na-dida, andekha. [sang-dil.
Unreconciled,
a.
;
Unrelenting, Unrepenting,
a. a.
be-shafaqat,
be-rahm,
bepashimani, na-tauba-
kar, gair->-mutassif'.
Unreproached, a. na-mazmun, be-malamat, be-dushnam. Unreserved,
[qaid. Unrestrained, a, be-lagam, be-zabt, be-
Unrevealed,a.na-makshuf,gair-manshur, na-ashkara.
Unrevoked.a.gair-mansukh,na-mardud. Unrewarded, a. be-ajr, be-muzd, be-jaza, be-saza.
Unriddle, v. kholna, hall k. samjhnna. Unrighteous, a. na-rast, gair-salih, benekokari. [gunah-kari.
Unrighteooaaeu,
s.
bad-kari, na-rasti,
I"iirij)e, a. na-puklitn, kacliclu'i, kham. Unrivalled,a. be-nazir,be-misal,yagana; be-raqib. Unroll, v. udhorna, kliolna. Unruffled, a. be-i/.tii-ib, sakin; sunsan. Unruly, a. be-lagjini, bc-z:ibt, sarkash.
Unsafe,
a.
na-amin, be-salamat,
nak.
[tahhar,
kliatai--
Tia-jtnk. Unsanctified, a. nsi-niui|al(las, L'air-iruiUnsatisOed, a. na-razi, ua-asuda khatir,
na-khatir-jania.
UNS
168
Unsatiable, a. see Insatiable, [pazfra. Unsatisfactory, a. na-saz, na-sawad, na-
Unsavoury, a. be-maza, be-lazzat. Unsay, v. bat pherna ya ultana. Unsealed, a. be-rauhr, khula. [se bahar. Unsearchable, a. taftfsh-se bahir,tahqiqUnseasonable, a. be-waqt, be-gah, be-ja, na-laiq.
[rnaqul.
Unseemlyj a. na-shaista na-saza, naUnseen, a. andekha, na-dida, gaib. Unserviceable, a. na-bakar, na-mufid, na-kara, na-kam. Unsettled, a. be-qarar, na-sabit; na-
muqarrar, gair-muaiyan. Unsevered, a, gair-munqati, paiwasta.
Unshaken,
a.
muztarib.
andola, be-jurabish gair[se nikalna. ;
v gilaf-se khainchna, miyanUnsheltered, a. be-panjih, be-saya, behimayat.
Unsheath,
.
Unshod, a. nange-panw, be-nal. [shi'da. Unshorn a. ankatra, an munda, na-taraUnsightly,a.bad-numa,bad-sfirat,karih. a. na-waqif,na-kar-azmuda, Unskilful, Unskilled, ) na-shinas, be-hunr, be-aql, "i
na-rasa.
[nishin.
Unsociable, a. na-ashna-mizaj, khalwatUnsold, a. na-farokhta, an-bika. Unsoldier-like, a. na-jawan-mard, nasipah-ana. Unsolicited, a. na-darkhwasta, be-istida. Unsolicitous, a. be-par\va, be-undoslia. Unsophisticated, a. be-amezish, klu-ilis?;
[khwasta.
be-riya. a.
Unsought,
Unsown.
an-khoja, an-manga, na-
a. :ui-l>oa, irair-ma/ru.i.
!
raijn'r.
1
Unspeakable a. na-gnltani, na-qal>il-iUnspent, a. na-masruf, na-mabzul nainanda ,
;
a.
Unspotted, I'lisiMldc,
Unsteady, Unstring,
^ S
v.
I'lisulidiii-d,
a.
be-dag, be-aib, pak. be qarar, na-paedar, be-
qiyaTn,na-s:ibit,,chanrhal. kholiia, utarna, bo-tar k. a,.
HH mnglub. na-maqhur.
Unsubstaniial, bo-wnjud fani. Unsuccessful, a. na-kamyab, be-maqsad, na-mura'l. [nmnasib. Unsuitable, a. na-muwafiq, na-laiq, na.
;
UNW Unsupported, ri,
URQ
ba-umud
a.
be-madadga-
;
a.
Unsusceptible,
Unsuspected,
a.
na-maznun, gair-muh[be-?shakk.
Unsuspecting, a. be-guman,be-maz;um;i, a. na-ram, surkasli, wnhshi. Untasted, a. anchakha, na-chashida. U in aught, a. na-muulluin, be-talirn, na-
Untamed,
khwanda, Unterrified, a. be-bak, be-parwa, nidar.
Unthankful, a. na-shukr,na-haqq-shinas, na-sipas. a. be*fikr,
be-andesha,
gafil.
Unthought of,a,na-andeshi'da,ua-gahani. Untie,
v.
kholna, aqd kholna ya hall
k.
Until, ad. jabtak, jablag, ta, hatta,
Untimely, a. be-waqt, be-zaman. Unto, pr. ko, ke-tain. Untold, a. ankaha, anbola be-shumar. Untouched, a. anchhua, naTraamsus ; be;
shafaqat, sang-dil. a. ziddi, sarkash, zahim, mukhalif.
Untoward,
nn-manda, athak.
a.
a.
nii-khush-nyand, na-pi^r sand, na-maqbul, iia-kkush. [mar.
na-pazir, na-?qabil.
tamal.
Unthinking,
Unwearied,
Unwelcome,
be-yarf.
magra mu;
[kash.
Untractable, a. be-zabt, be-lagam, sarUntried, a narazmuda, g-;iir-imijarrab. Untroubled, a. be r iztirab, na-ranjida, asuda-rhal.
Unwell,
a.
na-saz, sust,
manda,
alii, bi-
nargawara, na-khushguwar, na-muwatiq. [aclial. Unwieldy, a. bhari, giran, wazni, azim, a. Unwilling, na-razi, narkhush, be-dil,
Unwholesome,
a.
be-.irada.
Unwise, a. ntUdan, be-aql, be-waquf. Unworthy, a. na-saza, na-shaista, nalaiq, be-qadr. [gi. Unwoi-thily, ad. be-isazawari, be-rshaistaUnwritten, a. anlikha, na-navishta. Up, pr. upar, par, bala ; khara, utha, jaga, Up and down, nicha-uncha, jahan-tahan. Up to, tak, talak, la.i?, ko, ta, hatta, bhar. Upbraid, v. sarzauish k. malamat k. meh-
na mania. [sambhalna. Uphold, v. uthana, thambhna, dharna, Upholder,s.unida,rukn,pusht,madadgar. Upholsterer, s. asbab-bechnewala. Upland, a. unchi-zamin, pahay. Uplift, r. uthana, charhana, uncha k. Upon, pr. upar, par, upare, bala. Upper, a. uparla, balatar, bartar, ala. Uppermost, a. sab-se uncha, bahi-tarin. UprightjCt. kaara,sidha, rast, salih,s;idiq,
nek. [sadaqat. Uprightness,s. kharai, sidhai, rasti,salah, hank 5. Uproar, pukar, dhum-dham, gulgapara, gauga, hangama. v. ultana Upset, ya ulatna, zer zabar k.
Untrue, a. na-rast, jhutha be.wafa. Untruth, s na r rasti, jhuth. Untutored, a. na-muallam, be-talim. Untwist, ^ v. udherna, suljharia, pech Untwine, ) kholna, hall k. Unusual, be-qaida, be-dastur, be-riwaj, gair-mamul. [taqrir. Unutterable, a. na-guftani, na-qabil-ia. Unvanquished, na-rnaglub, ajit. Unvaried, a. be-tabdil, be-tagaiyur, gairmntalauwin.
Upstart, barhi.
v. be-hijab k. be-parda k. zahir k. Unviolated, a. na-mazlum ; na-mansukh,
Urbanity,
;
Unveil,
antuta.
Upshot, s. anjam, natija. [ya h. Upside, a. upar-ki taraf, bala. Upside down, ad. ultapulta, tale-upar, zer-zabar, tah-o-bala, sarnigun. s. nau-daulat, kal-ka admi, nauad. upar, bala, faraz; ziyada.
Upwards,
s.
muruwat, khush-akblaqi,
zarafat.
Unwarily, ad. be-khabari-se, gafilan.
Unwarrantable,
a.
na-qabil-i-muaf,mum-
tauna-ul-ibra.
Unwarranted,
a. be-ijazat,
[wajib.
be-sanad, gairIJnwary, berihtiyat, be-khabar, gatil. a. Unwashed, andhoa, ua-shusta, na-saf. a.
Urge,
v.
taqaza k.
ba-jidd h. targib d.
;
takid k. ibram
k.
hankna chalana; lalchana, ;
Urgency, s. taqaza, zururat, sakhti, tangi. Urgent,
himm.
a.
inutaqazi, zurur, lazini, ruu-
VAG Urine,
VAR
170
peshab, baul, shash, mut. surahi, abrez, dalo; guldan, sa-
s.
Vague,a. na-muqarrar, gair-muaiyan,be-
todan.
Vain, a. be-faida, batil, be-mani, behiida, abas; lafzan, khud-farosh, khud-bin, khud-rae. Vainglorious, a. lafzan, kallazan, shekhi-
Urn,
s.
qarar.
s. suluk, harakat; chal, chalan, ravish, 1'awaj, rasm, ain, dastur. Use, s. tajriba; amal, kam ; istimal: adat,
Usage,
ain, ravish ; tasarruf, tamattu ; faida, nafa, darkar. Use, v. kam-men lana, chalana, bartna ; suluk k. ; istiamal k. marnul k.
kamka, bakar, faida-mand,
Useful, a.
rnufid, nafi.
[naqis.
Useless, a. na-bakar, na-kara, be-faida, Usher, s. ustad, khalifa; arzbegi. Usher, v. mulazimat ya mulaqat karana, lana.
darmiyan
Usual, a. chalan i,mamuli, murauwaj, raij. Usually, ad. aksar, beshtar, muwafiq-iUsurer, s. byaj-khor, sud-khor. [dastur. Usurp, v. chhin-lena, zabrrdasti-se ya na haqq tasarruf-men lena. s. na-haqq tasarruf, taddi, gasb, zabai'dasti. Usurper, s. dast-daraz, zabardast, gasib. [kam. Usury, s. byaj, sud-khori.
Usurpation,
Utility,
s.
faida,
manfat, nafa
intifa, sud,
nihayat, gayat, aqsa, bharUttei-, a. nihayat, tamam, akhir.[maqdur. Utter, v. talaflfuz k. kahna, bolua; bechna jari k. zahir k.
Utmost,
a.
;
;
Utterance,
s.
ad.
iv,
talaffuz, lab-o-lahja, guftar. sarasar, bil-kull, mutlaq,
karnilana, nihayat.
[intiha.
Uttermost, a. nkhir, aqsa, niliayat; Uxorious, a. zan-murid, zan-parast.
s.
j
baz; khud-numa. Vainly,ad.be-faida, abas, be-mani ; lafzani-se, ba-khud-faroshi. Valerian, s. billi-lotan, bilai-kand. Valetudinarian, s. alii, shikasta-mizaj, zaif-ul-bunyad. Valiant, a. diler, dilawar, bahadur, shuja. Valid, a. mustahkam, mazbut, durust, sahih, jaiz. [buti. Validity, s. durusti, sihhat, yaqini, mazValley, s. wadi, darra, nichan. [jaat. Valour, s. dileri, dilwari, bahadun, shuValuable, a. besh-qimat, qimati, giran-
baha ; aziz. [tashkhis. Valuation, s. taaiyun-i-qimafc, takhmina, Value, s. qimat, baha, mol, qadar. Value, v. mol thahraua, qimat taaiyun k. ankna aziz janna, itibar k. Valve, s. kewar, pat; sarposh. [posiini. Van, s. harawal, muhra, pesh-i-lashkar ; Vane, s. bad-numa, pharahra, dhajja. Vanish, v. kafur h. gaib h. jata-rahna, ;
ur-jana.
Vanity, s. be-hudagi, butlan, subuki, hawa-parasti khud-faro.shi, laf-gnzaf, ;
sliaikhi.
Vanquish,
Vapid,
khulu, khaln
s.
sat; gallat,
faragat, fur-
ilinial, inajhuli, bc-likri.
a. khali, tilii,
Vacant,
;
muattal; be-klia-
v.
khali
r
s.
^ .
'ml, y,
.s.
bapli. bukliar, l)aj)h;ira. gubar.
Variabli',
a.
be-qai'jir,
muiaaiyir,
)
>\
at.
khulu, khhla, khali jngali. jauf. [kuci :,wara.aul)asli,riii(l
iiiutalainviii,
na-pamiai.
VariaiicCjS. ikhtilat', iiiuiia/.aat. mukliala\'aria;ion, i, tabdil, tagaiyur, talnvil ; [btKja-laiiiuii.
utliana.
k.; chliorn:!, lu'itli
ii:\L-:i, i;itil, /.:uiinii-i-t';ir;iL,
Vacuity,
a. be-iua/.a, jtluka, sitha, b-
\':ij)oui-, s.
tasrif.
bar, galil.
Vacate,
fatah k. shikast d. magliib
Yanqnishedja mairlul),niaqhur, maf'tuh.
V.
Vacancy,
u.
k. torna, jitna.
;
saiyar,
lahar, inauj, khiyai, vvahm.
Yari.-i y.s.;r.
:i.Larali-ba-tarah,
raqam-raqam. i-,
ju'Ui,
mi
p,i
". iniiiafarriq,
gunagun,
mukhtalif, juda-
ranu-u-ruiiij;
;
I
VEN
takhfif k.
Vonial, a. wajib-ul-afu, mazur chhota. s. hani-ka gosht, gosht-i-ahii. nii'i/i. Venom, s. zabr, satiiiu, bikb.
taluhl k. iagaivur k.
\'(Mioinou8,
\irnish, Ink, raugan. ''arnish.u. Ink eharhana. n;ina
rangm
;
badal
/.
'ary.
k.
;
d. chik-
raugan
f.
nihayat. Vastly, ad. nihayat, gay at, ziyada. 'at, hauz, chahbacha. Vault, s. gumbaz, qubba ; tahkhana, ,--.
maqbara; kud, phand. kudna, phandna. [khi k. Vaunt, v. laf marna, laf-o-gnzaf k. sheVaunr, s. laf-x.aiii, laf-c-guzaf, shekhi. Veer, ,. pliirna, ghumiia, gird k. Vegetable, s. nabat, rustaui baqla, sabVault,
s.
chlied,
zabrf, siiritkli,
dud-kash
wai'.H,
;
zahr-di'tr,
nikas.
:
r.
i-uli
furokht, baia
[na
;
H;HHIII, ;
dliuni/har,
;
boclmri.
cbhorna, nikalna zaliir k. kahv. liawa d. badkashi k. Ventilator, s. bad-kash, bad-zan. Venture, v. himmat bandhna, qasd k. sai
Vent,
'assalage, ;>\ raaivati, rubjd:iri, grulami. Vast, a-, bara, azim, wasi ; bhari; balmt,
bhaunra
Vent,
a.
ishtihar.
guldan, abroz. raaiyat. tabular, asami.
zarf,
s,
'assal.
Venison,
[
cl.
rang-a-rang k. ya li. mukhtalii'h. badal jana, tafawat h. Tase,
VER
171
.
v.
;
ViMitilafo,
k tahauwur jokhim uthana.
k. dileri
dalna,
khatre-men
k.
[girau.
sai, qnsd; Venture, s. khatra, jokliim Ventui-esome, a. be-bak-o-parwa, diler, ;
Venus, Verb,
zuhra, nalnd.
s.
Veracity,
s.
s. fial
passive Verbal, a,
[janbaz. sachchaf, rasti,sidq,sa(!;H|at. ;
,
active
,
fial-i-mutaruldi
;
fial-i-majhul.
s.shiddat,hiddat,sakhti,tezi.
zabani, lafzi, munh bola; noun, ism-i-masdar. Verbally, ad. ba-zaban, ba-kalam lafzba-lafz, sukhan-ba-sukhan. Verbatim, ad. lafz-ba-lafz, sukhan-basukhan. [hariyala.
Vehenient,ashadidjSakht,tc7,tnnd,garm. ehicle, s.gari, sawari, markab.[baliana. r eil, 5. niqab, hijab, miqna, burqa; libas,
Verdant, a. sarsabz, tar-o-taza, hara, Verdict, s. fatwa, hukm, qaza, taj\viz, Verdigris, s. zangar, pitrai. [iufisal.
Veil, v. liijab k.
Verdure, s. sarsabzi, sabzi, tazagi, liarai. Verge,s.kinara.lab.hadd;chhari,qamchi. Verge, u. jhukna, dhalna, mail h. Verify, v. tahqiq k. tasdiq k. tashih k.
j
[o nama k. Vegetate, v. barhna, ugna, jamiia, naslio 'cLretation, s. iiashc-c-nama, nabat, rofdagi, balidgf. [tundi, hararat. zi,
tarkari bhaji.
Vehemence
3
cliliipaiui, r
tanaqqab dhamphua.
k.
burqa dalna,
rag, nas ; khatt, lakfr panja, kho, tabiat, mashrab, mizaj. elocity,s. tez-ravi,bad-pae. 7udf,cbnsti. ein,
s.
sania
Velvet,
;
:
s.
makhmal.
farokhtam zardost, zarparast, beclnia, bikrik. baia k. ishtira li.
renal, a.
Vend,
u.
[sukhan-farosh. ;
\\ -mler,
s. bechwaiya, bechne-wala, faroshinda; (in comp.J farosh. Venerable, a. muazzaz, muhtarim, mukarram, buzurg, muhib. Venerate, v. manna, tazim k. ihtiram k.
reneration, taxim. :
s.
ihtiram, ikram, takrim, [bat.
cncry, s. jima, mubasharat, wati, subVenetian, 5. jhihnil, chilwan. [mukafat. s. ;i.r,co, intiqam, badla, padash, Vengeful, rnuiita(iirri, kina-kash, k mawar. ,
;
sabit k. [albatta. Verily, ad. fil-haqfqat, fil-waqi. yaqinari, Verity, s. sachai, r;isti, durusti, haqiqat. Vermilion, s, shingarf, ingur.
Vermin, yat.
s.
kire-makore,
hawamm, muzi-
[zaban-i-madan. lav desi, mulki
Vernacular, a. Vernal, a. bahari, rabai. [fanni. Versatile, a.mutalauwin. haft-rangi. harVerse, s. shiar, nazm jbait raisra n'qra ay at. [dan, waqif. Versed, a. azmuda-kar, kar-amoz, karVei-sification, s. tanzim, aruz, ilm-i-shiar, ;
;
:
;
qafiya-baiidi. [shiar k. Versify, v. tanzfm k. nazm arasta k. Version, s. tarjarua, tarjuma, naql.
VIE
VIR
172
Vertical, a. sir-upar-ka, simt-ur-rdsi.
View, zar
s.
nazar, nigah, lihaz
;
madd-i-na-
Vertigo, s. ghurm, ghumri, sargardani, dauran-i-sar.
azimat,murad,mansuba, maqsud. Vigil, s. chauki, jag, bedari, be-khwabi.
Very, a. bahut, nihayat, gayat, ziyada, bara wahi, hi, i, (the last two are post-
Vigilance,s. chaukasi, bedarj,agahi, kha. bardari, hoshyari, basirat. [hoshyar. Vigilant, a. chaukas, bedar, khabardar,
;
[fixes. phapola, abila. sicara-e-sham, zuhra sham. Vessel, s. zarf, awand, bartan, basan j pjpa $ nali, nai rag jahaz, kishti. s.
Vesicle,
s.
Vesper,
;
;
;
Vest, s. jama, kurta, anga. Vestibule, s. deorhi, peshgah, dahliz. Vestige, s. naqsha-i-pa, nishan.
;
Vigour, s zor, quwat, taqat, unfuwan, tawanai. [but, ustuwar. Vigorous, a. zorawar, qawi, tawana, mazVile, a. nich, past, khwar, be-qadr, zalil, [tarah-se. haqir, kamina, dun. Vilely, ad. hiqarat-se, ba-shararat, bad-
khwari, hiqarat, be-qadn
s.
Vileness,
zillat, pasti,
Vetch,s. urdh,rehla, masin, masur,moth, kulthi, chana, dal. [raria sipahi. Veteran,s. jang-azmiida, kar-azmuda, puVex, u. chherna, satana, khijlana, rijhana, diqq d. tasdi d. Vexation.s.tasd^izajazurdag^ranjjChher. Vexatious, a. iza-rasan, azar-dih, dilkharash, dukh-dai. Vexed,a. azurda,ranjida,mnztarib, khafa.
Vial,
s.
shishi, sliisha. u.
jhulna,
hilnii,
bish.
Vice, s. buraf, badf, badkari zabuni, shararat aib, nuqsan, khot pech ja;
;
iiishiu.
;
;
[bala-niehin.
Vice-president, s. mir-i-majlis-ka iiaib, Viceroy,s.qaini-muqarn, subadar, nawab, "V iciiiity, i. qarabat, jawar, ham-sayagi, uazdiki. [sarkash. Vicious, a. badkar, sharir, fasid, aib-dar Vicissitude,s. daur,dauran, gardish, nau,
but, iuqilab, tahwil, t;ulbil. s. qui-ban, fida, inara, sadqa.
bih, rizala; haqir.
haranizadagf, badkarj, sharaqabahat. Vindicate, v. be-gunah sabit k. uzr lanii intiqam 1. ; taid d pushti d. [maruz. Vindication, s. puzish, uzr, mazarat, arz-
Villany,
s.
[dj,
dast-burd.
Victory, s. fath, zafar, galaba, firoz-7iianVictuals, s. khaua, khurak, taam, giza, zakhira-, tosha. Yiu, v. baraburi k. hamsari k. dekha-dekhi k. gairat r. rashk r.
uigah
k.
nazar
;
Vindictive, a. kina-kash, kinawar, intiVine, s. darakht-i-angur, tak.[qam-kash.
Vinegar, s. sirka, khall. Vineyard, s. bag-i-angur, anguristau, bagistan, absal. Viol, s. bin, rabab, sarangi. Violable, a. iiiunikiii-:-!ia(js, zawal.pazir. Violate, v. bigarna, kliarab k. jabar k. k.
nuqsan
k.
;
tofna, faskh k
bikr torna. s.
;
liurmatl.
[parda-tlari. faskli,
shikastagf,
naqs,
zor, jabar, jaur, situin. jat'u ; t;i Idi, /.uliUj/ubiu-tlast.i sliiildat,tu!idi. Violent, a. sakht, shadid, te/., tuud j
Violence,
Victor, s. galib, firoz, firoz( gazi, .Victorious, a.) inand, muzaffar, fatah-
Vitt>v, v. dukliuii, takiiii,
zat, fajir.
Villainous, a. bura, bad, sharir, fasid, qa-
\'ioi:itioii,
Victim,
mand.
Village, s. ganw, basti, dihya dih, qarya. Villager, s. ganwar, dihqan ya diliqani. Villain, s. haramstada, sharir admi, bad-
rat, fasad,
jhulana, hilana, jumbish d. ; lahakna, jumbaii h. Vibration, *. tharthari, tirrnirahat, jum-
Vibrate,
duni.
Vilify,r. baduam d. buhtan k. aib lagana. Villa, s. batika, rag, mufassal-ka ghar.
s.
;
aiashmizaj, gazab-nak. Violin, s. saraugf, rabab, chikara, saz. Ar iper, s. afai, :ita, ntiir. [kagwari. bakira,
\'ir^;iii, s.
;ity, ,
s.
Virility,
s.
doshiza, clura-baud,
l)ik:irat,
dosluzagi, chira.
burj-i-:suinbula. t.
luardi, rujuliyat.
YOG Virtually, ad. fil-haqiqat, fil-waqi, zatihi, ainan, asl-men. Virtue, s. neki, klulbi, bhalaf, nekokari
quwat,
Voice,
;
s. chahat, khwaliish, ikhtiyar. Volley, s. shaikh, bar/ Volubility, .s. zaban-awari, zaban-chala ki ; gardish, charkh. [dan war. Voluble, a. zaban awar, zaban-chalak, Volume, s. jild, kitab, daftar ; aiidaza,
Visage, s. munh, chihra, ru, rue. Viscous, a. laj-laja, las lasa, las-dar, ")
Vise-id, a.
j chip-chipa, chaspiin. Visibility, s. zuhur, iiamudarf, manzuri. Visible, a. zahir, namudar, manzur, sa-
miqdar.
rih, ashkara.
binai, basarat, kbiyal, siirat-i-wahmi.
nazar
;
chhaya,
yar, ap-se.
Voluptuary, Voluptuous,
s.
s.
;
bakhsh; hayat-mansub. Vitality, s. jandarf, haiwaniyat, Jan. Vitals, s. jigar, jigarband ; zat, jauhar. Vitiate, v. bigarna, khai-ab k. tabah k.
Vivid, a. tez, raushan, cliatkila; shokh, Vizard, s. burqa, mukhas. [zinda. Vizier, s. wazir, Grand v. wazi'r-i-azam, wazir-ul-wazra.
Vocative,
Vogue,
s.
s.
nida.
dial, chalan, riwaj.
[dawat
Vomit, Vomit,
s.
~[
a.
J
iradati,
q asdi
aiyash, jashnf, shikamparast, shahwat-pa-
[awar, mustafrig.
s.
qai, radd, istifrag ; dawa-i-qaiv. qai k. radd k. istifrag k.
ubakna
;
ubkana.
qai, radd, istifrag, ubkai. Voracious, a. khau, petuk, akkal, harfs, [kar. jua-ul-baqar. Vortex, s. bhanwar, girdab, warta, chakVotary, s. fidwi, banda, farman-bardar.
Vomiting,
Vote, Vote,
Vitiated, a. bigra-hua, kharab kar-diya, Vitriol, s. tutiya, zaj. [tabah. Vituperate, v. malamat k. aib lagana. Vituperation, s. malaniat, sarzanish. Vivacity, s. zinda-dili, dil-sliadi, shokhi.
Vocabulary, s. lugat, farhang. Vocal, a. nawai, sauti, awaz-dar. Vocally, ad. ba-nawa, ba-avvaz, bat-se. Vocation, s. kam, pesha, hirfa, kasb
ikhtiyari,
rast, nafsani.
milna, ziyarat k.
mulaqat, railap, ziyarat, iyadat. mulaqi, mulaqat-karne-wala, bhetwaiya, zair. Vista, s. madd-i-nazar ; saya-dar rah. Vital, a. jita, zinda jan-bakhsh, hayatVisit,
Visitor,
a.
Voluntary, az-khud.
[lahari.
Visionary, a. khiy ali, wahami, tasauwuri, Visionaiy, s. sahib-i-khiyal, khiyali, kliiyal-parast. Visit, v. mulaqat k. iyadat k.
khud-ba-khud, ba-ikhti-
5.
Voluntarily,
s.
;
Volition,
shadid, sakht, tez, sharir,
bad-khwah.
Vision,
({aul
Volatile, a. kafur-sid'at, hukhar-.sa; clianchal, simab-taba, subuk-sar. [daz. Volcano, s. jwala-mukhi, koh-e-atash-aii-
sakhti, shiddat, shararat,
bad-khwahi. a.
;
batil ; of care, be-parwa. [<jai k. Void, v. nikalna, dalua, c-lihorna, hauiui,
;
Virulent,
nawa
!
Virtuous, -bakht, -niliad, -pak, -xat, -tinat-o-kar, khiib pakdaman, parsa, pitkiza. s.
awaz, sada, saut,
s.
, siga; active siga-i-maruf ; i>, sfga-i-majhul. a tihi rauattal ; mansukh, ; Void, khali,
zat, khasiyat, sifat, wast', tasi'r. a. nek-kho, -khaslat, -kirdar,
Virulence,
VUL
173 fil-
s.
s.
qaul, qabul, ikhtiyar.
qaul d. qabul k. muqarrar k. Vouch, v. gawahi d. shahadat k. isbat k. Voucher, s. gawah, shahid ; dalil, shaha^ u.
dat, sanad, dast-awcz. Vouchsafe, u. mihrbaiii k. tawajiuh k. ijazat d.
Vow, Vow,
s.
nazar,
ahd
v.
nazar
k. niyat k.
;
niyat.
Vowel, s. harf-i-jllat, harakat. Voyage, s. safar-i-darya, tari-ka safar. [ha(|ir. Voyager, s. musafir-i-darya. Vulgar, a. amrn, amum ; urfi kamina, Vulgarity, s. nichai, pasti, kaminagi, '
;
;
hiqarat.
[pazir.
Vulnerable,a. mumk in- ul- maj r uhjzakhmVulture, s. gidh, kargas, nasr.
WAL
WAR
174
W.
Wan, a. zard, pila, pliika, bimargun. Wand, s. chhari, chhikuni, asa.
Wadding, s. nawala, tikli. [chalna. Waddle, v. dagmagi chal-chalna,matakta Wade,ukhare-panwutama,payabchama. Wafer, tikiya. Waft, v. jaldi pahunchana, ura-lejana, ; baha-lejana par k. ; ubur k. Wag, s. maskhara, thathebaz, thatholiya, s. tikli,
Wander,
v. ramna, phirna, jabaja phirna, bhatakta phirna, gasht-o-guzar k. gumrah h. be-rah h. Wanderer, s. awara, be-i-ah, dar-ba-dar. ;
Wane, Wane, Want,
Wag, v. dolana, hilana hilna. [bazla-baz. Wage, v. karna, rakhna, shart r. s.
girau, sliart, dao.
v.
dao bandhna. talab, tankhwah, mushahira,
s.
shart
r.
girau
[rafat.
Waggery, s. maskharagi, thathebazi, zaWaggish, a. maskhara, thathebaz, zarif. Wagon, s. bojhai gari, chhakra, araba. Wagtail, s. mamola, khandrich, kiaanjan. Wail, v. nala-o-zari k. wawaila k. ah-oafsos k. s.
chahna, mangna, khwahish
War,
s.
Warble, nala-o-zari, wawaila, nauha.
larai, Jang, jadal, karzar ; jihad, v. lahakna, lahkana, chachaha-
na, gana.
Ward
off, v.
Waist, kamar, miyan. Waistcoat, s. choli, fatuhi, kurta. v. Wait, rahna, thaharna rah dekhna, intizari k. muntazar h. ; upon, mulazamat k. khidmat k. ; hazir h. mulaqat-ke waste jana. [bash.
Ward,
s.
khidmatgar, mulazim, hazirWaive, v. chhorna, chhor d. tark k. Wake, v. jagna, jagana, uthna, nthana, bedar h. ya k. [bardar. Wakeful, a. jagta, bedar, chaukas, khav. k. sair Walk, chalna, phirna, gasht k. to and chalaiia, pherna, tahlana fro, idhar udhar plu'rna in, bhitar
Warehouse, makhzan,
s.
;
s,
;
;
;
jana, dakliil h.
;
out, bahir jana
;
chala-jana. Walk, s. sair, gasht, chalan ; chal, ravish, raftar; rah, .s;iiiyah, .irnlg;isut. Walkci-, 8. chahvaiya, sair-kiinio-wala. offt
Walkingstick, s. chhari lathi, asa. Wall, .s. diwal, diwar, blut. Wall, v. diwar bandhna, chardhvari k. Wallet, s. jhola, jholi, xanilu'l, j;tiiia-
Wallow, v. chan k.
;
s. hajat, ihtiyaj, zarurat; kami, qusur ; tangi, muflisi, gadai. Wanting, a. kam, naqis, qasir. Wanton, a. shokh, khilari, chanchal ; shahwati, mast, mastani, chikna. Wanton, v. khelna, shokhi k. clianchal h. Wantonness, s. shokhi, chaiichalahat, hawadari, shahawat. [harb, razm.
Wainscot,s.takhta-bandi,araish-i-takhta.
Waiter,
r.
Want,
r.
wazifa.
Wailing,
zawal, kast, tanazzul, ghatao. ghatna, kam h. zawal-men h.
v. v.
ihtiyaj r. muhtaj h. ; darkar h. zarur h. ; kam h. qasir h. naqis h.
;
Wager, Wager, Wages,
s
lotua, lotpot k. galtan-pc-
dafa k. rafa k. tal
d.
parwarda, yatim mahalla, tola. ;
ghar,dandana;qaid;cliauki,iiiKhl);iii).
Warden, s. haliz, nazir amin, amanat-dar. Wardrobe, s. tosha-khana, jaiua-khaiui. Ware, s. mal, jins, mati, chizbast, as;
bab, sauda. s.
jins-khana, aslnili-kliana.
kothi.
[jaiigawari.
Warfare, s. see War ; also, jangbazi, Warily, ml. ba-ilitiyut, khabanlai ,
r
\\ ai'iiko,"..laraiika (lik'i',janu-aiiH)/., jangi. )
Warm,
a. garni ; tuz-inizaj, sargarni, garm-dil. \Variuth, s. garnn, hararat, tapish ; dilganni, traxal), niasti. \\'ani,r.(-lH'i;ui;i.jat:iiia,kliabar(l.;iu'ahi d.
\Varniiiir,
Wai*p,
Warp,
s.
clu'tana^habar,
>'
agalii ; iuila.
tani, tar.
aiuthna,
v.
kliain k.
ya
niaror
khana, kaj-
h. .sakorna, trrlui h.
[tak.
\Van-ant,N. sanad, iariiian, parwan.
Warrani,
r.
ikhtiyar d.
;
k. larni;iii-gu/.ar k. nuikhtar r. ; mu:ii' k. ; pushti
(J.;jai/.
ta.sdiq k. dalalat d.
Warrantable,
a, jaiz 3
nuva, lazim, wejib.
WAV
Warrior, s. jangi, bahadur, gaVi mnrd, Wart, S. massa, ilhi, inasbird. pahlauan. Wary, a. hoshyar, duraiidesh, sahib-i|
ihtiyat.
Wash, sho
dhona, dho-dalna, pakhaVna, ; gusl k. nahana.
v.
k. pani-se saf k.
dhubi, ga /ur
w
-
Washerman,
.*>'.
;
Wasp,>-. biriu./ambur, zambura. dlmbin. [
WaspishjO.. chirchira, ziidranj, bad-mizaj.
kain
h.
Waste, r. ya k. ghatua, glmtana, gab iii, galana, kliarch k. israf k. urana, barbad d. kliona, gamvana. Waste, u. wiran, paeinal, ujar, kharab. Waste, $. israf, beja kharch, urao, barbadi
;
wirana, bayaban,, kharaba.
Waste-book,
s.
kliasra, khata.
nigahbani; chaukidarj paharj
bedari, cliauki;
s.
pahra;
pasban,
ghari, saat. Watcli, r. bedar r. chauki d. nigahbani k. takna, nigah k. ; rah dekhna ;
;
agah h. Watchful,
khabardar
h.
hoshyiir.
bedar, khabardar, chaukas,
a.
Watchhouse,
s.
thaiia,
chauki-khana,
pasban-kViana.
Watchmaker, s. ghan-saz, saatgar. Watchman, s. pahriya ya pahrua,chaukidar, nigahban, pasban.
pani, ab ; peshab. pani d. paniyana,
bat, shiar.
[pashi
k.
siclaia, ab-
Watercourse, s. nala, ab-rab, ab-guzar. Watercresses, s. lut-putiya, deo-kandar. Waterfall,
s.
Waterlily,
jhirna, abshar, chadar.
s.
s.
murg-abi. kamal, koi,
nilofar.
dandi, kishtiban, mallah. \Vatrrnielon, s. tarbuz, hinduwana. s. \Vaicrmill, panchakki, asiya-e-ab. Watery, a. abi, abdar, scrab, tar ; paniha
Waterman,
s.
patlaj be-maza, pansa. Wattles, s. thathra, thathrf, tatti
ka
;
s,
lahar, manj, hilora, hilkora.
N 2
pesh k. Wavering,
Wax, Wax,
s. v.
mutaraddid, be-qarar,
ziyada h.
Wax-candle, AVa.M-ii, a.
Way,
s.
mom batti,
s.
:iga-
liikli.
barhna,
sliama.
momi, mom-se banaya.
rah, rasta,
da.si ur,
,
tariq, suluk, ravish,
wajh, taur, tarah, surat ; by
,
waste, az-barae. rahi, rah-gfr, rah-guzar, Wayfarer, Wayfaring,a. ) rah-rawan, salik,musafir. rah u. mania, kamin k. ghat Waylay, 'i
lagaiia.
[ziddi.
Wayward, Weak,
a.
a.
magra, sarkash, kamzor, zaif, natawan, sust, hathila,
ajiz; zaif-ul-aql
sitha
Weaken, Weakness,
v.
;
behiida, patla, phika,
narm. kamzor k.
halka
;
s.
[buk
;
kamzori,
halkai, subuki,
k.
zaif k. torna, suzajfi,
narmi
;
natawanf
j
patlai.
daulat, mal, maldarf, zar, zarWealth, dari, tawangari. a. daulatmand, maldar, zardar, Wealthy, tawangar, gani. v. dudh chhorana baz r. Wean, s.
Weapon,
s. hathiyar, alat-i-jang, silah, harba, auzar.
Wear,
u.
ghisna, ghisana, ragarna ;pahin; wajh r. surat r. numaish r. farsuda h. ghasna; tekna, rahna. Wearer, s. paharwaiya, poshakdar. Weariness, s. thakai,mandagi, susti,taab. Wearisome, a. thakau, a/ar-rasan, malalangez. [bezar. Weary, a. thaka, manda, taab-dar, sust, v. bezar k. k. Weary, thakana,manda yah. s.
hawa mausim, aiyam ;
;
din,
hangam, fair
;
;
[pichha. a.
mom, shama; sealing momi k. lakhiyaua;
Weather,
murg-
phiil.
Wave,
mauj mania
na, orhna
s. bhisti, bihishti. Waier-closet, s. pae-khana, jae zurur.
Waterfowl,
hilkorna,
jhiimna; blianjiiaqdiarpliaraiiajdulana, liilana, phirana; isli;ir;i k. t.alna, tal k. Waver, u. hichakna, taraddud k. j.as-o-
;
Watchword, s. chaukidaron-ki Water, s. Water, v. Water- bearer,
Wave, v. lahrana,
s.
Wasteful,a. urao, musrif, mubazzir,mutlif, fa/ul-kharch.
Watch,
WEA
175
, khush-hawa, khulabad-hawa. bachke u. Weather, nikalna, khainclma. Weathercock, s. bad-numa, hawa-numa ;
din ; foul
,
Weave, u.binna,l)unna, nasj k. [be qarar. Weaver, s. tanti, bafinda,julahya julaha.
WET Web,
s.
than, parcha Jala jhilli. a. wasl-pa, paon-jora. Wed, u.biyah k.yji. lana,biyahna, riikahk. Wedding, s. biyah, nikah, shadi. Wedge, s. pachchar, phani, mekh, theka. ;
;
Webfooted,
Wednesday, s. budh, char-shamba. Weed, s. ghas, ghas-pat, khas,chikhuran. Weed, v. chikhurna, nikana. Weeds, s. matarni-libas, rand-sala. Week, s. hafta, athwara. Weekly, v.
Weep,
a. harhafta, hafta-ba-hafta. rona, giriya k. giriyan h. zari
k. ansu chhorna, wawaila k. Weeper, s. rone-w. ashk-rez,ashk-afshan. Weeping, s. rona, giriya, nala-o-zan,
Weevil,
s.
[ashk rezan.
ghun.
Weigh, v. taulna, taul k. wazn k. janchna, andesha k.; ham-wazn h. ham-sang h. sangfn ya bhari h. uthana. Weight, s. taul, wazn, siql girani, bar, bqjh, bhar sang, tola, bhari ayar ;
;
;
;
;
;
[muhimm,
qadar, qudrat.
Weighty,
;
lazim.
a. bhari,
Welcome,
s.
sangin, giran, saqil khair-dua, khair-maqdam, ;
mubarak-badi.
Welcome, bul
;
a.
s.
AVeli'are,
maq
bhalai,
bihtari, khairiyat,
hamchiman.
^V(;llbeiIl ^, x. khaii-iyat, l
&c.
s<;e
Welfare.
W<-lll)(jni,
Welhvisher,
khair-klnvah, riek-khwah,
\\'nltcr, v.
lotna, chl];ttj)af;iii;i, Dalian h. Wenj-s.^n'iira, l)alauri,inasl)inl i:a!^an(J. :
AVeiieh,
s.
larki,
chhokri
chliiiial, ka.~lu.
;
kamv.
laundi', [
;
/'/,/, dalnir.
West, s. paelielihim, nia^ral), garl) WestWiinl '"'.iiaehchliini-k(),l)a-suc ina^;
)
Wet,
har-chi, jo-koi, jis-qadar.
Wheat, s. genhun, gandum. [kutnana. Wheedle, v. phuslana, bhulana, dam d. Wheedling, s. phushihat, dam-bazi. Wheel, s. pahiya, paiya chak, charkh ; ;
charkha, charkhi
Wheel,
a. bhiga, gila, tar,
nam
;
abi.
phirki.
;
ghumna, gardish k. ghumana, phirana chalana. Wheelbarrow, s. ek chakkar-ki gari. s. Wheelwright, pahiya-banane-w. charkhkar. [aundha d. Whelm, v. daba d. dubana, garq k. ; Whelp, s. pilla, bachcha dog's sagbnchcha; tiger's baghela. When, ad. jab, jiswaqt, chun kab, kisv.
phirna,
k.
jaulan
;
;
;
;
,
,
;
just , usi-waqt. Whence, ad. kahan-se, kidhar-se jahanse, jidhar-ae; kis-liye, kis- waste; isliye, sot'ivv, jala-jaram ; kis-admi-se ;
chi-waqt
kai,
liansii,
Well, a.achchha, bliala, khiisli, nek, noko, bakhtyar, mubarak ; bhalachanga, tandurust, aramida. Well, ad. achchha, achchhi tarah, khub, bil-khair, khair, nek ; a^ -well as, jaisa
.s.
;
;
;
kluisli-aind.
khair-o-afiyat, nek-bakliti. Well, s. kua, indara, chah, baoli.
ki,
Wet, u. bhigona, tar k. nam k. Wetness, s. gilai, fcari, nami. Wetnurse, s. dhai, dudh-pilai. Whale, s. samundar-ka maha machh. Wharf, s. ghat, pushta. Wharfage, s. ghat-ka mahsul. What, p. jo kauri, kya ; else, aurthen, to-kya ? kya ? Whatever, p. jo-kuchh, jeta, sab-kuchh,
waqt,
dil-pasand, dil-khush,
mubarak,
WHI
176
[rab.
kahansii.
[watjt.
Whenever, ad. jadhf, jabki, jabkabhi, jisWhere, ad. kalian, kidhar, kis-ja--ah jahan, jidhar, jis-jagah j no ;
kahm-imhm. Whereabouts, ad. kistaraf, kidhar-ko ? Whereas, ad. c-huuki, halau-ki, azbas-ki, ba-wajiide-ki, bar-aks. tis-par, tis-pichhe, a/-;in.
Whereat, ad.
\Vlii'i'fve!-,a''.juhan-jahan,jahan-k], liar-
gah, kahin.
Wherefore, \Vherrv,
'.
[kaheko. is-liyo,
is-waste
;
kis
paiisol, (loim'i, pahvar. k. dhar k. tez k. ;
x.
Whct/y. rhokh
utha-
na, chherua.
Wh.'ther,
e.
Whoy,
6-.
kya, ya,
khwah
;
kaansa.
pathri, f'asaii. diidh-ka pani, ab-i-slur, ab-
\VhrtsU)iic,
,s.
sail, sili,
jiilni.
Which,
p. jo, jawn, chi, ki
;
kauia,
kaunsa.
WIG
WIN
177
bum, bad,
a.
While, at?. } jabtnk, jablag, jitne-men, Whilst, ad j jis-waqt, ta-ki. While, s. waqt, muddat,.
Wicked,
Whim,
Wickedness,
lahar, khiyal,
s.
"Whimper,
v.
wahm,
\Vickt.>r,
[mizaj.
Wicket,
a. lahari, khiyali,
talauwun-
Whine, u. jhikna, jhinkmi, ririyana, roiia. Whip, s. kora, ehabuk, ta/iyana, qamchi. AY hip, v. chabuk ya kora mama, taxi\ ana layana. [phirana. Whii-1, r. phirna, ghumna ghumana, Whirlpool, s. pird-ab, bhauwar, warta, [bhawandar. s.rarq-ab. Whirlwind, s. gird-bad, bagiila, balenda, Whisk, u. sehathna, kuchi phirana. Whisk, s. kucha, kuchi. ;
Whisker,
niochh, barut.
s.
Wliis}>er, u. phusphusaiia,
kana-kani s.
Whisper, Whistle, Whistle,
kana-phusi k.
k.
phusphusawat, kanakani. bajana, safir marna, cha-
v- siti
s. siti, sat'ir bansri. [hakna. Whit, 5. til, tiiika, zarra, nuqta. [pak. White, a. safed ya sufaid, gora, dhaula, White-ant, s. dimak. Whiteness, s. sufaidi, bayaz, gorai, ujlai. Whitewash, v. kali pherna, chhuana. Whither, ad. kidhar, kis taraf. Whitlow, s. ungalhara, dard-i-nakhun.
Whittle,
Whiz,
u
;
s.
chhuri.
pinpinana, sansanana.
p. jo, jin, jaun, ki ; kaun ? Whoever, jp. jo koi, har-ki, har-kas, jo. Whole, a. sara, samucha, tamatn, kull,
Who,
sarasar, mutlaq, sab,dar-o-bast; sahih, durust, be-aib, musallam.
Whole,
jumla, kulliya, hamagi, jama. Wholesale, s, thok-biki'i, yak-ja faroshi. Wholesome, a. muwafiq, sihhatawar, shifarasan, khush-gawar, guwara. s.
Whore,
s. chhinal, kasbi, loli, yar-baz, fahisha, qahba. [bagi, chhinalpan. Whoredom, zinakari, inard-bazi, qahWhoremonger, s. randi-baz, kasbi- ba/,, .
[waste, kaheko.
zinakar.
kyon, kyonkar,
W'ny,
(./.'/.
Wick,
s. i'utila,
palita, batti.
tdbliye, kis-
zabun, had-kho, bad-
bud-kin-,
inayijl),
niliad, bad-zat.
ririyami, thunakna, ahistc
ruiui.
Whimsical,
niauj.
iiisid,
slian'r,
war,
nirat, zabi'ini.
khirki, dai'iclia. [hua* chaura, chakla, pahna, pahna-
s.
a.
Wide,
[
burai, badi, bad-kari, shao. jhaii-ka ban:i, lirton-sc luiiui *\
ariz,
kushada,
farakli,
baid.
wasi
;
dui',
[plr.iilaiia.
Widen,
chaurana, chalcland, pahna k. wasf-an, arfzan durana, bewa, rand, randiya. [baulan.
v.
act.
Widely,
Widow,
s.
s.
\Vidi)\vcr,
;
randiia, be-zan, be-zauja.
Widowhood, )'and;ipa, btiwagi. Width, s. chaurai, pahnai, arz, pat kusha.s\
;
dagi, wasaat, phailao. [shan k Wield, v. chalana, phirana, bhanjna, afWifo, s. joru, zauja, mankuha, qabila. Wild, a. wahshijjan^ali, dashti, bayabani ; wiran, bayaban, dasht, salirai : be-
adab,
na-shinas
khiyali,
wahmi
;
;
be-qarar, har-jao sarkash, be-lagam
;
;
be-qaid. *) Wild, s. jangal, sahra, bayaban, Wilderness, s. ) dasht, wirana, kliaraba, wahshat, badiya. [bahana. Wile, s. hila, makar, fareb, fitrat, chhal, Wilful, a. hathila, hatlii, nia.gra, sarkash.
Wilfully, ad. jan-bujhke, dida-o-diinista,
qasdan; magrai-se, sarkashana. Will, s. mai'zi, riza, arztl, khwahish, kliiishi ; ikhtiyar hukm ; wastyat nama. u. chahna, mangna, irada r. imkm farmana. Willing, a. razi, rizamand, khush, ragib.
Will, d.
Willingly, ad. khushi-se, irade-se, ba-dil-
Wily,
a. hila-baz, i-oba-biiz.
Win,
v. jitna,
galib
h.
[o-jau-
bazi-lejana
;
girwida k. Wind, s. hawa, bad, batas, bao hot , samum -,favmorable bad-i-muwafiq; over,
;
,
contrary
Wind,
v,
>
bad-i-niukhalif.
morna, marorna, pecli d.baun-
diyana;pherria,phirana ; phirna, ghum-
pcch khana
bajana, phuukna. phor, mor, bank, pech, mai'or. Winding-sheet, s. kafan. na,
;
Windiiigj.s-.
Windmill,
s.
asiya-e-bad, pawau-chakki.
WIT Window,
s.
khirki, jharoklia, darfcha,
rauzan, tabdan.
Windpipe,
Windy,
a.
s.
hulqum.
hawai, hawa-dar,tufani,andhi-
;
dil-kash.
saf k.
j
v. usana, pachhorna, phatakna, janchna.
Win no wing- fan,
s.
sup, chhaj.
sarma, zamistan, shita. Wipe, v. ponchna, pharchhaiia, saf k. ; out, mitana, mita d.
Winter,
s.
jara,
s.
danish, aql, fahm, khirad.
Wise,
Withstand,
muqawamat
k. rokna,
sam-
; gawahi, shahadat. Witness, v. gawahi d. shahadat k. Witty, a. tez-fahm, zarif, zirak, latifa-go,
harraf, latif.
Wits, s. aql, hosh, hoshyari. Wizard, s. jadugar, sahir, afsungar. Woe, s. gam, andoh, ranj, afsos, dareg. Woeful, a. gamgin, alam-/ada, ranj-aiuda, pareshan, zalil, haqir. Wolf, s. bheriya, gui'g.
Woman,
s.
randi, aurat, zan, nari.
aurat-zat, I'andi-log.
danai,
zirakf,
Womb,
rihm, zihdan, bachcliadan, p(>t. nmtajjib h. tajjub k. ajab k. ; hairan h. mutahaiyir h. [karamat. s.
Wonder,
aqlmand, dauishmand, khirad-
a.
v.
thambhna, samna k. Witness, s. gawah, shahid, shahid bhaliia,
Womanish, a. zan-asa, zan-ana, aurat-sa. Womankind, s.alam-i-nisa, firqa-i-zanan,
Wire, s. tar-chain. Wire-drawer, s. tar-kash.
Wisdom,
Wither, u. sukhna, kutnhlana, murjhana, jhurna, pazhniurda h. sukhana. [na. Withhold, v. baz r. atkana,rokna, chhenkWithin, pr. bhitar, andar, dariin, bich, men ; reach, muyassar. Without, pr. bahar,berun; bagair, be,bila, ba-juz, siwa, chhorke. ;
sansi, naif, halq,
yalm; badi, naffakh. Wine, s. sharab, mai, bad a, khamr. Wing, s. par, bal, bazu ; lashkar-ka pahlu ya bagal. [tair. Winged, a. par-dar, bal-dar, parinda, Wink, v. palak ya chashmak mama, matkaua, jhapkana at, ankh chhipana, chashm-poshi k. igmaz k. ishara k. Wink, s. palak-mar, chashmak, gamza, Winner, s. jitwaiya, galib, rnuntafi. [ramz. Winning, a. mohna, dil-ruba, dil-awez,
Winnow,
WOR
178
v.
niand, zirak, dana, aqil, alim, hoshyar. AVisi-, s. tarah, taur, \viijh, surat. Wisely, ad. aql-se, hikmat-se, aqilana,
Wonder, s. ajab, tajjub, hairat ; muji/a, Wonderful, a. ajib, ajab, hairat-angez,
samajh-ke. [irada, murad. Wish, s. chah, khwahish, arzu, ragbat,
Wont,
cliaiina, khwahish r. arzu k. Wished-for, ad. margub, pasaudida, dil-
Wonted,
\\ isli, v.
Wishful, a. arzumand,mushtaq,mushtahi, ragib, niutamanni. Wishing, a. ) Wit, s. ziraki, zaralai,, /ihn, U-z-taliuii, ")
:u|l,i(
Irak :saliib-i-zirak],tc-/-f:ili in
Witch,
x.
s;iliii"i,
Win lici-al'l. With, p r Tiiaa
;
iniyan
-
.-.
jadii^arni, dakini.
j.-idi'iirari',
se >
;
par,
ba,
ba,
bicli, bicli-HR-n,
ma
;
dar-
lial, ((/. sal
baz ana, ba/-niliua Icjana.
mutadi
h.
ad at ya istimal
r.
kar-
a.
mutadi, mainuli, muwafiq-i-
dastur.
Woo, v. mangni Wood, >. jaiiLval,
k.
talab k. naz-o-nizaz k.
dai-aklit-zar
;
lakji, kiith,
\Voodcii, a. lakri-k;i,rhobi, chobin.[chob. \V
ily, ". jiinii-ali,
darakhtsar.
\Voof,
N.
bana,
Wool,
s.
pashm, suf roan, roen.
Woolly,
Ijliariu', ])iid. ;
pashmi, pashnu'iia, uni. pashm-dar, saif; paslun-asa
".
a.
;
jiasiimi.
sukhan, kahim, laf/, 1usr:n, khahar. pai-am i([rar, ;>1
\V..r.l, s. b;it,
iijtar.
h-iskc, u|>ar-isk(>,in'7,, ham. Withdraw,/', hahia, sidliania, cliliip-jana,
Wii
v.
na, ralina, kai'ta-tlia, ralia-tha.
Woollen.
sihr, al'sun.
sang,
satii,
ham mrn, ;
ailiiii.
garib.
;
l)az
Iciii'i,
utlui
(|atil
a Work,
n,
;
;
,
hasil-i-kalam, mira/..
;.
kam
k.
ami
kaniaj asar
k.
k.
mihnat
tasir
k.
k. ;
kamft-
gajana,
WRA josh
k.
out, k.
;
,il>M;ik
WHO
179
mihnat-so
k.
Ky,
;
5. kam, kar, karobar, ami, niaamila; shugl, raihnat banawat n;u|sli
Wrapper,
Workman,
tasnif,the worksof Sadi,kulliy at-i- SHI s. karigar, kamera, dast-kar.
Wrath,
Workmansliip, s. karigari, dast-kari, banawat, hathauti. World, s. dunya, jah4n, alam, rozgar,
\Vrathful,
Work,
:
;
;
1 i .
zaman the
;
khilqat, khalaiq, log
;
for all
kamal-i-martaba.
,
Worlding,
s.
dunyadar,
dunya-parast,
Worm,
a.
dunya-parast. kira, kenchvva, kirm ; pech
s.
earth
dunyawi
,
kenchwa j
kharatin,
shij)
;
,
[ghuna. Worm-eaten, a. kiraha, kirm-khurda, Wormwood, s. afsantin-rumi, nagdana. Worn-out, a. pui-ana, kuhna, farsuda; gaya-guzra. [tana, khijana. y.
bhambhorna, phar-khani
;
sa-
Wo,rse,a. bura,aur-bui-a,badtar, zabuntar.
Worship,
s. puja, parastish, ibadat, sijda ; hazrat.
Worship,
v.
bandagi,
k. parastish k. ibadat puja '
k. sijda k.
[jib-ut-tazim.
Worshipful, a. qabil-i-parastish, mustauWorshipper, s. pujari, ibadat-gar, abid ; (in comp.J parast. [bad-tarin. Worst, a. sab-se bura, bure-se-bura, Worsted, a. maglub, shikasta. Worsted, s. lini-sut, pashm-i-reshta. Worth, s. qimat, mol, baha ; qadar, martaba ; fazilat, liyaqat, khubi, wasf. Worthless, a. na-kara, na-bakar, be-qadr, na-chiz, na-kas, past-o-khur, na-laiq, na-shaista.
Worthy,a. laiq,wajib,sazawar,mustahiqq mustaujib, shaista bhala, nek, khub. Worthy, s. mard-i-nekokar, nek-akhlaq ;
;
Wound, s. ghao, zakhm, jarahat. [admi. Wound, v. zakhnn k. [dar, majruh. Wounded, a. zakhmi, zakhm-dar, reshWrangle,
u. jhagarna, jhagra ya ragra k. larna,khatpat k.qaziya k. munaqasha k. Wrangler, s. jhagralu, laraka, bakheriya,
hujiati.
jhagra,
ragra,
qaziya,
lapctna, lilVil'a k. orlina, tali k. s. brtlian, lajtctan, litaiii, ila^L-
v.
bnqoha. s.
gazab, qahr, khashm, jaxba. a. gazab-nak, qahr-aluda,
khashm-nak. Wreak, v. intiqam
(lalna.
1.
[pech.
Wreath, s. sihra, taj-i-gul, mala; maror, Wreathe, u. marorna, lapetna; baundiyana, sihra bandlnia. s.
halak
shikastagi, tabahf, tuti hui jahaz. ;
;
jahaz-shikani
;
ponka.
Worry,
\Vrap,
Wreck,
/.amaua-parast.
Worldly,
s.
r,
niuuai|:is]ia.
Wreck, v. torna, tabah k. marna. Wrench, a. chhin-lena, maror 1. ainth
1.
zor-se-lena.
Wrench,
maror, moch, pech. khainch 1. chhin 1. marorna, machorna. [pachhari h. Wrestle, v. kushti k.ya larna, pachharaWrestler, s. kushti-gar, ya gir, ya ba/, [nigora. pahlawan. Wretch, s. kambakht, miskin, bad-na>il, Wretched,a. pareshari, ashufta, muztarib, bechara, be-nasib, dukhi ; haqir, zalil, Wrest,
s.
v.
mubtazal. Wretchedness,
s.
pareshani, be-charagf,
ashuftagi, kambakhti ;
kammagj, pasti,
zillat.
Wright, s. barhai, mistri, darodgar. Wring, v. marorna, machorna, ainthna, pech d. nichorna, dabna, shikanja k. khainch 1. [jhuri. chin, shikan, chunat, sikor, chin dalna, sikorna, jhuri Wrist, s. pahuncha, kalai. [lana. Write, v. likhna, likh d. raqam k. tahrir
Wrinkle, Wrinkle,
s.
v.
k.
;
k.
insha k.
qalamband
k.
likh-bhejna
j
,
tasmf
Writer, s. navisinda, raqim, katib, harrir ; musannif, muallif.
Writing,
tarqim
s. ;
likhawat,
tasnif, insha
j
mu-
navisht, tahrir, navishta, khatt,
maktub. Wrong, a. na-rast, na-durust, na-haqq, gair-vvajib,
sliarir
laiq, galat,
be-rah.
;
na-muwaiiq, na-
TIE Wrong,
s.
zulm, taddi, jafa, zabardasti,
zarar, nuqsan. [be-adalat. Wrongfully, ad. be-insafi-se, bila-haqq.
Wry,
ZOO
180
a. terha, tirchha, kaj,
kham, banka.
Y..
Yoke, s. jua, juath, tauq gulami, farmanbardari jora, juft. Yoke, ?\ jotna, nadhna, juath-men lagana, juft k. bandhna. Yokefellow, s. hara-juft, ham-kar, satlii. Yonder, Yon, wuh, samhne-ka, udliar;
;
;
ka, parla.
Yacht,
Yam,
s.
qism-i-chhota jahaz.
ratalu.
s.
Yard, s. angan, angna, chauk, sahn, hita gaz pal-ka dandi alat, zakar. Yarn, s. sut, un-ka sut.
Yawl,
Yawn,
;
;
;
palwar, dongi, kishti.
s.
v.
jamhana, jamhai 1. khamiyaza Yea, ad. han. See Yes. [khainchna. Year, s. baras, sal, san, sanat. Yearly, a. saliyana, ek-sala, ek barsi. Yearly, ad. har-sal, bar-baras, salhasal, salana, sal-ba-sal. [qat r. Yearn, u. marorna, maror-khana ; shafaYeast, s. khamir, maya, mawa. Yell, v. chikhna, chillana, gireo marna. Yellow, a. pila, zard, asfar, zafarani. Yellowish, a. pila sa, zard-sa. Yelp, v. bhaunkna, haunhaun k. Yes, ad. han, sach, bale, are. Yesterday, s. kal, kal-gaya, pichhla-din, diroz day before , parson gaya. Yet, c. taubhi, tispar-bhi, lekin, walekin, amnia hauoz, ta-hanoz, taham; alawa, siwa iske. :
;
Yield, k. ;
v.
nikalna, dena, paida k. hasil , up jana, phalna ; zahir k. ;
sompna, hawala k.
j
kam
h.
k. taslim k.
kamqadr
h.
;
qabul
Yonder, ad. udhar, samhne. You, p. turn. chhota, naya. Young, a. jawan, khurdsal, kam-tnur; Young, s. bachelia; jawanon, khurdsalon. Youngster, s. larka, chhokra, jawan. Your, a. tumhara, apna, ap-ka. Yourself, p. tumhi, aphf, tum-ap, khud. Youth, s. jawani, shabab jawan, balig. Youthful, a. jawan, khurdsal, taza. ;
Z. s. garmf, hararat, harafyat, gairat. Zealot,s. sahib-i-gairatj zahid, mutaassib.
Zeal,
Zealous, a. garm,~sargarm, janfishan, dilZedosey,s.nirbisi,jadwar,zurum.bad.[soz. Zenith, s. simt-ur-ras, simt-un-na/ar. s.
Zephyr, Zest,
s.
bad-i-saba, nasim, dabiir.
maza,
zaiqa, lazzat, zauq. Zigzag, s. terha-banka, kaj-o-pech. Zinc, s. dasta. Zodiac, s. muntaqa-ul-buruj.
Zone,
s.
torrid
perate
kamar, kamarband, mintaqa , mintaqa-e-mahruqa
;
:
mintaqa-e-muatadila frigid mintaqa- e mabruda. s. Zoology, jlm-i-hahvanat, janwaron-ka bayan. ,
,
;
RETURN
M{U/